2 15
Inhoudsopgave Voorwoord 5 Over de Nederlandse Brandwonden Stichting 7
2
37
7.
Bestuurlijke verantwoording
39
7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 7.9
39 40 42 43 44 47 48 49 50
1.
Bevorderen Preventie
1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
2.
Bevorderen Kwaliteit van Zorg
14
2.1 Voorlichting Eerste hulp 2.2 Eerste opvang 2.3 Behandeling en verzorging
14 15 16
3.
Bevorderen Kwaliteit van Leven
19
9. Overige gegevens 76
3.1 3.2 3.3 3.4 3.5
19 19 20 21 22
4.
Wetenschappelijk onderzoek
23
4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8
23 24 26 28 29 29 29 30
5.
Fondsenwerving & Collecte
31
5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6
31 32 34 34 35 35
Brandwonden voorkomen bij kleine kinderen Start BBQ-seizoen: meer kennis brandbare vluchtige vloeistoffen Brandveiligheid senioren Rookmelders redden levens Koolmonoxidecampagne om onderwerp te borgen
Patiënten zijn betrokken bij beleid projectkeuzes Patiënteninformatie Lotgenotencontact: leren door ervaringen delen Bevorderen Psychosociale zorg Revalidatie
Vereniging Samenwerkende Brandwondencentra Nederland Nieuw toegekende projecten in 2015 Resultaten afgerond wetenschappelijk onderzoek in 2015 Onderzoek voor preventie van brandwonden Onderzoek voor verbetering van zorg en kwaliteit van leven Bijzondere leerstoelen Promotie brandwondenonderzoekers Hoe bewaken wij de kwaliteit en de voortgang van onderzoeksprojecten?
Giften dankzij de collecte Giften van particulieren Giften door bedrijven Stichtingen en fondsen Nalatenschappen, integer ontvangen Met dank onze partners
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
8
6. Bedrijfsvoering
9 10 11 12 13
Bestuurlijke inrichting Belanghebbenden Nederlandse Brandwonden Stichting Vrijwilligersbeleid Organogram Analyse van het resultaat Vierjaarsvergelijking baten en lasten 2016 en verder Begroting 2016 Meerjarenbegroting 2015-2017
8. Jaarrekening 2015
9.1
51
Controle verklaring
76
10. Bijlage
79
79 87 88
10.1 Voortgang prestatie indicatoren en succesfactoren meerjarenbeleid 10.2 Nevenfuncties Directie en Raad van Toezicht 10.3 Verloop onderzoeksubsidies
11. Ondertekening directie en Raad van Toezicht 89
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
3
Voorwoord
Beverwijk, 2016
Samen goed resultaat verbeteren Begin 2015 stelden wij ons de vraag ‘Kun je goed resultaat verbeteren?’. Tim* (9 jaar), die de eerste behandeling in de nieuw geopende Kinderverbandwisselkamer van het Groningse brandwonden centrum meemaakte, gaf ons direct inzicht in het antwoord. De dagelijkse verbandwisseling is voor een kind met brandwonden als Tim erg belangrijk voor de goede wondgenezing… maar het is ook een hele nare pijnlijke ervaring. Daarom deden we onderzoek naar afleiden als middel tot pijnbestrijding. De onderzoeksresultaten leidde in 2015 tot het inrichten van een speciale kamer waarin kinderen zich kunnen verwonderen, spelenderwijs met wondverzorging bezig kunnen zijn en flink afgeleid worden. Tim mocht als eerste gebruikmaken van deze verbandwisselkamer. En zijn reactie was duidelijk: hij zag niet op tegen de nare verbandwissel…hij zag er naar uit om naar die nieuwe verbandwisselkamer te gaan. Natuurlijk blijft wondbehandeling pijnlijk. Maar wij verwachten dat de angst en kans op trauma zo zeker verminderd. Kinderen met brandwonden worden zo echt beter behandeld. Wij hebben geleerd dat je goede resultaten in de brandwondencentra kunt verbeteren. Dankzij de inkomsten vanuit een grote nalatenschap sluiten we 2015 af met een hoger positief resultaat dan begroot. Deze inkomsten reserveren wij voor een project waar wij binnen de brandwondenzorg al jaren naar uitkeken. Samen met de drie brandwondencentra starten wij met het vergelijken op een nieuwe en efficiënte wijze de uitkomsten van de huidige en nieuwe behandelmethoden in de brand wondencentra. Zo bieden wij zorgprofessionals de mogelijkheid om de kwaliteit te monitoren én elementaire vragen met betrekking tot de behandeling en nazorg van brandwondenpatiënten adequaat te beantwoorden. Want je kunt goede resultaten immers verbeteren. De opdracht voor de Nederlandse Brandwonden Stichting is helder. Samen met u en duizenden andere betrokken vrijwilligers en donateurs zorgen wij er samen voor dat er financiële en faciliterende onder steuning beschikbaar blijft om de Nederlandse Brandwondenzorg mogelijk te maken. Zo blijven wij ons inzetten voor brand(wonden)preventie, ambiëren wij een uitmuntende brandwondenzorg en werken wij hard mee aan projecten die de Kwaliteit van leven van mensen met brandwonden bevorderen. In dit voorwoord wil ik u als betrokken vrijwilliger, gever of lezer hartelijk danken voor uw inzet om brandwonden te voorkomen en het leed ten gevolge van brandwonden tot een minimum te beperken. Dank dat u ouders van jonge kinderen waarschuwt voor een ongeval met hete thee, dank dat u bij een niet-zelfredzame senior een rookmelder plaatst. Dank dat u de collecte in uw buurt organiseert, in uw straat collecteert of uw expertise en tijd geeft. Dank dat u zich inzet om het werk binnen de Nederlandse Brandwondenzorg vorm te geven. Wilt u betrokken zijn bij het werk van de Nederlandse Brandwonden Stichting? Lees dan dit jaarverslag door en stel mij gerust uw vraag. Hartelijke groet,
Rob Baardse E-mail:
[email protected] Telefoon: (0251) 27 55 36 @robbaardse In 2016 zetten wij ons in om een speciale kinderverbandwisselkamer in Rotterdam te realiseren. Lees hier meer over op www.verbandwisselkamer.nl * Ook deze jongen heeft recht op privacy. Daarom noem ik hem hier Tim.
4
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
5
Over de Nederlandse Brandwonden Stichting De Nederlandse Brandwonden Stichting is in 1971 opgericht door een groep betrokken zorgverleners die een verschil wilde maken voor mensen met brandwonden die opgenomen werden in Nederlandse ziekenhuizen. Met de Nederlandse Brandwonden Stichting werd geld ingezameld om de ontwikkeling van de brandwondenzorg te professionaliseren. Door hun visie en inzet bestaat nu de professionele Nederlandse Brandwondenzorg. Vanuit drie brandwondencentra werken getrainde professionals multidisciplinair samen om dagelijks brandwondenpatiënten op de best mogelijke wijze te genezen en te re-integreren in de maatschappij. Ruim 45 jaar later is er veel bereikt. Nu overleven mensen na een ongeval met ernstige brandwonden door de professionele brandwondenzorg. Vandaag de dag is het dus niet meer de vraag of je overleeft met brandwonden, maar wat de kwaliteit van leven zal worden met littekens van brandwonden. De missie blijft onverminderd relevant: Wij willen brandwonden voorkomen en het leed ten gevolge van brandwonden tot een minimum willen beperken. Wij ambiëren de beste brandwondenzorg, de beste nazorg en een goede kwaliteit van leven voor brandwondenpatiënten én hun omgeving. En zo mogelijk willen we brandwonden ongevallen voorkomen. Samen met duizenden vrijwilligers, bedrijven en iedereen die ons een warm hart toedraagt, streven we met 48 medewerkers, in onmisbare samenwerking met professionals uit de brandwondenzorg en brandpreventie, deze vijf ambities na: • In Nederland woon, werk en leef je veilig met een minimumrisico op brand(wonden) letsel. • In de Nederlandse (brandwonden)zorg is uitmuntende behandeling en zorg aan patiënten met brandwonden beschikbaar, gericht op een snel en zo volledig mogelijk herstel. • De nazorg aan patiënten met brandwonden is gericht op re-integratie van de patiënt tot de hoogst mogelijke maatschappelijke participatie. • De brede brandwondenzorg kent een gedegen wetenschappelijke basis gericht op het borgen en verbeteren van de kwaliteit van de brandwondenpreventie, de kwaliteit van zorg aan patiënten en het verbeteren van de kwaliteit van leven van mensen met brandwonden. • Wij streven naar een brede maatschappelijke betrokkenheid, zodat voldoende financiële middelen door fondsenwerving bijeengebracht worden ter financiering van de missionaire doelen van de organisatie.
6
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
7
1. Bevorderen Preventie Ambitie Een brandwondenongeval veroorzaakt veel leed. Daarom zetten we praktische projecten in om brand- en brandwondenongevallen te voorkomen. Dit doen we in samenwerking met partners vanuit de brandwondenzorg, het brandweerveld, de overheid en het bedrijfsleven. De ambitie is helder: ‘In Nederland woon, werk en leef je veilig, met een minimum risico op brand(wonden)letsel.’ Cijfers & feiten • Kleine kinderen van 0-4 jaar zijn oververtegenwoordigd in de drie brandwondencentra in Nederland, namelijk 26,8%. De stijging begint bij baby’s van zeven maanden oud. Vanaf deze leeftijd zijn kinderen in staat om voorwerpen vast te grijpen en zelfstandig te zitten of staan: de grootste oorzaak waardoor ongevallen ontstaan met hete vloeistoffen zoals thee en koffie. • Binnen de drie Nederlandse brandwondencentra wordt opgemerkt dat ouderen een groter risico lopen met betrekking tot het oplopen van brandwondenletsel. Bij patiënten van zeventig jaar en ouder wordt brandwondenletsel veroorzaakt door vuur (48%) en hete vloeistoffen (24,8%). De ongevallen vinden thuis plaats, met name in de keuken. In 20% van de ongevallen speelt fysieke beperking een rol. • In totaal worden jaarlijks bijna 1.000 patiënten opgenomen in een brandwondencentrum vanwege brandwonden of ander huidletsel. Bij circa 800 patiënten is sprake van een acute opname. • 46% van de slachtoffers van een fatale woningbrand is zestig jaar of ouder. Door de vergrijzing zal dit percentage stijgen. • Belangrijke samenwerkingspartners van de Nederlandse Brandwonden Stichting zijn de professionals uit de brandwondencentra, Brandweer Nederland, Instituut Fysieke Veiligheid, de Veiligheidsregio’s, de Voedsel en Warenautoriteit, het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het Ministerie van Veiligheid en Justitie het Verbond van Verzekeraars, brancheorganisaties zoals VEBON en sponsors zoals First Alert en Sprue Safety.
1.1 Brandwonden voorkomen bij kleine kinderen Om het aantal brandwondenpatiënten in Nederland te verminderen, richten wij ons op niet-zelf redzame personen. Kleine kinderen krijgen onze speciale aandacht. Meer dan een kwart van de brandwondenpatiënten in de drie Nederlandse brandwondencentra is tussen de 0-4 jaar oud. De grootste oorzaak blijkt hete vloeistof zoals thee, water of koffie.
1.1.1 Preventie van brandwonden bij kinderen 0-4 jaar Via een online eerste hulp test richtten we ons op kennis en veiligheidsbewustzijn van ouders met jonge kinderen. Op de website www.eerstehulpbijbrandwonden.nl vulde de deelnemer vragen in over het toepassen van de eerste hulp op een kind met brandwonden door hete thee. Na het invullen ontving de deelnemer een digitaal diploma waarmee de actie verspreid werd via social media en Whatsapp. Met deze actie bereikten wij meer dan 150.000 personen en maakten bijna 75.000 bezoekers de test geheel af. Het digitale diploma van de Eerste Hulp campagne.
Preventiemonitor: inzicht in kennis en gedragsintentie Voor de inzet van de juiste preventie-activiteiten en het meten van de voortgang van projecten is het van het grootste belang om inzicht te hebben in kennis, keuzes en gedragsintentie van doelgroepen. Om dit overzicht te krijgen, gebruiken wij daarvoor een zelf ingestelde preventie monitor op basis van online vragenlijsten. In 2015 is de preventiemonitor aangepast om de grootste doelgroepen in kaart te brengen: ouders van jonge kinderen en (kinderen van) thuis wonende senioren. Deze informatie dient als basis voor de projecten en als nulmeting voor de komende beleidsperiode. Analyse huisartsgegevens als aanvulling epidemiologie Voor de onderbouwing van het preventiebeleid maken we gebruik van gegevens van de Landelijke Medische Registratie (LMR), het Letsel Informatie Systeem (LIS), de brandwondenregistratie R3 en het onderzoek naar fatale woningbranden van het Instituut Fysieke Veiligheid. Recent zijn WOoN 2015 van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Brandschadecijfers van het verbond van Verzekeraars hieraan toegevoegd. In 2015 is gestart met het analyseren van huisartsendata. Deze aanvulling leidt in 2016 tot epidemiologische informatie van ruim 80.000 huisartsbehan delingen naar aanleiding van brandwondenletsel.
8
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
1.1.2 Thermomok voor leerkracht in de klas Ambassadeur Dirk liep als kind brandwonden op door hete vloeistof. Zijn ervaring inspireerde hem om scholen bewust te maken van het gevaar van het drinken van hete thee/koffie in het
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
9
bijzijn van kinderen. Dirk: ‘Het kan toch niet zo zijn dat kinderen dienbladen met mokken hete thee door de school heen dragen!’. Dirk geeft voorlichting over het gevaar van hete vloeistoffen en hoe je praktisch de kans op brandwonden verkleind door het gebruik van veilige thermomokken.
1.2 Start BBQ-seizoen: meer kennis brandbare vluchtige vloeistoffen Omdat meer dan 10% van de opnamen in de drie brandwondencentra wordt veroorzaakt door een ongeval met een brandbare vluchtige vloeistof, vroegen wij aan de start van het barbecue seizoen aandacht voor dit onderwerp. Brandbare vluchtige vloeistoffen zijn nooit 100% veilig te gebruiken. Dat komt omdat bij het openen van de fles altijd een gaswolk vrijkomt door de verdamping in de fles. Via de online test www.brandwondenstichting.nl/bbq werden bezoekers verleid meer na te denken over veilig barbecueën. Met aandacht voor simpele uitvoerbare barbecueregels werden zo 150.000 personen bereikt. Via een Facebookactie vroegen we aandacht voor veilig barbecueën. Weber stelde hiervoor
1.3 Brandveiligheid senioren 1.3.1 De invloed van vergrijzing op brandveiligheid In 2014 startte een samenwerking met het Instituut Fysieke Veiligheid rond een onderzoek naar de invloed van vergrijzing op brandveiligheid. In april, september en december 2015 zijn naar aanleiding van dit onderzoek drie deelrapporten uitgebracht. Het onderzoek is inmiddels funda ment voor beleidswijzigingen binnen de brandweer, politiek en samenleving. Er zijn twee impact volle omgevingsfactoren: het aantal ouderen neemt toe en ouderen bereiken een steeds hogere leeftijd. Dit is de zogenaamde dubbele vergrijzing. Mede is het beleid ten aanzien van de professi onele ouderenzorg gewijzigd naar een beleid waarbij ouderen langer zelfstandig thuis blijven wonen. Uit het onderzoek blijkt dat in 2040 ongeveer 4,8 miljoen ouderen van 65 jaar en ouder in Nederland wonen. Dit is dan ruim 26% van de totale Nederlandse bevolking. Het aantal slacht offers van woningbranden onder deze doelgroep zal verdubbelen omdat ouderen vaker slachtof fer zijn van een fatale woningbrand. Via onderzoek naar risicofactoren zijn oplossingsrichtingen beschreven op de gebieden van voorlichting en educatie, regelgeving en handhaving en inrich ting van de fysieke of sociale omgeving. Tijdens het uitvoeren van het onderzoek is de opgedane kennis toegepast en getest tijdens de lopende projecten.
een barbecue beschikDe drie deelrapporten
baar om weg te geven.
over de invloed van vergrijzing op brandveiligheid.
1.3.2 Verklein de kans op brand Het project Nationale Brandpreventieweken richtte zich op senioren en hun omgeving. Het blijft van belang om bij die doelgroepen stevige aandacht te vragen voor het wegnemen van de brandoorzaken. In oktober startte dan ook de nieuwe landelijke aanpak die wij samen met vijfentwintig veiligheidsregio’s inzette via de actie www.verkleindekansopbrand.nl. Met deze landelijke campagne vroegen we aandacht voor het feit dat er een behoorlijke kans op brand is en hoe mensen deze bij hen thuis en bij hun familie en buren kunnen verkleinen. De slogan maakten mensen bewust van de kans op brand én sprak hen direct aan op de taak die ze zelf hebben om deze te verkleinen. ‘Verklein de kans op brand’ werd vanaf de start direct door meer dan 220.000 personen via social media onder de aandacht gebracht en was vier uur lang trending topic op Twitter. Het bereik van de actie is in de oktobermaand de 1,5 miljoen personen overstegen. Dit werd vooral mogelijk door het deelgedrag van de doelgroep via Facebook. 52% van de doelgroep heeft de actie gezien. Gevraagd naar de acties die zij hebben ondernomen, gaf 56% aan actie te hebben ondernomen. 26% gaf aan nog geen actie te hebben ondernomen, maar dit wel te gaan doen. De overige 18% is dit niet van plan.
10
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
11
Sinds 2014 berekenen wij volgens gegevens van het Verbond van Verzekeraars hoeveel branden er jaarlijks in Nederland plaatsvinden en wat de kans op brand is. Op die wijze geven we een cijfer aan veiligheidsbewustzijn. Deze kans is jaarlijks 1 op 65. Uit navraag bij de doelgroep blijkt dat 7% voorafgaand aan de actie het juiste antwoord op de vraag hoe groot de kans op brand is. Na de campagne gaf 13% het goede antwoord op de vraag hoe groot de kans op brand is. De actie lijkt ook effect te hebben op de aanschaf van veiligheidsproducten. Van de ondervraagde senioren gaf 91% aan een rookmelder geplaatst te hebben, een stijging van 9% ten opzichte van 2014. Op de vraag of er met huisgenoten/gezinsleden een vluchtplan is afgesproken, antwoordde vóór de campagne 32% ja. Na de campagne bleef dit getal gelijk. Onder senioren gaf 36% aan een vluchtplan te hebben afgesproken, een stijging van 7% ten opzichte van 2014.
1.4.2 Het Rookmelderteam plaatst 2814e rookmelder! De tendens die is waargenomen dat thuiswonende senioren steeds vaker slachtoffer zijn van een woningbrand, leidde eerder tot het oprichten van het vrijwilligersproject ‘Rookmelderteam’. Dit Rookmelderteam plaatst rookmelders bij thuiswonende senioren en geeft hen brandveiligheid stips. Sinds 2012 zijn er zo’n 2.814 woningen voorzien van rookmelders. In 2015 zijn 950 getrainde vrijwilligers van het Rookmelderteam ingezet. Vrijwilligers van het Rookmelderteam staan in de startblokken om rookmelders te
1.3.3 Don Berghuijs Award voor ‘Ik laat mijn ouders niet stikken’
plaatsen bij een
Met de oproep aan veiligheidsbewuste 40-plussers om zich in te zetten voor de veiligheid van hun ouders, is de beweging ‘Ik laat mijn ouders niet stikken’ gestart. Op 1 oktober, tijdens het landelijke congres van Brandweer Nederland, startte deze pilot. Met deze pilot, die wij inbrachten in het coalitieteam van twee regionale Brandweercommandanten, ontving het coalitieteam de tiende Don Berghuijs Award uit handen van Secretaris-Generaal Siebe Riedstra van het ministerie van Veiligheid en Justitie. ‘Naast het mobiliseren van het publiek is ook handelingsperspectief aangeboden. Dit draagt bij aan het maatschappelijke vraagstuk om een brandveilig leven onder ouderen te vergroten. De campagne is gerealiseerd met relatief weinig middelen en heeft een groot bereik en effect opgeleverd’, aldus Ben Ale, emeritus hoogleraar Veiligheid van de TU Delft en juryvoorzitter.
zorgcomplex voor senioren.
1.4 Rookmelders redden levens Onderzoek wijst uit dat je 100% meer kans hebt om een woningbrand te overleven wanneer je werkende rookmelders hebt. Een rookmelder gaat piepen als hij rook decteert. Daarom gaan wij voor 100% rookmelderdichtheid in Nederland!
1.4.1 Rookmelderdichtheid per regio als sturingsmiddel uit WoON getrokken Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties houdt iedere drie jaar een groot onderzoek in Nederland: het WoONonderzoek. Hierin voegden wij in 2012 vragen toe over rookmelders. In 2015 zijn deze landelijke resultaten verder geanalyseerd, zodat deze uitgesplitst zijn naar veiligheidsregio’s. Zo is basisondersteuning beschikbaar gekomen voor veiligheidsregio’s waar de brandweer steeds actiever werkt met Brandveilig Leven projecten.
12
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
1.5 Koolmonoxidecampagne om onderwerp te borgen Vanuit de Begeleidingscommissie Brandpreventie is besloten om een eerste landelijke campagne met betrekking tot het voorkomen van koolmonoxidevergiftiging te starten. Met Brandweer Nederland is zo in februari gestart met acties gericht op bewustwording en kennis over de noodzaak tot handelen. Experts hebben de ontbrekende technische publieksinformatie voor CO-voorlichting opgesteld. Met persaandacht werd het algemene publiek gewezen op het risico van koolmonoxide. Via een online test kon de doelgroep het eigen risico testen en veiligheidstips ontvangen. 75.000 mensen vulden de test in. Inmiddels is het onderwerp door Brandweer Nederland in het beleid opgenomen. Met financiële hulp van het ministerie van Binnenlandse Zaken en een sponsor is een tweede campagne voor februari 2016 voorbereid.
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
13
2. Bevorderen Kwaliteit van Zorg Ambitie Als je in Nederland slachtoffer wordt van een brand(wonden)ongeval, heb je recht op de beste zorg, stelt de Nederlandse Brandwonden Stichting. Van degene die jou de eerste hulp verleent, tot aan de huisarts, de spoedeisende hulp tot de professionals in het brandwondencentrum. Onze ambitie is dat er voor brandwondenpatiënten uitmuntende behandeling en zorg beschik baar is in de Nederlandse (brandwonden)zorg, gericht op een snel en zo volledig mogelijk herstel. Organisatie Brandwondenzorg Nederland Nederland kent een structuur van drie onafhankelijke brandwondencentra welke door afstemming en samenwerking de hoge kwaliteit van zorg aan brandwondenpatiënten door onderzoek en opleiding borgt. Brandwondenzorg Nederland kiest eenduidig voor deze vorm van zorgverlening vanuit drie regionale brandwondencentra. Zo is het mogelijk om vanuit de zorg steun te bieden aan preventie-initiatieven en initiatieven gericht op de kwaliteit van leven van mensen met brand wonden. Overstijgend wordt deze aanpak begeleid vanuit het wetenschappelijke onderzoeks instituut: de Vereniging Samenwerkende Brandwondencentra Nederland (VSBN). De VSBN werkt in nauwe samenwerking met (inter)nationale academische onderzoeks- en onderwijscentra en wordt daarbij gefaciliteerd en ondersteund door de Nederlandse Brandwonden Stichting. De Nederlandse brandwondenzorg wordt gevormd door toegewijde professionals die naast het geven van behandeling en begeleiding, zich ook middels onderzoek en projecten inzetten om brandwondenletsel te voorkomen, slachtoffers met brandwonden adequaat op te (laten)vangen en te verwijzen en mensen met de gevolgen van een brandwondenongeval op het hoogst mogelijke kwalitatieve niveau helpen re-integreren in hun eigen leefomgeving.
2.1 Voorlichting Eerste hulp Een brandwond koel je met lauw zachtstromend water zodat de hitte verminderd. Daarom streven we ernaar dat de eerste hulpregels bekend zijn bij de Nederlandse bevolking, met name bij ouders van kleine kinderen.
