Verslag Inspiratie- en ontmoetingsdag: 1
‘Duurzaam recreatief verkeer in de praktijk. Slimme investeringen, straffe resultaten.’
# 8u30-11u Op 22 oktober ontvingen de Provincie Antwerpen en het Netwerk Duurzame Mobiliteit ruim 120 deelnemers op de Inspiratiedag. Die kwamen uit verschillende sectoren: lokale en regionale besturen, recreatieve,
culturele
en
vrijetijdsbestemmingen,
middenveld,
verenigingen,
belangengroepen,
vervoersaanbieders, studiebureaus, onderwijsinstellingen, politieke partijen, enz. Alles speelde zich af in het groene kader van het Provinciaal recreatiedomein De Schorre, een sfeervolle locatie die helemaal tot zijn recht kwam in de prachtige herfstzon.
Ook
de
voormiddagprogramma
Circustent, zich
afspeelde
waar kon
het de
bezoekers bekoren. Rik Röttger, gedeputeerde bij de Provincie Antwerpen linkte in zijn welkomstwoord de locatie met het thema van de dag. ‘Vroeger ging het circusgezelschap op pad om vertier tot bij de mensen te brengen. Nu verplaatsen mensen zich om recreatie op te zoeken. De vraag is hoe we die verplaatsingen zo duurzaam mogelijk invullen.’ En daar ging het op 22 oktober natuurlijk om. Een berg inspiratie maar ook stevige argumenten waarom investeren in duurzame recreatieve mobiliteit zo belangrijk is. Dat was het recept van de inspiratiedag in een notendop. Aan deze inspiratiedag ging een verkennend traject vooraf. De resultaten van een bevraging van 562 recreatieve bestemmingen en de reacties daarop tijdens een focusmeeting in mei werden vakkundig en helder toegelicht tijdens de lezing door Vicky Dierickx (Mobiel 21) en Delphine Grandsart (TreinTramBus).
Daarna was het woord aan Hanne Van Herck (Trage Wegen) om de gelijknamige publicatie voor te stellen. Tijdens haar presentatie zette ze een aantal markante cijfergegevens op een rijtje en werden er drie best practices uit de publicatie toegelicht. Vooral het voorbeeld van het Nationaal Park Hoge Kempen gooide hoge ogen. Daar werd voor
5
miljoen
euro
geïnvesteerd
in
een
betere
bereikbaarheid van het park, een investering die nu jaarlijks 191 miljoen euro oplevert en 30 miljoen euro in het laatje van de fiscus legt. Iedereen mocht na afloop van de
2
inspiratiedag een publicatie op zak steken. Maarten Van Bemmelen, coördinator van het Europese project SEEMORE, sloot het plenaire gedeelte af, met een blik over de grenzen. Het project speelt zich af in 8 Europese toeristische regio’s, waaronder ook Mallorca, de thuisbasis van Maarten Van Bemmelen. Eén van de grootste uitdagingen en kritische succesfactor is de samenwerking tot stand brengen tussen de toeristische bestemmingen, de lokale overheid en de vervoersaanbieders. Elke schakel is belangrijk om duurzame mobiliteit op het voorplan te schuiven ‘Een receptionist in het hotel vindt het nog steeds gemakkelijker om een taxi te bestellen dan uit te leggen hoe je ergens geraakt met de bus. Ontsluiten van deze informatie is dus van vitaal belang.’
# 11u tot 12u30 Tot zover het plenaire gedeelte van de dag. Om 11 uur was er tijd voor een tasje koffie en te wisselen van gedachten. Wie om 11u30 koos voor de lezing over de opbrengsten van fiets- en wandelroutes bleef nog even ter plekke in de Circustent. De anderen verplaatsen zich naar het Congrescentrum De Pitte voor de lezing over het Europese project Maxigreen. Voor sommigen werd het een fantasierijke verplaatsing dankzij het busje en de acteertalenten van Bolwerk. Zij bleven ook nog de rest van de dag op post om de deelnemers aangenaam te verpozen, heen en weer pendelend tussen het Congrescentrum en zaal Verstrepen. In Lezing #1 namen Martine Werensteijn (Wandelnet) en Ed lancaster (European Cyclists’ Federation) het woord. Het publiek kreeg een toelichting o.a. over de Wandelmonitor, een 4-jaarlijks onderzoek dat de wandelsport in Nederland in kaart brengt en welke positieve gevolgen wandelen met zich meebrengt voor de maatschappij. Op basis van het onderzoek bleek dat 1 kilometer wandelweg een economisch effect heeft van maar liefst 115.000 euro per jaar.
