NEDERLANDERS EN DE DECENTRALISATIES IN HET SOCIALE DOMEIN I&O Research
Peter Kanne en Rachel Beerepoot Congres ‘Transformatie in het sociaal domein’ Jaarbeurs Utrecht, 18 juni 2015
1-meting 1-meting ‘De decentralisaties in het Sociaal Domein’
WIE ZIJN WIJ? I&O Research
• Onderzoek & advies • Nummer 8 van Nederland (top 3 publieke sector) • Thuis in Zorg, welzijn & jeugd en …
Peter Kanne
Rachel Beerepoot
WAT DOEN WE? We monitoren wat de invloed is van de drie decentralisaties op:
de zelfredzaamheid van burgers in relatie tot de overheid de tevredenheid over de geboden hulp en zorg door professionele hulpverleners en de overheid
Draagvlak beleid
OPZET ONDERZOEK Monitoren van situaties, ontvangen hulp, waardering en draagvlak beleid.
kennis
Onderzoek in eigen beheer (i.s.m. Zorg+Welzijn) Uitgevoerd in I&O Research Panel
Longitudinaal:
0-meting in december 2014 (n=9.055) 1-meting in mei 2015 (n=7.051) 2-meting in december 2015 (publicatie: januari 2016)
WELKE VRAGEN Uitgaande van 16 situaties in sociaal domein gaan we na:
in hoeverre Nederlanders hier mee te maken hebben hoe zelfredzaam ze hierbij zijn of ze hier hulp bij krijgen en van wie hoe die hulp gewaardeerd wordt of ze hulp geven aan anderen of ze op de hoogte zijn van de veranderingen verwachtingen, op de korte en langere termijn 1-meting: sociaal wijkteam en keukentafelgesprek
16 SITUATIES SOCIAAL DOMEIN Jeugd • Gedrags- /psychische problemen •
Fysieke problemen/langdurige ziekte
• • •
Verstandelijke beperking Moeite met opvoeding Problemen met politie, justitie
Ouderen • Verpleeg-/verzorgingstehuis •
Kan niet goed zelfstandig wonen (dementie)
Volwassenen • Gedrags- of psychische problemen • Fysieke problemen/langdurige ziekte • Verstandelijke beperking • Kan huis niet schoonhouden • Heeft hulpmiddelen nodig •
Kan huishouden niet zelfstandig organiseren
• • •
Financiële problemen ‘Afstand tot de arbeidsmarkt’ Eenzaamheid
Te maken met situaties sociaal domein?
O-METING
ZELF OF NAASTE
ZELF
1-METING
56%
53%
33%
31%
Zelfredzaamheid t.a.v. professionele zorg
6,9
7,0
Kreeg zelf
63%
58%
21%
18%
professionele hulp? Kreeg zelf professionele hulp? (ALLEN) Waardering professionele hulp voor mijzelf
7,7
7,3
7,2
7,0
Waardering professionele hulp voor naaste
BELANGRIJKSTE BEVINDINGEN Onduidelijkheid toegenomen Tevredenheid afgenomen Problemen en onduidelijkheid het grootst in de jeugdzorg
Belangrijkste klachten: organisaties werken niet samen, er wordt niet goed geluisterd, te vaak zelfde informatie geven of men moet zelfde verhaal vertellen, het duurt te lang.
Sociale wijkteams maken beloften (nog) niet waar Vertrouwen dat het op termijn goed komt is nog steeds erg laag, maar neemt enigszins toe 8
KENNIS LICHT AFGENOMEN Op de hoogte van wat er sinds decentralisaties is veranderd / verandert?