2.1.1 Online kennistesten gekoppeld aan eerste hulp bij brandwonden Via de online kennistesten op www.eerstehulpbijbrandwonden.nl is in 2015 vervolg gegeven aan de in 2014 pilot-campagne om de eerste hulpregels extra onder de aandacht te brengen bij ouders van kleine kinderen. Tevens is de informatie als leidende boodschap aangesloten aan een preventiecampagne gericht op het verminderen van barbecueslachtoffers en de publieksbeurzen waar voorlichting gebruikt werd om contact te leggen met nieuwe vrijwilligers. In totaal werden meer dan 300.000 personen op deze wijze bereikt.
2.1.2 Webinar voorlichting gestart en gestopt Na een frisse start met voorbereiden en oefenen met online voorlichten van doelgroepen via webinars blijkt dat deze nieuwe methode van voorlichting niet voldoende resultaat geeft en niet rendabel is.
2.1.3 Voorlichting aan vrijwilligers Om onze vrijwilligers meer te betrekken bij de brandwondenzorg zijn er zes voorlichtingsbijeenkom sten georganiseerd in de drie brandwondencentra. Zo werden vrijwilligers goed geïnformeerd over de laatste stand van zaken met betrekking tot het voorkomen van brandwonden,
14
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
de voortgang van de brandwondenzorg in Nederland en nazorgprojecten voor mensen met brand wonden. In totaal bezochten 700 vrijwilligers de bijeenkomsten. Evaluatie leerde dat de deelnemers de bijeenkomsten zeer op prijs stelden. Ook waren vrijwilligers weer van harte welkom voor een ‘kijkje in de keuken’. Tijdens een rondleiding op onze locatie in Beverwijk, werd naast voorlichting over hoe je brandwonden kunt voorkomen en eerste hulp natuurlijk, ook veel verteld over de voortgang van de inhoudelijke projecten van de Nederlandse Brandwonden Stichting. Op deze wijze worden vrijwilligers meer betrokken bij het dagelijkse werk vanuit ons kantoor in Beverwijk.
2.2 Eerste opvang Jaarlijks worden meer dan 80.000 mensen door een huisarts behandeld vanwege brandwonden letsel. Rond 9.000 brandwondenslachtoffers worden op een spoedeisende eerste hulp van een ziekenhuis behandeld omdat zij acute hulp nodig hebben na een ongeval. Deze acute en eerste opvang is van essentieel belang voor het verdere herstel. Het genezingsproces, de behandeling en het eindresultaat (littekens of geen littekens) worden positief beïnvloed bij de juiste acute opvang.
2.2.1 Rampenprotocol: slachtoffervolgsysteem beschikbaar Incidenten met tien of meer brandwondenslachtoffers hebben zo’n grote impact op de beschik bare hulpverlening dat er tijdelijk schaarste ontstaat aan expertise en middelen in de zorg. Om de beschikbare middelen en expertise optimaal in te zetten, wordt bij zo’n calamiteit opgeschaald naar een landelijke coördinatiestructuur. Sinds 1990 kennen de drie brandwondencentra een gezamenlijk rampenplan met gespecialiseerde teams en een spreidingsplan voor de opvang van meerdere slachtoffers. Deze opzet is de laatste decennia effectief ingezet bij grote incidenten en rampen. In 2011 is deze aanpak opgenomen in het Landelijk Protocol Coördinatie Grootschalige Brandwonden Incidenten (LPCGBI). Vanuit dit protocol schalen de brandwondencentra adequaat op en zetten gecoördineerd Brandwonden Triage Teams (BTT’s) in om ziekenhuizen te adviseren over triage, behandeling en doorverwijzen van brandwondenpatiënten naar brandwondencentra. In navolging op de eerdere grootschalige oefeningen is de protocoloefening virtueel en schrifte lijk geoefend. Daarnaast is het slachtoffervolgsysteem maandelijks geoefend en getest. Daarnaast is sinds medio 2015 het slachtoffervolgsysteem beschikbaar in de nieuwste softwareversie van SharePoint en zijn aanpassingen vanuit aanbevelingen vanuit de oefening doorgevoerd. Dit geeft een verbetering in de efficiëntie van het proces en kwaliteit van de coördinatiestructuur van de hulpverlening bij rampen.
2.2.2 Implementatie Richtlijn Eerste Hulp en Verwijzing
Publicatie van de richtlijn
Om de kwaliteit van zorg te verbeteren en duidelijk heid te scheppen in de eerste opvang van brand wondenpatiënten is in 2014 de richtlijn ‘Eerste Hulp en Verwijzing van brandwondenpatiënten’ vastge steld. De richtlijn ‘Eerste opvang van brandwonden patiënten in de acute fase (eerste 24 uur) van verbranding en verwijzing naar een brandwonden centrum’ is geautoriseerd door 21 wetenschappe lijke verenigingen en organisaties, inclusief de Vereniging van Mensen met Brandwonden. De richtlijn is beschikbaar via de websites van de deelnemende verenigingen.
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
15
2.2.3 Emergency Management of Severe Burns Patiënten met ernstige brandwonden worden in Nederland vrijwel altijd eerst naar het dichtst bijzijnde algemene ziekenhuis gebracht. Daar vindt de acute behandeling plaats. Indien nodig volgt verwijzing naar één van de drie brandwondencentra. Voor patiënten is het van het grootste belang dat artsen en verpleegkundigen die de eerste de opvang uitvoeren, zijn getraind in de opvang van brandwondenslachtoffers. Tijdens de cursus Emergency Management of Severe Burns (EMSB) leren artsen en gespecialiseerde verpleegkundigen hoe patiënten met ernstige brandwonden volgens het ABC-protocol opgevangen en behandeld moeten worden. In 2015 zijn tijdens vijf cursussen 81 artsen en 34 verpleegkundigen opgeleid. Met een instructeurscursus is de capaciteit voor de voortgang van de cursus voor het komende jaar geborgd. Internationale EMSB cursus afgelast Tijdens het voorjaar 2015 is, in navolging van het succes in 2011, een Europese cursus Emergency Management of Severe Burns voorbereid. Door de keuze om samen te werken met de Europese wetenschappelijke vereniging, waren er onvoldoende aanmeldingen van relevante artsen en verpleegkundigen. Hierna is tijdens het congres van de European Burns Association een presentatie gegeven over de effecten van het realiseren van een EMSB cursus, met het doel om training van traumaopvang verder internationaal te implementeren. Naar aanleiding hiervan heeft de brand wondenzorg in Noorwegen om ondersteuning verzocht in 2016. Training defensie-artsen en verpleegkundigen Als ondersteuning aan het ‘Instituut Defensie Geneeskundige Opleidingen’ (IDGO) is een cursus ‘Opvang van brandwondenslachtoffers’ aangeboden aan 55 verpleegkundigen en 55 artsen. Met deze cursus zijn zij aanvullend getraind in behandeling van brandwonden in noodsituaties.
2.3 Behandeling en verzorging De drie Nederlandse brandwondencentra voldoen aan internationale richtlijnen en werken vanuit het model Brandwondenzorg Nederland samen, zodat kwaliteitsverlies van versnipperde zorg tegengegaan wordt. Deze aanpak voorziet al meer dan veertig jaar in kwalitatief hoogwaardige brandwondenzorg. Het wetenschappelijk onderzoek is vanuit de brandwondencentra geborgd in een eigen onderzoeksinstituut, de Vereniging Samenwerkende Brandwondencentra in Nederland (VSBN) in samenwerking met de Nederlandse Brandwonden Stichting. Met de aanwezige expertise, de eigen opleiding in de brandwondencentra en een drietal bijzonder hoogleraren en professionals, vanuit meerdere disciplines, is er een actief beleid aanwezig om onderzoek en expertise te vertalen in training, scholing en opleiding. Zo worden er eigen opleidingen, trainingen en vastgestelde informatiemiddelen ingezet om kennis en vaardigheden over te dragen op de diverse groepen betrokken zorgverleners.
2.3.1 Richtlijn Behandeling van Brandwonden buiten de Brandwondencentra Om de behandeling van brandwondenpatiënten door behandelaars buiten de brandwonden centra te verbeteren wordt gewerkt aan een nieuwe multidisciplinaire richtlijn. In 2015 is het literatuuronderzoek uitgevoerd en zijn de conceptteksten van de eerste hoofdstukken geschreven. De werkgroep is verder uitgebreid met afgevaardigden van de NVSHA (SEH-arts), de NIP (klinisch psycholoog) en de NVKC (kinderchirurg).
2.3.2 Opleiding Brandwondenverpleegkundige Brandwondenverpleging is een vak apart. Verpleegkundigen krijgen te maken met patiënten met hoogcomplexe en levensbedreigende situaties. Aanvullende specialistische scholing is niet alleen wenselijk maar zeer noodzakelijk. In samenspraak met de drie brandwondencentra ontwikkelde de Nederlandse Brandwonden Stichting de opleiding Brandwondenverpleegkunde (OBV). Een volledig op maat gemaakte en geaccrediteerde modulaire vervolgopleiding van achttien maanden,
16
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
speciaal voor gediplomeerd verpleegkundigen werkzaam in één van de drie brandwondencentra. Eind 2014 gingen negen voltijds en twaalf modulestudenten van start met de opleiding Brandwondenverpleegkundige. Omringd door een groot aantal werkbegeleiders en praktijkoplei ders, hebben de studenten in 2015 vele praktijkopdrachten en proeves met goed gevolg afgerond. Begin 2016 wordt het felbegeerde OBV diploma aan de brandwondenverpleegkundigen uitgereikt.
2.3.3 Brandwondenacademie De Brandwondenacademie is een levend netwerk van bevlogen professionals die werkzaam zijn in de Nederlandse brandwondenzorg. Dit netwerk geeft advies bij de beleidsvorming van de Nederlandse Brandwonden Stichting. Op deze wijze blijft het werk van de Nederlandse Brandwonden Stichting nauw aangesloten bij de praktijk. In 2015 is een visitatietraject opgestart. Een project dat (Europese) visitering en kwaliteitstoetsing mogelijk zal maken, zodat de kwaliteit van zorg aan patiënten binnen de brandwondencentra wordt geborgd en bevorderd. Tevens zijn met de Brandwondenacademie de topprioriteiten voor het wetenschappelijk onderzoek bespro ken en zijn de voorstellen voor nieuwe projecten in een gezamenlijke vergadering met de wetenschappelijke advies commissie besproken en beoordeeld. In 2015 kwamen de leden van de brandwondenacademie zes keer samen voor inhoudelijk overleg. Visitatie 2015 In januari 2015 vond een startbijeenkomst over visitatie met relevante betrokkenen in de brand wondenzorg plaats. Hieruit zijn twee werkgroepen geformeerd, om de brandwondencentra gereed te maken voor een visitatie en een groep die zich bezighoudt met een visitatiesysteem. De drie centra hebben in 2015 grote stappen gezet in het beschrijven van alle belangrijke processen.
2.3.4 Landelijke Brandwonden Registratie aangevuld met uitkomsten zorg Vanaf 2009 kent Nederland de Brandwonden Registratie R3 (NBR R3). Via deze registratie is het mogelijk om gegevens te verzamelen waarmee de kwaliteit van preventie en zorg onderzocht wordt en verbeterd. Daarnaast wordt er spiegelinformatie geleverd voor onderzoeksvragen en beleidsvorming. In 2015 zijn er 33 gegevensaanvragen gehonoreerd, waarbij gebruik is gemaakt van de NBR R3 en/of de gekoppelde historische databases uit de drie brandwondencentra. Naast de jaarlijkse rapportage zijn de gegevens ook gebruikt in meerdere wetenschappelijke publicaties. In 2015 zijn nieuwe versies van de registratie geïntroduceerd (versie 3.4 en 3.5), waarmee de registratie van specifieke wondbehandelingen is vereenvoudigd en ook het gegevensgebruik voor wetenschappelijk onderzoek is verbeterd. Ook is gewerkt aan de koppeling van gegevens van de registratie aan de ziekenhuissystemen. In 2016 richten we ons op consolidatie van de registratie en op de verdere koppeling van de registratie aan de ziekenhuisinformatiesystemen. Hierdoor zal de registratielast verminderen. Ook kunnen we dan de poliklinische gespecialiseerde brandwon denzorg in kaart gaan brengen. Daarnaast zijn in 2015 de voorbereidingen gestart voor het uitbreiden van het registratiesysteem.
2.3.5 Netwerk Huidtherapie: borgen kwaliteit door informatie en nascholing Speciaal voor mensen met brandwonden zijn er huidtherapeuten die de post-hbo opleiding ‘Huidtherapie na Brandwonden’ hebben gevolgd. Deze opleiding is ontwikkeld door Hogeschool Utrecht in samenwerking met medisch specialisten uit de Nederlandse en Belgische brandwon denzorg en de Nederlandse Brandwonden Stichting. Huidtherapeuten met deze opleiding kunnen bijvoorbeeld helpen met litteken-, camouflage- en oedeemtherapie. Opgeleide huidthe rapeuten zijn verbonden via het ‘Netwerk Huidtherapie na Brandwonden’. In 2015 werkte een stagiaire aan het opzetten van een digitale nieuwsbrief voor het netwerk huidtherapie na brand wonden, een informatiefolder voor mensen met brandwonden en het opzetten van nascholing voor deze groep professionals. De jaarlijkse nascholing vond plaats in Brussel, België.
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
17
3. Bevorderen Kwaliteit van Leven Ambitie Nazorg aan brandwondenpatiënten is gericht op re-integratie van de patiënt tot de hoogste mogelijke participatie in de maatschappij. Dit willen wij bereiken door het uitvoeren en onder steunen van diverse nazorgprojecten in nauwe samenwerking met onze partners.
3.1 Patiënten zijn betrokken bij beleid projectkeuzes Participatie van ervaringsdeskundigen is nodig om de relevantie en effectiviteit van projecten te vergroten. Daartoe is een participatiemodel opgesteld. Volgens dit model wordt tijdens de voorberei dingen van nieuwe activiteiten of (onderzoeks)projecten de ervaringsdeskundigen vanuit de Vereniging van Mensen met Brandwonden geconsulteerd. In 2015 zijn alle activiteiten en de nieuwe onderzoeksprojecten op deze wijze besproken met een panel van betrokken ervaringsdeskundigen. Intensivering samenwerking Vereniging Mensen met Brandwonden De patiëntenvereniging wordt vanuit de Nederlandse Brandwonden Stichting ondersteund via een coördinator die de verenigingsactiviteiten organiseert. Met deze ondersteuning is het mogelijk om de doelstelling en het vrijwilligerswerk binnen de patiëntenvereniging zoals: belangenbehartiging, lotgenotencontact en informatievoorziening te realiseren. In 2015 is gestart met de gezamenlijke ambitie om deze samenwerking uit te breiden. Ons gezamenlijke doel om relevante lotgenoten projecten en belangenbehartiging te realiseren is formeel bekrachtigd in een nieuwe overeen komst. Er is een begeleidingscommissie opgezet voor het aansturen en ontwikkelen van (nieuwe) activiteiten, met leden van de Vereniging van Mensen met Brandwonden en medewerkers van de Nederlandse Brandwonden Stichting. Zo is het oorspronkelijke participatiemodel verder toegespitst op het gestelde doel: door samenwerking relevantere projecten uitwerken voor de doelgroep. Uitwerking samenwerking Stichting Kind en Brandwond De in 2014 gestarte samenwerking met Stichting Kind en Brandwond, is op basis van de goede ervaringen in 2015 verder uitgebreid. De samenwerking bestaat uit ondersteuning op het gebied van secretariaat en coördinatie van de projecten zoals de vakantieweken voor kinderen met brandwonden. De voortgang van het belangrijke werk is hiermee geborgd en blijft op deze manier ook uitvoerbaar voor de vele betrokken vrijwilligers.
3.2 Patiënteninformatie 3.2.1 Patiënteninformatie digitaal aangeboden in de brandwondencentra Sinds 2002 is binnen de drie brandwondencentra patiënteninformatie beschikbaar door middel van het patiënten informatie dossier (PID), het kinder informatie dossier (KID) en het ouder informatie dossier (OID). Deze informatie is opgesteld voor en mede door professionals uit de drie brandwondencentra. Om aan te sluiten op de doelgroep is de informatie gedigitaliseerd en wordt deze interactief aangeboden via een gezamenlijke website www.bandwondenzorg.nl. Zo is de patiënteninformatie ingebed in de totale beschikbare (interactieve) informatie.
3.2.2 Brandwondeninformatielijn De Brandwondeninformatielijn is de informatie- en advieslijn voor iedereen die vragen heeft over de lichamelijke of psychische gevolgen van een brandwondenongeval. Dit zijn niet alleen mensen met brandwonden en hun naaste omgeving, maar ook (huis)artsen, zorgverleners, apothekers, werkgevers en leerkrachten. Medewerkers van de drie brandwondencentra zijn betrokken bij het beantwoorden van de inkomende vragen.
18
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
19
3.2.3 Facebookpagina ‘Leven na Brandwonden’ De Facebookpagina Leven na Brandwonden is opgestart in 2013 in samenwerking met de Vereniging voor Mensen met Brandwonden en met Stichting Kind en Brandwond. Diverse activiteiten en andere interessante weetjes of vragen worden op deze pagina geplaatst. Door het specifieke bereik gericht op 1.000 betrokkenen wordt de doelgroep persoonlijk bereikt.
3.3 Lotgenotencontact: leren door ervaringen delen Door het organiseren van lotgenotenactiviteiten bieden we mensen met brandwonden een veilige omgeving waarin zij ervaringen delen, grensverleggende activiteiten ondernemen, en van elkaar leren. Duinweekend In 2015 is het Duinweekend gestart voor mensen van 25 jaar en ouder. Deze activiteit is gericht op het uitwisselen van ervaringen over littekens en de reacties vanuit de omgeving. Tijdens sportieve activiteiten zoals wandelen, fietsen en zwemmen is een basis gelegd voor deze vorm van lotgenotencontact. Er waren 17 deelnemers die deelnamen aan deze activiteit. Meer dan twee derde van de deelnemers gaven aan dat deelname een positief effect (veel tot erg veel) had op het zelfvertrouwen en de tevredenheid met zichzelf.
Nationale Brandwondendag In 2015 vond de Nationale Brandwondendag plaats in samenwerking met de Vereniging van Mensen met Brandwonden en Stichting Kind en Brandwond. Dit jaar waren er 365 volwassen en 154 kinderen aanwezig. Naast het dagprogramma waren er workshops en een informatiemarkt met juridisch advies, advies over re-integratie, camouflage, (bad)kleding, fotografie en drukkleding. Deelnemers gaven in de evaluatie aan dat ze de ervaringsverhalen van andere deelnemers zeer op prijs stelden. Ze haalden er steun en kracht uit en kregen het gevoel er niet alleen voor te staan. Ook geven veel mensen aan dat ze veel hebben aan de tips uit de workshop mindfulness. ScarWars 2015 Dit jaar namen 25 jong-volwassenen van 18 tot 25 jaar deel aan ScarWars. De outdooractiviteiten en groepsgesprekken vormden een goede basis voor het uitwisselen van ervaringen. De deel nemers gaven aan dat het weekend een positief tot zeer positief effect had op het zelfvertrouwen, tevredenheid met zichzelf, het omgaan met littekens, het aangaan van sociale contacten, schaamte over hun littekens en de emotionele verwerking. groepsfoto ScarWars
Weer zwemmen! Sinds 2008 wordt er drie tot vier keer per jaar gezwommen met een groep mensen met brand wonden. In 2015 werd er drie keer gezwommen met 30 personen. Uit evaluatie blijkt dat alle deelnemers deze vorm van lotgenotencontact waardevol achten. Lekker Leuk Logeren In 2015 namen twaalf kinderen en hun ouders deel aan het project aan Lekker Leuk Logeren. Afgelopen jaar maakten zij of hun broer of zus, een brandwondenongeval mee. Lekker Leuk Logeren is bedoeld om deze nare periode als gezin af te sluiten. Aandacht voor elkaar in een plezierige omgeving vormt de basis. groepsfoto Lekker Leuk Logeren
3.4 Bevorderen psychosociale zorg Innovatieplatform: creëer goede communicatie en overdracht in de zorg Met deelname aan het innovatieplatform huidpatiënten werd een basis gelegd voor voorstellen voor innovaties vanuit patiëntperspectief. De uitkomst: creëer goede communicatie en overdracht in de zorglijn omdat dit leidt tot betere en efficiëntere zorg en ontwikkel een behandeling tegen jeuk. Help mindfullness tegen belasting- en stressklachten? De voorbereidingen voor een pilot mindfulness training voor mensen met brandwonden en voor ouders van kinderen met brandwonden leidde tot een goede projectopzet. Mindfulness training is zeer populair. Tot dusver is er nog niets bekend over mogelijke positieve effecten voor mensen met brandwonden. In 2016 start een pilot om te onderzoeken of een groepsinterventie mindful ness mensen met brandwonden én ouders van kinderen met brandwonden helpt om beter om te gaan met extra belasting en stressklachten.
20
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
21
3.5 Revalidatie 3.5.1 Patient and Observer Scar Assessment Scale internationaal ingezet De Patient and Observer Scar Assessment Scale (POSAS) is een littekenvragenlijst, opgezet vanuit het brandwondencentrum Beverwijk en onderzoekers uit de brandwondenzorg. Met behulp van deze vragenlijst wordt een litteken beoordeeld door de patiënt én de zorgverlener. Door een internationale uitkomstmaat te introduceren en te hanteren wordt het mogelijk om behandel resultaten internationaal met elkaar te vergelijken. Dit geeft veel nieuwe beschikbare informatie en maakt het mogelijk om internationale studies uit te voeren. Om deze reden wordt de litteken schaal beschikbaar gesteld voor internationaal gebruik. Hiertoe worden vertalingen gerealiseerd met hulp van buitenlandse brandwondencentra. In 2015 is het aantal vertalingen van de litteken schaap POSAS toegenomen. Van het Engels en Nederlands is de schaal nu vertaald in het Duits, Noors, Fins, Spaans, Roemeens en Bulgaars.
3.5.2 Aquatraining start in Rotterdam Vanuit Belgisch vooronderzoek lijkt de werkwijze Aquatraining te leiden tot een minder belas tende (en minder pijnlijke) manier van revalideren. Vanuit deze eerste resultaten is een start gemaakt om een pilot Aquatraining op te zetten en te implementeren in de Nederlandse brand wondenzorg. Na een succesvol fondsenwervend traject is een eerste aanzet voor Aquatraining gestart in het brandwondencentrum Rotterdam. In 2016 start de uitbreiding van de pilot naar de brandwondencentra in Beverwijk en Groningen.
4. Wetenschappelijk onderzoek Ambitie Vanuit de ambitie dat de Nederlandse brandwondenzorg een gedegen wetenschappelijke basis kent, wordt relevant (pre-)klinisch, psychosociaal en epidemiologisch wetenschappelijk onder zoek gefaciliteerd, gefinancierd of zelfstandig uitgevoerd door de Nederlandse Brandwonden Stichting. Onderzoek is gericht op het borgen en verbeteren van de kwaliteit van de brandwon denpreventie, de kwaliteit van zorg aan patiënten en het verbeteren van de kwaliteit van leven van mensen met brandwonden. Aantal onderzoeken gestart en afgerond in 2015 Binnen het (open) subsidieprogramma Wetenschappelijk Onderzoek maken we onderscheid in onderzoeksprojecten met een maximale duur van vier jaar, en pilotstudies: korte haalbaarheids studies. In 2015 zijn er drie onderzoeksprojecten en vier pilotstudies afgerond en werden er 29 lopende projecten begeleid. In 2015 startte drie nieuwe onderzoeksprojecten en konden vier projecten aan het tweede deel van hun project starten. Daarbij werd het initiatief genomen om in 2015 een nieuw onderzoek door cofinanciering te starten. Via zogenaamde cofinanciering binnen de topsectoren Life Sciences and Health werd een groot relevant consortium weten schappelijk onderzoek mogelijk, dat zonder deze samenwerking niet gefinancierd kon worden.
