Halfjaarrapportage 2006 Inhoudsopgave Inleiding Algemene info NV REWIN West-Brabant Resultaten eerste half jaar 2006 Nieuwe vestigers Uitbreidende bedrijven Structuurversterkende projecten Maatwerk
1 2 3 7 9 13
Inleiding Pieken in de Delta In de beleidsnota Pieken in de Delta wordt ingezet op het ondersteunen van sterke sectoren (pieken) die er vanuit nationaal oogpunt toe doen. Nederland is opgedeeld in 6 landsdelen, waaronder Zuidwest Nederland (West-Brabant en Zeeland). Dit heeft geresulteerd in de nota “Zuidwest Nederland piekt in de Delta”. De samenwerking in Zuidwest Nederland begint vaart te krijgen. De eerste projecten worden voorbereid. REWIN en BOM zijn initiatiefnemers voor projecten op het gebied van de pieken Logistiek en procesindustrie. Aanbieding programmadocument Pieken
Drie Zeeuws Vlaamse gemeenten hebben medio 2005 verzocht om een samenwerkingsverband met REWIN. Voor acquisitie van vestigers geldt dat er sprake is van complementariteit, want bedrijven die op zoek zijn naar grootschalig bedrijventerrein kunnen in West-Brabant niet goed terecht, terwijl er in Zeeland wel mogelijkheden zijn. Daarnaast wordt onderzocht of de samenwerking ook mogelijk is voor de activiteiten gericht op gevestigde bedrijven en structuurversterkende projecten. Overigens is regio-opschaling ook het geval bij de nieuwe gebiedsindeling van de Kamers van Koophandel, waarbij de Kamer van West-Brabant samen gaat met de Kamer Zeeland. Met de opkomst van China en het Verre Oosten als belangrijke economische partijen hebben de internationale ontwikkelingen ook duidelijk hun consequenties voor de regio West-Brabant. In internationaal verband is er sprake van grootschalige verandering in de internationale goederenstromen. Deze dynamiek resulteert in een positieversterking van de grote Europese havens, die een toenemend omslagvolume te verwerken krijgen voor doorvoer naar het Europese achterland. Daarnaast is er ook sprake van toegevoegde waarde (value added logistics). West-Brabant kan hier als regio tussen twee grote Europese -1-
havens veel profijt van trekken. Niet alleen op het gebied van logistieke kansen, maar ook voor de vestiging van bijvoorbeeld internationaal opererende bedrijven en Europese handelskantoren. In het eerste halfjaar van 2006 heeft REWIN 41 nieuwe bedrijven, afkomstig van buiten de regio, naar West-Brabant weten te halen. Deze nieuwe bedrijfsvestigingen, waaronder 10 kennisintensieve bedrijven, bieden werk aan 850 personen en omvatten een totale investeringssom van ruim 116 miljoen euro. Hieronder bevinden zich diverse kantoren die zich richten op de Europese markt en die naast kantoor ook een klein magazijn wensen. De waargenomen trend van voorzichtig herstel bij MKB-bedrijven zet zich in het eerste halfjaar van 2006 door. Alhoewel het aantal uitbreidingsinvesteringen achterblijft vergeleken met eerdere jaren, is het investeringsvolume groter dan voorheen. In de eerste helft van 2006 is verder invulling gegeven aan de structuurversterkende projecten. Het project West TOP is succesvol van start gegaan met 57 (potentiële) ondernemers. De revitalisering van bedrijventerreinen is door de projecten Uitvoeringsprogramma Revitalisering en Grensverleggend Parkmanagement verder uitgebouwd. Het thema hoe gemeenten constructief met de ondernemers op bedrijventerreinen kunnen samenwerken, is inmiddels afgerond. Later dit jaar zal het thema beveiliging op bedrijventerreinen worden gepresenteerd.
Algemene info NV REWIN West-Brabant Doel REWIN heeft als statutaire doelstelling het bevorderen van de werkgelegenheid en het versterken van de economische structuur van de regio West-Brabant. Activiteiten REWIN informeert bedrijven bij kantoor- en bedrijfsvestiging, begeleidt bij groei en financiering en ontwikkelt regionale projecten om de economische structuur van West-Brabant te versterken. Ook levert REWIN op verzoek maatwerk aan West-Brabantse gemeenten uit het landelijke gebied bij lokale economische problemen. Doelgroep REWIN richt zich op bedrijven met een toegevoegde waarde voor de West-Brabantse economie; (MKB)bedrijven uit de industrie, groot- en tussenhandel en stuwende dienstverlening. Er wordt onderscheid gemaakt naar bedrijven die zich mogelijk in West-Brabant willen vestigen en bedrijven die al in WestBrabant gevestigd zijn. REWIN richt zich in het bijzonder op kennisintensieve bedrijven met een hoge toegevoegde waarde voor de regionale economie. Organisatievorm De regionale ontwikkelingsmaatschappij NV REWIN West-Brabant is opgezet als NV. De aandeelhouders zijn de 18 gemeenten in WestBrabant, SES West-Brabant en de Kamers van Koophandel in Midden- en West-Brabant. Werkgebied REWIN is actief voor de regio West-Brabant, een gebied met 18 gemeenten, ca. 650.000 inwoners en 38.000 bedrijven. Medewerkers REWIN Onder leiding van de directeur, drs. P.P.H. Nijskens, werken 10 personen in vaste dienst bij REWIN, waarvan 4 in deeltijdfunctie. Daarnaast waren in de eerste helft van 2006 8 personen als extern adviseur of projectmedewerker voor REWIN werkzaam.
