ANT12054.book Page 5 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
Inhoud Inleiding .............................................................
27
1
Begrip van loon voor de sociale zekerheid ...................................................... 27
2
Begrip van loon voor het fiscaal recht ................................................................ 28
3
Begrip van loon voor het arbeidsrecht ............................................................... 29
HOOFDSTUK 1 Aandelenopties .....................................................
33
Inleiding ..................................................................................................................................... 34 1
Fiscale behandeling .................................................................................................... 36 1.1
Tijdstip van belasting .......................................................................................... 36
1.2
Raming van het voordeel .................................................................................... 38 1.2.1
Beursgenoteerde opties ........................................................................... 38
1.2.2
Niet-beursgenoteerde opties .................................................................. 39
1.3
Bedrijfsvoorheffing ............................................................................................... 42
1.4
Loonfiches .............................................................................................................. 43
2
Socialezekerheidsaspecten ...................................................................................... 44
3
Arbeidsrechtelijke aspecten .................................................................................... 45
4
Bijzonder geval van de herstructurering ........................................................... 47
5
Innovaties op het vlak van optimalisatie van aandelenopties ................. 49 5.1
Optieplannen op deelbewijzen van bevek ..................................................... 49 5.1.1
Hoe werkt een optieplan op deelbewijzen van een bevek? ............... 50
ANT12054.book Page 6 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
6
Alternatieve verloning
5.2
5.3
6
5.1.2
Voorbeeld ................................................................................................... 51
5.1.3
Voorwaarden opgelegd door de Dienst Voorafgaande Beslissingen in fiscale zaken (DVB) in het kader van de ruling die ter zakeuitgevaardigd werd ................................... 53
Warrantsplan .......................................................................................................... 55 5.2.1
Hoe werkt een warrantsplan? ................................................................ 56
5.2.2
Voorbeeld ................................................................................................... 57
De spiegelopties ................................................................................................... 58 5.3.1
Hoe werken de spiegelopties? ................................................................ 58
5.3.2
Toepassingsvoorwaarden ....................................................................... 59
5.3.3
Toepassing van het principe van de spiegelopties op de optieplannen op deelbewijzen van een bevek .......................... 60
5.3.4
Verschillende gevallen ............................................................................. 62
Overdracht van aandelen ......................................................................................... 63 6.1
6.2
Fiscale behandeling .............................................................................................. 63 6.1.1
Toekenning van of inschrijving op aandelen tegen verminderde prijs in het kader van artikel 609 van het Wetboek van Vennootschappen .............................................. 63
6.1.2
Toekenning van of inschrijving op aandelen tegen verminderde prijs buiten het kader van artikel 609 van het Wetboek van Vennootschappen (overdracht van aandelen met decote) ................................................ 64
Aspecten van sociale zekerheid ........................................................................ 66 6.2.1
Toekenning van of inschrijving op aandelen tegen verminderde prijs in het kader van artikel 609 van het Wetboek van Vennootschappen .............................................. 66
6.2.2
Toekenning van of inschrijving op aandelen tegen verminderde prijs buiten het kader van artikel 609 van het Wetboek van Vennootschappen (overdracht van aandelen met decote) ................................................ 66
HOOFDSTUK 2 Aanvullende pensioenen .......................................... 1
67
Algemene beschouwingen ....................................................................................... 69 1.1
Soorten pensioentoezeggingen ........................................................................ 69 1.1.1
Algemeen ................................................................................................... 69
1.1.2
Sociale pensioenstelsels .......................................................................... 70
ANT12054.book Page 7 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
7
Inhoud
1.2
1.3
1.1.3
Sectorpensioenplannen ........................................................................... 71
1.1.4
Ondernemingspensioenplannen en pensioenfondsen ....................... 74
1.1.5
Individuele pensioenbelofte of individuele pensioentoezegging ...... 75
Invoering, wijziging of opheffing van een aanvullend pensioen ............. 82 1.2.1
Sectorplan .................................................................................................. 82
1.2.2
Ondernemingsplan ................................................................................... 82
1.2.3
Individuele pensioenbelofte .................................................................... 83
Financiering van aanvullende pensioenplannen ........................................... 83 1.3.1
Regelingen van het type vaste prestaties ............................................ 83
1.3.2
Regelingen van het type vaste bijdragen ............................................ 83
1.3.3
Cash balance-plannen ............................................................................. 84
1.3.4
Cafetariaplannen ..................................................................................... 84
1.4
Aansluiting bij een aanvullend pensioenplan ................................................ 84
1.5
Verworven reserves en prestaties .................................................................... 88
1.6
Minimumrendementsgarantie ........................................................................... 88
1.7
1.6.1
Persoonlijke bijdragen ............................................................................. 88
1.6.2
Werkgeversbijdragen .............................................................................. 89
Uittreding ................................................................................................................ 89 1.7.1
Begrip ......................................................................................................... 89
1.7.2
Keuzemogelijkheden ................................................................................ 90
1.7.3
Gevolgen ..................................................................................................... 90
1.7.4
Individuele pensioenvoortzetting .......................................................... 91
1.8
Mogelijkheid tot afkoop ...................................................................................... 91
1.9
Inspraak van de werknemers ............................................................................ 91
1.10 Informatie ............................................................................................................... 92 1.10.1 Jaarlijks verslag ....................................................................................... 92 1.10.2 Individuele informatie ............................................................................. 92 1.11 Gegevensbank ‘Opbouw aanvullende pensioenen’ ...................................... 93
2
Fiscale behandeling .................................................................................................... 93 2.1
2.2
Fiscale behandeling van de bijdragen ............................................................. 94 2.1.1
Werkgeversbijdragen .............................................................................. 94
2.1.2
Werknemersbijdragen ............................................................................. 95
Fiscale behandeling van de uitkeringen ......................................................... 95 2.2.1
Onder de vorm van kapitaal .................................................................. 95
2.2.2
Rente ........................................................................................................... 96
ANT12054.book Page 8 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
8
Alternatieve verloning
2.3
3
Aspecten van sociale zekerheid .......................................................................... 104 3.1
3.2
4
Samenvattende tabellen ...................................................................................... 96
Bijdragen gestort door de werkgever ............................................................ 104 3.1.1
Bedrag ...................................................................................................... 104
3.1.2
Modaliteiten voor inning en invordering van de bijdrage .............. 105
Uitkeringen ........................................................................................................... 105
Aspecten van arbeidsrecht .................................................................................... 105
HOOFDSTUK 3 Ecocheques ........................................................
