Plan 2015
Inhoudsopgave
1. Het begin ......................................................................................................................................................................................3 2. Projecten .......................................................................................................................................................................................4 2.1 Zeker.......................................................................................................................................................................................4 2.2 Waarschijnlijk ................................................................................................................................................................... 11 2.3 Hopelijk .............................................................................................................................................................................. 14 2.4 Intenties ............................................................................................................................................................................. 17 3. Merk & Imago ......................................................................................................................................................................... 18 4. Belangenbehartiging ............................................................................................................................................................ 19 5. Middelen .................................................................................................................................................................................... 26 6. En verder .................................................................................................................................................................................... 28
NJR Plan 2015
2
1. Het begin Wij behoren tot de honderdduizenden jongeren in Nederland die ertoe willen doen, door te gaan voor wat hen ligt en daarmee anderen te raken. Wij willen belangrijk zijn in de wereld en voor de mensen om ons heen. Wij willen ontdekken waar wij goed in zijn en daarmee onze sporen achterlaten, omdat het op die manier leuk blijft om onze idealen na te streven. Met wat ons raakt, raken wij anderen en zo inspireren we enorm veel mensen. Wij weten ons razendsnel met elkaar te verbinden en kunnen op die manier een ongekende impact hebben op de wereld om ons heen. Samen kunnen we iets groots ontketenen. NJR bestaat dertien jaar. Dertien jaren lang waarin we ons hart hebben gevolgd, waarin we grootse dromen en ambities hebben geuit en waarin we enorm veel hebben gedaan. We hebben meer dan tweehonderdduizend jongeren de mogelijkheid geboden om het beste uit zichzelf te halen, met meer dan tweehonderd afzonderlijke projecten, die in totaal draaiden rondom tientallen verschillende thema’s. Deze cijfers laten zien hoe sterk wij geloven in kansen die voor het grijpen liggen en onbeperkte mogelijkheden – maar juist omdat we zo onbegrensd denken, bleek het jaren lastig om uit te leggen wie wij precies waren. Wat was nou de rode draad van al die totaal verschillende dingen die we deden? Waar stond NJR nou precies voor? Na jarenlang zoeken is het vorige bestuur gelukt om NJR, met al zijn dromen en ambities, te vatten in één duidelijk verhaal: we willen belangrijk zijn voor de wereld om ons heen en kunnen dat het beste doen met waar we goed in zijn. Kortom: we willen ertoe doen, door te gaan voor wat ons ligt en daarmee anderen te raken. Dat is de rode draad in alles wat we doen. En dit verhaal slaat aan! Jongeren herkennen zichzelf hierin en staan te popelen om zich aan te sluiten bij ons geweldige netwerk. Niet alleen de jongeren zelf, maar ook andere partijen willen deel zijn van dit verhaal, waardoor de afgelopen tijd ook nieuwe samenwerkingen zijn ontstaan met bedrijven, ngo’s, overheden en jongerenorganisaties. Daarom gaan we ook komend jaar de lat voor onszelf weer hoger leggen. Maar zonder te vallen in die kuil die vol ligt met mensen die even grote dromen en ambities hadden als wij; wij gaan ons niet verliezen in de wirwar van oneindige mogelijkheden. Wij pakken het komend jaar anders aan. Met een heldere focus en duidelijke doelen gaan wij prachtige dingen bereiken, waarop NJR ook na ons bestuur door kan bloeien als nooit tevoren. We richten ons op drie belangrijke dingen. We willen dat NJR eind 2015 financieel sterk is, met meer vrij besteedbare middelen en meer diverse inkomstenbronnen. Wij willen dat het verhaal van NJR eind 2015 herkenbaar is en terugkomt in alles wat we doen en uitdragen. Wij willen eind 2015 alles bieden wat jongeren nodig hebben om te gaan voor wat hen ligt en daarmee anderen te raken. Wij worden in 2015 onafhankelijk, herkenbaar en compleet.
Jasmin Schous Eline Meertens Geerten Geerts Iris Becx Jasper Witte Lieke ’t Gilde Pim Mocking Bestuur 2014-2015
NJR Plan 2015
3
2. Projecten Wij willen ontdekken waar wij goed in zijn. Als je doet waar je goed in bent, gaat dat je makkelijk af en heb je er ook het meeste plezier van. Wij omarmen onze idealen niet omdat het moet, maar omdat het kan. Daardoor ervaren wij deze idealen niet als een last, maar verweven wij deze in alles wat wij doen. Onze projecten zorgen ervoor dat wij het beste uit onszelf kunnen halen, terwijl we tegelijk bezig zijn met iets voor een ander te betekenen. Wij geloven dat alle jongeren zich willen verbinden met anderen, dat zij willen ontdekken wat zij kunnen en zich hierin willen ontwikkelen, en dat zij de regie over hun eigen leven willen voeren. Dit is precies wat er gebeurt in een project als Shake-up, waarin jongeren die graag over grenzen kijken, nieuwe mensen willen ontmoeten en iets voor anderen willen betekenen samen iets goeds gaan doen voor een ander. En in een project als ROC Werkt ontdekken jongeren dat ze veel meer in zich hebben dan ze zelf voor mogelijk hadden gehouden, simpelweg door zich de vragen te stellen: ‘wie ben ik?’ en ‘wat wil ik?’. Zelf geloven we in de kracht van al onze plannen. Maar het is de steun van onze financiers die bepaalt of we echt aan de slag kunnen gaan. We hebben onze activiteiten daarom ingedeeld op de support die er al is of die we mogen verwachten. Zo zijn er drie groepen: wat zeker doorgaat, wat waarschijnlijk doorgaat en wat hopelijk doorgaat.
2.1 Zeker HETE PEPERS
Middenin de crisis is werk vinden voor jongeren niet makkelijk. Samen met CNV Jongeren, FNV Jong en ondersteund door Sterk! Team en Microsoft zorgen wij ervoor dat jongeren volledig uitgerust zijn met de best mogelijke skills om die arbeidsmarkt te trotseren. Door een online community (www.hetepepers.nl) en het organiseren van inspirerende events zorgen wij dat jongeren sterk in hun schoenen staan en zeker zijn van zichzelf, zodat zij zelf kansen zullen grijpen en creëren om die droombaan te bemachtigen.
