1
INHOUDSOPGAVE
INLEIDING EN DOELSTELLING
PAGINA
2
HOOFDSTUK 1 Het ecologisch beheer van het Asserbos als een waardevol oud boscomplex.
PAGINA
3
HOOFDSTUK 2 Het beheer van het Asserbos als een belangrijk historisch element in de stad.
PAGINA
7
HOOFDSTUK 3 Het beheer van het Asserbos als een belangrijk recreatief element in de stad
PAGINA
9
KAART BOSVAKKEN ASSERBOS
PAGINA
11
BIJLAGEN Voorstellen tot het voeren van een bosbeleid dat op termijn leidt tot een natuurlijker en gevarieerder Asserbos
PAGINA
12
LITERATUURLIJST
PAGINA
16
COLOFON
PAGINA
17
=====
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
september 2008
2 Inleiding In het centrum van de stad Assen ligt het Asserbos, een ongeveer 100ha groot boscomplex van hoge ecologische-, historische-, en recreatieve waarde waar de eigenaar, de gemeente Assen, het beheer over voert. De Vereniging van Vrienden van het Asserbos e.o. (VvhA) is een vrijwilligersorganisatie die het wel en wee van het bos zeer ter harte gaat en zich er voor inzet om het beheer en beleid ten aanzien van het bos zodanig te doen zijn dat het Asserbos niet alleen tot in lengte van jaren behouden zal blijven maar zich ook zal ontwikkelen in een meer natuurlijke richting. Dit stuk is een herziene en aangevulde versie van het eerdere plan “Eekhoorn” van mei 2005, waarin de visie van de VvhA op de ontwikkeling van het Asserbos was vastgelegd. Het beleid ten aanzien van het Asserbos is gekenmerkt door drie hoofdaspecten, te weten: 1-Het ecologisch beheer van het Asserbos als een waardevol oud boscomplex. 2-Het beheer van het Asserbos als een belangrijk historisch element in de stad. 3-Het beheer van het Asserbos als een belangrijk recreatief element in de stad. Deze drie aandachtspunten zullen in deze beleidsvisie achtereenvolgens aan bod komen en belicht worden op hun eigenaardigheden, samenhang en conflicten. De VvhA benadrukt dat deze visie niet een vastgelegde eindvisie is maar een visie die moet aanzetten tot een open discussie met alle betrokken partijen die het wel en wee van het Asserbos ter harte gaan. Doelstelling De VvhA wil, door discussies, overleg en het mobiliseren van kennis en inzicht en het kritisch volgen van het beleid, de beheerder van het Asserbos ondersteunen. Het uiteindelijke doel is te komen tot een duurzaam beheer van het gebied waarbij de ecologische -, historische - en recreatieve waarden en functies harmonieus samengaan.
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
september 2008
3 (1) Het ecologisch beheer van het Asserbos als een waardevol oud boscomplex Geschiedenis De geschiedenis van het Asserbos gaat ver terug in de tijd. Oorspronkelijk was Drenthe bedekt met een bosvegetatie die van plaats tot plaats varieerde. Er waren eikenbossen, elzenbroekbossen en jeneverbesstruwelen in de stuifzandgebieden. Het gebied dat nu het Asserbos is, maakte in de middeleeuwen deel uit van de marke van Witten. De markegenoten gebruikten het bos om er hout uit te halen en er vee te weiden. Later kwam het bos in beheer bij het Cisterciënzer klooster Maria in Campis in Assen. Na de reformatie viel het bos onder zeggenschap van De Landschap Drenthe. Uit die tijd vernemen we ook van maatregelen die er op gericht zijn het bos te beschermen zoals kap- en weideverboden en akerverboden tegen het houden van varkens in het bos. Toch mocht dat niet baten. Het bos werd verder aangetast en vooral het westelijke deel vanaf de bosbeek werd ontgonnen. Landschapsgriffier Wolter Hendrik Hofstede (1725 – 1796) was degene die deze ontwikkeling een halt toeriep. Rond 1760 is men begonnen met het herbebossen van het oorspronkelijke gebied. Van het oudste gedeelte is alleen het stuk langs de Beilerstraat overgebleven. Het opmerkelijke van het plan van Hofstede was dat het voorzag in een “wandelbos” dat, volgens de toentertijd geldende smaak, aangelegd werd in de vorm van een sterrebos. Zijn plan was dus gericht op wat we tegenwoordig recreatie noemen en maar ten dele op de houtproductie. De ecologische waarde van het Asserbos is gelegen in het feit dat een groot deel op een relatief ongestoorde oude bosbodem groeit. Deze bodems zijn in Nederland zeldzaam. Een goed voorbeeld van dit oude type bos vinden we langs de Beilerstraat. Dit bostype dat gekenmerkt is door zware eiken en reusachtige hulstbomen komt nagenoeg alleen nog in Drenthe voor. Het bos groeit hier op een lemige