JAARVERSLAG 2004
INHOUD DE RIJKSDIENST: BALANCEREN TUSSEN EEN STEEDS BETERE DIENSTVERLENING AAN DE GEZINNEN EN DE TEVREDENHEID OP HET WERK VAN DE MEDEWERKERS ................................................................................................................................................................................... 13 Na drie jaar onder de regeling van de bestuursovereenkomst: een eerste positief verslag voor de Rijksdienst... maar… ............13 De human resources: nog steeds beperkte kredieten maar talrijke acties om de tevredenheid op het werk te verhogen en het potentieel te optimaliseren. .................................................................................................................................................................13 Twee pijlers voor een steeds betere dienstverlening aan de gezinnen: het optimaliseren van de werkprocessen en het informeren en opleiden van de medewerkers .........................................................................................................................................14 2004: een sleuteljaar voor het beheer van de elektronische gegevensfluxen .....................................................................................14 Juridische oplossingen voor een billijke en niet-discriminatoire toekenning van de kinderbijslag .....................................................15 Het CIV: onmisbaar voor de ontwikkeling van een moderne dienst met een efficiënte dienstverlening aan de gezinnen .........15 Het FCUD: na regen komt zonneschijn ......................................................................................................................................................16 HET BEHEERSORGAAN ..................................................................................................................................................................................... 17 DE PLAATS VAN DE RIJKSDIENST EN DE KINDERBIJSLAGFONDSEN IN DE SOCIALEZEKERHEIDSREGELING VOOR WERKNEMERS ............. 19 HUMAN RESOURCES EN VORMING ............................................................................................................................................................... 23 Een te krappe personeelsenveloppe… met alle gevolgen van dien… ................................................................................................23 Het HR Masterplan geconcretiseerd…Meer levenskwaliteit voor de medewerkers............................................................................24 Motivatie ..................................................................................................................................................................................................................... 24 Cultuur en waarden (fierheid, betrokkenheid, vertrouwen, wederkerigheid en integriteit) .............................................................................. 24 Leadership .................................................................................................................................................................................................................... 24 Communicatie ............................................................................................................................................................................................................. 25 Kennis ........................................................................................................................................................................................................................... 25
2004, een (vervolg)verhaal van loopbanen en competenties ..............................................................................................................25 De medewerkers van de RKW behaalden in 2004 de volgende resultaten ........................................................................................................ 26
WETTEN, REGLEMENTEN EN GESCHILLEN ....................................................................................................................................................... 31 2004 Kort
...................................................................................................................................................................................................31
2004 Nader bekeken ....................................................................................................................................................................................31 De programmawet van 9 juli 2004 ............................................................................................................................................................................ 31
De bestuursovereenkomst van de Rijksdienst met een jaar verlengd .....................................................................................................................................31 De wettelijke samenwoning: een nieuwe grondslag voor het recht op kinderbijslag ..........................................................................................................32 Technische correctiemaatregel in de samenloopregeling .....................................................................................................................................................32
De programmawet van 27 december 2004 ............................................................................................................................................................ 33
Uitbreiding van de voorwaarden waaronder sommige rechten op kinderbijslag worden toegekend .............................................................................33 Vormelijke aanpassingen ..............................................................................................................................................................................................................35 Technische, organisatorische of financiële maatregelen .........................................................................................................................................................35
De reglementaire besluiten .........................................................................................................................................................................36 Sociale toeslagen en de inkomensvoorwaarden ................................................................................................................................................... 36 Indexering ..................................................................................................................................................................................................................... 37
Andere reglementeringen met gevolgen voor het recht op kinderbijslag ...........................................................................................37 Geen beslag of overdracht van gezinsbijslag meer na creditering op een zichtrekening ............................................................................... 37 Schorsing van de wachttijd ........................................................................................................................................................................................ 38
Regelgeving met een internationale dimensie ........................................................................................................................................38 Toetreding van tien nieuwe lidstaten tot de EU - Uitbreiding van Verordening 1408/71 .................................................................................... 38
Geschillen – de gerechtelijke dimensie .....................................................................................................................................................39 Gerechtelijke procedures: een belangrijke kwaliteitstoets .................................................................................................................................... 39 Het gezin in het verweer - de verdediging in rechte .............................................................................................................................................. 39
De RKW, als bewaker van de financiële middelen - de gerechtelijke invordering..............................................................................40 Collectieve schuldenregeling .................................................................................................................................................................................... 40
De rechtspraak t.a.v. de kinderbijslagfondsen .........................................................................................................................................40 Vooruitblik 2005 .............................................................................................................................................................................................41 DE REGELING IN CIJFERS: STATISTIEKEN, ANALYSES, TENDENSEN … ............................................................................................................ 45 Wat cijfers zeggen en voorspellen .............................................................................................................................................................45 Vele hoofdrolspelers .....................................................................................................................................................................................45
Ieder krijgt wat hem toekomt ......................................................................................................................................................................46 Naargelang de rang van het kind… een verschillend bedrag ............................................................................................................................. 46 Verdeling van de kinderbijslag volgens rang van het kind .................................................................................................................................... 46 Samen met de leeftijd stijgen ook de kosten… ....................................................................................................................................................... 46 Verdeling van de rechtgevende kinderen per leeftijdsgroep............................................................................................................................... 47 Kinderbijslag voor iedereen naargelang de gezinssituatie .................................................................................................................................... 47 Verdeling van de rechtgevende kinderen per schaal ........................................................................................................................................... 48 De kinderen getroffen door een aandoening......................................................................................................................................................... 48 Verdeling van de rechtgevende kinderen getroffen door een aandoening volgens het systeem waaronder ze vallen ............................ 49
Een duwtje in de rug als het gezin groter wordt .......................................................................................................................................49 Het kraamgeld ............................................................................................................................................................................................................. 49 De adoptiepremies ..................................................................................................................................................................................................... 49
Uit het oog maar niet uit het hart: de geplaatste kinderen ....................................................................................................................50 Verdeling van de geplaatste kinderen..................................................................................................................................................................... 50
Niemand aan de kant laten: gewaarborgde gezinsbijslag ....................................................................................................................50 Verdeling van de bijslagtrekkende gezinnen en de rechtgevende kinderen in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag .............. 50
De burger informeren over zijn rechten .....................................................................................................................................................51 Onze kennis verdiepen door studies ..........................................................................................................................................................51 HET GELD VAN DE REGELING ......................................................................................................................................................................... 55 Het globaal beheer ......................................................................................................................................................................................55 Opdrachtenrekeningen.............................................................................................................................................................................................. 55
De uitgaven.....................................................................................................................................................................................................................................55 De inkomsten ..................................................................................................................................................................................................................................58
Beheersrekeningen ..................................................................................................................................................................................................... 58
De beheerskosten...........................................................................................................................................................................................................................58 De beheersopbrengsten ...............................................................................................................................................................................................................59
Het resultaat van het globaal beheer 2004 ............................................................................................................................................................. 59
Het reservefonds ...........................................................................................................................................................................................59 Beschikbare en niet-beschikbare reserves ............................................................................................................................................................... 59 Middelen geïnvesteerd in gebouwen en andere uitrustingen .............................................................................................................................. 59
Prestaties voor rekening van derden .........................................................................................................................................................60 Het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten ..............................................................................................................................61 De opdrachteninkomsten .......................................................................................................................................................................................... 61 De opdrachtenuitgaven ............................................................................................................................................................................................ 61 De beheerskosten........................................................................................................................................................................................................ 61 Het vermogen van het Fonds .................................................................................................................................................................................... 61
DE WERKEN AAN DE ‘RING’ ZIJN BIJNA VOLTOOID ...................................................................................................................................... 65 De ‘Ring’!? ...................................................................................................................................................................................................65 Een performant GPS-systeem helpt ............................................................................................................................................................65 Enkele extra rijvakken voor het toegenomen informatieverkeer. ..........................................................................................................65 Verkeersinformatie vrij beschikbaar ...........................................................................................................................................................66 Samen op weg .............................................................................................................................................................................................66 DE BETALING VAN KINDERBIJSLAG DOOR HET DEPARTEMENT GEZINNEN .................................................................................................. 69 De kwaliteit: boekt nog vooruitgang ondanks een moeilijke context ...................................................................................................69 De behandeling van nieuwe aanvragen ................................................................................................................................................................ 69 De juiste en stipte betaling van de kinderbijslag ..................................................................................................................................................... 69 De antwoorden aan de sociaal verzekerde............................................................................................................................................................ 69 Gegevens verstrekt uit eigen beweging .................................................................................................................................................................. 69 De terugvordering van onverschuldigde betalingen ............................................................................................................................................. 70
Nieuwe opdrachten: een constante evolutie ..........................................................................................................................................70 Op de loer voor de fluxen ...........................................................................................................................................................................70 Hoeveel gezinnen ?......................................................................................................................................................................................71 Welke gezinnen ? .........................................................................................................................................................................................72 Gezinnen per categorie van recht op 31 december 2004 .................................................................................................................................... 72 Bijslagtrekkende gezinnen per schaal op 31 december 2004 ............................................................................................................................... 73 Schalen 42bis en 50ter (absolute cijfers) ................................................................................................................................................................... 73
Gewaarborgde gezinsbijslag en residuaire rechten ................................................................................................................................74 Administratieve terugvordering ..................................................................................................................................................................74 NORMA: een stevige fundering om de eerste stenen te leggen ...........................................................................................................75 Het Kenniscentrum: ... een stap vooruit .....................................................................................................................................................75 REGULATOR VAN HET STELSEL ........................................................................................................................................................................ 79 Monitoring van de kinderbijslagregeling ..................................................................................................................................................80 Het kadaster van de kinderbijslag ............................................................................................................................................................................ 80 De elektronische gegevensstromen ........................................................................................................................................................................ 81 Elektronisch personeelsbestand (RIP) ........................................................................................................................................................................ 81 De multifunctionele aangifte (DMFA) ....................................................................................................................................................................... 81 Het nationaal repertorium van de werkgevers (NRW) ............................................................................................................................................ 82 De administratieve vereenvoudiging ...................................................................................................................................................................... 83 De formulieren: een blijvend aandachtspunt .......................................................................................................................................................... 83
Het toezicht op de kinderbijslagfondsen. ..................................................................................................................................................83 Als het wat moeilijker gaat ......................................................................................................................................................................................... 83 De financiële controle ............................................................................................................................................................................................... 83 Een nieuw boekhoudplan voor de vrije kinderbijslagfondsen ............................................................................................................................... 84 De financiële controle van de kinderbijslagfondsen .............................................................................................................................................. 85 De administratieve controle ...................................................................................................................................................................................... 86 Kort samengevat ......................................................................................................................................................................................................... 86 Van alle kinderbijslagfondsen samen een profiel opmaken.................................................................................................................................. 87 Tijd voor een paar conclusies over de controle in 2004 ......................................................................................................................................... 88 Ervaring gevraagd… de engagementen van de bestuursovereenkomst .......................................................................................................... 88
Een bereidwillig team ter beschikking van de gezinnen ........................................................................................................................88 De Frontdesk ................................................................................................................................................................................................................ 88 De Nationale Bemiddeling ........................................................................................................................................................................................ 89 De Internationale Bemiddeling ................................................................................................................................................................................. 89
Het bestuur dichter bij de gezinnen ..........................................................................................................................................................89
FONDS VOOR COLLECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN ........................................................................................................................... 93 In 2004: nog altijd geen witte rook bij het FCUD .......................................................................................................................................93 Wat enkel van ons afhangt, doen we goed… .........................................................................................................................................93 Wat heeft de toekomst voor ons in petto… ..............................................................................................................................................94 WETENSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN ............................................................................................................................................................... 97 Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers ........................................................................................................................................97 International Social Security Association (ISSA) ........................................................................................................................................97
BIJLAGEN DEMOGRAFIE EN FINANCIËN: ENKELE PERTINENTE GEGEVENS ................................................................................................................. 103 Tabel 1 Tabel 2 Tabel 3 Tabel 4 Tabel 5 Tabel 6 Tabel 7 Tabel 8 Tabel 9 Tabel 10
Verdeling van de bijslagtrekkende gezinnen volgens het kindertal en volgens de toegekende kinderbijslagschaal ............. 103 Verdeling van de rechtgevende kinderen volgens de rang en volgens de toegekende kinderbijslagschaal ......................... 103 Verdeling van de rechtgevende kinderen volgens hun leeftijd en hun aanspraak op kinderbijslag ......................................... 104 Aantal kraamuitkeringen ....................................................................................................................................................................... 104 Aantal adoptiepremies .......................................................................................................................................................................... 105 Gewaarborgde gezinsbijslag ................................................................................................................................................................ 105 Gewaarborgde gezinsbijslag: verdeling van de rechtgevenden per leeftijdsgroep .................................................................... 105 Gewaarborgde gezinsbijslag: kraamgeld ........................................................................................................................................... 105 Kinderbijslag voor werknemers van kracht van 1- 01-2004 tot 30-09-2004 en van 1-10 -2004 tot 31-12-2004 ............................... 106 Gewaarborgde gezinsbijslag van kracht van 1- 01-2004 tot 30-09-2004 en van 1-10 -2004 tot 31-12-2004 ................................. 110
HET GELD VAN DE REGELING ....................................................................................................................................................................... 113 Tabel 1 Tabel 2 Tabel 3 Tabel 4 Tabel 5 Tabel 5
Resultaat van het globaal beheer voor het jaar 2004 - sector gezinsbijslag................................................................................... 113 Resultaat van het reservefonds voor het jaar 2004 - sector gezinsbijslag ........................................................................................ 115 Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten - Resultaat voor het jaar 2004 ............................................................................ 116 Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten - Vermogenssituatie op 31 december 2004 ..................................................... 117 Bedragen betaald door de RKW voor rekening van derden voor het jaar 2004 ........................................................................... 118 Bedragen betaald door de RKW voor rekening van derden voor het jaar 2004 (vervolg)........................................................... 119
DE BETALING VAN DE GEZINSBIJSLAG DOOR DE RIJKSDIENST .................................................................................................................. 121 De repertoria van de Rijksdienst............................................................................................................................................................. 121 Tabel 1 Tabel 2 Tabel 3 Tabel 4 Tabel 5 Tabel 6 Tabel 7
Aangesloten werkgevers (situatie op 31 december 2004) ................................................................................................................ 121 Regionale diensten (situatie op 31 december 2004) ......................................................................................................................... 122 Overheidsdiensten (situatie op 31 december 2004) .......................................................................................................................... 123 Residuaire rechten (situatie op 31 december 2004) .......................................................................................................................... 123 Gewaarborgde gezinsbijslag (situatie op 31 december 2004) ......................................................................................................... 124 Internationale overeenkomsten (situatie op 31 december 2004) .................................................................................................... 124 Algemeen totaal (van de tabellen 2 tot 6) (situatie op 31 december 2004).................................................................................. 124
Financiële en demografische gegevens .............................................................................................................................................. 125 De gezinsbijslag door de Rijksdienst betaald ten laste van de nationale verdeling......................................................................................... 125 Tabel 8 Demografische gegevens van de nationale verdeling..................................................................................................................... 125 Tabel 9 Financiële gegevens van de nationale verdeling over het jaar 2002 (EUR) ................................................................................... 126 Tabel 10 Financiële gegevens van de nationale verdeling over het jaar 2003 (EUR) ................................................................................... 127 Tabel 11 Financiële gegevens van de nationale verdeling over het jaar 2004 (EUR) ................................................................................... 128 Tabel 12 Residuaire rechten: demografische gegevens ................................................................................................................................... 129 Tabel 13 Residuaire rechten: financiële gegevens ............................................................................................................................................ 130 Tabel 14 Gewaarborgde gezinsbijslag: demografische gegevens ................................................................................................................. 131 Tabel 15 Gewaarborgde gezinsbijslag: financiële gegevens........................................................................................................................... 131 Tabel 16 Gewaarborgde gezinsbijslag: evolutie aantal aanvragen, goedkeuringen, weigeringen .......................................................... 132 Kinderbijslag en kraamgeld voor behartigenswaardige categorieën ............................................................................................................... 133 Tabel 17 Behartigenswaardige categorieën: financiële gegevens ................................................................................................................ 133
De gezinsbijslag door de Rijksdienst betaald voor rekening van derden ......................................................................................... 134 Tabel 18 Tabel 19 Tabel 20 Tabel 21 Tabel 22 Tabel 23 Tabel 24 Tabel 25
Algemene rentegevallen FOD Sociale Zekerheid: demografische gegevens ............................................................................... 134 Algemene rentegevallen FOD Sociale Zekerheid: financiële gegevens......................................................................................... 134 Rentegevallen van autonome overheidsbedrijven - rechthebbenden van sommige openbare instellingen: dem. geg. ...... 135 Rentegevallen van autonome overheidsbedrijven - rechthebbenden van sommige openbare instellingen: fin. geg. .......... 135 Tijdelijke leerkrachten: demografische gegevens alle gemeenschappen ..................................................................................... 136 Tijdelijke leerkrachten: financiële gegevens: Vlaamse Gemeenschap........................................................................................... 137 Tijdelijke leerkrachten: financiële gegevens: Franse Gemeenschap............................................................................................... 138 Tijdelijke leerkrachten: financiële gegevens: Duitstalige Gemeenschap ........................................................................................ 139
Tabel 26 Tabel 27 Tabel 28 Tabel 29 Tabel 30 Tabel 31 Tabel 32 Tabel 33 Tabel 34 Tabel 35
Vaste leerkrachten: betaalde gevallen: demografische gegevens: Vlaamse Gemeenschap .................................................. 140 Vaste leerkrachten: betaalde gevallen: demografische gegevens: Franse Gemeenschap....................................................... 140 Vaste leerkrachten: betaalde gevallen: demografische gegevens: Duitstalige Gemeenschap ................................................ 140 Vaste leerkrachten: financiële gegevens: Vlaamse Gemeenschap ............................................................................................... 141 Vaste leerkrachten: financiële gegevens: Franse Gemeenschap ................................................................................................... 142 Vaste leerkrachten: financiële gegevens: Duitstalige Gemeenschap ............................................................................................ 143 Rentegevallen ten laste van de FOD Financiën: demografische gegevens .................................................................................. 144 Rentegevallen ten laste van de FOD Financiën: financiële gegevens ........................................................................................... 144 Bijzondere rentegevallen FOD Sociale Zekerheid: demografische gegevens................................................................................ 145 Bijzondere rentegevallen FOD Sociale Zekerheid: financiële gegevens ......................................................................................... 145
Internationale overeenkomsten ............................................................................................................................................................. 146 Uitgevoerde bijslagen (bijslagtrekkenden in het buitenland) .............................................................................................................................. 146 Tabel 36 Uitgevoerde bijslagen: rechthebbenden - Nationale Verdeling ...................................................................................................... 146 Tabel 37 Uitgevoerde bijslagen: kinderen - Nationale Verdeling ..................................................................................................................... 146 Tabel 38 Uitgevoerde bijslagen: bedragen - Nationale Verdeling .................................................................................................................. 147 Tabel 39 Uitgevoerde bijslagen: bedragen (samengevat per budget).......................................................................................................... 148 Bijslagen betaald aan bijslagtrekkenden in België ............................................................................................................................................... 149 Tabel 40 Bijslagen betaald in België: Nationale Verdeling ................................................................................................................................ 149 Tabel 41 Bijslagen betaald in België voor derden .............................................................................................................................................. 149 Tabel 42 Bijslagen betaald in België: vroeger reservefonds .............................................................................................................................. 149 Tabel 43 Totaal bijslagen betaald in België......................................................................................................................................................... 149
Bijzondere categorieën van bijslagen betaald in België .................................................................................................................... 150 Tabel 44 Tabel 45 Tabel 46 Tabel 47 Tabel 48
Kraamgeld voor grensarbeiders onderworpen aan de Luxemburgse wetgeving......................................................................... 150 Kraamgeld voor grensarbeiders onderworpen aan de Franse wetgeving..................................................................................... 150 Grensarbeiders in Frankrijk ..................................................................................................................................................................... 150 Grensarbeiders in Nederland ................................................................................................................................................................ 150 Grensarbeiders (K.B. van 13/03/2001 ; M.B. van 15/03/2001) ............................................................................................................ 150
VOORSTELLEN VAN HET BEHEERSCOMITE .................................................................................................................................................... 153 Voorstel nr. 172 ............................................................................................................................................................................................153 Voorstel nr. 173 ............................................................................................................................................................................................154 Voorstel nr. 174 ............................................................................................................................................................................................156 Voorstel nr. 175 ............................................................................................................................................................................................156 Voorstel nr. 176 ............................................................................................................................................................................................157 Voorstel nr. 177 ............................................................................................................................................................................................157 Voorstel nr. 178 ............................................................................................................................................................................................159 Voorstel nr. 179 ............................................................................................................................................................................................160 Voorstel nr. 180 ............................................................................................................................................................................................161 ADVIEZEN VAN HET BEHEERSCOMITE ........................................................................................................................................................... 162 Advies nr. 335 ..............................................................................................................................................................................................162 LIJST DER INSTELLINGEN BELAST MET DE TOEPASSING VAN DE GECOÖRDINEERDE WETTEN BETREFFENDE DE KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS ..................................................................................................................................................................................... 165 LEXICON ........................................................................................................................................................................................................ 187
DE RIJKSDIENST: BALANCEREN TUSSEN EEN STEEDS BETERE DIENSTVERLENING AAN DE GEZINNEN EN DE TEVREDENHEID OP HET WERK VAN DE MEDEWERKERS NA DRIE JAAR ONDER DE REGELING VAN DE BESTUURSOVEREENKOMST: EEN EERSTE POSITIEF VERSLAG VOOR DE RIJKSDIENST... MAAR… De eerste bestuursovereenkomst van de Rijksdienst, die een nieuwe relatie creëert tussen de instelling en de voogdijoverheid, was oorspronkelijk voorzien voor een periode van drie jaar. In 2004 werd de overeenkomst evenwel verlengd met 1 jaar. Die maatregel, die ook van toepassing is op de 9 nieuwe OISZ waarvan de bestuursovereenkomsten ingingen op 1 januari 2002, heeft de opstelling, onderhandeling en ondertekening van de tweede bestuursovereenkomst van de Rijksdienst uitgesteld. Ondertussen is een verslag van de Algemene Directie Sociaal Beleid over de uitvoering van de tien eerste overeenkomsten voorgelegd aan de Ministerraad, die er akte van nam op 3 december 2004. Het globale beeld van de Rijksdienst in dat verslag is voortreffelijk. De Rijksdienst formuleert zijn opdrachten en verbintenissen, evenals zijn activiteiten- en opvolgingsverslagen helder en duidelijk gestructureerd. Maar hij heeft vooral, voor de betrokken periode, bijna al zijn
verbintenissen gerealiseerd, nl. 96 op 100. Er blijven er evenwel vier, met name de oprichting van een interne auditcel, die niet gerealiseerd konden worden wegens het personeelstekort door de eenzijdige begrotingsmaatregelen die de Rijksdienst opgelegd kreeg. DE HUMAN RESOURCES: NOG STEEDS BEPERKTE KREDIETEN MAAR TALRIJKE ACTIES OM DE TEVREDENHEID OP HET WERK TE VERHOGEN EN HET POTENTIEEL TE OPTIMALISEREN. Het tekort aan personeelskredieten hinderde de Rijksdienst niet om voort te gaan met de realisatie van zijn project “HR Masterplan”, dat het levenslicht zag in 2003. Integendeel, vanuit de zorg om de beschikbare human resources zo efficiënt mogelijk te beheren, heeft de Rijksdienst zijn acties om hen te stimuleren, verdubbeld. Een eerste tevredenheidsenquête vond plaats in maart 2004 en gaf aanleiding tot verschillende maatregelen ter bevordering van het evenwicht tussen beroeps- en privéleven. Vijf waarden zijn onlosmakelijk verbonden met de cultuur van de Rijksdienst: fierheid,
betrokkenheid, vertrouwen, wederkerigheid en integriteit werden gehuldigd. Om die waarden te verspreiden en het gevoel van betrokkenheid bij de organisatie te versterken, werden die waarden in een handvest gegoten en gecommuniceerd aan het voltallige personeel via bedrijfstheatervoorstellingen. Dit jaar ging er ook veel aandacht uit naar ‘leadership’, essentieel om een organisatie naar nieuwe hoogten te leiden. Er werden nieuwe beheersorganen opgericht en elk lid van de Directieraad werd nog meer betrokken bij het beheer van de instelling. De loopbaanhervorming van de federale ambtenaren werd voortgezet voor de medewerkers van niveau B en C. Zij namen talrijk deel aan de competentiemetingen. De medewerkers van niveau 1, dat op 1 december niveau A werd, werden tijdens informatiesessies binnen de Rijksdienst ingelicht over de principes van hun nieuwe loopbaan. Er werd ook een beschrijving gemaakt van hun functies. Die beschrijving is een belangrijke stap die zal toelaten elke medewerker toe te wijzen aan de vakrichting die het meest strookt met zijn activiteiten.
13
TWEE PIJLERS VOOR EEN STEEDS BETERE DIENSTVERLENING AAN DE GEZINNEN: HET OPTIMALISEREN VAN DE WERKPROCESSEN EN HET INFORMEREN EN OPLEIDEN VAN DE MEDEWERKERS Het Departement Gezinnen staat voortdurend voor uitdagingen: het steeds groter aantal betalingsdossiers behandelen, de verbintenissen aangegaan in de bestuursovereenkomst realiseren en zo het kwaliteitsniveau blijven verbeteren. Die taak, die bemoeilijkt wordt door het blijvende personeelstekort, kon nogmaals tot een goed einde worden gebracht dankzij de persoonlijke inspanningen van alle medewerkers. In 2004 steeg het aantal gezinnen bediend door de Rijksdienst met 3167 eenheden, voornamelijk in de werknemersregeling en in de sector van de internationale overeenkomsten. De Rijksdienst betaalde meer dan 770 miljoen EUR aan 227.199 gezinnen. Om de reële werklast te meten, moet men echter ook rekening houden met het enorme verloop van de gezinnen, met 54.965 nieuwe aanvragen in 2004. Het Departement Gezinnen beheert dus in totaal 282.084 dossiers. De cijferdoelstellingen bepaald voor dit departement in de bestuursovereenkomst werden opnieuw ruimschoots gehaald. De Rijksdienst verzekert de gezinnen zo meer efficiënte betalingen, of het nu gaat om de verwerkingstermijn van nieuwe aanvragen of om de juistheid en stiptheid van de betalingen
14
zelf. Hij staat bovendien garant voor een snel antwoord op de vragen van de sociaal verzekerden en informeert hen op eigen initiatief over hun potentiële rechten. De Rijksdienst beheert elk jaar meer betalingsdossiers, met name omdat steeds meer autonome overheidsbedrijven en werkgevers uit de openbare sector de betaling van de gezinsbijslag voor hun personeelsleden aan de Rijksdienst toevertrouwen. Het project NORMA, dat werd opgestart in 2003, zal het mogelijk maken de dossiers te behandelen op basis van eenheidsprocedures en de dossierbeheerders optimaal bij te staan, met het verbeteren van de dienstverlening aan de gezinnen als finale doelstelling. Dit jaar werd de beschrijving van de verschillende fasen van de procedure om zich uit te spreken over het recht op kinderbijslag voltooid, wat een belangrijke stap vormt in de realisatie van het project. In 2004 heeft de Rijksdienst ook opleidingsen informatie-instrumenten ontwikkeld en ter beschikking gesteld van zijn personeel. Die instrumenten zullen geïntegreerd worden in het toekomstige Kenniscentrum, een van de objectieven van het Masterplan, dat het welzijn op het werk en de tevredenheid en de motivatie van de medewerkers wil versterken.
2004: EEN SLEUTELJAAR VOOR HET BEHEER VAN DE ELEKTRONISCHE GEGEVENSFLUXEN Na een observatie- en evaluatieperiode van de nieuw ingevoerde procedures, verving het Kadaster van de Kinderbijslag definitief de vroegere repertoria op 1 juli 2004. Het Kadaster omvat alle actoren van de regeling en stelt de elektronische fluxen ter beschikking van de dossierbeheerders. De eerste zes maanden na de invoering van het Kadaster hebben aangetoond dat het beantwoordt aan de specifieke noden van de sector en efficiënt zijn rol vervult in het dagelijkse dossierbeheer en als communicatieplatform voor gekwalificeerde informatie uit de overige sectoren van de sociale zekerheid. Na een eerder moeilijke start, werd het nieuwe systeem van elektronische kwartaalaangiften van werkgevers, DMFA, systematisch en automatisch geïmplementeerd in oktober 2004. De Rijksdienst heeft daartoe de gegevens afkomstig van de RSZ moeten structureren en de werkprocedures moeten aanpassen. De elektronische verwerking van essentiële informatie voor de betaling van de kinderbijslag biedt markante voordelen: het beheer wordt vereenvoudigd en gestandaardiseerd, de verkregen informatie is gekwalificeerd van aard en de vragen om informatie aan de werkgevers of de sociaal verzekerden worden tot een minimum beperkt. Om de kwaliteit van de gegevens te
verbeteren, heeft de Rijksdienst gevraagd om een verhoogde kwaliteitscontrole en om het geven van informatie aan de werkgevers. Voor de kinderbijslagfondsen voerde de Rijksdienst voorlopige beheersmaatregelen in om bepaalde onregelmatigheden te verhelpen.
Er werden nieuwe rechten op kinderbijslag gecreëerd, waaronder dat voor de jongeren die een beroepsopleiding volgen. De toekenningsvoorwaarden van andere, bestaande rechten op kinderbijslag werden versoepeld. Dat is bijvoorbeeld het geval bij het recht voor wezen.
Om de verbintenis die hij aanging in zijn overeenkomst te realiseren, heeft de Rijksdienst daarnaast een nieuw boekhoudplan opgesteld voor de kinderbijslagfondsen, van toepassing vanaf 1 januari 2005. Dat boekhoudplan is een onmisbaar instrument om de financiële gegevens op het niveau van de regeling te consolideren. Rekening houdend met de wijzigingen aangebracht aan de wet op de vzw’s, maakt het de financiële fluxen van de fondsen transparanter, draagt het bij tot de standaardisering en de kwaliteit van hun financiële verslagen, vergemakkelijkt het de consolidatie van de rekeningen (zowel wat betreft de kinderbijslagtransacties als wat betreft de beheerskosten) en zorgt het voor een geïntegreerde verwerking van de verkregen financiële gegevens.
Wat betreft de toekenning van sociale toeslagen voor langdurig werklozen, invaliden en gepensioneerden, werden verschillende verbeteringen en vereenvoudigingen aangebracht voor het in aanmerking nemen van de beroepsof vervangingsinkomsten, de plafonds die niet overschreden mogen worden en de betrokken gezinssituaties. De inkomensgrenzen voor jongeren met een leerovereenkomst, studenten en jonge werkzoekenden werden bovendien gekoppeld aan de index der consumptieprijzen, zodat ze beter afgestemd zijn op de kosten van het levensonderhoud.
JURIDISCHE OPLOSSINGEN VOOR EEN BILLIJKE EN NIET-DISCRIMINATOIRE TOEKENNING VAN DE KINDERBIJSLAG Overeenkomstig een voorstel van het Beheerscomité, werd het statuut van de wettelijke samenwonenden aangepast, zodat ze op het vlak van kinderbijslag voortaan gelijk behandeld worden als koppels die gehuwd zijn of een feitelijk gezin vormen.
De wetgever heeft ook een voorstel goedgekeurd van het Beheerscomité van de Rijksdienst dat een speciale code wil toekennen aan bepaalde sociale uitkeringen in geval van storting op een zichtrekening. Die wet beschermt de gezinsbijslag beduidend beter tegen beslag of overdracht als de bedragen op dergelijke rekening gestort worden.
HET CIV: ONMISBAAR VOOR DE ONTWIKKELING VAN EEN MODERNE DIENST MET EEN EFFICIËNTE DIENSTVERLENING AAN DE GEZINNEN Om de tussenkomst van de burger zoveel mogelijk te beperken bij de uitoefening van zijn rechten en het werk van de dossierbeheerders zoveel mogelijk te automatiseren, verbetert de Rijksdienst elk jaar zijn informaticaprogramma’s. In 2004 werd de opslagcapaciteit van de informaticastructuur opgedreven om de fluxen van de kwartaalaangiften van de werkgevers (DMFA) geautomatiseerd te kunnen verwerken. Ook het project Itinera werd verder ontwikkeld. Het ondersteunt de werkprocedures op informaticagebied. Die werkprocedures werden overigens herzien in het kader van het NORMA-project. Door de werkprocedures te automatiseren, verlicht de werklast van de dossierbeheerders en zou, op termijn, een beter beheer van de kennis, een automatische berekening van de gezinsbijslag en een maximale voorlichting van de sociaal verzekerde mogelijk moeten zijn. De sociaal verzekerde kan sinds dit jaar zelf het bedrag van de kinderbijslag berekenen waar hij recht op heeft. Dat kan hij op de website van de Rijksdienst die daarvoor een bijzonder gebruiksvriendelijke “rekenmachine” heeft ontworpen. De website is geconcipieerd rond de vragen die het meest gesteld worden en de thema’s die het meest aangesneden worden door de gezinnen. De site biedt de surfer een schat aan
15
aangepaste informatie, of het nu gaat om een leek of om een beroeps uit de sector. HET FCUD: NA REGEN KOMT ZONNESCHIJN Het FCUD kwam al zijn verbintenissen uit de bestuursovereenkomst volkomen na en verbeterde nog de kwaliteit van zijn dienstverlening. Op 16 juni 2004 oordeelde het Arbitragehof dat als het FCUD zijn tussenkomst in de opvangkosten van kinderen die recht geven op kinderbijslag stort aan de gezinnen, het handelt binnen het kader van zijn federale bevoegdheid. Dit jaar konden wij evenwel nog niet bepalen hoe we het huidige systeem van toekenning aan promotoren van opvangprojecten kunnen heroriënteren zodat het overeenstemt met de criteria van het Arbitragehof. Het Beheerscomité nam daarnaast maatregelen op het vlak van de werkingskosten en de loonlast om het structurele deficit van het Fonds te beperken. De financiële situatie van het Fonds is inderdaad weinig rooskleurig, vooral wegens de nietgecompenseerde opwaardering van de lonen van sommige personeelsleden in opvangprojecten als gevolg van de Copernicushervorming. De Programmawet van 27 december 2004, die 15 miljoen euro voorziet voor 2005, voorspelt echter een positieve evolutie van de situatie...
16
HET BEHEERSORGAAN Samenstelling van het Beheerscomité op 31 december 2004
VOORZITSTER Mevr. Bea CANTILLON
LEDEN
De h. Werner ABELSHAUSEN
Mevr. Anne-Marie DRIESKENS
Mevr. Dominique PLASMAN2
Mevr. Bernadette ADNET
De h. Christian FRANZEN
Mevr. Dominique REUNIS
Mevr. Erica BOLZONELLO
De h. Karel GHESQUIERE
De h. Gonzales STUBBE3
De h. Michel DELFORGE
Mevr. Jocelyne GILOT1
De h. Daniel VAN DAELE
Mevr. Esther DEMAN
Mevr. Kristien JESPERS
De h. Guy VANKRUNKELSVEN
De h. Luk DE VOS
De h. Jef MAES
Mevr. Ann VAN LAER4
Mevr. Greta D’HONDT
De h. Romain MAES
Mevr. Celien VANMOERKERKE5
REGERINGSCOMMISSARIS De h. Marc GOOSSENS REGERINGSCOMMISSARIS VAN BEGROTING De h. Eddy VAN DER MEERSCH ADMINISTRATEUR-GENERAAL De h. Johan VERSTRAETEN SECRETARIS De h. Bart LACHAERT COLLEGE VAN REVISOREN De h. Baudouin THEUNISSEN 1 Benoemd ter vervanging van mevr. Anny BRAUERS vanaf 4 maart 2004 2 Benoemd ter vervanging van mevr. Isabelle SIMONIS vanaf 24 juni 2004 3 Benoemd ter vervanging van de h. Alain ROGGEMAN vanaf 4 maart 2004
4 Benoemd ter vervanging van mevr. Maddie GEERTS vanaf 14 juli 2004
5 Benoemd ter vervanging van de h. Thierry AERTS vanaf 4 november 2004
17
DE PLAATS VAN DE RIJKSDIENST EN DE KINDERBIJSLAGFONDSEN IN DE SOCIALEZEKERHEIDSREGELING VOOR WERKNEMERS
����������������������������� ����������������������������� ������ �������������� ��������
����������������� ����������������
������
��������
����������������� �������������������� ���������� ���������������������������������� � ����������������������������������
�������������������������� ������������������������������������� ������������������������������� ������������ �������������������� �������� �����������������
��������� �������������������� �������� �����������������
������������������
19
HUMAN RESOURCES EN VORMING
Markant gegeven: Het HR Masterplan en de nieuwe loopbanen belangen alle medewerkers aan, en rijpen verder met de logische groeipijnen, maar ook met vruchtbare resultaten ...
1
HUMAN RESOURCES EN VORMING EEN TE KRAPPE PERSONEELSENVELOPPE… MET ALLE GEVOLGEN VAN DIEN… De bestuursovereenkomst geeft aan de instelling een grotere beheersautonomie en meer vrijheid bij de aanwending van de financiële middelen die hem ter beschikking worden gesteld. Daartegenover staat een grotere verantwoordelijkheid: de verplichting om meetbare doelstellingen te realiseren, zowel op het vlak van doeltreffendheid als van kwaliteit. Vanaf 2002, het eerste jaar van de bestuursovereenkomst, bleken de personeelskredieten toegekend aan de Rijksdienst helaas te krap voor een echt personeelsbeleid. Sinds dat jaar worden de personeelskredieten jaarlijks lineair bepaald door de Ministerraad, door de toepassing van een dubbele coëfficiënt op de kredieten van het voorgaande jaar: de index en het groeipercentage weerhouden door de regering in het stabiliteitspact. 2004 ontsnapte niet aan die regel. In het kader van de loopbaanhervorming, kunnen de ambtenaren van niveau B en niveau C voortaan niet alleen op basis van hun anciënniteit groeien in hun loopbaan maar ook door de verwerving van kennis, knowhow en vaardigheden, die toelaten hun functie naar behoren uit te oefenen. Zij kunnen aantonen dat
zij over die competenties beschikken door deel te nemen aan competentiemetingen (tests). Als zij daarvoor slagen, krijgen zij een jaarlijkse toelage. Die toelages werden een eerste keer betaald in september 2004, maar de bijkomende kredieten die de Rijksdienst daarvoor kreeg waren ontoereikend. De regering voegde bij de kredieten bekomen via de opgelegde berekening, slechts de helft van de bijkomende geschatte kost voor de toekenning van de competentietoelages aan de ambtenaren van niveau B en niveau C die slaagden voor de competentiemetingen, of 476.000 EUR. Er werd trouwens geen bijkomend budget voorzien om de kost te dekken van de hervorming van het management in de overheidsinstellingen, zoals vertaald op het niveau van de openbare instellingen voor sociale zekerheid. Met de personeelskredieten voor 2004, nl. 36.021.803 EUR, konden zo slechts 779 (voltijdse) eenheden gedekt worden, hetzij 65 eenheden minder dan de minimale personeelsformatie die in 1999 en 20011 erkend werd als absoluut noodzakelijk om de opdrachten 1
Het vast personeelskader van 31 augustus 1999 omvat 836 eenheden, waarbij nog 8 eenheden komen op grond van het koninklijk besluit van 13 maart 2001 (regelgeving voor grensarbeiders)
van toen uit te voeren. Welnu, sinds het afsluiten van de bestuursovereenkomst werden aan de Rijksdienst, wiens knowhow, expertise en kwaliteitsvolle dienstverlening aan de gezinnen voortdurend erkend worden, nieuwe opdrachten toevertrouwd (met name de betaling van de kinderbijslag aan het vastbenoemde personeel van de overheidsdiensten die erom vragen – of 721 nieuwe rechthebbenden – en aan de contractuele personeelsleden van de autonome overheidsbedrijven en de Nationale Loterij – nl. 4.148 nieuwe rechthebbenden), zonder dat daar extra middelen tegenover stonden. De combinatie van die twee elementen, een aanzienlijke toename van de opdrachten en de extreem rigide manier om de kredieten te bepalen - die de Rijksdienst overigens net als de andere openbare instellingen van sociale zekerheid ondergaat – maakten de personeelssituatie bijzonder precair. In 2004 werd de Rijksdienst, net als de voorgaande jaren, gedwongen zijn human resources zo efficiënt en zo effectief mogelijk in te zetten en een voorrangsorde te bepalen in de uitvoering van zijn opdrachten door zich te richten op de meest cruciale verbintenissen uit de bestuursovereenkomst. Hij wou dit nijpende
23
personeelstekort echter niet inroepen als excuus om het project “HR Masterplan” op een laag pitje te zetten. Dat project werd gelanceerd in 2003 en heeft tot doel het tevredenheidsgevoel van de medewerkers, hun welzijn op het werk en hun toewijding aan de gemeenschappelijke waarden te versterken. De dagelijkse uitdagingen waar de ambtenaren van de Rijksdienst voor staan om een kwaliteitsvolle dienstverlening te kunnen blijven bieden aan de gezinnen, maakten het onontbeerlijk dat de concepten ontwikkeld in 2003 in het kader van dat project omgezet werden in concrete acties als blijk van erkenning van hun inspanningen. HET HR MASTERPLAN GECONCRETISEERD… MEER LEVENSKWALITEIT VOOR DE MEDEWERKERS. “Elke vooruitgang geeft nieuwe hoop, opgehangen aan de oplossing van een nieuw probleem.” Cl. Levi-Strauss
In 2004 nam het HR Masterplan concrete vorm aan voor alle medewerkers door acties rond 5 prioritaire thema’s: cultuur en waarden, leadership, kennis, communicatie en motivatie. Die verschillende acties, gestoeld op de resultaten van een eerste tevredenheidsenquête, zijn een teken van de wil van de Rijksdienst om te evolueren naar meer dialoog, pro-activiteit en dynamisme door de medewerker centraal te zetten in de debatten.
24
Motivatie In maart 2004 vond een eerste tevredenheidsenquête plaats. De enquête, waaraan 71% van de medewerkers deelnamen, bracht een positieve dynamiek teweeg. De globale resultaten (gemiddeld tevredenheidscijfer = 70) werden meegedeeld en toegelicht voor alle medewerkers van de Rijksdienst. Ze werden diepgaand geanalyseerd en lagen aan de basis van concrete acties. Zo werden de regels inzake flexibele werktijden herzien om een beter evenwicht te bewerkstelligen tussen beroepsen privéleven. Daartoe werden verschillende maatregelen genomen: geleidelijke vermindering van de werktijd voor zwangere medewerksters, compensatie voor de medewerkers die een warme maaltijd nuttigen buiten de Rijksdienst en versoepeling van de regels inzake inhaalrust. Cultuur en waarden (fierheid, betrokkenheid, vertrouwen, wederkerigheid en integriteit) De vijf essentieel geachte waarden binnen de Rijksdienst, die in 2003 bepaald en gelinkt werden aan verwachte gedragspatronen, werden voorgesteld aan het voltallige personeel via bedrijfstheatervoorstellingen. Die voorstellingen waren een groot succes, zowel op het vlak van de participatie als wat betreft de tevredenheid over de inhoud van deze communicatieve actie. Er werd een handvest opgesteld, rondgedeeld en toegelicht voor elke medewerker. Het handvest vormt voortaan het unieke referentiepunt voor
gewenste gedragspatronen. Er werd rond de waarden ook een sensibiliserings-DVD gemaakt voor nieuwe medewerkers, die eveneens gebruikt kan worden om in bepaalde doelgroepen opnieuw rond het waardenthema te werken. Ook op onze website kregen onze waarden een plaats. Leadership In een moderne en dynamische organisatie moet de rol van de directieleden en het middenkader beter stroken met de vereisten en de doelstellingen van de opdracht. Daarom werd de rol van elk lid van de Directieraad herbekeken en werden er gedragsindicatoren aan gekoppeld. Met een moderne en dynamische werking van de Rijksdienst als doelstelling, werden nieuwe beheersorganen opgericht en werden hun werkingsprincipes, hun graad van autonomie, hun beslissingsmacht en hun interactie bepaald. Het gaat om volgende organen: • het Uitvoerend Comité, met als opdracht de visie- en strategiebepaling tot de sturing, opvolging en uitvoering, • het Expertcomité, met als opdracht de structurering, ontwikkeling en maximale verspreiding van de kennis, • het Programmacomité, met als opdracht de bepaling van projecten in lijn met de strategie
en hun coördinatie, opvolging en invoering, • de speciale adviseur van de administrateurgeneraal, die instaat voor het beheer van specifieke projecten in rechtstreeks contact met de administrateur-generaal, • het Management team, dat alle leden van de verschillende comités verzamelt en bijdraagt tot het globaal beheer van de Rijksdienst. Ten slotte wordt elk lid van de Directieraad in de uitvoering van zijn taken bijgestaan via een persoonlijke coaching door de administrateurgeneraal. Communicatie Enerzijds werden er snel een reeks maatregelen genomen met een rechtstreekse impact op het dagelijkse werk van de medewerkers en anderzijds werden de haalbaarheid en de voorwaarden van meer structurele veranderingen onderzocht. Concreet werden, in eerste instantie, op het huidige intranet links geplaatst die de medewerkers van de Rijksdienst rechtstreeks aanbelangen. Momenteel wordt het bestaande intranet volledig herdacht om het meer gebruiksvriendelijk en interactief te maken. Het concept van “hearings” werd ingevoerd. De bedoeling van die hearings is aan elke medewerker die daarom vraagt de mogelijkheid
te bieden een rechtstreeks onderhoud te hebben met de administrateur-generaal waarin hij vragen kan stellen, maar ook zijn mening kan uiten over de Rijksdienst en zijn werking in een geest van dialoog, wederzijds respect en vertrouwen, ongeacht de aangesneden thema’s. Anderzijds werd ook een meer informeel communicatiekanaal voorzien waardoor medewerkers bij collega’s die benoemd werden tot “roddelvangers”, terechtkunnen met vragen en eventuele bezorgdheden rond geruchten waarvan ze niet weten of ze gegrond, vervormd of zelfs puur uit de lucht gegrepen zijn. Die vragen worden dus voortaan beantwoord via dit kanaal, dat enerzijds de anonimiteit en anderzijds de complete betrouwbaarheid van de antwoorden waarborgt, en aldus geruchten de kop indrukt. Via die verschillende communicatiemiddelen, werkt de Rijksdienst een communicatiesysteem uit waarin elke medewerker makkelijk en snel toegang heeft tot correcte informatie over alle domeinen die hem aanbelangen. Kennis De werkgroep die zich boog over dat aspect van het HR Masterplan, werkte rond verschillende pistes die allemaal een platform boden voor een uitgebreid project met als doel elke medewerker systematisch en gemakkelijk toegang te verlenen tot de kennis die hij nodig heeft om de taken die hem werden toevertrouwd efficiënt uit te voeren.
