Jaarverslag 2013
Inhoudsopgave I. II. A. B. C. D. III. A. B. C. D. E. F. G. IV. V. VI. A. B. C. D. E.
Historie Het jaar in vogelvlucht Beleidsvisie Missie Doelstellingen Doelgroepen Activiteiten Organisatie Bestuur 9 Fondsenwervingscommissie Vrijwilligers Artsen 10 Regio’s 11 Samenwerking 11 CBF-certificaat voor kleine goede doelen en ANBI 12 Jaarrekening 2013 13 Plannen voor 2014 15 Activiteiten en producten in 2013 15 Informatie- en advieslijn 15 Website en Forum 18 Kinder- en gezinsweekenden/-dagen 20 Regionale activiteiten 23 Overige activiteiten 33
Bijlage I: Bestaansrecht 35
37
1
3 5 7 7 7 7 7 8 8 9 9 10 10 10 13 14 14 17 17 17 20 23 25 36
Foto:Yolant Vermeulen
Stichting Achter de Regenboog Postbus 13012 3507 LA Utrecht
[email protected] [email protected] www.achterderegenboog.nl
Informatie & Advieslijn
0900-2334141
Girorekening: 55.57.536 t.n.v. Stichting Achter de Regenboog BSN: 80225213 BIC: INGBNL2A IBAN:NL54INGB0005557536 Kamer van Koophandel: 41.18.62.89 RSIN: 802252138
2
Historie Stichting Achter de Regenboog is geïnspireerd door ervaringen in Engelse Hospices. Zorgverleners zagen dat kinderen en jongeren grote behoefte hebben aan steun en aandacht bij hun rouwverwerking. Deze inzichten leidden tot het opzetten van vormen van groepsbegeleiding voor kinderen met verlieservaringen. Naar aanleiding van contacten met deze Engelse Hospices besloot Karaleela Oderkerken, ook in Nederland met professioneel begeleide activiteiten te beginnen. Activiteiten waarin aan kinderen en jongeren de ruimte wordt geboden om over hun ervaringen te praten. In het voorjaar van 1993 ging onder haar leiding in de regio Utrecht de eerste ‘verliesverwerkingsgroep voor kinderen’ van start. Hoewel in het begin weinig bekendheid aan de activiteiten werd gegeven, was al na een half jaar duidelijk dat er een eigen organisatie nodig was om op een professionele manier aan de snelgroeiende vraag om hulp tegemoet te kunnen komen. Om die reden werd in augustus 1993 Stichting Achter de Regenboog opgericht. De naam Achter de Regenboog werd door de eerste groep kinderen bedacht! Tijdens het eerste kinderweekend dat in 1994 werd gehouden, werd ook het zogenoemde Regenbooglied gemaakt (foto links). In november 2013, twintig jaar later, maakte een van de deelnemers aan een weekend in Regio West een foto van het Regenbooglied. De tekst is overgenomen van de originele tekening. (foto rechts). Dit lijflied wordt anno 2014 nog steeds gezongen.
3
Achter de Regenboog is tot bloei gekomen dankzij de inspiratie en de inzet van Karaleela Oderkerk (tot 1997) en de ondersteuning van tientallen vrijwilligers en rouwtherapeuten. Bij de oprichting van AdR in 1993 werkten er een tiental vrijwilligers voor de stichting. Vijf jaar later waren dat er rond de vijftig. Weer vijf jaar later waren dat er rond de zeventig. Stichting Achter de Regenboog heeft in twintig jaar tijd grote veranderingen door gemaakt en zich in 2013 verder ontwikkeld tot een landelijke professionele vrijwilligersorganisatie met vier regionale steunpunten. De afgelopen jaren is de veelheid aan activiteiten terug gebracht tot de kernactiviteiten van de Stichting: het organiseren van lotgenotencontact en het geven van informatie en advies. Deze activiteiten worden uitgevoerd door getrainde vrijwilligers en rouwprofessionals. Op de foto : een interview met vrijwilligster Ilja Geensen voor de rubriek Mooi werk waarin zij vertelde over het werk van Achter de Regenboog (AD Utrechts Nieuwsblad 6 mei 2013).
Momenteel zijn er ruim tachtig trouwe vrijwilligers waarvan zo’n zestig actief betrokken bij Achter de Regenboog. Iedere regio heeft een team van vrijwilligers en wordt geleid door regiocoördinatoren die samen met een of twee andere vrijwilligers een kernteam vormen. De regiocoördinatoren hebben een dubbele functie: zij coördineren het werk van de regio en zijn als freelancer bij de lotgenotenweekenden en - dagen betrokken als pedagogisch en ouderverantwoordelijke.
4
I.
Het jaar in vogelvlucht
In dit jaarverslag van 2013 kijken we terug op belangrijke stappen die Stichting Achter de Regenboog (AdR) het afgelopen jaar, met het oog op de toekomst, heeft gezet. Het werken aan en in de nieuwe structuur van regionalisatie, in samenspraak met de regiocoördinatoren, is een intensief en tijdrovend proces, dat ook in 2013 onze aandacht vroeg. Komende vanuit een landelijk geleid bureau met betaalde medewerkers is de overgang naar een vrijwilligersorganisatie met een virtueel kantoor groot. Het werken in regionale steunpunten houdt voor de rouwprofessionals en vrijwilligers een grote verandering van rollen, taken en verantwoordelijkheden in en vraagt om initiatief en inbreng vanuit de regio’s. Deze regionalisatie - die in 2010 is ingezet - heeft inmiddels vorm gekregen. In alle vier de regio’s zijn onder leiding van regiocoördinatoren het afgelopen jaar lotgenotenactiviteiten georganiseerd. De reacties van ouders, kinderen en jongeren tijdens en na afloop van de weekenden en dagen zijn bijzonder positief, ontroerend en hartverwarmend. Het is deze feedback die vrijwilligers en rouwprofessionals iedere keer weer de stimulans geeft om door te gaan met dit arbeidsintensieve en waardevolle werk. Deze lotgenotenactiviteiten zijn mogelijk dankzij donaties en giften van particulieren en de betrokken en loyale inzet van enthousiaste en bekwame vrijwilligers. Naast het voorbereiden en organiseren van deze weekenden en dagen zijn in de regio’s in 2013 diverse teamactiviteiten georganiseerd. Er is actief gewerkt aan het opbouwen van contacten met sponsoren en het vergroten van de naamsbekendheid in de eigen regio. In dit jaarverslag geven de regiocoördinatoren uit Noord, Oost, Zuid en West de lezer een inkijkje in deze activiteiten (VI. Activiteiten en producten 2013) .Ook geven zij een voorproefje van voorgenomen activiteiten. Om Achter de Regenboog onder de aandacht van een breder publiek te brengen, deden we op 22 maart 2013 mee aan de internationale actie 8 uur overwerken. Young professionals zetten hun talenten gedurende 8 uur gratis in voor goede doelenorganisaties. Dit leverde ons ondermeer een nieuw logo op! Een andere actie in 2013 was het kenbaar maken van onze zorgen - onder andere op twitter en facebook - over de gevolgen van de voorgenomen aanpassing van de weduwen- en wezenwet. In het najaar van 2013 zijn de voorbereidingen voor het vieren van het 20-jarig jubileum van Stichting Achter de Regenboog gestart. Achter de Regenboog, in augustus 1993 door pionier Karaleela Oderkerk opgericht, organiseerde onder haar leiding in het voorjaar van 1994 het eerste kinderweekend en legde daarmee de basis voor de huidige weekenden en dagen. In de afgelopen twintig jaar is er onder de vlag van Achter de Regenboog een schat aan ervaring opgebouwd.
