Inhoud. Colofon. Kopij vóór de deadline per naar vdwaals.nl

Colofon De Koerier is een periodiek, uitgebracht door de studievereniging voor Technische Natuurkunde “Johannes Diderik van der Waals”, in samenwerking met de Studenten Onderwijs Organisatie (STOOR). Beide zijn gevestigd aan de faculteit Technische Natuurkunde van de Technische Universiteit Eindhoven. De Koerier verschijnt zes maal per jaar en is te vinden in de Van-der-Waalskamer. De Koeriercommissie bestaat uit: Suze Verbruggen (voorzitter), Thomas, Lemmens, Alex Zwanenburg, Reinier van Mourik, Martin van Mourik, Don van der Drift, René Joosten en René van Bussel. Kopij vóór de deadline per e-mail naar koerier@ vdwaals.nl.

Inhoud 2. 3. 4. 6. 8. 13. 14. 16. 21. 24. 25. 26. 28.

Redactioneel Op niveau Mogen wij even STOORen De kortste weg Bierfietsen Puzzel Datatransport Lekke Band? 10 keer alternatief Knotsgek knotsbal Farzad in... Zweverig vervoer Agenda

6e editie, jaargang 48, augustus 2008 De deadline voor Koerier 1 is: 5 september 2008

1

Redactioneel

Op niveau

Door Suze Verbruggen

Voorzitterspraat Door Jan Cortenbach

2

Oja, mijn moeder is geen kameel, geen olifant en geen baksteen, maar ze eet wel graag een aardappel. Koerier 6, jaargang 48

D

aar zit je dan. Gisteren op het natentamenfeest bij het E.S.C. geweest, waarbij je weer jammerlijk in de steek gelaten bent door je medebestuursgenoten. Morgen vertrek je op BuEx naar Zuid-Korea. Maar vandaag moet je, met een bonkende hoofdpijn, er nog een stukje voor in de komende Koerier uit persen. De sfeer zit er weer bijzonder goed in, hier in de Van-derWaalskamer. Alle bestuursgenootjes zijn hard aan het werk achter hun bureau. En het enige wat ik nog hoef te doen is onder de prachtige klanken van ‘De Jeugd van Tegenwoordig’ een Koerierstukje en een stukje voor in het jaarboek van de VvTP schrijven. Waar het jaarboekstukje deze keer over zal gaan is me nog onduidelijk, als thema hebben ze gekozen voor eenheid. Makkelijk eigenlijk. Maar genoeg geblaat daarover. Op het moment dat ik dit stukje aan het schrijven ben komt Koen (handig, zo’n kandi) de Van-der-Waalskamer binnenlopen met een exemplaar van Super Smash Bros Brawl. Je kunt je de panische drukte die hier in de Van-derWaalskamer ineens opwelt wel voorstellen. Maar eigenlijk interesseert het me niet zo veel. Ik zit met m’n kop al helemaal in ZuidKorea. We hebben een paar heerlijke weken voor de boeg met daarin een paar geweldige uitstapjes. Bijvoorbeeld de een scheepswerf van Hyundai Heavy Industries, de grootste scheepswerf ter wereld! Of twee nachten overnachten in een tempel. Mocht het je verder iets interesseren wat we allemaal gaan doen daar, verwijs ik je graag door naar www.vdwaals. nl/buex waar het deelnemersboekje komt te staan met daarin alle activiteiten en uitstapjes. Verder rest me eigenlijk niets dan je een ontzettend fijne relaxende vakantie te wensen, dat je maar mooi mag uitrusten zodat je het komend academisch jaar weer fris kunt beginnen!

