JAARSTUKKEN 2013
INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE ............................................................................................................... 1 AANBIEDING EN RESULTAAT ................................................................................................ 3 Aanbieding ...................................................................................................................... 3 Toelichting resultaat op hoofdlijnen .................................................................................... 5 LEESWIJZER ...................................................................................................................... 10 JAARVERSLAG.................................................................................................................... 11 PROGRAMMAVERANTWOORDING ......................................................................................... 12 Bereikbaarheid en openbare ruimte ................................................................................... 13 Bestuur en Dienstverlening .............................................................................................. 21 Cultuur en Ontspanning ................................................................................................... 29 Economische Ontwikkeling ............................................................................................... 39 Integrale Veiligheid ......................................................................................................... 46 Maatschappelijke Ondersteuning ....................................................................................... 52 Onderwijs en Jeugd ......................................................................................................... 62 Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen................................................................................... 69 PARAGRAFEN ..................................................................................................................... 79 BALANS .......................................................................................................................... 121 TOELICHTING OP DE BALANS ............................................................................................ 124 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling ........................................................... 125 Toelichting op de balans per 31 december 2013................................................................ 131 ACTIVA ........................................................................................................................ 131 PASSIVA ...................................................................................................................... 139 PROGRAMMAREKENING .................................................................................................... 148 Totaaloverzicht programmarekening................................................................................ 149 TOELICHTING PROGRAMMAREKENING ................................................................................ 150 Bereikbaarheid en openbare ruimte ................................................................................. 151 Bestuur en Dienstverlening ............................................................................................ 155 Cultuur en Ontspanning ................................................................................................. 158 Economische Ontwikkeling ............................................................................................. 161 Integrale Veiligheid ....................................................................................................... 163 Maatschappelijke Ondersteuning ..................................................................................... 164 Onderwijs en Jeugd ....................................................................................................... 169 Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen................................................................................. 172 Algemene Dekkingsmiddelen .......................................................................................... 176
Jaarstukken 2013
1
Analyse begrotingsrechtmatigheid ................................................................................... 181 Overzicht incidentele baten en lasten .............................................................................. 184 Wet Normering Topinkomens ......................................................................................... 186 BIJLAGEN ........................................................................................................................ 188 Kredietenlijst ................................................................................................................ 189 Sisa-bijlage 2013 .......................................................................................................... 193
Jaarstukken 2013
2
AANBIEDING EN RESULTAAT Aanbieding Speerpunten van beleid Het jaar 2013 stond in het teken van de uitvoering van een aantal belangrijke speerpunten. Na een lange voorbereiding is de Noordsingel verbonden met de Enschedesestraat. Er zijn belangrijke besluiten genomen om er voor te zorgen dat de nieuwe N18 niet voor een landschap ontsierend beeld gaat zorgen. We hebben provincie en regio kunnen overtuigen van de noodzaak van de verdiepte aanleg ter hoogte van de passage van de Geukerdijk. Vorderingen zijn gemaakt bij de ontwikkeling van het voormalige Frankenhuisterrein, de Veldmaat, de Veldkamphof en in Buurse. Ook voor het Marktplan zijn partijen gevonden die invulling van dit gebied willen oppakken. De gesprekken zijn in volle gang. Ontwikkelingen in heel Haaksbergen krijgen nog meer een impuls met het vaststellen van de structuurvisie, de economische beleidsnota met actieprogramma en het bestemmingsplan buitengebied. Met de ontwikkeling en invulling van het bedrijventerrein Stepelerveld en de revitalisering van ’t Varck is goede vooruitgang geboekt. In 2013 hebben we minder grote bouwaanvragen gezien maar de kleine en middelgrote aanvragen in zowel het stedelijk als het landelijk gebied zijn gestaag binnengekomen en afgehandeld. Het provinciaal meerjarenprogramma plattelandsontwikkeling (PMJP) is afgerond met een rijk scala aan projecten. De aanpak is succesvol geweest en reden om daar mee door te gaan, zij het met een andere financieringsformule. Ons gemeentelijk vastgoedbezit hebben we verder verkleind tot dat wat we echt nodig hebben. Verkoop of herontwikkeling van overig bezit hebben we in gang gezet. Die lijn zullen we ook volgen bij het vrijkomen van schoollocaties bij bundeling, een proces waar volop met schoolbesturen aan gewerkt wordt. Onze grondexploitaties zijn op orde en de risico’s voldoende gedekt. Het beheer van de openbare ruimte stond in het teken van het Optimalisatieplan. In het rapport Optimalisatieplan Afdeling Beheer Openbare Ruimte “Anticiperen op de toekomst” staat omschreven hoe d.m.v. 18 optimalisatievoorstellen dit vorm moet krijgen. Taken met bijbehorende tijdsinspanning zijn in beeld gebracht, uitbesteed werk is teruggenomen uit de markt (onderhoud drukriool, onderhoud sloten en deel groenonderhoud). Bovendien is samenwerking gezocht met omringende gemeentes waaronder inzet veegwagen samen met Hof van Twente. In 2013 is de groenvoorziening ondersteund door het WWB-project. In dit project zitten WWB-ers die, onder leiding van een werkbegeleider, ondersteuning bieding aan de afdeling. Dit op het gebied van de groenvoorziening (omvormen naar onderhoudsarmere beplanting, uitvoering Groenambitieplan) en andere voorkomende werkzaamheden. In het kader van de decentralisaties en in voorbereiding op de komst van nieuwe taken zijn veel stappen gezet zodat per 1 januari 2015 een goede organisatie staat die toegerust is op de nieuwe taken. Hiertoe is in 2013 onder meer de startnotitie decentralisaties vastgesteld, waarin de uitgangspunten voor de verdere vormgeving van de decentralisaties zijn opgenomen.
Jaarstukken 2013
3
Op sociaal cultureel gebied zijn belangrijke stappen gezet, zo is de Noaberpoort in juli officieel geopend en zijn met het theater De Kappen en de bibliotheek Haaksbergen gesprekken aangegaan wat uiteindelijk heeft geleid tot een nieuwe stichting Kulturhus Haaksbergen. De Noaberpoort is een belangrijke voorziening voor de verdere vormgeving van uitvoering van nieuwe taken (decentralisaties). Deze ontwikkelingen leggen de basis voor verdere versterking van ons sociaal – maatschappelijke en culturele aanbod. Met het vaststellen van de nota Cultuurbeleid kan de komende jaren uitvoering worden gegeven aan cultuureducatie, het cultuurarrangement en beeldende kunst.
In 2013 heeft ook een marktoriëntatie plaatsgevonden ten aanzien van de verzelfstandiging van zwembad De Wilder. Dit heeft geleid tot enkele concrete interessante biedingen, waarna gestart is met de onderhandeling voor de daadwerkelijke verzelfstandiging in 2014, rekening houdend met de maatschappelijke functie van het bad en de financiële belangen. Vermogensontwikkeling We zijn ons bewust van de noodzaak om de vermogenspositie te versterken. De vermogenspositie dient in een goede verhouding te staan met de actuele en voorziene toekomstige risico’s. De risico’s van de decentralisaties in het sociaal domein zijn een belangrijke toevoeging aan het risicobeeld. Actualisatie van risico’s heeft geleid tot een forse toename van de benodigde weerstandscapaciteit, van bijna € 1 miljoen naar ruim € 3 miljoen. Eind 2013 is de vermogenspositie (na bestemming resultaat) ad € 2,1 miljoen niet toereikend om alle risico’s af te kunnen dekken. Om onvoorziene ontwikkelingen direct het hoofd te kunnen bieden is het raadzaam om de omvang de algemene reserve als onderdeel van het eigen- en weerstandsvermogen de komende jaren te versterken.
Jaarstukken 2013
4
Toelichting resultaat op hoofdlijnen Samenvatting resultaatanalyse Het resultaat 2013 uit normale bedrijfsuitoefening bedraagt € 618.000 (positief). Ten tijde van de 2e bestuursrapportage diende € 148.000 bespaard te worden om het jaar 2013 financieel neutraal af te sluiten. Het jaar 2013 wordt echter afgesloten met een negatief resultaat van € 231.000. In 2013 is sprake van een drietal bijzondere incidentele lasten die het resultaat nadelig beïnvloeden. 1. De belastingdienst heeft over de periode 2008 tot en met 2012 een naheffing BTW opgelegd van € 285.000. De naheffing wordt gedeeltelijk betwist. 2. De voorziening dubieuze debiteuren is in 2013 met € 407.000 verhoogd. Dit wordt met name veroorzaakt door de huurachterstand van de Wilder. 3. De afwaardering van € 157.000 van het inmiddels afgebroken pand ABN/AMRO. Deze nadelen bedragen samen € 849.000.
Omschrijving soort resultaat Saldo uit normale bedrijfsuitoefening in 2013
Bedrag in 1.000 € 618
Bijzondere lasten Naheffing BTW /BCF 2008- t/m 2012
-285
Verhoging voorziening debiteuren
-407
Afw aardering pand ABN
-157
Resultaat na bijzondere lasten
-231
Uitwerking resultaatanalyse Hierna zijn de effecten op het resultaat per (deel)programma opgenomen. Deze worden aansluitend toegelicht. De regelnummers in de tabel corresponderen met de genummerde toelichting. De in bovenstaande tabel genoemde bijzondere lasten hebben in de volgende tabel een afwijkende witte achtergrondkleur.
Jaarstukken 2013
5
Overzicht per programma Regel Programma nr
(in € x 1.000)
Betreft
Omschrijving
Wegen
Lagere kapitaallasten, minder inhuur derden
2
Riolering
3
Plantsoenen
Minder BTW in kostprijs door minder uitbesteding Efficiente bedrijfsvoering door inzet WWBers Effecten < € 100.000 Vrijval deel pensioenen wethouders
1
4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Bereikbaarheid en openbare ruimte
Bestuur en dienstverlening
Gemeentebestuur Publiekszaken
Cultuur en ontspanning Economische ontwikkeling Integrale veiligheid Maatschappelijke Werk en inkomen ondersteuning
Onderwijs en jeugd Ruimtelijke Bouwgrond ontwikkeling en wonen exploitatie
19 20 21 22 23
Algemene dekking
24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34
Reserves Totalen
Jaarstukken 2013
Incidenteel of structureel
274
Incidenteel
-124
Incidenteel
124
Incidenteel 79
66
Incidenteel
50 53 -106 57 60 137
Incidenteel
206 -38 148 Incidenteel
Begrote uren niet toegerekend aan grondexploitatie Kapitaallasten en verkoop grond
109
Incidenteel
89
Incidenteel
Uitgestelde activiteiten kop Parallelweg
425
Incidenteel
Afboeking locatie Blankenburgerstraat 138 Tegenvallende legesopbrengsten Startersleningen: geen last Effecten < € 100.000 Algemene baten en Post onvoorzien is niet ingezet lasten Bezuinigingstaakstelling in programma's gerealiseerd Extra dotatie in voorziening dubieuze debiteuren Belastingclaim Algemene uitkering Algemene uitkering
-157 -91 50
Incidenteel Structureel Incidenteel
Kostenplaatsen
-290 233 175 -933
Ruimtelijke ordening Stedelijke ontwikkeling Vastgoed Vergunningen Wonen en bouwen
18
Effecten < € 100.000 Meevallende definitieve rijksbijdrage werkdeel Kostenvoordeel arbeidsre-integratie Effecten < € 100.000 Effecten < € 100.000 Winstneming, verliesneming en bijstellen voorzieningen
Effecten < 100 (*1000)
113
16 17
Hogere inkomsten legesproducten Effecten < € 100.000 Effecten < € 100.000 Effecten < € 100.000
Effecten > 100 (*1000)
Reserves
Taakstelling personeel Uren meer doorberekend dan begroot Meer detachering personeel Minder dekking kapitaallasten a.g.v. aanpassing afschrijvingstermijnen Effecten < € 100.000 Uitgestelde onttrekking kop Parallelweg Effecten < € 100.000
105 60
Incidenteel
-129
Incidenteel
-407
Incidenteel
-285 272
Incidenteel Structureel + incidenteel Structureel Incidenteel Incidenteel Structureel -111
-425 -458
Incidenteel -20 227
-231
6
Toelichting tabel 1. Wegen: voordeel € 274.000 Het voordeel wordt veroorzaakt door lagere afschrijvingskosten ten gevolge van verlengde afschrijvingstermijnen, uitgestelde uitvoering 3e deel Noordsingel, minder inhuur derden en lagere stortkosten. 2. Riolering: nadeel € 124.000 Door het achterblijven van de conform GRP geplande werkzaamheden hebben we minder werk uitbesteed en daardoor minder compensabele BTW gefactureerd gekregen. De BTW is de resultaatbepaler bij riolering. Minder BTW betekent minder voordeel voor de exploitatie. 3. Plantsoenen: voordeel € 124.000 Het voordeel wordt veroorzaakt door het werken met WWB-ers waardoor sprake is van een efficiëntere bedrijfsvoering, lagere afschrijvingskosten ten gevolge van verlengde afschrijvingstermijnen en lagere stortkosten. 4. Overige verschillen bereikbaarheid en openbare ruimte < € 100.000: voordeel € 79.000 5. Gemeentebestuur: voordeel € 66.000 Bij de opname van al pensioengerechtigde wethouders in de voorziening pensioenen wethouders is uitgegaan van een voorlopig te voorzien bedrag. Herberekening op basis van actuariële uitgangspunten resulteert in het naar beneden bijstellen van het voorziene bedrag. 6. Publiekszaken: voordeel € 50.000 Hogere inkomsten op de posten rijbewijzen, paspoorten, identiteitskaarten, gemeentelijke bevolkingsadministratie en nationaliteitswetgeving dan vooraf op basis van historisch cijfermateriaal verwacht mocht worden. 7. Overige verschillen bestuur en dienstverlening < € 100.000: voordeel € 53.000 8. Verschillen cultuur en ontspanning < € 100.000: nadeel € 106.000 9. Verschillen economische ontwikkeling < € 100.000: voordeel € 57.000 10. Verschillen integrale veiligheid < € 100.000: voordeel € 60.000 11. Werk en inkomen: voordeel € 137.000 Voor de uitvoering van re-integratie activiteiten ontvangen we een rijksbijdrage, het zogenaamde werkdeel. Eind 2013 is het budget definitief vastgesteld. Omdat in 2013 gerekend is op minder middelen voor arbeidsre-integratie, is een overschot ontstaan. Het is onder bepaalde voorwaarden toegestaan om uit de rijksbijdrage voor re-integratieactiviteiten de loonkosten (uitvoeringskosten) van de consulenten wwb te financieren. Zij verrichten werkzaamheden gericht op arbeidsre-integratie, of de voorbereiding hierop. Hier is een deel van het overschot van het werkdeel voor ingezet. 12. Werk en inkomen: voordeel € 206.000 De definitieve Rijksbijdrage voor de onderdelen BBZ, re-integratie en algemene kosten is € 206.000 hoger dan begroot. De definitieve rijksbijdrage wordt pas in het laatste kwartaal van het lopende jaar definitief. 13. Overige verschillen WMO < € 100.000: nadeel € 38.000
Jaarstukken 2013
7
14. Verschillen onderwijs en jeugd < € 100.000: voordeel € 148.000 15. Bouwgrondexploitatie: voordeel € 113.000 Tegenover verliesneming (€ 58.000) op het Marktplan en (€ 125.000) kantorenlocatie Hassinkbrink staat winstneming (€ 240.000) m.b.t. Veldkamphof en positieve bijstelling van de verliesvoorziening Frankenhuis (56.000). In de paragraaf grondexploitaties worden achtergronden van deze resultaten belicht. 16. Bouwgrondexploitatie: voordeel € 109.000 Als exploitatieverlies geraamde uren zijn niet als last op dit product verantwoord. 17. Ruimtelijke ordening: voordeel € 89.000 Ten gevolge van verlenging van de afschrijvingstermijn van activa ontstaan € 68.000 lagere afschrijvingskosten. Daarnaast levert incidentele grondverkoop € 21.000 op. 18. Stedelijke ontwikkeling: voordeel € 425.000 Doordat de uitvoering van het project Kop Parallelweg vertraging heeft opgelopen zijn de begrote uitgaven niet gedaan. De invulling van fase 2 en 3 van het project was onvoldoende concreet om de uitvoering voort te zetten. In 2014 zal het project naar verwachting worden afgerond. 19. Vastgoed: nadeel € 157.000 De herontwikkeling van de locatie Blankenburgerstraat 38 heeft geleid tot de noodzaak om de boekwaarde van het voormalige pand ABN/AMRO en omliggend terrein af te waarderen tot marktwaarde. 20. Vergunningen: nadeel € 91.000 In de begroting is rekening gehouden met legesinkomsten die zijn gebaseerd op de ingediende aanvragen in voorgaande jaren. In 2013 heeft de positieve ontwikkeling op dit vlak, die zich met name in 2012 voor deed, niet doorgezet. 21. Wonen en bouwen: startersleningen voordeel € 50.000 De storting in het Stimuleringsfonds volkshuisvesting ten behoeve van startersleningen was abusievelijk begroot als exploitatielast. De storting dient als balanspost verantwoord c.q. begroot te worden. 22. Overige verschillen ruimtelijke ontwikkeling < € 100.000: voordeel € 105.000 23. Algemene baten en lasten: voordeel € 60.000 De post onvoorzien is niet ingezet in 2013 en valt daarom vrij. 24. Algemene baten en lasten: nadeel € 129.000 De taakstelling van de 1e bestuursrapportage is onder algemene baten en lasten verantwoord. In de programma’s zijn voordelen gerealiseerd, die dit bedrag ruimschoots compenseren. 25. Algemene baten en lasten: nadeel € 407.000 De voorziening dubieuze debiteuren is in verband met verwachte oninbaarheid van een aantal vorderingen verhoogd met € 407.000. Dit betreft: - De Wilder, huurachterstand ad € 313.000; - ’t Iemenschoer, loonkosten muziekdocenten (in loondienst van de gemeente)zijn voor 50% voorzien (€40.000); - Kinderdagverblijf, faillissement, vordering € 26.000 voorzien. Meerdere kleinere posten bedragen samen € 28.000.
Jaarstukken 2013
8
26. Algemene baten en lasten: nadeel € 285.000 Het boekenonderzoek van de Belastingdienst heeft geleid tot een naheffingsaanslag btw van € 127.000 en een naheffingsaanslag compensabele btw van € 158.000. De naheffingsaanslag btw heeft betrekking op de detachering van de muziekdocenten. Over de in rekening gebrachte loonkosten is volgens de Belastingdienst ten onrechte geen btw in rekening gebracht. De naheffingsaanslag compensabele btw betreft ten onrechte geclaimde compensabele btw op verschillende onderdelen. Tegen deze naheffingsaanslag is bezwaar aangetekend bij de Belastingdienst. 27. Algemene uitkering: voordeel € 272.000 De decembercirculaire 2013 leidt tot een positief effect van € 159.000 (structureel). De afrekeningen voorgaande jaren leveren nog een voordeel op van € 113.000 (incidenteel). 28. Kostenplaatsen: nadeel € 290.000 De personele lasten 2013 zijn geraamd op het niveau van de werkelijke bezetting. In de loop van het voorafgaande jaar 2012 zijn door vertrek functies vacant geworden. Deze vacatureruimte die in 2012 is ontstaan is in 2013 onbedoeld niet meer begroot. De feitelijke besparing van ruim € 300.000 had bij het opstellen van de begroting 2013 gevolgd moeten worden door het afvoeren van de bezuinigingstaakstelling op personeel van € 290.000. 29. Kostenplaatsen: voordeel € 233.000 Dit voordeel is ontstaan, omdat er meer interne uren ten laste van investeringen en producten waarvan de kosten aan derden worden doorberekend zijn gemaakt, dan in de begroting was ingeschat. De kostenplaatsen krijgen hiervoor een hogere dekking. 30. Kostenplaatsen: voordeel € 175.000 Er is meer eigen personeel gedetacheerd bij andere gemeenten en instellingen, dan geraamd. Hierdoor hebben we meer personeelskosten kunnen factureren aan derden. 31. Kostenplaatsen: nadeel € 933.000 Binnen alle programma’s is in totaal een voordeel gerealiseerd door lagere kapitaallasten als gevolg van uitgestelde investeringen en het aanpassen van afschrijvingstermijnen. De doorbelasting van kapitaallasten is naar de aard budgettair neutraal en levert op de kostenplaats kapitaallasten een nadeel op van dezelfde grootte. 32. Overige verschillen algemene dekking < € 100.000: nadeel € 111.000 33. Reserves: nadeel € 425.000 Doordat de uitvoering van het project Kop Parallelweg vertraging heeft opgelopen zijn de hiervoor geraamde uitgaven in het programma Ruimtelijke ontwikkeling en bouwen niet gedaan (zie punt 18). Deze uitgaven waren budgettair neutraal geraamd door tegenover de uitgaven een even grote bate te ramen in de vorm van een onttrekking uit de reserve Essentgelden. Omdat deze bate niet nodig is om de uitgaven te compenseren wordt de onttrekking uit de reserve niet gedaan. Voor de reserves betekent het niet realiseren van een bate ten opzichte van de begroting wel een nadeel. 34. Overige verschillen reserves < € 100.000: nadeel € 20.000
Jaarstukken 2013
9
LEESWIJZER In het eerste hoofdstuk van deze jaarstukken “aanbiedingsbrief en resultaat” worden de hoofdlijnen van de beleidsmatige realisatie en de financiële analyse van het resultaat weergegeven. Dit onderdeel geeft u de mogelijkheid om snel en op hoofdlijnen kennis te nemen van de inhoud van deze jaarstukken. De jaarstukken bestaan uit het jaarverslag en de jaarrekening. In de bijlagen treft u de kredietenlijsten, de IMG verantwoording (IMG= Investeren met gemeenten) en de Sisa-bijlage aan. Jaarverslag: beleidsmatige verantwoording In het jaarverslag wordt het gevoerde beleid verantwoord. Per raadsprogramma wordt de realisatie afgezet tegen de vooraf gestelde doelen en beoogde activiteiten. In het jaarverslag geven we aan wat we hebben willen doen, wat daadwerkelijk is gedaan en welke maatschappelijke effecten daarmee zijn bereikt. Per programma wordt een overzicht gegeven van wat het heeft gekost. De verschillen tussen geraamde en gerealiseerde baten en lasten worden niet in het jaarverslag verklaard, maar in het tweede deel van de jaarstukken, de jaarrekening. De paragrafen geven een doorkijk in specifieke programma overstijgende onderwerpen. Deze informatie is aanvullend op de programmaverantwoording. Jaarrekening: cijfermatige verantwoording De jaarrekening bevat de cijfermatige verantwoording van de veranderingen in vermogen en de toelichting op het resultaat. In de balans met toelichting wordt u geïnformeerd over de grootte en samenstelling van bezittingen en de wijze waarop we dit gefinancierd hebben met eigen en vreemd vermogen. Programmarekening: resultaat 2013 In de programmarekening zetten we de cijfermatige realisatie naast de begroting. Per programma worden verklaringen voor de belangrijkste verschillen tussen begrote en gerealiseerde baten en lasten over het verslagjaar 2013 gegeven. Afronding producttotalen op duizendtallen Om de leesbaarheid van de jaarstukken te vergroten zijn de producttotalen niet in euro’s maar in eenheden van duizend euro gepresenteerd. De tabellen zijn hierdoor beter leesbaar. Voor de verklaringen van afwijkingen heeft deze presentatie geen gevolgen. We lichten evenals voorgaande jaren lasten en baten met een verschil groter dan € 15.000 per product nader toe.
Jaarstukken 2013
10
JAARVERSLAG
Jaarstukken 2013
11
PROGRAMMAVERANTWOORDING
Jaarstukken 2013
12
Bereikbaarheid en openbare ruimte
Deelprogramma bereikbaarheid Inleiding In 2013 is al het beleid uitgevoerd zoals voorgenomen. Doelstellingen zijn grotendeels bereikt. De crisis heeft ook effect op het parkeergedrag waardoor de inkomsten uit betaald parkeren achterblijven bij de raming.
Openbaar vervoer Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Veilige inrichting voor openbaar vervoer gebruikers.
Maatregelen uitvoeren conform Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan (GVVP). Start nieuwe aanbesteding per 8 december 2013 .
Het busstation is toegankelijk gemaakt. Diverse plateaus zijn gerealiseerd en de schoolomgeving van de Honeschschool is veiliger gemaakt. De dienstregeling is vlekkeloos gestart en verloopt naar wens.
Bijdragen aan regionale vervoersvoorziening.
Parkeren Relevante ontwikkelingen De parkeerinkomsten blijven achter bij de ramingen. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Toegankelijk centrum met voldoende parkeergelegenheid.
Uitvoeren en monitoren van het parkeerbeleid.
Handhaving van het parkeerbeleid heeft het hele jaar door correct plaatsgevonden. Er is onderzoek gedaan naar alternatieven voor het betaald parkeren en wijziging van het parkeerverwijssysteem.
Jaarstukken 2013
13
Verkeer Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Actueel Gemeentelijk Verkeers- en VervoersPlan (GVVP) en verkeersmodel.
Update verkeersmodel.
Voldoende educatie en communicatie op verkeersgebied.
Organiseren van meerdere verkeersveiligheidsprojecten per school. Streven naar 80% van de scholen met verkeersouders.
Goed en actueel verkeersbordenbestand.
Schades en aanpassingen worden zo snel mogelijk verholpen en doorgevoerd.
Het GVVP is actueel. De Regio Twente heeft aangegeven dat het verkeersmodel vertraging heeft opgelopen en dat de update in 2014 door het adviesbureau opgeleverd wordt. Op alle scholen hebben meerdere verkeersveiligheidsprojecten plaatsgevonden. Bovendien is voor het eerst sinds lange tijd het praktisch verkeersexamen weer gehouden. Met twee nieuwe verkeersouders is het aantal scholen met verkeersouders van 38 naar 54% gestegen. Schades en aanpassingen zijn snel verholpen.
Verlichting Relevante ontwikkelingen Eind 2013 zijn de schakeltijden van de Openbare Verlichting aangepast. De verlichting schakelt een uur later in en een uur eerder uit. Dit heeft niet tot extra klachten (of anderszins) geleid. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Betrouwbare lichtvoorziening in de openbare ruimte.
Kosteneffectiviteit verhogen door verbetering van de bedrijfsvoering en technische maatregelen.
Door verbetering van de bedrijfsvoering is € 15.000 bespaard.
Toelichting realisatie Omdat defecte masten alleen na melding worden gerepareerd blijkt in de praktijk dat sommige masten langer niet branden waardoor de kwaliteit van de totale verlichting minder is als bij het toepassen van controlerondes en daarbij gelijktijdig reparaties uit te voeren.
Jaarstukken 2013
14
Het aantal storingen is (ondanks de uitbreidingen) minder dan voorgaande jaren. Deze trend is er al enkele jaren en met name het gevolg van de langere levensduur van de toegepaste lampen/armaturen.
Wegen Relevante ontwikkelingen Met zowel het project ‘Nieuwe N18’ en ‘Realisatie Noordsingel’ hebben we in 2013 flinke stappen vooruit gemaakt. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Afronding Noordsingel.
Aankoop grond en start realisatie;
Aanleg N18.
Onderhoud conform minimale uitgangspunten CROW.
Gladheidsbestrijding bij optreden van gladheid en sneeuwval op wegen en fietspaden.
Realisatie
Dankzij de afronding van de ‘minnelijke’ grondverwerving hebben we in 2013 de Noordsingel volledig kunnen realiseren. De financiële afronding zal in 2014 plaats vinden. Het krediet is afgeraamd met een bedrag van € 200.000,- ten gunste van de verdiepte aanleg. Afronding MER, Tracé-besluit Het MER traject is afgesloten en en oplossing knelpunten met het Rijk heeft het Tracébesluit Rijk. vastgesteld. Met het Rijk is een overeenkomst gesloten om de verdiepte aanleg van de N18 mogelijk te maken. Planmatig onderhoud op basis Het planmatig onderhoud is van inspectie volgens CROW. conform planning uitgevoerd. Een aantal voorbeelden: herstraten div. straten, plateau Honeschschool & C. Trooststraat, Westsingel deel 1, onderhoud asfaltverhardingen, wegmarkeringen, grasbetonstenen div. wegen. Gladheidbestrijding conform Gladheidbestrijding is conform vastgesteld vastgesteld plan uitgevoerd. Gladheidbestrijdingsplan. Vanwege de langdurige winter is er tweemaal zo vaak gladheid bestreden dan gebruikelijk.
Toelichting realisatie 1. 2.
Omdat van de afronding Noordsingel de onderhoudstermijn van het uitgevoerde werk nog tot eind 2014 doorloopt kan pas dan de definitieve financiële afronding plaatsvinden. Met het definitief doorgaan van de verdiepte aanleg van de N18 ter plaatse van de Geukerdijk wordt een positieve invulling gegeven aan circa 51 zienswijzen. Met het Rijk is een overeenkomst gesloten waarin onder meer de realisatie en de financiering van de verdiepte ligging van de kruising van de N18 ter hoogte van de kruising met de Geukerdijk is vastgelegd. Over betaling van de bijdrage van de provincie en Regio gaan we nog nadere
Jaarstukken 2013
15
afspraken vastleggen. Financiële effecten (kapitaalslasten) kunnen dan worden bepaald. Het bestemmingplan (BP) voor de opwaardering van de Kolenbranderweg zal begin 2014 worden vastgesteld. Na vaststelling van het BP zullen wij de onteigeningsprocedure opstarten.
Wat heeft het deelprogramma bereikbaarheid gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Bereikbaarheid en openbare ruimte Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Lasten Begroot
Openbaar vervoer
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
174
138
36
17
32
15
51
69
72
-3
167
148
-19
-22
Verkeer
262
235
27
0
0
0
27
Verlichting
286
297
-11
9
6
-3
-14
Parkeren
Wegen Bereikbaarheid
3.245
3.009
236
166
204
38
274
4.036
3.751
285
359
390
31
316
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Deelprogramma openbare ruimte Inleiding Een goede bereikbaarheid is van groot belang voor de aantrekkelijkheid van Haaksbergen voor bedrijven en burgers. Ook de wijze waarop de wegen worden ingericht en beheerd draagt in grote mate bij aan de bruikbaarheid. Schoon, heel en veilig is hierbij ons uitgangspunt. Onze middelen zetten we in op plaatsen waar gebruik, kwaliteit en veiligheid van belang zijn.
Afval Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Voortzetting doelmatig afvalinzameling.
Gelijk of minder klachten over afvalinzameling dan voorgaande jaren. Jaarlijkse monitoring afvalscheiding (sorteerproef). Inzet cleanteam voortzetten.
Het aantal klachten en meldingen is gelijk gebleven aan voorgaande jaren.
Rekening houden met landelijk Afvalbeheerplan. Weinig zwerfafval.
Jaarstukken 2013
Monitoring heeft plaatsgevonden. De resultaten zijn verstuurd naar het CBS. Het cleanteam is succesvol. De hoeveelheid ingezamelde zwerfafval bleef beperkt en stabiel.
16
Begraafplaatsen Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie herdenkingspark Enschedesestraat.
Inrichten herdenkingspark en Het herdenkingspark is in 2013 ingericht. Voor aanleg groen en sluiten restauratie van grafmonumenten zijn exploitatieovereenkomst. aanvullende subsidies gevraagd en verkregen. De exploitatieovereenkomst wordt in 2014 afgehandeld. Infobord aanpassen aan de Ontwerp nieuw infobord gereed. huidige situatie. Plaatsing voorjaar 2014.
Bezoekers voldoende informatie bieden middels actueel infobord ’t Waarveld. Bieden van diverse mogelijkheden voor begraven en bijzetten.
Realisatie
Voor zover mogelijk, inspelen Er zijn geen verzoeken binnengekomen op eventuele verzoeken van van gezindten waar de begraafplaats diverse gezindten. niet in voorziet.
Dierenoverlast en -bescherming Relevante ontwikkelingen Door de economische recessie worden er steeds meer dieren aangeboden of buiten de deur gezet die later in het opvangcentrum worden opgenomen. In navolging van omliggende gemeenten is voor de bestrijding van de Eikenprocessierups het biologisch afbreekbare middel Xentari WG gebruikt. De resultaten hiervan waren dusdanig dat 1 behandeling voldoende was. Voor een deel is ook met Nematoden (aaltjes) gespoten. De behandeling met Xentari is goedkoper en zal de komende jaren worden voortgezet. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Voldoende voorzieningen bestrijding overlast hondenpoep. Voldoende opvang zwerfdieren.
Continuering huidige voorzieningen.
Voldoende bestrijding eiken-processierups.
Bestrijding conform actieplan.
Voldoende bestrijding dierenoverlast.
Continuering huidige werkwijze rattenbestrijding.
Er zijn 145 hondenpoepbakken in Haaksbergen. Deze worden minimaal 1 keer per week geleegd. De huidige werkwijze volstaat, maar het aantal opgevangen zwerfdieren is fors toegenomen. Gerealiseerd. Het aantal meldingen is afgenomen van 93 meldingen (2012) naar 28 meldingen (2013). Gerealiseerd. Het aantal meldingen is gedaald met 30% tot 22 meldingen t.o.v. 2012.
Jaarstukken 2013
Continuering huidige werkwijze.
17
Nutsvoorzieningen Relevante ontwikkelingen In 2013 is het systeem MOOR in gebruik genomen. Dit is een digitaal registratiesysteem waarin grondvoerders verplicht alle voorkomende grondwerkzaamheden in aan moeten geven. Dit heeft geleid tot een toename van ongeveer 200 meldingen. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Zo weinig mogelijk overlast voor burgers en bedrijven bij de aanleg van ondergrondse infrastructuren.
Verlenen van instemmingsbesluiten en toezicht houden op grond van de AVOI.
Ondanks een geringe toename van het aantal werkzaamheden is de overlast beperkt gebleven.
Plantsoenen Relevante ontwikkelingen In 2014 zal heel Haaksbergen onderhouden worden volgens beeldbestekken. De inventarisatie voor revitalisering, omvorming structuurgroen en verkoop openbaar groen is nagenoeg klaar. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Onderhoudsniveau volgens Ambitieplan.
Toepassen gedifferentieerd beheer.
Gerealiseerd.
Realiseren goedkoper contract-onderhoud.
Invoering beeldbestek.
Nieuw en/of minder arbeidsintensief groen.
Revitalisering en/of omvorming groen.
Verkoop openbaar groen.
Actualisatie Structuurgroenkaart.
In de onderhoudswijken Buurse, Hoeve en de industriegebieden is dit jaar voor het eerst gewerkt volgens beeldbestek. Dit heeft tot een besparing geleid. In 2013 is een begin gemaakt met omvorming van het groen. Het uitvoeringsplan zal medio 2014 gereed zijn waarna er verder invulling aan zal worden gegeven. Inventarisatie voor actualisatie Structuurgroenkaart is gereed. Gegevens worden nog verwerkt op de nieuwe Structuurgroenkaart en ter besluitvorming voorgelegd.
Toelichting realisatie In 2013 is gedifferentieerd beheer toegepast. Alle woonwijken, inclusief het centrum, zijn op niveau basis (niveau B) onderhouden en voor de industriegebieden is uitgegaan van niveau laag (niveau C). Rondom de markt en het gemeentehuis geldt het onderhoudsniveau hoog (niveau A).
Jaarstukken 2013
18
Riolering Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Ongestoorde inzameling en transport van afvalwater.
Zorgdragen voor voldoende afvoercapaciteit en een goed werkende installatie. Onderhoud technische installatie conform BRLK14020.
Er zijn weinig tot geen klachten en/of storingen geweest.
Goede staat van onderhoud technische installaties.
Actueel VGRP voor het inzicht in de kosten/investeringen in de komende jaren, grondslag voor de tarieven van de Rioolheffing.
Actueel VGRP vaststellen.
Correctief onderhoud is uitgevoerd. Preventief onderhoud heeft zich beperkt tot reiniging, Jaarlijkse inspectie pakken we op in 2014 mogelijk i.s.m. Gemeente Hof van Twente. Het VGRP is begin 2013 vastgesteld.
Speelvoorzieningen Relevante ontwikkelingen In 2013 is de nieuwe meerjarenplanning 2014 e.v. vastgesteld. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Veilige speeltoestellen
Inspecties en onderhoud aan speeltoestellen, bijgehouden in logboek
Alle speeltoestellen zijn drie keer gecontroleerd. Onderhoud en vervanging hebben plaatsgevonden volgens de meerjarenplanning speelvoorzieningen.
Waterbeheer Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed.
Jaarstukken 2013
19
Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Goede grond- en regenwater-afvoer
Periodiek onderhoud van sloten, uitvoering in eigen beheer.
In 2013 zijn alle sloot en watergangen in eigen beheer geschoond. Dit heeft geleid tot een kostenverlaging van € 46.000
Wat heeft het deelprogramma openbare ruimte gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013
Bereikbaarheid en openbare ruimte Deelprogramma/product Afval
(in € x 1.000)
Lasten
Begroot
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
1.601
1.943
-342
1.902
2.214
312
-30
123
115
8
59
29
-30
-22
Dierenoverlast en -bescherming
83
74
9
0
0
0
9
Nutsvoorzieningen
16
16
0
10
23
13
13
Plantsoenen
1.672
1.547
125
2
4
2
127
Riolering
2.889
2.726
163
3.408
3.121
-287
-124
Speelvoorzieningen
138
138
0
0
0
0
0
Waterbeheer
284
217
67
124
121
-3
64
6.806
6.776
30
5.505
5.512
7
37
Begraafplaatsen
Openbare ruimte
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Jaarstukken 2013
20
Bestuur en Dienstverlening
Deelprogramma bestuur Inleiding Een goede verstandhouding met burgers, ondernemers, omliggende gemeenten en andere partners is belangrijk. Dat geldt des te meer bij een veranderende rol: een overheid, die ordent, faciliteert, reguleert en waar mogelijk ook stimuleert. In dat verband organiseren wij zaken anders om samen met andere partners onze doelen te bereiken. Samenwerken met allerlei mogelijke partners kan er ook toe leiden dat we zaken nog efficiënter en mogelijk goedkoper kunnen organiseren. Continuïteit en kwaliteit van dienstverlening en een minder kwetsbare positie om taken naar behoren uit te voeren blijven voor ons belangrijke aspecten. We maken hierbij verschil tussen beleidstaken en uitvoerende taken.
Bezwaar en beroep Relevante ontwikkelingen In 2013 zijn in totaal 64 bezwaarschriften ingediend. Een lichte daling ten opzichte van de voorgaande jaren. Ruim 50 procent daarvan had betrekking op sociale wetgeving. Een landelijke tendens. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
De beslissingen op bezwaar en ingediende klachten kunnen de toets van de rechterlijke macht c.q. Overijsselse ombudsman doorstaan.
Voordat bezwaren aan de onafhankelijke bezwaarcommissie ter advisering worden voorgelegd pre-mediation toepassen. Verduidelijking van juridische aspecten en van de motivering van besluitvorming kan bijdragen aan vermindering van het aantal te behandelen bezwaarschriften.
Hoewel nog niet alle bezwaarschriften afgehandeld (kunnen) zijn is vooralsnog op 93 procent van de 64 bezwaarschriften binnen de wettelijke afdoeningstermijn beslist. Van het aantal ingediende bezwaarschriften (64) zijn er vooralsnog 19 in de premediationfase ingetrokken c.q. opgelost.
Pre-mediation inzetten bij ingediende bezwaren.
Juridische kwaliteit vergroten, kwetsbaarheid verminderen en kosten besparen.
Jaarstukken 2013
Alle ingediende klachten (12) zijn tijdig behandeld. Inmiddels zijn 8 op informele en 2 op formele wijze afgehandeld. De overige zijn in behandeling. Samenwerking wordt gezocht Op ambtelijk niveau delen we kennis met Hof van Twente en/of en netwerken. We hebben samen een overige regiogemeenten op cursus over de wet Nadeelcompensatie gebied van juridische zaken georganiseerd/gevolgd. Mede door de in ruime zin, waarbij (re)organisatieperikelen waren de uitwisseling van kennis en contacten minder frequent. gezamenlijk kennis vergaren
21
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
belangrijke winstpunten zijn.
Toelichting realisatie De ingezette pre-mediation heeft, hoewel niet geformaliseerd positief uitgepakt. De cijfers geven aan dat in ruim 25 procent van de ingediende bezwaren, pre-mediation heeft geleid tot een intrekking van het bezwaar of herstel van de beslissing die verdere formele behandeling overbodig maakte. Ook bij de behandeling van klachten geldt dat ruim 66 procent van de ingediende klachten op informele wijze is afgehandeld. De Overijsselse Ombudsman heeft in 2013 geen klachten over de gemeente Haaksbergen in behandeling genomen. Van de na bezwaar zes ingestelde beroepen hebben vier de toets van de rechtelijke macht kunnen doorstaan, waar overigens hoger beroep is ingesteld. De twee andere beroepszaken zijn nog onder de rechter. Inzet van extra juridische bijstand heeft, zoals afgesproken, uitsluitend plaatsgevonden in strikt noodzakelijke situaties.
Communicatie Relevante ontwikkelingen
Er zijn geen specifieke ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Het behouden van een goede verstandhouding met burgers, ondernemers, omliggende gemeenten en andere partners is belangrijk. Een goede communicatie draagt hier aan bij.
Verstrekken van informatie door middel van berichten en artikelen in Gemeentenieuws, Haaksbergen Magazine, het houden van voorlichtingsavonden en dergelijke.
GemeenteNieuws: 2011: 211 pagina’s 2012: 171 pagina’s 2013: 178 pagina’s
Toelichting realisatie Het aantal pagina’s GemeenteNieuws per jaar is een indicatie van de hoeveelheid externe communicatie, maar meer ook niet. Immers, steeds meer communicatie gaat ook op andere manieren dan op papier. Denk aan de social media, digitale nieuwsbrieven en de website van de gemeente. In 2013 zijn ongeveer evenveel (178) pagina’s GemeenteNieuws gepubliceerd als in 2012 (171). In 2011 lag dit aantal nog substantieel hoger (211). De hoeveelheid pagina’s zegt weinig over de kwaliteit van de communicatie, wél over de kosten. In 2013 zijn er, evenals in de drie voorgaande jaren, weer twee edities van Haaksbergen Magazine uitgebracht.
Jaarstukken 2013
22
Gemeentebestuur (College B&W) Relevante ontwikkelingen Er zijn geen specifieke ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Het gemeentebestuur draagt zorg voor een goede besluitvorming binnen de wettelijke bevoegdheden die het bestuur heeft en draagt zorg voor de uitoefening van de eigen wettelijke bevoegdheden.
In college- en raadsvergaderingen worden de beslissingen genomen. De gemeentelijke commissies adviseren de raad over de door het college voorgelegde raadsvoorstellen.
58 collegevergaderingen
Gemeenteraad Relevante ontwikkelingen
Er zijn geen specifieke ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Het gemeentebestuur draagt zorg voor een goede besluitvorming binnen de wettelijke bevoegdheden die het bestuur heeft en voor de uitoefening van de eigen wettelijke bevoegdheden.
In college- en raadsvergaderingen worden de beslissingen genomen. De gemeentelijke commissies adviseren de raad over de door het college voorgelegde raadsvoorstellen.
13 raadsvergaderingen 45 commissievergaderingen
Toelichting realisatie Er is sprake van een overschrijding van € 30.000 op de accountantskosten. Dit wordt veroorzaakt door meerwerk voor de controle op de Jaarrekening 2012 en de extra onderzoeksopdracht naar de rechtsgeldigheid van het krediet inzake de nieuwbouw van de brandweergarage.
Jaarstukken 2013
23
Intergemeentelijke zaken Relevante ontwikkelingen Samen met de raad hebben wij de Visie op Samenwerking vastgesteld, waarin is uitgesproken dat we een zelfstandige, bestuurskrachtige gemeente willen zijn. Vervolgens hebben we gesteld dat het noodzakelijk is samen te werken met andere gemeenten om autonoom te blijven en de eigen lokale bestuurskracht te behouden én te versterken. Samenwerken zien wij als een middel om in de toekomst beter in staat te zijn de wettelijke taken uit te voeren en eigen maatschappelijke opgaven op te lossen. In de vastgestelde visie is uitgesproken dat de samenwerking met name gericht is op MiddenTwente, zoals Hengelo, Hof van Twente en Borne. In dat verband is voor de uitvoering van de taken op het gebied van sociale zaken samenwerking gezocht met de gemeenten Hengelo, Borne en Hof van Twente. Dat moet leiden tot vermindering van de kwetsbaarheid en verhoging van de kwaliteit. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Zorgdragen voor een goede belangenbehartiging van Haaksbergen in samenwerkingsverbanden, zoals Regio Twente.
In 2013 komt er mogelijk meer duidelijkheid over verdere regionale samenwerking op het gebied van bedrijfsvoering in het Shared Service Netwerk Twente (SSNT). Deze samenwerking vergt mogelijk een voorinvestering. Daarvoor is in de totale kosten voor dit product een bedrag van € 6.800,geraamd (= gelijk aan bijdrage ontwikkelkosten in 2012)
De Visie op Samenwerking is vastgesteld. Daarnaast is voor wat betreft bedrijfsvoering de samenwerking vooral gericht op de onderwerpen I&A (zoals BGT) en werken voor de Twentse overheid. In het kader van de transities zijn in regionaal verband (Samen 14) grote stappen gezet voor de gezamenlijke aanpak van deze nieuwe taken. Zie ook het programma Maatschappelijke Ontwikkeling.
De afschaffing van de Wgr+ is zeker, alleen met ingang van wanneer nog niet. Feit blijft dat dit bij afschaffing gevolgen heeft voor de BDU voor Verkeer en vervoer. Als regionaal te behartigen belang blijft Regio Twente zich inzetten voor het behoud van de BDU-middelen voor de Twentse gemeenten.
Het is inmiddels duidelijk geworden dat de afschaffing van de Wgr+ per 1 januari 2015 een feit is. Regio Twente heeft zich ingezet voor het behouden van de BDU voor Verkeer en Vervoer voor de Twentse gemeenten. Duidelijkheid hierover is er nog niet.
Vergroten van de effectiviteit en efficiency van ons lokaal bestuur door intensievere samenwerking met andere overheden.
Jaarstukken 2013
Op het gebied van uitvoering van taken van sociale zaken is samenwerking gezocht en gevonden met de gemeenten Hengelo, Borne en Hof van Twente. Hengelo wordt daarbij gezien als centrumgemeente, wat tot gevolg heeft dat de applicatie van Hengelo gebruikt wordt.
In 2013 heeft een heroriëntatie op samenwerking binnen de veertien gemeenten van Regio Twente plaatsgevonden. Verdere
24
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie besluitvorming daarover wordt verwacht in de loop van 2014. De samenwerking op het gebied van bedrijfsvoering is ook verder ontwikkeld en wordt hierbij ook betrokken.
Internationale contacten Relevante ontwikkelingen Het partnerschap met Ahaus kende in 2013 een 25-jarig jubileum. In dit kader zijn diverse extra evenementen georganiseerd. Vanuit de Euregio is hiervoor subsidie verleend. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Goede, constructieve samenwerking met onze partnergemeente Ahaus. Daarnaast blijven wij contacten onderhouden met onze vriendschapsgemeente Nagykőrös.
In 2013 zal de tweejaarlijkse radenreis plaatsvinden, maar ook de seniorenuitwisseling. Bovendien vieren wij ons 25jarig partnerschap. Dit wordt gevierd met diverse evenementen in de samenleving.
Gedurende het hele jaar zijn diverse evenementen gehouden. De opzet, om dit met alle lagen binnen de samenleving te vieren, is geslaagd.
Toelichting realisatie De • • • • • • • • • • • • • • • •
volgende evenementen/bijeenkomsten zijn gerealiseerd: Gezamenlijke nieuwjaarsreceptie Filmproject voortgezet onderwijs Koningsconcert Molendag Stadfeest Ahaus Radenreis Bibliotheken Officiële jubileumviering Opstellen fietsroute Fotowedstrijd Partnerschapsloop Witteveendag Schuttersfeesten Grensoverschrijdende Kennedymars Bijeenkomst senioren Daarnaast waren er de gebruikelijke bijeenkomsten met de werkgroep
Jaarstukken 2013
25
Verkiezingen Relevante ontwikkelingen Er zijn geen specifieke ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Er zijn geen verkiezingen geweest in 2013.
Wat heeft het deelprogramma bestuur gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Bestuur en dienstverlening Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Begroot
Bezwaar en beroep
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
100
86
14
0
6
6
86
55
31
0
0
0
31
Gemeentebestuur
972
1.035
-63
0
175
175
112
Gemeenteraad
C ommunicatie
20
463
499
-36
0
0
0
-36
Intergemeentelijke zaken
76
79
-3
0
0
0
-3
Internationale contacten
25
24
1
1
3
2
3
Verkiezingen
25
23
2
0
0
0
2
1.747
1.801
-54
1
184
183
129
Bestuur
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Deelprogramma dienstverlening Inleiding Wij willen onze dienstverlening klantgericht en efficiënt vormgeven. Dat is ons doel voor de komende jaren. Wij streven ernaar onze dienstverlening zoveel mogelijk onder te brengen in een nog te ontwikkelen Klant Contact Center (KCC). In dit KCC zijn de beschikbare communicatiekanalen (telefoon, internet, balie en post) gebundeld. Vragen worden eenduidig beantwoord, ongeacht het kanaal dat de burger kiest om de vraag te stellen. Daar waar mogelijk zullen we kansen om samen te werken met andere gemeenten benutten.