Ed Lancaster werkt met zijn organisatie aan de uitbreiding van
Eurovelo, een Europees fietsroutenetwerk. Ook hier komt onderzoek naar de economische opbrengsten goed van pas wanneer lokale overheden overtuigd moeten worden om te investeren in degelijke fietspaden.
Een voorbeeld uit Ierland bewijst dat een investering van 6 miljoen euro in een fietspad langs een vroegere spoorwegbedding, jaarlijks een return kent van 7,2 miljoen euro. Lezing #2 ging dieper in op de investeringsmogelijkheden die het Europese project Maxigreen te bieden heeft. De slagzin van Maxigreen is ‘Breathing life into open spaces’. Om meer leven te brengen moet ook de toegankelijkheid van die gebieden verbeteren en liefst op een duurzame manier. John Meehan uit Essex wil daarvoor gebruik maken het lokale spoor en de stopplaatsen die aan sluiten op de wandel- en fietsroutes. Een investering die naar schatting jaarlijks 3 miljoen pond in het laatje brengt. Mathieu De
3
Meyer (coördinator Domein Raversyde) en Dirk Schockaert (De Lijn West-Vlaanderen) lichtten toe hoe Raversyde de samenwerking ten volle waarmaakt met o.a. een combinatieticket die toegang en vervoer combineren. Met infrastructurele ingrepen wordt de verbinding tussen de kusttramhalte en het domein een pak veiliger gemaakt. Dirk Schockaert bracht het verhaal van de Kusttram die via een doorgedreven samenwerking een echte tandem vormt met kust en al zijn attracties.
# 12u30 tot 14u Om het voormiddagprogramma te verteren en vooral de gelegenheid te scheppen om elkaar te ontmoeten, werd er ruim tijd voorzien voor een lekkere lunch. In die zaal was ook een infokiosk opgebouwd, waar 16 organisaties hun werking voorstelden aan de hand van brochures, posters en ander didactisch materiaal.
#14u tot 15u00 Door het mooie weer was er enige aanmoediging nodig om iedereen weer in de zalen te krijgen. Voor de fietstocht was het enthousiasme groot. Tina Caers en Fried Happaerts namen een 25-tal gegadigden mee op tocht in de streek. Er werd halt gehouden op verschillenden plaatsen voor tekst en uitleg bij mobiliteitsingrepen. In sessie #2 stelde Ingrid Van Samang haar onderzoek ‘Fietsen door het Kunstenveld van morgen’ voor. Tijdens het panelgesprek benadrukte Marc Vrebos (Ancienne Belgique) dat investeren in duurzame mobiliteit niets kost, maar vooral opbrengt en werd er vooral gepleit voor duurzame maatregelen, eerder dan
4
promotieacties van korte duur (vb. tijdelijke fietsenstallingen). Eva De Meyst gaf Greentrack als aan als goed voorbeeld, een initiatief waarbij verschillende cultuurhuizen ondersteund worden in hun streven naar meer duurzaamheid. De beperkingen van het openbaar vervoer blijken vaak een pijnpunt. Maar moderator Walter Ryquart pleit ervoor om ons daarop niet blind te staren en vooral na te gaan welke inspanningen we binnen de cultuurhuizen zelf kunnen leveren. Wie kennis wilde maken met de mobiliteitsplanning van Mano Mundo en de evenementen in de stad Rotterdam schoof aan bij sessie #3. Zowel Bart Busschaert (Scelta Mobility) als Anton Ruiter (Stad Rotterdam) zijn ervan overtuigd dat mobiliteit van in het begin moet meegenomen worden in de planningaspecten van een evenement. Zo kan het start- en einduur en de locatie afgestemd worden op het aanbod van het openbaar vervoer. De presentaties riepen veel vragen op, waarvoor de tijd helaas te kort was, stelde moderator Angelo Meuleman (Taxistop) vast. In sessie #4 lichtte Bert Van Haecke (Stad Damme) toe hoe Damme door een veelheid aan duurzame vervoersmodi toeristen uit de auto haalt. De stad voerde ook betalend parkeren in het centrum. Daarna volgde een panelgesprek met Griet Geudens (Toerisme Vlaanderen) en Fons Van Bael (Lilse Bergen) onder leiding van Miriam Van Loon (Bond Beter Leefmilieu). Gilles Facon (Provincie Antwerpen) name het woord in sessie #5 over het fietsroutenetwerk. Ook hier duidelijke cijfers die konden verbazen. Het fietstoerisme in Antwerpen is goed voor maar liefst 425 voltijdse banen.
