Instituut voor Bijbelse Vorming, vzw. Zaterdagopleiding

Instituut voor Bijbelse Vorming, vzw Zaterdagopleiding

Studiegids 2015-2016

1

1.

Missie en identiteit van het IBV

Het Instituut voor Bijbelse Vorming is opgericht in 2005 met als doel een theologische, praktijkgerichte, deeltijdse opleiding aan te bieden op het niveau van hoger onderwijs. Het IBV is gericht op iedereen:  wie persoonlijk meer achtergrondkennis wil verwerven over Bijbel en Theologie;  wie zich wil bekwamen voor een pastorale, leidinggevende en/of onderwijzende taak in de kerk of gemeente;  wie zich wil bekwamen voor een taak binnen het jongeren werk in de kerk of gemeente;  wie een diploma wil behalen voor het protestants-evangelisch godsdienstonderwijs.

Het studiepakket van het IBV bestaat uit een gezamenlijk gedeelte en drie afstudeerrichtingen waaruit de student een keuze maakt, ‘Kerkelijk Werk’, ‘Jongerenwerk’

en

‘Basisonderwijs’.

Mensen

die

de

eerste

twee

afstudeerrichtingen volgen ontvangen een certificaat. Mensen die de afstudeerrichting ‘Basisonderwijs’ volgen ontvangen hiervoor een diploma: Dit diploma, het ‘diploma protestants-evangelisch godsdienstonderricht in het basisonderwijs, is door het Comité Protestants-Evangelisch Godsdienstonderwijs erkend en wordt door het ministerie van Onderwijs en Vorming aanvaard als vereist bekwaamheidsbewijs voor het protestants-evangelisch godsdienstonderwijs in het lager onderwijs en als voldoende geacht bekwaamheidsbewijs voor het lager secundair onderwijs, het buitengewoon secundair onderwijs en de tweede graad van het beroepsonderwijs. Studiegids 2015-2016

1

De identiteit van het IBV is vast gelegd in de geloofsbasis. Lesgevers dienen deze geloofsbasis te onderschrijven en ook studenten wordt gevraagd deze theologische grondslag te respecteren.

2.

Vo o r w a a r d e n

Om toegelaten te worden tot het IBV moet je over de juiste vooropleiding beschikken. Dit houdt minimum een diploma in van Algemeen Secundair Onderwijs, het Technisch Secundair Onderwijs of het Beroepssecundair Onderwijs met een zevende specialisatiejaar. Voor studenten uit Nederland geldt minimaal een HAVO-Opleiding of diploma Middelbaar Beroeps Onderwijs.

3.

De organisatie van het IBV

De onderwijs– en examencommissie staat in voor het dagelijks bestuur van het IBV. De commissie kan u bereiken via de coördinator. De coördinator is dit academiejaar Ruth Nivelle. Voor details over de Raad van Beheer, de Algemene Vergadering, de Onderwijs- en Examencommissie en de klachten- en geschillencommissie, zie het Huishoudelijk Reglement en het Onderwijsreglement (te downloaden op de website).

2


4.

Doelstellingen

De competentiedoelstellingen die het IBV voor ogen houdt, zijn deels generiek, deels gebonden aan en opleidingsonderdeel. Ze krijgen per vak ook nog een eigen uitwerking.

4.1. 

Algemene doelstellingen De student kan teksten interpreteren en vraagstukken bespreken op het niveau van het hoger onderwijs.



De student kan reflecteren over theologische, filosofische, ethische en maatschappelijke vraagstukken en daarover een standpunt innemen.



De student geeft blijk van kennis van inhoud en inzicht in de samenhang van de boeken van het Oude en Nieuwe Testament weergeven.



De student kan vraagstukken op het gebied van bijbelwetenschap bespreken.



De student kan de voornaamste begrippen, de systematiek en de bijbelse oorsprong van de christelijke geloofsleer weergeven.



De student kan verschillen in leerstellige opvattingen interpreteren en zelf een standpunt formuleren.



De student kan de opvattingen van verschillende godsdiensten en levensbeschouwingen weergeven en die vergelijken met het christelijk geloof.



De student kan de grote lijnen van de kerkgeschiedenis weergeven en theologische vraagstukken uit het verleden en van vandaag hiermee in verband brengen.


3



De student kan de voornaamste ontwikkelingen, vraagstukken en begrippen van de filosofie weergeven.



De student kan de principes van de christelijke ethiek bespreken vanuit een protestants-evangelisch perspectief en toepassen op verschillende situaties.



De student kan ontwikkelingen in de hedendaagse maatschappij, vooral op sociaal, religieus en cultureel gebied, interpreteren.



De student toont zich open voor nieuwe inzichten en is steeds gemotiveerd tot verdere studie.

4.2. 

Doelstellingen voor de afstudeerrichting Kerkelijk Werk De student beschikt over pastorale basisvaardigheden en kan die in het gemeentewerk toepassen.



De student kan een bijbelstudie en een prediking verantwoord voorbereiden en doorgeven.



De student kan samenkomsten, in kleine of grote kring, voorbereiden en daarin voorgaan.



De student kan principes van leiding geven in de gemeente aangeven en deze in bestaande situaties toepassen.

4.3. 

Doelstellingen voor de afstudeerrichting Jongerenwerk De student heeft inzicht in de culturele en maatschappelijke context waarin jongeren zich bewegen.