Publiekszaken Relevante ontwikkelingen
Er zijn geen specifieke ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed.
Jaarstukken 2013
26
Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
1.
Het verbeteren van de digitale dienstverlening
2.
Het verwerken van ongeveer 50.000 telefonische klantvragen via het callcenter
De in 2012 geactualiseerde visie op dienstverlening moet het concrete fundament gaan betekenen voor de gewenste doorontwikkeling naar een KCC. Landelijk is de streefdatum voor invoering van een KCC uiterlijk 1 januari 2015. In het collegeprogramma 20102014 is sprake van een verschuiving van de uiterste datum van invoering naar 1 januari 2020 om de kosten van de invoering over meerdere jaren te verdelen. Bij het actualiseren van de huidige visie op dienstverlening zal nader worden onderzocht wat de concrete gevolgen of mogelijke sancties zijn indien 1 januari 2015 niet wordt gehaald of op onderdelen niet wordt gehaald.
De geactualiseerde Visie op Dienstverlening is vastgesteld in de vergadering van de raad op 18 december 2013. Deze visie beschrijft het fundament voor de verdere ontwikkeling van de dienstverlening. Het niet realiseren van een Klant Contact Centrum (KCC) op 1 januari 2015 leidt niet direct tot sancties. In de geactualiseerde visie beschrijven wij dat we nader gaan onderzoeken op welke manier we een KCC in samenwerking met andere gemeenten kunnen realiseren.
3.
Het verwerken van ongeveer 25.000 klantvragen aan de publieksbalies
4.
Het actueel houden van de gemeentelijke basisadministratie personen (GBA)
5.
Sturen op groei van het Wij zorgen er in 2013 voor gebruik van ons digitale dat bezoekers van onze dienstverleningskanaal website van nog meer digitale diensten gebruik kunnen maken dan nu al het geval is. Dit doen we door meer producten digitaal aan te bieden.
De gemiddelde wachttijd aan onze publieksbalies was 2 minuten 27 seconden. De gemiddelde behandeltijd was 5 minuten en 36 seconden. De gemiddelde doorlooptijd was 8 minuten en 33 seconden. De zorg voor een juiste en actuele Gemeentelijke basisadministratie is een voortdurend proces. De inhoudelijke kwaliteit van de GBA werd driejaarlijks getoetst in een wettelijk verplichte audit. Dit is vervangen door een jaarlijkse zelfevaluatie. In 2013 is het aantal digitale diensten via de website niet uitgebreid. Wel is een aantal digitale formulieren verbeterd en is alles in het werk gesteld om een (verplicht) assessment voor gemeenten die gebruikmaken van DigiD goed te doorstaan. Dit is ook gelukt.
Toelichting realisatie
1. Het aantal producten dat digitaal kan worden aangevraagd In 2013 is het aantal digitale diensten via de website niet uitgebreid. Wel is een aantal digitale formulieren verbeterd en is alles in het werk gesteld om een (verplicht) assessment voor gemeenten die gebruikmaken van DigiD goed te doorstaan. Dit is ook gelukt.
Jaarstukken 2013
27
2. Wachttijden en behandeltijden aan de telefoon In 2013 zijn 40.000 telefonische klantvragen behandeld. De gemiddelde wachttijd tot de beller een telefoniste aan de lijn kreeg bedroeg 23 seconden. De gemiddelde gespreksduur was 1 minuut en 21 seconden. Het aantal bellers dat ophing voordat een telefoniste kon opnemen bedroeg 1.722. 3. Wachttijden en behandeltijden aan de balie De gemiddelde wachttijd aan onze publieksbalies was 2 minuten 27 seconden. De gemiddelde behandeltijd was 5 minuten en 36seconden. De gemiddelde doorlooptijd was 8 minuten en 33 seconden. 4. Jaarlijkse zelfevaluatie, periodieke externe audit en terugmeldingen van afnemers indien gegevens in de GBA afwijken De eerste zelfevaluatie wordt gehouden in oktober 2014. Het aantal terugmeldingen van afnemers over afwijkende gegevens is nihil. 5. Aantal bezoekers op de website (150.000) In 2013 werden ruim 170.000 bezoeken aan onze website geregistreerd. Deze bezoeken werden afgelegd door 110.000 unieke bezoekers. In totaal werden 500.000 webpagina’s geraadpleegd.
Wat heeft het deelprogramma dienstverlening gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Bestuur en dienstverlening Deelprogramma/product Publiekszaken Dienstverlening
(in € x 1.000)
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Werkelijk
Saldo Begroot werkelijk
Saldo
1.128
1.138
-10
295
345
50
40
1.128
1.138
-10
295
345
50
40
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Jaarstukken 2013
28
Cultuur en Ontspanning
Deelprogramma cultuur Inleiding Nieuwe visie cultuur gemeente Haaksbergen. De gemeente Haaksbergen ziet cultuur als hét middel om de Haaksbergse identiteit zichtbaar(der) en waardevol(ler) te maken voor inwoners, bedrijven en toeristen. Een identiteit die gaat over de inwoners, de streektaal, de historie, de omgeving en de lokale gebruiken en tradities van de gemeente. Cultuur leert mensen de wereld om hen heen te kennen en waarderen, en nodigt uit om mee te doen aan die samenleving. Actief en passief deelnemen aan kunst en cultuur is goed voor de ontwikkeling van talent, zelfvertrouwen, reflectie en kritisch vermogen van de bewoners van Haaksbergen. De gemeente wil daarin een verbindende, stimulerende en faciliterende rol spelen om zo de deelname aan kunst en cultuur, gericht op doelgroepen te bevorderen. Kunst, cultuur en educatie is een breed terrein: van amateurkunst, materieel en immaterieel erfgoed (volkscultuur), muziekonderwijs, theater en cultuureducatie. Monumenten hebben een groot aandeel in de (toeristische) beleving van Haaksbergen en vertolken een groot deel van haar geschiedenis.
Bibliotheek Relevante ontwikkelingen De bibliotheek is in 2013 gesprekken aangegaan met het theater De Kappen over samenvoeging. Dit heeft geresulteerd in het samengaan van de bibliotheek met theater de Kappen. Hierdoor is één culturele instelling, Stichting Kulturhus Haaksbergen, ontstaan.
Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Waarborgen van voorzieningenniveau d.m.v. Kulturhus
Dit jaar wordt verder gewerkt Met de voorgenomen uitbreiding van aan de ontwikkeling en de Noaberpoort d.m.v. het huisvesten invulling van het Kulturhus. van de SMD en het consultatiebureau wordt het sociale en maatschappelijke voorzieningenniveau gewaarborgd en versterkt. Daarnaast zijn het theater De Kappen en de bibliotheek Haaksbergen per 1 januari 2014 samengegaan in de nieuwe stichting Kulturhus Haaksbergen, wat voor een impuls van het culturele aanbod zorgt.
Jaarstukken 2013
29
Cultuur Relevante ontwikkelingen De nieuwe nota cultuurbeleid is op 27 november door uw raad vastgesteld. Daardoor kan de komende jaren uitvoering worden gegeven aan drie belangrijke speerpunten: cultuureducatie, cultuurarrangement en beeldende kunst. Afgelopen jaar zijn wij geconfronteerd met een aantal vernielingen van het glazen bos en diefstal van een drietal bronzen beelden. Dit heeft geleid tot het instellen van een speciale commissie die ons gaat adviseren over de toekomst van het glazen bos. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
1. Bewoners nemen actief deel aan uitingen van kunst en cultuur.
De gemeentelijke cultuurvisie wordt geactualiseerd, waarbij landelijke, provinciale en lokale ontwikkelingen worden meegenomen. Cultuureducatie maakt een belangrijk onderdeel hiervan uit. Commissie kunstaankopen wil in 2013 voorstel indienen voor aanschaf van een nieuw kunstwerk in kader van 825 jarig bestaan gemeente Haaksbergen.
De nota cultuurbeleid 2013-2017 “naar nieuw Noaberschap” is op 27 november 2013 door uw gemeenteraad vastgesteld, waardoor uitvoering aan het cultuurbeleid kan worden gegeven.
2. Leerlingen van het basis en voortgezet onderwijs nemen deel aan cultuureducatie.
In 2013 hebben wij op advies van deze commissie het kunstwerk “de Fabriek aangeschaft”. Dit is op 13 december 2013 onthuld.
Alle 14 basisscholen in Haaksbergen hebben zich inhoudelijk en financieel gecommitteerd aan het cultuureducatieplan 2013-2016. De provincie Overijssel heeft hiervoor subsidie toegekend van € 7.000 per jaar voor de periode van 2013-2016. De gemeentelijke subsidie bedraagt € 6.000 per jaar.
Toelichting realisatie
Cultuureducatie: Voor 1 maart 2014 dient een eindverantwoording te worden ingediend bij de provincie over de periode 2010-2012. In 2013 is in samenwerking met de Commissie Culturele Vorming een vierjarig activiteitenplan cultuureducatie 2013-2016 opgesteld. De provincie Overijssel heeft hiervoor een jaarlijkse subsidie toegekend van € 7.000 per jaar. De gemeente stelt jaarlijks een subsidie van € 6.000 beschikbaar. De provinciale subsidie is gebaseerd op € 3 per leerling, het gaat in totaal om 2293 leerlingen in het basisonderwijs.
Jaarstukken 2013
30
De overige kosten van het activiteitenplan worden bekostigd door de 14 deelnemende basisscholen. Het gaat hier om een totaal bedrag van € 38.000.
Lokale omroep Relevante ontwikkelingen
Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Financieel gezonde omroep. Moet beschikken over goede huisvesting.
Uitvoeren zorgplicht (mediawet)
De omroep is zeer actief. Er wordt regionaal steeds meer met andere lokale omroepen samengewerkt. De omroep is in een locatie gehuisvest, die op termijn zal worden gesloopt. Een aanbod van de gemeente om elders gehuisvest te worden is door de lokale omroep zeer positief ontvangen. De lokale omroep is in 2013 niet met een huisvestingsplan gekomen, waaruit de kosten van verhuizing en herinrichting moeten blijken.
Een ruim bereik aan kijkers en luisteraars
Monumenten Relevante ontwikkelingen Op 18 december 2013 is de Erfgoedverordening vastgesteld. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten 1. Restauraties gemeentelijke monumenten.
2. Restauratie diverse onderdelen gemeentelijke rijksmonumenten
Jaarstukken 2013
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie In 2013 zijn 3 beschikkingen voor restauratiesubsidie afgegeven waarvan er inmiddels 2 zijn afgesloten. De nog lopende restauratie mag in 2014 gereed komen. De restauratie van het heiblok in de oliemolen van de watermolen is gereed evenals de restauratiewerkzaamheden aan de windmolen de Korenbloem. De restauratiewerkzaamheden aan de gemeentetoren is in combinatie met extra werkzaamheden aan de toren verschoven naar 2014.
31
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
3. Realisatie jaarlijks Open Monumentendag
Open Monumentendag gerealiseerd.
De Open Monumentendag én de Open Monumenten Klassendag 2013 zijn weer succesvol verlopen.
Toelichting realisatie De Open Monumentendag had 350 deelnemers en aan de Open Monumenten Klassendag namen 440 leerlingen deel.
Muziekonderwijs Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
1. Ruim aanbod van muziekonderwijs;
Naleving convenant dat is afgesloten met de Stichting Muziekonderwijs Haaksbergen.
De Stichting werkt volgens de afspraken die in het convenant zijn vastgelegd.
2. Voor alle burgers in de gemeente; 3. Tegen een beperkte financiële bijdrage;
Lessen zijn voor elke burger toegankelijk (lidmaatschap van een muziekvereniging is niet vereist) Bijdrage verschilt nauwelijks van voorgaande jaren
4. Met zo veel mogelijk inzet van (gemeentelijke) muziekdocenten.
(Gemeentelijke) muziekdocenten worden zo veel mogelijk ingezet, maar de cursist maakt de keuze
Toelichting realisatie Indicatoren productenraming: 1. Gemiddeld aantal leerlingen tussen de 200 tot 315. 2. Toezicht op naleving van het afgesloten convenant met Stichting Haaksbergen d.m.v. periodieke overleggen en bijsturing In september 2013 was het aantal leerlingen 245.
Muziekonderwijs waar nodig.
Theater Relevante ontwikkelingen Theater De Kappen is in 2013 gesprekken aangegaan met de bibliotheek Haaksbergen over samenvoeging van de beide organisaties. Dit heeft geresulteerd in het samengaan van de
Jaarstukken 2013
32
bibliotheek met theater de Kappen, waardoor er één culturele instelling, Stichting Kulturhus Haaksbergen, is ontstaan. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Waarborgen van voorzieningenniveau d.m.v. Kulturhus
Dit jaar wordt verder gewerkt Theater De Kappen en de bibliotheek aan de ontwikkeling en Haaksbergen zijn samengegaan in de invulling van het Kulturhus. nieuwe stichting Kulturhus Haaksbergen, wat op termijn voor een impuls van het culturele aanbod zorgt.
Toelichting realisatie Indicatoren productenraming: 1. Meer inzet van vrijwilligers bij realiseren openstelling van het theater 2. Gevarieerd aanbod van zowel professionele (25) als amateur voorstellingen 3. Actieve bijdrage als kernpartner aan de doorontwikkeling van het kulturhus
Wat heeft het deelprogramma cultuur gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Cultuur en ontspanning Deelprogramma/product Bibliotheek
(in € x 1.000)
Begroot
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
405
404
1
0
0
0
1
C ultuur
99
130
-31
37
37
0
-31
Lokale omroep
22
22
0
0
0
0
0
Monumenten
97
90
7
8
8
0
7
107
234
-127
0
57
57
-70
Muziekonderwijs Theater
390
390
0
0
0
0
0
Cultuur
1.120
1.270
-150
45
102
57
-93
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Jaarstukken 2013
33
Deelprogramma ontspanning Inleiding Recreatie, toerisme en sport vormen belangrijke thema’s voor ontspanning. De gemeente vervult een verbindende, faciliterende en stimulerende rol bij het beleid op dit terrein. Het sport en recreatiepark Groot Scholtenhagen is een concentratiegebied voor sport, recreatie en ontspanning voor inwoners van Haaksbergen en daarbuiten. Sport is een belangrijk onderdeel van ontspanning en vervult een belangrijke sociale functie.
Scholtenhagen Relevante ontwikkelingen In 2013 is de ambtelijke ondersteuning en personele aansturing stopgezet door de gemeente en overgedragen aan het bestuur van Stichting Groot Scholtenhagen. In het kader van de bezuinigingstaakstelling dient in de periode 2013-2015 in totaal € 20.000 te worden bezuinigd op onderhoudskosten sportvelden gemeente en stichting samen. Voor 2013 gaat het om een bedrag van € 4.000 voor de stichting, dat in mindering is gebracht op de subsidie voor 2013. Door een lagere aanbesteding van het onderhoud en het overdragen van ongediertebestrijding aan verenigingen heeft de stichting dit opgevangen. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten Kwalitatief goed onderhoud en beheer van het sport en recreatiepark Groot Scholtenhagen en de daar aanwezige voorzieningen zoals kinderboerderij, sportvelden, wandel en fietspaden e.d. Waar mogelijk privatisering van sportaccommodaties stimuleren
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie Naast regulier onderhoud heeft bij een aantal grassportvelden een toplaagrenovatie plaatsgevonden.
Actief in gesprek gaan met gebruikers sportaccommodaties over mogelijke privatisering
Preventieve bestrijding van de eikenprocessierups heeft de overlast voor burgers en bezoekers aanzienlijk verminderd. Niet van toepassing geweest in 2013.
Toelichting realisatie Indicator productenraming: 1. Beeldbestek onderhoud sportvelden 2. Sportvisie 2008 - 2012 3. Groenstructuurplan Stichting Scholtenhagen
Jaarstukken 2013
34
Zwembad de Wilder Relevante ontwikkelingen In 2013 heeft een marktoriëntatie plaatsgevonden waarop concrete biedingen zijn uitgebracht op zwembad de Wilder. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Resultaatafspraken gericht op volledige verzelfstandiging van het bad en subsidieverstrekking gekoppeld aan doelgroepenbeleid, het verzorgen van zwemlessen en een minimale openstelling.
Overleg over instandhouding van het bad, afronding van het gezamenlijk onderzoek naar verzelfstandiging en voortzetting van het bestuurlijk overleg.
In juni heeft de raad besloten tot een marktoriëntatie. Deze heeft in het najaar van 2013 plaatsgevonden en hier zijn enkele biedingen uit voortgekomen, dit is in december aan de raad voorgelegd. Het college is in gesprek met de aanbieders, rekening houdend met de maatschappelijke functie van het bad en de financiële belangen.
Toelichting realisatie Indicator productenraming: 1. Resultaatafspraken gericht op het verzelfstandigen van het zwembad per 1 januari 2014 of zoveel eerder als mogelijk; 2. Het subsidie dient ten goede te komen aan de doelgroepen genoemd in de subsidiebeschikking, het verzorgen van zwemlessen en een minimale openstelling van het bad.
Wat heeft het deelprogramma ontspanning gekost
Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Cultuur en ontspanning Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Begroot
Werkelijk
Baten Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
Scholtenhagen
344
359
-15
1
0
-1
-16
Zwembad de Wilder
801
847
-46
512
517
5
-41
1.145
1.206
-61
513
517
4
-57
Ontspanning
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Jaarstukken 2013
35
Deelprogramma sport Inleiding Sport is niet alleen een doel op zich, maar levert ook een gerichte bijdrage aan het realiseren van maatschappelijke doeleinden op andere beleidsterreinen. Sport staat midden in de Haaksbergse samenleving en sportorganisaties vervullen daarin een belangrijke sociale functie. Zij zijn een bindende factor in onze samenleving. Sport is niet langer een autonome functie, maar werkt in toenemende mate samen met andere sectoren zoals jeugdbeleid, volksgezondheidsbeleid, WMO. De gemeente richt zich in haar sportbeleid primair op de breedtesport en vervult daarbij een bindende, faciliterende en stimulerende rol.
Sport algemeen Relevante ontwikkelingen Sportvisie De sportvisie 2008-2012 is in 2013 nog niet herzien. Eerst zal een evaluatie plaatsvinden. Op basis daarvan zal bekeken worden of voortzetting van het huidige beleid wenselijk is, aangepast dient te worden of vernieuwd. Dit zal in 2014 plaatsvinden. Breedtesportimpuls De gemeente heeft van de provincie voor 2013-2014 een provinciale bijdrage van € 1,00 per inwoner ontvangen voor breedtesportactiviteiten. De aanvraag is pas eind 2013 ingediend bij de provincie en toegekend. Daarom zal pas in 2014 hieraan uitvoering kunnen worden gegeven. Buurtsportcoach Het afgelopen jaar heeft een draagvlakonderzoek plaatsgevonden bij sportverenigingen en het maatschappelijk middenveld. Hieruit is naar voren gekomen dat er voldoende belangstelling is om hieraan mee te werken. Daarom zal in de eerste helft van 2014 gestart worden met een tweetal pilots. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Bevorderen sportdeelname door ontwikkelen van gericht aanbod. Sport inzetten als middel om beleidsdoelen op andere terreinen te realiseren (WMO, Gezondheid) Implementatie buurtsportcoaches
De sportvisie zal worden geactualiseerd
Wij gaan de huidige sportvisie eerst evalueren. Op basis hiervan zal een actualisatie plaatsvinden in 2014. In het uitvoeringsplan ‘Vitale coalities’ wordt de doelstelling integraal meegenomen.
In 2013 zal gestart worden met het buurtsportcoachproject.
In 2013 is een draagvlakonderzoek uitgevoerd. Op basis hiervan wordt in 2014 gestart met enkele pilots.
De lokale behoefte op het gebied van sport wordt beantwoord.
In 2013 zal een enquête worden afgenomen over sportdeelname, behoefte sportaanbod en tevredenheid sportaanbod –
De gemeente heeft begin 2014 meegewerkt aan de provinciale verenigingsmonitor. Het eindresultaat is nog niet bekend.
Jaarstukken 2013
36
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
sportaccommodaties onder sportverenigingen.
Toelichting realisatie Medio december 2013 hebben wij het Uitvoeringsplan ‘Vitale coalities’ vrijgegeven voor inspraak. Het Uitvoeringsplan ‘Vitale coalities’ vormt samen met de regionale nota ‘Vitale coalities’, die in 2013 in de bestuurscommissie Publieke Gezondheid is vastgesteld, het lokaal gezondheidsbeleid. Het Uitvoeringsplan Vitale coalities wordt in het eerste kwartaal van 2014 vastgesteld. Sport maakt hier ook integraal onderdeel van uit.
Sportaccommodaties Relevante ontwikkelingen In 2013 heeft de gemeente het beheer van sporthal de Bouwmeester overgedragen aan volleybalvereniging Havoc. De overige binnensportaccommodaties blijven vooralsnog in beheer bij de gemeente. De atletiekbaan is door de KNAU goedgekeurd tot en met 2015. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Verhuur van de sportaccommodaties
In 2013 heeft met terugwerkende kracht over de jaren 2011-2012-2013 een correctie plaatsgevonden m.b.t. de kosten bewegingsonderwijs die in rekening zijn gebracht bij het Assink Lyceum. Dit leidt tot een incidenteel tekort over 2013.
Zorgdragen voor goede kwaliteit van de binnen en buitensportaccommodaties via onderhoud.
In 2013 heeft bij vier grassportvelden een toplaag renovatie plaatsgevonden. De Atletiekbaan is gerenoveerd en is door de KNAU goedgekeurd tot en met 2015 In beide sporthallen zijn brandalarmeringsinstallaties aangebracht (wettelijk verplicht) Sporthal de Els is voorzien van elektronische toegangsdeuren in het kader van het verbeteren van toegankelijkheid. Het beheer van sporthal de Bouwmeester is overgedragen aan volleybalvereniging Havoc.
Waar mogelijk privatisering van sportaccommodaties stimuleren
Actief in gesprek gaan met gebruikers sportaccommodaties over mogelijke privatisering
Met voetbalvereniging Buurse zijn gesprekken gestart over mogelijke overdracht beheer en onderhoud.
Jaarstukken 2013
37
Wat heeft het deelprogramma sport gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Cultuur en ontspanning Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Begroot
Werkelijk
Baten Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
Sport algemeen
204
238
-34
24
62
38
4
Sportaccommodaties
676
581
95
238
183
-55
40
Sport
880
819
61
262
245
-17
44
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Jaarstukken 2013
38
Economische Ontwikkeling
Deelprogramma Detailhandel Inleiding Sinds 1-1-2012 int de gemeente voor het centrumgebied een BIZ-heffing en keert deze onder inhouding van de perceptiekosten uit aan Stichting Centrummanagement Haaksbergen (SCH). Met de opbrengst kan de SCH investeren in een aantrekkelijk, schoon, heel en veilig centrum door uitvoering te geven aan hun meerjarenbeleidsplan. Ook de gemeentelijke warenmarkt (weekmarkt en losse standplaatshouders) zorgt voor extra drukte en bezoekers in het centrum.
Bedrijven investeringszone (BIZ) Relevante ontwikkelingen
Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Een schoon-, heel- en veilig centrum in Haaksbergen waardoor het vestigingsklimaat wordt geoptimaliseerd.
De gemeente faciliteert door de BIZ heffing te innen en keert de opbrengst onder inhouding van perceptiekosten uit aan Stichting Centrummanagement Haaksbergen. Met de opbrengst kan deze organisatie haar meerjarenbeleidsplan uitvoeren.
De ontvangen BIZ heffing is onder inhouding van de perceptiekosten overgemaakt aan Stichting Centrummanagement
Toelichting realisatie Indicator productenraming: 1. Uitgevoerde BIZ-heffing en overmaking gelden in het ondernemersfonds 2. SCH: Toetsing beleidsplan aan gerealiseerde doelen
Jaarstukken 2013
39
Markt Relevante ontwikkelingen
Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Behoud van het aantal De weekmarkt is in 2012 standplaatshouders (6) en geprivatiseerd. instandhouding Doorbelasting van elektra weekmarkt en water vindt tegen werkelijke kosten plaats. De vrijdag- en zaterdagmarkt (losse standplaatshouders)vallen onder de APV. Hierbij wordt marktgeld inclusief een bedrag voor afname van energie geheven.
De kosten van energie, water zijn doorbelast aan de gebruikers. Ten aanzien van de losse standplaatshouders zijn deze kosten verdisconteerd in de marktgelden.
Toelichting realisatie
Indicatoren productenraming: 1.Behoud van het aantal standplaatshouders en instandhouding weekmarkt. 2.Budgetneutraal
Wat heeft het deelprogramma detailhandel gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Economische ontwikkeling Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Werkelijk
Saldo Begroot werkelijk
Saldo
Markt
118
139
-21
117
137
20
-1
Detailhandel
118
139
-21
117
137
20
-1
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Jaarstukken 2013
40
Deelprogramma Economische Ontwikkeling Inleiding Haaksbergen heeft daar waar mogelijk in het stedelijk- en landelijke gebied de groei van bedrijven gefaciliteerd. Ook is de realisatie van een nieuwe voorraad aan bedrijfskavels opgepakt. De eerste fase van de revitalisering van Bedrijventerrein ‘t Varck is afgerond en de tweede fase (’t Varck Oost) is gestart. De forse veranderingen in de sector detailhandel hebben ertoe geleid dat samen met ondernemers(organisaties) gewerkt wordt aan een aantrekkelijk kernwinkelgebied. De afronding van het marktplan maakt hier onderdeel van uit. De tweede fase van de revitalisering is eind 2013 voortvarend opgepakt. De gesprekken met de grondeigenaren, die bij de doortrekking van de Ruwerstraat betrokken zijn, hebben meer tijd in beslag genomen. De aanbesteding heeft niet meer in 2013 kunnen plaatsvinden. Het geraamde voordeel bij de aanbesteding (- € 25.000) is daarmee komen te vervallen.
Revitalisering bedrijventerreinen Relevante ontwikkelingen In december 2013 is een principe akkoord tot stand gekomen tussen de gemeente en de grondeigenaren zodat verder gegaan kan worden met de tweede fase van de revitalisering. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Revitalisering bedrijventerreinen De revitalisering van bedrijventerrein ’t Varck wordt afgerond, uitvoering van de tweede fase.
De doortrekking van de Ruwerstraat en de herprofilering van de Twijnerstraat en de Spoelsterstraat zijn de voornaamste onderdelen in de uitvoering van de tweede fase van de revitalisering. De uitvoering wordt opgestart nadat de doortrekking van de Ruwerstraat planologisch is geregeld. Nadat het bestemmingsplan voor de eerste fase in werking is getreden zal de aanbesteding worden opgestart met betrekking tot het bouwrijp maken.
De eerste fase van de revitalisering is afgerond en de provinciale subsidie is definitief vastgesteld. De start van de tweede fase van de revitalisering heeft vertraging opgelopen maar is eind 2013 voortvarend opgepakt. Dit heeft geleid tot een principe overeenkomst met de benodigde grondeigenaren.
Bedrijventerrein Stepelerveld Met de gefaseerde ontwikkeling van bedrijventerrein Stepelerveld wil de gemeente in de meest actuele vraag aan bedrijfskavels voorzien.
Jaarstukken 2013
Om in een dringende behoefte te kunnen voorzien is binnen fase 1 een versnelde procedure doorlopen. Het eerste bedrijf heeft zich in 2013 gevestigd.
41
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Overleg bedrijfsleven en Economische ontwikkeling De overleggen met het georganiseerde bedrijfsleven als partner van de gemeente worden anders vormgegeven. De bedrijven worden meer pro actief benaderd en vaste relaties met ze opgebouwd.
In 2012 heeft de gemeente voor het eerst een breed economisch overleg georganiseerd met de koepelorganisaties. Deze lijn wordt voor 2013 voortgezet.
In 2013 is de lijn van 2012 voortgezet. Naast het economisch overleg en andere al bestaande overlegvormen is ook nieuw overlegorgaan gevormd met centrumondernemers. Deze heeft tot doel om gezamenlijk het centrum een kwaliteitsimpuls te geven. Daarnaast heeft de gemeente diverse bedrijfsbezoeken afgelegd.
Daarnaast is er regelmatig overleg met parkmanagementorganisaties, centrumondernemers en ondernemersverenigingen daar waar nodig zal dit worden geïntensiveerd. Het aantal bedrijfsbezoeken zal worden opgevoerd. Door ons te profileren als de regisseur van het nieuwe samenwerken tussen ondernemers en koepelorganisaties voor (duurzame) economische groei is een aanjaagbudget van € 50.000,- gereserveerd. Arbeidsmarktbeleid Om het aantal Het arbeidsmarktbeleid uitkeringsgerechtigden te wordt dusdanig verlagen wordt een pilot georganiseerd dat het gestart met een aantal accountmanager werkgelegenheid. Deze uitkeringsgerechtigden accountmanager zal op wordt teruggedrongen. Uitgangspunt is dat degene intensive wijze en in die kan werken werkt gezamenlijkheid met het bedrijfsleven uitkeringsgerechtigden activeren, werkervaringsplaatsen en vacatures werven. Marktplan Het bestemmingsplan en het De herstructurering van beeldkwaliteitsplan worden in het centrum, waaronder procedure gebracht en realisatie van het marktpartijen worden Marktplan, krijgt vorm door geselecteerd. het scheppen van de juiste voorwaarden, het bij elkaar brengen van verschillende partijen en optimaal benutten van kansen.
Jaarstukken 2013
Het aanjaagbudget van € 50.000,heeft in 2013 bij een bezuinigingsronde de eindstreep niet gehaald. Deze post is doorgeschoven en opgenomen in de begroting van 2014
Mensen met een verzoek om een uitkering hebben eerst een gesprek met de accountmanager werkgelegenheid. Van wie een uitkering krijgt wordt een actieve houding geëist. Diverse activeringsprojecten zijn opgezet en in uitvoering. Ook zijn in samenspraak met het bedrijfsleven diverse kandidaten definitief geplaats in een reguliere en betaalde functie.
De gesprekken met meerdere ontwikkelaars en marktpartijen zijn momenteel nog gaande. Het doel is om daarbij te komen tot een concrete invulling. Vaststelling van bestemmingsplan en beeldkwaliteitsplan gebeurt aan de hand van de keuze van de marktpartij(en).
42
Toelichting realisatie De doortrekking van de Ruwerstraat en de herprofilering van de Twijnerstraat en de Spoelsterstraat zijn de voornaamste onderdelen in de uitvoering van de tweede fase van de revitalisering. De uitvoering wordt opgestart nadat de doortrekking van de Ruwerstraat planologisch is geregeld.
Wat heeft het deelprogramma economische ontwikkeling gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Economische ontwikkeling Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
Revitalisering bedrijventerreinen
159
158
1
0
48
48
49
Economische ontwikkeling
159
158
1
0
48
48
49
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Deelprogramma Toerisme en Recreatie Inleiding De samenwerking binnen de vrijetijdssector zelf en de samenwerking met andere sectoren is in 2013 verder versterkt. Zo is er een samenwerking gerealiseerd tussen de centrumondernemers en Museum Buurtspoorweg en werken de verschillende partijen in het gebied Langelo / Scholtenhagen aan een gezamenlijk project voor productontwikkeling en marketing.
Evenementen Relevante ontwikkelingen
Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Voldoende aanbod evenementen.
Leveren hand- en spandiensten en materiaal.
De gemeente heeft bijna 50 evenementen ondersteund.
Jaarstukken 2013
43
Recreatie en toerisme Relevante ontwikkelingen Doordat de Regio Twente eind 2013 het Haaksbergse deel van het paardrijdnetwerk heeft gerealiseerd kon ook het internationale ruiterarrangement in november gelanceerd worden. De provinciale regeling voor Product Markt Partner Combinaties heeft een goede impuls gegeven aan het opstarten van de samenwerking in het gebied Langelo / Scholtenhagen. Onder het project Kop van de Parallelweg heeft Museum Buurtspoorweg met behulp van gemeentelijke, provinciale en Leadersubsidie de monumentale spoorbrug en het gerenoveerde en aantrekkelijker gemaakte stationsgebouw en de goederenloods opgeleverd en feestelijk in gebruik genomen. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Versterking toeristische sector.
Realisatie paardrijdnetwerk en verbetering bestaande netwerken.
Versterking toeristische infrastructuur, verbreden aanbod.
Partijen bij elkaar brengen om te komen tot eenduidige promotie van Haaksbergen. Versterken samenwerking omliggende gemeenten.
Het paardrijdnetwerk is gerealiseerd en een internationaal ruiterarrangement is gelanceerd. De Mountainbikeroute is op onderdelen verbeterd. Eerste stappen zijn gezet, partijen zijn bij elkaar gebracht en vervolg moet tot concrete resultaten leiden. Binnen de Zoutmarke is de gemeentelijke samenwerking verder versterkt met Hengelo, Enschede en Hof van Twente. Met Enschede wordt nauw samengewerkt over de MBS. En er is een samenwerkingsproject geweest met de gemeenten Ahaus, Vreden, Winterswijk en Berkelland. Met de Hof van Twente zijn afspraken gemaakt over vertegenwoordiging bij regionale vergaderingen. Binnen de Zoutmarke zijn verschillende nieuwe producten opgeleverd en de Zoutmarke heeft een prominentere plaats ingenomen binnen de promotie van Twente. Het faciliteren heeft geleid tot een startdocument op basis waarvan de samenwerking verder uitgewerkt kan worden. Verschillende initiatieven zijn ondersteund en verder gebracht, daarnaast is er advies verstrekt.
Verdere uitwerking project Zoutmarke.
Faciliteren samenwerking Langelo / Scholtenhagen.
Faciliteren nieuwe ontwikkelingen van derden
Jaarstukken 2013
44
Toeristische fietspaden Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Kwalitatief goed fietspadennetwerk.
Subsidie aan en afstemming met Stichting Rijwielpaden.
Staat van onderhoud van de fietspaden is op orde gebleven.
Vvv Relevante ontwikkelingen In Haaksbergen is de VVV, in tegenstelling tot een aantal toeristische organisaties in andere plaatsen VVV gebleven. Daarnaast is de VVV nu onderdeel van Twente Tourist info en heeft het inmiddels ook die uitstraling. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Goed imago van Haaksbergen als toeristische gemeente.
Subsidie verstrekken aan de VVV.
Naast de standaardactiviteiten heeft de VVV de eerste eigen drietalige, jaarlijkse promotiebrochure uitgegeven. Tevens is de website volledig vernieuwd. Twee bestuurlijke overleggen.
Vastleggen, afstemmen en controleren van prestatieafspraken. Overleg en afstemming met Platform Toerisme en Recreatie.
Wat heeft het deelprogramma recreatie en toerisme gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Economische ontwikkeling Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Begroot
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Evenementen
112
111
1
0
Recreatie en toerisme
Begroot werkelijk
Saldo 0
0
1
189
167
22
18
4
-14
8
Toeristische fietspaden
35
36
-1
16
17
1
0
VVV
75
75
0
0
0
0
0
411
389
22
34
21
-13
9
Toerisme en recreatie
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Jaarstukken 2013
45
Integrale Veiligheid
Deelprogramma handhaving Inleiding De gemeente Haaksbergen heeft haar handhavingstaken in de fysieke leefomgeving op een structurele en integrale wijze uitgevoerd, overeenkomstig het uitvoeringsprogramma 2013. Daarnaast is verdere invulling gegeven aan de Regionale Uitvoeringsdienst Twente (RUD Twente) door uitwisseling van controletaken binnen het vakgebied milieu.
Handhaving uitvoering Relevante ontwikkelingen Vanaf 1 januari 2013 zijn milieutoezicht en handhavingstaken uitgevoerd binnen de RUD Twente. Bij twaalf bedrijven in Haaksbergen zijn controles uitgevoerd door het kennispunt IPPC (onderdeel RUD Twente). De overige geplande controles bij Haaksbergse bedrijven (120) zijn door eigen medewerkers uitgevoerd. De wijziging Circulaire Boa’s verlangt permanente her- en bijscholing. Dit heeft invloed op het opleidingsbudget. In plaats van één keer per vijf jaar een opleiding te volgen en examen te doen, worden deze nu verdeeld over vier jaar. Ieder jaar moet een onderdeel worden gevolgd en met een examen worden afgesloten. Deze permanente her- en bijscholing begint voor de gemeente Haaksbergen in 2014.
Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Integraal uitvoeren van Uitvoeren integraal toezicht en handhavingstaken handhavingsprogramma 2013 op basis van risicoanalyse en prioriteiten handhavingsbeleid. Deelname aan de Regionale Uitvoeringsdienst Twente
Toezicht en handhavingsniveau overeenkomstig landelijke kwaliteitscriteria ontwikkelen.
Jaarstukken 2013
Realisatie
Uitgevoerd
IPPC agrarische bedrijven zijn uitbesteed aan RUD Twente.
Deelname aan Ervaringsprofiel voor medewerkers milieu en bouw.
46
Wat heeft het deelprogramma handhaving gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Integrale veiligheid Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
Handhaving uitvoering
447
422
25
0
10
10
35
Handhaving
447
422
25
0
10
10
35
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Deelprogramma Veiligheid Inleiding Samen met burgers en bedrijven zorgen wij voor een veilige gemeente, op het gebied van wonen, werken en recreëren. We willen dat inwoners zich over vier jaar nog net zo veilig voelen in Haaksbergen als nu het geval is.
Brandweer Relevante ontwikkelingen In de raadsvergadering van 18 december 2013 is definitief gekozen voor het verplaatsen van de brandweergarage in verband met de veiligheid van Haaksbergen: De verplaatsing gaat leiden tot een verbetering van de opkomsttijden van 47 naar ongeveer 75 procent. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
1.
TOOM: 45 uitrukken per jaar
1.
2.
Totale kosten van de regionalisering mogen niet hoger zijn dan de kosten die in de begroting 2012 zijn neergelegd.
2.
66 automatische brandmeldingen 49 branden 7 ongevallen 35 hulpverleningen Haaksbergen wijkt niet af van vergelijkbare gemeenten. De kosten zijn niet hoger.
Jaarstukken 2013
Preventie, Proactie, Preparatie en Repressie blijven belangrijke aandachtspunten. Daarop zal beleidsmatig worden ingezet. In de overleggen met de brandweer zal hiervoor continu aandacht worden gevraagd.
47
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
3.
Er vindt regelmatig overleg plaats tussen de burgemeester en de brandweercommandant. In de overleggen van het bestuur wordt ook het Haaksbergse belang behartigd.
4.
Bij de overleggen van het bestuur van de VRT en in de overleggen met de brandweercommandant zal tevens het Haaksbergse belang worden behartigd. Als de brandweergarage in 2013 kan worden gerealiseerd, dan wordt deze overgedragen aan de VRT. Een kostenverrekening zal daarop plaatsvinden.
De brandweergarage is niet gerealiseerd. De kostenverrekening door de VRT heeft plaatsgevonden. (€140.000)
Openbare orde en veiligheid Relevante ontwikkelingen De ontwikkelingen van de nationale politie zijn in volle gang. In 2013 heeft het nieuwe basisteam Hof van Twente, Hengelo, Borne en Haaksbergen vorm gekregen. Vanaf 1-1-2013 is er één regionaal werkend veiligheidshuis in Twente, waaraan alle gemeenten een structurele financiële bijdrage leveren. Doel van dit veiligheidshuis is het verbinden van netwerken in strafrecht, veiligheid en zorg, om daarmee effectieve interventies te doen bij individuen en groepen met een hoog risico op recidive en/of complexe problematiek. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
1.
IVP 2013-2016: Meldingen jeugdoverlast:115 (2015)
In 2013 zijn 53 meldingen gedaan van jeugdoverlast. In de afgelopen jaren is dit met 44% gedaald.
Vernielingen: 230 (2015)
In 2013 zijn 162 vernielingen gemeld. Ook hier is een sterke daling vergeleken met voorgaande jaren (32%).
Tevredenheid voorzieningen jongeren: 15% tevreden (2015)
Meting vindt plaats via Veiligheidsmonitor. Deze wordt in 2015 uitgevoerd, resultaten worden in 2016 bekend.
Jeugdoverlast
Jaarstukken 2013
48
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Aantal jeugdgroepen: (max 3 (2015)
In 2013 hebben wij vier jeugdgroepen in Haaksbergen gehad, waarvan drie in de lichtste categorie en één in de middelste categorie. Er is een groepsaanpak opgezet waarbij gebruik is gemaakt van het innovatieve Co24Dak, waarbij het delen van informatie over deze groep via één centraal punt loopt. De aanpak is succesvol geweest en er is voorkomen dat deze groep overlast gevend is geworden.
Doorverwijzingen Halt: 25 (2015)
2.
Inbraken
Diefstal woning: max 60 (2016)
Diefstal schuur/garage: max 18 (2016)
Verder is één overlastplek geprioriteerd. Wij hebben samen met jongerenwerk, toezichthouders en politie diverse acties uitgezet naar aanleiding van overlastmeldingen. Het aantal Halt-doorverwijzingen van politie en leerplichtambtenaar is van 13 in 2012 naar 39 in 2013 gegaan.
In 2012 hebben in Haaksbergen 72 woninginbraken plaatsgevonden, in 2013 waren dit er 58. Wij hebben samen met de politie de voetenactie ingezet waarbij ruim 1100 woningen gecontroleerd zijn op inbraakgevoelige situaties. Daarnaast hebben toezichthouders tijdens de zomer 66 woningen gecontroleerd tijdens afwezigheid van bewoners. En tot slot hebben we afgelopen jaar een preventiespecialist aangewezen die in 2014 zal starten met het geven van preventieadviezen ten behoeve van woninginbraken. In 2013 is 22 keer gestolen uit een garage of schuur. In 2013 is extra ingezet op communicatie/voorlichting.
Diefstal uit motorvoertuig: max Toezichthouders hebben het afgelopen 65 (2016) jaar 22.000 auto’s gecontroleerd op inbraakgevoelige situaties. Waar nodig zijn autobezitters aangeschreven. In 2013 zijn 51 aangiftes gedaan voor diefstal uit een motorvoertuig.
3.
Woonoverlast
Jaarstukken 2013
Meldingen burengerucht (max 40 (2015)
Er is een lokfiets aangeschaft om het aantal fietsendiefstallen te verminderen in 2014. Het onderzoek naar buurtbemiddeling is afgerond. We hebben besloten om met bestaande netwerken en netwerkpartners te kijken naar een alternatief, waarbij de ketenunit zorg en veiligheid een regierol vervult bij complexe situaties. In 2013 zijn 67 incidenten geregistreerd (burengerucht).
49
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
4.
Ondersteuningsverzoeken RIEC: 10 (2016)
We hebben zes casussen (vier APV, twee bouw) neergelegd bij het RIEC.
Aanvragen landelijk bureau Bibob: 5 (2016)
We hebben dit jaar geen gebruik hoeven maken van het landelijk bureau Bibob.
Hennepkwekerijen: 2 (2016)
In 2013 zijn er 6 hennepkwekerijen ontmanteld; dit is 3% van alle ontmantelde hennepkwekerijen in Twente in 2013. Nog niet bekend voor 2013
5.
Georganiseerde criminaliteit
Verkeersveiligheid
Ongevallen met letsel: max 12 (2016) Tellingen wegkantradar: 20 (2016)
Deelname scholen verkeerspraktijkexamen (100% (2016) Basisscholen met verkeersouders 40% (2016)
6.
Alcohol en drugs
Drank en drugsoverlast: 6 (2016) Drugshandel (6 (2016)
7.
KVO
Behouden van KVO-certificaat
De wegkantradar is 30 keer ingezet in 2013. Er is extra ingezet om een goed beeld te krijgen van de Goorsestraat en de Noordsingel in verband met de aansluiting op de N18. We hebben een digitaal snelheidsbord (snelheidsmeter) aangeschaft eind 2013, die we in 2014 gaan inzetten bij dertigkilometerzones en gebieden rond scholen. Niet bekend
Wij zijn afgelopen jaar gestart met een actie om op basisscholen verkeersouders actief te krijgen. Inspanningen hebben geresulteerd in een stijging van 38% naar 54%. We willen de doestelling voor 2016 daarom bijstellen naar 60% In 2013 zijn zestien incidenten alcohol en drugsoverlast geregistreerd. In 2013 zijn 10 incidenten met betrekking tot drugshandel geregistreerd. Verordening DHW is opgesteld en in januari 2014 door de raad vastgesteld. Handhavingscapaciteit vanaf april 2014 beschikbaar. Stepelo heeft eind 2013 opnieuw een KVO-certificaat behaald.
Rampenbestrijding Relevante ontwikkelingen Alle plekken voor regionale functies zijn opgevuld, waarvoor Haaksbergen ook mensen heeft geleverd. Alle regionale functionarissen hebben voor het eerst getraind en geoefend. In opdracht van het Ministerie van Veiligheid en Justitie heeft eind 2013 een grote onverwachtse oefening plaatsgevonden om de organisatiestructuur te toetsen. De resultaten worden begin 2014 verwacht.
Jaarstukken 2013
50
Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Adequate crisisorganisatie, met voldoende kwaliteit, die onafgebroken kan functioneren
Neerzetten regionale crisisorganisatie.
Alle plekken in de regionale crisisorganisatie zijn ingevuld. Wij hebben hier ons aandeel in geleverd.
Opleiden, trainen en oefenen van de regionale sleutelfunctionarissen
Alle regionale functionarissen hebben een getraind en of geoefend in 2013.
Vergunningen (Bijzondere wetten en apv) Relevante ontwikkelingen De vergunningverlening in het kader van de bijzondere wetten en de APV is overgeheveld naar het deelprogramma Wonen (vergunningen) binnen het programma Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen.
Wat heeft het deelprogramma veiligheid gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Integrale veiligheid Deelprogramma/product Brandweer
(in € x 1.000)
Begroot
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
1.205
1.192
13
0
0
0
13
350
339
11
2
2
0
11
Rampenbestrijding
38
38
0
0
0
0
0
Bijzondere wetten en APV
82
82
0
0
1
1
1
1.675
1.651
24
2
3
1
25
Openbare orde en veiligheid
Veiligheid
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Jaarstukken 2013
51
Maatschappelijke Ondersteuning
Deelprogramma minima Inleiding De Wwb en aanverwante regelingen zijn het vangnet in de sociale zekerheid. Mensen die ondersteuning nodig hebben, kunnen een beroep op de regelingen doen. Het uitgangspunt hierbij is wel dat mensen zelf verantwoordelijk zijn voor participatie aan de samenleving. Iedereen doet mee in Haaksbergen en iedereen draagt zijn steentje bij. Dat verwachten wij ook van uitkeringsgerechtigden, óók als zij ondersteuning nodig hebben. Daarbij kijken we niet naar de beperking van onze inwoners, maar juist naar wat de mogelijkheden zijn.
Minimazorg Relevante ontwikkelingen Geen. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Voorkomen dat inwoners in financiële problemen komen.
Minimazorg
De doelstelling is gerealiseerd.
Toelichting realisatie De verordening Minimabeleid, het beleidsplan schuldhulpverlening, de verschillende werkgelegenheidsprojecten en de wettelijke regelingen zijn uitgevoerd. Daarnaast hebben we in 2013 extra ingezet op preventie door samen met de kerken het project schuldhulpmaatje te ontwikkelen en financieel te steunen. Het kerkelijke initiatief voor de oprichting van een noodfonds hebben we financieel gesteund.
Werk en inkomen Relevante ontwikkelingen In 2013 zijn we doorgegaan met de realisatie van de diverse projecten, zoals Wawollie, Groenproject Haaksbergen en Hameland. De voortdurende slechte economische situatie is van invloed op de uitstroom mogelijkheden van cliënten naar werk. Deze kansen nemen aanzienlijk af terwijl de instroom in de uitkering juist stijgt door het economische tij.
Jaarstukken 2013
52
Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Stabilisatie van het aantal WWB’ers in 2013 op het niveau augustus 2012.
Ook in 2013 zetten wij maximaal in op de uitstroom van WWB-ers. Daarvoor verrichten wij inspanning op het gebied van handhaving en re-integratie. De activeringsprojecten, zoals bijvoorbeeld een lokaal kringloopbedrijf, willen wij in 2013 voortzetten en we willen extra inzetten op de werkgeversbenadering, zodat er een match tot stand kan komen tussen werkgevers en onze WWB-ers. Landelijk wordt uitgegaan van een stijging van het aantal WWBers. Wij willen de instroom beperken door streng aan de poort te zijn en de uitstroom bevorderen door reintegratiemaatregelen. Daarmee gaan wij uit van een stabilisatie van het aantal WWB-ers op het niveau van 2012. De uitgaven blijven volgens onze verwachting op een gelijk niveau als in 2012. Op basis van doorrekeningen van de rijksbijdrage (I-deel WWB) door het bureau Berenschot in opdracht van Divosa, kan de gemeente Haaksbergen rekenen op een toename van het rijksbudget 2013 van ongeveer 7% t.o.v. 2012.