Nadat eerst een inventaris werd gemaakt van de bestaande kennis en de reële behoeften van de toekomstige gebruikers werden bepaald aan de hand van interviews met 25 % van hen, wordt nu een kenniscentrum opgezet.
1
Momenteel wordt nagedacht over een strategie voor de toekenning van e-mailadressen, zodat dit communicatiekanaal bij de Rijksdienst zo doeltreffend mogelijk gebruikt wordt. Er werd een opleiding voor nieuwe medewerkers op poten gezet, zodat iedereen die een loopbaan begint bij de Rijksdienst eenzelfde basisopleiding geniet, die zijn integratie in de toegewezen dienst bevordert. De modules voor continue opleiding worden verder uitgewerkt. De bestaande modules worden geregeld bijgewerkt en zijn toegankelijk via het intranet. 2004, EEN (VERVOLG)VERHAAL VAN LOOPBANEN EN COMPETENTIES De in 2002 ingezette hervorming van de loopbanen van de federale ambtenaren werd dit jaar onverdroten voortgezet. Eind 2004 werd de eerste cyclus competentiemetingen voor ambtenaren van niveau B en C afgerond. In 2004 hebben bij de Rijksdienst 58 medewerkers van niveau B en 92 medewerkers van niveau C deelgenomen aan de vrijwillige periodieke competentiemetingen, onder de vorm van een postbakoefening, een gecertificeerde opleiding of een vaktechnische proef.
25
Een postbakoefening is een simulatieoefening die de competenties test inzake ‘het omgaan met informatie’ en ‘het omgaan met taken’. De gecertificeerde opleiding wordt georganiseerd door OFO en is een meerdaagse opleiding met betrekking tot de inhoud van de functie die wordt afgesloten met een certificatie-test. Voor sommige functiefamilies bestaat de competentiemeting uit een vaktechnische proef.
26
De medewerkers van de RKW behaalden in 2004 de volgende resultaten
Niveau B aantal deelnemers aantal geslaagden percentage geslaagden
50 25 50 %
gecertificeerde opleiding 1 1 100 %
91 67 73,63 %
3 3 100 %
postbakoefening
vaktechnische proef 7 7 100 %
Niveau C aantal deelnemers aantal geslaagden percentage geslaagden
/ / /
Het is de functiefamilie die met andere woorden bepalend is voor de inhoud van de competentiemeting. Een functiefamilie is een groep van functies die een gelijkaardig takenpakket hebben en gelijkaardige verantwoordelijkheden dragen; bijgevolg is een zelfde set van generieke competenties vereist en zijn de gedragsindicatoren voor deze competenties ook gelijkaardig.
Ter vergelijking geven wij ook de globale slaagpercentages binnen de federale overheid mee: over de periode 2003-2004 slaagde voor de postbakoefening binnen het niveau C globaal 75,35 %. Binnen het niveau B legde globaal 65,12 % de postbakoefening of de vaktechnische proef met succes af. Voor de gecertificeerde opleidingen slaagde binnen niveau B en C globaal 97 % van de deelnemers.
Het spreekt voor zich dat er niet per specifieke functie een meting ontwikkeld kan worden (omwille van de organisatorische haalbaarheid en om een uniforme moeilijkheidsgraad te garanderen).
Opvallende vaststelling is dat bij de RKW binnen het niveau B slechts de helft van de deelnemers slaagde voor de postbakoefening, wat aanzienlijk onder het algemeen gemiddelde ligt, terwijl het slaagpercentage voor de gecertificeerde opleidingen én de vaktechnische proef zowel binnen niveau B als niveau C 100 % bedraagt. De niet-geslaagden kregen de kans om deel te nemen aan een opleiding bij OFO rond “omgaan met taken en informatie”.
Per functiefamilie werd daarom door de FOD P&O een competentieprofiel opgesteld dat weergeeft welke de kritische competenties zijn om de betrokken functies met succes uit te oefenen. Daaraan werd een competentiemeting gekoppeld.
Het duidelijke onevenwicht tussen de slaagkansen bij de postbakoefening en bij de gecertificeerde opleiding en de vaktechnische proef is inmiddels ook de Minister van Ambtenarenzaken niet ontgaan. Via het ministerieel besluit van 25 februari 2005 betreffende de functiefamilies en de gecertificeerde opleidingen in de niveaus B en C, heeft hij inmiddels de gecertificeerde opleidingen voor een reeks functiefamilies uitgebreid. In de toekomst zal de postbakoefening met andere woorden vervangen worden door een gecertificeerde opleiding voor onder meer de volgende functiefamilies: onthaal, budgetbeheer, controle, paramedisch deskundige en sociaal deskundige. De Rijksdienst kan deze evolutie enkel toejuichen.
De hervorming van de loopbanen van het vroegere niveau 1 naar niveau A bleef daarnaast een van de prioriteiten van de Minister in 2004. Sinds 1 december 2004 vervangt het niveau A het niveau 1, op basis van het koninklijk besluit van 4 augustus 2004 betreffende de loopbaan van niveau A van het Rijkspersoneel. In het najaar van 2004 werden binnen de RKW informatiesessies belegd voor de medewerkers van niveau A, om de principes van de “nieuwe loopbaan niveau A”, de pijlers van de loopbaanverandering, de concrete veranderingen en de stappen in de transitie toe te lichten. In de loop van 2004 werden voorts de functiebeschrijvingen van de medewerkers van niveau A bij de Rijksdienst opgemaakt, in een eerste fase met het oog op de toewijzing van elk van deze functies aan een vakrichting. Een vakrichting is een groep van functies die behoren tot een bepaald expertise- en kennisdomein. Deze vakrichtingen zullen bepalend zijn voor de gecertificeerde opleidingen waaraan de medewerkers van niveau A zullen kunnen deelnemen. Deze gecertificeerde opleidingen zullen, net zoals voor de niveaus B en C, recht geven op een competentiepremie en/of een verhoging in weddenschaal wanneer deze met vrucht werd gevolgd.
vakrichting kan vijf klassen bevatten, die gaan van A1 tot A5. Elke functie zal volgens een objectieve methode worden “gewogen” en in een van de vijf klassen van een vakrichting worden ondergebracht.
1
De concrete invloed van de hervorming van de loopbanen in het niveau A zal echter pas in de periode 2005-2006 zichtbaar worden. De eerste lijst van gecertificeerde opleidingen zal immers ten vroegste vanaf de zomer van 2005 beschikbaar zijn, terwijl de organisatie van de eerste opleidingen wordt gepland vanaf de herfst van 2005. De volledige classificatie (of weging) van de functies zal slechts in het eerste trimester van 2006 beëindigd worden. De invoering van deze nieuwe loopbaan wordt bijgevolg ongetwijfeld een werk van lange adem, dat, samen met de in 2005 aangekondigde introductie van competentiemetingen binnen het niveau D, de komende jaren op het vlak van personeelsbeleid nog aanzienlijke inspanningen zal vergen.
Een volgende stap is de weging van de functies. Elke vakrichting wordt immers onderverdeeld in klassen. Een klasse groepeert de functies die een vergelijkbaar niveau van complexiteit, technische expertise en verantwoordelijkheid hebben. Elke
27
WETTEN, REGLEMENTEN EN GESCHILLEN
Markant gegeven: Het koninklijk besluit van 26 oktober 2004 vereenvoudigt, vanaf 1 januari 2005, aanzienlijk de berekening van de maximum toegelaten inkomens. Voortaan wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen beroeps- of vervangingsinkomen, maar wordt het globale gezinsinkomen in aanmerking genomen.
2
WETTEN, REGLEMENTEN EN GESCHILLEN 2004 KORT De eerste helft van 2004 heeft in de reglementering nauwelijks sporen nagelaten. De enige maatregel die in deze periode kan vermeld worden is de - sedert 2002 al aangekondigde - herziening van de forfaitaire indexering van de maximum toegelaten inkomens van jongeren met een leerovereenkomst, studenten en jonge werkzoekenden. In de tweede helft van 2004 werden wel een aantal eerder door de RKW gedane voorstellen gerealiseerd. De eerste wettelijke maatregel van 2004 is de programmawet van 9 juli 20041. De wet realiseert het van 2002 daterende voorstel van het Beheerscomité om op grond van de juridische situatie van wettelijk samenwonenden, ongeacht of ze al dan niet feitelijk samenwonen, een recht op kinderbijslag toe te kennen. Op die manier wordt elke discriminatie met gehuwden of personen die een feitelijk gezin vormen weggewerkt. Daarnaast bevat ze formele aanpassingen en technische correctiemaatregelen in de kinderbijslagreglementering, evenals een aantal administratieve maatregelen met betrekking tot de openbare instellingen van socialezekerheid. 1
Programmawet 9 juli 2004, BS 15 juli 2004.
De programmawet van 27 december 20042 is ambitieuzer. Met deze wet worden nieuwe rechten op kinderbijslag ingevoerd, zoals het recht uit hoofde van jongeren die een beroepsopleiding volgen. Ook worden een aantal bestaande rechten, bijvoorbeeld de wezenuitkeringen, aan soepeler toekenningsvoorwaarden onderworpen. Verder bevat deze wet regelgeving met technische, organisatorische en financiële gevolgen ten aanzien van de kinderbijslagfondsen. Ingevolge de nieuwe vzwwet worden tot slot een aantal bepalingen van de kinderbijslagwet die betrekking hebben op de statuten van de kinderbijslagfondsen, gewijzigd. Als belangrijke verwezenlijking op reglementaire basis dient de hervorming vermeld van het systeem van toekenning van de sociale toeslagen voor langdurig werklozen, invaliden en gepensioneerden. Tot slot zijn in andere domeinen een aantal wetswijzigingen doorgevoerd die een weerslag hadden op de toepassing van de kinderbijslagregeling. In de eerste plaats moet dan gedacht worden aan de invoering van een basisbankdienst. Op Europees vlak dient gewezen op de 2
Programmawet 27 december 2004, BS 31 december 2004.
uitbreiding van de Unie met de Baltische en midden-Europese staten, Malta en Cyprus en, in het verlengde daarvan, de uitbreiding van het toepassingsgebied van de Verordening 1408/71 inzake sociale zekerheid tot deze landen. 2004 NADER BEKEKEN De programmawet van 9 juli 2004 De bestuursovereenkomst van de Rijksdienst met een jaar verlengd
Op 1 januari 2002 hebben tien openbare instellingen van sociale zekerheid, waaronder de RKW, een eerste bestuursovereenkomst van drie jaar afgesloten. Vijf andere instellingen zijn pas in 2003 gestart. In hun verslag, uitgebracht in de loop van maart 2004, hebben de voogdijministers te kennen gegeven, zowel op inhoudelijk, budgettair als vormtechnisch vlak een verdere optimalisering na te streven van het managementsinstrument “bestuursovereenkomst”, en dit gedurende de verdere looptijd van het geheel van de vijftien bestuursovereenkomsten. Daarbij werd het opportuun geacht om pas in 2005 nieuwe overeenkomsten af te sluiten voor de 15 openbare instellingen van sociale zekerheid en dit met ingang van 1 januari 2006.
31
Om deze samenloop te kunnen realiseren wordt de duurtijd van de eerst afgesloten bestuursovereenkomsten, met aanvang op 1 januari 2002, verlengd van drie tot vier jaar3. Vermits deze wijziging in werking treedt op 31 december 20044, wordt de bestuursovereenkomst van de Rijksdienst vanaf die datum met een jaar verlengd en zal ze bijgevolg pas aflopen op 31 december 2005. De wettelijke samenwoning: een nieuwe grondslag voor het recht op kinderbijslag
Sedert 1 januari 2000 kunnen twee ongehuwde of niet door een andere wettelijke samenwoning gebonden personen, een verklaring van “wettelijke samenwoning”5 afleggen voor de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeenschappelijke woonplaats. De wettelijke samenwoning verleent de betrokkenen een beperkt statuut op burgerrechtelijk vlak. Dit juridisch kader voorziet enerzijds het recht op bescherming van de gemeenschappelijke woning en anderzijds de plicht tot evenredige bijdrage in de lasten van het samenwonen en tot het gezamenlijk instaan voor de schulden door een van de samenwonenden aangegaan ten behoeve van het huishouden of 3
Art. 112, Programmawet 9 juli 2004.
4
Art. 116, Programmawet 9 juli 2004.
5
Beter bekend onder de benaming van het oorspronkelijke voorstel “samenlevingscontract”.
32
voor de opvoeding van de kinderen. In tegenstelling tot het huwelijk is wettelijke samenwoning ook mogelijk zonder dat de betrokken personen daadwerkelijk samenwonen en kan er op elk moment een einde aan gemaakt worden in onderlinge overeenstemming of door een verklaring aan de ambtenaar van de burgerlijke stand. De invoering van het statuut van “wettelijke samenwoning” heeft logischerwijze aanleiding gegeven tot discussies over mogelijke discriminaties tussen huwelijk, feitelijk gezin en wettelijke samenwoning wat betreft het recht op kinderbijslag. Daarom heeft het Beheerscomité van de RKW in 2002 aan de toenmalige Minister van Sociale Zaken en Pensioenen, de heer Frank Vandenbroucke, het voorstel gedaan om de rechten op kinderbijslag van wettelijk samenwonenden gelijk te stellen met die van gehuwden. Bedoeling van dit voorstel was om, naast het huwelijk en de vorming van een feitelijk gezin, de wettelijke samenwoning in aanmerking te nemen als grondslag om een recht op kinderbijslag te openen. In de nieuwe regeling6 krijgen personen met het statuut van (voormalig) wettelijk 6
Art. 152, Programmawet 9 juli 2004.
samenwonenden in hoofdzaak dezelfde behandeling als gehuwde en gescheiden koppels. Samengevat zal een werknemer, gebonden of gebonden geweest door het statuut van wettelijke samenwoning, voortaan ook een recht kunnen openen voor een kind van: - de wettelijk samenwonende, ongeacht of het al dan niet aanwezig is in zijn gezin; - de voormalig wettelijk samenwonende, wanneer het aanwezig is in zijn gezin. Technische correctiemaatregel in de samenloopregeling
Groot- en overgrootouders kunnen een recht op kinderbijslag openen voor hun klein- en achterkleinkinderen die deel uitmaken van hetzelfde gezin. Zij behouden dit recht wanneer (een van) deze kinderen in een instelling geplaatst word(t)en. In tegenstelling tot de administratieve interpretatie, volgens welke het recht reeds geopend moest zijn voor de plaatsing, was het Hof van Cassatie7 van oordeel dat het recht op kinderbijslag bestond, ongeacht of de plaatsing gebeurde voor of na de datum waarop de grootof overgrootouders voldeden aan de voorwaarden om een recht op kinderbijslag te openen. 7
Cass. AR S. 01. 0007. N., 12 november 2001, onuitgegeven.
Ingevolge deze rechtspraak voorzag de programmawet (I) van 24 december 2002, vanaf 1 januari 2003, het recht van groot- en overgrootouders voor hun in een instelling geplaatste klein- en achterkleinkinderen, op voorwaarde dat deze onmiddellijk vóór de plaatsing deel uitmaakten van hetzelfde gezin. De aanpassing had echter tot gevolg dat een groot- of overgrootouder automatisch een recht op kinderbijslag opende voor het kind dat vanuit zijn/haar gezin in een instelling geplaatst werd, ook al was een ouder van het kind rechthebbende vóór de plaatsing. 8
Dit ongewenste effect wordt weggewerkt door een technische aanpassing van artikel 64, § 2, A, 1°, KBW dat de bedoelde samenloop tussen het recht van een ouder en dat van een grootouder regelt9. De programmawet van 27 december 2004 Uitbreiding van de voorwaarden waaronder sommige rechten op kinderbijslag worden toegekend Verhoogde wezenbijslag na ontbinding van een nieuw huwelijk of feitelijk gezin
Wanneer een van de ouders overleden is kan de 8
Art. 51, § 3, 3°, tweede zin, KBW.
9
Art. 153, Programmawet 9 juli 2004.
wees aanspraak maken op verhoogde wezenbijslag. Het recht op deze bijslag gaat evenwel verloren wanneer de overlevende ouder opnieuw huwt of een feitelijk gezin vormt met een persoon die geen bloed- of aanverwant is tot en met de derde graad. De kinderbijslagreglementering voorzag tenslotte dat de verhoogde wezenbijslag opnieuw kon worden toegekend hetzij vanaf de gerechtelijke beschikking die het echtpaar een afzonderlijke verblijfplaats aanduidt, in geval van ontbinding van het huwelijk, hetzij onmiddellijk, in geval van stopzetting van het feitelijk gezin10. Het Arbitragehof was evenwel van oordeel dat de laatstgenoemde voorwaarde in strijd is met het gelijkheidsbeginsel aangezien het recht op verhoogde wezenbijslag onmiddellijk opnieuw wordt toegekend bij ontbinding van het feitelijk gezin dat de overlevende ouder opnieuw gevormd had, terwijl het, bij een nieuw huwelijk van de overlevende ouder, pas opnieuw wordt toegekend na een scheiding van tafel en bed of na een feitelijke scheiding, bekrachtigd door een vonnis. 11
Rekening houdend met het arrest van het Arbitragehof, heeft de programmawet van 27 december 200412, met terugwerkende kracht tot 1 oktober 1999, eenzelfde tijdstip ingevoerd
waarop de verhoogde wezenbijslag opnieuw wordt toegekend, ongeacht of een einde werd gesteld aan een nieuw huwelijk of aan een feitelijk gezin. Voortaan wordt de verhoogde wezenbijslag opnieuw toegekend wanneer de overlevende ouder niet meer samenwoont met de echtgenoot waarmee een nieuw huwelijk was aangegaan of met de persoon met wie een feitelijk gezin gevormd werd. De feitelijke scheiding moet blijken uit de afzonderlijke hoofdverblijfplaats van de ex-partners in de zin van de Rijksregisterwet of, bij gebreke hieraan of strijdigheid, uit andere officiële documenten. De nieuwe bepaling geldt voor het recht op de verhoogde wezenbijslag van wezen van werknemers en gehandicapte rechthebbenden13 en voor de hoedanigheid van rechthebbende van gerechtigden op een overlevingspensioen14 en van de overlevende echtgenoot van de rechthebbendestudent15. Recht op kinderbijslag voor een geplaatst kind uit hoofde van de persoon die een overlevingsuitkering ontvangt
De persoon die recht heeft op een overlevingspensioen, kan een recht op kinderbijslag openen voor een kind dat deel uitmaakt van zijn of haar gezin.
10
Art. 56bis, §§ 1 en 2, KBW.
11
Arbitragehof nr. 159/2003, 10 december 2003,
13
Art. 56quinquies, § 2, derde lid, KBW.
BS 17 februari 2004.
14
Art. 56quater, eerste lid, 3°, KBW.
Artikelen 36 t.e.m. 38, Programmawet 27 december 2004
15
Art. 56sexies, § 2, KBW.
12
2
33
In afwijking van deze algemene voorwaarde wordt, vanaf 1 januari 2005, het recht op kinderbijslag ook toegekend wanneer het kind in een instelling geplaatst is, op voorwaarde dat het onmiddellijk vóór de plaatsing tot het gezin van de gerechtigde op een overlevingspensioen behoorde16. Aldus wordt voor deze categorie eenzelfde voordeel ingevoerd als in het verleden reeds gebeurd is voor o.a. grootouders en gehandicapte rechthebbenden. De voorwaarde van vijf jaar verblijf in België en het Herziene Sociaal Handvest
De student kan rechthebbende zijn voor zijn kinderen wanneer hij, voorafgaand aan zijn aanvraag, vijf jaar in België verbleven heeft. Hetzelfde geldt voor de aanvrager van gewaarborgde gezinsbijslag. Onderdanen van Staten die het Europees Sociaal Handvest hebben ondertekend worden evenwel vrijgesteld van deze voorwaarde. De voormelde internationale norm is aangevuld met het Herziene Sociaal Handvest dat het toepassingsgebied van het Europees Sociaal Handvest uitbreidt tot onderdanen van de landen die in 2004 tot de Europese Unie zijn toegetreden. De uitzonderingen op de voormelde
verblijfsvoorwaarde worden dan ook aangevuld met een verwijzing naar de onderdanen van een Staat die het Herziene Europees Sociaal Handvest ondertekend heeft17. Jongeren die een beroepsopleiding volgen
Een artikel 56duodecies wordt in de Kinderbijslagwet Werknemers ingevoerd18. Op grond van deze nieuwe bepaling en voor zover voor het rechtgevend kind geen ander recht bestaat, kan de jongere die verbonden is door een overeenkomst voor beroepsopleiding in een onderneming, zoals gereglementeerd door de gemeenschappen en de gewesten, een recht op kinderbijslag openen. Vermits de bedoelde personen niet onderworpen zijn aan de socialezekerheidsregeling konden zij totnogtoe geen recht openen voor hun kinderen. De financiële voordelen die uit een dergelijke opleiding voortvloeien werden daarentegen wel in aanmerking genomen als gezinsinkomen voor de toekenning van de sociale bijslagen of als bezoldiging voor de berekening van het maximum toegelaten bedrag in hoofde van de jongere als rechtgevend kind. De Rijksdienst was al langer van mening dat de hoedanigheid van rechthebbende aan deze jongeren moest toegekend worden wanneer hen een productiviteitspremie, zoals een loon, werd uitgekeerd. 17
16
34
Artikelen 39 en 46, Programmawet 27 december 2004.
Artikelen 40, 45 en 46, Programmawet 27 december 2004.
Artikelen 41 en 46, Programmawet 27 december 2004.
18
Omwille van de coherentie hebben deze jongeren voortaan, op wettelijke basis, recht op kinderbijslag voor hun kinderen wanneer ze verbonden zijn door een overeenkomst voor beroepsopleiding in een onderneming, zoals gereglementeerd door de gemeenschappen en de gewesten. Om de feitelijke toekenning van dergelijke rechten in het verleden te regulariseren, geldt de maatregel met terugwerkende kracht vanaf 1 oktober 1999. Het recht kan evenwel pas ingeroepen worden wanneer geen ander recht kan gevestigd worden noch in het stelsel van de werknemers noch in dat van de zelfstandigen. In dat geval is de RKW bevoegd voor de uitbetaling19. Het rechtgevend kind dat zelf bijslagtrekkende is
Het rechtgevend kind dat ontvoogd is of de leeftijd van 16 jaar heeft bereikt kan bijslagtrekkende zijn voor zichzelf. Tot nog toe was hierbij vereist dat het kind een andere hoofdverblijfplaats, in de zin van het Rijksregister, had dan elke andere mogelijke bijslagtrekkende. De programmawet versoepelt, vanaf 1 januari 2005, laatstgenoemde voorwaarde. Wanneer het kind volgens het Rijksregister geen afzonderlijke woonplaats heeft, volstaat een afzonderlijke verblijfplaats die bewezen wordt aan de hand van officiële documenten20. 19
Art. 101, derde lid, 1°, KBW.
20
Artikelen 42 en 46, Programmawet 27 december 2004.
De minder strenge bewijslast inzake de afzonderlijke verblijfplaats was al voorzien in het kader van de groepering van de kinderen en met betrekking tot het recht op kinderbijslag uit hoofde van een persoon waarmee een feitelijk gezin wordt gevormd. Huispersoneel
Personen die als huispersoneel tewerkgesteld zijn, kunnen een recht op kinderbijslag openen wanneer geen ander recht kan vastgesteld worden op grond van een Belgische of buitenlandse reglementering of krachtens regelen van toepassing op het personeel van een internationale instelling. De kinderbijslagreglementering voorzag echter niets met betrekking tot het residuaire recht van het gewezen huispersoneel. Daarom voert de programmawet, vanaf 1 januari 2005, eveneens een recht op kinderbijslag in voor het huispersoneel dat zich in een gelijkgestelde of toekenningssituatie bevindt (werklozen, zieken, gepensioneerden…)21. De nieuwe regeling geldt evenwel niet wanneer het gaat om wezenbijslag of om het recht op kinderbijslag van de rechthebbende met een overlevingspensioen.
Vormelijke aanpassingen Met arbeidsdagen gelijkgestelde periodes
Adoptieverlof in het kader van de DMFAwetgeving
Artikel 53, § 1, Kinderbijslagwet Werknemers, bevat een opsomming van situaties die gelijk gesteld worden met effectieve arbeid. Zo worden ook de dagen waarop de werknemer het recht heeft om afwezig te zijn van het werk naar aanleiding van de geboorte van zijn kind of omwille van de adoptie van een kind, als werkelijke arbeidsdagen beschouwd.
Om te voldoen aan de DMFA-wetgeving tot eenvormige definiëring van begrippen met betrekking tot arbeidstijdgegevens ten behoeve van de sociale zekerheid, wordt voortaan als gelijkgestelde periode verwezen naar het eenvormige begrip “adoptieverlof” in plaats van naar de verschillende wetgevingen die de afwezigheid op het werk omwille van adoptie van een kind regelen.
Deze bepaling wordt, met ingang van 1 januari 2003, op twee punten gewijzigd of aangevuld22.
Technische, organisatorische of financiële maatregelen
Verschillende vormen van vaderschapsverlof
Statuten van de vrije kinderbijslagfondsen
Naast het “gewone” vaderschapsverlof dat de vader toelaat om, binnen 30 dagen na de bevalling, gedurende 10 dagen afwezig te zijn op het werk23, wordt voortaan ook het specifieke vaderschapsverlof bij overlijden of opname van de moeder in een ziekenhuis24 als een met arbeid gelijkgestelde periode beschouwd.
2
De bestaande vzw-wet van 27 juni 1921 werd in 2002 fundamenteel gewijzigd25. Bedoeling was het beheer van de vzw’s doorzichtiger en professioneler te maken zonder afbreuk te doen aan het recht van vereniging. De hervorming heeft belangrijke gevolgen voor de kinderbijslagfondsen aangezien deze verplicht moeten opgericht worden in - Wet 2 mei 2002 betreffende de verenigingen zonder
25 22
Artikel 12, Programmawet 27 december 2004
winstoogmerk, de internationale verenigingen zonder
23
Het vaderschapsverlof bedoeld in de wet van 3 juli 1978
winstoogmerk en de stichtingen;
betreffende de arbeidsovereenkomsten en in de wet van 1
21
Artikelen 44 en 46, Programmawet 27 december 2004.
24
- Wet 16 januari 2003 tot oprichting van een Kruispuntbank van
april 1936 op de arbeidsovereenkomsten wegens dienst op
Ondernemingen, tot modernisering van het handelsregister,
binnenschepen.
tot oprichting van erkende ondernemingsloketten en houdende
Het vaderschapsverlof bedoeld in de arbeidswet van 16 maart 1971.
diverse bepalingen.
35
de vorm van een vzw. Daarnaast bevat de Kinderbijslagwet Werknemers bepalingen die de organisatie en de werking van de fondsen regelen en die een uitzondering vormen op de vzw-wet of deze aanvullen. De artikelen 22 tot en met 30 van de programmawet hebben de betrokken bepalingen dan ook geactualiseerd. De afwijkingen op de algemene vzw-reglementering betreffen o.m. het lidmaatschap van de algemene vergadering van alle werkgevers en de ermee samenhangende rechten, de procedure voor de oproeping van de leden voor de algemene vergadering, het stemrecht, de bekendmaking van de statuten en het voeren van een boekhouding. De inwerkingtreding van de gewijzigde vzw-wet is fasegewijs doorgevoerd met aanvang vanaf 1 juli 200326 . Voor de verenigingen die vóór 1 januari 2004 rechtspersoonlijkheid verwierven werd uitstel van toepassing verleend tot 31 december 200527. 26
KB 2 april 2003 tot vaststelling van de termijnen voor de inwerkingtreding van de bepalingen van de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstgevend doel en aan de instellingen van
Het brevet van rechthebbende
Tot nog toe moest het model van het brevet van rechthebbende bij koninklijk besluit worden vastgesteld. De programmawet versoepelt deze procedure in die zin dat de Koning enkel nog dient te bepalen welke gegevens het brevet moet bevatten28. Besparing op de werkingskosten van de vrije kinderbijslagfondsen
De maatregel beoogt voor het dienstjaar 2005 een besparing van 1 miljoen euro op het vaste bedrag van de toelagen voor administratiekosten, verschuldigd aan de vrije kinderbijslagfondsen. De vermindering wordt proportioneel verdeeld onder de fondsen in verhouding tot het aandeel waarop ze recht hebben. 29
Bijkomende financiële middelen voor het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten
Voor het dienstjaar 2005 wordt aan het Fonds, naast de opbrengst van de socialezekerheidsbijdragen van 0,05 %, een bedrag van 15 miljoen euro uitgekeerd ten laste van het globaal beheer30.
openbaar nut rechtspersoonlijkheid wordt verleend, zoals gewijzigd bij de Wet van 2 mei 2002 betreffende de vzw’s, de internationale vzw’s en de stichtingen en bij de Wet van 16 januari 2003 tot oprichting van handelsregister, tot oprichting van moderne ondernemingsloketten en
36
Sociale toeslagen en de inkomensvoorwaarden Werklozen die langer dan zes maand werkloos zijn, invaliden en gepensioneerden hebben recht op een sociale bijslag wanneer, naast voorwaarden inzake de gezinssamenstelling, bepaalde inkomensvoorwaarden voldaan zijn. De bestaande regeling31 maakt, bij de berekening van het gezinsinkomen, een onderscheid tussen beroeps- en vervangingsinkomens. Een beroepsactiviteit kan zowel een werknemers- (of gelijkgestelde) als een zelfstandige activiteit zijn. Afhankelijk van de gezinssituatie mogen, hetzij de echtgeno(o)t(e) van de rechthebbende of de persoon waarmee deze een feitelijk gezin vormt, hetzij de gewezen echtgeno(o)t(e) of de ouder-bijslagtrekkende die niet meer met de rechthebbende samenwoont, geen beroepsactiviteit uitoefenen. Een deeltijdse tewerkstelling is wel toegelaten. De rechthebbende zelf mag een beroepsactiviteit uitoefenen die toegelaten is door de socialezekerheidssector waaronder hij ressorteert, bijvoorbeeld de ziekteverzekering. Algemeen moeten als vervangingsinkomens worden beschouwd alle uitkeringen, toegekend
een Kruispuntbank van Ondernemingen, tot modernisering van het
27
DE REGLEMENTAIRE BESLUITEN
houdende diverse bepalingen, BS 6 juni 2003.
28
Artikel 43, Programmawet 27 december 2004.
KB 8 december 2004 houdende wijziging van het KB van 2 april
29
Artikel 47, Programmawet 27 december 2004.
2003, BS 15 december 2004.
30
Artikel 48, Programmawet 27 december 2004.
31
KB 12 april 1984 tot uitvoering van de artikelen 42bis en 56, § 2, SWKL.
op grond van Belgische of buitenlandse wets- of reglementsbepalingen. Hierop bestaan een tiental uitzonderingen, waaronder gezinsbijslag. De rechthebbende en de echtgeno(o)t(e) of persoon met wie een feitelijk gezin gevormd wordt, mogen samen geen vervangingsinkomen genieten dat een bepaald bedrag32 overschrijdt. Het koninklijk besluit van 26 oktober 200433 vereenvoudigt, vanaf 1 januari 2005, aanzienlijk de berekening van de maximum toegelaten inkomens. Voortaan wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen beroeps- of vervangingsinkomen, maar wordt het globale gezinsinkomen in aanmerking genomen. Wanneer de rechthebbende samenwoont met zijn/haar echtgeno(o)t(e) of een feitelijk gezin vormt, worden de inkomsten van beide partners samengeteld, ongeacht of het gaat om inkomsten uit een beroepsactiviteit dan wel om vervangingsinkomens. Die gezamenlijke inkomsten mogen een nieuw vastgesteld plafond34 niet overschrijden. De beroepsactiviteit van de echtgenoot/partner is op zich dus geen beletsel meer voor de toekenning van het sociale supplement. De eventueel genoten beroeps- of vervangingsinkomens van de rechthebbende die
alleen woont met een of meer kinderen, worden eveneens samengeteld en onderworpen aan een nieuwe inkomensgrens35. Dezelfde inkomensgrens van de gezamenlijke beroeps- en vervangingsinkomsten geldt voor de bijslagtrekkende ouder die gescheiden is of leeft van de echtgenoot-rechthebbende of vroegere partner-rechthebbende ouder. De definitie van vervangingsinkomens blijft ongewijzigd, maar de uitzonderingen worden beperkt tot gezinsbijslag en tegemoetkomingen voor hulp aan derden. Indexering De in 2002 al aangekondigde herziening van de forfaitaire indexering van de maximum toegelaten inkomens van jongeren met een leerovereenkomst, studenten en jonge werkzoekenden is dit jaar doorgevoerd36. Deze bedragen zijn voortaan onderworpen aan het algemene indexeringssysteem van automatische koppeling aan de index van de consumptieprijzen met de bedoeling beter aan te sluiten bij de evolutie van de kosten van het levensonderhoud.
32
1.672,38 EUR per maand op 1 oktober 2004.
35
1.672,38 EUR per maand op 1 januari 2005.
33
KB 26 oktober 2004 tot uitvoering van de artikelen 42bis en 56,
36
KB 29 februari 2004 houdende wijziging van de modaliteiten
34
§ 2, SWKL, BS 24 november 2004.
van de indexering van de toegelaten inkomensgrenzen ter
1.930,21 EUR per maand op 1 januari 2005.
uitvoering van artikel 62, §§ 2, 3 en 5, SWKL, BS 18 mei 2004.
De maatregel is in principe van kracht vanaf 18 mei 2004, maar de bestaande inkomensgrenzen blijven van toepassing tot de eerstvolgende indexering van de sociale prestaties d.w.z. tot 1 oktober 2004.
2
ANDERE REGLEMENTERINGEN MET GEVOLGEN VOOR HET RECHT OP KINDERBIJSLAG Geen beslag of overdracht van gezinsbijslag meer na creditering op een zichtrekening Sedert 1 januari 2003 is de postassignatie afgeschaft en kan alleen nog gezinsbijslag betaald worden door middel van een circulaire cheque of via een zichtrekening. De betaling op een zichtrekening is de veiligste en goedkoopste betalingswijze. Omdat juist de meest kwetsbare groepen in de samenleving vaak moeilijk een zichtrekening konden openen, werd op 1 september 2003 een basisbankdienst ingevoerd: elke consument heeft het recht over een zichtrekening te beschikken waarmee een aantal basisverrichtingen kunnen worden uitgevoerd. De betaling op een zichtrekening had echter als nadeel dat gestorte geldsommen, zoals gezinsbijslagen, in beslag konden worden genomen. Sociale uitkeringen worden namelijk beschermd tegen overdracht of beslag, maar ze verliezen deze bescherming na creditering op een rekening omdat ze niet meer als zodanig kunnen geïdentificeerd
37
worden. De RKW heeft dan ook het voortouw genomen in het onderzoek naar de mogelijkheid om, voor bepaalde categorieën van sociaal verzekerden, een “sociale rekening” te openen. Op deze rekening zou de gezinsbijslag kunnen gestort worden die dan gedurende 30 dagen zou beschermd zijn tegen overdracht of beslag. Dit initiatief is uiteindelijk uitgemond in een wettelijke regeling met een algemenere draagwijdte: de bescherming geldt voor alle sociale uitkeringen die niet vatbaar zijn voor beslag of overdracht en ten aanzien van alle consumenten37. De wet zal in werking treden op een nog nader te bepalen datum. Ook zullen binnen de socialezekerheidssector codes worden uitgewerkt om te worden toegekend aan de verschillende sociale prestaties bij storting op een rekening. Dit coderingssysteem zal bij koninklijk besluit worden vastgelegd. De wet vergroot dus aanzienlijk de bescherming van de gezinsbijslag tegen beslag of overdracht bij creditering op een zichtrekening. De Rijksdienst zal dan ook een informatiecampagne
lanceren om de gezinnen te wijzen op de voordelen inzake veiligheid en efficiëntie van de betaling van gezinsbijslag door middel van een zichtrekening.
tijdens de wachttijd.
Schorsing van de wachttijd
Toetreding van tien nieuwe lidstaten tot de EU - Uitbreiding van Verordening 1408/71
De schoolverlater die zich inschrijft als werkzoekende kan, gedurende de wachttijd opgelegd door de werkloosheidsreglementering, nog rechtgevend zijn op kinderbijslag. Het Werkloosheidsbesluit38 bepaalt echter dat de wachttijd kan geschorst worden wegens onbeschikbaarheid voor de arbeidsmarkt, in geval van ziekte of bevallingsrust. In dat geval wordt de toekenningsperiode voor het recht op kinderbijslag eveneens geschorst39. Sedert 23 maart 2004 wordt de periode van bevallingsrust evenwel meegeteld voor het vervullen van de wachttijd40. Hieruit volgt dat ook het recht op kinderbijslag niet meer verloren gaat voor de periode van bevallingsrust
REGELGEVING MET EEN INTERNATIONALE DIMENSIE
In december 2002 werden de toetredingsonderhandelingen tussen de Europese Unie en tien kandidaat-lidstaten afgerond en op 1 mei 2004 traden Hongarije, Polen, Tsjechië, Slovenië, Slowakije, Estland, Letland, Litouwen, Malta en Cyprus effectief toe tot de Europese Unie41. Hiermee is het volledige ‘acquis communautaire’ inzake de coördinatie van de sociale zekerheid, m.a.w. de bepalingen van de Verordeningen nrs. 1408/71 en 574/72, de Besluiten van de Administratieve Commissie voor migrerende werknemers, de rechtspraak van het Hof van Justitie, enz., op deze landen integraal van toepassing vanaf 1 mei 2004. Concreet betekent dit dat aldus Belgische kinderbijslag kan worden betaald voor bv. de in Polen door hun moeder opgevoede kinderen
38
Art. 36, KB 25 november 1991 houdende de werkloosheidsreglementering, BS 31 december 1991.
37
Wet 14 juni 2004 betreffende de onvatbaarheid voor beslag en
39
de onoverdraagbaarheid van de bedragen waarvan sprake is in de artikelen1409, 1409bis en 1410
38
Art. 4, § 1, KB 12 augustus 1985 tot uitvoering van artikel 62, § 5, SWKL.
41
Akte betreffende de toetredingsvoorwaarden en de aanpassing
Art. 2, KB 16 februari 2004 tot wijziging van de artikelen 35,
van de Verdragen waarop de Europese Unie is gegrond –
van het Gerechtelijk Wetboek wanneer die bedragen op een
36 en 42 van het koninklijk besluit van 25 november 1991
Athene, 16 april 2003; PB. L nr. 236 van 23 september 2003.
zichtrekening gecrediteerd zijn, BS 2 juli 2004.
houdende de werkloosheidsreglementering, BS 23 maart 2004.
40
van een legaal in België verblijvende Poolse werknemer. GESCHILLEN – DE GERECHTELIJKE DIMENSIE Gerechtelijke procedures: een belangrijke kwaliteitstoets De RKW heeft als prioritaire opdracht een stipte en correcte betaling van de gezinsbijslag aan de gezinnen, te meer daar het vaak gaat om zeer behartigenswaardige categorieën van gezinnen. Er van uitgaande dat de gezinsbijslag voor de betrokken gezinnen een substantieel onderdeel vormt van hun inkomen, hecht de Rijksdienst het allergrootste belang aan een snelle vaststelling van het recht en een stipte en ononderbroken uitbetaling van de bijslag. Niettemin leidt de veelvuldige interactie tussen de verschillende actoren in het proces van de toekenning van de gezinsbijslag, ondanks het maximaal inbouwen van waarborgen voor een zorgvuldig beheer van de betaaldossiers, in een relatief beperkt aantal gevallen tot situaties waarin deze bijslag ten onrechte wordt uitbetaald. De persoon die gezinsbijslag ontvangt zonder er recht op te hebben, moet deze bijslag dan ook terugbetalen. Een actieve opvolging van de terugvorderingsdossiers houdt rekening met de regels en procedures terzake. Het spreekt echter voor
zich dat bij elke terugvorderingsprocedure nauwlettend rekening wordt gehouden met de behartigenswaardige situatie van betrokkenen. In dit kader beschikt het Beheerscomité van de RKW over de mogelijkheid om van verdere invordering van de onverschuldigd betaalde bijslag af te zien. Het betreft schuldvorderingen waarvoor de terugvordering sociaal niet aangewezen is, ofwel al te onzeker of te bezwarend is in verhouding tot het bedrag ervan. In de mate dat het gaat om onrechtmatige betalingen die betrekking hebben op het globaal beheer, worden ze ten laste gelegd van het reservefonds. Dit fonds kan eveneens worden aangewend tot dekking van bijslagen die om technische (bv. de debiteur is spoorloos verdwenen), of om juridische redenen (verjaring of omdat de schuldenaar is overleden vóór de betekening van het debet), niet kunnen worden teruggevorderd. Het Handvest van de sociaal verzekerde biedt tevens de mogelijkheid om de sociaal verzekerden kwijtschelding van hun schuld te verlenen. Opdat zou kunnen ingegaan worden op de vraag van de sociaal verzekerde, dient deze te goeder trouw te zijn en dient zijn of haar financiële situatie een duurzaam onzeker karakter te hebben. Naargelang van het bedrag van de inkomsten kan volledig of gedeeltelijk afgezien worden van de terugvordering.
Wanneer de gezinnen het ten gronde oneens zijn met de door de RKW genomen beslissing omtrent hun rechten op gezinsbijslag kunnen zij hun grieven kosteloos, behoudens tergend en roekeloos geding, voorleggen aan de arbeidsrechtbanken.
2
De RKW is soms ook zelf gedwongen de stap naar een gerechtelijke procedure te zetten, zo er geen andere weg meer overblijft voor de recuperatie van de bijslag waarop de schuldenaar geen recht heeft en deze elke vrijwillige medewerking tot terugbetaling weigert. Hierna wordt even dieper ingegaan op de verdediging in rechte eensdeels en de gerechtelijke terugvordering anderdeels. Het gezin in het verweer - de verdediging in rechte De beroepen die tegen de RKW worden ingesteld, beogen doorgaans de herziening van een beslissing tot vermindering of stopzetting van de betaling van de kinderbijslag of de invordering van onverschuldigde betalingen. In de dossiers die principiële kwesties betreffen of een specifieke toelichting vereisen, stelt de RKW een advocaat aan en wordt, bij tegeneis, stelselmatig de veroordeling gevraagd van verzoeker tot de terugbetaling van de onverschuldigd uitgekeerde bijslag. Ingeval de betwisting geen principiële juridische discussie bevat en het bedrag dat wordt teruggevorderd
39
beperkt is, ontwikkelt de RKW rechtstreeks zijn argumenten in een brief aan de voorzitter van de arbeidsrechtbank, waardoor de kosten van de procedure tot een minimum worden herleid. Op 1 januari 2004 waren 841 zaken voor de rechtbanken hangende. In de loop van het jaar 2004 zijn 199 nieuwe zaken ingeleid, terwijl 273 zaken afgehandeld werden. In 19 zaken werd een tegeneis ingediend met het oog op de invordering van een totaal bedrag van 30.145 EUR. Op 31 december 2004 restten er dus nog 773 lopende zaken. In het jaar 2004 werden 196 zaken toevertrouwd aan een advocaat en werden voor 195.387 EUR procedurekosten gemaakt. Het betreft zowel honoraria voor advocaten als de rechtsplegingsvergoeding, deurwaarderskosten, kosten van geneeskundige onderzoeken, enz. In de dossiers inzake de toekenning van verhoogde kinderbijslag voor kinderen met een aandoening heeft de RKW in regel geen impact op de beslissing zelf of op de discussie die eruit voortvloeit. De geschillen betreffen bijna uitsluitend beslissingen van medische aard, waarvan de RKW, als instelling die de bijslag effectief betaalt, enkel de uitvoerder is, terwijl de beslissing omtrent de graad van ongeschiktheid en zelfredzaamheid van het kind door de FOD Sociale Zekerheid is genomen.
DE RKW, ALS BEWAKER VAN DE FINANCIËLE MIDDELEN - DE GERECHTELIJKE INVORDERING Artikel 119bis van de Kinderbijslagwet en het koninklijk besluit ter uitvoering ervan42 leggen in principe de gerechtelijke invordering op van elke schuld vanaf 500 EUR. Van een gedwongen tenuitvoerlegging kan slechts worden afgezien wanneer de schuld minder dan 620 EUR bedraagt of wanneer de schuldenaar in het buitenland woont en daar of in België geen goed bezit dat vatbaar is voor beslag of de waarde van dat goed ontoereikend is om de kosten verbonden aan de uitvoeringsprocedure te dekken. Bovendien moet, zoals hiervoor reeds werd opgemerkt, ook rekening gehouden worden met de financiële toestand van de betrokken schuldenaar. Onder de voormelde grensbedragen vordert de Rijksdienst alleen die bedragen terug die wegens duidelijke onwil van de schuldenaar die over voldoende financiële middelen beschikt of met bedrog werden verkregen. Op die manier wordt vermeden lange en dure procedures op te starten die op niets uitlopen wanneer nadien blijkt dat de schuldenaar zich in een toestand van insolvabiliteit bevindt. Op 31 december 2004 beheerde de RKW 130 42
KB 26 juni 1987 tot uitvoering van artikel 119bis van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders, BS 10 juli 1987.