De student heeft inzicht in de ontwikkelingsstadia en de belangrijkste ontwikkelingsproblemen van jongeren en beschikt over de nodige

4


pastorale basisvaardigheden. 

De student kent de theologische omkadering van het jeugdwerk, en weet hoe belangrijke theologische thema’s door te geven aan jongeren.



De student kan principes van leiderschap toepassen op het jeugdwerk in de context van de plaatselijke gemeente(n).



De student beschikt over de nodige vaardigheden en kennis van regelgeving om het jongerenwerk praktisch vorm te geven.



De student kan een Bijbelstudie en prediking gericht op jongerenpubliek voorbereiden en doorgeven.



De student kan jongerensamenkomsten, in kleine of grote kring, voorbereiden en daarin voorgaan.

4.4. 

Doelstellingen voor de afstudeerrichting Basisonderwijs De

student

kan

de

ontwikkelingsstadia

en

de

belangrijkste

ontwikkelingsproblemen van kinderen en jongeren weergeven. 

De student kan de voornaamste pedagogische en didactische principes toepassen op lessituaties in de verschillende onderwijsniveaus en – richtingen.



De student kan een godsdienstles op school op een verantwoorde wijze voorbereiden en geven.



De student kan uitvoering geven aan het onderwijsprogramma van het protestants-evangelisch godsdienstonderwijs lager en lager secundair onderwijs.


5

5.

Programma

Het IBV biedt een driejarige opleiding aan. Maandelijks gaat er een lesdag door in de lokalen van de ETF. Op deze maandelijkse zaterdagen (tien in totaal) wordt het gezamenlijke gedeelte gegeven, dat iedereen dient te volgen. Hierin zitten de algemene theologische vakken. De vakken van de afstudeerrichtingen ‘Jongerenwerk’ en ‘Kerkelijk Werk’ worden op dezelfde zaterdagen gegeven, nadat de vakken van het gezamenlijke gedeelte zijn afgerond. De vakken van de afstudeerrichting ‘Basisonderwijs’ worden op woensdagnamiddagen gegeven. Het programma is als volgt opgebouwd:

5.1.

Algemene gedeelte Jaar

Vak

STPNT

A. 2016-2017 Kerkgeschiedenis en Historische Theologie 3 Christelijke Geloofsleer

3

Wereldgodsdiensten

3

B. 2017-2018 Cultuur en Maatschappij Oude Testament

4

Hermeneutiek en Bijbelexegese

2

C. 2015-2016 Filosofie

Subtotaal

6

3

3

Nieuwe Testament

4

Ethiek

2 27 (9/jaar)


5.2.

Afstudeerrichting Kerkelijk werk

De afstudeerrichting ‘Kerkelijk Werk’ is bedoeld voor christenen die actief bij hun kerk of gemeente betrokken (willen) zijn. Het biedt een goede basis voor oudsten, diakenen en kringleiders. Wanneer je in deze richting het IBV met vrucht doorloopt, ontvang je een certificaat. Jaar

Vak

STPNT

A. 2016-2017 Onderwijs in de gemeente– en Liturgie 5

5.3.

B. 2017-2018 Pastoraat en Gezinsethiek

5

C. 2015-2016 Gemeenteopbouw– en structuren

5

Elk jaar

3

Praktijkstage

Subtotaal

18 (6/jaar)

TOTAAL

45 (15/jaar)

Jongerenwerk

De afstudeerrichting ‘Jongerenwerk’ is bedoeld voor zij die in het lokale jongerenwerk betrokken (willen) zijn. Het biedt ook een goede basis voor zondagschoolmedewerkers. Wanneer je in deze richting het IBV met vrucht doorloopt, ontvang je een certificaat. Jaar

Vak

A. 2016-2017 De jongere in zijn context

STPNT 5

B. 2017-2018 De instrumenten voor het jongerenwerk 5 C. 2015-2016 Jongerenwerk en Theologie

5

Elk jaar

3

Praktijkstage

Subtotaal

18 (6/jaar)

TOTAAL

45 (15/jaar)


7

5.4.

Basisonderwijs

Wie wil studeren aan het IBV om zich voor te bereiden op het PEGO kiest de richting ‘Basisonderwijs’. Wanneer je in deze richting het IBV traject met vrucht doorloopt, krijg je een diploma PEGO BaO. Dit diploma is het vereiste diploma om godsdienstonderwijs te geven in het basisonderwijs.

Jaar

Vak

STPNT

1e jaar

Algemene Didactiek

4

Pedagogiek

4

Ontwikkelingspsychologie

4

Vakdidactiek

4

Stage

8

2e jaar

3e jaar

8

Subtotaal

24 (8/jaar)

TOTAAL

51 (17/jaar)


6.

Informatie per Opleidingsonderdeel

De volgende pagina’s geven een korte beschrijving van de opleidingen die het IBV aanbiedt. De uitgebreide cursushandleiding van elk vak is te vinden op het online leerplatform (toegankelijk voor studenten). 6.1.

Algemene Gedeelte

De vakken van het algemene gedeelte worden driejaarlijks gegeven. Maandelijks is er een lesdag op zaterdag.