Van der Waals

Redactioneel

I

k wist niet dat mensen mijn stukjes op deze pagina ook echt lazen. Maar ik werd positief verrast. Er hadden zelfs mensen nagedacht over de steekwoorden die ik gebruikt had. Ik heb niemand gehoord die ze alle vijf goed had, maar ik heb natuurlijk niet alle lezers gesproken. Natuurlijk zijn jullie allemaal heel nieuwsgierig, of niet. Ik zal aan het eind van mijn stukje de woorden opnoemen, spanningsopbouw heet dat in schrijverstaal, denk ik. Niet dat ik kan schrijven, ik lees vooral veel. Wij hebben bijvoorbeeld bij mijn ouders thuis de Veronica gids. Die lees ik dus, maar ik sla wel altijd een deel over. Het voorwoord van de redacteur vooral. Pas heb ik het een keer wel gelezen, als je het nooit probeert, weet je ook niet of je het leuk vindt. Maar toen kwam ik er dus achter dat de redactionele stukjes meestal gaan over de inhoud van het blad “dat nu voor u ligt”. Daar ga ik het dus niet over hebben. Ik ga het gewoon hebben over mijn belevenissen van de vakantie. Ik zat pas op het terras met Erik Saaltink en Arjan Meertens. Nu was Arjan van mening dat Erik te veel loog, waarna Erik besloot om het gesprek liegend voort te zetten. Het klinkt heel verwarrend en dat was het ook. Helaas voor ons zat er een klein nadeel aan deze manier van communiceren, of misschien alleen helaas voor Erik. Als je namelijk zegt, ik ben blij dat ik een idioot ben, ben je dan niet blij dat je een idioot bent of blij dat je geen idioot bent? Verwarrend dus. Natuurlijk werd ons gesprek onoverzichtelijker naarmate de dag vorderde. Het is allemaal heel fijn als je gesprekspartner consequent is, maar als hij dan de helft van de tijd vergeet te liegen, wordt het iets heel anders. En als je het gesprek dan ook nog eens gaat onderbreken met telefoontjes en mensen die langs komen is het einde zoek. En het begin waren we natuurlijk allang vergeten. Uiteindelijk werden we onderbroken door het weer en besloten we dat onze wegen zich moesten scheiden. Nee, we werden niet onderbroken door de enorme onweersbui die over ons terrasje trok, we werden onderbroken doordat het tijdelijk stopte met regenen. Een tactisch moment voor Arjan om te beginnen aan zijn fietstocht naar Dommelen. En aangezien ik zijn fiets als standaard had gebruikt, besloten we om dan maar allemaal te vertrekken. Eind goed al goed, de friettent bij mij om de hoek bleek zelfs open op maandag, dus ik hoefde niet eens te haasten naar de supermarkt. De moraal van deze enorme hoeveelheid klets? Liegen is verwarrend, ik zei het al eerder. Daarom zal ik het jullie iets makkelijker maken, ik zal niet liegen. Deze Koerier gaat niet over stilstaan, niet over opslag van goederen en er staat geen foto in van Farzad in bikini.

3

Mogen wij even STOORen

Mijn hobby’s zijn wielrennen, hardlopen, skiën en op z’n tijd lekker stappen. Ik ben daarom ook lid van Squadra Veloce en organiseer jaarlijks de Grand Prix TU/e. In de winter ben ik vaak actief als skileraar. Maargoed, genoeg over mij, we zijn er immers voor JOU hier bij STOOR. Dus mocht je vragen hebben of ergens mee zitten, mail of spreek me dan aan!

Door Tim Weekenstro

N

oud en Augusta hebben ons verlaten en zijn hun geluk elders gaan zoeken. Gelukkig hebben we twee nieuwe collega’s gevonden die zich graag willen inzetten om het leven van de natuurkundestudenten wat makkelijker te maken. Zij willen zich graag even voorstellen.

4

Marloes van der Heijden.

Tom Elsten Hey, ik ben Tom, 22 jaar oud en geboren te Roosendaal in november ’85. Ik studeer nu sinds een half jaartje natuurkunde hier aan de TU/e. Voorafgaand hieraan heb ik mijn HBOnatuurkundediploma gehaald aan de Fontys te Eindhoven. Op het moment ben ik bezig met het schakelprogramma en hoop volgend jaar naar het 4e jaar door te stromen. Ik woon inmiddels al een jaar of 3 in een retegezellig studentenhuis in Gestel. Het half jaar dat daaraan vooraf ging heb in Nieuw Zeeland gewoond vanwege mijn stage daar.

