Inkoop en decentralisaties in het sociale domein
29 oktober 2013 mrs. Ingrid van den Berge en Vera Textor
Misverstanden bij decentralisaties 1. 2. 3. 4.
5.
Aanbesteden of subsidie? Als je subsidie verleent kun je niet zomaar van een aanbieder af; bij een contract wel Als sprake is van een contract moet je Europees aanbesteden, bij een subsidie niet Als gemeente met (zorg)aanbieder afspraken wil maken is subsidie niet mogelijk (Nota nav verslag Jeugdwet, TK 33684, nr. 10, p. 68/69 en 145) Concurrentiestelling hoeft niet bij 2B-diensten, ongeacht de a.b.b.b.
2
Programma vandaag 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Welke regels van toepassing op betreffende dienstverlening? Wanneer concurrentiestelling? Soorten concurrentiestelling Subsidie of contract? Voor- en nadelen subsidie of contract Transitie-arrangementen jeugdzorg Conclusies Discussie/Vragen
3
Decentralisaties 1. 2.
3.
AWBZ-begeleiding en persoonlijke verzorging gaat naar de Wet maatschappelijke ondersteuning Wet werk en bijstand en Wet op de sociale werkvoorziening samengevoegd. Wajong over naar gemeenten: tezamen Participatiewet Gesloten jeugdzorg, jeugd-ggz, zorg voor licht verstandelijk gehandicapten, jeugdbescherming en reclassering naar gemeenten
4
Subsidierechtelijke aspecten, waarom? Veel gehoord: Subsidie, omdat: 1. bestuurlijke wens 2. continuïteit 3. zachte verplichtingen 4. geen BTW Contract, omdat: 1. afdwingbare kwaliteit 2. afdwingbare kostenefficiëntie 3. harde verplichtingen 4. sneller „van elkaar af‟ 5
Subsidiebegrip Wanneer is sprake van een subsidie (artikel 4:21 Awb) • • • •
De aanspraak op financiële middelen Door een bestuursorgaan verstrekt Met het oog op bepaalde activiteiten van de aanvrager Anders dan als betaling voor aan het bestuursorgaan geleverde goederen of diensten
6
Aanbestedingsrechtelijke aspecten: waarom? • • • •
Omdat diensten worden ingekocht tegen een vergoeding Door een of meer gemeenten tezamen In welke opdracht/business opportunity mogelijk meerdere marktpartijen geïnteresseerd zijn Vraag: welke aanbestedingsregels zijn van toepassing in dit geval?
7
Aanbestedingsrecht: welke regels zijn van toepassing? •
Europees aanbestedingsrecht Richtlijn 2004/18/EG en Aanbestedingswet 2012
•
Nationaal aanbestedingsrecht Aanbestedingswet 2012; Gids Proportionaliteit
• •
Eigen inkoopbeleid? Algemene beginselen van behoorlijk bestuur
8
Overheidsopdracht • •
•
Overheidsopdracht = voor diensten aanbestedingsplichtig - verschil 2A/2B diensten Overheidsopdracht = 1. Overeenkomst gesloten tussen aanbestedende dienst en onderneming - geen overeenkomst in de zin van BW nodig - kan contract zijn of subsidierelatie met uitvoeringsovereenkomst; gaat om „contractuele elementen‟ 2. Onder bezwarende titel - wijze van financiering is irrelevant NB: boven drempelwaarde van 200.000 euro 9
2B-diensten: Inleiding Onderscheid 2A- en 2B-diensten: •
2B-diensten: 21 Richtlijn 2004/18/EG => verlicht regime
•
In bijlage 2B van Richtlijn 2004/18/EG worden de 2B- diensten genoemd.