Kerkgeschiedenis en Historische Theologie SPNT: 3

Academiejaar: 2016-2017

Plaats in Programma: Jaar A

Docent: Gottlieb Blokland en Johan Lorein

Inhoud: In deze cursus worden in een overzicht de vier perioden van de kerkgeschiedenis behandeld: het vroege Christendom (het Christendom in de Oudheid), het Christendom in de Middeleeuwen, de Reformatie en het Christendom in de Nieuwe Tijd. De cursus bespreekt de voornaamste gebeurtenissen, personen en ontwikkelingen, die ook voor het begrijpen van de tegenwoordige tijd relevant zijn. Men bestudeert thuis de aangegeven gedeelten uit de boeken ‘Wegen en Dwarswegen’ van Niko van den Akker en Peter Nissen en de leesbundel. In de lessen focussen we meer op de theologische discussies, verschil in perspectief en controversen. Verplichte Literatuur: Nico van den Akker en Peter Nissen, Wegen en Dwarswegen: Tweeduizend jaar Christendom in hoofdlijnen, Boom 1999 Alister E. McGrath, Christelijke Theologie: Een introductie, Kampen: Kok, 1997, herziene druk 2008. p 69-131. Jan van Genderen, Oriëntatie in de Dogmageschiedenis. Zoetermeer, Boekencentrum, 1996. p.34-103 (wordt aangeboden via OLP)


9

Wereldgodsdiensten SPNT: 3



Docent: Anne-Catherine Pardon en Erika van Nes

Inhoud: Deze cursus gaat in op de methodologie van godsdienstwetenschappen en het verschil met de methodologie van missiologie. Er is aandacht voor wereldbeelden, godsbeelden en de rol van rituelen, symbolen en pelgrimages. De cursus biedt ook een algemene inleiding in de vier bekende wereldreligies, verder is er aandacht voor thema’s die de huidige godsdienstige ontwikkelingen helpen te begrijpen, zoals godsdienst, cultuur en macht, syncretisme en fundamentalisme, en sektarisme en religieus extremisme. De geschiedenis en methodiek van de dialoog met niet-christelijke religies wordt belicht. Verplichte Literatuur: Pieter Boersema, e.a. Christenen verkennen andere godsdiensten in West-Europa. Boekencentrum, Zoetermeer, 2008. Christelijke Geloofsleer SPNT: 3



Docent: Ruth Nivelle en Raymond Volgers

Inhoud: “Christelijke Theologie zoekt de verbinding tussen twee werelden…” (Nullens & Volgers, Tussen twee werelden, p. 11). Dat is het uitgangspunt van deze cursus. We gaan in deze cursus op systematische wijze op zoek naar een brug tussen God en mens, tussen geloven en kennen, tussen leer en praktijk. Daarnaast gaat deze cursus in op de belangrijkste thema’s van de christelijke geloofsleer: openbaringsleer, godsleer, christologie, hamartiologie, soteriologie, ecclesiologie, pneumatologie en eschatologie. De aandacht zal in het bijzonder uitgaan naar de bijbelse fundering en de historische ontwikkeling van de verschillende leerstellingen. Verplichte Literatuur: Nullens, Patrick, en Raymond Volgers. Tussen twee werelden: een kennismaking met de christelijke theologie. Almere: Coconut, 2010. Alister E. McGrath, Christelijke Theologie: Een introductie (Kampen: Kok, 1997)

10


Oude Testament SPNT: 4


Plaats in Programma: Jaar B

Docent: Raymond Hausoul

Inhoud: De cursus behandelt de inleidingskwestie van de boeken van het Oude Testament. Onder inleidingkwesties verstaan we het ontstaan van de boeken, de structurele opbouw ervan, de theologische hoofdlijnen, verschillende soorten bijbelkritiek en literaire benaderingen. Er wordt verder aandacht gegeven aan het gebruik van de heilige literatuur dat het volk van Israël bezat ten tijde van Jezus en de manier waarop deze literatuur is begrepen en ontvangen. Van hieruit wordt een brug geslagen naar de manier waarop gelovigen zich vandaag kunnen verrijken met deze boeken. De lessen zelf focussen meer op bepaalde typische situationele teksten, terwijl in het huiswerk de Bijbelboeken meer in globale zin bestudeerd worden. Er wordt ook voldoende aandacht besteed aan de deuterocanonieke literatuur en de intertestamentaire periode. Verplichte Literatuur: Arnold, B.T. en Beyer, B.E. In ontmoeting met het Oude Testament. Vertaald door Egbert Krikke. Heerenveen: Jongbloed Uitgevers Groep, 2008. Hermeneutiek en Bijbelexegese SPNT: 2



Docent: Gottlieb Blokland en Hans van Nes

Inhoud: Dit opleidingsonderdeel biedt een inleiding in de hermeneutiek en in de methodiek van de exegese van het Oude en Nieuwe Testament. Daarnaast biedt het een inleiding in het gebruik van het instrumentarium van de Bijbelexegese. Verplichte Literatuur: Leesbundel bij de cursus