-2-
Projecten BV REWIN heeft gekozen om een REWIN projecten BV op te richten, voor indienstneming van tijdelijke personeel. De gemeenten staan namelijk niet garant voor de uitkeringsverplichtingen van tijdelijk personeel van REWIN. NV REWIN is dan ook risicodrager, maar leent in verband met de risico's van uitkeringsverplichtingen de extra arbeidskrachten voor tijdelijke activiteiten in via een extern detacheringbedrijf. De hoge kosten hiervan zijn problematisch voor activiteiten die door eigen opbrengsten moeten worden bekostigd (bijvoorbeeld STRATOS) en de activiteiten die door aandeelhouders uit eigen middelen moeten worden bekostigd (programma ontwikkeling voor de pieken bijvoorbeeld). Een projecten BV ondervangt dit probleem.
Nieuwe vestigers
s
Promotie West-Brabant REWIN verzorgt de promotie van de regio West-Brabant als vestigingsregio en acquireert bedrijven die zich mogelijk in West-Brabant willen vestigen. Centraal bij de promotie van de regio staat de campagne “Maak ’t in West-Brabant”, die op alle promotieuitingen uitgedragen wordt en die de basis vormt voor het generen van contacten met potentiële vestigers In het kader van de promotie van West-Brabant als vestigingsregio heeft REWIN billboards langs de snelwegen geplaatst die potentieel belangstellenden attenderen op de mogelijkheden van kantoor- en bedrijfsvestiging in WestBrabant. Ook op verschillende bedrijventerreinen in de regio zijn billboards geplaatst.
Billboard Borchwerf 2
Daarnaast voert REWIN een advertentiecampagne, onder meer in Kamer van Koophandelkranten in de Zuidelijke Randstad. Ook wordt deelgenomen aan diverse beurzen binnen en buiten de regio. Zo is 12 en 13 april deelgenomen aan de Regio Business Dagen in Breda, samen met de gemeenten Breda, Roosendaal, Bergen op Zoom, Drimmelen, Biesbosch Marina Drimmelen, het SES (Sociaal economisch samenwerkingsverband West-Brabant) en de Kamer van Koophandel West-Brabant. De gezamenlijke deelname vond plaats in een speciaal West-Brabant plein. Op 17 en 18 mei heeft REWIN samen met Borchwerf 2 deel genomen aan de beurs Transport & Logistiek in Ahoy te Rotterdam. Deze beurs werd voor de eerste keer georganiseerd en de deelname is naar tevreden verlopen. Op 23 en 24 mei is ook deelgenomen aan de Regionale Bedrijvenbeurs in Bergen op Zoom, samen met de gemeente Bergen op Zoom. West-Brabant plein, Breda In het kader van het genereren van internationale contacten heeft REWIN in het eerste half jaar van 2006 samen met de gemeente Roosendaal een bezoek gebracht aan China en beurzen bezocht. Uitgangspunt -3-
was om contacten te leggen met Chinese bedrijven die zich op de Europese markt willen gaan begeven, om hen in de toekomst te kunnen ondersteunen bij vestiging in West-Brabant. REWIN heeft ter ondersteuning van de activiteiten gericht op de Chinese markt onder meer een speciale Chinese website opgezet (www.gateway-to-europe.nl) en foldermateriaal ontwikkeld. Naast deze Chinese website is er uiteraard ook de eigen website van REWIN, die een belangrijk medium vormt voor de promotie van de regio West-Brabant en het genereren van acquisitiecontacten. De internetsite www.REWIN.nl trok in het eerste half jaar van 2006 in totaal bijna 48.000 bezoekers en er zijn in totaal ruim 145.000 pagina’s geraadpleegd, waarbij 2/3 deel van de bezoekers langer dan een minuut op de site verbleven en gemiddeld 3 pagina's bezochten. Het aantal bezoekers is ten opzichte van dezelfde periode in het voorgaande jaar met bijna 80 % gestegen! Dit is een direct gevolg van de activiteiten die REWIN verricht heeft om de effectiviteit van de website te verhogen en de scores van zoekresultaten voor de belangrijkste zoekmachines te verbeteren. Met succes, want van de 100 geselecteerde zoekwoorden scoort REWIN momenteel voor 59 de eerste plek bij Google. REWIN beschikt daarnaast over een uitgebreid netwerk voor het opsporen van potentiële vestigers in WestBrabant. CBIN (Commissariaat voor buitenlandse investeringen in Nederland) en de BOM (Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij) zijn in het buitenland actief