•
Voorbeelden van 2B-diensten: gezondheidsdiensten en maatschappelijke dienstverlening, cultuur- sport- en recreatiediensten. CPV- en CPC-codes van belang
•
10
2B-diensten onder de A-wet 2012 2B-dienst Bovendrempelig Grensoverschrijdend belang
Geen grensoverschrijdend belang
Onderdrempelig Grensoverschrijdend belang
Geen grensoverschrijdend belang
11
Diensten i.h.k.v. decentralisaties • Begeleiding, ondersteuning, verzorging • Uitvoering Participatiewet • Jeugdzorg, jeugdbescherming en – reclassering, jeugd ggz en zorg Ivb - jeugd Is sprake van een duidelijk grensoverschrijdend belang? - Neen, want potentiële interesse uit buitenland is niet aan de orde voor dit soort diensten? - Ja, want grote bedragen en plaats van uitvoering? (Nederland als geheel relatief dicht bij België en Duitsland), zie bijvoorbeeld brief Europese Commissie d.d. 8 april 2010, inzake huishoudelijke verzorging en Europees aanbesteden - Zie ook toekomst „sociale diensten‟ boven 750.000 euro vorm van aanbesteding verplicht; mag wel worden voorbehouden aan bepaalde organisaties 12
2B-diensten boven de drempel zonder d.g.o.b. Artikel 2.38 1. De aanbestedende dienst kan voor een overheidsopdracht betreffende diensten die zijn opgenomen in bijlage II-B van richtlijn nr. 2004/18/EG de procedure voor B-diensten toepassen. 2.
Indien de opdracht, bedoeld in het eerste lid, zowel betrekking heeft op diensten als bedoeld in bijlage II-A van richtlijn nr. 2004/18/EG als op diensten als bedoeld in bijlage II-B van richtlijn nr. 2004/18/EG kan de aanbestedende dienst de procedure voor B-diensten toepassen indien de geraamde waarde van de B-diensten gelijk is aan of hoger is dan die van de II-A diensten.
3.
Voor opdrachten betreffende diensten voor «gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening», zoals opgenomen in bijlage II-B van richtlijn nr. 2004/18/EG, wordt, met inachtneming van het tweede lid, de procedure voor B-diensten toegepast, tenzij de aanbestedende dienst anders besluit.
13
2B-diensten boven de drempel zonder d.g.o.b. Artikel 2.39 1. De aanbestedende dienst die de procedure voor B-diensten toepast doorloopt de volgende stappen. De aanbestedende dienst: a. toetst of de inschrijvingen voldoen aan de door de aanbestedende dienst gestelde technische specificaties, eisen en normen; b. maakt een proces-verbaal van de opdrachtverlening; c. deelt de resultaten van de gunning mee aan de Europese Commissie; d. kan een aankondiging van de gegunde opdracht bekend maken. 2.
Bij toepassing van de procedure voor B-diensten zijn uitsluitend de paragrafen 2.3.3.1 en 2.3.8.9 van hoofdstuk 2.3 van toepassing.
3.
In afwijking van het tweede lid draagt de aanbestedende dienst zorg voor een passende mate van openbaarheid van de aankondiging van het voornemen tot het plaatsen van een overheidsopdracht, indien die opdracht een duidelijk grensoverschrijdend belang heeft. 14
2B-diensten boven de drempel zonder d.g.o.b. •
Wetgever heeft in de A-wet een soort „aanbestedingsplicht‟ in het leven geroepen voor 2B-diensten die betrekking hebben op gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening.
•
Aanbestedende diensten kunnen „anders besluiten‟ op grond van artikel 2.38, lid 3, A-wet. In dat geval moet een keuze voor één op één gunning waarschijnlijk wel gemotiveerd kunnen worden.
•
Dat o.b.v. A-wet een “zwaarder regime” voor 2B-diensten boven de drempel (en zonder d.g.o.b) geldt, lijkt ook te volgen uit de toepasselijkheid van de Gids Proportionaliteit. Zonder meer één op één gunnen is in dat geval niet aan de orde. Althans, dat zal in ieder geval moeten kunnen worden gemotiveerd.
