Inhoudsopgave 1 Voorwoord ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 4 2 Thema Voeding, Groen & Gezondheid ..................................................................................................................................................................................................................................................... 5 2.1 Programma Voeding & Gezondheid ...................................................................................................................................................................................................................................................... 5 2.2 Programma Groen & Welbevinden ........................................................................................................................................................................................................................................................ 8 3 Thema Plantgezondheid, Fytosanitaire Zaken en Water .................................................................................................................................................................................................................. 12 3.1 Deelprogramma Plantgezondheid ...................................................................................................................................................................................................................................................... 12 3.2 Deelprogramma Fytosanitaire Zaken ................................................................................................................................................................................................................................................. 15 3.3 Deelprogramma Water, Bodem & Bemesting ................................................................................................................................................................................................................................. 17 4 Thema Duurzame Ketens .......................................................................................................................................................................................................................................................................... 20 4.1 Programma Arbeid ................................................................................................................................................................................................................................................................................... 20 4.2 Programma Energie & CO ..................................................................................................................................................................................................................................................................... 23 2
4.3 Programma Biobased Economy en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen................................................................................................................................................................. 25 5 Afbouw niet kerntaken .............................................................................................................................................................................................................................................................................. 29 6 Financien ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 34 6.1 Heffingen .................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 34 6.2 Financiën, Planning & Control .............................................................................................................................................................................................................................................................. 35 6.3 Juridische Zaken ....................................................................................................................................................................................................................................................................................... 35 7 Facilitaire Zaken ........................................................................................................................................................................................................................................................................................... 37 7.1 Service en Beheer ..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 37 7.2 Informatie- en Communicatietechnologie (ICT) .............................................................................................................................................................................................................................. 37 7.3 Secretariaten ............................................................................................................................................................................................................................................................................................. 38 8 Communicatie .............................................................................................................................................................................................................................................................................................. 39 9 Personeel & Organisatie ............................................................................................................................................................................................................................................................................ 40
2
Productschap Tuinbouw ©
10 Medebewind ............................................................................................................................................................................................................................................................................................... 41 Bijlagen .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 43 10.1 Inzet mensen en middelen 2012 ....................................................................................................................................................................................................................................................... 43 10.2 Organogram PT ...................................................................................................................................................................................................................................................................................... 44 10.3 Organogram Bestuurlijke organisatie .............................................................................................................................................................................................................................................. 45
Productschap Tuinbouw ©
3
1 Voorwoord In 2011 liet de ondernemerspeiling zien dat de diverse geledingen in de tuinbouw sterk van mening verschillen over het PT. Veelal was de waardering laag, vooral ten aanzien van inspraak en besluitvorming. Naar aanleiding van deze uitkomst zette het bestuur een moderniseringsproces in gang. Het resulteerde op 14 november 2011 in het besluit het PT drastisch aan te passen. Het nieuwe PT werkt aan een kernpakket aan taken, heeft fors minder bestuurders en medewerkers, int fors lagere heffingen en organiseert meer invloed van heffingbetalende ondernemers. In 2012 maakt het nieuwe PT de omslag van een sectorgerichte aanpak naar een thematische aanpak. Dat betekent niet dat de huidige activiteiten volledig verdwijnen. Bestaande activiteiten zijn ondergebracht in de nieuwe thema’s. Samenwerking tussen sectoren op deze thema’s zorgt voor synergie en gerichte, samenhangende investeringen met een hoog rendement. Het nieuwe PT werkt met investeringsprogramma’s. Ondernemingen zitten aan het roer bij de uitwerking van de programma’s. Vanaf 1 april 2012 is er per programma een ondernemingsplatform, dat bestaat uit ondernemers en werknemers met expertise op het betreffende werkgebied. Benodigde extra deskundigheid wordt geleverd door flexibele inzet van experts en adviseurs. De ondernemingsplatforms werken programma’s uit in doelstellingen en activiteiten en stellen een gericht en samenhangend investeringsprogramma op om de doelstellingen te realiseren. De ondernemingsplatforms bewaken de aansluiting met de praktijk. Sectorcommissies stellen de inhoud van de programma’s vast. Zo blijven (deel)sectoren de hoogte van investeringen in de thema’s en de bijbehorende
4
Productschap Tuinbouw ©
hoogte van de heffingen bepalen. Vanuit de programma’s worden projecten en activiteiten geïnitieerd. Thema’s en programma’s Conform ‘Met minder meer’ zijn de activiteiten van het PT geclusterd in 6 programma’s. • Voeding en gezondheid • Groen en welbevinden • Plantgezondheid, fytosanitaire zaken en water • Arbeid • Energie en CO • Biobased economy en MVO 2
Planning Het is gebruikelijk het jaarplan op te leveren voorafgaand aan een jaar. Uit het voorgaande blijkt al dat 2012 een overgangsjaar is. In dit jaarplan zijn de programma’s uitgewerkt op basis van de huidige activiteiten. Dit levert een basis voor programmatisch werken en een basis voor vaststelling van tijdelijke werkbudgetten en indicatieve budgetten voor de investeringsprogramma’s. Deze basis wordt vanaf 1 april 2012 door de ondernemingsplatforms nadere uitwerking gegeven tot een definitief investeringsprogramma. In dit jaarplan geven ook de ondersteunende PT-afdelingen aan welke bijdrage zij leveren. Zo worden de activiteiten van het PT transparant. Ook daarmee komen we tegemoet aan de wensen die ondernemers in de ondernemerspeiling naar voren brachten.
2 Thema Voeding, Groen & Gezondheid 2.1 Programma Voeding & Gezondheid Impact en relevantie programma Impact voor sector Er ontstaat nieuwe afzet- en verdiencapaciteit voor de voedingstuinbouw door: • Verhoging van de consumptie van groenten en fruit • Versterken kennis ondernemers over voedselveiligheid, levensmiddelwetgeving en productkwaliteit. • Alert blijven op nieuwe risico’s in eigen productie en/of handel. • Versterking concurrentiekracht door verbeterd imago m.b.t. voedselveiligheid en productkwaliteit • Crisiscommunicatie en management te professionaliseren (alle risico’s afdekken is onmogelijk.) Maatschappelijke relevantie Groenten, fruit, noten en zuidvruchten eten is belangrijk voor een gezond voedingspatroon. De voedingsstoffen in groenten en fruit dragen bij aan de gezondheid van mensen. De voedingstuinbouwsector draagt collectief bij aan:
•
•
•
Borging van voedselveiligheid door te investeren in kennis over risico’s en de beheersing van deze risico’s op een hoger niveau te brengen. Eenduidige objectieve en transparante informatie(voorziening) tussen ketenpartijen over beschikbaarheid en kwaliteit. Vertrouwen van de consument in gezond en veilig voedsel door goede en eerlijke productinformatie. Feitelijke en onafhankelijke informatie(voorziening) voor consumenten, over herkomst, authenticiteit, inhoud, bereiding en veiligheid van voedsel. Beheersing of verlagen van de ziektekosten. De sector is proactief bezig mensen te inspireren en te verleiden om meer groenten en fruit te eten. Een hogere groente- en fruitconsumptie heeft een positieve werking tegen overgewicht, bevordert vitaler ouder worden en heeft een preventieve werking tegen chronische ziekten zoals diabetes en hart- en vaatziekten. Groente- en fruitproducten hebben een relatief hoog gehalte aan voedingstoffen (vezels, mineralen en vitamines), die essentieel zijn voor de gezondheid van mensen. Bijkomend voordeel is dat de producten een relatief lage energiedichtheid hebben, maar wel een verzadigd gevoel geven.
Productschap Tuinbouw ©
5
Overzicht programma Voeding en Gezondheid 2012 Programmalijnen
Doelstellingen
Acties
Voedselveiligheid
Voedselveiligheid is optimaal gewaarborgd
Beschikbare kennis over voedselveiligheid, gewasbescherming, productinformatie en wettelijke normen ontsluiten via het Groenten en Fruit Portaal. Inhoudelijke afstemmen met o.a. NVWA, RIVM, KCB en technisch up-to-date houden. Nieuwe release extra functionaliteiten en notificatiesysteem van RASFF Up-to-date houden en onderhouden van de hygiënecodes voor de voedingstuinbouw
Levensmiddelenwetgeving t.b.v. veilig voedsel is passend voor sector
Sector heeft zo min mogelijk last van crises
6
Productschap Tuinbouw ©
Knelpunten ten aanzien van residuen in specifieke teelt zijn bekend en teeltplannen uitgewerkt om deze knelpunten op te lossen Sectorale monitoring: • Food Compass voert op professionele wijze de sectorale monitoring uit voor residuen van gewasbeschermingsmiddelen. Analysegegevens worden ontsloten via webportaal • EWRS-data onderhouden ten behoeve van risicoanalyse door en voor de ondernemers. Vergroten van aantal bedrijven dat gegevens aanlevert aan EWRS Ondernemers ondersteunen met risico-inventarisatie en risicoanalyse HACCP en beheersmaatregelen, communicatiemiddelen Communicatie: Eerlijke, transparante communicatie over voedselveiligheid en gewasbeschermingsmiddelen in samenwerking met Voedingscentrum en VWS Via Productschappencommissie Levensmiddelen Wetgeving (PLW) standpunten sector inbrengen bij de internationale wetgeving over voedselveiligheid. Zorgen dat de levensmiddelenwetgeving aansluit bij de bedrijfspraktijk. Groenten- en fruitsector vertegenwoordigen bij GlobalGAP organisatie. De invulling van de hygiëneverordening voor de teelt. Secretariaat voeren Nationale Technische Werkgroep GlobalGAP Crisiscommunicatie en crisismanagement uitvoeren: • Aanpassen draaiboek crisiscommunicatie en crisismanagement n.a.v. ervaringen EHEC en de brand bij Moerdijk. • Uitvoeren bredere risico-inventarisatie voor voedingstuinbouw, uitwerken scenario's met beheersmaatregelen en communicatie-strategie. Onderhouden en opbouwen van kennisnetwerk microbiologie en gewasbescherming, onafhankelijke perscommunicatie • Statistische kennis van de sector (volume, productstromen) en kennis van markt door monitoringsgegevens (afzetkanalen, marktontwikkelingen) verzamelen voor strategiebepaling van de aanpak van een crisis
Inzicht in residu
Gezonde keuze, een gemakkelijke keuze
Consumptie groenten, fruit, noten en zuidvruchten verhogen (% mensen dat voldoet aan richtlijn 2x2 stijgt jaarlijks)
Onderzoeksprojecten uitvoeren om inzicht te krijgen in de afbraaksnelheid van residu en nieuwe technieken om residu te voorkomen, snel te detecteren of versneld af te breken. Kennisbehoefte inventariseren en eventueel opbouwen over o.a. microbiologische risico’s en beheersmaatregelen in groenten- en fruitketens. Generieke promotie campagnes uitgevoerd door het GroentenFruit Bureau: 2 x 2 campagnes, Schoolfruit en Werkfruit
Facebility, communicatie met productinformatie naar de consument
Gegevens groente- en fruitconsumptie beschikbaar maken voor alle ondernemers in tuinbouwsector
Betere groenten en fruit (smaak, gemak, houdbaarheid)
Netwerk Convenant Gezond gewicht samenbrengen met ondernemers; aansluiten bij activiteiten, communicatie binnen Convenant Gezond Gewicht Groente- en fruitmonitor; basisgegevens voor ontwikkelen productinnovaties, marketingconcepten, verbetering aanbod. Groenten en fruitmonitor verbreden naar Duitsland en VK
Up-to-date betrouwbare informatie over inhoudsstoffen van groenten en fruit voor voedingswaardedeclaratie, voedingsclaims en gezondheidscampagnes beschikbaar maken via Groenten en Fruit Portaal. Onderzoeksprojecten naar verbetering van samenstelling, gemak, smaak, houdbaarheid met als doel een gezond(er) product aan te bieden aan de consument. Onderzoek naar (succesvolle) interventies voor verhogen consumptie groenten en fruit die aansluiten bij Topgebied
Verbindingen • Raakvlakken met andere programma’s PT benutten (innovatieve gewasbeschermingsmiddelen, nauwkeurige toepassingstechnieken, geïntegreerde teelt, moderne signaleringtechnieken, nieuwe teelttechnieken, weerbare bodems, bemesting). • Nauwe samenwerking met Ministeries van EL en I, VWS, de NVWA, het RIVM, Ctgb, Voedingscentrum en andere productschappen.
