nr. 1 februari
INHOUD
ZORGEN VOOR MORGEN Ongetwijfeld heb je ’t ook ondervonden. De laatste maanden heeft bij momenten de wereld wat op zijn kop gestaan. 2014 hebben we afgesloten onder de kramp van stakingen, betogingen en brandende vuurkorven bij stakerspiketten, en 2015 was nog maar pas uit zijn wieg, of het werd al met terroristische aanslagen neergemaaid. Zij die bij het begin van elk jaar hopen dat het dit jaar een vrediger jaar wordt, moet ik teleurstellen: het wordt van hetzelfde laken een broek. Ik verafschuw het geweld wat ik al heel mijn leven in de wereld zie, en waar we bij het begin van dit jaar zowel in Parijs, en, laat ons niet vergeten, ook in andere steden en landen in de wereld mee geconfronteerd werden. Maar mijn afschuw gaat even goed naar de sensatiebeluste journalistiek die – zo lijkt het soms – bijna kicken op de miserie. Ik voel geen behoefte om in het nieuws eerst het nieuwsanker de feiten te horen vertellen, om dan over te gaan naar een reporter ter plaatse die simpelweg hetzelfde vertelt en dan nog eens een getuige aan het woord laat die dan nog eens hetzelfde vertelt met andere woorden. Zijn we dan als toeschouwer zo ongevoelig geworden dat ze ’t ons drie maal moeten vertellen, alvorens we het zouden geloven, of heeft het meer te maken met het binnenhalen van journalistieke primeurs. Ik walg ervan, maar misschien moet ik mijn kritiek nog meer richten op de eindredacteurs die het journaal beschouwen als een programma dat naast het brengen van de feiten, ook voor de nodige entertainment moeten zorgen. En dat dan weer om de strijd der kijkcijfers, want hoe meer kijkcijfers, hoe meer geld ze ermee kunnen binnenrijven. Ik wil niet als ‘een oude zak’ overkomen, maar vroeger, in de tijd van de eerste kleurentelevisies en toen de dieren dus nog spraken, duurde het journaal een kwartier. Toen was er evenveel ellende als nu, laat daar geen twijfel over bestaan. Maar je kan je afvragen hoeveel ellende een mens kan verwerken op een avond. Ik pleit niet om het hoofd in de zandbak te steken, maar of we nu goed bezig zijn om het ‘slechte’ nieuws zo sensatiebelust en indoctrinerend te brengen is zeer de vraag. Zo worden soms rond bepaalde thema’s op voorhand al een sfeer van angst gecreëerd die volgens mij er weinig toe doet. ‘Vermaatschappelijking van de zorg’ is ook zo’n slagzin waar je iedereen de schuilkelders mee kan injagen, of wat te zeggen over de ‘vergrijzing’, alsof aan de golf van babyboomers uit de jaren vijftig en zestig geen einde lijkt te komen. Niet dat er geen uitdagingen op ons afkomen, maar laat ze ons ook als uitdagingen voorhouden, en niet als het zwaard van Damocles dat boven je hoofd bengelt. Maar ik geef de moed niet op, vooral omdat ik zie hoeveel engagement er nog is vanuit de gewone mens in de straat. En zeker als ik kijk naar wat er allemaal in Ziekenzorg gebeurt. Gaande van geweldige, gedurfde en originele activiteiten tot het zo eenvoudige, maar waardevolste contact van een bezoeker naar zijn zieke streven we naar een wereld waar iedereen zichzelf mag zijn, en waar eenieder iemand heeft waar hij of zij bij terecht kan, ver van alle sensatiezucht. Als Ziekenzorg gaan we nooit alle noden van zieke mensen kunnen tegemoetkomen, daar moeten we leren mee leven, maar we zijn als geen ander de beste flessenvinders met een hulpvraag in. Daar kunnen we ons nog meer in trainen, want waar vroeger de hulpvraag gezien of gehoord werd of spontaan op ons afkwam, zullen ze nu veel meer verscholen zitten, zoals een noodkreet, een boodschap in een fles de zee ingeworpen, in de hoop dat iemand de fles zal vinden. Elke dag spoelen er wel flessen met boodschappen aan, en er zijn heus wel mensen die ze oprapen om te kijken naar de SOS. Ziekenzorg op zijn best, spijtig genoeg is er hier geen reporter ter plaatse. 2
Jan Pustjens
Redactioneel: - 1950 - 2015: dat is 65 jaar Ziekenzorg in evolutie.
p. 3
Thema: - Zorgen voor morgen. - De vermaatschappelijking van de zorg: enkele reflecties op de vragen van onze vrijwilligers. - Groot draagvlak voor solidariteit in Vlaanderen.
p. 4
Beter om weten: - Hallo, ik ben Jana Bens. - Jij bent een bloem! - Individueel vormingsaanbod voor vrijwilligers. - Ziekenzorg-secretariaat in de Krokusvakantie. - Belangrijke data. - Heengegaan.
p. 7
Nieuwe vrijwilligers: - Ziekenzorg… Je hebt goed gekozen.
p. 11
De Kernwerking: - Samen op weg naar bestuursvernieuwing. - Minder werk voor de verslaggever! - Solidariteitsactie 2015. - Dag van de chronisch zieke mensen. - Zingen tegen eenzaamheid. - Hartentroef: - Kerstconcert in Merksem was succes! - Het leven zoals het is.
p. 12
Prijsvraag: - Woordzoeker
p. 16
Crea: - De Lentebeurs, daar moet ik zijn! - Van trappist tot humor of van humor tot trappist? - Wie haakt er mee inktvisjes?
p. 17
Mantelzorg: - Praatcafé voor mantelzorgers.
p. 18
Blijven Reizen: - Veelzijdige vrijwilligers binnen Ziekenzorg. - Bizarre reisklachten.
p. 18
Ariadne: - Falilieopstellingen - Het voorjaar van 2015.
p. 20
CM-Nieuws: - Hoe goed slaap jij?
p. 22
Column: - Zorgen voor elkaar.
p. 23
Inspiratie: - Andere mensen.
p. 24
COLOFON
Eindredactie en illustraties: Jan Pustjens
Abonnementen en briefwisseling: vzw Ziekenzorg CM Antwerpen Molenbergstraat 2 2000 Antwerpen Tel.: 03 221 95 70 E-mail:
[email protected]
Redactie: Filip Vrebos, Dien Lefevre, Eliane De Boeck, Nico Broeckx, Jana Bens, Patricia Pets, Lutgarde Meuldermans, Gert Smets en Kantooradres: Korte Winkelstraat 17 A Jan Pustjens 2000 Antwerpen tel.: 03 221 95 70 Vormgeving: dienst communicatie CM: Rob Segers Nieuwsbrief is gratis voor alle ziekenzorgvrijwilligers en geïnteresseerden. Verzending: Nieuwsbrief verschijnt in februari, april, juni, oktober en december. dienst logistiek CM Jaargang 38 – nr. 1 Oplage: 3050 ex. Verantwoordelijke uitgever: Danny Van Oevelen Groeneweg 64 - 2920 Kalmthout
Nieuwsbrief februari 2015
REDACTIONEEL
1950 - 2015: DAT IS 65 JAAR ZIEKENZORG IN EVOLUTIE Eerst en vooral mijn oprechte en beste wensen voor 2015, dat het een jaar mag worden vol van goedheid, liefde, mededogen, vreugde, vrede, maar vooral van een goede gezondheid. Ik zet het hier achteraan mijn lijstje, maar we weten allemaal dat het uiteindelijk het belangrijkste is. Niet te vergeten, Ziekenzorg bestaat in 2015 65 jaar, toch wel iets om te vieren. Wat begon van onder de kerktoren, met ziekenbezoek, is nu uitgegroeid tot een vereniging, waar we willen tegemoetkomen aan iedereen die ons nodig heeft. We proberen ons aanbod van activiteiten zo uitgebreid mogelijk te maken, zodat er voor elk wat wils is. Zoals vakanties, daguitstappen, huisbezoeken, gezellige bijeenkomsten, lekkere etentjes, maandelijkse activiteiten, cursussen, infosessies, opleidingen, en nog zo veel meer! Wat een vooruitgang, daar mogen we toch fier op zijn. En dit allemaal dankzij die duizenden geëngageerde vrijwilligers en begeesterende educatieven. Maar ons werk zit er nog niet op. We zullen ook moeten stilstaan bij het feit dat hulpbehoevende en zieke mensen ons nog meer nodig zullen hebben in de toekomst. Want hoe meer en beter wij voor hen zorgen, des te langer zij in hun eigen thuisomgeving kunnen blijven zonder in een isolement te geraken. Is het niet fantastisch dat door jullie inzet zoveel mensen gelukkiger zijn. Die eer komt jullie allen toe. Maar dat het niet altijd even gemakkelijk is om dit nu al te realiseren besef ik ook. Daarom dat we in de sectorvergaderingen van februari en maart hier samen verder over willen nadenken. Dus, er blijft werk aan de winkel. Maak er een vreugdevol jaar van met helpende handen en een warm hart. Super bedankt voor jullie inzet!
Met hele lieve groeten, Aldegonda Van de Sande Bredabaan 373 bus 1001 2930 Brasschaat Tel. 03 298 80 83 gsm. 0486 41 72 39 e-mail:
[email protected]
ziekenzorg cm, waar mensen het voor elkaar opnemen
Nieuwsbrief februari 2015
3
THEMA
ZORGEN VOOR MORGEN Vermaatschappelijking van de zorg Een terugblik op de Dag van de Kernbesturen Vermaatschappelijking van de zorg is het thema dat we in deze nieuwsbrief willen aansnijden. Een thema dat de laatste jaren meer en meer in de schijnwerpers staat. Vermaatschappelijking van de zorg sloop reeds langzaam maar zeker in de verschillende regeerakkoorden van de Vlaamse en federale overheden om vandaag de dag als speerpunt te worden gebruikt van het Vlaams zorgbeleid. Maar wat is dat nu eigenlijk, die vermaatschappelijking van de zorg? Wat betekent dat voor mensen die zorg nodig hebben, nu en in de toekomst? Wat betekent dat voor zorgverleners? En welke weerslag heeft dit op de talloze mensen die zorg opnemen voor hun partner, een familielid, buur, vriend,…? Maar ook, wat houdt dat nu in voor ons als vereniging? Als Ziekenzorg CM, lokaal en nationaal. DE PATIENT STAAT CENTRAAL Dit waren de vragen die opstaken bij het bepalen van het thema voor de Dag van de Kernbesturen van 29 november in Malle. Om het antwoord te bekomen op deze vragen, deden we een beroep op Robert Geeraert van de Vereniging van de Diensten voor Gezinszorg van de Vlaamse Gemeenschap en Johan Tourné, nationaal secretaris van Ziekenzorg CM.