107
1
Aspecten van sociale zekerheid .......................................................................... 108
2
Fiscale behandeling .................................................................................................. 110
3
2.1
In hoofde van de werknemer .......................................................................... 110
2.2
In hoofde van de werkgever ............................................................................ 111
Wijze van berekening van het aantal aan de werknemers toe te kennen ecocheques ..................................................................................... 112 3.1
Deeltijdse werknemers ...................................................................................... 112
3.2
Indiensttreding, vertrek, wijziging van personeelscategorie en schorsing van de arbeidsovereenkomst ................................................. 112
3.3
Het probleem van de afrondingen ................................................................. 114
3.4
Bijzondere betalingswijze ................................................................................ 114
4
Informatieverstrekking aan werknemers ........................................................ 115
5
Lijst van ecologische producten en diensten die in aanmerking komen voor betaling met ecocheques (geldig vanaf 1 januari 2011) ............................................ 115
6
Model ............................................................................................................................... 118 6.1
Cao betreffende de toekenning van ecocheques ....................................... 118
6.2
Individuele overeenkomst tot toekenning van ecocheques .................... 122
7
Ecocheques toegekend aan zelfstandige bedrijfsleiders ......................... 126
8
Ecocheque versus maaltijdcheque ..................................................................... 127
9
Aspecten van arbeidsrecht .................................................................................... 128
ANT12054.book Page 9 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
9
Inhoud
HOOFDSTUK 4 Geschenken en vrijgevigheden ................................ 1
Geschenken en geschenkcheques ...................................................................... 130 1.1
1.2
1.3
2
3
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 130 1.1.1
Sinterklaas, Kerstmis of Nieuwjaar .................................................... 130
1.1.2
Onderscheiding ....................................................................................... 131
1.1.3
Pensionering ............................................................................................ 131
1.1.4
Gemeenschappelijke bepalingen ......................................................... 132
Fiscale behandeling ............................................................................................ 132 1.2.1
In hoofde van de werknemer ............................................................... 132
1.2.2
In hoofde van de werkgever ................................................................. 134
Samenvatting ....................................................................................................... 135
Vrijgevigheden ............................................................................................................ 136 2.1
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 136
2.2
Fiscale behandeling ............................................................................................ 137
Aspecten van arbeidsrecht .................................................................................... 138
HOOFDSTUK 5 Gezondheid van de werknemer ............................... 1
2
129
139
Vaccinaties .................................................................................................................... 140 1.1
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 140
1.2
Fiscale behandeling ............................................................................................ 140 1.2.1
In hoofde van de werknemer ............................................................... 140
1.2.2
In hoofde van de werkgever ................................................................. 141
Hospitalisatieverzekering ....................................................................................... 141 2.1
Fiscale behandeling ............................................................................................ 141 2.1.1
Beoogde verzekeringen ......................................................................... 141
2.1.2
Fiscaal stelsel van de premies en uitkeringen van welbepaalde collectieve verzekeringen ...................................... 143
2.1.3
Tabellen .................................................................................................... 147
2.1.4
Door de werkgever ten laste genomen vergoedingen ..................... 152
2.1.5
Met het zegel gelijkgestelde taks ........................................................ 152
ANT12054.book Page 10 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
10
Alternatieve verloning
2.2 2.3
2.4
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 152 Bijzondere gevallen ............................................................................................ 153 2.3.1
Terugbetaling van een hospitalisatieverzekering ............................ 153
2.3.2
Plastische chirurgie ............................................................................... 154
2.3.3
Ziekenfondsbijdragen ............................................................................ 154
2.3.4
Verzekeringen met meervoudige dekking ......................................... 155
Informatieplicht van de werkgever ................................................................ 156 2.4.1
Recht van individuele voortzetting ..................................................... 156
2.4.2
Betaling van aanvullende premies ...................................................... 158
2.4.3
Model van mededeling door de werkgever ........................................ 160
HOOFDSTUK 6 De beschikking over een gsm of een smartphone voor privégebruik ........................