Mede door de economische recessie is de doelstelling niet bereikt. Het aantal uitkeringsgerechtigden is verder opgelopen. Volgens de doelstelling had het aantal WWB-ers moeten worden gestabiliseerd op het niveau van augustus 2012, te weten 230 WWB-ers (het gemiddeld aantal WWB-ers over 2012 was 227). Op 31 december 2013 was het aantal WWB-ers opgelopen tot 261 (gemiddeld over 2013 was het aantal 247), zodat de doelstelling niet is gehaald. Door de strenge poortwachtersfunctie is de instroom nog enigszins beperkt. De accountfunctionaris wordt reeds bij de melding ingeschakeld.
Indicatoren productenraming: Bevorderen dat inwoners van Haaksbergen in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien, door het voorkomen van instroom in de uitkering en het (terug)leiden van uitkeringsgerechtigden naar de arbeidsmarkt.
Jaarstukken 2013
53
Wat heeft het deelprogramma minimazorg gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Maatschappelijke ondersteuning Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Lasten Begroot
Minimazorg
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk 40
Saldo
37
Begroot werkelijk -3 -35
608
-32
9.541
9.426
115
7.790
7.982
192
307
10.117
10.034
83
7.830
8.019
189
272
Werk en inkomen Minima
Werkelijk
576
Baten
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Deelprogramma wmo Inleiding In 2015 hevelt het Rijk de ondersteunende begeleiding over naar de Wmo. Nog meer dan voorheen zijn de inwoners (samen met hun sociale netwerk) verantwoordelijk voor het zelfstandig deelnemen aan de samenleving. We zijn gestart met de Noaberpoort waarbij we integraal kijken naar de ondersteuningsvraag en samen met de burger een oplossing zoeken.
Bijzondere groepen Relevante ontwikkelingen
Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Het tijdelijk bieden van onderdak, begeleiding, informatie en advies aan personen die, door een of meerdere problemen, al dan niet gedwongen de thuissituatie hebben verlaten en niet in staat zijn zich op eigen kracht te handhaven in de samenleving. Het signaleren en bestrijden van risicofactoren op het gebied van de openbare geestelijke gezondheidszorg, het
Collectieve preventie activiteiten overeenkomen met Mediant / Tactus en vastleggen in preventie prestatieafspraken op basis van outcome.
De volgende activiteiten hebben plaatsgevonden in het kader van collectieve GGz preventie: 1. Collectieve preventie volwassenen en ouderen; 2. Collectieve preventie jeugd; 3. Collectieve dienstverlening; 4. Intensieve vrijwillige begeleiding.
Jaarstukken 2013
54
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
bereiken en begeleiden van kwetsbare personen en risicogroepen.
Toelichting realisatie De collectieve GGz preventie volwassenen en ouderen is opgedeeld in twee onderdelen t.w. universele preventie en selectieve preventie. Universele preventie behelst het geven van voorlichting aan inwoners van Haaksbergen in het kader van de woonservicezones. Het organiseren van een open dag om de verschillende aspecten van de GGz te belichten. De selectieve preventie is in mei gestart met de cursus Psychische problemen in de familie met 12 deelnemers. De collectieve preventie jeugd. Er wordt aansluiting gezocht bij het screeningsmoment GGD voor 15 jarigen. In het kader van de selectieve preventie zijn de volgende activiteiten / cursussen aangeboden: KOPP op ouders, contact met je baby, voor jou en 4U. Het Trimbos-instituut is een pilot gestart voor de implementatie van Grip op je Dip bij GGz en huisartsen. Het doel is het verbeteren van de signalering van subklinische tot matige depressie bij jongeren en de doorverwijzing naar Grip op je Dip te bevorderen. Intensieve vrijwillige begeleiding van vrijwilligers die gekoppeld worden aan mensen met ernstige psychische beperkingen. Er staan 6 mensen met een ernstige psychiatrische beperking, die in Haaksbergen, wonen ingeschreven bij de vriendendienst Hoor’ns. Hiervan zijn er 3 gekoppeld aan een vrijwilliger.
Gezondheidszorg Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Het stimuleren van een gezonde samenleving op basis van landelijke nota ‘Gezondheid dichtbij’, de regionale gezondheidsnota en de lokale gezondheidsnota tegen de achtergrond van Wet Publieke Gezondheid.
Project buurtsportcoaches. Preventie activiteiten gericht op de lokale thema’s i.s.m. Tactus en Mediant.
In 2013 hebben wij het draagvlakonderzoek van het project buurtsportcoaches afgerond. Op basis hiervan zullen wij in 2014 starten met enkele pilots. In het kader van de collectieve preventie Geestelijke gezondheidszorg (CP GGZ) hebben wij diensten afgenomen van Mediant. Het gaat onder andere om het voorkomen van depressie bij onze inwoners. Tactus heeft voor ons het preventieprogramma ‘Op tijd voorbereid’ in het basisonderwijs uitgevoerd. Bij het opstellen van de regionale nota ‘Vitale coalities’ en het lokale
Samenwerking met GGD Regio Twente op grond van
Jaarstukken 2013
55
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
de beleidsmatige stand van zaken en recent beschikbare cijfers.
Uitvoeringplan ‘Vitale coalities’ is gebruik gemaakt van de Twentse gezondheidsverkenning voor de gemeente Haaksbergen. De Twentse gezondheidsverkenning wordt door de GGD onder meer samengesteld uit de periodieke gezondheidsonderzoeken (volwassenen, ouderen, kinderen en jongeren (E-MOVO)). Medio december 2013 hebben wij het Uitvoeringsplan ‘Vitale coalities’ vrijgegeven voor inspraak. Het Uitvoeringsplan ‘Vitale coalities’ vormt samen met de regionale nota ‘Vitale coalities’, die in 2013 in de bestuurscommissie Publieke Gezondheid is vastgesteld, het lokaal gezondheidsbeleid. Het Uitvoeringsplan Vitale coalities wordt in het eerste kwartaal van 2014 vastgesteld.
Lokale gezondheidsnota .
Toelichting realisatie Indicator productenraming: 1. Project buurtsportcoaches. Preventie activiteiten gericht op de lokale thema’s i.s.m. Tactus en Mediant. 2. Samenwerking met GGD Regio Twente op grond van de beleidsmatige stand van zaken en recent beschikbare cijfers. 3. Prestatie- en resultaat afspraken vastleggen met SMD Enschede-Haaksbergen. 4. Lokale gezondheidsnota.
Individuele voorzieningen Relevante ontwikkelingen De Centrale Raad van Beroep (CRvB) oordeelde op 25 november 2013 dat de eigen verantwoordelijkheid wel belangrijk is, maar dat gemeenten een Wmo-voorziening niet mogen weigeren op grond van het inkomen of vermogen van de aanvrager. Financieel mag er nu echt alleen nog maar rekening worden gehouden met de eigen bijdrage en het eigen aandeel, zoals landelijk bepaald. Het voeren van inkomenspolitiek is niet mogelijk. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Algemene voorzieningen moeten leiden tot minder gebruik van individuele voorzieningen.
1 loket operationeel, waarbij we door samenwerking met meerdere partijen beter gebruik kunnen maken van voorliggende voorzieningen. Doorvoeren Wmo kanteling.
De Noaberpoort (1 loket) is vanaf half april 2013 operationeel.
Jaarstukken 2013
De verordening Wmo is aangepast op “de kantelingswerkwijze” en 30 januari
56
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie door de gemeenteraad vastgesteld. De nadere regels en beleidsregels zijn in het voorjaar 2013 in werking getreden. Het SGBO (een onderzoeksbureau) heeft een tevredenheidsonderzoek uitgevoerd
Toelichting realisatie De medewerkers van 5 partijen (Wmo consulenten, MEE, Loes, Steunpunt mantelzorg en de welzijnswerkers van ‘t Iemenschoer) hebben een gezamenlijke training gevolgd, waardoor zij op de hoogte zijn van elkaars expertise én sneller over en weer verwijzen. Zowel intern als extern is er veelvuldig gecommuniceerd over de kanteling. Voorbeelden hiervan zijn bijeenkomsten met burgers, aanbieders en publicaties in rond Haaksbergen. Het SGBO heeft onder inwoners die zich met een advies- of ondersteuningsvraag bij het loket hebben gemeld en een gesprek hebben gehad met een consulent van de gemeente (volgens de gekantelde werkwijze) een onderzoek uitgevoerd. De deelnemers geven in het onderzoek aan dat zij het gesprek met de consulent als prettig ervaren en beschouwen de (in overleg) geboden compensaties over het algemeen als positief.
Jeugd (Onderdeel in wmo) Relevante ontwikkelingen Per 1 januari 2013 valt de politie Haaksbergen onder aansturing van de politie Hengelo en niet langer onder aansturing van de politie Enschede. Dit betekent tevens dat wij nu zijn aangesloten bij de werktafel van het Veiligheidshuis in Hengelo, eveneens in plaats van de werktafel in Enschede. In 2013 hebben wij de aanpak van (jeugd)groepen in de openbare ruimte (de groepsaanpak) onder de Ketenunit Zorg en Veiligheid (KZV) gebracht. Met de KZV voeren wij nu regie op multiproblematiek bij individuen, gezinnen en dus ook op (jeugd)groepen. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Aanpak jeugdoverlast in de openbare ruimte.
Doorwijzigingen naar Halt. Het aantal doorverwijzingen naar Halt Aantal en aard jeugdgroepen. is in 2013 toegenomen ten opzichte van 2012 en voorgaande jaren. In 2013 waren er vier jeugdgroepen (volgens de Shortlistmethode) in Haaksbergen. Daarvan is er één overlastgevend en zijn er drie hinderlijk.
Indicator productenraming: Aantal meldingen jeugdoverlast en vernielingen (politiecijfers), aantal en aard jeugdgroepen (shortlist), doorverwijzingen Halt (Jaarverslag Halt) en tevredenheid voorzieningen jongeren
Jaarstukken 2013
57
(Veiligheidsmonitor; de Veiligheidsmonitor verschijnt eens per vier jaar, de volgende keer in 2015) Zie ook Deelprogramma Jeugd.
Toelichting realisatie Het aantal doorverwijzingen naar Halt is in 2013 toegenomen ten opzichte van 2012 en voorgaande jaren (in 2010 24 verwijzingen, in 2011 17 verwijzingen, in 2012 13 verwijzingen en in 2013 39 verwijzingen). Dit wordt vooral veroorzaakt door meer doorverwijzingen door de politie. Naast de politie vinden ook doorverwijzingen door de leerplichtambtenaar plaats. In 2013 waren er vier jeugdgroepen (volgens de Shortlistmethode) in Haaksbergen. Daarvan is er één overlastgevend en zijn er drie hinderlijk. Door het driehoeksoverleg is één van de hinderlijke jeugdgroepen geprioriteerd. De aanpak van deze groep is in 2013 gestart en zal begin 2014 worden afgerond. Bij deze aanpak is, onder de naam Co24dak, geëxperimenteerd met het delen van informatie over (leden van) deze groep door middel van het doorgeven van informatie aan een centraal punt. De aanpak van deze groep is succesvol geweest en hebben wij voorkomen dat deze groep overlastgevend is geworden. Met betrekking tot de overlastgevende jeugdgroep hebben wij helaas geconstateerd dat hulpverlening op vrijwillig basis weinig zinvol is. Daarom hebben wij afgesproken dat de leden van deze groep door politie en justitie zullen worden aangepakt. Verder is aan één overlastplek door het jaar heen aandacht gegeven door politie, jongerenwerk en gemeente. Ook is er in samenwerking met politie en Halt een bijeenkomst voor jongeren en hun ouders georganiseerd in verband met digitaal pesten. Ten slotte hebben wij samen met jongerenwerk, toezichthouders en politie diverse acties uitgezet naar aanleiding van overlastmeldingen.
Leefbaarheid en sociale samenhang Relevante ontwikkelingen
Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Investeren in algemene en preventieve voorzieningen
1 loket operationeel en doorontwikkelen.
Betrokkenheid bij de leefomgeving vergroten, stimuleren van maatschappelijke participatie en eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid van de burgers. Het vertalen van maatschappelijke ontwikkelingen op het
Uitvoeringsprogramma Wmo 2013.
De Noaberpoort (1 loket) was vanaf half april 2013 operationeel. Eind 2013 heeft een evaluatie plaatsgevonden en is een plan van aanpak geschreven voor de doorontwikkeling Diverse initiatieven komen op gang en worden in 2014 uitgevoerd.
Realiseren van wijkactieplannen.
De wijkraden Hassinkbrink en De Pas hebben een wijkactieplan vastgesteld.
Jaarstukken 2013
58
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Uitvoeringsprogramma Wmo 2013. Speerpunt vrijwilligerswerk: - Verbinden en makelen - Versterken ondersteunende infrastructuur - Verbreiden, PR & marketing - Verankeren, benutten van opgedane kennis en ervaring
Haaksbergen werkt mee aan de implementatie van de internetsite WeHelpen.
gebied van vrijwilligerswerk.
Er is een start gemaakt i.s.m. Arcon (advies- en onderzoeksbureau, gesubsidieerd door de provincie) om een plan van aanpak te schrijven voor versterking vrijwillige inzet.
Toelichting realisatie
Projectsubsidie woonservicegebieden In het kader van de woonservicegebieden hebben wij het initiatief bij de inwoners neergelegd om zelf met ideeën te komen voor hun wijk/gebied. Het traject kent een lange aanloop maar diverse projecten zijn in voorbereiding. Enkele concrete projecten die in 2013 zijn gestart zijn: dagopvang en noaberhulp in St. Isidorushoeve. Wijkactieplannen In 7 wijken/kernen zijn op basis van actieplannen verschillende projecten uitgevoerd dan wel opgestart (voorbeelden zijn de aanleg van een voetpad langs de Geukerdijk en langs de Broekheurnerweg, het Project Houtdorp, ontmoetingsavonden voor de jeugd en wijkbewoners en filmavonden in het jongerencentrum Zienesch) We Helpen Deze site kan de informele- en mantelzorg ondersteunen. In 2013 is de werking van de site aan instellingen in Haaksbergen uitgelegd en is de site gebruiksvriendelijker gemaakt.
Minderheden Relevante ontwikkelingen De uitgestelde nieuwe wet Inburgering is in werking getreden waardoor inburgeraars zelf de kosten moeten dragen om te voldoen aan de inburgeringsplicht en de rol van de gemeente beperkter wordt. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
Jaarstukken 2013
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Het demissionaire kabinet Rutte had een wijziging van de Wet Inburgering in de maak. De wet – inmiddels controversieel verklaard – zal, zo ziet het er naar uit, per 1 januari 2013 niet in werking treden. Op basis van de gewijzigde wet zou de
Op 1 januari 2014 is de nieuwe Wet Inburgering ingegaan. Kort gezegd houdt de Wet in dat alleen voor nieuwe Inburgeraars een inburgeringsplicht geldt, die ze zelf moeten organiseren en bekostigen. Reeds ingezette inburgeringstrajecten moeten nog wel worden afgerond/voltooid. Ivio is de uitvoerder van de
59
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
gemeente geen taak meer hebben in het inburgeren en ook geen inburgeringscursussen meer aanbieden. Wel zou de gemeente – op basis van overgangsrecht – belast blijven met de handhaving van lopende trajecten. Of het niet in werking treden van de nieuwe wet betekent dat in 2013 op voet van de oude (huidige) wet wordt voortgegaan is niet bekend. Feit is wel dat er veel onduidelijkheid bestaat en dat de vier grote gemeenten inmiddels een nota van risico’s en knelpunten hebben opgesteld, waarin zij ook met alternatieven komen. Eén van de knelpunten vormen de financiën. Voor Haaksbergen gaat het voor 2013 om een bedrag van € 14.000. Ook voor de betrokken instellingen (Ivio, ROC) en partners (Iemenschoer) is er nog geen duidelijkheid. De contracten lopen tot en met 2012.
inburgeringstrajecten en zal deze trajecten afronden. In het verleden ging een alfabetiseringstraject vaak vooraf aan het inburgeringstraject. Het budget van de Wet Educatie en Beroepsonderwijs mag daar niet meer voor worden ingezet.
Sociaal culturele activiteiten (Welzijnswerk) Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Ondersteunen van sociaal culturele activiteiten gericht op verbeteren van leefbaarheid in Haaksbergen.
In de nieuw vast te stellen nota subsidiebeleid wordt aandacht besteed aan het ondersteunen van sociaal culturele activiteiten.
De nota is in voorbereiding voor hernieuwd subsidiebeleid miv 2015
Toelichting realisatie Indicator productenraming:
Jaarstukken 2013
60
Financiële ondersteuning voor het uitvoeren van activiteiten op het gebied van leefbaarheid en cultuur.
Vrijwilligerswerk en Mantelzorg Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Vrijwilligerswerk en mantelzorg: Het ondersteunen en versterken van vrijwilligerswerk en mantelzorgers in Haaksbergen.
In het uitvoeringsplan WMO komt het belang van vrijwilligers en mantelzorgers naar voren, wat in de uitvoering van beleid in het ene loket ten uitdrukking zal komen.
•
• •
Coördinatie en bemiddeling van vrijwilligerswerk vindt plaats vanuit Noaberpoort. Structuur rond mantelzorg is verweven in WMO-loket. Er is een start gemaakt i.s.m. Arcon (advies- en onderzoeksbureau, gesubsidieerd door de provincie) om een plan van aanpak te schrijven voor versterking vrijwillige inzet.
Toelichting realisatie Door het steunpunt mantelzorg te positioneren in de Noaberpoort kunnen zowel de burgers als de samenwerkende organisaties het steunpunt (makkelijk) vinden. In het “gesprek” bij de mensen thuis is ook aandacht voor de mantelzorger.
Wat heeft het deelprogramma wmo gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Maatschappelijke ondersteuning Bijzondere groepen (7-9)
(in € x 1.000)
Lasten
Baten
Saldo
118
136
-18
0
0
0
Gezondheidszorg
1.143
1.134
9
0
0
0
9
Individuele voorzieningen (6)
3.480
3.463
17
595
575
-20
-3
Jeugd (2) (onderdeel in WMO)
369
368
1
0
0
0
1
Leefbaarheid en sociale samenhang (1)
828
1.091
-263
72
352
280
17
3
93
-90
-43
48
91
1
Minderheden
-18
Vrijwilligerswerk & Mantelzorg (4)
102
99
3
0
0
0
3
Welzijnswerk
151
118
33
32
22
-10
23
6.194
6.502
-308
656
997
341
33
WMO
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Jaarstukken 2013
61
Onderwijs en Jeugd
Deelprogramma Jeugd Inleiding Per 2015 worden wij verantwoordelijk voor alle vormen van Jeugdzorg. Wij hebben ons in 2013, zowel lokaal als regionaal, samen met de andere Twentse gemeenten, voorbereid op deze decentralisatie. Onder meer door het uitvoeren van enkele pilots (zoals met de Jeugdreclassering, huisartsen en het basisonderwijs). Ook zijn wij gestart met de Noaberpoort waarbij wij integraal kijken naar de ondersteuningsvraag en samen met de burger een oplossing zoeken. “Loes” maakt onderdeel uit van de Noaberpoort.
Jeugd Relevante ontwikkelingen Vanaf 15 april 2013 is de Noaberpoort operationeel. “Loes”, de informatie- en advies functie van het Centrum voor jeugd en gezin (CJG) maakt sindsdien onderdeel uit van de Noaberpoort. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Zorgdragen voor kwalitatief goede kinderopvang en peuteropvang en bestrijden taal- en ontwikkelingsachterstanden door aanbieden kwalitatief goede voorschoolse educatie. Aanpak van jeugdoverlast in de openbare ruimte.
Bestrijden van In 2013 is een begin gemaakt met de onderwijsachterstanden in de actualisatie van het beleid op het voorschoolse periode. terrein van voor- en vroegschoolse educatie/onderwijsachterstandenbeleid.
Doorontwikkeling Centrum voor Jeugd en Gezin.
Doorwijzigingen naar Halt.
Realisatie
Sinds 15 april 2013 maakt Loes, samen met de Wmo dienstverlening van de gemeente Haaksbergen, MEE Twente, het Steunpunt Informele Zorg en het onderdeel participatie afdeling welzijn van Scala Welzijn onderdeel uit van de Noaberpoort. De Noaberpoort helpt inwoners van Haaksbergen om maatschappelijk actief te blijven. Het aantal doorverwijzingen naar Halt is in 2013 toegenomen ten opzichte van 2012 en voorgaande jaren. In 2013 waren er vier jeugdgroepen (volgens de Shortlistmethode) in Haaksbergen. Daarvan is er één overlastgevend en zijn er drie hinderlijk.
Jaarstukken 2013
62
Toelichting realisatie Indicator productenraming: 1. % peuters in voorschoolse voorzieningen % deelname aan voorschoolse educatie (VVE) 2. Aantal opvoed- en opgroeivragen “Loes” via de telefoon, de website en het inlooppunt (registratie “Loes”), aantal casussen Ketenunit Zorg en Veiligheid (registratie KZV) 3. Aantal meldingen jeugdoverlast en vernielingen (politiecijfers), aantal en aard jeugdgroepen (shortlist), doorverwijzingen Halt (Jaarverslag Halt) en tevredenheid voorzieningen jongeren (Veiligheidsmonitor; de Veiligheidsmonitor verschijnt eens per vier jaar, de volgende keer in 2015) Zie ook deelprogramma Wmo
Toelichting op indicator 1: Het faillissement van kinderopvang Daantje en de komst van twee nieuwe kinderdagverblijven heeft er mede toe geleid dat het beleid op het terrein van voor- en vroegschoolse educatie/onderwijsachterstandenbeleid moet worden geactualiseerd. Daartoe is in 2013 een begin gemaakt. De bestandsopname VVE door de inspectie onderwijs versterkt deze beleidsaanpassing. Toelichting op indicator 3: Het aantal doorverwijzingen naar Halt is in 2013 toegenomen ten opzichte van 2012 en voorgaande jaren (in 2010 24 verwijzingen, in 2011 17 verwijzingen, in 2012 13 verwijzingen en in 2013 39 verwijzingen). Dit wordt vooral veroorzaakt door meer doorverwijzingen door de politie. Naast de politie vinden ook doorverwijzingen door de leerplichtambtenaar plaats. In 2013 waren er vier jeugdgroepen (volgens de Shortlistmethode) in Haaksbergen. Daarvan is er één overlastgevend en zijn er drie hinderlijk. Door het driehoeksoverleg is één van de hinderlijke jeugdgroepen geprioriteerd. De aanpak van deze groep is in 2013 gestart en zal begin 2014 worden afgerond. Bij deze aanpak is, onder de naam Co24dak, geëxperimenteerd met het delen van informatie over (leden van) deze groep door middel van het doorgeven van informatie aan een centraal punt. De aanpak van deze groep is succesvol geweest en hebben wij voorkomen dat deze groep overlastgevend is geworden. Met betrekking tot de overlastgevende jeugdgroep hebben wij helaas geconstateerd dat hulpverlening op vrijwillig basis weinig zinvol is. Daarom hebben wij afgesproken dat de leden van deze groep door politie en justitie zullen worden aangepakt. Verder is aan één overlastplek door het jaar heen aandacht gegeven door politie, jongerenwerk en gemeente. Ook is er in samenwerking met politie en Halt een bijeenkomst voor jongeren en hun ouders georganiseerd in verband met digitaal pesten. Ten slotte hebben wij samen met jongerenwerk, toezichthouders en politie diverse acties uitgezet naar aanleiding van overlastmeldingen.
Wat heeft het deelprogramma jeugd gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Onderwijs en jeugd Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Werkelijk
Saldo Begroot werkelijk
Saldo
Jeugd
651
602
49
131
138
7
56
Jeugd
651
602
49
131
138
7
56
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Jaarstukken 2013
63
Deelprogramma Onderwijs Inleiding De gemeente en schoolbesturen dragen zorg voor kwalitatief goed onderwijs dat aansluit op de talenten van het kind en waarbij het kind zo nodig extra ondersteuning ontvangt. De gemeente streeft naar het in stand houden van voldoende scholen (zorgplicht) en draagt zorg voor veilige en onderwijskundig functionele gebouwen. Hierbij wordt rekening gehouden met de wettelijke eisen. Op 1 augustus 2014 gaat Passend Onderwijs van start. In het afgelopen jaar heeft Haaksbergen lokaal en regionaal overleg gevoerd met het primair en voortgezet onderwijs en omringende gemeenten over de wijze waarop Passend Onderwijs ingevoerd gaat worden in Haaksbergen en in Twente. Het onderwijs is verantwoordelijk voor de inrichting van Passend Onderwijs en moet alle leerlingen een passende ondersteuning kunnen bieden. Er zijn nauwe relaties met het gemeentelijk jeugdbeleid, zowel in het preventief jeugdbeleid als ook vanuit de jeugdzorgtaken die de gemeente per 1 januari 2015 krijgt. Daarnaast is de afstemming van belang over de gevolgen van passend onderwijs voor leerlingenvervoer, huisvesting en de uitvoering van de leerplicht. De gemeente is wettelijk verplicht te zorgen voor voldoende huisvesting en voldoende huisvesting van schoolgebouwen (voorwaardenscheppend), voor dat deel dat onder de verantwoordelijkheid van de gemeente valt.
Basisonderwijs Openbaar IHP Relevante ontwikkelingen In 2013 is samen met de Stichting Keender het overleg in gang gezet over de herschikking van schoolgebouwen. Dit heeft er eind december toe geleid dat de resultaten van het haalbaarheidsonderzoek aan de raad zijn gepresenteerd.
Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Voorzien in een adequate en veilige huisvesting van leerlingen;
Het aantal lokalen en/of de omvang van gebouwen reduceren en vrijkomende terreinen herontwikkelen.
Er is een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar mogelijke herschikking/samenvoeging van scholen. Zie ook toelichting hierna.
Het terugdringen van de overcapaciteit van lesruimte.
Schoolgebouwen herschikken.
Zie haalbaarheidsonderzoek voorgaande regel.
Toelichting realisatie Indicator productenraming: 1. Voldoende budget voor huisvesting, 1e inrichting en noodzakelijk onderhoud; 2. Het aantal en/of de omvang van de schoolgebouwen reduceren, alsmede vrijkomende terreinen herontwikkelen.
Jaarstukken 2013
64
Toelichting op indicatoren 1 en 2: Directe aanleiding voor het onderzoek was het overschot aan schoollokalen bij enkele scholen. Nu al staan er lokalen leeg of worden lesruimtes te weinig gebruikt. In de nabije en verdere toekomst neemt het leerlingenaantal nog verder af en wordt het overschot aan huisvesting alleen maar groter. In diverse wijken in Haaksbergen zijn scholen dicht bij elkaar gevestigd. Daarom is een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar mogelijke herschikking/samenvoeging van scholen. Uitgangspunt van dit proces is adequate huisvesting voor het basisonderwijs in Haaksbergen, voor nu en in de toekomst. Goede huisvesting is een onderdeel van het aanbieden van kwalitatief goed onderwijs. Voor beide doelstellingen/speerpunten geldt dat er op basis van het haalbaarheidsonderzoek vanaf 2014 uitvoering wordt gegeven aan de resultaten hiervan.
Leerlingenvervoer Relevante ontwikkelingen Het afgelopen jaar is een begin gemaakt met het stimuleren van ouders en kinderen om meer gebruik te gaan maken van het openbaar vervoer in plaats van aangepast leerlingenvervoer. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Zorgdragen, dat het vervoer wordt uitgevoerd conform wet- en regelgeving.
Voorlichting geven aan ouders en scholen over de voorschriften m.b.t. het vervoer.
In 2013 is ingezet op meer gebruik van het openbaar leerlingenvervoer. Het resultaat is dat er ten opzichte van 2012 meer kinderen gebruik hebben gemaakt van het openbaar vervoer.
Toelichting realisatie Indicatoren 1 en 2: De ouders van de kinderen die gebruik maken van het aangepast leerlingenvervoer zijn in een afzonderlijke bijeenkomst geïnformeerd over het voornemen van de gemeente kinderen meer gebruik te laten maken van het openbaar leerlingenvervoer. Bij het afgeven van de beschikkingen leerlingenvervoer, gold daarbij als belangrijkste criterium het bevorderen van zelfstandigheid en zelfraadzaamheid van de kinderen. Het resultaat is dat er ten opzichte van 2012 meer kinderen gebruik hebben gemaakt van het openbaar vervoer.
Lokaal Onderwijsbeleid Relevante ontwikkelingen Aan de raad is via de commissie Samenleving toegezegd dat in 2014 een notitie over diverse onderwijsonderwerpen wordt gepresenteerd, waarbij de Lokale Educatieve Agenda als leidraad dient. In deze notitie zal aandacht worden gegeven aan de doelstellingen/speerpunten zoals opgenomen in de begroting 2014.
Jaarstukken 2013
65
Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Zorgen voor een optimale onderwijs-infrastructuur
Maken van prestatieafspraken met schoolbesturen over inzet rijks- en gemeentemiddelen op terrein van: Schoolbegeleiding Ingezet is vooral op de individuele begeleiding en ondersteuning van zorgleerlingen. Daarnaast is in 2013 besloten om het beschikbare budget voor 2014 vast te stellen op een bedrag van € 40.000 (was voor 2013 € 75.000). Logopedie Voortzetting van preventieve logopedie op de Haaksbergse basisscholen.
Sluitende aanpak voorkomen schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten
Optimaliseren van verbale communicatiemogelijkheden van kinderen Inzet middelen voor (schooloverstijgende) leerlingenzorg
Aanpak schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten
Realisatie
Periodiek overleg gevoerd met betrokken (onderwijs)instellingen.
Toelichting realisatie Indicator productenraming: 1. Onderwijsvoorzieningen in de gemeente: afstemmen gemeente en schoolbesturen op basis van vastgesteld beleid; 2. Verzuimkaart waarin taken en afspraken tussen diverse betrokken instanties zijn vastgelegd; 3. School als vangnet voor kinderen met spraaktaalproblemen; logopedisten inzetten als preventieve hulp; 4. Prestatie- en resultaatafspraken scholen, schoolbegeleidingsdienst en gemeente; 5. Uitvoering beleidsnotitie 2012-2014.
Materiele instandhouding Relevante ontwikkelingen
Herschikking schoollocaties en de doordecentralisaties. In 2013 is samen met de Stichting Keender het overleg in gang gezet over de herschikking van schoolgebouwen. Dit heeft er eind december toe geleid dat de resultaten van het haalbaarheidsonderzoek aan de raad zijn gepresenteerd. Directe aanleiding voor het onderzoek was het overschot aan schoollokalen bij enkele scholen. Nu al staan er lokalen leeg of worden lesruimtes te weinig gebruikt. In de nabije en verdere toekomst neemt het leerlingenaantal nog verder af en wordt het overschot aan huisvesting alleen maar groter. In diverse wijken in Haaksbergen zijn scholen dicht bij elkaar gevestigd. Daarom is een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar mogelijke herschikking/samenvoeging van scholen. Uitgangspunt van dit proces is adequate huisvesting voor het basisonderwijs in Haaksbergen, voor nu en in de toekomst. Goede huisvesting is een onderdeel van het aanbieden van kwalitatief goed onderwijs. Voor beide doelstellingen/speerpunten geldt dat er op basis van het haalbaarheidsonderzoek vanaf 2014 uitvoering wordt gegeven aan de resultaten hiervan.
Jaarstukken 2013
66
Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Voldoen aan de gemeentelijke zorgplicht van het in stand houden van schoolgebouwen.
Zorgdragen voor het in Zie Basisonderwijs openbaar (IHP) standhouden van het gebouw met minimale voorzieningen, in afwachting van de uitkomsten van de herschikking van schoolgebouwen
Toelichting realisatie
Indicator productenraming: 1. Uitvoering van wet- en regelgeving, alsmede handhaving.
Speciaal Onderwijs Relevante ontwikkelingen Op 1 augustus 2014 treedt de zorgplicht voor de scholen, aangesloten bij de Regionale Samenwerkingsverbanden primair- en voortgezet onderwijs, in werking. Vanaf dat moment krijgen de scholen de opdracht om voor elke leerling wonend in de regio een passende onderwijssetting te creëren. Hierbij werken het speciaal onderwijs en het reguliere onderwijs binnen de regio samen. De manier waarop de SWV-en dit vorm geven, beschrijven zij in het regionale ondersteuningsplan. De wet schrijft voor dat er met de gemeenten binnen de regio een zogenaamd op overeenstemming gericht overleg (OOGO) plaatsvindt over onderdelen van dit ondersteuningsplan. Het OOGO richt zich op vier onderdelen: a) onderwijshuisvesting b) leerlingenvervoer c) leerplicht d) jeugdzorg Op meerdere terreinen (Passend Onderwijs én de Jeugdzorg) zal de komende jaren veel veranderen. Onderwijs en gemeenten zullen de komende jaren intensief met elkaar in gesprek gaan. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Blijven onderschrijven het belang van de scholen voor speciaal onderwijs in de regio. Op het terrein van Passend Onderwijs afspraken maken met de regiogemeenten en het onderwijs via de samenwerkingsverbanden.
Faciliteren school voor ziekelijke kinderen Schutte’s Bosschool.
Jaarstukken 2013
Intensiveren samenwerking gemeente en scholen/samenwerkingsverbanden op gebied van de zorg:
Realisatie
Gesprekken zijn het afgelopen jaar in voortvarendheid en op een constructieve manier gevoerd. Heeft geleid tot overeenstemming tussen gemeenten en onderwijs over de te volgen procedure in dit verband.
67
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Meepraten en beoordelen zorgplannen samenwerkingsverbanden.
Toelichting realisatie Indicator productenraming: 1. Gemiddeld 3 leerlingen uit Haaksbergen per jaar
Volwassen/Basiseducatie Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed.
Wat heeft het deelprogramma onderwijs gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Onderwijs en jeugd Deelprogramma/product Basisonderwijs openbaar IHP
(in € x 1.000)
Begroot
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
1.235
1.274
-39
0
1
1
-38
Leerlingenvervoer
459
421
38
1
4
3
41
Lokaal onderwijsbeleid
636
566
70
64
74
10
80
Materiële instandhouding
484
477
7
72
70
-2
5 3
Speciaal onderwijs Volwassen/basiseducatie Onderwijs
8
5
3
0
0
0
132
60
72
132
61
-71
1
2.954
2.803
151
269
210
-59
92
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Jaarstukken 2013
68
Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen
Deelprogramma Plattelandsontwikkeling Inleiding We hebben de agrarische bedrijven in het verwevingsgebied en het Landbouwontwikkelingsgebied ondersteund bij het verwezenlijken van hun uitbreidingsplannen. Ook op het gebied van Rood voor Rood en VAB hebben wij initiatieven gefaciliteerd. In samenwerking met omliggende gemeenten hebben wij de gebiedsvisie “Twentse Kracht: Groene Metropool Twente” inclusief uitvoeringsprogramma opgesteld. In 2013 is begonnen met de voorbereiding van het bijbehorende uitvoeringsprogramma (onder andere het glasvezelproject in het buitengebied). Alle Haaksbergse Leaderprojecten zijn afgerond en financieel afgewikkeld. De Leaderperiode is inmiddels verlengd tot 31 december 2014.
Plattelandsontwikkeling Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen In de begroting voorgenomen en/of speerpunten prestaties
Realisatie
Plattelandsvisie na 2013 Duidelijkheid verkrijgen over de nadere ontwikkeling van het buitengebied.
Het opstellen van een visie en uitvoeringsprogramma plattelandsontwikkelingsontwikkeling Twente na 2013 opgesteld (in samenwerking met omliggende gemeenten).
Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving Het KGO-beleid is in 2013 vastgesteld.
Enkele pilotprojecten hebben plaatsgevonden. In 2013 zullen projecten volgens KGO uitgevoerd worden.
In samenwerking met omliggende gemeenten hebben wij de gebiedsvisie “Twentse Kracht: Groene Metropool Twente” inclusief uitvoeringsprogramma opgesteld. Uw raad heeft ingestemd met dit gebiedsdocument en kennisgenomen van het uitvoeringsprogramma. We hebben drie pilotprojecten uitgevoerd en financieel afgerond. In 2013 hebben wij de berekeningsmethode voor de Kwalilteitsimpuls Groene Omgeving ontwikkeld. In 2014 zullen we deze methodiek ter besluitvorming aan uw gemeenteraad aanbieden. We hebben de eindafrekening PMJP voor het jaar 2012 opgesteld en financieel met de provincie Overijssel afgerond. De laatste PMJP-projecten zijn in 2013 afgerond. We hebben de
Afronding PMJPHet opstellen van de eindafrekening projecten en PMJP jaar 2012. En voorbereiden voorbereiding afrekenen jaar 2013. eindafrekening PMJP 2012. Het verkrijgen van een door de
Jaarstukken 2013
69
Doelstellingen In de begroting voorgenomen en/of speerpunten prestaties
Realisatie
provincie goedgekeurde verantwoording PMJP 2012. Afronding Haaksbergse Leaderprojecten en voorbereiding financiële eindverantwoording Leader Zuid-West Twente. Haaksbergse Leaderprojecten zijn uitgevoerd en financieel afgerekend.
eindafrekening PMJP jaar 2013 voorbereid en in 2014 zullen wij deze aanbieden aan de provincie Overijssel.
Afronding landschappelijke en cultuurhistorische projecten. Het gaat hierbij om projecten in het kader van Groene Blauwe Diensten en Streekeigen Huis en Erf. De landschappelijke en cultuurhistorische projecten zijn uitgevoerd en financieel afgerekend.
Vanaf het jaar 2013 huren wij geen externe Leaderdeskundige voor de Haaksbergse projecten in. Alle projecten zijn in uitvoering en we gaan er vanuit dat deze projecten in het jaar 2012 worden afgerond. Afhankelijk of er voor Haaksbergen nog projecten worden goedgekeurd zullen deze in 2013 worden behandeld. Daarnaast werkt Haaksbergen mee aan de projecten van de deelnemende gemeenten. 2013 is het laatste jaar voor Leader in de huidige vorm. Nieuwe contracten voor beheer worden afgesloten. De onderdelen onderhoud en aanleg worden afgerond (4 hectare). Ongeveer 75 lopende projecten Streekeigen Huis en Erf worden afgerond.
Alle Haaksbergse projecten zijn afgerond en financieel afgewikkeld. Inmiddels is de einddatum voor de Leaderperiode verlengd naar 31 december 2014. In 2014 zullen de lopende Leader projecten afgerond worden. We hebben in 2013 de Haaksbergse projecten in eigen beheer begeleid.
De beheercontracten Groene en Blauwe Diensten zijn afgesloten. De overige projecten in het kader van de Groene en Blauwe Diensten en Streekeigen Huis en Erf zijn afgerond.
Toelichting realisatie Indicator productenraming: Het PMJP-programma en het Leaderprogramma lopen t/m 2013. Samen met omliggende gemeenten wordt gewerkt aan een toekomstvisie Platteland (Gebiedsontwikkeling Twente 2014-2020).
Wat heeft het deelprogramma plattelandsontwikkeling gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Ruimtelijke ontwikkeling en wonen Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Lasten
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Werkelijk
Saldo Begroot werkelijk
Saldo
Plattelandsontwikkeling
436
676
-240
90
355
265
25
Plattelandsontwikkeling
436
676
-240
90
355
265
25
Jaarstukken 2013
70
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Deelprogramma Ruimtelijke ontwikkeling Inleiding In 2013 hebben wij, ondanks de huidige economisch omstandigheden, de continuïteit er in weten te houden wat betreft de juridische procedure Wissinkbrink, selectie van marktpartijen en contractvorming, grondverkopen, bouw- en woonrijp maken, herontwikkeling van plangebieden en de actualisaties van de grondexploitaties. We zijn begonnen met het afstoten van gemeentelijk vastgoed dat niet meer nodig is voor ons sociaal en maatschappelijk beleid, danwel de eigen bedrijfsvoering.
Bouwgrondexploitatie Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed.
Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
1. Gebiedsontwikkeling van vrij beschikbare en belemmeringvrije gronden (Wissinkbrink). 2. Contractvorming ten aanzien van de verkoop van bouwrijpe grond (met name De Veldmaat en Stepelerveld) aan geselecteerde marktpartijen (Marktplan)
1. Doorlopen juridisch procedure.
Wij hebben in 2013 bij de juridische procedure de nodige stukken aangeleverd. Deze procedure loopt nog. In 2013 hebben wij de 2e fase De Veldmaat en Buurse-Zuid bouwrijp laten maken en koopovereenkomsten afgesloten voor de verkoop van grond aan Akzo in Stepelerveld en voor bouwkavels in Buurse-Zuid. Voor het Marktplan en de 2e fase De Veldmaat hebben wij van meerdere marktpartijen voorstellen ontvangen en toegewerkt naar concretisering van de voorstellen. Dit gaat vooraf aan de selectie van de marktpartijen en contractvorming. Met betrekking tot de vrijkomende schoollocaties hebben wij een haalbaarheidsstudie opgesteld. Met betrekking tot locatie “Ons Dorp” hebben wij een volledige invulling (verhuur) van het gebouw tot stand gebracht inclusief de voorbereiding van de renovatie.
2. Opdrachtverlening bouwrijp maken en afsluiten koopovereenkomsten realisatie-overeenkomst.
3. Herontwikkeling van 3. Planvoorbereiding en – plangebieden (vrijkomende onderzoek. school- en welzijnslocaties).
Jaarstukken 2013
71
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
4. Ingerichte openbare ruimtes binnen de plangebieden.
4. Opdrachtverlening woonrijp maken.
De Veldkamphof hebben wij grotendeels woonrijp laten maken (en volgt het resterende gedeelte nadat de bouwactiviteiten zijn afgerond). Het Frankenhuisterrein hebben wij gedeeltelijk woonrijp laten maken. De grondexploitaties hebben wij voorjaar 2013 bij de jaarrekening geactualiseerd en in het najaar tussentijds.
5. Financiële optimalisatie 5. Budgetbewaking en bij planvoorbereiding en actualisatie (2 x per jaar) planuitvoering. van de grondexploitaties
Ruimtelijke Ordening Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
1. Goed gefaciliteerde particuliere projecten in het landelijk en stedelijk gebied.
1. Planologische procedures voor particuliere projecten in het landelijk en stedelijk gebied doorlopen en afgerond. In het landelijk gebied gaat het o.a. om aanvragen rood voor rood, vrijkomende agrarische bebouwing, landgoederen, sterlocaties, LOGontwikkelingen. In het stedelijk gebied gaat het met name om inbreidingen.
We hebben planologische procedures voor particuliere projecten in het landelijk en stedelijk gebied doorlopen en/of afgerond. In het landelijk gebied gaat het om: 7 Rood voor Roodprojecten (8 woningen) 9 projecten vrijkomende agrarische bedrijfsbebouwing Sterlocatie (1 startnotitie) 4 projecten Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving In het stedelijk gebied gaat het om: Het Meuke Smitterijhof Goorsestraat 72a (vastgesteld) Woningbouwlocatie De Greune Verder zijn onder andere de projecten Frankenhuisterrein, Spoorstraat 15-17 en de Kalter 2 in uitvoering genomen.
2. Actuele bestemmingsplannen.
Jaarstukken 2013
2. Op 1 juli 2013 voor alle We hebben in 2013 de volgende bestemmingsplannen voldoen bestemmingsplannen geactualiseerd: aan de 10 jaarstermijn. • Buitengebied Haaksbergen • Haaksbergen Dorp, vijf deelplannen • Centrum Haaksbergen • Bedrijventerreinen Stepelo en de Greune Hiermee voldoen wij voor deze bestemmingsplannen aan de 10
72
jaarstermijn. 3. Juridisch en inhoudelijk 3. Afhandeling van correct afgehandelde ingediende verzoeken tot planschadeverzoeken. planschades conform de verordening.
Er zijn in 2013 twee verzoeken tot planschades ingediend en in behandeling genomen. We ronden deze planschadeverzoeken in 2014 af.
Toelichting realisatie Indicator productenraming: 1. Planologische procedures doorlopen en afgerond 2. Op 1 juli 2013 voor alle bestemmingsplannen voldoen aan de 10 jaarstermijn 3. Juridisch en inhoudelijk correct afgehandelde verzoeken
Stads- en Dorpsvernieuwing (Stedelijke Ontwikkeling) Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed.
Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
1. Verdere ontwikkeling van het gebied Kop Parallelweg in samenwerking met woningbouwcorporatie Domijn en MBS.
1. Procedure bestemmingsplan en beeldkwaliteitsplan.
Realisatie
De ontwikkeling van het terrein van de MBS is conform plannen uitgevoerd en afgerond. Het terrein ten noorden van de Parallelweg is eigendom van Domijn. De gemeente is nog steeds in gesprek met Domijn om tot een goede invulling van dit gebied te komen. Zodra daar overeenstemming over is bereikt, kan de planologische procedure worden doorlopen. 2. Inrichting openbare ruimte De herinrichting van de openbare ruimte is tot nu toe gekoppeld aan de ontwikkelingen op de terreinen van de MBS en van Domijn. Omdat over het laatstgenoemde terrein nog geen overeenstemming is bereikt, is de herinrichting van de openbare ruimte vooralsnog ook uitgesteld.
Vastgoedexploitatie Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed.
Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
Jaarstukken 2013
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
73
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
1. Minder panden in eigendom.
1. Leegspelen, slopen en/of verkopen van gemeentelijke panden.
2. Alternatieve invulling voor vrijkomende gemeentelijke panden
3. Implementatie vastgoedbeleid afronden.
4. Efficiënt en effectief beheren van gemeentelijke panden.
Realisatie
Het pand aan de Geukerdijk 100 is middels een recht van opstal overgedragen aan scouting De Klomp. In 2013 zijn wij onderhandelingen gestart over verkoop van de locaties Blankenburgerstraat 38 en Veldkampstraat 9,11 en 13. Wij verwachten deze onderhandelingen begin 2014 af te ronden. 2. Het opstellen van plannen In 2013 zijn wij gestart met het voor vrijkomende opstellen van een alternatieve invulling gemeentelijke panden als van de locaties Blankenburgerstraat 38 basis voor herontwikkeling. en Veldkampstraat 9,11 en 13. Wij verwachten dit begin 2014 af te ronden. 3. Nieuwe huurovereenAlle nieuwe huurovereenkomsten zijn komsten opstellen en opgesteld conform de uitgangspunten ondertekenen, conform de uit het vastgoedbeleid. uitgangspunten uit het In 2013 zijn wij nieuwe vastgoedbeleid. huurovereenkomsten met stichting kinderopvang Haaksbergen aangegaan voor een lokaal aan de Bartokstraat 19 en de kinderopvangruimte in basisschool Los Hoes. 4. Uitvoeren van noodzakelijk De meest urgente werkzaamheden aan onderhoud aan gemeentelijke de gemeentelijke panden zijn panden. uitgevoerd. Verder hebben wij in 2013 plannen opgesteld voor de renovatie van OBS Dorp en de verbouwing van de bijbehorende gymzaal. Deze plannen zullen wij in 2014 gaan uitvoeren.
Toelichting realisatie
Indicator productenraming: 1. De gemeente heeft minder panden in eigendom. 2. Plannen voor vrijkomende gemeentelijke panden als basis voor herontwikkeling. 3. Nieuwe huurovereenkomsten, conform het vastgoedbeleid. 4. Gemeentelijke panden worden op een acceptabel onderhoudsniveau gehouden, waarbij de mogelijkheden van samenwerking met marktpartijen of gemeenten in de regio wordt bekeken.
Jaarstukken 2013
74
Wat heeft het deelprogramma ruimtelijke ontwikkeling gekost
Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Ruimtelijke ontwikkeling en wonen Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Lasten Begroot
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
Bouwgrondexploitatie
255
1.560
-1.305
0
1.527
1.527
Ruimtelijke ordening
875
820
55
275
306
31
86
Stedelijke ontwikkeling
644
47
597
164
0
-164
433
Vastgoedexploitatie
836
947
-111
386
404
18
-93
2.610
3.374
-764
825
2.237
1.412
648
Ruimtelijke ontwikkeling
222
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Deelprogramma Wonen Inleiding We hebben in 2013 vooral ingezet op de aanpassing van de bestaande voorraad en woonomgeving op inbreidingslocaties in plaats van grootschalige nieuwbouw op uitbreidingslocaties. De uitbreidingslocatie de Veldmaat wordt langzamerhand afgerond. We hebben particuliere initiatieven gefaciliteerd en hebben de randvoorwaarden bepaald aan de hand een actueel beeld van de woningmarkt en de woonwensen. Vanuit de rol als regisseur zullen wij het vergunningproces blijven faciliteren en wijzigingen in regelgeving inpassen.
Vergunningen Relevante ontwikkelingen Door de aanhoudende economische crisis en het uitblijven van grotere bouwprojecten vallen de legesinkomsten lager uit dan geraamd. De verdere doorontwikkeling van de Regionale uitvoeringsdienst (RUD) is op de milieuonderdelen van invloed geweest op de werkwijze en de inzet van uren. Anders dan verwacht is er nog geen helder beeld van de inzet en benodigde opleiding van eigen personeel. Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Vergunningproces blijven faciliteren en verbeteren.