ondergrond met een hoge (schijn)grondwaterstand. De rest van het bos dat door Hofstede is geplant, groeit deels ook op een oude bosbodem die weliswaar ooit verstoord is geweest maar nooit tot landbouwgrond is ontgonnen. Delen van dit bos van Hofstede hebben zich ontwikkeld tot een gerijpt naaldwoud met een gevarieerde ondergroei. Huidige situatie Het oudste bosgedeelte langs de Beilerstraat kenmerkt zich door een open bos van eiken, hulst en enkele beuken. Er is een ondergroei ontstaan van onder andere klimop, braam, bosanemoon, salomonszegel, dalkruid, zevenster, nagelkruid, klein springzaad, bosandoorn, kamperfoelie en stekelvaren. In het naaldhoutgedeelte, dat ooit onder leiding van Hofstede werd aangeplant, heeft zich in die lange tijd op een aantal plaatsen een gevarieerd naaldbos ontwikkeld met een ondergroei van stekelvaren, rankende helmbloem, witte klaverzuring, hengel, vossebes, bosbes, dalkruid, opslag van berk, esdoorn, eik, beuk, lijsterbes, vuilboom, kamperfoelie, braam, framboos, bergvlier, els en hazelaar. Er is een grote variatie aan mossen, varens, paddestoelen en er leeft een soortenrijke vogelpopulatie. Windworp en selectieve kap hebben er toe geleid dat er hier en daar lichte plekken in het bos kwamen waar zich spontaan allerlei kruidachtige gewassen hebben gevestigd. Op deze plekken is goed te zien hoe een minder dicht bos zich kan ontwikkelen.
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
september 2008
4 Het naaldhoutgedeelte levert voedsel en huisvesting aan veel diersoorten zoals muizen, spechten, vinkachtigen, goudhaantjes en eekhoorns. Er bevindt zich in het bos een aantal verwaarloosde percelen productiebos met de structuur van een troosteloze monocultuur op instorten, haast zonder ondergroei en een arme vogelbevolking. In het Asserbos is, afhankelijk van de plaats en het type, een rijke vogelbevolking waar te nemen. In de loop van de tijd treden er veranderingen op in de samenstelling van de vogelpopulatie zoals een toename van boomklevers en een afname van bonte vliegenvangers. Er heeft zich een kleine reigerkolonie gevestigd en de spechtenpopulatie is de laatste jaren gegroeid. Bij de oude vijver en het beekje langs de weilanden bij de Europaweg worden regelmatig ijsvogels gezien. De oude ijsbaan in het bos, dat tegen het oude gedeelte aan ligt, heeft zich ontwikkeld tot een interessant moerasgebiedje met heel veel amfibieën, libellen, vlinders en andere insectensoorten. Dat gebiedje verdient speciale aandacht als “wetlandje” met veel potentie. De waterhuishouding van het Asserbos is complex. Het bos groeit, zoals eerder vermeld, op een dunne laag dekzand boven een leembodem. Deze glaciale structuur van de bodem leidt er toe dat de bomen ondiep wortelen en dus gevoelig zijn voor windworp maar ook voor verstoringen in de waterhuishouding. Het grondwater staat op de leemlaag wat tot gevolg heeft dat er een trage inzijging is en er in natte perioden een forse kwel aan de randen ontstaat. In droge zomers kan dat leiden tot verdroging. Gewenste ontwikkelingen Het ontwikkelen van het Asserbos tot een stabiel boscomplex met een hoge graad van natuurlijkheid en soortenrijkdom. Gezien de huidige opvattingen rond de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) verdient het aanbeveling eens te gaan na- en meedenken over plannen van de Gemeente Assen hoe de groene delen van de stad en omgeving meer met elkaar in verbinding kunnen worden gebracht. Te denken valt hierbij aan het Larixbos, Baggelhuizen, Peelinckbos, Witterveld, Twijfelveld, De Grondeloze Kuil, Het Roege Stuk, de Joodse begraafplaats, het gebied rond Van Boeijen, Overcingel, Gouverneurstuin, Sluisdennen, Valkenstijn en Amelterhout. Een lastig probleem hierbij is dat het Asserbos ligt ingeklemd tussen een aantal stevige barrières: De Europaweg, het spoor en de Vaart. Aanbevelingen * Inventarisatie Er moet een regelmatige systematische inventarisatie komen van de natuurwaarden van het Asserbos. (monitoring) De vegetatie moet gekarteerd worden, niet alleen voor hogere planten maar zeker ook voor paddestoelen, mossen en varens. Daarnaast moeten de aantallen broedvogels, zoogdieren en andere dieren worden geïnventariseerd. Deze inventarisaties moeten met een vaste regelmaat herhaald worden om zo een beeld te krijgen van de veranderingen. Er moet gezocht worden naar een instelling die dit kan uitvoeren.