5
Samen met regiocoördinatoren en vrijwilligers - waaronder mensen van het allereerste uur - gaan we bedenken op welke wijze we het 20-jarig bestaan van Achter de Regenboog willen vieren. Dit belooft een bijzondere gebeurtenis te worden. Een tipje van de sluier kan ik alvast oplichten: Karaleela Oderkerk, initiatiefnemer van AdR en tegenwoordig woonachtig in Denemarken, zal als eregast het jubileumfeest in de Berenkuil te Utrecht bijwonen. Onze financiële situatie is ondanks de crisis redelijk stabiel. We zijn trots op het eind 2011 verkregen CBF Keurmerk dat transparantie waarborgt en fondsen, bedrijven en donateurs de garantie biedt dat het geld dat zij doneren goed besteed wordt. In maart 2013 trad Patric Janssen toe tot het bestuur van Achter de Regenboog en nam de portefeuille financiën op zich. Met het oog op het vertrek van de huidige voorzitter in 2014 is gezocht naar een nieuwe voorzitter. In juni 2014 zal Yolant Vermeulen, na ruim 3 ½ jaar AdR-bestuurslid te zijn geweest (waarvan 3 jaar als voorzitter), het stokje overdragen aan haar opvolger, Ine Spee. Geïnspireerd door de positieve ervaringen van het afgelopen jaar richten we ons ook in 2014 op het verhogen van de zichtbaarheid van Achter de Regenboog als landelijk netwerk met regionale steunpunten. Het herstellen van oude samenwerkingsrelaties en het aangaan van nieuwe samenwerkingen - zowel op landelijk als op regionaal niveau zal komend jaar opnieuw aandacht krijgen. Het ontwikkelen van nieuwe vormen van lotgenotencontact gaat door. Om het werk van Achter de Regenboog de komende jaren mogelijk te maken, is er natuurlijk geld nodig. Ook dit blijft een punt van aandacht. Van belang is ten slotte het actief betrekken van mensen die AdR een warm hart toedragen en het werven van nieuwe vrijwilligers die genoemde aandachtspunten kunnen helpen realiseren. We zetten gezamenlijk onze schouders eronder, zodat we met hulp van bedrijven, donateurs en fondsen, ook in de toekomst kinderen, jongeren en ouders die te maken krijgen of hebben (gehad) met het verlies van een dierbaar familielid, kunnen steunen. Namens het bestuur van Stichting Achter de Regenboog, Mei 2014, Yolant Vermeulen, voorzitter
6
II. Beleidsvisie A. Missie Jaarlijks worden meer dan 6000 kinderen en jongeren onder de achttien jaar (half)wees. (CBS, 2013). Zo’n 2000 kinderen en jongeren verliezen een broer of zus. Stichting Achter de Regenboog (AdR) ondersteunt kinderen en jongeren bij het verwerken van het overlijden van een dierbare, zodat deze ingrijpende ervaring geen belemmering vormt om een gezond volwassen bestaan op te bouwen. De stichting ontplooit en initieert activiteiten die het verwerken van het verlies stimuleren.
B. Doelstellingen Om de missie te realiseren heeft de stichting zich de volgende concrete doelstellingen gesteld: · De stichting organiseert lotgenotenactiviteiten om kinderen, jongeren en families daadwerkelijk te helpen bij hun verliesverwerking. · De stichting faciliteert digitaal lotgenotencontact voor kinderen en jongeren bij het leren omgaan met de dood van een dierbare. · De stichting geeft informatie en advies over verliesverwerking met kinderen en jongeren. · De stichting werkt samen met anderen/derden om het belang van verliesverwerking met kinderen en jongeren verder aandacht en invulling te geven. · De stichting heeft een regie- en doorverwijsfunctie om de vele inhoudelijke vragen die bij de stichting binnen komen op de juiste plaats te krijgen en invulling/opvolging te laten geven.
C. Doelgroepen Het werk van de stichting is gericht op de volgende doelgroepen: · Direct: o Kinderen en jongeren in de leeftijd van 0 tot 21 jaar die met het overlijden van een dierbare te maken hebben (gehad); o Ouders en verzorgers van deze kinderen en jongeren; · Indirect: o Professionals: leerkrachten, hulpverleners en andere mensen die beroepshalve of in de privé-situatie met kinderen en jongeren te maken hebben; o Specialisten: mensen die rouwbegeleiding als beroep hebben; o Het brede publiek.
D. Activiteiten Om de doelen van de stichting te verwezenlijken worden diverse activiteiten georganiseerd door de stichting. Onze kernactiviteiten zijn: · Lotgenotencontact o Regionale kinderweekenden en -dagen o Regionale gezinsweekenden en -dagen 7
o Jongerendagen o Digitaal lotgenotencontact via het Forum · Informatievoorziening en advisering o Website o Informatie & Advieslijn (0900 2334141) · Doorverwijzing/regie o Inhoudelijke vragen/advies/diensten verwijzen naar door AdR erkende rouwprofessionals o Naar andere relevante partijen · Overigen o Ondersteunen wetenschappelijk onderzoek In het hoofdstuk VI Activiteiten en producten in 2013 worden deze activiteiten beschreven en wordt ook uitgelegd wat er op dit gebied is gebeurd.
III. Organisatie Toen de stichting in 1993 startte, was Achter de Regenboog een kleine pioniersorganisatie geleid door de oprichter Karaleela Oderkerk. De organisatie maakte in de eerste jaren een enorme groei door. Er raakte een grote groep mensen bij de Stichting betrokken en het aantal producten en diensten breidde zich sterk uit. Hierdoor werd een andere organisatiestructuur noodzakelijk. Door veranderingen in de markt en teruglopende financiën kwam de stichting vervolgens in een nieuwe fase terecht. Van een landelijk bureau met betaalde medewerkers is Achter de Regenboog inmiddels een vrijwilligersorganisatie geworden met vier regionale steunpunten. Er is een onbezoldigd bestuur en een virtueel kantoor. Stichting Achter de Regenboog richt zich weer op haar kernactiviteiten: lotgenotencontact, hulp, advies en voorlichting, doorverwijzen en ondersteuning onderzoek. Voor de voorbereiding en begeleiding van lotgenotenweekenden en -dagen worden de ouder- en pedagogisch verantwoordelijke betaald. Deze rollen worden vervuld door rouwprofessionals. Ook de recreatie-verantwoordelijke wordt betaald. De professionals die trainingen en intervisie geven, worden eveneens voor deze diensten betaald. Daarnaast is ook op andere punten de incidentele ondersteuning en inzet van betaalde mensen nodig: bijvoorbeeld het inhuren van financieel-administratieve deskundigheid.
A. Bestuur Het bestuur is een onbezoldigd bestuur en werkt volgens de nieuwe ANBI regels. Zo neemt het bestuur de gestelde integriteitseisen in acht en is er sprake van een gescheiden vermogen. Bestuursleden hebben geen nevenfuncties die strijdig zijn met de belangen van Stichting Achter de Regenboog. Beleidsplan, beloningsbeleid en een financiële verantwoording worden gepubliceerd. Het bestuur is beleidsbepalend en voorwaardenscheppend. Er worden nog steeds veel uitvoerende werkzaamheden door het bestuur gedaan. Het streven is om deze werkzaamheden in 2014 meer te delegeren naar de regio’s.
8
Statutair benoemt het bestuur haar eigen leden (co-optatie). Begin 2013 bestond het bestuur uit de volgende leden: · Mw Yolant Vermeulen (voorzitter) · Mw Fransje Backerra (secretaris) · Mw Ilona van den Eynde (penningmeester, vanaf 15 maart opgevolgd door dhr Patric Janssen) . Mw. Els Witteveen (algemeen lid) Eind oktober 2013 nam Els Witteveen afscheid. Zij nam als arts deel aan het gezinsweekend in november 2013 en blijft beschikbaar voor de weekenden. Het dagelijks bestuur wordt gevormd door de voorzitter, de penningmeester en de secretaris. Het bestuur komt gemiddeld eens in de zes weken bij elkaar.
B. Fondsenwervingscommissie In 2013 hebben de penningmeester en voorzitter de taak van fondsen werven op zich genomen. Gestreefd wordt naar het instellen van een nieuwe fondsenwervingscommissie. In de toekomst zullen daarnaast de regio’s actiever gaan worden in het aantrekken van sponsoren en donateurs.
C. Vrijwilligers Als professionele vrijwilligersorganisatie draait de stichting hoofdzakelijk op vrijwilligers. Deze vrijwilligers begeleiden de weekenden en dagen, bemensen de informatie- en advieslijn, bemensen stands, geven voorlichting, denken en werken mee aan diverse projecten, verlenen allerhande hand- en spandiensten en maken deel uit van het bestuur. Achter de Regenboog wordt gedragen door vrijwilligers!
Foto:Yolant Vermeulen
Bij de oprichting in 1993 werkten er een tiental vrijwilligers voor de stichting. Vijf jaar later waren dat er rond de vijftig. Momenteel zijn er zo’n zestig mensen actief. De meeste vrijwilligers zetten zich in voor regionale activiteiten, met name voor het mee organiseren 9
van een lotgenotenweekend of -dag. Een aantal is betrokken bij landelijke activiteiten zoals bijvoorbeeld bij de Informatie - en Advieslijn en het forum. Er wordt sinds 2011 jaarlijks een nieuwe update van de vrijwilligersadministratie gemaakt. Daardoor hebben we een actueel beeld en weten we wat onze vrijwilligers voor de stichting (willen) doen. Alle vrijwilligers hebben een vrijwilligerscontract gesloten met de stichting. De meeste vrijwilligers hebben een Verklaring Omtrent Gedrag (ook wel ‘verklaring van goed gedrag’ genoemd). De VOG is verplicht voor iedereen die direct of indirect met kinderen en jongeren werkt: weekenden/dagen/forum. Op de linkerfoto: team regio Noord.