- Goede externe en interne dienstverlening en advisering op gebied van vergunningverlening.
Betrokken partijen zijn in voldoende mate geïnformeerd en geadviseerd. Er zijn geen klachten bekend.
Jaarstukken 2013
75
- Deelname aan regionale uitvoeringsdienst (RUD). - Juridisch houdbare vergunningen verlenen.
- Fatale termijnen in acht houden en daar waar mogelijk verkorten.
Haaksbergen heeft in 2013 actief bijgedragen in de verdere doorontwikkeling van de RUD. In 2013 zijn 9 procedures (bezwaar, beroep of hoger beroep) ingesteld. In 2 gevallen is er nog geen uitspraak en in 1 geval is het collegebesluit vernietigd. In 2013 zijn er van de 280 vergunningen en meldingen 4 niet binnen de fatale termijn afgerond waardoor in die gevallen vergunningen van rechtswege zijn ontstaan. In veel gevallen kon de behandeltijd (bij een reguliere procedure maximaal 8 weken) worden verkort.
Toelichting realisatie Indicator productenraming: 1. (On)tevreden aanvragers. 2. Aantal verleende vergunningen. 3. Aantal in stand gehouden vergunningen in gerechtelijke procedure. 4. Aantal van rechtswege verleende vergunningen.
Wonen en Bouwen Relevante ontwikkelingen Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed.
Beoogde resultaten en realisatie Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
1. Voldoende (levensloopbestendige) woningen bouwen op basis van de woningvraag en de woonwensen.
1. Voldoende mogelijkheden om een geschikte woning te kopen of te huren en geen leegstand van nieuw gerealiseerde woningen
In 2013 hebben belangstellenden voldoende mogelijkheden gehad om een geschikte woning te kopen of te huren. We hebben in 2013 zelf kavels verkocht in de gemeentelijke projecten de Veldmaat, de Veldkamphof. Ook waren er mogelijkheden om nieuwbouwwoningen in projecten van projectontwikkelaars te kopen, o.a. Frankenhuisterrein.
2. Uitvoering geven aan de prestatieafspraken
Jaarstukken 2013
2. Afgeronde projecten volgens opgenomen planning
Per 1 januari 2013 zijn we samen met Domijn gestart met de bewustwordingscampagne ‘Lang zult u wonen’. Met deze campagne stimuleren wij het aanpassen van de woning om langer in de woning te kunnen blijven wonen. Prestatieafspraken Provincie Overijssel In grote lijnen hebben wij de
76
Doelstellingen en/of speerpunten
In de begroting voorgenomen prestaties
Realisatie
Provincie Overijssel en Domijn.
in de prestatieafspraken.
afgesproken woningbouwproductie voor 2013 gerealiseerd. De invulling van de uitbreidingslocatie Hoeve-Oost blijft nog steeds achter. Energiebesparende maatregelen In 2013 hebben wij voor een bedrag van € 175.000 subsidie toegekend en voor een bedrag van € 100.000 subsidie gereserveerd voor in totaal 160 aanvragen. Verder zijn wij bezig met het voorbereiden om aan te sluiten bij het Energieloket 2.0 Prestatieafspraken Domijn De prestatieafspraken met Domijn zijn in maart 2012 bekrachtigd. De afspraken zijn onderverdeeld in ‘doorlopende’ afspraken en afspraken waaraan een tijdslimiet is gekoppeld. Hoewel de tijdsafspraken van enkele projecten niet gehaald is zijn er in 2013 wel stappen in de goede richting gezet. Domijn heeft voor het project Julianastraat de woningen gesloopt en zal in 2014 beginnen met de bouw van de woningen. Het gewijzigde plan voor Het Meuke is vertaald in een bestemmingsplan en dit bestemmingsplan hebben wij ter vaststelling in januari 2014 aan uw gemeenteraad aangeboden. De realisering van de uitbreidingslocatie Hoeve is nog niet opgestart. Er is nog steeds onduidelijkheid over de invulling van deze locatie. Wel zijn er vervolgstappen gezet in het inzichtelijk maken van de aangepaste (zorg)woningen die in bezit zijn van Domijn en wordt er gerapporteerd over mutaties in het woningbezit.
Toelichting realisatie Indicator productenraming: 1. Voldoende mogelijkheden om een geschikte woning te kopen of te huren en geen leegstand van nieuw gerealiseerde woningen 2. Afgeronde projecten volgens opgenomen planning in de prestatieafspraken 3. Het aantal afgegeven subsidiebeschikkingen
Jaarstukken 2013
77
Wat heeft het deelprogramma wonen gekost Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Ruimtelijke ontwikkeling en wonen Deelprogramma/product Vergunningen Wonen en Bouwen Wonen
(in € x 1.000)
Lasten
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Werkelijk
Saldo Begroot werkelijk
Saldo
1.380
1.370
10
542
451
-91
126
250
-124
151
326
175
-81 51
1.506
1.620
-114
693
777
84
-30
In de toelichting op de programmarekening worden de verschillen nader toegelicht.
Jaarstukken 2013
78
PARAGRAFEN
Jaarstukken 2013
79
Lokale heffingen Voor het uitvoeren van haar taken beschikt de gemeente over een aantal inkomstenbronnen. De belangrijkste zijn de Algemene uitkering gemeentefonds en de gemeentelijke heffingen en belastingen. De paragraaf Lokale Heffingen geeft inzicht in de gemeentelijke heffingen en belastingen. De gemeenteraad heeft de heffings- en belastingtarieven 2013 in december 2012 vastgesteld. Lokale heffingen worden onderscheiden in bestemmingsheffingen en belastingen. Van bestemmingsheffingen is de besteding gebonden aan de gemeentelijke taak waarvoor de heffing wordt opgelegd. Bestemmingsheffingen zoals de afvalstoffen- en rioolheffing worden op het betreffende programma verantwoord. Ongebonden lokale heffingen zoals OZB en hondenbelasting worden tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend, omdat zij niet aan een inhoudelijk begrotingsprogramma zijn gerelateerd. De besteding is niet gebonden aan een bepaalde taak. Onze gemeente is met ingang van 2012 toegetreden tot het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente. Dit samenwerkingsverband houdt zich bezig met de Wet Waardering onroerende Zaken (WOZ) en de heffing en invordering van de gemeentelijke belastingen. Het GBT is gehuisvest in het stadskantoor van Hengelo. Hieronder worden in hoofdlijnen de belangrijkste ontwikkelingen benoemd op lokaal fiscaal gebied in 2013 en voor de belastingdruk 2013. Ontwikkelingen Tariefsaanpassingen Overzicht gemeentelijke belastingopbrengsten Woonlasten (lokale lastendruk) Kwijtschelding van gemeentelijke belastingen
1. Ontwikkelingen 1.1 Macronorm OZB Aan de gemeentelijke OZB zijn geen absolute grenzen gesteld. Ter voorkoming van een onevenredige stijging van de collectieve lastendruk is een landelijke macronorm ingesteld. Hiermee wordt de grens bedoeld van de jaarlijkse stijging van de totale opbrengst OZB voor alle gemeenten samen. De macronorm is een landelijke norm, geen norm voor individuele gemeenten. De macronorm voor het begrotingsjaar 2013 is in het Bestuurlijk overleg financiële verhoudingen (Bofv) vastgesteld op 3%. De macronorm is in 2012 overschreden. De overschrijding van de macronorm 2012 wordt in mindering gebracht op de ruimte voor 2013. De reële macronorm, rekening houdend met de vermindering, bedroeg 2,76%.
Jaarstukken 2013
80
1.2 Hondenbelasting Het Hof ’s-Hertogenbosch oordeelde in januari dat de hondenbelasting in strijd is met het gelijkheidsbeginsel als de gemeente niet kan aantonen dat het geld wordt besteed aan hondenbeleid. Na beroep in cassatie oordeelde de Hoge Raad op 18 oktober 2013 dat het onderscheid in artikel 226 Gemeentewet tussen houders van honden en andere personen geen discriminatie vormt. Voor heffing van hondenbelasting is niet vereist dat een relatie wordt gelegd met bepaalde kosten die de gemeente moet maken in verband met het houden van honden binnen haar grenzen. De hondenbelasting is immers een belasting en geen bestemmingsheffing. Met andere woorden: de opbrengst hondenbelasting mag ook in Haaksbergen volledig als algemeen dekkingsmiddel blijven worden ingezet. 1.3 Experimentenwet Bedrijven Investerings Zones De Experimentenwet Bedrijven Investerings Zones (BIZ) is op 1 mei 2009 in werking getreden. De BIZ geeft gemeenten de mogelijkheid om tijdelijk (tot 1 juli 2015) gebieden voor een periode van 5 jaar aan te wijzen als BI-zone. Een BI-zone is een bedrijventerrein, winkelgebied of horecagebied waar een gebiedsgerichte bestemmingsheffing wordt geheven onder alle ondernemers van het terrein voor investeringen in de bedrijfsomgeving. Het gaat hierbij om extra voorzieningen die door een meerderheid van de ondernemers gewenst is. De voorzieningen dienen zowel het gezamenlijk belang van de ondernemers als het algemeen belang. Haaksbergen heeft in 2012 voor het centrum van Haaksbergen een BIZ-bijdrage ingevoerd. De BIZ is opgenomen in het programma Economische ontwikkeling. In Overijssel kennen naast Haaksbergen 5 gemeenten BI-zones. Inmiddels ligt een wetsvoorstel voor advies bij de Raad van State om de BIZ-bijdrage structureel in te kunnen voeren. 1.4 Legesbeleid De aanbevelingen uit het rapport “Goede leges, slechte leges” van de Rekenkamercommissie zijn betrokken bij het opstellen van de notitie kostendekkendheid leges en tarieven. De raad heeft in februari 2012 besloten deze notitie als kader te hanteren voor beleidsbepaling ten aanzien van leges en tarieven. Het voornemen om een beleidsnota heffingen op te stellen is nog niet gerealiseerd.
2. Tariefsaanpassingen De tarieven 2013 gemeentelijke belastingen zijn met 2% verhoogd, met uitzondering van de parkeer- en toeristenbelasting, waar geen verhoging werd toegepast. Hierdoor zijn we binnen de reële macronorm van 2,76% gebleven. Het uitgangspunt voor de tarieven afvalstoffenheffing/reinigingsrechten en rioolheffing is dat deze kostendekkend zijn. Hiertoe zijn de tarieven afvalstoffenheffing in 2013 met gemiddeld 6,7% verhoogd. Het tarief voor de rioolheffing is na een amendement door de raad verhoogd van € 230 naar € 290. In 2013 is het verwachte wettelijk maximum tarief voor het aanvragen van een rijbewijs niet tot stand gekomen. De door het rijk aangekondigde aanpassing van de wegenverkeerswet 1994 is in 2013 niet van kracht geworden. Aanleiding voor maximering is de bestaande tariefverschillen tussen gemeenten, variërend van ca. € 20 tot ruim € 60. Per 1-1-2014 krijgen we wel een maximum tarief voor rijbewijzen. Het maximumtarief zelf wordt geregeld in een nieuw artikel 49a
Jaarstukken 2013
81
van het Reglement rijbewijzen. We hanteerden een kostprijsgebaseerd tarief van € 41. Het wettelijk maximum tarief in 2014 wordt € 38,48.
3. Overzicht gemeentelijke belastingopbrengsten Opbrengsten geraamd en gerealiseerd 2013
(in € x 1.000)
Soort heffing
aandeel in % van verschil totaal realisatie realisatie tov begroot 2013
Begroot 2013
Realisatie 2013
rioolheffing woningen en niet-woningen *
3.408
2.973
30%
-435
afvalstoffenheffing
1.807
1.862
19%
55
OZB eigenaren woningen
2.486
2.365
24%
-121
OZB eigenaren niet-woningen
895
980
10%
85
OZB gebruikers niet-woningen
615
656
7%
41
omgevingsvergunning en kapvergunningen **
528
379
4%
-149
toeristenbelasting
177
182
2%
5
BIZ-bijdrage
110
129
1%
19
hondenbelasting
120
116
1%
-4
reisdocumenten
109
115
1%
6
rijbewijzen
52
68
1%
16
forensenbelasting
51
46
0%
-5
burgerlijke stand
34
32
0%
-2
begraafrechten
59
27
0%
-32
persoonsregistratie
16
23
0%
7
3
7
0%
4
10.470
9.960
APV-vergunningen / bijzondere wetten
*
**
100%
-510
De begrote post rioolheffing is gebaseerd op het oorspronkelijke tarief van € 306. De raad heeft besloten het tarief naar beneden bij te stellen naar € 290. Dit resulteert in een te verwachten opbrengst rioolheffing groot € 3.229.000 (afname met € 179.000). E.e.a. wordt toegelicht bij de verschillenverklaring van het deelprogramma openbare ruimte, product riolering. Deze post bestaat voor € 424.000 uit opgelegde leges en voor € 45.000 uit verminderingen.
Overige verschillen worden in de programma’s toegelicht.
4. Woonlastenontwikkeling Haaksbergen De hoogte van de gemeentelijke woonlasten krijgt regelmatig aandacht in de media. Onder woonlasten verstaan we: onroerendezaakbelastingen, afvalstoffen- en rioolheffing. Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) publiceert jaarlijks de Atlas van lokale lasten. Men vergelijkt daarin per gemeente de woonlasten van een woning met een voor die gemeente gemiddelde waarde. De woonlastenontwikkeling in de gemeente Haaksbergen, periode 2011 tot en met 2013, ziet er als volgt uit.
Jaarstukken 2013
82
Omschrijving C OELO gem. woz-waarde afgerond Soort heffing
Coelo 2011 €
244.000
Coelo 2011
Coelo 2012 €
239.000
Coelo 2012
Coelo 2013 €
231.000
Coelo 2013
OZB eigenaar
€
233,00
€
242,70
€
247,63
Afvalstoffenheffing
€
177,00
€
180,00
€
192,00
Rioolheffing
€
218,00
€
230,30
€
289,92
Totaal (afgerond)
€
628,00
€
653,00
€
730,00
De OZB-tarieven zijn in 2013 verhoogd met 2% (inflatiecorrectie). De afvalstoffenheffing voor de gemiddelde containercombinatie in 2013 steeg met € 12 ten opzichte van 2012. Het tarief kwam uit op € 192 euro voor huishoudens met een 120-liter GFT container en een 140-liter restcontainer. Het grootste aandeel van de woonlastenstijging komt duidelijk voor rekening van het riooltarief. De rioolheffing steeg met € 60 tot € 290, een gevolg van het actualiseren van het gemeentelijke rioleringsplan (2013-2016). Om deze reden is besloten om het riooltarief voor 2014 te temperen door een deel van de bestemmingsreserve riolering in te zetten. Ook na 2014 is nog een deel van de bestemmingsreserve riolering beschikbaar om de tariefstijging in 2015 te dempen. 4.1 Uitkomsten 2013 vergelijkingen De hoogte van de gemeentelijke woonlasten krijgt regelmatig aandacht in de media. Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) publiceert jaarlijks de Atlas van lokale lasten. Men vergelijkt daarin per gemeente de woonlasten van een woning met een voor die gemeente gemiddelde waarde. Corrigeren voor extra geld van het Rijk ter compensatie van lage belastingcapaciteit De COELO-atlas maakt onderscheid tussen het perspectief van de belastingbetaler en dat van de gemeente(financiën). Bij het eerste perspectief gaat het erom hoeveel een huishouden in Haaksbergen moet betalen aan belastingen. In het tweede perspectief worden de woonlasten gecorrigeerd voor het feit dat gemeenten extra geld uit het gemeentefonds krijgen als ze een relatief lage waarde aan onroerende zaken hebben waarover ze belasting kan heffen. Welke type huishoudens? Het COELO gaat in de belangrijkste vergelijkingen uit van meerpersoonshuishoudens. Bij gemeenten met tariefsdifferentiatie tussen eenpersoons- en meerpersoonshuishoudens kan het beeld daardoor afwijken ten opzichte van gemeenten die dat niet hebben. Ook zijn er belangrijke verschillen, doordat er huishoudens zijn met een goedkope of dure eigen woning en huishoudens die hun woning huren. Die laatste betalen sinds 2006 geen OZB meer.
Jaarstukken 2013
83
Vergelijking 1: Hoogte en ontwikkeling woonlasten 2012 en 2013 Twentse gemeenten (bedragen x € 1) bruto woonlasten Gemeente
éénpersoonshuishouden
2013 t.o.v. 2012
meerpersoonshuishouden
1-pers
meerpers
stijging in % tov 2012
2012
2013
2012
2013
Almelo
684
698
684
698
2,0%
2,0%
Borne
725
745
725
745
2,8%
2,8%
Dinkelland
710
677
770
737
-4,6%
-4,3%
Enschede
694
707
728
741
1,9%
1,8%
Haaksbergen
604
681
653
730
12,7%
11,8%
Hellendoorn
684
635
726
742
-7,2%
2,2%
Hengelo
627
617
681
694
-1,6%
1,9%
Hof van Twente
707
727
758
778
2,8%
2,6%
Losser
676
705
676
705
4,3%
4,3%
Oldenzaal
617
613
704
674
-0,6%
-4,3%
Rijssen-Holten
616
557
675
632
-9,6%
-6,4%
Tubbergen
629
649
671
693
3,2%
3,3%
Twenterand
590
588
691
689
-0,3%
-0,3%
Wierden
668
672
721
725
0,6%
0,6%
Overijssel
632
643
683
700
1,7%
2,5%
Nederland
613
630
683
697
2,8%
2,0%
Uitgaande van gemiddelde waarden van woningen en van een meerpersoonshuishouden liggen de gemiddelde woonlasten landelijk op € 697 en in Haaksbergen op € 730. Haaksbergen zit dus 4,7% boven het landelijke gemiddelde aan woonlasten. Als rekening gehouden wordt met de compensatie van het Rijk voor de belastingcapaciteit, bedragen de gemiddelde woonlasten landelijk € 689 en in Haaksbergen op € 748. Haaksbergen zit op deze manier 8,6% boven het landelijke gemiddelde aan woonlasten. Rangordenummer Het COELO heeft een rangorde gemaakt voor alle 432 gemeenten en deelgemeenten. Nummer 1 heeft de laagste woonlasten en nummer 432 de hoogste. Uitgaande van gemiddelde waarden van woningen en van een meerpersoonshuishouden heeft de gemeente Haaksbergen rangordecijfer 266 (was in 2012 nog nummer 120). Als rekening gehouden wordt met de compensatie van het Rijk voor de belastingcapaciteit is het rangordecijfer lager: 224 (2012 183).
Jaarstukken 2013
84
Vergelijking 2: Rangordenummer van Twentse gemeenten naar hoogte van de gemeentelijke woonlasten meerpersoonshuishouden in 2013 Gemeente
2012
2013
Rijssen-Holten
160
72
Oldenzaal
237
144
Twenterand
207
169
Tubbergen
153
179
Hengelo
175
183
Almelo
184
192
Losser
164
204
Wierden
270
250
Haaksbergen
121
266
Dinkelland
348
273
Enschede
283
278
Hellendoorn
278
281
Borne
277
285
Hof van Twente
331
335
5. Kwijtschelding Elke gemeente moet bij het vaststellen van kwijtschelding landelijke regels (Gemeentewet, Invorderingswet, Wet werk en bijstand en Uitvoeringsregeling Invorderingswet) toepassen. De gemeente Haaksbergen verleent in voorkomende gevallen op verzoek kwijtschelding voor de afvalstoffenheffing, OZB en rioolheffing. De kwijtschelding voor de hondenbelasting is afgeschaft. Voor de berekening van de betalingscapaciteit wordt uitgegaan van kosten van bestaan die maximaal 100% van de bijstandsnorm bedragen. In 2013 zijn in totaal 358 aanvragen voor kwijtschelding van gemeentelijke belastingen al dan niet op verzoek gehonoreerd. Ten opzichte van 2012 betekent dit een stijging met 44 aanvragen. In 2013 is het totaal kwijtgescholden bedrag uitgekomen op € 148.000 (2012 € 136.000). Gemiddeld is in 2013 € 414 kwijtgescholden. Afgewezen zijn 155 aanvragen, terwijl er 12 beroepschriften zijn ingediend tegen de beslissing op het kwijtscheldingsverzoek. In 2013 zijn de volgende belastingen kwijtgescholden: Kwijtscheldingen
(in € x 1.000)
Kwijtscheldingen: soort heffing Rioolheffing
2012 €
72
Afvalstoffenheffing
€
OZB
€
Hondenbelasting Totaal
Jaarstukken 2013
2013 €
84
62
€
63
1
€
1
€
2
€
-
€
136
€
148
85
Weerstandsvermogen en risicobeheersing Algemeen In mei 2012 is de nota risicomanagement en weerstandsvermogen door de raad vastgesteld. In die nota worden de uitgangspunten en het beleid weergegeven. Ook wordt beschreven wat de risico’s zijn bij de gemeente Haaksbergen, hoe we omgaan met de risico’s en hoe groot het weerstandsvermogen dient te zijn om de grootste risico’s op te kunnen vangen. De paragraaf weerstandsvermogen in de begroting en de rekening heeft de nota risicomanagement en weerstandsvermogen als ijkpunt. Dit houdt in dat de opzet van de paragraaf volgens de in deze nota uitgezette lijn is. Ook worden wijzigingen in beleid en mutaties in risico’s in overeenstemming met het beleid uit deze nota gerapporteerd.
Beheersing van de risico’s Het in beeld brengen van de risico’s is één ding. Maar het is minstens zo belangrijk om aan te geven hoe de risico’s worden beheerst. Door in een vroeg stadium na te denken over de mogelijke risico’s van bepaald beleid, zijn deze nog te voorkomen, of eventueel ernstige gevolgen ervan te beperken. Voor het beheersen van risico’s wordt een keuze gemaakt uit de onderstaande mogelijkheden: 1.
Accepteren Het risico wordt op dit moment geaccepteerd en is niet op één of andere wijze afgedekt. Bij acceptatie van een risico moet de eventuele financiële schade volledig door weerstandscapaciteit worden afgedekt.
2.
Vermijden Dit houdt in dat het beleid waar een risico door ontstaat, wordt beëindigd, op een andere manier wordt vorm gegeven of geen beleid gestart wordt dat een risico met zich meebrengt. Bijvoorbeeld afzien van een risicovolle investering.
3.
Afdekken Dit houdt in, dat het risico wordt afgedekt middels een verzekering, of dat het risico wordt afgedekt door een bedrag in de begroting op te nemen. Hiermee worden de financiële gevolgen van een risico dus beperkt. Tevens kan gedacht worden aan het aanpakken of wegnemen van de oorzaak van het risico. Bijvoorbeeld groot onderhoud.
4.
Overdragen De uitvoering van de taak wordt overgedragen aan een externe partij, die daarbij ook de financiële risico’s overneemt. Bijvoorbeeld afstoten zwembad De Wilder.
Jaarstukken 2013
86
Inventarisatie van de risico’s In deze paragraaf zijn de risico’s per programma weergegeven die de gemeente loopt. Voor de inschaling van de kans dat een risico optreedt wordt de volgende indeling gemaakt:
Klasse Kans van optreden
Risico
1
Kleiner dan eenmaal per 10 jaar
10%
2
Tussen de eenmaal per 5 jaar en eenmaal per 10 jaar
30%
3
Tussen de eenmaal per 2 jaar en eenmaal per 5 jaar
50%
4
Tussen de eenmaal per 1 jaar en eenmaal per 2 jaar
70%
5
Groter dan eenmaal per jaar *
90%
* worden betrokken bij de kadernota/begroting (in € x 1.000) Nr Program ma
1.
2.
3.
4.
5.
Omschrijving risico
Verkiezingen 2014 raadsleden In 2014 w orden gemeenteraadsverkiezingen gehouden. Dit kan betekenen dat we een raad krijgen die anders is samengesteld dan de huidige raad. Per niet terugkerend raadslid jonger dan 65 jaar dienen we rekening te houden met een w achtgelduitkering. Verkiezingen 2014 wethouders Een anders samengestelde gemeenteraad kan betekenen Bestuur en dat we ook een college krijgen dat anders is samengesteld dan het huidige college. Per niet dienstterugkerende w ethouder dienen w e rekening te houden verlening met een w achtgeld. Daarnaast w ordt een outplacementtraject per niet terugkerende w ethouder opgestart. verhoging sociale lasten Zoals bekend zijn w e bij de raming van de salariskosten voor 2014 uitgegaan van een reële raming van de salariskosten. Dit houdt in dat als uitgangspunt is de genomen de feitelijke inzet van de medewerkers qua uren en de feitelijke salarissen van 2013. De periodieken per 1 januari 2014 voor de medew erkers die nog niet op het Bestuur en maximum van hun schaal zitten zijn in de raming meegenomen. dienstEr is niets geraamd voor eventuele CAO-ontwikkelingen, verlening temeer daar het uitgangspunt landelijk is de nullijn te handhaven. Of dit ook zo zal zijn zullen de CAObesprekingen ons leren. Momenteel valt niet in te schatten welke consequenties de CAO-besprekingen zullen hebben voor de begroting 2014. Conform de uitgangspunten voor de personele salariskosten is het meest zuiver uit te gaan van hetgeen nu bekend is. Overschrijding budget invorderingskosten debiteuren Invorderingskosten bij debiteuren komen in principe voor rekening van de debiteur, echter vaak is er geen mogelijkheid tot het w erkelijk invorderen. Wil het bestuur Bestuur en toch de vordering in stand laten ( na juiste stuiting) en dienstvolgt verzetsprocedure dan vergt dit hogere kosten, verlening w aarvan de kans op verhalen erg klein kan zijn. Bovendien is in sommige situaties de toekenning van de proceskosten door de rechtbank ( bij voor gemeente gunstige uitspraak) sprake van een forfaitair bedrag, die de kosten niet dekt. Belaste verhuur Bij het theater is geopteerd voor belaste verhuur. De fiscus gaat bij een controle onderzoeken of het Cultuur en Iemenschoer het van ons gehuurde theater voor minimaal ontspannin 90% fiscaal belast verhuurt. Als blijkt dat men deze norm g niet haalt, kan de fiscus de optieregeling intrekken en met terugw erkende kracht de aftrek van voorheffing, die de gemeente heeft genoten, terugdraaien. Het risico is ca € 500.000,Bestuur en dienstverlening
Jaarstukken 2013
Financieel Kans van Op te nemen Incidenteel/ gevolg optreden weerstands structureel (* € 1.000) vermogen (* € 1.000)
70
30%
21 Incidenteel
510
30%
153 Incidenteel
100
70%
70 Structureel
50
70%
35 Structureel
500
10%
50 Incidenteel
87
Nr Program ma Omschrijving risico
Afboeking zwembad De Wilder Cultuur en Wanneer de verzelfstandiging van Zwembad De Wilder ontspanning een feit w ordt zal een afboeking van de boekw aarde moeten plaatsvinden. Zwembad de Wilder Zw embad de Wilder heeft onvoldoende financiele middelen om de financiele verplichtingen te kunnen nakomen. Om deze reden kan de Wilder de huurvergoeding aan de gemeente niet voldoen. Ook na het gedeeltelijk opnemen van de huurachterstand in de Cultuur en 7. ontspanning voorziening debiteuren is er een aanvullend risico op verdere huurverliezen. Op 16 juli 2013 w erd aan de Wilder uitstel van betaling huur verleend tot € 300.000. Uitstel van huurbetaling w erd verleend totdat nadere besluitvorming door de gemeenteraad heeft plaatsgevonden over de positionering van zw embad de Wilder. Participatie / WSW Maatschap- In 2015 komt er een gebundeld re-integratiebudget. Dit budget bestaat uit P-budget oud en de middelen voor de pelijke 8. uitvoering van de WSW (inclusief nieuw e doelgroep en ondersteuoverheveling van UWV naar gemeenten). Verw acht w ordt ning dat het totale budget in 2017 met € 300.000 afneemt ten opzichte van 2014. Huishoudelijke Hulp De gemeente ontvangt in 2014 voor de uitvoering van de Maatschap- Wmo HH een rijksbijdrage via de algemene uitkering van € 2.4 mln. In 2015 w ordt deze rijksbijdrage verlaagd tot € pelijke 9. 1.7 mln. De beïnvloedbare verstrekkingen (Zorg in natura ondersteuen PGB na aftrek eigen bijdrage) bedragen (rekening ning 2013) ruim € 1.2 mln. De verstrekkingen kunnen niet voldoende worden bijgesteld. Het maximale risico bedraagt € 0,7 mln. Bijzondere bijstand Door de economische crisis zijn steeds meer mensen in Haaksbergen aangew ezen op een uitkering c.q. een Maatschap- inkomen op het minimum niveau. Daardoor w ordt de pelijke doelgroep bijzondere bijstand groter met extra kosten tot 10. ondersteugevolg. Verw acht w ordt dat het aantal WWB uitkeringen ning gaat toenemen. Daarnaast groeit ook het aantal mensen dat een andere uitekring of inkomen op het sociaal minimum heeft, dit door de economische recessie. Totaal risico is derhalve € 75.000,00. Lagere Rijksbijdrage Inkomenstendeel Jaarlijks ontvangt de gemeente een bedrag voor verstrekking van de uitkeringen, op basis van het historisch verdeelmodel. De hoogte van dit bedrag wordt pas in de loop van het geldende jaar definitief vastgesteld, een eerste indicatie volgt aan het eind van het voorafgaande jaar. Bij het opstellen van de begroting is dit bedrag nog niet bekend. Het Inkomensdeel kan Maatschap- lager zijn doordat de hoogte van vele factoren afhankelijk pelijke is, ondermeer de ontw ikkeling van uitkeringsgerechtigden 11. ondersteuin andere gemeenten. ning Wij verw achten een verdere toename van het aantal uitkeringen. Het aantal WWB-clienten met een periodieke uitkering voor levensonderhoud bedroeg op 31 december 2013 261. In financieel opzicht is budget aanw ezig voor 275 WWB-clienten in 2014. Op basis van de huidige ontw ikkelingen dient uitgegaan te w orden van een aantal van 290. Dit betekent een extra risico . Wmo / AWBZ Per 1 januari 2015 komt de ondersteunende begeleiding Maatschap- over naar de Wmo. De rijksbijdrage is vooralsnog € 2.7 mln. Op dit moment is onzeker of clienten in 2015 met pelijke 12. een PGB 25% gekort kunnen worden op het budget, dat ondersteuzij op dit moment in de AWBZ krijgen. Voorlopig w ordt ning ruw ingeschat dat dit € 300.000 gaat bedragen. Exacte cijfers (aantal clienten / budgethouders) en informatie van het Ministerie van VWS ontbreken. 6.
Jaarstukken 2013
Financieel Kans Op te nemen Incidenteel/ gevolg van weerstands structureel (* € 1.000) optreden vermogen (* € 1.000)
1.700
50%
850 Incidenteel
300
70%
210 Structureel
300
70%
210 Structureel
700
70%
490 Structureel
75
70%
53 Structureel
225
70%
158 Incidenteel
300
70%
210 Structureel
88
Nr Program ma
13.
Maatschappelijke ondersteuning
Ruimtelijke 14. ontw ikkelin g en w onen
Ruimtelijke 15. ontw ikkelin g en w onen
Ruimtelijke 16. ontw ikkelin g en w onen
Algemene 17. dekkingsmiddelen
Omschrijving risico
Korting rijksbijdrage jeugdzorg Per 1 januari 2015 w ordt de gemeente verantw oordelijk voor alle vormen van Jeugdzorg. Ten opzichte van het huidige voor deze taken beschikbare budget past het Rijk een algemene korting van 5% in 2015 (10% in 2016 en 15% in 2017) toe. In het jaar 2015 ontvangt de gemeente Haaksbergen volgens de laatst bekende gegevens circa € 4,1 miljoen voor de uitvoering van de jeugdzorg. Het risico w ordt daarom voorlopig globaal geschat op € 200.000 in 2015. In de jaren hierna kan het risico, mede in verband met een andere w ijze van verdeling van het beschikbare budget (nieuw verdeelmodel in plaats van op basis van historisch budget), verder oplopen. Milieuverontreiniging: Verspreiding gevaarlijke stoffen gemeentelijk grondgebied bij grootschalige calamiteiten w aarbij enige spoed noodzakelijk is. Bijv. vrijkomen asbest en andere gevaarlijke stoffen. Grondexploitaties Bij de tussenactualisatie 2013 zijn alle grondexploitaties nagelopen op de risico’s bij de volgende thema’s: verw erving, schadeloosstellingen, bestemmingsplan, uitvoering civieltechnische w erkzaamheden, plankosten en verkoop/ afzetbaarheid. Bij de actualisatie per 1-1-2014 is aan de hand van scenario’s een risicobedrag per grondcomplex bepaald (voor zover er binnen het betreffende grondcomplex sprake is van risico’s). Voor alle grondexploitaties bedraagt de risico-omvang circa € 1.400.000,--. Afgezet tegenover de w instverw achting van in totaal ruim € 1.600.000,-- betekent dit dat vooral sprake is van winstverdamping indien de risico’s zich voordoen. Voor een tw eetal grondcomplexen zou er w el een tekort ontstaan van tezamen circa € 100.000,-- indien de risico’s daadw erkelijk zouden optreden. Naar de stand van zaken per 1-1-2014 en een inschatting van 50% dat het risico zich voordoet betekent dit een beslag van € 50.000,-- op het w eerstandvermogen. Kosten Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) Voor de ontw ikkeling van en de deelname aan de RUD betalen w e in 2014 € 32.000 Hierin is geen budget gereserveerd voor het opvangen van de jaarlijkse meerkosten van de verplichte afname van diensten van de RUD. De hoogte van deze kosten zal in de loop van 2014 duidelijk w orden. De kosten w orden in ieder geval beïnvloed door: 1. De hoogte van het opleidingsbudget. Beperkte inzet van eigen personeel als gevolg van een niet adequaat opleidingsniveau heeft tot gevolg dat we meer w erkzaamheden bij de RUD moeten onderbrengen; 2. Het landelijk kw aliteitsniveau w aardoor we verplicht zijn meer taken uit te voeren en prioriteiten moeten bij te stellen; 3. Mogelijke aanpassingen van geautomatiseerde systemen om uitw isseling van gegevens mogelijk te maken. Ongevallendekking eigen personeel Er is geen ongevallendekking voor eigen personeelsleden. Mocht een personeelslid een ongeval krijgen tijdens de uitvoering van de functie dan is dit niet verzekerd. Uitzonderingen zijn de parkeerw achter en de stadsw achten.
Jaarstukken 2013
Financieel Kans van Op te nemen Incidenteel/ gevolg optreden weerstands structureel (* € 1.000) vermogen (* € 1.000)
200
70%
140 Structureel
500
10%
50 Incidenteel
100
50%
50 Incidenteel
10%
100 Incidenteel
Nog niet in te schatten. Bij de volgende actualisatie is hier meer zicht op.
1.000
89
Nr Program ma
Omschrijving risico
Financieel Kans van Op te nemen Incidenteel/ gevolg optreden weerstands structureel (* € 1.000) vermogen (* € 1.000)
Risico op verstrekte garanties en leningen:
Algemene 18. dekkingsmiddelen
Algemene 19. dekkingsmiddelen
Algemene 20. dekkingsmiddelen
De gemeente heeft in de loop der jaren een aantal garanties op leningen verstrekt. Momenteel zijn dat er 15 met een totaal bedrag van 7,4 mln. Het betreft voornamelijk garanties op leningen aan sportverenigingen. Ook heeft de gemeente twee leningen verstrekt aan de bibliotheek, en één lening aan Scholtenhagen. Er bestaat een risico dat er een instelling niet meer aan haar verplichtingen kan voldoen. Tot nu toe is dat overigens nog nooit voorgekomen. Het grootste risico lopen w e bij de leningen die aan de bibliotheek zijn verstrekt vanwege opgeschorte aflossingsverplichtingen. Deze leningen met een restantbedrag van € 500.000,- zijn als financieel risico opgevoerd. Herverdeeleffecten decentralisaties en herijking gemeentefonds met ingang van 2015 De herverdeeleffecten decentralisaties en herijking van het gemeentefonds wordt in 2015 doorgevoerd. Het risico bestaat dat de effecten van de herverdeling en herijking negatief uitpakken. Het maximale negatieve effect als gevolg van de herverdeling en herijking is € 15 per inw oner per jaar. Dit risico w ordt nog niet in 2014 gelopen. Algemene uitkering Om aan de Europese begrotingsnormen te voldoen is er sprake van dat Nederland structureel € 6 miljard extra moet bezuinigen met ingang van 2014. Bij de besluitvorming over de rijksbegroting is dit geëffectueerd . In het herfstakkoord is de bezuinigingstaakstelling verlaagd. Renterisico
500
10%
50 Incidenteel
370
30%
111 Structureel
220
70%
154 Structureel
100
30%
30 Structureel
400
30%
120 Incidenteel
100
50%
50 Incidenteel
29
70%
20 Incidenteel
Indien de rente percentages op de kapitaalmarkt plotseling met meerdere procenten gaan stijgen, bijvoorbeeld omdat Nederland de triple A status verliest, zal dit een structureel nadeel geven. Er is een bedrag van Algemene 21. dekkingsmiddelen
€ 100.000,- opgenomen, zijnde een risico op een rentestijging van 2% op een lening van 5 mln.
Vanw ege de huidige economische situatie is een zeer sterke stijging van de rente op korte termijn niet te verw achten. Ook heeft de gemeente de rente op de langlopende leningen voor meerdere jaren vastgelegd. Het renterisico geldt voor nieuw af te sluiten leningen en voor leningen die dienen te w orden geherfinancierd. Calamiteiten Diverse Diverse risico’s ten aanzien van o.a. ongevallen, 22. programma’ natuurrampen, storm- en elektriciteitsschade, storingen s en ziektes waarvoor w ij niet zijn verzekerd. Claims De gemeente w ordt in sommige kw esties gedagvaard tot schadeloosstelling. Als de schadeloosstelling door de Diverse 23. programma’ rechter toegekend w ordt komt een deel hiervan voor rekening van de gemeente. Niet alles valt onder de s dekking van onze aansprakelijkheidspolis. Daarom nemen w ij voor alle zekerheid dit bedrag als risico op. Dit alles is afhankelijk van de uitspraak van de rechter. Uitvallen veegwagen De veegw agen loopt al een tijdje op zijn tandvlees. In 2014 zal er een nieuw e aangeschaft w orden. Het offertetraject loopt. Beheer Mocht de veegw agen er mee ophouden en de 24. Openbare reparatiekosten duurder uitvallen dan de dagw aarde Ruimte (€12.500) zal er één ingehuurd moeten w orden. De kosten voor inhuur zijn maximaal €1200 per w eek. Een nieuw e veegwagen heeft een levertijd van maximaal 6 maanden. De totale kosten zijn dan maximaal €28.800. Totale benodigde weerstandscapaciteit
3.384
Weerstandscapaciteit vóór resultaatbestemming Uit de lijst met risico’s blijkt dat we een benodigde weerstandscapaciteit hebben van € 3.384.000 Hiertegenover staat de beschikbare weerstandscapaciteit. Bij de beschikbare weerstandscapaciteit
Jaarstukken 2013
90
wordt de stille reserve niet meer meegenomen. Ook de bestemmingsreserves waar verplichtingen aan zijn verbonden worden weggelaten. De bestemmingsreserve gebouwenonderhoud kan bijvoorbeeld niet zonder gevolgen ergens anders voor worden ingezet, aangezien we de onderhoudskosten blijven houden. Bestemmingsreserves waar de bestemming wel zonder gevolgen van kan worden veranderd (zoals kunstaankopen) worden wel meegenomen in de weerstandscapaciteit.
De beschikbare weerstandscapaciteit van de gemeente Haaksbergen is als volgt: (in € x 1.000)
Stand per
Omschrijving
31-12-2013
3.1 Algemene reserve
€
1.753
3.2 Bestemmingsreserves (zonder verplichtingen)
€
475
Totaal incidentele weerstandscapaciteit
€
2.228
3.4 Onvoorzien (structureel)
€
60
3.5 Begrotingsruimte (structureel)
€
-
3.6 Onbenutte belastingcapaciteit (structureel)
€
304
3.7 Kostenreductie (structureel)
€
-
Totaal structurele weerstandscapaciteit
€
364
Totale beschikbare weerstandscapaciteit
€
2.592
Uit de bovenstaande tabel blijkt dat we op 31-12-2013 (vóór resultaatbestemming) een beschikbare weerstandscapaciteit hebben van € 2.592.000.
Beoordeling weerstandsvermogen De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risico beoordeling voortvloeit, wordt afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. De uitkomst van die berekening vormt het weerstandsvermogen (vóór resultaatbestemming).
Ratio weerstandsvermogen
=
Beschikbare weerstandscapaciteit Benodigde weerstandscapaciteit
=
2.592
=
0,77
3.384
Om de ratio voor het weerstandsvermogen te kunnen beoordelen maken wij gebruik van de waarderingstabel, die in samenwerking tussen de NAR en de Universiteit Twente is opgesteld.
Waarderingscijfer
Ratio
Betekenis
A
> 2,0
Uitstekend
B
1,4 – 2,0
Ruim voldoende
C
1,0 – 1,4
Voldoende
D
0,8 – 1,0
Matig
E
0,6 – 0,8
Onvoldoende
F
< 0,6
Ruim onvoldoende
Ons weerstandsvermogen wordt dus als onvoldoende geclassificeerd.
Jaarstukken 2013
91
Weerstandscapaciteit na resultaatbestemming Ter informatie worden hieronder de reservepositie, de beschikbare weerstandscapaciteit en de weerstandsratio na de voorgestelde resultaatbestemming weergegeven. (in € x 1.000)
Stand per
Omschrijving
31-12-2013
3.1 Algemene reserve
€
1.753
3.2 Bestemmingsreserves (zonder verplichtingen)
€
475
3.3 Resultaat 2013
€
-231
Totaal incidentele weerstandscapaciteit
€
1.997
3.4 Onvoorzien (structureel)
€
60
3.5 Begrotingsruimte (structureel)
€
-
3.6 Onbenutte belastingcapaciteit (structureel)
€
304
3.7 Kostenreductie (structureel)
€
-
Totaal structurele weerstandscapaciteit
€
364
Totale beschikbare weerstandscapaciteit
€
2.361
De voorgestelde resultaatbestemming is niet van invloed op de benodigde weerstandscapaciteit en die blijft daarmee € 3.384.000.
Ratio weerstandsvermogen
=
Beschikbare weerstandscapaciteit Benodigde w eerstandscapaciteit
=
2.361
=
0,70
3.384
De ratio van weerstandsvermogen is na resultaatbestemming 0,70. Dit wordt als onvoldoende geclassificeerd. Volgens de nota reserves en voorzieningen dient de ratio minimaal 1,0 te bedragen.
Algemene reserve In de nota reserves en voorzieningen heeft de raad besloten dat de algemene reserve minimaal 5% van de algemene uitkering moet zijn. Voor 2013 is de minimale algemene reserve berekend op 5% van € 21.261.000. Dit komt neer op een bedrag van € 1.063.000. De hoogte van de algemene reserve is € 1.753.000. Na resultaatbestemming is de algemene reserve € 1.522.000. De algemene reserve is dus hoger dan de door de raad vastgestelde norm van 5% van de algemene uitkering. In absolute zin is in relatie tot het totale weerstandvermogen sprake van een geringe omvang van de algemene reserve. Om onvoorziene ontwikkelingen direct het hoofd te kunnen bieden is het raadzaam om de omvang de algemene reserve als onderdeel van het eigen- en weerstandsvermogen de komende jaren te versterken.
Jaarstukken 2013
92
Onderhoud kapitaalgoederen Inleiding In deze paragraaf wordt aandacht besteed aan de instandhouding van de gemeentelijke kapitaalgoederen. Het onderhoud van voornoemde kapitaalgoederen maakt een substantieel deel uit van de begroting. Goed beheer is van essentieel belang om kapitaalvernietiging te voorkomen. Bovendien is goed beheer van groot belang vanwege de beleving van de buitenruimte door de burger. Schoon heel en veilig is hierbij ons uitgangspunt. In de openbare ruimte hebben we te maken met diverse kapitaalgoederen: • Wegen • Verkeersregelinstallaties • Installaties voor betaald parkeren • Openbare verlichting • Riolering • Water • Openbaar groen • Gebouwen • Speelvoorzieningen • Begraafplaatsen • Materieel
Wegen De lengte van het gemeentelijke wegennet binnen de bebouwde kom bedraagt 276 km, verdeeld over 293 straten. De lengte van het wegennet buiten de bebouwde kom bedraagt 337 km, verdeeld over ongeveer 198 straten. In het buitengebied hebben wij 110 km onverharde en half verharde wegen. Beleidskader Het onderhoudsbeleid van het gemeentelijke wegennet is vastgelegd in de beleidsnota Wegbeheer die in januari 2006 door de raad is vastgesteld. Realisatie Het reguliere jaarlijkse onderhoud is conform planning uitgevoerd. De werkzaamheden waren: • De onderhoudswerkzaamheden volgens het regulier jaarlijks onderhoudsbestek • Uitvoeren kleinere reparaties, zoals het vullen van voegen, plaatselijke asfaltreparaties aan diverse wegen en het herstel van diverse drempels. • Uitvoeren herstraatwerkzaamheden t.p.v. Industriestraat, Handelstraat, Rembrandtstraat, Lansinkstraat, F. Bolstraat, Blankenburg, Jan Vermeerstraat en dr. Prinsstraat. Reconstructiewerkzaamheden zijn uitgevoerd aan de Westsingel van N18 t/m Nijverheidsstraat. De aansluiting van de Noordsingel op de N18 is afgerond. T.p.v. de Hasseltweg is bij de Honesschool een plateau aangebracht. Grasbetonstenen zijn in 2013 aangebracht langs (delen van) de volgende wegen: Diepenheimseweg, Kinkelerweg, ten Vaarwerkstraat, Albertsweg, Scheppelweg en de Weideweg.
Jaarstukken 2013
93
De volgorde voor het aanleggen van de grasbetonstenen is door ons bepaald op basis van een vastgestelde prioriteitenlijst. Ter plaatse van de Wissinkbrinkweg zijn de rioleringswerkzaamheden afgerond, en het asfalt vervangen. Gladheidsbestrijding: de lange winter 2012/2013 was streng, maar de winter 2013 / 2014 was gematigd. Daardoor bleven de kosten van gladheidsbestrijding (uren en strooizout) per saldo beperkt. Van de brug aan de Schansweg zijn de rij-ijzers vervangen, bovendien is van een aantal bruggen het schilderwerk van de leuningen bijgewerkt. Financiële aspecten:
(in € x 1.000)
Lasten Deelprogramma/product
Begroot
Baten Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo Werkelijk
Saldo
Begrootwerkelijk
Wegen
3.245
3.009
236
166
204
38
274
Het voordeel op de lasten is met name ontstaan door lagere kapitaallasten ten gevolge van verlenging afschrijvingstermijnen (-/- € 50.000) en uitgestelde uitvoering 3e deel Noordsingel (€ 288.000). Daarnaast is sprake van minder uitgaven inhuur derden (€ 24.000) en lagere stortkosten (€ 9.000). De afwikkeling van de inrichting van de Greune, Stepelo in de Hoeve en Hassinkbrink wonen en kinderdagverblijf laat een nadeel zien van € 33.000. Hier staat een voordeel op de baten tegenover voor hetzelfde bedrag. Het voordeel op de baten wordt voor € 33.000 veroorzaakt door een bijdrage vanuit de grondexploitatie voor de afwikkeling van de inrichting van de Greune, Stepelo in de Hoeve en Hassinkbrink wonen en kinderdagverblijf. Hier staat een nadeel op de lasten tegenover voor hetzelfde bedrag (per saldo budgettair neutraal).
Verkeersregelinstallaties (VRI) In de gemeente Haaksbergen staan in totaal 9 verkeersregelinstallaties (VRI's). Hiervan zijn 5 VRI’s en een knipperlichtinstallatie in eigendom en beheer bij Rijkswaterstaat. Er zijn 2 VRI's en een knipperlichtinstallatie bij voetgangers oversteekplaatsen (VOP) in beheer en onderhoud bij de gemeente. In 2011 zijn 2 overwegbeveiligingen (OWB) met de MBS, Noordsingel en Wiedenbroeksingel, toegevoegd. Beleidskader Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan (GVVP 2007) Realisatie: In 2013 is de aansluiting van de Noordsingel op de Enschedesestraat gerealiseerd welke is voorzien van een verkeersregelinstallatie. De installatie is in eigendom en beheer bij Rijkswaterstaat.