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
september 2008
5 *
Verwaarloosde percelen Er moet een plan gemaakt worden over wat te doen met de verwaarloosde percelen productiebos. Gedacht kan worden aan het omtrekken van groepen bomen waardoor er in deze monocultuur open plekken ontstaan waar spontane opslag zijn kans moet krijgen. Te denken valt aan het aanbrengen van reliëf in de vorm van poelen en het maken van takkenhopen. Ook kan er gekeken worden wat er gebeurt, als op bepaalde kleinere plaatsen niet wordt ingegrepen en vroeger of later de monocultuur van sparren of dennen instort. (Zie hierboven bij monitoring)
*
Meer biodiversiteit Het bos moet in het algemeen opener en gevarieerder worden. Langs bosranden is er veel meer biodiversiteit dan in een gesloten bos. Daarom moeten er selectief open plekken in bepaalde delen van het Asserbos gemaakt worden waar de kroonlaag te veel gesloten is. Begrazing is een middel om een bos opener te krijgen maar dat lijkt ons, gezien de verwevenheid van functies en het schrale voedselaanbod voor grazers, op dit moment niet een geschikt beleid voor het hele bos. Deze afweging betekent dat er selectief door kappen, zagen en het omtrekken van bomen, licht en ruimte gecreëerd moet worden. Selectief kunnen er andere soorten aangeplant worden. Er moet gezorgd worden dat er een grotere variatie in leeftijdsklassen van het bomenbestand ontstaat.
*
Meer licht Sommige bermen van bospaden kunnen plaatselijk verbreed worden om op die manier meer licht in het bos te brengen en de successie terug te zetten. Er gaan dan meer bloeiende planten groeien die op hun beurt weer insecten aantrekken die op hun beurt etc. etc. Biodiversiteit is belangrijk voor de ecologische stabiliteit van het bos.
*
Dood hout Door dood hout zoveel mogelijk in het bos te laten liggen komt er voedsel voor afbrekende organismen beschikbaar die een stabiliserende rol spelen in het ecosysteem van het bos. Indien het dode hout gevaarlijk wordt voor de bosbezoekers, kan de kroon of kunnen zware zijtakken van een dode boom afgezaagd worden. De stam kan blijven staan.
*
Afsluiting bospaden Bospaden die weinig gebruikt worden, kunnen aan het bos terug gegeven worden met dien verstande dat de historische sterrebosstructuur gehandhaafd moet blijven. Dat kan het eenvoudigst door het onderhoud te staken.