Vrijwilligers worden getraind en geschoold. In 2014 vindt er in mei weer een training voor nieuwe vrijwilligers plaats. Om te zorgen dat iedere regio tijdens de lotgenotenactiviteiten EHBO deskundigheid in huis heeft, gaan een aantal vrijwilligers in 2014 op EHBOcursus. Jaarlijks is er een landelijke vrijwilligersdag. Daarnaast ontmoeten vrijwilligers elkaar op regionaal niveau. Door de regionalisering zal dit in de toekomst toenemen.
10
D. Artsen De stichting werkt al jaren met artsen die eveneens op vrijwillige basis, tijdens de kinderen gezinsweekenden medische vragen beantwoorden van kinderen en jongeren. De kinderen en jongeren blijven na een overlijden vaak zitten met allerlei (waaronder veel medische) vragen. Tijdens een kinder- en jongerenweekend krijgen ze eindelijk de tijd en de ruimte om deze vragen te stellen en is er de rust om er net zolang over te spreken tot het antwoord helemaal duidelijk is. Dit wordt door de kinderen en jongeren enorm gewaardeerd. In 2013 waren er twintig artsen die oproepbaar waren voor dit werk. Deze groep artsen voelt zich zeer betrokken en zet zich graag in voor het beantwoorden van vragen.
E.
Regio’s
Het bestuur heeft het proces van regionalisering in samenwerking met de regiocoördinatoren in 2013 verder vorm en inhoud gegeven. In 2010 waren drie regionale steunpunten actief (Noord, West en Zuid). In 2011 is daar Steunpunt Oost bijgekomen. Er zijn dus vier regionale steunpunten genoemd naar de windstreken: regio Noord (Groningen, Friesland en Drenthe), regio Zuid (Zeeland, Noord-Brabant en Limburg), regio West (Noord- en, Zuid-Holland en Utrecht), regio Oost (Gelderland, Overijssel, Flevoland). Iedere regio heeft een of twee regiocoördinatoren die samen met een of twee andere vrijwilligers een kernteam vormen. Zij zijn contactpersoon voor het bestuur. Tweemaal per jaar komen regiocoördinatoren en bestuur bij elkaar. Er worden lijnen uitgezet en afspraken gemaakt. Afgelopen jaar hebben we bijvoorbeeld aandacht besteed aan het herijken van protocollen, aan het digitaliseren van draaiboeken en het inwerken van pedagogisch, ouder- en recreatieverantwoordelijken. Ook zijn, met het oog op de nieuwe ANBI regels, de financiële afspraken doorgesproken en bijgesteld. Binnen de regio maken de regiocoördinatoren op hun beurt afspraken met de betrokken vrijwilligers. In VI activiteiten en diensten vertellen de regiocoördinatoren over hun activiteiten van het afgelopen jaar.
F.
Samenwerking
Op landelijk niveau is de samenwerking met Stichting KoninginneKinderen - sinds april 2013 #Koningskinderen genoemd - voor derde maal voortgezet. Jaarlijks wordt op 30 april een kindervrijmarkt in park Lepelenburg in Utrecht georganiseerd. Initiatiefnemer Cees van der Vegt roept kinderen op hun spulletjes te verkopen en kunsten te vertonen en een deel van het opgehaalde geld in een spaarpot voor Achter de Regenboog te doen.
Foto’s Yolant Vermeulen
11
Afgelopen jaar deden er voor het eerst ook 2 andere goede doelen mee. De kinderen hebben een bedrag van 1165 euro voor Achter de Regenboog gespaard. Hier komt nog 416 euro bij van ‘onze schminkdames’ Judith Dingjan en Tamara Verdouw (zie foto rechtsonder) die ook dit jaar schminkten voor AdR. Koninginnedag 2013 was opnieuw heel stralend en werd door de abdicatie van Willem Alexander een hele bijzondere dag. Dit jaar werd - om de zichtbaarheid van onze partner Stichting Koningskind en onze Stichting te versterken - een promotiefilmpje ‘’Koninginnenkinderen helpen Achter de Regenboog’’ met dank aan Inge Ramal-Schut (cameravrouw) en Ilona Jens (JVTV) gemaakt. http://www.youtube.com/watch?v=wvrsnKNYQK0. Op de foto linksonder vrijwilligers Marcel van Dijk en Kay Schoenmaker en rechtsboven Hannah Volman.
Foto’s: Yolant Vermeulen
Bij de organisatie van deze vrijmarkt is een voorbereidingsgroep van ouders van een zevental Utrechtse basisscholen betrokken. Doel van deze samenwerking met St Koningskinderen is het vergroten van de naamsbekendheid van AdR en het bespreekbaar maken van het werk van de stichting. We geven informatie en kinderen kunnen een ballon kopen. Hoogtepunt van de dag is het versturen van een ballon met een bericht/wens naar de hemel. In 2014 zijn we voor de vierde maal van de partij. Een ander initiatief waar Achter de Regenboog graag aan mee deed, is de internationale actie #8uuroverwerk. Ook in Utrecht zijn mensen 8 uur lang onbetaald aan de slag gegaan voor goede doelen. Er is die nacht hard gewerkt en veel gelachen in de Berenkuil Utrecht. Om 03.00 werden de resultaten gepresenteerd. Zo maakte Mianne de Vries (met knot) een nieuw logo voor de Stichting. Angelique de Kroon die naast haar zit, zorgde voor een twitteraccount en David Schaap zette ondermeer een handige doneerknop de website van AdR. Op rechterfoto is de rest van het team te zien. Op de foto linksonder iedereen die heeft meegedaan aan de #8uuroverwerken in de Berenkuil Utrecht. Vanuit AdR zijn dit vanaf links Patric Janssen, Fransje Backerra en Ton-Mathijs Zuidervaart. En op de foto rechtsonder Yolant Vermeulen in regenboogshirt. 12
Foto’s: Pieter vd Boogaart en Yolant Vermeulen
Onze aanvraag voor een project jonge nabestaanden van suicide die we samen met het Trimbos Instituut en Indigo Drenthe hadden ingediend, is afgewezen. We zijn opnieuw aan het kijken hoe we dit project, mogelijk met andere partners, toch van de grond kunnen krijgen. Daarnaast zijn er regionaal nieuwe samenwerkingen gestart. Hierover meer onder het kopje van de regio’s.
G. CBF-certificaat voor kleine goede doelen en ANBI Als uitgangspunten voor de organisatie van de Stichting gelden de criteria van het CBF. Achter de Regenboog werkt reeds vanaf de zomer 2005 volgens de financiële parameters van het CBF-certificaat en de daarbij behorende criteria. In 2010 heeft de stichting de laatste acties uitgevoerd die nodig zijn het behalen van het CBF-certificaat. In 2011 is dit beloond met een erkenning van het CBF. Ook in 2013 is hard gewerkt om te voldoen aan de eisen die het CBF stelt aan het op het orde houden van de benodigde informatie.
Sinds januari 2008 merkt de Belastingdienst de Stichting aan als Algemene Nut beoogde Instelling (ANBI). Hierdoor is het mogelijk om fiscaal vriendelijk te schenken aan de stichting. In verband hiermee zijn afspraken met de regionale steunpunten gemaakt. Donaties kunnen worden geoormerkt, maar lopen via de landelijke rekening. De penningmeester van AdR ziet erop toe dat de criteria van het CBF en de ANBI-regels (vanaf 1 januari 2014 zijn er nieuwe regels van kracht) in acht worden genomen. De stichting legt natuurlijk de jaarrekening voor aan een erkend accountantsbureau.