4.1 Vereniging Samenwerkende Brandwondencentra Nederland
Revalideren in
De Vereniging Samenwerkende Brandwondencentra Nederland (VSBN) wordt door de Nederlandse Brandwonden Stichting gefinancierd en gefaciliteerd. De Nederlandse Brandwonden Stichting stelt tevens werkruimte en het onderzoekslaboratorium in Beverwijk ter beschikking. De VSBN werkt binnen Brandwondenzorg Nederland als onderzoeksinstituut aan het opzetten en uitvoeren van wetenschappelijk (pre-)klinisch, psychosociaal en epidemiologisch onderzoek.
het water: minder zwaar en voelt fijner.
Opnamekamer in het brandwon dencentrum van het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam.
3.6 Evaluatie en pilotonderzoek Evaluatie van alle (lotgenotencontact) activiteiten worden sinds 2013 digitaal uitgevoerd. Deze werkwijze bevordert de snelheid en efficiëntie met analyseren van uitkomsten. In 2015 zijn de voorbereidingen getroffen voor een pilot mindfulness training. De evaluatie van deze pilot mindfulness training zal op gestandaardiseerde wijze worden uitgevoerd. Preklinisch onderzoek Haar preklinisch onderzoek richt zich op regulatie van de ontstekingsreactie, bacteriële infecties, de modulatie van littekenvorming, de pathofysiologie van verschillende brandwonden en de ontwikkeling van huidsubstituten. Tevens wordt er aandacht besteed aan fundamenteel onder zoek en wordt er getracht de cellulaire en moleculaire mechanismen van wondgenezing en littekenvorming te ontrafelen. Door inzicht te krijgen in de processen die leiden tot littekenvorming
22
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
23
kunnen nieuwe behandelmethoden ontwikkeld worden, waardoor littekenvorming verminderd of eventueel voorkomen kan worden. Bovendien is het inzicht in de processen die leiden tot een normaal functionerende huid van belang bij het construeren van optimale huidvervangers. Klinisch onderzoek Haar klinische onderzoeksprogramma richt zich vooral op het ontwikkelen en evalueren van behandelmethoden. Om de wondgenezing te verbeteren en de kwaliteit van de brandwondenzorg te verhogen, moet kennis op dit gebied worden vergroot en bestaande en nieuwe therapieën worden geëvalueerd. Voor veel van de huidige behandelmethodes blijkt dat er internationaal vaak geen goede wetenschappelijke onderbouwing bestaat. Daarnaast wordt door de VSBN niet alleen aandacht besteed aan het ontwikkelen van relevante en betrouwbare meetinstrumenten, maar ook worden (multidisciplinaire) krachten gebundeld om klinische multicenter onderzoek te verrichten. Psychosociaal onderzoek Hoewel de meerderheid van de brandwondenpatiënten na behandeling in een brandwonden centrum in staat is een bevredigende kwaliteit van leven te bereiken, is er een groep patiënten die dit niveau niet haalt. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat sommige gezondheid gerelateerde problemen over het hoofd worden gezien. Het VSBN programma psychosociaal onderzoek brengt in kaart op welke wijze de behandeling van brandwondenpatiënten de kwaliteit van leven van mensen met brandwonden kan verbeteren. Daarnaast worden de psychische gevolgen van een brandwondenongeval op kinderen en hun ouders onderzocht, is er veel aandacht voor het managen van pijn bij brandwonden(verbandwissels), en is er onderzoek naar klachten op het psychosociale gebied na het oplopen van brandwonden bij volwassenen. Epidemiologisch onderzoek en registratie Haar epidemiologische programma richt zicht op het implementeren, consolideren en verdere ontwikkeling van het gezamenlijke registratie systeem R3. Verder wil zij inzicht krijgen in de epidemiologie van brandwonden in het algemeen om daarna risicogroepen te kunnen vaststel len. Daarnaast worden er methodes voor economische evaluatie in brandwondenzorg opgesteld en is er aandacht voor het meten van kosteneffectiviteit binnen de brandwondenzorg, als onderdeel van het ontwikkelen van nieuwe, hoogtechnologische behandelmodaliteiten.
4.2 Nieuw toegekende projecten in 2015 In 2015 is er één pilotonderzoek gehonoreerd en drie aanvragen voor onderzoeksprojecten onder voorwaarde gehonoreerd. Er is één project gestart door cofinanciering. Pilotonderzoek subsidies • P15.01- M. Nieuwenhuis/BWC Martini Ziekenhuis - Verbetering van zorg met behulp van video interactie begeleiding: de proef op de som. Voor kinderen met brandwonden brengen de dagelijkse verbandwisselingen en een terugke rende verpleegkundige interventie, angst en pijn met zich mee. In het brandwondencentrum van het Martini ziekenhuis in Groningen wordt sinds een aantal jaren video interactie begelei ding (VIB) gebruikt als methode om verpleegkundigen te scholen in hoe zij de behoeften van kinderen kunnen peilen en daarop in kunnen spelen tijdens een verbandwissel. VIB lijkt een veelbelovende manier om de interactie van verpleegkundige met het kind tijdens verbandwis selingen te verbeteren. Dit bleek uit een pilot studie in het brandwondencentrum van Groningen. Met de voorgestelde studie zijn we in staat te bewijzen of VIB niet alleen een goede manier is om de interactie tussen het kind en de verpleegkundige tijdens de verband wisseling te verbeteren maar bovenal of een verbeterde interactie inderdaad leidt tot meer comfort en minder pijn voor het kind: de proef op de som! VIB kan dan met vertrouwen toegepast worden om de kwaliteit van zorg van het kind met brandwonden te verbeteren.
24
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Onderzoeksprojecten subsidies • 15.101 - C.H. van der Vlies - Een multicenter gerandomiseerde studie naar lange termijn litteken kwaliteit na hydrochirurgische versus conventionele tangentiële excisie van diep dermale brandwonden. Brandwonden kunnen uitgesneden worden op de standaard manier (tangentiële excisie met het mes) of met de hydrochirurgische techniek. De hypothese is dat hydrochirurgie niet aangedane dermis (of lederhuid) zou behouden, met een betere litteken kwaliteit als gevolg. Het doel van dit project is om te onderzoeken of er verschil is in de lange termijn littekenkwaliteit van diep dermale brandwonden na uitsnijding met hydrochirurgische of de standaard methode? Dit is de eerste gerandomiseerd studie die de lange termijn littekenkwaliteit vergelijkt tussen conventionele- en hydrochirurgische tangentiële excisie in diep dermale brandwonden door middel van objectieve en subjectieve meetinstrumenten. • 1 5.102 - M.E. van Baar - VSBN/BWC Maasstad - Ziektelast van brandwonden. De ziektelast van een aandoening is een belangrijke indicator van de impact van een bepaalde aandoening op de volksgezondheid. In de ziektelast worden alle gevolgen van ziekte in één maat uitgedrukt. Het doel van dit project is om de ziektelast van brandwonden in Nederland te bepalen, met behulp van de vernieuwde methodologie voor de berekening van ziektelast. Dit project zal leiden tot een verbeterde methode voor het bepalen van de ziektelast van brandwonden en tot nader inzicht in de ziektelast van brandwonden in Nederland. De verbeterde methodologie kan zowel nationaal als internationaal worden gebruikt voor de berekening van ziektelast na brand wonden. Daarmee kan het stellen van de prioriteiten voor preventie en gezondheidszorgbeleid worden verbeterd. De nieuwe inzichten in functioneren na brandwonden op langere termijn kunnen worden ingezet voor een verdere verbetering van de gespecialiseerde brandwondenzorg en nazorg. • 15.106 - M.Groot - VU - Verbeteren van het succes van vettransplantatie bij mensen met brandwondenlittekens: analyse van vettransplantaatoverleving door middel van nieuwe microscopische technieken. De functie van de subcutis (onderhuid) kan hersteld worden bij mensen met brandwondlittekens door middel van vettransplantatie. Er is gebleken dat de kwaliteit en soepelheid van brandwondlit tekens kan verbeteren, zelfs tientallen jaren na het ongeval. Helaas verdwijnt tot 50% van het vet na transplantatie. Dit is waarschijnlijk gekoppeld aan de levensvatbaarheid van het vettransplantaat na oogsten en tijdens de eerste dagen na transplantatie. Het doel van dit pilotproject is om een nieuwe methode te valideren voor het karakteriseren van de levensvatbaarheid van de vetcellen in het vetmateriaal. De levensvatbaarheid van menselijke vettransplantaten wordt bestudeerd met een nieuwe multifoton-microscopische techniek in een ex vivo (buiten het lichaam) model gedurende de eerste week na vetafname. Deze techniek biedt de mogelijkheid om de vettrans plantaten in beeld te brengen en kan gebruikt worden om levend weefsel te bestuderen. De morfologie (inclusief vaatstructuur) van vettransplantaten, het effect van de anatomische donorlo catie en oogsttechniek zullen worden bestudeerd. De verwachting is dat DHG een goede karakterisatie zal kunnen geven van de hoeveelheid levende, dode en verminderd levensvatbare cellen in het vetmateriaal. Hierna kan deze methode gebruikt worden om de rol van oogstlocatie en techniek te onderzoeken in een volgend project. De verwachting is dat verdere optimalisatie van oogsttechnieken en donorlocaties ten goede zal komen aan mensen met brandwonden. Project gestart door co-financiering • LSH 2Treat: Biomimetic hydrogels for smart wond dressings. Rowan, Jansen & Middelkoop/ Radboud Universiteit Nijmegen, Radboud UMC en VSBN. Door middel van een gezamenlijke aanvraag bij het ZonMw 2 treat programma (topsector Life Sciences & Health) om een ‘wondpleister’ te ontwikkelen op basis van hydrogel heeft dit project
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
25
van start kunnen gaan. Het project wordt uitgevoerd door een consortium, waar de VSBN en de Nederlandse Brandwonden Stichting deel vanuit maken. Binnen het consortium wordt gewerkt aan een onderzoeksproject gericht op de ontwikkeling van een innovatief wondverband voor brandwonden en chronische wonden. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een thermo-reversible hydrogel. Deze gel draagt vanuit haar structuur bij aan wondhelende eigenschappen.
4.3 Resultaten afgerond wetenschappelijk onderzoek in 2015 In 2015 zijn er drie projecten en vier pilotstudies afgesloten met een eindrapportage en één financieel afgerond project: • 12.102 - Krom - ACTA. Interspecies interacties als aangrijppunt in de strijd tegen brandwondeninfecties. Als brandwonden geïnfecteerd raken zijn hier vaak meerdere soorten micro-organismen bij betrokken. Naast bekend bacteriën als stafylokokken en pseudomonas zijn ook schimmels als candida albicans betrokken bij het onstekingsproces. In dit onderzoek is gekeken naar de samenwerking tussen bacteriën en schimmels in relatie tot brandwonden. Hiervoor is gebruik gemaakt van menselijke huid dat overblijft na onder andere buikwandoperaties. In het labora torium zijn vervolgens brandwonden aangebracht die geïnfecteerd werden met, combinaties van, bacteriën en schimmels. Het blijkt dat stafylokokken de mogelijkheid hebben om met de schimmel mee te groeien en zo in dieper gelegen gebieden van de brandwond kan komen waar ze lastiger te behandelen zijn. Het immuunsysteem blijkt echter de stafylokokken beter te kunnen herkennen. Immuuncellen zoals macrofagen verwijderen stafylokokken actief van de schimmel. In tegenstelling tot stafylokokken hebben pseudomonas bacteriën de schimmel niet nodig om in dieper gelegen gebieden van de brandwond door te dringen. Ook blijkt dat pseudomonas zowel stafylokokken als de schimmel tegenwerkt. Bij deze tegenwerking spelen signaalmoleculen een directe en indirecte rol. Deze bevindingen verhogen de kennis over deze interacties en kan in de toekomst leiden tot eerdere herkenning van probleem bij infec ties, vermindering van morbiditeit van infecties en verbeterde behandelbaarheid van infecties. • 12.107 - Niessen F – VUMC. Kan vroege inflammatie voorspellen of er littekenhypertrofie ontstaat? Littekenhypertrofie kan zowel voor forse functionele als cosmetische klachten zorgen bij brandwondenpatiënten. Om achter de oorzaak van de overmatige littekenvorming te komen werd onderzoek gedaan bij littekens na openhartoperaties. Dit model werd gekozen, omdat het goed te standaardiseren is en er veel littekenhypertrofie optreedt in het gebied voor het borstbeen. In een groep van patiënten die aan hun hart werden geopereerd werd hun litteken genezing prospectief geanalyseerd tot een jaar na de ingreep. De resultaten gaven aan dat er een significant verschil is in de immuunrespons rondom de hart operatie van normale en hypertrofische littekenvormers. De bevindingen tonen aan dat het ontstaan van hypertrofie geassocieerd is met een verlaagde acute immuunrespons, zelfs al gedurende een operatie. • 13.102- M.E. van Baar - VSBN Maasstad Ziekenhuis. Brandwonden op de spoedeisende hulp, kwaliteit van leven en kosten; een haalbaarheidsstudie. Er is nauwelijks onderzoek verricht naar de epidemiologie, kwaliteit van leven en kosten van brandwonden die worden gepresenteerd op een Spoedeisende Hulpafdeling (SEH-afdeling). Toch zijn er bij opgenomen patiënten met kleine brandwonden significante gevolgen beschreven voor het functioneren van patiënten, met name op het psychosociaal welbe vinden. Vragenlijstonderzoek is noodzakelijk voor het verzamelen van deze informatie. De respons in dergelijk onderzoek is vaak laag; echter een voldoende hoge respons is cruciaal
26
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
om de juiste conclusies te trekken. Het doel van de pilotstudie was het evalueren en optimaliseren van patiënten werving. Deze pilot studie heeft aangetoond dat onderzoek naar de incidentie van brandwonden die worden gepresenteerd op de SEH goed haalbaar is. Echter vanwege de korte periode van drie maanden hebben we geen betrouwbare schatting van de incidentie kunnen genereren. Een dergelijke studie moet minimaal een looptijd van een jaar hebben om alle seizoen sinvloeden te omvatten. De behandeling van de patiënten met een consult op de SEH vanwege brandwonden kon goed in kaart worden gebracht. In deze steekproef was een duidelijke samen werking met de gespecialiseerde brandwondenzorg aantoonbaar, gezien het aantal verwijzingen. Daarnaast is uit de pilot gebleken dat hoog risicogroepen voldoende vertegenwoordigd waren in de studiepopulatie. • Pilot 13.01 - Hovius/ Erasmus Medisch Centrum Rotterdam. De rol van zenuwvezels in de huid bij het ontstaan van jeuk bij brandwonden. Jeuk is een ernstig en veelvoorkomend probleem bij brandwondpatiënten. Jeuk heeft een sterk negatieve invloed op de kwaliteit van leven. Daarnaast kan jeuk de wondgenezing vertragen wanneer patiënten regelmatig krabben op de plek van de wond of van de nieuw getransplanteerde huid. De huidige anti-jeuk therapieën zijn weinig effectief in het verminderen van de jeuk. De beschikbaarheid van een model voor jeuk bij brandwonden is van groot belang voor het ontrafelen van het mechanisme en voor het testen van nieuwe behandelingen. Jeuk wordt hoofdzakelijk door C-zenuwvezels in de huid overgebracht naar het centraal zenuwstelsel. Deze vezels worden onderverdeeld in verschillende types. Het is op dit moment niet bekend welk type zenuwvezel betrokken is bij het ontstaan van jeuk bij brandwonden. Concluderend komt uit deze studie naar voren dat direct na het ontstaan van een derdegraadsbrandwond er een verlies van zenuwvezels in de huid ontstaat en dat de densiteit van zenuwvezels in de huid vrijwel in alle gevallen terugkeert naar controlewaarden gedurende de genezingsfase. Helaas hebben wij geen relatie kunnen vinden tussen zenuwregeneratie en jeuk bij brandwonden. Dit suggereert dat de teruggroei van zenuwve zels in de huid een andere functie heeft en dat jeuk door een ander mechanisme veroorzaakt wordt bij brandwonden. • Pilot 12.06 - Van Laarhoven - Universiteit Leiden- Psychoneurobiologie van jeukklachten in patiënten met brandwonden. Jeuk is een veelvoorkomend symptoom bij mensen met brandwonden. Zelfs één tot twee jaar na wondheling ervaart het merendeel nog milde tot ernstige jeuk. Jeukklachten kunnen veel gevolgen hebben voor het welzijn en het functioneren in het dagelijks leven. Eerder onderzoek op het gebied van huidaandoeningen geeft aanwijzingen dat veranderingen in de verwerking van jeuk een rol kunnen spelen bij het in stand houden en verergeren van langdurige jeuk. In dit pilotproject werden verschillende processen van de jeukverwerking onderzocht in mensen met langdurige jeuk na brandwonden (> 6 maanden) en in controle proefpersonen. De resultaten laten zien dat de groep van mensen met langdurige jeuk mogelijk gevoeliger reageren op sommige jeukprikkels dan de controlegroep. De mate waarin een jeuk- of pijnprikkel een andere jeukprikkel kan remmen in de groep mensen met langdurige jeuk door brandwonden verschilde niet van de controlegroep. Voorlopige EEG resultaten geven aanwijzingen dat neurobiologische processen in rust in de groep mensen met langdurige jeuk ten gevolge van brandwonden anders zijn dan in de controlegroep. Er zijn geen aanwijzingen gevonden dat de mensen met brandwonden meer aandacht hadden voor de jeukwoorden dan de controlegroep. Dit pilotonderzoek geeft eerste aanwijzingen dat de processen die verondersteld worden een rol te spelen bij chronische jeuk ten gevolge van huidaandoeningen slechts gedeeltelijk een rol lijken te spelen bij langdurige jeuk na brandwonden. In vervolgonderzoek zullen de onderliggende processen van langdurige jeuk na brandwonden verder moeten worden opgehelderd. Met kennis over onderliggende processen kan op termijn de diagnostiek en behande ling van mensen met langdurige jeukklachten door brandwonden worden verbeterd.
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
27
• Pilot 10.02- E.Middelkoop – VSBN. Impact van mannose-binding lectin op gevoeligheid voor kolonisatie door Pseudomonas aeruginosa’ bij brandwondenpatiënten. Voorkomen en bestrijden van microbiële besmetting en infectie zijn van groot belang in de brandwondenzorg. De aanwezigheid van bacteriën in een wond kan leiden tot problemen met de genezing. De meest geïsoleerde bacteriën uit brandwonden zijn Staphylococcus aureus en Pseudomonas aeruginosa. Patiënten zijn mogelijk gevoeliger voor besmettingen wanneer zij de factor mannose-bindend lectine (MBL) missen. MBL speelt een rol in de aangeboren afweer en in de ontstekingsreactie na verwonding van de huid. In dit project is onderzocht of MBL een rol speelt bij het voorkomen van besmetting van brandwonden. Tijdens dit pilotproject werd P. aeruginosa geïsoleerd uit brandwonden bij 29% van de pati ënten en S. aureus bij 70% van de patiënten. Echter, aanwezigheid van deze bacteriën was niet gerelateerd aan de aan- of afwezigheid van MBL. De aanwezigheid van P. aeruginosa was gerelateerd aan de grootte van derdegraadsbrandwonden en aan ligduur in patiënten mét MBL. Het aantal malen dat S. aureus aangetoond werd was afhankelijk van ligduur (patiënten met MBL) of van take rate (patiënten zonder MBL). Het resultaat van deze studie is dat er geen sterk verband is aangetoond tussen MBL deficiëntie en de aanwezigheid van P. aeruginosa of S. aureus in brandwonden. MBL deficiëntie lijkt niet te leiden tot verhoogde gevoeligheid voor bacteriën. • Pilot 10.01 - van Loey/ VSBN. Worden pijn en psychische stress gereflecteerd in het inflammatoire cytokine profiel bij mensen met brandwonden? Het doel van deze studie was het onderzoeken van een mogelijke relatie tussen biologische factoren (ontstekingsfactoren en hormonale factoren) in een brandwond en zelf gerappor teerde pijn en traumatische stresssymptomen. De studie werd uitgevoerd in twee Nederlandse en een Belgisch brandwondencentrum. Patiënten met brandwonden werden tijdens de eerste week van opname in het ziekenhuis uitgenodigd deel te nemen aan de studie. De resultaten tonen aan dat mensen met hoge pijnscores hogere concentraties ontstekingsfactor (IL-6) in hun wond hadden. Mensen met hogere stressscores daarentegen hadden lagere concentra ties oxytocine (ook wel het knuffelhormoon genoemd) in hun wond. Deze studie suggereert een connectie tussen bepaalde ontstekingsfactoren en meer pijn in de brandwond. Maar naast een immunologische verbinding (ontsteking) lijkt er ook een hormonale verbinding te zijn tussen psychische stress en de huid. Dit is interessant omdat dit mogelijk makkelijker te beïnvloeden is dan de ontstekingsreactie. Meer onderzoek in een grotere steekproef is echter nodig om de bevindingen te staven.
4.4 Onderzoek voor preventie van brandwonden Binnen de Nederlandse Brandwonden Stichting is een medewerker aangesteld die zich bezig houdt met wetenschappelijk preventie-onderzoek en mede de effectiviteit van uitgevoerde acties en campagnes meet. In 2014 is de Nederlandse Brandwonden Stichting in samenwerking met het IFV (Instituut Fysieke Veiligheid) een onderzoek gestart naar de invloed van vergrijzing op brand veiligheid. In april, september en december 2015 zijn naar aanleiding van dit onderzoek drie deelrapporten uitgebracht. Deelrapport 1: de omvang van de problematiek. Deelrapport 2: de risicofactoren en oorzaken. Deelrapport 3: oplossingsrichtingen. Daarnaast zijn in 2015 voorberei dingen getroffen voor een onderzoek naar gegevens van huisartsen om daarmee ook deze groep patiënten in kaart te kunnen brengen. Op deze wijze wordt, in nauwe samenwerking met het onderzoeksinstituut VSBN, het programma Preventie en haar partners ondersteund.
28
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
4.5 Onderzoek voor verbetering van zorg en kwaliteit van leven In 2015 zijn drie nieuwe onderzoeken gestart om de zorg en kwaliteit van leven van mensen met brandwonden te verbeteren. Onderzoeksproject
Reconstructie van de subcutis met behulp van lipofilling: een nieuwe dimensie ter verbetering van de resultaten van brandwondenchirurgie.
Aio project bijzondere leerstoel
Vervolgonderzoek naar onderzoek naar kraakbeenregeneratie ten behoeve van aangezicht reconstructies.
Project gestart door cofinanciering
Biomimetic Hydrogels for smart wound dressings. (ZonMw/LSH 2treat programma
4.6 Bijzondere leerstoelen De Nederlandse Brandwonden Stichting heeft twee bijzondere leerstoelen ingesteld. De Bijzondere Leerstoel Brandwondengeneeskunde aan het Amsterdamse VUMC en de Bijzondere Leerstoel Acute Brandwondengeneeskunde aan het Leidse LUMC. Hiermee krijgen de hoogleraren mogelijk heden om promovendi te begeleiden en nieuwe projecten op te zetten ten behoeve van weten schappelijke ondersteuning van de Nederlandse Brandwondenzorg. Eén van de projecten is het onderzoek naar kraakbeenregeneratie ten behoeve van aangezicht reconstructies. Ofwel: nieuwe oren en neuzen voor brandwondenpatiënten in de toekomst. Dit vernieuwende onderzoek naar tissue engineering is veelbelovend. In 2015 is er voortgang geboekt m.b.t. het ontwikkelen van een methode om de oorvorm te optimaliseren en krimp te voorkomen tijdens in vitro kraakbeen recon structie. Ook is in 2015 de nieuwe 3D-printer officieel aangeschaft, mede dankzij de grote gift die we eind 2013 van het 3M Fonds ontvingen. Eind 2015 is het eerste termijn van de leerstoel brand wondengeneeskunde zeer positief beoordeeld en is het tweede termijn (van vier jaar) ingegaan en is een nieuw aio project gestart om vervolg te geven aan het kraakbeenregeneratieonderzoek. Het tweede project richt zich met name op de kosteneffectiviteit en kwaliteit van leven. Hieronder vallen een aantal projecten. In 2015 is de validiteit aangetoond van een nieuwe 3D imaging methode voor het meten van het meten van het verbrand lichaamsoppervlak van (brand)wonden. Daarnaast worden in verschillende onderzoeken de effectiviteit van nieuwe en bestaande wondbehandelings methoden met elkaar vergeleken.