163
1
Aspecten van sociale zekerheid .......................................................................... 165
2
Fiscale behandeling .................................................................................................. 168 2.1
In hoofde van de werknemer .......................................................................... 168
2.2
In hoofde van de werkgever ............................................................................ 169
3
Advies .............................................................................................................................. 170
4
Aspecten van arbeidsrecht .................................................................................... 170
5
Model ............................................................................................................................... 172
HOOFDSTUK 7 De werkgever en de kinderen van zijn werknemers ............................................ 1
187
Kinderdagverblijf in de onderneming ............................................................... 188 1.1
Fiscale behandeling ............................................................................................ 189 1.1.1
In hoofde van de werknemer ............................................................... 189
1.1.2
In hoofde van de werkgever ................................................................. 190
1.2
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 191
1.3
Aspecten van arbeidsrecht ............................................................................... 192
ANT12054.book Page 11 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
11
Inhoud
2
Tussenkomst in de kosten voor kinderopvang ............................................ 193 2.1
3
In hoofde van de werkgever ................................................................. 195
2.3
Het Plan SEMA van de Franse Gemeenschap ............................................... 198 2.3.1
Principe ..................................................................................................... 198
2.3.2
Samenwerkingsovereenkomst ............................................................. 198
2.3.3
Soorten plaatsen ..................................................................................... 199
2.3.4
Tussenkomst van de werkgever en belastingaftrek ........................ 199
2.3.5
Beperkt aantal plaatsen ........................................................................ 200
2.3.6
Documenten ............................................................................................. 201
2.4
Kopen of huren van plaatsen in een Nederlandstalige opvangvoorziening ............................................................................................ 211
2.5
Aspecten van arbeidsrecht ............................................................................... 215
Kid sitting ...................................................................................................................... 215 Fiscale behandeling ............................................................................................ 215 3.1.1
In hoofde van de werknemer ............................................................... 215
3.1.2
In hoofde van de werkgever ................................................................. 216
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 216
Buitenwettelijke kinderbijslagen ......................................................................... 217 4.1
Algemeenheden en bepalingen ....................................................................... 217
4.2
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 218
4.3
Fiscale behandeling ............................................................................................ 220 4.3.1
In hoofde van de werknemer ............................................................... 220
4.3.2
In hoofde van de werkgever ................................................................. 220
4.4
Advies .................................................................................................................... 220
4.5
Model ..................................................................................................................... 221
Tussenkomst in school- en studiekosten ........................................................ 223 5.1
5.2
6
2.1.2
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 196
3.2
5
In hoofde van de werknemer ............................................................... 193
2.2
3.1
4
Fiscale behandeling ............................................................................................ 193 2.1.1
Fiscale behandeling ............................................................................................ 223 5.1.1
In hoofde van de werknemer ............................................................... 223
5.1.2
In hoofde van de werkgever ................................................................. 224
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 224
Geboortepremie .......................................................................................................... 225
ANT12054.book Page 12 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
12
Alternatieve verloning
HOOFDSTUK 8 Kosten eigen aan de werkgever ............................... 1
Begrip en algemene beschouwingen ................................................................ 228 1.1
2
3
4
227
Fiscale behandeling ............................................................................................ 228 1.1.1
Terugbetaling van werkelijke kosten ................................................. 229
1.1.2
Forfaitaire terugbetaling van de kosten ............................................ 229
1.2
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 236
1.3
Bewijslast .............................................................................................................. 239 1.3.1
Op sociaal vlak ....................................................................................... 239
1.3.2
Op fiscaal vlak ........................................................................................ 240
1.4
Advies .................................................................................................................... 241
1.5
Aspecten van arbeidsrecht ............................................................................... 242
Parkeerkosten .............................................................................................................. 243 2.1
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 243
2.2
Fiscale behandeling ............................................................................................ 243
Receptiekosten ............................................................................................................ 244 3.1
Fiscale behandeling ............................................................................................ 244
3.2
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 245
Verblijfskosten ............................................................................................................ 245 4.1
4.2
Verblijfskosten voor opdrachten in België ................................................... 245 4.1.1
Socialezekerheidsaspecten ................................................................... 245
4.1.2
Fiscale behandeling ................................................................................ 248
4.1.3
Bijzonder geval van de gezelschapsreis ............................................ 250
Terugbetaling van reiskosten voor dienstreizen in het buitenland van korte duur ................................................................... 251 4.2.1
Fiscale behandeling ................................................................................ 251
4.2.2
Socialezekerheidsaspecten ................................................................... 259
4.2.3
Bedragen .................................................................................................. 259
4.2.4
Bijzonder geval van een seminarie georganiseerd in het buitenland .................................................................................... 261
4.2.5
Bijzonder geval van reizen naar het buitenland die in uitvoering van een sponsoringovereenkomst worden aangeboden aan de sponsors of hun gasten ..................... 262
ANT12054.book Page 13 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
13
Inhoud
4.2.6
5
Professionele verplaatsingskosten ..................................................................... 266 5.1
6
7
9
Fiscale behandeling ............................................................................................ 266 5.1.1
Het begrip ‘professioneel gebruik’ ...................................................... 267
5.1.2
Werkelijke kostenvergoedingen, forfaitaire kostenvergoedingen of forfaitaire kilometervergoedingen ................................................. 267
5.1.3
Akkoorden met de federale belastingadministratie ........................ 271
5.2
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 272
5.3
Verplaatsing per fiets ........................................................................................ 273
5.4
Bijzonder geval van verhuis van onderneming: kilometervergoeding ......................................................................................... 273
Vergoeding voor huisarbeiders en telewerkers ........................................... 273 6.1