*
Waterhuishouding De waterhuishouding is een precaire zaak in het bos. Grote schommelingen in de grondwaterstand moeten voorkomen worden want dat is catastrofaal voor een bosbestand. Wellicht is er met selectief uitdiepen dan wel afsluiten van sloten en met ministuwtjes stabiliteit te creëren. Onderzocht moet worden of de Bosbeek beter geïntegreerd kan worden in de totale waterhuishouding van het Asserbos. Ook moet onderzocht worden hoe de Bosbeek van meer water
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
september 2008
6 kan worden voorzien en of het mogelijk is de beek sneller te laten stromen door hem te verontdiepen. Waterconservering verdient aandacht ook zeker in verband met het tegengaan van uitloging, verdroging en verzuring. Het huidige beleid van waterconservering dient voortgezet en waar nodig en mogelijk verfijnd te worden. Als daardoor in bepaalde perioden sommige paden minder goed begaanbaar worden dient dat voor lief genomen te worden. *
Verbindingszones en bosranden Planologisch moet vastgelegd worden hoe de verbindingszones van het Asserbos met andere groene delen van Assen en omgeving verbeterd kunnen worden. Onderzocht moet worden hoe de randen van het bos zo “zacht” mogelijk gehouden kunnen worden. (De weilanden langs de Broeklaan, de Port Natalweg en de Europaweg) Dat betekent dat, waar dat nog niet het geval is, de gemeente er naar moet streven alle weilanden tussen De Smelt en de Beilerstraat in eigendom te krijgen. Als de tijdelijke TT campings langs de Europaweg ook niet meer worden gehouden kan overwogen worden of begrazing op die weilanden inclusief de aangrenzende strook bos mogelijk is. Om het barrière-effect van de Europaweg te verminderen moet het Asserbos door middel van een ecoduct verbinding krijgen met het Twijfelveld, het Witterveld en het Baggelhuizengebied. Een goed voorbeeld is de Gemeente Groningen die ervaring heeft met het aanbrengen van faunapassages tussen het Stadspark en de aangrenzende gebieden.
*
Rode Heklaan De Rode Heklaan knipt een deel van het bos nu in twee delen. Onderzocht moet worden of die laan wel echt nodig is voor het gemotoriseerde verkeer. Als dat marginaal blijkt te zijn kan de verharding teruggebracht worden tot een fietspad.
*
IJsbaanterrein Het huidige beleid van vernatting in de winter en één maal maaien in de herfst van het ijsbaanterrein dient, om de draslandstructuur van het ijsbaanterrein in stand te houden, voortgezet te worden.
*
Zevenster Onderzocht moet worden wat de oorzaak van de teruggang van de zevenster is
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
september 2008
7 (2) Het beheer van het Asserbos als een belangrijk historisch element in de stad Geschiedenis De structuur van het Asserbos is tweeledig. Allereerst is er het oude gedeelte langs de Beilerstraat met zijn karakter van oud Drents bos. Dat gedeelte is botanisch en historisch van grote waarde omdat het nog iets laat zien van een vegetatie die heel lang in onze provincie beeldbepalend is geweest. De rest van het bos heeft zijn kenmerkende structuur te danken aan de inzichten van landdrost Wolter Hendrik Hofstede. Hij richtte van 1763 – 1784 het bos in naar de inzichten van die tijd en dat was een wandelbos met daarin stervormige lanen- en padenpatronen. Deze aanpak van Hofstede was des te opmerkelijker omdat Assen in die dagen wat bevolkingsaantal betreft nog niet veel voorstelde. Assen had in 1790 slechts 490 inwoners. Het stervormige bosontwerp is een aspect van ons bos dat zeker in stand moet blijven. Of alle paden in stand moeten blijven is een punt van discussie dat ook in (1) is genoemd. In de tweede wereldoorlog is een tankgracht gegraven bij de Zuiderbegraafplaats. Deze gracht heeft zeker een historisch belang maar verstoort op een ingrijpende manier de waterhuishouding van het bos. Huidige situatie Zoals het Asserbos er nu bij ligt, is het voor de bezoeker niet duidelijk wat het historisch belang van dit bos is. Het lijkt misschien wat belerend maar het plaatsen van informatiepanelen met historische wetenswaardigheden wordt door veel bezoekers gewaardeerd en zorgt er voor dat men met een ander (minder oppervlakkig) oog naar zijn omgeving kijkt. In het bos liggen de Noorder- en Zuiderbegraafplaats, twee oude begraafplaatsen die, gezien de graven, van grote historische waarde zijn en daarnaast zijn het plaatsen van bezinning en reflectie. De oude bomen op de begraafplaatsen zijn van grote biologische en cultuurhistorische waarde. Achter het zorgcentrum De Boshof aan de Beilerstraat bevindt zich een oude verwaarloosde heemtuin. Bedreigingen zijn er vanuit de activiteiten van de scouting die al sinds jaar en dag in het bos een clubhuis heeft (parkeren, feestjes lawaai in het bos, etc.) en de recente ontwikkelingen rond het sportcomplex De Smelt en het Stadsbroek. (Lawaai rond het atletiekcomplex) De geplande bouw van een sporthotelaccommodatie zal de druk op het bos alleen maar doen toenemen. Gewenste ontwikkelingen De historische waarde van het Asserbos moet zichtbaarder gemaakt worden. Een verdere randaantasting door bouwactiviteiten moet stoppen.
