(Integraal) contracteren van zorg Afstemming tussen inkoop en zorgaanbod via het Master, Multi en/of Regisseursmodel?
Significant B.V. & Universiteit Twente 31 oktober 2012
Dr. ir. (F.) Fredo Schotanus
Agenda (1/2) Verkenning (integrale) zorginkoopmodellen 1.
Inrichting enkele (integrale) zorginkoopmodellen
2. Links en/of rechts meten en belonen 3.
Beïnvloeding tijdens het contract
2 | 24
Agenda (2/2) Supply market analysis
Sourcing strategy / model
Specification
Demand analysis based on population & spend
Selection
SRM & OrganizationPerformance Management
(Claiming), invoicing & payment
Treatment and preventing adverse selection
Channeling patient to best provider(s)
Contracting & implementation
Need diagnosis
Ontwikkeld i.s.m. Van Raaij en Van der Valk, 2013 Gebaseerd op: Buter & Loa, 2008; Hensher & Fulop, 1999 3 | 24
Significant B.V. & Universiteit Twente
Deel 1. Inrichting enkele (integrale) zorginkoopmodellen
4 | 24
Inleiding Integrale inkoop gedefinieerd als contracteren van zorg aangeboden door 2 of meer typen aanbieders • met als doel • betere afstemming tussen aanbieders • samenhangender en beter/voordeliger aanbod • meer aandacht voor preventie
Uit andere sectoren • Integraal FM i.p.v. los contracteren • De Smart • DBFMO contracten • Langdurige OV-concessies met diverse modaliteiten en infra(onderhoud)
5 | 24
Voorbeelden van (integrale) inkoop van zorg Medisch specialistische zorg
Huisartsenzorg
Ambulancevervoer
Verpleeghuiszorg
Thuiszorg
Taxivervoer
6 | 24
Oftewel… Alle zorg voor • iedereen • een bepaalde populatie • een specifieke doelgroep en/of • een bepaalde aandoening met een bepaalde risico- en betaalregeling en al dan niet • met een (onafhankelijke) regisseur • met extra beloningen voor hogere kwaliteit • selectief • … • in combinatie contracteren
7 | 24
Het (onmogelijke) vangen van de complexiteit in enkele
basismodellen integrale inkoop voor een bepaalde populatie
Ziekenhuis B
Huisartsengroep B
Cliënt Ziekenhuis A
Regisseur (i.o.m. cliënt)
Huisartsengroep A
1. Multimodel met meerdere (preferente) zorggroepen Ziekenhuis A
Gebaseerd op diverse cases
Huisartsengroep A
Huisarts 3
Huisarts 2
Ziekenhuis B
Huisarts 1
Ziekenhuis A
2. Regisseursmodel met meerdere (preferente) aanbieders (evt. incl. ind. contract)
3. Mastermodel met één zorggroep 8 | 24
Enkele afwegingen om tot een basismodel te komen Hoe groot is het aantal cliënten en/of de totale zorgvraag? Niet integraal of Laag Regisseursmodel Hoog zonder preferentie
Hoe divers is het zorgaanbod en/of de -vraag? Laag Hoog
Mastermodel (geen keuzevrijheid)
Hoe belangrijk is de keuzevrijheid en/of hoe lastig is het om een regisseur aan te stellen? Laag Hoog
Gebaseerd op diverse cases, WIP
Regisseursmodel met preferentie
Multimodel (cliënt kiest) 9 | 24
Uiteraard spelen meer afwegingen een rol (1/2) •
Capaciteit (restrictief) • Aantal aanwezige aanbieders in regio • Hoeveelheid werk die evt. verschoven wordt (supplier development)
•
Regisseur (restrictief) • Inkoper/aanbieder kan alleen regisseren bij voldoende
•
• •
Zorginhoudelijke kennis Acceptatie
•
Capaciteit
Overig • ‘Onrust’ cliënten en aanbieders • (Verstoring) marktwerking voor (onder)aannemers tijdens contract • Etc. 10 | 24
Uiteraard spelen meer afwegingen een rol (2/2) Uit andere sectoren • Als aanbieder(s) beter presteren schuift het ontkoppelpunt naar ‘rechts’ • kies voor het Mastermodel i.p.v. het Regisseurs- of Multimodel •
Belang van standaardisatie hoog • kies voor het Mastermodel of Regisseursmodel (Hus et al., 2012)
•
Belang van inzicht in prestaties onderaannemers hoog • kies voor het Regisseursmodel i.p.v. het Mastermodel (Hus et al., 2012)
11 | 24
Vele uitwerkingen van de basismodellen mogelijk Uit andere landen • ACO: bestuurders met gelijke inspraak van • Verzekeraar • Ziekenhuis (meestal leading wegens capaciteit) • Huisartsen • Patiëntvertegenwoordigers • ISN: bonus/malus o.b.v. gezondheidswinst populatie • Betaling via salarissen met bonus van max. 20% En meer • Volume- of budgetbetaling (meer protocolvrijheid) • Pay for performance of gelijke tarieven • Wijze totstandkoming contract • Wijze van kiezen, specificeren (deel 2) en monitoren (deel 3), etc. 12 | 24
Mogelijk ontwikkelpaden voor integrale inkoop van zorg
Bron: Davies, 1999 13 | 24
Significant B.V. & Universiteit Twente
Elsevier-ranking
100
Deel 2. Links en/of rechts meten en belonen
80
60
40
20
0 0
Bron ranking: Halfwerk, 2012
20
40
60
80
100
AD-ranking 14 | 24
Structuur, gedrag of prestatiegerichte beloning (1/2)
Focus op functie of performance: SLA / PI Input
Throughput
Focus op structuur en competenties: #
Output
Outcome
Focus op waarde: €, ?
