INPUT GEMEENTE
NIEUWE GEMEENTESTRUCTUUR
25-11-2013 340 adressen
DE KANDELAARKERK OPGESTELD DOOR: PROJECTGROEP NIEUWE GEMEENTESTRUCTUUR
GEMEENTE & KERKENRAAD VAN DE GEREFORMEERD VRIJGEMAAKT KERK TE SCHILDWOLDE
Kandelaarkerk - Schildwolde
Projectgroep Nieuwe Gemeentestructuur
25 november 2013
Inhoud blz 3
1
Aanleiding
2 2.1 2.2
Opdracht Opdrachtformulering Projectgroep
4 4 4
3 3.1 3.2 3.2.1 3.2.2 3.3 3.3.1 3.3.2 3.3.3 3.3.4 3.3.5 3.4 3.4.1 3.4.2
Aanpak en programma van eisen Aanpak Gesignaleerde knelpunten Gemeente Kerkenraad Programma van eisen – actieve gemeente Vieren (eredienst) Verkondigen (woordverkondiging) Leren (groei in kennis en geloof) Zorgen (pastorale toerusting) Dienen (gebruik en inzet van alle gaven) Programma van eisen – organisatie en communicatie Organisatorische aspecten Heldere communicatie
5 5 5 5 6 6 6 7 7 7 7 8 8 8
4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.5.1 4.5.2 4.5.3 4.5.4 4.5.5 4.6 4.7
Advies, motivatie en kanttekeningen Uitgangspunten Toerusting ambtsdragers Bestaande structuren Toerusting gemeenteleden Het Kandelaar model (definitief model) De Kandelaarkerk Wijkverdeling Ambtsdragers Kringen Vergaderingen Pastoraal team Moderamen
10 10 10 11 11 11 11 12 12 12 13 13
5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.5.1 5.5.2 5.5.3 5.5.4 5.5.5 5.6
Voorstellen m.b.t. het vervolgtraject Toerusting Informeren gemeente Organisatie kringen Inzetten spelers in de structuur (pastoraal werker, kerkelijk werker) Beknopte risicoanalyse Visie op de ambten Draagvlak Leiderschap Communicatie Doelgericht Voorstel fasering implementatie van de nieuwe structuur
14 14 14 14 14 15 15 15 15 15 15 16
6
Samenvatting
17
1
Kandelaarkerk - Schildwolde
Projectgroep Nieuwe Gemeentestructuur
25 november 2013
Bijlagen: A
Modelbladen A01 – Spelers: Welke personen spelen een rol in de nieuwe gemeentestructuur A02 – Toevoegen extra organisatie laag A03 – Kring globaal toegelicht A04 – Model huidige situatie A05 – Model toekomstige situatie: Kandelaar model A06 – Wijkomzetting: huidige wijkindeling en toekomstige wijkindeling naast elkaar A07 – Vergaderingen: Samenkomsten en vergaderingen A08 – Theoretische jaaragenda A09 – Verbeelding volledige gemeenteopbouw A10 – Pastoraal Team
B
Samenvatting input gemeente en predikant 1 – Inleiding 2 – Problematiek 3 – Oplossingen/aanbevelingen
C
Kringen, wat is de meerwaarde 1- Aanleiding 2- Voors en tegens 3- Wat verstaan we onder kring 4- Benaming
D
Globale persoonlijke veranderingen 1- Predikant 2- Ouderling 3- Diaken 4- Wijkcoördinator 5- Gemeentelid
E
Bronvermelding 1- Materiaal uit eigen gemeente 2- Materiaal van buiten onze gemeente
2
Kandelaarkerk - Schildwolde Projectgroep Nieuwe Gemeentestructuur 1 november 2013
Bijlage B – Samenvatting input gemeente en input predikant Projectgroep Nieuwe gemeentestructuur - 01 mei 2013 Hieronder de reacties die vanuit de gemeente zijn gekomen op de vraag om vóór 24 april 2013 ideeën te genereren om de projectgroep inzicht te geven in wat er in de gemeente leeft. In dit document zijn alle aangeleverde teksten gesorteerd in groepen die met elkaar verband hebben. 1
INLEIDEND
1.1 Over de Projectgroep Deze opmerkingen zijn naar aanleiding van de samenstelling van de projectgroep en de gewenste werkwijze van deze groep. Eerste resultaten in wijkbijeenkomsten al dan niet gecombineerd bespreken, vervolgens deze signalen en mogelijk concrete voorstellen verwerken. Regelmatig communiceren met de gemeente via de Band, beamer, etc. Hierdoor zal draagvlak en betrokkenheid worden vergroot. De bemensing van de projectgroep heroverwegen, jongeren en ouderen zijn hierin niet vertegenwoordigd. 1.2 Over de structuur Deze opmerkingen t.a.v. legitimiteit van structuurverandering en de daarbij behorende bereidheid in onze gemeente. Ik denk als we de bereidheid hebben om naar elkaar om te zien, dat het dan niet uitmaakt wat voor systeem of structuur we hebben. Is die bereidheid er niet dan zal elke verandering geen enkel blijvend effect hebben. Geconstateerd dat Schildwolde een actieve gemeente is, waarbij via het NBC een adequate structuur is neergelegd, die goed functioneert (ondanks de verbeterpunten die in elke structuur van tijd tot tijd moeten worden aangepakt). Vooral ingaan op de cultuurverandering en de inhoud: De structuur is volgend! 2
PROBLEMATIEK