15
2B-diensten boven de drempel zonder d.g.o.b. •
• •
•
Art. 1.4 – 1.6 A-wet: beginselen en uitgangspunten bij alle aanbestedingen Bovendien gelet op artt. 1.7 jo Hfdst 2.1 A-wet lijkt uitgegaan te moeten worden van een “strenger regime”: Art. 1.7 sub a bepaalt reikwijdte van afdeling 1.2.2 (de beginselen bij Europese aanbestedingen, zoals neergelegd in de artt. 1.8 t/m 1.10 A-wet): “De bepalingen in deze afdeling gelden voor aanbestedende diensten en speciale-sectorbedrijven bij: a. het plaatsen van een overheidsopdracht (…) die op grond van het bepaalde bij of krachtens de hoofdstukken 2.1 (…) onder het toepassingsbereik van onderscheidenlijk deel 2 (…) van de wet valt”
En: artt. 2.38 en 2.39 vallen onder hoofdstuk 2!
16
2B-diensten boven de drempel zonder d.g.o.b. • Hoofdstuk 2.1, art. 2.3: “(…) deel 2 van deze wet is van toepassing op het plaatsen van overheidsopdrachten voor (…) diensten door aanbestedende diensten, anders dan de staat, waarvan de geraamde waarde gelijk is aan of hoger is dan (…).”
17
2B-diensten boven de drempel zonder d.g.o.b. • Dus: de beginselen uit afd. 1.2.2 (beginselen bij aanbestedingen met Europese dimensie) van toepassing. • Dus art. 1.10 A-wet (proportionaliteitsartikel) en de Gids Proportionaliteit zijn van toepassing: • Dat betekent dat bij de keuze voor de procedure voorschrift 3.4.A in acht moet worden genomen en moet kunnen worden gemotiveerd waarom één op één, meervoudig onderhands, nationaal of Europees wordt aanbesteed.
18
2B-diensten boven de drempel zonder d.g.o.b. • Danwel A.D. moet gemotiveerd kunnen aangeven waarom dit voorschrift niet is gevolgd. • Want “comply or explain” van toepassing in geval van Gids Proportionaliteit • Dat betekent dat een 2B-dienst boven de drempel zonder d.g.o.b. niet zonder goede motivering één op één kan worden gegund. Let in dat geval ook altijd op het eigen inkoopen aanbestedingsbeleid.
19
2B-diensten boven de drempel zonder d.g.o.b. Voorschrift 3.4.A van belang: Keuze aanbestedingsprocedure moet geschikt en proportioneel zijn, in ieder geval acht slaan op: • Omvang van de opdracht • Transactiekosten • Aantal potentiële inschrijvers • Gewenst eindresultaat • Complexiteit • Type opdracht en karakter markt 20
2B-diensten boven de drempel zonder d.g.o.b. Keuze procedure: Europees: openbaar niet-openbaar? Meervoudig onderhands/nationaal: transactiekosten in verhouding tot doel? • • • • • •
Omvang opdracht: kleurenbalkjes van Gids Proportionaliteit, p. 25. + vergelijk circulaire grensbedragen d.d. 15 augustus 2013 Transactiekosten: A.D. én inschrijvers, zie art. 1.6 A-wet. Potentiële inschrijvers: veel/weinig, mate van concurrentie? Gewenst eindresultaat: functioneel/technisch specificeren Complexiteit: geschiktheidseisen van belang? Type opdracht/karakter markt: veel gelijke concurrenten?
21
2B-diensten boven de drempel zonder d.g.o.b. Als keuze voor meervoudig onderhands: Voorschrift 3.4.B: Meervoudig onderhandse procedure onder de drempel nodigt A.D. ten minste drie en ten hoogste vijf inschrijvers uit. • Meer = hogere transactiekosten • Eenvoudige opdracht? 3 ondernemers, laagste prijs?
• Complexe opdracht? 5 ondernemers of openbaar, emvi • Bijzondere inspanning? Niet-openbare procedure
22
2B-diensten boven de drempel zonder d.g.o.b. Als keuze voor meervoudig onderhands:
• wie uitnodigen? − Rb. Zutphen 4 mei 2011, LJN:BV0451 − Rb. Den Haag 31 oktober 2012, LJN:BY8867 − Uitgangspunt: gelijkheid van inschrijvers: MvT bij A-wet: blz. 15 en 55/56 • Moet meervoudig onderhands ogv a.b.b.b (indien meerdere geïnteresseerden)?