40
dossiers met gerechtelijke invorderingen voor een bedrag van 462.363 EUR. In de loop van het jaar werden 38 nieuwe zaken ingeleid en werden 17 zaken afgesloten of een stijging met 21 dossiers in vergelijking met 2003. Collectieve schuldenregeling De RKW wordt regelmatig opgeroepen om te verschijnen voor de rechtbank in zaken waar personen een collectieve schuldenregeling vorderen van de beslagrechter. Deze procedure moet hen in staat stellen om aanslepende moeilijkheden verbonden aan de terugbetaling van hun schulden te boven te komen. De oorzaken voor de oproeping zijn divers. Het kan daarbij zowel gaan om de aanstelling van een nieuwe schuldbemiddelaar als om het opmaken van een gerechtelijke aanzuiveringsregeling waarbij de beslagrechter de mogelijkheid heeft om de schuld die betrokkene heeft bij de RKW gedeeltelijk en in sommige gevallen volledig kwijt te schelden. Het aantal dergelijke procedures gaat gestaag in stijgende lijn. Waar de RKW eind 2000 18 dossiers beheerde, waren er dat op 31 december 2004 reeds 190. DE RECHTSPRAAK T.A.V. DE KINDERBIJSLAGFONDSEN Vanuit de bekommernis om een constante interpretatie van de kinderbijslagreglementering te verzekeren, worden alle vonnissen en arresten
die in de geschildossiers van de onderscheiden kinderbijslagfondsen worden uitgesproken, aan de RKW overgemaakt. In 2004 werden 515 gerechtelijke uitspraken bestudeerd. Tegen 25 vonnissen werd het kinderbijslagfonds, op principiële gronden, gevraagd hoger beroep aan te tekenen.
2
VOORUITBLIK 2005 Een belangrijke hervorming die in 2005 in de kinderbijslagreglementering zal moeten doorgevoerd worden is die naar aanleiding van de invoering van de bachelor-masterstructuur in het hoger onderwijs. Gevolggevend aan de zogenaamde “Bologna”richtlijn van de Europese Unie tot harmonisatie van het hoger onderwijs in Europa en tot internationale erkenning van diploma’s, hebben de verschillende Gemeenschappen van ons land in de loop van 2003 en 2004 een aantal decreten aangenomen die de organisatie en de structuur van het hoger onderwijs grondig hervormen. De belangrijkste vernieuwingen zijn de invoering van studiepunten en de flexibele studiespreiding. Duidelijk is dat de bestaande criteria voor de toekenning van het recht op kinderbijslag voor studenten hoger onderwijs niet meer kunnen toegepast worden en dat een algehele herziening van het koninklijk besluit van 30 december 1975 dat het recht op kinderbijslag regelt voor studenten van het hoger onderwijs, zich opdringt.
41
DE REGELING IN CIJFERS: STATISTIEKEN, ANALYSES, TENDENSEN …
Markant gegeven: In 2004 werden er 94.011 kraamuitkeringen toegekend hetzij 3,44 % meer dan in 2003.
3
DE REGELING IN CIJFERS: STATISTIEKEN, ANALYSES, TENDENSEN … WAT CIJFERS ZEGGEN EN VOORSPELLEN De statistische gegevens dienen hoofdzakelijk om een beeld te krijgen van de tendensen van de verschillende bestanden van de kinderbijslagregeling voor werknemers en om de toekomstige ontwikkeling ervan te kunnen inschatten. Aan de hand van die gegevens kan ook de jaarlijkse begroting van de uitgaven voorbereid worden en kan de financiële weerslag van nieuwe wettelijke bepalingen geraamd worden. Om die statistieken op te maken, centraliseert, verifieert en valideert de Rijksdienst de gegevens over de bijslagtrekkenden en rechtgevenden die hij ontvangt van de verschillende kinderbijslagfondsen in België1. Die tellingen gebeuren op het einde van elk semester (op 30 juni en op 31 december). Alle resultaten in dit hoofdstuk hebben betrekking op de situatie in december 2004.
1
VELE HOOFDROLSPELERS Op 31 december
2003
2004
226.056
230.962
Werkgevers moeten zich bij een kinderbijslagfonds aansluiten voor de werknemers die ze tewerkstellen en bijdragen betalen.
Rechthebbenden
1.032.715
1.043.721
De personen die, op grond van hun werk of daarmee gelijkgestelde situatie (werkloosheid, arbeidsongeschiktheid, enz.), het recht openen op kinderbijslag.
Bijslagtrekkenden
1.054.095
1.066.895
De personen aan wie de kinderbijslag uitgekeerd wordt. Het aantal bijslagtrekkenden stemt overeen met het aantal bediende gezinnen.
Rechtgevende kinderen
1.851.406
1.868.328
De kinderen voor wie de kinderbijslag betaald wordt.
Aangeslotenen
Tendens
Definities
In 2004 telde de regeling 23 vrije kinderbijslagfondsen en 2 bijzondere fondsen. Daarnaast heeft ook de Rijksdienst eigen betaalbureaus. De lijst met de kinderbijslagfondsen gaat in bijlage.
45
In 2004 stijgt het aantal werkgevers met 2,17 %, het aantal rechthebbenden met 1,07 %, het aantal bijslagtrekkende gezinnen met 1,21 % en het aantal rechtgevende kinderen met 0,91 %.
IEDER KRIJGT WAT HEM TOEKOMT
Die vrij aanzienlijke toenames zijn in het bijzonder te verklaren door de gunstige conjunctuur in 2004. Zo steeg het aantal werknemers met 0,8 %. Vooral de dienstensector kende een sterke groei2.
-
De toename van het aantal geboorten en van het aantal studenten ouder dan 18 jaar3 gedurende 2004 (zie verder) speelde ook een bepalende rol in de toename van het aantal rechtgevenden.
De schommelingen in de verdeling van de kinderen op basis van die criteria zijn van doorslaggevend belang voor de uitgaven aan gezinsbijslag in de regeling.
Het bedrag van de kinderbijslag voor een bepaald kind hangt af van verschillende factoren:
Het bedrag van de kinderbijslag stijgt tot en met het derde kind. Het is dus van belang de rang van het kind te kennen in het gezin4. Op 31 december 2004 hadden op het totaal aantal rechtgevende kinderen:
3
46
Nationale Bank van België, Jaarverslag 2004. Deel 1. Economische en financiële ontwikkeling, pagina’s 69-77. De kinderbijslag wordt onvoorwaardelijk toegekend tot de leeftijd van 18 jaar. Als de jongere verder studeert, is er recht op kinderbijslag tot 25 jaar.
- de rechtgevende kinderen van rang 1 het grootste aandeel, namelijk 56,52 %; - de rechtgevende kinderen van rang 2 een aandeel van 30,48 %; - de kinderen van rang 3 of hoger een aandeel van 13,00%. 4
Voor wezen die verhoogde wezenbijslag ontvangen is het bedrag hetzelfde ongeacht de rang.
20.010
47.223
175.655
569.422
1.056.018
de rang in het gezin; de leeftijd; de gezondheidstoestand; de situatie van de rechthebbende die het recht opent.
Naargelang de rang van het kind… een verschillend bedrag
2
Verdeling van de kinderbijslag volgens rang van het kind
1ste rang 2de rang 3de rang 4de rang 5de rang en volgende
Samen met de leeftijd stijgen ook de kosten… De leeftijd van het kind heeft een weerslag op het bedrag van de kinderbijslag: een progressieve leeftijdstoeslag wordt toegekend als het kind 6, 12 en 18 jaar wordt. Het is dus van belang precieze gegevens te hebben over de leeftijd van de rechtgevende bevolking.
Verdeling van de rechtgevende kinderen per leeftijdsgroep
Op 31 december
2003
2004
0-6 jaar
522.364
526.765
6-12 jaar
527.097
524.620
12-18 jaar
517.919
528.976
18-25 jaar
265.217
269.500
18.809
18.467
1.851.406
1.868.328
Gehandicapten ouder dan 25 jaar5 Totaal
Tendens
De meest opmerkelijke stijging ziet men bij de jonge kinderen van 0 tot 6 jaar (+ 0,97 %). Deze groep kende immers een constante daling sinds 1999. De toename is (deels) te verklaren door de stijging van het aantal geboorten in 2004 (zie verder). De groep van 12-18 jaar kent, net als vorig jaar, de grootste stijging (+ 2,13 %). Voor het derde jaar op rij, groeit ook de groep van de 18- tot 25-jarigen (+ 1,61 %). Verdeling van de rechtgevende kinderen per leeftijdsgroep
Bij deze jongeren, kent vooral de groep van de studenten een sterke groei (+1,63 %) en dit na een in verhouding lichtere toename gedurende het vorige dienstjaar (+0,29 %) en opeenvolgende dalende tendensen in 1999 en 2002. De groep van de jonge werkzoekenden, die een sterke stijging kende in 2002 en 2003 (+21,50 % in twee jaar), werd in 2004 gekenmerkt door een vrij lichte toename (+1,53 %). Kinderbijslag voor iedereen naargelang de gezinssituatie Bij de basiskinderbijslag kunnen sociale toeslagen gevoegd worden voor de kinderen van invaliden (schaal art. 50ter KBW), gepensioneerden of langdurig werklozen (schaal art. 42bis KBW), indien bepaalde voorwaarden betreffende de gezinslast, het gezinsinkomen en de beroepsactiviteit vervuld zijn. Er wordt verhoogde wezenbijslag toegekend aan wezen wier overlevende ouder (of adoptant) niet hertrouwd is en geen feitelijk gezin vormt6 (schaal art. 50bis KBW).
6
0 - 6 jaar 526.765 5
6 - 12 jaar 524.620
Deze groep ontvangt een forfaitaire bijslag.
12 - 18 jaar 528.976
18 - 25 jaar meer dan 25 jaar 18.467 269.500
3
Onder ‘feitelijk gezin’ verstaat men het gezin gevormd door twee of meer niet-verwante personen die, ongeacht hun leeftijd of geslacht, samenwonen onder hetzelfde dak en financieel of op een andere manier bijdragen tot het gezin.
47
Verdeling van de rechtgevende kinderen per schaal
Op 31 december
Verdeling van de rechtgevende kinderen per schaal
2003
2004
217.966
223.882
schaal invaliden (art. 50ter)
62.307
62.267
schaal wezen (art. 50 bis)
45.580
45.845
325.853
331.994
Gewone schalen
1.525.553
1.536.334
Algemeen totaal
1.851.406
1.868.328
schaal werklozen en gepensioneerden (art. 42bis)
Totaal verhoogde schalen
Tendens
De rechtgevenden die de basisschalen genieten en een actieve werknemer als rechthebbende hebben, zien hun aandeel groeien met 0,58 %. Het aantal rechtgevenden die een werkloze als rechthebbende hebben, neemt daarentegen toe met 1,91 %.9
������
������
�������
In vergelijking met 2003 stelt men verschillende evoluties vast in de bovengenoemde categorieën: een lichte toename van de rechtgevenden op de gewone schaal (+ 0,71 %), een aanzienlijk grotere stijging van de rechtgevenden op de verhoogde schalen (+ 1,88 %) en een nog sterkere toename van de rechtgevenden op de verhoogde schalen voor werklozen7 (+ 2,71 %). Inderdaad: ondanks een gunstige conjunctuur in 2004, bleef de werkloosheid in België stijgen (+ 2,4 %)8.
���������
82,23 % van de kinderen krijgt enkel de basisschaal. 11,98 % van de rechtgevende kinderen geniet de sociale toeslagen voor werklozen of gepensioneerden, 3,33 % de toeslagen voor invaliden en 2,46 % van de kinderen geeft recht op de verhoogde schaal voor wezen.
gewone schaal schaal 42 bis schaal invaliden schaal wezen
De kinderen getroffen door een aandoening 7 8 9
48
Het betreft hier de sinds meer dan zes maanden volledig uitkeringsgerechtigde werklozen. RVA, Jaarverslag 2004. Het betreft hier de personen die werkloos zijn, maar niet de toeslag voor langer dan zes maanden werklozen krijgen, omdat ze nog niet zo lang werkloos zijn of hun inkomsten het toegelaten maximum overschrijden.
Sinds 1 mei 2003 wordt de toeslag voor kinderen getroffen door een aandoening en geboren na 1 januari 199610 toegekend aan de hand van een
beoordeling op basis van drie pijlers: 1. lichamelijke of mentale ongeschiktheid van het kind (pijler 1); 2. de activiteit en de participatie van het kind (pijler 2); 3. de gevolgen voor de familiale omgeving van het kind (pijler 3). Die beoordeling gebeurt op een schaal van 0 tot 36 punten. Er is recht op een toeslag als het kind minstens 4 punten heeft voor de 1ste pijler of minstens 6 punten voor de 3 pijlers samen. Het toegekende bedrag stijgt mee met het aantal punten (tot 21 punten).
Verdeling van de rechtgevende kinderen getroffen door een aandoening volgens het systeem waaronder ze vallen
Op 31 december Oude systeem Nieuwe systeem Totaal
2003
2004
23.542
21.785
1.238
5.583
24.780
27.368
3
Tendens
De cijfers tonen aan dat de hervorming in 2003 van de kinderbijslagregeling voor kinderen getroffen door een aandoening een aanzienlijke stijging van het globale aantal betrokken kinderen tot gevolg heeft (+ 10,44 %). Terwijl het aantal kinderen in het oude systeem logischerwijs sterk terugloopt (-7,47 %), vermenigvuldigt het effectief van het nieuwe systeem met 4,5. EEN DUWTJE IN DE RUG ALS HET GEZIN GROTER WORDT Het kraamgeld… In 2004 werd 94.011 keer kraamgeld uitgekeerd: 48.392 keer voor eerste geboorten en 45.619 keer voor geboorten van hogere rang. Dat zijn 3.128 uitkeringen meer dan in 2003 (+ 3,44 %). De stijging die vorig dienstjaar begon, zet zich door. De adoptiepremies... In de loop van 2004 werden 445 adoptiepremies uitgekeerd, 43 meer dan in 2003. Het betreft hier vooral eerste kinderen (64,94 %).
10
De kinderen getroffen door een aandoening die geboren zijn voor die datum, blijven genieten van hun toeslag volgens de modaliteiten van het oude systeem. Dat systeem voorzag een toeslag voor de kinderen die minstens 66 % fysiek of mentaal ongeschikt waren en dat tot hun 21 jaar...
49
UIT HET OOG MAAR NIET UIT HET HART: DE GEPLAATSTE KINDEREN Als een kind geplaatst is in een instelling of in een opvanggezin, wordt de kinderbijslag verder uitbetaald: • Als een kind geplaatst is in een instelling wordt 2/3 van de kinderbijslag uitgekeerd aan die instelling. Het overige 1/3 gaat naar de persoon die bijslagtrekkende was voor de plaatsing of wordt op een spaarboekje op naam van het kind gestort; • Als een kind geplaatst is in een opvanggezin, wordt de kinderbijslag, op vraag, betaald aan de opvangouders, alsof het een van hun eigen kinderen betrof 11. Sinds 1 januari 2003 wordt ook een forfaitaire bijslag toegekend aan de persoon die de kinderbijslag kreeg voor de plaatsing van het kind in een opvanggezin12. Verdeling van de geplaatste kinderen
Geplaatste kinderen op 31 december In een instelling In een opvanggezin13 Totaal
2003
2004
Tendens
10.768
12.414
1.390
2.123
12.158
14.537
Het aantal rechthebbenden die kinderen opvangen in hun gezin, vertegenwoordigen minder dan een halve procent van het totale aantal rechthebbenden in de kinderbijslagregeling voor werknemers. 12 Behalve bij weigering van de plaatsingsoverheid. 13 Het betreft enkel de kinderen geplaatst in een gezin voor wie een forfaitaire bijslag wordt toegekend aan de persoon die de kinderbijslag kreeg voor de plaatsing van het kind. Als die forfaitaire bijslag niet verschuldigd is, worden de kinderen geplaatst in een opvanggezin beschouwd als kinderen van het opvanggezin en bij de algemene statistieken geteld 11
50
NIEMAND AAN DE KANT LATEN: GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG Verdeling van de bijslagtrekkende gezinnen en de rechtgevende kinderen in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag
Op 31 december
2003
2004 Tendens
bijslagtrekkenden
7.649
7008
15.538 14.398
rechtgevenden
Kinderen die geen enkel recht op kinderbijslag hebben krachtens een Belgische, buitenlandse of internationale regeling, kunnen, onder bepaalde voorwaarden op het vlak van verblijf en inkomsten, gewaarborgde gezinsbijslag genieten14. Deze restregeling voor de meest benadeelde gezinnen kent uitkeringen toe zonder enige verwijzing naar de werksituatie van de aanvrager. Voor dergelijke aanvragen heeft de RKW de exclusieve bevoegdheid. Op 31 december 2004 telde men 7.008 bijslagtrekkende gezinnen en 14.398 rechtgevende kinderen, of gemiddeld 2,05 kinderen per gezin (tegen 1,75 in de werknemersregeling).
14
Voor de inkomensgrenzen: zie bijlage.
De stijgende tendens die begon in 2002 is dus gebroken. Dat heeft ongetwijfeld te maken met de gunstige conjunctuur in 2004.
In 2004 publiceerde de RKW: Kinderbijslag voor geplaatste kinderen
De verdeling per leeftijd van de rechtgevenden op gewaarborgde gezinsbijslag blijft erg karakteristiek in vergelijking met dezelfde verdeling in de werknemersregeling. De groep jonge kinderen van 0 tot 6 jaar is er aanzienlijk sterker vertegenwoordigd (36,80 % van het totale aantal rechtgevenden tegenover 28,19 % bij de werknemers). Het aandeel van de jongeren van 18 tot 25 jaar (7,74 %) ligt beduidend lager dan in de werknemersregeling (14,42 %). Er is nog veel werk aan de winkel voor de democratisering van het hoger onderwijs.
Deze folder zet beknopt het recht op kinderbijslag uiteen als een kind geplaatst is in een instelling of bij een particulier. In het eerste geval geeft hij aan volgens welke modaliteiten de kinderbijslag wordt berekend en verdeeld tussen de instelling en het gezin. In het tweede, verduidelijkt de folder wie de kinderbijslag ontvangt en welke stappen ondernomen moeten worden om ervan te genieten.
Het aantal kraamgelduitkeringen in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag neemt af: van 1.416 uitkeringen in 2003 naar 1.305 uitkeringen in 2004.
Deze folder definieert wat men moet verstaan onder “een gezin vormen”. De verschillende mogelijke situaties en hun gevolgen voor het recht op kinderbijslag worden beschreven. De folder informeert ook over de stappen die ondernomen moeten worden.
DE BURGER INFORMEREN OVER ZIJN RECHTEN De RKW publiceert regelmatig een reeks brochures en folders. Ze hebben als doel alle burgers te informeren over hun eventueel recht op kinderbijslag en hen de weg te wijzen naar de dienst die hen het beste kan inlichten. Deze publicaties zijn ook terug te vinden op onze website: www.rkw.be.
U gaat een gezin vormen. Wat zijn de gevolgen voor uw kinderbijslag ?
Het stelsel van de kinderbijslag voor werknemers – Uitgave 2004 De lay-out van deze brochure werd volledig herzien. De inhoud werd aangepast aan de evolutie van de wetgeving en de laatst geldende barema’s. De brochure heeft niet de pretentie volledig te zijn, maar geeft een gedetailleerd overzicht van de kinderbijslag voor werknemers. Vanuit de zorg om transparantie, werd een hoofdstuk “FAQ’s” toegevoegd. Aan de hand
van de antwoorden op die meest gestelde vragen kan de lezer zich vrij snel een idee vormen over de belangrijkste aspecten van de gezinsbijslag voor werknemers. Er werd bijzondere aandacht geschonken aan de adressenlijst om de lezer de weg te wijzen naar de bevoegde diensten van de Rijksdienst en de kinderbijslagfondsen.
3
ONZE KENNIS VERDIEPEN DOOR STUDIES Ieder jaar voert de Rijksdienst bepaalde, vaak terugkerende, studies uit, die passen in zijn opdracht de statistische gegevens van de regeling te verzamelen en te analyseren. Hier volgt het overzicht van de studies die uitgevoerd werden in 2004 en betrekking hebben op het dienstjaar 2003. Al deze studies zijn te raadplegen op onze website www.rkw.be. Demografisch verslag 2003 (statistische reeksen 1993-2003)-Uitgave 2004 Dit verslag, dat jaarlijks gepubliceerd wordt, herneemt en analyseert de belangrijke demografische tendensen in de regeling van de kinderbijslag voor werknemers en het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag. Die twee regelingen samen omvatten 73 % van de gezinnen die kinderbijslag ontvangen. Het rapport bevat ook enkele financiële gegevens betreffende de uitgaven aan gezinsbijslag.
51
De kinderen opgevoed buiten het Rijk Dienstjaar 2003 Deze studie is een inventaris van de buitenlandse rechthebbenden wier rechtgevende kinderen opgevoed worden in het land van oorsprong. Na een korte samenvatting van de diverse juridische bepalingen die de toekenning van kinderbijslag regelen voor kinderen opgevoed in het buitenland (Europese verordeningen, bilaterale overeenkomsten en ministeriële afwijkingen), volgt een statistische analyse. Economische en sociale indicatoren. Uitgave 2004 Deze publicatie geeft een overzicht van de voornaamste indicatoren die rechtstreeks of onrechtstreeks de kinderbijslagsector beïnvloeden. Ze hebben betrekking op 7 domeinen: demografie, arbeidsmarkt, sociale zekerheid, overheidsfinanciën, economie, armoede en langetermijnperspectieven voor de budgettaire ontwikkelingen binnen de sociale zekerheid. De statistische reeksen van de kinderbijslag voor zelfstandigen en voor de overheidssector - Uitgave 2004 Deze studie analyseert de statistische gegevens van de bestanden en de uitgaven in de kinderbijslagregeling voor zelfstandigen (periode 19912002) en de overheidssector (periode 1993-2002). De gegevens m.b.t. de zelfstandigen krijgen
52
we van het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ). Wat betreft de overheidssector, maakt de Rijksdienst zelf een schatting van het aantal gezinnen en kinderen die recht geven op gezinsbijslag; er bestaan immers geen globale statistieken daarover.
HET GELD VAN DE REGELING
Markant gegeven: De totale uitgaven voor de opdrachten gefinancierd door het Globaal Beheer bedragen voor de RKW in 2004 3.500.473.414,70 Eur hetzij + 2,16 % ten opzichte van 2003.
4
HET GELD VAN DE REGELING De verrichtingen van de RKW kunnen, naargelang de financieringsbron, uitgesplitst worden in vier delen: het Globaal Beheer, het Reservefonds, de prestaties voor rekening van de zogenaamde “derden1” waarvoor de RKW de gezinsbijslag uitbetaalt en het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten. Hierna wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste respectievelijke uitgaven en ontvangsten. Voor een gedetailleerd overzicht van de financiële gegevens wordt verwezen naar de tabellen in bijlage. I. HET GLOBAAL BEHEER Het Globaal Beheer van de sociale zekerheid, van toepassing sinds 1 januari 1995, zorgde ervoor dat de verschillende sociale bijdragen werden geglobaliseerd tot een eenvormige werknemersen werkgeversbijdrage.
De gezinsbijslag wordt voornamelijk gefinancierd door het Globaal Beheer, dat het verschil tussen de uitgaven en de inkomsten eigen aan elke sector van de sociale zekerheid financiert. Deze uitgaven en inkomsten worden in de boekhouding opgenomen in de opdrachtenrekeningen of beheersrekeningen, naargelang hun aard. Opdrachtenrekeningen hebben rechtstreeks betrekking op de opdrachten die de RKW moet vervullen, hoofdzakelijk de uitkering van gezinsbijslag en de betoelaging van de administratiekosten van de uitbetalingsinstellingen. Beheersrekeningen daarentegen betreffen alle noodzakelijke ontvangsten en uitgaven die tot stand komen om de RKW te beheren en die er dus toe leiden dat de RKW zijn opdrachten kan vervullen. A. Opdrachtenrekeningen 1. De uitgaven
1.1. De uitgaven inzake gezinsbijslag 1
De Rijksdienst betaalt de gezinsbijslag aan de personeelsleden van de overheidsinstellingen die deze taak uitbesteden aan de Rijksdienst. De instellingen die deze opdracht aan de Rijksdienst toevertrouwen worden in het jargon “derde instellingen” of “derden” genoemd. De Rijksdienst betaalt aan de personeelsleden de gezinsbijslag en vordert deze samen met de administratiekosten terug van de overheidsinstellingen. Voor de RKW gaat het bijgevolg budgettair om een nuloperatie en voor de instellingen houdt dit een vereenvoudigde administratie in.
Ondervermelde bedragen betreffen nettouitgaven. Dit betekent dat van de in 2004 uitbetaalde gezinsbijslag de vroeger onterecht uitbetaalde gezinsbijslag werd afgetrokken. De volgende regelingen en categorieën van gezinsbijslag worden gefinancierd door het Globaal Beheer:
- de gezinsbijslag aan de werknemers (de zogenaamde “Nationale Verdeling”), betaald door alle kinderbijslagfondsen en de RKW, voor een globaal bedrag van 3.386.929.244,39 EUR in 2004 tegenover 3.316.235.988,09 EUR in 2003 (+ 2,13 %); - de gewaarborgde gezinsbijslag betaald door de RKW ten bedrage van 29.843.666,18 EUR in 2004 tegenover 32.847.872,51 EUR in 2003 (- 9,15 %); - de gezinsbijslag toegekend aan bijzondere categorieën (artikel 102 KBW) voor 1.607.520,09 EUR in 2004 tegenover 1.475.717,63 EUR in 2003 (+ 8,93 %). Tot deze bijzondere categorieën behoren onder andere de uitgesloten werklozen, de verdwenen kinderen, de voormalige grensarbeiders en het huispersoneel. De totale netto-uitgaven aan gezinsbijslag bedroegen 3.418.380.430,66 EUR in 2004 tegen een bedrag van 3.350.559.578,23 EUR in 2003, wat een stijging betekent van 2,02 %. Deze stijging vloeit voort uit de overschrijding van de spilindex (gezondheidsindex) en uit een stijging van het aantal kinderen in de nationale verdeling (1.868.328 kinderen in 2004 tegenover 1.851.406 in 2003).
55
1.2. De betalingskosten van de gezinsbijslag
In 2004 bedragen de betalingskosten 2.227.826,49 EUR tegenover 1.875.715,18 EUR in 2003. Deze stijging van 18,77 % is te wijten aan een hogere uitgifteprijs per circulaire cheque, hetzij 1,25 EUR tijdens 2004 ten opzichte van 1 EUR tijdens 2003. Een andere reden is de stijging van de kosten voor het uitkeren van gezinsbijslag aan bijslagtrekkenden die in het buitenland verblijven. Deze betalingskosten kunnen worden opgesplitst in drie bedragen: 2.189.108,99 EUR voor de gezinsbijslag betaald aan de werknemers van de nationale verdeling, 36.137,50 EUR voor de gewaarborgde gezinsbijslag en 2.580,00 EUR voor de bijzondere categorieën. 1.3. De medische expertisekosten, geschillen en diverse uitgaven
In het kader van zijn opdrachten betaalde de RKW eveneens de medische expertisekosten terug aan de FOD Sociale Zekerheid voor de kinderen getroffen door een aandoening en dit ten belope van 637.802,15 EUR tegenover 597.070,86 EUR in 2003. Deze stijging vloeit hoofdzakelijk voort uit een nieuwe regeling inzake kinderen met een aandoening, die progressief in werking treedt2. Deze regeling leidt 2
Koninklijk besluit van 28 maart 2003 tot uitvoering van de artikelen 47, 56septies en 63 van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders en van artikel 88 van de programmawet van 24 december 2002
56
tot een stijging van het aantal expertises. Verder werden er uitgaven met betrekking tot geschillen en kosten van diverse aard geboekt voor de totale som van 246.496,75 EUR ten opzichte van 259.528,02 EUR in 2003 (- 5,02 %).. 1.4. De administratiekosten van de uitbetalingsinstellingen
De financiering van de administratiekosten van de uitbetalingsinstellingen wordt ook opgenomen in de opdrachtenrekeningen van de RKW. Onder de uitbetalingsinstellingen bevinden zich enerzijds de vrije en de bijzondere kinderbijslagfondsen en anderzijds de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen. De vrije kinderbijslagfondsen zijn instellingen die door de werkgevers zijn opgericht in de vorm van verenigingen zonder winstoogmerk. De twee bijzondere kinderbijslagfondsen zijn speciaal ingericht voor de werkgevers in de sector van de havenbedrijven en van de binnenscheepvaart. a) De vrije kinderbijslagfondsen De berekeningswijze van de subsidies voor administratiekosten van de vrije kinderbijslagfondsen heeft de volgende hoofddoelstellingen: - de toekenning van een subsidie die overeenstemt met de kosten waarmee elk fonds zich geconfronteerd ziet in functie van zijn werklast. Voor 2004 werd op basis van de
werklast aan de 23 vrije kinderbijslagfondsen een toelage toegekend van 70.737.510,30 EUR tegenover 68.080.216,71 EUR in 2003 (+ 3,90 %). Die werklast wordt gemeten aan de hand van diverse criteria: de veranderingen inzake aangesloten werkgevers, het aantal betalingen, de uitbetaalde bedragen aan gezinsbijslag, de verrichte controles en de verwerkte elektronische berichten. De stijging van de tegemoetkoming in de vergoedingen van de werklast van de kinderbijslagfondsen vloeit hoofdzakelijk voort uit de indexering (NACEBEL-index) van de toelagen; - de toekenning van een responsabiliseringsenveloppe aan de vrije kinderbijslagfondsen op basis van de kwaliteit van hun werking. Voor het dienstjaar 2004 werd het bedrag bij koninklijk besluit vastgesteld op 3.556.000,00 EUR. Op voorstel van het Algemeen Bestuur en op basis van een rapport over de kwaliteit van het beheer van de kinderbijslagdossiers en de wijze waarop de fondsen zich kwijten van hun wettelijke, reglementaire en administratieve verplichtingen, bepaalt het Beheerscomité het aandeel van deze globale enveloppe voor ieder fonds. Voor het dienstjaar 2004 genoten de 23 vrije fondsen zo globaal een responsabiliseringstoelage van 3.391.215,89 EUR. - als gevolg van de studie uitgevoerd door de Rijksdienst en goedgekeurd op 26 maart 2004 door mevrouw Simonis, Staatssecretaris voor het gezin en voor personen met een handicap, zijn op grond van artikel 5 van het koninklijk besluit van 15 december 1980 aan een aantal
kinderbijslagfondsen definitief aanvullende toelagen betaald voor in totaal 3.133.976,45 EUR, ter dekking van de administratieve tekorten van de dienstjaren 1997 en 1998. De kosten van de medische expertises, in geval van een bij de rechtbank aangetekend beroep (222.585,73 EUR), en de verwijlintresten als gevolg van de toepassing van het Handvest van de sociaal verzekerde (15.334,16 EUR) werden aan de fondsen terugbetaald. De totale tussenkomst van de RKW in de administratiekosten van de vrije kinderbijslagfondsen in 2004 bedraagt 77.500.622,53 EUR ten opzichte van 71.645.894,12 EUR in 2003 (+ 8,17 %).
c) De financiële tegemoetkoming ten voordele van de NMBS De NMBS, die als werkgever aangesloten is bij de RKW en zelf gerechtigd is om de gezinsbijslag uit te betalen, kreeg een toelage van 829.332,83 EUR, bepaald in functie van de werklast. In 2003 bedroeg deze tussenkomst 881.083,72 EUR (–5,87 %).
De totale uitgaven voor de opdrachten gefinancierd door het Globaal Beheer bedragen voor de RKW in 2004 3.500.473.414,70 EUR tegenover 3.426.532.678,59 EUR in 2003 (+ 2,16 %).
4
De totale tussenkomst van de RKW in de administratiekosten van de uitbetalingsinstellingen (a + b + c) bedroeg 78.980.858,65 EUR in 2004 tegenover 73.240.786,30 EUR in 2003, wat een stijging betekent van 7,84 %.
b) De bijzondere kinderbijslagfondsen De twee resterende bijzondere kinderbijslagfondsen krijgen hun werkelijke administratiekosten terugbetaald voor zover die kosten hun begroting niet overschrijden. De totale tussenkomst in deze kosten bedraagt in 2004 650.903,29 EUR, bestaande uit een subsidie van 645.088,64 EUR voor de werkelijke werkingskosten, de kosten van medische expertises (1.295,63 EUR), de verwijlintresten als gevolg van de toepassing van het Handvest van de sociaal verzekerde (2.013,68 EUR) en de stijving van het reservefonds (2.505,34 EUR). In 2003 bedroeg de totale tussenkomst in de administratiekosten van de bijzondere kinderbijslagfondsen 713.808,46 EUR (- 8,81 %).
Uitgaven voor de opdrachten
Gezinsbijslag: - Nationale Verdeling: - Gewaarborgde gezinsbijslag: - Bijzondere categorieën:
96,76 % 0,85 % 0,05 %
97,66 %
Administratiekosten van de uitbetalingsinstellingen:
2,26 %
Betalingskosten en andere:
0,08 %
57
2. De inkomsten De inkomsten bestaan uit de geldmiddelen die de RSZ verstrekt in het kader van het Globaal Beheer, de hoofdelijke bijdragen, de intresten en de diverse inkomsten. De geldmiddelen vanwege het Globaal Beheer (socialezekerheidsbijdragen) vormen de belangrijkste inkomstenbron en worden aangewend om de financiële behoeften van de RKW te dekken. In 2004 bedragen deze inkomsten 3.463.327.000,00 EUR tegenover 3.406.817.000,00 EUR in 2003 (+ 1,66 %). De hoofdelijke bijdragen bedragen in 2004 66.782.204,60 EUR. In 2003 bedroegen de hoofdelijke bijdragen nog 70.519.833,36 EUR (- 5,30 %). De hoofdelijke bijdragen zijn verschuldigd door de werkgevers die voor hun werknemers voor hun bijdragen voor gezinsbijslag niet onderworpen zijn aan de sociale zekerheid. Deze regeling heeft een uitdovend karakter aangezien de werknemers aangeworven vanaf 1 januari 1999, onderworpen zijn aan het gewone stelsel, waarbij de bijdragen door de werkgevers gestort worden aan de RSZ. De intresten op financiële rekeningen bedragen in 2004 255.663,17 EUR. In 2003 bedroegen de intresten op financiële rekeningen nog 298.180,50 EUR. Als gevolg van de daling van de intrestvoeten op de financiële markten zijn de ontvangen interesten verminderd met 42.517,33 EUR ten opzichte van 2003 (- 14,26 %).
58
De diverse inkomsten bedragen 1.627,87 EUR in 2004 en bestaan hoofdzakelijk uit de terugvorderingen van gerechtskosten. In 2003 waren er voor 629,63 EUR diverse inkomsten, wat een stijging impliceert van 158,54 %
De totale inkomsten inzake opdrachten gefinancierd door het Globaal Beheer in 2004 bedragen voor de RKW 3.530.366.495,64 EUR tegenover 3.477.635.643,49 EUR in 2003 (+ 1,52 %). Inkomsten voor de opdrachten
B. Beheersrekeningen 1. De beheerskosten De beheerskosten van de RKW zijn als volgt samengesteld: - de lonen en sociale lasten: 35.271.048,16 EUR - de werkingskosten (administratieve en informatica-): 8.842.493,72 EUR - de afschrijvingen van de vaste activa: 1.960.113,36 EUR. Totaal beheerskosten: 46.073.655,24 EUR. Beheerskosten
Socialezekerheidsbijdragen: 98,10 % Hoofdelijke bijdragen:
1,89 %
Intresten Geschillen Diverse inkomsten
0,01 %
Administratiekosten lonen, sociale lasten en werkingskosten: Afschrijvingen:
95,75 % 4,25 %
2. De beheersopbrengsten
Beheersopbrengsten
II. HET RESERVEFONDS
De beheersopbrengsten van de RKW zijn als volgt samengesteld:
A. Beschikbare en niet-beschikbare reserves
- de administratiekosten terugbetaald door de “derden” voor wie de RKW de gezinsbijslag betaalt:4.218.370,78 EUR - de tussenkomst van het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten (dat buiten het Globaal Beheer valt) in de beheerskosten van het Fonds: 799.224,30 EUR - de winst op de verkoop van roerende goederen en materiaal: 3.515,50 EUR.
Op 1 januari 2004 bedraagt het saldo van het reservefonds 105.361.333,34 EUR
De totale beheersopbrengsten van de RKW bedragen 5.021.110,58 EUR. Na aftrek van de beheersopbrengsten, bedragen de netto beheerskosten van de RKW 41.052.544,66 EUR (46.073.655,24 EUR– 5.021.110,58 EUR) tegenover 43.188.238,13 EUR in 2003 (- 4,95 %).
Administratiekosten terugbetaald door derden:
84,01%
Tussenkomst van het FCUD in de beheerskosten van het fonds: 15,91% Winst op verkoop van roerende goederen en materiaal: 0,08%
C. Het resultaat van het globaal beheer 2004 Voor 2004 bedragen de opdrachtenuitgaven en beheerskosten samen 3.546.547.069,94 EUR: 3.500.473.414,70 EUR voor de opdrachten en 46.073.655,24 EUR voor het beheer. Daartegenover staan de opdrachteninkomsten en beheersopbrengsten ten bedrage van 3.535.387.606,22 EUR: 3.530.366.495,64 EUR voor de opdrachten en 5.021.110,58 EUR voor het beheer. Het resultaat van het Globaal Beheer vertoont dus een negatief saldo van 11.159.463,72 EUR
4
Op 31 december 2004 blijven nietbeschikbare reserves voor een totaal bedrag van 103.123.706,31 EUR renteloos en voor onbepaalde duur ter beschikking van het Globaal Beheer. De beschikbare reserves van hun kant bedragen 2.066.313,04 EUR. In vergelijking met 2003 verminderen ze met 171.313,99 EUR ingevolge de aanrekening van oninvorderbare gezinsbijslag. Op 31 december 2004 bedragen de beschikbare en niet-beschikbare reserves samen dus 105.190.019,35 EUR B. Middelen geïnvesteerd in gebouwen en andere uitrustingen Op 31 december 2003 bedroeg het patrimonium (fonds van het vastliggend) 22.302.237,04 EUR. In de loop van 2004 werden voor 2.039.791,08 EUR patrimoniale uitgaven verricht. De kosten van de renovatie van het gebouw Trier/Montoyer bedroegen 228.910,71 EUR. Informaticamateriaal werd aangekocht voor een totaalbedrag van 1.718.813,58 EUR. De andere uitgaven hebben betrekking op de aankoop van
59
twee bestelwagens ten belope van 28.255,34 EUR, van telefoon- en intercomuitrusting, de vervanging van meubilair en materiaal en de aankoop van boeken en dit voor de som van 63.811,45 EUR. De afschrijvingen bedroegen 1.960.113,36 EUR, zodat het fonds van het vastliggend op 31 december 2004 22.381.914,76 EUR bedraagt, wat een stijging van 0,36 % impliceert ten opzichte van 31 december 2003.
III. PRESTATIES VOOR REKENING VAN DERDEN Op 31 december 2004 betaalde de RKW de gezinsbijslag voor 31 “derde instellingen”. In 2004 werden de dossiers van één “derde instelling” overgenomen: het Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap. Terwijl ten laste van het globaal beheer voor de nationale verdeling 3.418.380.430,66 EUR aan netto-gezinsbijslag werd betaald, werd voor rekening van de derde instellingen 272.938.828,95 EUR betaald. Daar de RKW zich garant stelt de gezinsbijslag uiterlijk de 10de van elke maand uit te betalen, zijn de “derden” verplicht uiterlijk de 6de van de maand voorschotten te storten berekend op basis van de budgettaire ramingen van de uit te keren gezinsbijslag, de uitkerings- en de administratiekosten. De administratiekosten worden daarbij bepaald als een percentage van de uitbetaalde gezinsbijslag (1,35 % of 2 %) naargelang de werklast van de Rijksdienst voor het beheer van de dossiers. Het betreft echter een budgettaire nuloperatie aangezien de uitbetaalde bedragen en betalingskosten via maandelijkse voorschotten worden gefinancierd door de derde instellingen. De uitbetaalde bedragen zijn dus, evenals de teruggevorderde uitkeringen, zowel in ontvangsten als in uitgaven geboekt. In 2004 werd 277.235.623,48 EUR aan
60
gezinsbijslag betaald en 4.296.794,53 EUR aan onverschuldigde bijslag teruggevorderd voor rekening van “derden”. De betalingskosten voor de uitgifte van circulaire cheques beliepen 47.580,00 EUR en de terugbetaalde administratiekosten 4.218.370,78 EUR. Die laatste werden in het stelsel van het Globaal Beheer afgetrokken van de beheerskosten van de RKW. De netto uitgekeerde gezinsbijslag is hoofdzakelijk samengesteld uit volgende bedragen: 35.455.767,01 EUR voor rekening van de Staat, 223.381.367,13 EUR voor rekening van de gemeenschappen, 47.591,69 EUR voor het Waals Gewest, 9.609.512,70 EUR voor de autonome overheidsbedrijven en 4.444.713,42 EUR voor de pararegionalen. Het globale overschot van de door “derden” gestorte voorschotten bedraagt 2.492.463,19 EUR voor het dienstjaar 2004. De saldi worden na de afrekening teruggestort aan de “derde instellingen”, terwijl tekorten door de “derden” worden aangezuiverd.
IV. HET FONDS VOOR COLLECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN De wettelijke bepalingen en de activiteiten van het Fonds kwamen reeds uitgebreid aan bod in een ander hoofdstuk. De informatie die volgt heeft voornamelijk betrekking op de boekhoudkundige gegevens met betrekking tot de verrichtingen in 2004 en het vermogen van het Fonds op 31 december 2004. 1. De opdrachteninkomsten Tegenover 45.235.719,90 EUR in 2003 bedragen de totale inkomsten van het Fonds in 2004 45.927.914,74 EUR (+ 1,53 %) en bestaan uit: - de patronale bijdrage van 41.778.085,16 EUR gestort door de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid; - de bijdrage van 3.731.296,81 EUR gestort door de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid van de Provinciale en Plaatselijke Overheidsdiensten; - de bijdrage van 242,24 EUR gestort door de Hulp- en Voorzorgskas voor Zeevarenden. De totale inkomsten van de patronale bijdrage belopen dus 45.509.624,21 EUR. Deze inkomsten zijn in vergelijking met 2003 gestegen met 716.636,46 EUR (+ 1,60 %). De overige inkomsten zijn hoofdzakelijk samengesteld uit 346.190,36 EUR aan intresten op financiële rekeningen en 72.100,02 EUR aan intresten op (niet-)hypothecaire leningen, destijds toegekend aan kinderdagverblijven.
2. De opdrachtenuitgaven
4. Het vermogen van het Fonds
De uitgaven betreffende de opdrachten van het FCUD bedragen in 2004 48.714.889,52 EUR tegenover 46.881.245,02 EUR in 2003 (+ 3,91 %). Deze uitgaven bestaan hoofdzakelijk uit de toekenning van subsidies en voorschotten voor een bedrag van 48.714.889,48 EUR voor de verschillende vormen van opvang voor kinderen van werknemers: de buitenschoolse opvang voor de leeftijdscategorie 2,5 tot 12 jaar, de opvang van zieke kinderen tussen 0 en 12 jaar, de flexibele opvang voor 0 tot 12-jarigen buiten de normale openingsuren en de urgentieopvang voor de categorie 0-3 jaar.
Als dat resultaat van 3.586.199,08 EUR afgetrokken wordt van het saldo op 1 januari 2004 (22.714.014,80 EUR), bedraagt het vermogen van het Fonds op 31 december 2004 19.127.815,72 EUR. Een deel daarvan, 1.926.666,62 EUR, is beschikbaar op de financiële rekeningen en een ander deel, 13.250.000,00 EUR, is belegd op een termijnrekening bij de Nationale Bank terwijl 2.924.084,31 EUR werd toegekend als leningen aan de kinderdagverblijven.
3. De beheerskosten De beheerskosten van het Fonds bedragen 799.224,30 EUR in 2004 ten opzichte van 846.652,38 EUR in 2003 (- 5,60 %). Het totaal van de opdrachtenuitgaven en de beheerskosten beloopt 49.514.113,82 EUR in 2004 tegenover 47.727.897,40 EUR in 2003 (+ 3,74 %). Voor 2004 resulteert het verschil tussen enerzijds de opdrachteninkomsten en anderzijds de opdrachtenuitgaven en beheerskosten in een tekort van 3.586.199,08 EUR. In 2003 bedroeg het tekort 2.492.177,50 EUR. Het tekort steeg ten opzichte van 2003 met 43,90 %.
4
In 2004 werd 804.935,61 EUR aan leningen terugbetaald. Dit heeft evenwel geen gevolgen voor het resultaat aangezien het enkel om een omzetting van niet-beschikbare middelen naar beschikbare middelen gaat. Van de 2.924.084,42 EUR die geleend werd aan de kinderdagverblijven, vervalt er 506.150,79 EUR in 2005. De overige onderdelen van het vermogen van het Fonds bestaan enerzijds uit de te ontvangen sommen voor een totaalbedrag van 1.028.576,14 EUR en anderzijds uit de te betalen administratiekosten voor 1.511,35 EUR. De te ontvangen sommen worden samengesteld uit de te ontvangen bijdragen van de inningsinstellingen RSZ, RSZPPO en HVK (953.605,92 EUR*), de te ontvangen interesten (8.557,38 EUR) en de lopende verrichtingen van het Interprofessioneel Akkoord (66.412,73 EUR). * Voorlopig bedrag
61
DE WERKEN AAN DE ‘RING’ ZIJN BIJNA VOLTOOID…
Markant gegeven: De RKW bouwt gestaag verder aan de informatiesnelweg (elektronische gegevensuitwisseling) zonder vertragingen voor zijn gebruikers.