2.1 Gesignaleerde problematiek gemeente Deze opmerkingen geven duidelijk de pijnpunten aan t.a.v. de huidige situatie in de gemeente. Complexere problematiek in de gemeente dan vroeger. Onduidelijkheid in de positie van de ‘bezoekbroeders’. communicatie KR en Gemeente kan beter (laagdrempeliger). Gemeente te grootschalig. Werken met huidige twee secties kent risico van tweedeling. Er is soms onduidelijkheid over verantwoordelijkheden van taakgroepen, commissies, kerkenraad, moderamen (vgl discussies over financiën, CBZ, agendering vanuit de secties enz). 02 Gesignaleerde problematiek kerkenraad. Deze opmerkingen geven duidelijk de pijnpunten aan t.a.v. de huidige situatie in de kerkenraad. Grote druk op ambtsdragers doordat de gemeente teveel aan hen overlaat. Onvoldoende toerusting van ambtsdragers. Bekleden van het ambt onaantrekkelijk.
2
Kandelaarkerk - Schildwolde Projectgroep Nieuwe Gemeentestructuur 1 november 2013
3
Te log lichaam van de kerkrenraad (vergaderingen en huisbezoeken). Overleg en afstemming tussen ouderlingen en diakenen kan verbeterd. De aansturing van de smalle kerkenraad is niet duidelijk in de organisatie neergelegd. De blijvende vacatures voor ouderling zijn zorgelijk. De bezetting van het moderamen: de vergaderdruk is hoog en het is onduidelijk wie er nu precies zitting in moeten nemen.
OPLOSSINGEN / AANBEVELINGEN
3.1 Ambten Deze aanbevelingen zijn gericht op de ouderlingen, diakenen en predikant. Mogelijkheden om het ambt aantrekkelijker te maken, de communicatie verbeteren, etc. Combinatie ouderling en diaken op 1 of 2 wijken Betere toerusting ambtsdragers Aantal ambtsdragers verminderen Diakenen minder KR taak (dus minder geestelijke leiding) meer directe ondersteuning in gemeente: budget coaching en stimuleren van algemeen dienstbetoon. Aanvulling/ ondersteuning ambtsdragers (aanvullende rol): oudsten-echtparen, wijk coördinatie, pastoraal bezoekers. Meer taken van de KR in de gemeente neerleggen. Werk ouderlingen verminderen (minder vergaderen en officiële huisbezoeken). Bijzondere ambtsdragers benoemen: jeugdouderling/ouderling voor de ouderen. Predikant koppelen aan pastoraal werker (soort octopus met tentakels) Ouderlingen koppelen aan pastoraal bezoekers. Diakenen koppelen aan wijk coördinatoren. Een kleinere groep waarin de ambtsdragers kunnen rapporteren en overleggen over pastoraat/diaconaat. Een grote rol voor het moderamen (in de lijn van het NBC), met heldere verantwoording naar de kerkenraad-breed. Een minimale vergaderbelasting voor de ambtsdragers: maximaal twee keer per maand (voor de niet-moderamen-leden). Een open en transparante communicatie tussen ambtsdragers en gemeente. Bezinning op overleg en inbreng van predikant en ambtsdragers in de pastorale zorg. Heroverwegen van bevoegdheden die in de secties zijn weggelegd. 3.2 Erediensten Deze aanbevelingen zijn gemaakt vanuit de gedachte om zoveel mogelijk 1 gemeente te kunnen zijn in de viering. Er blijven altijd praktische problemen te overwinnen. Eén gemeente: Eén predikant: 1 morgendienst 9.30 uur. 1 middagdienst 14.30 uur. Goed nadenken over bijvoorbeeld het HA: kan dat in 1 dienst of moeten we daar toch splitsen. Dit zou kunnen door voldoende kleine gemeentewijken te maken zodat je vrij kunt mixen. 3.3 Dienen en pastoraat Deze aanbevelingen zijn gericht op het verbeteren van gemeenteactiviteiten die er op gericht zijn elkaar toe te rusten. Uitgangspunt hele gemeente: Iedereen heeft de taak elkaar tot steun te zijn. Meer vrouwen inzetten in pastorale bezoeken. Meer bezoeken in de gemeente onderling: mensen gewoon adressen geven, soort maatjessysteem, o.i.d. (op wijkniveau actief zijn) Meer toerusting pastorale bezoekers/werkers: cursus, gesprekstechnieken, etc. Per wijk samen-sprekingen laten plaatsvinden van hart tot hart in kleine kring (niet over koetjes en kalfjes): onderlinge pastorale hulp/steun (in kleine kring is bijv. de
3
Kandelaarkerk - Schildwolde Projectgroep Nieuwe Gemeentestructuur 1 november 2013
problematiek t.a.v. huwelijkse staat bekend en er kan makkelijker samen gebeden worden). Bij problemen de hiërarchie laten werken: coördinator – diaken – taakgroep/predikant of pastoraal bezoeker – ouderling – predikant. Inventariseren gavenlijst: iedereen zijn taak. Een duidelijke jaaragenda die ook mogelijkheden geeft voor plan control van de diverse commissies inclusief financiën.