11

Cultuur en Maatschappij SPNT: 3



Docent: Filip De Cavel

Inhoud: In dit vak wordt de hedendaagse maatschappij onder de loep genomen. We gebruiken het basiswerk van John Stott om Uitdagingen van deze tijd in Bijbels, evangelisch perspectief te plaatsen. We gaan na wat sociale betrokkenheid inhoudt voor de kerk en christen in de 21e eeuw, en of we nog invloed kunnen uitoefenen op de wereld rondom ons. De lessen bestaan uit een theoretisch gedeelte (met daaraan een theoretisch examen gekoppeld) en een aantal case-studies. De student zal ook één onderwerp kritisch bekijken in een werkstuk. Verplichte Literatuur: John Stott, Uitdagingen van deze tijd in Bijbels perspectief. Novapress, Apeldoorn. 1999. (Zij die overweg kunnen met Engels wordt aangeraden de 4e editie uit 2006 aan te schaffen.) Leesbundel bij de cursus Nieuwe Testament SPNT: 4


Plaats in Programma: Jaar C

Docent: Emmanuel Verheye

Inhoud: Het vak Nieuwe Testament biedt een totaaloverzicht van het Nieuwe Testament: de literatuur, de context en de theologie van de gelovigen uit de eerste eeuw. Ook moeilijkere onderwerpen, zoals de synoptische kwestie en de authenticiteit van sommige Paulusbrieven komen aan bod. Het belang van de mondelinge cultuur wordt toegelicht. Actuele handvaten worden aangereikt om met het Nieuwe Testament om te gaan in de gemeente vandaag. Verplichte Literatuur: ELWELL, Walter, YARBROUGH, Robert, In Ontmoeting met het Nieuwe Testament, Heerenveen: Uitgeverij Groen, 2000. Leesbundel bij de cursus.

12


Filosofie SPNT: 3



Docent: Luk Sanders

Inhoud: Na een verkenning van het werkterrein van de filosoof, komen de kernmomenten uit de geschiedenis van de westerse wijsbegeerte aan de orde. De cursus is toegespitst op studenten theologie en biedt in die zin niet alleen een inleiding tot de algemene filosofie, maar ook specifiek tot de religieuze filosofie en de godsdienstfilosofie. Verplichte Literatuur: G. van den Brink, Oriëntatie in de filosofie. Westerse wijsbegeerte in wisselwerking met geloof en theologie (Zoetermeer: Boekencentrum 2000) Ethiek SPNT: 2



Docent: Dominique Gosewisch

Inhoud: Het vak ‘Christelijke ethiek’ wil een oriëntering bieden in de zoektocht naar het goede, dat gestalte moet krijgen in ons leven. Dit goede is ons bekend als datgene wat God van ons vraagt. De zoektocht naar de precieze invulling hiervan is al zo oud als de mens zelf. Daarnaast willen we een aantal concrete ethische vraagstukken onderzoeken, waarmee gelovigen vandaag de dag geconfronteerd worden. We zoeken niet zozeer een eenduidig antwoord op de vragen, maar een gedocumenteerd inzicht in de problematiek en richtlijnen om in de praktijk met deze zaken om te gaan. Verplichte Literatuur: Nullens, Patrick. Verlangen naar het goede: bouwstenen voor een christelijke ethiek. Zoetermeer: Boekencentrum, 2006.


13

6.2.

Afstudeerrichting Kerkelijk Werk

De vakken van de afstudeerrichting Kerkelijk Werk worden driejaarlijks gegeven. De lessen vinden plaats op de zaterdagen.

Praktijkstage Kerkelijk Werk SPNT: 1

Academiejaar: Wordt elk jaar gegeven

Plaats in Programma: Jaarlijks

Docent: Docent van afstudeerrichtingspecifiek vak

Inhoud: De student kerkelijk werk wordt geacht om de leerstof opgedaan in de afstudeerrichtingvakken ook reeds onder begeleiding toe te passen in de praktijk. Deze stageopdracht is dus jaarlijks verbonden aan het afstudeerrichtingvak dat dat jaar aan bod komt. Onderwijs in de gemeente en Liturgie SPNT: 5



Docent: Jean Claude Thienpont en David Delameillieure

Inhoud: In deze cursus zullen verschillende liturgische en homiletische modellen (kritisch) onderzocht worden. Er wordt tevens aandacht besteed aan het voorbereiden en geven van een Bijbelstudie. Er zal zoveel mogelijk naar gestreefd worden de eigen gaven en vaardigheden van de studenten af te stemmen op het voorgaan in de samenkomst, op zangleiding, of prediking, op onderwijs in verschillende vormen… en de supervisie van deze aspecten van het gemeenteleven. Onze aandacht zal zowel naar theoretische modellen als naar praktische middelen uitgaan. Door de praktijkstage heeft de student de mogelijkheid om een begin te maken met het omzetten van het geleerde in de praktijk. Verplichte Literatuur: Poll, Evert W. van de. Samen in de naam van Jezus: Over evangelische liturgie en muziek. Zoetermeer: Uitgeverij Boekencentrum, 2009. Lloyd-Jones, D.M., Waarom landt de boodschap niet? Over prediking en predikers,Veendendaal: Boaz Multi Media, 2011.