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 274
6.2
Fiscale behandeling ............................................................................................ 274
Diverse kosten ............................................................................................................ 275 7.1
8
Bijzonder geval van de diverse vergoedingen die in de transportsector worden toegekend aan chauffeurs die internationale verplaatsingen maken ......................................... 263
Analyse van sommige kosten .......................................................................... 275 7.1.1
Gebruik van een persoonlijk bureau .................................................. 275
7.1.2
Gebruik van een pc, internet, privételefoon en gsm ....................... 276
7.1.3
Garage voor de bedrijfswagens .......................................................... 276
7.1.4
Parking en carwash ............................................................................... 277
7.1.5
Vakliteratuur en documentatie ........................................................... 277
7.1.6
Representatiekosten ............................................................................... 277
7.2
Enkele voorafgaande beslissingen ................................................................. 277
7.3
Commerciële functie: rechtspraak ................................................................. 281
Werkkledij en onderhoud ....................................................................................... 282 8.1
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 284
8.2
Fiscale behandeling ............................................................................................ 285 8.2.1
In hoofde van de werknemer ............................................................... 285
8.2.2
In hoofde van de werkgever ................................................................. 285
Samenvattend schema ............................................................................................. 287
ANT12054.book Page 14 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
14
Alternatieve verloning
10
Het bijzondere geval van buitenlandse kaderleden gedetacheerd in België en van Belgische werknemers gedetacheerd naar het buitenland ................................................................................................... 289 10.1 Fiscale behandeling ............................................................................................ 290 10.1.1 Voorwaarden ........................................................................................... 290 10.1.2 Uitgaven eigen aan de werkgever ....................................................... 293 10.2 Bezoldiging voor activiteiten uitgeoefend in het buitenland .................. 299 10.3 Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 302 10.3.1 In het algemeen ...................................................................................... 302 10.3.2 Enkele praktische voorbeelden ............................................................ 303 10.4 Aspecten van arbeidsrecht ............................................................................... 305 10.4.1 In het algemeen ...................................................................................... 305 10.4.2 Enkele praktische voorbeelden ............................................................ 306
HOOFDSTUK 9 De renteloze lening of de lening tegen verminderde rentevoet ..................................
311
1
Aspecten van sociale zekerheid .......................................................................... 312
2
Fiscale behandeling .................................................................................................. 312 2.1
2.2
3
Hypothecaire lening ........................................................................................... 313 2.1.1
Ogenblik waarop het voordeel wordt verkregen ............................. 313
2.1.2
Raming van het voordeel ...................................................................... 313
Niet-hypothecaire lening met vaste looptijd ............................................... 316 2.2.1
Ogenblik waarop het voordeel wordt verkregen ............................. 316
2.2.2
Raming van het voordeel ...................................................................... 317
2.3
Niet-hypothecaire lening zonder vaste looptijd ......................................... 319
2.4
Voorbeeld ............................................................................................................. 320
2.5
Fiscale fiche .......................................................................................................... 321
2.6
Fiscale behandeling in hoofde van de werkgever ...................................... 321
Aspecten van arbeidsrecht .................................................................................... 321
ANT12054.book Page 15 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
15
Inhoud
HOOFDSTUK 10 De maaltijdformules ............................................. 1
Maaltijdcheques .......................................................................................................... 324 1.1
1.2
2
323
Aspecten van sociale zekerheid ...................................................................... 324 1.1.1
Voorwaarden van de vrijstelling ......................................................... 324
1.1.2
Berekening van het aantal maaltijdcheques .................................... 327
1.1.3
Bijzondere gevallen ................................................................................ 332
1.1.4
Elektronische maaltijdcheques ............................................................ 339
Fiscale behandeling ............................................................................................ 346 1.2.1
In hoofde van de werknemer ............................................................... 346
1.2.2
In hoofde van de werkgever ................................................................. 346
1.3
Maaltijdcheques toegekend aan zelfstandige bedrijfsleiders ................. 346
1.4
Model ..................................................................................................................... 349 1.4.1
CAO betreffende de toekenning van maaltijdcheques (papier) .... 349
1.4.2
Individuele overeenkomst tot toekenning van maaltijdcheques (papier) ..................................................................................................... 352
1.4.3
CAO betreffende de toekenning van maaltijdcheques (papier en elektronische) ...................................................................... 354
1.4.4
CAO betreffende de toekenning van elektronische maaltijdcheques (bijlage aan de CAO betreffende de toekenning van maaltijdcheques) .................................................. 359
1.4.5
Individuele overeenkomst tot toekenning van maaltijdcheques (papier en elektronische) ...................................................................... 364
1.4.6
Individuele overeenkomst betreffende de toekenning van elektronische maaltijdcheques (bijlage aan de individuele overeenkomst betreffende de toekenning van maaltijdcheques) .................................................. 369
Bedrijfsrestaurant ....................................................................................................... 374 2.1
2.2
Fiscale behandeling ............................................................................................ 374 2.1.1
In hoofde van de werknemer ............................................................... 375
2.1.2
In hoofde van de werkgever ................................................................. 375
Aspecten van sociale zekerheid ...................................................................... 376
3
Cumul van maaltijdcheques en bedrijfsrestaurant ..................................... 376
4
Cumul van maaltijdcheques en restaurantkosten ....................................... 378 4.1
Fiscale behandeling ............................................................................................ 378
4.2
Aspecten van sociale zekerheid ...................................................................... 379
ANT12054.book Page 16 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
16
5
Alternatieve verloning
Verschaffing van maaltijden ................................................................................. 381 5.1
Aspecten van sociale zekerheid ...................................................................... 381
5.2
Fiscale behandeling ............................................................................................ 381
5.3
Bijzonder geval: drankenvergoeding ............................................................. 382
5.4
Cumul van maaltijdcheques en maaltijden .................................................. 382
6
Synthesetabel
7
Aspecten van arbeidsrecht .................................................................................... 384
......................................................................................................... 384
HOOFDSTUK 11 Niet-recurrente resultaatgebonden voordelen .............. 1
385
Toepassingsgebied ................................................................................................... 386 1.1
Werknemers ......................................................................................................... 386
