KNWM Koninklijk Nederlands Waternetwerk
Waterschap Peel en Maasvallei mr. A.M.G. Gresel Postbus 3390 5902 RJ VENLO
2014.03215
Datum Onderwerp
: 24 januari 2014 : Het Brein in de Waterketen
Geachte heer Gresel, Samenwerken in de waterketen heeft toegevoegde waarde; gezien vanuit onze eigen ambities op het vlak van maatschappelijk verantwoord ondernemen, overheidsinterventies en succesvolle praktijkcases. Het bestuursakkoord water en overheidsvisitaties maken ons steeds meer bewust dat een meer holistische blik op de waterketen nieuwe toepassingen zichtbaar maakt. Toepassingen die door samenwerking tussen waterketenpartijen tot stand komen en die belangrijk zijn voor een duurzame ontwikkeling in de toekomst. Het samenwerken van mensen uit onze organisaties, die vanuit een gezamenlijk bewustzijn deze toepassingen werkelijk moeten realiseren, vormt hierbij een belangrijke schakel. Bewustzijn heeft te maken met de werking van ons brein. Inzicht in de werking van ons brein kan, naast vakinhoudelijk bewustzijn, eveneens een bijdrage leveren aan het tot stand brengen van succesvolle samenwerkingsverbanden. Vanuit deze veronderstelling is het idee opgevat om directeuren en senior management van de Nederlandse waterschappen en drinkwaterbedrijven de gelegenheid te bieden om elkaar te ontmoeten tijdens een inspirerende leersituatie. De Erasmus Universiteit Rotterdam - ESAA heeft exclusief voor het Koninklijk Nederlands Waternetwerk het inspirerende programma: Het Brein in de Waterketen ontwikkeld met de volgende doelen: 1. 2. 3.
Kennismaken met bestuurders en hoger management van de Nederlandse waterketenpartijen Inhoudelijke verdieping over de werking van ons brein en de invloed hiervan op ons handelen Informele verkenning van samenwerkingsmogelijkheden
De leergang die plaatsvindt in de tweede helft van 2014, bestaat uit 6 dagdelen in blokken van twee dagen (inclusief overnachting) en biedt plaats aan een select gezelschap van maximaal 15 deelnemers. De inhoudelijke programmering vindt u in de bijlage van deze brief. Er wordt een evenwichtige deelnemersgroep nagestreefd die past bij de geformuleerde doelen. Het is onze intentie om deze leergang bij voldoende belangstelling jaarlijks te herhalen. Inschrijven is mogelijk tot 1 april 2014 en verloopt via KNW. Het inschrijfformulier is te vinden op www.waternetwerk.nl
Binckhorstlaan 36
T 0 7 0 3222 765
ABN AMRO 517110075
kamer M417
www.waternetwerk.nl
IBAN NL92ABNA0517110075
2516 BE Den Haag
[email protected]
BIC ABNANL2A
KVK 40409625
i
De kosten van de leergang zijn 9200 euro per deelnemer en vrij van btw. Een kennismakingsgesprek met prof.dr. Frans van der Meché maakt onderdeel uit van de inschrijfprocedure. Koninklijk Nederlands Waternetwerk beveelt deze leergang van harte bij u aan en nodigt u uit en/of een senior manager voor te dragen voor deelname aan deze leergang Als u vragen heeft kunt u contact opnemen met Monique Bekkenutte (070 - 3222 765) of Marisca Stolp (06 - 1111 9473).
Monique Bekkenutte directeur KNW
Bijlage: Executive Program 'Het Brein in de Waterketen'
Executive Program Het Brein in de Waterketen
WW
!