•
Bijdragen aan de doelstellingen van de Topsector Tuinbouw en Uitgangsmaterialen (TTU) gezondheid en voedselveiligheid. Mogelijkheden bekijken voor strategische samenwerken met andere topsectoren, bijvoorbeeld Agro&Food, om bij te dragen aan een gezond voedingspatroon.
Productschap Tuinbouw ©
7
2.2 Programma Groen & Welbevinden
•
Impact en relevantie programma Impact voor sector Er ontstaat nieuwe verdiencapaciteit voor de tuinbouw en haar businesspartners door: • grotere markt voor bomen en (vaste) planten, potplanten, perkgoed en bloembollen; • marktkansen door het ontstaan van groene innovaties zoals groene daken en gevels, groen in gebouwen, pocketparken en drijvend groen; • exportkansen voor de groene innovaties; • meer werk voor hoveniers, groenvoorzieners en interieurbeplanters; • een toonaangevende positie in het ontwerpen en toepassen van specifieke groene stedelijke concepten. Maatschappelijke relevantie De tuinbouw- en groensector biedt groene oplossingen voor het verbeteren van de woon-, werk- en leefomgeving. De sector draagt bij aan:
2
•
•
• •
•
•
8
Beheersing van ziektekosten; groen draagt preventief bij aan een goede gezondheid en welbevinden door minder stress en meer bewegen. Groen draagt curatief bij aan het herstel van zieken: zieken met uitzicht op groen herstellen sneller. Ondersteunen van de integratie en veiligheid; groen draagt bij aan een betere leefbaarheid in de woonwijken. Hiermee gepaard gaan een bijdrage aan integratie, veiligheid en sociale cohesie.
Productschap Tuinbouw ©
Creëren van leefbare, klimaatbestendige steden en vitale krimpgebieden; groen draagt bij aan klimaatbestendigheid. Waterretentie, watervoorziening, verkoeling bij zomerse hitte (vermindering van het hitte-eilandeffect). Groen draagt bij aan schone lucht door depositie van fijnstof en opname van CO . Groen kan bijdragen aan de revitalisering van krimpregio’s. Veel gemeenten en regio’s hebben de ambitie uitgesproken om klimaatneutraal te worden. Hierbij kan groen een belangrijke rol spelen, bijvoorbeeld door koolstofopslag of productie van biomassa. Er is aandacht nodig voor efficiënt en milieuvriendelijk groenbeheer. Scheppen van lokale werkgelegenheid; de ontwikkeling, aanleg en onderhoud van groene innovaties biedt nieuwe banen en verdiencapaciteit. Overgang naar duurzame energie; de energievraag kan door het gebruik van groene daken en gevels minder worden. Met technieken uit de glastuinbouw kunnen gebouwen zonnewarmte oogsten. Positieve beïnvloeding van de waarde van onroerend goed door de nabijheid van groen. De bijdrage aan een prettige werkomgeving voor werknemers en daarmee aan een goed vestigingsklimaat. Een grotere biodiversiteit; groen is onmisbaar voor een rijke flora en fauna. Dit geldt zeker voor een dichtbevolkt land als Nederland.
Overzicht programma Groen en Welbevinden 2012 Programmalijnen
Doelstellingen
Acties
1. Klimaat & energie
Overheden en politiek zijn overtuigd van kansen om Warmte-eiland effect te verminderen
Overtuigen van de koelende effecten van groen door communicatie- en lobbyactiviteiten. Modellen ontwikkelen waarmee gemeenten aan de slag kunnen om de stad te koelen met groen. Overtuigen van waterbergende effecten van groen door communicatie- en lobbyactiviteiten.
Overheden en politiek zijn overtuigd van oplossingen om bergingscapaciteit bij overvloedige neerslag vergroten Mogelijkheid verbetering Isolatie gebouwen aantonen
Groter % verbruik duurzame energie
2. Gezondheid & welbevinden
Mogelijkheid beheersing ziektekosten aangetoond Mogelijkheid verbetering luchtkwaliteit aangetoond
Voordelen van stimuleren lokale voedselproductie breed bekend Mogelijkheden voor verbetering woon-, werk- en leefomgeving breed bekend
Innovatie 'De groene buitenspouw' mogelijk maken met bedrijfsleven en kennisinstellingen. Onderzoek uitvoeren naar de mogelijkheden om naoorlogse wijken te verbeteren met groen en glastuinbouwtechnieken. De bouwfilosofie 'Bouwen met Groen en Glas' uitdragen naar bedrijfskolom bouw en overheden Stadstuinbouw stimuleren, waardoor warmte-uitwisseling met de wijk kan plaatsvinden Kennis ontwikkelen voor rendementsverhoging PV-cellen (zonnestroom) op groene daken Kennis en verdienmodellen ontwikkelen voor het verwaarden van biomassa (vergisting, verbranding) De effecten van groen op de gezondheid van mensen wetenschappelijk onderbouwen De zuiverende effecten van groen, binnen en buiten gebouwen wetenschappelijk onderbouwen Businessmodellen ontwikkelen voor het vergroenen van scholen, ziekenhuizen en verpleeghuizen. Programma van Eisen (PVE) en concept (blauwdruk) ontwikkelen voor groene scholen, ziekenhuizen en verpleeghuizen. Onderzoek uitvoeren naar de toekomstmogelijkheden van tuinbouw in de stad. Groen opnemen in keurmerken en bouwvoorschriften
Productschap Tuinbouw ©
9
Een campagne starten om de functionele waarden van groen in gebouwen te promoten. 3. Leefbaarheid & veiligheid
Mogelijkheden om leefbaarheid in steden te vergroten aangetoond
Mogelijkheid krimpgebieden vitaal te houden bekend bij overheden Mogelijkheden om criminaliteit te verlagen onderzocht
4. Economie & innovatie
Groen positioneren als (deel)oplossing voor de verbetering van krachtwijken door een ‘Deltaplan’ op te stellen met overheid, kennisinstellingen en bedrijfsleven. Groene Poort voortzetten, lobby naar de overheid De prijsvraag Entente Florale voortzetten, voor de groenste stad en dorpverkiezing Het voorbeeldproject Schiebroek-Zuid ondersteunen. Project Schiebroek-Zuid voordragen voor een Green Deal. Groen positioneren als (deel)oplossing voor de vitalisering van krimpgebieden Kennis ontwikkelen over omgevingsspychologie voor de sturing van (on)gewenst gedrag door de juiste groene inrichting in en om gebouwen, door het opzetten van een leerstoel Groen en Gedrag.
Bredere bekendheid voor ondersteuning integratie
Kennis en samenwerkingsmodellen ontwikkelen voor de inzet van groen om de sociale cohesie te stimuleren Zorg en recreatie verbinden met de tuinbouw
Groene innovaties ontwikkelen
Businessmodellen ontwikkelen voor de publiek-private financiering van aanleg en onderhoud van groene innovaties Functionele waarden van groen overbrengen naar de bouwkolom Tuinbouw en bouwbedrijven samenbrengen Rood-groen combinatieonderwijs ontwikkelen op mbo- en hbo-niveau voor studenten en professionals Groene innovaties stimuleren door kennisinstellingen en ondernemingen met elkaar te verbinden Groenwaarden onderzoek uitvoeren
Opname van groen in keurmerken en bouwvoorschriften
Informatievoorziening en promotie om toepassing van groene innovaties vergroten Overheid oproepen te investeren als lead customer in groene innovaties. Businesscases ontwikkelen om inzicht te geven in financiering van groene investeringen
10
Productschap Tuinbouw ©
Groene innovaties internationaal breder bekend Lokale werkgelegenheid scheppen
Participeren in het T&U fonds voor groene innovaties. De realisatie van groene icoonprojecten stimuleren Aandacht voor groene innovaties bij handelsmissies Onderzoek uitvoeren naar de mogelijkheden om lokale werkgelegenheid te scheppen met stadstuinbouw
Verbindingen De crossover van Groen en Welbevinden met de topsector Creatieve Industrie staat benoemd in het rapport van T&U bij het onderwerp: Architectuur (belang van groen in de publieke ruimte). De creatieve industrie speelt nu een belangrijke rol het programma. Bouwen met Groen
en Glas door de inbreng van architecten en de bouw(innovatoren). De creatieve industrie zou een grotere rol kunnen spelen in het ontwikkelen en presenteren van groene innovaties en aan het bewust maken van de maatschappij.
Productschap Tuinbouw ©
11
3 Thema Plantgezondheid, Fytosanitaire Zaken en Water 3.1 Deelprogramma Plantgezondheid Impact en relevantie programma Impact voor sector Voor de economische positie van de tuinbouw-, groen- en uitgangsmaterialensector zijn schoon uitgangsmateriaal en producten die vrij zijn van ziekten en plagen een randvoorwaarde. Om deze randvoorwaarde te realiseren geldt het volgende. • Gegarandeerde levering van schoon uitgangsmateriaal leidt tot verdere vergroting van de handelsstromen wereldwijd en verbetering van duurzame land- en tuinbouwproductie wereldwijd. Bestaande markten worden vergroot en nieuwe markten worden aangeboord. • Nederland wordt ‘preferred supplier’ van voedsel en sierteeltproducten. Hierdoor worden de afzetmogelijkheden van land- en tuinbouwproducten vergroot en de Nederlandse concurrentiepositie versterkt. • Er kunnen leveringsgaranties afgegeven worden.
12
Productschap Tuinbouw ©
• • •
•
Handelsbelemmeringen worden duidelijk verlaagd. Nederland blijft een belangrijk productieland van een breed sortiment land- en tuinbouwproducten gericht op brede afzetmarkten. Oogstderving door ziekten en plagen wordt geschat op 10 procent. Dat betekent in de land- en tuinbouw een verlies aan productiewaarde van circa 1 miljard euro. Nederland is en blijft voorloper op het gebied van kennis over plantgezondheid (marktleider kennis).