1.2
Werkgevers ........................................................................................................... 386
2
Definitie van het systeem van resultaatgebonden voordelen ............... 387
3
Doelstellingen .............................................................................................................. 388
4
5
3.1
Uitgesloten doelstellingen ................................................................................ 389
3.2
Doelstellingen in verband met de vermindering van de arbeidsongevallen of verloren dagen als gevolg van een arbeidsongeval ................................................................ 389
3.3
Doelstellingen in verband met de vermindering van het aantal afwezigheden .......................................................................... 390
Invoering van het systeem .................................................................................... 391 4.1
Initiatief ................................................................................................................. 391
4.2
Invoering bij collectieve arbeidsovereenkomst .......................................... 393
4.3
Invoering bij toetredingsakte .......................................................................... 393 4.3.1
Verplichte vermeldingen ....................................................................... 394
4.3.2
Procedure ................................................................................................. 395
4.3.3
Vormcontrole en marginale controle ................................................. 403
4.3.4
Informatieverstrekking aan de werknemers .................................... 403
Het toekenningsplan ................................................................................................ 404 5.1
Verplichte vermeldingen ................................................................................... 404
5.2
Facultatieve vermeldingen ............................................................................... 409
ANT12054.book Page 17 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
Inhoud
6
17
Mogelijkheid om de te bereiken doelstellingen of niveaus te veranderen ............................................................................................................... 409 6.1
Toekenningsplan ingevoerd bij collectieve arbeidsovereenkomst ........ 409
6.2
Toekenningsplan ingevoerd door toetredingsakte .................................... 410
7
Niet ter vervanging of omzetting van bestaand loon ............................... 410
8
Sociale en fiscale behandeling van de niet-recurrente resultaatgebonden voordelen .............................................................................. 411
9
10
8.1
Sociale behandeling ........................................................................................... 411
8.2
Fiscale behandeling ............................................................................................ 413
8.3
Overschrijding van het grensbedrag ............................................................. 413
8.4
Tewerkstelling bij verschillende werkgevers .............................................. 414
Informatieverstrekking aan de werknemers .................................................. 415 9.1
Verplichte vermeldingen ................................................................................... 415
9.2
Sociaal document ............................................................................................... 415
Recht van de werknemer en wisselwerking met de andere regelgevingen ............................................................................... 416 10.1 Gemiddeld minimummaandinkomen ............................................................ 417 10.2 Uitzendwerknemers ........................................................................................... 417 10.3 Overgang van onderneming ............................................................................ 418 10.4 Buitenlandse werknemers ................................................................................ 418
11
Vankrachtwording ..................................................................................................... 419
12
Bronnen .......................................................................................................................... 419
13
Model ............................................................................................................................... 419 13.1 Collectieve arbeidsovereenkomst .................................................................. 419 13.2 Toetredingsakte .................................................................................................. 425 13.3 Informatieblad te verstrekken aan de werknemer op het einde van de referentieperiode voor de betaling van het niet-recurrente resultaatgebonden voordeel ................................ 431 13.4 Register van de opmerkingen ......................................................................... 432
ANT12054.book Page 18 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
18
Alternatieve verloning
HOOFDSTUK 12 Terbeschikkingstelling van een pc en/of internetaansluiting en -abonnement .................. 1
Terbeschikkingstelling van een pc en/of een internetaansluiting en -abonnement .......................................................................................................... 434 1.1
2
Fiscale behandeling ............................................................................................ 434 1.1.1
In hoofde van de werknemer ............................................................... 434
1.1.2
In hoofde van de werkgever ................................................................. 435
1.2
Aspecten inzake sociale zekerheid ................................................................ 436
1.3
Toestand op het einde van de arbeidsovereenkomst ............................... 436
1.4
Combinatie van eigen kosten van de werkgever en terbeschikkingstelling van een pc ............................................................ 436
1.5
Advies .................................................................................................................... 437
1.6
Model ..................................................................................................................... 437
Pc-privéplan .................................................................................................................. 446 2.1
3
433
Fiscale behandeling vanaf 1 januari 2009 ................................................... 446 2.1.1
Vereenvoudiging ..................................................................................... 446
2.1.2
Vermindering van de vrijstelling ........................................................ 447
2.1.3
Werknemers en loonplafond ................................................................ 447
2.1.4
Voorwaarden verbonden aan de vrijstelling .................................... 448
2.1.5
Vereiste computerinstallatie ................................................................ 449
2.1.6
Periode waarvoor de vrijstelling van de tussenkomst wordt verleend ........................................................................................ 450
2.1.7
Inwerkingtreding .................................................................................... 451
2.1.8
Fiscale fiche ............................................................................................. 451
2.1.9
Vaak gestelde vragen ............................................................................ 452
2.2
Aspecten sociale zekerheid ............................................................................. 455
2.3
Toestand op het einde van de arbeidsovereenkomst ............................... 455
2.4
Model vanaf 1 januari 2009 ............................................................................. 456
Beschikbaarstelling van tablets ........................................................................... 458 3.1
Sociaal ................................................................................................................... 458 3.1.1
Principe ..................................................................................................... 458
3.1.2
Beschikbaarstelling van een pc (met internetaansluiting) en van een tablet: cumul van de voordelen ...................................... 458
ANT12054.book Page 19 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
19
Inhoud
3.2
Fiscaal .................................................................................................................... 459
3.3
Arbeidsrecht ........................................................................................................ 459
HOOFDSTUK 13 De verschillende premies ....................................... 1
2
3
461
Premies toegekend naar aanleiding van een bijzondere privégebeurtenis ........................................................................................................ 462 1.1
Premie bij huwelijk of wettelijke samenwoning ......................................... 1.1.1 Sociaal en fiscaal vrijgesteld bedrag ................................................. 1.1.2 Aftrekbaarheid in hoofde van de werkgever .................................... 1.1.3 Sanctie ......................................................................................................