Jaarstukken 2013
94
Financiële aspecten:
(in € x 1.000)
Lasten Deelprogramma/product
Begroot
Baten Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo Werkelijk
Saldo
Begrootwerkelijk
Verkeersregel-installatie
8
6
2
0
0
0
2
Installaties voor betaald parkeren In onze gemeente staan in totaal 8 parkeerautomaten. Beleidskader: Parkeerbeleidsplan 2010
Realisatie: Handhaving van het parkeerbeleid heeft het hele jaar door correct plaatsgevonden. Er is onderzoek gedaan naar alternatieven voor het betaald parkeren en wijziging van het parkeerverwijssysteem. Financiële aspecten:
(in € x 1.000)
Lasten Deelprogramma/product
Begroot
Baten Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo Werkelijk
Saldo
Begrootwerkelijk
Parkeren
69
72
-3
167
135
-32
-35
De crisis heeft ook effect op het parkeergedrag waardoor de inkomsten uit betaald parkeren achterblijven bij de raming.
Openbare verlichting De gemeente Haaksbergen heeft ca. 5300 lichtmasten. Hieronder vallen ook 1 tunnelverlichting, 1 viaductverlichting, 25 ANWB masten, 32 Abri’s, 13 Lichtreclamebakken, 12 infoborden, 6 kunstobjecten, de sfeerverlichting van de raadzaal, de Pancratiuskerk/toren en de watermolen.
Beleidskader: Het “Beleid- en beheerplan openbare verlichting” is door de gemeenteraad vastgesteld in 1996. Een bijstelling en actualisatie van dit beleid is gewenst om in te spelen op nieuwe ontwikkelingen, zoals energiezuinige lampen in combinatie met (dimbare) EVSA (Elektronische Voorschakel Schakel Apparatuur). Het nieuwe beleid- en beheerplan Openbare verlichting wacht nog op de finale afronding . Realisatie: In 2013 is het storingsonderhoud uitsluitend op basis van meldingen, van burgers of onze eigen medewerkers, uitgevoerd . Door de hoge meldingsbereidheid in de gemeente Haaksbergen heeft
Jaarstukken 2013
95
dit nauwelijks invloed gehad op het aantal reparaties c.q. de kwaliteit van de verlichting maar wel een financiële besparing opgeleverd doordat minder tijd aan inspectie/controle is besteed. In samenwerking met betrokken Gemeenten en de provincie Overijssel zijn stappen gezet voor het optimaliseren van de schakeltijden van de openbare verlichting. Op jaarbasis levert dit mogelijk een besparing op van 5-8% op het energieverbruik. Onderhoud (*buiten de in contracten vastgelegde werkzaamheden) aan bijzondere installaties; zoals sfeerverlichting van gebouwen, kunstwerken, Abri’s*, lichtreclamebakken*, viaduct- en tunnelverlichting, is door onze eigen technische dienst uitgevoerd. Naast het repressieve, klein onderhoud en schadeherstel als gevolg van aanrijdingen en vandalisme zijn de volgende projecten gerealiseerd: Uitbreidingen Lijsterbes (plan Veldmaat), Veldkamphof, Frankenhuis, Aansluiting Noordsingel/N18 Financiële aspecten:
Lasten Deelprogramma/product
Begroot
(in € x 1.000) Saldo
Baten Werkelijk
Saldo
Begroot
Werkelijk
Saldo
Begrootwerkelijk
Verlichting
286
297
-11
9
6
-3
-14
Het nadeel is ontstaan door hogere energiekosten.
Riolering De lengte van ons gemeentelijke rioolstelsel bedraagt ca. 136 km vrij-verval riolering, ca. 4 km persleiding en ca. 215 km drukriolering. Het rioolwater passeert 31 rioolgemalen en 876 pompunits en wordt getransporteerd naar de rioolwaterzuivering in St. Isidorushoeve. Er zijn 9 bergbezinkbassins en ca. 11.000 kolken in Haaksbergen. In het buitengebied zijn ca. 1260 percelen door middel van drukriolering aangesloten. Beleidskader: Het onderhoudsbeleid is eind 2012 vastgesteld in het (Verbreed) Gemeentelijk Rioleringsplan 2013-2016 Realisatie: De exploitatie, beheer en onderhoud, van de gemalen/ drukriolering en riolering, zijn conform GRP uitgevoerd. Projecten afgehandeld in 2013:
-
afronding aanleg extra transportleiding naar waterzuivering
-
aanleg noordelijke ringleiding
-
Vervanging pompgemaal camping de Leemkoel.
-
Complete renovatie tussengemalen drukriool.
o
Munsterdijk
o
Broekheurneweg
o
Porikweg
o
Kerkweg
Jaarstukken 2013
96
-
o
Hengelosestraat
o
Goorsestraat
Renovatie diverse schakelkasten oa.:
o
Gemaal Zeedijk
o
Gemaal Kolenbranderweg
o
Gemaal Wiedenbroeksingel.
-
Ombouw drukrioleringstelsel thv Goorsestraat/ Ellenbroekweg
-
Renovatie enkele drukrioolunits.
-
Aansluiting van camping de Meene op het drukrioolstelsel.
-
Relining vrijvervalriool aan de Electrostraat.
Financiële aspecten:
(in € x 1.000)
Lasten Deelprogramma/product
Begroot
Baten Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo Werkelijk
Saldo
Begrootwerkelijk
Riolering
2.889
2.726
163
3.408
3.121
-287
-124
Voordeel lasten € 163.000, Het positieve saldo lasten wordt veroorzaakt doordat we m.b.t. groot onderhoud € 708.000 achter zijn gebleven ten opzichte van de planning in het GRP. Voor kwijtschelding, kapitaallasten is € 131.000,-- meer uitgegeven en voor inzet eigen personeel € 24.000,-- minder. Als gevolg van de egalisatie van baten en lasten is € 438.000 meer gedoteerd aan het egalisatiefonds riolering. De dotatie is in de lasten opgenomen. Nadeel baten € 287.000 Het negatieve saldo is ontstaan als gevolg van het nog niet gewijzigd hebben van de heffingsgrondslag, dat effect heeft op de heffing voor leegstaande panden ( € 109.000) en het in de begroting niet bijgestelde tarief als gevolg van het raadsamendement (€ 178.000). Voor het resultaat is het achterwege laten van deze bijstelling niet relevant, omdat het effect van minder baten met de egalisatievoorziening wordt gerealiseerd. Het resultaat per saldo is ontstaan doordat bij de dotatie rekening is gehouden met € 124.000 aan BTW die we niet terug kunnen laten vallen in de exploitatie. Door het achterblijven van groot onderhoud (€ 97.000) en investeringen (€ 27.000) zijn deze verwachte BTW-voordelen niet gerealiseerd.
Water Op het grondgebied van de gemeente is ca. 15 hectare open water, dat grotendeels in beheer is bij het Waterschap. De gemeente onderhoudt hiervan, naast wadi’s, drainages, duikers, uitlopen en overstorten, zo’n 250 km sloten in eigen beheer. Beleidskader: Het beleid op het gebied van waterhuishouding is op hoofdlijnen vastgesteld in 2005 in het Waterplan en verder uitgewerkt in een uitvoeringsplan. Daarnaast is een Baggerplan voor de
Jaarstukken 2013
97
gemeentelijke vijvers vastgesteld. Beide plannen zijn in samenspraak met het waterschap Regge en Dinkel tot stand gekomen. Realisatie: Exploitatie/ beheer en onderhoud conform GRP en Waterplan en Kwaliteitscatalogus Gemeente Haaksbergen 2006 (waterbeheer behelst de onderwerpen: schoonwater, regenwater, grondwater en kan niet los gezien worden van afvalwater).
Projecten afgehandeld in 2013: basisplan afvoer hemelwater afgerond (regenwaterradialen). onderhoud aan de waterlopen in eigen beheer uitgevoerd (excl. de waterlopen in beheer bij Het Waterschap). Doordat we het sloot- en bermmaaisel in de landbouw hebben kunnen afzetten is er veel geld bespaard. Financiële aspecten:
(in € x 1.000)
Lasten Deelprogramma/product
Begroot
Baten Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo Werkelijk
Saldo
Begrootwerkelijk
Waterbeheer
284
217
67
124
121
-3
64
Er is € 23.000 minder uitgegeven aan rente en aflossing ten gevolge van verlengde afschrijvingstermijnen en € 46.000 minder aan diensten door derden door werkzaamheden in eigen beheer.
Openbaar Groen Het areaal openbaar groen is 75 hectare waarvan 60 hectare groen binnen de bebouwde kom ligt. Het openbaar groen binnen de bebouwde kom bestaat uit: gazon en ruw gras 285.000 m2 bosplantsoen 116.000 m2 heesterbeplanting 158.000 m2 botanische rozen 10.000 m2 blokhagen 8.000 m2 vaste planten 9.500 m2 bomen 8.300 stuks Verhuurd openbaar groen 11.000 m2 Het openbaar groen buiten de bebouwde kom bestaat uit: Singles en houtwallen 140.800 m2 Bomen 9.800 stuks Bermen en ruw gras 1.300.000 m2 Beleidskader: Op 30 mei 2012 is de Groenvisie door de raad goedgekeurd. In de Beleidspaspoorten, bijlage 1) van de Groenvisie, staan de vastgestelde onderhoudsniveaus (volgens CROW) voor de verschillende gebieden aangegeven. Dit zijn: Centrum niveau A (hoog) Woonwijken niveau B (basis) Industriegebieden niveau C (laag) Accentgroen niveau A (hoog)
Jaarstukken 2013
98
-
Groene linten Groene wiggen Parken
niveau B (basis) niveau C (laag) niveau B (basis)
Realisatie: In 2013 is het onderhoud op basis van gedifferentieerd beheer uitgevoerd. De onderhoudswijken Buurse, Hassinkbrink, ’t Wolferink en de industriegebieden zijn in 2013 voor het eerst onderhouden op basis van beeldbestek (kwaliteitscatalogus CROW). In de beeldbestekken is uitgegaan van de kwaliteitsniveaus zoals vastgesteld in de Groenvisie, woonwijken niveau B (basis), industriegebieden niveau C (laag) en rondom de markt en het gemeentehuis, centrum geldt het onderhoudsniveau A (hoog). In 2013 zijn de resterende bestekken ook omgezet naar beeldbestekken en het gehele contractonderhoud voor 2014 aanbesteed. WWB-ers Het openbaar groen hebben we, met extra inzet van uitkeringsgerechtigden, op het afgesproken onderhoudsniveau kunnen houden. Bovendien is hierdoor een forse besparing op het groenonderhoud behaald. De begeleiding van de WWB-ers hebben wij in eigen beheer georganiseerd en zal ook het volgende jaar worden voortgezet. In de wijken het Wolferink en de Hassinkbrink zijn diverse plantvakken voorzien van nieuw plant materiaal (inboet) en is een gedeelte van het groen aan de Kortenaerstraat en Wagnerstraat in eigen beheer omgevormd. In het buitengebied (rondom Buurse en Honesch) zijn de dode bomen vervangen (ingeboet). Groenvisie-uitvoeringsprogramma Met betrekking tot de uitwerking van het uitvoeringsprogramma hebben wij in 2013 van het gehele groenareaal in de bebouwde kom gebieden bekeken welke groen voor omvorming, revitalisering of voor omzetting van structuurgroen naar openbaar groen in aanmerking komt. Deze gegevens hebben wij vervolgens digitaal verwerkt in ons beheersysteem en vormen de basis voor inzicht in de investering en de opbrengst van de omvorming en eventuele verkoop van openbaar groen. Deze gegevens verwerken wij in het op te stellen raadsvoorstel en zal antwoord geven op de duur en de hoogte van investeringen voor de omvorming naar onderhoudsarmere beplanting. Na vaststelling van de geactualiseerde Structuurgroenkaart kunnen de al binnengekomen aanvragen voor aankoop van openbaar groen in behandeling worden genomen. Financiële aspecten:
(in € x 1.000)
Lasten Deelprogramma/product
Begroot
Baten Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo Werkelijk
Saldo
Begrootwerkelijk
Plantsoenen
1.672
1.547
125
2
4
2
127
Positief saldo door lagere rente en aflossing ten gevolge van verlengde afschrijvingstermijnen (€ 16.000), efficiëntere bedrijfsvoering met inzet WWB-ers (€ 85.000) en lagere stortkosten (€ 18.000) en lage kosten stormschade (€ 8.000).
Gebouwen Wij hebben de volgende gebouwen in eigendom:
Jaarstukken 2013
99
Soort gebouw Huisvesting divers Gymnastieklokalen Scholen Begraafplaatsen Sporthallen en zwembad Wind- en watermolen Theater Kerktoren
Aantal 13 1 1 2 3 2 1 1
Beleidskader: Op 22 december 2010 is door de gemeenteraad de nota vastgoedbeleid vastgesteld. Hierin zijn onder andere beleidsuitgangspunten opgenomen over het onderhoud en verbeterbeleid van de gemeentelijke gebouwen. Voor het technisch onderhoud van de gemeentelijke gebouwen en de installaties zijn meerjarige onderhoudsplanningen opgesteld. Deze meerjarige onderhoudsplanningen zijn, conform de nota vastgoedbeleid, gebaseerd op landelijke normen en zijn gericht op het in stand houden van de gebouwen en de technische installaties. In 2013 hebben wij voor OBS Dorp en theater De Kappen een herinspectie uitgevoerd en de meerjarenonderhoudsplanning geactualiseerd. Voor de gemeentelijke rijks-monumentale panden (molens en gemeentetoren) bestaat separaat een goedgekeurd 6-jarig onderhoudsplan 2013-2018. Realisatie: In 2013 zijn naast het reguliere dagelijkse en contractonderhoud aan de diverse gemeentelijke panden de volgende projecten uitgevoerd: alarm ontruimingssysteem de Els alarm ontruimingssysteem de Bouwmeester voorbereiding/opdracht vervanging lift gemeentehuis (oude gedeelte) contractvernieuwing periodieke legionellakeuring buitenschilderwerk gemeentehuis (raadszaal) herstel voegwerk gemeentehuis (oude gedeelte) vervanging chloortank zwembad aanpassing ventilatiesysteem restorette zwembad de Wilder aanpassingen voormalige school OBS Dorp in verband met vestiging Naoberpoort afronden vernieuwingen gevel De Els Naast het contractonderhoud aan de gemeentelijke monumentale panden is het volgende onderhoud en restauratiewerkzaamheden verricht: restauratie heiblok in het oliemolendeel van de watermolen diverse onderhoudswerkzaamheden aan de windmolen de Korenbloem waaronder de behandeling van de bovenzijde van de stellingplanken (conserveren en antislip laag), schilderen staart, herstel voegwerk, bijwerken rietbedekking kap etc. Financiële aspecten: De kosten voor de projecten en de restauratiewerkzaamheden zijn gedekt uit het krediet groot onderhoud en het onderhoudsbudget in de exploitatie.
Jaarstukken 2013
100
Speelvoorzieningen De gemeente Haaksbergen onderhoudt 77 kindspeelplaatsen, waarvan 17 trapvelden, 7 basketbalvelden en 1 skate-plateau voor jongeren. Beheer en onderhoud van 13 kindspeelplaatsen is overgedragen aan schoolbesturen. Beleidskader: Eind 2009 is het nieuwe beleidsplan “Haaksbergen speelt verder” vastgesteld. De doelstelling van dit beleidsplan is: Op interactieve wijze en op de wensen en behoeften van de eigenlijke gebruikers afgestemd en gevarieerd aanbod van speelvoorzieningen te ontwikkelen, dat tevens hun ontwikkeling stimuleert en voldoet aan de geldende eisen. In 2013 is de nieuwe meerjarenplanning 2014 e.v. vastgesteld. Realisatie: In 2013 zijn alle geplande controle- en inspectierondes (drie stuks) uitgevoerd, inclusief de daaruit voortvloeiende reparaties. Projecten afgehandeld in 2013: Twee speelplaatsjes aan de Piet Heinstraat in de leeftijdscategorie 0-6 en 6-12 jaar zijn volledig gerenoveerd. Speelvoorzieningen in de Paulus Potterstraat zijn volledig gerenoveerd, het groen rondom de speelvoorzieningen is tevens omgevormd van beplanting naar gras zodat de sociale controle nu hoger is. In beide gevallen is dat in nauw overleg met buurtbewoners en wijkraad gedaan.
-
Financiële aspecten:
(in € x 1.000)
Lasten Deelprogramma/product
Begroot
Baten Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo Werkelijk
Saldo
Begrootwerkelijk
Speelvoorzieningen
138
138
0
0
0
0
0
Materieelbeheer Voor het uitoefenen van de werkzaamheden voor beheer en onderhoud wordt materieel gebruikt. Het betreft dienstauto’s, gereedschap, motorisch handgereedschap, machines en vrachtwagens die zijn afgestemd op de Arbo voorschriften en een efficiënte bedrijfsvoering. Beleidskader: Voor het materieel is het onderhoud, de keuringen, de vervanging en de afschrijvingsperiode bepaald en verwerkt in het Materieelbeheerplan (2007) met een horizon van 10 jaar. Realisatie: Het Materieelbeheerplan is afgestemd op de bedrijfsvoering in 2013 geactualiseerd, na afronding van het lopende optimalisatietraject vindt een evaluatie van het nieuwe materieelbeheerplan plaats. Ondanks dat in verband met de optimalisatie de aanschaf van divers groot materieel nog niet is afgerond hebben wij toch een hoeveelheid materieel vervangen of erbij gekocht te weten: Grasmaaier vervangen, door een grotere efficiëntere machine
Jaarstukken 2013
101
-
Nieuwe dienstauto (hybride uitvoering) Twee schaftwagens vervangen Tweede hands pick-up VW transporter (voor WWB-ers) Tractor voor gladheidsbestrijding (2e hands, overgenomen van Hof van Twente) Tractor wegen vervangen Divers motorisch handgereedschap vervangen (Wegen-Groen-Techniek lijst)
Financiële aspecten:
(in € x 1.000)
Lasten Kostenplaats
Begroot
Baten Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo Werkelijk
Saldo
Begrootwerkelijk
Materieel
314
294
42
0
0
0
42
Het positief saldo is ontstaan doordat er minder is uitgegeven aan rente en aflossing ten gevolge van verlengde afschrijvingstermijnen.
Begraafplaatsen De gemeente onderhoudt 2 begraafplaatsen. Op de begraafplaats Enschedesestraat worden geen graven meer uitgegeven. Bestaande grafrechten worden gerespecteerd. Het rechter deel van de begraafplaats is in 2013 ingericht tot een parkje waar nabestaanden een herdenkingsboom kunnen laten planten. Op de begraafplaats ’t Waarveld vinden per jaar ca. 50 begravingen, uitstrooiingen c.q. bijzettingen plaats. Beleidskader: Het beleid voor de begraafplaats ’t Waarveld is vastgelegd in de beleidsnota die in 1998 door de raad is vastgesteld. Realisatie: Begraafplaats Enschedesestraat: Herdenkingspark In 2013 is het Herdenkingspark op het algemene deel (het meest rechter deel) van de gemeentelijke begraafplaats aan de Enschedestraat gereed gekomen. Voor aanleg groen en restauratie van grafmonumenten zijn aanvullende subsidies gevraagd en verkregen. De exploitatieovereenkomst zal in 2014 worden afgesloten met een marktpartij, waarmee ook het beheer en onderhoud van het park is vastgelegd. De gemeente bespaart hiermee op onderhoudskosten.
Begraafplaats het Waarveld en Enschedesestraat Het reguliere onderhoud op beide begraafplaatsen is in 2013 conform planning uitgevoerd, met uitzondering van een gedeelte van de onderhoudswerkzaamheden aan het rechter deel Enschedesestraat waar het herdenkingspark is gerealiseerd. Financiële aspecten:
(in € x 1.000)
Lasten Kostenplaats
Begroot
Baten Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo Werkelijk
Saldo
Begrootwerkelijk
Begraafplaatsen
Jaarstukken 2013
123
115
8
59
29
-30
-22
102
Het saldo is ontstaan door minder inkomsten uit begraven € 30.000 (tendens naar meer cremeren) en lagere kapitaallasten door verlenging van de afschrijvingstermijnen.
Jaarstukken 2013
103
Financiering 1.
Algemeen
Deze paragraaf beschrijft wat verstaan wordt onder financiering, wat het rijksbeleid en het gemeentelijke beleid voor financiering inhouden en in hoeverre de stand van zaken in Haaksbergen in overeenstemming is met het beleid. Het uitgangspunt hierbij is het beheersen van risico’s zoals rente risico’s en beleggingsrisico’s.
2.
Begripsbepaling
Financiering: het totaal van financiële handelingen dat het financiële huishoudboekje van de gemeente Haaksbergen vormt. De werkzaamheden zijn divers, zoals de zorg voor voldoende financiële middelen, het aantrekken van geldleningen en het risicoloos uitzetten van overtollige middelen. Alle werkzaamheden zijn erop gericht de rentekosten zo laag mogelijk te houden. De kasgeldlimiet: een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de jaarbegroting ( momenteel 8,5 %). Tot dit bedrag mag de gemeente kortlopende geldleningen afsluiten. Kortlopende geldleningen hebben een looptijd van maximaal 1 jaar. Deze kortlopende geldleningen worden kasgeldleningen genoemd. Treasury: omvat alle activiteiten die zich richten op het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. Renterisiconorm: een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de jaarbegroting (momenteel 20% bepaald door het Rijk). Per jaar mag een gemeente maximaal dit bedrag aan langlopende leningen omzetten tegen een nieuw rentepercentage. Liquiditeitsprognose: De liquiditeitsprognose is een overzicht van verwachte toekomstige ontvangsten en uitgaven. Op deze wijze kan worden ingeschat wanneer er een externe financiering nodig is en of deze financiering van tijdelijke aard of structureel is.
Jaarstukken 2013
104
3. Rijksbeleid
Er staan twee nieuwe wetten in de steigers die consequenties hebben voor de gemeentelijke financieringen. Het gaat hier om schatkistbankieren en de Wet HOF. Het schatkistbankieren is sinds 15 december 2013 van kracht. Zodra ook de wet HOF definitief is vastgesteld, wordt het treasurystatuut hierop aangepast.
3.1
Schatkistbankieren
Het schatkistbankieren is sinds 15 december 2013 van kracht. Schatkistbankieren houdt in dat publieke instellingen al hun liquide middelen aanhouden bij het ministerie van Financiën. Ze doen dat in de vorm van een rekening-courant, zoals bij een bank. De bedoeling van het Rijk is dat aan het einde van elke dag alle saldi van de gemeentelijke bankrekeningen naar een rekening courant bij het Rijk worden overgemaakt. Zowel de rentevergoeding voor tegoeden als rood staan is gelijk aan de interbancaire daggeldrente (EONIA). De volgende morgen worden de tegoeden weer naar de betaalrekeningen van de gemeenten overgemaakt. Motivatie van het Rijk voor het verplichte schatkistbankieren is de optische verbetering van de EMU-schuld van Nederland. Onderlinge schulden hoeven in die definitie voor de overheidsschuld niet te worden meegeteld. Schulden van lagere overheden tellen nu wel mee in de staatsschuld, maar tegoeden niet. Ook lopen lagere overheden geen risico met uitgezette gelden. (bijvoorbeeld de Ice Save affaire) We zijn met de BNG een overeenkomst aangegaan die inhoudt dat ze automatisch bedragen naar het Rijk overboeken als we boven een bepaalde limiet uitkomen (€ 350.000). Hiermee wordt het risico op overschrijdingen geminimaliseerd. 3.2
Wet HOF
Het doel van de Wet HOF is om ervoor te zorgen dat Nederland voldoet aan de EMU norm van max. 3% tekort op de begroting. Deze wet kan grote gevolgen hebben voor de gemeentefinanciën. Eenvoudig gezegd komt het erop neer dat een gemeente niet meer geld mag uitgeven dan er binnenkomt. Het gaat daarbij om de daadwerkelijke geldstromen. De wet HOF heeft vooral gevolgen voor geplande investeringen. Voor jaarlijkse vaste lasten zoals salarissen en subsidies heeft de wet HOF geen gevolg. Deze uitgaven zijn ook al in de begroting verwerkt. Wat de exacte gevolgen bij inwerkingtreding van de wet voor de gemeente Haaksbergen zijn, staat nog niet vast. Veel hangt af van de mogelijkheden die de definitieve wet gemeenten biedt om invulling te geven aan de uitvoering. Zodra de wet definitief is vastgesteld wordt u hierover geïnformeerd.
4.
Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet geeft de grens aan voor de korte financiering. Een korte financiering is een lening met een looptijd korter dan één jaar. Deze kortlopende leningen worden kasgeldleningen genoemd. Aangezien de te betalen rente op deze kasgeldleningen momenteel zeer laag is, wordt er getracht om maximaal kort te lenen. De rente op een kasgeldlening ligt momenteel onder de 0,5%. De wet Fido stelt wel een grens aan het bedrag dat een gemeente op deze wijze mag financieren. De kasgeldlimiet wordt berekend in een bedrag ter grootte van een percentage (8,5%) van het totaal van de jaarbegroting bij aanvang van het jaar. Voor 2013 komt dit uit op afgerond € 3,7 mln. Indien dit bedrag wordt overschreden dient de gemeente een langlopende geldlening af te
Jaarstukken 2013
105
sluiten. Langlopende leningen zijn leningen met een rentevaste periode langer dan 1 jaar. In 2013 zijn we onder de grens van de kasgeldlimiet gebleven.
5.
Renterisiconorm
De renterisiconorm verplicht een gemeente om de leningenportefeuille zo op te bouwen dat het renterisico bij renteaanpassing en herfinanciering van langlopende leningen wordt beperkt. De renterisiconorm wordt berekend in een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de jaarbegroting (20%). Er zijn in 2013 geen nieuwe leningen aangetrokken. De gemeente Haaksbergen is in 2013 dus binnen de renterisiconorm gebleven.
6.
Gemeentefinanciering
Bij de financiering van de gemeentelijke activiteiten wordt de gemeente als één geheel beschouwd. Dat houdt in dat bij het bepalen van de financieringsbehoefte alle inkomsten en uitgaven betrokken worden. Door deze "totaalfinanciering" worden de rentekosten geminimaliseerd. Leningen worden op de meest optimale momenten aangetrokken, rekening houdend met de gemeentelijke rentevisie, de Wet Fido, de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. De gemeente Haaksbergen heeft in 2013 gerekend met een rentevoet van 2,97%. Bij het vaststellen van de Nota reserves en voorzieningen op 30 mei 2012 hebben we gekozen voor een systematiek waarbij we geen rente aan de reserves toevoegen. Ook wordt de bespaarde rente over de reserves niet apart berekend. Bij een omvangrijke reservepositie kan deze werkwijze er wel toe leiden dat de rentetoerekening aan de producten kunstmatig laag is, maar gelet op de omvang van ons eigen vermogen is dit effect te verwaarlozen. Vanaf 2013 belasten we ook de grondexploitatie en de producten afval en riolering met de rentevoet van de algemene dienst. De achterliggende gedachte is dat het onder de huidige economische omstandigheden niet verantwoord wordt geacht om de “algemene dienst” te bevoordelen of benadelen door het doorbelasten van een afwijkend rentepercentage aan de grondexploitatie. In 2013 zijn er geen nieuwe langlopende leningen door de gemeente Haaksbergen afgesloten. In totaal is er in 2013 voor een bedrag van € 9,4 miljoen afgelost op al eerder afgesloten leningen. Per saldo is het totaal aan langlopende leningen dus afgenomen met € 9,4 miljoen. De kortlopende pieken in de financieringsbehoefte worden zoveel mogelijk opgevangen met kasgeldleningen. In het hoofdstuk “Balans” onder de kop “Financiële vaste activa” is een overzicht van alle leningen weergegeven.
7.
Rentevisie
Vanwege de slechte economische vooruitzichten staat de rente historisch gezien op een laag niveau. De banken verwachten weliswaar het komende jaar een licht opwaartse beweging van de lange rente, maar deze is bescheiden. De markt verwacht dat de lage renteniveaus voorlopig nog wel even aan zullen houden.
Jaarstukken 2013
106
Momenteel bedraagt de 10-jarige rente ongeveer 3%. Per eind 2014 verwacht de markt dat de lange rente gaat stijgen naar een niveau van 3,5%. De korte rente blijft onverminderd laag. Voor eind 2014 wordt een niveau verwacht van 0,5% à 0,6%. De 3-maands rente bedraagt momenteel 0,25%. Voor eind 2014 voorspellen de renteanalisten een stijging van de korte rente naar een niveau van (slechts) 0,4%.
8.
Gemeentelijk beleid
Het gemeentelijk beleid ten aanzien van financieringen is voor een belangrijk deel vastgelegd in het treasurystatuut. Dit statuut schept een formeel kader, waarbinnen de financierings- en beleggingsactiviteiten van de gemeente plaatsvinden. De gemeente Haaksbergen heeft geen beleggingen of derivaten uitstaan. Eventuele tijdelijke overschotten worden ingezet om leningen mee af te lossen. Met behulp van liquiditeitsprognoses, de ontwikkelingen op de geld- en kapitaalmarkt en de grote diversiteit in lening producten wordt continu geprobeerd om een optimaal resultaat te behalen tegen een verantwoord risico. Het opstellen van een liquiditeitsplanning heeft de volgende doelstellingen: Vaststellen van de financieringsbehoefte om vervolgens de benodigde gelden aan te rekken tegen zo laag mogelijke kosten, gegeven het risicoprofiel zoals omschreven in het treasurystatuut; Tijdig een inschatting kunnen maken of we nog binnen de kasgeldlimiet blijven.
9.
Ontwikkeling leningenportefeuille
Stand per 31-12-2013: Aangetrokken leningen Verstrekte leningen
€ 81.072.000 € 16.916.000
Van de 81 mln. aan aangetrokken leningen is 16,9 mln. doorgesluisd (aan woningbouwverenigingen en via hypothecaire geldleningen aan personeel) In het hoofdstuk “Balans” onder de kop “Financiële vaste activa” is een overzicht van alle leningen weergegeven.
10.
Aandelen van de gemeente Haaksbergen
De gemeente Haaksbergen heeft aandelen in bezit. Het betreft uitsluitend aandelen van nutsbedrijven. Aandelen van nutsbedrijven zijn uit hoofde van de publieke taak aangetrokken. De marktwaarde van deze aandelen is op dit moment vele malen hoger dan de aankoopwaarde. De aandelen zijn tegen de aankoopprijs gewaardeerd, in overeenstemming met de BBV. De geschatte marktwaarde blijft een voorzichtige inschatting, aangezien de aandelen (nu nog) niet verhandelbaar zijn. Momenteel komt steeds vaker de vraag aan de orde of- en in welke mate het aanhouden van aandelen in nutsbedrijven het algemeen belang nog dienen. Zodra de gemeente een mogelijkheid heeft om aandelen te kunnen verzilveren wordt de gemeenteraad geïnformeerd.
Jaarstukken 2013
107
Attero (Afvalbedrijf Essent) Mogelijk kunnen binnenkort de aandelen van Attero worden verkocht. De investeringsmaatschappij Waterland heeft een bod gedaan op de aandelen van Attero. Binnenkort wordt de raad door het college geïnformeerd over het bod en de mogelijke besteding van het door de gemeente Haaksbergen te ontvangen bedrag. De opbrengst voor Haaksbergen wordt geschat op ongeveer € 40.000,-. In de onderstaande tabel zijn de aankoopwaarde en de geschatte marktwaarde van onze aandelen weergegeven. De geschatte marktwaarde is het totale eigen vermogen van een bedrijf / het totaal aantal uitstaande aandelen * het aantal aandelen dat de gemeente Haaksbergen bezit. Bij een eventuele verkoop zal de opbrengst waarschijnlijk hoger zijn.
BNG (35.958) Vitens (WOG) (24.035) Twence (32.331) Crematoria Twente Afvalbedrijf Essent (32.331) Netwerkbedrijf (32.331)
Aankoopwaarde € 82.000 € 4.000 € 0 € 0 € 0 € 4.000
Geschatte marktwaarde € 1.700.000 € 1.100.000 € 4.442.000 * € 300.000 € 40.000 € pm
* In overleg met Twence is de geschatte marktwaarde van de aandelen berekend op basis van het ‘zichtbare eigen vermogen’ (intrinsieke waarde).
Jaarstukken 2013
108
Bedrijfsvoering Personeel en organisatie Organisatieontwikkeling In 2013 is een hernieuwde impuls gegeven aan de gewenste cultuurverandering. Er is een plan van aanpak opgesteld door mevrouw Berenschot met als conclusie “Gewoon gaan beginnen met veranderen”. In het plan van aanpak staat een analyse van de gemeente Haaksbergen. Concreet wordt een aantal aanbevelingen gedaan om de gewenste cultuurverandering door te voeren. In 2014 wordt hier verder uitvoering aan gegeven. Grip op de salariskosten De organisatie heeft in 2013, de niet geraamde vacatureruimte buiten beschouwing gelaten, laten zien de salariskosten in grip te hebben. Bij vaststelling van de jaarrekening 2013 blijkt dat slechts sprake is van een overschrijding van circa € 21.000,- op de begrootte salariskosten. Deze overschrijding is ontstaan door het vertrek van de gemeentesecretaris en de daarmee gepaard gaande kosten. Personeel en organisatiebeleid In 2013 is een vervolg gegeven aan het onder de loep nemen van het personeel- en organisatiebeleid. Er is een actualisatie gemaakt van de reis- en verblijfkosten regeling, de werktijdenregeling en het werken onder extreme omstandigheden. HR21 In 2013 hebben we de voorbereidende werkzaamheden voor de invoering van HR21 grotendeels afgerond. De door de organisatie aan de medewerkers opgedragen taken zijn vastgelegd in verkorte functiebeschrijvingen, de zgn. onderleggers. Alle onderleggers zijn aan de medewerkers aangeboden. Op een aantal onderleggers zijn zienswijzen ingediend. Naar aanleiding van de zienswijze is een klein aantal onderleggers gewijzigd. Na afronding van dit traject worden alle onderleggers omgezet naar generieke HR21 profielen. Dit vindt zijn beloop in 2014. Personele zaken In- en uitstroom personeel In de volgende grafiek is de in- en uitstroom vrouw/man aangegeven.
Jaarstukken 2013
109
6
Medewerkers
5 4 Mannen
3
Vrouwen 2 1 0 indienst
uitdienst
Redenen uit dienst: FPU: Ouderdomspensioen: Eigen verzoek: Overlijden: Arbeidsongeschiktheid:
2 medewerkers 1 medewerker 3 medewerkers 1 medewerker 1 medewerker
Formatie-bezetting
Formatie per 1 januari
Bezetting per 1 januari
Formatie per 31 december
Bezetting per 31 december
2011
186
176
178
171
2012
174
170
176
173
2013
168
165
166
161
In 2013 is de formatie gedaald, o.a. door de overgang van het brandweerpersoneel naar de Veiligheidsregio Twente (VRT) en het structureel inleveren van vrije formatie. Leeftijdsopbouw In onderstaande grafiek wordt de leeftijd van de medewerkers in de organisatie weergegeven, gesplitst naar mannen, vrouwen en het totaal.
Jaarstukken 2013
110
50
48 Vrouwen
45
Mannen
39
40
Totaal
35 35 30 30 24
25
21
20
17 18
15
12 9
10 5 5
2
3
9
13
18 12
11
9 6 6
4
2 2
1
1
1
3 3
64 jaar
63 jaar
62 jaar
61 jaar
56 t/m 60 jaar
51 t/m 55 jaar
46 t/m 50 jaar
41 t/m 45 jaar
36 t/m 40 jaar
31 t/m 35 jaar
26 t/m 30 jaar
20 t/m 25 jaar
0
De gemiddelde leeftijd in de organisatie bedraagt 49 jaar (rekenkundig afgerond). De gemiddelde leeftijd van de vrouwen is 47 jaar en van de mannen 51 jaar.
Ziekteverzuim Met ingang van 2013 is inzicht in het verzuim gebaseerd op de nieuwe organisatiestructuur. Per 1 april is een nieuwe bedrijfsarts van de gecontracteerde arbodienst ingezet. Met deze functionaris zijn concrete afspraken gemaakt over het beheersen en niet verder laten oplopen van het verzuim binnen de gemeente Haaksbergen.
Jaarstukken 2013
111
3,86% 4,06%
Totaal gemeente Haaksbergen
4,32%
Interne Dienstverlening
5,50% 5,61% 5,61%
Beheer en Openbare Ruimte 3,41% 3,60%
Ruimtelijke Ontwikkeling Publieks- en Sociale Zaken
3,26%
Maatschappelijke Ontwikkeling
1,29%
6,00%
4,00%
3,00%
2,00%
1,00%
0,00%
Ziektepercentage (incl. muziekschool , excl SGS) Streefpercentage 5,00%
5,00%
5,00%
Secretaris
exclusief zwangerschapsverlof 2013 inclusief zwangerschapsverlof 2013
De grafiek ziekteverzuim laat zien dat het verzuimpercentage voor de totale organisatie in 2013 3,86% (exclusief zwangerschapsverlof) bedroeg. Dit percentage ligt lager dan dat in voorgaande jaren. Het percentage nadert de grens van het onvermijdbare verzuim en het betreft met name situaties van langdurige fysieke arbeidsongeschiktheid. Daarmee is het niet beïnvloedbaar verzuim. Overzicht vergelijking voorgaande jaren:
Ziekteverzuim totale organisatie (exclusief zwangerschapsverlof) 2013 2012 2011
percentage 3,86 4,92 4,88
Interne arbeidsmarkt Twente Medio 2013 is in Twents verband een opvallende interne arbeidsmarktcampagne gevoerd om de mobiliteit van de medewerkers te verhogen. Doel van de campagne was de website www.werkenvoordetwentseoverheid.nl extra onder de aandacht van alle medewerkers te brengen en zoveel mogelijk medewerkers uit te nodigen zich vooral als kandidaat in te schrijven. Dit om zo hun kans op verdere ontwikkeling en hun mobiliteit op de interne arbeidsmarkt van regio Twente te vergroten. De deelnemende gemeenten kunnen hierdoor de vacatures grotendeels intern Twente vervullen.
Jaarstukken 2013
112
Opleidingsplan In 2013 zijn o.a. opleidingen gevolgd in het kader van de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD), de Bedrijfshulpverlening (BHV) en diverse vakinhoudelijke trainingen om bij te blijven in het vakgebied. In de prioritering van de opleidingsactiviteiten wordt een relatie gelegd tussen het organisatiebeleid, de organisatieontwikkeling en de belangrijkste thema’s voor opleiding en persoonlijke ontwikkeling. Voor de opleidingen van 2014 is doorontwikkeling van de organisatie en loopbaanontwikkeling leidend. Medezeggenschap De medezeggenschap op concernniveau wordt vormgegeven door de Ondernemingsraad. Ongeveer 10 keer per jaar is er een formele overlegvergadering tussen de Ondernemingsraad en de bestuurder (gemeentesecretaris/directeur). Daarnaast zijn er zogenaamde BOT-overleggen (benen op tafel overleggen) met een informeel karakter. Diverse onderwerpen zijn punt van overleg, denk bijvoorbeeld aan de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD), optimalisatieplan BOR, de verdergaande samenwerking ICT en SOZA. Eind 2013 is gestart met de voorbereiding van de ondernemingsraadverkiezingen in 2014. We hebben hiervoor aansluiting gezocht bij de landelijke campagne van het A&O fonds. Integriteit De twee interne vertrouwenspersonen van de gemeente Haaksbergen nemen sinds vorig jaar deel aan intervisiebijeenkomsten in de regio voor het bijhouden c.q. aanscherpen van kennis en vaardigheden. Tevens hebben ze tijdens werkoverleggen op de afdelingen presentaties verzorgd met uitleg over hun werkzaamheden. Daarnaast kunnen de medewerkers van de gemeente Haaksbergen gebruikmaken van de Vertrouwenspersoon integriteit van BING (Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten). BING houdt op hoofdlijnen een registratie bij van vragen/meldingen aan de vertrouwenspersoon. De vertrouwenspersoon verschaft het college jaarlijks een anoniem overzicht van de aard van de onderwerpen die zijn besproken. Door medewerkers van de gemeente Haaksbergen is in 2013 geen beroep gedaan op de vertrouwenspersoon (bron: bureau BING).
Jaarstukken 2013
113
Grondbeleid Algemeen De basis voor het gemeentelijk grondbeleid is omschreven in de Nota Grondbeleid 2012 en de nota “Grondprijsbeleid gemeente Haaksbergen”.
Overzicht complexen Eind 2013 telt het grondbedrijf negen complexen. De bouwgrondexploitaties worden onderscheiden in de categorieën: • In exploitatie genomen gronden • Niet in exploitatie genomen gronden A.
In exploitatie genomen gronden Voormalige gemeentewerf Frankenhuis De Veldmaat Stepelerveld fase 1 Buurse-Zuid Vregelinkshoek Hassinkbrink II kantorenlocatie
B.
Niet in exploitatie genomen gronden Marktplan Wissinkbrink
Publiek-Private Samenwerking (PPS) De gemeente Haaksbergen neemt geen deel aan publiek-private samenwerking bij gebiedsontwikkeling.
Verloop Boekwaarde Complexen (in € x 1.000)
Complex
Totaal exploitaties Voorzieningen Totaal
Jaarstukken 2013
Boekwaarde 1-1-2013 11.079 -1.451 9.628
Gemaakte Verkregen Boekwaarde kosten in opbrengsten 31-12-2013 2013 in 2013 1.346 -863 11.562 0 56 -1.395 1.346 -807 10.167
114
De totale boekwaarde is in 2013 verhoudingsgewijs licht gestegen. Dit is in overeenstemming met de prognose bij de jaarrekening 2012. Na 2013 volgt naar verwachting verlaging van de boekwaarde. Bij een uitsplitsing over de verschillende kosten- en opbrengstensoorten ziet de verdeling, exclusief de voorzieningen, er als volgt uit. (in € x 1.000) KOSTEN Kostenpost
OPBRENGSTEN Mutaties Opbrengstenpost 2013
Mutaties 2013
Verwervingen/ schadeloosstelling
27 Grondverkopen woningbouw
385
Sloop en sanering
32 Grondverkopen niet-woningbouw
251
Bouwrijp maken
291 Afboeking
Woonrijp maken
175 Overige opbrengsten
Plankosten
340
Beheerskosten
44
24
Rente
216
Winstnemingen
240
Totaal
182
1.345 Totaal
862
De omzet is in 2013 lager geweest. Wat betreft de opbrengstenkant zijn er in 2013 wel koopovereenkomsten tot stand gekomen, maar vindt in meerdere gevallen aktepassering (en daadwerkelijke ontvangst/verantwoording opbrengst) plaats in 2014. Dit betreft de verkoop van 0,8 ha bedrijventerrein in Stepelerveld; de twee laatste bouwkavels op de locatie van de voormalige gemeentewerf; één bouwkavel in Buurse-Zuid en één bouwkavel in De Veldmaat fase 1 en een grondverkoop binnen het Marktplan. Voor de Veldmaat fase 2 geldt dat in het najaar van 2013 de grondverkoop is gestart en vanaf 2014 de eerste bouwkavels notarieel overgedragen kunnen worden. Aan de kostenkant zijn de uitgevoerde werken voor bouw- en woonrijp maken beperkter in omvang geweest. Bovendien zijn de plankosten en renteverliezen lager dan in de voorafgaande jaren. Toelichting
•
De kostenpost ‘verwervingen/schadeloosstelling’ betreft hoofdzakelijk uitbetalingen van schades als gevolg van de sloop en sanering van het Frankenhuisterrein.
• •
De kostenpost ‘sloop en sanering’ heeft betrekking op Vregelinkshoek.
•
Het totaalbedrag voor woonrijp maken is in hoofdzaak uitgegeven voor Voormalige gemeentewerf (€ 78.000), Frankenhuis (€ 50.000) en beperkt voor Stepelerveld (€ 32.000) en De Veldmaat (€ 15.000).
•
De plankosten 2013 zijn te verdelen in de planontwikkelingskosten (65% van het totaalbedrag) en de kosten voor voorbereiding en toezicht op de uitvoering (35% van het totaalbedrag). Voor de grondexploitaties Vregelinkshoek en Hassinkbrink-kantorenlocatie zijn de plankosten minder dan € 5.000. Bij de overige grondexploitaties bedragen de plankosten tussen de € 30.000 en € 67.000. De aan de grondexploitatie toegerekende uren tegen het uurtarief van € 75,00 bedragen € 244.215 (3.256 uur). Dit is ruim lager dan het totaal van € 348.000 over 2012.
•
De rentelasten 2013 drukken vooral op de grondexploitaties van Stepelerveld (€ 101.000) en Marktplan (€ 51.000).
De uitgaven voor het bouwrijp maken zijn gemaakt voor De Veldmaat fase 2 (€ 112.000), Buurse-Zuid (€ 75.000), Stepelerveld (€ 50.000) en Frankenhuis (€ 34.000).
Jaarstukken 2013
115
•
De winstneming heeft betrekking op de grondexploitatie Voormalige gemeentewerf. De winstneming is mogelijk door de in 2013 gerealiseerde verkoop van de bouwkavel voor het appartementencomplex.
•
De opbrengsten uit de grondverkopen 2013 voor woningbouw komen vooral ten gunste van de grondexploitaties Buurse-Zuid (€ 182.000) en Voormalige gemeentewerf (€ 203.000). In 2013 zijn geen opbrengsten gerealiseerd met betrekking tot verkopen van grond op het bedrijventerrein. De grondverkopen niet-woningbouw betreft de verkoop van een perceel agrarische grond. Dit perceel is destijds mee aangekocht bij de percelen voor de ontwikkeling van Wissinkbrink, maar valt buiten de intentieovereenkomst met Rotij.
•
De afboeking heeft betrekking op het Marktplan (€ 58.000) en Hassinkbrink-kantorenlocatie (€ 125.000).
•
De overige opbrengsten betreft hoofdzakelijk de definitieve subsidieaanspraak op de laatste 10% van een eerdere subsidietoekenning.
Resultaat De volgende posten laten een voordeel (+) of een nadeel (-) zien ten opzichte van de begroting 2013. (in € x 1.000)
Omschrijving soort resultaat
Bedrag
Bijstelling verliesvoorzieningen *
56
Winstneming Afboeking Algemene kosten/opbrengsten Totaal
240 -183 4 117
* Voor Frankenhuis is de verliesvoorziening met € 56.000 naar beneden bijgesteld als gevolg van de aframing van het restantbudget voor bouwrijp maken.
Voorzieningen Om de voorzienbare tekorten van twee grondexploitaties te kunnen dekken, zijn er voorzieningen gevormd. De per 1-1-2014 geactualiseerde grondexploitaties geven een totale voorzieningenstand van € 1.396.000.
Jaarstukken 2013
116
(in € x 1.000)
Complex
Boekwaarde Voorziening complex
Voormalige gemeentewerf
Waardering na voorziening
-278
-278
Frankenhuis
295
De Veldmaat
695
695
Stepelerveld
3.329
3.329
Buurse Zuid
809
809
Stepelerveld
756
756
57
57
Hassinkbrink II kantoren In exploitatie genomen
923
-628
5.663
923
4.740
Marktplan
1.554
473
1.081
Wissinkbrink
4.346
Niet in exploitatie genomen Totalen
4.346
5.900
473
5.427
11.563
1.396
10.167
Overzicht prognose resultaten In het volgende overzicht zijn de verwachte resultaten van de in exploitatie genomen grondexploitaties op prijspeil 1-1-2014 weergegeven. (in € x 1.000)
In exploitatie genomen complex Voormalige gemeentewerf
Bedrag excl. voorziening 31-12-2013 278
Frankenhuis
-295
De Veldmaat
-695
Stepelerveld
-3.328
Buurse Zuid
-809
Vregelinkshoek
-756
Hassinkbrink kantoren Investering in exploitatie genomen complexen
-57 -5.662
Nog te maken kosten tot einddatum
-8.437
Nog te verwachten opbrengsten tot einddatum
14.998
Verwacht resultaat op eindwaarde
Jaarstukken 2013
899
117
Het verwachte resultaat op eindwaarde wordt omgerekend in een resultaat op startwaarde om per balansdatum de vergelijking met het resultaat na voorziening (eveneens op startwaarde) te kunnen maken. Dat leidt tot een positieve prognose voor alle complexen in exploitatie. (in € x 1.000) In exploitatie genomen complex
Bedrag
Verwacht resultaat op startwaarde
712
Getroffen voorzieningen
922
Verwacht exploitatieresultaat op startwaarde
1.634
Risicoparagraaf Bij de vaststelling van de Jaarrekening 2010 heeft de gemeenteraad besloten binnen de algemene reserve geen afgezonderde risicoreserve bouwgrondexploitaties meer te benoemen. De dekking van de risico’s, die verbonden zijn aan de bouwgrondexploitaties en betrekking hebben op bijzondere gebeurtenissen voor zover daar sprake van is, lopen via de algemene reserve. Volgens de risico-inventarisatie bij de tussenactualisatie 2013 van de grondexploitaties is het beslag op het weerstandsvermogen nihil. Alle grondexploitaties zijn nagelopen op de risico’s bij de volgende thema’s: verwerving, schadeloosstellingen, bestemmingsplan, uitvoering civieltechnische werkzaamheden, plankosten en verkoop/afzetbaarheid. Tegenover de binnen een grondexploitatie geïnventariseerde risico’s stond het opvangen ervan binnen de grondexploitaties zelf. Dit kon via de post onvoorzien in de grondexploitatie voor tegenvallers en/of zou er na het zich voordoen van de tegenvaller nog steeds sprake zijn van een verwacht positief eindresultaat. Bij de actualisatie van de grondexploitaties per 1-1-2014 is de risico-omvang zichtbaarder gemaakt. Enerzijds staat er een risico-bedrag per grondexploitatie; anderzijds is dit bedrag afgezet tegenover het verwachte eindresultaat (zie tabel). De risico-bedragen zijn bepaald door het doorrekenen van scenario’s. Aangezien hoofdzakelijk het afzetrisico aan de orde is, is het scenario toegepast waarbij de gronduitgifte een aantal jaren vertraagd zou zijn. De duur van de vertraging is hetzelfde als de looptijd van de gronduitgifte zoals deze is opgenomen in de actualisatie van de desbetreffende grondexploitatie per 1-1-2014. Met betrekking tot de in exploitatie genomen gronden blijft voor de grondexploitaties Voormalige gemeentewerf, Frankenhuis, De Veldmaat en Stepelerveld gelden dat het beslag op het weerstandsvermogen nihil is. Voor de geactualiseerde grondexploitaties Buurse-Zuid en Vregelinkhoek is er een risicobedrag van bijna € 100.000 voor beide grondexploitaties ontstaan. Door de afboeking op Hassinkbrink-kantoren is het risico bij die grondexploitatie volledig afgedekt. Voor de niet in exploitatie genomen gronden is bij het Marktplan van belang welke variant uiteindelijk tot ontwikkeling en uitvoering zal komen. Bij de tussenactualisatie 2013 is het uitgangspunt de gronduitgifte conform variant 2 (zonder supermarkt) en de kosten voor de inrichting van de openbare ruimte te dekken uit een bij de begroting 2014 opgenomen krediet van € 485.000. Ten tijde van het opstellen van deze paragraaf Grondbeleid is er sprake van een intentieovereenkomst tussen de gemeente, een projectontwikkelaar en een supermarkt (ontwikkeling conform variant 1). In de periode tot mei 2014 vindt de, ook financiële, uitwerking tot een mogelijke koop- en samenwerkingsovereenkomst plaats. Vooralsnog is ten aanzien van het Marktplan geen risicobedrag opgenomen omdat in genoemde uitwerking nog de nodige beïnvloeding van het financiële eindresultaat voor de gemeente mogelijk is.