14


Pastoraat en Gezinsethiek SPNT: 5



Docent: Gerrit Houtman

Inhoud: In dit vak richten we ons op de diverse pastorale modellen met hun achterliggende visies, de verschillende aspecten van het pastoraat en de houding van de pastorale werker. Daarnaast kijken we naar het gezinsleven vandaag en ethische opvattingen rond relaties en seksualiteit. Ook kijken we sterk naar de praktische uitwerking hiervan in de (pastorale) werksituatie van de student. Verplichte Literatuur: Meulen van der, H.C. De pastor als reisgenoot, Zoetermeer 2004. Leesbundel bij de cursus. Gemeenteopbouw– en structuren SPNT: 5



Docent: Gottlieb Blokland

Inhoud: De student maakt kennis met de vraagstukken rondom het opbouwen van een kerkelijke gemeenschap. De cursus bestaat uit een algemeen-oriënterend en een praktijkgericht deel. In het oriënterende deel komen naast bijbelse uitgangspunten en theologische begrippen verschillende historische benaderingen aan bod. In het praktijkgerichte deel wordt ingegaan op vragen rondom leiderschap, lidmaatschap en besluitvorming in het gemeentewerk. Verplichte Literatuur: Donders Paul Ch. En Ketelaar Jaap, Gezond leiderschap in de Kerk. Voed en koester je kerkgemeenschap, Hoornaar (NL): Gideon, 2011.


15

6.3.

Afstudeerrichting Jongerenwerk

De vakken van de afstudeerrichting Jongerenwerk worden driejaarlijks gegeven. De lessen vinden plaats op de zaterdagen.

Praktijkstage Jongerenwerk SPNT: 1


Plaats in Programma: Jaarlijks

Docent: Docent van afstudeerrichtingspecifiek vak

Inhoud: De student kerkelijk werk wordt geacht om de leerstof opgedaan in de afstudeerrichtingvakken ook reeds onder begeleiding toe te passen in de praktijk. Deze stageopdracht is dus jaarlijks verbonden aan het afstudeerrichtingvak dat dat jaar aan bod komt. De Jongere in zijn Context SPNT: 5



Docent: Marian Heyvaert en Niels Vandereyken

Inhoud: In deze cursus gaan we de jongere opzoeken in zijn context in tijd en plaats. Eerst is er aandacht voor de jongere in zijn specifieke jongerencultuur. We kijken naar kenmerken en uitdagingen van jongeren(sub)culturen, het zoeken naar identiteit en thuiskomen, tegenculturen en het Koninkrijk van God. Vervolgens is er aandacht voor de ontwikkelingspsychologie van de adolescent. We gaan in op verschillende domeinen van de ontwikkeling alsook problemen die zich in deze fase kunnen voordoen. Verder gaan we in op vaardigheden die in gesprek met jongeren gebruikt kunnen worden. Dit alles heeft tot doel dat de student leert op een verantwoorde manier om te gaan met jongeren, in het bijzonder in een pastorale context. Verplichte Literatuur: Slot, Wim en Marcel van Aken, red. Psychologie van de adolescentie: Basisboek. Amersfoort: ThiemeMeulenhoff, 2013. Leesbundel bij de cursus

16


Jongerenwerk & Theologie SPNT: 5



Docent: Filip De Cavel

Inhoud: In deze cursus gaan we op zoek naar een theologisch verantwoord kader voor het jongerenwerk. We gaan in de Bijbel op zoek naar de plaats van de jongere en plaatsen het werken met jongeren binnen het bredere kader van de lokale gemeente. Daarnaast gaan we ook een aantal thema’s die jongeren specifiek bezighoudt verder uitdiepen. Verplichte Literatuur: Leesbundel bij de cursus

De Instrumenten voor het jongerenwerk SPNT: 5



Docent: EJV

Inhoud: In deze cursus, die wordt ingericht door mensen van het Evangelisch Jeugdverbond, nemen we de praktische instrumenten voor het jongerenwerk onder de loep. Administratie en regelgeving komen in dit vak aan bod, en we hebben het ook over leiderschap bij jongerenwerk in de context van de lokale gemeente. Er is daarnaast ook aandacht voor het onderwijzen aan jongeren (preken en Bijbelstudies) en voor het gebruik van social media. Verplichte Literatuur: Leesbundel bij de cursus.


17

6.4.

Afstudeerrichting Basisonderwijs

De vakken van de afstudeerrichting Basisonderwijs worden jaarlijks gegeven. De student volgt de vakken in de aangegeven volgorde. Men kan pas aan de stage beginnen wanneer alle theoretische vakken met vrucht zijn behaald. Voor het vak Vakdidactiek Lager/Lager Secundair Onderwijs, wordt geen vrijstelling verleend, omwille van de specifieke context van het Protestants-Evangelisch Godsdienstonderwijs. Ook wordt elke student verwacht stage te lopen. Voor studenten met leservaring is er wel een mindering in stage-uren.

Algemene Didactiek SPNT: 4


Plaats in Programma: Jaar 1

Docent: Greet Gevaert

Inhoud: In het opleidingsonderdeel Algemene Didactiek wordt ingegaan op de verschillende componenten van het didactisch proces. De algemene didactiek wil door systematisch onderzoek de leerkracht helpen bij het lesgeven. Wanneer de leerkracht de principes van de algemene didactiek goed beheerst, zal zowel leerkracht als leerling daar baat bij hebben: de leerkracht kan zijn doelen beter realiseren; de leerling kan de leerinhouden gemakkelijker verwerken. Na het afronden van dit opleidingsonderdeel heeft de student voldoende handvaten om de volgende functionele gehelen van het beroepsprofiel professioneel in te vullen: de leerkracht als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen, organisator, lid van een schoolteam, lid van de onderwijsgemeenschap, en cultuurparticipant. Verplichte Literatuur: Standaert, Roger, Firmin Troch, Inge Peeters, en Stef Piedfort. Leren en onderwijzen: Inleiding tot de didactiek, 6e editie. Leuven/Voorburg: Acco, 2012. Leesbundel bij de cursus.