Koerier 6, jaargang 48

Tom Elsten.

STOOR

STOOR

Marloes van der Heijden Hallo, mijn naam is Marloes van der Heijden, 21 jaar en derdejaars student. Oorspronkelijk kom ik uit Bladel (Brabant), maar ik woon nu in een superleuk studentenhuis in Eindhoven. Verder ben ik lid van prachtig damesdispuut Curieus en ben ik vaak bij Van der Waals te vinden. Volgend jaar ga ik parttime bestuur van de Wervingsdagen doen, maar daarnaast blijf ik ook graag voor STOOR werken. Jullie kunnen me dan ook altijd aanspreken als je vragen of opmerkingen hebt!

Mocht je nog vragen, klachten of suggesties hebben, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. Kom in de pauze langs in de STOOR-kamer (nl g0.04, tegenover Van der Waals), iedere pauze (12:30 – 13:30) is er iemand van ons aanwezig. Mail ons op [email protected] of spreek ons aan op de gang. Op onze website www.phys.tue.nl/ stoor kun je een uitgebreide beschrijving lezen over wat STOOR allemaal doet. Daar vind je onder andere ook oude tentamens en nieuwsbrieven. Rest mij niets anders meer dan jullie veel leesplezier toe te wensen met deze koerier.

5

De kortste weg Door Alex Zwanenburg

6

Deze problemen hebben allemaal gemeen dat het optimalisatieproblemen zijn, die uiteraard aan randvoorwaarden verbonden zijn. In de fabriek kan zo’n voorwaarde de beperkte ruimte zijn, op het vliegveld veiligheid en als koerier de openbare weg. Laten we ons concentreren op het laatste probleem, aangezien het een stereotype voorbeeld is. Als we ergens naar toe willen, keken we in het pre-TomTom/ pre-Garmin tijdperk op de kaart. We hadden een beginpunt, en een eindpunt en daartussen vonden we een route. Of deze werkelijk de snelste of kortste is, is voor ons mensen lastig te bepalen, maar over het algemeen maken we een zeer goede schatting. Voor ingewikkeldere problemen, zoals het hebben van tussenbestemmingen die in willekeurige volgorde bezocht moeten worden, is het al

vaak een heel stuk lastiger om de kortste route zonder elektronische hulpmiddelen te vinden. Met behulp van een computer is het mogelijk om snel kortste afstanden te vinden. Een kaart wordt schematisch voorgesteld als een verzameling punten en verbindingslijnen tussen deze punten. Deze verbindingslijnen heten ook wel kanten. Kanten hebben een bepaald gewicht, dat de ‘afstand’ tussen twee punten voorstelt, en hebben mogelijk een richting. Zo’n schematische voorstelling heet een graaf. De punten zijn te vergelijken met kruispunten en de kanten met de wegen die tussen deze kruispunten ligt. Deze wegen kunnen éénrichtingsverkeer hebben.

Voorbeeld van een graaf.

Er bestaan grofweg vier kortste-pad problemen: - Single-pair shortest path problem: Hier wil je het kortste pad tussen punt A en punt B weten.