Het Vlaams regeerakkoord voor de periode 2014 – 2019 zet de patiënt, de zorgbehoevende, centraal. Niet alleen wil men de patiënt betrekken bij zijn eigen zorgtraject, men wil ook inzetten op zijn sociale netwerk. Dat netwerk, liefst zo dicht mogelijk bij de patiënt, wil men versterken en benutten, herwaarderen. Vermaatschappelijking van de zorg houdt in dat mensen met een specifieke ondersteunings- of zorgnood toch een eigen zinvolle plek in de samenleving kunnen innemen. Men wil de mantelzorgers en vrijwilligers, die de hoek van de samenleving vormen, valoriseren en ondersteunen. DAT KLINKT ALS… Dat klinkt als een mooi verhaal. We gaan de patiënt als vertrekpunt nemen en mantelzorgers en vrijwilligers waarderen en helpen in hun (on)vrijwillig engagement. Maar het blijft toch wat vaag. De beleidsnota van minister van Welzijn, Jo Vandeurzen (CD&V), schept al wat meer duidelijkheid: starten bij de patiënt betekent dat men eerst rekent op de eigen kracht van de patiënt. Men gaat ‘zelfzorg’ stimuleren. Lukt het de patiënt niet alleen, dan kijken we naar het directe netwerk, met name de mantelzorgers en vrijwilligers. Pas in een laatste fase komt professionele hulp in het vizier. Mantelzorgers ondersteunen, dat moet volgens de Vlaamse minister gebeuren door in te zetten op een heus statuut, waar onder andere tijdskrediet en pensioenrechten in vervat zitten. Maar ook de vrijwilliger krijgt de nodige aandacht; men wil het vrijwilligerswerk versterken met omkadering, onkostenvergoeding, pensioenrechten, combinatie met werkloosheidsuitkering,… IS MIJN ZORG OOK JOUW ZORG? Maar inzetten op vermaatschappelijking van de zorg, betekent ook dat bepaalde structuren in de zorgsector moeten herbekeken worden. Schotten tussen verschillende instellingen komen onder druk te staan. Men moet werken naar een geïntegreerde intake en zorgaanbod waarbij men dus zoekt naar oplossingen voor de patiënt vanuit een ongebonden kijk en niet vanuit de instellingen. Vrijwilligers moeten ook hun plaats krijgen naast professionele hulpverleners als het gaat om het zorgtraject van een patiënt. Gezien vrijwilligerswerk vaak een lokale realiteit is, komt ook het lokale beleid op het voorplan. Steden en gemeenten zullen meer moeten inzetten op het samenbrengen van generaties, maar ook het samenbrengen van instellingen en verenigingen. En zoals je weet, is dat een verhaal van langere adem en kunnen we niet zeggen dat dit zorgen voor morgen zijn. Nico Broeckx
4
Nieuwsbrief februari 2015
THEMA
DE VERMAATSCHAPPELIJKING VAN DE ZORG: EEN BLIK EN ENKELE REFLECTIES OP DE VRAGEN VAN ONZE VRIJWILLIGERS Op de Dag van de Kernbesturen bracht het thema over de vermaatschappelijking van de zorg toch wel wat vragen naar boven bij onze vrijwilligers. We hebben er een aantal uitgelicht en geprobeerd om er vanuit Ziekenzorg een antwoord te formuleren. Wel in het besef dat geen enkel antwoord sluitend is en slechts een visie vertegenwoordigt op deze maatschappelijke vragen. DE VRAGEN EN BEDENKINGEN Wat het fenomeen van de vermaatschappelijking zelf betreft lezen we toch wel wat bezorgdheid over de haalbaarheid van dit alles. VRAAG: Iemand vraagt zich af of ziekenzorg klaar is om een antwoord te bieden op vragen naar andere vormen van ondersteuning, naast het zuiver aanbieden van sociaal contact. Het gaat dan om eerder actieve vormen van bezoek zoals één maal per week gaan winkelen. Nieuwsbrief: Of Ziekenzorg er klaar voor is weten we niet, maar toch zullen we in de toekomst rekening moeten houden met een toename van dergelijke vragen. Dit betekent dat naast onze missie die gaat over een puur sociale context er toch vragen zullen bijkomen die meer neigen naar dienstverlening. Dit zal binnen de vereniging een onderwerp van gesprek moeten vormen. VRAAG: Hierbij aansluitend lezen we de bedenking dat onze eerste doelstelling het huisbezoek is en dat ‘al dat andere’ er niet bij hoort. Ook naar de woonzorgcentra wordt met een beetje argwaan gekeken. Waarom vinden zij wel vrijwilligers en is het voor ons zo moeilijk om mensen te vinden? Nieuwsbrief: Zou het kunnen dat dit te maken heeft met een strikt aflijnen van taken en opdrachten? Bovendien speelt dit soort vrijwilligerswerk zich af binnen de ‘veilige’ muren van het WZC zelf, terwijl onze mensen zich op het ‘privéterrein’ van de mensen thuis afspeelt, wat een veel minder gemakkelijke omgeving is met een hogere drempel voor de vrijwilliger. VRAAG: Mensen zo lang mogelijk thuis laten blijven: een mooie doelstelling, maar het legt wel heel wat druk op de mantelzorg. En als we in de toekomst tot 65 of 67 jaar moeten blijven werken, zal daar een groot probleem van beschikbaarheid ontstaan. Werken, mantelzorg opnemen voor één van de ouders of partner en dan misschien nog de kleinkinderen bijhouden in de vakantie… Dit zijn niet de mensen die er nog vrijwilligerswerk gaan bijnemen! Nieuwsbrief: Inderdaad, als de vrijwilligers in de wijken schaarser worden en tegelijk neemt de vraag toe, dan zitten we met een probleem. Maar eigenlijk is dit vandaag een beetje Nieuwsbrief februari 2015
koffiedik kijken. Het enige waar we vrij zeker kunnen van zijn is dat het soort vrijwilliger zal veranderen en dat de vraag zal veranderen. Het is aan Ziekenzorg om daar flexibel mee om te gaan. VRAAG: Een andere bezorgdheid is dat heel deze tendens slechts een alibi is om woonzorgcentra af te bouwen en te besparen op de professionele zorg in het algemeen. Met andere woorden: schuilt hier een soort van dubbele agenda achter? Nieuwsbrief: Heel de discussie over de vergrijzing van onze bevolking en de toename van de zorg heeft uiteraard ook een financieel luik. En het zal dus wel waar zijn dat men vanuit economisch oogpunt kijkt naar het vrijwilligerswerk om een aantal taken op te nemen. Maar het kan niet de bedoeling zijn dat het vrijwilligerswerk de straat van de semi-professionalisering inslaat. Die grenzen moeten duidelijk bewaakt worden. Daarnaast moeten we niet al te paniekerig zijn en ligt de keuze voor een én–én-verhaal open, in plaats van of-of. Het feit dat én vrijwilligers én professionele zorg mekaar vinden kan ook heel wat kansen in zich houden om senioren en zorgbehoevenden langer in hun vertrouwde omgeving te houden, wat de levenskwaliteit en het welzijn alleen maar te goede komt. VRAAG: Ook het werven van nieuwe vrijwilligers blijft een heikel punt voor onze kernen. In een aantal vragen lezen we de gekende verzuchting dat er geen jongere mensen gevonden worden. Er vraagt zelfs iemand tot welke leeftijd men ‘ziekenzorger’ kan blijven. Nieuwsbrief: Hierbij stellen we ons de vraag wat ‘jong’ is. Is het wel realistisch om van hardwerkende veertigers te verwachten dat ze zich bij ons aandienen? Misschien moeten we ons begrip van wat ‘jong’ is wel wat aanpassen. We worden met z’n allen ouder en we moeten met z’n allen langer werken. Misschien blijven we met z’n allen ook langer dynamisch en zijn de vijftigers en de zestigers de jongeren van de toekomst. Een gepaste taakverdeling binnen de kern kan hier een oplos5
THEMA sing bieden. Het meer organisatorische werk past perfect bij de ‘jongere’ vrijwilligers, maar evenzeer kan een krasse tachtiger op het vlak van huisbezoek heel wat betekenen voor een zorgbehoevende leeftijdsgenoot. VRAAG: Tot slot lezen we toch ook wel de vraag naar waardering voor al die inzet die geleverd wordt. Een aantal organisaties betalen nu al een minimale vergoeding voor het geleverde vrijwilligerswerk. Speelt dit nu al niet ons nadeel? Bovendien leggen de professionelen de lat soms wel hoog. Ziekenzorg-vrijwilligers vragen in dit verband niet naar een materiële vergoeding maar toch wel naar waardering, respect en af en toe een bemoedigende schouderklop. Nieuwsbrief: Verenigingen die een vrijwilligersvergoeding betalen kunnen meestal perfect het geleverde werk meten in uren. Uren waarin bepaalde meetbare diensten geleverd worden (bvb. oppas). Zij werken dus met een heel ander model dan wij. Ziekenzorg is een vereniging waar vrijwilligers duizend handen hebben en vaak op hun horloge vergeten te kijken. In ruil daarvoor is er de warmte van de vereniging en de kameraadschap onder de vrijwilligers. Bovendien hebben onze vrijwilligers een veel grotere autonomie om hun werk in te delen en te beslissen over wat, wanneer en waar. Ikzelf zou weten wat kiezen… Dat neemt niet weg dat iedereen nood heeft aan
waardering en een schouderklop. Bij de professionelen leeft een enorm respect voor wat er gerealiseerd wordt, hoe klein of hoe groot ook. Misschien wordt dit nog wat te weinig duidelijk gemaakt en bereikt onze schouderklop niet elke vrijwilliger. ‘Hoe een gepaste waardering geven’ was dan ook één van onze werkterreinen van vorig jaar, met als conclusie dat dit constante aandacht nodig heeft en als een rode draad moet lopen doorheen heel de werking van Ziekenzorg. Eliane De Boeck
BESPREKINGSVRAGEN VOOR DE KERN 1. Zie je als kern of als vrijwilliger een verandering in de vragen die zieke mensen stellen aan jou t.o.v. 10 jaar geleden? 2. Is het vergrijzen van het doelpubliek ook in de kern voelbaar en hoe ga je er als kern mee om? 3. Vinden nieuwe zieken gemakkelijk de weg naar Ziekenzorg? 4. Wat doet (of heeft gedaan) de kern om nieuwe zieken te bereiken? Wat wil de kern naar de toekomst hieromtrent doen? 5. Welke zieke mensen zijn moeilijk(er) te bereiken en heb je daar een verklaring voor? Wat zou je als kern voor deze mensen kunnen betekenen?
GROOT DRAAGVLAK VOOR SOLIDARITEIT IN VLAANDEREN Op basis van de antwoorden van meer dan 6.000 mensen, of 1 Vlaming op 1.000, blijkt duidelijk dat mensen in grote mate bereid zijn tot solidariteit, en dat er voor deze solidariteit in Vlaanderen nog steeds een groot draagvlak bestaat. Dat is de belangrijkste conclusie van de ‘solidariteitsbarometer’ van Ziekenzorg CM. NIET ZO SLECHT GESTELD Honderden Ziekenzorgvrijwilligers gingen de boer op om de Vlaming te ondervragen over diens bereidheid tot solidariteit. Uit de resultaten blijkt dat het daar helemaal niet zo slecht mee gesteld is. Zo vindt een grote meerderheid het belangrijk dat zijn belastinggeld gebruikt wordt om mensen te helpen die het minder goed hebben. Meer dan 80% oordeelt dat de overheid maatregelen zou moeten nemen om de inkomensverschillen te verminderen. En een overgrote meerderheid verwerpt het idee dat de meeste mensen die van een ziekte-uitkering leven profiteurs zijn.