4.7 Promotie brandwondenonderzoekers In 2015 hebben vier promovendi hun promotie-onderzoek, gesubsidieerd door de Nederlandse Brandwonden Stichting, afgerond. Dit betrof een onderzoek naar de ontwikkeling en validatie van een in kweek gemaakt humaan hypertropisch huidmodel (van den Broek). Dit model kan worden gebruikt om de pathogenese van littekenhypertrofie te ontrafelen, mogelijk nieuwe drugtargets tegen littekenhypertrofie te identificeren en om nieuwe therapeutica te testen. Een tweede promo tie betrof een onderzoek naar het fysiek functioneren van mensen met brandwonden, in het bijzonder kinderen en adolescenten (Disseldorp). In dit onderzoek is aangetoond dat hoewel functionele onafhankelijkheid bij kinderen met brandwonden binnen enkele maanden na het oplopen ervan herstelt tot een adequaat niveau, er ook een groep bestaat die suboptimaal functio neert en daarvoor extra aandacht behoeft. De derde promotie betrof een onderzoek naar verschil lende methoden om zorg voor patiënten met brandwonden te optimaliseren (Hop). In dit onder zoek werd de effectiviteit van behandelmethoden onderzocht en het kostenaspect hiervan. Een van de onderzochte methode is de laser-doppler-imaging-techniek die gebruikt wordt bij het diagnosti ceren van de diepte van brandwonden. De laser-doppler-imaging-techniek die gebruikt wordt bij het diagnosticeren van brandwonden blijkt namelijk tot een betere behandeling te leiden. Deze techniek schat met laserlicht de diepte van een brandwond. De resultaten van het onderzoek heeft geleid tot inzichten in de relatie tussen de duur van behandeling en de kosten hiervan. De vierde promotie betrof een onderzoek naar normale versus hypertrofe wondgenezing en of vroege inflammatie het
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
29
uiteindelijke litteken beïnvloedt (Butzelaar). De resultaten van dit proefschrift bevestigen dat de inflammatoire reactie een belangrijke rol speelt in het ontstaan van littekenhypertrofie. • Lenie J. van den Broek. Titel proefschrift: “Development of a human tissue engineered hypertrophic scar model”. Promotiedatum: 12 maart 2015, Vrije Universiteit Amsterdam (project: 08.103) • Laurien M. Disseldorp. Titel proefschrift: “On physical functioning after pediatric burns. Physical fitness and functional independence”. Promotiedatum: 16 juni 2015, Rijksuniversiteit Groningen (project 12.104) • Jenda M. Hop. Titel proefschrift: “Improving burn care efficiency”. Promotiedatum: 12 November 2015, Vrije Universititeit Amsterdam (project:11.102 en 07.109) • Liselotte Butzelaar. Titel proefschrift: “Normal versus hypertrophic wound healing. Does early inflammation determine final outcome?”. Promotiedatum: 4 december 2015, Vrije Universiteit Amsterdam (project: 12.107)
4.8 Hoe bewaken wij de kwaliteit en de voortgang van onderzoeksprojecten? De kwaliteit van gesubsidieerde onderzoeken door de Nederlandse Brandwonden Stichting worden op de volgende manier geborgd: • In 2015 zijn we gestart met een vernieuwde beoordelingsprocedure. Nieuw hierin was dat de beoordeling van de ingediende projecten door het patiënten/ervaringsdeskundigen panel deze keer ook teruggekoppeld is naar de projectaanvragers in de wederhoorprocedure. Dit is voortgekomen uit de eerste ervaringen met patiënt/beoordelingen tijdens de vorige subsidie ronde. Daarnaast zijn de projectaanvragers uitgenodigd voor een presentatie van hun onderzoeksvoorstel en konden de adviesleden vragen stellen en in gesprek gaan met de aanvrager over hun voorstel. Deze mogelijkheid tot dialoog heeft geleid tot verduidelijking van de onderzoeksplannen en zijn er een aantal kleine aanpassingen voorgesteld om de kwaliteit van de toegekende projecten te verhogen. • Het patiëntenpanel is uitgebreid met een aantal nieuwe leden. Het patiëntenpanel/panel ervaringsdeskundigen wordt begeleid in hun beoordeling door een medewerker van de Nederlandse Brandwonden Stichting • De wetenschapsadviescommissie is van samenstelling veranderd, er zijn drie leden afgetreden aan het einde van hun zittingstermijn en er zijn twee nieuwe leden toegetreden. Het bewaken van de voortgang van lopende onderzoeksprojecten wordt op de volgende manieren geborgd: • Alle onderzoekers leveren iedere drie maanden een voortgangsrapportage. • Medewerkers van de Nederlandse Brandwonden Stichting hebben regelmatig (formeel en informeel contact) en gaan op werkbezoek bij de projectleiders en hun projectmedewerkers. Dit contact is geïntensiveerd in de laatste paar jaar en wordt door de onderzoekers als zeer waardevol ervaren. Bij mogelijke ontstane knelpunten kan er samen gezocht worden naar een oplossing. • Op de jaarlijkse Wetenschapsdag presenteren onderzoekers van projecten gefinancierd door de Nederlandse Brandwonden Stichting hun (tussentijdse) resultaten aan collega-onderzoe kers en een panel van experts zoals bijvoorbeeld ervaringsdeskundigen en professionals uit de zorg. De wetenschapsdag werd in 2015 gehouden op 26 maart. Er werden 19 presentaties gegeven over lopende onderzoeksprojecten. En er werd een overzichtspresentatie gegeven door een van de leden van onze Wetenschappelijke Adviescommissie over de reproduceer baarheid van pre-klinische data. Er waren zo’n 60 aanwezigen waaronder projectleiders en hun aio’s /onderzoekers, medewerkers en onderzoekers van de VSBN, medewerkers van de Nederlandse Brandwonden Stichting, experts uit de Nederlandse Brandwondenzorg en patiëntvertegenwoordigers. • Onderzoeksprojecten worden na twee jaar op hun voortgang beoordeeld, alvorens het vervolgonderzoek (deel 2 van het onderzoek) wordt toegekend.
30
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
5. Fondsenwerving & Collecte Ambitie De afdeling Fondsenwerving creëert en onderhoudt een brede maatschappelijke betrokkenheid die het werk van de Nederlandse Brandwonden Stichting binnen de Nederlandse Brandwondenzorg mogelijk maakt. Financiële middelen komen zo beschikbaar voor financiering van de missionaire organisatie en de doelstellingsactiviteiten. Doel fondsenwerving 2015 De afdeling Fondsenwerving heeft als doel het verkrijgen van financiële ondersteuning in de vorm van giften, zowel van bedrijven als van particulieren die ons een warm hart toedragen. De collecte is hiervan, met de inzet van veel betrokken vrijwilligers, een belangrijk onderdeel. Om een ver wachtte afname in collecte-inkomsten te compenseren, streven we in 2015 naar groei in inkomsten via particulieren en ons zakelijk netwerk. Beperking van de kosten fondsenwerving zijn een belangrijke factor. Als Nederlandse Brandwonden Stichting streven we naar maximaal 20% kosten fondsenwerving, 5% onder de norm die het CBF heeft vastgesteld voor goede doelen. De begroting voor baten uit eigen fondsenwerving 2015 is in totaal 4.179.000 euro. Fondsenwerving en Collecte In 2015 telde de Nederlandse Brandwonden Stichting 55.105 collectanten, 1.325 assistenten, 2.629 collecte-organisatoren en 26.029 actieve periodieke gevers. Particuliere giften hebben in totaal 1.316.000 euro opgebracht. Hiervan is 67.000 euro geoormerkt geschonken door particu lieren, bijvoorbeeld voor het project Aquatraining dat dit jaar is gerealiseerd. Het aantal giften van particulieren is gegroeid ten opzichte van 2014. De groei laat zich grotendeels verklaren door een verhoogd aantal direct mails, een grote notariële schenking en giften die particulieren hebben gedaan tijdens het benefietgala. Ook zijn de inkomsten via stichtingen en fondsen hoger dan verwacht. Dit is deels te danken aan een prachtige bijdrage van Stichting Wings & Wheels. Onder de geoormerkte giften spelen giften van stichtingen een belangrijke rol, onder andere voor de verbandwisselkamer in het brandwondencentrum van het Martini Ziekenhuis in Groningen en het project Aquatraining. Ook de inkomsten via bedrijven en sponsoring zijn gegroeid ten opzichte van 2014. Een bijzondere nalatenschap heeft bovendien gezorgd voor een enorme toename aan inkomsten via nalatenschappen en legaten. 2015 is, in zijn geheel, een goed jaar voor de Nederlandse Brandwonden Stichting, met een groei in inkomsten van ruim 400.000 euro ten opzichte van 2014.
5.1 Giften dankzij de collecte Nog altijd is de landelijke collecte de grootste inkomstenbron van de Nederlandse Brandwonden Stichting en daarmee is de collecteweek in oktober cruciaal: binnen één week realiseren onze 59.000 collectevrijwilligers de complete collecte-inkomsten. Een geweldige operatie! De inkomsten in 2015 zijn helaas zo’n 8% gedaald ten opzichte van 2014. De oorzaak hiervan ligt in het verloop van het aantal collectanten. De moderne vrijwilliger is moeilijker te behouden en zegt eerder op. Daarom zullen we komend jaar meer inzetten op een behoudprogramma voor vrijwilligers. Collectanten worden aangestuurd door vrijwillige collecte-organisatoren. In 2015 hebben we getest hoe we deze vrijwilligers beter kunnen werven. Dat is gelukt. Het aantal organisatoren is ongeveer gelijk gebleven en het aantal collectanten dat geen organisator kende is in 2015 gedaald. De positieve vormen van werving worden daarom in 2016 voortgezet en uitgebouwd.
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
31
Zonder collecte geen brandwondenzorg Om collectevrijwilligers te stimuleren, is het belangrijk dat zij weten waarvoor zij collecteren. Dit jaar is daarom gesteld dat er ‘zonder collecte geen brandwondenzorg’ is. Via posters, nieuws brieven en social media is dit kenbaar gemaakt. Daarnaast zijn alle collecte-organisatoren uitge nodigd in een brandwondencentrum. Medewerkers van het centrum vertelden enthousiast wat er allemaal met het collectegeld mogelijk wordt gemaakt in de brandwondenzorg. De aanwezigen waren zeer onder de indruk en beoordeelden de avonden enorm positief. Ook collectanten werden uitgenodigd. Niet in een brandwondencentrum, maar op het kantoor van de Nederlandse Brandwonden Stichting in Beverwijk. Zij ontvingen een rondleiding door het pand en konden met eigen ogen zien waar, hoe en ook waaraan het collectegeld wordt besteed. Ook deze rondleidin gen werden positief beoordeeld. Komend collectejaar zal extra worden ingezet op behoud van collectevrijwilligers. Een verandering van organisatie, waarbij de collecte integraal is opgenomen in de afdeling Relatiebeheer- en behoud en de regiovertegenwoordigers een betere begeleiding krijgen, maken het mogelijk om meer aandacht te besteden aan dit behoud. Dat is nodig. Want we zijn trots op onze achterban en daarnaast ligt ons bestaansrecht voor een groot deel bij de 59.000 collectevrijwilligers!
Brandwonden Obstaclerun & Kidsrun Op zaterdag 2 mei klimmen en klauteren 405 volwassen en 127 kinderen zich door obstakels die door de brandweer op het oefencentrum Crailo in Bussum zijn klaargezet. Voor de volwassenen staan er meer dan 50 obstakels, van een oude stormbaan van defensie, tot zes meter hoogte stellages, schuim, rook, rioolgangen, een blubberbad, waterobjecten en bandenobstakels, en dat alles op een ruw loopterrein tussen de autowrakken en afgebrande gebouwen. De kidsrun is een aangepast parcours. Dankzij de belangeloze inzet van het team van Crailo is het evenement een fondswervend succes; dankzij het fantastische weer en de enthousiasme van de deelnemers is het een geweldige ervaring. Flyer voor de Brandweer Kidsrun.
5.2 Giften van particulieren De juiste vraag op het juiste moment, daar draait het om bij fondsenwerving onder particulieren. Uiteraard zijn imago en betrouwbaarheid hierbij essentieel. De Chari-barometer 2015, een onderzoek van Mediad dat inzicht geeft in bekendheid en de waardering van de Nederlander ten aanzien van goede doelen, laat zien dat de Nederlandse Brandwonden Stichting qua betrouw baarheid op de vierde plaats staat; en wat naamsbekendheid op de zesentwintigste plaats. Dit is iets om trots op te zijn. Het is belangrijk om de opgebouwde goede naam zorgvuldig te bewaken. Met dit als uitgangspunt, proberen we zoveel mogelijk vanuit inhoudelijke projecten nieuwe donateurs en giftgevers aan ons binden. Echter, vaak wint de inhoudelijke boodschap het in de campagnes van de fondswervende boodschap. Het evenwicht vinden tussen ‘inhoud’ en ‘fond senwerving’ is deel van een proces waar we nog middenin zitten. Een goed voorbeeld is het Rookmelderteam. Een gratis service, is dat wat waard? Het Rookmelderteam is een service voor senioren die niet zelf een rookmelder kunnen plaatsen. Vrijwilligers plaatsen de rookmelders belangeloos op en geven brandveilige tips. In 2015 vragen we 277 hulpvragers of zij donateur willen worden. 20%, te weten 78 mensen, willen dit graag doen, en steunen de Nederlandse Brandwonden Stichting nu met bijna 40 euro per jaar. Brieven naar onze achterban, maar ook naar mensen die wij nog niet kennen In 2015 sturen we vijf mailingen naar onze achterban. Dat is dezelfde frequentie als in 2014. Naast deze zogenoemde warme mailingen, sturen we drie koude mailingen. In eerste instantie testen we de brief over het revalidatieproject Aquatraining. Als deze koude mailing een zeer positieve response geeft van 3,47% met een gemiddelde gift van 16,65 euro rollen we hem uit. We probe ren een insert - die helaas slechts 0,89% response oplevert - en een grote mailing Aquatraining naar 76.000 adressen. Hoewel de gemiddelde gift bij deze mailing vergelijkbaar is, is de response met 1,89% beduidend lager. Naast deze mailingen testen we het ‘Vraag een Vriendconcept’: we vragen 2500 donateurs om hun vrienden onze fondswervende brief te sturen. Dit levert 333 nieuwe giftgevers op. In totaal leiden de koude mailingen tot 2.764 losse giftgevers met een gemiddelde gift van 17 euro.
32
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
In actie voor Aquatraining In 2015 willen we geoormerkt geld werven voor Aquatraining, een revalidatietherapie in water. Revalideren in het water is voor mensen met brandwonden aangenaam. Voordat deze therapie vergoed wordt door de verzekering moet het effect echter nog wetenschappelijk worden aangetoond. Om dit te realiseren wil de Nederlandse Brandwonden Stichting een onderzoek Aquatraining starten. Op allerlei manieren wordt hier geld voor geworven: via koude mailingen, inserts, fietstochten door brandweerkorpsen (de Vlammende Fietsers) en door de participanten van de Brandwonden Obstacle Run. Aan het eind van het jaar volgt het goede nieuws: er is voldoende geld opgehaald om Aquatraining in Rotterdam te starten. Wetenschapper dr. Marianne Nieuwenhuis, projectleider, kan dankzij alle steun dit project werkelijk gaan uitvoeren en heeft dit de donateurs van dit project via een bedankkaartje laten weten.
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
33
5.3 Giften door bedrijven
Cheque uitreiking
Het werk van de Nederlandse Brandwonden Stichting is sterk afhankelijk van mensen die ons een warm hart toedragen. Een belangrijke factor is de gun-factor: wil een ambassadeur als Julius Jaspers zich belangeloos inzetten tijdens een gala en koken voor 250 man? Wil een service club zich achter de Nederlandse Brandwonden Stichting scharen door middel van een evenement?
van Classic Wings & Wheels
Eerste gala voor de brandwonderzorg: KrachtGala in SugarCity De Nederlandse Brandwonden Stichting organiseert op 23 april samen met Stichting Kind en Brandwond en de Vereniging voor Mensen met Brandwonden het eerste benefietgala voor de brandwondenzorg in Nederland. Artiesten Nick & Simon en Edsilia Rombley zorgen voor een geweldige sfeer en de live cooking door ambassadeur en MasterChef Julius Jaspers en zijn team is heerlijk. Blijvende indruk maken de presentaties van mensen met brandwonden, die zo pijnlijk duidelijk maken wat de noodzaak van onze organisaties is. Dankzij de bijdrage van vele sponsors werd het gala een succes.
5.5 Nalatenschappen, integer ontvangen
Sfeerimpressie van
In 2015 ontvingen wij het bericht dat de Nederlandse Brandwonden Stichting een uitzonderlijk hoge nalatenschap ten deel zou vallen, mits onze huidige en voormalig directie aan de eisen van bestuur lijke integriteit konden voldoen. De (voormalig) directieleden hebben de integriteitstoets doorstaan. Conform regels is 80% van deze nalatenschap in 2015 geboekt, te weten ruim 800.000 euro. Het bedrag zal in het begin van 2016 worden overgemaakt. Naast deze grote toezegging, heeft een groter aantal mensen de Nederlandse Brandwonden Stichting in haar testament opgenomen dan wij hadden verwacht. Meer dan 700.000 euro ontvingen wij in 2015 uit nalatenschappen. Met zeer veel respect voor de keuze van degene die het werk van de Nederlandse Brandwonden Stichting op deze manier steunen, besteden wij dit bedrag aan tijdsintensieve projecten, zoals wetenschap pelijk brandwondenonderzoek.
het KrachtGala
5.6 Met dank onze partners Dank aan bedrijfspartners en sponsors Ook in 2015 is de bijdrage van bedrijven een belangrijke aanvulling om onze ambities te bereiken. Gelukkig kunnen we al jaren rekenen op de steun van bedrijfspartner First Alert, die een grote financiële bijdrage levert aan de Brandpreventieweken. Heel blij zijn we met onze nieuwe bedrijfspartner Trital Roots, die naast een jaarlijkse financiële bijdrage, ook de nieuwe kleding voor de regio-vertegenwoordigers en vrijwilligers zal verzorgen. Er wordt, in goed overleg, besloten de bedrijfssponsoring door BAP Medical, leverancier van Alhydran, in 2015 te beëindigen. Naast bedrijfspartners zijn er vele bedrijven die de Nederlandse Brandwonden Stichting eenmalig steunen.
5.4 Stichtingen en fondsen De Nederlandse Brandwonden Stichting bevindt zich in de gelukkige positie dat ze kan rekenen op regelmatige steun van enkele stichtingen. Het gros van deze giften komt spontaan binnen. In 2015 is wel een project gestart om aanvragen via vermogensfondsen te laten honoreren. Of dit een succes is, zal de tijd ons leren. Wel heeft een stichting die niet genoemd wil worden een prachtige toezeg ging gedaan voor 75.000 euro, voor het vervolg-onderzoek naar Virtual Reality bij pijnbestrijding dat in 2016 start. Een bijzondere gift in 2015 is de bijdrage van 50.000 euro van Classic Wings & Wheels, een evenement dat door Rotary Club Oosterhoud in samenwerking met Circuit Park Zandvoort wordt georganiseerd. Tijdens dit evenement besluit Henri Pescarolo ambassadeur te worden van de Nederlandse Brandwonden Stichting. Bovendien staat hij de gage af die hij van de organisatie krijgt.
34
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Brandweer en Nederlandse Brandwonden Stichting versterken elkaar tijdens beurzen De samenwerking met de Brandweer wordt steeds hechter. Logisch ook, want preventie staat bij allebei de organisaties hoog in het vaandel. Niet alleen bij inhoudelijke projecten, zoals de Brandpreventieweken, wordt de samenwerking aangegaan. Ook fondsenwervend zijn wij de Brandweer als partner zeer erkentelijk. Ook in 2015 wordt de Nederlandse Brandwonden Stichting uitgenodigd op open dagen en bij enkele beurzen. Bijvoorbeeld de 50Plus beurs. De Brandweer informeert de standbezoekers over de noodzaak van preventiemiddelen zoals de rookmelder; de Nederlandse Brandwonden Stichting faciliteert de rookmelders en vraagt de bezoekers of zij donateur willen worden. Gezamenlijke acties zorgen ervoor dat 700 gezinnen een rookmelder ophangen, en 200 mensen de brandwondenzorg met een structurele donatie steunen. Acties door brandweerkorpsen en veiligheidregio’s Al een aantal jaren fietsen korpsen voor de Nederlandse Brandwonden Stichting onder de noemer Vlammende Fietsers. In 2015 fietsen er twee korpsen. De opbrengst gaat naar het geoormerkte project Aquatraining. Ook is de opbrengst van kerstbomenverkoop door de Brandweer aan de Nederlandse Brandwonden Stichting geschonken. Verkoop van tafels en stoelen bij de verhuizing van Veiligheidsregio Ijsselland levert een aanzienlijke gift van bijna 2.000 euro op. Collecte campagne met de VriendenLoterij In 2014 is voor het eerst samengewerkt met de VriendenLoterij tijdens de collecte. Dit beviel zo goed dat we ook in 2015 gezamenlijk een collecte-actie opzetten. Dit jaar staat het aanbod van
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
35
de VriendenLoterij pontificaal op de voorkant. De inhoudelijke boodschap ‘Verklein de Kans op Brand’ staat op de achterzijde. Dat is waarschijnlijk de reden dat dit jaar het aantal negatieve reacties groter is dan in 2014. Toch is de actie fondsenwervend een succes: 2.498 nieuwe spelers hebben zich aangemeld om voor de Nederlandse Brandwonden Stichting mee te spelen met VriendenLoterij. Rekening houdend met verval van spelers, wordt de waarde van deze spelers op ruim 72.000 euro in twaalf maanden geschat. Collectekaartje van de VriendenLoterijt
6. Bedrijfsvoering De panden Zeestraat 25, 27 en 29 en Markt 58 zijn eigendom van de Nederlandse Brandwonden Stichting. In die panden zijn behalve de stichting zelf, ook gehuisvest de Euro Tissue Bank met de afdelingen Huid-, Cornea- en sinds eind december 2015 Hartkleppenbank, de Vereniging Samenwerkende Brandwonden Centra Nederland, de Vereniging van Mensen met Brandwonden en Stichting Kind & Brandwond. De afdeling Bedrijfsvoering bestaat uit de onderdelen Financiën, ICT, P&O en Facilitair. De afdeling Bedrijfsvoering wordt zo goed als gelijkelijk gedeeld met de Euro Tissue Bank, dat wil zeggen dat ook de kosten, waaronder die voor personeel, ongeveer fifty-fifty door Euro Tissue Bank en de Nederlandse Brandwonden Stichting worden gedragen. In 2015 heeft de afdeling Bedrijfsvoering geen organisatorische wijzigingen ondergaan en heeft zij beide organisaties van alle noodzakelijk diensten en services voorzien op het vlak van financiën, ICT, P&O en facilitair. Dat naar beste vermogen en tot tevredenheid van gebruikers.