23
2B-diensten boven de drempel zonder d.g.o.b. Kortom: •
Artikel 21 Richtlijn 2004/18/EG: alleen artikel 23 (technische specificaties) en 35, lid 4 (aankondiging gegunde opdracht) van toepassing (= verlicht regime)
•
Is A-wet strenger? A-wet lijkt te bepalen dat op 2B-diensten boven de drempel (ook) art. 1.10 (proportionaliteitsartikel) en dus Gids Proportionaliteit van toepassing is. Dat betekent dat de keuze voor de procedure proportioneel moet zijn (voorschrift 3.4.A) en er dus niet maar zo één op één mag worden gegund.
•
Vreemd, gelet op Europese jurisprudentie: 2B-diensten zonder d.g.o.b. mogen zonder meer één op één worden gegund. Ook MvT (Tweede Kamer, vergaderjaar 2009–2010, 32 440, nr. 3 p. 66) sluit daarbij aan: “Uit de reeds eerder genoemde uitspraak inzake An Post (zaak C-507/03) volgt dat indien er bij B-diensten geen sprake is van een duidelijk grensoverschrijdend belang, deze diensten niet hoeven te worden aanbesteed.” 24
2B-diensten boven de drempel zonder d.g.o.b. Omdat deel 2 A-wet van toepassing is: • Dus motivering gunningsbeslissing d.m.v. alle relevante redenen (2.130 A-wet)? • Dus standstill-termijn van 20 dagen (2.127 jo 2.131 A-wet)? • Dus vernietigbaarheid overeenkomst (4.15 lid 1 sub b: na gunningsbeslissing standstill-termijn niet in acht genomen)?
25
2B-diensten boven de drempel zonder d.g.o.b. Of niet? Omdat obv 2.127 lid 4 sub a A-wet de standstill-termijn n.v.t. is als geen aankondiging op TenderNed obv de wet is vereist! Artikel 2.127 1. Een aanbestedende dienst neemt een opschortende termijn in acht voordat hij de met de gunningsbeslissing beoogde overeenkomst sluit. (…) 4. Een aanbestedende dienst behoeft geen toepassing te geven aan het eerste lid indien: a. deze wet geen bekendmaking van de aankondiging van de overheidsopdracht door middel van het elektronische systeem voor aanbestedingen vereist;
26
2B-diensten boven de drempel zonder d.g.o.b. • Let op: arrest van 12 februari 2013 van het Hof Den Bosch (ECLI:NL:GHSHE:2013:BZ1714: op 2B-dienst is Wira (i.c. relevante redenen en aanvang standstill-termijn) van toepassing • als A.D. kiest voor een vorm van aanbesteden (b.v. nationaal) en daarbij uit eigen beweging een aankondiging heeft bekend gemaakt, lijkt voorzichtigheid geboden (goed motiveren gunningsbeslissing, start standstill-termijn/standstill-termijn in acht nemen); zie ook jurisprudentie • Of dit de bedoeling is geweest van de wetgever is niet duidelijk, maar gelet op wens van de wetgever om zoveel mogelijk te uniformeren, is dat niet uit te sluiten 27
2B-diensten onder de drempel zonder d.g.o.b. Geen aanbestedingsplicht • Wel: Art. 1.4 e.v. A-wet • Niet: Gids Proportionaliteit
• een “aanbestedingsplicht” kan echter bestaan op grond van eigen inkoop- en aanbestedingsbeleid (niet elk beleid maakt een (duidelijk) onderscheid naar 2A- 2B-diensten).
28
2B-diensten onder de drempel zonder d.g.o.b. • Meervoudig onderhands moet ogv a.b.b.b (indien meerdere geïnteresseerden)? Zo ja, dan Gids Proportionaliteit van toepassing (o.g.v. 1.16 A-wet) • Indien vrijwillig wordt aanbesteed in de vorm van 2 of meer partijen uitnodigen (meervoudig onderhands) geldt Gids Proportionaliteit ook o.g.v. 1.16 A-wet (en dus ook voorschrift keuze procedure, voorschrift over meervoudig onderhands, enz.)