en dragen potentiële belangstellenden voor vestiging in West-Brabant aan. Ook de contactpersonen bij West-Brabantse gemeenten en makelaars brengen bedrijven die door hen niet in een geschikte vestigingsmogelijkheid voorzien kunnen worden met REWIN in contact. Dit geldt ook voor de Kamer van Koophandel. Daarnaast beschikt REWIN over een zeer uitgebreid relatienetwerk, dat een belangrijke bron van acquisitiecontacten vormt. In het eerste half jaar van 2006 heeft REWIN contact gehad met 266 bedrijven. Ten opzichte van voorgaande jaren is er sprake van een lichte stijging in het aantal contacten met potentiële vestigers, die op zoek zijn naar een nieuwe vestigingsplaats. Naast bedrijven die afkomstig zijn van buiten de regio West-Brabant betreft het ook West-Brabantse bedrijven die bijvoorbeeld gebruik maken van het bedrijfsonroerend goed bestand Business Scope. Business Scope is een databestand van bedrijfsonroerend goed dat te koop of te huur wordt aangeboden. In totaal staan ruim 850 objecten, inclusief digitale foto’s, in het bestand, dat ook via de website te raadplegen is. In het eerste half jaar van 2006 verzochten 135 potentiële vestigers om het wachtwoord zodat ze dit bestand rechtstreeks op internet konden raadplegen. Business Scope wordt up-to-date gehouden door REWIN, in samenwerking met de West-Brabantse makelaars, projectontwikkelaars en gemeenten. REWIN richt de acquisitieactiviteiten in het bijzonder op kennisintensieve bedrijven met een hoge toegevoegde waarde voor de regio, en de zogenaamde Beneluxeringsbedrijven; bedrijven die verschillende vestigingen in de Benelux samenvoegen uit kosten- en efficiencyoverwegingen. Het merendeel van deze bedrijven is afkomstig uit de zakelijke dienstverlening of handelsactiviteiten. Handel Acquisitiecontacten, naar activiteit Bouw Handel Distributie Industrie Zakelijke dienstverlening
Distributie Industrie
16 86 32 45 87
Zakelijke dienstverl.
-4-
Nieuwe vestigers In het eerste half jaar van 2006 zijn in totaal 41 bedrijven geregistreerd als vestiger. Deze bedrijven betreffen een totale werkgelegenheid voor ruim 850 personen en een totaal investeringsvolume van ruim 116 miljoen euro. Voor de bedrijven die in het eerste half jaar van 2006 besloten tot vestiging in West-Brabant, geldt dat het eerste contact met REWIN via de volgende bronnen geactiveerd is. Bron vestigers West-Brabant Bilboards Internet Overige promotie.activiteiten Relatie BOM/CBIN Relatie gemeenten Relatie makelaars Eigen relatienetwerk
8 8 5 1 1 1 16
Billboards Internet Ov.prom.act. BOM/CBIN Gemeenten Makelaars Eigen rel.netw .
De bedrijven die besloten tot vestiging in WestBrabant zijn zeer divers in activiteit. Het merendeel is actief in handel en zakelijke dienstverlening, maar ook de productiebedrijven zijn sterk vertegenwoordigd, zoals ook blijkt uit onderstaand overzicht:
Bouw
Vestigers naar activiteit
Handel
Bouw Handel Distributie Produktie Zakelijke Dienstverlening
2 13 2 11 13
Distributie Productie Zakelijke dienstverl.
De bedrijven die besluiten tot vestiging in West-Brabant zijn afkomstig uit binnen- en buitenland. Binnen Nederland is de Randstad een belangrijk herkomstgebied van nieuwe vestigers in West-Brabant, terwijl bij de buitenlandse bedrijven de bedrijven uit de Verenigde Staten en België sterk vertegenwoordigd zijn.
Herkomst vestigers Overig Prov.NB Randstad Rest v. Ned. Buitenland
-5-
Overig Provincie Noord-Brabant Randstad Rest van Nederland Buitenland
10 13 9 9
Herkomst buitenlandse vestigers Belgie
Belgie Italie Oostenrijk Duitsland Verenigde Staten Verenigd Koninkrijk
2 1 1 1 3 1
Italie Oostenrijk Duitsland Ver. Staten Ver. Koninkrijk
Samenvatting resultaten nieuwe vestigers, eerste half jaar 2006 Nieuwe vestigers 41 waarvan kennisintensieve bedrijven 10 Arbeidsplaatsen 850 Investeringsvolume (mln euro) 116 Nieuwe vestigers
Acquisitiecontacten Aantal gevestigde bedrijven - waarvan kennisintensief Arbeidsplaatsen vestigers Investeringsvolume (mln. Euro)
½ jr 2005 begroot 150 33 8 375 75
½ jr 2005 realisatie 244 41 18 1.342 125
½ jr. 2006 begroot n.n 33 8 375 n.n.