18


Pedagogiek SPNT: 4



Docent: Naomi Apers

Inhoud: In 5 lessen, zelfstandige verwerking van de leerstof en een werkstuk, belicht de cursus het onderwijssysteem in Vlaanderen, communicatieve vaardigheden, christen-leerkracht zijn en informatie vergaren over leerlingkenmerken. Verplichte Literatuur: Van den Broeck, H., Opvoeden in de klas, wegwijzer voor leerkrachten (Tielt: Lannoo, 2006). Onderwijs in Vlaanderen. Het Vlaamse onderwijslandschap in een notendop. Uitgave van het Ministerie van Onderwijs. 2008. (Wordt voorzien door de lesgever). Ontwikkelingspsychologie SPNT: 4



Docent: Dorothea Verheye

Inhoud: In 5 inleidende lessen en zelfstandige verwerking van de leerstof (opdrachten) krijgt de student inzicht op vlak van de ontwikkelingspsychologie aan wie men lesgeeft. Tijdens de lessen ontwikkelingspsychologie wordt er aandacht besteed aan de ontwikkelingskenmerken en leefwereld van de kleuter, het kind uit de lagere school en de puber in de eerste graad van het middelbaar onderwijs. Als laatste wordt er een inleiding geven m.b.t. ontwikkelings- en leerstoornissen. Op deze manier leert men aandacht hebben en rekening houden met de leefwereld en de sterktes en zwaktes van de leerlingen. Verplichte Literatuur: Craeynest, P., ‘De psychologie van levensloop van de mens’. Leuven, Amersoort: Acco, 2013.


19

Vakdidactiek LO/LSO SPNT: 4



Docent: Herman Aerts en Gottlieb Blokland

Inhoud: Dit vak biedt een introductie op het leerplan PEGO/Lager Onderwijs en Lager Secundair Onderwijs (eerste graad Secundair Onderwijs, zowel als A- als B-stroom en de tweede graad Beroeps Secundair Onderwijs) tegen de achtergrond van de ontwikkelingspsychologie en algemene didactiek. In de lessen wordt vanuit de grondslag van het leerplan (richtlijnen Protestants-Evangelisch Godsdienstonderwijs), de principes van de didactiek en ontwikkelingspsychologie en de algemene doelstellingen voor LO en LSO de structuur van het leerplan uiteengezet. Hierbij wordt voor een belangrijk deel ingegaan op de specifieke leerplandoelstellingen die voor elke periode in het schooljaar zijn vastgesteld. In de lessen wordt besproken hoe deze leerplandoelstellingen op pedagogisch en didactisch verantwoorde wijze in concrete lessen kunnen worden omgezet. Hierbij wordt ook aandacht gegeven aan de toepassing van het leerplan in het buitengewoon onderwijs en het onthaalonderwijs. Het vak wordt geëvalueerd op basis van twee werkstukken: één voor LO en één voor LSO. Verplichte Literatuur: Leesbundel bij de cursus. Stage SPNT: 8



Docent: Heleen Huisman en Sophie Klein

Inhoud: De stage bestaat uit een oriëntatiestage (10%), een observatiestage (20%), reflectie van lesvoorbereidingen (15%), een trainingsstage (50%) en een stageverslag (5%), dat wordt besproken met de stagebegeleider in een afsluitend gesprek. De verschillende onderdelen moeten afgelegd worden en voldoende scoren om te slagen voor de stage. De trainingsstage legt bij evaluatie het meeste gewicht in de schaal, vermits deze een integratie is van de verworven kennis en vaardigheden en het nauwst aansluit bij de praktijk. Verplichte Literatuur: Van den Broeck, H., Opvoeden in de klas, wegwijzer voor leerkrachten (Tielt: Lannoo, 2013)

20


7. 7.1.

Studeren aan het IBV

Het Online Leerplatform

Het IBV beschikt over een online leerplatform. Middels het online leerplatform streeft het IBV er naar de administratie en communicatie zo vlot mogelijk te doen verlopen, alsook de papierberg te verminderen. De student krijgt hier toegang toe na inschrijving. Het online leerplatform beschikt over verschillende functies. 

Elk vak heeft zijn eigen ruimte. Daar is per vak een uitgebreide cursusbeschrijving te vinden, alsook de powerpoints en hand-outs van de colleges. Elk vak heeft zijn eigen mededelingenfunctie, forum en dropbox. Opdrachten indienen en feedback ontvangen verloopt via de dropbox (en dus niet meer via mail.) Opdrachten worden ingediend met de volgende titel: naamstudent.voornaamstudent_titelopdracht.doc.



Op de “Ad Valvas” is alle algemene informatie te vinden en worden de mededelingen van de administratie gedaan. Ook daar heeft de student zijn eigen dropbox voor individuele administratieve documenten.

De communicatie die iedereen aanbelangt dient zo veel mogelijk via het online leerplatform te verlopen. Zo zijn alle studenten op de hoogte wanneer er onduidelijkheden zijn: 

Heb je een algemene praktische, technische of administratieve vraag? Stel deze dan via de forumfunctie “Vragen aan de Administratie” op de Ad Valvas van het online leerplatform.