Financiën en control biedt ondersteuning De afdeling Financiën en Control heeft beide directies gedurende het jaar bijtijds kunnen voor zien van tussentijdse financiële managementinformatie en bedrijfseconomische analyses. Daarnaast werden de jaarverslagen geproduceerd in het eerste kwartaal en vervulde de afdeling ook haar rol in het opstellen van begrotingen. Ondersteunend waren we bij het fusieproces van de ETB met de Hartkleppenbank. Dance Dance Dance voor de Nederlandse Brandwonden Stichting Een bijzonder aangename verrassing is de keuze van Sylvana Simons en haar neef Regillio om in het dansprogramma Dance Dance Dance van RTL4 voor de Nederlandse Brandwonden Stichting te dansen. Dankzij deze keuze ontvangt de Nederlandse Brandwonden Stichting 25.000 euro van de VriendenLoterij, in te zetten voor lotgenotencontact van Stichting Kind en Brandwond. Sylvana Simons: “We hebben gekozen voor de Nederlandse Brandwonden Stichting, omdat ik daar persoonlijk mee te maken heb gehad. Een van mijn kinderen is als baby verbrand door kokend water. Het was een hele intense en heftige periode. Hij heeft in het brandwondencentrum gelegen en ik heb ervaren wat een fantastisch werk deze mensen doen.” VriendenFonds schenkt Teun nieuwe wenkbrauwen Het VriendenFonds, een initiatief van de VriendenLoterij, wil vrijwilligers en betrokken mensen een extra steuntje in de rug te geven. Als wij in 2015 iemand mogen aandragen, valt onze keuze op Teun. Teun is zwaargewond geraakt tijdens een explosie op zijn werk. Hij ondergaat vele operaties aan zijn gezicht, armen, benen, rug en billen. Nieuwe wenkbrauwen staan op zijn wensenlijst, omdat zout zweet nu zo zijn ogen in loopt, om over zonnebrandcrème maar te zwijgen. De zorgverzekeraar ziet wenkbrauwen als cosmetisch en vergoed ze niet. Het VriendenFonds mag maximaal 2.500 euro geven. De ontbrekende kosten past de Nederlandse Brandwonden Stichting bij. Zo zorgen we samen dat zijn wens in vervulling gaat.
36
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
ICT Al het telefoon- en dataverkeer verliep in 2015 technisch op een goede wijze. We hebben servers in eigen beheer en die worden conform een onderhoudsschema vervangen en beheerd. Medewerkers zijn voorzien van de juiste hard- en software. Veel aandacht is in 2015 uitgegaan naar de afronding van de productie ondersteunende software (“ProSkEye”genaamd) bij de ETB en de wijziging van de verbinding tussen de ETB en de Nederlandse Transplantatie Stichting. ICT had ook zo haar bemoeienis met de fusie van de Hartkleppenbank en de ETB.
P&O: hoog niet werk gerelateerd verzuim Ook P&O had te maken met de fusie van de Hartkleppenbank. In het voorjaar zijn vooruitlopend op de fusie twee nieuwe medewerkers geworven en gedurende de tweede helft van 2015 gedetacheerd bij het Erasmus Medisch Centrum. Verder werden alle taken van salarisadministra tie tot actualisering Rechtspositie Regeling, van casemanagement bij ziekte tot functieweging, etcetera naar behoren verricht. Het ziekteverzuim was in beide organisaties hoog, maar dat hield geen verband met het werk of de arbeidsomstandigheden.
Facilitaire aandacht voor samenvoeging organisaties in bedrijfspand Naast het gewone beheer en onderhoud van de gebouwen en de daarin draaiende installaties en apparatuur, is de aandacht vooral gericht geweest op groot onderhoud aan dak en het schilderen en stofferen van een aantal kantoorruimtes in de Zeestraat. Daarnaast is er een geheel nieuw labora torium gebouwd in de bestaande ruimte van de Huidbank ten behoeve van de Hartkleppenbank. Die bank verhuisde 18 december van het Erasmus medisch Centrum naar Beverwijk en was vanaf die datum operationeel op de Zeestraat.
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
37
Nieuwe ondernemingsraad ingesteld Er is een nieuwe ondernemingsraad ingesteld door de directie in februari 2015. De raad bestaat uit vijf leden. Deze raad heeft zich gebogen over het ziekteverzuim en hoe daarmee is omgegaan. Daaruit vloeide voort dat ten tijde van zieke collega’s er meer druk op de andere collega’s komt. Leidinggevenden hebben dit zorgvuldig te coachen, echter zijn zij inhoudelijk op eigen terrein deskundig, op andere terreinen is dit niet vanzelfsprekend. Hier zijn gesprekken over geweest en dit heeft geresulteerd in twee aanpassingen. In 2016 wordt gevolgd of dit de juiste aanpassingen zijn. 31 december 2015
31 december 2014
47
48
4
3
- buitendienst
11
12
- binnendienst
36
36
31,3
32,9
8/38
10/38
47,9
48,3
31,9
33,4
Aantal medewerkers instroom
4
3
Aantal medewerkers uitstroom
5
3
Aantal medewerkers waarvan oproepcontracten
Aantal fte Man/Vrouw Gemiddelde leeftijd
Gemiddelde fte
7. Bestuurlijke verantwoording 7.1 Bestuurlijke inrichting De Nederlandse Brandwonden Stichting heeft een statutaire directie en een Raad van Toezicht die de directie benoemt en toezicht houdt op het beleid. Deze functiescheiding draagt bij aan een transparante organisatie. Zowel de positie van de bestuurlijk verantwoordelijk directeur als het functioneren van de Raad van Toezicht en zijn commissies zijn formeel vastgelegd in de statuten en reglementen. Deze documenten zijn in te zien via www.brandwondenstichting.nl.
Hoofdtaken Raad van Toezicht • Toezien en goedkeuren van het beleid zoals dat is vastgesteld en wordt uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van de directie. • Goedkeuren van de jaarrekening en de begroting. • Benoeming directie en vaststellen van de beloning. • Benoeming externe accountant die de boeken en administratieve organisatie jaarlijks controleert.
Samenstelling Raad van Toezicht Volgens de statuten bestaat de Raad van Toezicht van de Nederlandse Brandwonden Stichting uit minimaal drie en maximaal zeven personen. De leden van de Raad van Toezicht worden benoemd en ontslagen door de Raad van Toezicht en geworven aan de hand van een profiel schets. Er wordt gestreefd naar diversiteit van personen en expertise. Allen zijn vrijwillig lid en ontvangen geen vergoeding. In 2015 bestond de Raad van Toezicht van de Nederlandse Brandwonden Stichting uit de volgende leden: dhr. drs. E.A.J. van de Merwe voorzitter mw. drs. T. Monzón vicevoorzitter dhr. dr. F. Groenevelt lid (tot 15 december 2015) dhr. dr. A.P.C.C. Hopperus Buma lid mw. prof. dr. C.M.A.M. van der Horst lid De Raad van Toezicht kent de volgende commissies: • Auditcommissie (mw. Monzón en dhr. van de Merwe) • Remuneratiecommissie (dhr. Groenevelt en dhr. van de Merwe) • Selectie- en Benoemingscommissie (dhr. van de Merwe en dhr. Groenevelt) Een volledige opsomming van de nevenfuncties van de directeur en de leden van de Raad van Toezicht is in te zien in de bijlage. De zittingsperiode van de leden van de Raad van Toezicht is reglementair bepaald voor een periode van vier jaar, die maximaal met één periode kan worden verlengd. Rooster van aftreden Raad van Toezicht Naam Termijn Dhr. Drs. E.A.J. van de Merwe tweede Mw. drs. T. Monzón tweede Dhr. dr. F. Groenevelt tweede Dhr. dr. A.P.C.C. Hopperus Buma tweede Mw. prof. dr. C.M.A.M. van der Horst tweede
38
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Datum aftreden mei 2017 dec 2019 dec 2015 mei 2017 dec 2018
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
39
Besturing van de organisatie: Raad van Bestuur De Raad van Bestuur is eenhoofdig en wordt gevormd door de statutair directeur: dhr. R.W.J. Baardse. Hij is eindverantwoordelijke en legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht en heeft een dienstverband voor onbepaalde tijd.
Planning & Controlecyclus Om trouw te blijven aan de missie en doelstellingen te realiseren, verloopt het besturen van de organisatie volgens het navolgende stramien: • Elk afdelingshoofd is lid van het Managementteam (MT). • MT-leden zijn tevens budgethouder van hun afdeling. • De door de MT-leden opgestelde jaarplannen zijn leidend voor de begroting. • Het jaarplan plus begroting bevatten concrete doelstellingen voor het komende jaar (in jargon: het jaarplan is operationeel en S.M.A.R.T. geformuleerd met programma’s en projecten). • De directie stelt de begroting vast en de Raad van Toezicht keurt deze goed. • De uitvoering van het jaarplan wordt maandelijks en per trimester gevolgd. • Budgethouders leggen per trimester rekening en verantwoording af aan de directie en stellen eventueel in overleg doelen bij. • Gedurende het hele jaar wordt in het MT de stand van zaken, voortgang en resultaten besproken. • Alle (behaalde) doelstellingen en resultaten van het jaarplan monden uit in een jaarverslag.
Vergaderingen Raad van Toezicht Het jaar 2015 was een jaar van consolidatie. De Raad van Toezicht van de Nederlandse Brandwonden Stichting vergaderde driemaal. De auditcommissie is viermaal bijeengekomen en de selectie- en benoemingscommissie eenmaal. Individuele leden van de Raad van Toezicht zijn verder betrokken geweest bij verschillende besprekingen en initiatieven. In de vergaderingen zijn de navolgende onderwerpen aan de orde gekomen: • Goedkeuring van de jaarrekening 2014 en het jaarverslag 2014. • Bespreking met de accountant inzake de controle van de administratieve organisatie en de jaarrekeningen. Het afscheid nemen van de oude accountant (KPMG) en het selecteren en per 2015 benoemen van een nieuwe accountant (BDO). • Bespreken en (opnieuw) vaststellen van het vermogensbeheer. • Bespreken risicobeleid. • Bespreking en goedkeuring van de begroting 2016. • Het tussentijds aanpassen van de begroting 2015. • Voortgang van het meerjarenbeleid en het bespreken van een nieuwe omgevingsanalyse. Met kennisneming van het nieuwe validatiestelsel in de charitatieve sector. • Samenwerking met het Huidfonds, de Stichting Kind en Brandwond, Vereniging van Mensen met Brandwonden en partners in twee grote onderzoekprojecten (LifeScienceHealth). • Voortgang van de leerstoelen en goedkeuren van de onderzoeksubsidies. • Functioneren van de directie. • Functioneren van de Raad van Toezicht en zijn commissies en opvolging aftredende leden. • Overleg met de OR over stand en gang van zaken.
Met wie communiceren we?
Wat?
Mensen met brandwonden
Lotgenotencontactactiviteiten, (psychosociale) ondersteuning, wetenschappelijk onderzoek
Familie en vrienden van mensen met brandwonden
(Psychosociale) ondersteuning & nazorg
Ouders van kinderen 0 - 4 jaar
Hoe voorkom & behandel je brandwonden bij kinderen?
Kinderen 6-12 jaar
Lesprogramma’s over voorkomen van brand en brandwonden
Inwoners Nederland 18 -100 jaar
Wat kan je doen om brandwonden te voorkomen en brandvei lig te leven?
Artsen, verpleegkundigen & andere professionals (brandwonden)zorg
Vergroten kennis, delen kennis, opleiden
Wetenschappers
Alles over (gesubsidieerd) onderzoek m.b.t. brandwonden
Brandweer
Brandpreventieweken, Rookmelderteam, Brandveilig Leven
Donateurs en losse giftgevers
Informatie over projecten om betrokkenheid te vergroten
Bedrijven
Overeenkomstige doelstellingen vinden t.b.v. fondsenwerving
Collectanten
Informatie over projecten om noodzakelijkheid collecte te onderstrepen, betrokkenheid creëren
Vrijwilligers Rookmelderteam
Training, updates Rookmelderteam
Medewerkers
Interne communicatie
Journalisten
(Free) publicity
Ambtenaren
Lobby
Beleid richt zich naar praktijk Het meerjarenbeleid van de Nederlandse Brandwonden Stichting is opgesteld vanuit een SWOT, zodat de organisatie zich richt op haalbare ambities. Verwerkt in prestatie-indicatoren en succes factoren (zie bijlagen) conform een vastgesteld primair proces. Op basis hiervan wordt, ieder trimester, de inhoudelijke voortgang op doelstellingsniveau getoetst op MT-niveau. Hiertoe wordt een specifiek jaarplan/project en procesplan systeem gehanteerd. Algemene en specifieke risico’s worden trimestrieel in kaart gebracht volgens een levend risicodocument.
Codes en richtlijnen De Nederlandse Brandwonden Stichting volgt actief de principes van de Code Goed Bestuur met betrekking tot besturen, toezicht houden en omgaan met belanghebbenden en draagt de Stichting het CBF keur voor goede doelen. De inhoudelijke doelen die de code en het keurmerk nastreven. Met betrekking tot het bereiken van effect, effectmeting, bedrijfsvoering en verant woording is en wordt doorlopend in de projecten en processen getoetst.
7.2 Belanghebbenden Nederlandse Brandwonden Stichting De Nederlandse Brandwonden Stichting speelt een centrale rol in het netwerk van organisaties en belanghebbenden in de wereld van brandwonden. Dit zijn uiteenlopende organisaties zoals de brandweer, de drie brandwondencentra, de Vereniging van Mensen met Brandwonden, de Nederlandse Vereniging voor Brandwondenzorg, bedrijven actief in brandpreventie en brand bestrijdingsmiddelen, etc. De strategie van de Nederlandse Brandwonden Stichting is grotendeels gebaseerd op het actief leggen van verbindingen in de brandwondenwereld, voornamelijk nationaal, maar ook internationaal.
40
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Vragen, opmerkingen en klachten Hoewel we onze uiterste beste doen zo transparant en helder mogelijk te communiceren met de verschillende doelgroepen kan het gebeuren dat iets tot onduidelijkheid, verwarring of een klacht leidt. Onze insteek is om dit te allen tijde zo snel en netjes mogelijk af te handelen. Voor klachten van belanghebbenden en anderen is een klachtenprocedure opgesteld. Klachten kunnen via website, telefoon, brief en persoonlijk contact binnenkomen en worden conform de vastgestelde procedure afgehandeld. Deze is ook terug te vinden op de website www.brandwondenstichting.nl.
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
41
7.3 Vrijwilligersbeleid De Nederlandse Brandwonden Stichting is een organisatie die haar bestaan en effectiviteit te danken heeft aan veel betrokken vrijwilligers. Zij zetten zich in voor zowel doelstellings- als fondsenwervende activiteiten. Om dit mogelijk te maken, kennen we een vrijwilligersbeleid. Dit beleid is vastgelegd in een nota en geba seerd op de volgende uitgangspunten: • Vrijwilligers worden met respect en waardering behandeld door (vertegenwoordigers van) de Nederlandse Brandwonden Stichting. Zij worden serieus genomen en waar mogelijk betrokken bij de beleidsvorming en evaluatie. • De Nederlandse Brandwonden Stichting zorgt ervoor dat vrijwilligers zo goed mogelijk, minimaal volgens de wettelijke regels en landelijke protocollen, hun taken kunnen uitvoeren. Bij onduidelijkheden en ongemakkelijke situaties kan de vrijwilliger rekenen op steun van (vertegenwoordigers van) de Nederlandse Brandwonden Stichting. • De Nederlandse Brandwonden Stichting ziet het werk van de vrijwilligers als vrijwillig, maar niet als vrijblijvend. Daarom stelt de Nederlandse Brandwonden Stichting verwachtingen en plichten aan haar vrijwilligers en spreekt hen daarop aan. • Alle vrijwilligers zijn verzekerd tijdens de uitvoering van hun taken. De Nederlandse Brandwonden Stichting heeft een vrijwilligersverzekering waar de vrijwilliger, naast de eigen verzekering, op terug kan vallen.
7.4 Organogram
Bevorderen Preventie Inhoudelijke Programma’s
Bevorderen Kwaliteit van Zorg Bevorderen Kwaliteit van Leven
Communicatie
OR
Krachtenbundeling Om onze missie te laten slagen, hebben we hulp nodig. We werken samen om inhoudelijk en financieel sterker te worden en daarmee onze rol als spil binnen het brandwondennetwerk optimaal in te zetten.
Wetenschappelijke Adviesraad Raad van Toezicht
Directie
Relatiebeheer en - behoud Fondsenwerving Werving en Actie
Financiële administratie
Facilitaire zaken Bedrijfsvoering/ controller ICT
Personeel en Organisatie
42
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
43
7.5 Analyse van het resultaat Vergelijking realisatie-begroting 2015 was ook in financiële zin een goed jaar voor de Nederlandse Brandwonden Stichting. Door vooral veel hogere inkomsten uit erfenissen en legaten was het resultaat fors hoger dan begroot. Met die onverwachte extra inkomsten kunnen we wel een lang gekoesterde wens in vervulling laten gaan. We zullen de komende vier jaren de gelden gaan besteden aan een registratiesysteem dat de gehele brandwondenzorg beslaat en ons zo informatie verschaft hoe effectief op te treden. In hoofdlijnen ziet het plaatje er als volgt uit: Bedragen in duizendtallen
Realisatie 2015
Begroting 2015
Realisatie 2014
€
€
€
Baten
6.544
5.294
6.154
Bestedingen aan doelstellingen
4.073
3.835
3.843
Lasten
1.446
1.432
1.323
Resultaat
1.025
27
988
Realisatie 2015
Begroting 2015
Realisatie 2014
€
€
€
Collecte
1.929
2.000
2.123
Giften particulieren
1.321
1.500
1.316
Giften bedrijven
306
379
200
Giften geoormerkt
205
0
581
1.571
300
706
100
60
75
1.032
1.005
1.066
80
50
87
6.544
5.294
6.154
Nadere analyse van de baten Bedragen in duizendtallen
Erfenissen & legaten Projectsubsidies Loterijen Beleggingen Totaal
3. Giften bedrijven De zakelijke giften zijn ten opzichte van 2014 toegenomen, zij het minder dan we wilden, dan wel begroot hadden. De zakelijke giften vormen inmiddels een niet meer weg te denken onderdeel van onze fondsenwerving. 4. Erfenissen & legaten De inkomsten uit Erfenissen& Legaten hadden we voorzichtig begroot. En dat zullen we ook blijven doen, hoewel we in zowel 2014 als in 2015, veel meer inkomsten uit erfenissen hebben verkregen dan gedacht. In 2015 maar liefst 1,271 miljoen euro meer dan begroot. Dit dankzij één buitengewoon grote erfenis, die hopelijk afgewikkeld zal worden in 2016. We kunnen het geld uitstekend gebruiken, maar erop begroten is, gegeven de onvoorspelbaarheid van deze inkom sten, ondoenlijk en onverstandig. 5. Projectsubsidies De projectsubsidies betreffen subsidies van de ministeries Veiligheid en Justitie en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Die waren dit jaar zelfs wat hoger door een subsidie voor een CO2 campagne. 6. Loterijen De inkomsten uit de loterijen dalen licht. Bij de VriendenLoterij neemt het aandeel “geoormerkte” loten toe en wij zullen ons best moeten doen om meer mensen exclusief voor ons te laten spelen in de VriendenLoterij. 7. Beleggingen Beleggingen bestaan volledig uit deposito’s bij een tweetal banken. Omdat de rentestand laag is, zijn de opbrengsten uit deze deposito´s ook laag.
1. Collecte We hielden rekening met een teruggang van de collecte, maar toch liepen die inkomsten in 2015 harder terug dan gedacht. Het staaft ons in de overtuiging dat we minder afhankelijk moeten worden van de landelijke collecte. We zullen wel ons best blijven doen om die collecte zoveel als mogelijk te stabiliseren dan wel gecontroleerd af te bouwen. 2. Giften particulieren De giften particulieren zijn in 2015 op ongeveer hetzelfde niveau gebleven als in 2014. Wel zien we bij “gewone” donateurs een lichte teruggang, maar we zijn in staat die teruggang op te vangen door gericht te werven via geoormerkte giften. In 2014 hebben we een grote geoor merkte gift van de Vriendenloterij ontvangen voor de “virtual” afleiding in de verbandwisselkamer in Groningen; dat trekt de vergelijking met dit jaar wel wat uit het lood.
44
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
45
Nadere analyse van de lasten
7.6 Vierjaarsvergelijking baten en lasten
Bestedingen doelstellingen
De inkomsten van de Nederlandse Brandwonden Stichting stegen in 2015 net als in 2014. En dat is tegengesteld aan wat de tendens was de afgelopen jaren. Of hier sprake is van een trendbreuk is te vroeg om te bepalen. De hogere inkomsten worden veroorzaakt door incidentele geoormerkte giften (2014) en incidenteel hogere inkomsten uit erfenissen & legaten (2014 en 2015). De uitgaven aan doelstellingen zijn redelijk stabiel. De organisatie blijft zich inzetten voor de beoogde resultaten die noodzakelijk zijn om de preventie van brandwonden, de zorg voor patiënten met brandwonden en de kwaliteit van leven van mensen met brandwonden effectief te ondersteunen. Wel zullen we de komende jaren de extra inkomsten van 2014 en 2015 gaan besteden aan onze doelstellingen.
Realisatie 2015
Begroting 2015
Realisatie 2014
€
€
€
Preventie
700
801
726
Zorg
593
492
384
Kwaliteit van Leven
423
415
442
Onderzoek
2.356
2.127
2.291
Baten:
Totaal
4.072
3.835
3.843
Bedragen in duizendtallen
We hebben in 2015 meer aan onze doelstellingen besteed dan het jaar daarvoor en meer dan begroot. Dat kon ook, want toen de meeropbrengsten uit erfenissen bekend werden, in de tweede helft van het jaar, hebben we doelbewust meer geld aan onderzoek uitgegeven. De uitgaven in het programma Zorg zijn hoger vanwege de geoormerkte giften verbandwisselwissel kamer BrandwondenCentrum Groningen. Aan preventieprojecten ten behoeve van Brand voorkomen is minder uitgegeven dan voorzien.
2015
2014
2013
2012
€
€
€
€
Baten uit eigen fondsenwerving
5.331.489
4.926.130
4.190.467
4.618.174
Baten uit acties van derden
1.032.169
1.065.590
1.063.074
1.110.397
100.000
75.000
85.000
85.000
79.985
87.471
102.888
173.815
6.543.643
6.154.191
5.441.429
5.987.386
Doelstelling preventie
700.441
726.010
897.170
1.319.710
Doelstelling zorg
593.311
384.006
631.911
539.625
Doelstelling kwaliteit van leven
422.534
441.754
393.966
429.876
Baten subsidies Baten uit beleggingen Som der baten
Lasten: Besteed aan doelstellingen
Kosten Eigen Fondsenwerving Realisatie 2015
Begroting 2015
Realisatie 2014
€
€
€
Personeelskosten
439
455
454
Doelstelling onderzoek
2.356.106
2.291.503
1.998.493
2.262.707
Algemene kosten
119
145
139
Subtotaal doelstellingen
4.072.392
3.843.273
3.921.540
4.551.918
Wervingskosten
397
299
228
Totaal
955
899
821
955.020
821.360
1.002.848
1.147.541
61.928
40.357
41.913
22.445
0
0
5.495
3.469
1.016.948
861.717
1.050.256
1.173.455
429.024
461.357
996.578
736.967
Som der lasten
5.518.364
5.166.347
5.968.374
6.462.340
Resultaat
1.025.279
987.844
-526.945
-474.954
Ratio kosten Eigen Fondsenwerving t.o.v. baten Eigen Fondsenwerving
17.9%
16.7%
23.9%
24.8%
Bestedingen doelstellingen t.o.v. Totale Baten
62.2%
63.3%
72.1%
76.0%
Bestedingen doelstellingen t.o.v.Totale Lasten
73.8%
74.4%
65.7%
70.4%
7.8%
8.9%
16.7%
11.4%
Bedragen in duizendtallen
Werving baten Kosten eigen fondsenwerving
De kosten Eigen Fondsenwerving zijn gestegen, zowel ten opzichte van begroting als ten opzichte van het voorgaande jaar. We moeten innoveren en dat vereist investeringen in mensen en middelen. Anderzijds moeten we de kosten strak beheersen en binnen de norm van de toezichthouder houden. In 2015 kozen wij ervoor om meer te investeren in (nieuwe) wervings methoden dan begroot. We blijven ruimschoots voldoenwe ruimschoots aan het door de Erkenningsregeling verordonneerde percentage van minder dan 25% kosten voor eigen fondsen werving. Vooral dankzij de inkomsten uit erfenissen & legaten.
Kosten acties derden Kosten beleggingen Subtotaal wervingskosten
Beheer en administratie Kosten beheer- en administratie
Kosten Beheer & Administratie Realisatie 2015
Begroting 2015
Realisatie 2014
€
€
€
Personeelskosten
292
307
304
Algemene kosten
137
165
157
429
472
461
Bedragen in duizendtallen
Totaal
De kosten van Beheer & Administratie lopen terug als beoogd. Deze kosten willen we onder de 10% hebben en we streven naar een percentage lager dan 8%. Dat is ons in 2015 goed gelukt.