½ jr. 2006 realisatie 266 41 10 850 116
De vestigingsplaatskeuze van de bedrijven die besloten tot vestiging in West-Brabant is als volgt.
Bergen op Zoom Breda Etten-Leur Geertruidenberg Moerdijk Oosterhout Roosendaal Steenbergen Woensdrecht
Aantal bedr. 5 15 2 2 4 2 7 2 2
Arbeidsplaatsen 213 238 6 102 27 95 123 13 41
Onder deze nieuwe vestigers in het eerste half jaar van 2006 bevinden zich enkele “klappers”, zoals de Oostenrijkse groothandel in verlichtingsartikelen EGLO, die hun Nederlandse vestiging in Oosterhout gevestigd hebben en werkgelegenheid bieden aan 65 personen. Karpack, een groothandel in verpakkingen in de AGF-sector (aardappelen, groente, fruit) komt met werkgelegenheid voor 50 personen vanuit Kapelle (België) naar Roosendaal, en het engineeringbedrijf Krohne Oil & Gas heeft besloten tot vestiging in Breda, met werkgelegenheid voor 125 personen. Een ander bekend bedrijf is Lips, de slotenspecialist, die werkgelegenheid biedt voor 100 personen in Raamsdonksveer. Opvallend is dat m.n. de grotere investeerders vooral kijken naar de mogelijkheden van kantoorvestiging. Internationaal georiënteerde bedrijven besteden hun productie steeds meer uit naar bijvoorbeeld landen in het voormalig Oostblok, derde wereldlanden en Zuidoost Azie. In West-Europa vindt concentratie van de handelsactiviteiten plaats. West-Brabant biedt daarbij een goede vestigingsplaats tussen de wereldhavens Rotterdam en Antwerpen, met geschikte grootschalige kantoorruimte in combinatie met een klein magazijn voor spare parts die op voorraad gehouden worden. Voorbeelden hiervan zijn Krohne Oil & Gas en op meer landelijke schaal het slotenbedrijf Lips.
-6-
Uitbreidende bedrijven
n
NV REWIN West-Brabant richt zich op het behoud en versterken van West-Brabantse bedrijven. Door ondersteuning van MKB-bedrijven die willen groeien, innoveren en investeren, blijven arbeidsplaatsen behouden en komen er nieuwe arbeidsplaatsen bij. Op de afdeling Groei en Financiering van REWIN kunnen ondernemers terecht voor de volgende producten en diensten: • Ondernemers met toekomstplannen kunnen deelnemen aan het programma STRATOS. Daarin wordt, samen met collega-ondernemers, gewerkt aan groeistrategieën. • Nieuw is het programma Zaken doen met het buurland waarin ondernemers die willen exporteren naar België, samen met andere ondernemers uit zowel Nederland als België, een exportplan opstellen. • Ondernemers die willen groeien en investeren maar de financiering hiervan niet rond krijgen, kunnen voor ondersteuning terecht bij REWIN. Concrete resultaten worden gemeten naar het aantal bedrijven dat deelneemt aan het STRATOSprogramma en het Zaken doen met het buurlandprogramma, het aantal bedrijfscontacten, het aantal gerealiseerde financieringen met begeleiding van REWIN, behoud van en nieuwe werkgelegenheid bij deze uitbreidende bedrijven en het bijbehorende investeringsvolume. STRATOS: samen werken aan groeistrategieën In het STRATOS programma worden kennis en expertise van een groep ondernemers gedeeld om uitdagingen voor de toekomst uit te werken of problemen op te lossen. In vaste groepen van acht MKB-ers komt men maandelijks bijeen. De groepen werken onder leiding van twee coaches – een ervaren manager uit het grootbedrijf én een succesvol (ex)ondernemer – aan hun groeistrategieën. Door het uitwisselen van ervaringen en het leren formuleren van nieuwe ideeën, ontwikkelen STRATOS deelnemers een betere onderbouwing van hun groeiplannen. Partner van STRATOS in het eerste halfjaar van 2006 was het accountantskantoor ESJ. In het eerste halfjaar van 2006 is in verband met de voorbereidingen van het project “Zaken doen met het buurland” slechts één nieuwe STRATOS groep opgestart, drie groepen zijn naar volle tevredenheid afgesloten en twee groepen hebben besloten op eigen gelegenheid verder te gaan. Actueel: er wordt momenteel hard gewerkt aan een vervolgprogramma voor STRATOS. Zaken doen met het buurland De succesvolle STRATOS-formule gaat over de grens met het programma Zaken doen met het buurland. WestBrabantse MKB en Vlaamse KMO bedrijven komen onder leiding van twee ervaren (export)coaches (een Nederlander en een Vlaming) samen om te werken aan een exportplan. Naast de overdracht van kennis, speelt bij Zaken doen met het buurland de kennismaking met elkaars cultuur een belangrijke rol. Doelstelling is om voor maart 2008 uiteindelijk 144 bedrijven te enthousiasmeren voor deelname en hen te laten werken aan een goede voorbereiding op export richting België, respectievelijk naar Nederland.
