Inkopen en aanbesteden binnen een veranderende Wmo Irene Lavrijssen Sr Consultant CBP

Inkopen en aanbesteden binnen een veranderende Wmo Irene Lavrijssen Sr Consultant CBP Combined Business Power B.V. Zonnedauw 3, 7322 EA Apeldoorn Postbus 4350, 7320 AJ Apeldoorn Tel: +31 (0)55 – 36 80 816 Fax: +31 (0)55 – 36 80 810 GSM: +31 (0)6 – 23 63 19 05 Mail: [email protected] 19 januari 2012

Agenda 1.

Samenvatting nieuwe dienstverlening Wmo

2.

Extramurale begeleiding, dagbesteding en vervoer

3.

Samenloop transities/overlap beleidsterreinen

4.

Consequenties en uitdagingen gemeenten

5.

Aanbestedingsvormen/Verkenning Procedures

6.

Vragen en discussie

1. Samenvatting nieuwe dienstverlening Wmo

Overzicht

2013

WWnV

2014 - 2016

Extramurale Begeleiding incl. dagbesteding/ vervoer Groep

Individu

201?

Jeugdzorg

??

2. Extramurale begeleiding, dagbesteding en vervoer

Van “zorgen voor” naar “zorgen dat”  AWBZ (Zorgwet):  Individueel recht op zorg (claim gedrag)  Productieafspraken  Bureaucratie  Wmo (Compensatiewet):  Compensatieverplichting  Eigen kracht/- verantwoordelijkheid staat voorop  Doelmatigheidswinst  Meedoen  Maatwerk

Extramurale begeleiding 1 Extramurale Begeleiding incl. dagbesteding/ vervoer Groep

• • • • •

Psychogeriatrisch Zintuiglijk Psychiatrische Lichamelijk Verstandelijk

Individu

Doel van begeleiding: • Bevorderen, behouden of compenseren van de zelfredzaamheid van mensen (voorkomen van verwaarlozing of opname in een instelling) • Groep: dagbesteding VG, dagopvang van ouderen • Individueel: woon/thuisbegeleiding

Extramurale begeleiding 2 Doelgroep: Extramurale Begeleiding incl. dagbesteding/ vervoer Groep

• • • • •

Individu

Psychogeriatrisch Zintuiglijk Psychiatrische Lichamelijk Verstandelijk

Ca. 180.000 personen • Ouderen SOM/PG (41.000) • Volwassenen met psychiatrische problemen (55.000) • Mensen met een verstandelijke beperking (50.000) • Mensen met een zintuiglijke beperking (4.600) • Mensen met een lichamelijke of chronische ziekte (25.000) • Jongeren met Psychiatrische problemen en opvoed- en groeiproblemen (16.000)

Extramurale begeleiding 3 Extramurale Begeleiding incl. dagbesteding/ vervoer Groep

• • • • •

Individu

Psychogeriatrisch Zintuiglijk Psychiatrische Lichamelijk Verstandelijk

• Budget: € 2.1 en € 3.3 miljard in 2014 • 5% bezuinigen, 140 miljoen minder! • Begeleiding onder compensatieplicht • Bestaande rechten gaan niet over • Lichtere kwaliteitseisen • Bijzondere doelgroepen en PGB

Extramurale begeleiding 4 Extramurale Begeleiding incl. dagbesteding/ vervoer Groep

• • • • •

Raakvlakken (huidige) Wmo dienstverlening: • Indicatiestelling • LLV / CVV • HH -> Thuisbegeleiding • Jeugdzorg

Individu

Psychogeriatrisch Zintuiglijk Psychiatrische Lichamelijk Verstandelijk

Aandachtspunten bij inkoop en aanbesteden: • (Her)indiceren**** • Vervoer vanaf huis • Aanbieders zijn naast b.v. instellingen, thuiszorgorganisaties ook vaak “kleine” particuliere initiatieven • Mogelijkheden (buurtgericht) inzetten bv. WWB‟ers, WWnV‟ers