NJR Plan 2015
Beoogd:
2-4 Evenementen 350 deelnemers aan offline programma (trainingen, netwerk en job-events) 1000 jongeren hebben de website bezocht en daarbij gebruik gemaakt van online toolbox
4
IK BEN GEWELDIG
Jongeren met een idee om iets goeds te doen voor een ander zijn geweldig! Van een musical in het bejaardentehuis tot langdurig zieke kinderen een prachtige middag bezorgen; alles kan bij Ik Ben Geweldig. Bij Ik Ben Geweldig verzinnen jongeren zelf een manier om in hun sociale omgeving impact te hebben. Wij bieden financiële steun voor goede ideeën en als deelnemers dat willen, ook coaching en advies. Door deze steun is iets geweldigs doen niet alleen leuk, maar ook een stuk makkelijker. Daarom weten steeds meer jongeren de weg naar ons te vinden. Toch trekken we er ook nog zelf op uit en scouten we jonge talenten die in staat zijn om geweldige dingen te doen. Jongeren blijven zichzelf en de buurt verbazen met waar zij allemaal toe in staat zijn!
Beoogd:
120 toekenningen 250 jongeren hebben plannen uitgevoerd 6000 deelnemers aan activiteiten
JARGONBRIGADE
De Jargonbrigade wil dat politici klare taal spreken! Door moeilijk taalgebruik is de politiek voor veel jongeren niet te volgen, terwijl de politiek voor ons belangrijke beslissingen neemt. Daarom gaan de jongeren van de Jargonbrigade naar de Tweede Kamer om het taalgebruik van politici te beoordelen. Lange zinnen, vage praatjes en moeilijke woorden worden ontmoedigd met de Zwetsprijs. De politicus die volgens jongeren wél heldere taal gebruikt, krijgt de Klare Taalprijs.
NJR Plan 2015
Beoogd:
10 jargonbrigadiers 10 media-uitingen 5000 jongeren bereikt via sociale media.
5
JONGE HELDEN
Jongeren die de zorg dragen voor familieleden of mensen in hun directe omgeving dragen veel verantwoordelijkheid en hebben nauwelijks tijd om ‘jong’ te zijn. Deze mantelzorgers zijn Jonge Helden omdat ze onmisbaar zijn in hun omgeving. Tijdens interactieve theatervoorstellingen ontdekken jongeren van middelbare scholen dat zij vrienden en klasgenoten hebben die zelf zo’n zorgrol op zich nemen en dat dit niet altijd makkelijk is. Zo worden de Jonge Helden in het zonnetje gezet, gesteund door hun vrienden en klasgenoten. Zo worden de Jonge Helden in het zonnetje gezet en gesteund door hun vrienden en klasgenoten.
Beoogd:
350 jongeren hebben aan het project deel genomen 6 gemeenten 6 scholen
JONGERENVERTEGENWOORDIGERS
Jongeren willen gehoord worden. Thuis, in hun eigen omgeving, maar ook in de wereld: bij de Verenigde Naties, in de Europese Unie, bij de Commissie voor Duurzame Ontwikkeling van de VN en bij UNESCO. Omdat Nederlandse jongeren met veel zijn, wordt hun stem vertegenwoordigd door verkozen jongerenvertegenwoordigers, die impact op grotere schaal dan alleen in hun directe omgeving willen hebben. Zij trekken het land in om te horen wat jongeren in Nederland belangrijk vinden en geven dit door tijdens de internationale conferenties die zij bezoeken. De jongerenvertegenwoordigers werken met een junior-senior systeem waarbij ervaringen van de voorganger doorgegeven worden aan de opvolger. Ook heeft elk koppel een werkgroep achter zich staan, bestaande uit jongeren die staan te popelen om hun kennis en ervaring over deze thema’s te bundelen en uit te werken in projecten. Deze projecten worden uitgevoerd op onder andere middelbare scholen, om meer jongeren te informeren en hen de kans te bieden om input te geven.
NJR Plan 2015
Beoogd:
8 jongerenvertegenwoordigers 60 actieve vrijwilligers in 4 werkgroepen 15 internationale conferenties bezocht Input van 10.000 jongeren Terugkoppeling aan 16.000 jongeren 100 media-uitingen nationaal en internationaal.
6
NATIONAAL JEUGDDEBAT
e
In 2015 zal alweer de 20 editie van het Nationaal Jeugddebat plaatsvinden - reden voor feest! Wij zien niet alleen reden tot feest omdat jongeren in 20 edities hun mening hebben kunnen laten horen en daarmee hebben bijgedragen aan belangrijke beslissingen en veranderingen (zoals de oprichting van NJR!), maar ook omdat dit jaar weer honderden jongeren hun talenten ontdekken en ontwikkelen en hun stem laten gelden in de Tweede Kamer. De deelnemers van vorig jaar zijn inmiddels opgeleid tot procesbegeleider en staan te trappelen om andere jongeren diezelfde indrukwekkende ervaring te bezorgen: in de blauwe zetels van de Tweede Kamer plaatsnemen om met ministers te debatteren hoe het beter kan in Nederland. Na Provinciale Jeugddebatten met honderden jongeren volgt een intensief programma, waarin jongeren leren wat hen ligt en dat verder kunnen ontwikkelen om in de Tweede Kamer als bijvoorbeeld secretaris of presentator hun standpunt te verdedigen tegenover ministers en staatssecretarissen. In alles wat de deelnemers meemaken, worden ze gesteund, gecoacht en getraind door procesbegeleiders, trainers en een medewerker die één ding gemeen hebben: dat ze zelf ooit deelnemer waren.
NJR Plan 2015
Beoogd: 12 Provinciale Jeugddebatten 600 deelnemers in de provincies 150 deelnemers in de Tweede Kamer 25 procesbegeleiders en 10 trainers 150 media-uitingen lokaal en nationaal
7
NJR TRAINERSPOOL
Voor jonge, getalenteerde trainers die zich verder willen ontwikkelen en hun skills willen inzetten voor anderen is er de NJR Trainerspool. De jonge trainers trainen jaarlijks vele honderden jongeren in jongerenorganisaties, jongerenraden en projecten in zowel praktische als persoonlijke vaardigheden. Ze helpen jongeren om te doen wat ze willen doen en daar ook steeds beter in te worden. Hetzelfde geldt voor de trainers zelf: deelname in de Trainerspool biedt een prachtige kans om je verder te ontwikkelen, tot het niveau van professionele trainer aan toe. In 2015 ligt de focus in training en begeleiding van jongeren op: wie ben ik , wat kan ik, wat wil ik en hoe zet ik dit in voor mezelf, een ander en de wereld. Naast train-detrainerbijeenkomsten kijkt NJR in 2015 ook naar intervisiemogelijkheden tussen trainers onderling. De trainers uit de NJR Trainerspool kom je tegen in veel verschillende NJRprojecten.