-7-
In het eerste halfjaar van 2006 is gestart met de acquisitie van deelnemers. In samenwerking met de Belgische partners zijn er vier grote informatiebijeenkomsten georganiseerd op locaties in Nederland en België. In Nederland vonden deze plaats op Rabobank locaties. De drukbezochte bijeenkomsten leverden een groot aantal deelnemers op. Actueel: er hebben zich inmiddels 30 Nederlandse bedrijven voor het programma Zaken doen met het buurland aangemeld. In september starten de eerste vier groepen. Elke groep bestaat uit 6 Nederlandse en 6 Vlaamse ondernemers. De totale projectkosten bedragen € 448.061,-. Hiervan wordt € 112.464,- gesubsidieerd door de Europese Gemeenschap, het Interregprogramma voor de Euregio Benelux Middengebied, € 99.417,- door het Ministerie van Economische Zaken, de Rabobank, het Regionaal Actieprogramma West-Brabant (REAP) en € 125.917,00 door de Vlaamse Gemeenschap. De Rabobank treedt als sponsor op. Projectpartners: Zaken doen met het buurland is een gezamenlijk programma van REWIN, de Kamer van Koophandel West-Brabant, VOKA – Kamer van Koophandel Kempen en SPK (Strategisch Plan Kempen). Financiering: realisering van uitbreidingsplannen Ondernemers die behoefte hebben aan ondersteuning bij het vinden van de juiste financiering om te groeien en te investeren kunnen met hun individuele vraag terecht bij de bedrijfadviseurs van REWIN. Hierbij concentreert REWIN zich vooral op de complexere financieringssituaties waarbij er sprake is van een “lange afstand tot de financier”. REWIN is bekend met de eisen die financiers stellen en kan daarop de inzet van de ondernemers afstemmen. Daarnaast is er in de afgelopen jaren een positie opgebouwd waarbij financiële partijen REWIN raadplegen voor alternatieve financieringsmogelijkheden. REWIN werkt bij financiering samen met marktpartijen zoals banken, accountants en financieel intermediairs. Actueel: In samenwerking met de Provincie en REAP wordt een project uitgevoerd voor Financiering van Innovatieve en Kennisintensieve Sector. De totale projectkosten bedragen € 779.200. De looptijd is tot 1 juli 2007. REWIN draagt hierin € 90.000 bij gedurende de looptijd van 3 jaar in de vorm van ureninbreng.
Resultaten eerste halfjaar 2006 In totaal hebben 45 bedrijven gedurende het eerste halfjaar van 2006 deelgenomen aan STRATOS. REWIN heeft met 109 bedrijven contact gehad met betrekking tot de realisering van de financiering bij uitbreidingsplannen. Bij 14 bedrijven heeft dit in het eerste half jaar daadwerkelijk geleid tot een uitbreidingsinvestering. Resultaten naar gemeente eerste halfjaar 2006 STRATOS-
Uitbr.
TOTAAL
Bedrijven
Bedrijven
Bedrijven
Aantal
Gereal.
Behoud
Nieuwe
uitbr.
uitbr.
werkgel.
werkgel.
invest.
inv.
in pers.
in pers.
0
x € 1.000 Aalburg
0
0
0
0
0
Alphen-Chaam
2
0
2
0
0
0
Baarle-Nassau Bergen op Zoom
0
1
1
0
0
0
8
5
13
Breda
6
27
33
6
Drimmelen
3
4
7
Etten-Leur
2
8
10
Geertruidenberg
2
1
3
0
0
0
3414
49
6
1
90
2
3
1
500
8
0
0
0
0
Halderberge
2
2
4
0
0
0
Moerdijk
1
6
7
2
1535
2
11
Oosterhout
2
4
6
1
150
13
2
Roosendaal
4
9
13
1
25
1
4
Rucphen
2
1
3
0
0
0
Steenbergen
3
3
6
60
5
1
1
-8-
Werkendam
1
1
2
Woensdrecht
2
6
8
0
0
0
4500
0
18
Woudrichem
0
25
Zundert
1
1
25
0
0
0
2
0
0
buiten de regio*
4
5
0
9
0
0
0
1
Totaal 45 109 154 14 10274 80 45 * bedrijven van buiten de regio betreffen potentiële vestigers, i.v.m. financiering van de bedrijfsverplaatsing
Samenvatting resultaten uitbreidende bedrijven eerste halfjaar 2006 STRATOS bedrijven 45 Zaken doen-bedrijven start in september 2006 Financiële begeleiding (aantal bedrijven) 109 Uitbreidingsinvesteringen (aantal bedrijven) 14 Arbeidsplaatsen (behoud & uitbreiding) 125 Investeringsvolume (mln euro) 10.3
Structuurversterkende projecten
n