3. Samenloop transities en overlap beleidsterreinen

Samenloop decentralisaties / overlap beleidsterreinen Overlap in doelen  Gewenst resultaat: participatie (in de samenleving, in werk, in de wijk)  Grijs gebied dagbesteding -> activering(participatie) -> re-integratie  Begeleiding AMW – begeleiding AWBZ LVG thuis  Begeleiding verstandelijk gehandicapten (Awbz) – Speciaal onderwijs

Samenloop decentralisaties / overlap beleidsterreinen Overlap in doelgroep  Burgers doen beroep op regelingen tegelijk (zowel Wwb, bijzondere bijstand, AWBZ, jeugdzorg, Wmo)  Wajong, begeleiding AWBZ, SW-dagbesteding Overlap aanbod  (Activerings-) en dagbestedingsactiviteiten vanuit re-integratie-bedrijven, welzijnsinstellingen, Swbedrijven, Maatschappelijke Opvang bedrijven, (jeugd)zorg, etc.

4. Consequenties en uitdagingen gemeenten

Consequenties Gemeenten  Bestuurlijke keuzes ten aanzien van visie, strategie en beleid;  Nog meer nadruk op integrale aanpak;  Stimulans tot innovatie en innovatief denken;  Vergaren en vergroten kennis en kunde;  Grotere risico‟s op gebied van aansprakelijkheid;  Herinrichtingen indicatieproces en uitvoeren van (her)indicaties  Aanpassen van:  Wmo verordeningen, besluiten en beleidsregels;  Interne organisatie en werkprocessen;  Capaciteit/huisvesting;  Automatisering;  Administratie;  Aansprakelijkheid.

Uitdaging gemeenten  Visie: Versterken eigen kracht, participatie  Versterken sociale steunsystemen vrijwilligers/maatjes/mentoren  Inclusieve samenleving  Wederkerigheid (her)introduceren  Integrale, doelmatige oplossingen  Beleidsterreinen verbinden  Doelgroep-denken loslaten  Regie op doelmatige samenwerking

Uitdaging gemeenten  Vernieuwde uitvoeringspraktijk:  Integrale indicatie, 1 gezin 1 plan  Maatwerk, vraaggericht (i.t.t. aanbodgericht systeem)  Zoveel mogelijk oplossen in 0e en 1e lijn, uitstel 2e lijns zorg  Afrekenen op resultaten (meedoen), niet op volume

Uitdaging gemeenten  Toegang:  Sociale teams in de wijk (toeleiding en toewijzing met mandaat door sociale werkers, naar werk, begeleiding, jeugd).  Gemeenschappelijke indicatie (sociale dienst en Wmo-loket)  Nieuwe vorm van integraal verwijzen (keukentafelgesprek)

Uitdaging gemeenten  Inrichting werkveld:  Buurtgericht inzetten van Wwb-ers in Wmo  Activering en re-integratie koppelen aan buurtdiensten, van waaruit ook begeleiding wordt geleverd  Dagbesteding efficiënt organiseren:  Delen accommodaties dagopvang- welzijn– zorg  Gebruik Wsw werkplaatsen voor dagbesteding  Zorgbegeleiding/casemanagement  Mensen met beperkingen mee laten doen in (maatschappelijke) bedrijven  Mentoren en maatjes

5. Aanbestedingsvormen/ Verkenning Procedures

Aanbestedingsvormen  Pilot  Inkopen • Subsidie/Beleidsgestuurde Contract Financiering (BCF) • Aanbesteden: – 2A Diensten – 2B Diensten:  Meervoudig Onderhands  Bestuurlijk Aanbesteden (volgt in de presentatie hierna)

Pilot • Doel: Vergaren informatie ter voorbereiding op een aanbesteding. • Korte looptijd, maximaal één jaar. • In principe moet de pilotpartner via een inkooptraject worden geselecteerd. • Op het moment van aanbesteden: Het is belangrijk dat de pilotpartner niet meer informatie heeft over de inhoud van de aanbesteding en hetgeen de gemeente wenst te zien in inschrijvingen.