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
september 2008
8 Aanbevelingen *
Plaatsing informatieborden Het plaatsen van bescheiden vandaalbestendige informatieborden met historische “uitleg” op een beperkt aantal functionele plaatsen.
*
Herinvoeren oude gebruiksnamen Het herinvoeren van oude gebruiksnamen zoals de Kleedklopperij, De Eerste Steen, Zevenster, De Twee Paaltjes etc.
*
Themawandelroutes Het ontwerpen van een beperkt aantal wandelroutes met verschillende thema´s zoals bomenroutes en historische routes.
*
Heemtuin De heemtuin was gebaseerd op het idee om op een klein stukje grond alle Drentse vegetatietypen te laten zien. Tegenwoordig weten we dat zoiets niet mogelijk is. Ons voorstel is dan ook om de heemtuin als zodanig op te heffen en terug te geven aan het bos.
*
Begraafplaatsen De begraafplaatsen moeten geconsolideerd worden.
*
Tankgracht Onderzocht moet worden hoe het historische aspect van de tankgracht behouden kan worden met vermindering van de invloed op de waterhuishouding van het bos.
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
september 2008
9 (3) Het beheer van het Asserbos als een belangrijk recreatief element in de stad Geschiedenis Hofstede heeft het bos destijds opgezet als een wandelbos voor de Assenaren. Er is toen gezorgd voor begaanbare paden en lanen. Een uitspanning aan het eind van de Hoofdlaan, Tivoli, met een parkeerplaats voor koetsjes en één aan het begin bij het hertenkamp die van 1892 dateert. Verder zijn er vijvers gegraven voor de verpozing van vermoeide wandelaars. Deze rustige manier van recreëren is in de daaropvolgende jaren met het toenemen van het aantal inwoners van Assen natuurlijk steeds minder geworden. Een aanslag op de rust in het bos is de bouw van de wijk Baggelhuizen geweest waardoor de Hoofdlaan veranderde van een doodlopende laan in een belangrijke verkeersader naar het centrum van de stad. Huidige situatie Het Asserbos vervult voor de Assenaren een belangrijke recreatieve functie. Vooral in de weekends zijn er veel mensen die op diverse manieren van het bos genieten. De ontwikkeling van het sportcomplex Het Stadsbroek met daarin een voetbalveld, atletiekaccommodaties, een wielerbaan en het multifunctionele Smeltcomplex heeft een aanzuigende werking op het gebruik van het bos; niet alleen voor individuele recreanten maar ook voor grootschalige sportmanifestaties zoals wielersport en marathons. Bij de nieuwe vijver is een lichte horecavoorziening neergezet en zijn er lesruimtes voor educatieve activiteiten. Recentelijk is het oude openluchttheater Tivoli gerevitaliseerd. Aan de Rode Heklaan bevindt zich op het vroegere terrein van het voormalige verkeerspark een café – restaurant met mini golf en jeu de boulesvoorzieningen. Veranderingen in de opvattingen over lifestyle hebben er toe geleid dat er tegenwoordig veel in het bos wordt getrimd en gefietst. Ook is Nordic Walking in opkomst. In het bos zijn her en der banken geplaatst, vaak op plaatsen die niet uitnodigen om te gaan zitten. Daarnaast zijn ze vaak vernield en ontbreken er afvalbakken. In het deel van het bos dat grenst aan het hertenkamp vinden we een café restaurant en een complex van tennisbanen. Scoutinggroepen uit Assen hebben een clubhuis dat naast de oude ijsbaan ligt. Het is belangrijk dat kinderen leren omgaan met de natuur en vanuit dat oogpunt is de plaats van het scoutinggebouw te verdedigen. Gewenste ontwikkelingen Ieders wens is natuurlijk dat zoveel mogelijk mensen van de schoonheid en waarde van het Asserbos kunnen genieten maar wel zo dat het bos er niet onder lijdt. Grootschalige activiteiten zijn uit den boze. Een doordachte educatieve aanpak kan er toe leiden dat de bezoekers zich meer met het bos verbonden gaan voelen en er meer verantwoord mee omgaan.
