Inspiratie- en referentieprojecten ontwerpopdracht transporttechniek-ecostad
Verplaatsingen in Vlaanderen vandaag (2007) • Dagelijks gebruik transportmiddel of enkele keren per week – – – –
89% de auto 48% de fiets 15% bus 7% trein
• 75% Vlamingen kiest nooit metro of trein • Vlaming doet gemiddeld 3 verplaatsingen per dag
– Doel van onze verplaatsingen: • • • • •
1) 27% voor werk, zaken of onderwijs 2) 20% voor winkelen 3) 17% voor ontspanning 4) 12% voor bezoeken 5) 12% om iemand af te halen of weg te brengen
– Afstand van onze dagelijkse verplaatsingen • 55% is lager dan 5 km • 6% is hoger dan 40 km
– Gemiddelde afstand woon-werk: • 21km (mannen) en 13km (vrouwen)
– Onze verplaatsingen duren gemiddeld 1 uur per dag en overbruggen gemiddeld 41 km – 84% van de verplaatsingen duurt minder dan 30 minuten – 10% van de Vlaamse beroepsbevolking doet aan telewerk (13% in EU) – Deel van het gemiddeld EU-gezinsinkomen besteed aan mobiliteit: • 10 à 15%
Dominantie van de auto – % verplaatsingen in Vlaanderen met hoofdvervoermiddel • 65% auto - 14% fiets - 13% te voet
– Meest gebruikte vervoermiddel, ook voor verplaatsingen tussen 0 en 5 minuten – Aantal auto’s steeg met 8% tussen 20002007 – 57% van de Vlamingen is bereid de auto wat vaker te laten staan (2005) – Auto’s vragen 23u per dag parkeerruimte en staan dan gewoon stil – 18% van de gezinnen heeft geen auto
• Transport in de EU en Vlaanderen vandaag – Door lintbebouwing groeien dorpen en steden in Vlaanderen bijna naadloos aan elkaar – Dit leidt tot veel en moeizaam verkeer – Vervoer in de EU is voor 90% afhankelijk van olie – Door congestie komt de bereikbaarheid in het gedrang – Gevolgen: geluidshinder, luchtverontreiniging en ongevallen
10 doelen om de Europese vervoersruimte voor te bereiden op de toekomst • Europees witboek versie 2011 – Doel: mobiliteit verbeteren en emissies laten dalen
• Krachtlijnen – Voor lange afstanden meer het spoor en water gebruiken en de weg bij voor- en natransport – Nieuwe brandstoffen en aandrijvingen – Logistieke ketens optimaliseren – Vervoersystemen en infrastructuur beter benutten
Nieuwe brandstoffen en aandrijfsystemen – (1) Voertuigen op fossiele brandstoffen halveren in 2030 en verbieden in steden tegen 2050 – (2) Veel meer koolstofarme brandstoffen gebruiken in luchtvaart en zeevaart
Logistieke ketens verbeteren • (3) tegen 2030: goederenvervoer verder dan 300 km: – veel meer per spoor of over het water ipv weg
• (4) een aangepaste infrastructuur uitbouwen: – Europese hogesnelheidsnet tegen 2050 voltooien • Lengte bestaande net tegen 2030 verdrievoudigen • In alle lidstaten: dicht spoornet in stand houden • Tegen 2050: helft passagiersvervoer over middellange afstand per spoor
Logistieke ketens verbeteren – (5) uitbouw Europees vervoersnetwerk met vlotte overstap tussen modi (weg-water-lucht) door informatisering; – (6) luchthavens tegen 2050 aansluiten op spoornet, bij voorkeur op HST-net; zeehavens ontsluiten door goederenvervoer per spoor en binnenvaart.
– (7) infrastructuur voor luchtverkeersbeheer • tegen 2020: gemeenschappelijk Europees luchtruim; • invoering van vergelijkbare verkeersbeheerssystemen voor het vervoer over land en water • invoering van het Europees wereldwijd satellietnavigatiesysteem (Galileo);
– (8) tegen 2020: een Europees informatie- beheers- en tariefsysteem voor intermodaal transport; – (9) tegen 2050: verkeersdoden minimaliseren; veiligheid en beveiliging van alle vervoerswijzen opdrijven; – (10) algemene toepassing van het principe "de gebruiker en de vervuiler betaalt“
Referentieproject: innovatieve fietsen
Referentieprojecten: wegtransport • Innovatieve vrachtwagens – Ecocombi • meerdere aanhangwagens • 50 à 60 ton bij 25m lengte • minder vrachtwagens en lager brandstofverbruik per gewichtseenheid
– Zuiniger vrachtwagens
Referentieprojecten: scheepvaart • Meer aandacht voor de scheepvaart – Energiezuinige motoren – Schonere brandstoffen – Hulpzeilen verminderen het energieverbruik – Combinatie met zonnecellen
Stadsdistributiecentrum • Bundelen van leveringen in de stad – Groeperen van vele kleine leveringen in een centrum om dan op geplande wijze winkels e.a. te bevoorraden in het stadscentrum. – Op die manier de overlast van vele kleine transportbewegingen uitschakelen.
• Doel – Congestie verminderen en leefbaarheid verbeteren
• Voorbeeld: Hasselt • Niet voor alle steden rendabel – Hang af van zgn. ‘bevoorradingsprofiel’: het geheel van distributievragen van de stad en mogelijke oplossingen
Enkele actuele trends • Voorsteden beter verbinden met stad met railsystemen – Metro, lightrail, sneltram, tram, tramtrein, voorstadspoorweg
• • • •
Autodelen Rekeningrijden Laadpunten elektrische auto Tunnelsystemen – (ipv viaducten)
• Herwaarderen kanaaltjes in de binnenstad
Bronnen – – – – –
– –
www.ruimtevoormorgen.be Eupese commissie (2011). Witboek: stappenplan voor een Europese vervoersruimte. Brussel http://ec.europa.eu/transport/strategies/2011_white_paper_en.htm http://ec.europa.eu/transport/strategies/facts-and-figures/index_en.htm Jansens, D. Moons, E., Nuyts, E. en Wets, G. Onderzoek verplaatsingsgedrag Vlaanderen 3 (2007-2008). Verkeerskundige interpretatie van de belangrijkste tabellen. Universiteit Hasselt – Instituut voor mobiliteit (IMOB). Internet: http://www.mobielvlaanderen.be/pdf/ovg03/ovg03-analyse-globaal.pdf http://www.unizo.be/images/res356892_2.pdf Walgraeve, V. (2010) Stedelijjke distributie in beeld via bevoorradingprofielen, casestudie Gent. Masterproef Ugent. http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/458/715/RUG01-001458715_2011_0001_AC.pdf