De bereidheid tot solidariteit is het grootst wanneer het gaat over het bieden van hulp en steun aan mensen uit de eigen, directe omgeving wanneer die daar behoefte aan hebben. Het is wel zo dat de bereidheid tot solidariteit lijkt toe te nemen met de leeftijd. Deze ligt een stukje lager bij mensen jonger dan 40. IK HEB AL SOLIDARITEIT ERVAREN “Levenservaring zou een mogelijke verklaring kunnen zijn”, zegt Johan Tourné, nationaal secretaris van Ziekenzorg CM. “Het lijkt ons niet onlogisch dat de bereidheid tot solidariteit toeneemt naarmate men persoonlijk of in de directe omgeving de positieve effecten van solidariteit heeft ervaren.” Wat we vooral leren uit deze solidariteitsbarometer is dat er in Vlaanderen heel veel bereidheid tot solidariteit bestaat. Dat is heel belangrijk voor Ziekenzorg CM. We weten immers dat chronisch zieke mensen bij uitstek deze solidariteit nodig hebben. En dan hebben we het over de solidariteit van de onmiddellijke omgeving, zoals de enorme inzet van mantelzorgers. Maar zeker ook over de solidaire keuzes die nodig zijn op niveau van de samenleving om een menswaardig inkomen en een beperking van de impact van ziektekosten te realiseren. ZZ Nationaal
6
Nieuwsbrief februari 2015
BETER-OM-WETEN
HALLO, IK BEN JANA BENS Jana Bens vervoegt sinds november de educatieve ploeg van Ziekenzorg CM Antwerpen en volgt Famke Sillis op. Op deze pagina leggen we haar enkele levensvragen voor. Nieuwsbrief: Had je al ooit van Ziekenzorg gehoord? Jana: Ik had wel al van Ziekenzorg gehoord, maar ik moet toegeven dat ik geen idee had dat de werking van Ziekenzorg zo breed gaat. Ik leer nog elke dag bij over de organisatie! Nieuwsbrief: Welke opdracht zal je op jou nemen? Jana: Ik ben aangesteld in het kader van de proeftuin ‘Actief zorgzame buurt’. Samen met collega’s van de stad Antwerpen en het Zorgbedrijf zal ik werken aan een project ‘informele buurtzorgnetwerken’, in Merksem. Heel concreet willen we ervoor zorgen dat alleenwonende senioren zo lang mogelijk op een zo goed mogelijke manier zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Daarvoor zullen we vrijwilligers inschakelen die op activerend huisbezoek zullen gaan bij de ouderen. Nieuwsbrief: geboren op… Jana: op 29 mei 1990 om 11 uur! Nieuwsbrief: verliefd, verloofd, samenwonend of getrouwd? Jana: Ik woon samen met mijn vriend Ruben. Nieuwsbrief: met welke hobby hou je je bezig, als je eens tijd vrij hebt? Jana: Ik speel toneel in een amateurgezelschap. Momenteel werken we aan een toneelstuk over reizigers die vastzitten op een luchthaven in Italië. Daarnaast volg ik ook wekelijks Franse les en probeer ik nu en dan wat te sporten. Nieuwsbrief: welke goede eigenschap heb je? En welke eigenschap zou beter kunnen? Jana: Ik ben een optimist en probeer dan ook steeds het goede in mensen te zien. Ik geloof ook echt in de uitspraak: “een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd”. Een eigenschap waar vooral mijn omgeving wel eens last van heeft, is dat ik een echte sloddervos ben. Ik laat mijn spullen rondslingeren en ben daardoor steeds alles kwijt. Nieuwsbrief: Voor welk gerecht of dessertje schuif je graag je voetjes onder tafel? Jana: Tegen witloof met hesp en kaassaus zeg ik zeker geen nee! Ook ben ik een echte zoetekauw, dus met een aardbeientaartje of koffiekoek doe je me zeker plezier.
Nieuwsbrief februari 2015
Nieuwsbrief: Mijn gedachten verzetten kan ik het best als ik... doe. Jana: Door te sporten (lopen of zwemmen) of samen met mijn vriend een goede film of serie te kijken. Nieuwsbrief: Wat vind je de leukste taak in het huishouden? Jana: Koken doe ik heel graag, tegen de afwas kijk ik daarentegen het meeste op. Nieuwsbrief: Wat is je lievelingsplek in Antwerpen? Jana: Ik houd er vooral van om nieuwe straten en pleinen te ontdekken, maar momenteel zijn Park Spoor Noord en het Centraal Station mijn favorieten. In de zomer doe ik dan weer graag een terrasje op het Mechelseplein, breng ik een bezoekje aan de Zoo of fiets ik naar het Rivierenhof. En uiteraard mag ook mijn eigen appartementje niet ontbreken in mijn lijst met lievelingsplekken in Antwerpen… Nieuwsbrief: Ik heb een hekel aan... Jana: Ik heb een hekel aan oneerlijke of arrogante mensen, aan file, aan smeltende sneeuw, aan paraplu’s die stuk gaan door de wind en aan soep die niet warm genoeg is. Nieuwsbrief: Wat wens je een Ziekenzorg-vrijwilliger toe? En wat mogen ze jou toewensen? Jana: Ik wens alle Ziekenzorg-vrijwilligers nog heel veel fijne Ziekenzorg-momenten toe, veel leuke contacten met andere vrijwilligers (en uiteraard ook met de medewerkers hier in Antwerpen), een goed gevoel bij alles wat ze doen en uiteraard ook op privévlak het allerbeste, want dat verdienen ze! Mij mogen ze exact hetzelfde toewensen, want ik hoop uiteraard op een leuke tijd bij Ziekenzorg.
7
BETER-OM-WETEN
JIJ BENT EEN BLOEM! Welke vrijwilliger wil jij wel eens in de facebook-bloemetjes zetten? NIEUW In 2015 starten we met een nieuw initiatief op onze Facebookpagina. Op regelmatige basis zetten we een Ziekenzorgvrijwilliger in de kijker met een kort interview en een leuke foto. Ken jij iemand die het wel eens verdient om digitaal in de bloemetjes gezet te worden? Stuur dan nu een mailtje naar
[email protected] en vermeld naast de naam van de vrijwilliger ook waarom jij denkt dat deze persoon op onze Facebookpagina zou moeten komen.
AL 388 ZIJN ONZE VRIEND? Onze Facebookpagina telt al vele vrienden! Vind jij onze pagina ook leuk? Via deze pagina houden we je op de hoogte van verschillende activiteiten, evenementen, gebeurtenissen en vrijwilligers van Ziekenzorg CM Antwerpen! Nodig zo veel mogelijk mensen uit om onze pagina te bezoeken en leuk te vinden. Want… hoe meer zielen, hoe meer vreugde! Nog geen vriend van Ziekenzorg op Facebook? Neem gerust een kijkje op onze pagina via www.facebook.com/ziekenzorgantwerpen! Jana Bens
INDIVIDUEEL VORMINGSAANBOD VOOR VRIJWILLIGERS De komende maanden bieden we aan vrijwilligers van Ziekenzorg heel wat vormingsmogelijkheden aan. Heb je interesse voor één van onderstaande vormingen, schrijf je zo snel mogelijk in via mail
[email protected] of telefonisch op het nummer 03 221 95 70. De beschikbare plaatsen zijn beperkt. 1. WELKOMNAMIDDAG / AVOND VOOR NIEUWE VRIJWILLIGERS Je hebt nog maar pas de stap naar Ziekenzorg gezet. Of misschien engageer je je reeds een paar jaar in je plaatse lijke ziekenzorgkern, maar heb je nog vragen omtrent je vrijwilligerswerk… Dan willen wij je van harte uitnodigen op één van onze welkommomenten.
Tijdens deze bijeenkomst maak je kennis met de brede waaier van het Ziekenzorg-werk. Natuurlijk komt vooral het ziekenbezoek ter sprake. We staan ook stil bij het samenwerken in de kern, het organiseren van ontmoetingsactiviteiten, rekening houden met zieke mensen en hun omgeving, informatie en het vormingsaanbod.
Praktisch: - Donderdag 26 februari van 13.30 uur tot 16 uur, in zaal Wapper, Vergadercentrum Auxillia, St. Jacobsmarkt 49 in Antwerpen. - Maandag 11 mei 2015 van 19.30 uur tot 22 uur, in CM kantoor, St. Jansplein 11 in Kontich. 2. OP HUISBEZOEK BIJ PERSONEN MET KANKER Elke ziekenzorg-kern zet zich enorm in om zieke mensen te bezoeken. Sommige contacten zijn onderhoudend, andere verlopen moeilijker. De drempels om zieke mensen te bezoe ken kunnen verschillend zijn. Vooral als je als vrijwilliger wordt geconfronteerd met mensen die lijden aan een levens bedreigende ziekte, zoals bijvoorbeeld kanker, is een eerste stap zetten niet gemakkelijk.
We weten dan vaak niet goed hoe eraan te beginnen? Hoe zet je de eerste stap? Wat zeg je en wat zeg je beter niet? We willen dit op een zo goed mogelijke manier doen waarmee de angst om iets fout te zeggen evenredig ver groot. De drempel wordt dan zo groot dat we de stap soms helemaal niet zetten. Een gemiste kans.
Tijdens deze vorming getuigt een ervaringsdeskundige ener zijds over zijn eigen verhaal als ex-kankerpatiënt en als vrij williger bij de Vlaamse Liga tegen Kanker anderzijds.
8
Nieuwsbrief februari 2015
BETER-OM-WETEN Praktisch: - Maandag 16 én 30 maart 2015 van 13.30 uur tot 16 uur, in zaal Wapper, Vergadercentrum Auxillia, St. Jacobs markt 49 in Antwerpen. - Dinsdag 17 én 24 maart 2015 van 19.30 uur tot 22 uur, in het CM-kantoor, Sint-Jansplein 11 in Kontich. - Donderdag 26 maart en 2 april 2015 van 19.30 uur tot 22 uur, in LDC ’t Bruggeske, Hoevensebaan 12 in Kapellen. 3. CURSUS ‘BASISVORMING OVER MENSEN MET DEMENTIE’ In deze cursus trachten we aan de hand van verschillende verklaringsmodellen te begrijpen wat dementie doet met ons geheugen en ons bewustzijn, en staan we stil bij een aantal vragen. Wat is dementie? Welke vormen van dementie zijn er? Is het hetzelfde als Alzheimer? Kan medicatie helpen? Waar vind ik steun? We zoeken uit welke benaderingswijze het welzijn van een persoon met dementie bevordert.
Praktisch: - Dinsdag 24 februari 2015, van 13.30 uur tot 16.00 uur. - Zaal Wapper, Vergadercentrum Auxilia, St. Jacobsmarkt 49 in Antwerpen.
4. CURSUS ‘MOEILIJK GEDRAG BIJ PERSONEN MET DEMENTIE. HOE GA JE ER MEE OM? Sommige personen met dementie worden zeer kalm en lijd zaam tijdens hun ziekteproces. Anderen daarentegen worden soms zeer opstandig, onwillig, verward en boos. Dit is niet eenvoudig voor de partner of de mantelzorger. Maar ook niet voor jou als vrijwilliger. Hoe ga je hier best mee om? Deze vorming probeert wat houvast te bieden. Basiscursus dementie vereist. Praktisch: - Dinsdag 17 maart 2014, van 13.30 uur tot 16.30 uur. - Zaal Wapper, Vergadercentrum Auxilia, St. Jacobsmarkt 49 in Antwerpen.
5. WORKSHOP CREA ‘SHADOWPAINTING’ Wegens groot succes hernemen we dit thema! Shadowpainting is een combinatie van aquarel, zijdeschilde ren en batik. Op basis van motieven brengen we de contouren op het papier aan en schilderen deze in met speciale inkt. Je kan zelf een tekening aanbrengen met de contourliner of een bestaande tekening op een lichtbak kopiëren. De contourlijnen zorgen ervoor dat je automatisch ‘binnen de lijntjes’ schildert. Je hoeft dus geen grote kunstenaar te zijn om van deze techniek te kunnen genieten. Praktisch: - maandag 2 maart 2015, van 13.30 uur tot 16 uur. - CC ’t Gasthuis, zaal boerderij, Turnhoutsebaan 199 in Wijnegem. 6. CURSUS ‘PRAKTISCHE HULP BIJ HET DAGELIJKSE LEVEN EN ROLWAGENRIJDEN’ Mensen die chronisch ziek zijn of met een handicap of beperking moeten leven vragen soms hulp. Het zijn hulpvra gen die thuishoren in hun dagelijkse leven. Enkele voorbeel den: verplaatsen van stoel naar rolwagen, recht helpen, recht zetten, met rolwagen rijden, bovenkleding aan en uit, helpen bij eten en drinken, hulp als de zintuigen niet meer mee willen, enzovoort. Als vrijwilliger van Ziekenzorg is het belangrijk dat je deze basis onder de knie hebt. Een cursus die jou en diegene die je helpt vooruit brengt. Praktisch: - Dinsdag 3 maart 2015, van 13.30 uur tot 16 uur. - Raadzaal, eerste verdieping, CM-hoofdgebouw, Molen bergstraat 2 in Antwerpen. - Voor kernvrijwilligers die in hun bezoekwerk of tijdens activiteiten van de Ziekenzorg-kern de zorgbehoevende beter willen helpen. Dien Lefevre
ZIEKENZORGSECRETARIAAT IN DE KROKUSVAKANTIE Het ziekenzorgsecretariaat zal open zijn tijdens de Krokusvakantie (16 tot en met 20 februari 2015), maar met een minimumbezetting. Voor meer inhoudelijke vragen staat het voltallige Ziekenzorgsecretariaat vanaf maandag 23 februari 2015 terug paraat om je verder te helpen.