Heb je een vraag over een specifieke cursus? Stel deze dan via de forumfunctie “Vragen aan de docent” in de ruimte van de cursus op het online leerplatform.


21



Wanneer je met een vraag zit die alleen jou aanbelangt, kan je natuurlijk nog steeds een email sturen.

7.2. 

Reglementen en documentatie De student wordt geacht de aan het IBV geldende reglementen door te nemen en na te leven. Dit betreft met name het Onderwijs- en Examenreglement,

het

Huishoudelijk

Reglement

en

het

bibliotheekreglement, allen te raadplegen op het online leerplatform. 

Daarnaast is het goed dat de student kennis neemt van de Academische Kalender, de Richtlijn Studielast (zie ook 7.3.), en de handleiding voor het online leerplatform.



De cursusbeschrijvingen geven een gedetailleerde inhoud van het vak. Eens gepubliceerd zijn deze bindend, en worden wijzigingen enkel in overleg met de klas gemaakt.



22

Zie ook paragraaf 7.8. ‘Enkele Huisregels’.


7.3.

Richtlijn Studielast

Van een IBV-student wordt verwacht dat hij/zij gemiddeld 10 tot12 uur per week spendeert aan zelfstudie. De hoeveelheid werk die verwacht wordt van een vak wordt bepaald door het aantal

studiepunten.

Het

aantal

studiepunten

wordt

vertaald

naar

studiebelastingsuren; 1 studiepunt houdt gemiddeld 28 uren werk in. Daarnaast zijn het aantal lesuren gekoppeld aan het aantal studiepunten. Voor de vakken van het algemene gedeelte en de afstudeerrichting ‘Basisonderwijs’ worden er 5 lesuren gegeven per studiepunt, voor de vakken van de afstudeerrichtingen ‘Kerkelijk Werk’ en ‘Jongerenwerk’ 3 per studiepunt. De lesgever geeft in zijn cursushandleiding een zo duidelijk mogelijk overzicht van hoe de studiebelastingsuren (na aftrek van het aantal lesuren) moeten worden besteed. De student mag verwachten dat de werklast per vak de norm niet overschrijdt en heeft het recht onregelmatigheden te melden aan de coördinator. Voor een meer gedetailleerde uitleg alsook voorbeelden, zie het document “Richtlijn Studielast” te vinden op het online leerplatform en op de website.

7.4.

Lesrooster en Kalender

De academische kalender is via de website te downloaden. De specifieke lesroosters zijn te vinden op de Ad Valvas van het online leerplatform.


23

7.5.

Vrijstellingen

Het is mogelijk aan het IBV vrijstelling te bekomen op basis van eerder behaalde vakken. In het Onderwijs– en Examenreglement staat daarover: “Vrijstellingen worden door de onderwijscommissie verleend voor opleidingsonderdelen die men tijdens een vroegere opleiding al met gunstig resultaat heeft gevolgd. Dit opleidingsonderdeel moet bij benadering hetzelfde niveau, ongeveer dezelfde doelstellingen en dezelfde omvang hebben gehad. Alhoewel het IBV zich wil inzetten om haar onderwijs te optimaliseren met het oog op de noden van de individuele student (cf. art. 2), zijn vrijstellingen steeds als een gunst voor de student te beschouwen, niet als een recht.” (Art. 14) Een vrijstelling wordt aangevraagd bij aanmelding of herinschrijving. Deze dient te worden gestaafd door creditbewijzen op grond waarvan een vrijstelling kan worden verleend. De Onderwijscommissie beslist hierover in het eerstvolgende overleg na aanvraag. Totdat de vrijstelling verleend is, is de student nog deelnemer van het vak en wordt hij/zij dus geacht daar aanwezig te zijn.

7.6.

Communicatie

De coördinator is bereikbaar voor alle praktische, administratieve en technische vragen. Wanneer je met een vraag of probleem zit dat je op de Onderwijscommissie wilt laten bespreken, dan doe je dit via de coördinator. Zij zorgt er voor dat het op de agenda komt te staan. De data van de Onderwijscommissie 24


vergaderingen zijn te vinden op de Academische Kalender. De coördinator is tevens ombudsman wanneer er problemen zijn met individuele cursussen. In geval met problemen bij vakken waarin de coördinator zelf als docent betrokken is, treedt de directeur op als ombudsman. De emailadressen van de docenten zijn te vinden in de cursushandleidingen, en bij de ‘gebruikers’ op het online leerplatform.

7.7.

Bibliotheek

 Met zijn studentenkaart kan de IBV terecht in de ETF bibliotheek. De uitleentermijn voor IBV studenten is vijf weken, zodat je steeds tijdig de geleende boeken kan terugbrengen.  Indien jullie een multifunctionele kopieerkaart willen ontvangen, gelieve deze aan te vragen bij de boekhouder (met de coördinator in CC). Indien jullie enkel op zaterdag hier aanwezig zijn, zal jullie deze kaart worden bezorgd door de coördinator, na betaling van € 20 (€ 15 waarborg + eerste schijf van € 5 voor gebruik).

7.8.