Subsidies Kenmerken:  Wordt verleend voor activiteiten die om „redenen van algemeen belang‟ wenselijk worden geacht;  Eenzijdig: de subsidie moet worden aangevraagd;  Wordt de activiteit niet uitgevoerd dan rest enkel terugvordering van de subsidie, het is niet mogelijk de ontvanger te verplichten om de activiteiten te verrichten;

Subsidies  Een subsidie betreft kostprijzen, indien er sprake is van marktprijzen (winstopslag) of de instelling verricht ook activiteiten voor anderen dan de betreffende gemeente: dan is er sprake van een overeenkomst – opdrachtverlening en dus niet van subsidie.  BCF: Een modernisering van subsidierelaties waarin de gemeente de rol van proactieve opdrachtgever en beleidsregisseur inneemt.  BCF is een vorm die zich op het snijvlak van subsidierelatie en overheidsopdracht bevindt

PPS  Publiek Private Samenwerking Een samenwerkingsvorm tussen één of meer gemeenten en één of meer private partijen (verzekeraars). „geïnstitutionaliseerde PPS‟: een samenwerking tussen publieke en private partners die een entiteit met gemengd kapitaal oprichten voor de uitvoering van overheidsopdrachten.

Europees aanbesteden Het is toegestaan om een aanbestedingsprocedure conform het Bao toe te passen (2A diensten). In sommige gevallen leidt dit tot kostenbesparingen doordat ook partijen die nog niet bekend waren bij de gemeente mee kunnen dingen naar de opdracht (optimale concurrentie). Voor Wmo dienstverlening/extramurale begeleiding kan ook het verlichte aanbestedingsregime 2B diensten worden toegepast.

2B diensten Verlicht regime:  Technische specificaties opstellen 

Aankondiging van de gegunde opdracht – Keuze: •Enkel aankondiging verzenden aan de Europese Commissie •Aankondiging publiceren ter kennisname van een ieder 27/

2B diensten  Meervoudig onderhands aanbesteden Bij meervoudig onderhands aanbesteden nodigt de gemeente een aantal (minimaal 3) ondernemers uit om een offerte in te dienen op basis van een offerteaanvraag met de technische specificaties en alle overige relevante informatie. Na beoordeling wordt vervolgens een overeenkomst gesloten.

Advies  Bereid een aanbestedingstraject voor via het verlicht regime.  Neem paragraaf op in (alle relevante) bestekken om in te kunnen spelen op nieuwe, veranderende en aankomende wetgeving.  Voor contracten 1 januari 2013 start z.s.m.  Voer een pilot of marktoriëntatie t.b.v. kennisverrijking en voorbereiding aanbesteding.  Breng huidige aanbieders/cliënten in beeld lokaal/regionaal/landelijk.  Houdt rekening met implementatie.  Contractmanagement/Monitoring – kader dit ook duidelijk af in de aanbesteding en de overeenkomst.

Advies ter voorkoming van opportunistisch inschrijven 1. 2. 3. 4. 5.

Formuleer vooraf een helder doel en een duidelijke strategie Ga niet exact voorschrijven wat de leveranciers moeten doen (gedetailleerd PVE) maar beschrijf de gewenste output Beschrijf duidelijk op welke wijze deze output gemonitord gaat worden en hoe hierop gestuurd gaat worden Organiseer deze monitoring en handhaving al voordat begonnen wordt met de aanbesteding Overtuig alle stakeholders van het belang van een goed inkoopproces en niet alleen van een goede aanbesteding

Bedankt voor uw aandacht!

Heeft u naar aanleiding van de presentaties vragen, dan horen wij die graag!