Nieuwsbrief februari 2015
9
BETER-OM-WETEN
BELANGRIJKE DATA Nu al te noteren!
FEBRUARI 2015 Ma 2 Bijeenkomst Warme Buurt Vr 6 Startavond Blijven Reizen Di 10 Werkgroep Begeleiders Lotgenotencontact Ariadne Di 24 Basisvorming over dementie Stuurgroep Kernwerking Woe 25 Stuurgroep Zingeving Do 26 Welkomnamiddag nieuwe vrijwilligers Za 28 Nationale Kaderdag MAART 2015 Ma 2 Stuurgroep Belangenbehartiging Workshop shadowpainting Di 3 Werkgroep Begeleiders Lotgenotencontact Ariadne Cursus ADL-hulp Sector 31: sectorvergadering Woe 4 Sector 35: sectorvergadering Do 5 Bijeenkomst Vakantie- en hotelverant woordelijken Blijven Reizen Infonamiddag Ariadne Lotgenotencontact Za 7 + 14 Basiscursus nieuwe medewerkers Blijven Reizen Ma 9 Bijeenkomst Warme Buurt Sector 23: sectorvergadering Di 10 Sector 32: sectorvergadering Sector 34: sectorvergadering Woe 11 Dagelijks Bestuur Vr 13 Open-Stuurgroep Crea Ma 16 Mantelzorg Praatcafé Schoten Vorming Huisbezoek bij personen met kanker Di 17 Cursus moeilijk gedrag bij personen met dementie Vorming Huisbezoek bij personen met kanker Sector 33: sectorvergadering Woe 18 Beleidsgroep Vr 20 Vergadering Clubverantwoordelijken +Lentebeurs Ma 23 Sector 11/12: sectorvergadering Sector 13: sectorvergadering Mantelzorg Praatcafé Antwerpen Di 24 Stuurgroep Blijven Reizen Vorming Huisbezoek bij personen met kanker Woe 25 Sector 21: sectorvergadering Do 26 Vorming Huisbezoek bij personen met kanker Ma 30 Vorming Huisbezoek bij personen met kanker Di 31 Stuurgroep Kernwerking BELANGRIJKE DATA in 2015 Vr 8 mei Trekking Solidariteitsactie Di 23 juni Dag van de mantelzorg Zo 11 oktober Dag van de chronisch zieke mensen Za 5 december Algemeen Vergadering, inclusief Dag van de Kernbesturen
WEEK VAN DE VRIJWILLIGER Van 28 februari tot 8 maart is het ‘dé’ week van de vrijwilliger. Kom je in die week een andere vrijwilliger van Ziekenzorg tegen, steek dan je duim omhoog!
HEENGEGAAN Leven is eeuwig en liefde onsterfelijk en de dood is slechts een horizon en een horizon is niets dan een grens aan ons gezichtsvermogen Rik Schrauwen, oud-voorzitter van Ziekenzorg H. Familie Schoten, is overleden. Jarenlang droeg en bezielde hij Ziekenzorg. Hij was 27 jaar een moedig en wilskrachtig voorzitter en heeft in die periode talloze mensen bezocht, aangemoedigd en opgebeurd. Ook was hij jarenlang vakantiemedewerker met onder meer een warm hart voor de bedevaarten van Banneux en Lourdes. Zijn werkkracht en grote liefde voor de medemens blijven voor ons een voorbeeld.
Jan Pustjens
10
Nieuwsbrief februari 2015
NIEUWE VRIJWILLIGERS
ZIEKENZORG… JE HEBT GOED GEKOZEN Met onze akte van vertrouwen Nieuwe vrijwilligers aantrekken… Het is geen eenvoudige opdracht. Maar het moet. Aarzel je om de eerste stap te zetten? Weet je niet goed hoe je mogelijke vrijwilligers moet aanspreken? Hoe moet je dat nu concreet aanpakken? Blijf niet bij de pakken zitten. Laat de ontgoochelingen achter de rug, want in het besprekingsmoment ‘Proef Ziekenzorg’ kan je met de kern de nodige voorbereidingen treffen voor het persoonlijk aanspreken van nieuwe vrijwilligers. Het is ECHT mogelijk. Dus verlies de moed niet! Vraag advies bij je educatieve.
Deze nieuwe vrijwilligers heten we alvast van harte welkom. KERNNAAM NAAM Oelegem Mevr. COUWELS Julia Niel Mevr. DE MAYER Maggie Niel Mevr. DE MAYER Patricia Merksem Sint-Franciscus Mevr. ADRIAENSEN Greet Boom Park Mevr. VAN OOSTEN Ingrid Brecht Mijnh. BEYERS Corneel Brecht Mijnh. GOETSCHALCKX Herman Brecht Mijnh. OOSTVOGELS Jan Ekeren Bunt H. Theresia Mevr. VAN ROSENDAAL Maria Brecht Mijnh. VERSCHUEREN Rene Brecht Mijnh. WEYNS Karel Merksem Sint-Bartholomeus Mevr. DE ROCKER Maria Kalmthout O.-L.-Vrouw Mevr. COHEN Frieda Kontich Sint-Rita Mijnh. VAN ASSCHE Jos Hoboken H. Hart Mevr. COLLIER Hilde Hoboken H. Familie Mijnh. MOENECLAEY Guido Oostmalle Mevr. BASTYNS May Essen Heikant (Verrezen Heer) Mevr. KOCH Erna Antwerpen Sint-Norbertus Mevr. RYSSAERT Godelieve Ekeren Bunt H. Theresia Mijnh. LUYTS Guido Kapellen Hoogboom Helpende handen Mevr. VAN DER JONCKHEYD Gerarda Borsbeek Sint-Jan Berchmans Mevr. LUTZ Jenne Brasschaat Driehoek Mijnh. MELSEN Robert Vremde Mevr. SCHARPE Liesbet Borsbeek Sint-Jan Berchmans Mevr. SMET Riky
Nieuwsbrief februari 2015
AANDACHT! Aan de verslaggevers willen we vragen om ‘nieuwe vrijwilligers’ duidelijk en met alle gegevens (rijksregisternummer, kern, naam, voornaam, adres, telefoonnummer) met de melding ‘nieuwe vrijwilliger’ door te geven aan het ziekenzorgsecretariaat. Vermeld ook wie van de vrijwilligers deze nieuwe vrijwilliger heeft aangebracht zodat wij de aanbrenger een kleine attentie kunnen aanbieden voor de inzet!
11
KERNWERKING
SAMEN OP WEG NAAR BESTUURSVERNIEUWING Bestuursvernieuwing staat hoog op de agenda in 2015.
EEN STUKJE HISTORIEK… In april 1998 werd de idee gelanceerd om te starten met vierjaarlijkse bestuursverkiezingen, als uitgelezen kans en uitdaging om, op alle niveaus, stil te staan bij ons vrijwilligersbeleid. De cijfers tonen aan dat verkiezingen effect hadden. In 82% van de kernen in Vlaanderen werden verkiezingen georganiseerd. Voor 24% van de kernen leidde dit tot een nieuwe voorzitter, voor 20% van de kernen tot een nieuwe secretaris (verslaggever), en voor 25% van de kernen tot nieuwe medewerkers. Er werd vernieuwing gerealiseerd (niet noodzakelijk verjonging). Doorheen de jaren werden gespreksmethodieken en materiaal ontwikkeld om deze verkiezingen te begeleiden. … MAAR OOK EEN BLIK VOORUIT Het hedendaags vrijwilligersbeleid is dan ook een beleid dat vrijwilligers ondersteunt in het opnemen van een engagement vanuit goesting en talent. Als vereniging moeten we ernaar streven om dit voor alle vrijwilligers te realiseren. Als deze evolutie zich voortzet, is het niet onlogisch om te stellen dat tegen 2023 verkiezingen de facto afgeschaft kunnen worden. Het “formele verkiezingsmoment” heeft dan plaats gemaakt voor een flexibel traject, op maat van de kern, waarbij taken en verantwoordelijkheden constant bespreekbaar gemaakt kunnen worden. De noodzaak van “formele” bestuursvernieuwing zal bijgevolg afgenomen zijn. Beroepskrachten
fungeren hierbij als excellente ondersteuners, die maatwerk kunnen leveren op maat van de vrijwilligers in deze kern. INSPIRATIEGESPREKKEN Maar zo ver zijn we lang nog niet! Het gesprek over bestuursvernieuwing kent een traag sijpelingsproces. Dat wil zeggen dat er toch nog kernen zijn die dit gesprek op de lange baan schuiven om allerlei redenen. Toch biedt uitstellen geen enkel perspectief. Integendeel, de kans dat het probleem groter wordt, is reëel. Het gesprek over “wie draagt de rugzak voor de komende vier jaar” geeft voldoende inspiratie om te werken aan bestuursvernieuwing. (Zie thema van Nieuwsbrief oktober 2014) Op die manier komen tot een concrete bestuursvernieuwing kan heel concreet worden, maar ook andere aspecten kunnen aan bod komen, zoals werk willen maken van het aantrekken van nieuwe vrijwilligers, de taakverdeling onder de loep nemen, of komen tot een nieuw model van samenwerken, zoals in team, met duo’s of met werkgroepjes werken. Dit voorjaar staat in teken van bestuursvernieuwing en taakverdeling. Dus werk aan de winkel. Doe het niet voor ons, maar doe het voor het welzijn van je vereniging! Wij zijn zeer bereidwillig om jullie hierbij te begeleiden, te luisteren nar jullie verhaal en te zoeken naar mogelijkheden. Jan Pustjens
MINDER WERK VOOR DE VERSLAGGEVER! Al een geruime tijd leefde het als een zware verzuchting bij heel wat kernbesturen, en vooral bij de verslaggever van dienst: wat een administratie! Meer en meer formulieren en meer en meer zaken die moesten doorgegeven worden. De administratieve berg groeide met het jaar maar aan. Tijd om de klok terug te draaien. Halfweg januari is er naar de kernverantwoordelijke en de verslaggever van elke kern een brief gestuurd met een poging om alles wat van hen verwacht wordt als verslaggever duidelijk op te lijsten. EERSTE VEREENVOUDIGING De verslaggever moet enkel nog de verslagen van alle vergaderingen doorsturen. Uitnodigingen en verslagen van bijeenkomsten, uitstappen en activiteiten hoeven niet meer opgestuurd te worden. Dat is heel wat werk uitgespaard. TWEEDE VEREENVOUDIGING De persoonsgebonden administratie: de vele lijsten met namen en gegevens van al je vrijwilligers van je vereniging. Dit kon je al een paar jaar ervaren dat het eenvoudiger werken is, nu je elk jaar aangepaste lijsten vanuit het Ziekenzorg-secretariaat krijgt, die enkel maar verbeterd moeten worden. Dit werk is nog 12
niet ten einde en trachten we nog verder te verfijnen waar kan. Goede tips zijn altijd welkom. DERDE VEREENVOUDIGING De subsidieaanvraag is ook flink vereenvoudigd. Waar vroeger heel wat invulwerk en bewijslast moest gevoerd worden om subsidies te bekomen, is dit nu veel gemakkelijker geworden. Eén basissubsidie van 250 euro per jaar voor kernen die het volgende aanbrengen: 1. Het eigen jaarprogramma 2. Het financieel verslag 3. Het overzicht van alle rekeningen op naam van de kern met een kopie van het laatste uittreksel. NIET HET EINDE Maar net een begin om alert te blijven zoeken naar een goed evenwicht tussen wat een Ziekenzorg-secretariaat nodig heeft ter ondersteuning van de kernen en zijn vrijwilligers enerzijds en ter bewijsvoering als beweging (vereniging) naar derden toe anderzijds. Oneindig vereenvoudigen kunnen we natuurlijk niet, maar heb je goede suggesties, speel ze ons gerust door. We zien dan wat we ermee kunnen doen. Verslaggever, veel succes en heb je vragen? Blijf niet bij de pakken zitten en contacteer ons. Jan Pustjens
Nieuwsbrief februari 2015
KERNWERKING
SOLIDARITEITSACTIE 2015
VOLOP BEZIG We horen het langs alle kanten. Heel wat kernen zijn volop bezig met de tombolaverkoop. Dat stemt ons in ieder geval bijzonder hoopvol. Nog enkele weetjes op een rij: - In 2014 werd er voor 50.720 euro verkocht door de kernen. Rechtstreeks of onrechtstreeks vloeide maar liefst 44.672,42 euro terug naar de kernen! - Ook in 2015 krijgt elke kern per 50 verkochte boekjes de enige echte Ziekenzorg-paraplu cadeau! - Nieuw: als alternatief kan je dit jaar ook gratis brieven met overschrijving ‘bussen’. Kopers storten geld op jullie bankrekening en je zorgt zelf dat de lootjes bij de mensen geraken. Zo hoef je niet ‘te leuren’ met je lootjes. - Vragen, onduidelijkheden of suggesties: Gert Smets (tel. 03 221 95 70 –
[email protected])
DAG VAN DE CHRONISCH ZIEKE MENSEN 2015
Doorbreek eenzaamheid Het is het derde jaar op rij dat we het thema ‘eenzaamheid’ prominent naar voor schuiven om Ziekenzorg plaatselijk een gezicht te geven. Zondag 11 oktober is het weer ‘onze’ dag van het jaar. Dit hoogtepunt van het werkingsjaar geeft allerlei kansen om met onze werking naar buiten te komen. Maak in het voorjaar al wat vergadertijd vrij om te bekijken hoe je deze dag kleur geeft. In volgende Nieuwsbrieven komen we terug met concrete tips en suggesties. ZINGEN TEGEN EENZAAMHEID Ook dit jaar geven we in elke Nieuwsbrief een liedjestekst waar eenzaamheid centraal staat.