13
IV. Jaarrekening 2013 De jaarrekening 2013 is evenals de jaarrekening 2012 beoordeeld door accountantsbureau Staelmeesters. Een exemplaar van de jaarrekening 2013 is beschikbaar via de website onder resultaten.Hieronder volgt een samenvatting van de jaarrekening. BALANS
31 december 2013
31 december 2012
Activa Vlottende activa Vorderingen
€ 2.649
€ 4.310
Liquide middelen
€ 87.694
€ 107.022
€ 90.343
€ 111.332
Continuïteitsreserve
€ 27.542
€ 47.531
Bestemmingsreserve
€ 60.000
€ 60.000
€ 2.801
€ 3.801
€ 90.343
€ 111.332
Passiva Reserves & fondsen
Kortlopende schulden Overlopende passiva
14
STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2013 Baten
Begroting
Realisatie
Begroting
Realisatie
2014
2013
2013
2012
Baten uit eigen fondsenwerving
€ 12.500
€ 10.687
€ 17.000
€ 16.681
€ 2.500
€ 1.581
-
€ 2.146
€ 25.000
€ 12.914
€ 34.000
€ 35.521
Rentebaten en baten uit beleggingen
€ 1.500
€ 1.038
-
€ 1.085
Overige baten
€ 5.000
€ 5.417
€ 7.000
€ 6.300
€ 46.500
€ 31.637
€ 58.000
€ 61.733
€ 3.500
€ 3.941
€ 3.000
€ 3.084
€ 55.000
€ 32.511
€ 50.000
€ 40.508
Doelstelling: Vrijwilligers
€ 8.000
€ 962
-
€ 358
Doelstelling: Trainingen
€ 6.500
€ 5.008
€ 6.000
€ 3.790
€ 73.000
€ 42.422
€ 59.000
€ 47.740
€ 3.000
€ 811
2.500
€ 2.564
€ 7.000
€ 8.393
€ 6.000
€ 5.793
€ 83.000
€ 51.626
€ 67.500
€ 56.097
-€ 36.500
-€ 19.989
-€ 9.500
€ 5.636
Baten uit gezamenlijke acties Baten uit acties van derden
Som der baten Lasten Besteed aan de doelstellingen Doelstelling: Advies en Informatie Doelstelling: Lotgenotenactiviteiten
Werving baten Kosten eigen fondsenwerving Beheer en administratie Kosten beheer en administratie Saldo Resultaatbestemming Continuïteitsreserve
-€ 36.500
-€ 19.989
-€ 9.500
€ 5.636
De begroting in 2013 is op hoofdlijnen vastgesteld. Dit is veroorzaakt door de wisselingen in het bestuur, waardoor de begroting in 2014 met meer detail is vastgesteld. Toelichting verschillen: De baten zijn veel lager dan begroot. Dit zit met name in de lagere baten uit eigen fondsenwerving en baten uit acties van derden. Deze zijn veel lager dan begroot, doordat onder andere het bestuur minder aandacht heeft gehad voor het werven van fondsen. Het bestuur is op zoek naar een lid voor fondsenwerving en communicatie. Daarmee komen de baten weer op het niveau zodat de Stichting Achter de Regenboog jaarlijks in staat is financieel 4 lotgenotenactiviteiten te organiseren (jaarlijks elke regio één lotgenotenactiviteit). De realisatie van de lasten wijkt met name bij de doelstelling lotgenotenactiviteiten af. Dit komt doordat in 2013 twee grote activiteiten en twee kleinere zijn georganiseerd: 15
De regio Noord heeft een regenboogdag voor gezinnen georganiseerd. De regio Zuid heeft in 2013 én een terugkomdag (voor een gezinsweekend 2012) én een gezinsweekend. In de regio West is een kinderweekend georganiseerd. De verwachting (begroting) was dat er drie grote activiteiten georganiseerd zouden worden, twee gezinsweekenden en één kinderweekend. Gelukkig zijn er in bijna alle regio’s activiteiten ontplooid. Voor 2014 verwachten we dat de regio Oost ook weer een gezinsweekend organiseert.
16
V. Plannen voor 2014 In 2014 zal de focus - naast de reguliere activiteiten - liggen op onderstaande interne en externe beleidsdoelen. Het verstevigen van de samenwerking tussen regio’s Het zorgdragen voor een stabiele bestuurssamenstelling en tijdige opvolging Het aantrekken van vrijwilligers voor fondsen- en donateurwerving, en communicatie en het evalueren van de app Whydonate die doneren makkelijk maakt Het verhogen van de zichtbaarheid van Stichting Achter de Regenboog als landelijk netwerk met regionale steunpunten, ondermeer via een nieuwe landelijke website en de inzet van sociale media Het herstellen van oude samenwerkingsrelaties en aangaan van nieuwe samenwerkingsverbanden Het voorbereiden en vieren van het twintig jarig bestaan van Achter de Regenboog De afgelopen jaren is gewerkt op basis van het beleidsplan 2010-2014. In 2014 zal dit beleidsplan worden gesteld. We zullen ons dan onder andere bezinnen op de verhouding bestuur-regio’s en de toekomst van de stichting.
VI. Activiteiten en diensten 2013 Om de doelen van de stichting te verwezenlijken, worden diverse activiteiten ontplooid door de stichting. Hieronder worden deze één voor één kort toegelicht en wordt verteld wat er in 2013 op dat gebied is gebeurd.
A. Informatie- en advieslijn
Bij de Informatie- en Advieslijn kan iedereen terecht met vragen over rouw bij kinderen en jongeren. Men kan ook om advies vragen bij de begeleiding van kinderen en jongeren tijdens of na een persoonlijk verlies. Er zijn veel mensen die hiervan gebruik maken. Vooral ouders die voor het eerst geconfronteerd met een overlijden van een gezinslid, zitten met allerlei vragen, waarmee zij worstelen. Een overgebleven ouder heeft vaak genoeg aan zijn/haar eigen rouw en is niet altijd staat daarnaast nog adequaat met het verdriet of de boosheid van de andere gezinsleden om te kunnen gaan. 17
Ook veel hulpverleners (o.a. maatschappelijk werkers, verpleegkundigen, artsen, vrijwilligers van de terminale thuiszorg, mensen van voogdij-instellingen) en mensen werkzaam in het onderwijs (leerkrachten, interne begeleiders) en/of de kinderopvang (peuterleidsters) maken dankbaar gebruik van dit laagdrempelige aanbod. Het roept vaak veel onzekerheid op bij mensen die te maken kijgen met rouwverwerking van kinderen en jongeren. Hulpverleners blijken vaak niet specifiek genoeg hiervan op de hoogte te zijn. Mensen laten meestal niet merken hoezeer ze het op prijs stellen dat er naar hen geluisterd wordt, dat er iemand met kennis van zaken spreekt en luistert en dat ze met een paar adviezen of soms alleen een luisterend oor weer verder kunnen gaan. Soms wordt er heel concreet om een hulpverlener in de buurt gevraagd omdat er meer nodig is voor iemand die erg getroffen is door een verlies. De doelstelling van de Informatie- en Advieslijn sluit aan bij de hierboven genoemde situatie: - het geven van concrete adviezen en informatie toegespitst op de individuele situatie van het kind zodat escalaties voorkomen kunnen worden. Dit heeft een belangrijke preventieve werking. - het emotioneel ondersteunen van de beller - het doorverwijzen naar een aangewezen hulpverlener indien telefonisch advies onvoldoende is.
Foto’s Yolant Vermeulen: I&A-team en supervisoren Carine Kappeijne en Greetje van Treeck
Werkwijze Op dit moment werken 14 enthousiaste medewerkers (13 vrouwen en 1 man) en twee supervisoren mee om de Informatie- en Advieslijn zo goed mogelijk vorm te geven: 4 dagen per week van 9 tot 11 uur. Zij krijgen tweemaal per jaar intervisie van 2 professionals (supervisors), die hen ook getraind en ingewerkt hebben, en die ook als vrijwilliger meedraaien. Tijdens de schoolvakanties wordt er minder frequent gebeld; de informatie- en advieslijn is dan ook minder uren geopend. Vooral in juli en december zijn er meestal minder bellers. 18
Resultaten Er belden 117 mensen in 2013 naar de lijn. Dit is een daling van 19% ten opzichte van 2012. Meestal werd er gebeld door een moeder (52 keer) en 34 keer is er door een hulpverlenende instantie/huisarts. School (leerkracht/intern begeleiding/schoolmaatschappelijk werker) hebben 4 keer gebeld. Familie/vrienden belden 7 keer, en 13 keer werd er door een vader gebeld. Er waren nog 7 overige bellers. De aard van de gesprekken is heel divers. Veel informatieve gesprekken, maar ook voorlichtend, hulpverlenend en emotioneel steunend. De meeste hulp wordt gezocht voor 1 kind. Maar ook wordt er hulp gevraagd voor meerdere kinderen of voor een gezin. Er is 50 keer sprake van een doorverwijzing geweest. Er wordt bijna vanuit het hele land gebeld, maar vooral vanuit Noord- en Zuid Holland en Gelderland. Vanuit Zeeland, Flevoland en Limburg werd niet of nauwelijks gebeld. De mensen kennen de stichting veelal door internet, maar ook vanuit de hulpverlening/huisarts of het ziekenhuis die met het advies komen om de stichting te raadplegen. Verder is de stichting ook bekend door mond-tot-mond reclame of via andere kanalen. Het aantal bellers is het afgelopen jaar weer afgenomen. Op 33 werkdagen zijn er geen bellers geweest De vraag is waarom er minder gebeld is. De website wordt intensief bezocht en er wordt ook gemaild. Hierbij gaat het dan vaak om wat minder complexe vragen die ook een eenduidig antwoord krijgen. Toch blijft de behoefte ook bestaan aan een persoonlijk gesprek, waarin de beller allereerst een luisterend oor krijgt, en ook een meer op de persoon en situatie gericht antwoord. Vaak geven de bellers aan dat ze zich enorm gesteund voelen of net weer een beetje meer moed hebben gekregen om door te gaan. Dit is ook voor de vrijwilligers een enorme stimulans om dit werk met toewijding te blijven doen!