5
DE WERKEN AAN DE ‘RING’ ZIJN BIJNA VOLTOOID… DE ‘RING’!?
EEN PERFORMANT GPS-SYSTEEM HELPT
Sinds jaren streeft de Rijksdienst ernaar alle informatie noodzakelijk voor het toekennen van kinderbijslag te verwerven via de uitwisseling van gegevens tussen andere administraties.
Al deze informatiesystemen vormen de basis voor ons ‘Global Positioning System’ (GPS). Het laat toe op elk ogenblik de precieze positie van de burger binnen het stelsel van kinderbijslag voor werknemers te bepalen.
Het is daarbij onze betrachting de burger minimaal te bevragen en het dossierbeheer zoveel als mogelijk te automatiseren. Samen met de vele andere betrokken overheidsinstellingen, leggen wij een informatie‘Ring’ aan rond onze klant. Deze wordt aldus steeds minder gehinderd door het intensieve administratieve verkeer noodzakelijk voor het verkrijgen van zijn kinderbijslag. De afgelopen jaren werden aldus meerdere informatiestromen met betrekking tot de prestaties (werkloosheid, ziekte, werkzoekende schoolverlaters,…) geïnformatiseerd. Niet enkel wordt aldus het ‘administratief verkeer’ naar de burger beperkt, bovendien krijgt de dossierbeheerder enkel nog data aangeboden die een bijkomende interpretatie vragen. Aldus wordt een verzadiging van de informatiesnelweg voorkomen.
Dankzij de toenemende elektronische informatie slagen wij er vandaag steeds beter in op een proactieve wijze het geheel aan rechten en plichten van onze klanten vast te stellen. Eerder dan te wachten op het initiatief van onze klanten, trachten wij te anticiperen en aldus na te gaan of hij/zij in aanmerking komt voor toeslagen.
meer specifiek het project DMFA (Déclaration Multifonctionnelle – Multifunctionele Aangifte). Deze attesten maken het mogelijk de ‘informatieRing’ rond de burger bijna volledig te sluiten. Temeer daar ook een gegevensuitwisseling werd opgezet met de Rijksdienst voor Sociale Verzekering van Zelfstandigen, waardoor wij inzicht krijgen in de zelfstandige activiteit van onze actoren (rechthebbende, bijslagtrekkende,…). ENKELE EXTRA RIJVAKKEN VOOR HET TOEGENOMEN INFORMATIE-VERKEER.
Zoals een GPS-systeem gebruik maakt van lengte- en breedtegraden, maken wij binnen de kinderbijslagen gebruik van de ‘gezinssituatie’ en de ‘prestaties’.
Het toenemende aantal elektronische attesten en de systematische verwerking en distributie ervan naar de betrokken kinderbijslagfondsen kunnen echter leiden tot een verkeersinfarct.
Voor wat betreft dit eerste ontvangen wij reeds jaren de gegevens van het Rijksregister via de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. Op het gebied van de gegevens met betrekking tot de prestaties werd, dankzij de inzet van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid en de vele werkgevers, een enorme stap vooruit gezet betreffende het elektronisch versturen van de informatie met betrekking tot aanvang en einde van de tewerkstelling van alle werknemers,
Om dit te vermijden koos de Rijksdienst 2 jaar geleden voor het invoeren van een flexibele IT-infrastructuur. Deze laat ons toe zonder enige hinder voor eender welke gebruiker de capaciteit op te voeren. Geen afgesloten op- en afritten, geen monsterlange files… integendeel een aangehouden stabiele en kwalitatieve dienstverlening aan onze klanten.
65
Zo werd in 2004 de nieuwe infrastructuur probleemloos aangepast aan de toegenomen behoeften. Onze opslagcapaciteit werd uitgebreid, nieuwe AIX-servers werden in gebruik genomen, zelfs de upgrade van het mainframe werd voorbereid en getest zonder dat onze dossierbeheerders enige hinder ondervonden. VERKEERSINFORMATIE VRIJ BESCHIKBAAR Sinds begin 2004 beschikken wij over een gebruiksvriendelijke website. Die maakt elke geïnteresseerde wegwijs in het ingewikkelde kluwen van de kinderbijslag. De meest actuele informatie is nu on-line beschikbaar voor alle burgers en zal een nog vlottere doorstroming van de informatie bevorderen. Bijkomend bieden wij, via een handige rekenmachine, aan al onze potentiële klanten de mogelijkheid zich een idee te vormen van het bedrag aan kinderbijslagen waarop zij afhankelijk van hun gezinssituatie en prestaties recht hebben. Intussen maakten wij ook het geheel aan relevante wetgeving voor onze sector via een eenvoudig zoeksysteem, Famidoc, beschikbaar voor alle dossierbeheerders. In 2005 wordt dit informatiesysteem verder uitgewerkt zodanig dat het aan alle kinderbijslagfondsen ter beschikking kan worden gesteld. Einde 2005 wordt het dan mogelijk dit aan te bieden aan alle burgers.
66
SAMEN OP WEG In 2004 werd ook verder werk gemaakt van het ontwikkelen van een nieuw informatiesysteem ‘ITinera’. Dit informatiesysteem zal de dossierbeheerders vanuit een taakgerichte aanpak ondersteunen. De processen zullen verder worden geautomatiseerd en on-line interactie met de klanten wordt binnen afzienbare tijd mogelijk. Daarbij zal de burger zijn/haar dossier kunnen consulteren en bijwerken. Deze aanpak oogt minder ‘sexy’ dan de soms spectaculaire diensten die door bedrijven en overheidsinstellingen worden aangeboden. Toch zijn wij overtuigd dat deze vorm van e-government (‘Administration to Administration’ of A2A) de meest efficiënte is om al onze klanten optimaal te bedienen. Zo wordt vermeden dat de kwaliteit van het dossierbeheer zal afhangen van de mate waarin de burger beschikt over de meest moderne technologie. Webservices worden pas mogelijk in de mate dat wij er zeker van zijn dat zij niet bijdragen aan het uitdiepen van de digitale kloof tussen burger en dienstverlener.
DE BETALING VAN KINDERBIJSLAG DOOR HET DEPARTEMENT GEZINNEN
Markant gegeven: Volgehouden inspanningen en doelstellingen bereikt: een kwaliteitsvolle dienstverlening aan beter geïnformeerde en minder bevraagde gezinnen.
DE BETALING VAN KINDERBIJSLAG DOOR HET DEPARTEMENT GEZINNEN DE KWALITEIT: BOEKT NOG VOORUITGANG ONDANKS EEN MOEILIJKE CONTEXT Het aantal gezinnen dat kinderbijslag ontvangt van de Rijksdienst steeg van 223.952 op 31 december 2003 naar 227.119 op 31 december 2004. De Rijksdienst, die zich bewust is van zijn sociale rol en het vertrouwen dat hem geschonken wordt, concentreerde nogmaals zijn inspanningen op het waarborgen van een kwaliteitsvolle dienstverlening aan alle gezinnen waarvoor hij betaalt, ondanks ontoereikende personeelskredieten die nog erger gemaakt worden door de stijging van de werklast. Dankzij de volgehouden inspanningen van alle medewerkers bereikte de Rijksdienst de doelstellingen waartoe hij zich had verbonden in zijn bestuursovereenkomst, en oversteeg ze soms. De behandeling van nieuwe aanvragen De nieuwe aanvragen om kinderbijslag werden in 2004 behandeld binnen een termijn van drie maanden in 86,17% van de gevallen, terwijl de verbintenis voor dat jaar 85% bedroeg. Het is van belang op te merken dat de duur van de behandeling van een nieuwe aanvraag berekend wordt vanaf de dag van de aanvankelijke aanvraag (ongeacht in welke vorm) tot de dag van de
beslissing, namelijk de goedkeuring, bestaande uit een betaling, of de gemotiveerde weigering van de aanvraag. De behandeling van de aanvraag impliceert een reeks raadplegingen van repertoria en gegevensfluxen afkomstig van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. Het onderzoek van het recht omvat een reeks acties zoals het bepalen van de mogelijke rechthebbenden, het rekening houden met de voorrangsorde van hen, de controle van de voorwaarden eigen aan de rechtgevende kinderen, het bepalen van de bijslagtrekkende (die de kinderbijslag ontvangt), het bepalen van de eventuele groepering van de kinderen, en de controle van de specifieke voorwaarden voor de toekenning van een verhoogde schaal of een andere toeslag, zoals die verbonden aan de leeftijd van het rechtgevend kind. De juiste en stipte betaling van de kinderbijslag Het kwaliteitsniveau voor de correctheid en de stiptheid van de betalingen bleef behouden, zoals de Rijksdienst zich ertoe had verbonden. In 97,80% van de gevallen gebeurde de betaling op de vaste datum van de tiende van de maand. De antwoorden aan de sociaal verzekerde
6
Waar de verbintenis in het raam van de bestuursovereenkomst een termijn van 45 dagen betrof, in navolging van de termijn bepaald door het Handvest van de sociaal verzekerde, stelde de Rijksdienst volledig vrijwillig alles in het werk om de vraag van de sociaal verzekerde te beantwoorden binnen de maand na de vraag. Dit gebeurde in 2004 in 98,73% van de gevallen en vertegenwoordigde de behandeling van niet minder dan 995.965 vragen om inlichtingen. Gegevens verstrekt uit eigen beweging In het raam van zijn sociale rol zag de Rijksdienst erop toe uit eigen beweging de sociaal verzekerden in te lichten van de mogelijkheden tot behoud of tot maximalisering van hun rechten op kinderbijslag. Zo werden 23.203 sociaal verzekerden ingelicht wanneer bleek dat een afstand van recht, een verhoogde schaal (sociale toeslag) of een groepering van kinderen kon verwezenlijkt worden, waardoor aan de gezinnen een bijkomend financieel voordeel kon toegekend worden. Dit uit eigen beweging verstrekken van gegevens wordt nog versterkt door de doelstelling van de controles van de gezinnen, uitgevoerd door de sociaal inspecteurs: ze zijn meer gericht op bijstand dan op repressieve controle.
69
De terugvordering van onverschuldigde betalingen Op het vlak van de terugvordering van onverschuldigde betalingen was de verbintenis om in 65% van de gevallen een kennisgeving te versturen aan de bijslagtrekkende binnen de drie maanden na de vaststelling van het onverschuldigd bedrag, en zo nodig een herinnering, eveneens binnen de drie maanden. Deze verbintenis werd nageleefd in 99,47% van de gevallen voor de kennisgeving van de onverschuldigde betalingen en in 76,59% van de gevallen voor de herinneringen. NIEUWE OPDRACHTEN: EEN CONSTANTE EVOLUTIE In 2004 vertrouwde het Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap (VFSIPH) aan de Rijksdienst de betaling van de kinderbijslag aan zijn statutair personeel toe (68 gezinnen). Deze overname ging in op 1 april 2004. Ook in 2004 gaven verschillende instellingen blijk van hun belangstelling om aan de Rijksdienst de uitbetaling van de kinderbijslag aan hun personeel toe te vertrouwen, maar deze overnames zijn nog niet geconcretiseerd. Al deze uitgevoerde overnames (zoals met name in het verleden het onderwijzend personeel van de drie Gemeenschappen) tonen aan dat een steeds toenemend aantal openbare instellingen blijk geeft van vertrouwen in de Rijksdienst.
70
OP DE LOER VOOR DE FLUXEN Vanuit een streven om zo weinig mogelijk de gezinnen te moeten contacteren om de inlichtingen te verkrijgen die nodig zijn voor de betaling van hun kinderbijslag, doet de Rijksdienst een beroep op het raadplegen van de alsmaar talrijker elektronische fluxen afkomstig van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. Deze fluxen, met als meest recente die betreffende de arbeidsprestaties, komen van de instellingen die de gegevens produceren, wat het voordeel biedt dat de informatie zeer betrouwbaar is. De verstrekte informatie is bovendien volledig, wat een beter dossierbeheer mogelijk maakt. Aldus wordt de kleinste arbeidsperiode snel meegedeeld, terwijl men vroeger werkgevers en gezinnen moest ondervragen die soms onvolledige of laattijdige gegevens verstrekten, wat het risico op onverschuldigde bedragen vergrootte. Bij het Departement Gezinnen heeft een werkgroep, de groep “Processen”, samengesteld uit technici van de betaaldiensten en vertegenwoordigers van het Centrum voor Informatieverwerking, tot doel om te onderzoeken op welke manier alle nieuwe elektronische informatie automatisch kan verwerkt worden en hoe de werkprocedures moeten aangepast worden om een ononderbroken en kwalitatief hoogstaande dienstverlening aan de gezinnen te waarborgen. In de loop van 2004 heeft de werkgroep de nodige maatregelen genomen voor de opname
in het nieuwe repertorium van de kinderbijslag, het Kadaster, van de gegevens betreffende alle actoren van kinderbijslagdossiers beheerd door de Rijksdienst. Deze actoren zijn: de rechthebbende, d.w.z de persoon die het recht op kinderbijslag opent op basis van bijvoorbeeld zijn werk; de bijslagtrekkende, d.w.z. de persoon die de kinderbijslag ontvangt; het rechtgevend kind, d.w.z. het kind waarvoor de kinderbijslag betaald wordt, en tenslotte alle personen van wie de professionele of socio-professionele toestand (bijvoorbeeld werkloosheid) een invloed op het recht zou kunnen uitoefenen. Alle per flux doorgestuurde gegevens betreffende een van de actoren van het kinderbijslagdossier (bijvoorbeeld het meedelen van de beroepsactiviteit of de werkloosheid van de rechthebbende of de inschrijving van het kind als werkzoekende) komen voortaan voor in het repertorium Kadaster. Ook alle betaalperiodes van de Rijksdienst en de andere kinderbijslagfondsen zijn opgenomen in het Kadaster, wat het risico van dubbele betalingen van gezinsbijslag voor eenzelfde periode uitsluit. Aan de hand van de fluxen, die op een zo geautomatiseerd mogelijke manier verwerkt worden, kon het aantal vragen om inlichtingen dat aan gezinnen of werkgevers werd gericht sterk beperkt worden (van 354.000 in 1995 tot 136.000 in 2004) en kon de klemtoon gelegd worden op het uit eigen beweging verstrekken van
inlichtingen aan de gezinnen zodat ze bijvoorbeeld een voordeliger recht kunnen genieten. HOEVEEL GEZINNEN ? De Rijksdienst betaalde in 2004 een som van meer dan 770 miljoen EUR aan 227.119 gezinnen (december 2004), tegen 223.952 gezinnen in december 2003. De toename van het aantal gezinnen doet zich in grote mate voor in de regeling van de werknemers, met een stijging van 3.307 gezinnen: van 124.430 gezinnen in 2003 naar 127.737 in 2004. Er deed zich ook een stijging voor bij de gezinnen met een internationale dimensie, waar een van de actoren op het vlak van kinderbijslag in het buitenland woont, werkt of studeert: van 9.638 gevallen in 2003 naar 10.130 in 2004. Het aantal gezinnen die gewaarborgde gezinsbijslag genieten daalde van 8.062 in 2003 naar 7.392 in 2004 (zie infra, de rubriek betreffende de gewaarborgde gezinsbijslag en de residuaire rechten). Naast de toename van het aantal gezinnen wordt de Rijksdienst ook geconfronteerd met een enorm verloop van het aantal gezinnen waarvoor hij kinderbijslag betaalt: in 2004 werden 54.965 nieuwe aanvragen ingediend, wat betekent dat het Departement Gezinnen 282.084 dossiers moest beheren. Dit verloop is bijzonder groot bij de gewaarborgde gezinsbijslag, aangezien men er meer nieuwe aanvragen (8.520) telt dan actieve gevallen (7.392).
De tabel hierna geeft het aantal gezinnen weer waarvoor de Rijksdienst betaalt volgens de regeling waarvan ze afhangen (werknemers, gewaarborgde gezinsbijslag, rechten met internationale dimensie, en overheidsdiensten).
6
In de regeling van de werknemers wordt een onderscheid gemaakt tussen de gezinnen betaald door de gewestelijke diensten (de gedecentraliseerde provinciale bureaus en het regionaal bureau van Eupen) en die waarvoor de Rijksdienst exclusief betaalt omdat het een residuair recht betreft (zie infra, de rubriek betreffende de gewaarborgde gezinsbijslag en de residuaire rechten). Bij de overheidsdiensten wordt een onderscheid gemaakt volgens de rechthebbenden: enerzijds de actieve werknemers van wie de werkgever het dossierbeheer en de betaling van de aan zijn personeel verschuldigde kinderbijslag toevertrouwde aan de Rijksdienst, en anderzijds de begunstigden van een rente (gepensioneerden, invaliden,…) die uitsluitend afhangen van de bevoegdheid van de Rijksdienst.
DEPARTEMENT GEZINNEN 227.119
Werknemers
Gewaarborgde
Internationale
127.737
7.392
10.130
Regionale diensten 122.472
Residuaire rechten 5.265
Overheidsdiensten 81.860
Rentegevallen 11.973
Actieven 69.887
71
WELKE GEZINNEN ? Een groot gedeelte van de gezinnen die kinderbijslag ontvangen van de Rijksdienst vertoont een “atypisch” profiel, in die zin dat de rechthebbende geen werknemer is die het recht opent aan de gewone schaal (basisschaal), maar een werkloze, een gepensioneerde, een invalide of een wees die het recht opent aan een hogere kinderbijslagschaal (verhoogde schaal). Het grote aantal gezinnen dat de verhoogde schalen geniet, betaald door de Rijksdienst, kan verklaard worden door het feit dat de jongeren die werkloos zijn na hun studies, of zij die werkloos zijn na een zelfstandige activiteit, uitsluitend afhangen van de Rijksdienst voor de betaling van de kinderbijslag waarop ze aanspraak kunnen maken. Ook de toekenning van kinderbijslag aan de werknemers van bepaalde sectoren zoals de horeca hangt af van de exclusieve bevoegdheid van de Rijksdienst. Deze werknemers zijn echter vaak verbonden door arbeidsovereenkomsten van korte duur, gevolgd door periodes van werkloosheid. De toekenning van de verhoogde schalen leidt tot een grotere werklast wegens de complexe voorwaarden voor het verkrijgen van deze schalen.
1
72
2
In 1998 kende de Rijksdienst (nationale verdeling1 met inbegrip van de NMBS2) kinderbijslag toe aan 49 % van de gezinnen op basis van arbeidsprestaties en de fondsen aan 76 %, terwijl in 2004 44,89% van de gezinnen bij de Rijksdienst kinderbijslag ontvingen op basis van de tewerkstelling van de rechthebbende, tegen 76,92% bij de fondsen. Deze percentages lopen nog veel meer uit elkaar wanneer de cijfers van de nationale verdeling zonder de NMBS worden geanalyseerd: 37,44% bij de Rijksdienst op grond van arbeidsprestaties tegenover 76,92% bij de fondsen. Net zoals de voorgaande jaren is bij de kinderbijslagfondsen het aantal gezinnen op basis van arbeidsprestaties eveneens afgenomen. Gezinnen per categorie van recht op 31 december 2004
RKW
(nationale verdeling zonder NMBS)
FONDSEN
arbeidsprestaties 37,44%
arbeidsprestaties 76,92%
werklozen 45,63%
werklozen 13,74%
gepensioneerden 1,69%
gepensioneerden 1,13%
arbeidsongeschikten 9,97%
arbeidsongeschikten 4,62%
wezen 5,27%
wezen 3,59%
Met nationale verdeling bedoelt men de regeling van de kinderbijslag voor werknemers; de kinderbijslag toegekend voor de rekening van overheidsdiensten (zie hoger) en de gewaarborgde gezinsbijslag worden hier dus niet beoogd. De Rijksdienst werd door de Koning gemachtigd om aan de NMBS, aangesloten bij de Rijksdienst, de opdracht toe te vertrouwen om in zijn plaats het recht op gezinsbijslag te onderzoeken en die bijslag uit te betalen.
Het aandeel van de gezinnen die betaald worden op basis van arbeidsprestaties, dat lager is bij de Rijksdienst dan bij de fondsen, wordt bevestigd als men kijkt naar het percentage van de bijslagtrekkende gezinnen dat kinderbijslag geniet aan een verhoogde schaal: 38,78% bij de Rijksdienst (nationale verdeling met inbegrip van de NMBS) in 2004, tegen 34 % in 1998, terwijl deze verhouding bij de fondsen daalde van 15 % in 1998 tot 14,65% in 2004. Voor de Rijksdienst (nationale verdeling zonder de NMBS) ligt het percentage van de verhoogde schalen zelfs nog hoger, namelijk 44,02%. Bijslagtrekkende gezinnen per schaal op 31 december 2004
RKW
(nationale verdeling zonder NMBS)
FONDSEN
Deze verhouding komt nog sterker tot uiting wanneer men de gezinnen met verhoogde wezenbijslag, die zowel bij de fondsen als bij de Rijksdienst in ongeveer dezelfde verhouding aanwezig zijn, niet meerekent. Het aantal gezinnen die de verhoogde schaal van artikel 42bis (langer dan zes maand werklozen en gepensioneerden) of 50ter (invaliden) ontvangen bedraagt 105.801 bij de fondsen en 57.125 bij de Rijksdienst. De Rijksdienst betaalt dus aan 35,1% van de gezinnen die de schalen 42bis of 50ter genieten.
6
Schalen 42bis en 50ter (absolute cijfers)
gewone schaal 55,98%
gewone schaal 85,35%
verhoogde schaal 44,02%
verhoogde schaal 14,65%
Naast een groot aantal bijslagtrekkende gezinnen in de nationale verdeling die verhoogde schalen genieten, betaalt de Rijksdienst eveneens deze voordeliger schalen in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag en voor bepaalde categorieën van rechthebbenden van de overheidsdiensten, met name de gewezen ambtenaren, die gepensioneerd of invalide zijn of gewezen tijdelijke leerkrachten die werkloos zijn. In totaal betaalt de Rijksdienst verhoogde schalen aan 67.921 gezinnen, een stijging met 732 in vergelijking met 2003. Bij de 25 kinderbijslagfondsen zijn er 134.859 gezinnen die een verhoogde schaal ontvangen te vergelijken met de 67.921 gezinnen bij de Rijksdienst. De Rijksdienst kent verhoogde schalen toe aan 33,5% van alle gezinnen die deze schalen genieten.
RKW (1) 57.125
Fondsen (25) 105.801
Deze vaak sociaal zeer kwetsbare gezinnen, voor wie het bedrag aan maandelijks ontvangen kinderbijslag een essentieel deel van hun inkomen vormt, rekenen steevast op een stipte betaling van hun bijslag en op de bijstand die de Rijksdienst hen verleent bij de uitoefening van hun legitieme rechten.
73
GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG EN RESIDUAIRE RECHTEN De gewaarborgde gezinsbijslag is een vorm van bijslag die wordt toegekend onder bepaalde voorwaarden, met name op het vlak van inkomsten, aan de verhoogde schaal van artikel 42bis, voor een kind waarvan een natuurlijk persoon in hoofdzaak de last draagt, en voor zover er in een andere regeling geen recht bestaat voor dit kind. Het betreft voornamelijk die gevallen waar de persoon die het kind ten laste heeft de begunstigde is van een leefloon. De residuaire rechten zijn rechten op kinderbijslag geopend in de regeling van de werknemers op basis van zeer specifieke situaties (bijvoorbeeld het recht geopend, onder bepaalde voorwaarden, door een student of een gehandicapte voor zijn kinderen). Voor het geheel van de gewaarborgde gezinsbijslag en de andere residuaire rechten werden er in 2004 10.309 nieuwe aanvragen ingediend (4.969 aanvragen werden goedgekeurd en 5.060 afgewezen, omdat de toekenningsvoorwaarden niet vervuld waren) en steeg het aantal bijslagtrekkenden van 4.743 in 1985 tot 12.657 in 2004. De gezinnen die gewaarborgde gezinsbijslag genieten, behoren gezien hun precaire socioeconomische situatie tot de meest behartigenswaardige categorieën. Zoals blijkt uit de elementen opgenomen in de tabel hieronder, stelt men na een piek in 1999, een daling in 2000 en 2001, en een stijging in 2002 en in 2003, een daling vast in 2004 van het aantal bijslagtrekkende gezinnen (min 670). Voor de nieuwe aanvragen is er vrijwel een constante in 2003 en 2004, namelijk 8.592 in 2003 en 8.520 in 2004, maar een daling tegenover de 9.190 in het jaar 2002. Gewaarborgde
1985
1989
1993
1999
2000
2001
2002
2003
2004
bijslagtrekkenden
3.208
4.834
5.841
8.482
7.469
7.295
7.729
8.062
7.392
aanvragen
4.688
5.138
5.925
7.569
7.286
8.006
9.190
8.592
8.520
goedkeuringen
1.934
2.398
2.719
4.160
3.918
3.684
4.109
4.099
3.730
weigeringen
2.889
3.258
2.820
3.108
3.338
4.196
4.971
4.563
4.510
Sinds de elektronische fluxen met gegevens over de arbeidsprestaties operationeel zijn, is er een massa bijkomende gegevens bekend die moet verwerkt worden om na te gaan of het recht op gewaarborgde
74
gezinsbijslag nog bestaat. Ieder ander recht op kinderbijslag, met name dat gebaseerd op een tewerkstelling, hoe miniem ook, die dankzij deze fluxen systematisch wordt meegedeeld, beëindigt het recht op deze bijslag en leidt tot regularisaties tussen de regelingen. ADMINISTRATIEVE TERUGVORDERING Zoals eerder al gezegd verwezenlijkte de Rijksdienst optimaal de verbintenissen van de bestuursovereenkomst betreffende de termijn van de kennisgeving van de onverschuldigde betalingen na de vaststelling ervan en de termijn voor de herinnering bij het ontbreken van een betaling of een reactie van de debiteur. De Rijksdienst zag er in het raam van zijn sociale rol ook op toe om de bijslagtrekkenden in te lichten van de mogelijkheden tot afzien van de terugvordering van het onverschuldigd bedrag in behartigenswaardige gevallen. In 2004 werden zo niet minder dan 156 aanvragen tot afzien van de terugvordering ingediend en werden 51 gunstige beslissingen genomen volgens de eind 2003 op punt gestelde richtlijnen betreffende de mogelijkheden tot afzien van de terugvordering. Deze richtlijnen beogen met name het waarborgen van meer rechtszekerheid en aldus een betere verzekering van de gelijke behandeling van de aanvragen ingediend door debiteurs tot kwijtschelding van hun schulden wegens hun financiële moeilijkheden.
NORMA: EEN STEVIGE FUNDERING OM DE EERSTE STENEN TE LEGGEN Om de dienstverlening aan de gezinnen nog te verbeteren en de effectiviteit van de betaling van kinderbijslag te waarborgen, maakte de Rijksdienst van het herdefiniëren van de arbeidsprocessen in de betaaldiensten een doelstelling. De Rijksdienst moet namelijk rekening houden met de evolutie van de omgeving waarin hij functioneert, met name het ter beschikking stellen van informatie nodig om zich uit te spreken over het recht op kinderbijslag, voornamelijk elektronisch. Deze gegevens worden zoals al eerder aangestipt namelijk meer en meer via elektronische fluxen geleverd, uitgaand van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid, of bij gebrek daaraan, via raadpleging van het bestaande gegevensbestand van andere instellingen. In de toekomst zal deze automatisering beslist voortgezet worden. Het project “NORMA” (voor geNORMAliseerde informatie en de NORMAlisering van de processen), waarvoor de Rijksdienst de hulp kreeg van een externe consultant, wil komen tot een normalisering van de gegevens en de basisprocessen van het Departement Gezinnen. De doelstelling is enerzijds om de dossierbeheerder optimaal bij te staan op het vlak van de reglementering, de procedures
en de informaticatoepassingen, en anderzijds het maximaal automatiseren van de beslissingsprocessen (aanleg van het dossier, dus eerste onderzoek van de aanvraag, beheer van het dossier, dus vaststellen van het recht, betaling, controleprocessen) op basis van de elektronische informatiefluxen (waarbij de sociaal verzekerde zo weinig mogelijk ondervraagd wordt), om zo te komen tot een automatische betaling van de gezinsbijslag. HET KENNISCENTRUM: ...EEN STAP VOORUIT Het project HR Masterplan begon in 2003 bij de Rijksdienst met als doelstelling het versterken van het gevoel van voldoening van de medewerkers, hun steun aan de gemeenschappelijke waarden en hun welzijn op het werk. Dit project is dus bestemd voor alle medewerkers, die er trouwens de voornaamste actoren van zijn. Een van de thema’s die in het raam van dit project zijn geselecteerd is de kennis. Het project beoogt met name het oprichten van een Kenniscentrum dat alle technische documentatie omvat die bij de Rijksdienst bestaat, en het mogelijk maken van een beter beheer van de aangeleverde kennis. De Rijksdienst beschikt namelijk over een massa informatie en documentatie. De reputatie van de Rijksdienst naar buitenuit is trouwens grotendeels gevestigd op de rijkdom aan informatie die hij meedeelt. Paradoxaal genoeg is deze informatie binnenin de Rijksdienst verspreid en niet altijd
gemakkelijk toegankelijk voor iedereen. De Rijksdienst ontwikkelde reeds informatieen vormingsinstrumenten die dit toekomstige Kenniscentrum van gegevens zullen voorzien.
6
Zo stelde de Rijksdienst een praktisch en nuttig instrument ter beschikking aan elkeen die opzoekingen verricht over de kinderbijslagwetgeving van toepassing bij de Rijksdienst. Het gaat om het Vademecum, een ruime index die per wetsartikel de verwijzingen naar de administratieve teksten die ermee verband houden repertorieert. Met behulp van de Infodoc-lessen, een waar didactisch instrument, kan elk personeelslid een van de vijftien lessen raadplegen die zijn gewijd aan de wetgeving betreffende de kinderbijslag. Deze lessen omvatten praktische voorbeelden die een beter begrip van de wetgeving mogelijk maken, tegenover complexe reële situaties. Tenslotte werd een eerste vormingsmodule uitgewerkt door een projectgroep om onmiddellijk te beschikken over een vormingsbasis voor nieuwe personeelsleden die bij de Rijksdienst binnenkomen. Deze cursus, genaamd “het ABC van de kinderbijslagregeling”, omvat een luik over de sociale zekerheid in het algemeen en de situatie van de kinderbijslagregeling in dit kader, een voorstelling van de Rijksdienst en tenslotte de te volgen stappen voor het behandelen van eenvoudige kinderbijslagdossiers, zoals die
75
toevertrouwd aan een nieuw personeelslid bij zijn indiensttreding. Dit alles draagt ongetwijfeld bij tot het welzijn op het werk van de personeelsleden die ondersteund moeten worden, gezien de aanzienlijke werklast waarmee ze geconfronteerd worden. Maar door aan alle medewerkers de toegang te bieden tot het geheel van de kennis kan men ook de gezinnen met nog meer precisie informeren en hen nog beter bijstaan, en dit uit eigen beweging, zodat ze het meest gunstige recht op kinderbijslag kunnen verkrijgen waarop ze aanspraak kunnen maken.
76
REGULATOR VAN HET STELSEL
Markant gegeven: Elk potentieel recht waarborgen voor het gezin: de instrumenten zijn beschikbaar om deze ambitie waar te maken.
7
REGULATOR VAN HET STELSEL In 2004 werd een betekenisvolle vooruitgang gerealiseerd in de werking van het kinderbijslagstelsel op verschillende domeinen. De vernieuwde database van de kinderbijslag, Kadaster van de kinderbijslag genoemd, werd op 1 juli 2004 volledig operationeel. Hierdoor beschikt de sector over een waterdicht systeem, waarin alle kinderbijslagdossiers dienen geïntegreerd te worden om elektronische informatie te kunnen bekomen. De integratie in dit Kadaster is tevens een waarborg om elke cumul onmogelijk te maken, en gezien de bijwerking on line gebeurt is het Kadaster steeds actueel. Een tweede belangrijke realisatie bestaat in de exploitatie van de RIP-berichten geaggregeerde Dimona-berichten - en de DMFAberichten voor de kinderbijslagsector sinds midden 2004. Hierdoor wordt niet alleen de papierstroom opnieuw massaal verminderd, maar door de integratie van alle kinderbijslagdossiers van het stelsel in het Kadaster en de exploitatie van de werkgeversattesten, is de elektronische gegevensuitwisseling tot volle maturiteit gekomen. De kinderbijslaginstellingen beschikken thans over zeer volledige kwaliteitsvolle informatie uit authentieke bron.
Dit laat hen niet alleen toe het recht op kinderbijslag accuraat en correct vast te stellen maar tevens in een aantal gevallen het recht op kinderbijslag automatisch vast te stellen evenals het potentieel recht van alle gezinnen te garanderen waardoor elk gezin het volledig recht op kinderbijslag kan bekomen. Het probleem blijft dat het Kadaster nog niet volledig is omdat een groot deel van de publieke sector, met zijn groot aantal instellingen en diensten die zelf de kinderbijslag uitbetalen, nog niet is geïntegreerd in het Kadaster.
kinderbijslagfondsen. Bij de opmaak van het nieuw boekhoudplan werd een zo groot mogelijke equivalentie nagestreefd met de nieuwe boekhoudkundige verplichtingen die aan vzw’s opgelegd worden. Voor de toepassing van het boekhoudplan werd een handleiding opgesteld, die de uniforme toepassing moet waarborgen en die bedoeld is als hulpmiddel voor de kinderbijslagfondsen. Het nieuwe boekhoudplan wordt door de fondsen toegepast met ingang van 1 januari 2005.
De Rijksdienst nam in de bestuursovereenkomst tevens de verbintenis op om een aangepast en transparant boekhoudplan voor de kinderbijslagfondsen te ontwikkelen. Doelstellingen voor het opstellen van dit nieuw boekhoudplan waren: het verkrijgen van de nodige transparantie in de gehele financiële verwerking van de kinderbijslagfondsen met inbegrip van de verdeling van de gemeenschappelijke kosten, de normalisatie van de financiële rapportering en een vlotte consolidatie die via een geïntegreerde verwerking van de financiële informatie een benchmarking van de fondsen mogelijk maakt. Dit nieuw boekhoudplan werd in 2004 gerealiseerd in samenwerking met de
79
van de gebruikers. De implementatie van het Kadaster van de kinderbijslag is gestart in juli 2003. Geleidelijk zijn de gegevens van alle vrije en bijzondere kinderbijslagfondsen erin opgenomen en ook die van de drie medewerkende instellingen (NMBS, RSZPPO en De Post). Een heel jaar lang is het Kadaster getest om er zeker van te zijn dat de procedures waterdicht zijn en beantwoorden aan de gestelde doelen, en dat de elektronische attesten ter bestemming komen. Na die observatie- en evaluatieprocedure van de nieuwe processen heeft het Beheerscomité van de Rijksdienst ter zitting van 20 april 2004 de modaliteiten afgerond voor de daadwerkelijke ingebruikstelling van de verschillende processen die aan het Kadaster gekoppeld zijn. Op 1 juli 2004 kon dan ook omgeschakeld worden naar dit nieuwe repertorium en konden de vroegere databanken NRK en RIO (repertorium van de dossiers in onderzoek) definitief op non-actief gesteld worden. MONITORING VAN DE KINDERBIJSLAGREGELING Het kadaster van de kinderbijslag Voor het beheer van de databanken van de Rijksdienst was 2004 een cruciaal jaar. Sinds 1993 beheert de Rijksdienst een nationaal repertorium van de kinderbijslag (NRK) waarmee
80
onder meer de kinderbijslaggegevens van de dossiers van de sector kinderbijslag voor werknemers geïntegreerd konden worden in het telematicanetwerk van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid en vervolgens geleidelijk een reeks elektronische gegevensstromen opgezet zijn. In 2002 is beslist om te schakelen naar een computerinfrastructuur van spitstechnologisch niveau en een nieuw repertorium van de sector te creëren dat beter beantwoordt aan de behoeften
In de eerste zes maanden is de exploitatie probleemloos verlopen. Men kan dus stellen dat het Kadaster van de Kinderbijslag perfect beantwoordt aan de specifieke behoeften van de sector wat betreft het dagelijks beheer (consultatie), voor preventie van cumulatie bij de rechtgevende kinderen en als platform voor de mededeling van gekwalificeerde gegevens uit andere sectoren.
Op 31 december 2004 bevatte het kadaster: 2.778.390
dossiers
2.778.390
rechthebbenden
3.258.131
bijslagtrekkenden
5.014.672
rechtgevende kinderen
438.100
actoren die van invloed kunnen zijn op het recht op kinderbijslag
279.892
kraamuitkeringen
1.123
adoptiepremies
De elektronische gegevensstromen Sinds het jaar 1996 heeft de Rijksdienst resoluut gekozen voor een globale strategie van geautomatiseerde gegevensuitwisseling via elektronische gegevensstromen. Bij die strategie staan drie belangrijke doelstellingen voorop: (1) de gekwalificeerde gegevens gaan ophalen aan de bron zelf, bij de instellingen die erover beschikken, (2) de taken van de beheerders van de kinderbijslagdossiers automatiseren om de gegevensverwerking op papier te beperken, (3) de administratieve procedures zoveel mogelijk vereenvoudigen om de sociaal verzekerden te bevrijden van de last van het indienen van documenten, formulieren of papieren attesten. In 2004 is een fundamentele stap vooruit gezet in
het globale concept met de ingebruikneming van twee essentiële gegevensstromen afkomstig van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ), met gegevens van de werkgeversaangiften over de werknemers die ze in dienst hebben.
de medewerkende kinderbijslaginstellingen, na de beslissing van het Beheerscomité van de RKW van 1 juni 2004, begonnen met de geautomatiseerde exploitatie van de RIPgegevens.
Op die manier worden jaarlijks meer dan 17.500.000 gekwalificeerde attesten doorgestuurd naar de kinderbijslagfondsen.
In het door de Rijksdienst geconcipieerde globale en sluitende systeem, dienen de RIP-gegevens als aanwijzing voor het bestaan van een recht om te starten met de provisionele betaling van kinderbijslag en/of de bevoegde instelling te identificeren.
RIP Sinds 1 januari 2003 zijn werkgevers wettelijk verplicht om alle in- en uitdiensttredingen van personeel langs elektronische weg (via een Dimona-aangifte) aan te geven aan de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ). De RKW heeft gekozen voor een gebundelde vorm van geverifieerd attest van de Dimona-situaties, het RIP-attest, dat de gegevens bevat die opgeslagen zijn in het Personeelsregister dat gecentraliseerd is bij de RSZ. Over die gekwalificeerde gegevens beschikken moest de definitieve afschaffing van het formulier AB mogelijk maken, dat dan ook alleen nog vereist is voor instellingen die geen enkele mogelijkheid hebben om de RIP-gegevens te consulteren of erover te beschikken. Vanaf 5 januari 2004 heeft de Rijksdienst testconsultatie van de RIP-gegevens mogelijk gemaakt en vanaf eind januari 2004 is gestart met het doorsturen van elektronische attesten, eveneens als test. Op 1 juli 2004 zijn de kinderbijslagfondsen en
7
Vervolgens worden de betalingen gevalideerd en de bevoegdheid bevestigd aan de hand van de multifunctionele aangifte (DMFA), aangifte die bekrachtigd wordt door de onderwerping aan de sociale zekerheid en de betaling van sociale bijdragen. DMFA Sinds april 2003 zijn aan de sociale zekerheid onderworpen werkgevers wettelijk verplicht hun kwartaalaangiften elektronisch en op multifunctionele wijze aan de RSZ door te geven, anders gezegd gegevens door te sturen die dienstig zijn voor alle sectoren van de sociale zekerheid. Voor de kinderbijslag moest het gebruik van de DMFA in de plaats komen van de formulieren G voor de inzameling van de gegevens over de arbeidsprestaties. Het gaat om 220.000 kwartaalaangiften van werkgevers voor 800.000 werknemers.
81
Toen het nieuwe systeem nog maar pas in werking was, werden de kwartaalaangiften met veel vertraging geregistreerd en daardoor konden heel wat daarvan niet binnen de gestelde termijn verwerkt worden. Daarom heeft de RKW de geleidelijk verbeterende cijfers over de binnengekomen aangiften op de voet gevolgd. Toen een opmerkelijke vooruitgang vastgesteld kon worden en aangenomen kon worden dat het beheer van de kinderbijslagdossiers redelijkerwijs gebaseerd kon worden op de DMFA door de systematische verwerking ervan, kon vanaf 1 oktober 2004 het papier (formulieren G) volledig gebannen worden. De Rijksdienst bleef ook nauwlettend toekijken op de kwaliteit van de aangiften en heeft alle mogelijke garanties ingebouwd: wegens de blijvende onregelmatigheden in de kwaliteit van de gegevens (hoofdzakelijk in verband met de werktijden en het tijdstip van uitdiensttreding), heeft hij de RSZ gevraagd een scherpe kwaliteitscontrole uit te voeren en de werkgevers te informeren. In afwachting heeft hij voor alle kinderbijslagfondsen voorlopige beheersmaatregelen ingevoerd om die onregelmatigheden het hoofd te bieden: toetsing met andere zones van de aangiften, consultaties van databanken, waardoor de kinderbijslagsector verder correct en stipt de gezinsuitkeringen kon blijven betalen aan de gezinnen in het kader van een maximale risicobeheersing.
82
Zo heeft de RKW in 2004 aan de vrije en bijzondere kinderbijslagfondsen en aan de drie instellingen die meewerken met het Kadaster de volgende attesten doorgestuurd: 1.744.444
berichten van het Rijksregister en de Kruispuntbank
2.825.845
attesten van de sector werkloosheid
1.156.795
attesten van de sector ziekte- en invaliditeit
24.458 251.803 38.824 91.593 27.089
attesten van tijdkrediet attesten van inschrijving als werkzoekende attesten van einde wachttijd voor werkzoekenden attesten van begin- of einde van een activiteit als zelfstandige multifunctionele attesten van OCMW’s
2.975.029
RIP-attesten
1.636.223
DMFA-attesten
Drie bijkomende gegevensstromen zijn momenteel in voorbereiding: arbeidsongevallen, beroepsziekten en tijdelijke werkloosheid. Die zouden eind 2005 in gebruik moeten worden genomen. De Rijksdienst is vastbesloten alle gegevensstromen die nodig zijn voor het onderzoek van de kinderbijslagdossiers, elektronisch
ter beschikking te stellen. Daarom zijn bij de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid al officiële projecten ingediend voor de elektronische mededeling van de gegevens van de sector pensioenen en ook van gekwalificeerde gegevens over de gedetineerde rechthebbenden en over gehandicapte en geplaatste kinderen. Bovendien is nu reeds gepland dat de volgende databanken zo snel mogelijk ontwikkeld zullen worden vanaf 2005: repertorium van het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen voor Zelfstandigen (RSVZ) en van de werkloosheidsen de ziekte-en invaliditeitssector. Ook zou de Rijksdienst op termijn de schoolattesten die ingevuld moeten worden door (hoge-) scholen en universiteiten, willen vervangen door geautomatiseerde elektronische gegevensoverdracht door de terzake bevoegde Gemeenschap. Het nationaal repertorium van de werkgevers (NRW) Tot 31 december 2004 kon een werkgever in het NRW geïdentificeerd worden via het immatriculatienummer. Vanaf januari 2005 vormt het uniek ondernemingsnummer dat elke werkgever heeft ook een essentieel element om de gegevens te kennen over de aansluiting en de immatriculatie van de werkgever. De ondernemingsnummers zijn ingevoerd in de consultatieschermen van het Nationaal Repertorium van de Werkgevers (NRW) op 18 november 2004. Een tweede aanpassing van het Repertorium, om het de gebruikers van het
NRW mogelijk te maken dat nummer manueel of via file-transfer in te voeren in de schermen voor de creatie en de wijziging van de gegevens ‘aansluiting’ van een werkgever, is gepland voor begin 2006. In 2004 zijn 36.520 aansluitingen en 28.549 schrappingen van werkgevers geregistreerd in het Repertorium. Op 31 december 2004 telde het 229.733 werkgevers onderworpen aan de kinderbijslagwet, wat 5.611 meer is dan bij de afsluiting van het vorige dienstjaar. Eveneens in 2004 zijn in het NRW 33.799 wijzigingen geregistreerd die gevalideerd zijn door de geautomatiseerde werkprocessen. De administratieve vereenvoudiging In de gevallen waar de informatie niet beschikbaar is uit een authentieke bron heeft de Rijksdienst in 2004 zijn inspanningen voortgezet om de gezinnen niet overbodig te belasten met procedures en vragen waarop het antwoord al bekend is. Informeren in een begrijpelijke taal en beslissingen duidelijk motiveren wars van administratief jargon, dat zijn de belangrijke waarden waarop de communicatiestrategie van de Rijksdienst ook in 2004 gebaseerd was.
De formulieren: een blijvend aandachtspunt
HET TOEZICHT OP DE KINDERBIJSLAGFONDSEN.
Duidelijke taal en transparante en eenvoudige werkwijzen vormen de hoeksteen van de communicatie en de dienstverlening.