Jaarstukken 2013
118
Ten aanzien van de niet in exploitatie genomen gronden Wissinkbrink is geen risico opgenomen. De reden hiervoor is dat naar de inschatting per 1-1-2014 de waardering van de agrarische gronden minstens € 0,50 per m2 lager is dan de marktwaarde.
in euro x € 1.000
Complex
Voormalige gemeentewerf
Boekwaarde complex
Actualisatie 1-1-2014 Verwacht eindresultaat *
-278
Risicoomvang
133
133
Frankenhuis
295
De Veldmaat
695
247
110
Stepelerveld
3.329
1.213
Buurse Zuid
809
41
Vregelinkshoek
756
1
Hassinkbrink II kantoren In exploitatie genomen
Eindresultaat Verwacht na te benutten eind onvoorzien in resultaat * grex 148 40 137
199
1.148
65
693
65
-24
-8
73
-72
-51
57 5.663
17 1.635
1.396
239
1.038
Marktplan
1.554
0
Wissinkbrink
4.346
0
Niet in exploitatie genomen Totalen
5.900
0
0
0
0
11.563
1.635
1.396
239
1.038
* na inzet verliesvoorziening; + = winst; - = verlies
Voormalige gemeentewerf Het risico is nihil. Alle grond is verkocht; het bouwrijp maken is uitgevoerd en het woonrijp maken is aanbesteed en in 2013 voor een gedeelte van het plan ook uitgevoerd. Ook bij de tussentijdse winstneming in 2013 is de vastgestelde methodiek gebruikt. Dit betekent dat er na deze winstneming, ook als de nog te ontvangen opbrengsten op nul gesteld wordt, er voldoende in kas blijft voor de nog te maken kosten. Frankenhuis Het risico is laag. Alle grond is verkocht; het bouwrijp maken is vrijwel volledig uitgevoerd; het woonrijp maken is aanbesteed en er is in de grondexploitatie rekening gehouden met de meerkosten als gevolg van de gefaseerde uitvoering. Het woonrijp maken is namelijk afhankelijk van de woningbouwactiviteiten. De meerkosten kunnen binnen de grondexploitatie opgevangen worden door overheveling van een deel van het restantbudget bouwrijp maken naar het budget woonrijp maken. Daarbij is ook rekening gehouden met nog uit te voeren noodzakelijke werkzaamheden aan de infrastructuur welke direct grenst aan het plan en het gevolg is van de woningbouwontwikkeling. De Veldmaat De boekwaarde van dit grondcomplex is vooral door het bouwrijp maken (2e fase) en de plankosten (na de forse daling in 2012 door de grondverkopen) weer licht opgelopen. Naar verwachting daalt de boekwaarde weer in 2014. In de grondexploitatie bij de jaarrekening 2013 is de gronduitgifte gefaseerd over de jaren 2014 tot en met 2016. Bij vertraging in de uitgifte van 2 jaar is de winst circa € 110.000 lager, maar nog steeds circa € 135.000. De gronduitgifte bij fase 2 (de eerste optieronde vanaf het najaar van 2013) laat zien dat er voldoende belangstelling is voor een bouwkavel tegen de vastgestelde gronduitgifteprijzen. Bij de optieverlenging (dit speelt ten tijde van het opstellen van deze paragraaf) speelt echter een
Jaarstukken 2013
119
grote rol dat optanten terughoudend zijn met optieverlenging wegens het nog moeten verkopen van de huidige woning. Gezien de (verlengde) looptijd van de grondexploitatie is het rentepercentage op hetzelfde niveau gehouden.
Stepelerveld fase 1 Voor Stepelerveld is het bestemmingsplan voor fase 1a onherroepelijk en wordt het bestemmingsplan voor geheel fase 1 in 2014 vastgesteld. Voor het kwantificeren van het risico is de variant doorgerekend indien de gronduitgifte 3 jaar stagneert. De winstverwachting daalt dan met circa € 693.000, maar zou nog steeds positief zijn. Indien ook de rente (thans 3,3%) tot 5% zou stijgen is de huidige winstverwachting vrijwel volledig verdampt tot circa € 65.000. Buurse-Zuid Het bestemmingsplan voor de bouw van 16 woningen is onherroepelijk. De grond is in 2013 bouwrijp gemaakt en er zijn in 2013 vier bouwkavels verkocht. Bij de grondexploitatie Buurse-Zuid speelt vooral het afzetrisico. Bij een vertraging in de gronduitgifte van twee jaar ontstaat er een tekort van circa € 24.000. Vregelinkshoek Het bestemmingsplan, welke voorziet de bouwmogelijkheid voor drie woningen, is onherroepelijk. Ten aanzien van de grondexploitatie is de risico-variant gekozen waarbij er sprake is van een vertraging in de gronduitgifte. Bij drie jaar vertraging ontstaat er een tekort van circa € 72.000. Hassinkbrink II kantorenlocatie Voor het bepalen van de risico-omvang is het scenario gekozen waarbij er de eerste vijf jaar geen gronden verkocht zouden worden. Als over vijf jaar de gronden verkocht worden tegen de huidige marktwaarde geeft dit een positief eindresultaat van € 79.000. Juist door bij de jaarrekening 2013 een bedrag van € 125.000 af te boeken is het risico volledig ondervangen.
Jaarstukken 2013
120
BALANS
Jaarstukken 2013
121
Balans per 31 december 2013 ACTIVA
x € 1.000
31-12-2013
31-12-2012
Vaste activa Immateriële vaste activa - Kosten sluiten geldleningen en saldo (dis)agio - Kosten van onderzoek en ontwikkeling
18 0 18
Materiële vaste activa - Investeringen met een economisch nut - Gronden uitgegeven in erfpacht Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut
54 28 26
60.552
61.444
42.836 35
44.893 35
17.681
16.516
Financiële vaste activa
20.857
22.252
- Kapitaalverstrekking aan deelnemingen
90
90
Kapitaalverstrekking aan gemeenschappelijke - regelingen
36
36
4.624
5.345
182
290
1.027
1.135
12.608
12.996
2.291
2.360
- Leningen aan: - Woningbouwcorporaties - Deelnemingen - Overige verbonden partijen - Overige langlopende leningen u/g
- Bijdragen aan activa in eigendom van derden
Totaal vaste activa
81.427
83.751
10.167
9.628
Vlottende activa Voorraden - Grond- en hulpstoffen: - Niet in exploitatie genomen bouwgronden
5.427
5.628
- Onderhanden werk: bouwgronden in exploitatie
4.740
4.000
Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar
3.843
3.627
- Vorderingen op openbare lichamen
2.328
1.793
- Overige vorderingen
1.515
1.834
Liquide middelen - Kassaldi - Bank- en girosaldi
Overlopende activa
708
7.434
7
12
701
7.422
776
1.250
Totaal vlottende activa
15.494
21.938
Totaal generaal
96.921
105.689
Jaarstukken 2013
122
Balans per 31 december 2013 PASSIVA
x € 1.000
31-12-2013
31-12-2012
Vaste passiva Eigen vermogen - Algemene reserve
4.657
4.778
1.755
422
3.134
2.973
-231
1.383
- Bestemmingsreserves - Overige bestemmingsreserves - Resultaat na bestemming (nog te bestemmen resultaat)
Voorzieningen - Voorzieningen verplichtingen, verliezen en risico's - Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting
1.654
1.676
1.094
1.564
560
112
Vaste schulden met een rentetypische looptijd van 1 jaar of langer
81.228
90.634
- Onderhandse leningen van: - Binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen - Binnenlandse banken en ov financiële instellingen - Overige binnenlandse sectoren - Buitenlandse financiële instellingen
2.500
2.500
78.572
87.911
156
195
0
28
Totaal vaste passiva
87.539
97.088
5.263
3.243
Vlottende passiva Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar - Bank- en girosaldi (s)
2.128
0
- Overige schulden
3.135
3.243
Overlopende passiva
Totaal vlottende passiva Totaal generaal Gewaarborgde geldleningen
Jaarstukken 2013
4.118
5.358
9.382
8.601
96.921
105.689
19.470
24.428
123
TOELICHTING OP DE BALANS
Jaarstukken 2013
124
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Inleiding De jaarstukken van gemeenten worden conform het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten, kortweg BBV genoemd, opgemaakt. Het kader voor de jaarrekening bestaat naast het wettelijke kader uit de door de raad vastgestelde verordeningen met betrekking tot de financiële functie (artikel 212 gemeentewet). Op grond van artikel 212 heeft de raad bij verordening de uitgangspunten en doeleinden vastgesteld. Verder stelt de raad op grond van artikel 213 de eisen ten aanzien van de controle door de accountant vast. Gevolg hiervan is onder andere, dat de accountant rapporteert aan de raad. Het BBV heeft geresulteerd in uniformiteit in informatievoorziening van gemeenten. Dit stelt de centrale overheid en andere stakeholders in staat om betrouwbaarder en sneller de financiële gegevens van gemeenten te beoordelen en – in het geval van het rijk – te consolideren tot nationale informatie, onder andere ten behoeve van de informatie aan de Europese Unie. De balans geeft op systematische wijze informatie over de bezittingen van de gemeente en de wijze waarop deze zijn gefinancierd. De grondexploitatie is geïntegreerd in de jaarrekening van de gemeente. Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het betreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Positieve resultaten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar wordt gesteld. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Het BBV bepaalt, dat voor jaarlijks terugkerende arbeidsgerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume geen voorziening mag worden gevormd, c.q. schuld mag worden opgenomen. Personele lasten, zoals vakantiegeld- en verlofaanspraken, worden daarom toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt. Voor de bepaling of een verplichting jaarlijks terugkeert wordt de periode van de meerjarenraming, 4 jaren, als referentieperiode aangehouden. Eenmalige schokeffecten, zoals bv. reorganisaties worden, als deze optreden, wel als verplichting opgenomen. Activa worden gewaardeerd op basis van verkrijgingsprijs- of vervaardigingsprijs. De verkrijgingsprijs omvat de inkoopprijs en de bijkomende kosten. De vervaardigingsprijs omvat de aanschaffingsprijs van de gebruikte grond- en hulpstoffen en de overige kosten, welke rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. Passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde, uitgezonderd voorzieningen, die tegen contante waarde zijn gewaardeerd.
Jaarstukken 2013
125
Vaste activa Een vast activum wordt gekenmerkt door de intentie om het activum duurzaam te exploiteren of te gebruiken. Vaste activa worden onderscheiden in: • immateriële vaste activa • materiële vaste activa o met een economisch nut o met een maatschappelijk nut in de openbare ruimte • financiële vaste activa Voor de verschillende activagroepen gelden waarderingsgrondslagen, zoals verwoord in artikel 10 van de “financiële verordening”. Duurzame middelen met een verkrijgingsprijs van minder dan € 5.000 euro worden ineens ten laste van het resultaat gebracht. Uitgezonderd gronden, die altijd worden geactiveerd. Bijdragen van derden die in directe relatie staan met een actief worden in mindering gebracht op de waarde van het actief. Duurzame waardevermindering wordt waar dit zich voordoet in aanmerking genomen.
Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs, verminderd met afschrijvingen en duurzame waardeverminderingen. Het activeren van kosten is in overeenstemming met het BBV drastisch beperkt. Alleen kosten in verband met geldleningen en kosten van ontwikkeling kunnen nog als immateriële vaste activa worden opgenomen. Ten aanzien van de kosten van onderzoek wordt een prudent activeringsbeleid gevolgd. Kosten voor het afsluiten van geldleningen worden direct ten laste van de exploitatie gebracht. Kosten van onderzoek en ontwikkeling worden uitsluitend geactiveerd, als de kosten leiden tot het verkrijgen van een materieel vast actief. Geactiveerde kosten van onderzoek en ontwikkeling worden in 5 jaren afgeschreven, te beginnen op het moment, dat het gerelateerd materieel vast activum in gebruik genomen wordt.
Materiële vaste activa met economisch nut In erfpacht uitgegeven gronden De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs (waarde voor eerste canonberekening) of geringere registratiewaarde. Overige investeringen met economisch nut Investeringen met een economisch nut zijn gekenmerkt door het verkoopbaar zijn en/of het kunnen genereren van opbrengsten. Winstgevendheid is geen vereiste. Boven de investeringsdrempel van € 5.000 wordt altijd geactiveerd, als een meerjarig nut wordt genoten. De materiële vaste activa met economisch nut worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de betreffende investering in mindering gebracht. Bijdragen uit reserves worden niet in mindering gebracht. Slijtende investeringen worden vanaf het moment van ingebruikneming lineair afgeschreven in de
Jaarstukken 2013
126
verwachte gebruiksduur, waarbij geen rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. Hiervoor is de volgende richtlijn opgenomen in de financiële verordening. In 2013 is een schattingswijziging doorgevoerd. De toekomstige gebruiksduur van activa is aangepast aan de actuele verwachting. De bestaande resterende boekwaardes zijn niet herrekend, maar over een langere, dan wel kortere gebruiksduur afgeschreven.
Soort activa
Afschrijving in jaren
Pompputten, persleidingen en voedingskabel riolering
60
Nieuwbouw woonruimten, kantoren, bedrijfs- en schoolgebouwen
40
Renovatie, restauratie en aankoop van woonruimten, kantoren, bedrijfs- en schoolgebouwen en drukrioleringsgemalen Technische installaties in bedrijfsgebouwen, tijdelijke uitbreiding gebouwen, pomp en appendages en elektrische installaties grote gemalen Veiligheidsvoorzieningen bedrijfsgebouwen, telefooninstallaties, kantoormeubilair, schoolmeubilair, aanleg tijdelijke terreinwerken, aanleg kunstgrasvelden, nieuwbouw tijdelijke woonruimten en bedrijfsgebouwen, aanhangwagens en handgereedschappen
25
15
10
Personen- en vrachtauto's
8
Hard- en software
5
Gronden en terreinen
n.v.t.
De eerste afschrijving vindt plaats in het jaar na ingebruikname van het activum. Indien de verwachte gebruiksduur van een activum afwijkt van gelijksoortige activa, zal gekozen worden voor een afschrijvingstermijn in overeenstemming met de reële gebruiksduur. Activering van rente vindt alleen plaats als sprake is van bouwrente vóór ingebruikname. Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere waardevermindering, indien deze naar verwachting duurzaam is.
Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut Investeringen met maatschappelijk nut betreffen investeringen in de openbare ruimte; ze zijn niet verhandelbaar en genereren geen opbrengsten. Investeringen met een maatschappelijk nut worden zoveel mogelijk ten laste van de exploitatie gebracht. Activering is facultatief en geschiedt bij raadsbesluit. Extra afschrijvingen zijn, mits door de raad geautoriseerd, toegestaan. Afschrijving geschiedt lineair, ingaande het jaar na het tijdstip van ingebruikname. Aankoop en vervaardiging van activa met een meerjarig maatschappelijk nut worden onder aftrek van bijdragen van derden en bestemmingsreserves lineair afgeschreven over een termijn van maximaal: a. 40 jaar: bruggen, viaducten en overige grotere kunstwerken b. 25 jaar: aanleg en reconstructie van wegen en rotondes; c. 15 jaar: verkeersinstallaties en openbare verlichting; of een kortere, door de raad aan te geven, tijdsduur.
Jaarstukken 2013
127
In 2013 is bovenstaande afschrijvingssystematiek in de financiële verordening opgenomen. Daarnaast is een schattingswijziging doorgevoerd. De toekomstige gebruiksduur van activa is aangepast aan de actuele verwachting. De bestaande resterende boekwaardes zijn niet herrekend, maar over een langere, dan wel kortere gebruiksduur afgeschreven.
Financiële vaste activa Alle kapitaalverstrekkingen zijn opgenomen tegen nominale waarde. Waar nodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht. De deelnemingen en kapitaalverstrekking aan verbonden partijen zijn ontstaan, doordat de gemeente Haaksbergen in het verleden betrokken is geweest bij de oprichting van de betreffende instellingen. De langlopende verstrekte geldleningen (u/g) betreffen de woningbouwstichting, personeelshypotheken en geldleningen aan overige verbonden partijen. Het gehele bedrag van de op 31-12-2013 uitstaande leningen wordt als financieel vast activum verantwoord, inclusief de aflossingen in het jaar na het jaar van verslaggeving. Het BBV spreekt hier van “uitzettingen met een rente typische looptijd van één jaar of langer”. Hier wijkt het BBV af van het Burgerlijke Wetboek 2, dat aangeeft, dat de aflossingen, die het komend jaar vervallen als vlottende activa moeten worden gepresenteerd. Dividendopbrengsten worden voorzichtigheidshalve niet meer op basis van inschatting toegerekend aan het jaar waarover de dividenduitkering plaatsvindt. Dit is in overeenstemming met de voortschrijdende inzichten binnen het BBV. Alleen op bijdragen aan activa in eigendom van derden wordt afgeschreven. De termijn komt in dat geval overeen met de afschrijvingstermijn die zou gelden als de activa wel in eigen beheer zouden zijn gebleven.
Vlottende activa Voorraden Voorraden worden conform BBV onderscheiden in: • Grond- en hulpstoffen, gespecificeerd naar: • Niet in exploitatie genomen bouwgronden • Overige grond- en hulpstoffen • Onderhanden werken, waaronder bouwgronden in exploitatie • Gereed product handelsgoederen • Vooruitbetalingen op voorraden Grond- en hulpstoffen in enge zin worden als gebruiksgoederen niet geactiveerd, maar direct ten laste van de exploitatie geboekt. Grote voorraden van grond- en hulpstoffen komen niet voor. Er zijn geen handelsgoederen. Alle eventueel verkochte goederen zijn restanten van afgeschreven eigen gebruiksmiddelen, die al volledig zijn verantwoord. De als onderhanden werken opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs, dan wel lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijp maken), evenals een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Winsten worden tussentijds genomen indien het saldo van een project t/m balansdatum positief is en tevens de totale opbrengsten op eindwaarde hoger zijn dan de nog te verwachten kosten.
Jaarstukken 2013
128
Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Met uitzondering van die vorderingen, waarbij oninbaarheid een rol kan spelen. Daarop wordt conform de financiële verordening de verwachte oninbaarheid in mindering gebracht. De voorzieningen worden volgens de statische methode bepaald, dat wil zeggen door beoordeling op vordering niveau, rekening houdend met ouderdom en specifieke omstandigheden.
Liquide middelen Liquide middelen zijn kas- en banksaldi, opgenomen voor de nominale waarde.
Vaste passiva Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de verplichting of het voorzienbare verlies. Aan de voorzieningen wordt, tenzij gewaardeerd tegen contante waarde, geen rente toegevoegd. Verplichtingen, die gebaseerd zijn op ontvangen doeluitkeringen van overheden met een meerjarig karakter worden, voor zover daar nog geen uitgaven tegenover staan, niet als voorziening gepresenteerd. Deze verplichtingen lopen via overlopende passiva.
Vaste schulden Alle schulden zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, waarop de aflossingen tot en met het rekeningjaar in mindering zijn gebracht. De vaste schulden hebben een rente typische looptijd van één jaar of langer. Aflossingen, die in 2013 plaatsvinden, worden niet naar schulden op korte termijn overgeheveld.
Vlottende passiva Vlottende passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
Jaarstukken 2013
129
Niet uit de balans blijkende verplichtingen Borg- en garantstellingen Borgstellingen zijn aangegaan ter ondersteuning van stichtingen en verenigingen op maatschappelijk, cultureel of sportief vlak, die een project realiseren wat het algemeen belang of dat van een grotere groep dient. Op balansmoment worden deze borgstellingen niet geacht tot uitbetaling te leiden. Daarom worden deze verplichtingen buiten de balanstelling gehouden. Andere garantstellingen zijn niet afgegeven.
Jaarstukken 2013
130
Toelichting op de balans per 31 december 2013 ACTIVA
Vaste activa Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden in het volgende overzicht gespecificeerd, waarbij tevens het waarde verloop wordt toegelicht: (in € x € 1.000)
Omschrijving groep
Boekwaarde 01-01-2013
Investeringen
DesinBedrag Boekwaarde vesteringen Afschrijving 31-12-2013
Kosten ivm geldleningen
28
28
0
Kosten onderzoek en ontwikkeling
26
8
18
Totaal immateriële vaste activa
54
36
18
0
0
Het BBV heeft aanzienlijke beperkingen opgelegd in de opname van kosten als immaterieel vast actief. Kosten van geldleningen worden niet meer geactiveerd, maar in de exploitatie verantwoord. De kosten van in het verleden aangetrokken geldleningen zijn in 2013 volledig afgeschreven.
Jaarstukken 2013
131
Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden in het volgende overzicht gespecificeerd, waarbij tevens het waarde verloop wordt toegelicht: (in € x € 1.000) Omschrijving groep In erfpacht uitgegeven gronden Gronden en terreinen Woonruimten
Boekwaarde 01-01-2013 35 1.972
Des InvesAfschrij- Boekwaarde investe teringen vingen 31-12-2013 ringen 35 16 41 1.947 14
216
Bedrijfsgebouwen
27.395
131
249
1.543
25.734
Riolering Machines, apparaten en installaties Vervoermiddelen
11.544 2.773 787
888 334 337
220 264
629 632 116
11.803 2.255 744
192
15
67
3
137
44.893
1.721
800
2.978
42.836
15
156
Overige materiele vaste activa Totaal overige investeringen economisch nut Gronden en terreinen Waterbouwkundige werken
230
171 170
Wegenbouwkundige werken Straatverlichting en meubilair Overige materiële vaste activa
15.431 659 85
2.268 40
Totaal maatschappelijk nut
16.516
2.308
Totaal materiële vaste activa
61.444
4.028
14
156
997 113 4
16.701 586 81
0
1.143
17.681
800
4.120
60.552
De desinvesteringen in 2013 betreft de overdracht van de materiële vaste activa aan de Veiligheids Regio Twente (VRT) in verband met de vorming van de regionale brandweer. Binnen de groep gronden en terreinen met economisch nut bevinden zich 2 percelen, die in erfpacht zijn uitgegeven. Dit betreffen een tenniscomplex en het terrein van het vuiloverlaadstation. De afschrijving op gronden en terreinen heeft betrekking op renovatie van speelterreinen en sportvelden. In de rubriek bedrijfsgebouwen is een bedrag geïnvesteerd van € 131.000. Dit bedrag bestaat voornamelijk uit: • Renovatie entree sporthal De Els en vervangen brandmeldsysteem beide sporthallen € 56.000 • Vervangen materialen diverse sporthallen in verband ARBO wetgeving € 40.000 • Scouting De Klomp plaatsen nieuw hekwerk € 9.000 Het restant betreft diverse kleine investeringen aan bedrijfsgebouwen Voor aanleg en vervanging van riolering is in 2013 een bedrag uitgegeven van € 888.000. Dit bedrag bestaat hoofdzakelijk uit de aanleg van het transport riool voor een bedrag van € 481.000. Bij de Noordsingel is een bedrag van € 355.000 besteed voor de aanleg van de ringleiding. Voor vervanging aan technische installaties ten behoeve van de riolering is een bedrag van € 26.000 besteed. In machines, apparaten en installaties is een bedrag geïnvesteerd van € 334.000. Dit bedrag is voor een groot deel opgebouwd uit het instant en up too date houden van de hard- en software. Vervoermiddelen zijn in 2013 gemuteerd in verband met de vervanging van een aantal machines. Zo is een tractor ingeruild voor een nieuw exemplaar. Is de grasmaaier ten behoeve van de
Jaarstukken 2013
132
plantsoenen vervangen. Is er een hybride auto aangeschaft en zijn er twee nieuwe schaftwagens gekocht ter vervanging van de bestaande schaftwagens. Onder wegenbouwkundige werken zijn de volgende investeringen opgenomen: Aanleg Noordsingel € 1.530.000, Onderhoud Westsingel € 306.000. Voor overig onderhoud aan het wegennet is een bedrag van € 432.000 uitgegeven.
Financiële vaste activa De financiële vaste activa worden in het volgende overzicht gespecificeerd. (in € x € 1.000) Boekwaarde Investe Bijdrage AfschrijBoekwaarde Omschrijving groep 01-01-2013 ringen derden ving Aflossing 31-12-2013 Kapitaalverstrekking aan deelnemingen 90 90 Kapitaalverstrekking gemeenschappelijke regeling 36 36 Leningen aan woningbouwcorporaties 5.345 721 4.624 Leningen aan deelnemingen 290 108 182 Leningen aan overige verbonden partijen 1.135 108 1.027 12.336 353 11.983 Personeelshypotheken Overige langlopende leningen 660 35 625 Bijdrage aan activa van 2.360 70 2.290 derden Totaal financiële vaste activa
22.252
0
0
70
1.325
20.857
Kapitaalverstrekking aan deelnemingen We nemen deel in de Bank Nederlandse Gemeenten en waterleidingbedrijf Vitens. In 2009 zijn de aandelen van het productie- en leveringsbedrijf van Essent verkocht aan RWE. De aandeelhouders van Essent hebben aandelen behouden c.q. verworven in het netwerkbeheerbedrijf Enexis Holding NV, Essent Milieu Holding BV en Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV (centrale Borssele). Daarnaast is ten behoeve van de overdracht aan RWE een (tijdelijke) Verkoop Vennootschap BV opgericht, waarin de aandeelhouders deelnemen. Door verplichte waardering tegen verkrijgingsprijs ontstaat een stille reserve, omdat de waarde in het economisch verkeer van vooral de aandelen Enexis, BNG en Vitens vele malen hoger ligt, dan de verkrijgingsprijs. Deze aandelen zijn beperkt verhandelbaar, waardoor de waarde in het economisch verkeer minder betekenis krijgt. De verkoopwaarde van de overige aandelen is niet transparant, omdat ze niet verhandeld worden. Voor de impact van de stille reserves verwijzen we naar de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. Het totale aandelenpakket bestaat uit:
Jaarstukken 2013
133
Omschrijving deelneming NV Bank voor Nederlandse Gemeenten Enexis Vitens Overige deelnemingen ivm verkoop Essent Totalen
(in € x € 1.000) Boekwaarde 31-12-2013 82 4 4 0 90
Boekwaarde 01-01-2013 82 4 4 0 90
Kapitaalverstrekking gemeenschappelijke regeling Het betreft een verstrekking aan de Intergemeentelijke kredietbank (IKB). In de IKB nemen 33 regionale gemeenten deel. De IKB voorziet op maatschappelijk en zakelijk verantwoorde wijze in kredieten en bemiddelt in regeling van schulden van personen die in financiële moeilijkheden verkeren.
Leningen woningbouwcorporatie De geldleningen aan woningcorporatie Domijn zijn verstrekt ten behoeve van de plaatselijke volkshuisvesting. De wet Fido heeft gemeenten verplicht om risico’s zoveel mogelijk te beperken. Daarom worden er geen nieuwe leningen meer verstrekt aan de woningcorporatie. De nog bestaande vijf leningen worden regulier afgewikkeld. De resterende looptijden variëren van 2 tot 30 jaar. Leningen aan overige verbonden partijen De verkoopprijs van het netwerkbedrijf door Essent aan Enexis is door Enexis verschuldigd gebleven. De hierdoor ontstane vordering van € 389.000 is in de verkooptransactie van het productie- en leveringsbedrijf van Essent aan RWE overgegaan op de aandeelhouders. Daarnaast is er een vordering op de verkoop vennootschap bv, die namens de aandeelhouders de verkoop met RWE afwikkelt. Omdat het hier gaat om een escrowsituatie - het bij een derde partij aanhouden van een garantiebedrag als buffer voor risico’s – moet voor dezelfde waarde een voorziening worden gevormd. Voorts is een tweetal leningen verstrekt aan de Stichting Groot Scholtenhagen en aan Vitens. De geldlening aan Vitens is ontstaan, doordat een aandeelhoudersuitkering na fusie van Vitens met Hydron in 2006 niet is uitbetaald. Deze is omgezet in een rentedragende achtergestelde geldlening, die door Vitens in jaarlijkse termijnen wordt afgelost. Overige langlopende leningen De overige geldleningen zijn verstrekt op grond van de woningfinancieringsregeling gemeentepersoneel (hypotheekrecht als onderpand) en aan instellingen. Bijdragen aan activa in eigendom van derden De opgenomen bijdragen betreffen bijdragen aan particuliere initiatieven, die bijdragen aan het welzijn in brede zin van onze inwoners. De gemeenteraad kan besluiten deze initiatieven te ondersteunen middels een gemeentelijke bijdrage. Deze bijdragen worden afgeschreven in een termijn, die overeenkomt met de afschrijvingstermijn, die gehanteerd zou worden als de gemeente zelf eigenaar van het actief zou zijn. De balanspositie betreft bijdragen in sportaccommodaties, gemeenschapshuizen, de schaatsbaan in Enschede, het IVN-gebouw en de Pancratiustoren. In 2013 is geen beroep gedaan op deze regeling. De bijdragen voldoen aan art. 61 van het BBV: het betreffen investeringen door een derde, die bijdragen aan de publieke taak.
Jaarstukken 2013
134
Vlottende activa Voorraden De gepresenteerde voorraden betreffen onderhanden werken en voorraden in verband met de grondexploitatie, te onderscheiden in “in exploitatie genomen complexen” en nog in exploitatie te nemen complexen. Voor meer informatie verwijzen wij naar de paragraaf grondbeleid, de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing en de toelichting op programma Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen. In volgend overzicht is het verloop van de boekwaarden van de complexen over 2013 weergegeven. In dit overzicht zijn de gevormde voorzieningen verwerkt. Daarmee sluit dit overzicht aan bij de waardering op de balans. Daarna volgt een overzicht met de bruto waarden conform de individuele grondexploitaties en de gevormde voorziening. (in € x € 1.000) Boekwaarde 01-01-2013 incl. voorziening
Complex
Kosten
Opbrengsten
Voormalige gemeentewerf
-411
96
-203
Frankenhuis
-837
152
2
De Veldmaat
484
211
0
Stepelerveld
3.061
268
Buurse Zuid
835
156
Vregelinkshoek
695
61
173 4.000 1.086 4.542 5.628 9.628
8 952 98 56 154 1.106
Hassinkbrink II kantoren In exploitatie genomen Marktplan Wissinkbrink Niet in exploitatie genomen Totalen
* **
Winstuitname verliesneming*
Afwaardering
Voorziening**
240
Boek waarde 31-12-2013 inclusief voorziening -278
56
-628 695 3.329
-182
808 756
0 -383 -45 -252 -297 -680
240
-125 -125 -58
56
0 240
-58 -183
0 56
56 4.740 1.081 4.346 5.427 10.167
+ = winstuitname, -/- = verliesneming - = verhoging voorziening, + = verlaging voorziening
Voor de niet in exploitatie genomen gronden wordt conform BBV-eis de boekwaarde uitgedrukt in een bedrag per verworven vierkante meter. De volgende tabel bevat deze informatie.
Niet in expl. genomen gronden Marktplan Wissinkbrink
Boekwaarde Boek waarde 31-12-2013 Voorziening incl. voorz. 1.554 -473 1.081 4.346 4.346
(in € x € 1.000) Boek waarde Opper vlakte per m2 4 273,98 515 8,44
Voor het Marktplan geldt dat de getaxeerde marktwaarde hoger ligt dan de boekwaarde. Voor de Wissinkbrink is de boekwaarde per m² een gemiddelde boekwaarde, welke hoger is dan de agrarische waarde omdat in dit gemiddelde ook de WOZ-waarden van de opstallen zijn meegenomen. De specificatie van de grondexploitaties vóór voorziening geeft de aansluiting met de grondexploitaties zoals deze in de halfjaarlijkse actualisaties worden weergegeven.
Jaarstukken 2013
135
(in € x € 1.000)
Complex Voormalige gemeentewerf Frankenhuis De Veldmaat Stepelerveld Buurse Zuid Vregelinkshoek Hassinkbrink II kantoren In exploitatie genomen Marktplan Wissinkbrink Niet in exploitatie genomen Totalen
Boekwaarde complex excl. voorziening Voorziening -278 295 695 3.329 809 756 57 5.663 1.554 4.346 5.900 11.563
Waardering na voorziening
473
-278 -628 695 3.329 809 756 57 4.740 1.081 4.346 5.427
1.396
10.167
923
923 473
Toelichting op het verloopoverzicht boekwaarden Per 31-12-2013 zijn alle complexen met de benodigde voorzieningen geactualiseerd. De voorzieningen neutraliseren op balansdatum het nadeel van de complexen, waarvan het toekomstige exploitatieresultaat negatief is. In de paragraaf grondbeleid, voorafgaand aan de balans opgenomen, wordt nader ingegaan op de voornaamste mutaties in boekwaarden en voorzieningen. Daar wordt ook een prognose opgenomen van de complexen tot einddatum. Verloopoverzicht voorzieningen De voorziening zijn in 2013 daar waar nodig bijgesteld en naar een actueel niveau bijgesteld. De voorzieningen zijn gevormd om toekomstige verliezen op te kunnen vangen. In onderstaande tabel wordt de waarde van de voorziening per 31.12.2013 weergegeven.
Complex C omplex Voormalige gemeentewerf Frankenhuis De Veldmaat Stepelerveld Buurse Zuid Vregelinkshoek Totaal in expl. genomen In exploitatie genomen Marktplan Totaal niet in expl. genomen Totaal generaal
Voorziening 01-01-2013
(in € x € 1.000) Voorziening Bijstelling 31-12-2013
979
-56
923
979 473
-56
923 473
473
0
473
1.452
-56
1.396
Vorderingen op openbare lichamen De vorderingen bestaan uit openstaande nota’s aan scholen, andere gemeenten, de provincie Overijssel, het rijk en overige publiekrechtelijke lichamen. Daarnaast bestaat er een vordering op de belastingdienst uit hoofde van compensabele BTW.
Jaarstukken 2013
136
Jaar vordering
(in € x € 1.000) Voorziening Saldo na 2013 oninbaar voorziening
t/m 2009
80
80
2013 Debiteuren overheden
60
60
Overige (oa BC F en BTW) Totaal vorderingen openbare lichamen
140 2.188 2.328
0
140
0
2.188 2.328
Overige vorderingen De debiteurenpositie is na onttrekking van de publiekrechtelijke lichamen als volgt samengesteld. De debiteuren zijn in de daarna volgende tabel naar ouderdom verdeeld. (in € x € 1.000) Soort vordering
Bedrag
1. Debiteuren belastingen
505
2. Debiteuren algemeen
616
3. Debiteuren bijstand Totaal debiteuren 4. Overige vorderingen Totaal overige vorderingen
Jaar vordering
333 1.454 61 1.515
(in € x € 1.000) in voorziening Saldo 2013 dubieuze totaal debiteuren Per saldo
2013 Totaal debiteuren belastingen
526
21
505
526
21
505
2008 t/m 2012
254
163
91
2013 Totaal debiteuren algemeen
898
373
525
Totaal debiteuren bijstand Totaal debiteuren excl. openb. lichamen
1.152
536
616
2.463 4.141
2.130 2.687
333 1.454
1. Debiteuren belastingen De belastingdebiteuren worden met ingang van 1 januari 2012 opgelegd en geïnd door het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente (GBT) te Hengelo. 2. en 4. Debiteuren algemeen en overige vorderingen De voorziening debiteuren is in 2013 verhoogd met een bedrag van € 407.000. Dit bedrag is opgebouwd uit: Huurachterstand zwembad De Wilder € 313.000, loonkosten muziekdocenten ’t Iemenschoer € 40.000, huurachterstand kinderdagverblijf Daantje € 26.000. Dit wil uiteraard niet zeggen dat de invordering van deze debiteuren wordt gestaakt. 3. Debiteuren bijstand De debiteuren bijstand zijn ontstaan uit het verstrekken van krediethypotheken, leenbijstand, terugvordering en verhaal. Deze vorderingen zijn volledig opgenomen. Dit geeft meer inzicht in de omvang van de debiteurenpositie in zijn geheel. Binnen de WWB wordt vanwege de minder zekere verhaalsmogelijkheden binnen de doelgroep uitgegaan van een hoge drempel om inbaarheid te
Jaarstukken 2013
137
veronderstellen. Dit resulteert in een hoge vaststelling van de voorziening voor deze debiteuren. Deze werkwijze voorkomt, dat de resultaten positief beïnvloed worden door het opnemen van te hoge vorderingen. Tevens is rekening gehouden met een terugbetaalverplichting aan het rijk als bepaalde vorderingen tegen de verwachting in alsnog kunnen worden geïnd.
(in € x € 1.000) Vordering op grond van
Saldo 2013 totaal
Voorziening
Per saldo
Krediethypotheken
101
10
91
Leenbijstand WWB
228
174
54
1.872
1.774
98
32
32
0
207
129
78
24 2.464
12 2.131
12 333
Leenbijstand BBZ Verhaal/OHP Terugvordering WWB/WIJ Terugvordering IOAW/IOAZ Totalen
Liquide middelen De liquide middelen betreffen uitsluitend kassaldi en positieve banksaldi. Negatieve banksaldi worden onder de vlottende passiva opgenomen (in € x € 1.000) Rubriek
01-01-2013
Kassaldi
12
7
7.422
701
7.434
708
Banksaldi Totaal liquide middelen
31-12-2013
Overlopende activa De post overlopende activa kan als volgt onderscheiden worden: (in € x € 1.000) Soort overlopende activa Vooruitbetaalde bedragen Nog te ontvangen bedragen Totalen
Jaarstukken 2013
01-01-2013
31-12-2013
114
100
1.136
676
1.250
776
138
De overlopende activa zijn als volgt gespecificeerd: (in € x € 1.000) Omschrijving
01-01-2013
Bijstelling Hameland 2012 obv beschikking
31-12-2013
98
Overige voorschotten
15
100
Vooruitbetaalde bedragen
114
100
Jaarevenredig deel rente geldleningen u/g
242
175
Bijdrage regio in vervoer WMO
74
Eigen bijdrage C AK per 11 t/m 13
60
Ontvangen algemene uitkering 2011 in 2012
266
Bijdragen derden in projecten Leader+
139
Afrekening btw PWC collectief vervoer
60
Forensenbelasting 2013 via GBT
25
60 20 46
Toeristenbelasting 2013
35
Bouwleges december 2013
62
Bijdrage Keender in realisatie Los Hoes
94
Bijdrage regio collectief WMO vervoer
55
3e kwartaal afvalfonds
26
Overige nog te ontvangen bedragen
48
97
230
Nog te ontvangen bedragen
1.136
676
Totalen
1.250
776
PASSIVA
Eigen vermogen De mutaties in het eigen vermogen zijn als volgt samen te vatten: (in € x € 1.000) Aard van de reserve
Algemene reserve Overige bestemmingsreserves Totaal eigen vermogen excl. resultaat na bestemming Resultaat na bestemming Totaal eigen vermogen incl. resultaat na bestemming
Saldo per Bestemming 01-01-2013 resultaat vorig boekjaar 422
1.594
2.973
-211
Toevoegingen
Onttrekkingen
-261 372
Saldo per 31-12-2013
1.755 3.134
3.395
4.889
1.383
-231
4.778
1.383
372
-261
4.657
Een verdere specificatie van het verloop van de reserves:
Jaarstukken 2013
139
(in € x € 1.000) Aard van de reserve
Saldo per Bestemming 01-01-2013 resultaat vorig boekjaar
Algemene reserve (vrij aanwendbaar): Algemene reserve Aankoop kunstvoorwerpen Gemeentelijke monumenten Sociale en fysieke infrastructuur Egalisatie afval Onderhoud gemeentelijke panden
422 422 13 77 1.065
Toevoegingen
1.594 1.594
Onttrekkingen
0
-261 -261
1.755 1.755 13 77 285
-780
51 821
Saldo per 31-12-2013
51 1.193
372
Invoering transitie sociaal
100
100
Riolering
469
469
Inzet Essentgelden Overige bestemmingsreserves Totaal bestemmingsreserves
946 2.973 2.973
-211 -211
372 372
0 0
946 3.134 3.134
Totaal reserves
3.395
1.383
372
-261
4.889
Toelichting aard en mutaties algemene reserves Algemene reserve (in € x € 1.000) Omschrijving saldo/mutatie algemene reserve Stand van de reserve per 01-01-2013 Resultaatbestemming 2012 Resultaat eerste Berap Stand van de reserve per 31-12-2013
Bedrag 422 1.594 -261 1.755
De bestemmingsreserves zijn reserves, die door de raad speciaal in het leven zijn geroepen om een bepaald doel te dienen. De raad kan deze bestemmingen wijzigen c.q. opheffen. Overige bestemmingsreserves Bestemmingsreserve aankoop kunstvoorwerpen In 2013 is de reserve niet ingezet voor dit doel. Bestemmingsreserve gemeentelijke monumenten De reserve heeft als doel het jaarlijks kunnen verlenen van bijdragen aan derden voor het in stand houden van gemeentelijke monumenten. De incidentele uitgaven aan monumentenrenovaties worden ten laste van de reserve gebracht. In 2013 hebben geen onttrekkingen plaatsgevonden.
Jaarstukken 2013
140
Bestemmingsreserve sociale en fysieke infrastructuur (in € x € 1.000)
De raad heeft bij resultaatbestemming 2012 besloten om een bedrag van € 780.000 uit de RSFI over te hevelen naar de algemene reserve. Het restant bedrag van € 285.000 is nodig voor het project revitalisering bedrijventerreinen. Bestemmingsreserve egalisatie afval In 2013 hebben geen mutaties in de reserve egalisatie afval plaatsgevonden. Bestemmingsreserve onderhoud gemeentelijke panden (in € x € 1.000) Omschrijving saldo/mutatie bestemmingsreserve onderhoud gemeentelijke panden Stand van de reserve per 01-01-2013 Dotatie conform begroting Stand van de voorziening per 31-12-2013
Bedrag 821 372 1.193
In 2013 is de jaarlijkse dotatie van € 372.000 aan de reserve onderhoud gemeentelijke panden toegevoegd op basis van het meerjaren onderhoudsplan. Bestemmingsreserve transitiekosten (in € x € 1.000)
Bij de resultaatbestemming 2012 heeft de raad besloten om een bestemmingsreserve transitiekosten in te stellen. Deze reserve wordt ingezet voor de invoeringskosten van de transities. Bestemmingsreserve riolering (in € x € 1.000)
Bij de resultaatbestemming 2012 heeft de raad besloten om een bestemmingsreserve riolering in te stellen. Deze reserve wordt ingezet voor het matigen van tarieven voor de burger. Bestemmingsreserve inzet Essentgelden In 2013 hebben geen mutaties in de reserve inzet Essentgelden plaatsgevonden. De reserve wordt ingezet om de projecten Kop Parallelweg en aansluiting Kolenbranderweg – N18 mee te kunnen financieren.
Jaarstukken 2013
141
Voorzieningen Specificatie verloop voorzieningen Aard van de voorziening
Pensioenen wethouders Voormalig personeel Voorzieningen verplichtingen, verliezen en risico's Egalisatie riolering Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting Totaal voorzieningen
Saldo per Toevoeging Aanwen01-01-2013 dingen
(in € x € 1.000) Saldo per 31-12-2013
Vrijval
1.117 447
40 15
-120 -261
-143
893 201
1.564
55
-382
-143
1.094
112
448
112
448
0
0
560
1.676
504
-382
-143
1.654
560
Binnen de onderhanden werken/grondcomplexen worden indien noodzakelijk voorzieningen getroffen. Deze worden conform het BBV aan de debet zijde van de balans (rubriek voorraden) gepresenteerd en daar ook toegelicht. Toelichting aard en mutaties voorzieningen Als voorzieningen worden in overeenstemming met de regelgeving aangemerkt: verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, maar redelijkerwijs is in te schatten; bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten; kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal jaren; van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden (geoormerkte gelden). Hiervan zijn uitgezonderd de voorschotbedragen van Europese of Nederlandse overheidslichamen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren. Deze worden conform het op dit punt gewijzigde BBV als overlopende passiva opgenomen.
Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s Voorziening pensioenen wethouders (in € x € 1.000) Omschrijving saldo/mutatie voorziening pensioenen wethouders Stand van de voorziening per 01-01-2013 Dotatie
Bedrag 1.117 40
Aanwending
-120
Vrijval
-143
Stand van de voorziening per 31-12-2013
894
Het doel is om op elk moment te kunnen voldoen aan de verplichting tot het uitbetalen van toekomstige aanspraken van wethouders op ouderdomspensioen. Voorheen lag dit tijdstip bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Binnen de nu geldende wet APPA bestaat voor wethouders ook het recht op pensioenoverdracht na afloop van de wethouders- en/of wachtgeldperiode. Ook moet voorzien worden op het in de toekomst instellen van een externe
Jaarstukken 2013
142
(landelijke) pensioenregeling voor alle wethouders, in welk geval alle pensioenverplichtingen ineens afgekocht moeten worden. In 2013 is wederom van het recht van overdracht gebruik gemaakt. De voorziening wordt gemuteerd op grond van de contant gemaakte berekening van de actuaris. Dit betekent, dat: op de voorzienbare pensioendata de doelvermogens kunnen worden uitgekeerd ter financiering van de pensioenen op de mogelijke momenten van pensioenoverdracht de waarde kan worden overgedragen aan een pensioenverzekeraar De aanwendingen betreffen pensioenbetalingen rechtstreeks uit de voorziening. De vrijval is ontstaan door het overlijden van een ex-wethouder (€ 77.000) en herberekening van de aan te houden voorziening voor inmiddels gepensioneerde wethouders (€ 66.000).
Voorziening voormalig personeel (in € x € 1.000) Omschrijving saldo/mutatie voorziening voormalig personeel Stand van de voorziening per 01-01-2013
Bedrag 447
Dotatie
15
Aanwending
-262
Stand van de voorziening per 31-12-2013
200
Het doel van deze voorziening is te voorzien in kosten van personeel dat niet meer in actieve dienst werkzaam is. Voorziening rioolbeheer (in € x € 1.000) Omschrijving saldo/mutatie voorziening egalisatie riolering
Bedrag
Stand van de voorziening per 01-01-2013
113
Dotatie exploitatieoverschot
448
Stand van de voorziening per 31-12-2013
561
Het doel van deze voorziening is al te grote schommelingen binnen de jaarlijkse exploitatie van de rioleringen te voorkomen, waardoor een stabiel tarievenbeleid kan worden gevoerd.
Vaste schulden Vaste schulden met een rente typische looptijd langer dan een jaar Soort lening Onderhandse leningen van: Binnenlandse pensioen- fondsen en verzekerings instellingen Binnenlandse banken en financiële instellingen Buitenlandse financiële instellingen Totaal
Saldo 01-01-2013
(in € x € 1.000) Saldo 31-12-2013
Vermeerderingen
Aflossingen
2.500
2.500
87.911
-9.339
78.572
28
-28
0
-9.367
81.072
90.439
0
De balanspositie geeft ultimo 2013 de werkelijke waarde van de schulden op dat moment aan. In 2013 zijn geen nieuwe geldleningen aangetrokken. Op de lening groot € 2.500.000 wordt niet jaarlijks afgelost. De lening wordt in zijn geheel in 2016 afgelost.