29
2B-diensten onder de drempel zonder d.g.o.b. Let op: als (vrijwillige) nationale aanbesteding dan gelden o.g.v. (Memorie van Toelichting bij art.) 1.17 A-wet de voorschriften van 1.18 t/m 1.21 A-wet, dus: − 1.18 (als aankondiging dan op TenderNed) − 1.19 (als uitsluitingsgronden en geschiktheidseisen worden gehanteerd dan E.V. verplicht) − 1.20 (als uitsluitingsgronden gehanteerd dan gedragsverklaring aanbesteden) − 1.21 (kosteloze aanbestedingsstukken) 30
2B-diensten in de A-wet > Europese drempelwaarde zonder
< Europese drempelwaarde zonder
grensoverschrijdend belang
grensoverschrijdend belang
• • • •
• • •
• •
Art. 1.4 e.v. Artt. 2.38 en 2.39 lid 1 en lid 2. Art. 1.7. sub a (e.v.) + Gids P Nationale aanbesteding: 2.127 jo 2.131 Awet en 4.15 lid 1 sub b A-wet? Eigen inkoop- en aanbestedingsbeleid A.b.b.b. indien meerdere geïnteresseerden?
•
Art. 1.4 e.v. Eigen inkoop- en aanbestedingsbeleid A.b.b.b. indien meerdere geïnteresseerden? Vrijwillige keuze voor vorm van aanbesteding?
> Europese drempelwaarde met
< Europese drempelwaarde met
grensoverschrijdend belang
grensoverschrijdend belang
• •
• • •
• •
Art. 1.4 e.v. artt. 2.38 en 2.39 lid 3 (passende mate van openbaarheid) Art. 1.7 sub a (e.v.) + Gids P Nationale aanbesteding: 2.127 jo 2.131 Awet en 4.15 lid 1 sub b A-wet?
Art. 1.4 e.v. Art. 1.7 sub b (e.v.) + Gids P Art. 1.17 e.v.
31
Toekomst: na inwerkingtreding nieuwe aanbestedingsrichtlijn (begin 2016) • Geen 2A + 2B-diensten→ 1 soort dienst: Europees aanbesteden. • Uitzonderingen: 1. art. 10: uitgezonderde diensten 2. “sociale diensten” > € 750.000: vormvrije transparante en non-discriminatoire procedure
• •
Bijv. (gezondheids)zorgdiensten, welzijnsdiensten NB: deelname aanbesteding mag voor bepaalde sociale diensten worden voorbehouden aan bepaalde “sociale”/”welzijnsachtige” organisaties die niet op winst gericht zijn 32
Staatssteun • NB: niet aanbesteden kan leiden tot vragen over marktconforme prijzen • Vandaag niet behandeld gelet op voorwaarde: “beïnvloeding tussenstaatse handel” • Raad/politiek grijpt dit argument wel vaak aan om prijzen ter discussie te stellen!