Maatschappelijke relevantie Plantgezondheid raakt de consument, natuur, water- en luchtkwaliteit, groene ruimte, biodiversiteit, voedselveiligheid en voedselzekerheid. Tweemaal meer productie met tweemaal minder middelen. Het leidt tot gezonde producten en welbevinden van de hele maatschappij. Het draagt daarnaast bij aan de wereldvoedselzekerheid.
Overzicht deelprogramma Plantgezondheid 2012 Programmalijn Plantgezondheid
Doelstellingen Voldoende kennis ontwikkelen en uitdragen voor beheersing ziekten en plagen
Acties Per sector / gewas een Actieplan Plantgezondheid opstellen in samenspraak met de brancheorganisaties/sector. Kennis en kansen weerbare planten en systemen analyseren en op basis daarvan robuuste weerbare planten en teeltsystemen ontwikkelen Kennis ontwikkelen en verspreiden, vooral door de onderzoeksresultaten naar sector en maatschappij uit te dragen, o.a. door Kennis-praktijknetwerken opzetten en samenwerking met overheid en brancheorganisaties Strategische innovatieagenda plantgezondheid opstellen met stakeholders en toetsen bij achterban. Deze inbrengen in de Topsector T&U als basis voor de onderzoeksprogrammering 2013 een daarna. De werkzaamheden voor verordeningen voor plantgezondheid voortzetten
Voldoen aan EU-richtlijn Duurzaam gebruik gewasbeschermingsmiddelen Pakket gewasbeschermingsmiddelen voldoende voor ziektevrije teelt
Residu voldoet aan strenge eisen retail en EU Stimulering verdere ontwikkeling geïntegreerde gewasbescherming
Early Warning Systems (herkennings- en detectietechnieken gekoppeld aan beslisondersteunende systemen) Deelnemen aan de werkgroepen NAP Gewasbescherming en betrokken zijn bij het opstellen van de uitvoeringsagenda Via de Coördinatoren Effectief MiddelenPakket (CEMP) in overleg met de ondernemers de belangrijkste knelpunten in beschikbaar middelenpakket bepalen en prioriteiten in de verschillende sectoren vaststellen Er wordt maximaal gebruik gemaakt van de mogelijkheden van de zonering bij de toelating van gewasbeschermingmiddelen Met vertegenwoordigers van de voedingssector mogelijkheden analyseren om te voldoen aan de strengere eisen van de retail voor residuen. Onderzoek initiëren (bijvoorbeeld afbraakcurves) en/of communicatie (bijvoorbeeld via G&F portal) Programma geïntegreerde gewasbescherming in alle sectoren invoeren
Productschap Tuinbouw ©
13
Verbindingen Voor Plantgezondheid zijn cross-overs te maken met de Topsector Agro&Food. Voor residu is er ook een duidelijke cross-over met de Topsector Life Sciences. Deze cross-over zit meer in de ondersteunende sfeer op het gebied van diagnose en preventie bij mens, dier en plant. De cross-overs met
14
Productschap Tuinbouw ©
de Topsector Water hebben met name betrekking op de verlaging van de emissie. Voorts zijn er duidelijke raakvlakken met de subthema’s Fytosanitair en Duurzame productieketens van het thema Duurzaamheid. Tenslotte is er een raakvlak met het programma Precisie landbouw en het BO-programma Milieu en gewasbeschermingsmiddelen.
3.2 Deelprogramma Fytosanitaire Zaken Impact en relevantie programma Impact voor sector De huidige verdiencapaciteit behouden en nieuwe creëren voor de tuinbouw en haar businesspartners is mogelijk door: • voorloper te zijn en blijven op het gebied van kennis over en kennis van plantgezondheid/fytosanitaire risico’s; • onderscheidend te zijn door als betrouwbare partner voortdurend producten te leveren die van een hoge kwaliteit, gezond en schoon (vrij van ziekten en plagen) zijn; • handelsbarrières te slechten; • proactief na te denken over verbetermogelijkheden in ons fytosanitaire systeem.
Maatschappelijke relevantie De insleep van quarantaine(Q-)organismen raakt de natuur, groene ruimte, biodiversiteit, voedselveiligheid, voedselzekerheid en soms de volksgezondheid. Insleep van quarantaineorganismen of niet-gereguleerde organismen kan producenten en handelaren, maar ook de samenleving confronteren met een enorme schadepost. Bij de tuinbouw ligt een verantwoordelijkheid om zo te handelen dat: • De teelt van voedings- en siergewassen niet in gevaar komt; • De groene ruimte niet wordt bedreigd door Q-organismen; • Geen risico ontstaat voor de volksgezondheid.
Overzicht deelprogramma Fytosanitaire Zaken 2012 Programmalijn
Doelstellingen
Acties
Fytosanitaire Zaken
Fytosanitaire handelsbarrières proactief voorkómen en de gevolgen bij eventuele incidenten beperken
Activiteiten van sectoren die gericht zijn op het voorkomen van onnodige fytosanitaire handelsverstoringen, het behouden van gerealiseerde markttoegang en het verkrijgen van markttoegang in nieuwe (derde) landen financieel ondersteunen. Onder andere: • Pest Risk Analysis uitvoeren • Veldinspecties • Extra inzet (buitenlandse) inspecteurs • Inkomende/uitgaande handelsmissies organiseren • Collectieve deelname beurzen (Literatuur)onderzoek uitvoeren naar bestaan/vestigingskansen Q-organismen (derde) landen (voorbeeld: Californische trips in Rusland) Handhaving en onderhouden van PT verordeningen Communicatiemethoden en –middelen ontwikkelen en communicatie coördineren om de bewustwording van fytosanitaire risico’s bij ondernemers te vergroten. Bijvoorbeeld: voorbeeldcases, incentivesystemen Toegankelijke en begrijpelijke informatie over Q-organismen in de EU voor tuinbouwondernemers (laten) ontwikkelen en medefinancieren
Productschap Tuinbouw ©
15
Plantgezondheidsfonds financieel ondersteunen en praktisch realiseren Sectoren financieel en waar nodig inhoudelijk/feitelijk/juridisch ondersteunen bij de uitbraak van een Q-organisme en het daarmee gepaard gaande risico op een (blijvend) verlies van exportpotentieel en bij daadwerkelijke handelsbelemmeringen Waar nodig de uitwisseling organiseren van informatie tussen keuringsdiensten en sectororganisaties
Fytosanitaire systeem op de lange termijn te verbeteren
De introductie en verspreiding van nieuwe en/of schadelijke organismen voorkomen
Enkele nader te bepalen ketens/sectoren doorlichten op verbeterpunten in de fytosanitaire controlesystematiek en de gewenste taakverdeling overheid/bedrijfsleven Actief de wens uitdragen en faciliteren van het bedrijfsleven dat de fytosanitaire controlesystematiek naadloos moeten aansluiten op de logistiek en kwaliteitssystemen van het bedrijfsleven. Dit alles binnen en buiten de bestaande overlegstructuren Bijdragen aan het beleidsmatige overleg tussen nVWA, EL&I en bedrijfsleven, zoals in het Programmaoverleg Fytosanitair Beleid en diverse klankbordgroepen Een structurele inbedding organiseren van communicatie en de afstemming daarvan in de diverse klankbordgroepen Deelnemen aan internationale discussies om fytosanitair systeem zo passend mogelijk te maken voor sector De bestaande juridische context analyseren om mogelijkheden te vinden om fytosanitair goed gedrag te belonen en slecht gedrag te straffen. Denk hierbij aan het variëren van de controle intensiteit afhankelijk van het fytosanitaire “track record” van een bedrijf Onderzoek doen naar beheersen/bestrijden/voorkomen van Q-organismen en nieuwe detectietechnieken
Risico’s inventariseren en analyseren van nieuwe handelsstromen, productiewijzen (emerging risks) en vervoermethodes. Uiteindelijk zou dit kunnen resulteren in een (internationaal) early warning system Waar nodig Q-organismen dereguleren
16
Productschap Tuinbouw ©
Verbindingen Voor Fytosanitaire Zaken zijn cross-overs te maken met de Topsector Agro&Food. Daarnaast raakt het subthema Fytosanitaire Beleidsmaatregelen van de Topsector Tuinbouw en Uitgangsmaterialen de thema’s Internationalisering, Duurzaamheid, Gezondheid, Voedselveiligheid/-
betrouwbaarheid en het subthema Plantgezondheid. Binnen het programma Fytosanitaire Zaken geven we ook uitvoering aan acties uit ‘Een sectorvisie op fytosanitair beleid’.
3.3 Deelprogramma Water, Bodem & Bemesting Impact en relevantie deelprogramma Impact voor sector De tuinbouw heeft invloed op de kwaliteit van het oppervlaktewater. Bij een te hoge emissie dragen productiemiddelen als mest en gewasbeschermingsmiddelen bij aan verontreiniging van het oppervlaktewater. In de KaderRichtlijn Water en de Nitraatrichtlijn en in de Nota Duurzame Gewasbescherming worden onder andere limieten gesteld om deze mogelijke belasting van het oppervlaktewater te verminderen. De tuinbouw moet aan deze limieten voldoen. Het tegengaan van emissies in bedekte teelten vraagt nog grote investeringen in nieuwe technieken. Dit deelprogramma biedt ook kansen. De verdiencapaciteit komt op korte termijn vooral uit de mogelijkheden om kwaliteitsproductie en productieverhoging gelijktijdig te verbeteren: efficiënter gebruik van water, meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen leveren kostenbesparingen op.
Op lange termijn blijven de license to produce en license to deliver behouden door duurzaam te telen. Door een betere waterfootprint, maar liever een betere ecologische footprint, behoudt het Nederlandse product een goede positie in de markt. Maatschappelijke relevantie Een emissieneutrale plantaardige productie in 2030 in combinatie met een gezond voedselpakket voor een groeiende wereldbevolking, is een absolute noodzaak. Dit bewerkstelligen is een antwoord op mondiale vraagstukken rond tegengaan van klimaatverandering (minder broeikasgasemissies), behoud van biodiversiteit (door verhoging productie op bestaande landbouwgrond), armoedebestrijding (voldoende voedsel beschikbaar) en schoon water (minder emissies van nutriënten naar grond- en oppervlaktewater).
Productschap Tuinbouw ©
17
Overzicht deelprogramma Water, Bodem en Bemesting Programmalijn
Doelstellingen
Acties
Water
De open en bedekte teelten kunnen blijvend over goed (giet)water beschikken, gaan efficiënt met water om en de emissie van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen is zoveel mogelijk beperkt. De glastuinbouw heeft een nagenoeg nullozing in 2027. De open teelten streven naar een emissieneutrale productie in 2030.
Zorgen voor naleving van de uitvoeringsagenda Glastuinbouw Waterproof. Bijdragen aan innovatie- en onderzoeksprojecten. Bijdragen aan Platform Duurzame Glastuinbouw. Praktijknetwerken stimuleren om de nu al toepasbare maatregelen te stimuleren en uit te dragen en de bewustwording te verhogen. Samenwerken met brancheorganisaties en de (rijks)overheid in communicatie.