Jaarstukken 2013
143
In 2013 zijn een drietal leningen afgelost voor een bedrag van 7,6 mln. Een lening groot € 7 mln met een rentepercentage van 1,83%, een restant lening van € 0,4 mln met een rentepercentage van 5,11% en een restant lening groot 0,2 mln met een rentepercentage van 5,05%. Daarnaast is aan reguliere aflossingen een bedrag van 1,8 mln gerealiseerd. De rentelast op de vaste schuld met een looptijd langer dan 1 jaar bedroeg in 2013 € 3,1 mln. Overige vaste schulden Soort lening
Saldo 01-01-2013
Bruidsschat Stichting Keender
195
Totaal
195
(in € x € 1.000) Aflossingen Saldo 31-12-2013
Vermeerderingen
0
39
156
39
156
De bruidsschat vloeit voort uit een overeenkomst die in 2011 is afgesloten met de Stichting Keender. In deze overeenkomst worden de feitelijke taken en bevoegdheden die ondergebracht waren bij de Gemeente Haaksbergen overgedragen aan de Stichting Keender. De bruidsschat is de financiële compensatie voor de te maken kosten in de nabije toekomst.
Vlottende schulden Onder vlottende schulden zijn opgenomen: (in € x € 1.000) Rubriek Schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar
01-01-2013
Overlopende passiva Totaal vlottende passiva
31-12-2013
3.243
5.263
5.358 8.601
4.118 9.381
Schulden met een rente typische looptijd korter dan 1 jaar De schulden met een rente typische looptijd korter dan een jaar zijn verder te specificeren naar: (in € x € 1.000) Rubriek
01-01-2013
Banksaldi
31-12-2013 2.128
C rediteuren
2.107
Overige schulden
1.136
1.538
3.243
5.263
Totaal kortlopende schulden
1.597
De post banksaldi betreft rekeningen-courant bij de Bank Nederlandse Gemeenten. Kasgeldleningen worden voor een korte periode afgesloten, als de kasgeldlimiet dreigt te worden overschreden.
Crediteuren per jaar 2013 Totaal
Jaarstukken 2013
(in € x € 1.000) Openstaand 31-12-2013 1.597 1.597
144
De balanspositie overige schulden per 31-12-2013 is verder te specificeren: (in € x € 1.000) Rubricering overige schulden
01-01-2013
Verplichtingen uitkeringsadministratie
214
Af te dragen sociale lasten en loonbelasting
895
Ontvangen en door te betalen aan derden Diverse schulden Totaal overige schulden
31-12-2013 240 644 627
27 1.136
27 1.538
Overlopende passiva De overlopende passiva zijn te onderscheiden in: (in € x € 1.000) Soort overlopende passiva Subsidie aansluiting Kolenbranderweg-N18 vs binnenstedelijke vernieuwing 2010-2015 Ontvangen van derden tbv nog uit te voeren wijzigingen bestemmingsplannen
01-01-2013 663
31-12-2013 367 324
71
Hassinbrink wonen en vm kinderdagverblijf
175
Niet verantwoorde subsidie revitalisering Varck 2e fase
141
141
Bijdrage grondbedrijf afwik. Hassinkbrink en kinderdagverblijf
190
151
Bijdrage grondbedrijf afwikkeling De Greune, Stepelo, Hoeve
170
100
81
81
1.509
189
Herontwikkeling bank Jordaan Overheidsbijdragen meerjarige projecten C orrectie algemene uitkering 2012 Overige bijdragen en doeluitkeringen Vooruitontvangen bedragen Evenredig toe te rekenen rentelast 2009 opgenomen geldleningen Afrekening huishoudelijke hulp Terug te betalen frictiekosten Hameland 2012/2013 Vervoer C onnexxion-dec 2011
129 87 3.040
227 1.755
1.605
1.447
178
161 118
102
Jeugdreclassering/zorgstructuur Te betalen i.v.m. integratie inburgeraars Naheffing BC F/BTW 2008-2012 Wel beschikte, maar niet betaalde subsidie de Wilder
50 100
19
24 158
Herstructurering Hameland 2011
140 59
Overige nog te betalen
215
306
Nog te betalen bedragen
2.318
2.364
Totalen
5.358
4.118
In de hier voorafgaande tabel zijn de “overheidsbijdragen meerjarige projecten” getotaliseerd. Deze meerjarige overheidsbijdragen met een specifiek bestedingsdoel worden nog verder gespecificeerd in het volgende verloopoverzicht.
Jaarstukken 2013
145
(in € x € 1.000) Overheidslichaam
Doel van de bijdrage
Provincie Overijssel
Plattelandsontwikkeling
Provincie Overijssel
Prestatieafspraken wonen-1
323
Provincie Overijssel
Prestatieafspraken wonen-2
214
Provincie Overijssel
Maatregelen duurzame energie
276
Provincie Overijssel
Ontwikkeling kop Parallelweg
-20
Provincie Overijssel
Door de bomen het bos weer zien
83
Provincie Overijssel
Herontwikkeling bank Jordaan
81
Gemeente Enschede (rijk) RMC schoolverlaten Rijk
BDU C entr Jeugd en Gezin
Rijk
Inburgering
Totalen
Stand Ontvangen 01-01-2013 (meerjarige) bijdrage 145
136
Uitgaven 2013
Nog te besteden 31-12-2013 -127 18 323
66
-56
224
-175
101 -20
-84
-1 81
44
-48
132
91
-91
0
261
-261
0
-842
858
1.590
110
Niet in de balans opgenomen financiële verplichtingen
Kredietfaciliteiten Bij de Bank Nederlandse Gemeenten beschikken we over een kredietfaciliteit, van € 4.000.000 Leaseverplichtingen Per 31-12-2013 waren er geen noemenswaardige verplichtingen in verband met leasecontracten. Wachtgeldverplichtingen In 2013 is er geen gebruik gemaakt van de wachtgeldregeling ex-wethouders. Er hebben geen mutaties plaatsgevonden. Gewaarborgde geldleningen De gemeente kent gewaarborgde geldleningen. Deze zijn verstrekt aan verenigingen en stichtingen, die een investering doen die parallel loopt met de beleidsdoelen van de gemeente en die zelf onvoldoende garantievermogen bezitten om de middelen aan te trekken. Voor deze leningen staat de gemeente in de eerste lijn garant. Daarnaast heeft de gemeente meerdere garantstellingen afgegeven voor leningen, die de woningbouwstichtingen zelf hebben aangetrokken. Deze garantstellingen zijn in 2004 formeel overgedragen aan het WSW, het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. De gemeente heeft hierin nog een achtervangfunctie, voor het geval het WSW onvermogend zou worden. We spreken hier van een tweedelijns borgstelling.
Jaarstukken 2013
146
De verstrekte waarborgen zijn als volgt gespecificeerd. (in € x € 1.000) Aard van de geldlening Drinkwatervoorziening
Oorspronkelijk bedrag geldlening
Perc. Restant Door borg- leningen per gemeente stelling 01-01-2013 gewaarborgd 01-01-2013
Restant Door leningen gemeente 31-12-2013 gewaarborgd 31-12-2013
189.200
1,90%
14.598
265
12.701
230
993
100%
318
318
238
238
Sportfaciliteiten
45
100%
11
11
10
10
Sportfaciliteiten
34
50%
21
10
0
0
Gemeenschapshuis
186
100%
117
117
110
110
Gemeenschapshuis
235
100%
175
175
167
167
Sportfaciliteiten
150
60%
92
55
84
52
Sportfaciliteiten
150
50%
70
35
57
28
Sportfaciliteiten
270
100%
207
207
198
198
Sportfaciliteiten
100
50%
75
38
67
33
Sportfaciliteiten
200
50%
148
74
136
68
Sportfaciliteiten
100
50%
85
42
75
38
15.917
1.347
13.843
1.172
46.162
23.081
36.594
18.297
54.158
46.162
23.081
36.594
18.297
245.821
62.079
24.428
50.437
19.469
Welzijn/zorg
Totaal garantstelling eerste in borgrangorde WSW (woningbouwverenigingen) Totaal garantstelling tweede borgrangorde (achtervang) Totaal
191.663
54.158
50%
Tot en met het boekjaar 2013 zijn geen bedragen betaald wegens verleende borgstellingen.
Jaarstukken 2013
147
PROGRAMMAREKENING
Jaarstukken 2013
148
Totaaloverzicht programmarekening (in € x 1.000)
Programma
Raming begrotingsjaar voor wijzigingen Lasten
Baten
Raming begrotingsjaar na wijzigingen
Saldo
Lasten
Baten
Realisatie begrotingsjaar na wijzigingen
Saldo
Lasten
Baten
Saldo
Bereikbaarheid en openbare ruimte
9.887
4.911
-4.976
10.842
5.864
-4.978
10.527
5.902
-4.625
Bestuur en dienstverlening
2.858
296
-2.562
2.875
296
-2.579
2.939
529
-2.410
Cultuur en ontspanning
3.105
832
-2.273
3.145
820
-2.325
3.295
864
-2.431
662
150
-512
688
151
-537
686
206
-480
2.122
2
-2.120
2.122
2
-2.120
2.073
13
-2.060
15.818
8.239
-7.579
16.311
8.486
-7.825
16.536
9.016
-7.520
Onderwijs en jeugd
3.397
335
-3.062
3.605
400
-3.205
3.405
348
-3.057
Ruimtelijke ontwikkeling en wonen
4.574
1.496
-3.078
4.552
1.608
-2.944
5.670
3.369
-2.301
25.489
51.578
26.089
25.464
51.643
26.179
27.298
52.062
24.764
67.912
67.839
-73
69.604
69.270
-334
72.429
72.309
-120
372
445
73
2.535
2.869
334
2.535
2.424
-111
68.284
68.284
0
72.139
72.139
0
74.964
74.733
-231
Economische ontwikkeling Integrale veiligheid Maatschappelijke ondersteuning
Algemene dekking Resultaat voor bestemming Reserves Resultaat na bestemming reserves
Jaarstukken 2013
149
TOELICHTING PROGRAMMAREKENING
Jaarstukken 2013
150
Bereikbaarheid en openbare ruimte Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Bereikbaarheid en openbare ruimte Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Lasten Begroot
Openbaar vervoer
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Saldo
Begroot werkelijk 15 51
174
138
36
17
32
69
72
-3
167
148
-19
Verkeer
262
235
27
0
0
0
27
Verlichting
286
297
-11
9
6
-3
-14
Parkeren
Wegen Bereikbaarheid Afval Begraafplaatsen Dierenoverlast en -bescherming Nutsvoorzieningen
-22
3.245
3.009
236
166
204
38
274
4.036
3.751
285
359
390
31
316
1.601
1.943
-342
1.902
2.214
312
-30
123
115
8
59
29
-30
-22
83
74
9
0
0
0
9
16
16
0
10
23
13
13
Plantsoenen
1.672
1.547
125
2
4
2
127
Riolering
-124
2.889
2.726
163
3.408
3.121
-287
Speelvoorzieningen
138
138
0
0
0
0
0
Waterbeheer
284
217
67
124
121
-3
64
6.806
6.776
30
5.505
5.512
7
37
10.842
10.527
315
5.864
5.902
38
353
Openbare ruimte Totaal programma Bereikbaarheid en openbare ruimte
Verklaring verschillen
Deelprogramma Bereikbaarheid Openbaar vervoer Voordeel lasten € 36.000, voordeel baten € 15.000 De lasten zijn lager dan geraamd door beperkt extern advies te vragen (€ 23.000) en lagere afschrijvingslast ten gevolge van verlengde afschrijvingstermijnen (€ 10.000). De extra baten bestaan uit een subsidie die nog is verkregen voor een project uit 2009 (€ 5.000) en een hogere subsidie voor Educatie en communicatie 2011 (€ 10.000). Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
Jaarstukken 2013
voordeel voordeel voordeel
€ € €
36.000 15.000 51.000
151
Parkeren Nadeel baten € 19.000 De inkomsten blijven achter bij de ramingen. Met dit structurele effect is in de begroting 2014 geen rekening gehouden. Saldo baten (structureel)
nadeel
€
19.000
Verkeer Voordeel lasten € 27.000 Op een aantal posten is extra voorzichtig met de middelen omgegaan waardoor bij elk onderdeel een besparing is ontstaan. O.a. verkeerscirculatieplan bestaande uit € 4.000 minder aan adviezen en € 7.000 minder door lagere afschrijvingslast ten gevolge van verlengde afschrijvingstermijnen, straatnaamborden € 8.000 en door minder deelname aan verkeersveiligheidsprojecten is minder subsidie verstrekt (€ 8.000). Saldo lasten (incidenteel)
voordeel
€
27.000
Wegen Voordeel lasten € 236.000, voordeel baten € 38.000 Het voordeel op de lasten is met name ontstaan door lagere kapitaallasten ten gevolge van verlenging afschrijvingstermijnen (-/- € 50.000) en uitgestelde uitvoering 3e deel Noordsingel (€ 288.000). Daarnaast is sprake van minder uitgaven inhuur derden (€ 24.000) en lagere stortkosten (€ 9.000). De afwikkeling van de inrichting van de Greune, Stepelo in de Hoeve en Hassinkbrink wonen en kinderdagverblijf laat een nadeel zien van € 33.000. Hier staat een voordeel op de baten tegenover voor hetzelfde bedrag. Het voordeel op de baten wordt voor € 33.000 veroorzaakt door een bijdrage vanuit de grondexploitatie voor de afwikkeling van de inrichting van de Greune, Stepelo in de Hoeve en Hassinkbrink wonen en kinderdagverblijf. Hier staat een nadeel op de lasten tegenover voor hetzelfde bedrag (per saldo budgettair neutraal). Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
voordeel voordeel voordeel
€ € €
236.000 38.000 274.000
Deelprogramma openbare ruimte Afval Nadeel lasten € 342.000, voordeel baten € 312.000 Het product afval is op begrotingsbasis in principe budgettair neutraal. Dit betekent dat de lasten worden verdisconteerd in de tarieven afval. Uitzondering hierop is de compensabele btw. De btw mag worden meegenomen in de tariefberekening, dus opbrengst verhogend terwijl de lasten exclusief btw worden geraamd voor zover deze compensabel is. Het verschil op het product betreft dus de compensabele btw. Op rekeningbasis wordt het verschil tussen baten en lasten (inclusief
Jaarstukken 2013
152
compensabele btw) verrekend met het egalisatiefonds. Het nadeel op de lasten is grotendeels ontstaan door niet begrote kwijtscheldingen en meer toegerekende uren dan geraamd. Omdat ten aanzien van deze posten geen sprake is van btw is op het product een nadeel van € 30.000 ontstaan omdat minder compensabele btw is gerealiseerd dan verwacht. Het voordeel op de baten wordt veroorzaakt door € 170.000 baten afvalstoffenheffing, € 150.000 niet begrote bijdrage afvalfonds en oud papier en € 15.000 lagere vergoeding Twence. Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
nadeel voordeel nadeel
€ € €
342.000 312.000 30.000
nadeel
€
30.000
Begraafplaatsen Nadeel baten € 30.000 De inkomsten blijven achter (minder begraven, meer cremeren). Saldo baten (structureel)
Plantsoenen Voordeel lasten € 125.000 Positief saldo door lagere afschrijvingslast ten gevolge van verlengde afschrijvingstermijnen (€ 15.000), efficiëntere bedrijfsvoering met inzet WWB-ers (€ 85.000), lagere stortkosten (€ 18.000) en lage kosten stormschade (€ 7.000). Saldo lasten (incidenteel)
voordeel
€
125.000
Riolering Voordeel lasten € 163.000 Het positieve saldo lasten wordt veroorzaakt doordat we m.b.t. groot onderhoud € 708.000 achter zijn gebleven ten opzichte van de planning in het GRP. Voor kwijtschelding, kapitaallasten is € 131.000 meer uitgegeven en voor inzet eigen personeel € 24.000 minder. Als gevolg van de egalisatie van baten en lasten is € 438.000 meer gedoteerd aan het egalisatiefonds riolering. De dotatie is in de lasten opgenomen. Nadeel baten € 287.000 Het negatieve saldo is ontstaan als gevolg van het nog niet gewijzigd hebben van de heffingsgrondslag, dat effect heeft op de heffing voor leegstaande panden ( € 109.000) en het in de begroting niet bijgestelde tarief als gevolg van het raadsamendement (€ 178.000). Voor het resultaat is het achterwege laten van deze bijstelling niet relevant, omdat het effect van minder baten met de egalisatievoorziening wordt gerealiseerd. Het resultaat per saldo is ontstaan doordat bij de dotatie rekening is gehouden met € 124.000 aan BTW die we niet terug kunnen laten vallen in de exploitatie. Door het achterblijven van groot onderhoud (€ 97.000) en investeringen (€ 27.000) zijn deze verwachte BTW-voordelen niet gerealiseerd. Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
Jaarstukken 2013
voordeel nadeel nadeel
€ € €
163.000 287.000 124.000
153
Waterbeheer Voordeel lasten € 67.000 Er is € 23.000 minder uitgegeven aan afschrijving ten gevolge van verlengde afschrijvingstermijnen en € 46.000 minder aan diensten door derden door werkzaamheden in eigen beheer. Saldo lasten (incidenteel)
Jaarstukken 2013
voordeel
€
67.000
154
Bestuur en Dienstverlening Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Bestuur en dienstverlening Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Begroot
Bezwaar en beroep
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
100
86
14
0
6
6
20
86
55
31
0
0
0
31
Gemeentebestuur
972
1.035
-63
0
175
175
112
Gemeenteraad
463
499
-36
0
0
0
-36
Intergemeentelijke zaken
76
79
-3
0
0
0
-3
Internationale contacten
25
24
1
1
3
2
3
Verkiezingen
25
23
2
0
0
0
2
1.747
1.801
-54
1
184
183
129
C ommunicatie
Bestuur Publiekszaken
1.128
1.138
-10
295
345
50
40
Dienstverlening
1.128
1.138
-10
295
345
50
40
Totaal programma Bestuur en dienstverlening
2.875
2.939
-64
296
529
233
169
Verklaring verschillen
Deelprogramma Bestuur Communicatie Voordeel lasten € 31.000 In totaal is er van het communicatiebudget voor 2013 € 31.000 euro over. Hoe komt dat? 1) 2) 3) 4) 5) 6)
Verantwoordingskrant college schuift naar 2014 Pagina’s raadsfracties in GemeenteNieuws niet gebruikt in 2013 Meevallende advertentie- en opmaakkosten Special “Arbeid” goedkoper dan begroot Kosten Haaksbergen Magazine vallen mee Kosten deelname GVOP (verplichte digitale overheidspublicaties) naar 2014 7) Meevallende kosten GemeenteNieuws -
€ € € € €
4.000 1.000 4.000 1.000 6.000
€ 6.000 € 9.000
Alle meevallers zijn incidenteel van aard. Stuk voor stuk kosten waarmee we in 2014 dus weer rekening moeten houden. Saldo lasten (incidenteel)
Jaarstukken 2013
voordeel
€
31.000
155
Gemeentebestuur Nadeel lasten € 63.000 Pensioen en wachtgeld Er heeft een correctie plaatsgevonden op de raming van wachtgeld van oud wethouders in de post voorzieningen. Dit leidt tot een voordeel in de lasten van € 19.000 op de post wethouders. Verzekeringen Het nadeel op de lasten wordt voor €102.000 verklaard door verschillende geleden schades. Een tweetal belangrijke schades betreft de schade aan de brandweerauto van € 67.000 en schade aan de slagboom bij de gemeentewerf van €16.000. Overige schades totaal € 19.000. Tegenover dit nadeel staat een voordeel door schade-uitkeringen van de verzekeringsmaatschappij. Overige verschillen Het resterende voordeel van € 20.000 betreft lagere loonkosten gemeentebestuur (€ 5.000), lagere premie’s voor collegeverzekeringen (€ 7.000) en besparingen op de kosten van de ondernemingsraad, kapitaallasten en diverse bedrijfsbenodigdheden (€ 8.000). Saldo lasten (incidenteel)
nadeel
€
63.000
Voordeel baten € 175.000 Pensioenen wethouders De verwachte pensioenuitkering van voormalige wethouders is in 2013 op basis van levensverwachting CBS herberekend. Daardoor is vrijval ontstaan van een deel van de voorziening wethouders pensioenen. Daarnaast is vrijval ontstaan door het overlijden van een oud wethouder. De vrijval bedraagt € 66.000. Verzekeringen Het voordeel wordt voor €109.000 verklaard door verschillende schade-uitkeringen welke niet waren begroot. Het gaat onder meer om de brandweerauto €76.000 en de schade aan de slagboom bij de gemeentewerf voor € 17.000. De ontvangen vergoedingen zijn hoger dan de gemaakte kosten voor herstel. Saldo baten (incidenteel)
voordeel
€ 175.000
Gemeenteraad Nadeel lasten € 36.000 Het nadeel wordt grotendeels veroorzaakt door een overschrijding van € 30.000 op de accountantskosten. Dit wordt veroorzaakt door meerwerk voor de controle op de Jaarrekening 2012 en de extra onderzoeksopdracht naar de rechtsgeldigheid van het krediet inzake de nieuwbouw van de brandweergarage. Saldo lasten (incidenteel)
Jaarstukken 2013
nadeel
€
36.000
156
Publiekszaken Voordeel baten € 50.000 Het voordeel wordt in hoofdzaak veroorzaakt door hogere inkomsten op de posten rijbewijzen (€ 16.000), paspoorten en identiteitskaarten(€ 6.000) dan vooraf op basis van historisch cijfermateriaal verwacht mocht worden. Ook de baten bij de posten Gemeentelijke bevolkingsadministratie(€ 7.000) en nationaliteitswetgeving (€ 7.000) waren wat hoger dan vooraf ingeschat. Saldo baten (incidenteel)
Jaarstukken 2013
voordeel
€
50.000
157
Cultuur en Ontspanning Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Cultuur en ontspanning Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Begroot
Bibliotheek
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
405
404
1
0
0
0
1
C ultuur
99
130
-31
37
37
0
-31
Lokale omroep
22
22
0
0
0
0
0
Monumenten
97
90
7
8
8
0
7
107
234
-127
0
57
57
-70
Muziekonderwijs Theater
390
390
0
0
0
0
0
Cultuur
1.120
1.270
-150
45
102
57
-93
Scholtenhagen
344
359
-15
1
0
-1
-16
Zwembad de Wilder
801
847
-46
512
517
5
-41
1.145
1.206
-61
513
517
4
-57
Sport algemeen
204
238
-34
24
62
38
4
Sportaccommodaties
676
581
95
238
183
-55
40
Sport
880
819
61
262
245
-17
44
3.145
3.295
-150
820
864
44
-106
Ontspanning
Totaal programma Cultuur en ontspanning
Verklaring verschillen
Deelprogramma cultuur Cultuur Nadeel lasten € 31.000 Het verschil ontstaat doordat in de begroting 2013 wel rekening is gehouden met inkomsten via provinciale subsidies voor de regeling cultuurarrangement en cultuureducatie, maar hier in 2013 geen uitgaven voor zijn begroot. Het gaat om een totaal bedrag van € 37.000,-. Het nadeel valt lager uit omdat in 2013 minder eenmalige projectsubsidies ad. € 6.000 zijn verstrekt. Het betreft hier structurele lasten, die in de begroting 2014 wel goed zijn verwerkt. Hiertegenover staan ook structurele inkomsten. Saldo lasten (incidenteel 2013)
Jaarstukken 2013
nadeel
€
31.000
158
Muziekonderwijs Nadeel lasten € 127.000 De werkelijke loonkosten van de muziekdocenten in gemeentelijke dienst over 2013 waren € 127.000. Voordeel baten € 57.000 De ontvangsten van de inleentarieven die de Stichting Muziekonderwijs Haaksbergen aan de gemeente betaalt, bedroegen € 57.000. De stichting betaalt de netto ingezette uren van de muziekdocenten. Verder bepalen en de gemeente en stichting niet de inzet van de muziekdocenten, de cursisten bepalen van wie men les wil hebben. Saldo lasten (structureel) Saldo baten (structureel) Totaal saldo 2013
nadeel voordeel nadeel
€ 127.000 € 57.000 € 70.000
Deelprogramma ontspanning Scholtenhagen Nadeel lasten € 15.000 De geplande financiering van het onderhoud aan gebouwen liep via het krediet renovatie gemeentelijke panden. Achteraf is gebleken, dat hier sprake was van groot onderhoud, dat volgens het BBV niet mag worden geactiveerd. Deze onderhoudskosten zijn daarom alsnog als onderhoudslast verantwoord. Saldo lasten (incidenteel 2013)
nadeel
€
15.000
Zwembad de Wilder Nadeel lasten € 46.000 De geplande financiering van het hoogst noodzakelijke onderhoud aan het zwembad liep via het krediet renovatie gemeentelijke panden. Achteraf is gebleken, dat hier sprake was van groot onderhoud, dat volgens het BBV niet mag worden geactiveerd. Deze onderhoudskosten zijn daarom alsnog als onderhoudslast verantwoord. Saldo lasten (incidenteel 2013)
nadeel
€
46.000
Deelprogramma sport Sport algemeen Nadeel lasten € 34.000 Het verschil is ontstaan door kosten inzet ondersteuning buurtsportcoachtraject en
Jaarstukken 2013
159
het overzetten van de subsidiegelden breedtesportimpuls naar 2014. Hier tegenover staan echter weer extra ontvangen baten, wat leidt tot een voordelig saldo van € 4.000.
Voordeel baten € 38.000 Het verschil ontstaat doordat in de begroting 2013 aan de inkomstenkant rekening is gehouden met een provinciale subsidie van € 24.000,- voor breedtesport. In 2013 is echter het gehele subsidiebedrag over 2013-2014 door de provincie uitbetaald. Dit leidt tot extra inkomsten die niet zijn begroot voor 2013. Het overig voordelig verschil betreft een restantsubsidie van 2012 dat is doorgeschoven naar 2013 t.b.v. het project buurtsportcoaches. Dit leidt tot een voordeel van € 13.000. Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
nadeel voordeel voordeel
€ € €
34.000 38.000 4.000
Sportaccommodaties Voordeel lasten € 95.000 Het verschil ontstaat met name door een lagere doorberekening van kapitaallasten (€ 75.000) en lagere onderhoudskosten van de sportvelden (€ 20.000). De lagere kapitaallasten zijn het gevolg van de herziening van afschrijvingstermijn van al in gebruik genomen investeringen. Doordat we in 2013 bij drie sportvelden een toplaagrenovatie hebben uitgevoerd heeft dit automatisch geleid tot lagere onderhoudskosten. De bezuinigingstaakstelling ad. € 3.500 is gerealiseerd. Nadeel baten € 55.000 Dit verschil is ontstaan doordat in 2013 een correctie heeft plaatsgevonden over de kosten bewegingsonderwijs die bij het Assink in rekening zijn gebracht. Dit heeft met terugwerkende kracht plaatsgevonden over de jaren 2011, 2012 en 2013. Dit leidt tot incidenteel lagere inkomsten over 2013. Saldo lasten (structureel) Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
Jaarstukken 2013
voordeel voordeel nadeel voordeel
€ € € €
75.000 20.000 55.000 40.000
160
Economische Ontwikkeling Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Economische ontwikkeling Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Begroot
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
Markt
118
139
-21
117
137
20
-1
Detailhandel
118
139
-21
117
137
20
-1
Revitalisering bedrijventerreinen
159
158
1
0
48
48
49
Economische ontwikkeling
159
158
1
0
48
48
49
Evenementen
112
111
1
0
0
0
1
Recreatie en toerisme
189
167
22
18
4
-14
8
Toeristische fietspaden
35
36
-1
16
17
1
0
VVV
75
75
0
0
0
0
0
Toerisme en recreatie
411
389
22
34
21
-13
9
Totaal programma Economische ontwikkeling
688
686
2
151
206
55
57
Verklaring verschillen
Deelprogramma detailhandel Markt Nadeel lasten € 21.000, voordeel baten € 20.000 Het deelprogramma markt bestaat uit inkomsten en uitgaven van het marktterrein. De inkomsten betreffen de marktgelden voor de losse standplaatshouders en een vergoeding voor energie- en water van de gebruikers van het marktterrein. De uitgaven betreffende onkosten voor energie en water. Daarnaast zijn de inkomsten en uitgaven “heffing bedrijven investeringszone Centrum Haaksbergen” binnen dit programma opgenomen. Onder inhouding van de inningskosten worden alle baten aan het ondernemersfonds overgemaakt. De baten én lasten bedragen € 19.000,- meer dan begroot en daarmee zijn de verschillen budgettair neutraal. Saldo lasten (structureel) Saldo baten (structureel) Totaal saldo 2013
Jaarstukken 2013
nadeel voordeel nadeel
€ € €
21.000 20.000 1.000
161
Deelprogramma economische ontwikkeling Revitalisering Bedrijventerreinen Voordeel baten € 48.000 In 2013 is de subsidie voor de revitalisering ’t Varck West definitief door de provincie vastgesteld. Dit heeft bij de afrekening een positief saldo opgeleverd van € 48.000,Saldo baten (incidenteel)
voordeel
€
48.000
Deelprogramma toerisme en recreatie Recreatie en toerisme Voordeel lasten € 22.000 Er is een incidentele onderschrijding bij de lasten en een geringere onderschrijding bij de opbrengsten. Dit komt doordat het project van de leer-en kijkwerkplaats nog niet is afgerond en daardoor de financiële afrekeningen met de MBS en de provincie nog niet hebben plaatsgevonden. Saldo lasten (incidenteel /structureel)
Jaarstukken 2013
voordeel
€
22.000
162
Integrale Veiligheid Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Integrale veiligheid Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Begroot
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
Handhaving uitvoering
447
422
25
0
10
10
35
Handhaving
447
422
25
0
10
10
35
1.205
1.192
13
0
0
0
13
350
339
11
2
2
0
11
Rampenbestrijding
38
38
0
0
0
0
0
Bijzondere wetten en APV
82
82
0
0
1
1
1
Veiligheid
1.675
1.651
24
2
3
1
25
Totaal programma Integrale veiligheid
2.122
2.073
49
2
13
11
60
Brandweer Openbare orde en veiligheid
Verklaring verschillen
Deelprogramma handhaving Handhaving uitvoering Voordeel lasten € 25.000 In de begroting 2013 zijn de structurele kosten voor de deelname en inzet van de RUDtwente en het opleiden van eigen personeel, om te gaan voldoen aan de landelijke kwaliteitscriteria, opgenomen. De kosten voor de verplichte afname van de producten zijn in de loop van 2013 duidelijk geworden. Anders dan in de begroting opgenomen zijn meer taken door eigen personeel uitgevoerd. De opgenomen kosten voor de opleiding van eigen personeel zijn ingezet voor het in beeld brengen van de benodigde aanvullende opleidingen voor het voldoen aan de kwaliteitscriteria. Het totaalbeeld wordt verwacht in het eerste kwartaal van 2014. Saldo lasten (incidenteel)
Jaarstukken 2013
voordeel
€
25.000
163
Maatschappelijke Ondersteuning Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Maatschappelijke ondersteuning Deelprogramma/product Minimazorg Werk en inkomen Minima Bijzondere groepen (7-9)
(in € x 1.000)
Lasten
Begroot
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
576
608
-32
40
37
-3
-35
9.541
9.426
115
7.790
7.982
192
307
10.117
10.034
83
7.830
8.019
189
272
118
136
-18
0
0
0
-18
Gezondheidszorg
1.143
1.134
9
0
0
0
9
Individuele voorzieningen (6)
3.480
3.463
17
595
575
-20
-3
Jeugd (2) (onderdeel in WMO)
369
368
1
0
0
0
1
Leefbaarheid en sociale samenhang (1)
828
1.091
-263
72
352
280
17
3
93
-90
-43
48
91
1
Minderheden Vrijwilligerswerk & Mantelzorg (4)
102
99
3
0
0
0
3
Welzijnswerk
151
118
33
32
22
-10
23
6.194
6.502
-308
656
997
341
33
16.311
16.536
-225
8.486
9.016
530
305
WMO Totaal programma Maatschappelijke ondersteuning
Verklaring verschillen
Deelprogramma minima Minimazorg Er is een toename van de uitgaven bijzondere bijstand, omdat de doelgroep die voor bijzondere bijstand in aanmerking komt groter is geworden als gevolg van de economische crisis. Naar onze verwachting is er sprake van een structurele toename van de uitgaven bijzondere bijstand. Dit laatste is een landelijke ontwikkeling en daarom heeft het Rijk landelijk € 19 miljoen extra in het gemeentefonds beschikbaar gesteld voor armoedebestrijding. In Haaksbergen is deze extra rijksbijdrage echter niet in de begroting op het product minimazorg opgenomen. Tegenover bovengenoemde extra uitgaven staat een voordeel op schuldhulpverlening, omdat er minder uitvoeringskosten zijn gemaakt voor hulp aan zelfstandigen en het minimafonds laat ook een klein voordeel zien. Bij de baten is er een voordeel ontstaan door een actiever invorderingsbeleid, waardoor er een afname is van het aantal dubieuze debiteuren.
Jaarstukken 2013
164
Nadeel lasten € 32.000 In het kader van de Bijzondere bijstand is een bedrag van € 65.000 meer uitgegeven dan was begroot. De reden hiervan is dat de doelgroep die voor deze regeling in aanmerking komt, is gegroeid. Er is sprake van een structurele toename. Er is een voordeel ontstaan van € 15.000. De reden hiervan is dat in het kader van de schuldhulpverlening geen kosten zijn gemaakt voor advisering en begeleiding door het ROZ ten behoeve van de uitvoering BBZ. Daarnaast wijken op het onderdeel borgstellingen de lasten in de begroting met € 15.000 nadelig af ten opzichte van de rekening. In het kader van het minimabeleid is € 3.000 minder uitgegeven dan begroot. Saldo lasten (structureel)
nadeel
€
32.000
Werk en inkomen Voordeel lasten € 115.000 Er is een flink voordeel op Werk en Inkomen, omdat de totale jaarlijkse rijksbijdrage flink hoger is dan begroot. In onze begroting waren wij uitgegaan van voorlopige cijfers van het ministerie, maar de definitieve rijksbijdrage wordt pas in het laatste kwartaal van het lopende jaar definitief. Bij het vaststellen van onze begroting beschikten wij dus nog niet over de definitieve cijfers en moesten wij begroten op basis van voorlopige indicaties. Bij de lasten is er een voordeel op het onderdeel werkgelegenheid, omdat niet de volledige rijksbijdrage hebben gebruikt voor re-integratie. Dit incidentele voordeel is ingezet voor de loonkosten van consulenten die re-integratie werkzaamheden hebben uitgevoerd (dit is toegestaan volgens de regeling). Op het onderdeel “Wwb ” bedraagt het voordeel € 14.000. Op het onderdeel ” werkgelegenheid” bedraagt het voordeel € 138.000. De consulenten die direct met de cliënten werken aan hun arbeidsreïntegratie zijn aan dit budget gekoppeld. Dit betekent dat de loonkosten van de consulenten hieruit gefinancierd worden. Op het onderdeel BBZ bedraagt het nadeel € 38.000. Dit heeft te maken met een bedrag van € 25.000 aan hogere onderzoekskosten en een bedrag van € 13.000 aan hogere verstrekking en van kredieten en uitkeringen voor levensonderhoud. Het onderdeel “Sociale Werkvoorziening” heeft een nadeel van € 8.000. Dit komt omdat de bijdrage aan Hameland voor de uitvoering van de WSW hoger is uitgevallen. Daarentegen is de bijdrage in het tekort van Hameland meegevallen. Het voordeel op het onderdeel “Algemene kosten” bedraagt per saldo € 9.000. Dit komt door een vrijval van een bedrag ad € 90.000 uit de voorziening dubieuze debiteuren omdat het aantal dubieuze debiteuren is verminderd door een actiever invorderingsbeleid. Er zijn minder kosten gemaakt voor kantoorbehoeften en lidmaatschap, waardoor € 5.000 voordeel is ontstaan. Op het onderdeel “Algemene kosten” zijn verder nog de volgende nadelen te noemen. Extra uitgaven in het kader van de samenwerking met Hengelo, zijnde € 65.000 en inhuur van personeel, zijnde € 21.000. Voordeel baten € 192.000 Op het onderdeel Wwb is o.a. door een actief invorderingsbeleid een bedrag van meer ontvangen.
Jaarstukken 2013
€ 8.000
165
Op het onderdeel BBZ is totaal € 34.000 aan nadeel ontstaan. Dit bedrag bestaat uit een bedrag van € 12.000 omdat door de invoering van de systematiek “normbaten” de Rijksbijdrage is verlaagd. Daarnaast is er een bedrag van € 22.000 minder ontvangen aan rente en aflossingen. De Rijksbijdrage re-integratie (werkdeel) is met bijna € 2.000 gestegen. De definitieve Rijksbijdrage (o.a. door de overdracht taakstelling) en de Rijksbijdrage voor bonussen begeleid werken zijn hoger dan begroot. Totaal bedraagt het voordeel € 177.000. Op het onderdeel algemene kosten is de Rijksbijdrage voor het inkomensdeel met gestegen. Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
voordeel voordeel voordeel
€ 40.000
€ 115.000 € 192.000 € 307.000
Deelprogramma wmo Bijzondere Groepen
Nadeel lasten € 18.000 De overschrijding heeft betrekking op het onderdeel bemoeizorg. Er is niet zozeer een stijgende tendens in aanmeldingen bemoeizorg te zien, maar de intensiteit en de duur van trajecten per individu neemt toe en daarmee de kosten. Het betreft 18 trajecten (9 trajecten Mediant en 9 trajecten Tactus). Er volgt een breder overleg met medewerkers van het bemoeizorgteam Mediant en de procesmanager Ketenunit Zorg en Veiligheid om te analyseren wat nu de feiten en trends zijn over een bepaalde periode om op die manier eventuele consequenties in beeld te krijgen die input kunnen zijn voor toekomstig bemoeizorgbeleid van de gemeente.
Saldo lasten (structureel)
nadeel
€
18.000
Individuele Voorzieningen Per saldo (lasten / baten) is er op voorzieningenniveau geen verschil zichtbaar tussen de huishoudelijke hulp en de individuele voorzieningen. Het verschil tussen hetgeen is begroot en is uitgegeven is nihil. Voordeel lasten € 17.000 Aan individuele voorzieningen (rolstoelen, vervoer en woningaanpassingen) werd € 7.000 minder uitgegeven dan begroot. Aan (medische) adviezen derden werd € 10.000 minder uitgegeven. Verder werd € 3.000 minder verstrekt aan huishoudelijke hulp. Totaal op voorzieningenniveau € 20.000. Daarnaast hebben we in 2013 een extra budget van € 54.000 ontvangen voor de invoeringskosten van de transitie AWBZ (baten). Dit budget is gebruikt voor extra beleidsontwikkeling, waarvan o.a.
Jaarstukken 2013
166
externe beleidscapaciteit is ingehuurd. De totale lasten over 2013 bedroegen ongeveer € 57.000. Dit maakt een nadeel van totaal € 3.000. Nadeel baten € 20.000 De ontvangen eigen bijdrage voor individuele voorzieningen en huishoudelijke hulp bedroeg € 7.000 meer dan begroot. De teruggave btw (na verrekening kosten invordering) viel lager uit. Verder was de ontvangen eigen bijdrage collectief Wmo-vervoer lager dan geraamd. De btw en de eigen bijdrage collectief Wmo-vervoer bedroegen € 27.000. Totaal op voorzieningenniveau een nadeel van € 20.000.
Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
voordeel nadeel nadeel
€ € €
17.000 20.000 3.000
Leefbaarheid en sociale samenhang
Nadeel lasten € 263.000 De lasten zijn ook hoger omdat wij uitvoering hebben gegeven aan de projecten waarvoor wij subsidie hebben ontvangen o.a. implementatie en inrichting van de Noaberpoort en een onderzoek naar de mogelijkheden voor een kulturhus. De lasten bedroegen € 225.000 meer dan begroot. Voor de ontwikkeling van “prestatieafspraken” is een bedrag van € 56.000 meer uitgegeven dan begroot. Dit project loopt door in 2015. Om deze reden hebben we middelen van 2012 - 2013 overgeheveld naar 2014. Er is een werkproces beschreven voor de klussendienst en hier wordt in de Noaberpoort uitvoering aangegeven door gastvrouwen en medewerkers van de Noaberpoort binnen hun huidige uren. De uitgaven op de post “woonservicediensten” zijn daardoor € 27.000 lager uitgevallen. Op ouderenzorg werd € 10.000 meer uitgegeven voor kosten Mediant. Voordeel baten € 280.000 De baten zijn hoger door meerdere subsidies die wij ontvangen hebben van de Provincie Overijssel ten behoeve van de kulturhusontwikkeling, 1 loketgedachte (€ 198.000) en de ontwikkeling van woonservicezones (€ 56.000,-). Tevens hebben wij een subsidie van het Oranjefonds (€ 26.000 ) ontvangen voor de inrichting van de Noaberpoort. Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
nadeel voordeel voordeel
€ 263.000 € 280.000 € 17.000
Minderheden Nadeel lasten € 90.000, voordeel baten € 91.000 Verschillende budgetten op het gebied van opvang / statushouders / culturele minderheden en inburgering zijn samengevoegd. De werkelijke uitgaven waren nagenoeg gelijk aan de inkomsten. Saldo lasten (incidenteel)
Jaarstukken 2013
nadeel
€
90.000
167
Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
voordeel voordeel
€ €
91.000 1.000
Welzijnswerk Voordeel lasten € 33.000 Uit het budget worden normsubsidies voor kunst en cultuur bekostigd. Sinds 2012 worden de normsubsidies meteen vastgesteld en daardoor ook meteen volledig betaald. In 2012 hebben betalingen plaatsgevonden van de volledige normsubsidies over 2012 én restantbetalingen van 20% subsidie over 2011. Daarvoor was extra budget nodig. Dat extra budget blijkt in 2013 niet nodig te zijn geweest, waardoor een positief saldo is ontstaan van € 33.000. Saldo lasten (incidenteel)
Jaarstukken 2013
voordeel
€
33.000
168
Onderwijs en Jeugd Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Onderwijs en jeugd Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Begroot
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
Jeugd
651
602
49
131
138
7
56
Jeugd
651
602
49
131
138
7
56
1.235
1.274
-39
0
1
1
-38
Leerlingenvervoer
459
421
38
1
4
3
41
Lokaal onderwijsbeleid
636
566
70
64
74
10
80
Materiële instandhouding
484
477
7
72
70
-2
5
8
5
3
0
0
0
3
132
60
72
132
61
-71
1
Onderwijs
2.954
2.803
151
269
210
-59
92
Totaal programma Onderwijs en jeugd
3.605
3.405
200
400
348
-52
148
Basisonderwijs openbaar IHP
Speciaal onderwijs Volwassen/basiseducatie
Verklaring verschillen
Deelprogramma jeugd Jeugd Voordeel lasten € 49.000 In 2013 is er geen beroep gedaan op de Verordening stimuleringssubsidie jongerenparticipatie. Het bijbehorende budget ad € 4.000 is daarom ook niet gebruikt. Wij hebben een bedrag van bijna € 10.000 teruggevorderd van de GGD in verband met niet uitgevoerde inzet in “Loes” in 2012. Tevens is de bijdrage aan de GGD voor het adolescentencontactmoment ruim € 16.000 lager uitgevallen dan verwacht. De GGD heeft 2013 gebruikt om op enkele scholen proef te draaien en voert het contactmoment nog niet in alle gemeenten uit. Hieraan zijn daarom lagere kosten verbonden. Verder hebben wij ongeveer € 5.000 minder dan begroot uitgegeven aan preventieactiviteiten, overigens zonder dat dit ten koste is gegaan van de afgesproken activiteiten. Dit bedrag bestaat uit minder uitgaven voor Halt, Tactus en Artikel 1. Daarnaast hebben wij dit jaar niet het gehele invoeringsbudget voor de decentralisatie jeugdzorg gebruikt; een bedrag van € 17.000 is niet uitgegeven. Wij hebben behoedzaam geopereerd wat geleid heeft tot dit overschot. Daarentegen zijn de invoeringskosten decentralisatie AWBZ (programma Maatschappelijke Ondersteuning) € 3.000 hoger dan de rijksbijdrage. Ten slotte hebben wij op diverse andere posten te maken met voor- en nadelen die in totaal tot een nadeel van circa € 2.000 leiden. Saldo lasten (incidenteel)
Jaarstukken 2013
voordeel
€
49.000
169
Deelprogramma onderwijs Basisonderwijs openbaar IHP Nadeel lasten € 39.000
Enkele vaste lasten, met name energie- en waterverbruik en de premies van verzekeringen zijn niet binnen de ramingen gebleven (nadeel € 7.000). In de exploitatiesfeer is een voordeel van € 17.000 ontstaan omdat als gevolg van het onderzoek naar de herschikking en herontwikkeling schoollocaties minimaal onderhoud aan schoolgebouwen is verricht. Hierdoor is ook een matiging opgetreden in de kosten van adviezen en diensten van derden (€ 9.000). Als gevolg van de wijzigingen in de afschrijvingstermijnen van lopende investeringen is een voordeel op kapitaallasten ontstaan van € 21.000. Daarnaast is een activum (beveiliging scholen) hier verantwoord, terwijl dit element in de begroting onder lokaal onderwijsbeleid was gerangschikt. Het nadelige (verschuivings)effect hiervan is € 79.000. Verschillen m.b.t. kapitaallasten zijn onderdeel van een budgettair neutrale kostentoerekening, waarvan de tegenhanger in de kostenplaatsen bij algemene dekking is te vinden. Saldo lasten (incidenteel) Saldo lasten (structureel)
voordeel nadeel
€ €
19.000 58.000
Leerlingenvervoer Voordeel lasten € 38.000 Gezamenlijke aanbesteding aangepast leerlingenvervoer met de 4 Achterhoekse gemeenten heeft voordelig uitgepakt. Daarnaast is bij het afgeven van de beschikkingen leerlingenvervoer selectiever beoordeeld of kinderen in plaats van het aangepast vervoer van het openbaar vervoer gebruik konden maken. Gevolg daarvan is geweest dat er meer kinderen van het openbaar vervoer gebruik zijn gaan maken. In financieel opzicht heeft dat er toe geleid dat er een overschrijding van de kosten openbaar vervoer (€ 13.000) heeft plaatsgevonden en een voordeel op aangepast vervoer (€ 51.000). Saldo lasten (incidenteel)
voordeel
€
38.000
Lokaal onderwijsbeleid Voordeel lasten € 70.000 Een activum (beveiliging scholen) is verantwoord onder het product basisonderwijs openbaar IHP. Dit element was ten tijde van de begroting onder lokaal onderwijsbeleid gerangschikt. Het voordelige (verschuivings)effect hiervan is € 79.000. De in eerste instantie doorgevoerde bezuiniging op schoolzwemmen is na raadsbesluit niet voldoende gecorrigeerd. Het gevolg hiervan is dat de werkelijke kosten voor het schoolzwemmen (inclusief vervoer) met bijna € 9.000 hoger zijn uitgevallen. Saldo lasten (incidenteel) Saldo lasten (structureel)
Jaarstukken 2013
nadeel voordeel
€ €
9.000 79.000
170
Volwassen/Basiseducatie Voordeel lasten € 72.000, nadeel baten € 71.000 Betreft hier tussentijdse bijstelling inkomsten rijk en daar tegenover staande uitgaven. Resulteert in saldo van € 1.000 (incidenteel). Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
Jaarstukken 2013
voordeel nadeel voordeel
€ € €
72.000 71.000 1.000
171
Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Ruimtelijke ontwikkeling en wonen Deelprogramma/product
(in € x 1.000)
Lasten Begroot
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
Plattelandsontwikkeling
436
676
-240
90
355
265
25
Plattelandsontwikkeling
436
676
-240
90
355
265
25
Bouwgrondexploitatie
255
1.560
-1.305
0
1.527
1.527
222
Ruimtelijke ordening
875
820
55
275
306
31
86
Stedelijke ontwikkeling
644
47
597
164
0
-164
433
Vastgoedexploitatie
836
947
-111
386
404
18
-93
2.610
3.374
-764
825
2.237
1.412
648
1.380
1.370
10
542
451
-91
-81
126
250
-124
151
326
175
51
Wonen
1.506
1.620
-114
693
777
84
-30
Totaal programma Ruimtelijke ontwikkeling en wonen
4.552
5.670
-1.118
1.608
3.369
1.761
643
Ruimtelijke ontwikkeling Vergunningen Wonen en Bouwen
Verklaring verschillen
Deelprogramma plattelandsontwikkeling Plattelandsontwikkeling
Nadeel lasten € 240.000, voordeel baten € 265.000 Voor het PMJP -programma 2007 tot en met 2013 hebben wij afgelopen jaren voorschotten op subsidies van de provincie Overijssel ontvangen. Deze ontvangen subsidies moeten ingezet worden voor afgesproken PMJP-projecten. Omdat het programma tot en met 2013 loopt worden de projecten in verschillende jaren gerealiseerd. Bij het opstellen van de begroting hebben wij de lasten en baten voor het deelprogramma Plattelandsontwikkeling begroot op basis van de op dat moment bekende gegevens. Mede doordat op dat moment de hoogte van de gereserveerde gelden uit voorgaande jaren en de hoogte van de PMJP-afrekeningen over voorgaande jaren en de voorschotten over 2013 nog niet bekend waren, zijn er verschillen met de begrote lasten en baten ontstaan. Aan de lastenkant verklaart dit het verschil van € 240.000 en aan de batenkant het verschil van € 265.000. Het totale resultaat van het deelprogramma Plattelandsontwikkeling sluit in 2013 € 25.000 positief incidenteel.