Als het wat moeilijker gaat…
Deskundigen van de regelgeving, taalkundigen, praktijkmensen, informatici en designers hebben in 2004 verder samengewerkt om zonder de gezinnen rechtstreeks veel vragen te stellen de kinderbijslag aan de gezinnen te bezorgen. Is de informatie reeds elektronisch beschikbaar via de kruispuntbank, wat steeds meer het geval is, dan worden de formulieren daaraan aangepast. Zijn ze daardoor overbodig geworden, dan worden zij gewoonweg afgeschaft. Zo werden in 2004 de formulieren afgeschaft waarmee de werkgever de arbeidsprestaties van zijn werknemers meedeelt aan het kinderbijslagfonds, omdat die gegevens nu elektronisch aangeleverd worden. Daarnaast zijn de standaardbrieven nog vereenvoudigd en aan de veranderingen in de regelgeving aangepast. Hiermee kunnen de dossierbeheerders dan in gewone taal begrijpelijk maken voor de gezinnen wat de administratie beslist heeft in het kinderbijslagdossier.
7
Om de kwaliteit van de dienstverlening aan de gezinnen te waarborgen en om na te gaan of de kinderbijslagfondsen alle wettelijke en reglementaire verplichtingen nakomen, verifieert de Rijksdienst of de fondsen de wettelijke, boekhoudkundige en financiële voorschriften correct en uniform hebben nageleefd. In het jaar 2004 heeft een ploeg van 33 sociaal controleurs 5.939 werkdagen besteed aan de controle van 27 kinderbijslagfondsen en hun 69 betaalbureaus. Het jaar 2004 was voor de controle van de kinderbijslagfondsen wel een overgangsjaar, waarin werd geïnvesteerd in de opleiding van nieuwe krachten om de toekomst te vrijwaren. Het aantal steekproeven waarmee op risicodomeinen de kwaliteit wordt getoetst is echter op peil gebleven en een performante rapportering over de controleresultaten werd binnen de tijdsgrens voltooid. De financiële controle Het betoelagingssysteem van de vrije kinderbijslagfondsen Met ingang van 1 januari 1999 werd het betoelagingssysteem van de kinderbijslagfondsen ingrijpend herzien. De herziening van het betoelagingssysteem zorgde ervoor dat de verschillende parameters voor de berekening
83
van de toelage beter afgestemd werden op de werkelijke werklast verbonden aan het dossierbeheer. Daarnaast werd een deel van de toelage verleend in functie van de kwaliteit van het beheer van de kinderbijslagfondsen met name de responsabiliseringstoelage. Er werd aldus een systeem van gesloten enveloppes verwezenlijkt dat er voor zorgt dat de kinderbijslagfondsen de overschotten mogen houden die ze creëren ten gevolge van een goed beheer. Bij tekorten daarentegen moeten de kinderbijslagfondsen putten uit hun reserves of een aanvullende toelage vragen aan de bij hen aangesloten werkgevers. Ook inzake de voorlopige financiering van onverschuldigde betalingen, waarvoor de kinderbijslagfondsen zelf moeten instaan, werden een aantal maatregelen genomen, welke in voege traden vanaf 1 januari 2000. Deze maatregelen beoogden de kinderbijslagfondsen bijkomend te responsabiliseren door een grotere financiële verantwoordelijkheid te verlenen en tegelijk het aanleggen van eigen reserves aan te moedigen. De jaarlijkse stijving van het reservefonds werd opgetrokken, dankzij de toewijzing aan het reservefonds van een deel van de toelage op basis van de kwaliteit van het beheer. Om de kredietopeningen te beperken, waarop de fondsen in het verleden steeds een beroep konden doen, werden verder nog twee maatregelen genomen. Vooreerst moet bij ontoereikendheid
84
van het reservefonds, de administratieve reserve aangewend worden tot voorlopige financiering van de onverschuldigde betalingen. Vervolgens zijn de kinderbijslagfondsen bij ontoereikendheid van het reservefonds verplicht minstens 5 % van de overschotten van de beheersrekening over te dragen naar het reservefonds. Het bedrag van de responsabiliseringstoelage bedroeg 3.098.669,06 EUR. bij de invoering van het nieuwe betoelagingssysteem in 1999. Voor het dienstjaar 2004 werd als toelage voor responsabilisering een bedrag van 3.391.215,89 EUR toegekend, of 95,37 % van de maximale enveloppe van 3.556.000 EUR. Deze enveloppe werd verdeeld op basis van de vijf van elkaar afgewogen criteria die aanwijzingen verstrekken over het administratief en financieel beheer van de kinderbijslagfondsen. Deze criteria zijn: • de kwaliteit van het administratief beheer (50 %) • de kwaliteit van het financieel beheer (20 %) • de kwaliteit van de gegevensfluxen naar de Rijksdienst (15 %) • de kwaliteit van de interne organisatie (10 %) • de klantvriendelijkheid in de contacten met de sociaal verzekerde (5 %) Sinds de invoering ervan in 1999 heeft de responsabiliseringstoelage zich ontwikkeld tot een matuur toekenningssysteem dat voor de betrokken kinderbijslagfondsen volledige transparantie biedt.
Voor de toekomst heeft het Beheerscomité ingestemd met het principe om een groter deel van de globale toelage in functie van de kwaliteit van het beheer van de kinderbijslagfondsen te verlenen. In 2004 bedroeg de verhouding tussen de toelage op basis van de werklast en de responsabiliseringstoelage 95,43 % en 4,57 %. Het is opportuun deze de volgende jaren geleidelijk te laten evolueren naar respectievelijk 85 % en 15 %. Sinds 1 oktober 2004 zijn alle socio-professionele gegevens beschikbaar. Het Beheerscomité heeft beslist om voor de toekomst te onderzoeken in welke mate al deze gegevens in aanmerking kunnen genomen worden voor de betoelaging van de kinderbijslagfondsen. Dit vergt evenwel een nieuw onderzoek van de bestaande parameters teneinde de toelage beter te kunnen afstemmen op de reële werklast verbonden aan het dossierbeheer. Een nieuw boekhoudplan voor de vrije kinderbijslagfondsen Vermits het boekhoudplan van de vrije kinderbijslagfondsen volledig verouderd was, nam de Rijksdienst in de bestuursovereenkomst tussen de Staat en de Rijksdienst de verbintenis op om een aangepast en doorzichtig boekhoudplan te ontwikkelen met het oog op een degelijke analyse van de financiële fluxen. Bovendien maakte ook de nieuwe vzw-wet het noodzakelijk het boekhoudplan aan te passen. Immers door deze nieuwe vzw-wet worden de vzw’s voortaan afhankelijk van hun
omvang, onderworpen aan meer gedetailleerde boekhoudkundige verplichtingen betreffende het voeren van hun boekhouding en het opmaken, openbaar maken en controleren van hun jaarrekening. Door de samenwerking van de bevoegde diensten van de Rijksdienst, de kinderbijslagfondsen, de Balanscentrale van de Nationale Bank, de revisor van de Rijksdienst, de Commissie voor Boekhoudkundige Normen en de consultant Ernst & Young, en met een actieve aandacht van het Beheerscomité van de Rijksdienst, werd in de loop van 2004 een nieuw boekhoudplan ontwikkeld, dat in werking trad vanaf 1 januari 2005. Voor het opstellen van dit nieuw boekhoudplan werden vier doelstellingen geformuleerd. Vooreerst wordt door middel van de normalisatie van de boekhoudrekeningen en –regels transparantie beoogd in de gehele financiële verwerking (alle financiële stromen) van de kinderbijslagfondsen. Vermits een aantal fondsen verweven zit in een administratief complex, zou er via het plan een inzicht moeten komen in de relatie tussen die fondsen en het complex. De structuur van de verdeling van de gemeenschappelijke kosten zou tot uiting moeten komen. Vervolgens wordt beoogd om de financiële rapportering te normaliseren en de kwaliteit ervan te verbeteren. Verder zou het nieuwe boekhoudplan een vlotte consolidatie moeten toelaten op dubbel vlak, nl. zowel inzake de kinderbijslagverrichtingen als inzake de administratiekosten. Tenslotte is het de
bedoeling dat in de Rijksdienst een geïntegreerde verwerking van de verkregen financiële gegevens tot stand zou komen. Voor de toepassing van het boekhoudplan werd een handleiding opgesteld, die de uniforme toepassing moet waarborgen en die bedoeld is als hulpmiddel voor de kinderbijslagfondsen. De meest gestelde vragen inzake de toepassing van het boekhoudplan worden onder de vorm van FAQ (Frequently asked questions) ter beschikking gesteld van de kinderbijslagfondsen. Zoals hoger gezegd is een belangrijke doelstelling bij de opmaak van het nieuw boekhoudplan het bekomen van transparantie inzake de verdeling van de gemeenschappelijke kosten van de kinderbijslagfondsen die deel uitmaken van een administratief complex. Er werden aldus criteria gedefinieerd inzake de kosten die als gemeenschappelijk beschouwd moeten worden, inzake de boekhoudkundige verwerking van de uitsplitsing tussen rechtstreekse en gemeenschappelijke kosten, inzake de type verdeelsleutels voor de verdeling van de gemeenschappelijke beheerskosten en inzake de documentatieplicht van de te verdelen kosten. De financiële controle van de kinderbijslagfondsen De boekhoudkundige en financiële controle van de kinderbijslagfondsen omvat twee delen, namelijk enerzijds de controle van de kinderbij-
slagverrichtingen en anderzijds het nazicht op vlak van de administratiekosten. Vanaf 2002 wordt een nieuwe controle-architectuur toegepast die toegespitst is op de essentiële financiële transacties van de kinderbijslagfondsen, zoals de aanrekening aan de RKW van de verschuldigde en de onverschuldigde bijslag, de aangevraagde toelagen en het gebruik van de ter beschikking gestelde gelden. Om de eenvormige toepassing van deze architectuur te waarborgen werd tegelijk een handleiding opgesteld met de concrete controle-aspecten.
7
Inzake het dienstjaar 2004 wordt gecontroleerd bij de kinderbijslagfondsen of de middelen ter bestemming kwamen en terecht werden aangewend. Meer concreet betreft het de volgende financiële fluxen. Op het vlak van de gezinsbijslag: 2.869.162.118,31 EUR aan verschuldigde kinderbijslag, 1.828.445,04 EUR aan uitgiftekosten en 13.673.914,67 EUR aan ten onrechte toegekende kinderbijslag. Op het vlak van de administratiekosten: de toegekende toelagen en de kosten die de Rijksdienst ten laste neemt. De toelagen toegekend aan de vrije kinderbijslagfondsen op basis van de werklast bedragen 70.737.510,30 EUR en die toegekend aan de bijzondere kinderbijslagfondsen op basis van de goedgekeurde kredieten 645.088,64 EUR. Zoals hoger gezegd werd in 2004 als toelage voor responsabilisering een bedrag van 3.391.215,89 EUR
85
toegekend, of 95,37 % van de maximale enveloppe van 3.556.000 EUR voorzien voor het dienstjaar 2004. Op het vlak van de vermogenstoestand van de kinderbijslagfondsen: de verrichtingen geboekt op het reservefonds en op de administratieve reserve. Op 31 december 2004 bedraagt het totaal van het reservefonds van alle kinderbijslagfondsen 12.506.579,06 EUR. Het totaal van de administratieve reserve van alle fondsen bedraagt op dezelfde datum 26.113.860,54 EUR. In 2004 diende geen specifieke controle uitgevoerd te worden inzake kinderbijslagfondsen die bijkomende kredieten vroegen voor het dekken van de ten onrechte uitgekeerde bijslag.
De administratieve controle Volgens de bestuursovereenkomst wordt elk jaar van elk van de 27 kinderbijslagfondsen een profiel opgemaakt. Tijdens het jaar 2004 hebben 23 controleurs specialisten van de kinderbijslag bij 69 kantoren verspreid over het gehele land 64.191 steekproeven uitgevoerd in duizenden kinderbijslagdossiers. Alle steekproeven samen bestrijken de vooraf bepaalde risico’s waaraan de dienstverlening aan meer dan 1,2 miljoen gezinnen is blootgesteld. De controlecyclus 2004 heeft betrekking op de werking van de kinderbijslagfondsen tijdens het jaar 2003. Kort samengevat… De zestien belangrijkste risico’s voor een goed beheer (de variabelen) zijn beschreven in een lijst met standaardvragen, de zogenaamde check-list. De aanvragen om kinderbijslag en kraamgeld moeten tijdig en correct onderzocht zijn, de betalingen moeten op tijd en juist zijn en elk aspect van de reglementering moet correct toegepast worden. Bovendien wordt van de kinderbijslagfondsen gevraagd dat ze klantvriendelijk zijn in de betekenis van het Handvest van de sociaal verzekerde. In het jaar 2004 hebben de 69 betaalkantoren over deze punten een schriftelijk verslag ontvangen.
86
Van alle kinderbijslagfondsen samen een profiel opmaken
Prestaties van de kinderbijslagfondsen in cijfers: Aantal steekproeven
Gemiddeld kwaliteitspercentage
Uitwisseling van gegevens
4.461
98,13 %
Voorrangsrechten
3.963
99,29 %
Statuut van de rechthebbende
3.634
99,89 %
Omdat er statistisch voldoende controles worden uitgevoerd, konden de conclusies van al die steekproeven samengebracht worden in globale cijfers, die de gemiddelde kwaliteit aangeven en de mate van nauwkeurigheid tonen waarmee de kinderbijslagfondsen tijdens het jaar 2003 hun wettelijke opdracht hebben volbracht.
Aspecten van de controle (variabelen)
Trimestrialisering en bevoegdheid
3.580
99,82 %
Al deze cijfers worden omgezet in de gemiddelde kwaliteit van het kinderbijslagstelsel (de kwaliteitsindicator). Zoals elk jaar werden de resultaten in 2004 beschreven in het jaarverslag van het Departement Controle en voorgelegd aan het Beheerscomité van de Rijksdienst.
Juistheid van de betaling
3.782
99,70 %
Termijnen
5.065
97,88 %
Aanwijzing van de bijslagtrekkende
3.857
99,56 %
Geplaatste kinderen
1.785
97,63 %
Geldigheid van een toeslag
5.784
96,30 %
Eventueel recht op een toeslag
6.043
94,31 %
Wezenbijslag
1.765
98,08 %
Studerend kind
4.732
98,28 %
Andere rechtgevende kinderen
5.502
96,42 %
Debiteurs
2.040
96,06 %
Controle bij het gezin thuis
1.727
95,93 %
Handvest van de sociaal verzekerde
6.471
94,31 %
Totaal
64.191
97,23 %1
1
7
Kwaliteitsindicator: gewogen gemiddelde van de resultaten van de steekproef op basis van de grootte van elk kinderbijslagfonds en de relatieve belangrijkheid van elke variabele.
87
Tijd voor een paar conclusies over de controle in 2004
EEN BEREIDWILLIG TEAM TER BESCHIKKING VAN DE GEZINNEN
De gemiddelde kwaliteit is bevredigend tot zeer goed, maar voor de sociale toeslagen aan de werklozen, zieken, invaliden, gehandicapten en gepensioneerden en ook voor de kinderbijslag van werkzoekende schoolverlaters zijn de resultaten nog voor verbetering vatbaar. De dossiers van debiteuren moeten nog nauwgezetter worden opgevolgd. De kinderbijslagfondsen kunnen hun beslissingen nog duidelijker motiveren overeenkomstig het Handvest van de sociaal verzekerde en de controle aan huis is niet altijd efficiënt uitgevoerd.
De Rijksdienst biedt de gezinnen, hun sociale bemiddelaars en de sociale diensten ondersteuning en informatie van de meest diverse aard aan.
Ervaring gevraagd… de engagementen van de bestuursovereenkomst Op grond van de opgedane ervaring bij het administratief toezicht op de kinderbijslagfondsen, werd er steeds aandacht besteed aan de effectiviteit van de reglementering en doenbaarheid van de regelingen en de procedures die worden voorgesteld.
De Rijksdienst beschikt hiertoe over een gecoördineerde infrastructuur: de afdelingen van de dienst Bemiddeling hebben als opdracht de bezoekers te woord te staan, telefonisch of schriftelijk gestelde vragen te beantwoorden en de sociaal verzekerde, indien nodig, bij te staan tot de volledige uitoefening van zijn recht. Als gesprekspartner van de gezinnen analyseert de dienst Bemiddeling hun vragen, opmerkingen en klachten. Deze analyse biedt de mogelijkheid inzicht te verwerven in eventuele moeilijkheden die bepaalde procedures en aspecten van de reglementering opleveren en in de mate van het mogelijke nuttige verbeteringen op gang te brengen. De Frontdesk Deze dienst verzorgt de opvang van de bezoekers en beheert alle telefonische oproepen die niet rechtstreeks gericht zijn aan een dossierbeheerder. Sedert 1 mei 2000 staat dit opvangplatform ter beschikking van de gezinnen, van 8 uur tot 17 uur op alle werkdagen. Deze dienst is georganiseerd rond een opvangarchitectuur met een dubbele functie:
88
- het klantvriendelijke beheer van telefonische oproepen. Er wordt gestreefd naar een hoog competentieniveau van het personeel met als objectieven een minimale wachttijd en een maximale beperking van het aantal gesprekspartners. In 2004 werden 112.069 telefonische oproepen geregistreerd. - het dynamisch onthaal van de bezoekers. Alle bezoekers melden zich eerst aan bij een van de twee opvangloketten. Indien nodig worden zij doorverwezen naar een tweede lijn (andere loketten). In 2004 werden 47.884 bezoekers ontvangen: 32.626 personen (68,14%) werden onmiddellijk bediend aan het snelloket zonder wachttijd (voor het indienen van een formulier of voor een algemene vraag); de 15.258 anderen (31,86%) werden in de tweede lijn opgevangen met een wachttijd van gemiddeld 1 minuut en 27 seconden (informatie over het beheer van hun dossier of een specifieke vraag over hun rechten). 96,98% van de bezoekers werden opgevangen binnen de 10 minuten, plafond dat door de Rijksdienst wordt gehanteerd als kwaliteitsnorm. Een afdeling is anderzijds belast met het richten van de briefwisseling zonder dossiernummer naar de juiste bestemmeling. Ze stuurde 34.698 stukken briefwisseling snel ter bestemming door. Dit opvangplatform wordt permanent geëvalueerd op basis van uiterst verfijnde en strikte indicatoren met het doel de
toegankelijkheidsdrempel ervan zoveel mogelijk naar beneden te drukken en, indien dit nodig zou zijn, de geboden kwaliteit bij te sturen.
onderwijsprogramma’s met het recht op kinderbijslag van studenten en werden 22 nota’s van algemene aard verspreid.
De Nationale Bemiddeling
De Internationale Bemiddeling
In 2004 leverde deze dienst 3.254 schriftelijke antwoorden af met informatieve inhoud, om te voldoen aan een vraag om inlichtingen of een verzoek om onderzoek van een recht op gezinsbijslag. 5.205 niet identificeerbare stukken briefwisseling werden grondig onderzocht en aan de juiste bestemmeling gericht (de bevoegde dienst of de bevoegde kinderbijslaginstelling).
Deze dienst licht de migrerende werknemers in over de voorwaarden waaronder een recht op Belgische gezinsbijslag kan voortbestaan wanneer er voor hen ook een buitenlands recht bestaat.
241 klachten gericht tegen kinderbijslaginstellingen werden geregistreerd en behandeld, waarvan er 59 gegrond bleken: de Rijksdienst kwam tussen bij de bevoegde instelling om de situatie van het kinderbijslagdossier voor het betrokken gezin recht te trekken. Men beantwoordde 26.387 telefonische oproepen op de algemene nummers van de dienst Bemiddeling en 6.942 oproepen op het groene nummer van de Rijksdienst. De dienst bood ook technische steun aan de kinderbijslaginstellingen. In 2004 werden 240 technische adviezen gegeven aan kinderbijslagfondsen of openbare instellingen die moeilijkheden ondervonden bij het interpreteren van de wetgeving of de reglementering. Daarenboven werden er 57 adviezen verstrekt over de verenigbaarheid van bepaalde
Als “verbindingsorgaan”, erkend door de Europese verordeningen, verstrekt het aan de instanties van de andere lidstaten van de EER de gevraagde inlichtingen over de kinderbijslag toegekend in de Belgische regeling voor werknemers. Op verzoek van Belgische fondsen of particulieren neemt de dienst contact op met de buitenlandse instanties om het onderzoek te vergemakkelijken van een recht op basis van de bi- of multilaterale akkoorden die België aanging of om een eventueel recht op basis van een buitenlandse wetgeving te laten onderzoeken. De dienst is de exclusieve gesprekspartner van het Nederlands verbindingsorgaan (het “Bureau voor Belgische Zaken”) op het vlak van de kinderbijslag voor werknemers. In 2004 gaf de dienst antwoord op 6.130 vragen om inlichtingen per telefoon. Datzelfde jaar werden 7.205 stukken briefwisseling behandeld,
zonder rekening te houden met de briefwisseling met Nederland. De samenwerking met Nederland had betrekking op 2.439 nieuwe dossiers en 18.791 stukken briefwisseling.
7
HET BESTUUR DICHTER BIJ DE GEZINNEN In de loop van het jaar 2004 konden de dossierbeheerders van het Departement Gezinnen van de Rijksdienst een beroep doen op een ploeg van 2 sociaal inspecteurs en 15 sociaal controleurs, om hen te helpen bij het vaststellen van het recht op kinderbijslag voor de 227.119 gezinnen waaraan de Rijksdienst betaalt. Het blijft een essentiële taak van de Rijksdienst de meest behartenswaardige gezinnen te assisteren bij het verzamelen van de ontbrekende informatie voor het vaststellen van het recht op en de uitbetaling van de kinderbijslag. In 2004 werden 5.045 bezoeken verricht bij gezinnen om hen te helpen bij het doen gelden van hun recht op gezinsbijslag of om een specifiek probleem in verband met het beheer van hun dossier op te lossen. In de loop van hetzelfde jaar werden 10.607 gerichte bezoeken uitgevoerd bij gezinnen die de toeslag op de kinderbijslag ontvingen, maar tevens bij gezinnen die om een of andere reden de toeslag niet ontvingen. Bij deze laatste werden alle nuttige gegevens verzameld om het recht op een toeslag desgevallend te kunnen vaststellen. Op die manier werden alle
89
potentiële rechten uitgeput. Bij de gezinnen die de toeslag ontvingen werd de reeds gekende socio-professionele situatie getoetst met de werkelijkheid. Het betreft voornamelijk langdurig werklozen, invalide werknemers en rechtgevenden op wezenbijslag. Ter gelegenheid van een bezoek ter plaatse werden alle gezinnen ingelicht over hun huidige en eventuele toekomstige rechten, terwijl hun aandacht ook werd gevestigd op hun verplichting om de Rijksdienst in te lichten van de wijzigingen die een invloed uitoefenen op hun recht op kinderbijslag. Het accent van een bezoek ter plaatse evolueert reeds sedert jaren van repressief naar informatief. Dit belet echter niet dat in specifieke situaties een controle thuis bij de sociaal verzekerde nodig is om onterechte betalingen te vermijden. In 2004 werden in totaal 15.652 controles verricht bij de sociaal verzekerden wat nog een stijging betekent in vergelijking met 2003. Dit resultaat werd bereikt, onder andere door een goede begeleiding van de sociaal controleurs, een efficiënt beheer door de sociaal controleurs van hun portefeuille aan controleaanvragen en een optimale overdracht van de aanvragen om controles via e-mail. Ingevolge de bezoeken van de sociaal controleurs konden voor een bedrag van 110.982,16 EUR onverschuldigde betalingen worden vastgesteld
90
en kon eveneens bijkomende kinderbijslag voor een bedrag van 240.559,95 EUR worden betaald.
FONDS VOOR COLLECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN
Markant gegeven: Het Arbitragehof is van mening dat de subsidiëring van de kinderopvang wel degelijk afhangt van de federale bevoegdheid van het FCUD. De Ministerraad beslist nieuwe financiële middelen toe te kennen voor het FCUD.
SECTOR: FONDS VOOR COLLECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN Het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten (FCUD), ingesteld bij de Rijksdienst door de wet van 20 juli 1971, vergemakkelijkt de toegang van werknemersgezinnen die kinderbijslag ontvangen tot sommige diensten voor kinderopvang. De opdrachten van het Fonds werden herhaaldelijk gewijzigd. Sedert 1998 komt het Fonds enkel tussen in de financiering van de loonlast en de werkingskosten van projecten die activiteiten organiseren op het vlak van buitenschoolse opvang, flexibele opvang, urgentie-opvang en de opvang van zieke kinderen. Een werkgeversbijdrage van 0,05 % maakt de subsidiëring mogelijk van verschillende opvangstructuren voor kinderen van gezinnen van werknemers en van de overheidssector. IN 2004: NOG ALTIJD GEEN WITTE ROOK BIJ HET FCUD In 2002 wijzigde de wetgever de subsidiëringsmethode van het FCUD1. Hij bepaalde dat het Fonds niet langer zou tussenkomen door het dekken van de loonlast van het personeel dat kinderen opvangt en van de werkingskosten van de opvangstructuren, maar 1Artikelen 83 en 84 van de programmawet van 24 december 2002
door de toekenning van een forfaitair bedrag per dag opvang toegekend aan elk kind dat rechtgevend is op kinderbijslag, dus het instellen van een subsidiëringssysteem gebaseerd op het aantal opgevangen kinderen. In 2003 tekende de Vlaamse regering beroep aan bij het Arbitragehof tot nietigverklaring van de nieuwe wettelijke bepalingen omdat die het FCUD, een federale instelling, de mogelijkheid boden om tussen te komen in een gemeenschapsmaterie, namelijk hulp en bijstand aan gezinnen en aan kinderen. Op 16 juni 2004 erkende het Arbitragehof dat de aan het Fonds toegekende subsidiëringsopdracht wel degelijk afhangt van zijn federale bevoegdheid, voor zover zijn tegemoetkomingen kunnen beschouwd worden als aanvullingen op de kinderbijslag. Hiertoe dienden de subsidies uitgekeerd te worden ten voordele van rechthebbenden op kinderbijslag bij wijze van tegemoetkoming in de kosten voor de opvang van rechtgevende kinderen. De subsidies mogen dus niet direct worden toegekend aan de opvangstructuren. Tot op heden kon nog geen enkele uitvoeringsmaatregel worden genomen om het nieuwe subsidiëringssysteem op te starten.
8
WAT ENKEL VAN ONS AFHANGT, DOEN WE GOED… Tijdens het dienstjaar 2004 wijdde het FCUD zich hoofdzakelijk aan het optimaliseren van de verbintenissen aangegaan in de bestuursovereenkomst. In deze context heeft de RKW zijn doelstellingen volledig bereikt: • de analyse van de administratieve gegevens (zoals de conformiteit van de statuten van de instelling voor kinderopvang, het aantal opgevangen kinderen of de personen gemandateerd om de instelling te verbinden) vermeld in de aanvraag om subsidie, in de maand volgend op de ontvangst van deze aanvraag; • de beperking van de tijd tussen het onderzoek van de ontvankelijkheid van de aanvraag om subsidie en de beslissing tot subsidiëring door het Beheerscomité tot maximaal drie maanden; • de invoering van een systeem waarbij iedere promotor van een instelling voor kinderopvang op het einde van het dienstjaar effectief een kwartaalvoorschot op de jaarlijkse subsidie ontvangt binnen het kwartaal van zijn aanvraag. Hiertoe is de dienst echter afhankelijk van de gegevens betreffende de
93
loonlast van het opvangpersoneel, het aantal aanwezigheidsdagen van de opgevangen kinderen en de door de promotor geleverde werkingsuitgaven; • de gewaarborgde uitkering van de definitieve jaarlijkse subsidie aan elke promotor van een instelling voor kinderopvang voor het einde van het volgende dienstjaar. Meer specifiek in 2004 verbond de Rijksdienst er zich toe om 100 % van de voorschotten aan de promotoren uit te keren binnen het kwartaal van de aanvraag, en 100 % van de subsidies in de loop van het volgende dienstjaar. De resultaten van het jaar voldoen aan deze verbintenissen. Het verwezenlijken van deze doelstellingen verloopt via het beheer van 384 opvangprojecten, wat neerkomt op het dagelijks volgen van 2.099,82 voltijdse equivalenten. Deze taak neemt al snel de proporties aan van een ware personeelsdienst, met name door het omrekenen van de diverse loonschalen naar federale schalen, de regelmatige toekenning van lonen, vertaald in subsidies, en het nauwgezet beheer van administratieve gegevens zoals contracten, diploma’s en attesten van goed zedelijk gedrag. Wegens de beperkte personeelssterkte gebeurt de controle van de werkingskosten, de aanwezigheidsdagen en de cofinancieringen praktisch enkel op basis van administratieve documenten.
94
In 2004 verstrekte het Fonds aanvullende subsidies voor de opvang in 1.047 lokaties, verdeeld over 384 projecten, die gemiddeld per dag 23.494 kinderen van werknemers opvangen in het raam van buitenschoolse opvang, 612 in het raam van flexibele opvang en 278 in het raam van urgentie-opvang, zonder de 33.222 dagen van opvang van zieke kinderen te tellen.
aantal aanwezigheidsdagen in de opvangstructuren die waren gesubsidieerd voor de overeenkomstige maanden in 2003. Dit systeem zou in 2005 moeten voortgezet worden op basis van de in 2004 gesubsidieerde aanwezigheidsdagen. Het Beheerscomité schrapte ook zijn tussenkomst in de investeringskosten, zoals de aankoop van materiaal en meubilair.
WAT HEEFT DE TOEKOMST VOOR ONS IN PETTO…
De maatregel waartoe besloten werd betreffende de loonlast zal pas in 2005 worden toegepast: het bedrag van de lonen wordt begrensd tot het niveau van wat uitgekeerd werd in 2004, dus met uitsluiting van iedere indexering of schaalverhoging.
In 2004 werd het Beheerscomité nogmaals geconfronteerd met het structureel tekort van het FCUD, dat nog aanzienlijk was toegenomen. Maar in tegenstelling tot de vorige jaren zijn de in het verleden opgebouwde reserves uitgeput, zodat de financiële situatie enkel maar weer in evenwicht kan gebracht worden via financiële inspanningen bij de opvangstructuren. De voornaamste reden van deze situatie blijft het aanrekenen van de Copernicushervorming in de loonlast. De lonen werden aanzienlijk opgewaardeerd zonder dat er voor het FCUD enige compensatie werd voorzien. Om het tekort te beperken nam het Beheerscomité zijn verantwoordelijkheden op door te beslissen financiële maatregelen toe te passen op het vlak van de werkingskosten evenals op dat van de loonlast. Sedert 1 september 2004 beperkte het Beheerscomité aldus zijn tussenkomst tot het
Deze beslissing is bovendien voorwaardelijk: in geval van tekort in 2005 kan de subsidie van de loonlast proportioneel verminderd worden in overeenstemming met het percentage van het tekort in verhouding tot de totale uitgavenbegroting. Naast deze door het Beheerscomité genomen maatregelen zou de beslissing van de bijzondere Ministerraad van Oostende van 21 maart 2004 om nieuwe middelen vrij te maken voor de opvang van kinderen van 0 tot 12 jaar, gesubsidieerd door het Fonds, namelijk 15 miljoen EUR in 2005 tot 20 miljoen EUR in 2008, de financiële situatie van het Fonds in aanzienlijke mate moeten verbeteren.
WETENSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN
Markant gegeven: Zowel nationaal als internationaal draagt de Rijksdienst zijn steentje bij om de doelmatigheid van de sociale bescherming te verhogen en good governance in de sociale zekerheid te bevorderen.
9
WETENSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN RIJKSDIENST VOOR KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS De RKW nam in 2004 actief deel aan de werkgroep ‘Gezinnen en sociale zekerheid’ van de Staten-Generaal van het Gezin, die op initiatief van toenmalig Staatssecretaris voor het Gezin en Personen met een handicap, mevrouw Isabelle Simonis, werd georganiseerd. In dat kader werden op 4 december 2003, 6 januari 2004 en 13 februari 2004 in de subwerkgroep ‘Recht van het kind op gezinsuitkeringen’ verschillende ideeën besproken zoals een veralgemening van de betaling van de kinderbijslag aan de rechthebbende zoals in de regeling voor de ambtenaren, het overlaten van de keuze van het kinderbijslagfonds aan de bijslagtrekkende, een wijziging van de leeftijdsbijslagen, een herziening van de toekenningsvoorwaarden voor de sociale toeslagen, … . Hoewel over deze onderwerpen geen consensus werd bereikt, was de Staten-Generaal een goede gelegenheid om deze ideeën met de verschillende actoren die betrokken zijn bij het gezinsbeleid te bespreken en ze onder de aandacht van de politieke overheid te brengen. Op 3 en 4 juni nam de RKW deel aan de Internationale conferentie “Wijzigingen in de
structuur en de organisatie van de socialezekerheidsinstellingen” te Krakau, georganiseerd door de “International Social Security Association” (ISSA). Tijdens deze conferentie werden drie belangrijke thema’s behandeld, namelijk de efficiënte inning van socialezekerheidsbijdragen, de impact van de informatie- en communicatietechnologieën op de structuur en de organisatie van de socialezekerheidsinstellingen en het belang van de beheersmiddelen zoals prestatiemeting en prestatiemanagement voor socialezekerheidsorganisaties. Aan de vooravond van deze conferentie nam de RKW deel aan een werkgroep ‘Prestatiemanagement en benchmarking in de sociale zekerheid’ waarbij de tussentijdse resultaten werden toegelicht van een onderzoek door de firma Accenture over het prestatiemanagement bij 66 socialezekerheidsinstellingen uit 36 landen, waaronder de RKW. Van 12 tot 18 september 2004 was de RKW als lid aanwezig op de 28e Algemene Vergadering van de “International Social Security Association” (ISSA). Tijdens de plenaire zitting van deze vergadering werd het rapport ‘Développements et tendances de la sécurité sociale 2001-2004: Pour une confiance retrouvée’ voorgesteld. De Verklaring die op deze Algemene Vergadering werd aangenomen wees op de essentiële rol die
sociale zekerheid speelt in de ondersteuning en bevordering van de economische en sociale ontwikkeling van een land. Om de twee jaar wordt een kwaliteitsconferentie van de Europese Unie georganiseerd. De derde editie van dit evenement vond in Rotterdam plaats van 15 tot 17 september 2004. De Rijksdienst, die op de eerste kwaliteitsconferentie in 2000 geselecteerd werd om zijn globaal veranderingsproject voor te stellen, nam deel aan deze derde uitgave met de bedoeling een groter inzicht te verwerven in de meest performante en succesrijke concepten en instrumenten voor de hervorming van de openbare sector. Een visie op best practices van klantgerichte initiatieven, elektronische dienstverlening en vernieuwing van overheidsorganisaties kan leiden tot een verdere optimalisering van de kwaliteit van de dienstverlening van de Rijksdienst. INTERNATIONAL SOCIAL SECURITY ASSOCIATION (ISSA) Van 28 tot 30 januari 2004 woonde de administrateur-generaal in Limbé (Kameroen) het ‘Colloque des directeurs d’institutions de sécurité sociale des pays francophones d’Afrique’ bij. In zijn openingstoespraak bestempelde hij de uitbreiding van de sociale bescherming als een enorme opdracht die zowel nationale als
97
internationale steun nodig heeft. Zowel via klassieke socialezekerheidsmechanismen als via de ontwikkeling van nieuwe, gedecentraliseerde systemen als microverzekering kan hieraan gewerkt worden om te komen tot sociale bescherming voor een bredere laag van de bevolking. In Koeweit had van 8 tot 10 maart 2004 de 13e Regional Conference for Asia and the Pacific van de ISSA plaats onder de titel ‘Social security in a world of changing priorities’. Als voorzitter van de ISSA opende de administrateur-generaal de conferentie en sprak daarbij over de financiële leefbaarheid van de socialezekerheidssystemen. De bevordering van de werkgelegenheid is hierbij van essentieel belang om een evenwicht te behouden tussen de actieven en de niet-actieven. Daarenboven drukte de administrateur-generaal op het belang van deugdelijk bestuur in de sociale zekerheid. De ‘European Regional Meeting’ van de ISSA, die in 2004 plaatsvond in Oslo van 21 tot 23 april, handelde over ‘Migrants and Social Protection’. In zijn openingstoespraak besprak de administrateur-generaal het fenomeen van de migratie en de Europese migratiepolitiek. Deze politiek wordt gekenmerkt door twee hoofdlijnen: open grenzen binnen de EU en gesloten grenzen naar buiten toe. De migranten binnen de EU krijgen progressief meer sociale rechten en ook voor de migranten van buiten de EU zou een grotere sociale bescherming uitgebouwd moeten worden tezamen met het opzetten van
98
een legale migratie. Dit moet resulteren in de verwezenlijking van een basisprincipe van sociale rechtvaardigheid: dat ieder over de rechten beschikt daar waar hij woont en het respect ervan kan opeisen. Op 25 april had de ‘First Social Security Law Conference’ plaats in Teheran (Iran), die georganiseerd werd door de Social Security Organisation (SSO) van Iran. In een boodschap, gericht aan de deelnemers aan deze conferentie, wees de administrateur-generaal op de grote stappen die de republiek Iran gezet heeft door socialezekerheidsrechten in de grondwet op te nemen. Hij moedigde de nationale overheden ook aan in het concreet uitwerken van hun socialezekerheidssysteem, waarmee men intussen reeds begonnen was. De internationale conferentie over ‘Changes in the structure and organisation of social security administration’ in Krakau (Polen) werd georganiseerd door de ISSA op 3 en 4 juni 2004. De openingstoespraak van de administrateurgeneraal handelde over het belang van een efficiënte en effectieve administratie om het vertrouwen in de overheid te schragen. Om hier toe te komen zijn meetinstrumenten nodig die de performantie van de administratie kunnen weergeven. Op de bijeenkomst van de ‘Club des directeurs’ te Stockholm (Zweden) van 1 tot 2 juli gaf de administrateur-generaal een uiteenzetting waarin hij de activering van de arbeidsmarktpolitiek
als de meest belangrijke hervorming op de arbeidsmarkt aanstipte met als ultiem doel het socialezekerheidssysteem op lange termijn financieel leefbaar te houden. Tevens kwam het belang van het deugdelijk bestuur van de administratie aan bod waarbij een performante en effectieve dienstverlening nagestreefd moet worden die voldoet aan de verwachtingen van de klant. Van 14 tot 16 juli 2004 nam de administrateurgeneraal deel aan een internationale conferentie in Bishkek (Kirgizië) over “The actual problems of the national pensions systems reforms” die georganiseerd werd door de Association of pension and social funds. In zijn toespraak ‘Social Security in our 21st century’ had de administrateur-generaal het over de uitdagingen en de vernieuwingen die de socialezekerheidssystemen te wachten staan. Opdat de sociale zekerheid zijn belofte als weg naar de goede maatschappij zou waarmaken dienen de politieke leiders vastbesloten te zijn de sociale bescherming uit te breiden naar een universele toepassing en dient de publieke sector in de landen goed te worden onderbouwd en bemand met bekwame, integere en onafhankelijke ambtenaren. In juli hield de administrateur-generaal als voorzitter van de ISSA een toespraak in Syrië onder de titel “Essential elements of a sustainable pension scheme”. De voornaamste uitdaging voor de overheid is de financiële leefbaarheid van de pensioenstelsels te verzekeren. Hiertoe is het
aangewezen de pensioenleeftijd te verhogen, een actief arbeidsmarktbeleid te voeren en een goed beheer van de socialezekerheidsadministratie te voeren. Op die manier zal de sociale zekerheid omgevormd worden van een veiligheidsnet tot een springplank.
9
De ISSA hield van 12 tot 18 september 2004 zijn 28e algemene vergadering, die ditmaal plaatshad in Peking. In zijn openingstoespraak als voorzitter van de ISSA behandelde de administrateur-generaal het thema ‘in transition’. Alles verandert continu, zowel China beleeft een transitie, maar evengoed de wereld zelf, de landen van Centraal- en Oost-Europa en Centraal-Azië. Ook de socialezekerheidssystemen ondergaan continu veranderingen. Het komt erop aan, aldus de administrateur-generaal, om een nieuw evenwicht te zoeken tussen economische welvaart enerzijds en billijkheid en sociale rechtvaardigheid anderzijds.
99
BIJLAGEN
E
Verdeling van de bijslagtrekkende gezinnen volgens het kindertal en volgens de toegekende kinderbijslagschaal
1 kind 2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen en meer Totaal 31.12.2003 31.12.2002
schaal 42bis schaal invaliden
schaal wezen
2002
TOTAAL
396.628 339.946 106.293 25.059 7.466
60.930 35.474 15.742 6.185 3.571
18.487 9.096 4.130 1.772 1.081
27.157 5.728 1.580 434 136
503.202 390.244 127.745 33.450 12.254
875.392
121.902
34.566
35.035
1.066.895
866.366 864.587
118.395 112.540
34.479 34.039
34.855 34.876
494.567 386.678 126.936 33.423 12.491
1.054.095
489.269 383.969 126.406 33.528 12.870
1.046.042
Verdeling van de rechtgevende kinderen volgens de rang en volgens de toegekende kinderbijslagschaal
Rang van de kinderen 1ste rang 2de rang 3de rang 4de rang 5de rang en volgende Totaal 31.12.2003 31.12.2002
2004 gewone schaal
schaal 42bis schaal invaliden
schaal wezen
2003
2002
J
Situatie op 31 december
TOTAAL
865.899 484.144 140.803 33.727 11.761
120.616 61.432 25.715 9.988 6.131
33.976 16.301 7.114 2.960 1.916
35.527 7.545 2.023 548 202
1.056.018 569.422 175.655 47.223 20.010
1.536.334
223.882
62.267
45.845
1.868.328
1.525.553 1.526.132
217.966 207.905
62.307 62.070
45.580 45.749
1.044.479 564.535 174.637 47.339 20.416
1.851.406
1.037.609 561.069 174.385
47.704 21.089
1.841.856
I
Tabel 2
gewone schaal
2003
A
Gezinnen met
2004
L
Situatie op 31 december
B
Tabel 1
G
DEMOGRAFIE EN FINANCIEN: ENKELE PERTINENTE GEGEVENS
103
Tabel 3
Verdeling van de rechtgevende kinderen volgens hun leeftijd en hun aanspraak op kinderbijslag
Situatie op 31 december Kinderen van 0-6 jaar 6-12 jaar 12-16 jaar 16-18 jaar 18-25 jaar waarvan: − studenten − leerlingen − werkzoekenden − kinderen met een aandoening Meer dan 25 jaar Totaal 31.12.2003 31.12.2002 Tabel 4
gewone schaal
schaal 42bis schaal invaliden
schaal wezen
2003
2002
TOTAAL
452.801 437.557 292.044 133.421 216.209
61.957 65.218 45.118 21.610 29.719
10.327 15.788 14.803 8.503 12.248
1.680 6.057 8.143 5.334 11.324
526.765 524.620 360.108 168.868 269.500
522.364 527.097 352.975 164.944 265.217
523.419 531.110 344.209 160.658 263.275
184.698 2.305 26.717 2.489 4.302
23.118 553 5.281 767 260
9.215 244 2.303 486 598
8.999 204 1.883 238 13.307
226.030 3.306 36.184 3.980 18.467
222.397 3.305 35.637 3.878 18.809
221.754 3.471 34.170 3.880 19.185
1.536.334
223.882
62.267
45.845
1.868.328
1.525.553 1.526.132
217.966 207.905
62.307 62.070
45.580 45.749
Aantal kraamuitkeringen
Geboorten tijdens het jaar
104
2004
2002
2003
2004
Eerste geboorten Tweede en volgende geboorten
45.597
46.221
48.392
44.064
44.662
45.619
Totaal
89.661
90.883
94.011
1.851.406
1.841.856
2004
412
402
445
2002
2003
2004
15.080
15.538
14.398
7.308
7.649
7.008
Gewaarborgde gezinsbijslag
Situatie op 31 december
Aantal rechtgevende kinderen Aantal bijslagtrekkende gezinnen
2002
2003
2004
Kinderen van 0 tot 6 jaar Kinderen van 6 tot 12 jaar Kinderen van 12 tot 18 jaar Jongeren van 18 tot 25 jaar
5.674
5.820
5.298
4.498
4.539
4.202
3.943
4.061
3.784
965
1.118
1.114
15.080
15.538
14.398
Kraamgeld betaald tijdens het jaar
2002
2003
2004
Totaal
1.263
1.416
1.305
Totaal Tabel 8
J
Situatie op 31 december
L
Gewaarborgde gezinsbijslag: verdeling van de rechtgevenden per leeftijdsgroep
Gewaarborgde gezinsbijslag: kraamgeld
I
Tabel 7
2003
G
Totaal
2002
A
Adoptiepremies betaald tijdens het jaar
Tabel 6
E
Aantal adoptiepremies
B
Tabel 5
105
Tabel 9
Kinderbijslag voor werknemers van kracht van 1 januari 2004 tot 30 september 20041 en van 1 oktober 2004 tot 31 december 20042 1 JANUARI 2004
1 OKTOBER 2004
(spilindex 111,64)
(spilindex 113,87)
MAANDBEDRAGEN IN EUR I. BASISKINDERBIJSLAG 1. Gewone kinderbijslag 1ste kind
74,06
75,54
2 kind
137,03
139,78
3de kind en elk der volgende
204,60
208,70
284,50
290,20
49,69
50,69
92,71
92,71
1ste kind
81,12
82,74
2 kind
23,37
23,84
4,10
4,18
de
2. Wezen (art. 50bis, KBW) per weeskind 3. Forfaitaire kinderbijslag voor kinderen geplaatst bij een particulier (art.70ter, KBW) per geplaatst kind 4. Forfaitaire kinderbijslag voor het enig kind of het kind van eerste rang met een aandoening dat vóór 1 juli 1966 geboren werd, wees (art. 50bis, KBW) of afhangende van een invalide rechthebbende (art. 50ter, KBW)3 II. SUPPLEMENTEN 5. Supplementen voor kinderen van invalide werknemers (art 50ter, KBW) de
3de kind en elk der volgende
1 2 3
106
Aanpassing ingevolge de stijging van het indexcijfer der consumptieprijzen op 1 juni 2003. Aanpassing ingevolge de stijging van het indexcijfer der consumptieprijzen op 1 oktober 2004. Het kind met een aandoening dat geboren werd vóór 1 juli 1966 en deel uitmaakt van een gezin dat meerdere rechtgevende kinderen telt of afhangt van een actieve werknemer, een werkloze of een gepensioneerde, heeft recht op kinderbijslag aan de gewone schaal (zie I.1.).