462 463 463 463
1.2
Anciënniteits- of jubileumpremie ................................................................... 1.2.1 Sociaal en fiscaal vrijgesteld bedrag ................................................. 1.2.2 Aftrekbaarheid in hoofde van de werkgever .................................... 1.2.3 Sanctie ...................................................................................................... 1.2.4 Tabel .........................................................................................................
463 464 470 470 471
1.3
Geboortepremie .................................................................................................. 471 1.3.1 Socialezekerheidsaspecten ................................................................... 471 1.3.2 Fiscale behandeling ................................................................................ 472
Premies toegekend naar aanleiding van een bijzondere gebeurtenis in de onderneming .......................................................................... 473 2.1
Premie voor goed idee ...................................................................................... 2.1.1 Socialezekerheidsaspecten ................................................................... 2.1.2 Fiscale behandeling ................................................................................ 2.1.3 Aftrekbaarheid in hoofde van de werkgever ....................................
2.2
Premie ter bestrijding van het absenteïsme – stiptheidspremie ............ 474 2.2.1 Socialezekerheidsaspecten ................................................................... 474 2.2.2 Fiscale behandeling ................................................................................ 475
2.3
Eenmalige innovatiepremies ............................................................................ 2.3.1 Voorwaarden betreffende de werknemers ........................................ 2.3.2 Voorwaarden betreffende de innovatie ............................................. 2.3.3 Voorwaarden betreffende de toegekende premie ............................ 2.3.4 Voorwaarden betreffende de publiciteit van de regeling (procedure) .............................................................................................. 2.3.5 Document .................................................................................................
473 473 474 474
475 476 476 477 478 480
Synthese ......................................................................................................................... 484
ANT12054.book Page 20 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
20
Alternatieve verloning
HOOFDSTUK 14 Sport en cultuur .................................................. 1
Sport- en cultuurcheques ....................................................................................... 486 1.1
Aspecten van sociale zekerheid ...................................................................... 486
1.2
Fiscale behandeling ............................................................................................ 487
1.3
2
485
1.2.1
In hoofde van de werknemer ............................................................... 487
1.2.2
In hoofde van de werkgever ................................................................. 488
Model ..................................................................................................................... 489 1.3.1
Cao betreffende de toekenning van sport- en cultuurcheques ..... 489
1.3.2
Individuele overeenkomst betreffende de toekenning van sport- en cultuurcheques .............................................................. 491
Abonnementen of toegangsbewijzen voor culturele manifestaties .... 492 2.1 2.2
Aspecten van sociale zekerheid ...................................................................... 492 Fiscale behandeling ............................................................................................ 493 2.2.1
In hoofde van de werknemer ............................................................... 493
2.2.2
In hoofde van de werkgever ................................................................. 493
3
Geschenkcheques die in het domein van de sport en cultuur worden toegekend .................................................................................................... 494
4
Cumul geschenkcheque met cultuur- en sportcheque ............................. 494
5
Terbeschikkingstelling van sportinfrastructuur ........................................... 495 5.1
5.2
Kosteloos gebruik van de sportinfrastructuur van de werkgever ......... 495 5.1.1
Aspecten van sociale zekerheid ........................................................... 495
5.1.2
Fiscale behandeling ................................................................................ 496
Kosteloos gebruik van een externe sportinfrastructuur .......................... 497 5.2.1
Aspecten van sociale zekerheid ........................................................... 497
5.2.2
Fiscale behandeling ................................................................................ 497
HOOFDSTUK 15 Vervoer en bedrijfswagen ...................................... 1
499
Het privégebruik van een bedrijfswagen ........................................................ 500 1.1
Fiscale behandeling ............................................................................................ 501 1.1.1
Raming van het voordeel ...................................................................... 501
ANT12054.book Page 21 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
21
Inhoud
1.2
1.1.2
Aftrekbaarheid ....................................................................................... 531
1.1.3
Voertuig voor georganiseerd gemeenschappelijk vervoer ............ 533
1.1.4
Btw ............................................................................................................. 534
1.1.5
Aankoop van een voertuig door de werknemer of door de ex-werknemer ...................................................................... 535
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 536 1.2.1
Wanneer is de solidariteitsbijdrage verschuldigd? .......................... 536
1.2.2
Forfaitaire bijdrage ............................................................................... 537
1.2.3
Gebruik van het voertuig voor of na de arbeidsovereenkomst ..... 537
1.2.4
Op welke voertuigen is de bijdrage verschuldigd? .......................... 538
1.2.5
Hoe wordt deze bijdrage berekend? ................................................... 539
1.2.6
Privégebruik en woon-werkverkeer? .................................................. 540
1.2.7