33
Wanneer (welke) concurrentiestelling bij diensten decentralisatie • •
•
•
Ervan uitgaande: geen duidelijk grensoverschrijdend belang en wel boven drempelwaarde Dan: Aanbestedingswet 2012 art. 2.38 lid 3 en art. 2.39 van toepassing en eigen inkoopbeleid met inachtneming Gids P; geen verplichte termijnen In beginsel: vormvrije aanbesteding/concurrentiestelling, bij meervoudig onderhands a.b.b.b. in acht nemen en geïnteresseerde partijen uitnodigen; gelijkheid en transparantie altijd in acht nemen Eén op één-gunning moet gemotiveerd
34
Wanneer (welke) concurrentiestelling bij diensten decentralisatie Voor het jaar 2015: •
Verdedigbaar overgangsjaar zonder aanbesteding? - Bij jeugdzorg zie bijv. art. 10.3 lid 3: continuïteit voor een jaar garanderen. - Bij concept-wetsvoorstel wmo: art. 7.3 idem
•
Eén op één gunning wellicht verdedigbaar gelet op continuïteit
35
Wanneer (welke) concurrentiestelling bij diensten decentralisatie Periode 2016 en daarna: • • •
Concurrentiestelling: meervoudig onderhands of nationaal tot nieuwe regelgeving Soms is samenwerken met andere gemeenten verplicht, zie art. 2.7 Jeugdwet. Kan in de vorm van contract of in de vorm van subsidierelatie; zie subsidietender
Indien nieuwe Richtlijn (in 2016) is geïmplementeerd: •
Boven 750.000 euro op Europees niveau vormvrije transparante en non-discriminatoire procedure voor „sociale‟ diensten
36
Verdelingsmethode subsidie •
Wie het eerst komt, wie het eerst maalt
•
Tendersysteem
•
Soms: loting of pondsgewijze verdeling
37
Tendersysteem vs Wie het eerst komt, die… Voorkeur tendersysteem: •
Persoon aanvrager is van belang en kan niet in regeling worden omschreven
•
Activiteiten waarvoor subsidie wordt verleend kunnen niet volledig in regeling worden omschreven
38
Aandachtspunten bij tendersysteem •
Tijdig indienen staat voorop
•
Aanvullingen en wijzigingen deadline niet meenemen
39
Aandachtspunten bij tendersysteem (2) Inzichtelijkheid selectieprocedure: •
CBb 18 juli 2008, ECLI:NL:CBB:2008: BD 8756
•
CBb 21 december 2011, ECLI:NL:CBB:2011:BU 9729
•
Rb Arnhem 21 januari 2008, ECLI:NL:RBARN:2008: BC 2707
•
Rb Arnhem 23 juni 2009, ECLI:NL:RBARN:2008: BJ 2689 40
Aandachtspunten bij tendersysteem (3) •
Samenstelling adviescommissie, zie ABRvS 4 mei 2011, ECLI:NL:RVS:2011:BQ 3440
•
Wijze van beoordeling, zie ABRvS 10 december 2008, ECLI:NL:RVS:2008:BG 5439 en ECLI:NL:RVS:2011:BR 2278
41
Overige aandachtspunten subsidies •
Noodzaak wettelijke regeling, tenzij 4:23 lid 3 Awb
•
Beperkt budget? Dan subsidieplafond
•
Hoe flexibiliteit inbouwen?
•
Omgaan met afbouw subsidie
42
Subsidievormen •
Subsidie zonder uitvoeringsovereenkomst („klassieke subsidie‟) vs.
•
Subsidie met uitvoeringsovereenkomst (artikel 4:36 Awb)
43
Uitvoeringsovereenkomst Begrenzing verplichtingen (zie art 4: 37 en 38 Awb): • Aard en omvang activiteiten • Administratie • Gegevens en bescheiden ivm subsidievaststelling • Te verzekeren risico‟s • Zekerheid voorschotten • Afleggen rekening en verantwoording • Beperken en/of wegnemen van de nadelige gevolgen • Subsidie voor derden • Uitoefenen controle door accountant • Andere doelgebonden verplichtingen
44
Uitvoeringsovereenkomst (2) Vraag: welke voorwaarden zijn gewenst, maar passen niet binnen 4:37 en 4:38 Awb? Tip: 1. goed beoordelen welke verplichtingen noodzakelijk zijn in verband met kostenverhogend effect.
2. uniformiteit verplichtingen andere bevoegde gezagen in verband met kostenverhogend effect.