5
ESAA
KNW* * Koninklijk Nederlands Waternetwerk
ESAA
Erasm School o? Accounting a Assurance
JJ
Introductie
De Erasmus Universiteit Rotterdam-ESAA heeft exclusief voor het Koninklijk Waternetwerk het inspirerende programma 'Het Brein in de Waterketen' ontwikkeld. Dit programma is bedoeld voor directieleden en senior management binnen de waterketen die openstaan voor verdieping en interesse hebben in het thema 'samenwerken en de invloed van het brein'. 'Het Brein in de Waterketen' geeft inzicht in de invloed van het brein en de onbewuste processen op ons gedrag. We denken namelijk wel dat rationaliteit en bewuste strategische keuzes de basis zijn van het denken en handelen, maar wetenschappelijk onderzoek toont steeds vaker aan dat onbewuste drijfveren de eigen besluiten bepalen. Tijdens dit verdiepende programma gaat een select gezelschap van maximaal 15 deelnemers, onder leiding van professor dr. Frans van der Meché, voormalig bestuurder/CFO van het Erasmus MC en hoofd afdeling neurologie, op zoek naar hun eigen waarheid. Gedurende drie separate modules van twee dagen komen niet alleen neurowetenschappers aan het woord, maar ook theologen, (sociaal) psychologen, filosofen, economen en ervaren sprekers uit de praktijk die hun visie geven op de macht van het brein.
De thema's die aan de orde komen, hebben betrekking op vragen als: 0
Wat zijn de bouwstenen in de hersenen voor ons gedrag?
8
Wat is de basis van eigenbelang en van samenwerken?
» Kunnen we besluiten, genomen onder druk, in de hersenen 'zien'?
Prof.dr. Frans van der Meché,
» Waarom zijn onze beslissingen niet rationeel?
het Erasmus Executive Program
» Hoe komen onze beslissingen tot stand? 0
Wat maakt een leider succesvol en wat is de rol van volgen?
e
Hoe wordt mijn bedrijf een 'gezonde' organisatie?
wetenschappelijk "Het Brein in de
directeur van Boardroom'.
Is mijn eigen wil ook een vrije wil? » Waarom ontstaan ontsporingen bij mensen aan de top? * Hoe werkt onderling gedrag in diverse situaties? 0
Waarom corrumpeert macht?
» Verbetert kennis over het brein mijn aanpak ook?
)
Het programma biedt ruimschoots de mogelijkheid om met experts en collega-deelnemers van gedachten te wisselen, ook eigen casuïstiek kan worden ingebracht.
Executive Program 'Het Brein in de Waterketen'
Thema's en sprekers
Module i - 30 a 31 oktober 2014 Zitten we echt zo in elkaar?
Samenwerken.
Prof.dr. Frans van der Meché Introductie van het brein in relatie tot gedrag, van drijfveren tot gewogen oordeel; een 'vrije' wil?
Dr. Edwin Kaats Hoe beslissen bestuurders en hoe komen ze tot samenwerking?
Dr. Maartje Luijten Kan gedrag worden afgebeeld? De mogelijkheden van de functionele MRI worden besproken.
Prof.dr. Herman Wijffels Wat is samenwerken in de bestuurspraktijk? Wat zijn hobbels die genomen moesten worden?
Prof.dr. Victor Lamme Psychologische benadering van het gedrag; diverse experimenten die duidelijk maken dat we niet rationeel zijn, maar door onbewuste emoties en sociale overwegingen worden geleid die passen bij de structuur van het brein. Prof.dr. Paul van Geest "Goed en kwaad" vanuit de filosofie van Augustinus. Wat doe je met dilemma's? Hoe kom je tot een goede samenwerking? Wat was de ontwikkeling in het denken van Augustinus zelf?
Module 2 -13 8114 november 2014 Hoe interacteren wij? Prof.dr. Herman Kolk Hoe belangrijk is taal? Worden we door te denken in taal meer bewust? Kunnen we onszelf door taal sturen? Prof.dr. Willem van Rhenen Hoe worden mensen geëngageerd? Zit daar ook een biologisch systeem achter? Hoe werk je samen? Prof.dr. Paul van Tongeren Deugdethiek: Wat zijn de filosofische overwegingen om het leven goed te leiden?
Module 3 -11 a 12 december 2014 In bedrijf. Prof.dr.ir. Ale Smidts Neuro-economie: Hoe maken we onze economische keuzes? Prof.dr. Harry Commandeur Strategie: hoe maken we onze strategische keuzes? Waardoor gaat het (vaak) fout? Prof.dr. Bert de Groot Is de economie onvoorspelbaar of zit er toch een complex systeem achter? De economische cycli.