Vrijwilligers In 2013 werkten er in totaal 15 opgeleide vrijwilligers mee aan de informatie- en advieslijn, naast 2 begeleidende supervisoren die ook, als dat nodig is, als vrijwilliger meedraaien. 1 medewerker is halverwege 2013 gestopt met het werken bij de I&A lijn. Eind 2012 waren er 9 nieuwe mensen (8 vrouwen en 1 man!) bijgekomen. Ook zij zijn opgeleid: ze hebben vier dagdelen theoretische en praktische training ontvangen. Vervolgens hebben ze als een soort stage (minimaal 2 ochtenden) met een ervaren
19
vrijwilliger meegelopen. En vanaf mei 2013 zijn zij 2 keer zelfstandig gaan werken aan de telefoonlijn, waarbij een ervaren telefoonmedewerker als achterwacht functioneerde en hen na afloop feedback gaf, hen emotioneel ondersteunde en waarbij eventuele vragen nog aan bod konden komen. Zo is er een geleidelijke opbouw tot stand gekomen om vervolgens geheel zelfstandig te kunnen functioneren. Om ervoor te zorgen dat de medewerkers van de I&A lijn goed gekwalificeerd blijven, heeft iedereen in 2013 twee maal mee gedaan aan intervisie van een dag onder begeleiding van 2 netwerkleden. Deze dag wordt als een enorme verrijking ervaren door alle medewerkers. De groep ervaart dan veel verbinding met elkaar, ook omdat er ruimte geboden wordt aan de persoonlijke beleving van ieder. Verder wordt de deskundigheid blijvend bevorderd door een specifiek onderwerp te behandelen, waarbij vaak literatuur van tevoren wordt bestudeerd. Dit jaar is het onderwerp ‘ziekte in het gezin’ aanbod geweest en heeft 1 van de vrijwilligers een lezing gehouden na aanleiding van een ernstige ziekte in haar eigen gezin. Deze ervaring te delen met het team geeft een enorme meerwaarde. Daarnaast worden telefoongesprekken geoefend aan de hand van een casus, die soms door een van de medewerkers zelf is aangedragen. In een warme, veilige en open sfeer wordt feedback op elkaar gegeven. Iedereen gaat dan weer geheel geïnspireerd terug naar huis om dit mooie werk met hernieuwde motivatie te doen!
B. Website en Forum Al vele jaren heeft de stichting een website met daaraan gekoppeld een forum. In 2010 is de website helemaal vernieuwd en in 2011 zijn bepaalde functionaliteiten verbeterd. De website wordt nog steeds vaak bezocht. Met name de uitgebreide FAQ over kinderen, jongeren en rouw is populair. Besloten is om - gezien de wens de zichtbaarheid van AdR als landelijke organisatie met regionale steunpunten te vergroten en gelet op de eisen die vanuit het CBF en ANBI worden gesteld - de website opnieuw te vernieuwen. Eind 2013 is een eerste ontwerp gemaakt voor deze nieuwe landelijke site. De planning is om deze site eerste helft 2014, voor de jubileumviering startklaar te maken.
20
Forum Het forum van Achter de Regenboog opgezet in 2008, is zes jaar lang beheerd door vrijwilligers verbonden aan Regio West. In die periode was dit Nederland’s drukst bezochte forum op het gebied van rouwverwerking met kinderen: 4250 gebruikers plaatsen zo’n 61.000 berichten. Met name tieners, jongeren en ouders wisten de weg te vinden naar dit Internetforum. Facebook en Twitter bestonden toen nog niet.
21
Het forum wordt nog steeds druk bezocht maar heeft inmiddels een meer besloten karakter gekregen: je moet je aanmelden alvorens je berichten kunt lezen en plaatsen. Kortom, een prima vorm van online-lotgenotencontact.
Op dit internetforum schrijven kinderen en jongeren over wat er gebeurd is rondom het overlijden van een naaste ( een ouder, broer of zus, vriend(in), e.d.) en hun gevoelens hierover. Dit kunnen ze anoniem doen, waardoor het forum laagdrempelig is. Ze stellen elkaar vragen en zoeken herkenning bij elkaar. Dit kan kort na het overlijden zijn maar ook vele jaren later. Zelf gemaakte gedichten nemen een ruime plaats in op het forum. Op het forum komen ook jongeren die problemen in de rouwverwerking hebben. Ze plaatsen berichten waarin ze schrijven over doodswensen, zelfbeschadiging of eetproblemen. Hiernaast is er ook ruimte voor luchtige zaken zoals woordspelletjes of verwijzingen naar muziek. Naast de bezoekers die berichten plaatsen op het forum is er een nog veel grotere groep bezoekers die (nog) niet op het forum schrijven, maar er wel op lezen.
Vrijwilligers In 2013 is er eerst een team van 5 en later 4 vrijwilligers dat de berichten op het forum leest. Om de beurt heeft één van de vrijwilligers een halve maand de verantwoording over het forum. Hiernaast is er een achterwacht die aanspreekpersoon is voor overleg. Zij ondersteunt de dienstdoende vrijwilliger indien nodig bij het reageren op de berichten. De verantwoordelijke vrijwilliger kijkt iedere dag op het forum en reageert zo nodig op berichten. Uitgangspunt hierbij is dat het forum een lotgenotencontact is. Beheerders reageren niet als hulpverleners en gaan niet doorvragen op de problematiek. De bezoekers van het forum blijken goed op elkaars vragen te kunnen reageren en elkaar te ondersteunen. Beheerders kunnen wel doorverwijzen naar hulpverleners en in algemene bewoording reageren op de vragen van de forum bezoekers. Vragen van ouders worden wel bijna altijd door een van de forumbeheerders beantwoord. Het forum is niet bestemd voor lotgenotencontact tussen de ouders, maar wel voor vragen over de rouwverwerking van hun kinderen. Een andere taak van de forumbeheerders is het verwijderen van nep-berichten, spam, e.d. van het forum. Behalve de vrijwilligers die inhoudelijk met het forum bezig zijn, is er 22
een medewerker die voor technische kant van het forum zorgt en een bestuurslid voor organisatorische vragen. Er zijn in 2013 twee bijeenkomsten voor de medewerkers van het forum geweest. Bij deze bijeenkomsten werden de organisatorische kanten van het forum besproken, was er intervisie aan de hand van casussen en inhoudelijk verdieping.
Resultaten In 2013 zijn er 232 nieuwe gebruikers op het forum geregistreerd. Er zijn 73 onderwerpen gestart op het forum, en in totaal zijn er 245 berichten geplaatst. Het deel Tieners werd het vaakst bezocht. Vergeleken met het vorig jaar betekent dit een terugloop in het aantal bezoekers. De inhoud van de berichten maken wel duidelijk dat het forum in een behoefte voorziet.
C.
Kinder- en gezinsweekenden
Sinds de regionalisering worden de kinder- en gezinsweekenden georganiseerd vanuit de regio’s. Hieronder wordt eerst algemene informatie gegeven over doel en opzet van de weekenden. Onder het volgende kopje Regionale activiteiten is informatie te vinden over de in 2013 gerealiseerde weekenden en andere activiteiten.
Kinderweekend De stichting organiseert jaarlijks een aantal kinderweekenden. De weekenden zijn voor kinderen en jongeren van 6 tot 18 jaar die een verlies in het gezin of in de nabije omgeving hebben meegemaakt en hier graag met lotgenoten over willen praten. Tijdens het weekend kunnen de kinderen en jongeren elkaar in groepjes van 4-7 leeftijdgenoten onder deskundige begeleiding ontmoeten. Naast het delen van het verlies met lotgenoten is het goed om te ervaren dat niet alleen zij, maar ook andere jongeren zo’n groot verlies hebben meegemaakt. Naast het met elkaar praten wordt er veel gewerkt met creatieve middelen. Dit sluit aan bij de manier waarop de kinderen en jongeren zich uiten. Er is ook ruimte in het programma voor ontspanning. Met de allerkleinsten (vanaf ± 6 jaar) wordt er veel getekend, er worden verhalen verteld, geknutseld en ook een beetje gepraat. Willen de kleintjes praten dan is hier (veel) ruimte voor. Alles wat tijdens het weekend wordt gemaakt, komt in een map die de kinderen mee naar huis kunnen nemen en waar ze thuis nog eens in kunnen kijken of in kunnen
23
werken. Naarmate de kinderen ouder zijn (vanaf ± 8 jaar), staat het praten centraler.
Parallel aan het kinderweekend kunnen ouders en verzorgers meedoen aan een ouderprogramma op zondag. Het ouderprogramma accentueert de ouderrol in verliessituaties. Ouders en verzorgers krijgen informatie over kinderen en rouw, maken kennis met enkele werkvormen uit het kinderprogramma en tot slot is er ruimte voor specifieke vragen rondom de opvoeding. Dit ouderprogramma vindt plaats op een andere locatie dan waar de kinderen verblijven. Een half jaar na het weekend kunnen alle betrokkenen elkaar ontmoeten op de terugkomdag. Ook hier worden weer ervaringen en emoties uitgewisseld. Voor wie een impressie van een weekend wil zien : kijk op www.achterderegenboog.nl.