THE POLICE – MESSAGE IN BOTTLE Just a cast away an island lost at sea. Another lonely day, no one here but me. More loneliness than any man could bear. Rescue me before I fall into despair. I’ll send an S.O.S. to the world. I’ll send an S.O.S. to the world. I hope that someone gets my… I hope that someone gets my… I hope that someone gets my message in a bottle, yeah. Message in a bottle, yeah. A year has passed since I wrote my note. But I should have known this right from the start. Only hope can keep me together. Love can mend your life but love can break your heart. Walked out this morning I don’t believe what I saw. A hundred billion bottles washed up on the shore. Seems I’m not alone in being alone. A hundred billion castaways looking for a home. I’ll send an S.O.S. to the world. I’ll send an S.O.S. to the world. I hope that someone gets my… I hope that someone gets my… I hope that someone gets my message in a bottle, yeah.
Nieuwsbrief februari 2015
13
KERNWERKING
HARTENTROEF
KERSTCONCERT IN MERKSEM WAS SUCCES! Naar aanleiding van hun 25-jarig bestaan organiseerde Ziekenzorg Sint-Jozef Merksem naast hun feestdag en dessertenbuffet als sluitstuk van hun jubileumjaar een kerstconcert. Voorzitster Annie zag het zo. “Het was inderdaad héél mooi. De mensen waren heel content. Er was veel volk, meer dan 250 mensen in de kerk. Toen we het resultaat zagen van de voorverkochte kaarten hadden we een beetje schrik ons streefdoel van 200 personen niet te halen. Maar aan de inkom hebben nog 60 mensen een kaart gekocht. Wat dan onze stoutste verwachtingen overtrof en wat betekende dat we stoelen moesten bijzetten. Ook ons idee om zonder pauze te werken is wonderwel geslaagd. En de twee meezingers werden uit volle borst meegezongen. Het geheel duurde een uur en een kwartier. Iedereen kon voor het donker weer naar huis en je had geen ‘wachttijd van 20 minuten’ tussendoor. Ada, de dirigente van Koor Floriaan, is héél creatief en komt telkens verrassend uit de hoek. En het is ook een plezier om met Floriaan samen te werken. Alles hadden ze voorbereid en tot in de puntjes geregeld. Het was een heel fijne dag, en zoals gisteren iemand tegen me zei ‘een mooi orgelpunt aan een feestelijk jaar’. Wat ik persoonlijk het tofste vind, is dat door zo’n initiatief de vrijwilligersploeg hechter aan elkaar begint te hangen. Samen risico’s nemen en het tot een goed einde brengen - dankzij de hulp van velen - blijkt ongekende talenten boven te halen bij mensen. Op onze laatste vergadering was de sfeer ronduit fantastisch.” Annie Pallemans van Ziekenzorg Sint Jozef Merksem
14
Nieuwsbrief februari 2015
KERNWERKING
HET LEVEN ZOALS HET IS… … IN ONZE ZIEKENZORGKERNEN Zoals alles en iedereen heeft ook onze Nieuwsbrief van tijd tot tijd een opfrissing nodig. ‘Wist je dat’, onze vertrouwde rubriek over het reilen en zeilen binnen de kernen krijgt vanaf dit nummer een nieuw kleedje aangemeten. Of dat meteen past, zullen we wel horen van jullie. We kennen allemaal Ziekenzorg en we weten allemaal dat er gevierd wordt met Kerstmis en met Pasen en dat er uitstappen gemaakt worden. In de toekomst willen we deze activiteiten zeker nog benoemen, maar we willen die dingen die origineel zijn en een hint kunnen zijn voor de andere kernen iets meer in de verf zetten. Dit wil zeker niet zeggen dat we de ‘gewone’ dingen minder waardevol vinden. Ziekenzorg viert Kerstmis Naast ongetwijfeld zoveel andere kernen kregen we hierover een verslagje van Ziekenzorg De Wegel H. Hart van Hoboken, Ziekenzorg Bernadette Deurne en Ziekenzorg Schoten Deuzeld. Allemaal combineerden ze het ingetogene van een kerstviering met de rijk gevulde feesttafel. Ziekenzorg Karekiet organiseerde traditiegetrouw haar feest op de vooravond zelf, dit met de speciale aandacht voor al diegenen die anders dit moment alleen thuis zouden moeten doorbrengen. Na het uitgebreid diner konden diegenen die wilden nog de Kerstviering bijwonen in de parochiegemeenschap.
EEN VLEK De moeder van Jantje zet een bord soep voor hem op tafel. Ze zegt: “Ik heb het tafelkleed net gewassen, dus maak het niet vies! Anders houd ik per vlek twee euro op je zakgeld in.” Vervolgens gaat ze de keuken weer in. Als ze terugkomt, ziet ze jantje met zijn lepel soep uit te smeren over het laken. Woedend schreeuwt ze: “Jantje! Wat ben je aan het doen viespeuk?!” Jantje: “Ik maak van drie vlekken één vlek.”
Ziekenzorg breekt uit Dit deed Ziekenzorg Ekeren Bunt met haar jaarlijkse opendeurdag. Elk jaar tijdens de maand september lokken zij de mensen met croque-monsieurs en pannenkoeken. En dit lukt telkens weer. Ook nu was het dus weer ‘vollen bak’. En dat is niet alleen goed voor de kas, maar ook voor onze vereniging die weer positief op de kaart werd gezet.
Ziekenzorg amuseert zich In Zandhoven mochten ze tijdens een gezellig samenzijn de Sint in hoogst eigen persoon verwelkomen.
Nieuwsbrief februari 2015
Ziekenzorg gaat shoppen Het is reeds een lange traditie: Ziekenzorg Luchtbal dat een winkelmoment organiseert in Wijnegem Shopping Center. Met een liftbus, de nodige rollators en rolwagens maken zij het voor hun leden mogelijk om net zoals iedereen te gaan shoppen in de aanloop van de feestdagen. ’s Middags wordt er geluncht in de talrijke gelegenheden ter plaatse en in de namiddag gaat de zoektocht naar leuke cadeautjes verder. Rond 16 uur wordt de bus weer opgezocht, goed beladen met allerlei pakjes en zakjes. Ziekenzorg Gooreind ging haar eindejaarsaankopen doen in Roosendael. Ze genoten daar van de kerstetalages en kochten daar al een heel deel van de pakjes voor onder de boom thuis. En… in Nederland beginnen de solden al in december: mooi meegenomen! Ook Kerstmarkten horen hierbij: Ziekenzorg Maria ter Heide bezocht de kerstmarkt in Essen. Ziekenzorg is creatief Ziekenzorg Zonnebloem St. Anna telt heel wat handige vingers. Dat is gebleken tijdens de bloemschik-namiddag waar duchtig gewerkt werd aan een kerststuk om de feesttafel dat extra accent te geven. Ziekenzorg St. Filipppus Schoten stelde haar kunsten tentoon tijdens een hobby-markt. Ziekenzorg is nooit te oud om te leren Ziekenzorg Brasschaat Kaart dompelde zich in het dagelijkse leven tijdens WOI. Onder de leiding van free Lance lesgever Jean Claerhout verdiepten ze zich in de kunsten om tijdens deze barre tijden nog een appetijtelijk maal op hun bord te krijgen. De plaatselijke kokkinnen toverden zelfs een heuse worteltaart op tafel.
15
WIST JE DAT
Ook Ziekenzorg St. Jozef Merksem trok de meer ernstige kaart. Zij mochten van een verpleegkundige in Coda (palliatief centrum) vernemen hoe mensen daar in het grootst mogelijke comfort hun laatste weken of maanden kunnen doorbrengen. AARDRIJKSKUNDE Jantje’s vader zit te wachten tot Jantje thuis komt. En Jantje komt niet thuis. Dus gaat zijn vader maar eens kijken waar zoonlief blijft. Bij de school van Jantje treft hij hem aan. “Jantje,” vraagt hij, “waarom kom je niet naar huis?” Jantje antwoordt: “Nou, we hebben met aardrijkskunde gehad dat de aarde draait. Ik zit hier te wachten tot ons huis voorbij komt.”