Bijzondere gevallen ................................................................................ 543
1.2.8
Weerlegbaar vermoeden ....................................................................... 544
1.2.9
Het collectief vervoer van werknemers ............................................. 546
1.2.10 Hoe wordt deze bijdrage aangegeven en geïnd? ............................. 546 1.2.11 Sanctie ...................................................................................................... 547 1.2.12 Aftrekbaarheid van de CO2-bijdrage ................................................. 549 1.2.13 Aankoop van een voertuig door de werknemer of door de ex-werknemer .................................................................................... 549 1.3
Onderhoud en schoonmaak van de bedrijfswagen ................................... 549
1.4
Rookverbod in bedrijfsauto ............................................................................. 550
1.5
Aspecten van arbeidsrecht ............................................................................... 550
1.6
1.7
2
1.5.1
De schorsing van de arbeidsovereenkomst ...................................... 550
1.5.2
Het einde van de arbeidsovereenkomst ............................................. 553
1.5.3
Aansprakelijkheid van de werknemer ................................................ 562
1.5.4
De werkgever eist de teruggave van het bedrijfsvoertuig tijdens de uitvoering van de overeenkomst ...................................... 569
Woon-werkverkeer met de bedrijfswagen ................................................... 569 1.6.1
Verplicht gebruik van de bedrijfswagen? .......................................... 569
1.6.2
Is betaling van een sociaal abonnement nog mogelijk? ................. 570
Samenvattend schema privégebruik bedrijfswagen (2012) .................... 571
Carpooling ..................................................................................................................... 572 2.1
Fiscale behandeling ............................................................................................ 572 2.1.1
Algemeen ................................................................................................. 572
2.1.2
Georganiseerd gemeenschappelijk vervoer ...................................... 573
2.1.3
Aftrekbaarheid voor de werkgever ..................................................... 577
ANT12054.book Page 22 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
22
Alternatieve verloning
2.2
2.3
3
Het sociale luik .................................................................................................... 579 2.2.1
Voor de bestuurder ................................................................................ 579
2.2.2
Voor de passagiers ................................................................................ 580
2.2.3
Patronale solidariteitsbijdrage (CO 2) ................................................. 580
Het rijgeschiktheidsattest ................................................................................. 583
Terbeschikkingstelling van een tankkaart .................................................... 584 3.1
3.2
De werknemer beschikt over een persoonlijke wagen ............................. 584 3.1.1
Aspecten van sociale zekerheid ........................................................... 584
3.1.2
Fiscaal aspect .......................................................................................... 584
De werknemer beschikt over een bedrijfswagen ....................................... 585
4
Het gebruik van een privévoertuig voor beroepsdoeleinden ................ 585
5
Verplaatsingsonkosten woonplaats-plaats van tewerkstelling ............. 585 5.1
5.2
5.3
6
Principes ............................................................................................................... 585 5.1.1
Vervoer per trein .................................................................................... 586
5.1.2
Andere openbaarvervoermiddelen (bus, metro, tram) ................... 587
5.1.3
Gecombineerd openbaar gemeenschappelijk vervoer .................... 587
5.1.4
Privévervoer ............................................................................................ 588
5.1.5
Verplaatsing per fiets ............................................................................ 588
5.1.6
Verplaatsing te voet .............................................................................. 589
Fiscale behandeling ............................................................................................ 589 5.2.1
Voorwaarden voor de vrijstelling voor de werknemer ................... 589
5.2.2
Vrijgestelde bijdragen voor de werknemer ...................................... 589
5.2.3
Bijzonder geval: verplaatsingen met de fiets ................................... 595
5.2.4
Cumul tussen fietsvergoeding en de andere vergoedingen ........... 595
5.2.5
Fiscale behandeling in hoofde van de werkgever ............................ 596
Socialezekerheidsaspecten .............................................................................. 596 5.3.1
Verplaatsingen met de wagen ............................................................. 597
5.3.2
Verplaatsingen met de fiets ................................................................. 597
5.3.3
Verplaatsingen te voet .......................................................................... 598
Andere vervoermiddelen: de bedrijfsmotorfiets en de bedrijfsfiets ...................................................................................................... 598 6.1
Bedrijfsmotorfiets ............................................................................................... 598 6.1.1
Fiscale behandeling ................................................................................ 598
6.1.2
Aspecten van sociale zekerheid ........................................................... 599
ANT12054.book Page 23 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
23
Inhoud
6.2
6.3
7
Bedrijfsfiets .......................................................................................................... 599 6.2.1
Fiscale behandeling ................................................................................ 599
6.2.2
Aspecten van sociale zekerheid ........................................................... 600
Vergelijking: wagen, motor, fiets ................................................................... 601
Modellen ......................................................................................................................... 602
HOOFDSTUK 16 Voordeeltarieven voor de producten of diensten van de onderneming ..............................
