Inhoud
Redactie
13
Auteurs
14
Voorwoord
22
inleiding musculoskeletale fysiotherapie 1
2
Klachten in het hoofd-halsgebied: hoe kies ik het optimale meetinstrument? Raymond Swinkels Inleiding Stappenplan voor het kiezen van het juiste meetinstrument Aspecifieke nekklachten Hoofdpijnklachten Craniomandibulaire klachten Whiplash associated disorders (WAD) Conclusie Literatuur Fysiotherapie voor patiënten met hoofdpijnklachten Willem De Hertogh, René Castien, Jan Versijpt Inleiding Patroonherkenning en diagnostiek Indicaties voor fysiotherapie Fysiotherapeutisch onderzoek Fysiotherapeutische behandeling Conclusie Literatuur
25
29 29 29 32 34 35 37 39 40 42 42 43 44 46 49 52 52
6
Jaarboek Fysiotherapie Kinesitherapie 2012
3
4
5
Bewegingsstoornissen in het kaakgewricht Stanimira Kalaykova Inleiding Het temporomandibulaire gewricht Wat is symptomatische hypermobiliteit? Wat is een anterieure discusverplaatsing? Klinische diagnostiek Aanvullende beeldvormende diagnostiek Epidemiologie Etiologie Prognose Behandeling Conclusie Literatuur
55
Pijn in de kaken tijdens kauwen Corine Visscher, Frank Lobbezoo, Machiel Naeije Inleiding Het klinisch TMD-onderzoek De TMD-diagnose Classificatie van TMD Behandeling van veelvoorkomende vormen van TMD Beschouwing Literatuur
70
Trismus en fysiotherapie Pieter Dijkstra, Lambert de Bont , Jan Roodenburg Inleiding Oorzaken van trismus Consequenties van trismus Diagnostiek Fysiotherapeutische behandeling van trismus Oncologiegerelateerde trismus Beschouwing Fysiotherapie na chirurgische behandeling van het kaakgewricht Conclusie Literatuur Bijlage: Beknopte inleiding in het kauwstelsel
88
55 56 56 58 59 62 62 63 64 65 68 68
71 72 77 82 82 85 86
88 89 91 91 93 94 95 95 96 96 98
Inhoud
6
7
8
9
7
Aspecifieke nekpijnen: diagnose en behandeling in het kader van evidence-based medicine Giannoula Tsakitzidis, Wim Dankaerts, Roy Remmen, Paul Van Royen Inleiding Resultaten Prognose Behandeling Conclusie Literatuur Gedragsgeoriënteerde therapie bij patiënten met nekklachten: een optie? Jan Pool Inleiding Algemene kenmerken van patiënten met nekklachten De inhoud van een CBGA-programma De effectiviteit van een CBGA-programma Discussie Literatuur Trapeziusmyalgie bij beeldschermwerkers: pathofysiologie en implicaties voor preventie en behandeling Barbara Cagnie, Kristof De Corte, Filip Descheemaeker, Lieven Danneels Inleiding Klinische bevindingen Morfologische en biochemische bevindingen Pathofysiologische mechanismen Implicaties voor preventie en behandeling Conclusie Literatuur Posttraumatische nekpijn: whiplash, imago en verwachtingen Jan Buitenhuis Inleiding Incidentie Diagnose Het nocebo-effect en imago Conclusie Literatuur
103
103 105 107 107 110 112
115 115 116 117 120 121 124
126
126 127 128 128 131 137 137
140 140 142 143 146 149 149
8
Jaarboek Fysiotherapie Kinesitherapie 2012
10
11
Evaluatie en behandeling van patiënten met chronische whiplashgeassocieerde aandoeningen Liesbeth Daenen, Jessica van Oosterwijck, Mira Meeus, Nathalie Roussel, Patrick Cras, Jo Nijs Inleiding Het neurofysiologische verklaringsmodel Centrale sensitisatie: richtlijnen voor therapie Conclusie Literatuur Patiëntkarakteristieken, het gezondheidsprobleem en het fysiotherapeutische behandelproces bij patiënten met hoofd-, hals- en nekklachten Di-Janne Barten, Ilse Swinkels, Cindy Veenhof Inleiding HHN-klachten: wat verstaan we eronder? Welke patiënten met HHN-klachten komen bij de fysiotherapeut? Het gezondheidsprobleem van patiënten met HHNklachten Het fysiotherapeutische behandelproces Beschouwing Conclusie Literatuur
inleiding kinderen 12
13
State of the art. Zuigelingenasymmetrie: voorkeurshouding en schedeldeformatie Leo van Vlimmeren Inleiding Epidemiologie Diagnostiek Preventie Interventie Conclusie Literatuur Kinderfysiotherapie bij obstetrisch plexusbrachialisletsel Veronique Schaaf, Petra van Schie Inleiding Beschrijving OPBL
151
151 153 156 159 160
162 162 163 164 166 167 170 172 173
175
179 179 180 183 188 188 189 190
192 192 193
Inhoud
9
Kinderfysiotherapeutisch onderzoek en behandeling Meetinstrumenten Herstel Primaire chirurgie Secundaire chirurgie Andere aandachtspunten Conclusie Literatuur 14