Ziekenzorg zoekt tijdens een uitstap soms dat ietsje meer. Ziekenzorg Overbroek ging ter gelegenheid van de 100ste verjaardag van het begin van WOI naar Ieper. Velen hadden al gehoord over de Menenpoort, maar ze nog nooit echt gezien. Ook de eindeloze kerkhoven met de witte kruisjes die stille getuigen zijn van de onnoemelijke gruwel van die oorlog hadden velen nog nooit met eigen ogen gezien. Iedereen werd er een beetje stil van. De trip werd in schoonheid afgesloten met ‘The Last Post’, het klaroengeschal aan de Menenpoort dat elke dag weer herinnert aan de grote oorlog samen met de blaadjes van de klaprozen die symbool staan voor elke gesneuvelde soldaat. Ziekenzorg Overbroek vatte haar uitstap wat luchtiger op en bezocht het Nederlandse Almeide waar ze konden genieten van een ‘Uilenshow’. Ze combineerden dit met een rondrit langsheen de typische vissersdorpjes in dat gedeelte van Nederland. Ziekenzorg vernieuwt Bij Ziekenzorg Don Bosco Hoboken werd er in gepaste stijl afscheid genomen van enkele coryfeeën: Geert, Rita en Annie gaven na een heel aantal jaren schitterend bestuurswerk de fakkel door aan een nieuwe generatie. Nogmaals een dikke merci vanuit het secretariaat! Ook bij Ziekenzorg Sint Filippus Schoten werd een bestuursvernieuwing gerealiseerd. Na 32 (!) jaar voorzitterschap geeft Lea Maes de fakkel door aan Livina Heulens. Ziekenzorg dankt Lea voor al die jaren van inzet en engagement. Lea zal zich nu verder ontfermen over de organisatie van het huisbezoek. Dikke proficiat aan het nieuwe bestuur! Tot slot nog een paar tips voor een leuke animatie Ziekenzorg Luchtbal laat ons weten dat ‘Zingen met Gaston’ een aanrader is. De man zorgt zelf voor een installatie + beamer waarmee hij de teksten projecteert zodat iedereen kan meezingen. Met zijn grappige commentaren krijgt hij de lachers zeker op zijn hand. Ziekenzorg Linkeroever had Staf Nelson gevraagd voor een aangepast kerstprogramma. Een optreden dat bij iedereen in de smaak viel. 16
Je kan steeds een seintje geven als je meer inlichtingen wil. We geven je graag de contactgegevens van deze kernen door.
ZOMAAR WAT WIJSHEID TER VERBETERING VAN DE MENSHEID • Niet alles wat je meemaakt heeft een betekenis, maar je kunt er wel betekenis aangeven. • En… put uit het verleden, maar laat het verleden jou niet uitputten. • En… op school volg je eerst de lessen en dan krijg je een test; in het leven krijg je eerst een test en dan vol gen de lessen.
WIST-JE-DAT/PRIJSVRAAG
DOE MEE EN WIN! Doorstreep volgende woorden in de woordzoeker: Actief, dienstverlening, economisch, flexibel, grenzen, haalbaar, horloge, kameraadschap, mantelzorg, nood, omgeving, professioneel, respect, schouderklop, taakverdeling, thuissituatie, vergrijzing, vijftiger, vrijwilliger, waardering, woonzorgcentrum, zorg Met de overgebleven letters kan je een uitspraak vormen. Z K G O G V E H O R L O G E W
O A E G N I V E G M O N L G O
E M V R I J W I L L I G E R O
C E N E N F G T Z L A I E S N
O R H N E T I O E W T V N C Z
N A A Z L I R D N A G E O H O
O A A E R G R V U A R R I O R
M D L N E E N T L R O G S U G
I S B O V R I C E D Z R S D C
S C A K T S A E B E L I E E E
C H A R S R C P I R E J F R N
H A R I N G T S X I T Z O K T
T P U O E E I E E N N I R L R
R H O M I N E R L G A N P O U
T D V O D B F A F D M G A P M
Stuur je antwoord naar Ziekenzorg CM Antwerpen, Redactie Nieuwsbrief, Molenbergstraat 2, 2000 Antwerpen of via de witte brievenbus van je CM-kantoor en maak zo kans op een conferentiemap. Uitslag vorige prijsvraag: Het antwoord op vorige prijsvraag was: “Ik heb het charter van de patiënt al ondertekend” Een onschuldige hand trok Alina Parys van Ziekenzorg Luchtbal uit Antwerpen als winnaar, en mag een conferentiemap van Ziekenzorg verwachten. Proficiat! Nieuwsbrief februari 2015
CREA
DE LENTEBEURS, DAAR MOET IK ZIJN!
Op zoek naar originele creatieve voorjaarsideeën? Je vindt ze op de Lentebeurs van Ziekenzorg! Deze originele en creatieve beurs wordt met veel enthousiasme georganiseerd door de Stuurgroep Crea en wordt beschouwd als één van de meest vernieuwende creabeurzen van het land. Daarnaast stellen alle Crea- en Hobbyclubs van Ziekenzorg CM Antwerpen er hun creaties tentoon aan alle ziekenzorgvrijwilligers en andere geïnteresseerden.
WEDSTRIJD Tijdens de Lentebeurs wordt er ook een wedstrijd georganiseerd met als thema ‘van nest tot krans of van krans tot nest’. Wil jij ook deelnemen aan de wedstrijd? Mail of bel dan naar het Ziekenzorg-secretariaat voor meer informatie of om je in te schrijven. PRAKTISCH - Waar? CC ’t Gasthuis, Tunhoutsebaan 199 in Wijnegem. - Wanneer? Vrijdag 20 maart 2015 van 13.30 uur tot 15.30 uur. Dien Lefevre
VAN TRAPPIST TOT HUMOR OF VAN HUMOR TOT TRAPPIST? Een geslaagde Dag van de Clubmedewerker Dat de dag van de clubmedewerker niet saai hoeft te zijn kunnen Jan, Louisa, Frans, Maria, Leona en Paul zeker getuigen. Na de inschrijving van de verschillende clubs en de welkome tas thee of koffie kon onze gastspreker ‘Ad Goos’ van wal steken. Vanuit zijn professionele ervaring in de zorg wist hij op humoristische wijze zijn publiek te boeien met grappen en grollen en soms ook een ernstige noot. Het middagmaal stilde de hongerige magen met soep en Trappistenkaas.
Nieuwsbrief februari 2015
Na de maaltijd een korte inleidende film over het leven (werken en bidden) van de paters-trappisten. De weergoden zorgden ervoor dat we droog tot bij de abdij kwamen, onderweg zorgde onze gids voor de nodige info over abdij en streek. Ook kregen we de mogelijkheid de ‘Nonen’ bij de paters bij te wonen. Na een deugddoende wandeling rond de abdij met leerrijke info van onze gids bereikten we terug onze startplaats (café trappisten) waar we nog iets konden gebruiken. Kortom, een geslaagde dag. Creaclub Kapellen
17
MANTELZORG
PRAATCAFE VOOR MANTELZORGERS Mantelzorgers blijken vooral op zoek naar informatie. Tijdens een praatcafé komt er telkens een ander thema aan bod. Maar er is ook veel ruimte voor een babbel met andere mantelzorgers. Ervaringen delen met anderen die in eenzelfde situatie als jij zitten, kan deugd doen. Je kan er je eigen verhaal kwijt of gewoon luisteren. Ben jij ook mantelzorger? Kom dan eens langs op één van onze volgende bijeenkomsten. BEZOEK AAN DE (ASSIST)THUISZORGWINKEL Wat is een thuiszorgwinkel? Wat bieden ze aan? We starten met een rondleiding in de winkel. Daarna is er een demonstratie van allerlei handige hulpmiddelen. Dit bezoek is gratis én zonder aankoopverplichting. Praktisch: - Activiteit voor mantelzorgers - Wanneer: dinsdag 10 maart 2015 van 14 tot 16 uur. - Waar: Assist Thuiszorgwinkel, Ellermanstraat 74, Antwerpen - Afspraak ter plaatse om 13.45 uur - Deelname is gratis, graag inschrijven via
[email protected] of 03 221 95 70. - Er kunnen maximum 20 personen deelnemen aan deze activiteit. ‘GESCHIEDENIS OP JE BORD’; LEUKE VERHALEN OVER HET ONTSTAAN VAN DE NAAM VAN GERECHTEN EN VOEDINGSMIDDELEN. Wat heeft een sachertaart met Ludwig van Beethoven te maken? Wat is het verband tussen een bloeddorstige Engelse koningin en een aperitief? En wist je dat het woord barbecue in verband staat met Franse zeerovers uit de 16e eeuw? Wedden dat je ook niet weet dat frangipane iets met het Colosseum in Rome te maken heeft en dat alcohol de mooie ogen van Cleopatra heeft gesierd? Zou het kunnen dat de heilige Teresa van Avila de frieten heeft uitgevonden? Waar komen basisvoedingsmiddelen uit onze samenleving, zoals tomaten, macaroni, pita en pizza vandaan? Eric De Maerteleire is bio-ingenieur en hoofd van het Stadslaboratorium van Gent. Hij schreef meerdere boeken over de relatie voeding en gezondheid, Tijdens deze bijeenkomst vertelt hij over de culinaire wereldgeschiedenis uit zijn boek ‘Geschiedenis op uw bord’. Het wordt een ontspannende namiddag waar mantelzorgers even hun zorgen kunnen opzijzetten en genieten van de verhalen. Praktisch: - Praatcafé voor mantelzorgers - Wanneer: maandag 16 maart 2015 van 14 tot 16.30uur (deuren open vanaf 13.30 uur)
18
- Waar: LDC ’t Cogelshof, Deuzeldlaan 49 Schoten - Toegang is gratis, graag inschrijven via
[email protected] of 03 221 95 70. SLAPEN KAN JE LEREN Een goede nachtrust is belangrijk voor lichaam en geest. Eén op de tien mensen lijdt echter aan slapeloosheid. Tijdens deze sessie krijgt u concrete tips bij het inslapen en het doorslapen. Ook de volgende vragen komen aan bod: Hoe ziet een normale slaap eruit? Hoe ontstaat slapeloosheid? Hoe pakken we slaapproblemen best aan en waaruit bestaat de behandeling? Hoe kan je je slaapkwaliteit verbeteren zonder slaapmedicatie? Gastspreker Ariane Lievens, klinisch psychologe gespecialiseerd in de cognitief gedragstherapeutische aanpak van slapeloosheid, zal antwoord geven op deze en vele andere vragen. Praktisch: - Praatcafé voor mantelzorgers - Maandag 23 maart 2015 van 14 tot 16.30 uur (deuren open vanaf 13.30 uur) - Zaal Auxillia, St. Jacobsmarkt 49 Antwerpen - Toegang is gratis, graag inschrijven via
[email protected] of 03 221 95 70. Dien Lefevre
BLIJVEN REIZEN
BIZARRE REISKLACHTEN: ‘HET STRAND WAS TE ZANDERIG EN ER ZATEN VISSEN IN HET WATER’
‘Het strand was te zanderig, we moesten onze voeten zelfs wassen toen we terug in de kamer kwamen’, het is maar één van de vele klachten die touroperators, hotels en luchtvaartmaatschappijen al eens te horen krijgen van ontevreden klanten. Al die hilarische klachten bundelde Mario De Wilde in het boek: ‘Flaters in het Reistheater’. Wij zetten enkele toppers op een rijtje: - Niemand had ons gewaarschuwd dat er vissen in het water zouden zitten. Onze kinderen waren doodsbang. - We gingen met vakantie naar Spanje en hadden een probleem met de taxichauffeurs. Het waren allemaal Spanjaarden. - Ik heb in Hongkong een Ray-Ban zonnebril gekocht van vier euro. En nu zie ik dat hij vals is. - Ik heb voor het eerst een all-in vakantie geboekt en nu ben ik maar liefst 5 kilo bijgekomen. Jullie hadden dat wel mogen zeggen. Nieuwsbrief februari 2015
BLIJVEN REIZEN
VEELZIJDIGE VRIJWILLIGERS BINNEN ZIEKENZORG Francine Lesire en Josepha Aernouts zijn al vele jaren bij Ziekenzorg. Ze zetten zich, net als heel wat andere vrijwilligers, in op verschillende uitzichten van Ziekenzorg. Tijd voor een babbeltje met deze twee gezellige dames op de Kerstvakantie in Hooidonk.
terug na een jaar, op een volgende vakantie. Maar ondanks die lange periode daartussen lijkt het alsof je elkaar al lang kent. Francine: je krijgt veel meer dankbaarheid op de vakanties dan tijdens het huisbezoek. Josepha: Het is veel vermoeiender, maar ook veel boeiender! Francine: Als je thuis komt, ben je moe, maar voldaan!