Gezinsweekend Sinds enige tijd organiseert de stichting ook gezinsweekenden met kinderen tussen 6 en 18 jaar die in het gezin een verlies door de dood hebben meegemaakt. Het doel van een gezinsweekend is net als bij het kinderweekend en de Regenboogdagen dat kinderen, jongeren en de ouders of opvoeders elkaar ontmoeten als lotgenoten. Het gezin als systeem staat centraal in dit weekend.
In groepen van ongeveer zes leeftijdsgenoten delen de kinderen op verschillende manieren het verlies met elkaar. Ook de ouders delen met elkaar ervaringen. In het programma voor de ouders staat de rol als opvoeder en hoofd van het gezin in verliessituaties centraal. Sommige programmaonderdelen zijn met kinderen en ouders samen. Voor de lotgenotenweekenden is in de loop der jaren een draaiboek ontwikkeld met zorgvuldig op elkaar afgestemde activiteiten die, afwisselend gericht op ontspanning en rouwverwerking, één geheel vormen.
De lotgenotenweekenden worden over het algemeen heel positief beoordeeld door ouders en kinderen. De kinderen vinden het werken in kleine groepjes heel fijn. Ze vinden van alle onderdelen met name de kaarsenceremonie indrukwekkend. De ouders 24
melden nog wel eens dat ze het ouderprogramma wat aan de korte kant vinden omdat ze eigenlijk ook tijd zouden willen hebben voor hun eigen verhaal. Door het organiseren van gezinsweekenden komen we aan deze wens tegemoet.
D. Regionale activiteiten Bijdrage Jaarverslag 2013 Regio Noord (Groningen, Drenthe en Friesland) Het Steunpunt Groningen is in november 2005 opgericht en in september 2006 officieel geopend. Jacobien van der Laan, Anthonie van Hemmen en Elly Voorinholt zijn in 2013 de regiocoördinatoren. In juni 2013 stopte Elly Voorinholt met haar werkzaamheden als regiocoördinator maar zij blijft als vrijwilliger betrokken. Trijnie Tuhumena neemt haar taken over. Januari 2013 We zijn al begonnen in 2012 en hebben dit doorgezet in de maanden januari en februari met het actief werven van gezinnen voor onze dag in maart. We hebben posters laten ontwerpen en drukken en alle vrijwilligers hebben er een aantal voor hun rekening genomen om te verspreiden over scholen, huisartsen praktijken, GGD – instellingen, ziekenhuizen etc. in de provincies Groningen, Friesland en Drenthe.
14 februari 2013 Twee vrijwilligers verzorgden en lunch-les voor 25 verpleegkundigen in het Wilhelmina Ziekenhuis in Assen. Een intensieve bijeenkomst waar de voorlichtingsfilm vertoond werd en er daarna gelegenheid was voor het stellen van vragen.
27 februari 2013 Twee vrijwilligers verzorgden een avondprogramma voor medewerkers van de kindertelefoon in Leeuwarden. Er waren een stuk of 25 jonge mensen die met name veel interesse hadden in hoe je , aan de telefoon, kinderen en jongeren hun eigen verhaal 25
kan laten doen en ze in hun kracht kan zetten. Kinderen en jongeren weten vaak heel goed wat ze nodig hebben en wie ze in het dagelijks leven daarbij kunnen ondersteunen. 15 maart 2013 1 vrijwilliger werd geïnterviewd door leerlingen van het AOC Terra over het werk als vrijwilliger bij Achter de Regenboog, dit in het kader van een onderzoek naar vrijwilligerswerk. 6 april 2013 Twee vrijwilligers bemanden een stand op de uitvaartbeurs in Burgum ( Friesland). Veel bezoekers werden geïnformeerd over het werk van Stichting Achter de Regenboog, en waren hiervan onder de indruk. Vooral oudere mensen die in het verleden niet werden erkend en gehoord in hun verdriet zeiden: “wat goed dat jullie er zijn, was dit vroeger maar zo geweest”! 19 april 2013 Twee vrijwilligers bemanden een informatiestand op een middagsymposium georganiseerd door Levamentum, in Zwolle. Thema van het symposium was: Een nieuwe kijk op rouw, met boeiende sprekers o.a. Johan Maes. Hij ziet rouw niet als een strak viertakenplan, maar als een voortdurende beweging tussen verlies en herstel. 16 mei 2013 Twee vrijwilligers verzorgden een voorlichting over het werk van de Stichting voor docenten met zorgtaken van het ROC de Friesche Poort in Drachten. Met name het vertellen over eigen verlieservaringen was een eyeopener om leerlingen in hun verlies en verdriet te erkennen. 2 maart 2013 Op deze dag organiseerden wij onze eerste Regenboogdag voor gezinnen. De dag vond plaats in Nieuw Allardsoog in de kop van Drenthe, goed te bereiken voor deelnemende gezinnen uit de provincies, Friesland, Drenthe en Groningen. De sfeer was top, de locatie perfect. We logeerden met het hele team op locatie de nacht van tevoren.
26
Een moeder schreef: “Ik vond het een bijzonder mooie dag die volledig recht deed aan diegene die is overleden ! Ik heb gemerkt dat mijn zoon van 7 het ook een mooie dag vond en dat hij met een goed gevoel hier op terugkijkt! Voor hem was het goed om dingen hardop te kunnen delen met kinderen die ook zoiets hebben meegemaakt, voor mij was het vooral een moment van rust in de dagelijkse hectiek, om eens uitgebreid stil te staan bij hetgeen wij hebben meegemaakt.”
26 juni 2013 De nieuwe website, www.achterderegenboognoord.nl online sinds eind juni, wordt redelijk bezocht. Een voorbeeld- in december werd de website 176 maal bekeken, driekwart van de bezoekers was nieuw. Bezoekers aan de oude website worden automatisch doorgestuurd naar de nieuwe. Deelnemers aan het weekend hebben volop meegewerkt aan het beschikbaar stellen van foto’s voor publicatie. Een van de deelnemers, Melissa van 19, is voor de website geïnterviewd over de Regenboogdag van maart 2013. We hebben Gerjan Steenbeek van Stone Art, die de bouw om niet verzorgde, voor zijn inspanningen bedankt met een ingelijste homepage van de website.
31 augustus 2013 Terugkomdag wederom in Nieuw Allardsoog. We begonnen met het vilten van een lang koord met elkaar. Deze dag bestond uit twee delen. Het eerste gedeelte van de dag kwam iedereen weer terug in zijn eigen groepje. Er werd gesproken over de ervaringen na de dag van maart en hoe het nu met iedereen ging. Het tweede deel van de dag stond in het teken van de vierde rouwtaak. Dit hadden we vorm gegeven in een viertal workshops, een rap maken, creatief schrijven, mozaïeken en zeefdrukken. Alle deelnemers mochten kiezen aan welke workshop ze mee wilden doen.
27
Bij het afscheid kreeg iedereen een stukje van het gevilte koord aan een gedichtje mee naar huis. 2 november 2013 Een viertal vrijwilligers heeft een stand bemand op de Allerzielen viering bij Yarden. Informatie voor de volwassenen en heerlijk knutselen met de kinderen, een bijzondere activiteit op een speciale avond, waar ruim 350 mensen naar toe kwamen!
10 november 2013 We hadden een vrijwilligersdag met het team bij Trijnie in Hoogeveen. De spreekster die we hadden uitgenodigd was Mijntje van der Greft, orthopedagoge en ervaringsdeskundige van de Wereld van Verschil. De Wereld van Verschil is een hulpmiddel voor jonge gezinnen, die geconfronteerd zijn/worden met het verlies van een dierbare. Het is bedoeld om kinderen en jongeren te helpen om te gaan met een ziek gezinslid, met afscheid nemen, maar ook om steun te bieden na overlijden. Voorafgaand genoten we van heerlijke zelfgebakken taarten en we sloten af met een borrel en hapjes. 1 december 2013 We gebruiken onze Facebook pagina steeds intensiever en proberen gemiddeld twee berichten per maand te plaatsen. De pagina wordt steeds meer bezocht, vooral berichten die doorgelinkt worden hebben een goed bereik, met een top voor onze aankondiging in december van het weekend april 2014, met 476 bezoekers. 10 december 2013 Het Harener Weekblad plaatste medio december ons persbericht op de website! Naast al deze activiteiten en de voorbereidingen daarvoor hadden we dit jaar vier vergaderingen. Op vergaderingen wordt altijd van alles geregeld en afgesproken en over het algemeen vertrekt iedereen weer geïnspireerd naar huis. De betrokkenheid van het hele team is erg groot. In 2014 gaan we door met onze promotiewerkzaamheden en hopen we ons eerste gezinsweekend te kunnen organiseren. Dit weekend staat gepland voor 4, 5 en 6 april.