Focus op processen: routines Bron: Axelsson & Wynstra (2002) 15 | 24
Structuur, gedrag of prestatiegerichte beloning (2/2)
Klantervaringen, meting bijv. via maatschappelijke stage,
volume (van wat?), medische kwaliteit (per doelgroep / levensfase), PROM
Minimaal (stap 1)
Input
Throughput
Bevat onderscheidende aspecten (stap 2)
Output
Outcome Kwaliteit leven,
Voldoen wet- en regelgeving,
kwaliteitsystemen als HKZ, ISO,
gezondheid, participatie,
salaris bestuurders etc.
minder schadelast, veiligheid,
Altijd (?) werken volgens geaccepteerde (behandel) protocollen en richtlijnen kwaliteit en veiligheid, informatievoorziening,
zingeving, PROM,
,
verbinding
aangenaam leven
voorlichting, tevredenheid personeel 16 | 24
Wanneer kiest u links? 1. 2. 3. 4.
Als meten en monitoren van outcome (te) complex is Als inkoop de benodigde structuur en processen erg goed kent Wordt daarnaast als goedkoper, objectiever en eenvoudiger ervaren Als rechts niet lukt
Meestal geen correlatie tussen structuur en patiëntuitkomsten • Tussen enkele gedragsindicatoren en uitkomsten wel significante relaties gevonden • Tevredenheid personeel • EPD
17 | 24
Wanneer kiest u rechts? 1. Als aanbieder risiconemend wil zijn (vgl. OV-concessies) 2. Als eigenbelang aanbieder overeenkomt met belang inkoper 3. Leent zich (dus) goed voor integrale inkoop (In)directe indicatoren • Volume, servicekwaliteit en tevredenheid cliënten • Volume niet altijd gecorreleerd met proces • Risico dat naar volumenorm wordt toegewerkt • Gezondheidswinst: (1) z.s.m. (2) zo mogelijk op het oude niveau • Uitkomsten als QALY, HEDIS, EuroQol, NSQIP, HPVC (preventie), pijn, ongemak, depressie, angst, # infecties na operatie,
• •
verblijfsduur, morbiditeit, mortaliteit, never events, etc.
Uitkomsten soms pas op lange termijn meetbaar Valide en begrijpelijk maar lastig meetbaar gegeven case-mix 18 | 24
Significant B.V. & Universiteit Twente
Deel 3: beïnvloeding tijdens het contract
19 | 24
De rol van de zorginkoper tijdens het contract Aanbieder Input en throughput
Output
Social contract
Cliënt Outcome
Opdrachtgeverschap Leveranciers- en contractmanagement Dichten informatieachterstand
Gebaseerd op: Van der Valk, 2012; Niranjan and Metri, 2008; Van der Valk & Iwaarden (2011)
Zorginkoper 20 | 24
De basis: maak onderscheid naar verschillende typen
aanbieders
Geen tot weinig aandacht
Doel: Grip Focus: Prijs-kwaliteit Doel: Groei Focus: Intensieve samenwerking
Doel: Grip en groei Focus: Gezamenlijk ondernemen
Niet-preferente aanbieders
Preferente aanbieders
Regisseurs
Masters
Gebaseerd op: Krol & Veeke, 2010 21 | 24
Mogelijke uitwerkingen aanbiedermanagement Multi- of Regisseursmodel • Geef periodiek nieuwe aanbieders een kans (niet te veel/weinig wijzigen) • Organiseer (regionale) aanbiedersavonden en/of awards Mastermodel: stel elk jaar een deel van het volume ter discussie Alle modellen: verhoog elk jaar i.o.m. aanbieders eisen Beste aanbieders werken met beste inkopers… • Vraag om verbeteringen en/of gebruik marktconsultaties • Help aanbieders beter worden • Houd belangrijke aanbieders tevreden: satisfaction survey (iets mee doen!) • Verstrek belangrijke aanbieders een lange termijn perspectief 22 | 24
Significant B.V. & Universiteit Twente
Tot slot
23 | 24
Conclusie •
Zorginkoop heeft nog veel openstaande mogelijkheden • Meer integraal contracteren • Beter specificeren en belonen • Anders monitoren van aanbieders
•
Veel modellen beschikbaar
•
Inhoudelijke invulling is uitdaging
24 | 24
Contactgegevens Fredo Schotanus Universiteit Twente Significant B.V.
www.utwente.nl www.significant.nl
[email protected] [email protected] 06 300 93 068
25 | 24