Nieuwsbrief: Francine en Josepha, hoelang zijn jullie eigenlijk al actief bij Ziekenzorg? Francine: Ik ben vanaf 1997 vrijwilliger op de Ziekenzorgvakanties. Toen deed ik mijn allereerste vakantie. Ik ben al wel sinds 1990 lid van Ziekenzorg Zwijndrecht. Dat was een jaar nadat mijn moeder is overleden en ben dan kernlid geworden. Josepha: Nadat mijn man in 1993 overleed, ben ik in 1994 begonnen bij de vakantiewerking en bij Ziekenzorg Kalmthout.
Nieuwsbrief: Wat is voor jullie een Ziekenzorgvakantie? Waarom zouden mensen zich moeten inzetten als vrijwilliger bij de vakanties? Francine: Het is meer dan louter ten dienste staan van de mensen. Het is trachten om zo veel mogelijk vakantiegangers een zo tof mogelijke vakantieweek te bezorgen. Josepha: Mensen schrikken wat af van de verzorging, maar met de basiscursus heb je al een goede achtergrond. Francine: Het groepsgevoel, het groepsgebeuren, da’s wat onze vakanties zo typeert en het plezant maakt om dit te blijven doen. Josepha: Dat klopt, als medewerkersploeg hang je samen! Iedereen helpt elkaar om er een zo goed mogelijke week van te maken! Francine: Daarnaast is het ook heel leuk dat je op de vakantie ook je talenten kan inzetten bij bijvoorbeeld de hobby-activiteiten.
Nieuwsbrief: Welke taken neem je op binnen de kern? Francine: Ik zet me zowel in bij de crea als bij de kern. Binnen de crea help ik vooral in de logistiek. Zo zorg ik onder andere voor de koffie. Binnen de kern ben ik ook huisbezoeker. Ik bezoek 11 zieken in drie straten. Josepha: Ik ben ook vooral huisbezoeker. Uiteraard help ik ook op activiteiten van de kern. Nieuwsbrief: Hoe zijn jullie in de vakantiewerking gerold? Francine: Da’s een raar verhaal. Een nichtje van mij had MS. Haar man had haar verlaten en ze zat dus in de put. Ik had vernomen dat je als medewerker niet diende te betalen voor de vakantie. Ik heb haar toen voorgesteld om een week mee te gaan naar Hooidonk, het domein in Zandhoven was trouwens het enige dat ik toen kende. Ik betaalde haar vakantie en ik ging mee als medewerker. Uiteindelijk zijn we toch naar Ter Duinen gegaan, want ze verjaarde die week en wou liever naar de zee. Op het einde van dat jaar had ik al twee andere vakanties als medewerker op mijn conto staan. Josepha: Destijds ging ik met mijn man vele jaren naar Kristus Koning. Ik ging samen met de kinderen als begeleider. Toen mijn man overleed, ben ik blijven meegaan als medewerker. Sindsdien doe ik een tweetal vakanties per jaar, altijd in domein Hooidonk. Nieuwsbrief: Waarom is de vakantiewerking anders dan je engagement bij je kern? Josepha: De contacten met de mensen op de vakantie zijn veel intenser. Je leeft een hele week samen met hen en leert elkaar dus dieper kennen. Na de vakantie zie je hen vaak pas
- We moesten buiten wachten op de boot en op de kade was geen airconditioning. - Kunnen we voor die Nijlcruise vanuit Zeebrugge vertrekken? Flaters in het reistheater, Mario De Wilde, Uitgeverij Zorro, 13,95 euro.
Nieuwsbrief: Zijn jullie dan ook de ambassadeurs van Blijven Reizen in jullie kern? Francine: Absoluut. Op de kernvergaderingen maak ik veel reclame voor de vakanties. Josepha: Ik probeer dat samen met de andere vakantievrijwilligers in onze kern te zijn. De interesse is niet altijd even groot, maar we proberen zo veel mogelijk mensen warm te maken voor de vakanties! Nieuwsbrief: Francine en Josepha, dank je wel voor dit interview en natuurlijk voor je enorme engagement voor Ziekenzorg!! KRIEBELT HET? Kriebelt het bij jou ook om mee te gaan als vrijwilliger op de vakanties van Ziekenzorg? Heb je wel interesse, maar weet je niet wat te verwachten? Neem contact op met Nico Broeckx (03 221 95 70) of via
[email protected]! Hoor je graag de verhalen van iemand uit de eerste lijn? Hoor eens rond bij jouw kern. De kans is groot dat je daar ook vrijwilligers vindt die mee gaan met Blijven Reizen! Nico Broeckx
Dat een Ziekenzorg-vakantie gesmeerd op wieltjes loopt, daar doet elke vrijwilligersploeg zijn uiterste best voor. Heb je toch een opmerking of verzuchting, laat het ons weten. We zien dan wat we er aan kunnen verhelpen.
De Standaard
Nieuwsbrief februari 2015
19
ARIADNE
FAMILIEOPSTELLINGEN Familie… Je kiest er niet (bewust) voor en ze zijn verdorie heel bepalend voor je levensstroom. Achter de, vaak opgetrokken oppervlakkige façade, schuilen soms heel wat onopgeloste trauma’s. Ook voor mezelf is de familiestructuur een pijnpunt waar ik al héél m’n leven lang mee worstel. Rond m’n vijftigste besloot ik het kluwen van onuitgesproken conflicten achter me te laten, maar… bloed is dikker dan water en familiebanden zijn sterker dan je zelf beseft. Vooral de band met mijn moeder is me, ondanks de soms diepe pijn en het onbegrip, waardevol genoeg om er verder aan te werken. Waar er zo veel liefde is, bestaat toch ook een weg tot begrip en respect? Dat oude kwalen en verkeerde gedragspatronen kunnen overgenomen worden van generatie op generatie lijkt me een reëel feit en toen ik in de Nieuwsbrief van Ziekenzorg las dat er een Ariadne-infonamiddag rond familieopstellingen werd georganiseerd, besloot ik om mijn blik open te stellen en eens te gaan luisteren naar dit fascinerend leerproces. Het gebeuren werd gebracht door ‘Het Huis van Verbinding’ waar men er van uit gaat dat er in elke familie een onbewuste collectieve laag bestaat waarin vaak een kwetsuur schuilt die nog niet geheeld is en die steeds om aandacht vraagt. Johan Smets was deze dag onze therapeut en coach en vond zijn inspiratie bij Bert Hellinger die het Hellingerinstituut voor familie opstellingen oprichtte. Leermeester Hellinger had als uitgetreden priester en gewezen missionaris een diepe binding met Afrika en haalde volgens mij de kern van zijn opstellingen uit de oeroude familiewaarden die bij Afrikaanse culturen nog steeds van kracht zijn. Wat de meeste natuurvolkeren als vanzelfsprekend ervaren, is bij ons een vage herinnering geworden van waarden en normen. De familiewaarden die ex-missionaris Hellinger en onze coach propageren, zijn van de oude stempel. De man moet zorgen voor de basisbehoeften van het gezin en neemt de eerste plaats in. Ook de kameraadschappelijke wijze waarop veel ouders tegenwoordig met hun kinderen omgaan zijn volgens Hellinger en onze coach schadelijk. Alles wat gebeurt, is onderdeel van het grote geheel, waarin goede en kwade invloeden op hoger niveau samenwerken. De ervaringen van àlle familieleden, ook al zijn ze gestorven of nooit geboren, hebben een invloed op jouw eigen ervaringen. Uitsluiting in de familie is een vorm van straf, die misschien zijn oorsprong vindt in een dieper verleden, een trauma dat van generatie tot generatie wordt doorgegeven. Bij de uitspraak van coach Smets dat de minachtende houding van de Russische vrouwen een oorzaak is voor het drankprobleem van hun mannelijke partners gaan mijn nekharen overeind staan.
20
De oefening die onze therapeut met enkele proefpersonen na de pauze uitvoert, kan ik niet goed volgen, en het gefluister tegen hen gaat bij de meeste mensen in het publiek verloren. Ik voel me wel verbonden met de vrouw die zich als proefpersoon opgeeft en bij het systematisch openbreken van haar barrières vloeien haar tranen rijkelijk. Haar verdriet raakt me en ook de andere aanwezigen. Het opstellen van de familieleden rond de proefpersoon komt me héél manipulatief over. Teksten worden fluisterend in de mond gelegd en als de coach zijn eigen dochter als ‘Boze dochter’ en een oude kennis van me - die me toevertrouwde dat hij een opleiding volgt in ‘Het Huis’ - wordt uitgekozen als de ‘Bepalende vader’, frons ik de wenkbrauwen… Dit lijkt me echt wel in kaart gezet. De emoties van de vrouw echter zijn ontegensprekelijk oprecht, en ik kan niet anders dan me afvragen wat zij met al dat verdriet gaat doen nu de sluizen van haar emotionele dijken zijn doorbroken. Dan lijkt het of er op de klok wordt gekeken. Het schouwspel kent een abrupt einde, de spelers staan plots allemaal op hun juiste plaats in de opstelling en er wordt omhelsd en vergeven. De coach tikt nog even aan dat de spelers uit hun rol moeten stappen en hun eigen identiteit terug moeten invullen. Einde voorstelling en voor mij, einde van een illusie. Toch verwerp ik daardoor niet de gehele manier van denken. Familieopstellingen is méér dan wat de school van Hellinger er van maakt, en ik besluit de kern van de boodschap te behouden zodat ik het kind niet met het theater-badwater weggooi. Ik kan een zekere rust vinden in de gedachte dat er een rangorde bestaat waarin je een ‘evoluerende’ plaats beneemt. Het verleden bestaat – volgens mij - in dienst van wat je ‘nu’ bent als mens. De kritiek en de opvoedende waarde die je als kind naar je ouders toe kan brengen geeft je enkel een grote onrust. Het is immers jouw verantwoordelijkheid niet. Zélfs al was de opvoeding die je ouders je gaven niet zoals het hoort, dan nog heeft deze weg je gemaakt tot wie je bent en ligt het in jouw handen om er verder mee te gaan. De rol van mijn ouders in mijn leven is, zelfs in de meest schrijnende of eenzame momenten, nuttig geweest. Het heeft me de mens gemaakt die ik nu – in wording - ben, en daar kan ik hen alleen dankbaar om zijn. Familiebanden zijn belangrijk en je plaats hierin kennen helpt je om volmondig ‘ja’ te zeggen tegen het leven. En dàt is een universele boodschap die zonder strakke uitvoering méér dan de moeite waard is. Carine
Nieuwsbrief februari 2015
ARIADNE
ARIADNE: HET VOORJAAR VAN 2015
Voor de deelnemers die we regelmatig tegenkomen op onze Ariadne-activiteiten wordt er de ‘Draad van Ariadne’ verstuurd. Hierin staan naast de cursussen ook de activiteiten vermeld. Op die manier blijven zij op de hoogte van dit specifieke aanbod. Voor volgende cursussen mag nog volop promotie gemaakt worden.