Aanbevelingen * Dagrecreatieve activiteiten Een concentratie van dagrecreatieve activiteiten rond de nieuwe vijver haalt de druk af van de rest van het bos. Het bestaande beleid moet daarom
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
september 2008
10 voortgezet worden. Het verdient aanbeveling om de route rond de oude en nieuwe vijvers te verharden om rolstoelgebruikers en mensen die anderszins wat moeilijk ter been zijn recreatie in het Asserbos mogelijk te maken. *
Informatieborden Er moeten op relevante plaatsen informatieborden komen die over het Asserbos informeren.
*
Tennisbaan, scouting en Tivoli Activiteiten van de tennisbaan, scouting en Tivoli moeten niet verder uitgebreid worden. Het parkeren in het bos bij het scoutinggebouw en Tivoli door bezoekers moet beëindigd worden. Het scoutinggebouw moet alleen voor scoutingactiviteiten gebruikt worden en niet voor “branchevreemde” zaken.
*
Grootschalige activiteiten Grootschalige (sport)activiteiten worden uit het bos geweerd.
*
Wandelroutes Een beperkt aantal duidelijk gemarkeerde en goed begaanbare wandelroutes moet goed onderhouden en eventueel aangelegd worden.
*
Educatieve activiteiten De educatieve activiteiten ten dienste van de scholen in Assen moeten worden voortgezet en zo mogelijk uitgebreid.
*
Speelbos Een gedeelte onkwetsbaar bos in de buurt van de Nieuwe Vijver moet beschikbaar komen voor kinderen om in te spelen, in bomen te klimmen en hutten te bouwen.
*
Meubilair Vandalismebestendig meubilair wordt op een beperkt aantal functionele plaatsen geplaatst. De afvalbakken die er bij geplaatst worden, moeten minimaal één maal per week worden geleegd. Veel banken in het bos worden niet gebruikt omdat ze op onlogische plekken staan. Ons voorstel is om het aantal banken in het bos drastisch te beperken en ze alleen op bepaalde locaties waar er een fraai uitzicht is te plaatsen. (Nieuwe en Oude Vijver en de oude ijsbaan)
*
Verlichting Om de nachtdieren hun leefruimte te gunnen moet de verlichting in het bos minimaal zijn. Alleen tijdens activiteiten bij Tivoli, het scoutingclubhuis en het theehuis De Hofstede is verlichting toegestaan.
*
Gebruiksregels Het plaatsen van verkeersborden in het bos wordt gedoseerd toegepast. Aan de toegangswegen komen borden met gebruiksregels te staan. Een goed voorbeeld is de wijze waarop de stichting Het Drentse Landschap en de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten de toegang tot hun terreinen hebben geregeld.
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
september 2008
11
bosvakken Asserbos
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
bron: gemeente Assen
september 2008
12 Voorstellen tot het voeren van een bosbeleid dat op termijn leidt tot een natuurlijker en gevarieerder Asserbos. bosvak Vak 1 1a 1b 1c/d 1e/h 1g
1i 1j
1k 1m Vak 2 2a 2b 2c 2d 2e 2f 2ghj 2k 2l 2n 2m Vak 3 3a 3b
3c 3d Vak 4 4a/b/d 4c 4e 4f 4g 4h 4j 4k 4l 4m
begroeiing
Voorstel
Voorm. bebouwing met struiken, bomen, poeltje en heuvel Oude eiken met enkele larix en den. Nieuwe opslag. mooi Relatief dichte beukenaanplant met een enkele oude eik en den Verwaarloosd dicht naaldhout met aan de randen oude beuken en eiken. Open met oud naaldhout, beuk en struiken van lijsterbes en vlier. Ondergroei salomonszegel Oud naaldhout. Weinig ondergroei Open gezet met oud naaldhout een enkele beuk en eik. Beginnende ondergroei. Afstervend dicht naaldhout (Picea omorika) Oude houtwal grenzend aan grasland
Bijhouden