1 OKTOBER 2004
(spilindex 111,64)
(spilindex 113,87)
E
1 JANUARI 2004
MAANDBEDRAGEN IN EUR 1ste kind
37,70
38,46
2de kind
23,37
23,84
4,10
4,18
0-3 punten
333,17
339,85
4-6 punten
364,70
372,02
7-9 punten
389,87
397,69
3 kind en elk der volgende de
G
6. Supplementen voor kinderen van werklozen van langer dan zes maanden en van gepensioneerden (art. 42bis, KBW)
7. Bijkomende bijslag voor kinderen van minder dan 21 jaar met een aandoening
Nieuw systeem4
A
per kind met een aandoening
4-5 punten
64,94
66,25
6-8 punten
64,94
66,25
9-11 punten
162,36
165,62
12-14 punten
270,60
276,03
15-17 punten
378,84
386,44
18-20 punten
405,90
414,04
+ 20 punten
432,96
441,64
4
Het koninklijk besluit van 28 maart 2003 heeft een nieuwe regeling ingevoerd voor de kinderbijslag voor kinderen met een aandoening (vroeger gehandicapte kinderen genoemd) die geboren zijn na 1 januari 1996. De kinderbijslag wordt voortaan toegekend op basis van de gevolgen van de aandoening, die geëvalueerd worden op drie vlakken: de lichamelijke en geestelijke ongeschiktheid (1ste pijler), de activiteit en de participatie van het kind (2de pijler) en de gevolgen voor het gezin (3de pijler). Het kind moet voor de 1ste pijler minstens 4 punten hebben ofwel minstens 6 punten voor de drie pijlers samen. De nieuwe regeling is van toepassing sinds 1 mei 2003, maar voorlopig blijft de oude regeling nog ten dele van kracht.
B
I
per betrokken kind
ernst van de gevolgen van de aandoening
L
per betrokken kind
zelfredzaamheidsgraad
J
Oud systeem
107
1 JANUARI 2004
1 OKTOBER 2004
(spilindex 111,64)
(spilindex 113,87)
MAANDBEDRAGEN IN EUR 8. Leeftijdsbijslagen KINDEREN GEBOREN NA 31 DECEMBER 1990 EERSTE KIND VAN DE GEWONE SCHAAL (NIET GETROFFEN DOOR EEN AANDOENING) Kind van 6 tot 12 jaar
12,90
13,16
19,65
20,04
22,64
23,10
25,73
26,24
Kind geboren tussen 1.01.1985 en 31.12.1990, jonger dan 18 jaar
25,73
26,24
Kind geboren tussen 1.01.1985 en 31.12.1990, vanaf 18 jaar
27,63
28,19
Kind geboren tussen 1.01.1981 en 31.12.1984
41,22
42,04
Kind geboren voor 1.01.1981
43,38
44,25
Kind van 6 tot 12 jaar
25,73
26,24
Kind van 12 tot 18 jaar
39,31
40,10
Kind van méér dan 18 jaar
49,99
50,99
Wees (art.50bis) of invalide rechthebbende (art.50ter), kind van 1ste rang
29,87
29,87
Ander kind van 1ste rang
43,38
44,25
Ander kind
49,99
50,99
Kind van 12 tot 18 jaar Kind van méér dan 18 jaar
5
Kind dat eerste rang wordt ter vervanging van een ouder kind, vanaf 6 jaar
6
KINDEREN GEBOREN VÓÓR 1 JANUARI 1991
ANDERE KINDEREN (KINDEREN MET EEN AANDOENING INBEGREPEN)
KINDEREN MET EEN AANDOENING, GEBOREN VÓÓR 1 JULI 1966
5 6
108
Toepasbaar vanaf 1 januari 2009 voor een kind ouder dan 18 en geboren na 31 december 1990. Alleen voor kinderen geboren tussen 1 januari 1991 en 31 december 1996. Vanaf 1 januari 2009 ontvangen die kinderen vanaf 18 jaar 27,63 € (op 1.01.2004) en 28,19 € (op 1.10.2004).
1 OKTOBER 2004
(spilindex 111,64)
(spilindex 113,87)
1.003,33
1.023,45
754,89
770,02
1.003,33
1.023,45
E
1 JANUARI 2004
A
Per geadopteerd kind
L
IV. ADOPTIEPREMIE
J
geboorte en elk der volgende
I
2de
B
1ste geboorte alsook alle geboorten uit een meerlingenzwangerschap (tweelingen, drielingen, enz.)
G
III. KRAAMGELD (per kind)
109
Tabel 10
Gewaarborgde gezinsbijslag van kracht van 1 januari 2004 tot 30 september 20047 en van 1 oktober 2004 tot 31 december 20048 1 JANUARI 2004 (spilindex 111,64)
1 OKTOBER 2004 (spilindex 113,87)
MAANDBEDRAGEN IN EUR I. KINDEREN DIE NIET VOOR EEN VOLLEDIGE MAAND KINDERBIJSLAG GENIETEN IN EEN ANDERE REGELING 1. Basiskinderbijslagen9 1ste kind
74,06
75,54
2 kind
137,03
139,78
204,60
208,70
1ste kind
37,70
38,46
2 kind
23,37
23,84
4,10
4,18
284,50
290,20
Kind van 6 tot 12 jaar
25,73
26,24
Kind van 12 tot 18 jaar
39,31
40,10
Kind van 18 tot 25 jaar
49,99
50,99
49,69
50,69
de
3 kind en elk der volgende de
2. Sociale supplementen
10
de
3 kind en elk der volgende de
3. Wezen11 4. Leeftijdstoeslag
5. Bijzondere kinderbijslag voor geplaatste kinderen12
Aanpassing ingevolge de stijging van het indexcijfer der consumptieprijzen op 1 juni 2003. Aanpassing ingevolge de stijging van het indexcijfer der consumptieprijzen op 1 oktober 2004. 9 Als bepaalde voorwaarden van de wet tot instelling van de gewaarborgde gezinsbijslag niet vervuld zijn, keert de RKW de basiskinderbijslag uit als voorschot. 10 Een sociale toeslag wordt bij het basisbedrag gevoegd als alle voorwaarden vervuld zijn. 11 Wezen ontvangen onder bepaalde voorwaarden de verhoogde wezenbijslag (KB van 7.11.2000). 12 Bij koninklijk besluit van 29 mei 2000 werd een bijzondere uitkering voor geplaatste kinderen ingevoerd. 7 8
110
1 OKTOBER 2004
(spilindex 111,64)
(spilindex 113,87)
E
1 JANUARI 2004
1. Kinderbijslag 1ste kind
37,67
38,42
2de kind
137,03
139,78
3de kind en elk der volgende
204,60
208,70
Kind van 6 tot 12 jaar
25,73
26,24
Kind van 12 tot 18 jaar
39,31
40,10
Kind van 18 tot 25 jaar
43,38
44,25
Kind van 6 tot 12 jaar
25,73
26,24
Kind van 12 tot 18 jaar
39,31
40,10
Kind van 18 tot 25 jaar
49,99
50,99
37,67
38,42
1.003,33
1023,45
754,89
770,02
2. Leeftijdstoeslag EERSTE RANG
A
II. KINDEREN DIE AL VOOR EEN VOLLEDIGE MAAND KINDERBIJSLAG GENIETEN IN EEN ANDERE REGELING 13
G
MAANDBEDRAGEN IN EUR
III. KRAAMGELD (per kind) 1ste geboorte en alle geboorten uit een meerlingenzwangerschap (tweelingen, drielingen, enz.)
13
De bedragen van de gewaarborgde gezinsbijslag voor een kind dat al voor een volledige maand kinderbijslag geniet in een andere regeling, zijn dezelfde als de bedragen toegekend in de zelfstandigenregeling.
B
I
2de geboorte en elk der volgende
J
3. Bijzondere bijslag voor geplaatste kinderen
L
ANDERE RANGEN
111
IV. GRENSBEDRAG VAN DE BESTAANSMIDDELEN PER KWARTAAL De trimestriële grensbedragen van de bestaansmiddelen waarmee rekening werd gehouden voor de toekenning van de gewaarborgde gezinsbijslag waren als volgt: 1 JANUARI 2004 TOT 30 SEPTEMBER 2004
1 OKTOBER 2004 TOT 31 DECEMBER 2004
IN EUR
112
1 kind
3.332,77
3.399,59
2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen 6 kinderen elk volgend kind
3.999,32
4.079,51
4.665,88
4.759,43
5.332,43
5.439,34
5.998,99
6.119,26
6.665,54
6.799,18
+ 20 %
+ 20 %
Tabel 1
E
Resultaat van het globaal beheer voor het jaar 2004 - sector gezinsbijslag
NETTO UITGAVEN 2004
(EUR)
G
HET GELD VAN DE REGELING
2.189.108,99 36.137,50 2.580,00 637.802,15 10.760,65 235.736,10 77.500.622,53 650.903,29 829.332,83 3.500.473.414,70
L
3.386.929.244,39 29.843.666,18 1.607.520,09
J
Gezinsbijslag van de werknemers (Nationale verdeling) Gewaarborgde gezinsbijslag Gezinsbijslag bijzondere categorieën (art. 102 KBW) Betalingskosten – Nationale verdeling – Gewaarborgde gezinsbijslag – Bijzondere categorieën (art. 102 KBW) Overdracht naar de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid Diverse uitgaven Geschillen Administratiekosten van de betalingsinstellingen – Vrije fondsen – Bijzondere fondsen – NMBS Subtotaal (1)
A
OPDRACHTENREKENINGEN
Lonen en sociale lasten Werkingskosten Afschrijvingen van het boekjaar Subtotaal (2)
35.271.048,16 8.842.493,72 1.960.113,36 46.073.655,24
I
TOTAAL UITGAVEN (1 + 2)
3.546.547.069,94
B
BEHEERSREKENINGEN: Administratiekosten van de RKW
113
NETTO INKOMSTEN 2004
(EUR)
OPDRACHTENREKENINGEN Socialezekerheidsbijdragen Hoofdelijke bijdragen Ontvangen intresten Geschillen Diverse inkomsten Subtotaal (1)
3.463.327.000,00 66.782.204,60 255.663,17 1.619,36 8,51 3.530.366.495,64
BEHEERSREKENINGEN Werkingskosten terugbetaald door de Derden Tussenkomst van het FCUD in de beheerskosten van het Fonds Winst op verkoop van meubilair en materiaal Subtotaal (2) TOTAAL INKOMSTEN (1 + 2) Resultaat van het Globaal Beheer (B - A)
114
4.218.370,78 799.224,30 3.515,50 5.021.110,58 3.535.387.606,22 -11.159.463,72
E
Tabel 2
Resultaat van het reservefonds voor het jaar 2004 - sector gezinsbijslag (EUR) 105.361.333,34
Uitsplitsing van het beginsaldo - Renteloze langlopende lening aan het Globaal Beheer - Beschikbaar
103.123.706,31
G
Situatie op 01/01/2004
2.237.627,03
- Ontvangsten - Uitgaven – oninvorderbare gezinsbijslag Situatie op 31/12/2004
0,00 - 171.313,99
A
Verrichtingen in 2004
105.190.019,35
J
2.066.313,04
I
- Beschikbaar
103.123.706,31
B
- Renteloze langlopende lening aan het Globaal Beheer
L
Uitsplitsing van het eindsaldo:
115
Tabel 3
Fonds voor collectieve uitrustingen en diensten - Resultaat voor het jaar 2004 (EUR)
OPDRACHTENREKENINGEN Bijdragen: – RSZ – RSZPPO – HVK Intresten op deposito’s Intresten op hypothecaire en niet-hypothecaire leningen Afrondingsverschillen
+ 3.731.296,81 + 242,24 + 346.190,36 + 72.100,02 + 0,15
TOTAAL OPBRENGSTEN (1)
+ 45.927.914,74
Kosten betreffende opdrachten
- 48.714.889,48
Beheerskosten Afrondingsverschillen TOTAAL KOSTEN (2) RESULTAAT VAN DEZE VERRICHTINGEN (1 – 2)
116
+ 41.778.085,16
- 799.224,30 - 0,04 - 49.514.113,82 - 3.586.199,08
E
Tabel 4
Fonds voor collectieve uitrustingen en diensten Vermogenssituatie op 31 december 2004
Situatie op 01/01/2004
22.714.014,80
- Mali 2004
- 3.586.199,08
Situatie op 31/12/2004
19.127.815,72
G
(EUR)
13.250.000,00
– Beschikbaar
1.926.666,62
– Leningen aan kinderdagverblijven op meer dan één jaar
2.417.933,63
– Binnen één jaar terug te krijgen leningen aan kinderdagverblijven – Te ontvangen bijdragen van de inningsinstellingen (RSZ, RSZPPO en HVK) – Te ontvangen interesten
506.150,79 (*) 953.605,92
L
– Termijnrekeningen bij de Nationale Bank
A
Uitsplitsing van het saldo:
8.557,38 66.412,73
– Te betalen administratiekosten
- 1.511,35
(*) Voorlopig bedrag
B
I
J
– Interprofessioneel Akkoord – Lopende verrichtingen
117
Tabel 5
Bedragen betaald door de RKW voor rekening van derden voor het jaar 2004 (EUR) Bijslag betaald door de RKW
Betalingskosten
Vergoedingen voor administratiekosten
Netto-bedragen
Financiering overschot
nog te storten
1. STAAT Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid
34.283.997,43
15.008,75
693.311,60
698.337,43
681.876,08
717,50
13.712,70
40.103,50
Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer
94.457,22
15,00
1.892,19
6.385,01
Comités P en I
30.796,83
25,00
417,75
846,49
College van Federale Ombudsmannen
45.561,60
0,00
615,11
738,71
319.077,85
61,25
4.352,29
43.994,40
35.455.767,01
15.827,50
714.301,64
782.435,33
126.374.230,64 178.402,65 246.203,62 130.265,41
12.918,75 2,50 7,50 31,25
1.844.407,72 2.413,21 3.325,34 1.770,34
589.248,74 2.961,64 3.693,54
94.423.653,52
14.083,75
1.385.801,84
691.917,39
1.835.126,17
167,50
26.940,04
150.032,50
193.485,12
53,75
2.635,90
223.381.367,13
27.265,00
3.267.294,39
1.437.853,81
I.S.S.E.P.
47.591,69
3,75
642,49
2.112,07
Subtotaal
47.591,69
3,75
642,49
2.112,07
Federale Overheidsdienst Financiën
BIPT Subtotaal
7.970,21
2. GEMEENSCHAPPEN Vlaamse Gemeenschap: - Onderwijs - OPZ Rekem - OPZ Geel - VFSIPH1 Franse Gemeenschap Duitstalige Gemeenschap Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap Subtotaal
22.234,77
3. WAALS GEWEST
118
1
Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap
8.067,00
30.301,77
E
Tabel 5
Bedragen betaald door de RKW voor rekening van derden voor het jaar 2004 (vervolg) (EUR) Vergoedingen voor administratiekosten
Netto-bedragen
Financiering overschot
nog te storten
4. AUTONOME OVERHEIDSBEDRIJVEN 2.009.287,64
998,75
40.600,64
504.426,40
118,75
7.358,42
53.668,43
90.451,73
15,00
1.809,04
10.152,96
R.T.B.F.
2.481.816,54
527,50
33.814,60
46.117,36
De Post
4.523.530,39
2.181,25
91.521,91
127.832,81
Subtotaal
9.609.512,70
3.841,25
175.104,61
237.771,56
2.002.551,25
376,25
27.250,97
30.787,53
VDAB
982.523,78
87,50
13.395,72
16.697,00
Limburgs Universitair Centrum
291.944,15
51,25
3.989,62
5.496,98
Kind en Gezin
568.492,80
56,25
8.178,41
33.562,54
Vlaamse Landmaatschappij
599.201,44
71,25
8.212,93
4.444.713,42
642,50
61.027,65
86.544,05
Frankrijk
-123,00
0
0
0,00
Subtotaal
-123,00
0
0
0,00
TOTAAL
272.938.828,95
47.580,00
4.218.370,78
2.546.716,82
BIAC Belgocontrol
6.532,03
A
Belgacom
6.532,03
Subtotaal
L
5. PARAREGIONALEN UZ Gent
G
Betalingskosten
9.449,62
J
Bijslag betaald door de RKW
9.449,62
54.253,63
B
+ 2.492.463,19
I
6. BUITENLANDSE INSTELLINGEN
119
Aangesloten werkgevers (situatie op 31 december 2004)
nieuwe aansluitingen in 2004
9.490
27,62 %
schrappingen of ontslagen in 2004
8.727
30,36 %
47.263
20,57 %
situatie op 31.12.2004
Deze bij de Rijksdienst aangesloten werkgevers zijn: • werkgevers die zich vrijwillig bij de Rijksdienst aansluiten; • werkgevers ambtshalve bij de Rijksdienst aangesloten omdat ze niet binnen de wettelijke termijn aansloten bij een kinderbijslagfonds van hun keuze; • werkgevers van rechtswege bij de Rijksdienst aangesloten, zoals: • de werkgevers uit de horecasector; • de werkgevers van huisarbeiders; • de werkgevers, reders, voor hun personeel; • de werkgevers uit de diamantnijverheid. Van deze werkgevers zijn er 4 die werknemers tewerkstellen die niet onder de algemene sociale zekerheidsregeling vallen voor de sector kinderbijslag, en die bijdragen buiten de sociale zekerheid, hoofdelijke bijdragen genoemd, moeten betalen. Van deze 4 werkgevers is er 1, namelijk de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS), gemachtigd om zelf rechtstreeks de gezinsbijslag uit te betalen aan zijn rechthebbenden wegens arbeid en wegens de eerste 6 maanden arbeidsongeschiktheid. De gezinsbijslag voor de gepensioneerden, arbeidsongeschikten en wezen (de zogenaamde rentegevallen) wordt betaald door de Rijksdienst.
A
20,75 %
L
46.500
J
situatie op 1.1.2004
aandeel t.o.v. het stelsel
I
evolutie in 2004
B
Tabel 1
G
DE REPERTORIA VAN DE RIJKSDIENST
E
DE BETALING VAN DE GEZINSBIJSLAG DOOR DE RIJKSDIENST
121
Tabel 2
Regionale diensten (situatie op 31 december 2004) Aangesloten werkgevers
Rechthebbenden
Bijslagtrekkenden
Rechtgevende kinderen
PB West-Vlaanderen
6.114
6.628
7.071
10.899
PB Oost-Vlaanderen
5.093
8.238
8.699
13.740
PB Antwerpen
7.251
11.011
11.596
19.766
PB Limburg
3.653
5.311
5.519
9.020
PB Henegouwen
5.002
21.654
22.919
38.570
PB Namen
1.628
6.109
6.469
10.841
PB Luxemburg
1.510
2.790
2.964
5.010
PB Luik
4.456
17.517
18.481
30.893
424
1.041
1.049
1.927
PB Brabant (N)
4.759
12.573
12.986
21.651
PB Brabant (F)
7.373
24.878
25.942
45.528
Totaal
47.263
117.750
123.695
207.845
Totaal (zonder overheidsdiensten)
47.263
116.541
122.472
205.543
RB Eupen
In de regionale diensten, dit zijn de provinciale bureaus en het regionaal bureau van Eupen, wordt de gezinsbijslag betaald voor de gezinnen van de rechthebbenden van het algemeen stelsel. Het betreft de rechthebbenden (actief, of gepensioneerd, werkloos, …) van werkgevers (vrijwillig, ambtshalve of van rechtswege) aangesloten bij de Rijksdienst. Het betreft eveneens rechthebbenden voor wie de Rijksdienst exclusief bevoegd is (werklozen zonder privé-werkgever voor hun werkloosheid, rechthebbenden tewerkgesteld in de horecasector, …).
122
De gezinsbijslag die de Rijksdienst betaalt aan de gezinnen van overheidsdiensten wordt voor hun rekening betaald en wordt bijgevolg door deze overheidsdiensten terugbetaald.
E
Onderwijs-statutairen (N)
30.765
31.114
59.226
Onderwijs-statutairen (F)
23.171
23.563
43.258
Onderwijs-statutairen (D)
327
329
655
54.263
55.006
103.139
Onderwijs-tijdelijken (N)
6.253
6.309
11.458
Onderwijs-tijdelijken (F)
5.659
5.759
10.255
Onderwijs-tijdelijken (D)
61
61
109
11.973
12.129
21.822
Rentegevallen overheidsdiensten (N)
5.386
5.996
7.345
Rentegevallen overheidsdiensten (F)
5.582
5.977
7.877
10.968
11.973
15.222
Actieven overheidsdiensten (N)
1.601
1.623
2.932
Actieven overheidsdiensten (F)
1.057
1.079
1.850
Actieven overheidsdiensten (D)
49
50
88
2.707
2.752
4.870
79.911
81.860
145.053
Rechthebbenden
Bijslagtrekkenden
Rechtgevende kinderen
Residuaire rechten (N)
1.173
1.273
1.913
Residuaire rechten (F)
3.577
3.992
6.049
Totaal
4.750
5.265
7.962
Subtotaal Onderwijs-statutairen
Subtotaal Onderwijs-tijdelijken
Subtotaal renten overheidsdiensten
Subtotaal actieven overheidsdiensten Totaal
Tabel 4
G
Rechtgevende kinderen
A
Bijslagtrekkenden
L
Rechthebbenden
J
Overheidsdiensten (situatie op 31 december 2004)
Residuaire rechten (situatie op 31 december 2004)
I
Voor deze laatste categorie gezinnen gaat het over de personeelsleden voor wie de overheidsdiensten in principe zelf de gezinsbijslag dienen uit te betalen, maar die deze opdracht aan de Rijksdienst hebben toevertrouwd. Deze dossiers worden in Brussel beheerd, behalve deze van het personeel van het Universitair Ziekenhuis Gent (P.B. Oost-Vlaanderen), van het Openbaar Psychiatrisch Ziekenhuis Geel (P.B. Antwerpen), van het Openbaar Psychiatrisch Ziekenhuis Rekem en het Limburgs Universitair Centrum (P.B. Limburg), van het I.S.S.E.P. (P.B. Luik), en van het Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap (P.B. Eupen, waar eveneens de dossiers van de leerkrachten van de Duitstalige Gemeenschap worden beheerd).
Tabel 3
B
De Rijksdienst betaalt echter ook de gezinsbijslag voor andere gezinnen. Deze worden vermeld in de hiernavolgende tabellen, en omvatten de gezinnen waarop residuaire rechten van toepassing zijn, de gezinnen gerechtigd op gewaarborgde gezinsbijslag, de gezinnen met een internationale dimensie, de gezinnen van gewezen personeelsleden van overheidsdiensten en de gezinnen van actieve personeelsleden van overheidsdiensten.
123
Tabel 5
Gewaarborgde gezinssbijslag (situatie op 31 december 2004) Rechthebbenden
Bijslagtrekkenden
Rechtgevende kinderen
Gewaarborgde gezinsbijslag (N)
2.188
2.155
4.762
Gewaarborgde gezinsbijslag (F)
5.241
5.237
10.403
Totaal
7.429
7.392
15.165
Tabel 6
Internationale overeenkomsten (situatie op 31 december 2004) Rechthebbenden
Bijslagtrekkenden
Rechtgevende kinderen
Internationale Overeenkomsten (N)
4.085
4.219
7.501
Internationale Overeenkomsten (F)
5.775
5.911
10.393
Totaal
9.860
10.130
17.894
Tabel 7
Algemeen totaal (van de tabellen 2 tot 6) (situatie op 31 december 2004) Rechthebbenden
Bijslagtrekkenden
Rechtgevende kinderen
116.541
122.472
205.543
Overheidsdiensten
79.911
81.860
145.053
Residuaire rechten
4.750
5.265
7.962
Gewaarborgde gezinsbijslag
7.429
7.392
15.165
Internationale Overeenkomsten
9.860
10.130
17.894
218.491
227.119
391.617
Regionale diensten (zonder overheidsdiensten)
Totaal
124
E
FINANCIËLE EN DEMOGRAFISCHE GEGEVENS De gezinsbijslag door de Rijksdienst betaald ten laste van de nationale verdeling
Deze rubriek slaat op de rechthebbenden die: • ofwel aanspraak kunnen maken op gezinsbijslag wegens hun arbeidsprestaties voor rekening van de bij de Rijksdienst aangesloten werkgevers, of wegens hun pensionering, arbeidsongeschiktheid of werkloosheid (het betreft eveneens de wezen van die (gewezen) werknemers); • ofwel op gezinsbijslag gerechtigd zijn en daarop geen aanspraak kunnen maken ten laste van de Staat, de gemeenschappen, de gewesten, de openbare instellingen of een kinderbijslagfonds (art. 101, lid 3, 1°, van de Kinderbijslagwet).
A
G
Rechthebbenden tewerkgesteld door werkgevers aangesloten bij de Rijksdienst en rechthebbenden die bij geen andere kinderbijslaginstelling terechtkunnen
De toegekende gezinsbijslag werd uitbetaald:
Tabel 8
L
• ofwel door de Rijksdienst; • ofwel door de NMBS. Demografische gegevens van de nationale verdeling Aantal gezinnen (per 31 december) Gezinnen met:
RKW
NMBS
Totaal
RKW
NMBS
Totaal
RKW
NMBS
Totaal
1 kind
61.367
9.269
70.636
63.907
9.140
73.047
66.065
8.801
74.866
2 kinderen
38.042
7.653
45.695
39.937
7.149
47.086
40.873
6.452
47.325
3 kinderen
13.898
2.176
16.074
14.552
1.987
16.539
14.944
1.749
16.693
4 kinderen
4.407
427
4.834
4.622
383
5.005
4.766
317
5.083
5 kinderen en +
1.954
111
2.065
1.967
97
2.064
2.030
83
2.113
119.668
19.636
139.304
124.985
18.756
143.741
128.678
17.402
146.080
Totaal
J
2004
I
2003
B
2002
125
Tabel 9
Financiële gegevens van de nationale verdeling over het jaar 2002 (EUR) Jaar 2002 Door de Rijksdienst betaald
Algemeen stelsel
Door de autonome aangeslotene betaald
Totaal
Afdeling onderwijs
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 – 42 KBW − arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen
172.596.478,47
7.543.780,80
54.879.930,92
235.020.190,19
1.776.568,90
-
-
1.776.568,90
1.711.106,56
20.785,59
3.113,04
1.735.005,19
134.621.312,86
2.238.866,73
16.808,54
136.876.988,13
26.891.578,32
178,93
11.768,86
26.903.526,11
20.214.113,43
5.586,93
20.761,63
20.240.461,99
15.661.804,61
240.640,19
1.994.091,08
17.896.535,88
373.472.963,15
10.049.839,17
56.926.474,07
440.449.276,39
10.189.649,49
282.308,45
640.002,43
11.111.960,37
23.398,09
-
4.879,84
28.277,93
383.686.010,73
10.332.147,62
57.571.356,34
451.589.514,69
5.133,38
190.779,81
Bedragen art. 42bis KBW − gepensioneerden − werklozen + 6 maand Bedragen art. 50ter KBW − arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis KBW − wezen Bedragen art. 47 KBW − kinderen met een aandoening Totaal kinderbijslag 2. Kraamgeld art. 73bis KBW 3. Adoptiepremie art. 73quater KBW Totaal gezinsbijslag 4. Betalingskosten
126
185.646,43
E
Tabel 10
Financiële gegevens van de nationale verdeling over het jaar 2003 (EUR) Jaar 2003
Algemeen stelsel
Door de autonome aangeslotene betaald
Totaal
G
Door de Rijksdienst betaald
Afdeling onderwijs
1. Kinderbijslag − arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen
184.131.201,64
8.270.497,64
51.896.826,76
244.298.526,04
1.901.063,42
-
-
1.901.063,42
3.497.429,59
18.373,66
7.159,68
3.522.962,93
144.593.130,19
2.473.257,91
70.250,69
147.136.638,79
27.584.424,19
6.155,53
26.818,52
27.617.398,24
21.187.249,41
-
40.735,95
21.227.985,36
16.888.629,76
269.319,35
1.865.777,48
19.023.726,59
172.772,91
688,87
-
173.461,78
399.955.901,11
11.038.292,96
53.907.569,08
464.901.763,15
11.069.496,19
368.770,59
647.580,57
12.085.847,35
39.047,97
1.967,36
4.918,40
45.933,73
411.064.445,27
11.409.030,91
54.560.068,05
477.033.544,23
4.055,20
268.526,93
A
Bedragen art. 40 – 42 KBW
− gepensioneerden − werklozen + 6 maand Bedragen art. 50ter KBW − arbeidsongeschikte werknemers
L
Bedragen art. 42bis KBW
Bedragen art. 50bis KBW − wezen
Totaal kinderbijslag 2. Kraamgeld art. 73bis KBW 3. Adoptiepremie art. 73quater KBW Totaal gezinsbijslag 4. Betalingskosten 1
264.471,73
Door artikel 101 van de programmawet (I) van 24 december 2002 werd het artikel 70ter ingevoegd in de samengeordende wetten. Deze nieuwe bepaling heeft als doel een forfaitaire bijslag uit te keren aan het gezin van oorsprong waaruit een geplaatst kind afkomstig is, en is van toepassing vanaf 1 januari 2003. Het koninklijk besluit van 11 juni 2003 heeft het bedrag en de toekenningsmodaliteiten van deze bijslag vastgesteld. In de volgende tabellen met financiële gegevens wordt voor deze rubriek “n.v.t.” (niet van toepassing) vermeld voor het jaar 2002.
I
Bedragen art. 70ter KBW1
B
− kinderen met een aandoening
J
Bedragen art. 47 KBW
127
Tabel 11
Financiële gegevens van de nationale verdeling over het jaar 2004 (EUR) Jaar 2004 Door de Rijksdienst betaald
Algemeen stelsel
Door de autonome aangeslotene betaald
Totaal
Afdeling onderwijs
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 – 42 KBW − arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen
186.706.162,48
9.058.465,08
48.007.208,97
243.771.836,53
1.866.154,03
-
-
1.866.154,03
4.207.313,78
18.058,22
1.888,71
4.227.260,71
153.486.573,24
2.876.830,65
36.320,14
156.399.724,03
29.424.118,49
5.655,90
19.763,75
29.449.538,14
22.083.769,93
3.016,60
42.581,04
22.129.367,57
18.711.729,90
342.851,84
1.800.187,27
20.854.769,01
266.808,80
3.402,07
-
270.210,87
416.752.630,65
12.308.280,36
49.907.949,88
478.968.860,89
11.904.502,12
417.588,07
598.953,24
12.921.043,43
37.029,90
1.003,33
8.027,11
46.060,34
428.694.162,67
12.726.871,76
50.514.930,23
491.935.964,66
3.480,22
344.578,95
Bedragen art. 42bis KBW − gepensioneerden − werklozen + 6 maand Bedragen art. 50ter KBW − arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis KBW − wezen Bedragen art. 47 KBW − kinderen met een aandoening Bedragen art. 70ter KBW Totaal kinderbijslag 2. Kraamgeld art. 73bis KBW 3. Adoptiepremie art. 73quater KBW Totaal gezinsbijslag 4. Betalingskosten
128
341.098,73
E 2003
2004
1 kind
2.620
2.739
2.688
2 kinderen
960
946
897
3 kinderen
406
409
417
4 kinderen
190
195
209
5 kinderen en +
121
112
121
4.297
4.401
4.332
Totaal
G
2002
A
Gezinnen met
L
Sedert 1 juli 1969 is de Rijksdienst bovendien ermee belast de kinderbijslag te betalen ten behoeve van de kinderen met een aandoening die nog geen kinderbijslag genieten krachtens de Kinderbijslagwet of krachtens de kinderbijslagregeling voor zelfstandigen (artikel 56septies, van de Kinderbijslagwet).
Aantal gezinnen (per 31 december)
J
Aan de grondslag van het recht ligt artikel 101, derde lid, 5°, van de Kinderbijslagwet dat aan de Rijksdienst de opdracht geeft om vanaf 1 juli 1967 de kinderbijslag en het kraamgeld ten behoeve van de kinderen van gehandicapten en van studenten bedoeld bij de artikelen 56quinquies en 56sexies, van de Kinderbijslagwet te betalen.
Residuaire rechten: demografische gegevens
I
Deze sectie heeft betrekking op de rechthebbenden zonder band met arbeid, op gehandicapten en studenten die ten behoeve van hun kinderen aanspraak kunnen maken op kinderbijslag en kinderen met een aandoening zonder rechthebbende op kinderbijslag.
Tabel 12
B
Residuaire rechten
129
Tabel 13
Residuaire rechten: financiële gegevens
Aard van de bijslag
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
1.692.050,48
1.717. 645,02
1.789.642,35
25.577,21
41.524,83
55.644,76
63.996,34
64.742,57
59.293,05
15.587.134,47
15.910.535,67
16.648.125,98
1.225.299,78
1.308.406,27
1.328.079,08
4.624.316,52
5.041.304,13
5.368.936,78
n.v.t.
7.840,57
21.993,88
23.218.374,80
24.091.999,06
25.271.715,88
509.692,87
532.250,80
558.442,21
2.874,29
-
1.003,33
23.730.941,96
24.624.249,86
25.831.161,42
8.894,04
12.488,50
16.085,00
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 – 42 KBW − arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen Bedragen art. 42bis KBW − gepensioneerden Bedragen art. 50ter KBW − arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis KBW − wezen Bedragen art. 47 KBW − kinderen met een aandoening Bedragen art. 70ter KBW Totaal kinderbijslag 2. Kraamgeld art. 73bis KBW 3. Adoptiepremie art. 73quater KBW Totaal gezinsbijslag 4. Betalingskosten
130
36,1 % wegens het bestaan van een ander recht; 31,1 % omdat de aanvrager nog geen 5 jaar onafgebroken in België verbleef; 9,0 % omdat de aanvrager naliet de gevraagde inlichtingen te verstrekken; 3,3 % omdat de kinderen niet ten laste van de aanvrager waren; 2,0 % omdat het grensbedrag van de bestaansmiddelen overschreden werd; 2,0 % omdat de aanvraag te laat ingediend werd; 16,4 % om diverse andere redenen.
E
Gewaarborgde gezinsbijslag: demografische gegevens
2002
2003
2004
1 kind
3.289
3.541
3.153
2 kinderen
1.949
2.001
1.879
3 kinderen
1.101
1.129
1.049
4 kinderen
539
555
540
5 kinderen en +
430
423
387
7.308
7.649
7.008
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
1.317.586,08
950.314,36
557.773,51
Bedragen art. 42bis KBW
27.370.177,30
29.975.445,17
27.740.413,43
Bedragen art. 50bis KBW
316.314,84
606.107,41
316.512,70
55.344,64
79.920,58
85.741,36
n.v.t.
8.925,67
-
29.059.422,86
31.620.713,19
28.700.441,00
1.072.712,15
1.227.159,32
1.143.225,18
-
-
-
30.132.135,01
32.847.872,51
29.843.666,18
18.794,68
27.511,46
36.137,50
Totaal
Aard van de bijslag 1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 – 42 KBW
Bedragen art. 10/3 Bedragen art. 70ter KBW Totaal kinderbijslag 2. Kraamgeld art. 73bis KBW 3. Adoptiepremie art. 73quater KBW Totaal gezinsbijslag 4. Betalingskosten
L
Gewaarborgde gezinsbijslag: financiële gegevens
J
Tabel 15
A
Gezinnen met
G
Aantal gezinnen (per 31 december)
I
De kinderen die geen gezinsbijslag kunnen genieten omdat er voor hen geen rechthebbende bestaat in een Belgische, een buitenlandse of een internationale regeling, kunnen onder bepaalde voorwaarden de gewaarborgde gezinsbijslag genieten die ingevoerd werd door de wet van 20 juli 1971 en zijn uitvoeringsbesluit van 25 oktober 1971. Dit residuaire kinderbijslagstelsel bestaat buiten de Kinderbijslagwet. Tot en met het jaar 1980 viel de gewaarborgde gezinsbijslag ten laste van het Rijk. Door de wet van 24 december 1980 werd deze bijslag voor het jaar 1981 ten laste van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers gelegd. Door het koninklijk besluit nr. 199 van 23 december 1982 valt deze gezinsbijslag vanaf 1982 definitief ten laste van de Rijksdienst. In vergelijking met 2003 is het aantal nieuwe aanvragen gedaald (met 0,83 %). Van de afgewerkte aanvragen werden er in 2004 45 % goedgekeurd. Voor de geweigerde aanvragen waren de redenen van weigering in 2004 als volgt verdeeld:
Tabel 14
B
De gewaarborgde gezinsbijslag
131
Tabel 16 Gewaarborgde gezinsbijslag: evolutie aantal aanvragen, goedkeuringen, weigeringen
132
Jaar
Aanvragen
1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
860 841 944 1.051 1.535 2.164 2.346 3.094 3.897 4.291 4.431 4.688 4.898 5.412 5.061 5.138 4.313 4.654 5.023 5.925 6.575 6.659 6.684 6.951 6.656 7.569 7.286 8.006 9.190 8.592 8.520
% verschil met vorig jaar
-3% + 12 % + 11 % + 46 % + 41 % +8% + 32 % + 26 % + 10 % +3% +5% +5% + 10 % -6% +1% - 16 % +8% +8% + 18 % + 11 % +1% + 0,4 % +4% -4% +14 % -4% + 10 % + 15 % -7% - 0,83 %
Goedkeuringen
Weigeringen
121 138 148 187 229 596 626 618 1.310 1.214 1.357 1.934 1.897 2.646 2.495 2.398 1.793 2.346 2.340 2.719 3.330 3.490 3.860 3.927 3.624 4.160 3.918 3.684 4.109 4.099 3.730
538 671 575 733 1.182 1.346 1.601 1.885 2.776 2.562 2.488 2.889 2.472 2.915 3.225 3.258 2.597 3.247 2.842 2.820 3.559 3.016 3.116 3.045 2.844 3.108 3.338 4.196 4.971 4.563 4.510
% van de afgehandelde aanvragen dat goedgekeurd werd 18 % 17 % 20 % 20 % 16 % 31 % 28 % 25 % 32 % 32 % 35 % 40 % 43 % 48 % 44 % 42 % 41 % 42 % 45 % 49 % 48 % 54 % 55 % 56 % 56 % 57 % 54 % 47 % 45 % 47 % 45 %
E
Gebruik makend van het recht dat hem door artikel 106 van de Kinderbijslagwet verleend werd, heeft het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers destijds aan de Minister voorgesteld het reservefonds aan te wenden om extra-legale kinderbijslag toe te kennen aan sommige categorieën van behartigenswaardige personen die hierop wettelijk geen aanspraak konden maken. Dit voorstel werd door de Minister aanvaard. Sedert 1 januari 1997 vallen deze uitgaven op grond van artikel 102 van de Kinderbijslagwet ten laste van het globaal beheer. In 2003 werd er kinderbijslag aan de hierna vermelde categorieën uitbetaald:
Totaal der uitgaven Ten laste genomen betalingskosten
40.099,84
20.908,60
27.952,61
585.909,06 125.467,86 631.610,72 37.310,63
515.113,81 101.698,50 94.818,07 -
497.748,43 98.371,21 171.313,99 -
744.951,57
826.486,74
973.097,20
2.177.651,95
1.570.535,70
1.778.834,08
1.752,94
1.968,46
2.580,00
L
2004 (EUR) 10.350,64
J
2003 (EUR) 11.509,98
I
a) gewezen grensarbeiders en weduwen van gewezen grensarbeiders b) verlenging van het recht op kinderbijslag wanneer dit een einde neemt ingevolge het overlijden van de rechthebbende indien deze noch de vader noch de adoptant is c) huispersoneel d) grensarbeiders in Frankrijk (verschilbetalingen) e) ten onrechte betaalde bijslag: terugvordering opgegeven f) bijslag ten voordele van verdwenen kinderen g) tussenkomst voor de werknemers in Nederland die hun recht op gezinsbijslag verliezen voor kinderen van +16/+18 jaar die in België wonen h) grensarbeiders: gezinsbijslag betaald aan werknemers die in België wonen op wie de Verordening EEG 1408/71 van toepassing is en die zijn tewerkgesteld in een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte als grensarbeiders of er sociale uitkeringen genieten na een dergelijke tewerkstelling
2002 (EUR) 12.302,27
A
Behartenswaardige categorieën: financiële gegevens
B
Tabel 17
G
Kinderbijslag en kraamgeld voor behartigenswaardige categorieën
133
DE GEZINSBIJSLAG DOOR DE RIJKSDIENST BETAALD VOOR REKENING VAN DERDEN
Categorieën - Aard van de bijslag
Algemene rentegevallen ten laste van de FOD Sociale Zekerheid
Krachtens artikel 101, derde lid, 4°, van de Kinderbijslagwet, is de Rijksdienst er bovendien mee belast de gezinsbijslag uit te betalen aan de weduwen van gewezen personeelsleden van het Rijk die een overlevingsuitkering genieten.
134
2004 (EUR)
10.182.701,31
10.204.656,80
10.337.997,16
1.327.208,77
1.285.048,52
1.239.674,46
-89.154,32
542.022,06
643.051,56
4.599.719,91
3.592.460,11
3.687.825,36
16.868.793,52
17.093.776,76
17.154.672,07
855.102,11
828.101,33
836.024,16
n.v.t.
13.186,94
38.775,39
33.744.371,30
33.559.252,52
33.938.020,16
177.594,54
179.161,22
178.068,82
983,68
5.768,23
-
33.922.949,52
33.744.181,97
34.116.088,98
10.394,28
10.279,87
14.846,25
Bedragen art. 40 – 42 KBW − arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen Bedragen art. 42bis KBW − gepensioneerden Bedragen art. 50ter KBW − arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis KBW − wezen − kinderen met een aandoening Bedragen art. 70ter KBW
Tabel 18 Algemene rentegevallen FOD Sociale Zekerheid: demografische gegevens
Totaal kinderbijslag 2. Kraamgeld art. 73bis KBW 3. Adoptiepremie art. 73quater KBW
Aantal gezinnen (per 31 december)
Totaal gezinsbijslag
1 kind
2002 6.930
2003 6.799
2004 6.704
2 kinderen
1.915
1.873
1.835
3 kinderen
462
470
494
4 kinderen
123
120
111
44
41
48
9.474
9.303
9.192
Totaal
2003 (EUR)
Bedragen art. 47 KBW
Deze betalingen vallen ten laste van de FOD Sociale Zekerheid.
5 kinderen en +
2002 (EUR)
1. Kinderbijslag
Deze rubriek heeft betrekking op gezinsbijslagen betaald aan zieke of gepensioneerde gewezen personeelsleden van het Rijk en op wezen van (gewezen) personeelsleden van het Rijk (artikel 101, derde lid, 2° en 3°, van de Kinderbijslagwet).
Gezinnen met
Tabel 19 Algemene rentegevallen FOD Sociale Zekerheid: financiële gegevens
4. Betalingskosten 5. Administratiekosten
689.949,23
Tabel 20 Rentegevallen van autonome overheidsbedrijven - rechthebbenden van sommige openbare instellingen: demografische gegevens Gezinnen met
1 kind 2 kinderen 3 kinderen 4 kinderen 5 kinderen en + Totaal
Aantal gezinnen (per 31 december) 2002 2003 2004 2.365 2.435 2.475 1.330 1.453 1.420 407 448 431 103 94 96 18 19 18 4.223 4.449 4.440
E
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
8.634.815,70
9.048.704,11
9.534.331,27
231.028,62
252.996,89
263.562,92
-179.777,73
115.188,52
132.870,26
1.681.907,10
1.355.388,30
1.309.575,11
3.421.260,04
3.402.704,89
3.361.411,76
439.762,72
526.523,84
613.226,08
n.v.t.
2.708,70
12.019,03
14.228.996,45
14.704.215,25
15.226.996,43
129.328,47
102.632,58
112.068,35
983,68
983,68
1.003,33
14.359.308,60
14. 807.831,51
15.340.068,11
2.926,33
3.316,00
4.683,75
Bedragen art. 40 – 42 KBW − arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen Bedragen art. 42bis KBW − gepensioneerden
A
G
1. Kinderbijslag
Bedragen art. 50ter KBW − arbeidsongeschikte werknemers − wezen
L
Bedragen art. 50bis KBW Bedragen art. 47 KBW − kinderen met een aandoening Bedragen art. 70ter KBW Totaal kinderbijslag 2. Kraamgeld art. 73bis KBW 3. Adoptiepremie art. 73quater KBW Totaal gezinsbijslag 4. Betalingskosten 5. Administratiekosten
J
De gezinsbijslag betaald aan deze categorie van rechthebbenden wordt terugbetaald aan de Rijksdienst door de autonome overheidsbedrijven en de openbare instellingen overeenkomstig artikel 111, van de Kinderbijslagwet.
Categorieën - Aard van de bijslag
I
Tot deze rubriek behoren de zieke of gepensioneerde gewezen personeelsleden en wezen van personeelsleden van autonome overheidsbedrijven (Belgacom, Biac, Belgocontrol en De Post), betaald ten laste van deze autonome overheidsbedrijven (artikel 101, derde lid, 2°, 3° en 4°, van de Kinderbijslagwet), en rechthebbenden van overheden waarvoor de Rijksdienst de gezinsbijslag betaalt overeenkomstig art. 101, vierde lid, van de Kinderbijslagwet.
