Interculturele CompetentieWijzer (ICW): mogelijkheden en beperkingen Joke Simons & Yunsy Krols
1
INTERCULTURELE COMPETENTIE:
WAT? 2
Metaforen
3
Competentie = K + V + A + A+
(Fantini, 2000) 4
Onderwijs en bedrijf bevraagd Bedrijf Studie 1
Studie 2
Studie 3
Management Assistants
Alumni Office Management
HRM in bedrijven
Interviews
Survey
interviews
Onderwijs Studie 1
Studie 2
Studie 3
Percentage van leerkrachten met verschillende etnischculturele achtergronden in het lager onderwijs
Alumni Lerarenopleiding: kleuter onderwijs en lager onderwijs
Docenten Office Management en Lerarenopleiding
Pen-en-papier survey
Digitale survey
interviews
5
Bedrijf – Verschillen in cultuur of interculturele competentie = buitenlandse zakenactiviteiten – Interculturele competentie is een meerwaarde >< moeilijkheden om het concept te definiëren Æ internationale bedrijven zeggen het nodig te hebben, maar ze kunnen niet zeggen wat interculturele competentie is – Internationale bedrijven zijn er al van overtuigd dat ze de nodige IC hebben 6
Onderwijs – Minder moeilijkheden om het concept te definiëren, maar hanteren nog steeds een relatief enge benadering – Erkenning van het belang van interculturele competentie (2/3 besteedt er aandacht aan in de klas) – 60% ervaren moeilijkheden Æ nood aan ondersteuning (in de vorm van concreet materiaal, tips, etc.) – Positieve attitude t.o.v. interculturele verschillen 7
Onderwijs (docenten) – IC is geen top prioriteitÆ wordt eerder negatief gepercipieerd – Leerkrachten geven aan zelf de nodige IC te ontbreken om IC te ontwikkelen bij hun studenten Æ Dit stelt de vraag naar de vertaling ervan? – IC is nog niet opgenomen in de evaluatie van stages Æ er zijn nog geen concrete meetcriteria om niveau van IC in kaart te brengen 8
INTERCULTURELE COMPETENTIE:
METEN? 9
Mogelijkheden Æ t p e c n o c d e e r •B concreet ze j i w t e e m e g i m r o • Eenv r o o v t n u p s g n i p o • Aankn ie t c e l f e r ) f l e z ( e h c kritis n e p e o r g r o o v k o •O in t n u p k j i s i e i t a • Inform g) n i t e m a n n e r o o tijd (v • Feedback 10
Beperkingen ng i n e k a b f a e k j i l • Duide st i e r e v t p e c n o c van het k i u r b e g t e h r o • Keuze vo n e m r e t e d l a a van bep => discussie t n e m u r t s n i t e • Is een me ? f e i t c e j b o n e l neutraa
11
Ontwikkeling ICW 1. Screening van 1. Literatuur rond IC 2. Bestaande meetinstrumenten
2.Ontwikkeling instrument 3.Validering instrument 12
Screening - Hoe? • Literatuurstudie • Screening van het internet - Vaststelling • Anglo-saksische context • Expats en buitenlandse ervaring
13
Ontwikkeling - Brede scan - Aansluiting bij het competentiedenken in H.O. • Matrix • Verschillende niveaus
- Monnikenwerk
14
9 Componenten • • • • • • • • •
Culturele zelfkennis Culturele flexibiliteit Culturele veerkracht Culturele ontvankelijkheid Culturele kennisverwerving Culturele relationele vaardigheid Culturele communicatieve vaardigheid Cultureel conflict Multiperspectiviteit 15
Instrument - Kenmerken • • • • •
9 bouwstenen 3 niveaus Score voor elke bouwsteen Geen globale score Pool van 189 items
16
Voorbeeld • CULTURELE ZELFKENNIS 1) Kennis van de eigen persoonlijke en culturele geschiedenis 2) Erkennen van culturele conditionering 3) Duiden van het eigen waardekader 4) Omgaan met beeldvorming betreffende de eigen cultuur 17
Voorbeeld • Kennis van de eigen persoonlijke en culturele geschiedenis – Bewustzijn van het belang van begrip van de eigen persoonlijke en culturele geschiedenis – Bereid zijn om de eigen persoonlijke en culturele geschiedenis te onderzoeken en (kritisch) te bevragen – In staat zijn om de (kritische) reflectie op de eigen persoonlijke en culturele geschiedenis in te zetten in de interactie 18
Validering - Fase 1 • • • • •
Afname van de vragenlijst Reacties/reflecties van deelnemers Grondige doorlichting Reductie van items Afwisseling in aanbod
19
Validering - Fase 2 • • • • • •
Screening door externen Intervisie met collega’s Afname van de vragenlijst Reacties van de deelnemers Opstellen van feedbackmatrix Trainings- en vormingsaanbod
20
Voorbeeld van feedback • Algemene feedback • Feedback in functie van de score van de deelnemer
21
Validering - Fase 3 • Digitaliseren van de vragenlijst • Automatisch profiel • Feedback voor elke deelnemer
22
INTERCULTURELE COMPETENTIE:
BEVORDEREN? 23
Casebespreking bedrijf - Kenmerken van bedrijf • Groot bedrijf: op de werkvloer 1000 medewerkers • Kleurrijk bedrijf: 50 nationaliteiten • Aanpak: 26 teamleiders
- Kenmerken van de deelnemers • 13 medewerkers: teamleiders op werkvloer • Uiteenlopende interculturele competentieprofielen • Resultaten zijn vertrekpunt voor verder gesprek over trainings- en vormingsnoden 24
Resultaten Beginners
Basis
Totaal
Gevorderd
Zelfkennis 2
4
7
13
6
4
3
13
11
1
1
13
6
6
1
13
5
4
4
13
6
7
0
13
6
4
3
13
13
0
0
13
2
6
5
13
Flexibiliteit Veerkracht Ontvankelijkheid Kennisverwerving Relationele competentie Communicatieve vaardigheid Conflicthanteringsvaardi gheid Multiperspectiviteit
25
26
VTO-aanbod: under construction • VTO-matrix maken op basis van feedbackmatrix • Leerlijnen ontwikkelen? • Vervolg Æ IC-catalyst
27
VRAGEN, SUGGESTIES, BEMERKINGEN?
[email protected] [email protected]
www.cimic.be 28