15
16
Meetinstrumenten in de kinderfysiotherapie voor hulpvraagverheldering en participatie Anita Stevens , Sandra Beurskens Inleiding Ontwikkelingsdomeinen Inventarisatie van de hulpvraag Meetinstrumenten ter verheldering van de hulpvraag Meetinstrumenten om participatie te meten Discussie Conclusie Literatuur Het testen van het duuruithoudingsvermogen bij kinderen; nieuwe normwaarden voor het Bruce-protocol Monique van der Cammen-van Zijp, Rita van den BergEmons, Tim Takken, Dick Tibboel, Hanneke Meijers-IJsselstijn Inleiding Het Bruce-protocol Opzet onderzoek Data-analyse Resultaten Discussie Conclusie en aanbevelingen Literatuur
195 196 200 200 201 202 203 203
205 205 206 207 208 211 212 212 213
216
217 219 219 221 221 224 226 227
ChecKid: een monitoringinstrument voor overgewicht en eet- en beweeggedrag bij 4- tot 13-jarigen in Zwolle 228 Elske de Jong, Maaike Koning, Carry Renders Inleiding 228 Aanpak overgewicht bij kinderen in Zwolle 229
10
Jaarboek Fysiotherapie Kinesitherapie 2012
Resultaten Discussie Literatuur 17
18
19
Verstandelijke beperkingen, gezondheid, bewegen en cognitie Ruud van Wijck Inleiding Wanneer en hoe vaak is er sprake van een verstandelijke beperking? Verstandelijke beperkingen en comorbiditeit Bewegen en overgewicht Bewegen en cognitie Conclusie Literatuur De invloed van combinatietraining op fysieke en metabole fitheid bij adolescenten met overgewicht of obesitas met een mentale retardatie Sami Elmaghoub, Dirk Cambier, Patrick Calders Inleiding Materialen en methoden Resultaten Discussie Praktische commentaren Conclusie Literatuur Neuromusculaire aandoeningen bij kinderen: veranderende perspectieven Anton Comuth, Merel Jansen, Imelda de Groot Inleiding Symptomatische behandeling Curatieve behandeling Fysiotherapeutische evaluatie en behandeling Meetinstrumenten Contracturen Scoliosen Ademhaling Training Conclusie
233 236 238
241 241 242 244 246 247 249 249
252 252 253 257 259 261 262 262
264 264 265 265 266 266 267 268 268 269 271
Inhoud
11
Literatuur Bijlage: NMA-specifieke meetinstrumenten 20
21
22
Actuele ontwikkelingen rondom de GMFM, GMFCS en motorische ontwikkelingscurven voor kinderen en jongeren met cerebrale parese Anne Kruijsen, Petra van Schie, Olaf Verschuren, Eveline Kolk, Marjolijn Ketelaar Inleiding GMFCS GMFM-88 GMFM-66 Motorische ontwikkelingscurven GMFM-66-IS GMFM-itembetrouwbaarheid Ontwikkelingen in Nederland rondom de GMFM en GMFCS Conclusie Literatuur
272 274
279
279 280 282 283 285 287 288 289 289 291
Leerstijlen: een nieuw concept voor revalidatie Dirk-Wouter Smits, Olaf Verschuren, Marjolijn Ketelaar Inleiding Leren en onderwijzen van vaardigheden in de revalidatie Het leerstijlenconcept Gebruikmaken van leerstijlen in de revalidatie Klinische meerwaarde volgens behandelaars Conclusie Literatuur
294
Het meten van pijn bij kinderen en adolescenten Marielle Goossens, Jeanine Verbunt Inleiding Meten van pijnintensiteit Domein emotioneel functioneren Domein fysiek functioneren Multidimensionaal Conclusie Literatuur
303
294 295 296 298 299 301 301
303 304 305 308 309 310 310
12
Jaarboek Fysiotherapie Kinesitherapie 2012
23
Fysiotherapeutische diagnostiek en behandeling van juveniele idiopathische artritis 313 Otto Lelieveld, Wineke Armbrust Inleiding 314 Classificatie van JIA 314 Medicamenteuze behandeling 315 Pathogenese en klinische verschijnselen 316 Prognose en outcome 316 JIA en chronisch ziek zijn 317 Fysiotherapeutische diagnostiek 318 Fysiotherapeutische behandeling 318 Conclusie 322 Literatuur 322
24
Urotherapie als behandeling voor plasproblemen bij kinderen 324 Mieke De Schryver, Catherine Renson, Christine Van den Broeck Inleiding 324 Anatomie 325 Definities 325 Pathofysiologie 325 Klinische diagnostiek 326 Therapie: urotherapie 327 Conclusie 333 Literatuur 333 Begrippenlijst 335
25
Conservatieve therapie bij Osgood-Schlatter: To treat or not to treat? Youri Thijs Inleiding Wie loopt risico? Diagnostiek Differentiaaldiagnose Behandeling Preventie Conclusie Literatuur Register
337 337 338 339 341 342 345 345 346 348