De sector implementeert nieuwe toedieningtechnieken voor gewasbeschermingsmiddelen, zodat drift naar lucht en water bij de open teelten in 2020 geminimaliseerd is De sector ontwikkelt en implementeert nieuwe teeltsystemen in de praktijk voor een aantal open teelten, waarbij in 2027 nagenoeg geen emissies meer optreden naar grond- en/of oppervlaktewater. In 2015 is een robuust en betrouwbaar meetsysteem beschikbaar voor bedrijfseigen emissies van grondgebonden teelten onder glas. De sector realiseert een robuuste vitale bodem (door duurzaam bodembeheer), efficiënt en duurzaam mineralengebruik (mineralenmanagement) en een optimale benutting van de biodiversiteit. Precisielandbouw is mogelijk in 2020 voor een op maat gegeven optimaal bemestingsadvies.
Kennis ontwikkelen en kennis verspreiden, vooral door de onderzoeksresultaten naar sector en maatschappij uit te dragen op kennisdagen.
Bodem en bemesting
Deelname stuurgroep Teelt uit de Grond. Bijdragen aan onderzoeksprojecten voor teelt uit de grond. Met bedrijfsleven en overheid een stimuleringstraject (investeringstraject) inzetten voor het breder beschikbaar maken van het instrumentarium (lysimeter), met de kennis die is opgedaan uit het KRW-innovatieproject. Bijdragen aan innovatie en onderzoek om weerbare duurzame bodems en weerbaar duurzaam substraat te realiseren. Samen met overheid, wetenschap en bedrijfsleven, vanuit de ecosysteemdienstenbenadering. Bijdragen aan Masterplan Mineralenmanagement (PA). Bijdragen aan innovatie en onderzoeksprojecten naar de relatie tussen mineralengift, vochtvoorziening, aanwezige biomassa, weesomstandigheden, stand van het gewas en mineralen in de bodem.
Verbindingen Voor Water, Bodem en Bemesting zijn cross-overs te maken naar het TTU-thema Holland Branding: ‘Clean, safe and healthy produce from Holland’. Enerzijds voor een internationale erkenning, anderzijds voor export van volledige gesloten systemen naar die gebieden waar water- en voedseltekorten zijn of dreigen. Hier zit ook een link met de TTU-thema’s internationalisering, gezondheid en plantgezondheid.
18
Productschap Tuinbouw ©
De cross-over met de Topsector Water bevindt zich, naast het beperken van emissies, op het speerpunt ‘More crop per drop’ dat zich richt op hoogwaardige zoetwatervoorziening voor de productie van voedsel. Cross-overs zijn ook te maken bij de toepassing van de topsector A&F ‘ vermindering gebruik grondstoffen’. Vooral op het gebied van schoon afvalwater en het gebruik van restproducten zijn er kansrijke cross-overs te maken met de topsector chemie; biobased economy (BBE) en de topsector high tech materialen en systemen (HTMS).
Ook is er een verband met het TTU-thema Human capital: om de innovaties tot stand te brengen en te implementeren moet geïnvesteerd worden in kennis en kunde van de werknemers in de verschillende branches. Er is ook een link met
het TTU-thema kennis, innovatie & onderwijs. Verder raakt het programma Water, Bodem en Bemesting aan TTU-thema Vermindering regeldruk, dat streeft naar een consistent beleid met inbreng van het bedrijfsleven.
Productschap Tuinbouw ©
19
4 Thema Duurzame Ketens 4.1 Programma Arbeid Impact en relevantie programma Impact voor sector De beschikbaarheid van voldoende en kwalitatief geschikte mensen maakt dat de tuinbouw-, groen- en uitgangsmaterialensector zijn internationale positie waarmaakt, verstevigt én blijvend duurzame oplossingen voor wereldproblemen kan leveren. Het inzetten van arbeid op een efficiënte en effectieve manier draagt bij aan een gezonde financiële positie van bedrijven. Op lange termijn blijven de license to produce en license to deliver behouden door op een goede manier met arbeidskrachten om te gaan.
Maatschappelijke relevantie De tuinbouw-, groen- en uitgangsmaterialensector biedt in Nederland werkgelegenheid aan meer dan 400.000 mensen van alle leeftijden, met opleidingen van laag tot hoog en dicht bij bevolkingscentra. De sector is een redelijk grote werkgever voor laaggeschoolde arbeid. Internationaal draagt de Nederlandse tuinbouw bij aan de economische en sociale groei in ontwikkelingslanden.
Programma Arbeid 2012 Programmalijn
Doelstellingen
Acties
Boeien van potentiële werknemers (imagoverbetering)
De tuinbouwsector staat bekend om zijn aanbod van aantrekkelijk en gevarieerd werk voor mensen van alle leeftijden, met opleidingen van laag tot hoog.
Voor de doelgroep 10-14 jaar: kennismaking met de tuinbouw uitbreiden via het project Groen Werkt. Spel en/of lesmateriaal uitzetten in 150 klassen met in totaal 4400 basisschoolleerlingen en 40 vmbo-klassen (zowel groen als niet-groen)
Eind 2012 is bereikt dat van de ondervraagden 43% aangeeft bekend te zijn met de NL tuinbouw als werkgever, 60% aangeeft een positiever beeld te hebben van de tuinbouw en 21% aangeeft wel in de tuinbouw te willen werken. De sector staat aangeschreven als een aantrekkelijke en betrouwbare werkgever.
Voor de doelgroep 16-24 jaar: arbeidsmarktcampagne It’s Alive voortzetten. Boodschap: tuinbouwsector is werkgever met aantrekkelijke beroepen en bedrijven.
Binden van werkenden (aantrekkelijk werkgeverschap)
20
Productschap Tuinbouw ©
Initiatieven ontwikkelen/opzetten/verder ontplooien om aantrekkelijk werkgeverschap te stimuleren door: • I.h.k. van MVO verder ontwikkelen van een zelftest ‘Ben ik een moderne werkgever’ voor ondernemers • Inzet op goed werknemerschap • Fysiek zwaar e/o routinematig werk vervangen door automatisering, robotisering
of andere arbeidsinnovaties Ondernemingen te helpen om prettige en veilige werkomstandigheden te creëren, bijv. op het gebied van o.a. Stof/Endotoxinen, of door het inzetten van innovaties (‘gamefication’), • aandacht voor het invoeren van sociale aspecten van het werkgeverschap, zowel nationaal als internationaal, bijvoorbeeld Fair Produce • Bij te dragen aan het vitaal en gezond houden van werknemers, o.a. door de Human Capital Agenda op dit punt uit te breiden Ambities in de Human Capital Agenda (HCA) gericht op een leven lang leren en het verleggen van de focus van baan naar loopbaan verder ontwikkelen, uitwerken en uitvoeren, opdat ondernemers en werknemers worden geholpen en gestimuleerd om een leven lang te leren. Voortzetting van projecten als professionalisering scholingsconsulenten en verankeren Programma Arbeidsmarkt & Opleiding van EL&I in de HCA. Mede vormgeven, structureren en uitvoeren van de ambities in de HCA. Daarbij intensivering van de samenwerking met o.a. overheid, sociale fondsen, kenniscentra, onderwijs en onderzoek. Voortzetten samenwerking met werknemersorganisaties ter verankering van arbeid. •
Leven lang leren: wie eenmaal als werknemer of als ondernemer in de tuinbouw- en groensector werkt heeft ruime mogelijkheden om zichzelf een leven lang verder te ontwikkelen. Een soepel werkende arbeidsmarkt, o.a. door goede afstemming tussen vraag en aanbod
Samen met de agrofoodsectoren kennis uitwisselen en onderzoek doen naar het behoud van vakmanschap en de mogelijkheid van mobiliteit binnen en tussen sectoren. Inzicht in de arbeidsmarkt
Regulering
Op elk moment zowel kwantitatief als kwalitatief inzicht kunnen geven in de arbeidsmarkt
Regelgeving die werkbaar is
Onderzoek naar ontwikkelingen op arbeidsmarkt in de gehele tuinbouwketen (Arbeidsmarktmonitor voor 8 keer opzetten), incl. prognoses ontwikkeling van de toekomstige werkgelegenheid Hiervoor samenwerking met andere productschappen, sociale fondsen, kenniscentra, ed. intensiveren. Ten behoeve van de HCA de via onderzoek verkregen trends, ervaringen van het bedrijfsleven &agrofood analyseren. Opstellen van scenario’s voor de op de arbeidsmarkt gerichte beleidsontwikkeling van sectoren en het beroepsonderwijs. In overleg met overheden bijdragen aan het werkbaar maken van regelgeving die rond arbeid in diverse tuinbouw en agrofoodsectoren spelen (bv Stof pak ’t aan). e
Bijdragen aan een sociaal, verantwoord en eerlijk personeelsbeleid, o.a. voor wat betreft uitzend- en andere vormen van flexarbeid.
Productschap Tuinbouw ©
21
Verbindingen Er is een duidelijke cross-over met de topsectoren Agro&Food (boeien en binden) en de creatieve industrie (imagoverbetering). Arbeid en het boeien en binden van potentiële werknemers staat in nauwe relatie tot de Human Capital Agenda (HCA). De HCA heeft ten doel om de aansluiting, kwalitatief en kwantitatief, tussen onderwijs en bedrijfsleven te
22
Productschap Tuinbouw ©
verbeteren en de aantrekkingskracht van de sector op werknemers te vergroten, o.a. door verbetering van het beroepsperspectief (o.a. leven lang leren). Ten behoeve van de uitvoering van de HCA zijn arbeidsmarktanalyses en daarop gestoelde scenariostudies eesentieel als bron van beleidsinformatie.
4.2 Programma Energie & CO
2
Impact en relevantie programma Impact voor sector De activiteiten op het gebied van energie leveren de sector kostenbeheersing op, vermindering van de afhankelijkheid en het gebruik van fossiele brandstoffen en minder emissie van CO . Ze dragen bij aan een milieubewust imago en maatschappelijke acceptatie.
Maatschappelijke relevantie De maatschappij profiteert van minder (fossiel) energieverbruik en CO -emissie door de Nederlandse tuinbouw en verduurzaming van de energiehuishouding. 2
2
Programma Energie en CO2 in 2012 Programmalijn
Doelstellingen
Acties
1. Kas als Energiebron
Verbetering energie-efficiënte +2% per jaar. Stijging aandeel duurzame energie tot 20% in 2020. Reductie CO emissie met 48% in 2020.Nieuwe bedrijven produceren in 2020 op economisch rendabele wijze energieneutraal.