Beoogd:
500 getrainde jongeren tussen de 15-25 jaar 25 trainers tussen 25-30 jaar
NIET ALLEEN ANDERS
Lesbo-, homo-, bi-, trans- en interseksuele (LHBTI) jongeren willen elkaar ontmoeten en ervaringen delen. Met het online interactief platform Nietalleenanders.nl is dat heel eenvoudig. Wil je een picknick organiseren of meegaan op een weekend georganiseerd voor en door andere LHBTI-jongeren? Op Nietalleenanders.nl vind je inspirerende en gezellige initiatieven en kun je bovendien je eigen ideeën ten uitvoer brengen. Samen met Movisie, COC Nederland en onze lidorganisatie Expreszo inspireren we jongeren om hun activiteiten voor en door LHBTI-jongeren tot een (nog groter) succes te maken.
NJR Plan 2015
Beoogd:
1500 unieke bezoekers op de website 5 pilotinitiatieven zijn ondersteund
8
SHAKE-UP
Shake-up is voor jongeren die graag over grenzen kijken, die nieuwe mensen willen ontmoeten en die geïnteresseerd zijn in bijzondere vriendschappen, maar bovenal voor jongeren die het leuk vinden om samen iets voor anderen te betekenen. Middelbare scholieren en leerlingen van het speciaal onderwijs verenigen zich en gaan samen aan de slag om als koppel iets te betekenen voor anderen.
Beoogd:
10 uitvoeringen 5 gemeenten 300 deelnemende jongeren 500 bereikte mensen in een kwetsbare doelgroep
UUT
Jonge Utrechters zijn trots op hun stad! Hoewel ze hun liefde voor Utrecht het liefst van de daken zouden schreeuwen, verenigden ze zich in UUT, om hun stadsgenoten in beeld, tekst en activiteit te laten zien welke initiatieven, activiteiten, plekken en bijzondere mensen de stad rijk is. Tijdens zoldersessies inspireren de jongeren elkaar en leren zij meer over schrijven, fotograferen en Utrecht. Op die manier ervaart en deelt het UUT-team experiences die uniek zijn voor de stad, zodat Utrechtse jongeren steeds meer de gangmakers van hun eigen prachtige stad worden.
NJR Plan 2015
Beoogd:
20 redactieleden, 17-25 jaar Bereik: 5.000 jongeren 5 offline UUT evenementen, totaal 150 jongeren bereikt. 12 redactionele bijeenkomsten
9
WIJFFELS MASTERCLASS BESTUREN
Beoogd: Jaarlijks zijn honderden jongeren in Nederland bezig met het besturen van een jongerenorganisatie. Een waardevolle ervaring waarbij nieuwe vaardigheden om de hoek komen kijken. Leergierige bestuurders kunnen tijdens de Wijffels Masterclass Besturen nóg meer uit hun bestuursjaar halen. Tijdens de Masterclasses, georganiseerd door NJR, doen bekende bestuurders een boekje open over succesvol besturen. Zo kan de opgedane kennis meteen in de praktijk worden gebracht en bouwen de deelnemers een waardevol netwerk op.
NJR Plan 2015
15 deelnemers aan de masterclass vanuit onze lidorganisaties 10 bijeenkomsten Thema’s zoals het stellen van doelen, verschillende leiderschapsstijlen en het ontdekken en inzetten van je persoonlijke competenties Succesvolle sprekers met jarenlange ervaring en jonge ondernemers met frisse, inspirerende ideeën
10
2.2 Waarschijnlijk
HERDENKEN EN VOORUITZIEN
Beoogd: Het herdenken van de Tweede Wereldoorlog en het vieren van onze vrijheid blijft belangrijk, vinden veel jongeren. Toch is er altijd de vraag: past wat we doen nog wel bij de tijd die voor ons ligt, bij een nieuwe generatie? Moeten we alleen nog stilstaan bij de Tweede Wereldoorlog, of moeten we ook Syrië en Oekraïne herdenken? En is onze vrijheid vanzelfsprekend? Jongeren die geboeid zijn door dit onderwerp gaan hierover in gesprek en leggen hun ideeën voor aan het Nationaal Comité 4 en 5 Mei, om met dit wat hen ligt, onze en volgende generaties te raken.
NJR Plan 2015
4 regionale events met deelname van 200 jongeren 2 generatie-events (verschillende generaties over herdenken en vieren) 1 werkgroep van jongeren en jongerenorganisaties landelijk slotevent met deelname van 250 jongeren
11
KINDERRECHTEN IN DE JEUGDZORG & JEUGDZORG BUDDIES
Jongeren willen gaan voor wat hen ligt, om daarmee anderen te raken. Binnen de muren van een jeugdzorginstelling krijgen zij hier echter niet altijd de ruimte voor. Daar brengt NJR verandering in! Bij Kinderrechten in de Jeugdzorg kunnen jongeren niet alleen hun debat- en presentatie skills ontwikkelen en verbeteren, maar ook nog eens hun ongezouten mening over (hun rechten in) de jeugdzorg kenbaar maken, om op die manier hun leefomgeving te verbeteren en sterker in hun schoenen te komen staan.
Onlosmakelijk verbonden met kinderrechten in de jeugdzorg is het project Jeugdzorg Buddies. Jongeren die al enige tijd in jeugdzorginstellingen wonen, weten uit eigen ervaring hoe verloren je je de eerste periode in zo’n vreemde omgeving kunt voelen. Maar nu zij zelf hun draai hebben gevonden, staan deze jongeren klaar om nieuwkomers op sleeptouw te nemen. Door te gaan voor wat hen ligt, ontdekken de jongeren dat ze veel meer kunnen dan ze dachten en weten ze zo ook de nieuwkomers te raken en te inspireren.