45
Rechtsbescherming (1) - Indien overheidsopdracht: Aanbestedingswet qua rechtsbescherming van toepassing. Zie o.m. arrest Hof Den Bosch 12 februari 2013 - Ongeacht of sprake is van een contract of een subsidie - Dus zowel civielrechtelijke rechtsbescherming (bijv. kort geding gericht tegen voornemen tot gunning) als bestuursrechtelijke rechtsbescherming indien subsidie
- Alleen civielrechtelijke rechtsbescherming indien contract
46
Rechtsbescherming (2) Indien subsidie (met subsidietender): − Vervolgens procederen tegen afwijzingsbesluit en toewijzingsbesluit bij bestuursrechter;
− Ook over procedurele bezwaren van aanbestedingsrechtelijke aard? Of alleen hoogte subsidie? (Rb Rotterdam, 3 september 2013, CLI:NL:RBROT:2013: 6323)
47
Aanbestedingsrechtelijke risico’s • Met welke risico‟s moet in ieder geval rekening gehouden worden? • Gang naar de rechter: risico bestaat teruggefloten te worden • Gang naar de Europese Commissie: idem • Vernietigbaarheid overeenkomsten op grond van hoofdstuk 4 Aanbestedingswet 2012 • Zit de Gemeente vast aan de afspraken? Afspraken afkopen. • Staatssteun? Niet waarschijnlijk maar wel politiek issue? • Wet NErpe: aanwijzing/ingrijpen door de Minister • Imagoschade • Politieke schade • Kosten nieuwe aanbesteding 48
Verschillende soorten “relaties” juridisch mogelijk na concurrentiestelling • •
subsidie/overeenkomst met één aanbieder subsidie/(raam)overeenkomst met meerdere aanbieders (vergelijk catalogusmodel bij Wmo)
Gemeenten moeten nadenken over wat juridisch en beleidsmatig gewenst is
49
Subsidie of contract? Voordelen contract: • Contractsvrijheid (uiteraard binnen grenzen a.b.b.b.) • Civielrechtelijke rechtsbescherming (kort geding) vóór contractsluiting Nadelen contract: • Wijziging relatie met instemming pp. (binnen grenzen aanbestedingsrecht) • 21% BTW, tenzij BTW-vrijstelling? (zie voor jeugdzorg: Nota nav verslag, TK 33684, nr 10, p. 145)
50
Subsidie of contract (2)? Voordelen subsidievorm : • Toetsing door bestuursrechter tot nu toe marginaal • Intrekken en wijzigen op initiatief gemeente • Geen BTW Nadelen subsidievorm • Beperkingen inhoud overeenkomst • Afbouw langdurige relaties (vergoeding) • Hoe flexibiliteit inbouwen • Eerst civielrechtelijke rechtsbescherming en dan ook bestuursrechtelijke rechtsbescherming?
51
Transitie-arrangementen jeugdzorg -
-
-
-
Vóór 31 oktober 2013 gesloten i.i.g. gelden voor 2015; Samenwerkingen tussen provincie/gemeenten/zorgaanbieders ihkv jeugdzorg; Mededingingswet in acht nemen bij samenwerking (zorgaanbieders); NB. Risico voor zorgaanbieders indien zij geen partij zijn bij arrangementen /slechts overleg Sommige lopen door tot en met 2016 zonder aan te geven hoe dit zich verhoudt met aanbestedingsplicht gemeenten 52
Conclusies 1. Beleidsmatige keuze tussen contract of subsidie 2. Beleidsmatige keuze tussen (raam)overeenkomst/subsidie met één of meerdere aanbieders 3. Beleidsmatige keuze voor duur relatie contract/subsidie (2, 3 of 4 jaar?) 4. Aanbestedingswet 2012 geldt voor 2B-diensten (art. 2.38 en 2.39) en ook Gids P 5. 2015: wellicht overgangsjaar; verdedigbaar geen concurrentiestelling voor jeugdzorg en wmo 53
Conclusies (vervolg) 6. Maar 2016 en daarna: vorm van concurrentiestelling vereist indien meerdere geïnteresseerden (ook gelet op nieuwe aanbestedingsrichtlijn) 7. Indien geen BTW-vrijstelling: subsidie te verkiezen 8. Indien wel BTW-vrijstelling: contract(en) te verkiezen, mede gelet op eenvoud rechtsbescherming 9. Bij (verplichte) samenwerking tussen gemeenten zelfde wijze van bekostiging raadzaam 54
Vragen?
[email protected] 038 425 91 63
[email protected] 026 357 57 17
55