3.4 Werk in de wijk Deze aanbevelingen zijn gericht op de aansturing van kleinere eenheden binnen de gemeente voor een betere interactie tussen de gemeenteleden. Kleinere wijken of kleinere eenheden binnen de huidige wijken is persoonlijker Per wijk minimaal 2 contactpersonen: kleinschaligheid en steun aan elkaar leidt tot laagdrempeligheid. De gemeente opdelen in 3 – 6/8 clusters met maximaal aantal gezinnen. Elke cluster bemannen met ouderling en diaken (duo samenwerking) Meer organiseren als wijk zoals bijvoorbeeld bijbelstudie of thema-besprekingen etc. Zoveel mogelijk bestaande structuur handhaven. Mogelijke verbeteringen per geval bekijken. Veel verschil van mening bij wijkindeling onder gemeenteleden onderling. Dit varieert van geen verandering tot alles veranderen. 3.5 Kerkenraad vergaderingen Deze aanbevelingen zijn gericht op de overlegorganen binnen de kerkenraad en gemeente t.b.v. zo efficiënt mogelijke informatie uitwisseling. Wijkteam overleg wijkouderling, wijkdiaken, wijkcoördinator, bezoekbroeder, wijkzuster. Overleg: eens per jaar een vergadering, verder voortdurend informeren en afstemmen. Aandacht: wijkactiviteiten, onderling meeleven, bezoekafspraken. Sectieoverleg: teams van ambtsdragers (ca. 10 personen: ouderlingen en diakenen) Overleg: eens per maand. Aandacht: Rapportage bezoeken, onderling meeleven, uitwisseling situaties in de wijk, advies en beleid individuele gevallen. Eventueel: beoordeling geschiktheid nieuwe ambtsdragers. Recht om te agenderen voor smal / diaconie / breed. Opmerking: Verslaglegging beknopt en naar alle ambtsdragers. Overwogen kan worden om hiervoor ook de bezoekbroeders uit te nodigen. Te werken is met een externe notulist. Kerkenraad smal (KRS): kerkenraad (smal): alle ouderlingen. Overleg: regelmatig. Aandacht: Complexe situaties, censuur, kerkelijke beslissingen. Onderlinge toerusting. Toezicht op catechese, predikant. Opmerking: agendaplanning moet worden geborgd. Voorstel: moderamen-ouderlingen. Diaconie: alle diakenen. Overleg: regelmatig. Aandacht: Complexe diaconale situaties. Kerkelijke ondersteuning. Verdeling aandachtsvelden en knowhow. Gemeentelijk leven. Oog voor diaconale kansen in lokale omgeving. Kerkenraad breed (KRB): kerkenraad met diakenen (breed): alle ambtsdragers. Overleg: regelmatig. Aandacht: Algemeen beleid. Beleidskaders diverse taakgroepen en commissies. Toezicht moderamen. Talstelling, kerkverband.
4
Kandelaarkerk - Schildwolde Projectgroep Nieuwe Gemeentestructuur 1 november 2013
Moderamen: zestal broeders/zusters, hoeft niet perse verdeeld over secties. Overleg: minstens elke maand. Aandacht: Uitvoering beleid, overleg met commissies, voorbereiden vergaderingen, informatie en bestuur kerkenraad en gemeente. Volledige rapportage aan KRD. Vergaderrooster Voor ambtsdragers liefst max 2 x per maand vergaderen: 1 x sectie en 1 x KR(D) Voor moderamen 1 x per maand extra vergaderen (kan evt. 2 x). Ene maand KRD (kan desgewenst een stukje KR/diak indien nodig) Andere maand KR/diak (kan desgewenst een stukje KRD indien nodig) Predikant: per sectie overleg. Daarin: rapportage van zijn bezoeken. Uitwisseling/overleg/afstemming. Jaarplanning Er is een goede jaarplanning vereist, waarbij terugkerende punten worden ingepland (talstelling, financiën, beleidsterreinen). Ook het sectieoverleg kan aantal terugkerende agendapunten krijgen (bv. oudere doopleden; gastleden; studenten enz). Dit geeft ook mogelijkheden voor plan&control van de diverse commissies inclusief financiën.
5