Ponderosa/midgetgolfterrein Oude gouverneurstuin, open gevarieerd met poeltje en opslag langs de kant. Oud naaldhout met gevarieerde ondergroei en een enkele eik. Ruim gemengd bos met ondergroei Dicht donker naaldhout. Dicht donker naaldhout. Ruim gemengd bos met ondergroei Ruim gemengd bos met ondergroei Ruim gemengd bos met ondergroei Ruim gemengd bos met ondergroei Open gemaakt stuk bos, gevarieerd met opbloeiende ondergroei. Noorderbegraafplaats Oude eiken met ondergroei van bramen. Grote open plek in het midden nieuw aangeplant. Ruim gemengd bos met ondergroei Ruim gemengd bos met ondergroei
Gevarieerd bos ex windworp met nieuwe aanplant Donker naaldhout Open gemengd Gemengd deels te dicht Hofstede met dierenweide speelweide Vogelpark met vijver Open met wat beuken Gemengd naaldhout Oude houtwal
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
Zo nu en dan wat opslag verwijderen Beuken dunnen Rigoreus dunnen Niks aan doen
Dunnen Niks aan doen
Dood laten gaan of wat helpen door om te trekken
Opslag dunnen Niks aan doen Niks aan doen Fors dunnen Fors dunnen Niks aan doen Niks aan doen Niks aan doen Niks aan doen Niks aan doen
Nieuwe aanplant niet te dicht laten worden, meer variatie aan boomsoorten Niks aan doen Niks aan doen
Voorlopig niks aan doen Rigoreus dunnen Niks aan doen Selectief dunnen
Niks aan doen Niks aan doen
september 2008
13
Vak 5 5a 5b 5c 5d 5e 5f 5g 5h 5j 5k Vak 6 6a 6b 6c 6d 6e 6f 6g 6h 6j 6k 6l Vak 7 7a 7b
7c 7d Vak 8 8a 8b 8c 8d 8e 8f 8g 8h 8j 8k 8l/m 8n 8o 8p 8q 8r 8s
Naaldhout met beginnende ondergroei Gemengd naaldhout met wat eik en beuk beginnende ondergroei Eiken en beuken met naaldhout horsten Gemengd naaldhout met beginnende ondergroei van berk Gemengd bos Gevarieerd naaldhout Gemengd bos Gemengd bos Naaldhout met beginnende ondergroei idem
Dunnen Selectief dunnen
Gemengd naaldhout Gemengd naaldhout De Hertenkamp Restaurant de Hertenkamp Mix van loof- en naaldhout Oud gemengd bos met opslag idem Gemengd oud naaldhout Tennisbaan Gemengd eiken-beukenbos met wat oude den en spar Eik met ondergroei van hulst
Niks aan doen Niks aan doen
Oudste gedeelte, eiken hulstbos Oudste gedeelte, eiken hulstbos Bij ingang Beilerstraat/Boshof zware hulstvegetatie. Oude ijsbaan, drasland Heemtuin
Niks aan doen Her en der hulst verwijderen ivm.licht
Oud naaldhout met wat ondergroei Open vnl. naaldhout met ondergroei van vossebessen en loofhoutopslag Idem Idem Idem Oud naaldhout met enkele beuk Gemengd, grove den met ondergroei Gemengd eik grove den oud Dicht stervend naaldhout Open gemengd bos met ondergroei Jonge eikenaanplant Gevarieerd naaldhout met opslag Dicht naaldhout Dicht naaldhout met oplag van loofhout Open oud naaldhout Dicht stervend naaldhout Houtsingel
Wat licht inbrengen Voorlopig niks aan doen
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
Selectief dunnen Selectief dunnen Niks aan doen Niks aan doen Niks aan doen Niks aan doen Open houden Open houden
Open houden Open houden Open houden Open houden Niks aan doen Niks aan doen
Teruggeven aan het bos
Idem Idem Idem Selectief dunnen Niks aan doen Niks aan doen Fors rooien en afvoeren Niks aan doen Eiken dunnen Niks aan doen Gevarieerd dunnen Gevarieerd dunnen Niks aan doen Rigoreus rooien en afvoeren
september 2008
14 Vak 9 9a
Eiken-beukenbos met ondergroei van varens Spar en larix Donker, sparren en een enkele beuk Opslag jong loofhout in gemengd naaldhoutperceel Eiken van versch. jaarklassen deels dichte opslag van lijsterbes Gevarieerde opslag van diverse loofhoutsoorten Eik en fijnspar singel Scouting
Niks aan doen
Geschoond mixbos Gemengd bos Gemengd loof- naaldbos met ondergroei Naaldhout met plekken eik, den en enkele beuk Dicht naaldhout Dicht naaldhout Dicht naaldhout Dicht naaldhout Dicht naaldhout Dennen treurig Oude houtwal
Niks aan doen Niks aan doen Niks aan doen Niks aan doen