617
1
Aspecten van sociale zekerheid .......................................................................... 618
2
Fiscale behandeling .................................................................................................. 620 2.1
2.2
3
In hoofde van de werknemer .......................................................................... 620 2.1.1
Algemene voorwaarden ........................................................................ 620
2.1.2
Voorwaarden eigen aan de prijskortingen ....................................... 620
In hoofde van de werkgever ............................................................................ 621
Aspecten van arbeidsrecht .................................................................................... 621
HOOFDSTUK 17 Voordelen in natura ..............................................
623
1
Principes ......................................................................................................................... 624
2
Beperkingen .................................................................................................................. 625
3
Aspecten van sociale zekerheid .......................................................................... 625
4
Fiscale behandeling .................................................................................................. 626
5
Aftrekbaarheid ............................................................................................................ 628
6
Wat gebeurt er ingeval de arbeidsovereenkomst geschorst wordt? ............................................................................................................................. 628
ANT12054.book Page 24 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
24
Alternatieve verloning
HOOFDSTUK 18 Werknemersparticipatie in het kapitaal en in de winst van de onderneming .......................... 1
629
Toepassingsgebied ................................................................................................... 630 1.1
Werkgever ............................................................................................................. 630
1.2
Begunstigden ....................................................................................................... 631 1.2.1
Werknemers ............................................................................................. 631
1.2.2
Collectief voordeel .................................................................................. 632
2
Participatievormen .................................................................................................... 632
3
Het participatieplan ................................................................................................... 633
4
5
3.1
Initiatief van de werkgever .............................................................................. 633
3.2
Maximumbedrag van de participaties ........................................................... 633
3.3
Invoering van het plan ...................................................................................... 633 3.3.2
Overlegprocedure ................................................................................... 634
3.3.3
Mededeling aan de werknemers .......................................................... 636
3.3.4
Onbeschikbaarheidsperiode ................................................................. 636
4.1
Coöperatieve participatievennootschap ....................................................... 637
4.2
Investeringsspaarplan ....................................................................................... 638
Fiscale behandeling .................................................................................................. 638
5.2
7
Voorafgaande voorwaarden ................................................................ 633
Opties voor een participatieplan ......................................................................... 637
5.1
6
3.3.1
In hoofde van de werknemer .......................................................................... 638 5.1.1
Deelnames in de winst .......................................................................... 638
5.1.2
Deelnames in het kapitaal .................................................................... 639
5.1.3
Schuldenaars van de belasting ............................................................ 640
5.1.4
Stortingswijze, vestiging en inning van de belasting ..................... 640
In hoofde van de werkgever ............................................................................ 640
Socialezekerheidsaspecten .................................................................................... 640 6.1
Deelnames in de winst ...................................................................................... 640
6.2
Deelname in het kapitaal .................................................................................. 641
Cijfervoorbeeld ........................................................................................................... 641 7.1
Industrieel bedrijf ............................................................................................... 642
ANT12054.book Page 25 Vendredi, 11. mai 2012 10:49 10
25
Inhoud
7.2
8
Kmo ........................................................................................................................ 642
Arbeidsrechtelijke aspecten .................................................................................. 643
HOOFDSTUK 19 De terbeschikkingstelling van een woning ..................
645
1
Aspecten van sociale zekerheid .......................................................................... 646
2
Fiscale behandeling .................................................................................................. 647 2.1
Kosteloze beschikking over een onroerend goed of over een deel van een onroerend goed ................................................................................... 647 2.1.1
Algemeenheden ....................................................................................... 647
2.1.2
Terbeschikkingstelling door een natuurlijk persoon ....................... 648
2.1.3
Terbeschikkingstelling door een rechtspersoon ............................... 648
2.1.4
Gemeubelde woning ............................................................................... 649
2.1.5
Onroerend goed gelegen in het buitenland ....................................... 649
2.1.6
Vermindering van het voordeel ........................................................... 649
2.1.7
Bijzondere vraag .................................................................................... 649
2.1.8
Synthese
2.1.9
Voorbeeld ................................................................................................. 652
................................................................................................ 651
2.2
Kosteloze verstrekking van verwarming en van elektriciteit die voor andere doeleinden dan verwarming wordt gebruikt ................ 652
2.3
Kosteloze beschikking over huispersoneel, hoveniers, chauffeurs, … 654
2.4
Aftrekbaarheid ..................................................................................................... 655
2.5
Fiscale fiche .......................................................................................................... 655
2.6
Aspecten van arbeidsrecht ............................................................................... 655
2.7
Gedeelte van de huurprijs betaald door de firma aan de bedrijfsleiders als gevolg van de huur van een gemeubileerd gebouwd onroerend goed ..................................... 655 2.7.1
Principe ..................................................................................................... 655
2.7.2
Berekening ............................................................................................... 656
2.7.3
Bijzondere gevallen ................................................................................ 657
HOOFDSTUK 20 Alternatieve verloning: synthese ..............................
659