Tabel 21 Rentegevallen van autonome overheidsbedrijven - rechthebbenden van sommige openbare instellingen: financiële gegevens
254.196,88
B
Rentegevallen van autonome overheidsbedrijven en rechthebbenden van sommige openbare instellingen
135
Gezinsbijslagen voor de tijdelijke leerkrachten van het onderwijs dat door de Gemeenschappen ingericht of gesubsidieerd wordt (artikel 101, derde lid, 7°, van de Kinderbijslagwet) De programmawet van 22 december 1989 heeft de artikelen 101 en 111 van de Kinderbijslagwet aangevuld in die zin dat de Rijksdienst vanaf 1 april 1990 de gezinsbijslag aan het tijdelijk onderwijspersoneel betaalt voor rekening van de Gemeenschappen. Deze personeelsleden worden tijdens de maand augustus, zijnde de referentiemaand voor het vierde kwartaal, als werklozen (vergoed of niet) beschouwd, zodat de Rijksdienst de uitgaven aan kinderbijslag over het vierde kwartaal moet dragen. Alhoewel de demografische gegevens per 31 december weergegeven zijn, slaan de financiële gegevens op de rechten op kinderbijslag tot 30 september.
136
Tabel 22 Tijdelijke leerkrachten: demografische gegevens alle gemeenschappen Gezinnen met
Aantal gezinnen (per 31 december) 2002
2003
2004
1 kind
4.167
4.434
4.837
2 kinderen
4.054
4.290
4.602
3 kinderen
1.539
1.587
1.672
4 kinderen
442
451
451
5 kinderen en +
120
118
123
10.322
10.880
11.685
Totaal
E
Tabel 23
Tijdelijke leerkrachten: financiële gegevens: Vlaamse Gemeenschap
Categorieën - Aard van de bijslag
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
13.196.839,14
13.652.832,87
15.036.959,35
-
-
-
25.914,80
18.841,23
22.281,54
819,50
1.455,46
4.397,40
2.455,58
4.282,62
4.601,91
320.932,82
343.686,63
392.768,48
n.v.t.
2.113,39
11.101,76
13.546.961,84
14.023.212,20
15.472.110,44
711.632,75
772.472,89
857.426,22
3.915,44
3.009,99
3.009,99
14.262.510,03
14.798.695,08
16.332.546,65
1.910,08
2.596,50
3.618,75
Bedragen art. 40 – 42 KBW − arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen
G
1. Kinderbijslag
− gepensioneerden Bedragen art. 50ter KBW − arbeidsongeschikte werknemers
A
Bedragen art. 42bis KBW
Bedragen art. 70ter KBW Totaal kinderbijslag 2. Kraamgeld art. 73bis KBW 3. Adoptiepremie art. 73quater KBW Totaal gezinsbijslag 4. Betalingskosten 5. Administratiekosten
338.110,62
J
− kinderen met een aandoening
I
Bedragen art. 47 KBW
B
− wezen
L
Bedragen art. 50bis KBW
137
Tabel 24
Tijdelijke leerkrachten: financiële gegevens: Franse Gemeenschap
Categorieën - Aard van de bijslag
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
10.698.059,76
11.725.498,46
12.324.784,50
-
-
-
43.321,78
41.986,31
39.541,72
10.461,96
7.552,04
10.278,14
4.454,12
-
11.619,19
276.707,21
292.664,78
324.428,01
n.v.t.
1.623,28
939,26
11.033.004,83
12.069.324,87
12.711.590,82
551.977,77
566.201,16
578.073,81
2.969,95
4.977,35
4.033,44
11.587.952,55
12.640.503,38
13.293.698,07
1.880,64
2.727,50
3.651,25
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 – 42 KBW − arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen Bedragen art. 42bis KBW − gepensioneerden Bedragen art. 50ter KBW − arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis KBW − wezen Bedragen art. 47 KBW − kinderen met een aandoening Bedragen art. 70ter KBW Totaal kinderbijslag 2. Kraamgeld art. 73bis KBW 3. Adoptiepremie art. 73quater KBW Totaal gezinsbijslag 4. Betalingskosten 5. Administratiekosten
138
276.101,96
E
Tabel 25
Tijdelijke leerkrachten: financiële gegevens: Duitstalige Gemeenschap
Categorieën - Aard van de bijslag
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
223.528,10
219.836,51
240.486,11
-
-
-
-
776,93
2.339,22
-
-
-
n.v.t.
-
-
223.528,10
220.613,44
242.825,33
15.466,10
9.179,80
11.304,21
-
-
-
238.994,20
229.793,24
254.129,54
26,78
29,50
41,25
Bedragen art. 40 – 42 KBW − arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen
G
1. Kinderbijslag
Totaal kinderbijslag 2. Kraamgeld art. 73bis KBW 3. Adoptiepremie 73quater KBW Totaal gezinsbijslag 4. Betalingskosten 5. Administratiekosten
5.249,34
L
Bedragen art. 70ter KBW
J
− kinderen met een aandoening
I
Bedragen art. 47 KBW
B
− gepensioneerden
A
Bedragen art. 42bis KBW
139
Gezinsbijslagen voor de vaste leerkrachten van de onderwijsinrichtingen die door de Gemeenschappen georganiseerd of gesubsidieerd worden (artikel 101, derde lid, 8°, van de Kinderbijslagwet) Artikel 41 van de wet van 26 juni 1992 heeft de artikelen 101 en 111, van de Kinderbijslagwet aangevuld, waardoor de Rijksdienst wordt belast met de betaling van de kinderbijslag aan de vaste leerkrachten van door de Gemeenschappen georganiseerde of gesubsidieerde onderwijsinrichtingen. De datum van inwerkingtreding was 1 september 1993 voor de Vlaamse Gemeenschap en 1 mei 1995 voor de Franse en de Duitstalige Gemeenschap.
Tabel 26 Vaste leerkrachten: betaalde gevallen: demografische gegevens: Vlaamse Gemeenschap Gezinnen met
Aantal gezinnen (per 31 december)
Gezinnen met
Aantal gezinnen (per 31 december) 2003
2004
9.791
9.842
9.793
2 kinderen
10.168
10.079
5.490
3 kinderen
3.924
1.149
1.117
4 kinderen
222
217
206
5 kinderen en +
32.372
31.910
31.735
2003
2004
1 kind
11.109
11.014
11.072
1 kind
2 kinderen
14.100
13.883
13.850
3 kinderen
5.742
5.647
4 kinderen
1.199
Totaal
Tabel 28 Vaste leerkrachten: betaalde gevallen: demografische gegevens: Duitstalige Gemeenschap
2002
2002
5 kinderen en +
140
Tabel 27 Vaste leerkrachten: betaalde gevallen: demografische gegevens: Franse Gemeenschap
Totaal
Gezinnen met
Aantal gezinnen (per 31 december) 2002
2003
2004
1 kind
144
150
142
9.994
2 kinderen
199
198
205
3.816
3.723
3 kinderen
88
87
79
925
864
856
4 kinderen
18
17
17
197
198
178
5 kinderen en +
5
2
2
25.005
24.799
24.544
454
454
445
Totaal
E
Tabel 29
Vaste leerkrachten: financiële gegevens: Vlaamse Gemeenschap
Categorieën - Aard van de bijslag
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
107.873.273,81
106.779.335,20
106.297.755,25
1.515,44
1.040,86
-
302,22
2.190,76
5.497,43
38.500,94
6.552,82
16.060,13
32.019,20
31.641,50
38.078,92
2.186.613,16
2.186.722,21
2.376.481,95
n.v.t.
13.742,26
59.016,02
110.132.224,77
109.021.225,61
108.792.889,70
950.987,54
1.033.173,56
1.230.712,92
13.637,30
14.892,75
18.081,37
111.096.849,61
110.069.291,92
110.041.683,99
4.883,79
5.627,50
9.300,00
Bedragen art. 40 – 42 KBW − arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen
G
1. Kinderbijslag
− gepensioneerden Bedragen art. 50ter KBW − arbeidsongeschikte werknemers
A
Bedragen art. 42bis KBW
Bedragen art. 70ter KBW Totaal kinderbijslag 2. Kraamgeld art. 73bis KBW 3. Adoptiepremie art. 73quater KBW Totaal gezinsbijslag 4. Betalingskosten 5. Administratiekosten
1.506.297,10
J
− kinderen met een aandoening
I
Bedragen art. 47 KBW
B
− wezen
L
Bedragen art. 50bis KBW
141
Tabel 30
Vaste leerkrachten: financiële gegevens: Franse Gemeenschap
Categorieën - Aard van de bijslag
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
79.386.120,13
78.753.173,20
78.467.507,67
-597,00
-
-
8.390,90
5.035,61
5.746,29
44.113,21
44.537,27
19.692,75
35.690,40
34.813,01
32.578,89
1.656.664,85
1.599.921,04
1.741.139,44
n.v.t.
26.990,53
33.250,88
81.130.382,49
80.464.470,66
80.299.915,92
768.911,75
750.730,79
807.982,56
24.399,20
29.707,27
22.056,97
81.923.693,44
81.244.908,72
81.129.955,45
6.413,81
7.161,00
10.432,50
1. Kinderbijslag Bedragen art. 40 – 42 KBW − arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen Bedragen art. 42bis KBW − gepensioneerden Bedragen art. 50ter KBW − arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis KBW − wezen Bedragen art. 47 KBW − kinderen met een aandoening Bedragen art. 70ter KBW Totaal kinderbijslag 2. Kraamgeld art. 73bis KBW 3. Adoptiepremie art. 73quater KBW Totaal gezinsbijslag 4. Betalingskosten 5. Administratiekosten
142
1.109.699,88
E
Tabel 31
Vaste leerkrachten: financiële gegevens: Duitstalige Gemeenschap
Categorieën - Aard van de bijslag
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
1.591.605,88
1.555.941,90
1.523.292,49
-
-
-
-
-
1.329,01
-3.508,07
-
-
621,62
317,47
-
35.220,38
53.113,54
40.689,67
n.v.t.
-
-
1.623.939,81
1.609.372,91
1.565.311,17
13.508,10
15.924,94
15.685,46
-
1.003,33
-
1.637.447,91
1.626.301,18
1.580.996,63
177,12
160,50
126,25
Bedragen art. 40 – 42 KBW − arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen
G
1. Kinderbijslag
− gepensioneerden Bedragen art. 50ter KBW − arbeidsongeschikte werknemers
A
Bedragen art. 42bis KBW
Bedragen art. 70ter KBW Totaal kinderbijslag 2. Kraamgeld art. 73bis KBW 3. Adoptiepremie art. 73quater KBW Totaal gezinsbijslag 4. Betalingskosten 5. Administratiekosten
21.690,70
J
− kinderen met een aandoening
I
Bedragen art. 47 KBW
B
− wezen
L
Bedragen art. 50bis KBW
143
Sommige rentegevallen ten laste van de FOD Financiën Deze categorie heeft betrekking op de gezinsbijslag die buiten het toepassingsveld van de Kinderbijslagwet betaald wordt voor rekening van het Rijk en die ten laste komt van de begroting van de FOD Financiën. Krachtens de wet van 9 maart 1953 en de artikelen 15, litt. c, en 27 van de gecoördineerde wetten over de herstelpensioenen, verzekert de Rijksdienst voor rekening van die FOD de betaling van de gezinsbijslag voor de volgende categorieën van personen: oorlogswezen, zware oorlogsverminkten, wezen “uit vredestijd”, wezen “van de gebeurtenissen in Congo”, en gewezen leden van het beroepspersoneel der kaders in Afrika.
Categorieën - Aard van de bijslag
− arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden − wezen
2004 (EUR)
100.130,57
103.085,99
105.944,35
-
-
935,88
18.927,01
26.498,97
19.589,46
8.444,18
8.669,08
6.052,87
581.788,21
574.676,55
548.598,63
-
-
-
n.v.t.
-
-
709.289,97
712.930,59
681.121,19
2.191,30
-
754,89
-
-
-
711.481,27
712.930,59
681.876,08
681,58
575,00
717,50
Bedragen art. 42bis KBW − gepensioneerden Bedragen art. 50ter KBW − arbeidsongeschikte werknemers Bedragen art. 50bis KBW − wezen Bedragen art. 47 KBW
Totaal kinderbijslag 2. Kraamgeld art. 73bis KBW 3. Adoptiepremie art. 73quater KBW
2003
2004
168
174
158
2 kinderen
5
4
6
4. Betalingskosten
3 kinderen
2
2
2
5. Administratiekosten
4 kinderen
-
-
-
5 kinderen en +
-
-
-
175
180
166
Totaal
2003 (EUR)
Bedragen art. 40 – 42 KBW
Bedragen art. 70ter KBW
Aantal gezinnen (per 31 december)
2002 (EUR)
1. Kinderbijslag
2002 1 kind
144
Rentegevallen ten laste van de FOD Financiën: financiële gegevens
− kinderen met een aandoening
Tabel 32 Rentegevallen ten laste van de FOD Financiën: demografische gegevens Gezinnen met
Tabel 33
Totaal gezinsbijslag
13.712,70
Categorieën - Aard van bijslag
2003 (EUR)
2004 (EUR)
58.838,40
56.631,96
55.616,13
-
-
-
-
-
-
2.074,86
1.625,76
1.356,83
111.802,40
107.532,08
110.935,49
-
-
-
n.v.t.
-
-
172.715,66
165.789,80
167.908,45
2. Kraamgeld art. 73bis KBW
-
-
-
3. Adoptiepremie art. 73quater KBW
-
-
-
172.715,66
165.789,80
167.908,45
199,04
120,50
162,50
Het gaat hier om gezinsbijslag die buiten het toepassingsveld van de Kinderbijslagwet voor rekening van het Rijk betaald wordt ten laste van de begroting van de FOD Sociale Zekerheid.
1. Kinderbijslag
Krachtens de wet van 15 maart 1954 betreffende de schadeloosstellingspensioenen van de burgerlijke slachtoffers van de oorlog 1940 - 1945 en van hun rechthebbenden, is de Rijksdienst belast met de betaling van de gezinsbijslag ten voordele van de kinderen van burgerlijke invaliden wier invaliditeit 100 % bedraagt, alsmede van de wezen van burgerlijke slachtoffers van de oorlog 1940 - 1945. Krachtens de wet van 6 juli 1964 werd voormelde wet uitgebreid tot de gevolgen van sommige feiten die zich op het grondgebied van Congo, Rwanda en Burundi voorgedaan hebben.
− wezen
Aantal gezinnen (per 31 december) 2003 56
2004 52
2 kinderen
1
2
1
3 kinderen
-
-
-
4 kinderen
-
-
-
5 kinderen en +
-
-
-
59
58
53
Totaal
− arbeidsprestaties, gelijkgestelde dagen en gepensioneerden
− gepensioneerden Bedragen art. 50ter KBW − arbeidsongeschikte werknemers
A
Bedragen art. 42bis KBW
Bedragen art. 47 KBW − kinderen met een aandoening Bedragen art. 70ter KBW Totaal kinderbijslag
4. Betalingskosten 5. Administratiekosten
3.362,37
J
− wezen
L
Bedragen art. 50bis KBW
Totaal gezinsbijslag
2002 58
1 kind
Bedragen art. 40 – 42 KBW
I
Tabel 34 Bijzondere rentegevallen FOD Sociale Zekerheid: demografische gegevens Gezinnen met
E
2002 (EUR)
G
Tabel 35 Bijzondere rentegevallen FOD Sociale Zekerheid: financiële gegevens
B
Bijzondere rentegevallen ten laste van de FOD Sociale Zekerheid
145
INTERNATIONALE OVEREENKOMSTEN Uitgevoerde bijslagen (bijslagtrekkenden in het buitenland) In toepassing van de Europese verordeningen en van bilaterale verdragen met België wordt gezinsbijslag uitbetaald aan personen in het buitenland die instaan voor de opvoeding van de kinderen.
146
Tabel 36 Uitgevoerde bijslagen: rechthebbenden - Nationale Verdeling Land Frankrijk Nederland Spanje Italië Portugal Duitsland Griekenland Luxemburg Verenigd Koninkrijk Ierland Zweden Oostenrijk Andere EU - landen
Tabel 37 Uitgevoerde bijslagen: kinderen - Nationale Verdeling Land Frankrijk Nederland Spanje Italië Portugal Duitsland Griekenland Luxemburg Verenigd Koninkrijk Ierland Zweden Oostenrijk Andere EU - landen
2002 681 249 114 77 50 17 14 12 5 3 1 0 0
2003 732 274 107 75 52 30 13 11 5 2 1 0 0
2004 813 310 96 74 43 28 15 9 3 0 2 0 0
820 0 0 0
Totaal Europese Unie Noorwegen Ijsland Liechtenstein
1.223 0 0 0
1.302 0 0 0
1393 0 0 0
776 93 17 9 0 0 0 0 0 0
820 104 22 5 0 0 0 1 0 0
Totaal EER Marokko Turkije Tunesië Servië-Montenegro Macedonië Zwitserland Algerije Kroatië Bosnië-Herzegovina
1.223 198 6 12 0 0 0 0 0 0
1.302 172 35 13 0 0 0 0 0 0
1393 191 34 8 0 0 0 3 0 0
110
119
132
Totaal “andere dan EER”
216
220
236
829
895
952
Algemeen totaal “export”
1.439
1.522
1629
2002 387 138 76 48 33 12 11 8 4 1 1 0 0
2003 432 149 74 49 36 16 9 7 2 1 1 0 0
2004 471 168 69 48 31 14 10 6 2 0 1 0 0
Totaal Europese Unie Noorwegen Ijsland Liechtenstein
719 0 0 0
776 0 0 0
Totaal EER Marokko Turkije Tunesië Servië-Montenegro Macedonië Zwitserland Algerije Kroatië Bosnië-Herzegovina
719 98 4 8 0 0 0 0 0 0
Totaal “andere dan EER” Algemeen totaal “export”
E
Totaal Europese Unie Noorwegen Ijsland Liechtenstein
1.824.077,13 0 0 0
1.827.263,32 0 0 0
2.021.473,97 0 0 0
Totaal EER Marokko Turkije Tunesië Servië-Montenegro Macedonië Zwitserland Algerije Kroatië Bosnië-Herzegovina
1.824.077,13 98.335,96 3.847,75 9.238,54 2.565,22 0 0 0 0 0
1.827.263,32 97.034,98 30.483,08 7.538,38 1.598,59 49,58 0 0 0 0
2.021.473,97 99.227,20 38.748,23 3.980,50 557,67 0 0 0 0 0
Totaal “andere dan EER”
113.987,47
136.704,61
142.513,60
Algemeen totaal “export”
1.938.064,60
1.963.967,93
2.163.987,57
G
2004 (EUR) 1.024.224,27 427.121,69 216.339,16 157.379,04 88.409,60 49.402,63 37.453,70 9.533,72 5.196,58 4.454,66 1.958,92 0 0
A
2003 (EUR) 878.906,26 325.629,84 233.648,97 165.355,56 103.134,56 60.271,29 34.776,50 12.189,93 6.543,30 5.505,10 1.095,05 206,96 0
L
2002 (EUR) 847.354,42 343.349,32 262.857,41 166.181,96 106.350,46 39.428,10 28.089,68 14.878,35 8.513,09 5.638,81 1.435,53 0 0
J
Land Frankrijk Nederland Spanje Italië Portugal Duitsland Griekenland Luxemburg Verenigd Koninkrijk Ierland Zweden Oostenrijk Andere EU - landen
I
Uitgevoerde bijslagen: bedragen - Nationale Verdeling
B
Tabel 38
147
Tabel 39
Uitgevoerde bijslagen: bedragen (samengevat per budget) 2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
EER Buiten EER Totaal
1.824.077,13 113.987,47 1.938.064,60
1.827.263,32 136.704,61 1.963.967,93
2.021.473,97 142.513,60 2.163.987,57
EER Buiten EER Totaal
786.476,12 1.578,76 788.054,88
746.018,01 330,89 746.348,90
825.571,71 572,06 826.143,77
(C)
EER Buiten EER Totaal
29.675,17 457,82 30.132,99
31.871,31 198,24 32.069,55
31.942,74 0 31.942,74
Totalen
EER
2.640.228,42
2.605.152,64
2.878.988,42
116.024,05
137.233,74
143.085,66
2.756.252,47
2.742.386,38
3.022.074,08
Nationale verdeling (A) Derden (B) Vroeger reservefonds
Buiten EER (A+B+C)
148
Totale export
E
Bijslagen betaald aan bijslagtrekkenden in België
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
Gezinnen
4.861
5.236
5.451
Kinderen
9.003
9.678
10.017
310.165,81
317.044,24
358.904,95
Kinderbijslag
13.076.106,76
13.893.824,23
14.742.454,67
Totaal Bijslag
13.386.272,57
14.210.868,47
15.101.359,62
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
7.921.733,40
8.292.083,96
8.751.918,03
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
633.135,17
715.788,84
830.097,98
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
13.386.272,57
14.210.868,47
15.101.359,62
7.921.733,40
8.292.083,96
8.751.918,03
633.135,17
715.788,84
830.097,98
21.941.141,14
23.218.741,27
24.683.375,63
Kraamgeld
Bedragen
Bijslagen betaald in België: vroeger reservefonds
Bedragen Tabel 43
Totaal bijslagen betaald in België
Nationale verdeling Derden Vroeger reservefonds Totaal
J
Tabel 42
L
Bijslagen betaald in België voor derden
I
Tabel 41
A
Bijslagen betaald in België: Nationale Verdeling
B
Tabel 40
G
In dossiers met een internationale dimensie (bv. kind dat studeert in het buitenland, samenloop met rechten in het buitenland, …) wordt gezinsbijslag uitbetaald aan de persoon die instaat voor de opvoeding van de kinderen en in België verblijft.
149
BIJZONDERE CATEGORIEËN VAN BIJSLAGEN BETAALD IN BELGIË Tabel 44
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
Kinderen
608
643
701
Bedragen
517.376,49
553.871,20
608.632,38
Tabel 45
Kraamgeld voor grensarbeiders onderworpen aan de Franse wetgeving 2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
Kinderen
42
40
48
Bedragen
37.731,66
36.470,76
44.372,76
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
Gezinnen
127
100
75
Bedragen
125.467,86
101.698,50
98.371,21
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
Gezinnen
1
-
-
Bedragen
37.310,63
-
-
2002 (EUR)
2003 (EUR)
2004 (EUR)
Gezinnen
209
266
282
Bedragen
744.951,57
826.486,74
973.097,20
Tabel 46
Tabel 47
Tabel 48
150
Kraamgeld voor grensarbeiders onderworpen aan de Luxemburgse wetgeving
Grensarbeiders in Frankrijk
Grensarbeiders in Nederland
Grensarbeiders (K.B. van 13/03/2001 ; M.B. van 15/03/2001)
151
B
I
J
L
A
G
E
Het Beheerscomité heeft vastgesteld dat de ontvoering van een kind naar het buitenland gevolgen kan hebben op het vlak van de aanwijzing van de rechthebbende en daardoor het recht op kinderbijslag kan teloorgaan. Zo komt de toekenning van het recht op kinderbijslag in het gedrang wanneer de ontvoerder de rechthebbende is, hij met het kind naar het buitenland verdwijnt en er geen andere rechthebbende kan worden gevonden. Dit is o.a.
Overeenkomstig artikel 102, § 1, eerste lid, KBW, wordt aldus met het voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit en het ontwerp van ministerieel besluit de toekenning van de gezinsbijslag gewaarborgd indien ten gevolge van de ontvoering geen rechthebbende meer kan aangewezen worden. In die gevallen zal de Rijksdienst onder de in de besluiten gestelde voorwaarden instaan voor de toekenning van de gezinsbijslag. Vooreerst gelden de algemene voorwaarden zoals bepaald
E Met betrekking tot de budgettaire weerslag is het Beheerscomité van oordeel dat deze verwaarloosbaar is, aangezien de gevallen van ouderontvoering waarbij er geen rechthebbende meer kan worden gevonden eerder sporadisch blijken te zijn. Het Beheerscomité verwijst tenslotte naar advies nr. 335 dat in deze aangelegenheid tijdens dezelfde vergadering werd uitgebracht omtrent
G
Verder wordt gepreciseerd dat het gaat om een residuair recht. Het recht op kinderbijslag is afhankelijk van het ontbreken van een recht bij toepassing van andere Belgische of buitenlandse wets- of reglementsbepalingen of krachtens regelen van toepassing op het personeel van een volkenrechtelijke instelling. Bovendien wordt het recht slechts toegekend voor zover er onmiddellijk voor de ontvoering van het kind geen recht bestond voor het kind krachtens het stelsel van kinderbijslag voor zelfstandigen. Op die wijze wordt een overdracht van rechten tussen de verschillende stelsels vermeden.
A
Het Beheerscomité stelt voor in dergelijke situaties de Rijksdienst op grond van artikel 102, § 1, eerste lid, KBW te belasten met de betaling van de kinderbijslag. Dit artikel biedt de Koning de mogelijkheid, om, overeenkomstig de voorwaarden vastgesteld door de Minister, de Rijksdienst te belasten met de betaling van de kinderbijslag aan categorieën van behartigenswaardige gevallen. Het kwalificeert deze situaties per definitie als behartigenswaardig.
L
Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig vergaderend op 3 februari 2004, heeft het volgende voorstel geformuleerd.
in de ministeriële omzendbrief nr. 572 die de toekenning van kinderbijslag voor ontvoerde kinderen regelt. Zo wordt de kinderbijslag toegekend zolang het kind de leeftijd van 18 jaar niet heeft bereikt en voor ten hoogste vijf jaar vanaf de ontvoering van het kind.
J
geformuleerd op 3 februari 2004 door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers betreffende een ontwerp van koninklijk besluit en een ontwerp van ministerieel besluit waarbij op grond van artikel 102, § 1, eerste lid, KBW de Rijksdienst wordt belast met de betaling van de kinderbijslag indien ten gevolge van de ontvoering geen rechthebbende meer kan worden aangewezen (doc. BC nr. 10339)
het geval wanneer een grootouder rechthebbende is en het kind uit zijn gezin wordt weggehaald. Voor het vaststellen van het recht op kinderbijslag is dan niet langer voldaan aan de voorwaarde dat het kind in het gezin van de grootouder dient te verblijven.
I
VOORSTEL NR. 172
B
VOORSTELLEN VAN HET BEHEERSCOMITE
153
het ontwerp van koninklijk besluit tot uitvoering van artikel 69, § 2bis, KBW dat eveneens de problematiek van de ontvoerde kinderen betreft. Vermits de voorgestelde besluiten zich volledig situeren binnen de context van de problematiek die het onderwerp uitmaakt van het voormelde advies nr. 335 en teneinde een maximale coherentie met het desbetreffende ontwerp van koninklijk besluit te betrachten, meent het Beheerscomité dat aan deze een terugwerkende kracht zou moeten worden verleend die gaat tot 1 augustus 1998. Dit is de datum van uitwerking van de ministeriële omzendbrief nr. 572 die de toekenning van kinderbijslag voor ontvoerde kinderen regelt, uitwerkingsdatum die eveneens voorkomt in het ontwerp van het voormelde koninklijk besluit omtrent dezelfde aangelegenheid. Om die redenen stelt het Beheerscomité eenparig aan de Minister voor om het hierbij gevoegde ontwerp van koninklijk besluit zo spoedig mogelijk te doen nemen en terzelfder tijd het bijgaand ontwerp van ministerieel besluit uit te vaardigen.
154
VOORSTEL NR. 173
andere rechthebbende dan een ouder.
door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers op 3 februari 2004 gedaan tot aanpassing van artikel 56bis, § 2, derde alinea, Kinderbijslagwet Werknemers (document BC 10330)
Wat arrest nr. 159/2003 van 10 december 2003 betreft, constateert het Beheerscomité dat het Arbitragehof een andere ongelijkheid heeft vastgesteld. Het Hof was namelijk van oordeel dat artikel 56bis, § 2, KBW, in strijd is met het gelijkheidsbeginsel (artikelen 10 en 11 van de Grondwet), aangezien het recht op verhoogde wezenbijslag onmiddellijk opnieuw wordt toegekend bij ontbinding van het feitelijk gezin dat de overlevende ouder opnieuw gevormd had, terwijl dit recht, wanneer de overlevende ouder hertrouwd was, pas opnieuw wordt toegekend indien het huwelijk gevolgd is door een scheiding van tafel en bed of door een feitelijke scheiding, bekrachtigd door een vonnis.
Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig vergaderend op 3 februari 2004, heeft volgend voorstel geformuleerd. Het Beheerscomité herinnert vooreerst aan het voorstel nr. 171 tot wijziging van artikel 56bis, § 1, KBW, op 7 oktober 2003 overgemaakt aan de heer Rudy Demotte, Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid. In de arresten nr. 110/2002 en nr. 54/2003 van respectievelijk 26 juni 2002 en 30 april 2003 kwam het Arbitragehof tot de conclusie dat artikel 56bis, § 1, KBW, een discriminerende voorwaarde oplegt, vermits de verhoogde wezenbijslag enkel kan worden toegekend wanneer de overleden of overlevende ouder op het ogenblik van het overlijden, voldeed aan de vereiste inzake loopbaan. Met de loopbaan van een andere rechthebbende, zoals een partner of grootouder, wordt dus geen rekening gehouden. Voorgesteld werd dan ook artikel 56bis, § 1, KBW, uit te breiden in die zin dat de verhoogde wezenbijslag ook kan toegekend worden wanneer de loopbaanvoorwaarde vervuld is in hoofde van een
Om deze ongelijkheid weg te werken en eenzelfde tijdstip in te voeren waarop de verhoogde wezenbijslag opnieuw wordt toegekend, ongeacht of een einde wordt gesteld aan een nieuw huwelijk of aan een feitelijk gezin, stelt het Beheerscomité voor artikel 56bis, § 2, derde alinea, KBW dat de door het Hof opgeworpen ongelijke voorwaarde oplegt, te vervangen door volgende bepaling: “Het voordeel van § 1 mag opnieuw worden ingeroepen wanneer de overlevende ouder niet meer samenwoont met de echtgenoot waarmee een nieuw huwelijk was aangegaan of met de persoon met wie een feitelijk gezin gevormd werd. De feitelijke scheiding moet blijken uit de afzonderlijke woonplaats van de ex-partners in de zin van artikel 3, eerste alinea, 5°, van de wet van
Vooreerst moet rekening worden gehouden met een stijging van het aantal begunstigden wat op jaarbasis een meerkost van, naar schatting, 226.313 EUR inhoudt. Verder is het Beheerscomité van oordeel dat volgende bepalingen en reglementeringen overeenkomstig het gedane voorstel moeten worden aangepast of aangevuld:
- artikel 56sexies, § 2, KBW De overlevende echtgenoot van de student, de leerling, de stagiair of de werkzoekende schoolverlater die rechthebbende was voor zijn kinderen, kan dit recht voortzetten wanneer hij niet opnieuw gehuwd is of een feitelijk gezin heeft gevormd.
- artikel 8, § 1, KB 25 oktober 1971 tot uitvoering van de wet van 20 juli 1971 tot instelling van gewaarborgde gezinsbijslag Deze bepaling voorziet dezelfde regeling inzake de toekenning van wezenbijslag als artikel 56bis, KBW. - artikel 9, § 2, KB 8 april 1976 houdende regeling van de gezinsbijslag ten voordele van de zelfstandigen Het recht op verhoogde wezenbijslag in het stelsel van de zelfstandigen is nagenoeg volledig afgestemd op dat in het stelsel van de werknemers. Een aanpassing ligt dan ook voor de hand zonder dat dit financiële verschuivingen teweegbrengt. Om hogervermelde redenen stelt het Beheerscomité eenparig voor artikel 56bis, § 2, derde alinea, KBW, te wijzigen zoals hoger
E G A
In algemene termen heeft de mindervalide zonder winstgevende beroepsbezigheid en met een inkomensvervangende tegemoetkoming, een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden of een integratietegemoetkoming, recht op de basisbijslag en op de verhoogde bijslag voor arbeidsongeschikte werknemers wanneer voldaan is aan de voorwaarden zoals vermeld in de betwiste derde alinea van artikel 56bis, § 2, KBW.
L
- artikel 56quinquies, § 2, KBW
Om recht te hebben op de sociale toeslag voor langdurig werklozen, invaliden en gepensioneerden moet o.m. de gezinssamenstelling van de gescheiden (levende) rechthebbende beantwoorden aan een van de in dit artikel omschreven situaties. Ook hier geldt de betwiste voorwaarde inzake nieuw huwelijk of samenwoonst.
J
Het Beheerscomité wijst hierbij op een aantal consequenties van deze wijziging.
De persoon die een overlevingsuitkering geniet, verliest het recht hierop wanneer een feitelijk gezin gevormd wordt of een nieuw huwelijk wordt aangegaan, behalve indien dit huwelijk ontbonden is ingevolge echtscheiding of gevolgd is door een scheiding van tafel en bed bekrachtigd door een gerechtelijke beschikking die het echtpaar een afzonderlijke verblijfplaats aanduidt.
- artikel 1, eerste alinea, 3° en 4°, KB 12 april 1984 tot uitvoering van de artikelen 42bis en 56, § 2, KBW
I
Het gehanteerde criterium van de afzonderlijke woonplaats is, omwille van de coherentie, gebaseerd op het begrip samenwoning in het kader van het feitelijk gezin. Als criterium om uit te maken of twee of meer personen die geen bloed- of aanverwant zijn tot en met de derde graad een feitelijk gezin vormen, geldt o.a. een gemeenschappelijke woonplaats. Het bewijs hiervan wordt eveneens verkregen aan de hand van de gegevens uit het Rijksregister of uit andere officiële documenten wanneer deze in tegenspraak zijn met de informatie van het Rijksregister.
- artikel 56quater, eerste alinea, 3°, KBW
B
8 augustus 1983 tot regeling van het Rijksregister van de natuurlijke personen. Andere officiële documenten kunnen in aanmerking worden genomen wanneer de informatie uit het Rijksregister ontbreekt of strijdig is met deze documenten.”
155
156
aangegeven, alsook de overige bepalingen van de kinderbijslagregeling die een gelijkaardige voorwaarde bevatten. Rekening houdend evenwel met de hierboven uiteengezette gevolgen, is het Beheerscomité bovendien eenparig van oordeel dat de genoemde andere regelingen in dezelfde zin en gelijktijdig moeten aangepast worden.
evolutie van de index der conventionele lonen (nomenclatuur NACEBEL).
VOORSTEL NR. 174
VOORSTEL NR. 175
door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers op 20 april 2004 geformuleerd met het oog op de vaststelling van de enveloppe voor responsabilisering voor het jaar 2004 (Doc. BC nr. 10356)
uitgebracht op 20 april 2004 door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers over de hervorming van de reglementaire bepalingen die de uitwisseling van brevetten en de provisionele betaling regelen (Doc. BC nr. 10336 en 10353).
Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Werknemers heeft op 20 april 2004 de in rand vermelde aangelegenheid besproken en het volgende voorstel geformuleerd.
Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 20 april 2004, bracht unaniem het volgende voorstel uit.
Het voorstel strekt ertoe voor het dienstjaar 2004 het deel van de toelage vast te stellen dat in functie van de kwaliteit van het beheer aan de kinderbijslagfondsen kan worden verleend. Overeenkomstig artikel 4 van het KB van 9 juni 1999 betreffende de beheersrekening en de administratieve reserve van de kinderbijslagfondsen stelt het Beheerscomité voor om voor het jaar 2003 de enveloppe voor responsabilisering te bepalen op 3.556.000 EUR. Dit bedrag werd bekomen door de enveloppe voor responsabilisering aan te passen aan de
Tijdens de vergadering van 3 februari 2004 nam het Beheerscomité er akte van dat het automatisch onderzoek van het voortgezet recht op kinderbijslag berust op de essentiële voorwaarde dat het kadaster volledig is, met andere woorden dat het alle actoren van de kinderbijslagdossiers van alle sectoren omvat (werknemers, overheidssector en zelfstandigen).
Het voorstel van het Beheerscomité tot toekenning van de enveloppe voor responsabilisering voor het jaar 2004 is vervat in het bijgevoegde ontwerp van koninklijk besluit.
Deze voorwaarde is echter niet vervuld en bijgevolg zal het automatisch onderzoek van het recht enkel kunnen toegepast worden
op de sector van de werknemers, de enige sector die daadwerkelijk de actoren van de kinderbijslagdossiers opnam in het kadaster. De procedures moeten dus aangepast worden bij de overdracht van dossiers in geval van verandering van rechthebbende of van werkgever, wat wijzigingen inhoudt, zowel wat betreft de uitwisseling van het brevet als de provisionele betaling, van de teksten waarop de procedures steunen. Bovendien moeten de geldende procedures geactualiseerd worden op basis van de evolutie van de materie en van de lessen die men trekt uit het huidige beheer. Het Beheerscomité stelt allereerst voor om wat betreft het ministerieel besluit van 26 juni 2002 betreffende de uitwisseling van brevetten, de termijn voor de overdracht van gegevens te bepalen op een maand, in plaats van de momenteel voorziene 21 dagen, en dit wegens de vastgestelde moeilijkheden bij het naleven van de geldende termijn. Wat betreft het koninklijk besluit van 12 juni 1989 betreffende de provisionele betalingen worden de volgende wijzigingen voorgesteld: • het aanvullen van artikel 3, § 3, door een verwijzing naar de forfaitaire bijslag verschuldigd aan het oorspronkelijke gezin van het kind geplaatst in een onthaalgezin (art. 70ter, KBW), als grondslag voor de provisionele betaling van deze nieuwe vorm van gezinsbijslag (1 januari 2003);
• het door een wijziging van artikel 8 mogelijk maken dat de in het kadaster opgenomen instelling die niet langer bevoegd is, in afwachting van de vaststelling van het recht op wezenbijslag, provisionele betalingen uitvoert uit hoofde van “zijn” rechthebbende of een andere rechthebbende, en dit dankzij de inlichtingen ontvangen van het netwerk.
Het Beheerscomité heeft vastgesteld dat het koninklijk besluit van 5 mei 2004 tot wijziging van het koninklijk besluit van 3 juli 1996 tot uitvoering van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994, het bedrag verhoogd heeft van de uitkering voor werknemers met de hoedanigheid van “rechthebbende met personen ten laste” en erkend als invalide vanaf 1 april 2004. Vanuit de zorg om de werking van de ZIVregeling en de kinderbijslagregeling zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen, stelt het Beheerscomité voor de inkomensgrens voor de toekenning van sociale toeslagen gelijk te stellen aan het bedrag dat de ZIV-regeling nu hanteert voor eenoudergezinnen.
Tot slot heeft het Beheerscomité akte genomen dat de onkostenvergoeding voor onthaalouders in het kader van de beoordeling van de gezinsinkomsten voor de toekenning van sociale toeslagen, als een terugbetaling van onkosten beschouwd moet worden. Bijgevolg acht het Beheerscomité dat die vergoeding geen beroepsnoch vervangingsinkomen is.
E G A
Volgens schattingen zou de meerkost van deze maatregel t.o.v. het budget om het voorstel nr. 168 te realiseren jaarlijks 50.733 EUR bedragen (112 bijkomende kinderen).
L
Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 1 juni 2004, heeft het volgende voorstel unaniem geformuleerd.
Het Beheerscomité acht daarentegen dat de inkomensgrens voor de tweeoudergezinnen uit artikel 1, 1ste lid, 2° van het huidige besluit, gelijk moet blijven aan het bedrag bepaald in voorstel nr. 168.
J
• het vestigen van de provisionele betaling door de in het kadaster opgenomen instelling, die ophoudt bevoegd te zijn, niet langer uit hoofde van “zijn” rechthebbende, maar uit hoofde van de voorrangsgerechtigde rechthebbende, dankzij de inlichtingen ontvangen van het netwerk, via een wijziging van artikel 5;
uitgebracht op 1 juni 2004 door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers over de hervorming van het koninklijk besluit van 12 april 1984 tot uitvoering van artikelen 42bis en 56, § 2 van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders (doc. BC 10401)
Onder ‘eenoudergezinnen’ verstaat het Beheerscomité de gezinnen uit artikel 1, 1ste lid, 1°, 3° en 4° van het koninklijk besluit van 12 april 1984.
VOORSTEL NR. 177 uitgebracht op 7 september 2004 door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers over de implementatie van de nieuwe vzw-wet in de kinderbijslagwet (doc. BC 10449) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor
I
VOORSTEL NR. 176
B
• het mogelijk maken van provisionele betalingen door een wijziging van artikel 4, ook al is de bevoegde instelling niet in het bezit van een geldige aanvraag om kinderbijslag van de sociaal verzekerde. Een dergelijke betaling zou dan kunnen gebeuren na de ontvangst van gelijkwaardige gegevens (verklaring van de geneesheer, overlijdensbericht, elektronisch bericht uitgaand van het telematicanetwerk van de sociale zekerheid…);
157
Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 7 september 2004, heeft het volgend voorstel unaniem geformuleerd. Het Beheerscomité heeft vastgesteld dat de oude vzw-wet van 27 juni 1921 werd herschreven door de wet van 2 mei 2002 betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk, de internationale verenigingen zonder winstoogmerk en de stichtingen alsmede door de wet van 16 januari 2003 tot oprichting van een Kruispuntbank van Ondernemingen, tot modernisering van het handelsregister, tot oprichting van de erkende ondernemingsloketten en houdende diverse bepalingen. Voor de bestaande vzw’s treden de belangrijkste wijzigende bepalingen per 1 januari 2005 in werking, terwijl voor de nieuwe vzw’s het merendeel van de bepalingen reeds per 1 juli 2003 in werking is getreden. Het Comité heeft eveneens vastgesteld dat deze nieuwe vzw-wet belangrijke gevolgen heeft voor de kinderbijslagfondsen, aangezien de vrije fondsen, conform het huidige artikel 20 KBW, verplichtend in de vorm van een vzw worden opgericht. Vermits de Kinderbijslagwet overigens diverse bepalingen bevat die de organisatie en de werking van de kinderbijslagfondsen regelen, waarbij afgeweken wordt van de bepalingen van de vzw-wet, noopt de nieuwe vzw-wet tot zowel vormelijke als inhoudelijke aanpassingen van een aantal artikelen van de Kinderbijslagwet.
158
Het Comité heeft bij zijn onderzoek van de problematiek er verder akte van genomen dat de Rijksdienst de kinderbijslagfondsen voorafgaand heeft geïnformeerd over de draagwijdte van de belangrijkste wijzigende bepalingen van de nieuwe vzw-wet.
een groter aantal stemmen per lid toekennen, wordt voorgesteld om in een overgangsregeling te voorzien waarbij die statuten vóór 1 januari 2007 dienen aangepast te zijn.
Het Beheerscomité is vóór alles de mening toegedaan dat, gelet op de mogelijkheid die de nieuwe vzw-wet in zijn artikel 2ter invoert om naast effectieve of werkende leden eveneens toegetreden leden te hebben met beperkte rechten en verplichtingen, elke werkgever deel moet uitmaken van de algemene vergadering en over stemrecht moet beschikken. Via een aanpassing van de Kinderbijslagwet zou dit principe in de Kinderbijslagwet dienen te worden verankerd.
Om te voorkomen dat de democratische vertegenwoordiging van de leden-werkgevers wordt uitgehold, lijkt het verder aangewezen om een beperking bij de vertegenwoordiging per volmacht in de Kinderbijslagwet op te nemen. Daarom stelt het Comité voor om het aantal leden dat een lid met een geschreven volmacht mag vertegenwoordigen, tot maximum 5 te beperken. Ook in deze meent het Comité dat de statuten van de fondsen die een ruimere regeling van vertegenwoordiging voorzien, vóór 1 januari 2007 zouden moeten zijn aangepast.
Verder is het Comité van mening dat een regeling waarbij elke werkgever lid is van de algemene vergadering en over een gelijk stemrecht beschikt de democratische besluitvorming in de vereniging maximaal waarborgt. Dit belet echter niet dat het stemrecht van het lid-werkgever in verhouding kan of moet kunnen staan met zijn invloed op de werking van het fonds. Met deze overweging zou op basis van objectieve criteria rekening moeten worden gehouden. Het Comité meent dan ook dat de statuten van de kinderbijslagfondsen een maximale afwijking van het enkelvoudige stemrecht zouden mogen voorzien die er in bestaat 1 bijkomende stem te verlenen aan het lid-werkgever per 50 rechthebbenden met een maximum van 25 stemmen per lid-werkgever. Voor de fondsen waarvan de bestaande statuten
Het Comité onderstreept overigens dat één van de basisprincipes van de responsabilisering en de financiële autonomie van de kinderbijslagfondsen het mechanisme van de gesloten enveloppe is, waarbij tegelijkertijd verruimde mogelijkheden werden ingevoerd om reserves aan te leggen ter dekking van een eventueel tekort. Een resterend deficit kan enkel gedekt worden door een aanvullende bijdrage van de leden, zo niet stevent het fonds af op een permanente financiële put wat, conform het bepaalde in artikel 28, KBW, zou kunnen leiden tot de intrekking van de toelating. Om die reden is het Comité van oordeel dat de bijdrage die de leden desgevallend moet worden gevraagd het deficit volledig moet dekken en dat de statuten moeten bepalen volgens welke criteria dit zou moeten gebeuren.