In het panelgesprek onder leiding van Sin Declerc kon Dirk Schockaert aansluiten op dit
economisch verhaal met de Kusttram. Een mooi voorbeeld van hoe duurzame mobiliteit een motor kan zijn voor de ontwikkeling van een gebied en de lokale economie. Guido Moens wil voorts met zijn waterbus tussen Brussel en Vilvoorde een brug slaan tussen recreatief en functioneel verplaatsen.
# 15u15 tot 16u15 Sessie #6 bestond uit 3 hapklare presentaties over mobiliteitsmanagement van voornamelijk evenementen. Kirsten de Mulder (Vlaamse Stichting Verkeerskunde) stelde de gloednieuwe website en online tool www.mobiwijzer.be voor. Angelo Meuleman (Taxistop) gaf een presentatie over Eventpoolen (carpoolen naar evenementen) en Bart Busschaert (Scelta Mobility) vulde aan met praktische tips & tricks voor een succesvol mobiliteitsmanagement van evenementen. Sessie #7 startte met een presentatie van een heel attractieve attractie. Het Arboretum van Kalmthout is op vele manieren bereikbaar en zal in de nabije toekomst nog meer de nadruk leggen op haar duurzame bereikbaarheid. Zo worden weldra parkeerplaatsen opgegeven ten voordele van een uitgebreide
fietsenstalling en zal een, van de weg gescheiden, fiets- en wandelpad vanuit het station, worden aangelegd. De presentatie van Brigitte Vandenbergh gaf aanleiding tot discussie rond verschillende thema’s. Vragen en opmerkingen die mede beantwoord werden door Jurgen Goeminne (Sint-Niklaas), Erik Goetvinck (NMBS) en Bart Vermeulen (vzw Toeristische Attracties). Vicky Dierckx (Mobiel 21) leidde alles in goede banen maar de tijd was te kort om alle vragen aan bod te laten komen. Tijdens sessie #8 werden de toehoorders meegenomen naar de Ghelamco Arena door Koen Vande Sompele (bUZz). Bij de bouw va de voetbaltempel werd er meteen ingezet op de fietsbereikbaarheid. 800 vaste fietsenstallingen moeten een duidelijk signaal geven. Tom Dumez (Provincie Antwerpen) lijstte de mobiliteitsmaatregelen op die zullen genomen worden in het kader van het Strategisch Project Rupel. Daarbij
5
is het belangrijk dat verkeersleefbaarheid er in de straten rond De Schorre gewaarborgd blijft. Er moet o.a. voldoende ingezet worden op bijvoorbeeld fietsinfrastructuur. Chris Brouwers (Provincie Antwerpen) begeleidde de vragen uit het publiek. Marjan Frederix (Mobiel21) en Delphine Grandsart (TreinTramBus) namen hun publiek mee op een fantasierijke trip. Duurzame verplaatsingen met een prettige toegevoegde waarde kunnen de automobilist aanzetten tot anders verplaatsen. Volgens het STOP‐ principe werden een honderdtal voorbeelden gepresenteerd. Originele zebrapaden in Genk, de Bypal Bycicle van Philip Starck waarmee je kan steppen én fietsen en een live Photoshop project waarbij wachtende passagiers aan de bushalte werden gephotoshopt waren er enkele van. Na de voorbeelden werd met het publiek nog een interactieve oefening opgezet, , waar ze de gepresenteerde ideeën en hun eigen ideeën aftoetsten op originaliteit en haalbaarheid.
# Slot Tijdens de receptie nam Luk Lemmens, gedeputeerde bij de Provincie Antwerpen en bevoegd voor mobiliteit het slotwoord. Hij bedankte zowel de deelnemers als de organisatoren uitgebreid voor de inspanningen die vandaag geleverd werden om van deze Inspiratiedag een succes te maken. Daarna was er nog gelegenheid om na te kaarten met bubbels en lekkere knabbels. Behalve de publicatie was er ook nog Rupels Steentje voorzien om op zak te steken.
Samenstelling en redactie: Ilse Fannes, campagnecoördinator Netwerk Duurzame Mobiliteit