28
Bijdrage Jaarverslag 2013 Regio West (Noord Holland, Zuid Holland, Utrecht) Regio West is in 2010 opgericht. De regiocoördinatoren zijn op foto links Carine Kappeyne van de Copello en Leoniek van der Maarel. Zij vormen samen met Rembert Oldenboom (rechts) het kernteam. Carine en Rembert waren beiden bij het eerste kinderweekend in 1994 betrokken.
Regio West organiseerde in januari een nieuwjaarsborrel. Alle boodschappen waren in huis, champagne en hapjes om de vrijwilligers, die zo veel voor de stichting doen, goed te verwennen! Helaas werd op de betreffende middag een weeralarm afgegeven. Er werden sneeuwstormen voorspeld (het had al gesneeuwd) en aangezien mensen ook van iets verder moeten komen, was het niet verantwoord hen in de auto te laten stappen. We besloten de nieuwjaarsborrel te verplaatsen en er een voorjaarsborrel van te maken. Deze lenteborrel vond op 14 april plaats. Tijdens die borrel bedachten vrijwilligers leuke acties om Achter de Regenboog onder de aandacht te brengen. Hun enthousiasme was hartverwarmend. Zo zijn er flyers op scholen uitgedeeld, is er door twee vrijwilligers meegewerkt aan de Opvoedmarkt in Zoetermeer en is er veel getwitterd, gefacebooked, en zijn er mededelingen op LinkedIn geplaatst. Dit leidde ertoe dat onder meer vele Centra voor Jeugd en Gezin ons zijn volgen op Twitter en de naam Achter de Regenboog weer flink is rondgegaan.
In november 2013 hebben we een kinderweekend in het vernieuwde Zwaluwnest georganiseerd. Voorafgaand daaraan hadden we op een zondag in oktober de voorbereidingsdag gehad. Alweer op een stormachtige dag met code oranje voor het weer. Dit keer lieten we ons niet tegenhouden. Aan het kinderweekend een paar weken later deden 31 kinderen mee, die, zoals altijd, verdeeld werden over verschillende leeftijdsgroepen. Het afsluitende ritueel, het oplaten van de ballonnen, gebeurde in uiterst stormachtig weer en later hoorden we dat er op dat moment, 40 kilometer verder, een windhoos was geweest. Het was niet mogelijk de ballonnen gelijktijdig op te laten want de ballonnen werden uit de handen van kinderen en ouders ‘gerukt’.. De kinderen hebben het weer fantastisch gehad en afgezien van een incident met een deur (waardoor een jongen een hele dikke bult opliep en even naar het ziekenhuis moest voor alle zekerheid) is het weekend fantastisch verlopen.
29
De terugkomdag zal worden gehouden in april 2014 bij College Hageveld in Heemstede. De kinderen zullen elkaar daar weer ontmoeten. Maar in de tussentijd zijn kinderen al druk met elkaar in contact via Facebook en Twitter. In 2012 zijn er nieuwe enthousiaste vrijwilligers bijgekomen. Een aantal moest van hen moest de kinderweekendtraining nog volgen en hebben dat gedaan in het voorjaar van 2013. In 2013 hebben we een opslagruimte voor al onze spullen gevonden. Dankzij een van onze vrijwilligers! Vanuit de vroegere regio Zuid zijn wij enorm verwend met de meest leuke en mooie spullen die weer een goede plek krijgen en hebben gekregen in ons kinderweekend. Een ploeg vrijwilligers heeft een zaterdag in de herfstvakantie besteed aan het uitzoeken van alle spullen. Op verschillende plekken in de regio is de Stichting tijdens voorlichtingen, trainingen en workshops onder de aandacht gebracht. In ons lustrumjaar in 2014 start Regio West met een nieuwe initiatief: het “Gezinshuis”. In dit gezinshuis zijn rouwende gezinnen welkom om met elkaar te delen. De ouders gaan in een aparte ruimte met elkaar in gesprek en de kinderen gaan in een andere ruimte met elkaar spelen, knutselen, kletsen of gaan voor zichzelf gewoon lekker lezen. Dit gezinshuis is gebaseerd op The Children’s Room in Amerika, waar een van onze vrijwilligers heeft meegeholpen om gezinnen te helpen in deze moeilijke tijd. We hopen ook in 2014 weer een kinderweekend te gaan organiseren en zijn daarvoor nu alweer bezig met Twitter, Facebook en LinkedIn. De planning is 21-23 november. Tot slot: Er staat een nieuwe, professionele, website van Regio West klaar om online te mogen gaan. Het bestuur heeft een vormgever opdracht gegeven een Achter de Regenboog stramien te maken voor alle Achter de Regenboog websites zodat ze duidelijk 'een familie' worden. Dit stramien is zodanig dat er voldoende vrijheid is voor de
30
regio’s om hier zelf verder invulling aan te geven. De eerste ontwerpen lijken goed in te passen op onze nieuwe website. Rembert Oldenboom Bijdrage jaarverslag 2013 Regio Zuid (Brabant, Limburg en Zeeland) Regio Zuid is in 2005 opgericht. Hellen Tonglet heeft sinds november 2013 het regiocoördinatorschap samen met Gertie Mooren weer opgepakt. In 2012 stopte Marjolein Kersten-Ogier met haar werkzaamheden als regiocoördinator. •
Op 2 februari 2013 hadden we een voorbereidingsdag voor de terugkomdag in Diessen, de locatie waar in november het gezinsweekend werd gehouden.
•
Op 20 april 2013 was de terugkomdag voor de gezinnen die aan het GW in november 2012 hadden deel genomen. Gehouden in Inloophuis de Eik in Eindhoven. Fijn om alle gezinnen weer te ontmoeten. Na het ochtendprogramma waarin alle groepen nog eens met elkaar in gesprek gingen, konden we heerlijk uitwaaien door het bosspel, georganiseerd door het Recreateam. En na de lunch kon iedereen deelnemen aan Workshop Vilten, Songwriting, Schilderen rondom gedichten en Speurtocht met GPS. Allemaal georganiseerd door eigen vrijwilligers. Aan het eind van de middag kon iedereen elkaars werk bekijken en beluisteren. En toen natuurlijk het ‘echte’ afscheid, waarna alle gezinnen met een mooi herinneringsboek huiswaarts keerden.
•
We kregen van de gezinnen terug hoe fijn ze het GW hebben ervaren en dat het nog steeds veel voor ze betekende. Vriendinnen van 10 jaar spraken een logeerpartij met elkaar af. En ouders drukten hun lof uit voor het team dat dit alles mogelijk gemaakt had en door wie zij zich zo gesteund voelen. Zelfs de jongste deelnemer (5 jaar) had nog levendige herinneringen aan het weekend en deelde die met een vrijwilliger. Hij zat dan wel niet in een groepje, hij was wel heel erg op zijn plek in het weekend. De terugkomdag is mede mogelijk gemaakt door een donatie van Molex die in 2012 7.500 doneerde. •
Eind mei heeft Hellen een cheque van de Kiwanis in ontvangst mogen nemen van € 6.000,=
31
•
Tussendoor hebben vrijwilligers met een standje op symposia gestaan en ook spraken we tijdens verschillende gelegenheden over het werk van Achter de Regenboog. Zo stonden vrijwilligers op 6 maart op een symposium van Stichting Jeugd en Rouw in Breda en op 16 april bij In de Wolken in Heeze. Op 17 maart was er een workshop in het kader van Herdenking in Tilburg. Er is afgelopen jaar een GW voor het voorjaar van 2014 (14, 15 en 16 februari) voorbereid. Daarnaast hebben we geprobeerd een vrijwilligersbijeenkomst te organiseren (23 november), maar vanwege persoonlijke omstandigheden waren er verschillende mensen niet, en konden we deze bijeenkomst helaas niet door laten gaan.
•
Afgelopen jaar was het jaar van de ‘reorganisatie’ binnen Zuid. Voor Hellen was het coördinatorschap te veel om in haar eentje te doen. Op 18 mei hebben we een bijeenkomst met vrijwilligers gehad waarna we een vraag aan het bestuur hebben voorgelegd om het kernteam met 2 personen uit te breiden, zodat taken verdeeld konden worden en er meer continuïteit gewaarborgd is. Deze personen zouden dan ook als OV-er en RV-er getraind moeten worden, zodat Zuid voor de Gezinsweekenden zelfvoorzienend zou kunnen zijn.
•
Tineke van Asseldonk en Gertie Mooren meldden zich, en gedrieën zijn we verschillende keren bij elkaar geweest om het kernteam vorm te geven. Tineke zou als regiocoördinator gaan fungeren. Helaas moest zij deze functie na een maand, vanwege het oppakken van een nieuwe studie, laten varen. Gertie werd vervolgens samen met Hellen coördinator en zal in het volgende GW (14 t/m 16 februari 2014) door Esther Pross getraind worden als ouderverantwoordelijke.(OV-er).