Er zijn in de loop der tijd een aantal algoritmen gemaakt die specifiek deze problemen oplossen. In principe zou je elk probleem kunnen oplossen door het te zien als een superpositie van SPSPproblemen, maar dit is op zijn minst inefficiënt. Een veel gebruikt algoritme is afkomstig van een Nederlander, de in 2002 overleden prof. Dijkstra, die aan de TU/e heeft gedoceerd. Het naar hem genoemde algoritme is goed bruikbaar om alle kortste paden vanaf (of naar) één punt te vinden. In de literatuur is te vinden hoe de implementatie precies werkt, maar op het internet zijn ook een aantal applets te vinden waarin je ermee kan ‘spelen’. Een zeer eenvoudig voorbeeld van het Dijkstra algoritme is hier te vinden: http://www. cs.auckland.ac.nz/software/AlgAnim/ dij-op.html. Het toont echter wel aan waarom het veelgebruikt is. Het Dijkstra algoritme kan bij een graaf met groot aantal punten best kostbaar zijn qua rekenkracht. Er wordt in de praktijk dan ook wel gebruikt gemaakt van ‘goede gokken’, waardoor hopelijk een groot aantal paden die het waarschijnlijk niet zijn, worden uitgesloten. Dit heet het A*-algoritme.

Voorbeeld van een D*-Algoritme.

In toepassingen waarin de omgeving niet geheel bekend is, en er dus moet uit worden gegaan van informatie, zoals bij zelfnavigerende robots, is het handig als routes ook efficiënt geoptimaliseerd kunnen worden wanneer er geen goede data beschikbaar is. Door Anthony Stentz is dit in 1994 opgelost door de een proces dat lijkt op het A*-algorithme, maar dynamisch is. Vandaar dat dit het D*-algoritme heet. Net als het Dijkstra algoritme en als het A*-algoritme is dit niet de plaats om dit uit te werken. Dit is geen stilstaand vakgebied. Er zijn veel toepassingen te verzinnen, en bij verschillende toepassingen passen ook verschillende algoritmen. Deze worden continu verder ontwikkeld om complexere problemen op te lossen. Denk er maar eens aan als je via een kaart op internet de kortste route van je kamer naar de Vander-Waalskamer of ‘de Salon’ wil bepalen.

Thema: Transport en Logistiek


H

et probleem van het vinden van de kortste afstand is een eeuwenoud probleem. Dit is typisch een vraagstuk voor de logistiek. In zo’n geval is het vaak zoeken naar een weg met het kortste tijdsbestek, omdat dat vaak het voordeligst is. Hoe richt ik mijn fabriek in zodat fabrikaat zo min mogelijk tijd buiten een bewerkingsproces is? Hoe zorg ik ervoor dat bagage zo efficiënt mogelijk van een incheckbalie naar het juiste vliegtuig gaat? Hoe zorg ik ervoor dat ik als koerier niet onnodig veel rond rijd? Er zijn nog veel meer voorbeelden te bedenken.

- Single-source shortest path problem: Hier wil je de kortste paden vanaf één punt naar alle andere punten weten. - Single-destination shortest path problem: Hier wil je de kortste paden naar één punt vanaf alle andere punten weten. - All-pairs shortest path problem: Hierin wil je de kortste paden tussen alle punten weten.

7

Consultancy in Supply Chain Management

Bierfietsen

Hoe beheers je een enorme variëteit aan producten met een korte levenscyclus, die snel bij de klant moet worden afgeleverd tegen een vriendelijke prijs? Deze vraag stelt een adviseur bij S&V Management Consultants, een adviesbureau gespecialiseerd in supply chain management, zich iedere dag, wanneer hij of zij projecten uitvoert bij zijn of haar klant.

Wat is “Supply Chain Management”?

De stemming zat er meteen goed in.

Activiteiten

Figuur 1: Supply chain management omvat de beheersing van de gehele keten. Omdat supply chain management gaat om de beheersing van de gehele keten, zal de SCM-afdeling nauw samen moeten werken met andere afdelingen. De complexiteit ligt erin dat iedere aparte afdeling vaak een andere en tegenstrijdige doelstelling nastreeft. Bijvoorbeeld: een verkoopafdeling wil de omzet verhogen door een betere servicegraad aan klanten geven. Daarom vraagt men aan de afdeling logistiek om meer voorraad aan te leggen, zodat producten sneller en vaker kunnen worden geleverd. De afdeling Finance zal dat geen goed idee vinden, omdat er meer geld geïnvesteerd zal moeten worden in “werkkapitaal”. Als adviseur bij S&V Management Consultants ben je voortdurend bezig dit soort processen te verbeteren.