NV REWIN West-Brabant ontwikkelt projecten die de economische structuur van West-Brabant versterken. De projecten dragen bij aan een gezond ondernemersklimaat, ondersteunen (startende) ondernemers en zorgen voor een goede concurrentiepositie van West-Brabant, zodat de werkgelegenheid behouden én uitgebreid wordt. Structuurversterkende projecten De basis van deze projecten komt voort uit de beleidskaders van gemeenten, SES, Kamers van Koophandel West- en Midden-Brabant en het Ministerie van Economische Zaken. Bijzondere economische ontwikkelingen in de regio of op landelijk niveau of het inhaken op economische trends kunnen de keus voor een project bepalen. Pieken in de Delta Het ministerie van Economische Zaken heeft in 2005 de nota “Pieken in de Delta” opgesteld waarin drie kansrijke sectoren worden opgesteld voor WestBrabant en Zeeland (samen het landsdeel Zuidwest Nederland genoemd). De drie sectoren, de zogeheten Pieken, zijn de procesindustrie, de logistiek en het (kust)toerisme. Eind 2005 is begonnen aan een inventarisatie van de behoeften van bedrijven in de regio. Dit heeft geresulteerd in de programmadocument “Pieken in de Zuidwest Delta” dat op 28 juni jl. door de programmacommissie is overhandigd aan staatssecretaris van Gennip. REWIN ontwikkelt samen met de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) de pieken Procesindustrie en Logistiek. Bezoek Lockheed Martin,i.v.m. Maintenance Valley
-9-
REWIN neemt het initiatief tot een project, onderzoekt de haalbaarheid, gaat op zoek naar partners en financiers en levert een actieve bijdrage aan de realisatie. De voornaamste partners bij de uitvoering van de projecten zijn de Kamers van Koophandel, SES, gemeenten, Syntens, kennisinstellingen en het bedrijfsleven.
Projecten in uitvoering eerste halfjaar 2006 • Creeëren van nieuw ondernemersschap gericht op het buitengebied o West TOP • Revitalisering van bedrijventerreinen: o Uitvoeringsprogramma revitalisering WestBrabant o Grensverleggend Parkmanagement • Versterking van de Brabantse Procesindustrie o ProcessIt Projecten in ontwikkeling eerste halfjaar 2006 • Procesindustrie o Maintenance o Bio-energie • Logistiek
Projecten in uitvoering West TOP In 2005 is door het Europees Sociaal Fonds een subsidie toegekend voor het project West TOP. Met dit project wil REWIN de teruggang van de werkgelegenheid en het afnemende voorzieningenniveau op het platteland een halt toeroepen. West TOP wil het ondernemersschap in het buitengebied stimuleren, waardoor er meer bedrijvigheid en werkgelegenheid komt. (Startende) ondernemers in het buitengebied kunnen bij West TOP terecht voor een opleiding, coaching en ondersteuning bij de zoektocht naar financiering en huisvesting. De doelstelling van West TOP is om uiteindelijk 100 deelnemers te begeleiden. In het eerste halfjaar van 2006 is begonnen met de werving van deelnemers door middel van advertenties en informatieavonden bij een drietal Rabobanken. Inmiddels zijn 57 (potentiële) ondernemers gestart. Voorlichting West TOP De totale projectkosten bedragen € 950.000,-. Hiervan wordt € 581.000,- gesubsidieerd door het Europees Sociaal Fonds via het Equal initiatief, de Provincie Noord-Brabant en het Regionaal Actieprogramma WestBrabant (REAP). De overige kosten worden gedragen door de partners binnen West TOP. Naast REWIN zijn dat de Kamer van Koophandel West-Brabant, P3Transfer/ROC West Brabant, SES West-Brabant, Jong Ondernemen en de Rabobank.
- 10 -
Revitalisering bedrijventerreinen Thema’s voor de verschillende bedrijventerreinen in het eerste halfjaar van 2006
X X X X X X X X
X X
X
X
uitstraling Telecom infra en diensten
X X
X X X X X X X X
onderhoud groen
X X
X
verkeer mobiliteit
X X X
X X
X X
inkoop
X X X
X
milieu
Theodorushaven Borchwerf 2 Dintelmond De Rietdijk Reinierpolder I Weststad De Nijverhei Majoppeveld Borchwerf 1
X X
samenwerking bedrijven en overheid
GPM GPM GPM RWB RWB RWB RWB RWB RWB
Bedrijventerrein De Kooi
Veiligheid
Project GPM
parkmanagement
Gemeente Woensdrecht Bergen Op Zoom Roosendaal Moerdijk Woudrichem Steenbergen Oosterhout Rucphen Roosendaal Roosendaal
Revitalisering
Thema
X X
X
X
X
X X
X X
X
X
X X X X X
X X X
GPM: Grensverleggend Parkmanagement RWB: uitvoeringsprogramma Revitalisering West-Brabant
Het Uitvoeringsprogramma Revitalisering West-Brabant is een gezamenlijk programma van 6 gemeenten en bedrijventerreinverenigingen in West-Brabant. Het programma zorgt voor het procesmanagement met als doel te komen tot verbetering of behoud van kwaliteit van het bedrijventerrein. Het programma wordt gesteund door provincie Noord-Brabant en REAP. In het kader van Revitalisering Bedrijventerreinen is in 2004 met steun van het ministerie van EZ en Interreg het project Grensverleggend Parkmanagement van start gegaan. Het bedrag is bedoeld voor de revitalisering en de introductie van parkmanagement op bedrijventerreinen. Het project is in uitvoering in samenwerking met de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Antwerpen (POM Antwerpen) tot eind 2007.