Enkele Huisregels

 Meld je af wanneer je niet naar de les kan komen, via de forumfunctie van het vak op het OLP.  Weet dat wanneer een student meer dan drie keer onwettig afwezig is geweest, het examenrecht voor dat vak vervalt.


25

 Verdere vragen over een gemiste les, stel je eerst aan je medestudenten, en indien nodig aan de docent, via de forumfunctie van het vak. De handouts en ppts zijn via het Online Leerplatform te raadplegen.  Eten en drinken zijn niet toegestaan in het schoolgebouw. Voorbij de dubbele glazen deur is niets toegestaan, ook niet in de bibliotheek en de pc-ruimte. Houd jullie daar strikt aan.  Probeer op tijd in de lessen te zijn.  Het IBV is een interkerkelijke opleiding. Uiteenlopende meningen over allerhande onderwerpen zijn niet ongebruikelijk. Van de student wordt verwacht dat hij/zij op een respectvolle wijze met deze diversiteit kan omgaan.

8. 8.1.

(Her-)Inschrijvingsprocedure

Nieuwe Studenten

Een student die zich wenst in te schrijven dient de volgende procedure te doorlopen:  Via de website vul je een aanmeldingsformulier in. Men kan op eerder welk moment in het jaar een aanmeldingsformulier invullen. Bij het aanmelden schrijft de toekomstige student zich in voor 1 van de inschrijfdagen. Vervolgens word je gevraagd het administratieve inschrijfgeld van 50€ te betalen.  Vervolgens kom je naar 1 van de twee inschrijfdagen. De inschrijfdagen vinden plaats in de lokalen van de ETF. Je ontvangt daar alle nodige informatie om het jaar goed te starten. Het programma, het online leerplatform en de administratieve afspraken worden besproken. Ook wordt je individuele studietraject doorlopen, en het studiecontract 26


opgesteld. Het studiecontract wordt in overleg bepaald, en vermeldt alle vakken waarvoor je bent ingeschreven, en waarvoor je examenrecht hebt.  Na betaling van het inschrijfgeld krijg je logingegevens voor het online leerplatform. Daar heb je alvast toegang tot de Ad Valvas, waar je de academische kalender, de studiegids, het onderwijsreglement e.d. kan terugvinden. Wanneer je inschrijving voltooid is vind je daar ook informatie over elk vak: aan de start van het academiejaar zal je hier de syllabus vinden, in de loop van het jaar wordt dit aangevuld met alle informatie van het vak (vb. hand-outs en leesmateriaal).  Uiterlijk op de tweede lesdag dient het studiecontract ondertekend aan de coördinator te worden bezorgd. Na ondertekening van het studiecontract ontvang je van de boekhouding een factuur voor de resterende 320€ van het lesgeld. Dit dient vervolgens binnen twee weken betaald te worden. Werknemers die graag een deel van het lesgeld met opleidingscheques betalen, vragen die best z.s.m. aan. Na betaling van het lesgeld ontvang je een studentenkaart (die tevens toegang geeft tot de bibliotheek van de ETF) en een inschrijfbewijs.


27

8.2.

Terugkerende Studenten

Een student die verder wilt gaan met een volgend studiejaar dient de volgende procedure te doorlopen:  Via de website vul je een herinschrijvingsformulier in. Je vraagt via dit document tevens vrijstellingen of een individueel aangepast jaar aan. Vervolgens word je gevraagd het administratieve inschrijfgeld van 50€ te betalen.  Van terugkerende studenten wordt verwacht dat zij weten hoe het IBV georganiseerd is, en dat zij de administratieve afspraken kennen.  Na betaling van het inschrijvingsgeld ontvang je via het Online Leerplatform het studiecontract voor het nieuwe academiejaar.  Uiterlijk op de tweede lesdag dient het studiecontract ondertekend aan de coördinator te worden bezorgd. Na ondertekening van het studiecontract ontvang je van de boekhouding een factuur voor de resterende 320€ van het lesgeld. Dit dient vervolgens binnen twee weken betaald te worden. Werknemers die graag een deel van het lesgeld met opleidingscheques betalen, vragen die best z.s.m. aan. Na betaling van het lesgeld ontvang je een studentenkaart (die tevens toegang geeft tot de bibliotheek van de ETF) en een inschrijfbewijs.

28


9.

Meeloopdagen

Nog niet beslist? Je bent altijd welkom om eens een dagje te komen meelopen. De data van de lesdagen zijn te vinden op de website, in de academische kalender. Meld je wel eerst even aan, zodat we weten dat je komt. Dat kan bij de coördinator, Ruth Nivelle via [email protected].

10. Wie zijn het IBV? De docenten aan het IBV hebben de nodige academische kennis en praktische ervaring

in

hun

vakgebied.

De

Raad

van

Bestuur

bestaat

uit

vertegenwoordigers van de verschillende evangelische denominaties in Vlaanderen. De dagelijks leiding (onderwijscommissie) is in handen van Gottlieb Blokland (directeur), Pim Boven, Ruth Nivelle (coördinator) en Hans van Nes.


29

Instituut voor Bijbelse Vorming, vzw St.Jansbergsesteenweg 95-97, 3001 Leuven Tel. 016/200895—Fax. 016/200943 30 [email protected] www.ibvleuven.be

Uitgave 2015

Instituut voor Bijbelse Vorming, vzw. Zaterdagopleiding

Recommend Documents