Nieuwe technieken en verbetering van technieken op specifieke knelpunten zijn eind 2012 praktijkrijp of een duidelijke stap dichterbij. Onderzoek gericht op ontwikkeling en testen techniek (7 transitiepaden)
2
Ontwikkelen van innovaties voor de langere termijn; op genoemde transitiepaden eind 2012 zicht op kansrijke toepassingen Verdiepings- en pioniersonderzoek bij transitiepaden Teeltstrategieën/HNT, Licht, Zonne-energie, duurzamere CO 2
Kennis/Doorontwikkeling nieuwe technieken op verschillende typen praktijkbedrijven: Monitoring en begeleiding van praktijkprojecten bij transitiepaden Teeltstrategieën/HNT, Licht, duurzamere CO ; garantstellingen 2
Demonstratie nieuwe technieken in de praktijk: 3-5 demoprojecten realiseren Kennisoverdracht van praktijkrijpe toepassingen, inzichten en resultaten. Stimuleren diverse vormen van kennisverspreiding Bekendheid KaE/resultaten bij diverse doelgroepen bevorderen en vordering sectorenergiedoelen objectief vaststellen Leaflets praktijkprojecten, jaarplan/brochure, websites energiek2020.nu en kasalsenergiebron.nl, Floriade, LEI monitoring energiedoelen
Productschap Tuinbouw ©
23
CO sectorsysteem: Alle (niet-ETS) tuinders nemen deel aan CO -sectorsysteem. Uitvoering CO -sectorsysteem eerste fase (boekjaren 2011-2012). Voorbereiding en implementatie tweede fase (boekjaren 2013-2020) Ondersteuning uitvoering energieprogramma en de monitoring 2-
2
2
2. S&Z Bloembollen- en Bolbloementeelt
Verbetering energie-efficiënte +2% per jaar. Stijging aandeel duurzame energie tot 20% in 2020. Reductie CO -emissie met 30% in 2020. 2
3.S&Z Paddenstoelenteelt
Verbetering energie-efficiënte +2% per jaar. Stijging aandeel duurzame energie tot 20% in 2020. Reductie CO -emissie met 30% in 2020.
Ondersteuning uitvoering energieprogramma en de monitoring
Verbetering energie-efficiënte +30% in 2020. Stijging aandeel duurzame energie tot 20% in 2020. Reductie CO -emissie met 30% in 2020.; in 2012 start gemaakt met uitvoering routekaart Inzicht geven in CO -uitstoot volgens een internationaal geldende norm 30% reductie CO emissie in het transport van versproducten (import/export)
Ondersteuning uitvoering routekaart 2030
2
4. MJA-3 Groente- en fruitverwerkende industrie
2
5. CO2 Footprint 6. CO2 emissiereductie in logistieke keten
2
2-
Beheer van en communicatie over de PAS 2050-1 standaard; Overdracht CO Footprint Tool aan sectorpartijen Analyse CO emissie in de versketen en bezien of een programmalijn kan worden ontwikkeld in het energieprogramma PT
Verbindingen Kernpunt voor succes is de goede samenwerking tussen bedrijfsleven en overheid en uiteraard de kennisinstellingen. Voor alle genoemde sectoren is daarin voorzien. Voor de glastuinbouw werken PT, LTO Glaskracht Nederland en het ministerie van EL&I samen in het transitieprogramma Kas
24
Productschap Tuinbouw ©
2
2-
als Energiebron. Voor de andere sectoren zijn er stuurgroepen met vertegenwoordigers van de brancheorganisaties, ministerie van EL&I en PT, die op basis van jaarplannen werken aan het realiseren van de doelen van het convenant.
4.3 Programma Biobased Economy en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Impact en relevantie programma Impact voor de sector
Maatschappelijke relevantie
Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is geen doel op zich, maar een continu verbeterproces om te komen tot een duurzame bedrijfsvoering met respect voor mens en milieu. Het PT organiseert een aantal activiteiten om dit verbeterproces te stimuleren en maatschappelijk verantwoord ondernemen zichtbaar te maken. Biobased economy zorgt voor het ontstaan van nieuwe verdiencapaciteit voor de tuinbouw en haar businesspartners.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen zorgt voor welzijn van people, planet en welvaart (profit). Door MVO zichtbaar te maken kunnen consumenten bewuste keuzes maken met betrekking tot de (tuinbouw)producten die zij afnemen. Biobased economy draagt bij aan duurzaam gebruik van onze planeet door: • het gebruik en de afhankelijkheid van fossiele energie te reduceren; • een bijdrage te leveren aan het klimaatvraagstuk; • plantaardig (rest-)materiaal te benutten en (mineralen)kringlopen te sluiten.
Programma Biobased Economy en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2012 Programmalijn
Doelstellingen
Acties
1. MVO
Overheid en maatschappij zijn geïnformeerd over de vorderingen van de tuinbouw- en groensector op het gebied van MVO
Een internationaal MVO-ketenjaarverslag voor de sector opstellen
De prestaties van de sector op het gebied van MVO zijn geobjectiveerd en verbeterd t.o.v. voorgaande jaren
Hulpmiddelen ontwikkelen waarmee de tuinbouwketen op een objectieve manier een beeld kan geven van zijn prestaties op het gebied van duurzaamheid
Er is een omgeving gecreëerd die tuinbouwketens stimuleert om hun negatieve impact op mens en milieu te verminderen
Overleg met retail, overheden, NGO’s en Europese Commissie over het belang van harmonisatie en het gebruik van eenduidige standaarden. Bewustwording creëren binnen de sector over de kansen voor verbetering maar ook over de complexiteit van het onderwerp.
Het aandeel duurzame producten bij de import van AGF vanuit o.a. Afrika, Latijns-Amerika en Azië is toegenomen t.o.v. voorgaande jaren. De referentiecode van het Global Social Compliance Programma geldt als minimale
Een convenant sluiten voor verduurzaming van import AGF met retail, handelsbedrijven en maatschappelijke organisaties met daarin ambities en streefbeelden per 2015. Studies en verkenningen uitvoeren om de realisatie van die ambities te bevorderen.
Productschap Tuinbouw ©
25
ondergrens voor sociale aspecten bij import door tuinbouwketens uit diverse landen buiten de EU
2. Tuinbouw in de Biobased Economy
2.1 Draagvlak en ondernemersparticipatie
Nieuwe verdiencapaciteit wordt gecreëerd door het valoriseren van plantaardig restmateriaal
Ontwikkelen van kennis in ketens in de Biobased economy.
Nieuwe product-markt-combinaties met businesspartners in een bredere afzetmarkt gevormd op basis van inhoudsstoffen in planten De integrale duurzaamheid van tuinbouwketens is verbeterd door gebruik te maken van biobased grondstoffen Ambities en streefbeelden 2020 zijn eind 2012 vastgesteld
Ontwikkelen van kennis in ketens in de Biobased economy. Uitvoering geven aan Manifest Bio-based Economy
Er is draagvlak voor ambities en het innovatie- en actieplan 2011 - 2014
De ambities en het innovatieprogramma tuinbouw zijn verankerd in het Intersectoraal Businessplan BBE 2.2 Innovatieprojecten
Vijf innovatieprojecten afgesloten met tuinbouwondernemers, andere sectoren en kennisinstellingen
Ontwikkelen van kennis in ketens in de Biobased economy. Daarbij rekening houdend met de effecten van het valoriseren van plantaardig restmateriaal op bodemvruchtbaarheid Overleg PT-ondernemersplatform, ondernemers, brancheorganisaties, kennisinstellingen, overige topsectoren en het ministerie van EL&I. Besluitvorming door PT-sectorcommissies en - bestuur. Beleggen en bijwonen van bijeenkomsten met tuinbouwondernemers. Communicatie met presentaties, vakpersartikelen, LinkedIn, gesprekken met ondernemers enz. Uitvoering geven aan de actieagenda uit het innovatie- en actieplan 2011 – 2014 zoals dat in concept is weergegeven in de ‘Routekaart Tuinbouw in de Biobased Economy’ van het PT Bijdragen aan de uitvoering van het Intersectoraal Business Plan BBE
Marktverkenning naar gebruik door farmaceutische, cosmetica, voedingsen voederindustrie van stoffen met een hoge marktwaarde die aanwezig zijn in planten die onder Nederlandse condities kunnen worden geteeld
Ondernemersinitiatieven ondersteunen bij het opzetten van pilots met ketenpartners
26
Productschap Tuinbouw ©
2.3 Wet- en regelgeving
2.4 Financiële en fiscale zaken
Vergunningverlening voor biobased projecten verloopt binnen redelijke termijnen
Innovatie-instrumentarium voor ondersteuning van relatief hoge risico’s, financieringsvraagstukken en onrendabele top in opstartfase zijn ingesteld
Ondersteunen bij het zoeken van kennispartners en ketenpartners bij ondernemersinitiatieven Verkennen inhoudsstoffen in planten. Kennis opbouwen over waardevolle inhoudsstoffen in planten. Studies en projecten uitvoeren ter voorbereiding van praktijktoepassing van biobased materialen Kenniscentrum Plantenstoffen financieren en besturen Inventariseren knelpunten bij vergunningverlening
Green Deals opstellen met tuinbouwondernemers en overheden, waarbij de overheid zich wil inspannen voor wegnemen van belemmeringen in wet- en regelgeving en bij vergunningverlening Overleg Bosschap en ministerie van I&M voor realiseren emissie-eisen voor stookinstallaties op hout en andere biomassa gelijk aan die in Duitsland Financiële knelpunten inventariseren voor praktijkrealisatie
Overleg met andere topsectoren en ministerie van EL&I voor realiseren regelingen voor (tijdelijke) financiële en fiscale ondersteuning Green Deals opstellen met tuinbouwondernemers en overheden, waarbij de overheid zich wil inspannen voor beschikbaarheid van fiscale regelingen en verbeteren van de toegang tot de kapitaalmarkt.
Productschap Tuinbouw ©
27
Verbindingen Het Nederlandse bedrijfsleven zet in op een transitie naar een economie en samenleving die is gebaseerd op hernieuwbare en duurzame grondstoffen. Versterking van de eigen concurrentiekracht en het helpen oplossen van maatschappelijke uitdagingen is voor zes topsectoren de motivatie om te investeren in biobased economy. Samen met Agro&Food levert Tuinbouw en Uitgangsmaterialen de grondstoffen voor biobased economy en vormt nu en in de toekomst ook
28
Productschap Tuinbouw ©
een belangrijke gebruiker van hoogwaardige bio-based producten, zowel gemaakt uit reststromen als uit speciaal voor dat doel geteelde producten. Planten bevatten (complexe) moleculen die als bouwstenen kunnen dienen voor de productie van geneesmiddelen, voedingssupplementen zoals vitamines, smaak- en geurstoffen, en ingrediënten voor cosmetica en hoogwaardig veevoer. Tevens wil de tuinbouw stappen zetten bij de toepassing van biobased materialen zoals verpakkingen, bloempotten, substraat, gewasbeschermingsmiddelen, meststoffen en bio-energie.
5 Afbouw niet kerntaken Inleiding Met de keuze voor het kernpakket is tevens de keuze gemaakt een aantal taken niet meer uit te voeren. Dat kan niet van het ene op het andere moment. De taken die niet meer tot het kernpakket behoren, Marktmonitoring, Standaardisatie informatielogistiek, Logistiek en Promotie worden afgebouwd.
Dat kan betekenen dat taken elders ondergebracht worden of dat taken niet meer uitgevoerd worden. In ieder geval vinden in 2012 nog investeringen en activiteiten plaats die in dit hoofdstuk aan de orde komen.
Marktmonitoring Impact voor sector De ambitie voor het thema Marktmonitoring is dat alle ondernemingen in de tuinbouwketen toegang hebben tot actuele, niet concurrentiegevoelige marktinformatie waarin trends en de gevolgen ervan inzichtelijk zijn. Dit biedt de tuinbouwsector input om optimale aansluiting op de markt te houden. Hierdoor kan de tuinbouwsector de kennisvoorsprong op (buitenlandse) concurrenten handhaven.