•
Wat staat verder op de agenda voor 2014? We gaan in 2014 op zoek naar een 3e persoon voor het kernteam. Ook willen we graag dat iemand als RV-er / PV-er getraind wordt. We hebben nog steeds een gemotiveerde groep vrijwilligers in Zuid waar zelfs enkele vrijwilligers bij zijn gekomen(2014). We kijken uit naar de terugkomdag op 20 september 2014. We zullen in 2014 de Stichting weer promoten op verschillende beurzen en symposia. En we hopen weer voldoende gezinnen op de wachtlijst te hebben, zodat we een GW kunnen gaan voorbereiden. Hellen Tonglet en Gertie Mooren
32
Bijdrage jaarverslag 2013 Regio Oost (Gelderland, Overijssel en Flevoland) Regio Oost is in 2011 van start gegaan. Esther Pross is de regiocoördinator van Steunpunt Oost. Ook werkt zij als pedagogisch verantwoordelijke voor Regio Noord. Zij vormt samen met Petra Hengevelt en Monique Buitenhuis het kernteam. Er zijn 10 vrijwilligers actief. Regio Oost kan terugkijken op een jaar waarin we mooie donaties hebben ontvangen waarmee we een gezinsweekend voor 10 gezinnen hebben georganiseerd. Dankzij vrijwilligster Sigrid Mulder hebben de Soroptimisten uit de Achterhoek in 2013 verschillende acties gehouden voor Regio Oost. Op 2 september mochten wij als regio 1500,-- euro in ontvangst nemen. Op 1 november hield rouwcentrum Rouwenhorst uit Apeldoorn hun jaarlijkse herdenkingsconcert. Zo´n 1100 mensen hebben dit concert bijgewoond en volop genoten. Regiocoördinator Esther Pross was door de organisatoren uitgenodigd om tijdens dit concert te vertellen over de missie en visie van Stichting Achter de Regenboog. Afgesproken was dat er gecollecteerd zou worden voor Achter de Regenboog Regio Oost. De opbrengst van de collecte was maar liefst 3000,-- euro.
Op 8, 9 en 10 november vond het tweede gezinsweekend Oost plaats in de Schuppenrecreatie in Gelselaar. Er deden tien gezinnen mee aan dit gezinsweekend.
Een vast onderdeel van een gezinsweekend is Vragen stellen aan de dokter. Kinderen en jongeren mogen alles vragen wat ze willen weten. Dit onderdeel wordt door iedereen zeer op prijs gesteld. Dit jaar beantwoordde arts Els Witteveen en bestuurslid op heldere en empatische wijze de vragen van de kinderen en jongeren.
33
Een ander terugkerend onderdeel is de zogenoemde Kwaadmuur. Dit onderdeel was bij iedereen erg gewild. Boosheid kan in het rouwproces een ingewikkeld gevoel zijn. Kinderen, jongeren en ouders ervaren het als prettig dat er voor dit gevoel aandacht is. Hieronder een foto van tekeningen die voor de kwaadmuur zijn gemaakt.
Rituelen vormen een vast onderdeel van het lotgenotencontact. Zo worden zorgen die kinderen, jongeren en hun ouders hebben, opgeschreven en aan de Levensboom gegeven.
Het erkennen en verkennen van gevoelens worden soms vorm gegeven in een gevoelspoppetje. De verschillende kleuren symboliseren verschillende gevoelens.
34
Als afsluiting van het weekend worden de ballonnen opgelaten. We kijken gezamenlijk team en gezinnen - terug op een fantastisch lotgenotenweekend. Er was ruimte voor erkenning, herkenning, een lach en een traan.
Een impressie uit de evaluaties: “Mam, gaan we volgend jaar weer?” “Ik denk dat ik er nu beter over kan praten, voor het weekend vond ik dat heel moeilijk”. “ Een half woord is genoeg” “ wat fijn dat er zo goed voor ons gezorgd wordt, alles is met liefde en aandacht voorbereidt” “Een meerwaarde om dit samen met mijn kinderen te doen” Wat staat voor Oost op de agenda voor 2014? Op 29 maart hebben we als team een inspiratiemiddag. Er komt een medewerker van MCC Flevoland een workshop verzorgen over het spel “De wereld van verschil”. Op 12 april is de terugkomdag van het gezinsweekend van november 2013 Op 16 en 17 mei worden de nieuwe vrijwilligers getraind zodat we ons team verder kunnen uitbouwen en versterken. Er hebben zich voor het volgende gezinsweekend al gezinnen gemeld. Het is ons streven om dit weekend in november 2014 te organiseren.
35
Tevens is ons speerpunt dat in 2014 ook Regio Oost, middels de landelijke website, online is. Naast bovengenoemde activiteiten zal team Oost zich ook in 2014 inzetten om de Stichting blijvend voor het voetlicht te brengen van potentiele sponsors. We zullen de missie en visie van Achter de Regenboog uitdragen om ons doel te bereiken: het faciliteren van lotgenotencontact! Wij willen tot slot als team Regio Oost alle mensen bedanken die ons hebben gesteund en ondersteund in 2013 en hopen dat zij ons ook in 2014 willen steunen. Esther Pross Regiocoördinator
E.
Overige activiteiten
Achter de Regenboog werd ook in 2013 benaderd door mensen die de Stichting een warm hart toedragen en het werk van Achter de Regenboog willen steunen. Zo vierde ex-bestuurslid Coen de Vries zijn 50 ste verjaardag. Hij vroeg familie en vrienden het werk van de Stichting te steunen en haalde maar liefst 1000 euro op. Voor zijn oproep gebruikte hij een tekening die is gemaakt door zijn overleden broer. Een andere broer maakte destijds de wolk en de ster op de afbeelding.
De Stichting kreeg in 2013 uiteenlopende vragen binnen en werd ook in 2013 geregeld om advies gevraagd. Zo zijn we benaderd door de KRO in verband met de voorbereiding van ‘Liefde voor Later’ een tv-programma over gezinnen waarvan een van de ouders ernstig ziek is. Leoniek van der Maarel regiocoördinator West werkte mee aan dit programma mee dat medio 2013 werd uitgezonden. In 2014 wordt een tweede serie afleveringen gemaakt en uitgezonden.
36
Bijlage I: Bestaansrecht
Ieder jaar hebben zo’n 8000 kinderen te maken met het verlies van een van hun ouders of een broer/zus (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2013). Voor een groot deel van de kinderen is de opvang door de directe omgeving voldoende, ongeveer een kwart heeft meer steun nodig. Bij kinderen die een of beide ouders verliezen, is dit percentage hoger. Begeleiding bij verliesverwerking van kinderen en jongeren is in Nederland flink in ontwikkeling. Toch zijn landelijke ontwikkeling van kennis, begeleidingsmethodieken, voorlichtingsmateriaal, het organiseren van groepsactiviteiten voor kinderen en jongeren en zonodig verwijzen naar gespecialiseerde hulpverleners nog steeds essentieel om de kwaliteit van deze begeleiding te waarborgen. De meerwaarde van Stichting Achter de Regenboog in vergelijking met onderwijs-, hulpverleningsinstanties en individuele hulpverleners ligt in haar mogelijkheid om: · groepsactiviteiten voor kinderen, jongeren en hun ouders en/of verzorgers aan te bieden; · laagdrempelig deskundig advies en informatie te verstrekken; · via trainingen, onderzoek en voorlichting de deskundigheid over begeleiding van kinderen en jongeren met rouw te verhogen en verder te ontwikkelen. Omdat hier op een andere wijze nog niet in wordt voorzien, baseert de stichting haar bestaansrecht op het realiseren van bovenstaande doelen. Ondersteuning aan kinderen die dit behoeven is essentieel omdat: · kinderen die geen of onvoldoende steun bij hun rouwproces ondervinden, emotionele, gedrags- en/of lichamelijke klachten kunnen krijgen. Soms openbaren deze klachten zich pas op latere leeftijd (zie de ervaringen van Stichting Verlaat Verdriet); · een deel van de kinderen van wie een van de ouders is overleden steun van anderen nodig hebben, omdat de achtergebleven ouder zelf in een rouwproces verwikkeld is en daardoor niet altijd in staat is tot het geven van adequate steun aan het kind; · het een veel voorkomende reactie van de omgeving is om kinderen die een sterfgeval meemaken weg te houden of te ontzien (“beschermen”). Door deze bescherming kan een onnodig gevoel van isolement of eenzaamheid optreden; · kinderen vaak alleen staan in hun verlieservaring. Het bij elkaar brengen van lotgenoten geeft herkenning en verbondenheid en heeft een positieve invloed op het rouwproces.
37