46
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Kosten Beheer & Administratie t.o.v. Totale Lasten
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
47
7.7 2016 en verder In 2016 wordt rekening gehouden met dalende inkomsten vanuit de eigen fondsenwerving. De inkomsten vanuit nalatenschappen worden, zoals afgesproken, conservatief ingeschat. Dit geeft een aanzet om te blijven streven naar stabiel lage kosten fondsenwerving en lage kosten beheer en administratie. Hoewel het aantal collectanten en organisatoren voor de Landelijke Collecte in oktober 2015 goed op peil waren, was het resul taat van de collecte lager dan aangenomen. Conform de meerjarenprognose wordt dan ook verwacht dat de opbrengst in 2016 daalt naar 1.900.000. De inzet in 2016 blijft om de andere wervingsmethoden verder te professionaliseren, zodat er een stabiele inkomstenstroom blijft bestaan. Door de besteding van eerder geworven geoormerkte inkomsten, zal het bestedingsratio stijgen. Dit wordt versterkt door de keuze voor overbesteding. Met deze bestedingen, in het kader van doelstellingen van de Stichting, wordt een start gemaakt om de reserve terug te brengen naar het door de toezichthouder gestelde normbedrag.
7.8 Begroting 2016 De begroting 2016 wordt gekenmerkt door voorzichtig begrote inkomsten en hogere uitgaven voor de doelstellingen. Doelbewust geven we meer uit dan we binnen denken te krijgen. Zo besteden we de extra hoge inkomsten uit 2014 en 2015 aan onze doelstellingen. Daarnaast blijven we veel aandacht geven aan innovatieve wervingsmethoden en zullen we ons in blijven inzetten voor geoormerkte giften en giften uit de zakenwereld. De begroting in cijfers ziet er als volgt uit:
BATEN
De overbesteding, naast de geoormerkte uitgaven, betreffen uitgaven in deze inhoudelijke programma’s. Zo wordt in 2016 extra aandacht gegeven aan fellowships. Om de continuïteit in de specifieke opleiding van brandwondenspecialisten (brandwondenartsen en chirurgen) te kunnen borgen, worden er nieuwe brandwon denspecialisten (in-huis) opgeleid in de brandwondencentra. Met fellowships is het mogelijk om werkbezoek af te laten leggen naar geselecteerde buitenlandse experts om extra kennis op te doen die niet in Nederland beschikbaar is.
€
€
3.916.000
5.331.489
Baten uit acties van derden
1.005.000
1.032.169
Baten uit subsidies van overheden
60.000
100.000
100.000
79.985
5.081.000
6.543.643
Doelstelling Preventie
786.000
700.441
Doelstelling Zorg
505.000
593.311
Doelstelling Kwaliteit van Leven
SOM DER BATEN LASTEN Besteed aan doelstellingen
477.000
422.534
Doelstelling Onderzoek
2.417.000
2.356.106
Subtotaal doelstellingen
4.185.000
4.072.392
881.000
955.020
53.000
61.928
0
0
934.000
1.016.948
446.000
429.024
SOM DER LASTEN
5.565.000
5.518.364
RESULTAAT
-484.000
1.025.279
WERVING BATEN Kosten eigen fondsenwerving Kosten acties derden
Binnen het programma Bevorderen kwaliteit van leven wordt de ambitie om psychosociale nazorg te borgen binnen de Nederlandse brandwondenzorg geconcretiseerd. In samenwerking met de VSBN en de Vereniging van Mensen met Brandwonden zal in 2016 een pilotproject worden opgestart en worden extra inspanningen geleverd met betrekking tot het ontwikkeling van verbeterde lotgenoten activiteiten en een op maat gemaakte vaardigheidstraining ‘Leven met Littekens’.
Kosten beleggingen Subtotaal wervingskosten BEHEER EN ADMINISTRATIE Kosten beheer- en administratie
Het programma Wetenschappelijk Onderzoek richt zich op investeren in continuïteit van wetenschappelijk onderzoek en innovatie. In 2015 en 2016 zullen 22 van de 35 projecten vanuit Wetenschappelijk Onderzoek afronden. Om de continuïteit van innovatie te borgen wordt extra geïnvesteerd in de opzet van nieuwe rele vante projecten conform de onderzoeksagenda. Concreet start in 2016 het stimuleren van verpleegkundig en paramedisch onderzoek. Daarnaast wordt het onderzoek naar het onderwerp jeuk van littekens uitgebreid. Conform het recente besluit start tevens het project gericht op het aanmaken van meetsystemen en het registreren van uitkomstmaten van brandwondenbehandeling en patiënt reported uitkomsten.
48
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Gerealiseerd 2015
Baten uit eigen fondsenwerving
Baten uit beleggingen
De lopende activiteiten en programma’s op het gebied van preventie, zorg, kwaliteit van leven en wetenschappelijk onderzoek worden voortgezet. Zo is in 2016 aandacht voor het in kaart brengen van het aantal brandwonden slachtoffers dat zich bij een huisarts meldt, het verder implementeren van projecten gericht op het voorkomen van brandwondenongevallen en de samenwerking met de brandweerorganisatie om de doelgroep ‘senioren’ te bereiken. Binnen de brandwondenzorg worden de voorlichting/educatie, kwaliteits- en richtlijnontwikkelings projecten verder vormgegeven. Samen met Kind en Brandwond en de Vereniging van Mensen met Brandwonden wordt, naast het borgen van bestaand lotgenotencontact, een nieuwe koers ingesl agen door het mede ontwikkelen van meer professionele nazorg.
Begroot 2016
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
49
7.9 Meerjarenbegroting 2015-2017 We zijn op dit moment bezig een nieuw meerjarenplan 2017-2020 op te stellen. Uit het nu nog lopende meerjarenbeleid 2015-2017 blijkt dat de ingezette lijnen van 2013 doorgezet worden in de jaren daarna. Dat zal uiteindelijk resulteren en resulteert in een gelijkmatiger verdeling van onze inkomsten over collecte en overige fondsenwerving. En in een daling van de kosten Eigen Fondsenwerving richting de beoogde 20% (kosten tov de baten Eigen Fondsenwerving). En dat zal resulteren in een kosten overhead die onder de 8% van de totale kosten ligt. Zo houden we een gezonde en slagkrachtige organisatie in stand die de strijd tegen brandwonden de komende jaren met onverminderd enthousiasme zal voeren. Gerealiseerd 2015
2015
2016
2017
€
€
€
€
Baten uit eigen fondsenwerving
5.331
4.179
4.600
4.750
Baten uit acties van derden
1.032
1.005
1.062
1.062
100
50
80
80
Bedragen in duizendtallen
8. Jaarrekening 2015 Nederlandse Brandwonden Stichting
Baten:
Baten uit subsidies Baten uit beleggingen
80
60
134
134
6.543
5.294
5.876
6.026
Doelstelling Preventie
700
801
947
1.047
Doelstelling Zorg
593
492
703
715
Doelstelling Kwaliteit van Leven
423
415
470
517
Totaal Baten Lasten: Besteed aan doelstellingen:
Doelstelling Onderzoek
2.356
2.127
2.077
2.228
Totaal besteed aan doelstellingen
4.072
3.835
4.197
4.507
Kosten eigen fondsenwerving
479
443
527
575
Kosten collecte
476
456
455
456
Kosten eigen fondsenwerving
955
899
982
1.031
In % van baten uit eigen fondsenwerving
18%
22%
21%
22%
62
61
30
52
Kosten beleggingen
0
0
3
3
Totaal werving baten
62
960
1.015
1.086
Beheer en administratie
429
472
492
453
In % van de totale lasten
8%
9%
9%
7%
Totale Lasten
5.518
5.267
5.704
6.046
Resultaat
1.025
27
172
-20
0,62
0,72
0,71
0,75
Werving baten:
Kosten acties van derden
Bestedingsratio Doelstelling t.o.v. baten 50
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
51
Balans (na resultaatbestemming)
31 december
31 december
31 december
31 december
2015
2014
2015
2014
€
€
€
€
ACTIVA
PASSIVA
Immateriële vaste activa
(1)
33.529
4.586
Materiële vaste activa Materiële vaste activa
Reserves en fondsen Continuïteitsreserve
(7)
6.929.828
5.582.234
Bestemmingsreserves
(7)
3.280.662
3.591.139
Bestemmingsfonds
(8)
368.798
380.636
(2)
Bedrijfsmiddelen
1.627.728
1.809.917
Direct in gebruik voor doelstellingen
1.636.462
1.731.569
Voorzieningen
(9)
10.579.288
9.554.009
37.825
93.294
3.541.486
3.264.190
Langlopende schulden Subsidies
(10)
Vlottende activa Voorraden
332.213
854.610
332.213
854.610
(3)
16.124
11.886
Kortlopende schulden
Vorderingen: Debiteuren
(4)
28.153
50.661
Vorderingen en overlopende activa
(5)
2.013.802
832.778 2.041.955
883.439
Subsidies
(10)
1.376.232
1.649.830
Consortium Pepsi
(11)
165.112
156.564
123.170
160.513
(12)
109.595
120.502
(13)
369.094
397.256
Crediteuren Belastingen en premies Overige schulden en
Liquide middelen
(6)
8.292.308
13.614.925
52
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
7.989.603
12.464.181
overlopende passiva
2.143.203
2.484.665
13.614.925
12.464.181
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
53
Staat van baten en lasten over 2015
Kasstroomoverzicht 2015
Begroting 2015
2015
2014
€
€
€
2015 €
€
2014 €
€
Baten: - baten uit eigen fondsenwerving
(14)
5.331.489
4.179.000
4.926.130
- baten uit acties van derden
(15)
1.032.169
1.005.000
1.065.590
- baten uit beleggingen
(16)
79.985
50.000
87.471
- baten uit subsidies van overheden
(17)
100.000
60.000
75.000
6.543.643
5.294.000
6.154.191
- doelstelling Preventie
700.441
801.000
726.010
- doelstelling Zorg
593.311
492.000
384.006
- doelstelling Kwaliteit van Leven
422.534
415.000
441.754
2.356.106
2.127.000
2.291.503
4.072.392
3.835.000
3.843.273
Werving baten: - acties derden - beleggingen
Beheer en administratie
1.942.832
2.232.742
Collecte
1.925.276
2.117.636
21.995
5.055
Webshop/verzendhuis Nalatenschappen en legaten Consortium Pepsi
Besteed aan doelstellingen:
- eigen fondsenwerving
Giften en donaties
Loterijacties
Lasten: (zie toelichting model C op pagina 68)
- doelstelling Onderzoek
Ontvangsten:
Euro Tissue Bank: vergoeding tbv kosten voor gemene rekening
Bestedingen uit voorzieningen
-1.452.614
-1.805.527
Crediteuren
-2.045.315
-1.709.887
Personeelskosten
-1.967.986
-2.114.425
0
0
1.016.948
960.000
861.717
Kasstroom uit operationele activiteiten
429.024
472.000
461.357
Investeringen in vaste activa Opbrengst verkochte vaste activa
987.844
Kasstroom uit financieringsactiviteiten 17,9%
21,5%
16,7%
Besteding doelstellingen in % van de baten
62,2%
72,4%
62,4%
Besteding doelstellingen in % van de lasten
73,8%
72,8%
74,4%
7,8%
9,0%
8,9%
Bestemmingsfonds
-11.838
0
343.111
Continuïteitsreserve
1.347.589
27.000
898.638
-310.472
0
-253.905
1.025.279
27.000
987.844
Kosten Beheer & Administratie in % van de som der lasten
Mutatie liquide middelen
-5.639.450
-5.656.062
195.758
1.392.581
-12.150
-79.626
35.653
13.938
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
Rente Kosten eigen fondsenwerving in % van baten uit eigen fondsenwerving
7.048.643
Subsidies incl. basisfinanciering
0
27.000
810.000
-18.624
40.357
1.025.279
500.000
-117.050
Consortium Pepsi
61.000
Resultaat
75.188
-7.599
61.928
5.166.347
50.125
-56.485
821.360
5.267.000
995.179
Uitgaven:
899.000
5.518.364
669.424 1.138.598
5.835.208
955.020
Som der lasten
399.701
-65.688
23.503
78.778
83.444 83.444
78.778
302.705
1.405.671
Resultaatbestemming Toevoeging/onttrekking aan:
Bestemmingsreserves
54
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
55
Toelichting balans en staat van baten en lasten
Bestemmingsfonds Het bestemmingsfonds betreft fondsen vanuit geoormerkte werving bedoeld voor specifieke met de ontvangers reeds afgesproken projecten. Deze fondsen worden na het boekjaar uitgegeven.
Algemene grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening De jaarrekening is in overeenstemming met de Richtlijn 650 Fondsenwervende Instellingen. De jaarrekening wordt opgesteld naar de grondslag van historische kosten. Activa en passiva worden opgenomen tegen de nominale waarde. De baten en lasten worden toegerekend aan het boekjaar waarop deze betrekking hebben ongeacht of zij tot ontvangsten en uitgaven in dat boekjaar hebben geleid. Baten worden slechts opge nomen voor zover zij op de balansdatum zijn gerealiseerd. Lasten en risico’s die hun oorsprong hebben voor het einde van het boekjaar worden in de jaarrekening verwerkt indien zij bekend zijn op het moment van opmaken van de jaarrekening. Baten uit nalatenschappen worden opgenomen in het boekjaar waarin de omvang voldoende betrouwbaar kan worden vastgesteld.
Voorzieningen Onder voorzieningen worden opgenomen: • Onderhoudsvoorziening: De voorziening ter gelijkmatige verdeling van onderhoudslasten gebouwen wordt bepaald op basis van te verwachten kosten over een reeks van jaren. De voorziening wordt lineair opgebouwd. Het uitgevoerde onder houd wordt ten laste van deze voorziening gebracht. • Bedrijfstakpensioenfonds: De Nederlandse Brandwonden Stichting is aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds van de zorgsector. De door het fonds verzorgde pensioenregeling is een middelloonregeling. Behalve de premiebetalingen heeft de Nederlandse Brandwonden Stichting geen andere verplichtingen dan eventuele toekomstige verhogingen van de premie.
Continuïteit Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling.
Stelselwijziging
Er zijn in 2015 geen stelselwijzigingen doorgevoerd. Vergelijkende cijfers zijn dientengevolge ongewijzigd
Toegezegde subsidies komen geheel ten laste van het boekjaar waarin het besluit tot toekenning aan de subsidie ontvanger is meegedeeld, ongeacht in welk boekjaar de subsidie wordt uitgekeerd.
Grondslagen waardering activa en passiva en bepaling van het resultaat
Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd op aanschafwaarde, verminderd met afschrijvingen, bepaald op basis van de geschatte levensduur. De lineaire afschrijvingen worden door middel van een percentage over de aanschaf waarde berekend met ingang van het moment van ingebruikname.
De opbrengst van nalatenschappen worden opgenomen in het boekjaar als uit een (voorlopige) boedelbeschrijving de omvang van de nalatenschap voldoende betrouwbaar kan worden vastgesteld. Voorzichtigheidshalve wordt de opbrengst dan in eerste aanleg op 80% van de totale waarde geschat.
Baten uit acties van derden Het onder ‘aandeel in acties van derden’ opgenomen bedrag betreft de van de Vriendenloterij en de Lotto/ Krasloterij ontvangen bijdragen. Deze opbrengsten betreft de netto ontvangen bedragen.
• Huisvestingskosten m² vloeroppervlak • Personeelskosten aantal werknemers • Kantoor & algemene kosten aantal werkplekken • Afschrijvingen m² en werkplekken
Vorderingen, overlopende activa en liquide middelen Deze worden gewaardeerd tegen de nominale waarde, eventueel onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid.
De continuïteitsreserve geeft het vrij besteedbaar deel van de reserves aan. Het vrij besteedbaar vermogen geeft aan hoeveel geld beschikbaar is voor de besteding aan doelstellingen en heeft tevens de functie van buffer voor onverwachte tegenvallers. Onder bestemmingsreserves is opgenomen het bedrag aan eigen middelen dat is aangewend ten behoeve van de financiering van activa ter realisering van de doelstellingen en bedrijfsvoering.
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Toedeling kosten (voor zover niet direct toerekenbaar) Kosten worden voor zover dat kan direct toegerekend aan de verschillende doelstellingen en/of afdelingen, te weten: Preventie, Zorg, Kwaliteit van Leven, Onderzoek, Beheer & Administratie, Collecte en Fondsenwerving. Voor de navolgende resterende indirecte kosten gelden de genoemde verdelingsgrondslagen:
De voorraden worden gewaardeerd tegen inkoopprijs, eventueel onder aftrek van een voorziening voor incourantheid.
Reserves
Waarderingsgrondslag overige baten Overige baten worden verantwoord voor de netto ontvangen bedragen
Voorraden
56
Nalatenschappen
Financiële instrumenten Financiële instrumenten omvatten investeringen in handelsvorderingen en overige vorderingen, geldmiddelen, handelsschulden en overige te betalen posten. Financiële instrumenten worden bij de eerste opname verwerkt tegen reële waarde. Na de eerste opname worden financiële instrumenten op de hierna beschreven manier gewaardeerd.
Baten en lasten Baten en lasten worden opgenomen als ze zich hebben voorgedaan dan wel wanneer de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. De inkomsten van de Lotto/Krasloterij over het 4de kwartaal worden geschat.
Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op aanschafwaarde, verminderd met afschrijvingen, bepaald op basis van de geschatte levensduur. De lineaire afschrijvingen worden door middel van een percentage over de aanschaf waarde berekend met ingang van het moment van ingebruikname. De auto’s worden afgeschreven op basis van een vast percentage (30%) van de boekwaarde.
Toegezegde subsidies
Grondslagen voor de opstelling van het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de directe methode.
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
57
Ingedeeld naar activasoort:
Toelichting op de balans (1)
Panden
ICT
Inventaris
Auto’s
Totaal
€
€
€
€
€
3.419.011
21.520
65.109
35.846
3.541.486
Investeringen
0
2.302
12.586
9.000
23.888
Verkopen
0
0
0
-35.653
-35.653
Boekwinst op inruil
0
0
0
225
225
-209.728
-10.469
-43.341
-2.218
-265.756
3.209.283
13.353
34.354
7.200
3.264.190
4.705.373
54.244
266.486
9.000
5.035.103
Afschrijvingen
-1.496.080
-40.891
-232.132
-1.800
-1.770.913
Stand per 31 december
3.209.283
13.353
34.354
7.200
3.264.190
Immateriële vaste activa Het verloop van de immateriële vaste activa in 2015 is als volgt weer te geven: Stand per 1 januari 2014 Totaal
Orca
Website
2015 Totaal
€
€
€
€
22.829
10.700
33.529
64.547
Investeringen
0
0
0
0
Desinvestering
0
0
0
0
-22.829
-6.114
-28.943
-31.018
0
4.586
4.586
33.529
Stand per 1 januari
Afschrijvingen Stand per 31 december
Aanschafwaarde cumulatief Afschrijvingen cumulatief
74.711
18.344
93.055
93.055
-74.711
-13.758
-88.469
-59.526
0
4.586
4.586
33.529
De afschrijvingspercentages bedragen: % Orca Collecte database 33 Website 33
(2) Materiële vaste activa
Bedrijfsmiddelen
Direct in gebruik voor doelstelling
2015 Totaal
2014 Totaal
€
€
€
€
1.809.917
1.731.569
3.541.486
3.764.528
23.888
0
23.888
79.624
-35.428
0
-35.428
-10.000
-170.649
-95.107
-265.756
-292.666
Stand per 31 december
1.627.728
1.636.462
3.264.190
3.541.486
Aanschafwaarde cumulatief
2.835.895
2.199.208
5.035.103
5.310.589
-1.208.167
-562.746
-1.770.913
-1.769.103
1.627.728
1.636.462
3.264.190
3.541.486
Investeringen Desinvesteringen/inruil Afschrijvingen
Afschrijvingen cumulatief
58
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Stand per 31 december
Cumulatief: Aanschafwaarde
De afschrijvingspercentages bedragen: % Gebouwen 3 Verbouwingen panden 10 en 20 Apparatuur en inventaris 20,25 en 33 Auto’s (van de boekwaarde) 30
De investeringen betreffen:
Het verloop van de materiële vaste activa in 2015 is als volgt weer te geven:
Stand per 1 januari
Afschrijvingen
€
Computerapparatuur
2.302
Auto
9.000
Inventaris Zeestraat
12.586 23.888
De verkopen betreffen:
€
Auto naar Euro Tissue Bank
31.653
Auto ingeruild
4.000
De Nederlandse Brandwonden Stichting is eigenaar van Zeestraat 25, 27 en 29, alsmede van Markt 58 en 58a. In de panden zijn behalve de Nederlandse Brandwonden Stichting ook de Euro Tissue Bank, de Verenigde Samenwerkende Brandwondencentra Nederland (VSBN), de Vereniging van Mensen met Brandwonden (VMB) en de Stichting Kind en Brandwond gehuisvest. Het juridische eigendom van Zeestraat 29 te Beverwijk is van Stichting Administratiekantoor Duijnwijck. In deze stichting vindt geen enkele activiteit plaats. Er zijn dan ook geen inkomsten, uit welke hoofde dan ook. De Nederlandse Brandwonden Stichting is enig bestuurder van Stichting Administratiekantoor Duijnwijck.
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
59
(3) Voorraden
Webshopartikelen
(6) Liquide middelen 31 december 2015
31 december 2014
€
€
11.886
16.124
De liquide middelen zijn vrij opneembaar. De specificatie is als volgt:
(4) Debiteuren
Debiteurensaldo per 31 december
31 december 2015
31 december 2014
€
€
28.153
50.661
31 december 2015
31 december 2014
€
€
Rabo VermogenSparen
6.600.000
6.300.000
Triodos depositorekening
1.000.000
1.000.000
684.200
665.126
7.797
22.349
26
25
285
2.103
8.292.308
7.989.603
Rabobank ING bank Triodos rendementsrekening Kas
(5) Vorderingen en overlopende activa
De specificatie is als volgt: 31 december 2015
31 december 2014
€
€
0
19.833
149.860
165.607
70.133
32.332
100.000
95.245
1.725
1.949
1.566.163
394.786
8.832
5.686
Vooruitbetaalde facturen
25.738
21.365
Rente bank
76.985
80.445
Min van Veiligheid en Justitie / Brandpreventieweek
10.000
10.000
4.366
5.530
2.013.802
832.778
Rekening-courant Euro Tissue Bank Vriendenloterij Vriendenloterij - geoormerkt Lotto/Krasloterij Support actie Nalatenschappen Collecte-opbrengsten
Diversen
(7) Reserves Het vermogen wordt onderverdeeld in continuïteitsreserve en bestemmingsreserves. De continuïteits reserve geeft aan hoeveel geld beschikbaar is voor de besteding aan doelstellingen en heeft tevens de functie van buffer voor onverwachte tegenvallers. Onder de bestemmingsreserves wordt dat deel van het vermogen verantwoord dat overeenkomt met het bedrag aan eigen middelen dat is aangewend ten behoeve van de financiering van activa bedrijfsvoering en activa ter realisering van de doelstellingen. In ons geval zijn dat de vaste activa en de voorraden. We streven ernaar om de continuïteitsreserve rond de 3 miljoen euro te laten zijn. Dat zijn de maximale kosten die we denken te gaan maken als we gedwongen zouden worden al onze activiteiten binnen een jaar te moeten stoppen. Verder geldt dat de continuïteitsreserve niet meer mag bedragen dan 1,5 keer de jaarlijkse kosten van de werkorganisatie. De VFI-richtlijn ‘Reserves Goede Doelen’ , de zogenaamde Herkströternorm, bepaalt de maximale hoogte voor 2015 op 5,2 miljoen euro. Door het grote resultaat 2015 sluit het boekjaar met een hoger continuiteits¬reserve dan beoogd. Deze overschrijding van het vastgestelde continuiteitsreserve zal vanaf 2016 worden terugge bracht tot onder het gewenste niveau door toekenningen aan de geoormerkte doelen en een verhoging van de beschikbare subsidiegelden ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek. Verloop overzicht reserves:
Stand per 1 januari Mutatie (im)materiele vaste activa Mutatie voorraden Toegevoegd aan bestemmingsfonds Resultaat lopend boekjaar Stand per 31 december
60
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Continuïteits
Bestemmings
reserve
reserve
Totaal
€
€
€
5.582.234
3.591.139
9.173.373
306.239
-306.239
0
4.238
-4.238
0
11.838
0
11.838
1.025.279
0
1.025.279
6.929.828
3.280.662
10.210.490
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
61
De samenstelling van de bestemmingsreserves is als volgt: 31 december 2015
31 december 2014
€
€
- activa doelstelling
1.636.462
1.731.569
- activa bedrijfsvoering: materiële vaste activa
1.627.728
1.809.917
4.586
33.529
11.886
16.124
3.280.662
3.591.139
immateriële vaste activa voorraden
De voorziening groot onderhoud wordt gevormd ten behoeve van de panden Zeestraat 25, 27 en 29 en Markt 58 en 58a. De onttrekking in 2015 heeft betrekking op het reinigen van de luchtbehandelingssystemen, vervangen van airco’s en het opknappen van de panden Zeestraat 27/29 (vloerbedekking, binnen schilderwerk en dakbedekking).