NJR Plan 2015
Beoogd:
10 betrokken jeugdzorginstellingen 400 debatterende jongeren 10 trainingsdagen 2 publieke bijeenkomsten
4 betrokken jeugdzorginstellingen 3 trainingen 50 jongeren hebben een buddy
12
ROC WERKT
Wie ben ik, wat kan ik en wat wil ik? Dat zijn vragen die centraal staan tijdens ROC Werkt. ROC-studenten die bijna zijn afgestudeerd worden geprikkeld en geïnspireerd door trainers van NJR en Deloitte om het beste uit zichzelf te halen, om zich op die manier voor te bereiden op het werkende leven. ROC Werkt valt in de Begroting 2015 onder de NJR Trainerspool.
Beoogd:
Deelname van 250 jongeren 4 uitvoeringen van 2 dagen.
YOUNG LEADERS
In alle wijken in Nederland loopt jong talent rond. Soms is dit talent dat niemand ziet of wil zien, en waarvan de jongeren soms zelf niet weten dat zij die talenten hebben. Wij weten dat iedereen iets heeft waar zijn hart ligt en waar hij goed in is en dat dit ontdekt en ontwikkeld kan worden. Young Leaders biedt deze jongeren training en coaching, waardoor zij geïnspireerd worden om hun beste zelf te worden en daarmee ook hun buurt naar een hoger niveau tillen.
NJR Plan 2015
Beoogd:
5 steden 40 deelnemende jongeren Bereik: 500 jongeren
13
2.3 Hopelijk
BIJDEHAND+
Studenten die graag iets willen betekenen voor jongeren met Beoogd: minder kansen dan zijzelf, kunnen in Bijdehand+ aan de slag als buddy. De buddies gaan op avontuur in de buurt, om samen te 50 studenten/jongeren ontdekken wat de wijk allemaal te bieden heeft en bovendien treden op als buddy voor een gezellige middag te beleven. Ze leren elkaar, hun wijk en 50-75 jongeren (13-17 jaar) hun eigen interesses kennen en door elkaars horizon te in kwetsbare posities verbreden kunnen ze echt wat voor de ander betekenen. 4 welzijnsorganisaties nemen de Bijdehandmethode over binnen hun organisatie(beleid) 12-20 lokale voorzieningen zijn betrokken bij het project.
NJR Plan 2015
14
DIT IS NIET EERLIJK
‘Om in aanmerking te komen voor een nieuwe rolstoel moet u op de wachtlijst worden gezet’, ‘Ik denk niet dat je als meisje sterk genoeg bent voor dit werk’, ‘Dat geld krijg je mooi niet terug’. Zelfs in goed geregeld Nederland zijn wij omringd door onrecht. Jongeren die hier klaar mee zijn, ballen samen een vuist, om dit onrecht te bestrijden! Jongeren die goed zijn in verschillende dingen, maar elkaar vinden in hun gedrevenheid om onrecht aan te pakken, werken samen om problemen die zij zien aan de kaak te stellen en anderen te raken met wat hen ligt.
Beoogd:
10 jongeren die schrijven over onrecht in hun directe omgeving 1 masterclass waarin jongeren ondersteuning krijgen in schrijven 1 masterclass mediatraining
HETE PEPERS II
Middenin de crisis is werk vinden voor jongeren niet makkelijk. Samen met CNV Jongeren, FNV Jong en ondersteund door Sterk! Team en Microsoft zorgen wij ervoor dat jongeren volledig uitgerust zijn met de best mogelijke skills om die arbeidsmarkt te trotseren. Door een online community (www.hetepepers.nl) en het organiseren van inspirerende events zorgen wij dat jongeren sterk in hun schoenen staan en zeker zijn van zichzelf, zodat zij zelf kansen zullen grijpen en creëren om die droombaan te bemachtigen.
Beoogd:
NJR Plan 2015
1000 deelnemers aan offline programma (trainingen, netwerk en job-events) 1000 deelnemers aan online programma (21st century skills toolbox, community) 5 tot 10 evenementen
15
IMPACT
2
Beoogd: Met alle mogelijkheden die we al bieden, missen we toch nog wel iets: een gestructureerd programma waarin je als jongere die ertoe wilt doen alles kunt vinden wat je nodig hebt, bij elkaar, overzichtelijk en met duidelijke stappen die je zelf kunt zetten om 2 alles in gang te zetten. IMPACT gaat dit bieden. We bieden stappenplannen aan, zoals de methode Doe-maar-geweldig, en informatie die je op het spoor brengt van mogelijkheden binnen en buiten NJR. Aansluitend kun je nog behoefte hebben aan ondersteuning, coaching, training, inspiratiesessies of netwerkgelegenheden. Ook daarin zullen we voorzien. Jongeren met de drang om meer van zichzelf te maken, kunnen dit bij 2 IMPACT echt laten gebeuren, stap voor stap.
1000 jongeren vullen de test in en ontdekken waar zij goed in zijn 50 ingediende plannen 75 jongeren worden geholpen met het opstarten van zelf bedachte activiteiten 25 sociale media uitingen met een totaal bereik van 3500 mensen
NACHT VAN DE VN
Eenmaal per jaar is er die belangrijke nacht: de Nacht van de VN. Het is een nacht voor jongeren die dromen om iets te doen met internationale samenwerking, voor jongeren die willen weten waar diplomaten en wereldleiders zich over buigen. Het is een nacht vol spanning, want op het event strijdt een aantal kandidaten om verkozen te worden tot Nederlandse jongerenvertegenwoordiger AVVN of Duurzame Ontwikkeling. In de weken ervoor hebben die kandidaten campagne gevoerd om zoveel mogelijk stemmen te trekken. Tijdens de Nacht van de VN wordt tussen de workshops, debatten en lezingen over alles wat met de VN te maken heeft, de langverwachte uitslag bekendgemaakt.
NJR Plan 2015
Beoogd:
50 aanmeldingen voor de functies jongerenvertegenwoordiger AVVN en Duurzame Ontwikkeling 4 finalisten 350 bezoekers op de Nacht van de VN 50 media-uitingen 7500 uitgebrachte stemmen
16
UUTROL
UUT is een succesformule gebleken – jongeren weten wat er in hun stad speelt en staan te popelen om dit met elkaar te delen. Komend jaar willen we meer jongeren de kans geven om hun liefde voor hun stad te uiten en gangmakers te worden van hun eigen stad, door het UUT concept te verspreiden naar meer Nederlandse steden.