Revitalisering: Nijverhei, Rucphen
Voor beide projecten wordt aan de hand van een aantal thema’s zoals veiligheid, samenwerking bedrijven en overheid, mobiliteit en uitstraling, gewerkt aan kwalitatief hoge en aantrekkelijke bedrijventerreinen. REWIN initieert, organiseert sessies waarbij kennisoverdracht plaatsvindt en biedt ondersteuning aan bij knelpunten. ProcessIt: versterking van de Zuid-Nederlandse procesindustrie In september 2005 is ProcesIt van start gegaan, een programma van REWIN in samenwerking met de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) dat zich richt op het versterken van de concurrentiepositie van de procesindustrie in West-Brabant. Met de komst van het Pieken in de Delta programma waarbij de Procesindustrie één van de Pieken vormt, is ProcesIt op een laag pitje komen te staan. Inmiddels is wel samen met de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM) Antwerpen het project Procesindustrie 2010 opgezet. Dit betreft een grootschalige samenwerking tussen de procesindustrie in Zuidwest Nederland en Antwerpen. Voor Procesindustrie 2010 is door Hogeschool AVANS een analytisch
- 11 -
laboratorium voor het MKB opgezet en liggen er initiatieven voor het opleiden en werven van procesoperators.
Projecten in ontwikkeling Piek Procesindustrie Als speerpunten voor de procesindustrie worden onderhoud (Maintenance) en bio-energie genoemd. Maintenance Gemeenschappelijk kenmerk van de procesindustrie in Zuidwest Nederland is dat de bedrijven vooral productiebedrijven zijn. Onderhoud, reparatie en revisie, oftewel MRO (Maintenance Repair Overhaul) speelt hierbij een belangrijke rol. De inzet voor de procesindustrie is om in Zuidwest Nederland te komen tot een internationale hotspot voor hoogwaardig technisch onderhoud van kapitaalintensieve goederen. Concrete projecten die worden voorbereid zijn: • Het opzetten van een Worldclass Maintenance consortium, een samenwerkingsverband van bedrijven dat zich richt op MRO research projecten. • Een Maintenance Competence Center, waarin kennis en best practices worden gebundeld en verspreid onder het MKB. • De oprichting van een Maintenance Boulevard door stimulering van clustering en samenwerkingsverbanden. Bio-energie Zuidwest Nederland beschikt over een hoge concentratie van grondstoffen, infrastructuur en (petro)chemische industrie. Daardoor liggen er kansen op het gebied van de toepassing en ontwikkeling van bio-energie. Het is de uitdaging voor Zuidwest Nederland om deze niche in de markt op te pakken. Concrete projecten die worden voorbereid zijn: • De ontwikkeling van een duurzaam energiepark; een clustering van bedrijven die energie winnen uit restmateriaal. • Een grondstoffenenergie transitie mix, een centrum waar verschillende stromen bio-massa en recyclebaar afval geïmporteerd worden om vervolgens bewerkt en Just in Time afgeleverd te worden aan klanten. Piek Logistiek De logistieke sector moet optimaal gaan profiteren van haar strategische ligging tussen twee wereldhavens, de ligging aan diep vaarwater en de uitstekende verbindingen met het achterland. Om internationaal sterk te blijven is het essentieel om voortdurend te blijven investeren in het aantrekken van nieuwe bedrijven door middel van gezamenlijke promotie en acquisitie en het creëren van een gunstig vestigingsklimaat. Ook is de opbouw van kennis en samenwerking om tot slimme innovatieve logistieke oplossingen te komen van belang. Concrete projecten die worden ontwikkeld zijn: • Het opzetten van ‘Multimodale Hubs’. Dat staat voor een slimmere mix en optimaal gebruik van modaliteiten als spoor, weg, water en buisleiding. • De realisatie van een Smart Logistics Center waarbij kennis, methodieken en systemen worden uitgewisseld en aangeboden aan het midden- en kleinbedrijf. • Het ontwikkelen en uitdragen van een gemeenschappelijke promotie van Zuidwest Nederland als de vestigingsplaats voor nieuwe logistieke bedrijvigheid.