VOORJAAR 2015
PLAATS
MAAND
1. ASSERTIVITEIT (4 s) VOLZET, enkel wachtlijst.
Antwerpen
Maandag 2, 9, 23 februari, en 2 maart 2015
2. QI GONG (5 s) Nog 7 plaatsen vrij
Merksem
Dinsdag 10, 17, 24, 31 maart, 21 april 2015
3. DE KRACHT VAN MUZIEK (4 s) (Nieuw) Nog 4 plaatsen vrij
Kapellen
Donderdag 12, 19, 26 maart en 2 april 2015
4. ENERGIE VIA ADEM EN ZANG (5 s) Nog 11 plaatsen vrij
Merksem
Dinsdag 28 april, 5, 12, 19 en 26 mei 2015
5. DE VERBORGEN SCHRIJVER (5 s) (Nieuwe inhoud) Nog 13 plaatsen vrij
Wilrijk
Woensdag 22, 29 april, 6, 13 en 20 mei 2015
6. EUTONIE BEGINNERS Nog 14 plaatsen vrij
Kapellen
7. LEVEN MET MIJN VERLIES (5 s) Nog 14 plaatsen vrij
Antwerpen
Dinsdag 26 mei, 2, 9, 16 en 23 juni 2015
8. POSITIEF DENKEN (5 s) (Nieuw) Nog 13 plaatsen vrij
Wilrijk
Donderdag 4, 11, 18, 25 juni en 2 juli 2015
Maandag 27 april, 4, 11, 18 mei en 1 juni 2015
MEER INFO Meer info of inschrijving? Neem contact op met secretariaat van Ziekenzorg: tel. 03 221 95 70 of stuur een mail naar
[email protected]. Jan Pustjens
Nieuwsbrief februari 2015
21
CM-NIEUWS
Week van De Slaap In het kader van het CM-project ‘Slaapwel’ Waar en wanneer? Auxilia, Sint-Jacobsmarkt 49-51, 2000 Antwerpen Van maandag 23 tot vrijdag 27 maart
1. Animatie, info en ‘slaapmuts’ in de Gezondheidsbib Doorlopend van 9 tot 17 uur
2. Infosessies, lezingen, workshops, lunchsessie
• Maandag 23 maart 2015 -
Kennismakingsworkshop ‘Mindfulness’ Jen Bertels, psychologe en mindfulnesstrainer verbonden aan de Stresskliniek van ZNA 10-11.30 uur 3 euro Inschrijven: www.cm.be/agenda of 03 470 21 51
-
Mantelzorgcafé Ziekenzorg ‘Slapen kun je leren’, Ariane Lievens, klinisch psychologe en gedragstherapeute, gespecialiseerd in de cognitief gedragstherapeutische aanpak van slapeloosheid 14-16.30 uur Gratis Inschrijven:
[email protected] of 03 221 95 70
- Infoavond ‘Slaapwel! Beter omgaan met slapeloosheid’ Ariane Lievens, klinisch psychologe en gedragsthera peute, gespecialiseerd in de cognitief gedragsthera peutische aanpak van slapeloosheid. 19.30-22 uur 3 euro Inschrijven: www.cm.be/agenda of 03 470 21 51
• Dinsdag 24 maart 2015 - -
22
Workshop ‘Sofrologie: bewuster leven, beter slapen’ Pascale Crauwels, kinesitherapeute en master in de Caycediaanse Sofrologie (Sofrologie betekent letterlijk de leer van de harmonie van lichaam en geest.) 10-12 uur 3 euro Inschrijven: www.cm.be/agenda of 03 470 21 50 Lezing ‘Snurken en slaapapneu: een nieuwe volksziekte’ Prof. Johan Verbraecken, longarts en medisch coördinator Multidisciplinair Slaapcentrum UZA 14-16 uur 3 euro Inschrijven: www.cm.be/agenda of 03 470 21 51
-
Infoavond ‘De Kunst van het Piekeren’ Erna Claes, doctor in de psychologie 19.30-22 uur 3 euro Inschrijven: www.cm.be/agenda of 03 470 21 51
• Woensdag 25 maart 2015 -
Dagworkshop ‘Slaapwel met aromatherapie’ Veerle Waterschoot, deskundig en ervaren aromatherapeute 14-16.30 uur 3 euro Inschrijven: www.cm.be/agenda of 03 470 21 53
-
Avondworkshop ‘Slaapwel met aromatherapie’ Veerle Waterschoot, deskundig en ervaren aromatherapeute 19-21.30 uur 3 euro Inschrijven: www.cm.be/agenda of 03 470 21 53
• Donderdag 26 maart 2015 -
Lezing ‘Beter slapen met slaaptherapie’ Jana Maes, klinisch psychologe Multidisciplinair Slaapcentrum UZA 10 uur 3 euro Inschrijven: www.cm.be/agenda of 03 470 21 51
-
Workshops ‘Relaxatie om tot rust te komen’ Nathalie Haazen, relaxatietherapeute Keuze: 13-14 uur/14.15-15.15 uur 3 euro Inschrijven: www.cm.be/agenda of 03 470 21 50
• Vrijdag 27 maart 2015 -
Lunchsessie met huisdokter Tom Jacobs van ‘Ook getest op mensen’ Dr. Jacobs beantwoordt jouw vraag rond ‘slapen’ op een leerrijke en speelse manier. Breng alvast je broodje mee! Wij zorgen voor een drankje! 12.30-14 uur Gratis Inschrijven: www.cm.be/agenda of 03 470 21 51
-
Kennismakingsworkshop ‘Mindfulness’ Jen Bertels, psychologe en mindfulnesstrainer verbonden aan de Stresskliniek van ZNA 13.30-15 uur 3 euro Inschrijven: www.cm.be/agenda of 03 470 21 51
Nieuwsbrief februari 2015
COLUMN In deze Column vertelt Carine ons via een persoonlijke beschouwing wat het betekent om met een ziekte of aandoening door het leven te gaan. Geen grootse beschouwingen, maar eerder ‘het leven zoals het is’.
ZORGEN VOOR ELKAAR Ik vind het altijd prettig getipt te worden over het thema van de volgende Nieuwsbrief omdat ik daar kan over brainstormen. De tip in kwestie was deze keer iets te schrijven over ‘De vermaatschappelijking van de zorg’. Kan je nog wel schrijven over maatschappelijke toestandjes als je je zo ver voelt staan van diezelfde maatschappij? Of… moet je dan net schrijven? Als je bij vermaatschappelijking als containerbegrip gaat denken aan een overname van ‘het-zorgen-voor’ ten laste van de maatschappij, dan frons ik niet eens de wenkbrauwen. Nee…. , dan buig ik het hoofd en ween bittere tranen. Ik denk dan aan mijn ervaring als jonge vrouw, toen ik in contact kwam met Lilly, de moeder van mijn goede vriendin Gabriëlla. Lilly was al zwaar gehandicapt toen ik haar leerde kennen. Ze had een progressief evoluerende MS en werd verzorgd door haar familie en haar echtgenoot die haar heel letterlijk op handen droeg zodat de rolstoel een eenzaam leven leidde in het hoekje van de hal. Toen die echtgenoot na enkele jaren zelf overleed aan kanker en Lilly snel bergaf gleed, werd er steeds meer beroep gedaan op de familie. Gabriëlla en ik waren jonge twintigers, en we keken met lede ogen toe hoe het groepje vrijwilligers van het eerste moment steeds schraler werd naarmate de eisen van verzorging zwaarder doorwogen. Vooral ’s nachts verzorging vinden was een ontzettend probleem. Om doorligwonden te voorkomen moest men de patiënt enkele keren per nacht draaien en dat vereiste toch wel een zekere vakkennis, om nog maar te zwijgen over de fysieke vermoeidheid na zo’n waaknachtje. Meestal begonnen mensen er met volle moed en optimisme aan, maar even vaak was dat optimisme na enkele maanden als sneeuw voor de zon verdwenen. De mooie toelage die men kreeg was erg verleidelijk, maar woog nooit op tegen de last van de uitputting. Uiteindelijk heeft Gabriëlla de knoop moeten doorhakken en plaatste ze haar moeder in een rusthuis die de zorg voor Lilly op zich nam. Een moedige beslissing van alle partijen! Ondanks haar zware afhankelijkheid zag zij zichzelf niet meer als ‘lastig pakketje’ dat moest worden doorgegeven, ze werd verzorgd door vakmensen die voor dit beroep gekozen hadden. De duurzame vriendschap met een uitgetreden priester, die ook in de instelling huisde, was een kers op de taart en maakte haar laatste levensjaren oprecht gelukkig. Het gewicht van de zorg totaal leggen in de handen van vrijwilligers werkt niet. Maar… een maatschappij met énkel structuur werkt ook niet! Dat merk je als je terugblikt op de talloze pogingen van communistisch getinte regimes doorheen onze menselijke geschiedenis. In landen waar àlles door de overheid gestructureerd wordt, verloopt de zorgverlening op papier misschien voortreffelijk, maar krijg je uitgedoofde zielen die mensen in een hokje plaatsen. Het doet me denken aan een voorval, enkele jaren geleden, toen ik noodgedwongen stopte met mijn baan als receptioniste. Na een periode van rust en herstel voelde ik een sterke behoefte om toch nog iets te kunnen betekenen. Uiteindelijk vond ik die nieuwe uitdaging in een cursus als Natuurgids zodat ik me kon vervoegen bij de groep vrijwilligers die als gids werkzaam zijn op de Kalmthoutse Heide, hier vlakbij. De opleiding zelf was niet goedkoop en toen ik in de brochure las dat er ook een mogelijkheid bestond om de cursus te betalen door middel van opleidingscheques, trok ik mijn stoute schoenen aan en belde naar het Vlaams Fonds, in de hoop dat zij me hierin zouden steunen. Een ambtenaar, die zijn hart ergens onderweg had laten verstenen, aanhoorde mijn vraag. Er was geen tussenkomst voorzien voor chronisch zieke mensen die deze opleiding wilden volgen. Mijn stoute repliek dat dit toch onrechtvaardig was aangezien werklozen wél recht hadden op een tussenkomst werd snedig onderbroken met woorden die ik nooit zal vergeten: “Mevrouwtje, als werklozen deze opleiding volgen, wordt er van hen verwacht dat zij nadien een plek invullen op onze arbeidsmarkt en aldus de maatschappij nog van dienst zijn. Als wij U deze opleiding laten volgen en daarin bijdragen, ondersteunen we enkel uw behoefte aan bezigheidstherapie.” Hoeft het gezegd te worden dat ik na een jaar opleiding uiteraard toch wel met schitterende ogen en een begeesterde ziel de kindjes stond te onderwijzen over de natuur op onze wonderlijke Heide? De versteende ambtenaar zou zich moeten schamen tot onder zijn bureaustoel voor zulke verstofte gedachten. Foei. Een zorgstructuur met een sterke, professionele fundering, gedragen door buigzame vakmensen met een inlevingsvermogen kan een hele ploeg van sprankelend vrije zielen inspireren. Op deze manier wordt het gewicht van de zorgverlening door vele bereidwillige handjes gedragen en wordt elk individu naar waarde geschat. Enkel dan zal men verbaasd staan over de veerkracht en de inspiratie van een hele groep waardevolle mensen die anders in een schrijnend nutteloze onzichtbaarheid verdwijnen. Enkel samen zijn we sterk. Carine Nieuwsbrief februari 2015
23
ANDERE MENSEN Elke dag word je geboeid door andere mensen, mensen met een verborgen, onbegrijpelijke rijkdom, en mensen met gezichten waar je zonder veel moeite dwars doorheen kunt kijken. Mensen zoals je ze dagelijks met tientallen kan ontmoeten, die je voorbij hollen alsof ze heel dringend een belangrijke opdracht hebben te vervullen. En mensen met vragende ogen, of die blij zijn je te zien. Toevallig ontmoet je ook mensen die je rakelings voorbij gaan, even maar, en die je, je begrijpt niet hoe, niet meer kan vergeten. Wonder, al die mensen, ze doen je nadenken… Er gebeuren wondere dingen met heel gewone mensen.