Zooo veel bier had Joep op.

8


Editorial S&V Management Consultants

Gedeelde vreugd is dubbele vreugd (en minder bier per persoon).

Voordat een product in de winkel of een showroom verkocht wordt, is er al veel gebeurd. Grondstoffen worden ingekocht en in verschillende stappen verwerkt tot halffabricaten en eindproducten om vervolgens aangeboden te worden aan de afnemers. Tussen deze activiteiten vindt vele malen transport en opslag plaats (zie figuur 1). Zelfs eenvoudige producten bestaan uit meerdere componenten en diensten. Als je bijvoorbeeld bier koopt dan koop je niet alleen gele vloeistof maar ook een flesje, dop, etiket, krat, transport naar de winkel, reclamemateriaal, retoursysteem van lege flessen, etc. Een brouwerij en flessenvullijn is nodig om het bier te maken en deze verbruiken hiervoor grondstoffen. Supply Chain Management (SCM) is het proces van planning, implementatie en beheersing van de supply chain op efficiënte wijze. SCM coördineert de activiteiten van inkoop, productie en distributie inclusief de afstemming met leveranciers en afnemers.

Illian Hoekstra (28): Mijn eerste project bij Syngenta, een gewasbeschermingproducent, omvatte het opzetten van een beslissingsmodel over hoe bestrijdingsmiddelen vanuit de productielocaties in China en Engeland verscheept moesten worden, zodat de transportkosten minimaal zouden zijn. Hierbij moesten wij rekening houden met verschillende aspecten, zoals handling en opslagcapaciteiten, productiemogelijkheden, wetgevingrestricties en transportmogelijkheden. Van dit project, wat ik samen met een Engelse collega heb uitgevoerd, heb ik veel geleerd. Opvallend was vooral de hoge mate van verantwoordelijkheid en vrijheid die je krijgt. Andere aspecten die dit project tot een zeer interessant geheel maakten, waren het werken in een internationale omgeving, evenals het contact en de samenwerking met de klant. Ik heb werktuigbouwkunde gestudeerd, een vrij technische studie. Gedurende mijn afstudeeropdracht bij Corus kwam ik in aanraking met supply chain management, wat mijn interesse trok. Ondanks dat ik werktuigbouwkunde gestudeerd heb, was dit zeker geen belemmering. De supply chain management kennis is met cursussen bijgespijkerd.

Door Ton Geubbels In een Koerier waarin “Logistiek” centraal staat, mag Vanderlande Industries natuurlijk niet ontbreken! Ik ken namelijk weinig bedrijven waar men nog meer met het oplossen van logistieke uitdagingen bezig is. Nadat ik in de zomer van 2006 een punt zette achter mijn carrière als student en actief lid bij SVTN J.D. Van der Waals, kreeg ik al snel een contract aangeboden bij Vanderlande Industries in het Brabantse Veghel. Vanderlande Industries… De naam zal bij de gemiddelde Nederlander niet direct allerlei bellen laten rinkelen. Toch heeft zo’n 80% van de Nederlanders dagelijks een product in handen dat over één van onze systemen is gegaan. Bijvoorbeeld als je iets koopt bij de boekhandel of ergens bouten of moeren gaat halen. Als het goed is, merk je ook niet eens dat het systeem actief is geweest. Dan wordt namelijk het juiste pakketje bij je thuisbezorgd, of vind je gewoon je eigen koffer op de bagageband. De systemen van Vanderlande helpen om ’pakketjes’ van grofweg tussen de 10 centimeter en 1 meter wereldwijd op de juiste tijd op de juiste plek te krijgen.