In verwarring? Drs. Max Wildschut Om uit de verwarring te komen is leiderschap nodig, maar dan bezien vanuit de evolutie. Prof.dr. Frans van der Meché Samen met één of meerdere bestuurders uit de praktijk hebben we een gesprek over wat ons drijft en hoe in de waterketen nieuwe verbanden kunnen worden gelegd.
ESAA is onderdeel van de Erasmus Universiteit
Rotterdam
Programma 2014
Module 1 - Zitten we echt zo in elkaar? Dag 1: donderdag 30/10 inclusief overnachting
»,
Ontvangst Koffie S lunch. 12.00 -13.00 uur
Prof.dr. Victor Lamme De vrije wil bestaat niet. 08.30 -10.30 uur
8
2: vrijdag 31/10 tot en met lunch
Prof.dr. Frans van der Meché
Prof.dr. Paul van Geest
Introductie en kennismaking.
Samenwerken? Augustinus.
13.00 -14.30 uur
10.45 " - 4 5 12
ü u r
Prof.dr. Frans van der Meché Het brein bepaalt. 15.00 -17.00 uur Dr. Maartje Luijten Kijken in het brein. 17.15 -18.45 uur
De eerste module start om 12.00 uur met ontvangst en lunch en duurt tot en met de lunch de volgende dag. De tweede dag zal rond 14.00 uur eindigen. De tweede en derde module starten 's ochtends om 10.00 uur met ontvangst en duren tot en met de lunch de volgende dag 14.00 uur. Alle drie de modules vinden plaats in de sfeervolle, oude watertoren van Dordrecht 'Villa Augustus' en zijn inclusief een diner en overnachting.
Module 2 - Hoe interacteren wij?
Samenwerken.
Dagi: donderdag 13/11 inclusief overnachting
Dag 2: vrijdag 14/11 tot en met lunch
Prof.dr. Herman Kolk Bewustzijn, taal, communiceren en de vrije wil.
Dr. Edwin Kaats Bestuurders: beslissen en samenwerken.
10.30 -12.30
08.30 -10.30 uur
Prof.dr. Willem van Rhenen
Prof.dr. Herman Wijffels Samenwerken in de praktijk.
Engagement. 13.30 -15.30 uur
10.45 " - 4 5 uur 12
Prof.dr. Paul van Tongeren Deugden in samenwerking. 16.00 -18.00 uur Executive Program 'Het Brein in de Waterketen'
"De menselijke vrijheid waarop allen zo pochen, maar die slechts daarin bestaat dat men zich bewust is van zijn eigen wens, maar onwetend van de oorzaken waardoor die wens bepaald i s . " Spinoza
Module 3 - In bedrijf.
In verwarring?
D a g i : donderdag u/12 inclusief overnachting
Dag 2: vrijdag 12/12 tot en met lunch
Prof.dr.ir. Ale Smidts Economie en brein.
Drs. Max Wildschut Leiden of volgen: macht of gezag?
10.30 -12.30
08.30 -10.30 uur
Prof.dr. Harry Commandeur
Prof.dr. Frans van der Meché
Strategie en prestaties. 13.30 -15.30 uur
Samenvatting, terug- en vooruitblik. 10.45 -12.45 uur
Prof.dr. Bert de Groot Cycli en economie. 16.00 -18.00 uur
Studiekosten De kosten voor deelname bedragen C 9.200 vrij van btw. Dit is inclusief alle arrangementskosten.
Certificaat Deelnemers die alle modules hebben bijgewoond, krijgen tot slot een Erasmus certificaat overhandigd.
Inschrijven Maximaal 15 personen kunnen aan het programma deelnemen. Op deze wijze achten wij het mogelijk om op intensieve en openhartige wijze ervaringen met elkaar te delen. Een kennismakingsgesprek met prof.dr. Frans van der Meché maakt deel uit van de inschrijfprocedure zodat een evenwichtige verdeling van deelnemers mogelijk is. Inschrijven is mogelijk via Monique Bekkenutte, directeur van KNW.