- 12 -
Activiteiten Maatwerk REWIN levert op verzoek maatwerk aan 12 West-Brabantse gemeenten uit het landelijk gebied. Het gaat hier voornamelijk over lokale economische vraagstukken Vanuit de ervaring die is opgedaan, wordt het maatwerk ingedeeld in een aantal clusters: 1. Bedrijfsuitbreiding of verplaatsing: analyse in verband met verplaatsing of uitbreiding van het bedrijf. 2. Nieuwe bedrijventerreinen: onderbouwing van de ruimtelijke behoefte aan nieuwe bedrijventerreinen, ondersteuning bij de realisatie. 3. Bestaande bedrijventerreinen: ondersteuning bij de selectie van uitgifte criteria, het maken van grondprijsanalyses, haalbaarheidsonderzoeken naar revitalisering van bestaande bedrijventerreinen of het opstellen van marketingplannen die gemeenten kunnen helpen bij het vermarkten van hun industriegrond. In onderstaande tabel staat vermeld welke maatwerkactiviteiten REWIN in het eerste halfjaar van 2006 heeft verricht voor de deze aandeelhouders. Maatwerkactiviteiten REWIN in het eerste halfjaar van 2006.
Maatwerk eerste halfjaar 2006 Baarle Nassau Drimmelen Gemeenten Land van Heusden en Altena Rucphen Steenbergen Werkendam Woensdrecht Woudrichem
Uitbreiding/ verplaatsing bedrijven
Nieuwe bedr.terreinen
Bestaande bedr.terreinen 1
1 1 2 1 1 1
3 1
Totaal per gemeente 1 1 1 2 1 1 3 2 12
Totaal
Baarle Nassau REWIN heeft de gemeente geassisteerd bij een inventarisatie naar de knelpunten, wensen en kansen van het bedrijventerrein Baarle Nassau. Er is een gesprekkenronde uitgevoerd bij een aantal bedrijven en daarmee heeft de gemeente zicht op de belangrijkste problemen die bedrijven ervaren op het terrein. Er is een overleg op gang gekomen tussen de ondernemers en de gemeente. Rapportage is opgeleverd en de gemeente overweegt nu vervolgacties. Drimmelen De gemeente Drimmelen heeft REWIN verzocht om in het kader van een ruimtelijk ordeningsknelpunt een bedrijfsplan aan te leveren en mee te denken over de verplaatsing van een bedrijf. Deze werkzaamheden lopen nog door in het tweede halfjaar van 2006. Gemeente Land van Heusden en Altena REWIN is gevraagd door de gemeenten en de provincie Noord Brabant om een bijdrage te leveren aan de realisatie van een regionaal bedrijventerrein in het land van Heusden en Altena. REWIN werkt aan het project mee als lid van de projectgroep. Afgelopen periode zijn een aantal scenario’s besproken voor regionale samenwerking die zijn opgesteld door Akro Consult. Keuzes moeten gemaakt worden door de nieuwe colleges. Rucphen REWIN is betrokken bij de revitalisering van bedrijventerrein de Nijverhei en heeft zitting de werkgroep. REWIN heeft een adviserende rol bij het opstarten van gezamenlijke activiteiten van gemeente en ondernemers en is als financier betrokken bij het procesmanagement voor het tot stand komen van der revitalisering. - 13 -
De gemeente Rucphen heeft REWIN verzocht om in het najaar van 2006 ondersteuning te verlenen bij de uitgifte van een aantal percelen op industrieterrein Nijverhei. Steenbergen REWIN is via het Uitvoeringsprogramma Revitalisering betrokken bij de revitalisering van Reinierpolder I. Verder wordt ondersteuning gegeven op het gebied van uitwisseling van kennis op thema’s als parkmanagement, revitalisering en beveiliging. Werkendam De gemeente Werkendam heeft bij REWIN een verzoek ingediend om een rapportage te verzorgen met betrekking tot de verplaatsing van een bedrijf uit de kern naar de rand van het dorp. Daarbij werd REWIN gevraagd om aan te geven in hoeverre er sprake was van gebondenheid van activiteiten aan het dorp en een oordeel te geven over de continuïteit van het bedrijf. REWIN heeft een rapportage opgesteld. Woensdrecht REWIN is betrokken bij de revitalisering van bedrijventerrein De Kooi en heeft zitting in de projectgroep. REWIN heeft een stimulerende en activerende rol met betrekking tot het parkmanagement. REWIN heeft de gemeente Woensdrecht ondersteund bij de uitgifte van Bedrijventerrein Driehoeven II. Er is contact geweest met vier ondernemers die interesse hebben in een perceel. De gemeente heeft hierover een rapportage ontvangen. Daarnaast zijn met eerdere gegadigden gesprekken gevoerd over de financiering van de aankoop. Woudrichem REWIN is nauw betrokken bij de revitalisering van industrieterrein de Rietdijk en heeft zitting in de projectgroep. De procesmanager wordt gefinancierd door een REWIN-project. Inmiddels worden een aantal projecten uitgevoerd. In het eerste halfjaar van 2006 heeft REWIN de gemeente Woudrichem ondersteund bij de inventarisatie en het beoordelen van ondernemers in het kader van het uitgiftebeleid voor het industrieterrein De Rietdijk. REWIN heeft 24 gegadigden gesproken. Naar aanleiding daarvan is een advies opgesteld naar de gemeente.
- 14 -