Beoogd:
2 steden 30 jongerenambassadeurs verspreid over drie grote Nederlandse steden Iedere deelnemende stad creëert een eigen online platform
2.4 Intenties YOUNG SUPPORT IN DE GGZ
Jongeren in de GGZ willen graag meer invloed hebben op hun omgeving en willen gehoord worden wanneer de nieuwe jeugdwet hun (vertrouwde) omgeving ingrijpend verandert. NJR wil samen met onderzoeksbureau Noorda en Co een pilot starten waarin jongeren meepraten over het beleid van ‘hun’ GGZ-instelling en elkaar tot steun zijn. Hierbij worden ze eerst getraind door ervaren trainers van NJR. Noorda onderzoekt en beschrijft wat de methode is die het beste in deze sector kan worden verspreid.
NJR Plan 2015
Beoogd:
3 samenwerkende GGZinstellingen 250 bereikte jongeren Boost voor zelfvertrouwen en meer inspraak in GGZ-jeugdzorg
17
3. Merk & Imago We zijn altijd in contact met anderen. Face-to-face, maar ook online. We laten zien wie we zijn, delen updates en foto’s die ons inspireren, reageren op uitspraken die ons prikkelen. Soms starten we zelf een discussie of brengen iets ter sprake, omdat we geloven in onszelf en vinden dat we gehoord mogen worden. We laten zien waar we voor staan en vinden anderen die voor hetzelfde willen gaan. Temidden van deze wereld waarin men zich razendsnel kan verbinden, wordt NJR ook steeds meer zichtbaar. Dit vraagt om meer en daarom laten wij de wereld zien wat er mogelijk is, waar het gebeurt en wie het doet. Platform Jongeren zoeken naar elkaar, naar plezier en naar informatie. Dat gebeurt vaak online. Omdat onze oude site daar niet meer bij paste zijn een nieuw platform gaan ontwikkelen, waarin zoveel mogelijk jongeren zich met elkaar kunnen verbinden. Zenden en sturen is verleden tijd, dit platform is van de gebruikers zelf. Iedereen die iets zoekt, vindt het bij het platform, omdat deze constant wordt aangepast en up-to-date gehouden door jongeren. Het platform is dé plek om een match te vinden met anderen, activiteiten, trainers, funding, coaching, tips, contacten en veel meer. Na de bouw van een prototype begin 2014 en een eerste volledige versie eind 2014, zal het platform in 2015 aan zijn opmars beginnen. Gedachtegoed Iets doen wat jou ligt en daar ook nog eens anderen mee raken. Iets mooiers en leukers is er niet. Wij willen, samen met onze lidorganisaties, laten zien waarom we belangrijk zijn en wat er samen allemaal mogelijk is. Wij maken inspirerende voorbeelden zichtbaar en laten zien hoeveel jongeren al bezig zijn met gaan voor wat hen ligt. Steeds dragen we uit hoe geweldig de kick is die je krijgt als je anderen raakt met wat voor jou belangrijk is. Door deze kernboodschap in alles wat NJR doet naar voren te laten komen, van projecten tot media-uitingen, maken wij duidelijk dat idealen niet vragen om opoffering en plicht, maar om het plezier van boven jezelf uitstijgen en je grenzen verleggen. Merk Iedereen wil ertoe doen voor anderen, het beste uit zichzelf halen en een leven leiden dat echt zijn sporen trekt in de wereld. Daarom werd ons verhaal voor 2014: ga voor wat je ligt, om daarmee anderen te raken. We kregen veel positieve reacties van jongeren die zich helemaal herkennen in ons geluid. Dat motiveert ons om door te gaan, ons verhaal nog scherper te maken en overal uit te dragen in 2015. In 2015 zal voortgebouwd worden op wat er vorig jaar is bereikt. We hebben het idee dat de basis is gelegd en we ons vanuit die basis verder kunnen ontwikkelen. Binnen het verhaal zal de focus gaan liggen op ‘zelfactualisatie’, oftewel: vinden wat jou ligt en daarvoor gaan zodat je ‘de beste jij’ wordt. Alleen vanuit die ‘ beste jij’, kun je anderen raken en inspireren. Het Brandbook dat we sinds afgelopen jaar aan het ontwikkelen zijn beschrijft zowel ons verhaal als onze identiteit. Alles wat we aankomend jaar doen en uitdragen, vindt zijn basis in ons verhaal, zodat we altijd helder en herkenbaar zijn. Dat geldt niet alleen voor NJR als organisatie, maar ook voor al onze projecten. Die projecten kunnen gezien worden als ‘subbrands’; elk projecten heeft een eigen identiteit en een eigen doel, maar allemaal moeten ze makkelijk herleidbaar zijn naar het grote verhaal van NJR. De boodschap die alle projecten uitdragen en de huisstijl die ze voeren, komen overeen met die van NJR.
NJR Plan 2015
18
4. Belangenbehartiging Wij staan midden in een prachtig netwerk van honderdduizenden jongeren die ertoe willen doen. En wij geloven dat iedereen in dit netwerk een aantal overtuigingen met elkaar deelt. Dat die voor ons allemaal zo belangrijk, logisch en relevant zijn, dat deze belangen moeten worden behartigd waar en wanneer we maar kunnen. Zo zijn er wetten en regels die kunnen worden veranderd om jongeren meer mogelijkheden te bieden. Instanties kunnen hun werk beter doen, als ze input krijgen van jongeren. Organisaties kunnen jongeren geweldige mogelijkheden bieden, als ze weten hoe ze dat moeten doen. De rechten die jongeren hebben kunnen in de praktijk beter worden nageleefd. Kortom; onze impact op de wereld om ons heen kan veel groter worden als we meer kansen en mogelijkheden krijgen om elkaar te raken met wat ons ligt. Wij gaan al onze invloed gebruiken om dat te bereiken. Samenwerking met VWS Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is voor ons belangrijk. Al jaren werken we samen met het ministerie en volgens ons is die samenwerking niet alleen onmisbaar in het opkomen voor de belangen van jongeren in Nederland, maar ook heel prettig en succesvol. Wij houden elkaar op de hoogte van de laatste ontwikkelingen, bijvoorbeeld als het gaat over belangrijke zaken als de nieuwe jeugdwet en hoe die in de praktijk uitpakt. Daarnaast adviseren we elkaar over en weer, over thema’s variërend van gezond uitgaan tot het herdenken van de Tweede Wereldoorlog. We wijzen elkaar op evenementen en contacten die relevant zijn om onze doelen te bereiken. Via VWS zijn we ook op het spoor gekomen van andere samenwerkingsrelaties, zoals de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Nederlands Jeugdinstituut (NJi). We komen elkaar steeds weer tegen op de evenementen waar jongeren en relevante thema’s centraal staan. Samen met VWS geven we invulling aan het onderdeel ‘jeugd’ van het Nederlands voorzitterschap van de Europese Unie; iets wat we nu weer aan het voorbereiden zijn voor 2016. Zo zorgen we er samen voor dat jongeren echt een belangrijke stem krijgen in zulke Europese events en dat onze visie daarop duidelijk doorklinkt in Europa. Datzelfde geldt voor de Gestructureerde Dialoog, die we samen organiseren, om te zorgen dat het Nederlands beleid en de Nederlandse praktijk bekend zijn in Brussel en dat goede voorbeelden binnen Europa worden uitgewisseld. Elk jaar peilen we, in samenspraak met VWS, via het NJR Panel de mening van een representatieve groep jongeren, zodat wij met recht kunnen zeggen dat hun stem wordt gehoord. We werken samen aan het rapporteren over de stand van zaken van kinderrechten in Nederland aan de Verenigde Naties in Genève. Twee keer per jaar zitten we met de staatssecretaris om tafel om issues te bespreken die voor jongeren belangrijk zijn. Ten slotte trekken we met elkaar op in een aantal van onze belangrijke projecten die VWS mogelijk maakt, zoals de Jongerenvertegenwoordigers en het Nationaal Jeugddebat (zie hoofdstuk 2, Projecten). Alles overziend is dit dus een samenwerking die ons veel heeft gebracht en die we in 2015 weer verder willen uitbouwen. Hieronder staan twee belangrijke activiteiten verder uitgewerkt.