1-meting
40%
0-meting
53%
44% 0%
20%
zeer goed
7%
49% 40%
niet precies
60%
7% 80%
100%
niet
9
KENNIS AFGENOMEN BIJ ‘JEUGD’ % goed op de hoogte van wat er na decentralisaties verandert:
allen Hulpmiddelen nodig Kan het huis niet schoonhouden Kan niet zelfstandig het huishouden… Volwassene met verstandelijke beperking Volwassene met langdurige ziekte Oudere kan niet zelfstandig wonen /… Oudere in verpleeg- of verzorgingstehuis Kind met fysieke problemen/langdurige ziekte Eenzaam voelen Volwassene met gedrags- of psychische… Kind met gedrags- of psychische problemen Financiële problemen ‘Afstand tot de arbeidsmarkt’ ivm beperking Kind met verstandelijke beperking Moeite met de opvoeding van kind(eren) Kind problemen met politie, justitie,… 0%
40%
44%
50% 49% 49% 49% 49% 47% 47% 46% 47% 47% 45% 47% 45% 43% 45%
1-meting 0-meting
56%
43% 45% 42% 44% 42% 49% 42% 41% 41% 47% 38% 51% 37% 46% 33% 45%
25%
50%
10
WEET U WAAR U MOET ZIJN? Mijn gemeente heeft mij goed geïnformeerd over de veranderingen in de zorg
17%
Als ik ouderenzorg nodig heb weet ik goed waar ik moet zijn
18%
35%
Als ik jeugdzorg nodig heb weet ik goed waar ik moet zijn
23% 0%
14%
11%
20% eens
43%
28%
21% 40%
neutraal
22%
22%
45% 60%
oneens
80%
100%
weet niet/nvt
11
WAAR ALS EERSTE AANKLOPPEN? Ouderen Lichamelijk
Ouderen Psychisch
Jeugd Lichamelijk
Jeugd Psychisch
Huisarts
Psycholoog
Huisarts
Bureau Jeugdzorg
Thuiszorg
Huisarts
Bureau Jeugdzorg
Huisarts
Gemeente / WMO
Maatschappelijk werk Specialist
Specialist
Wijkteam (4%)
Wijkteam (14%)
Psycholoog
Gemeente / WMO
CJG
CJG
Maatschappelijk werk
Wijkteam (3%)
Wijkteam (4%) 12
TEVREDENHEID AFGENOMEN Stelling: “Ik ben al met al tevreden over de hulp en zorg die ik krijg van professionele instellingen en de overheid”
1-meting
30%
0-meting
20%
37%
0%
50% 17%
20%
40% eens
oneens
47%
60%
80%
100%
weet niet/ n.v.t.
13
TEVREDENHEID AFGENOMEN, VOORAL BIJ JEUGD 0-METING
1-METING
Totaal
7,7
7,3
Hulpmiddelen nodig
7,8
7,2
Kind gedragsproblemen
7,7
7,1
Volwassene met verst. beperking
7,8
7,2
Kind fysieke problemen/langdurige ziekte
7,5
6,9
Eenzaamheid
7,5
6,9
Financiële problemen
7,6
6,9
Afstand tot arbeidsmarkt (beperking)
7,6
6,9
Moeite met opvoeding
7,4
6,7
Kind problemen met justitie
7,4
5,6
WAAROM ONVOLDOENDE ? Te veel organisaties die niet goed samenwerken
38%
26%
Ik moest steeds weer mijn verhaal vertellen
36% 31% 36%
Er werd niet goed naar me geluisterd
44%
29% 24%
Duurde te lang voor ik geholpen werd Moest steeds dezelfde gegevens geven
17%
25%
1-meting 0-meting
18% 20%
Ik werd niet geholpen
15% 17%
Te veel doorverwijzingen
14% 20%
Te duur 6% 5%
Privacy niet gewaarborgd 0%
20%
40%
60%
SOCIAAL WIJKTEAM Contact met sociaal wijkteam
10%
Waardering sociaal wijkteam
6,9
Onvoldoende sociaal wijkteam
20%
Waarom ontevreden? • Te weinig specialistische kennis • Duurt te lang • Wordt niet goed samengewerkt (Kastje-naar-de-muur) • Moest steeds dezelfde gegevens geven
KEUKENTAFELGESPREK Gesprek gehad?
Waardering
14%
6,4
Kreeg hulp
7,2
Kreeg
3,6
geen hulp Onvoldoende Waarom ontevreden? • Wordt niet goed geluisterd • Te weinig specialistische kennis • Uitkomst stond al vast
27%
VERWACHTINGEN EFFECT DECENTRALISATIES Stelling: “Ik heb er vertrouwen in dat hulp/zorg van instellingen en overheid door de decentralisaties op termijn beter zal zijn dan daarvóór” 1-meting
17%
0-meting
54%
13% 0%
29%
54% 20%
40%
eens
oneens
33% 60%
80%
100%
weet niet/ n.v.t. 18
DECENTRALISATIE-INDEX
ZORG DICHTBIJ? De ouderenzorg is nu dichtbij de cliënten georganiseerd
20%
De jeugdzorg is nu dichtbij de cliënten georganiseerd
14% 0%
40%
40%
28% 20%
eens
59% 40%
oneens
60%
80%
100%
weet niet/nvt
DANK VOOR UW AANDACHT Peter Kanne
[email protected] 06 31943707
Rachel Beerepoot
[email protected] 053 4825035
Ankie Lempens
[email protected] Stand 2