Werken bij een Supply Chain Management adviesbureau

Eind maart van dit jaar kwam Vanderlande wel even flink in the picture, toen er een puinhoop ontstond met de bagage in de nieuwe Terminal 5 op de Londense luchthaven Heathrow. Het systeem dat de bagage moest afhandelen kwam uit

Veel mensen met een technische achtergrond bedenken niet dat een loopbaan in supply chain management advies voor hen is weggelegd. Toch is 80% van de werknemers van S&V Management Consultants van origine werktuigbouwkundige, scheikundige, natuurkundige of wiskundige. Inhoudelijke kennis van logistiek is voor junior consultants ondergeschikt aan een hoog EQ en een uitstekend IQ. Die twee factoren zijn cruciaal en de belangrijkste reden om iemand aan te werven. De selectieprocedure is streng, want alleen dan kan aan de klanten de kwaliteit worden geven, die ze verwachten. S&V Management Consultants investeert daarom ook veel in opleidingen. Behalve de klassieke opleidingen als Six Sigma, spoort S&V Management Consultants haar medewerkers aan een additionele master of MBA te volgen. Als supply chain management consultant sta je dus voor interessante uitdagende vraagstukken en heb je de mogelijkheid om jezelf goed te ontwikkelen.

Veghel. Toch hadden de problemen daar niets mee te maken. Het hele systeem heeft een flinke vuurproef gehad. Op een gegeven moment lag er op elke vierkante meter een koffer, maar het bleef gewoon volledig in de lucht. Het probleem was dan ook dat er aan het einde van kilometerslange transportbanden te weinig mensen van Brittisch Airways klaarstonden om de koffers in een container te laden. Inmiddels werkt hij al beter dan de oude Terminals op Heathrow. Ondanks de opstartproblemen is het ingenieuze transportraderwerk op de Britse luchthaven een nieuwe mijlpaal in onze geschiedenis. Zulke enorme bagageafhandelingssystemen als in Londen, dat kunnen alleen wij en Siemens. Niet voor niks zijn we op dat gebied tweede wereld marktleider. Op

Wat is S&V Management Consultants?

S&V Management Consultants is een snel groeiende en internationaal consultancy bureau van 60 professionals in Nederland en België. S&V is gespecialiseerd in supply chain management vraagstukken zowel op strategisch als op tactisch niveau. S&V professionals werken in teamverband op nationale, maar ook veel internationale projecten. In Nederland bevat het projectenbestand van S&V een aantal toonaangevende bedrijven, waaronder Friesland Foods, LodersCrocklaan, Cargill, Wavin, NVI en Samas. www.sv-mc.com [email protected]

het gebied van systemen voor

Express

Parcel

(UPS, DHL e.d.) zijn we nummer 1 van de wereld!

Ton bij Bagtrax onder het

vliegtuigenplatform

op Schiphol.

Editorial Vanderlande Industries

Editorial S&V Management Consultants

Ervaring van een Supply Chain Management Consultant

Puzzel

Inmiddels werken er wereldwijd 1800 mensen, waarvan de helft hbo- of academisch geschoold is. In mijn eerste jaar bij Vanderlande

Door Reinier van Mourik

heb ik me in mijn functie als Mechanical Project Engineer vooral bezig gehouden met de mechanische kant van onze systemen. Nadat

Vorige puzzel De opgave uit de vorige editie was zonder uitleg gesteld en bestond slechts uit: gmptjp-mmmdmt