ESAA is onderdeel van de Erasmus Universiteit
Rotterdam
Sprekers
Tijdens 'Het Brein in de Waterketen' delen vooraanstaande academici, deskundigen en experts uit de praktijk hun kennis en ervaring met u. Een selectie van de sprekers stellen wij graag voor: Prof.dr. Frans van der Meché is wetenschappelijk directeur van het
die automatisch tot stand komen, onder invloed van de inwerking van de omgeving. Actief bewustzijn heeft te
Erasmus Executive Program 'Het Brein in de Boardroom'. Hij combineert 30 jaar neuro-onderzoek met 10 jaar bestuurlijke ervaring in het
maken met de mogelijkheid van de menselijke geest om ons gedrag zodanig bij te sturen dat een optimale
Erasmus MC, waarvan 5 jaar als CFO. Momenteel is Frans van der Meché toezichthouder bij een aantal organisaties. Daarnaast is hij sinds 2010 bestuursadviseur bij EUR Holding B.V. en geassocieerd met de bestuursadviespraktijk van Twynstra Gudde. Prof.dr. Victor Lamme is bij een
ţįjļ
groot publiek bekend van zijn boek 'De vrije wil bestaat niet.' Als hoog leraar Cognitieve Neurowetensc hap aan de Universiteit van Amsterdam is hij expert op het gebied van vi suele waarneming en bewustzijn. Victor Lamme is internationaal de meest geciteerde cog nitieve wetenschapper van zijn generatie in Nederland. Prof.dr. Paul van Geest is directeur van het Centrum voor Patristisc h
ì \ i
'mk
onderzoek van de VU en de UVT. Hij is een autoriteit op het gebied van de denkwereld van Augustinus. Deze kerkvader stond aan de ba I sis van het westerse denken over
mens, god en maatsc happij. Professor Van Geest is auteur van diverse boeken over Augustinus en verzorgt lezingen op het gebied van integriteit in het bedrijfsleven.
HF .i
B^^.
Prof.dr. Herman Kolk is emeritus hoogleraar Neuropsyc hologie aan de Radboud Universiteit. In zijn onderzoek ric ht hij zic h vooral op de gevolgen van hersenbesc hadi ging voor de menselijke taal. Zijn
V. V^'^F^BI I onderzoek wees uit dat het brein gericht is op optimale c ommunic atie. Een belangrijk thema was het onderscheid tussen 'ac tief' en 'passief' bewustzijn. Passief bewustzijn gaat over alle proc essen
uitkomst bereikt wordt.
Í
Hk
Prof.dr. Willem van Rhenen is hoog
leraar engagement and produc tivi ty aan Business University Nyenrode en wetensc happelijk direc teur bij hį Arbo Nederland. Uit zijn onderzoek A komt naar voren dat integrale be W ' nadering van het welzijn van werk nemers ook voor de werkgever positieve resultaten heeft. In zijn proefschrift bespreekt hij een effectieve manier om via een gezondheidsonderzoek werknemers te traceren met een groot risic o op ziekteverzuim. Hij is groot voor standervan de individugerichte aanpak. Verder stelt hij dat het managen van stress door preventie, advisering en zorg alleen, niet voldoende is. Het is juist van belang de mentale gezondheid van werknemers te versterken, want alleen bevlogen werknemers kunnen excellent presteren. Prof.dr. Paul van Tongeren startte zijn wetenschappelijke c arrière met een proefsc hrift over de moraal van Nietzsches moraalkritiek. Hij is hoogleraar wijsgerige ethiek aan de ÌLŗ W
á
, flBÈ Fac ulteit der Wijsbegeerte van de •«ér\*B Radboud Universiteit en de Katho lieke Universiteit Leuven. Professor van Tongeren heeft diverse boeken gesc hreven met de deugdethiek als centaal thema. Prof.dr.ir.AleSmidts is hoogleraar
]
Marktonderzoek aan de Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit. Hij is expert op het gebied van beslissingsgedrag van consumenten en de invloed van Executive Program 'Het Brein in de Waterketen' communicatie daarbij. De laatste jaren ligt zijn interesse met name bij neuroec onomic s en neuromarketing.