(10) Subsidies Het verloop van het bedrag aan toegezegde subsidies is als volgt:
Stand per 1 januari Bij: reisbeurzen
(8) Bestemmingsfonds
Toegezegd uit geoormerkte giften
Het verloop in 2015 betreft:
toegezegd in boekjaar 1 januari 2015
Ontvangen
Besteed
31 december 2015
31 december 2014
€
€
1.982.043
2.379.633
9.932
500
0
147.514
1.092.780
762.752
3.084.755
3.290.399
20.069
16.058
3.064.686
3.274.341
833.844
1.292.298
2.230.842
1.982.043
€
€
€
€
7.000
0
7.000
0
233.080
0
0
233.080
1.500
2.000
3.500
0
BWC Beverwijk
10.250
0
10.250
0
Opgenomen onder langlopende schulden
854.610
332.213
BWC Groningen
101.846
36.612
138.458
0
Opgenomen onder kortlopende schulden
1.376.232
1.649.830
BWC Beverwijk, 40 jarig jubileum
4.662
0
4.662
0
2.230.842
1.982.043
Aquatraining
6.798
54.910
0
61.708
10.500
0
10.500
0
5.000
0
0
5.000
Brandwondendag
0
17.975
17.975
0
Dance, Dance, Dance
0
25.000
25.000
0
Richtlijnontwikkeling Heelkunde
0
19.010
0
19.010
Pepsi
0
50.000
0
50.000
380.636
205.507
217.345
368.798
BWC recreatieruimte Pijnbestrijding bij kinderen met brandwonden Coaching vrijwilligers
Lekker Leuk Logeren Koud Plasma
Totaal
Het bestemmingsfonds betreft het verloop van de geoormerkte giften en de uitgaven die hierop betrekking hebben.
(9) Voorzieningen Verloop in 2015 van de voorziening groot onderhoud: 31 december 2015
31 december 2014
€
€
Saldo per 1 januari
93.294
88.893
Toevoeging
12.000
12.000
Onttrekking
-67.469
-7.599
37.825
93.294
Saldo per 31 december
62
af: vrijval in boekjaar
31 december 2015
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
af: betaald in boekjaar Stand per 31 december
De subsidies die doorlopen na 31 december 2016 worden voor het deel na 31 december 2016 opgenomen onder langlopende schulden. Voor een verloopoverzicht subsidie op jaar verwijzen wij u naar pagina 88.
(11) Consortium LSH Verloop in 2015: 31 december 2015
31 december 2014
€
€
Saldo per 1 januari
156.564
0
Ontvangen bijdragen
268.072
175.188
Gedeclareerde kosten
-259.524
-18.624
Saldo per 31 december
165.112
156.564
In 2014 is een samenwerking gestart met vier partijen in het kader van het topsectorenbeleid van de Nederlandse overheid (Life Science Health) en daarmee ook met een subsidie van het ministerie van Economische Zaken. Het eerste project (LSH Impuls-Pepsi) heeft de intentie om binnen een periode van maximaal 4 jaar een (onderzoeks)resultaat te realiseren, dat toepasbaar is in de brandwondenzorg. Geprognosticeerd is op dit moment dat dit traject in totaal maximaal € 1.203.000 gaat kosten, verdeeld over de deelnemende partijen. Het staat overigens iedere partij
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
63
vrij om op elk moment tussentijds uit te stappen. De Nederlandse Brandwonden Stichting neemt deel voor maximaal € 400.000 in die 4 jaren. Het tweede project (LSH 2Treat) betreft de ontwik keling van een hydrogel.
(12) Belastingen en premies sociale verzekeringen De specificatie is als volgt: 31 december 2015
31 december 2014
€
€
87.845
99.245
Pensioenlasten
6.734
4.034
Omzetbelasting
15.016
17.223
109.595
120.502
31 december 2015
31 december 2014
€
€
Rekening-courant Euro Tissue Bank
29.118
0
Accountants- en belastingadvieskosten
13.855
17.875
149.040
151.306
6.621
17.028
43.579
82.734
0
21.208
Vooruitontvangen inz CO2 Campagne 2016/2015
25.000
25.000
LSH 2-treat bijdrage 2015
25.000
0
Toezegging project Aquatraining
20.000
20.000
2.000
6.000
43.303
43.842
Bankkosten
6.063
5.944
Diversen
5.515
6.319
369.094
397.256
Loonheffing
(13) Overige schulden en overlopende passiva De specificatie is als volgt:
Vakantiegeld en vakantiedagen (inclusief sociale lasten) Nationaal Huidfonds (deel opbrengst loterijen) Nog te ontvangen facturen Personeel
Fellowship A. de Jong EMSB Burnmiles
64
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Niet uit de balans blijkende verplichtingen Aan de VSBN is met ingang van 1 januari 2009 een basisfinanciering toegekend voor de instand houding van een basisorganisatie. Daarnaast worden om niet huisvesting voor kantoor- en laboratoriumwerkzaamheden ter beschikking gesteld, alsmede alle voorzieningen om die huis vesting te gebruiken. De afspraken over deze basisfinanciering worden elk jaar opnieuw gemaakt. Met ingang van 2016 zal de basisfinanciering worden gesteld op € 655.472. Met ingang van april 2011 is er een leasecontract voor 5 jaar voor zes kopieermachines. Dit betreft operationele lease en bedraagt per 1 april 2015 € 1.598 per maand. Met ingang van 25 februari 2010 is er een leasecontract voor 5 jaar voor de telefooncentrale. Dit betreft operationele lease en bedraagt € 874 per maand. Eind juli is dit contract beëindigd en is de telefooncentrale overgenomen. Met ingang van 1 januari 2014 is er een overeenkomst gesloten met de Euro Tissue Bank. Die overeenkomst bepaalt dat de Euro Tissue Bank gedurende tien jaar diensten voor gemene rekening zal afnemen van de Nederlandse Brandwonden Stichting. Dat betreft voornamelijk huisvesting en ondersteuning van bedrijfsvoering.
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
65
Toelichting op de staat van baten en lasten Begroting
Begroting
2015
2015
2014
2015
2015
2014
€
€
€
€
€
€
(14) Baten uit eigen fondsenwerving
(15) Baten uit acties van derden
Collecte
1.929.005
2.000.000
2.123.231
Vriendenloterij
635.101
700.000
709.677
Giften
1.499.104
1.769.000
1.389.264
Lotto / Krasloterij
304.845
330.000
335.921
205.091
0
581.412
26.266
20.000
24.677
1.571.078
300.000
706.044
153.087
50.000
91.963
Sponsoring
62.250
20.000
57.000
9.491
10.000
10.380
Verkoop goederen
19.802
50.000
20.142
1.128.790
1.110.000
1.172.618
Overige baten uit eigen fondsenwerving
45.159
40.000
49.037
96.621
105.000
107.028
5.331.489
4.179.000
4.926.130
1.032.169
1.005.000
1.065.590
0
0
1.000
79.985
50.000
86.471
79.985
50.000
87.471
Min. Van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties t.b.v. CO Campagne
25.000
0
0
Min. Van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties t.b.v.Rookmelderteam
25.000
10.000
25.000
Ministerie van Veiligheid en Justitie t.b.v. Nationale Brandpreventieweken
50.000
50.000
50.000
100.000
60.000
75.000
Geoormerkte giften Nalatenschappen/legaten
106.910
87.576
Kostprijs
69.921
51.250
Bruto marge
36.989
36.326
17.187
16.184
19.802
20.142
Kosten
Vriendenloterij ( geoormerkte loten) Support Actie
Af: Aandeel Huidfonds
Het 4de kwartaal van de Lotto/Krasloterij is geschat op € 100.000.
Toelichting betreffende de verkoop goederen Netto omzet
FBU
(16) Baten uit beleggingen Rente rekening-courant ETB Bankrente
(17) Baten uit subsidies van overheden
66
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
67
Toelichting lastenverdeling
Begroting
2014 €
€
€
(18) Subsidies
Onderzoek
1.023.321
750.000
762.752 0
0
147.514 1.668.897
1.395.000
1.554.766 20.069
0
16.058 1.648.828
1.395.000
1.538.708
Preventie
€
0
293.603
(18)
(19)
358.645
5.606
(21)
5.267
(20)
(22)
700.441
9.285
28.035
Huisvestingskosten
(24)
(23)
Totaal
Afschrijvingen
Kantoor- en algemene kosten
Personeelskosten
Publiciteit en communicatie
Eigen projecten
Subsidies
Lasten Realisatie
Bestemming
2015
€
1.648.828
€
1.072.958
1.648.828
€
Kwaliteit Subtotaal van leven Onderzoek doelstelling
247.035
€
Fondsen werving
432
150.161
€
Collecte
0
20.000
0
€
6.129
417.196
0
€
Acties Subtotaal derden werving
291.657
6.974
0
0
€
Beheer en administratie
1.802.525
50.697
1.490.154
1.648.828
€
Totaal 2015
1.853.000
23.000
1.408.000
1.395.000
€
Begroot 2015
1.876.700
13.831
1.173.058
1.538.708
€
Totaal 2014
Werving baten
0
328.622
5.697
477.220
165.287
37.594
38.543
17.038
247.465
82.034
5.606
191.212
94.000
1.033.648
88.991
183.876
12.492
221.061
6.099
3.050
426
69.400
2.587
54.799
299.787
5.545
315.000
42.118
269.003
27.530
101.593
95.880
71.530
33.124
1.882
16.624
1.041
182.229
33.637
179.000
4.096
168.166
114.084
15.308
89.819
38.774
8.411
476.400
5.166.347
478.620
5.267.000
4.072.392
5.518.364
2.356.106
61.928 1.016.948
422.534
429.024
Doelstelling Zorg
€
285.446
9.344
270.066
3.789
18.097
6.569
593.311
69 Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015 Jaarrekening Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
68
500
Totaal Subsidies
1.000
Af: Vrijval subsidies
1.000
Subsidie aan derden uit geoormerkte gift
644.000
Verstrekte subsidies aan derden
644.000
Reisbeurzen
644.576
Basisfinanciering VSBN
2015
Begroting 2015 €
(19) Projecten doelstelling
Begroting
2015
2014
2015
2015
2014
€
€
€
€
€
179.629
122.000
116.574
67.024
45.000
8.080
0
3.000
90
382
20.000
1.440
247.035
190.000
126.184
Kosten collecte
150.161
109.000
101.789
Fondsenwerving acties derden
20.000
25.000
10.061
Totaal projecten werving baten
417.196
324.000
238.034
1.490.154
1.408.000
1.173.058
7.296
10.000
0
38.735
7.000
7.324
4.666
6.000
6.507
50.697
23.000
13.831
(19) Projecten werving baten
Preventie
Fondsenwerving
Brandwonden voorkomen
132.728
140.000
123.237
Brandveilig Leven
151.550
220.000
177.173
9.325
20.000
6.462
293.603
380.000
306.872
Geoormerkte kosten BWC Groningen
138.458
0
7.774
Geoormerkte kosten BWC Beverwijk
10.250
0
0
Deskundigheidsbevordering
62.603
75.000
44.065
Brandwondenacademie
70.155
90.000
16.523
3.980
18.000
764
0
2.000
0
285.446
185.000
69.126
Vooronderzoek en evaluatie Zorg
Richtlijnontwikkeling Calamiteiten Kwaliteit van Leven
0
0
400
Geoormerkte kosten Brandwondendag
17.975
0
23.000
Geoormerkte kosten Vriendenfonds
3.500
0
0
Geoormerkte kosten Dance, Dance, Dance,
25.000
0
0
Geoormerkte kosten Lekker Leuk Logeren
10.500
0
0
Bevordering lotgenotencontact
Geoormerkte kosten coaching vrijwillegers
Kosten giften zakelijk Kosten giften Stichtingen en Fondsen Kosten giften nalatenschappen/legaten
Collecte
Totaal eigen projecten
48.891
70.000
49.326
11.651
15.000
37.239
Revalidatie
31.643
35.000
20.120
Onderzoek
0
2.000
0
4.819
5.000
3.120
Website Marketing
11.308
2.000
5.108
165.287
129.000
138.313
0
0
56.275
Geoormerkte kosten BWC Beverwijk 40 jarig jubileum
4.662
0
3.338
Geoormerkte kosten BWC Recreatieruimte
7.000
0
0
100.000
100.000
100.000
1.800
2.000
1.000
25.000
25.000
0
182.987
260.000
258.408
2.010
2.000
1.692
0
1.000
0
5.163
0
0
328.622
390.000
420.713
1.072.958
1.084.000
935.024
Bevordering psycho-sociale zorg Onderzoek Geoormerkte kosten 3D printer
LSH Impulse 2014 Proefschriften LSH 2Treat Leerstoelen VU en Leiden Wetenschapsdag Patientenparticipatie Brandwondenacademie
Totaal projecten doelstelling
70
Kosten giften particulier
Informatie voor mensen met brandwonden
Patientenparticipatie
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
(20) Publiciteit en communicatie
Abonnementen en documentatie
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
71
Begroting
Bezoldiging directie dhr. R.W.J. Baardse
2015
2015
2014
€
€
€
2014
onbepaald
onbepaald
36
36
100%
100%
01.01-31.12
01.01–31-12
Dienstverband:
(21) Personeelskosten
Aard (looptijd) Salarissen
2015
1.473.755
1.573.000
1.575.802
Sociale lasten
238.772
271.000
266.994
Pensioenlasten
131.188
146.000
147.113
95.138
75.000
94.592
1.938.853
2.065.000
2.084.501
Bezoldiging:
€
€
Overige personeelsvergoedingen
Uren Parttime % Periode
Bij: inleen
14.852
5.906
Jaarinkomen
92.386
90.319
Af: uitkering sociale verzekeringwetten
19.132
15.148
Vakantiegeld
7.380
7.078
99.766
97.397
9.195
9.995
10.529
10.467
119.490
117.860
1.934.573
2.065.000
2.075.259
24.891
40.000
66.559
Kosten opleidingen
9.631
2.000
5.988
Autokosten
4.535
12.000
9.735
1.973.630
2.119.000
2.157.541
Kosten P&O
Fulltime jaarinkomen Sociale lasten Pensioenlasten Totale bezoldiging
Per 1 februari 2013 is dhr. R.W.J. Baardse benoemd als directeur van de Nederlandse Brandwonden Stichting. Salarissen
137.647
244.000
245.573
Kosten P&O
8.847
15.000
23.382
Autokosten
-3.062
7.000
4.029
143.432
266.000
272.984
27.673
0
7.857
1.802.525
1.853.000
1.876.700
Doorbelast aan Euro Tissue Bank
Direct tlv projecten
Gemiddeld aantal personeelsleden: Gemiddeld aantal personeelsleden in fulltime arbeidsplaatsen
31,9
32,6
33,4
Het beloningsbeleid volgt de CAO-Ziekenhuizen. Functies zijn beschreven en gewaardeerd volgens het in die CAO gehanteerde functiewaarderingssysteem FWG 3.0
Aan de directie zijn geen leningen, voorschotten of garanties verstrekt. De Raad van Toezicht heeft op advies van de remuneratiecommissie het bezoldigingsbeleid, de hoogte van de directiebeloning en de hoogte van de bezoldigingscomponenten opnieuw per december 2015 vastgesteld. Het beleid wordt periodiek geactualiseerd. Bij de bepaling van het bezoldigingsbeleid en de vaststelling van de beloning volgt de Nederlandse Brandwonden Stichting de Adviesregeling Beloning Directeuren van Goede Doelen van Goede Doelen Nederland en de Code Wijffels. De Adviesregeling geeft aan de hand van zwaartecriteria een maximumnorm voor het jaarinkomen. De weging van de situatie bij de Nederlandse Brandwonden Stichting vond plaats door de remuneratiecommissie. Dit leidde tot een zogenaamde BSD-score van 415 punten met een maximaal jaarinkomen van € 109.550 (ongewijzigd in 2015). Het fulltime jaarinkomen van de directie, ad. € 99.766 blijft binnen het maximum van € 109.550 volgens de beloningsregeling van Goede Doelen Nederland.
De leden van de Raad van Toezicht zijn onbezoldigd. Aan de leden van de Raad van Toezicht zijn geen leningen, voorschotten of garanties verstrekt.
72
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
73
Begroting
Begroting
2015
2015
2014
2015
2015
2014
€
€
€
€
€
€
154.589
162.000
155.011
(22) Huisvestingskosten
(24) Afschrijvingen
Onderhoudskosten gebouwen
95.096
91.000
87.616
Panden Zeestraat
Dotatie voorziening groot onderhoud
12.000
12.000
12.000
Pand Markt
55.139
55.000
55.139
Verlichting, verwarming etc.
51.352
59.000
42.500
Inventaris en apparatuur
53.810
59.000
68.417
Overige huisvestingskosten
22.121
30.000
24.335
Auto’s
2.218
15.000
13.881
180.569
192.000
166.451
22.829
23.000
24.904
91.578
98.000
84.417
Website
6.114
6.000
6.115
88.991
94.000
82.034
Spandoeken
0
0
217
294.699
320.000
323.684
126.533
141.000
141.455
168.166
179.000
182.229
Doorbelast aan Euro Tissue Bank
(23) Kantoor- en algemene kosten Drukwerk en kantoorbenodigdheden
40.602
45.000
40.720
Portikosten
26.945
31.000
28.089
Kosten automatisering
84.936
120.000
106.159
Telefoonkosten
41.593
45.000
52.473
Assurantiekosten
11.337
13.000
12.044
Abonnementen/ contributies
41.704
53.000
38.803
Accountantskosten
11.105
31.000
40.538
Advieskosten
4.901
0
3.223
Congres- en (opleidingskosten)
3.380
0
349
Reis- en verblijfkosten
3.540
2.000
3.277
22.193
20.000
23.188
7.646
7.000
8.369
12.409
3.000
2.175
8.590
6.000
-1.846
320.881
376.000
357.561
51.878
61.000
57.774
269.003
315.000
299.787
Betalingsverkeer Kantinekosten Onderhoud en validatie Diverse algemene kosten
Doorbelast aan Euro Tissue Bank
74
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
ORCA database
Doorbelast aan Euro Tissue Bank
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
75
9. Overige gegevens 9.1
76
Controle verklaring van de onafhankelijke accountant
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
77
10. Bijlage 10.1 Voortgang prestatie-indicatoren en succesfactoren meerjarenbeleid
Ambitie Bevorderen preventie In Nederland woon, werk en leef je veilig met een minimumrisico op brand(wonden)letsel.
Prestatie indicatoren
Succesfactoren
Voortgang
P1 - Het aantal acute brandwon
S1 - In samenwerking met, onder
S1 – Inhoudelijke samenwerking met
denslachtoffers onder de 4 jaar daalt
andere, de Vereniging Samenwerken
werkgroep epidemiologie VSBN is in
tot 2016 met 10% ten opzichte van het
de Brandwondencentra Nederland en
2013 opgestart binnen project 0-4
3 jaars gemiddelde, gemeten in 2012,
het Instituut Fysieke Veiligheid, is in
jarigen. De samenwerking met het
gemeten via de VSBN registratie R3 en
2014 een deelprogramma onderzoek
IFV, met een gezamenlijk onderzoek
de Landelijke Medische Registratie.
gestart gericht op het bevorderen
naar interventies is in december 2015
van epidemiologie, registratie en
afgerond.
Wijziging / aandacht
probleemanalyse ten behoeve van de verdere ontwikkeling van preventieinterventies en effectevaluaties. P2 - Het totaal aantal brandwon
S2 - De begeleidingscommissie
S2 – De begeleidingscie functioneert.
P en S- De prestatie en succesfactoren
denslachtoffers, behandeld op de
Preventie binnen de Nederlandse
Brandweer Nederland heeft extra
moet worden aangepast aan een meer
Spoedeisende Eerste Hulp van Ne
Brandwonden Stichting is een blauw
deelnemers aan de begeleidingscie
reëel aantoonbaar percentage op basis
derlandse ziekenhuizen daalt tot 2016
druk van actieve stakeholders inzake
toegevoegd na het vertrek van de
van literatuuranalyse en epidemiologi
met 10% ten opzichte van de 3jaars
veiligheid: Brandweer Nederland, Vei
expert van VeiligheidNL. NIBHV is in
sche data. De voorbereidende acties
gemiddelden in 2012, gemeten door
ligheidNL, Instituut Fysieke Veiligheid,
2015 aangesloten.
worden ondernomen.
het Letsel Informatie Systeem van
Ministerie van Veiligheid en Justitie en
VeiligheidNL
het Verbond van Verzekeraars.
P3 - Het aantal acute ziekenhuisop
S3 - De bewustwording met betrek
S3 – De 0-meting is vanaf januari
namen na een brandwondenongeval
king tot aantoonbare oorzaken van
2014 beschikbaar. Er is sprake van een
daalt tot 2016 met 10% ten opzichte
brandwonden zoals hete vloeistoffen,
daling van het aantal ongevallen met
van het 3 jaars gemiddelde, gemeten
hete voorwerpen, brandbare vluchtige
brandbare vluchtige stoffen (R3). De
in 2012, gemeten door de Landelijke
stoffen en kookgedrag stijgt door
campagnevoering gericht op ouders
Medische Registratie.
communicatie met geselecteerde
van jonge kinderen is gestart en wordt
doelgroepen tot 2016 met tenminste
jaarlijks herhaald.
20% ten opzichte van de 0-meting in 2013.
9.2 Bestemming resultaat. Het resultaat wordt conform de artikelen 2 en 3 van de statuten van de Nederlandse Brandwonden Stichting toegevoegd aan de Algemene reserve.
P4 - Het aantal gewonden met brand
S4 - Snelle melding van een brand/
S4 – Interventies binnen de Watdoejij
wonden/inhalatietrauma na woning
ongeval wordt middels communicatie
bijbrandcampagne 2015 en Rookmel
branden daalt tot 2016 met 10% ten
door de samenleving als noodzaak
derteam zijn ingezet. De evaluatie
opzichte van het gemiddelde in 2012,
gezien, leidend tot een stijging van de
vragen zijn geïmplementeerd in het
gemeten door het CBS.
rookmelderdekking met 15% in 2016
BZK-WOONonderzoek.
tot 75%, gemeten via de WOONonder zoek van MinBZK.
78
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
79
Ambitie Bevorderen kwaliteit van zorg In de Nederlandse (brandwonden)zorg is uitmuntende behandeling en zorg aan patiënten met brandwonden beschikbaar, gericht op een snel en zo volledig mogelijk herstel.