Maatschappelijke relevantie Door goede marktinformatie kunnen ondernemers in de tuinbouwsector de kennisvoorsprong handhaven en gebruiken om hun afzet te vergroten. Dit zorgt er voor dat de positieve bijdrage van de tuinbouwsector aan de Nederlandse economie behouden blijft en zelfs versterkt wordt.
Overzicht Marktmonitoring 2012 Programmalijnen
Doelstellingen
Acties
Actuele, niet concurrentiegevoelige marktinformatie.
Het realiseren van een marktkennisvoorsprong voor de Nederlandse tuinbouwsectoren en hun ondernemers om afzetmogelijkheden inzichtelijk te maken en te vergroten.
Het in de bloemisterijsector gestarte consumentenpanel wordt door tuinbouwondernemers ervaren als een goede bron van markinformatie en wordt in 2012 voortgezet, al wordt het aantal landen gereduceerd. Voor handelspartijen zijn de landen- en accountrapportages van groot belang terwijl telers/kwekers het inzicht in de consumentenaankopen van hun producten waarderen. In 2012 wordt ook voor de “sierteelt buiten” een dergelijke monitor ontwikkeld. In 2012 wordt de Groenten en Fruit Monitor in Duitsland opgestart. Dit zorgt voor meer inzicht in het aankoop- en consumptiegedrag van groenten en fruit door consumenten voor de voedingstuinbouw
Productschap Tuinbouw ©
29
Voortzetten vernieuwingen in onderzoeksen communicatietechnieken voor snelle overdracht van informatie en kostenreductie.
Ook in 2012 worden posttesten voor de campagnes van de PTpromotieorganisaties BBH, PPH en GroentenFruitBureau, uitgevoerd zodat de campagnes zo goed mogelijk aansluiten bij de doelgroepen in de diverse landen. Aanleveren input voor de jaarlijkse PT-uitgave Tuinbouwcijfers. Aanleveren statistische informatie over de sector aan derden bijvoorbeeld ten behoeve van de Greenport Atlas, eventuele crisisteams, de NMA en het ministerie van EL&I. Er is zeer veel marktinformatie uit de diverse tuinbouwsectoren bij PT beschikbaar. In 2012 wordt een zeer groot deel van deze kennis continue geactualiseerd en beschikbaar gesteld via dashboard op de website van het PT.
Verbindingen Tuinbouw ondernemers (handel en teelt), Stuurgroepen marktonderzoek, Promotie organisaties (BBH, GoentenFruitBureau, PPH, HIC). Standaardisatie Informatielogistiek Impact voor de sector Als de Nederlandse tuinbouw internationaal leidend wil blijven, is het noodzakelijk in te spelen op de wensen van (internationale) handelspartners, overheden en consumenten en hieraan tegemoet te komen. Goed functionerende ketens zijn hiervoor essentieel. Daarvoor moet informatie binnen de tuinbouwketen snel en efficiënt gedeeld worden. De ambitie is dat het Nederlandse tuinbouwcluster in 2015 in Europa leidend is op het gebied van informatie-management standaards in tuinbouwketens en mondiaal leidend is in 2020.
30
Productschap Tuinbouw ©
Maatschappelijke relevantie Digitaal informatiemanagement kan leiden tot vermindering verspilling product, minder transportbewegingen en daardoor minder emissie en verkeerscongestie, verbeterde informatievoorziening bij product voor de consument, verbeterde voedselveiligheid door goede traceerbaarheid van producten, verbetering concurrentiepositie van de Nederlandse tuinbouw, en daarmee een bijdrage aan werkgelegenheid en welvaart in Nederland.
Overzicht Standaardisatie Informatielogistiek 2012 Programmalijnen
Doelstellingen
Acties
Tuinbouw Digitaal
Verbinden, versnellen en verbreden van digitaal informatiemanagement in de tuinbouw
Afstemmen van het gebruik van standaarden voor informatieuitwisseling tussen sectoren in de tuinbouw en daar buiten Organiseren van een internationale vertegenwoordiging in de relevante standaardisatie-organisaties, met name UN/CEFACT. Stimuleren van een intensieve samenwerking in en buiten de Nederlandse tuinbouw om kennis beter te gebruiken en te ontsluiten en expertise te bundelen, o.a. door het organiseren van een ICT-congres voor de tuinbouwsector. Onderhouden en uitbouwen van de Greenport Digital Community, o.a. via het webportal van Tuinbouw Digitaal Stimuleren van internationale (EU) projecten op het gebied van informatiemanagement Verbeteren informatiemanagement in de keten, o.a. door te komen tot één uniforme systematiek voor de naamgeving en codering van tuinbouwgewassen Geven van voorlichting en advies om de informatie-uitwisseling tussen bedrijfsleven en overheid te verbeteren Verder uitbouwen van het tuinbouwsector-overschrijdende R&D programma waarbij nieuwe innovaties in informatietechnologie onderzocht worden op toepasbaarheid voor de tuinbouw(keten)
Topsectoradvies Tuinbouw en Uitgangsmaterialen FrugIcom, FlorEcom, EDIbulb
Verbinden van overheid, bedrijfsleven en onderwijs op gebied van digitale ontwikkelingen Sector maakt gebruik van internationale standaarden voor informatie uitwisseling
Uitvoering activiteiten in Uitvoeringagenda ‘Bron voor groene economie’ Het stimuleren van de sector om gebruik te maken van internationale standaarden voor informatie-uitwisseling binnen de tuinbouw Tuinbouwondernemers en groen onderwijs bewust maken van het belang van standaardisatie en informatiemanagement in tuinbouwketens door gerichte communicatie.
Productschap Tuinbouw ©
31
Verbindingen Greenport Holland, Florecom, Frugicom, Edibulb, GS1, EL&I, EZ, Wageningen UR, brancheorganisaties, keuringsinstanties, etc. Deze organisaties vinden elkaar binnen het programma ‘Tuinbouw Digitaal’. Collectieve Promotie Impact voor de sector Collectieve promotie is een essentieel middel om de afzet van producten en diensten in de tuinbouw en groene sector te ondersteunen en kan rekenen op draagvlak bij de ondernemers. Een collectieve aanpak van de generieke promotie biedt mogelijkheden (en schaalvoordelen) die normaal gesproken op bedrijfsniveau niet te realiseren zijn.
Maatschappelijke relevantie Het maatschappelijke belang wordt ingevuld door voorlichting over b.v. voeding in relatie tot gezondheid, de inrichting van een gezonde woon, werk- en leefomgeving.
Overzicht Collectieve Promotie 2012 Programmalijnen
Doelstellingen
Acties
Goede marktpositie Nederlandse tuinbouwproducten
Het creëren van een voorkeurspositie voor tuinbouwproducten bij de afnemers in binnen- en buitenland
Activiteiten van de 4 promotie-instellingen Bloemen Bureau Holland (BBH), GroentenFruit Bureau (GFB), Plant Publiciteit Holland (PPH) en Hoveniers Informatie Centrum (HIC) (te vinden in jaarplannen promotie-instellingen) Promotieprojecten die voor 2012 bij PT zijn ingediend (b.v. bolbloemenen bol-op-pot promotie) De Floriade 2012, Kom in de Kas, herstel van vertrouwen in Nederlandse (glas)groenten bij de Duitse consument
Het vergroten van de bekendheid en waardering van Nederland als producent en leverancier van kwalitatief hoogwaardige, duurzame producten en diensten uit de sector tuinbouw en groen bij groothandel, detailhandel, consument en overheden.
32
Productschap Tuinbouw ©
Activiteiten van 4 promotie-instellingen BBH, GFB, PPH en HIC
Verbindingen ‐ Promotieorganisaties (verantwoordelijk voor de uitvoering) ‐ Brancheorganisaties in binnen en buitenland ‐ Overheden ‐ Samenwerkingsverbanden van ondernemers
Productschap Tuinbouw ©
33
6 Financien Onder de afdeling Financiën vallen de taakgebieden Heffingen, Financiën, Planning & Control en Juridische Zaken. 6.1 Heffingen Impact en relevantie Het PT is wettelijk gerechtigd heffingen op te leggen aan alle ondernemers in de tuinbouw- en groensector. De heffingen verschillen per sector, de ene sector doet een groter beroep op het PT dan de ander. Omdat bedrijven verplicht zijn heffing te betalen, betekent dit dat zorgvuldig met de wensen van de sector moet worden omgegaan. Het is dan ook belangrijk om de oplegging en betaling zo eenvoudig mogelijk in te richten zodat administratieve lasten teruggedrongen worden, de kosten bij inning lager worden en transparantie toeneemt. Bovendien is het voor het draagvlak noodzakelijk dat de heffingbetalers zich herkennen in de PT-activiteiten die met de heffingsopbrengsten gefinancierd worden. Doelstellingen • Effectief, efficiënt, klantvriendelijk en foutloos beheerde en uitgevoerde heffingsverordeningen van het PT. Hierbij gaat het om het opleggen, innen en controleren van de heffingen. • Eind 2012 dienen alle sectoren een gelijkwaardig heffingsysteem te hebben, waarbij voor de teelt een heffing gebaseerd op areaal zal gaan gelden en voor de groothandel een systeem gebaseerd op verkopen en een indeling in categorieën op deze verkopen. Ondernemers met een geringe omzet zijn vrijgesteld van het betalen van de heffing. De uitvoeringskosten voor zowel deze groep als voor het PT zijn immers relatief hoog.
34
Productschap Tuinbouw ©
Activiteiten • Het ontwerpen van heffingsverordeningen voor besluitvorming in de bestuurlijke organen van het PT • Het uitvoeren van een correcte begeleiding van de goedkeuringsprocedures van de heffingsverordeningen. • Het uitvoeren van heffingsverordeningen. In 2012 worden heffingssystemen in de sectoren bloemen en bomen vereenvoudigd door de invoering van heffingen te baseren op areaal en worden voor de handel heffingscategorieën ingevoerd. Deze nieuwe opzet maakt de inzet van de veilingen bij de bollen en binnenkort voor de bloemen niet meer nodig. De transparantie van deze verordeningen is verbeterd en juridische risico’s zijn geminimaliseerd. De heffingtarieven zijn bij de aanvang van 2012 met 30% verlaagd. Op basis van de vaststelling van het nieuwe takenpakket en de wijze van uitvoering wordt in 2012 de volgende verlaging in de tarieven vastgesteld. De lasten voor de ondernemers dalen sterk met de nieuwe heffingssystematiek. Nacontroles worden tot een minimum beperkt. De uitvoeringskosten dalen als gevolg van deze aanpassingen in de systemen met ongeveer de helft van de totale kosten, deze situatie zal in 2013 worden gerealiseerd. De uitvoering van enkele heffingsregelingen zijn in 2011 vertraagd als gevolg van een onvoorziene uitloop in het traject van vereiste goedkeuringen. Deze achterstand wordt in 2012 ingelopen. Hierbij wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met drukke periodes in de bedrijfsvoering van ondernemingen in verschillende sectoren. Het PT stimuleert ondernemers om de aangiften digitaal te doen. Digitaal aangifte doen blijkt steeds vertrouwder te worden, ongeveer driekwart van de ondernemers doet inmiddels zijn aangifte digitaal.