Open plekken in maken
11c 11d 11e 11f 11g 11h 11j 11k
Gemengd naaldbos met opslag van loofhout Stormvlakte met opslag berk en grove den Dicht naaldhout Larix met Douglas Dicht naaldhout Loofhout eik berk Dennen, drama Dennen, drama Oud naaldhout, open Idem
Vak 12 12a 12b 12c 12d 12e 12f 12g 12h/j/l 12k 12m 12n
Jonge eik Jonge eik Jonge eik Gemengd naaldhout Gemengd larix, douglas, eik Donker monotoon naaldhout Fijnspar productiebos Rand mooi, dieper te donker Gemengd naaldhout met wat loofopslag Idem Idem
Selectief dunnen streven naar meer variatie Idem Idem Open houden/maken Niks aan doen (naaldhoutreservaat) Idem Idem Idem Idem Idem Idem
9b/c 9d 9e/f 9g/h 9j 9k 9l vak 10 10a 10b 10c 10d/e 10f 10g 10h 10j 10k 10l/m 10n Vak 11 11a 11b
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
Open houden Licht in brengen Selectief dunnen Open houden Selectief dunnen Niks aan doen
Stevig dunnen idem idem idem idem Rigoreus dunnen en afvoeren
Eerst even laten gaan Dunnen en open plekken maken Open maken Rigoreus dunnen en afvoeren Niks aan doen Rigoreus dunnen en afvoeren Idem Hier en daar dunnen Idem
september 2008
15 Vak 13 13a 13b 13c/g 13d 13e/j 13f 13h 13k 13l 13m
Gemengd oud eikenbos met opslag Geschoond oud eiken, open idem Geschoond oud open lijsterbes Geschoond gemengd oud open Grasland Geschoond oud open Nat grasland Gebouw en erf Gebouw en erf
Open houden Voorlopig niks aandoen Idem Idem Idem
Vak 14 14a 14b 14c 14d
Gemengd oud Zuiderbegraafplaats Oud naaldhout Oud naaldhout
Niks aan doen
Betreft gehele vak 15; een gevarieerde bosrand met oude eiken, beuken en wat oude naaldbomen. Een ondergroei van bramen, varens en diverse kruiden
Niks aan doen
Hele vak 16, loofhoutsingels van een gevarieerde samenstelling en een rijke ondergroei.
Niks aan doen
Hele vak 17, Singels in drasland met eik, berk, els, hazelaar, wilg etc. Gevarieerde ondergroei
Niks aan doen
Vak 15 15a 15b 15c 15d 15e 15f 15g Vak 16 16a 16b 16c/d Vak 17 17a 17b 17c 17d
Idem
Niks aan doen Niks aan doen
Voor een deel van het Asserbos, met name het zuidelijke deel (vak 10 en 11), geldt dat er sprake is van verwaarloosd naaldhout. Te overwegen valt hier fors in te grijpen door het bos te rooien er wat poelen te graven en terug te geven aan een natuurlijke successie. Ook valt te overwegen dit gedeelte samen met de aangrenzende weilanden een begrazingsbeheer te geven. (zie gebied binnen de grijze lijnen)
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
september 2008
16
Literatuurlijst. Hommel P.W.F.M, Waal R.W. de, Muys B, Ouden J den, Spek T. Terug naar het lindebos, strooiselkwaliteit als basis voor ecologisch bosbeheer. Zeist KNVV uitgeverij 2007 Jansen P, Benthem M van. Natuurbehoud, Biodiversiteit als beheersdoel, praktisch bosbeheer. Matrijs 2008 Messelink Rob Functies in stadsparken Wetenschapswinkel/Biologie Universiteit van Utrecht Leerstoelgroep landschapsecologie (P-UB-2002-04) 2004 www.natuurpunt.be/biodiversiteit Universiteit van Mechelen www.nieuwe-wildernis.nl Publicaties SKB Hans van der Lans cs.
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
september 2008
17
Deze brochure kwam tot stand dankzij een financiële bijdrage van het Prins Bernhard Cultuurfonds, informatie en bijdragen van het bestuur en de PR-commissie van de ‘Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.’ en de hulp van enkele deskundigen.
tekst: Wilto Groenendaal fotografie: Theo de Grijs vormgeving voor- en achterzijde: Studio Gerard Ph. Alberts BNO
= niets uit deze tekst mag gebruikt worden zonder vermelding van de bron=
Beleidsvisie Vereniging Vrienden van het Asserbos e.o.
september 2008