Jaarstukken 2013
172
Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
nadeel voordeel voordeel
€ 240.000 € 265.000 € 25.000
Deelprogramma ruimtelijke ontwikkeling Bouwgrondexploitatie Nadeel lasten € 1.305.000, voordeel baten € 1.527.000 Tegenover verliesneming (€ 58.000) op het Marktplan en (€ 125.000) kantorenlocatie Hassinkbrink staat winstneming (€ 240.000) m.b.t. Veldkamphof en positieve bijstelling van de verliesvoorziening Frankenhuis (56.000). Per saldo een voordeel van € 114.000. Daarnaast is een voordeel van € 109.000 gerealiseerd doordat als exploitatieverlies geraamde uren niet als last op dit product zijn verantwoord. In de paragraaf grondbeleid wordt nader ingegaan op de resultaten van de bouwgrondexploitatie. Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
nadeel voordeel voordeel
€1.305.000 €1.527.000 € 222.000
Ruimtelijke Ordening Voordeel lasten € 55.000, voordeel baten € 31.000 Het verschil op de baten van € 31.000 is met name veroorzaakt door de ontvangen inkomsten voor de verkoop van grond nabij Westsingel 15 aan Hulshof (€ 21.000) en de extra subsidie van de provincie Overijssel voor de deeluitwerking verbetering ruimtelijke kwaliteit routing Museum Buurt Spoorweg in het kader van de structuurvisie (€ 15.000). Aan de uitgavenkant hebben wij onder andere voor € 15.000 extra kosten gemaakt voor het uitwerken van deze deeluitwerking. Dit nadeel wordt gecompenseerd door een voordeel van € 68.000 op de kapitaallasten dat veroorzaakt wordt door een verlenging van de verschillende afschrijvingstermijnen. Het saldo van de uitgaven komt hiermee op € 55.000 positief. Het totale resultaat van het deelprogramma Ruimtelijke ordening sluit in 2013 € 86.000 positief incidenteel. Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
voordeel voordeel voordeel
€ € €
55.000 31.000 86.000
Stedelijke ontwikkeling Voordeel lasten € 597.000, nadeel baten € 164.000
Kop Parallelweg
Jaarstukken 2013
173
Het project Kop Parallelweg is al enkele jaren in uitvoering. In totaal is er voor de uitvoering van het totale project een budget van € 1.415.000 beschikbaar. Bestaande uit een bedrag van € 665.000 aan subsidie van de provincie Overijssel (€480.000 ontvangen) en € 750.000 aan bijdrage van de gemeente (reserve Essentgelden). Doordat de uitvoering van het project wat vertraging heeft opgelopen is er dit jaar geen geld uitgegeven. In 2014 zal het project naar verwachting worden afgerond. Alle nog beschikbare gelden ad € 609.000 worden volgend jaar ingezet voor de afronding van het project. Hiertoe wordt voorgesteld via de resultaatbestemming 2013 een budget over te hevelen van € 609.000 en dit te dekken uit de nog te ontvangen Provinciale bijdrage voor € 185.000 en voor € 424.000 uit de reserve Essentgelden (budgettair neutraal). Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
voordeel nadeel voordeel
€ 597.000 € 164.000 € 433.000
Vastgoedexploitatie Nadeel lasten € 111.000, voordeel baten € 18.000 Belangrijkste oorzaken die hebben geleid tot een nadeel in de lasten van € 111.000: Afboeking locatie Blankenburgerstraat 38 van € 157.000 (incidenteel) De boekwaarde per 31 december 2013 van het pand aan de Blankenburgerstraat 38 bedraagt € 342.000. In 2013 heeft uw gemeenteraad kaders vastgesteld voor de herontwikkeling van deze locatie. Naar aanleiding hiervan hebben wij een intentieovereenkomst getekend met de ontwikkelaar, waarin wij afspraken hebben gemaakt om te komen tot een definitief ontwerp en een definitieve koopovereenkomst. Bij deze koopovereenkomst geldt als uitgangspunt dat de grondprijs residueel wordt berekend en niet lager is dan € 200.000. In januari 2014 is de sloop van het pand afgerond. De kosten van deze sloop en de bijbehorende onderzoeken bedragen circa € 60.000,-. De provincie Overijssel heeft een subsidie Kwaliteit Stedelijke Leefomgeving verstrekt, waarvan 75% van deze kosten kunnen worden betaald. De restant kosten, zijnde € 15.000,-, moeten door de gemeente worden betaald. Gezien bovenstaande is het noodzakelijk om de locatie Blankenburgerstraat 38 af te boeken tot € 185.000,-. Meer onderhoud gemeentelijke panden van € 30.000 (incidenteel) Als gevolg van het leegspelen (o.a. Veldkampstraat) hebben wij het dagelijks en contract onderhoud voor niet meer gebruikte panden zoveel mogelijk beperkt. Het gebouw waarin de scouting De Klomp is gehuisvest is overgedragen aan de scouting. Volgens afspraak zou de gemeente nog een deel van het achterstallig onderhoud voor haar rekening nemen. Aan en in het gebouw van de Wilder hebben hoogst noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden plaatsgevonden. De geplande financiering van het onderhoud aan het scoutinggebouw en zwembad liepen via het krediet renovatie gemeentelijke panden. Achteraf is gebleken, dat hier sprake was van groot onderhoud, dat volgens het BBV niet mag worden geactiveerd. Deze onderhoudskosten zijn daarom alsnog als onderhoudslast verantwoord. Voordeel kapitaallasten theater De Kappen van € 46.000 Het voordeel op de kapitaallasten van theater de Kappen is ontstaan door het verlengen van de afschrijvingstermijn van 25 naar 40 jaar. Belangrijkste oorzaken die hebben geleid tot een voordeel in de baten van € 18.000: Huurinkomsten A. Brouwerstraat 10 van € 18.000 De huurovereenkomst met ’t Iemenschoer voor het jongerenwerk is voor 2013 verlengd. Deze huurinkomsten waren niet begroot. Subsidie plaatsen schuifdeuren sporthal De Els van € 15.000 In 2012 zijn elektrische schuifdeuren geplaatst in sporthal De Els. In 2013 hebben wij van de provincie Overijssel een subsidie van € 15.000,- ontvangen omdat de toegankelijkheid van de
Jaarstukken 2013
174
sporthal is verbeterd. -
Minder huurinkomsten gemeentelijke panden van € 18.000 Als gevolg van het leegspelen (Veldkampstraat), verkoop (scouting De Klomp) en huurverlaging (Kinderopvang Los Hoes) van gemeentelijke panden hebben wij minder huurinkomsten ontvangen.
Saldo lasten (incidenteel € 157.000 N/structureel € 46.000 V) nadeel Saldo baten (incidenteel € 36.000 V /structureel € 18.000 N) voordeel Totaal saldo 2013 nadeel
€ 111.000 € 18.000 € 93.000
Deelprogramma wonen Vergunningen Nadeel baten € 91.000 In de begroting is voor 2013 rekening gehouden met legesinkomsten die zijn gebaseerd op de ingediende aanvragen in voorgaande jaren. In 2013 heeft de positieve ontwikkeling op dit vlak, die zich met name in 2012 voor deed, zich niet doorgezet. Als gevolg hiervan is er sprake van een minderopbrengst van € 91.000. Op dit moment is de verwachting dat deze ontwikkeling met negatieve financiële gevolgen zich de komende jaren zal voortzetten. De minderopbrengst is dan ook structureel van aard. In de begroting 2014 is nog geen rekening gehouden met dit structurele nadeel. Saldo baten (structureel)
nadeel
€
91.000
Wonen en bouwen Nadeel lasten € 124.000, voordeel baten € 175.000 We hebben € 450.000 (voorschot) ontvangen van de provincie Overijssel voor energiebesparende maatregelen aan woningen voor de jaren 2012 tot en met 2014. In 2013 hebben wij van dit bedrag € 175.000 aan energiebesparende maatregelen uitgegeven. Bij het opstellen van de begroting hebben wij de lasten en baten voor het deelprogramma Wonen en Bouwen begroot op basis van de op dat moment bekende gegevens. Mede doordat op dat moment de hoogte van de gereserveerde gelden uit voorgaande jaren en de hoogte van de energiebesparende maatregelen over het jaar 2012 nog niet bekend waren, zijn er verschillen met de begrote lasten en baten ontstaan. Het verschil in de baten en de lasten voor de energiebesparende maatregelen bedraagt voor beide onderdelen € 175.000. Dit bedrag heeft geen invloed op het saldo. Aan de lastenkant hebben wij daarnaast een voordeel van € 51.000. Dit komt doordat het opgenomen bedrag voor de startersleningen via de balans verantwoord moet worden (vorderingen). Op termijn komt dit bedrag van de leningen terug naar de gemeente. Het resultaat van het deelprogramma Wonen en Bouwen is € 51.000 positief (incidenteel). Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
Jaarstukken 2013
nadeel voordeel voordeel
€ 124.000 € 175.000 € 51.000
175
Algemene Dekkingsmiddelen Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013 Lasten
Algemene dekking Deelprogramma/product Algemene baten en lasten
Begroot
Kostenplaatsen (afdelingen) Leningen en beleggingen
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Werkelijk
Saldo Begroot werkelijk
Saldo
-564
852
-1.416
473
1.105
632
-784
0
0
0
21.233
21.505
272
272
Algemene uitkering gemeentefonds Belastingen/rechten
(in € x 1.000)
514
571
-57
4.347
4.360
13
-44
25.482
25.843
-361
25.365
24.875
-490
-851
32
32
0
225
217
-8
-8
Algemene dekking
25.464
27.298
-1.834
51.643
52.062
419
-1.415
Totaal Algemene dekking
25.464
27.298
-1.834
51.643
52.062
419
-1.415
Verklaring verschillen Deelprogramma algemene dekking Algemene baten en lasten Nadeel lasten € 1.543.000, voordeel baten € 632.000 Het nadeel op de lasten wordt veroorzaakt door: • Vormen van een voorziening voor dubieuze debiteuren • Belastingclaim • Niet aanwenden post onvoorzien • Bezuinigingstaakstelling • Afboeking activa brandweer • Niet gerealiseerd btw-voordeel sport • Overig Totaal
€ 407.000 € 285.000 € 60.000 -/€ 129.000 € 626.000 € 25.000 € 4.000 € 1.416.000
De € 407.000 wordt met name veroorzaakt door de huurachterstand van de Wilder ad € 313.000 waarvoor een voorziening is getroffen vanwege verwachte oninbaarheid. Ook de vordering op ’t Iemenschoer betreffende loonkosten muziekdocenten welke in loondienst van de gemeente zijn, is voor 50% voorzien (€40.000). In verband met het faillissement van een kinderdagverblijf is een vordering van € 26.000 voorzien. Het boekenonderzoek van de Belastingdienst heeft geleid tot een naheffingsaanslag btw van € 127.000 en een naheffingsaanslag compensabele btw van € 158.000. De naheffingsaanslag btw heeft betrekking op de detachering van de muziekdocenten. Over de in rekening gebrachte loonkosten is volgens de Belastingdienst ten onrechte geen btw in rekening gebracht. De naheffingsaanslag compensabele btw betreft ten onrechte geclaimde compensabele btw op verschillende onderdelen. Tegen deze naheffingsaanslag zal ook bezwaar worden aangetekend bij de Belastingdienst. De post onvoorzien is niet aangewend, waardoor het geraamde bedrag van € 60.000 als voordeel in het resultaat vrijvalt.
Jaarstukken 2013
176
Bij de 1e berap is een bezuinigingstaakstelling opgenomen van € 129.000 en centraal onder algemene baten en lasten begroot. De taakstelling is gerealiseerd op verschillende producten. Daardoor wordt onder algemene baten en lasten een nadeel gepresenteerd dat wordt gecompenseerd door voordelen op andere producten. De activa van de Brandweer zijn overgeheveld naar de Veiligheidsregio Twente. Hiertoe zijn de activa afgeboekt hetgeen leidt tot een incidenteel nadeel dat niet was begroot. Zie ook de toelichting op de baten. In de begroting 2013 is rekening gehouden met een voordeel door het met btw belasten van de verhuur van sportaccommodaties. Het is ons niet gelukt tijdig aan alle voorwaarden te voldoen en de claim bij de Belastingdienst in te dienen, waardoor dit voordeel op dit product niet is gerealiseerd. In 2014 wordt dit voordeel naar verwachting alsnog gerealiseerd. Het voordeel op de baten wordt gerealiseerd door de vergoeding van de Veiligheidsregio voor de overdracht van de activa van € 943.000. In deze vergoeding is ook een compensatie opgenomen voor de relatief lage boekwaarde door korte afschrijvingstermijnen. In de begroting was rekening gehouden met de extra compensatie waardoor per saldo een voordeel van € 632.000 wordt gerealiseerd. Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
nadeel voordeel nadeel
€ 1.416.000 € 632.000 € 784.000
Algemene uitkering gemeentefonds Voordeel baten € 272.000 Het voordeel wordt veroorzaakt door een positief effect van € 159.000 uit de decembercirculaire 2013. De verklaring is met name het effect van het herfstakkoord ten opzichte van de oorspronkelijke bezuinigingen van het Rijk van € 6 miljard. Uit voorgaande jaren zijn eveneens afrekeningen ontvangen. De algemene uitkering voor het uitkeringsjaar 2011 is definitief vastgesteld op afgerond € 19,4 miljoen. In 2013 hebben we afgerond over het uitkeringsjaar 2011 € 46.000 ontvangen en over het uitkeringsjaar 2012 € 67.000 (totaal 2011 en 2012 € 113.000). Saldo baten (structureel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
voordeel voordeel voordeel
€ € €
159.000 113.000 272.000
Belastingen/rechten Nadeel lasten € 57.000, voordeel baten € 13.000 In totaal leveren de belastingen en rechten in 2013 per saldo € 44.000 minder op dan geraamd. De verschillen bij alle soorten belastingen zijn minimaal. Het verschil van € 44.000 is vrijwel geheel te wijten aan oninbare belastingvorderingen vanwege de huidige economische situatie. Dit nadeel is structureel. In de begroting 2014 is daarom een bedrag aan oninbaarheid geraamd van € 64.000.
Jaarstukken 2013
177
(in € x 1)
Omschrijving
Voor-/ nadeel
Verschil
Structureel/ incidenteel
1 Baten OZB
voordeel
6.000
incidenteel
2 Baten toeristenbelasting
voordeel
7.000
incidenteel
3 Baten hondenbelasting
nadeel
-5.000
incidenteel
4 Baten forensenbelasting
nadeel
-5.000
incidenteel
5 oninbare belastingvorderingen
nadeel
-47.000
structureel
Totaal verschil Saldo lasten (incidenteel) Saldo lasten (structureel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
-44.000 nadeel nadeel voordeel nadeel
€ € € €
10.000 47.000 13.000 44.000
Kostenplaatsen (afdelingen) Nadeel lasten € 360.000 nadeel baten € 491.000 Het nadeel op de lasten wordt grotendeels door de volgende onderdelen verklaard Huisvesting voordeel Inhuur personeel nadeel Stelpost taakstelling personeel nadeel Diensten van derden nadeel Hulpmiddelen bedrijfsvoering voordeel Treasury/kapitaallasten voordeel Overig voordeel Totaal nadeel -
€ € € € € € € €
120.000 185.000 290.000 117.000 58.000 51.000 3.000 360.000
Huisvesting Het voordeel op huisvesting wordt met name veroorzaakt door lagere kapitaallasten welke het gevolg zijn van verlenging van afschrijvingstermijnen voor inventaris en civieltechnische werken in raadszaal en gemeentehuis. De doorbelasting van kapitaallasten is naar de aard budgettair neutraal en levert op de kostenplaats treasury/kapitaallasten een nadeel op van dezelfde grootte als de voordelen in de programma’s en andere kostenplaatsen. Externe inhuur Onvoorzien was dat gedurende het kalenderjaar 2013 sprake was van noodzakelijke inhuur op het onderdeel van de bedrijfsvoering. De extra kosten die hiermee gemoeid waren bedroegen ruim € 152.000. Daarnaast is een gebouwenbeheerder ingehuurd voor € 33.000. Stelpost taakstelling personeel De personele lasten 2013 zijn geraamd op het niveau van de werkelijke bezetting. In de loop van het voorafgaande jaar 2012 zijn door vertrek functies vacant geworden. Deze vacatureruimte is in 2013 niet meer begroot. Deze feitelijke besparing van ruim € 300.000 had gevolgd moeten worden door het afvoeren van de bezuinigingstaakstelling op personeel van € 290.000. Door het onterecht handhaven van deze stelpost is een dermate laag niveau van salariskosten geraamd, dat realisatie daarvan niet mogelijk was.
Jaarstukken 2013
178
Diensten derden In 2013 is voor diensten van derden een bedrag van € 117.000 meer uitgegeven. Er hebben zich een aantal arbeidsrechtelijke vraagstukken voorgedaan die van tevoren niet waren te voorzien. Denk hierbij aan de inhuur van advocaten voor een bedrag van circa € 50.000. Het in stelling brengen van de bezwarencommissie voor personele aangelegenheden had hiermee ook te maken. De kosten voor deze commissie bedroegen circa € 7.000. Daarnaast is Haaksbergen gestart met deelname aan de landelijke functiebeschrijvings- en waarderingssystematiek HR21. Hiervoor waren geen kosten geraamd. In totaal bedroegen de kosten voor dit project, inclusief de advisering van de functiewaarderingscommissie circa € 53.000. Een bedrag van € 7.000 was benodigd voor het abonnement Rechtspositie Ambtelijk Personeel. Hulpmiddelen bedrijfsvoering De portokosten zijn structureel gedaald met €28.000 waarmee in de begroting 2014 al rekening is gehouden. Daarnaast is een voordeel gerealiseerd op de post Arbo van € 30.000. Treasury/kapitaallasten Op aangetrokken leningen is een rentevoordeel ontstaan van € 37.000. Dit komt voornamelijk vanwege de zeer lage rente op kasgeldleningen. Verder is er een voordeel ontstaan op bankkosten van € 14.000, resulterend in een totaal voordeel van € 51.000. Het nadeel op de baten wordt grotendeels door de volgende onderdelen verklaard Toegerekende uren voordeel Detachering personeel voordeel Treasury/kapitaallasten nadeel Overig voordeel Totaal nadeel -
€ € € € €
233.000 175.000 933.000 34.000 491.000
Toegerekende uren Aan het product afval is € 185.000 meer toegerekend aan uren dan begroot. Dit voordeel wordt op het product afval gecompenseerd door verrekening met de burger. Aan het product riolering is per saldo € 35.000 minder uren toegerekend dan begroot. Dit nadeel wordt binnen het product riolering vereffend met de egalisatievoorziening riolering. Daarnaast zijn meer uren dan begroot toegerekend aan de aanleg van de (ringleiding) Noordsingel 3e fase en de aansluiting van de Kolenbranderweg op de N18 voor een bedrag van € 150.000. Aan de grondexploitaties is € 100.000 minder doorbelast dan begroot. Dit nadeel wordt gecompenseerd door een voordeel op deelproduct bouwgrondexploitatie. Resteert nog € 33.000 meer uren dan begroot toegerekend aan het RMC waar op het product RMC een vergoeding van de gemeente Enschede tegenover staat. In totaal een voordeel van € 233.000. Detachering personeel Een aantal personeelsleden is gedetacheerd bij andere gemeenten. De hiermee samenhangende vergoedingen waren niet geraamd. Treasury/kapitaallasten Het nadeel op treasury wordt voor € 911.000 veroorzaakt door minder doorbelaste kapitaallasten. Dit is met name het gevolg van de verlenging van afschrijvingstermijnen. Tegenover dit nadeel staan voordelen op verschillende producten waardoor per saldo geen sprake is van resultaat. Daarnaast is voor € 22.000 sprake van daadwerkelijk lagere rentebaten. Dit is het gevolg van het oversluiten van hypothecaire geldleningen door personeelsleden. Saldo lasten (incidenteel) Saldo baten (incidenteel) Totaal saldo 2013
Jaarstukken 2013
nadeel nadeel nadeel
€ € €
360.000 491.000 851.000
179
Deelprogramma reserves Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013
Lasten
Reserves Deelprogramma/product Reserves Totaal reserves
(in € x 1.000)
Begroot
Werkelijk
Baten Saldo
Begroot
Werkelijk
Saldo
2.535
2.535
0
2.869
2.424
-445
2.535
2.535
0
2.869
2.424
-445
Reserves Nadeel baten € 445.000 Het nadeel op de baten betreft niet gerealiseerde onttrekkingen uit de reserve Essentgelden van € 425.000 voor de investering Kop Parallelweg en een niet gerealiseerde onttrekking van € 20.000 uit de reserve gemeentelijke monumenten. Voor verdere informatie wordt verwezen naar de producten stedelijke ontwikkeling en monumenten. In 2013 hebben slechts begrote en daarmee door de raad goedgekeurde mutaties plaatsgevonden in de reserves. Saldo baten (incidenteel)
Jaarstukken 2013
nadeel
€
445.000
180
Analyse begrotingsrechtmatigheid In het kader van de begrotingsrechtmatigheid geven wij bij de jaarrekening inzicht in de begrotingsoverschrijdingen. Een begrotingsoverschrijding is een overschrijding van het lastentotaal van een programma. Overschrijdingen zijn op programmaniveau in ieder geval rechtmatig indien de overschrijding minder dan 1% van de totaal geraamde uitgaven is. Bij een begrotingsoverschrijding wordt dus alleen de lastenkant van een programma bekeken, eventuele extra inkomsten worden niet meegenomen. Als blijkt dat de gerealiseerde lasten zoals weergegeven in de jaarrekening hoger zijn dan de geraamde bedragen met inbegrip van de laatste begrotingswijziging, is er – voor zover het de begrotingsoverschrijdingen betreft - mogelijk sprake van onrechtmatige uitgaven. De overschrijding kan namelijk in strijd zijn met het budgetrecht van de gemeenteraad zoals geregeld in de Gemeentewet. Voor de afsluitende oordeelsvorming is van belang in hoeverre de begrotingsoverschrijding past binnen het door de gemeenteraad geformuleerde beleid en/of wordt gecompenseerd door aan de lasten gerelateerde hogere inkomsten. Het bepalen welke begrotingsoverschrijdingen al dan niet verwijtbaar zijn, is voorbehouden aan uw raad. De accountant dient bij het toetsen van de begrotingsrechtmatigheid zich te houden aan de door het Platform Rechtmatigheid Provincies en Gemeenten (PRPG) afgegeven richtlijnen. Deze luiden als volgt: 1.
Kostenoverschrijding die geheel of grotendeels wordt gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten. Rechtmatig.
2.
Kostenoverschrijding die past binnen het bestaande beleid, maar die door externe omstandigheden niet tijdig kon worden gesignaleerd. Rechtmatig.
3.
Kostenoverschrijding die past binnen het bestaande beleid, maar die ten onrechte niet tijdig is gesignaleerd, en waarvoor geen begrotingswijziging heeft plaatsgevonden. Onrechtmatig.
4.
Kostenoverschrijding van activiteiten die niet passen binnen het bestaande beleid en waarvoor men tegen beter weten in geen voorstel tot begrotingsaanpassing heeft ingediend. Onrechtmatig.
5.
Kostenoverschrijding betreffende activiteiten welke achteraf als onrechtmatig moet worden beschouwd omdat dit bijvoorbeeld bij nader onderzoek van de subsidieverstrekker, belastingdienst of een toezichthouder blijkt. Afhankelijk of de constatering tijdens (onrechtmatig) of ná (rechtmatig) het verantwoordingsjaar plaatsvindt.
6.
Kostenoverschrijding op activeerbare activiteiten (investeringen) waarvan de gevolgen voornamelijk pas in latere jaren via hogere afschrijving- en financieringslasten zichtbaar worden. Onrechtmatig in jaar van investeren en Rechtmatig voor kapitaallasten in latere jaren.
Jaarstukken 2013
181
Overzicht per programma van de overschrijdingen Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013
Programma Bereikbaarheid en openbare ruimte
(in € x 1.000)
Begrote Werkelijke lasten lasten
Saldo Soort lasten overschrijding
10.842
10.527
315
n.v.t.
Bestuur en dienstverlening
2.875
2.939
-64
1
Cultuur en ontspanning
3.145
3.295
-150
1
688
686
2
n.v.t.
2.122
2.073
49
n.v.t.
16.311
16.536
-225
1
Onderwijs en jeugd
3.605
3.405
200
n.v.t.
Ruimtelijke ontw ikkeling en wonen
4.552
5.670
-1.118
1
25.464
27.298
-1.834
1, 2 en 5
2.535
2.535
0
72.139
74.964
-2.825
Economische ontw ikkeling Integrale veiligheid Maatschappelijke ondersteuning
Algemene dekking Reserves Eindtotaal
n.v.t.
TOELICHTING
Programma Bestuur en dienstverlening De overschrijding van de geraamde uitgaven op dit programma wordt voor € 100.000 verklaard door de kosten van schades. Daar staat tegenover dat we ook voor iets meer dan € 100.000 vergoedingen van verzekeraars hebben ontvangen. Programma Cultuur en ontspanning De werkelijke loonkosten van de muziekdocenten in gemeentelijke dienst over 2013 waren € 127.000. De ontvangsten van de inleentarieven die de Stichting Muziekonderwijs Haaksbergen aan de gemeente betaalt, bedroegen € 57.000. De stichting betaalt de netto ingezette uren van de muziekdocenten. Verder bepalen en de gemeente en stichting niet de inzet van de muziekdocenten, de cursisten bepalen van wie men les wil hebben. Het saldo van deze twee bedragen bepaalt een deel van de overschrijding van de lasten op dit programma. Daarnaast zijn meer onderhoudskosten verantwoord o.a. bij de Wilder, de molens, de gebouwen Scholtenhagen en de sporthal de Els. Deze kosten zijn ten laste van kredieten gebracht. Achteraf is gebleken, dat hier sprake was van groot onderhoud, dat volgens het BBV niet mag worden geactiveerd. Deze onderhoudskosten zijn daarom alsnog als onderhoudslast verantwoord. Programma Maatschappelijke ontwikkeling Ook hier geldt dat de overschrijving van de geraamde uitgaven volledig gedekt wordt door extra baten die we via subsidie hebben ontvangen, zoals voor de implementatie en inrichting van de Noaberpoort en een onderzoek naar de mogelijkheden voor een kulturhus. De lasten bedroegen € 225.000 meer dan begroot. Voor de ontwikkeling van “prestatieafspraken” is een bedrag van € 56.000 meer uitgegeven dan begroot.
Jaarstukken 2013
182
We hebben subsidies ontvangen hebben van de Provincie Overijssel ten behoeve van de kulturhusontwikkeling, 1 loketgedachte (€ 198.000) en de ontwikkeling van woonservicezones (€ 56.000,-). Tevens hebben wij een subsidie van het Oranjefonds (€ 26.000 ) ontvangen voor de inrichting van de Noaberpoort. Programma Ruimtelijke ontwikkeling en wonen Op alle drie deelprogramma’s binnen dit programma (plattelandsontwikkeling, ruimtelijke ontwikkeling en wonen) staan tegenover de overschrijding van de uitgaven ook hogere inkomsten. Slechts op het deelprogramma Wonen leidt dit per saldo tot een nadeel, het totale programma Ruimtelijke ontwikkeling en wonen laat op saldoniveau een plus zien van meer dan € 600.000. Programma Algemene dekking Voor de overdracht van de activa van de brandweer aan de Veiligheidregio Twente hebben we het saldo van de vergoeding en de kosten van afwaardering geraamd. Daardoor vallen de lasten door de afwaardering € 630.000 hoger uit, maar hier staat ook een hogere baat tegenover. Het saldo hiervan komt overeen met de oorspronkelijke raming. Vervolgens resteert nog een nadelig saldo van € 1.5 mln. Dit saldo bestaat vooral uit de eenmalige kosten van de huurachterstand van de Wilder en de afrekening van de belastingdienst over de btw voor Muziekonderwijs en Scholtenhagen. De kostenplaatsen tenslotte laten nog een nadeel zien van € 290.000, omdat de taakstelling personeel ten onrechte is gehandhaafd. Goedkeuring De geconstateerde overschrijdingen dienen nog door de raad te worden goedgekeurd.
Jaarstukken 2013
183
Overzicht incidentele baten en lasten Begroting na wijzigingen en werkelijkheid 2013
(in € x 1)
Programma Omschrijving Programma Cultuur en Ontspanning cultuurarrangement cultuureducatie jeugdbuurtsport breedtesport
Lasten Begroot
Realisatie
Saldo 0
0
30.000
-30.000
0
7.000
-7.000
0
14.000
-14.000
24.000
49.000
-25.000
Programma Maatschappelijke ondersteuning
0
Noaberpoort
0
26.000
-26.000
Onderzoek Kulturhus
0
198.000
-198.000
Ontw ikkeling woonzorgservice
0
56.000
-56.000
Transitiekosten Aw bz
54.000
57.000
-3.000
Transitiekosten jeugdzorg
72.000
55.000
17.000
610.000
0
610.000
0
183.000
-183.000
afboeking voormalig pand ABN/Amro
0
157.000
-157.000
verbetering ruimtelijke kwaliteit Museum Buurt Spoorw eg
0
15.000
-15.000
energiebesparende maatregelen
0
175.000
-175.000
Pmjp-projecten
0
240.000
-240.000
naheffingsaanslag btw
0
127.000
-127.000
naheffingsaanslag compensabele btw
0
158.000
-158.000
voorziening dubieuze debiteuren
0
407.000
-407.000
0
626.000
-626.000
100.000
100.000
0
Programma Ruimtelijke ontwikkeling en wonen project Kop Parallelw eg verlies grondexploitatie (Markplan en Kantorenlocatie Hassinkbrink)
Programma Algemene dekking
afboeking activa brandw eer resultaatbestemming 2012: dotatie reserve transitie resultaatbestemming 2012: dotatie reserve riolering resultaatbestemming 2012: dotatie algemene reserve Totaal lasten
Jaarstukken 2013
469.000
469.000
0
1.594.000
1.594.000
0
2.923.000
4.743.000
-1.820.000
184
Programma Omschrijving Programma Cultuur en Ontspanning cultuurarrangement, provinciale bijdrage cultuureducatie, provinciale bijdrage jeugdbuurtsport, provinciale bijdrage
Baten Begroot
Realisatie
Saldo
30.000
30.000
0
7.000
7.000
0
0
13.000
13.000
24.000
49.000
25.000
0
48.000
48.000
Noaberpoort, subsidie Oranjefonds
0
26.000
26.000
Onderzoek Kulturhus, provinciale bijdrage
0
198.000
198.000
Ontw ikkeling woonzorgservice, provinciale bijdrage
0
56.000
56.000
grondverkoop
0
21.000
21.000
winst grondexploitatie Veldkamphof
0
240.000
240.000
vrijval verliesvoorziening Frankenhuis
0
56.000
56.000
Pmjp-projecten provinciale bijdrage verbetering ruimtelijke kw aliteit Museum Buurt Spoorw eg
0
265.000
265.000
0
15.000
15.000
breedtesport, provinciale bijdrage Programma Economische ontwikkeling subsidie revitalisering bedrijventerrein Programma Maatschappelijke ontwikkeling
Programma Ruimtelijke ontwikkeling en wonen
provinciale subsidie energiebesparende maatregelen
0
0
175.000
175.000
185.000
0
-185.000
vergoeding veiligheidsregio overdracht activa brandw eer
311.000
943.000
632.000
onttrekking reserve Essentgelden Kop Parallelw eg resultaatbestemming 2012: onttrekking reserve sociale en fysieke infrastructuur
425.000
0
-425.000
provinciale bijdrage project Kop Parallelw eg Programma Algemene dekking
780.000
780.000
0
invoeringsbudget transitie jeugdzorg
72.000
72.000
0
invoeringsbudget transitie Aw bz
54.000
54.000
0
onttrekking reserve gemeentelijke gebouwen
20.000
0
-20.000
onttrekking algemene reserve: nadelig saldo 2e berap Totaal baten Per saldo
Jaarstukken 2013
261.000
261.000
0
2.169.000
3.309.000
1.140.000
-754.000 -1.434.000
-680.000
185
Wet Normering Topinkomens Nieuwe wet Normering Topinkomens vervangt WOPT Het normenkader rondom de 'Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen Publieke en Semipublieke Sector (hierna: WNT) is bekrachtigd in het Besluit van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 26 februari 2014, nr. 2014-0000106049 en de Regeling van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 26 februari 2014, nr. 2014-0000 104920. De Aanpassingswet WNT is als onderdeel van dit normenkader nog niet formeel aangenomen door de Eerste Kamer. Voor het opmaken van de jaarrekening is in lijn met de mededeling van de minister I van BZK d.d. 12 februari 2014, gepubliceerd in de Staatscourant d.d. 18 februari 2014, de Aanpassingswet WNT wel als j onderdeel van het normenkader gehanteerd. De WNT is per 1 januari 2013 in werking getreden. Beloningen van bestuurders en overige topfunctionarissen in de (semi)publieke sector dienen wettelijk genormeerd, respectievelijk gemaximeerd te worden. Dit heeft geresulteerd in de wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT). Hiermee wordt WOPT ingetrokken. De WNT voorziet in een democratisch gelegitimeerd instrument waarmee normen en verplichtingen kunnen worden opgelegd voorde bezoldiging van bestuurders en andere topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector. De gemeente is verplicht om jaarlijks in het financieel jaarverslag de bezoldiging van iedere topfunctionaris en gewezen topfunctionaris op persoonsnaam op te nemen, ongeacht een eventuele overschrijding van het bezoldigingsmaximum. Ten aanzien van interim-functionarissen die geen topfunctie vervullen hebben wij gebruik gemaakt van de mogelijkheid die paragraaf 6 van de Beleidsregels toepassing WNT biedt betreffende de volledige openbaarmaking van deze functionarissen. Op basis van de Beleidsregels toepassing WNT (inclusief de wijziging van paragraaf 6 volgens besluit van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 12 maart 2014, nr. 2014-0000142706 kan en hoeven wij niet volledig te voldoen aan de verplichting voor openbaarmaking van deze interim-functionarissen zoals voorgeschreven in artikel 4.2 lid 2c van de WNT (inclusief verwerking Aanpassingswet WNT). Het bezoldigingsmaximum bestaat uit 130% van het brutosalaris van een minister, verhoogd met: • sociale-verzekeringspremies; • (belaste) onkostenvergoeding; • beloningen betaalbaar op termijn (voornamelijk het werkgeversdeel van de pensioenreservering). Voor 2013 gelden de volgende bedragen: • € 187.340 (bruto beloning); • € 8.069 (onkostenvergoeding); • € 33.190 (voorziening ten behoeve van beloningen op termijn). Totaal € 228.599,Geen overschrijding wettelijke normen In 2013 hebben geen bezoldigingen boven deze bezoldigingsnorm plaatsgevonden. Zowel bij vast als bij tijdelijk personeel. Wel vermelding De WNT geeft aan dat de gemeente verplicht is om jaarlijks in het financieel jaarverslag de bezoldiging van iedere topfunctionaris en gewezen topfunctionaris op persoonsnaam op te nemen, ongeacht een eventuele overschrijding van het bezoldigingsmaximum. Voor gemeenten betekent dit dat de bezoldiging van de functies secretaris en griffier moeten worden opgenomen in het financieel jaarverslag.
Jaarstukken 2013
186
In 2013 betreft dit de volgende personen:
Uitkering wegens beëindiging Ondienstkosten verband
Sociale verzeke- Beloning rings op Beloning premies termijn
Functie
Naam
Duur en omvang dienstverband
Gemeentesecretaris/ directeur
J.J.A. Broekman
1-1-2013 t/m 31-122013, 36 uren p.wk
€ 124.191
€
6.990
€
18.751
€
530
Waarnemend secretaris/ M.E. Kragtingafdelingshoofd de Groot PSZ
Waarnemend secretaris van 1-102013 t/m 31-12-2013, deeltijdfactor 0,67
€
12.989
€
1.165
€
2.173
€
90
€
16.417
Griffier
1-1-2013 t/m 31-122013, 36 uren p.wk
€
76.939
€
6.990
€
13.037
€
17
€
96.983
G. Raaben
Jaarstukken 2013
€
30.000
Totaal
€ 180.462
187
BIJLAGEN
Jaarstukken 2013
188
Kredietenlijst Overzicht kredieten ouder dan 2 jaar (in € x 1.000) Krediet nr. Jaar
Omschrijving FCL
Eur Bedrag begroot
Eur Restant Toelichting Bedrag krediet werkelijk 21 0 21 Met dit krediet kunnen de laatste bushaltes toegankelijk gemaakt worden. In 2014 zal afronding van de toegankelijkheid (en dit krediet) plaatsvinden. 6 -7 13 Alsnog handhaven, kosten kunnen niet uit MJOP worden betaald. Inzetten voor aanpassing naamsaanduiding sporthal de Bouwmeester 1.970 1.530 440 Bij begrotingswijziging ”20131030-realisatie verdiepte aanleg N18” is dit krediet afgeraamd met een bedrag ad € 200.000. Financiële afronding in 2014. 1.996 0 1.996 Vervanging garage gepland in 2014/2015
71020075
2003 Eenm.kst. openbaar vervoer
71050318
2006 Revitalisatie sporthallen
71020424
2007 Aanleg Noordsingel 3e fase
71000000
2008 Verplaatsing Brandweergarage
71040571
2008 Vervanging leidingen/riolering
176
25
71050157
2008 Reconstr. vijver Noordsingel
600
0
71000025
2010 Verv./renovatie en uitbr. openb.verlichting 2010
44
18
71000047
2.900
296
71000058
2010 Aansluiting Kolenbranderweg op N18 2011 Vervanging W-G-T lijst
10
8
71000064
2011 Gebouwbeheerplan (renovaties)
784
53
71000066
2011 Aanleg transportriool naar waterzuivering
665
481
71000067
2011 Aanleg ringleiding Noordsingel
553
355
71000068
2011 Vervanging persleiding Buurse
99
0
Jaarstukken 2013
151 Dit krediet stamt uit het vorige GRP en is bedoeld om oude leidingen te vervangen door nieuwe. Omdat het gereserveerde krediet voor de persleiding Buurse veel te laag was is in het verleden voorgesteld om dit krediet als aanvulling (zie onderbouwing krediet 71000068) daarop te gebruiken. 600 Regenwaterstructuurplan is door extern bureau opgeleverd. Na beoordeling kan bekeken worden of dit krediet in deze vorm nodig is. 26 De afgelopen 2 jaar is er voor openbare verlichting geen krediet aangevraagd om zoveel mogelijk oude kredieten aan te wenden. Kredieten voor vervanging/renovatie kunnen niet worden gemist omdat binnen het jaarlijkse budget geen mogelijkheden zijn voor vervangingsinvesteringen, kleine inbreidingen/aanpassingen en extra onderhoud. Het restant krediet wordt in 2014 aangewend om o.a. de openbare verlichting in het centrum een extra kwaliteitsboost te geven. 2.604 Uitvoering parallel aan de realisatie van de N18 (uiterlijk 2018); krediet handhaven. 2 Investering uitgesteld ivm bedrijfsonderzoek, investering vindt plaats eerste kwartaal 2014 731 Krediet moet in 2014 nog behouden blijven. Is nodig om het groot onderhoud gemeentelijke panden van te betalen. Dit krediet is ook genoemd in de paragraaf kapitaalgoederen, onderdeel gebouwen, in de begroting 2014 als dekking voor kosten groot onderhoud gemeentelijke panden. 184 Het werk voor dit krediet is fysiek grotendeels afgerond. Er loopt nog een aantal verplichtingen, de onderhoudsperiode van het bestek is nog niet voorbij en er moet een voorziening gemaakt worden voor verplichtingen in de toekomst naar de grondeigenaren. Als dit krediet wordt afgesloten is de dekking voor alle genoemde verplichtingen verdwenen. 198 September 2013 is de aanleg in volle gang. Afronding van het fysieke werk is 1ste helft 2014. → krediet handhaven 99 Het aangevraagde krediet is veel te klein om het werk te kunnen uitvoeren. Dit is de reden dat krediet 71040571 hier aan is toegevoegd. Mede hierdoor werd een bodem aangelegd om daadwerkelijk de vervanging van de persleiding te starten. Er is een overleg met het Waterschap Rijn en IJssel (WRIJ) opgestart o.a. omdat de leiding van het Waterschap is. Bij de start van het proces is aangenomen dat WRIJ een deel van de kosten op zich zou nemen (WRIJ had hier geen rekening mee gehouden). Begin dit jaar is er een overleg geweest waarbij beide partijen gekozen hebben voor een constructieve aanpak. We hopen dit jaar een start met de voorbereiding te kunnen maken.
189
Overzicht kredieten (eind 2013) 1 en 2 jaar oud (in € x 1.000) Krediet nr. Jaar
Omschrijving FCL
71000053
2013 Vervangen veegwagen
71000054
Eur Bedrag begroot
Eur Restant Bedrag krediet werkelijk
Toelichting
189
0
2013 Tractor & toebehoren versnipperaar
39
0
71000055
2013 Vervangen auto VW LT
48
0
71000057
2013 Vervangen vrachtwagen inc. kraan
148
0
71000073
2012 Vervanging hard- en software 2012 2012 Revitalisering openbaar groen (2012) 2013 Renovatie velden Scholtenhagen 2013 Scootmobielen en rolstoelen 2013
330
248
49
0
20
16
4 Handhaven voor verder uitvoering in 2014
75
69
6 Van het krediet is in 2013 ongeveer € 115.000,-daadwerkelijk gebruikt. Het restant krediet ad. € 5.872,-- is onvoldoende om ook in 2014 weer te voorzien in de aanschaf van de noodzakelijke rolstoelen en scootmobielen. Het restant-krediet graag meenemen naar 2014. Voor het jaar 2014 is er daarom een nieuw krediet van € 120.000,-- noodzakelijk.
71000076 71000078 71000079
71000082
2013 Restauratie gemeentetoren
10
0
71000083
2013 Wegenbeheerplan (2013)
529
434
71000084
2013 Vervanging hard- en software 2013 2013 Vervanging M-W-G-T lijst (2013)
330
0
311
215
4.600
0
71000085
71000087
2014 Verdiepte aanleg N18
Jaarstukken 2013
189 Investering uitgesteld ivm bedrijfsonderzoek, investering vindt plaats eerste kwartaal 2014. Zie ook toelichting op krediet 71000085. 39 Investering uitgesteld ivm bedrijfsonderzoek, investering vindt plaats eerste kwartaal 2014. Zie ook toelichting op krediet 71000085. 48 Investering uitgesteld ivm bedrijfsonderzoek, investering vindt plaats eerste kwartaal 2014. Zie ook toelichting op krediet 71000085. 148 Investering uitgesteld ivm bedrijfsonderzoek, investering vindt plaats eerste kwartaal 2014. Zie ook toelichting op krediet 71000085. 82 Krediet in te zetten voor projecten in 2014. 49 Krediet handhaven. Afronding in 2014.
10 Krediet handhaven. Uitvoering in 2014. 95 Restant krediet handhaven. Afronding in 2014. 330 Krediet in te zetten voor projecten in 2014. 96 Restant krediet handhaven. Afronding in 2014. Optimalisatie van de bedrijfsvoering heeft tot gevolg dat geen één op één vervanging van materieel plaatsvindt maar dat in veel gevallen ander materieel nodig is, materieel wordt afgestoten of juist extra materieel benodigd is. Omdat deze effecten van optimalisatieplan destijds niet duidelijk waren bij het opnemen van de kredieten, zijn de afzonderlijke kredieten(71000053, 71000054, 71000055 en 71000057) soms te hoog en soms te laag waardoor tekorten en overschotten op de afzonderlijke kredieten kunnen ontstaan. Om het toch mogelijk te maken om het materieelbestand zo goed mogelijk af te stemmen op de te optimaliseren bedrijfsvoering is het noodzakelijk om alle afzonderlijke kredieten samen te voegen tot één totaalkrediet. Voorgesteld wordt derhalve de kredieten 71000053, 71000054, 71000055 en 71000057 en 71000085 samen te voegen.
4.600 Gemeentelijk aandeel is vastgesteld (30-102013) op 2.000.000. Uitvoering parallel aan de realisatie van de N18 (uiterlijk 2018); krediet handhaven.
190
Overzicht vervallen en afgeronde kredieten (in € x 1.000) Krediet nr. Jaar
Omschrijving FCL
Eur Bedrag begroot
Eur Restant Bedrag krediet werkelijk 28 27
Toelichting
71070108
2006 Vervanging technische installaties riolering
71050541
2006 Kulturhus
20
0
20 Krediet is afgerond
71000149
2007 Digitalisering formulieren
15
15
0 Krediet is afgerond
71020419
2007 Verv./renovatie en uitbr. openb.verlichting 2007
11
11
0 Krediet is afgerond
71020421
2008 Fietspad Braamweg/Buurse
153
4
71020423
2008 Verv./renovatie en uitbr. openb.verlichting 2008
10
10
0 Krediet is afgerond
71000031
2010 Vervanging sportmateriaal
9
9
0 Krediet is afgerond
71000032
2010 Vervanging sport ARBOtechnisch
31
31
0 Krediet is afgerond
71000059
2011 Wegenbeheerplan
1
0
1 Krediet is afgerond
71000060
2011 Renovatie openbare verlichting
50
0
71000061
2011 Revitalisering openbaar groen
8
8
0 Krediet is afgerond
71000062
2011 Vervanging hard- en software 2011
12
8
4 Krediet is afgerond
71000063
2011 Vervangingen gemeentehuis
18
15
3 Krediet is afgerond
71000065
2012 Scootmobielen en rolstoelen 2012
44
44
0 Krediet is afgerond
71000074
2012 Vervanging leidingen (2012; aanvulling op71040571)
3
0
3 Krediet is afgerond
71000075
2012 Afkoppelen hemelwater (2012)
4
0
4 Krediet is afgerond
71000072
2012 Wegenbeheerplan (2012)
290
291
-1 Krediet is afgerond
71000077
2013 Groot onderhoud gebouwen Scholtenhagen
20
20
0 Krediet is afgerond
71000080
2013 Restauratie Korenbloem
10
0
10 Kosten zijn verantwoord als onderhoudslast; krediet kan vervallen
71000081
2013 Restauratie heiblok Watermolen
5
0
5 Kosten zijn verantwoord als onderhoudslast; krediet kan vervallen
71000086
2014 Vervanging regelsysteem ketel Holthuizen
13
13
Jaarstukken 2013
1 Krediet is afgerond
149 Werk is gereed en afgerekend. → krediet afsluiten
50 Vervallen per 01-01-2014.
0 Krediet is afgerond
191
IMG verantwoording 2013
Onderstaande tabel is één tabel, die vanwege de leesbaarheid in 2 delen is weergegeven. (in € x 1)
In de ve rle ningsbe sc hikking opge nome n subsidie voor dit proje c t
Be ste e d tlv provinc ia le midde le n 2 0 13 (c onform ba te n/ la ste nste lse l)
Be ste e d tlv ge me e nte lijke midde le n 2 0 13 (c onform ba te n/ la ste nste lse l)
R
R
O msc hrijving proje c t
Be sc hikkingsnumme r provinc ie
P roje c t a fge rond/ e indve ra ntwoording Ja - ne e
Aard controle
D1
D1
R
Stepelo Variant
201 / 0077084
nee
€
500.000
€
1.506
€
1.506
Herontwikkeling Kop Parallelweg
2011/0024176
nee
€
664.692
€
68.212
€
68.212
O msc hrijving proje c t
Cumula tie f be ste e d tlv provinc ia le midde le n t/ m ja a r X (c onform ba te n/ la ste nste lse l)
Cumula tie f be ste e d tlv ge me e nte lijke midde le n t/ m ja a r X (c onform ba te n/ la G e pla nde ste nste lse l) e indda tum
O ptione le toe lic hting op é é n va n de voorga a nde kolomme n
Aard c ontrole
R
R
D1
Stepelo Variant
€
113.298 €
113.298
31- 12- 2015
Herontwikkeling Kop Parallelweg
€
403.027 €
403.027
31- 12- 2014
Jaarstukken 2013
D1
192
Sisa-bijlage 2013 Vanwege de leesbaarheid is op de volgende pagina’s de Sisa-tabel 90o gedraaid weergegeven. Bedragen in de tabel zijn weergegeven in hele euro’s.
Jaarstukken 2013
193
Jaarstukken 2013
194
Jaarstukken 2013
195
Jaarstukken 2013
196