Prestatie indicatoren
Succesfactoren
Voortgang
Wijziging / aandacht
P5 - Het aantal doden door wo
S5 - Inrichtingsmaterialen die brand
S5- Er is goed netwerkcontact met het
Binnen het platform Brandveiligheid
ningbranden daalt tot 2016 met 5%
uitbreiding versnellen zijn in 2016
Ministerie van Veiligheid en Justitie.
van het Ministerie van Veiligheid en
ten opzichte van het gemiddelde in
door de overheid gereguleerd en
Het platform brandveiligheid, waar wij
Justitie worden de oorzaken van fatale
2012, gemeten via de telling van de
worden na 2016 door innovatie van de
als expert/deelnemer in participeren is
woningbranden en de oorzaken van
Brandweeracademie van het Instituut
betreffende branches vervangen door
geaccepteerd als interdepartementaal
woningbranden met ernstig letsel als
Fysieke Veiligheid.
brandvertragende materialen.
adviesorgaan. Binnen de beleidsrap
gevolg besproken met het doel om
portage van Brandweer Nederland
beleid aan te passen om deze oorza
(RemBrand 2015) is een nieuwe
ken te voorkomen.
gezamenlijke aanzet gegeven tot advies
Epidemiologisch onderzoek naar
m.b.t. brandvertragende materialen.
risico’s met betrekking tot de senioren doelgroep en een systematic review naar interventies vormen een basis voor verder beleid.
S6 - Door de inzet van doelgroepcom
S6 – De brandpreventieweken 2015
municatie stijgt het bewustzijn van de
kende realisering van ‘afspraken vluch
noodzaak om kennis te hebben van
ten bij brand’ als kerndoel.
Prestatie indicatoren
Succesfactoren
Voortgang
P6 - Het aantal patienten dat
S8 - De juiste eerste hulpregels bij
S8 – De richtlijn Eerste hulp en
volgens de vastgestelde richtlijn is
brandwonden zijn in 2014 evidence
Verwijzing is vastgesteld.
opgevangen, stijgt met tenminste
based vastgesteld door een werkgroep
25% ten opzichte van een 0-meting,
professionals vanuit de brandwonden
uitgevoerd in 2013.
zorg en zijn in 2016 bekend bij ten
Wijziging / aandacht
minste 80% van de bevolking en 90% bij geoefende EHBO-ers en BHV-ers, gemeten via regulier marktonderzoek. P7 - 90% van de doorverwezen
S9 - In 2016 zijn tenminste twee
S9 – De implementatie van de
patiënten is naar de Nederlandse
zorgrichtlijnen en daarvan afgeleide
richtlijn is gestart. De proces
brandwondencentra verwezen vol
protocollen, gericht op de eerste op
rond de tweede richtlijn be
gens de vastgestelde verwijscriteria.
vang en behandeling van mensen met
handeling van brandwonden is
brandwonden, opgesteld en geïmple
opgestart.
menteerd binnen de Nederlandse zorg. P8 - Het aantal verwijzingen met
S10 - De training en opleiding vanuit
S10 – De training is geïmple
vluchtmogelijkheden bij melding van
een juiste inschatting van de ernst
de brandwondencentra, gericht op
menteerd en bereikt jaarlijks ca.
brand met 40% naar tenminste 70%
van het letsel van patiënten stijgt
zorgprofessionals die brandwon
100+ SEH-artsen en –verpleeg
van de Nederlanders.
tot 2016 met tenminste 25% ten op
denslachtoffers opvangen, leidt tot een
kundigen.
zichte van een 0-meting uitgevoerd
verhoging van de kwaliteit van zorg, ge
in 2013.
meten via een impactmeting in 2015.
S7 - Door inzet van doelgroepgerichte
S7 – De preventieacties gericht op de
S7- Er is geen epidemiologische
preventieacties daalt het aantal onge
doelgroepen ouders van 0-4 jarigen
vergelijkingsdata beschikbaar.
vallen die leiden tot brandwondletsel
en senioren worden ingezet
P9 - De maatschappelijke impact
S11 - Het Nationaal Protocol Groot
S11 – De oefening van het Na
met tenminste 5% bij de niet-zelfred
van de activiteiten en toegeken
schalige Brandwonden incidenten
tionaal Protocol Grootschalige
zame doelgroepen (kinderen 0-4, TS
de subsidieaanvragen is in 2016
is een ‘levend’ protocol dat jaarlijks
Brandwondenincidenten is in
en senioren)
met tenminste 10% gestegen ten
geoefend is, door de via het protocol
2015 uitgevoerd.
opzichte van een retrospectieve
verbonden partners.
0-meting uitgevoerd in 2013. P10 - De wetenschappelijke impact
S12 - De brandwondenacademie is
S12 – De Brandwondenaca
van de activiteiten en toegekende
een blauwdruk van verantwoordelijken
demie kent een structureel
subsidieaanvragen en de ingestelde
binnen de Nederlandse brandwon
vergaderschema en is betrokken
leerstoelen is met tenminste 5%
denzorg en geeft door middel van een
bij de strategisch inhoudelijke
gestegen ten opzichte van een
probleemanalyse tenminste 1 keer per
voortgang.
retrospectieve 0-meting uitgevoerd
jaar input voor een update voor de on
in 2013.
derzoeks/relevantieagenda gericht op
P9 en P10 worden genuanceerder weergegeven naar aanleiding van de voortgang van S23, wanneer een monitoringsysteem is uitgewerkt.
vernieuwing en verbetering van de zorg aan mensen met brandwonden, welke als basis dient voor de jaarstrategie binnen het beleid van de Nederlandse Brandwonden Stichting. S13 - De aanpak van topprioriteiten
S13 – Door coördinatie van en
leidt tot een verbetering van behande
deelname aan LSH-impulspro
ling binnen de brandwondencentra,
jecten is een start gemaakt met
naar het oordeel van een panel van
aansluiting aan TKI.
deskundigen, patiënten en mensen met brandwonden.
80
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
81
Prestatie indicatoren
Succesfactoren
Voortgang
Wijziging / aandacht
Prestatie indicatoren
Succesfactoren
Voortgang
S14 - Via de brandwondenacademie
S14 – De brandwondenacade
S19 - De Vereniging Samenwerkende
S19 – De overeenkomst basis
wordt de continuïteit van de kwali
mie is inhoudelijk betrokken
Brandwondencentra Nederland is
financiering is besproken en
teit van zorg bevorderd door de, zo
bij de fellowshipprocedure.
gefinancierd met een basisfinanciering,
ondertekend door alle partijen.
mogelijk, jaarlijkse toekenning van één
Een fellowshipcommissie is
leidend tot de implementatie en borging
fellowship aan een (jong) professional
georganiseerd, een fellow volgt
van (pre)klinisch-, psychosociaal- en
binnen de brandwondenzorg, die de
een vastgesteld opleidingsplan
epidemiologisch onderzoek binnen de
opgedane kennis gebruikt in tenminste
en een tweede fellowshipsaan
Nederlandse brandwondenzorg en is
1 publicatie en 1 multicentre presenta
vraag is in 2015 in behandeling
aantoonbaar leidend in publicaties op
tie gericht op een oplossing van een
genomen.
deze vakgebieden.
Wijziging / aandacht
geïdentificeerde problematiek S20 - In 2014 zijn vraaggericht onder
S20 – De vernieuwde onder
S15 - De brandwondenacademie kent
S15 – Het position paper is door
zoek op basis van de prioriteitenlijst
zoeksprocedure is in 2015
in 2016 één beschreven, op kwali
de brandwondenacademie
van de brandwondenacademie en
geïmplementeerd. Vraaggericht
teit van patiëntenzorg gefundeerde,
geaccepteerd. Dit strategie
verpleegkundig onderzoek en para
onderzoek wordt voorbereid
gezamenlijk vastgestelde positionering
document, opgesteld door de
medisch onderzoek geïmplementeerd
binnen het project dataverga
van de brandwondenzorg binnen de
directie van de Nederlandse
in de onderzoeksprocedure.
ring.
totale zorg.
Brandwonden Stichting is in 2015 besproken met de zieken
S21 - De onderzoeks- / subsidie
S21 – Door een extra donatie
huisdirecties.
procedure is in 2013 uitgebreid
van de Vriendenloterij is een
met mogelijkheid tot indienen van
eerste implementatieproject
S16 - In 2016 is een door de brandwon
S16 – De NVBZ (Nederlandse
implementatieprojectaanvragen en
m.b.t. pijnbestrijding door aflei
dencentra ontwikkeld visitatiesysteem
Vereniging voor Brandwonden
leidt in de beleidsperiode 2013-2016 tot
ding bij kinderen gestart.
beschikbaar, gericht op de kwaliteit
Zorg) start met een opzet voor
tenminste drie implementatieprojecten
van zorg van de brandwondencentra
visitatie naar EBA (European
binnen de Nederlandse brandwon
en instellingen die brandwondenzorg
Burns Association) model. In
denzorg.
verlenen.
september 2015 is tijdens het EBA congres een aansluiting van
S22 - De onderzoeks- / subsidieproce
S22 – De vernieuwde onder
landelijke en Europese project
dure is in de beleidsperiode 2013-2016
zoeksprocedure is met succes
voering besproken.
jaarlijks geëvalueerd en aangepast naar
geïmplementeerd.
aanleiding van zowel een doelgroepe S17 - Door middel van datavergelijking
S17 – Binnen de brandwonden
valuatie als een financiële verantwoor
vergelijken de brandwondencentra
academie is gestart met het
dingsevaluatie.
jaarlijks behaalde behandeleffecten
beschrijven van een project
per doelgroep via geïdentificeerde
plan rond datavergaring en
S23 - In 2014 start een impactstudie
S23 – De uitkomsten en voort
outcome parameters en stellen zij
vergelijking.
naar het effect van implementatie
zetting en implementatie van
gezamenlijk doelen tot verbetering van
van uitkomsten van gesubsidieerd
onderzoek worden gemonitord.
de kwaliteit van de behandeling van
onderzoek leidend tot een monito
patiënten met brandwonden.
ringsysteem. In 2016 is een moni toringsysteem beschikbaar om de
S18 - Door de inzet van het instellen
S18 – Vanuit de Bijzondere Leer
impact van gesubsidieerd onderzoek te
van bijzondere leerstoelen brandwon
stoelen is onderwijs geborgd
beoordelen.
dengeneeskunde aan universitaire
binnen de collegeopzet.
centra, is het onderwerp brandwon dengeneeskunde in 2016 opgenomen in de curricula geneeskunde door één beschikbare gestandaardiseerde opleidingsmodule (master brandwon dengeneeskunde) zodat de kennis op het gebied van (acute) brandwondenge neeskunde bij zorgprofessionals buiten de brandwondengeneeskunde stijgt en de verbinding tussen de brandwon dencentra en de academische centra is geborgd.
82
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
83
Ambitie
Bevorderen kwaliteit van leven De nazorg aan patiënten met brandwonden is gericht op re-integratie van de patiënt tot de hoogst mogelijke maatschappelijke participatie.
Prestatie indicatoren
Succesfactoren
Voortgang
P11 - Revalidatie, re-integratie en
S24 - Patientenparticipatie en ervaringsdes
S24 – Patientenparticipatie vindt in
maatschappelijke participatie van pati
kundigheid vergroot de kwaliteit en imple
ënten met brandwonden is in 2016 op
mentatiemogelijkheden van initiatieven in
zodanige wijze bevorderd, zoals door mensen met brandwonden wenselijk
Ambitie Fondsenwerving en collecte Fondsenwerving is een kwalitatief hoogwaardig en gespreid wervend programma dat financie ring van de organisatie en de doelstellingen kan dragen en daarbij met een veilige marge, voldoet aan het CBF keurmerk.
Wijziging / aandacht Prestatie indicatoren
Succesfactoren
Voortgang
Wijziging / aandacht
hoge mate plaats. Een participatiemo
P15 - Inkomsten uit de zakelijke markt
S32 – Structurele opvolging van (po
S32 – De directie volgt periodiek de
P15 – De inkomsten vanuit de zakelijke
del is vormgegeven in een gezamen
groeien tot boven de 200.000 euro in
tentiele) grote zakelijke gevers wordt
grote zakelijke gevers op.
markt lijken vooral vanuit geoormerkte
de beleidsperiode 2013 – 2016 volgens een
lijke begeleidingscommissie met de
2017, afkomstig van 8 grote partners,
ondersteund door directie en RvT.
in 2013 vastgesteld participatiemodel.
Vereniging van Mensen met Brand
40 MKB partners.
samenwerking, productvermelding of productsponsoring afkomstig. Er is
wonden.
wordt geacht, vergeleken met een
meer actieve aandacht nodig om het
0-meting in 2013.
doel te behalen.
P12 - Informatie en psycho-educatie
S25 - De (psychologische) nazorg is
S25 – Een eerste inventarisatie van
P16 Zakelijke partnerships dragen
S33 – Regionale (vrijwillige) teams
P16 – Er is sprake van een groeiend
P19 – S36 In 2016 start de wervings
gericht op inzicht in littekengenezing,
geborgd binnen de Nederlandse brandwon
zorgproducten is beschikbaar en er
aantoonbaar bij aan de inhoudelijke
ondersteunen de ontwikkeling in de
aantal partnerships waarbij inhoudelij
campagne gericht op nalatenschap
leidt tot een ervaren verbetering van
denzorg met ondersteuning door zorgpro
worden zorgproducten ingezet en
doelstelling, zoals geformuleerd in het
zakelijke markt met tijd en netwerk.
ke en financiële sponsoring afgestemd
pen.
de kwaliteit van leven van mensen
ducten, mede ontwikkeld in samenwerking
gemonitord.
inhoudelijke programma.
met brandwonden, gemeten via een
met het VSBN programma psychosociaal
impactonderzoek in 2016.
onderzoek.
P13 - Lotgenotencontact leidt tot
S26 - Een in te zetten revalidatie-netwerk
een door de doelgroep beoordeelde
leidt tot een gevalideerd behandelprotocol
verbetering van functioneren in de
voor patiënten met brandwonden in 2016.
is.
P17 - In 2017 is het aantal stichtingen/
S34 – Team inhoudelijke programma’s
S33 – binnen de actie rond de 4Mijl
S37 – Deze succesfactor vervalt. De
fondsen dat jaarlijks geld beschikbaar
geeft inzicht in de details voor de
2014 van Groningen werkte een team
keuze is om nalatenschappen intern af
S26 – Het revalidatienetwerk is opgezet
stelt aan NBS gegroeid tot 12, met een
programma’s zodat aanvragen aan en
vanuit de binnen en buitendienst aan
te wikkelen (kosten/baten).
en beschikbaar.
waarde van 100.000 euro
terugkoppelingen naar stichtingen en
zakelijke werving. Er is een voortgang
fondsen kunnen worden afgestemd
om deze aanpak in Rotterdam bij het
maatschappij, met de gevolgen van
op de behoeften van de geldverstrek
project Harbour Run in 2016 vorm te
leven met littekens, gemeten via een in
ker.
geven.
P18 - Inkomsten uit Major donors
S35 – Directie geeft support aan dit
P17 – S34 De inkomsten vanuit vermo
P21 – Giftenprogramma blijft onder
gensfondsen en stichtingen stijgen.
druk staan door opzeggingen en te
2016 beschikbaar impactonderzoek. P14 - Door beïnvloeding in samenwer
S27 - Vanuit de in 2012 vergaarde infor
S27 – De nieuw ingerichte lotgeno
(gevers van 1.000 euro per jaar of
programma door op verzoek mee te
king met ervaringsdeskundigen, zijn
matie met betrekking tot de behoefte aan
tencontactactiviteiten zijn opgezet in
meer) stijgt naar boven de 140.000
gaan naar de geldverstrekkers.
de psychologische nazorg, medische
lotgenotencontact bij de doelgroep, is in
samenwerking met de patiëntenver
euro in 2017.
aanpassingen en (medicinale) zorg
2014 effectief meetbaar lotgenotencontact
eniging.
voor brandwondpatiënten in de perio
opgezet, waarbij de resultaten jaarlijks be
de na de opname in de brandwonden
schikbaar komen en gebruikt worden voor
centra beschikbaar.
evaluatie en publicatie.
weinig geworven donateurs.
P19 - Inkomsten uit nalatenschappen
S36 – Directie, MT en RvT bieden
S35 – De directie initieert in samen
P22- hoewel spontane acties groeien,
groeien structureel van 250.000 euro
support aan MD/nalaten programma
werking met de zakelijke werver
zal er meer opvolging uitgevoerd
in 2012 tot 400.000 euro in 2017
door hun netwerk beschikbaar te stel
afspraken met potentiele sponsors.
worden vanuit een persoonlijke bena dering vanuit medewerkers.
len en indien gewenst een actieve rol
S28 - De patiëntenvereniging Vereniging van
S28 – Afspraken tussen de Vereniging
te spelen bij de werving, ontwikkeling
Mensen met Brandwonden en het vrijwil
van Mensen met Brandwonden, Stich
en behoud van grote gevers.
ligersinitiatief Kind en Brandwond worden
ting Kind en Brandwond zijn geforma
gefaciliteerd om een gezamenlijk vastgestel
liseerd.
de strategische slagkracht te ontwikkelen,
P20 Inkomsten uit loterijen stabiliseren
S37 – Afwikkeling van nalatenschap
P20 – De inkomsten uit de vriendenlo
op het niveau van 2012.
pen vindt extern plaats via een gespe
terij stabiliseren.
cialiseerd bureau, onder begeleiding
leidend tot bevordering van Kwaliteit van
van intern persoon (buiten afdeling
Leven van Mensen met Brandwonden.
fondsenwerving).
S29 - De informatie voor mensen met
S29 – In samenwerking met de drie
brandwonden is via moderne communi
brandwondencentra en Stichting
catiemiddelen en systemen beschikbaar
Kind en Brandwond is in januari
door samenwerking met vrijwilligers en
gestart met het vertalen van schrifte
ervaringsdeskundigen en voldoet aan de
lijke patiënteninformatie naar digitale
behoeften van patiënten met brandwonden,
patiënteninformatie.De online concept
gemeten via een tevredenheidsonderzoek,
versie is beschikbaar en wordt in 2016
gemeten in 2015.
geimplementeerd.
S30 - In samenwerking met de Vereniging
S30 - Middels een begeleidingcie
van Mensen met Brandwonden wordt
wordt het onderwerp belangenbehar
belangenbehartiging van patiënten met
tiging vanuit de patiëntenvereniging
brandwonden in de samenleving geprofes
geprofessionaliseerd.
P21 RLC incasso blijft stabiel op
S38 – Aantal geoormerkte loten stijgt
S38 – De werving van geoormerkte
1.000.000 euro per jaa en het direct
met 500 spelers per jaar.
loten is gekoppeld aan de publieks campagne van de collecte.
Mail giftenprogramma stabiliseert op ca. 200.000 euro P22 Spontane giften groeien tot
S39- Inzicht in de (KPI’s) database
S39 – De databases zijn grotendeels
117.000 euro in 2017
wordt verbeterd om monitoring en
gematched, zodat de financiële admi
bijsturing te kunnen garanderen.
nistratie en de donateursadministratie voldoende informatie genereren.
sionaliseerd.
84
S31 - Middels een analyse is in 2015 gecon
S31 – De nieuw opgezette lotgenoten
stateerd welke lotgenotencontact activitei
contactactiviteiten zijn zodanig opgezet
ten de kwaliteit van leven van mensen met
dat de evaluatiemetingen inzicht geven
brandwonden bevorderen.
in de effecten van de activiteiten.
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
85
10.2 Nevenfuncties Directie en Raad van Toezicht R.W.J. Baardse • European Fire Safety Platform • Stichting Loterijacties Volksgezondheid
Founding member Bestuurslid
Drs. E.A.J. van de Merwe • Achmea B.V. Voorzitter Raad van Commissarissen, lid Audit & Risk Committee • Staalbankiers N.V. Voorzitter Raad van Commissarissen, lid Audit & Risk Committee • Rabobank Nederland Lid van de Raad van Commissarissen en Audit Committee, Voorzitter Risk Committee • Euro Tissue Bank Voorzitter Raad van Toezicht en lid Audit Committee • Instituut van Internal Auditors Nederland Lid Raad van Advies • Henri Sijthoffprijs Jurylid • Kids Rights Foundation Lid Bestuur • Dutch Security Institute Lid Arbitragecommissie • De Nieuwe Commissaris Voorzitter Curatorium
Drs. T.E. Monzón, RA • 4thline Risk Management Managing partner en oprichter • Woonstichting de Key Voorzitter Audit commissie • Euro Tissue Bank Vicevoorzitter Raad van Toezicht • Euro Tissue Bank Voorzitter audit commissie van de Euro Tissue Bank • de Hogeschool voor de Kunsten Voorzitter audit comissie Dr. F. Groenevelt • Cancer Clinic International Foundation • Euro Tissue Bank
86
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
Voorzitter Lid Raad van Toezichtzicht
Dr. A.P.C.C. Hopperus Buma, Commandeur-arts b.d. • Diploma in the Medical Care ofDeputy Convener Catastrophes (DMCC) of the Worshipful Society of Apothecaries of London • Royal College of Physicians and Surgeons Fellow of Glasgow • Rotterdams Heelkundig Genootschap Bestuurslid ‘In Sociorum Salutem’ • New Westminster College, Senior Fellow Vancouver BC, Canada Prof. dr. C.M.A.M.van der Horst • Afdeling Plastische, Reconstructieve en Hoofd Handchirurgie AMC • International Advisory Board IPRAS 2007 • Editorial Advisory board Scandinavian Journal of Surgery • Professional Advisory Board VS Sturge Weber Foundation • Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde • Schisisteam AMC • Decubitus- en Wondencommissie • Interne Visitatiecommissie • Onderzoek naar patiëntveiligheid in Nederlandse ziekenhuizen (NIVEL) • Adviesraad voor Mensen met een Gelaatsafwijking • Adviesraad Dokters van de Wereld • Adviesraad Smile Train • OWI-GEN AMC (Onderwijsinstituut Geneeskunde)
Deputy Convener
Fellow Bestuurslid Senior Fellow
Hoofd Lid Lid Lid Lid Lid Voorzitter Lid ‘Deskundig achterwacht’ Lid Lid Lid Bestuurslid
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
87
10 .3 Verloop onderzoeksubsidies Subsidieverloop van de openstaande subsidies t/m 2015 jaar 2009
1 januari bestedingen
jaar 2009
jaar 2010
0 52.778
vrijval
jaar 2011
jaar 2012
jaar 2013
jaar 2014
jaar 2015
994.888
637.867
372.467
184.996
130.480
130.480
356.121
265.400
187.471
53.510
900
toevoegingen
1.047.666
31 december
994.888
11. Ondertekening directie en Raad van Toezicht
1.006
Beverwijk, 26 mei 2016 637.867
372.467
184.996
130.480
130.480
130.480
0
1.124.028
659.872
306.138
165.683
107.366
132.499
461.739
357.148
140.455
42.259
15.962
2.417
-3.414
16.058
28
659.872
306.138
165.683
107.366
91.376
0
1.006.541
698.037
316.287
206.617
43.946
308.504
381.750
109.670
103.687
Namens de directie van de Nederlandse Brandwonden Stichting: 2010
1 januari bestedingen vrijval
2011
toevoegingen
1.256.527
31 december
1.124.028
1 januari bestedingen vrijval
2012
1.040.915
31 december
1.006.541
1 januari bestedingen
Drs. E.A.J. van de Merwe
206.617
88.461
Drs. T.E. Monzón
698.037
316.287
0
1.104.113
725.143
294.706
138.322
377.834
430.437
163.366
vrijval
1.136
toevoegingen
1.242.435
31 december
1.104.113
Namens de Raad van Toezicht van de Nederlandse Brandwonden Stichting:
14.469
-9.572
toevoegingen
R.W.J. Baardse, directeur
Dr. F. Groenevelt
143
Dr. A.P.C.C. Hopperus Buma 725.143
294.706
131.196
0
913.526
517.005
100.075
396.521
162.115
Prof. dr. C.M.A.M. van der Horst 2013
1 januari bestedingen vrijval toevoegingen 31 december
2014
1 januari bestedingen
5.429 1.013.601 913.526
517.005
349.461
0
725.869
184.397
221.848
910.266
-24.946
725.869
479.075
vrijval toevoegingen
2015
1 januari 2015
0
bestedingen
87.475
vrijval toevoegingen
1.048.267 960.792
1.982.043
88
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
2.230.842
Jaarverslag Nederlandse Brandwonden Stichting 2015
89
Binnenzijde omslag
Colofon Teksten: Nederlandse Brandwonden Stichting Vormgeving: DesignKracht © Nederlandse Brandwonden Stichting, 2016