Het Beheerscomité herinnert er aan dat in artikel 16 van de bestuursovereenkomst tussen de Staat en de Rijksdienst de verbintenis aangegaan werd om een aangepast en doorzichtig boekhoudplan te ontwikkelen met het oog op een degelijke analyse van de financiële fluxen van de kinderbijslagfondsen. Voor het opstellen van dit nieuw boekhoudplan werden vier doelstellingen geformuleerd. Vooreerst wordt door middel van de normalisatie van de boekhoudrekeningen en –regels transparantie beoogd in de gehele financiële verwerking (alle financiële stromen) van de kinderbijslagfondsen. Vermits een aantal fondsen verweven zitten in een administratief complex, zou er via het plan een inzicht moeten
E G A
Verder zou het nieuwe boekhoudplan een vlotte consolidatie moeten toelaten op dubbel vlak, nl. zowel inzake de kinderbijslagverrichtingen als inzake de administratiekosten. Tenslotte is het de bedoeling dat in de Rijksdienst een geïntegreerde verwerking van de verkregen financiële gegevens tot stand zou komen. Anderzijds worden de vzw’s door de nieuwe vzw-wet (wet van 27 juni 1921 gewijzigd door de wet van 2 mei 2002), afhankelijk van hun omvang, voortaan onderworpen aan meer gedetailleerde boekhoudkundige verplichtingen betreffende het voeren van hun boekhouding en het opmaken, openbaar maken en controleren van hun jaarrekening. De nieuwe boekhoudkundige verplichtingen gelden voor de bestaande vzw’s vanaf 1 januari 2005. Bijgevolg is het een absolute noodzaak dat een bindende regeling voor de kinderbijslagfondsen, die allen het statuut van vzw hebben, wordt opgelegd vanaf het boekjaar 2005. De juridische basis hiervoor ligt in artikel 154 KBW dat voorziet dat de Koning met een doel van controle
L
Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 9 november 2004, heeft het volgend voorstel unaniem geformuleerd.
Vervolgens wordt beoogd om de financiële rapportering te normaliseren en de kwaliteit ervan te verbeteren.
J
Tenslotte stelt het Beheerscomité voor om de termijn waarbinnen de beslissing tot toetreding, uittreding of ontslag van leden door toedoen van de Raad van Bestuur in het ledenregister moet worden ingeschreven, te verlengen tot het einde van de eerste maand van het kwartaal waarin de aansluiting, uitsluiting of het ontslag uitwerking heeft.
uitgebracht op 9 november 2004 door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers over het ontwerp van koninklijk besluit betreffende de boekhoudkundige verplichtingen en de openbaarmaking van de jaarrekening van de vrije kinderbijslagfondsen (doc. BC 10487)
komen in de relatie tussen die fondsen en het complex. De structuur van de verdeling van de gemeenschappelijke kosten zou tot uiting moeten komen.
I
Inzake het voeren van de boekhouding meent het Beheerscomité dat met het oog op een zo groot mogelijke transparantie, een uniforme rapportering en een consolidatie van de boekhoudkundige gegevens, eenzelfde regeling voor alle kinderbijslagfondsen, ongeacht hun grootte, van toepassing zou moeten zijn. In afwijking van de nieuwe vzw-wet zou elk kinderbijslagfonds derhalve een volledig dubbele boekhouding moeten voeren, wat heden reeds het geval is. Wat de verplichtingen nopens de balans, de resultatenrekening en de toelichting ervan betreft, alsook inzake de neerlegging van de jaarrekening en het aanstellen van een commissaris, wordt voorgesteld een onderscheid te maken tussen de kleine en de grote kinderbijslagfondsen enerzijds en de zeer grote anderzijds. In deze aangelegenheid zal het Comité nog specifieke maatregelen voorstellen.
VOORSTEL NR. 178
B
Er kan bijgevolg geen maximum bedrag van de aanvullende bijdrage worden vastgesteld.
159
gemachtigd is verplichtingen op te leggen. Bij de opmaak van het nieuw boekhoudplan werd er voor geopteerd dit nieuw plan zoveel mogelijk te enten op de boekhoudkundige verplichtingen voorzien in de vzw-wet én het uitvoeringsbesluit van 19 december 2003 betreffende de boekhoudkundige verplichtingen en de openbaarmaking van de jaarrekening van bepaalde verenigingen zonder winstoogmerk, internationale verenigingen zonder winstoogmerk en stichtingen. Dit brengt mee dat in het ontwerp van koninklijk besluit alleen de bepalingen zijn opgenomen die voor de kinderbijslagfondsen afwijkingen aan het gemeen recht van de vzw’s meebrengen. De bekommernis van het Beheerscomité strekt ertoe enkel die wijzigingen aan te brengen die wegens de specificiteit van de sector nodig zijn. Het Beheerscomité is van oordeel dat om reden van uniformiteit aan de kinderbijslagfondsen een eenvormig boekhoudsysteem opgelegd moet worden. Ook in het verleden legde het koninklijk besluit van 26 juni 1956, ter uitvoering van artikel 154 van de samen geordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders, aan alle kinderbijslagfondsen hetzelfde boekhoudplan op. Daartoe wordt voorgesteld dat alle kinderbijslagfondsen voor het voeren van hun boekhouding gebruik maken van een specifiek rekeningstelsel. De invoering van een specifiek rekeningstelsel wordt mogelijk gemaakt door artikel 17, § 4 van de vzw-wet.
160
Het ontwerp van koninklijk besluit voorziet aldus dat ook de kinderbijslagfondsen die een kleine vzw zijn, verplicht zijn een dubbele boekhouding te voeren (zoals voorzien in voornoemd koninklijk besluit van 19 december 2003) en hun jaarrekening op te stellen zoals een grote vzw en deze jaarrekening neer te leggen bij de Nationale Bank van België. Het ontwerp van koninklijk besluit voorziet de toepassing vanaf het boekjaar 2005. VOORSTEL NR. 179 uitgebracht op 9 november 2004 door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers betreffende de wijziging van het koninklijk besluit van 26 oktober 2004 (BS van 24 november 2004) houdende uitvoering van de artikelen 42bis en 56, § 2, van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders (doc. BC 10505) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 9 november 2004, heeft unaniem het volgende voorstel geformuleerd. Het Beheerscomité heeft akte genomen van de wil van de regering om een reeks maatregelen in te voeren die de situatie van de voogden van NBMV’s op fiscaal en sociaal vlak moet
verduidelijken, waaronder de wil om, in de verschillende sectoren van de sociale zekerheid, de vergoedingen ontvangen door die voogden vrij te stellen tot het bedrag dat gelijkstaat met de jaarlijkse uitoefening van twee voogdijopdrachten en dat met terugwerkende kracht tot 1 mei 2004. Het Comité heeft daarom een ontwerp van koninklijk besluit opgesteld tot wijziging van het koninklijk besluit van 26 oktober 2004 (BS 24 november 2004) houdende uitvoering van de artikelen 42bis en 56, § 2, van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders. De forfaitaire vergoeding ontvangen door voogden van NBMV’s die in de loop van het kalenderjaar niet meer dan twee voogdijopdrachten hebben uitgeoefend, zal dus niet meegeteld worden bij de inkomsten die in rekening gebracht moeten worden om de hoedanigheid van rechthebbende met personen ten laste te bepalen, welke de toekenning van de sociale toeslagen conditioneert. Het Comité heeft ook geacht dat de afzonderlijke en forfaitaire vergoedingen die de voogden van NBMV’s ontvangen voor administratiekosten in geen geval beschouwd mogen worden als beroepsinkomsten, gezien zij per definitie geen bezoldiging vormen. Bovendien heeft het Beheerscomité het opportuun geacht dat dezelfde tekst een juridische basis geeft aan de onkostenvergoeding ontvangen
Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig zetelend op 9 november 2004, heeft unaniem het volgende voorstel geformuleerd.
Het Basisoverlegcomité moet de taken die hem toevertrouwd zijn echter kunnen uitvoeren binnen de wettelijk vastgelegde termijnen. Om die redenen stelt het Beheerscomité de namen voor van nieuwe effectieve en plaatsvervangende leden van de overheidsdelegatie binnen het Basisoverlegcomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers. Daartoe heeft het Beheerscomité bijgevoegd ontwerp van ministerieel besluit opgesteld.
E G A L
uitgebracht door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers op 9 november 2004 met het oog op de vervanging van het ministerieel besluit van 15 december 1986 houdende aanwijzing van de voorzitter en de leden van de afvaardiging van de overheid, van het Basisoverlegcomité voor het geheel van de personeelsleden van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers
J
VOORSTEL NR. 180
Het is immers het ministerieel besluit van 15 december 1986, gewijzigd op 19 mei 1987, dat de voorzitter en de leden van de overheid aanwijst voor het geheel van de personeelsleden van de RKW. Nu maken enkel de administrateur-generaal, voorzitter van het Comité, en een adviseur van de Nederlandse taalrol, plaatsvervangend lid, aangesteld bij bovengenoemd ministerieel besluit, nog deel uit van het personeel van de Rijksdienst. De overige – effectieve of plaatsvervangende – leden zijn intussen gepensioneerd of hebben de RKW verlaten.
I
Gezien de datum van inwerkingtreding van het ontwerp goedgekeurd door het Comité gelijktijdig moet zijn aan die van het koninklijk besluit van 26 oktober 2004 dat het wijzigt, moet die datum vastgelegd worden op 1 januari 2005. Voor de voorafgaande periode vanaf 1 mei 2004 stelt het Beheerscomité voor dat de toe te passen regeling bepaald wordt in een ministeriële omzendbrief.
Het Beheerscomité heeft vastgesteld dat het Basisoverlegcomité van de RKW opgericht in het gebied van Sectorcomité XX (Overheidsinstellingen van sociale zekerheden) in toepassing van de wet van 19 december 1974 tot regeling van de betrekkingen tussen de overheid en de vakbonden van haar personeel en het koninklijk uitvoeringsbesluit van 28 september 1984, inzonderheid artikel 34, tweede lid, niet langer rechtsgeldig kon vergaderen.
B
door de onthaalouders aangesloten bij een erkende en gesubsidieerde opvangdienst, wat nu geregeld is in de ministeriële omzendbrief nr. 584 van 11 juni 2004.
161
ADVIEZEN VAN HET BEHEERSCOMITE ADVIES NR. 335 uitgebracht op 3 februari 2004 door het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers over het ontwerp van koninklijk besluit tot uitvoering van artikel 69, § 2bis, van de samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders (doc. BC nr. 10339) Het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, regelmatig samengeroepen en geldig vergaderend op 3 februari 2004, heeft het voormelde ontwerp van koninklijk besluit onderzocht en het volgende advies uitgebracht. Het Beheerscomité stelt vast dat met het ontwerpbesluit een onbetwistbare juridische basis wordt gegeven aan de regeling van de toekenning van de kinderbijslag voor door de (ex-)partner ontvoerde kinderen, zoals opgenomen in de ministeriële omzendbrief nr. 572 van 3 augustus 2001. Het ontwerp van besluit herneemt de ministeriële onderrichtingen. Met name bepaalt het ontwerpbesluit dat de kinderbijslag betaald wordt aan de in België achtergebleven ouder die slachtoffer is van de ontvoering van het
162
kind of, bij gebrek hieraan, aan de in België achtergebleven persoon die slachtoffer is van de ontvoering van het kind indien deze tot onmiddellijk voor de ontvoering van het kind bijslagtrekkende was. De kinderbijslag wordt toegekend zolang het kind de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft bereikt en voor ten hoogste vijf jaar vanaf de ontvoering van het kind.
Het ontwerpbesluit zou uitwerking hebben met ingang van 1 augustus 1998, zijnde de datum van inwerkingtreding van de ministeriële omzendbrief nr. 572. Deze terugwerkende kracht wil enkel een onbetwistbare reglementaire rechtsgrond verschaffen aan de betalingen die in dit verband werden verricht op grond van de ministeriële omzendbrief.
Daarnaast constateert het Comité dat het ontwerpbesluit de vereisten om te kunnen spreken van een parentale ontvoering versoepelt. Terwijl op grond van de ministeriële omzendbrief enkel een recht op kinderbijslag bestaat ingeval bij het parket of de politie klacht over de ontvoering werd neergelegd, zal dit op grond van het ontwerpbesluit tevens zo zijn ingeval van aangifte bij een administratieve overheid. Met deze verruiming van de aangiftemodaliteiten wordt beoogd dat er een groter aantal slachtoffers van een ouderontvoering toch een recht op deze kinderbijslag kunnen bekomen, terwijl er van uitgegaan wordt dat vergeleken met een klacht bij parket of politie, de bemiddeling met de ontvoerende ouder omtrent de terugkeer van het kind naar België vlotter en sneller zal verlopen. De dreiging van een strafrechtelijke vervolging met alle gevolgen van dien voor de ouder-ontvoerder, blijkt immers in de praktijk de mediatie en dus ook de spoedige terugkeer van het kind erg te bemoeilijken.
Met betrekking tot de budgettaire gevolgen van het ontwerpbesluit merkt het Beheerscomité op dat een parentale ontvoering van het kind naar het buitenland het recht op kinderbijslag doorgaans doet verloren gaan, tenzij op grond van de voormelde ministeriële omzendbrief het bestaand recht gedurende een bepaalde tijd kan behouden blijven. Uit de praktijk blijkt evenwel dat het merendeel van de oudersslachtoffers nalaat een klacht bij het parket of de politie neer te leggen om de mediatie met de ontvoerder omtrent de terugkeer van de kinderen niet te hypothekeren en dus verstoken blijft van de bedoelde kinderbijslag. Op grond van de gegevens bekomen bij Child Focus werd in 2003 slechts in 28 gevallen van de door deze organisatie behandelde gevallen een dergelijke klacht neergelegd. Anderzijds moet er van uitgegaan worden dat door de invoering van de mogelijkheid van een aangifte bij een administratieve overheid, die
Het Comité heeft op basis van de voorgaande overwegingen, en omdat op die wijze de problematiek in zijn totaliteit werd behandeld, eenparig een gunstig advies uitgebracht over het voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit.
E G A L J
Het Comité verwijst tenslotte naar het voorstel nr. 172 dat tijdens dezelfde vergadering werd geformuleerd. Dit voorstel betreft een ontwerp van koninklijk besluit en een ontwerp van ministerieel besluit waarbij op grond van artikel 102, § 1, eerste lid, KBW de Rijksdienst wordt belast met de betaling van de kinderbijslag indien ten gevolge van de ontvoering geen rechthebbende meer kan worden aangewezen.
I
Het Beheerscomité is echter van oordeel dat het zeer moeilijk is de budgettaire impact van de voorgelegde regeling te ramen. Hoogstwaarschijnlijk zal, gelet op de specificiteit van de problematiek, het aantal gezinnen dat van de voorgestelde regeling zal kunnen genieten, zeer beperkt zijn.
B
inzonderheid is ingegeven om in een groter aantal gevallen toch kinderbijslag te kunnen toekennen, de uitgaven enigszins kunnen toenemen.
163
G
RIJKSDIENST VOOR KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS (RKW) Voorzitster: Bea CANTILLON Administrateur-generaal: Johan VERSTRAETEN 1000 BRUSSEL
TEL. 02-237 21 11 TELEFAX 02-237 21 20 TELEFAX 02-237 24 70 e-mail:
[email protected]
A
Trierstraat 70 Centrale betaaldiensten Gewaarborgde Gezinsbijslag Andere betaaldiensten
TEL. 03-286 72 00 TELEFAX 03-230 78 67 e-mail:
[email protected]
Provinciaal Bureau van West-Vlaanderen Hertogenstraat 73
8200 SINT-ANDRIES
TEL. 050-40 49 40 TELEFAX 050-38 29 11 e-mail:
[email protected]
Provinciaal Bureau van Henegouwen Rue Léopold 23
6000 CHARLEROI
TEL. 071-20 11 00 TELEFAX 071-30 14 57 e-mail:
[email protected]
J
2018 ANTWERPEN 1
I
Provinciaal Bureau van Antwerpen Van Eycklei 50
L
Provinciale Bureaus:
B
99
E
LIJST DER INSTELLINGEN BELAST MET DE TOEPASSING VAN DE GECOÖRDINEERDE WETTEN BETREFFENDE DE KINDERBIJSLAG VOOR WERKNEMERS
165
166
Regionaal Bureau van Eupen Hookstrasse 29
4700 EUPEN
TEL. 087-55 59 71 TELEFAX 087-55 29 77 e-mail:
[email protected]
Provinciaal Bureau van Oost-Vlaanderen Leopold II- aan 27
9000 GENT
TEL. 09-244 74 11 TELEFAX 09-222 73 74 e-mail:
[email protected]
Provinciaal Bureau van Limburg De Schiervellaan 3-5
3500 HASSELT
TEL.011-30 12 00 TELEFAX 011-30 12 29 e-mail:
[email protected]
Provinciaal Bureau van Luxemburg Rue Fleurie 2
6800 LIBRAMONT-CHEVIGNY
TEL. 061-23 08 48 TELEFAX 061-22 56 50 e-mail:
[email protected]
Provinciaal Bureau van Luik Rue du Parc 9
4020 LIEGE 2
TEL. 04-344 69 50 TELEFAX 04-341 50 12 e-mail:
[email protected]
Provinciaal Bureau van Namen Rue Mazy 173
5100 JAMBES (NAMUR)
TEL. 081-32 79 20 TELEFAX 081-30 35 75 e-mail:
[email protected]
CICAF 1-CAISSE INTERPROFESSIONNELLE DE COMPENSATION POUR ALLOCATIONS FAMILIALES
E
1
Rue des Alliés 26
TEL. 087-33 81 71 TELEFAX 087-35 13 51 e-mail:
[email protected]
GROEP S - KINDERBIJSLAGFONDS VOOR WERKNEMERS – V.Z.W.
1000 BRUSSEL
TEL. 02-555 14 11 TELEFAX 02-555 14 01 e-mail:
[email protected]
Th. Van Rijswijckplaats 8 (2de verd.)
2000 ANTWERPEN 1
TEL. 03-203 44 31 TELEFAX 02-555 14 36 e-mail:
[email protected]
Poincarélaan 78 (1ste verdieping)
1060 BRUSSEL
TEL. 02-555 14 11 TELEFAX 02-555 14 58 e-mail:
[email protected]
Tramstraat 59 (2de verd.)
9052 ZWIJNAARDE
TEL. 09-244 45 71 TELEFAX 02-555 14 47 e-mail:
[email protected]
L
Ursulinenstraat 2A
A
Voorzitter: Jacques DE MEESTER Ondervoorzitter: P.CRABBE Ondervoorzitter: L.VAESSEN Gedelegeerd bestuurder: G. STUBBE Directeur: R.CANINI
I
J
Bureaus:
B
2
4800 VERVIERS
G
Voorzitter: André WEERTS Beheerder-directeur: Emile GULPEN
167
168
Stationsstraat 2 bus 6 (3de verd.)
8500 KORTRIJK
TEL. 056-22 68 46 TELEFAX 02-555 14 38 e-mail:
[email protected]
Kunstlaan 20 (2de verd.)
3500 HASSELT
TEL. 011-26 97 85 TELEFAX 02-555 14 55 e-mail:
[email protected]
Rue de la Grosse Pomme 1Bis
7000 MONS
TEL. 065-40 68 40 TELEFAX 02-555 14 49 e-mail:
[email protected]
Galerie de la Sauvenière 5 (2è étage)
4000 LIEGE
TEL. 04-220 99 50 TELEFAX 02-555 14 43 e-mail: cafl
[email protected]
Avenue Sergent Vrithoff 141 (1er étage)
5000 NAMUR
TEL. 081-71 96 84 TELEFAX 02-555 14 48 e-mail:
[email protected]
Faubourg de Binche 33
7070 LE ROEULX
TEL. 064-23 83 90 TELEFAX 02-555 14 69 e-mail: cafl
[email protected]
E
3
KINDERBIJSLAGFONDS "KBL"
Kunstlaan 20 (3de verdieping)
3500 HASSELT
TEL. 011-26 49 49 TELEFAX 011-23 10 65 e-mail:
[email protected]
8000 BRUGGE
TEL. 050-33 16 47 TELEFAX 050-33 21 83
G
Voorzitter: Cyriel VANDEN DRIES Afgevaardigd-beheerder: Louis KEMPS Adjunct-directeur: Willy HOESSELS
Ezelstraat 25
CAISSE DE COMPENSATION POUR ALLOCATIONS FAMILIALES DE LA RÉGION LIÉGEOISE
TEL. 04-340 35 01 TELEFAX 04-344 09 35 e-mail: info@ccafliege.org
J
4020 LIEGE
I
Archipel-Centre d’affaires Boulevard Emile de Laveleye 191
L
Voorzitter: Jean Marie BONAMEAU Ondervoorzitter - afgevaardigd-beheerder: G. CAMPIOLI Directeur: Alain SADZOT
B
9
A
Bureau:
169
10
CAISSE DE COMPENSATION POUR ALLOCATIONS FAMILIALES DES RÉGIONS DE CHARLEROI ET DE NAMUR Voorzitter: Luc DERSIN Afgevaardigd-beheerder: H. NICAISE Algemeen diensthoofd: F. HOSLET Rue Léopold 5
13
6000 CHARLEROI
TEL. 071-27 19 11 TELEFAX 071-30 44 43 e-mail: alg.inlicht.
[email protected] [email protected]
KINDERBIJSLAGFONDS VAN BRABANT Voorzitter: Hugues van de WERVE de SCHILDE Afgevaardigd-beheerder: D.TEMPELS Directeur: Mevr. M.WIELEMANS Louizalaan 251 bus 4
170
1050 BRUSSEL
TEL. 02-643 18 11 TELEFAX 02-648 64 46 e-mail:
[email protected] [email protected] [email protected] (inlichtingen)
E
KINDERBIJSLAGFONDS ALFA-AURORA V.Z.W.
3500 HASSELT
TEL. 011-24 72 30 TELEFAX 011-22 33 37
Jubelfeestlaan 153
1080 BRUSSEL
TEL. 02-420 15 30 TELEFAX 02-420 18 13
Archipel Business Center Gent Tramstraat 61
9052 GENT-ZWIJNAARDE
TEL. 09-244 97 33 TELEFAX 09-244 97 44
Archipel Business Center Brugge Leopold II-laan 130
8000 BRUGGE
TEL. 050-44 60 90 TELEFAX 050-44 60 98
A
Kunstlaan 18 (5de verdieping)
Bureaus:
L
TEL. 03-286 95 50 TELEFAX 03-286 95 99 e-mail:
[email protected]
J
2000 ANTWERPEN 1
I
Oudaan 18
G
Voorzitter: W. DE GEEST Gedelegeerd bestuurder : B. SIMOENS Bestuurder - directeur: R. VAN EYNDONCK (Kinderbijslag en ICT) Bestuurder - directeur : L. COULIER (Algemene diensten en externe relaties) Operations - manager : B. DENDOOVEN (Centrale diensten)
B
17
171
19
ACERTA KINDERBIJSLAGFONDS Voorzitter: Peter VERSTUYFT Gedelegeerd bestuurder: Koen VAN GERVEN Algemeen directeur: Jerry KLOECK Directeur organisatie en services: Philemon RAPS Directie: Sneeuwbeslaan 20
2610 ANTWERPEN - WILRIJK
TEL. 03-829 22 97 TELEFAX 03-829 76 42 e-mail:
[email protected]
Sneeuwbeslaan 20
2610 ANTWERPEN - WILRIJK
TEL. 03-829 22 99 TELEFAX 03-829 25 85 e-mail:
[email protected]
Buro & Design Center Heizel Esplanade PB 64
1020 BRUSSEL
TEL. 02-773 16 20 TELEFAX 02-773 16 30 e-mail:
[email protected]
Fr. Laurentplein 7
9000 GENT
TEL. 09-264 12 80 TELEFAX 09-264 12 13 e-mail:
[email protected]
Kunstlaan 16
3500 HASSELT
TEL. 011-24 94 00 TELEFAX 011-23 19 71 e-mail:
[email protected]
Grote Markt 19
8500 KORTRIJK
TEL. 056-26 67 08 TELEFAX 056-21 93 29 e-mail:
[email protected]
Bureaus:
172
9100 SINT-NIKLAAS
TEL. 03-780 74 40 TELEFAX 03-780 74 49 e-mail:
[email protected]
Patersstraat 100
2300 TURNHOUT
TEL. 014-40 02 30 TELEFAX 014-40 02 38 e-mail:
[email protected]
Alia Rue Joseph Saintraint 10
5000 NAMUR
TEL. 081-25 04 64/66 TELEFAX 081-25 06 20 e-mail:
[email protected]
E
Grote Peperstraat 4
G
TEL. 016-24 52 60 TELEFAX 016-24 53 70 e-mail:
[email protected]
A
3000 LEUVEN
Placette aux Oignons 9 bis
7500 TOURNAI
TEL. 069-22 34 42 TELEFAX 069-22 98 70 e-mail:
[email protected]
I
Voorzitter: Robert VANGENEBERG Directeur: Didier LEFEBVRE
J
L
KINDERBIJSLAGFONDS VAN DOORNIK EN OMLIGGENDE
B
24
Diestsevest 14 Postadres: Postbus 94
173
32
KINDERBIJSLAGFONDS "SECUREX" Voorzitter: Thierry VANDERMEERSCH Directeur-generaal: Luc DEFLEM Business Unit Manager (nationaal verantwoordelijke KBF): Bart VAN DAMME - DE SUTTER Genèvestraat 4
1140 BRUSSEL
TEL. 02-729 94 62 TELEFAX 02-726 39 64 e-mail:
[email protected] [email protected] [email protected]
Keizerlijk Plein 4
9300 AALST
TEL. 053-73 18 04 TELEFAX 053-77 56 38 e-mail:
[email protected]
Bagattenstraat 16
9000 GENT
TEL. 09-235 60 25 TELEFAX 09-225 63 46 e-mail:
[email protected] andré
[email protected]
Conservatoriumplein 21
8500 KORTRIJK
TEL. 056-23 68 31 TELEFAX 056-22 80 34 e-mail:
[email protected]
Avenue de la Closeraie 2
4000 ROCOURT
TEL. 04-225 88 50 TELEFAX 04-224 25 82 e-mail:
[email protected]
Boulevard Fulgence Masson 1b
7000 MONS
TEL. 065-41 28 44 TELEFAX 065-36 19 18 e-mail:
[email protected]
Bureaus:
174
E
Voorzitter: Luc BERTRAND Algemeen bestuurder: Willy MACHIELS Technisch directeur: Freddy DEMUYNCK Financieel directeur: Albert BRUYNEIL TEL. 03-221 02 11 TELEFAX 03-221 02 87 e-mail:
[email protected]
8000 BRUGGE
TEL. 050-47 41 11 TELEFAX 050-47 42 09 e-mail:
[email protected]
8500 KORTRIJK
TEL. 056-26 42 50 TELEFAX 056-26 42 05 e-mail:
[email protected]
A
‘‘ADMB KINDERBIJSLAGFONDS VZW’’ Voorzitter: Paul PEETERS Algemeen directeur: Karel GHESQUIERE Adjunct algemeen directeur: Rik VERHULST Afdelingshoofd: Rudi VANHAECKE Sint-Clarastraat 48
‘‘KINDERBIJSLAGFONDS 36’’
J
36
Voorzitter: Alec GEVAERT Bestuurder-volmachtdrager: Jan DE MEYER Diensthoofd: Pol PIRARD Koning Leopold I-straat 18
I
35
2000 ANTWERPEN 1
L
Arenbergstraat 24
G
ARENBERG KINDERBIJSLAGFONDS V.Z.W.
B
34
175
39
"PARTENA" KINDERBIJSLAGFONDS Voorzitter: Dirk van de WALLE Directeur: Pierre DE POTTER Kartuizersstraat 45
1000 BRUSSEL
TEL. 02-549 39 00 TELEFAX 02-512 47 84 e-mail:
[email protected]
Kalkoven 26
1730 ASSE
TEL. 02-454 89 40 TELEFAX 02-454 89 49 e-mail:
[email protected]
Uitbreidingstraat 180 bus 1A
2600 BERCHEM
TEL. 03-287 69 60 TELEFAX 03-281 52 56 e-mail:
[email protected]
Rue Pépin 1a
5000 NAMUR
TEL. 081-25 36 50 TELEFAX 081-22 06 23 e-mail:
[email protected]
Kortrijksepoortstraat 86
9000 GENT
TEL. 09-265 05 70 TELEFAX 09-225 49 95 e-mail:
[email protected]
Boulevard Sainctelette 77
7000 MONS
TEL. 065-40 27 30 TELEFAX 065-33 78 74 e-mail:
[email protected]
Rue de Bruxelles 41
4800 VERVIERS
TEL. 087-29 36 70 TELEFAX 087-23 07 81 e-mail:
[email protected]
Bureaus:
176
4020 LIEGE
TEL. 04-349 25 60 TELEFAX 04-349 15 03 e-mail:
[email protected]
Boulevard Tirou 130
6000 CHARLEROI
TEL. 071-27 87 80 TELEFAX 071-27 87 88 e-mail:
[email protected]
Groeningestraat 48
8500 KORTRIJK
TEL. 056-27 02 70 TELEFAX 056-27 02 89 e-mail:
[email protected]
5100 WIERDE (NAMUR)
TEL. 081-32 06 11 TELEFAX 081-30 74 09 e-mail:
[email protected] e-mail:
[email protected]
E
Parc d’Affaires Zénobe Gramme Square des conduites d’Eau 13-14
G
TEL. 02-257 20 30 TELEFAX 02-252 07 56 e-mail:
[email protected]
A
1800 VILVOORDE
Chaussée de Marche (Nationale 4) Direction générale Postadres: B.P. 38
5100 JAMBES
I
Voorzitter: Jean HEYMANS Afgevaardigd bestuurder: M. DAOUST Beheerder-directeur: Michel. DELFORGE
J
L
"KINDERBIJSLAGFONDS UCM"
B
41
Stationlei 1
177
43
KINDERBIJSLAGFONDS V.E.V. Voorzitter: Dirk COLLIER Beheerder-directeur: Alex VERHEYDEN Brouwersvliet 4 bus 3
2000 ANTWERPEN 1
TEL. 078-15 40 25 TELEFAX 078-15 50 25 e-mail:
[email protected]
Koningstraat 284
1210 BRUSSEL
Sint-Pietersplein 60A bus 1
9000 GENT
Kuringersteenweg 392
3511 HASSELT
Kennedypark 33B
8500 KORTRIJK
Onze-Lieve-Vrouwe-straat 85 bus 3
2800 MECHELEN
Vogelzang 1 bus 1
2300 TURNHOUT
TEL. 078-15 40 23 TELEFAX 078-15 50 23 TEL. 078-15 40 24 TELEFAX 078-15 50 24 TEL. 078-15 40 28 TELEFAX 078-15 50 28 TEL. 078-15 40 27 TELEFAX 078-15 50 27 TEL. 078-15 40 29 TELEFAX 078-15 50 29 TEL. 078-15 40 26 TELEFAX 078-15 50 26
Bureaus:
47
COMPENSATIEKAS VOOR GEZINSVERGOEDINGEN DER CENTRALE DER WERKGEVERS AAN DE HAVEN VAN ANTWERPEN Voorzitter: M.VERMEERSCH Directeur: G. VANKRUNKELSVEN Diensthoofd: M. DIRKX
178
Brouwersvliet 33 bus 7
2000 ANTWERPEN 1
TEL. 03-221 97 63 TELEFAX 03-232 38 26 e-mail:
[email protected]
Adriaan Brouwerstraat 24 CEPA-Building
2000 ANTWERPEN
TEL. 03-221 97 63 TELEFAX 03-232 38 26
E
Voorzitter: Guy PEETERS Afgevaardigd-beheerder: Ralph CORBEY Directeur: Nicolas BODSON Adjunct-directeur: J.P. DE DONDER
TEL. 02-229 21 90 TELEFAX 02-229 21 99 e-mail:
[email protected] e-mail:
[email protected]
Stationsplein 17-19
9470 DENDERLEEUW
Place des Tramways 9/2
6000 CHARLEROI
TEL. 053-64 11 70 TELEFAX 053-64 11 79 TEL. 071-50 98 30 TELEFAX 071-50 98 88
Bureaus:
FAMILIENZULAGENKASSE OSTBELGIEN CAISSE D’ALLOCATIONS FAMILIALES DE L’EST DE LA BELGIQUE Voorzitter: Paul KAISER Directeur: Volker KLINGES Residenz Reinartzhof Herbesthaler Strasse 1a
J
62
L
A
1210 BRUSSEL
4700 EUPEN
TEL. 087-56 93 88 TELEFAX 087-55 79 04 e-mail:
[email protected]
I
Kruidtuinstraat 67-75
G
"HDP VERREKENKAS VOOR KINDERBIJSLAG"
B
53
179
70
CAISSE DE COMPENSATION POUR ALLOCATIONS FAMILIALES DE LA RÉGION DU CENTRE "A.F.I.C." Voorzitter: Louis de MONTPELLIER Ondervoorzitter: Jean-Michel STURBOIS Directeur: M. DUPUIS Rue Boucqueau 13
77
7100 LA LOUVIERE
TEL. 064-22 39 89 TELEFAX 064-28 49 54 e-mail : ccaf70@afic.be
“DE REGIONALE” - KINDERBIJSLAGFONDS Voorzitter: Stanislas BOONE Afgevaardigd beheerder: Marc VAN DE WERF Afgevaardigd beheerder: Charles VAN DAMME Afgevaardigd beheerder: Virginie LENSSEN Directeur: Freddy BASSENS Lijnendraaierstraat 10
78
9900 EEKLO
TEL. 09-377 11 93
TELEFAX 09-377 07 24 e-mail:
[email protected]
ALGEMENE VERREKENKAS VOOR GEZINSVERGOEDINGEN "HET GEZIN" Voorzitter: Louis BRIL Directeur: Marnix VAN DE GEHUCHTE Onderdirecteur: Dirk DEVOS Hoefijzerlaan 12
180
8000 BRUGGE
TEL. 050-44 93 00 TELEFAX 050-33 02 21 e-mail: info@ hetgezin.be
GEZINSVERGOEDINGENKAS VOOR NOTARISSEN, POLITIEKE MANDATARISSEN EN VRIJE BEROEPEN V.Z.W.
E
79
Directeur: G. VANKRUNKELSVEN Diensthoofd: M. DIRKX Brouwersvliet 33 bus 7
2000 ANTWERPEN
TEL. 03-221 97 58 TELEFAX 03-232 38 26 e-mail:
[email protected]
Adriaan Brouwerstraat 24
2000 ANTWERPEN 1
TEL. 03-221 97 58
CEPA-Building
TELEFAX 03-232 38 26
J
Bureau: Dok Noord 2
A
(BK.1) BIJZONDERE VERREKENKAS VOOR GEZINSVERGOEDINGEN TEN BATE VAN DE ARBEIDERS GEBEZIGD DOOR DE LADINGS- EN LOSSINGSONDERNEMINGEN EN DOOR DE STUWADOORS IN DE HAVENS, LOSPLAATSEN, STAPELPLAATSEN EN STATIONS
L
TEL. 02-500 14 79 TELEFAX 02-500 14 14 e-mail:
[email protected]
9000 GENT
TEL. 09-265 75 25/26 TELEFAX 09-265 75 33
I
80
1000 BRUSSEL
B
Bergstraat 30-32, Bus 4
G
Voorzitter: Guy SOINNE Directeur: Luc WEEMAELS
181
83
(BK.4) BIJZONDERE VERREKENKAS VOOR GEZINSVERGOEDINGEN TEN BATE VAN DE ARBEIDERS DER ONDERNEMINGEN VOOR BINNENSCHEEPVAART Ondervoorzitter: Ivan VICTOR Ondervoorzitter: Marc PARMENTIER Algemeen bestuurder: Willy MACHIELS Technisch directeur: Freddy DEMUYNCK Financieel directeur: Albert BRUYNEIL Arenbergstraat 24
97
2000 ANTWERPEN 1
TEL. 03-221 02 11 TELEFAX 03-221 02 87 e-mail:
[email protected]
RIJKSDIENST VOOR SOCIALE ZEKERHEID VAN DE PROVINCIALE EN PLAATSELIJKE OVERHEIDSDIENSTEN Voorzitter: Yves ROGER Administrateur-generaal: J. GYSEN Adjunct-administrateur-generaal: N. JEURISSEN Jozef II-straat 47
1000 BRUSSEL
TEL. 02-234 32 11 TELEFAX 02-234 33 80
Jozef II-straat 47
1000 BRUSSEL
TEL. 02-234 32 11 TELEFAX 02-234 33 16 e-mail:
[email protected] [email protected]
Rue des Canonniers 3
7000 MONS
TEL. 02-234 32 11 234 15 34 234 15 35 TELEFAX 02-234 15 30 e-mail: diane.gé
[email protected]
Bureaus:
182
9000 GENT
Martelaarslaan 35
Hoofdadviseur-afdelingschef: L. RYCKAERT e-mail:
[email protected]
1060 BRUSSEL
TEL. 02-525 35 41 TELEFAX 02-525 35 65 e-mail:
[email protected]
L
1060 BRUSSEL
Bureaus: Hoofdbestuur + Brussel Directie Human Resources HR.351 - sectie 52 Frankrijkstraat 85 (niet-statutaire bedienden) Directie Human Resources
1060 BRUSSEL
District Centrum - Brussel HR.35B - Kinderbijslag Fonsnylaan 47B (personeel district centrum)
1060 BRUSSEL
HR.352 - sectie 52 Frankrijkstraat 85 (ambtenaren hoofdbestuur)
J
HR.35 - sectie 52 Frankrijkstraat 85
E A
NATIONALE MAATSCHAPPIJ DER BELGISCHE SPOORWEGEN
TEL. 02-525 35 20
TELEFAX 02-525 47 98 e-mail:
[email protected] TEL. 02-224 51 63 TELEFAX 02-224 56 95 e-mail:
[email protected]
I
98
TEL. 02-234 32 11 234 15 04 234 15 05 TELEFAX 02-234 15 00 e-mail:
[email protected] [email protected] [email protected]
B
Gebouw Lieve Bauwens 1 5de verdieping
G
[email protected] [email protected]
183
Vlaanderen District Noordwest - Gent HR.35G - Kinderbijslag Koningin Maria-Hendrikaplein 2 District Noordoost - Hasselt HR.35H - Kinderbijslag Stationsplein 2 Wallonië District Sud-Est - Liège HR.35L - Allocations familiales Rue du Plan Incliné 145 District Sud-Ouest - Charleroi HR.35C - Allocations familiales Quai de la gare du Sud 1
9000 GENT
TEL. 09-241 25 52 TELEFAX 09-241 25 57 e-mail:
[email protected]
3500 HASSELT
TEL. 011-29 63 55 TELEFAX 011 29 62 96 e-mail:
[email protected]
4000 LIEGE
TEL. 04-241 20 51 TELEFAX 04-241 22 97 e-mail: af.ps04liè
[email protected]
6000 CHARLEROI
TEL. 071-60 23 59 TELEFAX 071-60 25 48 e-mail:
[email protected]
201 DE POST N.V. VAN PUBLIEK RECHT Verantwoordelijke van het departement Directeur personeelsbeheer: G. PIRSON Muntcentrum Adres briefwisseling: Afdeling 3.5.2 WTC Toren II Antwerpsesteenweg 59
184
1000 BRUSSEL
TEL. 02-204 75 36 (fr) 02-204 84 44 (nl) TELEFAX 02-204 61 73
1000 BRUSSEL e-mail:
[email protected]
185
B
I
J
L
A
G
E
E Dat betekent hetzelfde als gezamenlijke uitoefening van het ouderlijk gezag. Het is een regeling voor de opvoeding van de kinderen na scheiding, waarbij beide ouders samen blijven beslissen over de studiekeuze, schoolkeuze, vakanties, enz. van de kinderen. Tegenover de gezamenlijke uitoefening van het ouderlijk gezag staat het exclusief bestuur, waarbij een van de ouders het hoederecht heeft en de andere ouder bezoekrecht. Een verblijfsregeling waarbij de kinderen 50 % van de tijd bij de vader verblijven en 50 % bij de moeder, heeft voor de kinderbijslag dezelfde gevolgen als coouderschap.
B Bijslagtrekkende De bijslagtrekkende is de persoon aan wie de gezinsbijslag wordt betaald (meestal de moeder) zoals bepaald door de wet of op bevel van de rechter. Bloed- en aanverwanten tot en met de derde graad - in de rechte lijn: kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen, ouders, grootouders, overgrootouders, schoonouders, schoonkinderen, stiefouders, stiefkinderen en ook geadopteerde kinderen, hun kinderen en kleinkinderen - in de zijlijn: de echtgenoot, (half-)broers en (half-)zusters, ooms, tantes, neven en nichten, schoonbroers, schoonzusters en ook geadopteerde broers en zusters
D E F
G Geplaatst kind Kind dat door een openbare overheid, de rechter of een plaatsingsdienst geplaatst is in een instelling of in een pleeggezin. Voor die kinderen is er een bijzondere regeling voor de betaling van de kinderbijslag.
G
In het belang van het kind kan de voorrangsgerechtigde zijn voorrang afstaan aan een andere ouder of partner in het gezin van het kind.
A
Co-ouderschap
Gewaarborgde gezinsbijslag Kinderbijslag aan te vragen wanneer niemand in België of in een ander land als werknemer of zelfstandige gezinsuitkeringen kan aanvragen. De Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers betaalt de gewaarborgde gezinsbijslag.
H
Feitelijk gezin
Handicap
Men spreekt van een feitelijk gezin wanneer twee of meer mensen die geen bloed- of aanverwanten
Lichamelijk of geestelijk gebrek van het kind of van de rechthebbende, waarvan de ernst wordt
J
Afstand van het voorrangsrecht
zijn tot de 3de graad (kinderen, kleinkinderen, achterkleinkinderen, broers en zusters, neven en nichten), officieel samenwonen op hetzelfde adres en elk financieel of op een andere manier tot het huishouden bijdragen. Het geslacht van de samenwonenden is niet van belang.
I
C
B
A
L
LEXICON
187
beoordeeld door de FOD Sociale Zekerheid om een toeslag voor gehandicapte kinderen of een sociale toeslag voor gehandicapten te betalen.
I Internationale overeenkomsten - EEG-Verordeningen inzake sociale zekerheid (waaronder de kinderbijslag) van toepassing in de landen van de Europese economische ruimte (Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Letland, Liechtenstein, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tjechië, het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, IJsland, Zweden) en ook in Zwitserland. - Bilaterale overeenkomsten tussen België en Turkije, Marokko, Algerije, Tunesië en de landen van ex-Joegoslavië. Zie Samenloop en Verschilbetaling.
J
188
tijdens de zomervakantie maximaal 23 dagen werkt, is niet onderworpen aan de sociale zekerheid en moet enkel een solidariteitsbijdrage van 2,5 % betalen.
K Kinderbijslagfonds Privaatrechtelijke instelling met het juridisch statuut van een VZW opgericht om kinderbijslag te betalen in overeenstemming met de statuten en de Kinderbijslagwet. Het bevoegde kinderbijslagfonds is het fonds waarbij de werkgever van de voorrangsgerechtigde rechthebbende aangesloten is.
L M N O
Jobstudent
P
Jongere die een arbeidsovereenkomst voor studenten heeft gesloten volgens de wet op de arbeidsovereenkomsten. Een jobstudent die
Q
R Rechthebbende Dit is de persoon die de kinderbijslag moet aanvragen volgens de wettelijke voorrangsregeling (“de aanvrager”). De Kinderbijslagwet regelt de voorrang tussen zelfstandigen en werknemers die kinderbijslag kunnen aanvragen en tussen werknemers onderling. Zie ook Samenloop en Afstand van het voorrangsrecht.
S Samenloop - van rechten in de regeling voor werknemers De Kinderbijslagwet duidt de vader aan als voorrangsgerechtigde en vervolgens de moeder, de stiefvader, de stiefmoeder, enz. - van rechten in de regeling voor werknemers en in die voor zelfstandigen Als een ouder zelfstandige is en de andere ouder werknemer, is de regeling voor werknemers bevoegd als die werknemer minstens halftijds werkt. Dit is ook het geval bij samenloop tussen twee niet-ouders. Bij samenloop tussen een ouder en een niet-ouder is de regeling van de ouder bevoegd.
Sociale toeslag Toeslag bij de kinderbijslag voor langdurig werklozen, gepensioneerden, arbeidsongeschikten en gehandicapten.
T Toeslag voor gehandicapte kinderen Toeslag bij de kinderbijslag voor gehandicapte kinderen op basis van een medisch onderzoek door de FOD Sociale Zekerheid.
U
Bedrag van de kinderbijslag waarop een wees recht heeft als een van beide ouders overleden is en de overlevende ouder niet hertrouwd is of samenwoont, of ook in geval de wees verlaten is.
Persoon die een arbeidscontract heeft gesloten met een werkgever of die in statutair dienstverband voor de overheid werkt.
Het weeskind wordt als verlaten beschouwd wanneer de overlevende ouder geen affectieve relaties meer met het kind onderhoudt en geen financiële bijdrage levert in de onderhoudskosten. Sporadische bezoeken of een geringe financiële bijdrage tellen niet. De verlaten wees heeft recht op de verhoogde wezenbijslag. Verschilbetaling Als er tegelijkertijd recht op kinderbijslag is in twee of meer landen waarin de Europese sociale verordeningen van toepassing zijn (Zie Samenloop), dan schrijven die verordeningen voor welk land bij voorrang bevoegd is om de kinderbijslag te betalen. Als het bedrag in het andere land hoger is, kan de sociaal verzekerde daar het verschil aanvragen.
E
X Y
A
Verlaten wees
G
Werknemer
Z Zelfredzaamheidsgraad Cijfer dat aangeeft in welke mate het kind in staat is zichzelf te verzorgen, kleden, voeden, enz. Er zijn drie graden. De toeslag voor kinderen met een handicap stijgt naarmate de zelfredzaamheidsgraad lager is.
L
Zie feitelijk gezin
Verhoogde wezenbijslag
J
Samenwonen
W
I
De Europese sociale verordeningen bepalen welk land bij voorrang bevoegd is, meestal het woonland. De arbeidsprestaties in het buitenland tellen mee als het verwerven van een recht gekoppeld is aan een bepaalde arbeidsduur (bijvoorbeeld 6 maanden voldaan hebben aan de voorwaarden voor het recht op kinderbijslag).
V
Volle adoptie Door volle adoptie verliest het kind de juridische band van afstamming met zijn biologische ouders. Bij gewone adoptie blijft die band bestaan.
B
- van rechten in België en in een ander land van de Europese Unie
189