NJR Plan 2015
19
GESTRUCTUREERDE DIALOOG
Het is belangrijk dat de mening en ervaringen van jongeren zowel in Nederland als in Europa gehoord worden. Bij de Gestructureerde Dialoog gaan we daarom op zoek naar de ideeën, standpunten en ervaringen van jongeren tussen de 15 en 25 jaar. Deze informatie gebruiken we om een dialoog op gang te brengen tussen jongeren en beleidsmakers in Nederland. Elk jaar wordt vanuit Europa een ander thema gekozen waar jongeren in alle Europese landen de dialoog over aangaan. Daardoor is er in al die landen niet alleen een zinvolle onderlinge dialoog, maar kunnen goede plannen in Europa gedeeld worden en krijgt Brussel een duidelijk beeld wat jongeren van het jeugdbeleid in hun land vinden.
NJR Plan 2015
Beoogd: 750 Nederlandse jongeren geven input 2 Europese jeugdconferenties over youth empowerment 10 lokale dialoogprogramma’s in samenwerking met Jong Lokaal Bokaal Voorbereiding op EUvoorzitterschap
20
NJR PANEL
Beoogd: Wij willen jongeren in Nederland zo goed mogelijk kunnen vertegenwoordigen. In onze projecten, in onze belangenbehartiging, in alles wat wij doen en uitdragen. Dit doen wij door goed uit te zoeken wat de meningen en ervaringen van een brede groep jongeren zijn. De stem van jongeren kan namelijk pas echt meetellen als hun meningen en ervaringen zijn vertaald in duidelijke gegevens waar beleidsmakers wat mee kunnen en die ook helpen het maatschappelijk debat te voeren. Ons NJR-panel levert die gegevens. We hebben een grote, representatieve groep jongeren waarvan we de meningen, ervaringen, ideeën en inzichten peilen. De verslagen daarvan komen beschikbaar voor beleidsmakers, media en maatschappelijke organisaties.
NJR Plan 2015
7 onderzoeksenquêtes over uiteenlopende onderwerpen, met een focus op de mogelijkheden om te ontdekken wat je ligt en daar het beste uit te halen Mening van ruim 1500 scholieren van 12 tot en met 18 jaar 20 onderwijsinstellingen, variërend in schooltype en verspreid over het land In samenwerking met verschillende maatschappelijke organisaties
21
Gemeentelijk positief jeugdbeleid In deze tijd van de overheveling van taken en verantwoordelijkheden naar gemeenten, worden deze lokale overheden steeds belangrijker voor jongeren. Hierdoor wordt jeugdbeleid niet alleen iets dat invloed heeft op, maar ook wordt gevormd in de eigen buurt van jongeren. Daar stappen we op in door ervoor te pleiten dat jongeren in de gemeenten maar ook jongeren in de jeugdzorg in de best mogelijke omgeving terechtkomen om te ontdekken wat hen ligt, en dat zij bovendien inspraak in voor hun relevant gemeentelijk beleid hebben. Ook trekken we zoveel mogelijk samen op met gemeenten, bijvoorbeeld door bij projecten als Young Leaders, UUT en Bijdehand+ de handen ineen te slaan (zie hoofdstuk 2, Projecten). In onze belangenbehartiging zullen wij aandacht blijven besteden aan het stimuleren van positief jeugdbeleid, het basisprincipe dat er in alle vormen van beleid uitgegaan moet worden van de kansen en mogelijkheden die jongeren in zich dragen. Dit doen wij onder meer door het uitreiken van de Jong Lokaal Bokaal en het IMPACT Ontwikkelingsprogramma. JONG LOKAAL BOKAAL
Gemeenten in Nederland doen hun best om positief jeugdbeleid te voeren, beleid waarin de positieve ontwikkeling van jongeren voorop staat en waarin jongeren zelf volop meedoen in plaats van als probleem te worden gezien. Maar welke gemeente doet dat het beste? Iedere jongere in Nederland kan zijn gemeente nomineren als topper die een prijs verdient. Een groep Pedagogiekstudenten van de Hogeschool Utrecht neemt het jeugdbeleid van genomineerde gemeenten kritisch onder de loep. De gemeente met het positiefste jeugdbeleid sleept uiteindelijk de felbegeerde Jong Lokaal Bokaal in de wacht. Zo kunnen jongeren hun stem laten horen en worden gemeenten uitgedaagd om het potentieel en al die energie van jongeren te benutten bij het vormgeven van hun jeugdbeleid.