6.2 Financiën, Planning & Control Impact en relevantie Om goede beleidsvorming en bedrijfsvoering te kunnen waarborgen is financiële informatie cruciaal. De unit FPC zorgt hiervoor door het management van het PT op een optimale en transparante wijze ondersteunen, begeleiden en adviseren bij het ontwikkelen, implementeren, tot uitvoer brengen en actueel houden van het financieel beleid en op de gebieden van bedrijfsvoering en beheersing (planning & control). Doelstellingen • Op de juiste wijze uitvoering van financiële administratie, financieel beleid, en overige taken, in lijn met de operationele SLA’s. • De Planning & Controlcyclus is aangepast aan de nieuwe situatie (‘Met minder meer’) en wordt volgens plan uitgevoerd. Ook de structuur van financiële verantwoording en de opzet van de financiële administratie sluit aan op het ‘nieuwe PT’. • ‘Smarte’ managementinformatie is beschikbaar op de eerste maandag van de tweede maand van afloop van een kwartaal. • In 2012 vindt de integratie plaats van heffingen en debiteurenbeheer. • In het kader van het komen tot de gezamenlijke backoffice van de productschappen is voor wat de door Financiën uit te voeren taken betreft, een opzet uitgewerkt van een geïntegreerde afdeling Financiën, met één financiële werkwijze en één financieel pakket. • Het aantal fte dat zich bezighoudt met de projecten- en de financiele administratie is in de loop van 2012 teruggebracht naar 3,40 fte. Activiteiten • Actueel houden en uitvoeren van het financiële beleid; • Advisering t.a.v vraagstukken op de gebieden van financiën, bedrijfsvoering en beheersing. • Het voeren van de financiële en de projectadministratie van het PT.
•
• •
Het opstellen van begrotingen/ budgetten, rapportages en verantwoordingen (bestuurlijke informatievoorziening), inclusief het beheer van de applicaties die hierbij worden toegepast. Het beheren van debiteuren, liquide middelen, verzekeringen en relatiegegevens. Advisering t.a.v vraagstukken op de gebieden van financiën, bedrijfsvoering en beheersing.
Verbindingen Als er voor het PT en/of de sector voordelen te behalen zijn op het gebied van effectiviteit en efficiency wordt nadrukkelijk de samenwerking gezocht met andere PBO-instellingen en organisaties in de tuinbouwsector. Overige partners zijn medewerkers van: • Andere afdelingen binnen PT; • SER, LNV, Dienst Regelingen. 6.3 Juridische Zaken Impact en relevantie Juridische Zaken (JZ) draagt er op beheerste en transparante wijze zorg voor dat de producten en het juridisch handelen van PT juridisch verantwoord is. In dat kader worden juridische risico’s gemonitord en teruggedrongen. Doelstellingen • Het MT en de medewerkers van het PT worden zodanig geadviseerd dat het handelen van de organisatie juridisch correct is. • Bezwaar- en beroepszaken worden zo snel mogelijk en zorgvuldig afgehandeld. • Alle opgestelde verordeningen voldoen aan de te stellen eisen en worden (voor zover beïnvloedbaar) binnen de gestelde termijnen afgewikkeld. • ‘Smarte’ managementinformatie inzake juridische risico’s en voortgang van werkzaamheden is beschikbaar op de eerste maandag van de tweede maand van afloop van een kwartaal.
Productschap Tuinbouw ©
35
•
•
In het kader van het komen tot de gezamenlijke backoffice van de productschappen is voor wat betreft de juridische werkzaamheden in opzet gekomen tot een geïntegreerde afdeling Juridische Zaken. Het aantal fte van de unit JZ is in de loop van 2012 teruggebracht naar 3,50.
Activiteiten • Het adviseren van en ondersteunen van het bestuur, het Management Team en de interne organisatie op juridisch gebied (in het algemeen) en op gebied van communautaire en nationale wet- en regelgeving (in het bijzonder); • Het ontwerpen van heffings- en overige verordeningen, bestuursbesluiten en overige regelgeving, inclusief de (tijdige) behandeling en vaststelling daarvan in de betreffende gremia; • Het behandelen van bezwaar- en beroepzaken. Als gevolg van het relatief grote aantal nota’s (nota’s over de heffingsjaren 2010, 2011, 2012) dat in 2012 wordt opgelegd moet in 2012 nog rekening
36
Productschap Tuinbouw ©
•
• •
worden gehouden met een relatief groot aantal juridische procedures; Het adviseren van en ondersteunen van het Bestuur, het Management Team en de interne organisatie op gebied van risicomanagement, gegevensbescherming, aanbestedingstrajecten, BTW-vraagstukken en tuchtrecht; Het opstellen en beoordelen van overeenkomsten en contracten; Tuchtrecht.
Verbindingen Partners in samenwerking zijn medewerkers van: • Andere afdelingen binnen PT • Afdelingen JZ binnen de andere productschappen • CBb, SER, LNV, Dienst Regelingen, Belastingdienst • Brancheorganisaties, telersverenigingen, private ondernemingen
7 Facilitaire Zaken Onder de afdeling Facilitair vallen de eenheden Facilitaire Zaken, Informatie- en Communicatietechnologie (ICT), en het Secretariaat. 7.1 Service en Beheer Impact en relevantie Facilitaire zaken beheert het gebouw, het terrein, machines en inventaris. Tevens voert zij ondersteunende activiteiten uit ten behoeve van de uitvoering van de primaire bedrijfsprocessen van het PT. Doelstellingen • Alle taken zijn, in lijn met de operationele SLA’s, in 2012 op een juiste wijze uitgevoerd • De bedrijfsvoering en het beheer van het gebouw, daarbij behorende installaties en inventaris vindt op optimale wijze plaats. • In het kader van het komen tot de gezamenlijke backoffice van de productschappen is voor wat de door Facilitaire zaken uit te voeren taken in opzet gekomen tot een geïntegreerde facilitaire afdeling. • Het aantal fte van de unit is in de loop van 2012 teruggebracht naar 5,00 fte. Uit te voeren activiteiten • Het beheer van het gebouw, terrein, machines en inventaris; • Het bemensen van de receptie; • Het verzorgen van data entry-werkzaamheden (wordt in 2012 afgebouwd); • Het ontvangen, intern distribueren en verzenden van post; • Het verzorgen van overlays (voor de nota’s), mailings en reproductiewerkzaamheden; • Het beheer van het relatiebestand van het PT • Inkoop en beheer van activa en kantoorartikelen; • Documentaire informatievoorziening, tijdschriftencirculatie en archivering.
Verbindingen Partners in samenwerking zijn medewerkers van andere afdelingen/ eenheden binnen PT, alsmede afdelingen S&B binnen de andere productschappen. 7.2 Informatie- en Communicatietechnologie (ICT) Impact en relevantie ICT ontwikkelt en onderhoudt de communicatie- en automatiseringsinfrastructuur die noodzakelijk is voor alle werkzaamheden binnen het PT. Doelstellingen: • Alle taken zijn, in lijn met de operationele SLA’s, in 2012 op een juiste wijze uitgevoerd • De bedrijfsvoering op het gebied van ICT vindt op optimale wijze plaats. • Het aantal fte van de unit ICT is in de loop van 2012 teruggebracht naar 4,25 fte. • In het kader van het komen tot de gezamenlijke backoffice van de productschappen is voor wat de door ICT uit te voeren taken in opzet gekomen tot één geïntegreerde afdeling ICT. • Het implementeren van het ICT-beleidsplan van PT voor wat betreft randvoorwaardelijke projecten (gegevensopslag en kantoorautomatiseringsconcept) en specifieke projecten in de door het MT vastgestelde volgorde (mits passend in de samenwerking met de andere productschappen)
Productschap Tuinbouw ©
37
Uit te voeren activiteiten • Actueel houden en uitvoeren van het informatie(beveiligings)beleid; • Inrichten, beheren en beveiligen van de technische automatiserings(netwerk, servers, kantooromgeving, bekabeling, systeemsoftware) en communicatie-infrastructuur (telefooncentrale); • Beheren van de logische ICT-infrastructuur (applicaties, databases, en autorisaties) en het voeren van het technisch applicatiebeheer, inclusief (bouw en onderhoud van applicaties); • Servicedesk; afhandelen van alle probleem- of incidentmeldingen. Verbindingen Partners in samenwerking zijn medewerkers van andere afdelingen/ eenheden binnen PT, alsmede afdelingen ICT binnen de andere productschappen, het Ministerie van EL&I en Dienst Regelingen. Uit te voeren activiteiten • Voorbereiden en organiseren van (bestuurs- en commissie)vergaderingen hoorzittingen, vergaderingen en bijeenkomsten, inclusief het notuleren en maken van verslagen;
38
Productschap Tuinbouw ©
7.3 Secretariaten Impact en relevantie De secretariaten verrichten secretariële en ondersteunende werkzaamheden ten behoeve van bestuur, voorzitter, secretaris en afdelingen van het PT. Doelstellingen: • Alle taken zijn, in lijn met de operationele SLA’s, in 2012 op een juiste wijze uitgevoerd. • In het kader van het komen tot de gezamenlijke backoffice van de productschappen is gekomen tot een geïntegreerd secretariaat. • Het aantal fte van het secretariaat is in de loop van 2012 teruggebracht naar 4,25 fte. • •
Het afhandelen van alle voorkomende correspondentie; Verrichten van secretariële en eenvoudige administratieve of juridische werkzaamheden;
Verbindingen Partners in samenwerking zijn medewerkers van andere afdelingen/ eenheden binnen PT, bestuurders, brancheorganisaties, telersverenigingen en private ondernemingen.
8 Communicatie • Impact en relevantie Het belang van communicatie is programma’s en activiteiten onder aandacht brengen van ondernemers en andere relevante partijen om zo meerwaarde te creëren voor de tuinbouw en bij te dragen aan maatschappelijke doelstellingen. Bovendien is communicatie belangrijk om verantwoording af te leggen over bestede heffingsgelden. Doelgroepen voor externe communicatie zijn: • PT-aangeslotenen; • Bestuurs- en commissieleden; • Dragende organisaties; • Relevante vertegenwoordigers vanuit overheid en politiek; • Pers. Doelstellingen • Invoering nieuwe communicatiestrategie waarbij geldt dat PTaangeslotenen voldoende op de hoogte zijn van de programma’s van het PT. Het nieuwe PT vraagt om een nieuwe communicatiestrategie, die meer dan voorheen gericht is op dialoog over de inhoud (programma’s). • Volledige digitalisering van corporate communicatie. • Doelgroepen zijn op de hoogte van de situatie van het PT en weten wat er gaat gebeuren met taken en organisatie van het PT • PT-aangeslotenen hebben inzicht in agenda’s en stukken van openbare vergaderingen en worden actief geïnformeerd over besluitvorming in openbare vergaderingen; • Burgers en maatschappelijke organisaties die betrokken zijn bij een van de PT -thema’s weten dat in de tuinbouw interessante ontwikkelingen plaatsvinden.