NJR Plan 2015
Beoogd: 40 nominaties 12 geselecteerde gemeenten 150 studenten pedagogiek van de Hogeschool Utrecht op gemeenteinspectie 75 media-uitingen 1 slotevent over positief jeugdbeleid
22
IMPACT ONTWIKKELINGSPROGRAMMA
Met dertien jaar ervaring in de praktijk van het jeugdbeleid in Nederland, hebben we een scherp beeld gekregen van wat werkt en wat niet. Voor ons zijn daarbij twee dingen duidelijk geworden. Ten eerste dat jeugdbeleid veel beter werkt als er een sterke verbinding is tussen drie groepen die daarin elk hun eigen rol spelen: jongeren, professionals en beleidsmakers. Deze verbinding duiden wij aan als ‘de heilige drie-eenheid van het jeugdbeleid’. Ten tweede is ons duidelijk geworden dat jeugdbeleid veel beter werkt als het is gebaseerd op een helder geformuleerd ‘waarom’ en ‘hoe’. Het ‘waarom’ van jeugdbeleid is voor ons natuurlijk dat alle jongeren zoveel mogelijk welzijn en geluk ervaren en zoveel mogelijk kansen krijgen om zich te ontwikkelen en er toe te doen met wat hen ligt. ‘Hoe’ dit kan worden bereikt: door zoveel mogelijk de drie psychologische basisbehoeften van jongeren te vervullen, namelijk de behoeften aan autonomie, competentie en verbinding. Met het IMPACT Ontwikkelingsprogramma gaan we deze inzichten in de praktijk brengen bij de uitvoering van de nieuwe jeugdwet, samen met gemeenten, welzijnsorganisaties en jongeren.
Beoogd:
1 NJR Platform met 150 actieve jongeren(initiatieven) en supporttools voor jongeren(initiatieven), professionals en beleidsmakers 1 werkprogramma voor 10 gemeenten (scenario games, work labs, mini conference, adviestrajecten) 1 onderzoek naar werkzame principes in succesvol jeugdbeleid 1 NJR Impactday (250 bezoekers)
Kinderrechten Wij staan volledig achter het VN-Kinderrechtenverdrag dat ook Nederland heeft getekend. Wij geloven dat jongeren die volledige toegang hebben tot deze rechten, zich in een ideale situatie bevinden om te ontdekken wat hen het meest ligt en zich te ontwikkelen tot hun beste zelf. Alle reden dus om ons daar hard voor in te zetten. Daarbij hoeven we niet meer te strijden voor meer of betere kinderrechten, maar alleen voor die volgende stap: zorgen dat die kinderrechten in de praktijk veel beter worden nageleefd. In 2014 hebben wij in samenwerking met het Kinderrechtencollectief en VWS een update voor de Verenigde Naties geschreven van onze Jongerenrapportage over kinderrechten uit 2012. Ook in 2015 zullen wij kritisch blijven kijken hoe de toegang tot kinderrechten er voor staat en de krachten blijven bundelen met partijen als de Kinderombudsman om te zorgen dat jongeren van hun rechten op de hoogte zijn en er gebruik kunnen maken. Jongeren in jeugdzorginstellingen bieden we de kans om meer zeggenschap te krijgen over de situatie waarin ze zich bevinden, door middel van onze projecten Kinderrechten in de Jeugdzorg en Jeugdzorg Buddies (zie hoofdstuk 2, projecten voor jongeren).
NJR Plan 2015
23
JONGERENTASKFORCE KINDERMISHANDELING
Vorig jaar stonden wij samen met de Augeo Foundation aan de wieg van de Jongerentaskforce Kindermishandeling, waarin jongeren die zich boos maken over kindermishandeling de koppen bij elkaar kunnen steken om samen manieren te vinden om kindermishandeling aan te pakken. Door hun eigen ervaringen, kennis en connecties ontstaat een sterk netwerk, waardoor zij samen met de overheid en andere organisaties kunnen zoeken naar betere manieren om kindermishandeling tegen te gaan. In 2015 zullen wij niet langer bij de uitvoering betrokken blijven, maar zullen wij een adviserende rol op ons nemen.
Beoogd:
10 adviezen gericht op strategie en praktische uitvoering
Duurzaam onderwijs Misschien wel het belangrijkste recht van jongeren is om straks nog een wereld te hebben om in te leven. Daarom vinden wij het ontzettend belangrijk dat de wereld goed wordt achtergelaten voor ons en alle jongeren na ons. Om dit te bereiken, lobbyen we onder meer voor meer duurzaamheid in het onderwijs, vooral in het MBO, en maken we politiek, onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven tot onze bondgenoten, zodat jongeren zich nu al de (duurzame) kneepjes van het vak eigen kunnen maken om de wereld goed door te kunnen geven. Door nauwe samenwerking met onze lidorganisaties ballen we een vuist en laten we zien dat jongeren samen hun idealen kunnen waarmaken. Netwerk Jongerenorganisaties zijn onvoorstelbaar belangrijk. Zij draaien grotendeels op de vrijwillige inzet van gedreven jongeren en verdienen veel meer steun dan ze nu krijgen. Daarom blijven wij ons inzetten voor meer structurele ondersteuning van jongerenorganisaties, het beschikbaar stellen van loterijgelden voor de sector ‘Jeugd’ en kennismaking van verschillende interessante fondsen met onze lidorganisaties. Daarbij laten we zien hoe belangrijk jongerenorganisaties zijn en dat zij daarom veel meer mogelijkheden verdienen om hun geweldige werk te doen. Gaan voor wat ons ligt kunnen we zelfstandig, maar we kunnen veel meer anderen raken als we ons verbinden binnen tal van jongerenorganisaties. Ook daarom zijn onze lidorganisaties, meer dan 30 in getal en met allemaal verschillende achtergronden en expertises, zo ontzettend belangrijk. Wij zullen er ook in 2015 weer hard aan werken dat onze lidorganisaties trots onderdeel van dit netwerk zijn en dit ook zo uitdragen, zodat wij een netwerk vormen waar jongeren zich bij aan willen sluiten – een netwerk met oneindige kansen om je beste zelf te worden! Daarvoor organiseren we in ieder geval de volgende activiteiten.
NJR Plan 2015
24
LUSTLOUNGE & OPEN HUIS-BORRELS
Lustlounge Op het moment dat de liefde in de lucht hangt organiseren wij jaarlijks de Lust Lounge, een ‘hot’ netwerkmoment voor onze lidorganisaties. Valentijnsdag is het ideale moment om de liefde tussen de lidorganisaties op te laten bloeien. Aan het einde van de avond hunkeren zij naar innig contact en vurige samenwerking met elkaar. Open huis-borrels Soms is er geen speciale aanleiding nodig om toch bij elkaar te komen. Om lidorganisaties in staat te stellen om ook in de rustige maanden van het jaar het glas te heffen en samenwerkingen te smeden, worden Open huis-borrels georganiseerd. Het moment waarop iedereen aan kan haken met wilde ideeën, een drang tot samenwerking en een gezonde mate aan dorst!
NJR Plan 2015
Beoogd:
Aanhalen van de banden tussen NJR en onze lidorganisaties en de lidorganisaties onderling Een uitlaatklep en netwerkmogelijkheid bieden voor onze vrijwilligers, medewerkers en andere betrokkenen Proosten op samenwerking, een wereld vol ongekende mogelijkheden voor jongeren en onvergetelijke avonden
25
5. Middelen Om onze doelen te bereiken zullen we het komende jaar hard moeten werken. Dat is niet erg, want zo worden we zelf continu gestimuleerd om te gaan voor wat ons ligt. Om al onze plannen te realiseren, zijn middelen onmisbaar. Mensen, kennis en geld spelen allemaal een grote rol. Net als in de voorgaande hoofdstukken, zullen we ook in dit hoofdstuk beschrijven hoe deze middelen bijdragen aan onze doelen. Vrijwilligers Vrijwilligers zijn ongelofelijk belangrijk voor NJR. Deze jongeren zijn het levende voorbeeld dat ons verhaal klopt, want zij zijn het schoolvoorbeeld van jongeren die ertoe doen, door te gaan voor wat hen ligt en daarmee anderen te raken, omdat zij met hun tomeloze inzet en enthousiasme onze projecten mogelijk maken. Door ze trainingen aan te bieden en regelmatig in het zonnetje te zetten, zorgen we ervoor dat zij op alle mogelijke manieren hun beste zelf kunnen worden. Personeel & Organisatie Elke dag zetten onze geweldige medewerkers zich keihard in voor NJR. Ook zij houden zich dagelijks bezig met zaken waar hun hart ligt, waar ze talent voor hebben en waar ze in geloven. Wij willen zorgen voor een goede werkomgeving en effectieve spreiding van de werklast en –druk, zodat onze medewerkers altijd kunnen doen waar zij het beste in zijn en zich altijd optimaal kunnen ontwikkelen. Hier willen we onder meer voor zorgen door het invoeren van een junior-seniorsysteem, waardoor ervaren medewerkers die hun takenpakket volledig onder de knie hebben, nieuwere collega’s op weg kunnen helpen en kunnen coachen. Een belangrijke adviesrol blijft ook weggelegd voor de Personeelsvertegenwoordiging, die wij zullen consulteren bij alle beslissingen en overwegingen die onze medewerkers aangaan. Bestuur Ieder jaar vormt een groep gedreven jongeren het NJR-bestuur. Door middel van een overdracht van het oude op het nieuwe, wordt ervoor gezorgd dat kennis niet verloren gaat en wordt continuïteit gewaarborgd. Toch heeft elk nieuw bestuur de vrijheid om eigen initiatieven uit te werken en echt te gaan voor wat hen ligt, waardoor een jaarlijks wisselend bestuur niet alleen een enorme wervelwind van frisse inzichten voor NJR met zich brengt, maar ook een enorm leerzame ervaring voor ieder afzonderlijk bestuurslid is. Financiën In 2013 hebben we financieel een moeilijk jaar gehad. Als reactie daarop is de werkorganisatie in 2013 verkleind waardoor de vaste kosten van de werkorganisatie zijn gedaald. Hierdoor is onze financiële situatie in 2014 enigszins gestabiliseerd, maar zijn onze inkomsten ook niet gestegen. Doordat het de komende jaren naar verwachting ook niet makkelijk zal zijn om voor onze projecten subsidies te ontvangen uit overheden. Daarom is het belangrijk om op zoek te gaan naar alternatieve financiering. Op lange termijn (2020) streven wij naar een veel betere spreiding van inkomsten over verschillende bronnen: niet meer dan 50% uit overheidsbronnen, minimaal 25% uit samenwerkingen met fondsen en partners en minimaal 25% uit commerciële bronnen, zoals het bedrijfsleven (al dan niet in natura). Dat waren ook de doelstellingen uit het Beleidsplan 2011-2015. Deze doelstellingen hebben wij vooralsnog niet kunnen halen, omdat na het opstellen van dat beleidsplan de economische crisis zo heftig uitpakte, dat het vinden van financiering lastiger werd dan ooit tevoren. Nu de economie weer lijkt aan te trekken en wij succesvolle samenwerkingen met diverse commerciële partijen zijn aangegaan, verwachten wij dat deze doelstellingen wél te halen zijn. Bovendien zullen wij dit jaar weer een aanvraag indienen om begunstigde van de Nationale Postcode Loterij te worden. Wanneer dit lukt, NJR Plan 2015
26
hebben wij de doelstellingen uit het beleidsplan in 2015 alsnog direct behaald. Mocht dit niet lukken, dan is onze minimumdoelstelling voor de korte termijn (2015) in ieder geval 5 tot 10% van onze inkomsten uit commerciële bronnen en dat wij minder dan 50% van onze inkomsten uit overheidsbronnen ontvangen. Op deze wijze gaan wij voor meer vrij besteedbaar geld en minder financieel risico, dat ons op de lange termijn financieel sterker zal maken en ons ook wat minder afhankelijk maakt van individuele partners of sectoren. De kascommissie ondersteunt ons bij deze doelstellingen door elk jaar met een kritische blik onze financiën te controleren en ons te adviseren over de vorm waarop we onze financiële cijfers presenteren.
ICT Ook op het gebied van ICT zorgen we dat we trouw zijn aan onze doelen. Op korte termijn verschuiven we ons werk volledig naar de ‘cloud’. Door niet meer te werken met een traditioneel systeem van bestanden opslaan op een eigen, interne server, kunnen de medewerkers en vrijwilligers van NJR makkelijker, handiger en minder plaatsgebonden werken. Daarnaast is het systeem ook goedkoper en duurzamer.
NJR Plan 2015
27
6. En verder… Ons verhaal staat. Onze doelen zijn gekozen. 2015 wordt een jaar waarin we voortbouwen op wat onze voorgangers hebben neergezet. Geen woorden, maar daden. We kunnen niet wachten.
NJR Plan 2015
28