Alle klachten over het PT worden geregistreerd en binnen de gestelde termijnen behandeld
Activiteiten • Advies en ondersteuning van programmanagers en afdeling heffingen en medebewind bij externe communicatie • Organiseren instrumentarium voor externe communicatie, waaronder webcommunicatie. Via de website informeert het PT heffingbetalers over resultaten van activiteiten en genomen besluiten in openbare vergaderingen. De website is verwijst voor bepaalde onderwerpen en aanvullende informatie naar andere sites en is gekoppeld aan social media. • Woordvoering en monitoring. De activiteiten en besluiten van het PT worden via persberichten en interviews in de media bekend gemaakt aan de doelgroepen. • Verzorgen corporate communicatie. • Verzorgen klachtenbehandeling • Crisiscommunicatie in geval van een crisis in de sector Groenten en Fruit. Verbindingen: • Branche- en promotieorganisaties; • Bestuur- en commissieleden; • Andere schappen • Maatschappelijke organisaties • Overheid
Productschap Tuinbouw ©
39
9 Personeel & Organisatie Impact en relevantie In 2012 is de vernieuwing van het PT afgerond. De unit P&O draagt hieraan bij door op correcte wijze te zorgen voor formatiekrimp en mee te helpen de expertise van de medewerkers PT te behouden voor de sector. Denk hierbij aan competentieontwikkeling, medewerkers volgen werk, loopbaanbegeleiding en ontwikkeling, begeleiding van werk naar werk etc. Tevens zorgt de unit P&O voor de voorbereiding voor de samenvoeging van de schappen op het gebied van personeel en organisatie. Doelstellingen De krimpdoelstellingen voor het PT worden tenminste conform MT besluiten gehaald en zoveel mogelijk in tijd naar voren gehaald. Daarbij zorgt P&O voor maatwerkregelingen voor individuele afvloeiing in het kader van modernisering PT en uitvoering van deze regelingen. Het Sociaal Plan Productschappen 2012 is afgerond voor de daadwerkelijke afvloeiing van mensen plaatsvindt. Ontwikkelingsplan voor het nieuwe PT is opgesteld eerste helft 2012. Uitvoering volgt ook in 2012. Managementrapportages zijn volgens de gemaakte afspraken tijdig beschikbaar. De ontwikkeling van de samenwerking backoffice per 2013 verloopt op het gebied van P&O zorgvuldig en correct.
40
Productschap Tuinbouw ©
Activiteiten Nieuwe afdelingsstructuur inrichten, aangepast aan modernisering PT, en afdeling en organisatie voorbereiden op invoeging in de gezamenlijke back-office. Bij organisatie-inrichting daar waar mogelijk ‘medewerkers volgen werk –principe’ voorop stellen. In op gesprek gaan met medewerkers met het oog op de krimp in het kader van de modernisering en bespreken van de toekomstscenario’s (plan B) om medewerkers tot bewegen te stimuleren en krimp te realiseren Goede prioriteitstelling en planning van de aanwezige capaciteit binnen P&O en interne afstemming over de aandachtspunten en begeleiding leidinggevenden bij de uitvoering van het implementatieplan Wekelijks overleg in de werkgroep P&O Productschappen en een initiërende rol pakken bij de gedachtevorming en daaruit voortvloeiende activiteiten (gemeenschappelijk beleid en instrumenten) Verbindingen De Afdeling P&O is er voor de hele organisatie, werkt samen met alle onderdelen van de organisatie en helpt alle leidinggevenden en medewerkers de kwaliteit, efficiency en professionaliteit van de organisatie continu te verbeteren. Daarnaast er er samenwerking met andere productschappen.
10 Medebewind Impact en relevantie Het PT voert EU-regelingen uit in opdracht van het ministerie van EL&I (medebewind). Het accent ligt sterk op de GMO-regeling voor telersverenigingen in de groente- en fruitsector. De regeling ‘schoolfruit’ wordt in 2012 gecontinueerd. Via deze regeling wordt de consumptie van groenten en fruit bij de jeugd gestimuleerd. Daarnaast voert het PT de regeling ‘CO sectorsysteem glastuinbouw’ uit. Deze regeling levert een win- winsituatie voor zowel overheid als bedrijfsleven. Enerzijds rapporteren bedrijven over CO emissie en worden daarop afgerekend en anderzijds kunnen dezelfde bedrijven door dit systeem zo eenvoudig mogelijk aan deze regels voldoen. 2
2
Doelstellingen Het effectief, efficiënt, klantvriendelijk en foutloos beheren en uitvoeren van medebewindstaken. Hieronder valt ook uitvoerings- en sanctiebeleid. Dat laatste gebeurt in afstemming en met goedkeuring van het ministerie van EL&I en voor CO2 met het ministerie van VROM. De mogelijke (financiële) risico’s voor het PT dienen binnen de afgesproken grenzen te blijven. Activiteiten Aanpassing GMO-regeling: De basis voor de uitvoering van de GMO-regeling in Nederland is de “Nationale Strategie”. Deze regels zijn op enkele onderdelen van de subsidievoorwaarden geëvalueerd en zijn mede aan de hand van voorstellen vanuit de betrokken brancheorganisaties waar nodig aangepast. De gewijzigde “Nationale Strategie” treedt in werking op 1 januari 2012. Enkele eisen te stellen aan de organisatie van telersvereniging worden met ingang van 1 januari 2013 van kracht. De GMO jaarplannen 2012 zijn getoetst op voorschriften van deze gewijzigde nationale strategie.
Erkenningen en functioneren GMO erkende telersverenigingen In de nieuwe nationale strategie blijft de bundeling van de afzet via erkende telersverenigingen centraal staan. Enkele telersverenigingen zijn in 2011 tot een fusie overgegaan, voor 2012 staat een belangrijke fusie op het programma. Daarmee daalt het aantal erkende telersverenigingen. Vanuit het PT zal het fusietraject zoveel mogelijk gefaciliteerd worden. Onder voorwaarden kunnen de kosten onder de GMO subsidie worden gebracht. De erkende telersverenigingen worden jaarlijks in hun functioneren getoetst op naleving van EU-erkenningsregels, waarbij sprake moet zijn van een aantoonbare meerwaarde. Hierbij wordt nauwlettend toegezien op het hebben van regie in de afzet door deze telersverenigingen. Het niet voldoen aan deze regels heeft het opleggen van sancties tot gevolg. Operationele Jaarprogramma’s (OJ’s) van de telersverenigingen Operationele jaarprogramma’s hebben een jaarlijkse cyclus van de goedkeuring van de aanvraag en de goedkeuring van de jaardeclaratie. In de eerste negen maanden van het jaar worden de jaardeclaraties van het afgelopen jaar beoordeeld, gecontroleerd en vervolgens goedgekeurd. De goedkeuring van de aanvraag van de OJ’s (voor 2013) vindt in de laatste 3 maanden van het jaar plaats. OJ’s kunnen tussentijds bij onvoorziene zaken worden gewijzigd waarvoor goedkeuring van het PT vereist is. Certificaten Hierbij gaat het vooral om de afgifte van invoercertificaten vanuit derde landen voor knoflook. De omvang van de afgifte is met het verdwijnen van de certificaatverplichting voor appelen en bananen sterk ingekrompen In 2012 vindt een correcte afhandeling plaats van de werkzaamheden die door de Dienst Regelingen van het ministerie van EL&I als goed wordt beoordeeld.
Productschap Tuinbouw ©
41
Schoolfruit De EU heeft een regeling ‘schoolfruit’ vastgesteld met als doel het opstellen en uitvoeren van een plan voor het (gratis) beschikbaar stellen van groenten en fruit aan kinderen op basisscholen in combinatie met een educatieve component. Van de scholen wordt een actieve participatie verlangd. In 2012 zijn de hiermee verband houdende werkzaamheden tot tevredenheid van het ministerie van EL&I uitgevoerd. Betalingen Dienst Regelingen van het ministerie van EL&I is het betaalorgaan voor Brusselse subsidies. Periodieke rapportages worden door de Dienst positief beoordeeld. Uitvoering CO sectorsysteem glastuinbouw In 2011 is verder vorm gegeven aan het CO -sectorsysteem. De in 2011 geplande registratieronde onder glastelers wordt in 2012 uitgevoerd en gecombineerd met de eerste aangifte over het verbruiksjaar 2011 inzake gasverbruik en een hieraan gerelateerde CO -emissie. Daarnaast worden in 2
2
2
42
Productschap Tuinbouw ©
2012 verdere stappen ondernomen voor een aanzet tot de toe te passen systematiek vanaf verbruiksjaar 2013. Inzet PT De inzet vanuit het PT voor medebewind wordt volledig doorbelast aan het ministerie van EL&I en staat op gelijke hoogte met 2011. De interventieregeling zal pas bij een calamiteit en na toestemming van het ministerie opengesteld worden. We gaan ervan uit dat er geen interventie van groenten en fruit zal plaatsvinden. Met ingang van 1 april 2012 zal interne organisatie worden aangepast ter voorbereiding van de bundeling werkzaamheden medebewind die op 16 oktober 2012 naar verwachting zal plaatsvinden. Verbindingen - Telersverenigingen; - Private ondernemingen (certificaten handel, schoolfruit leveranciers en scholen; CO glastuinbouwbedrijven); - Brancheorganisaties; - Ministerie van EL&I en van VROM alsmede EU instanties; - Dienst Regelingen. 2
Bijlagen 10.1 Inzet mensen en middelen 2012 Thema’s en activiteiten PT
Directie Programmamanagement Management of hoofd Arbeid Plantgezondheid, Fytosanitaire zaken en Water Energie & Co2 Voeding & Gezondheid Groen & Welbevinden Biobased Economy en MVO Afbouw Niet kerntaken Marktmonitoring Standaardisatie informatielogistiek Promotie Financien Facilitaire zaken Medebewind Communicatie P&O IAD Totaal fte
FTE (Organisatie PT 1 april) 1
FTE (doorbelast)
1,0 2,9 5,95 2,8 3,25 0,8 1,95
0,9 1,5
10,1 21,5 16,25 23,5 2,5 2,55 1,7 98,75
Budget
Toelichting
* *
* na goedkeuring herziene begroting invullen
* * * *
door te belasten aan Kas als Energiebron door te belasten aan FoodCompass
vervalt per 1-1-2013
4
door te belasten aan ministerie EL&I
0,9 23,5
door te belasten aan ministerie EL&I door te belasten aan ministerie EL&I
1,7 32,5
door te belasten aan ministerie EL&I
Productschap Tuinbouw ©
43
10.2 Organogram PT P
Bestuur Voorzitter Mw. A.M.A. A van Ardenn ne
Bestuur Secretaris J J.M. Gerritsen Inte erne Accounta antsdienst P. Middel M
Communica atie Mw. S. Zeilstra
P&O P Manon n Ehrhart
Prog grammamana agement E. de Jongh
44
Produ uctschap Tuinbouw ©
Financien P. vd Graaf
Facilitaire Zaken R. Ra amakers
Medebewind d J. Wijers
10.3 Organogram B Bestuurlijke organ nisatie
Bestuur
Commissie
C Commissie
Vo oedingstuinbo ouw
Sierrteelt & Groen n
Productschap Tuinbouw ©
45 5
10.4 Dragende organisaties Productsschap Tuinbouw
46
Produ uctschap Tuinbouw ©