een systeem verkocht is, ligt er een globaal voorstel waar de klant mee akkoord is gegaan. Dan komen de Project Engineers in actie, zij zijn de schakel tussen sales en de fabriek. Nadat je met alle partijen (klant, leveranciers, aannemers, enz.) alles hebt afgestemd en ervoor gezorgd hebt dat het systeem aan alle (veiligheids-)eisen voldoet, moet je ervoor zorgen dat alles op tijd geproduceerd wordt en op het juiste moment op site aankomt, zodat de installatie optimaal kan verlopen. Dit is een vaak een enorme klus die heel veel voldoening geeft als je ziet dat alles wat jij bedacht hebt ook daadwerkelijk gebouwd wordt op site. Het complete bagagesysteem op Schiphol. Na dat eerste jaar waarin ik veel geleerd heb over onze systemen wilde ik eens iets compleet anders en binnen zo’n groot bedrijf is dat gelukkig geen probleem. De processen die over onze systemen lopen zijn vaak enorm complex en daar liggen de uitdagingen waar ik me nu mee bezig houd. Als Simulation Engineer houd ik me vooral bezig met het analyseren van het proces met behulp van modellen. Zo bekijk ik of we capaciteiten kunnen halen en identificeer ik bijvoorbeeld bottlenecks, waardoor we het systeem kunnen optimaliseren. Dit betekent dat ik regelmatig overleg met de (interne) klanten en eventuele verbeteringen aan ontwikkelen servicefase. Nu werk ik tijdelijk 60% van mijn tijd op Schiphol om meer gevoel te krijgen met de operatie. Dit systeem omvat onder meer een automatisch hoogbouwmagazijn met 22 kranen voor tussentijdse opslag van 3.000 stuks bagage en een circuit van 5 km met 650 karren (Bagtrax). Er wordt nu door ons een uitbreiding gebouwd, deze bestaat onder andere uit een 6-tal nieuwe check-in eilanden, een nieuw screening cluster, een nieuw buffersysteem (4.250 plekken), een 2-tal sorters en 6 robots. In het project ‘Zuid’ zal circa 50% van de bagage door robots in de bagage karren of containers worden geladen, uniek in de wereld. Dit betekent dat op een drukke dag 15.000 bagage stukken door de robots worden geladen, overeenkomend met ca 175 vliegtuigen.

Nieuwe puzzel In een gevangenis zitten 100 gedetineerden. Op een dag haalt de bewaking de gevangenen bijeen en vertelt dat ze een opgave hebben bedacht die hen vrijheid kan schenken bij succes, waar de gevangenen wel oor naar hebben. Ze wijzen de gevangenen een volledig dichte kamer met alleen een lamp die in eerste instantie uit staat. Op volledig willekeurige momenten zal de bewaking een willekeurige gevangene meenemen naar de kamer. Hier mag hij de lamp aan-

Het mooie aan Vanderlande is

Quotes

ook dat iedere werknemer erg trots is op ons product en er graag over verteld. Dit doe ik dan ook graag

Elmer: “…dan kunnen ze je neerslaan en een kabel in je gaatje pluggen”

onder het genot van een heerlijk speciaal biertje in ‘De Salon’,

Farzad: “Ik neuk liever buffels.”

waar ik nog steeds regelmatig te vinden ben.

De uitbreiding op Schiphol

Peter van K.: “Ron (Saris red.) vroeg of ik ook zo’n last van m’n kont had. Dat komt natuurlijk door al dat bukken.” Erik S begroet Arjan H.: “It is I!!!! O nee... It is you!”

Puzzel

Editorial Vanderlande Industries

hen voorstel. Simulatie vindt niet alleen plaats tijdens de verkoopfase van een project, maar bijvoorbeeld ook tijdens de

De kleine set gebruikte letters - d, g, j, m, p, t - zijn allemaal eerste letters op het toetsenbord van een telefoon. Met deze lettertoetsen kan (met uitzoekwerk of met T9) het woord impuls-moment worden geschreven. Helaas heeft niemand dit antwoord ingestuurd.

of uitzetten, of de lamp in de toestand laten zoals hij is. Daarna wordt hij weer naar zijn cel gebracht. De bewaking vertelt dan hoe ze hun vrijheid kunnen verkrijgen: als een gevangene tegen de bewaking beweert dat alle 100 minstens één keer in de kamer zijn geweest, en dit klopt, dan wordt iedereen de vrijheid geschonken. Maar als dit fout is volgt voor iedereen de doodstraf. De gevangenen krijgen daarna 10 minuten om samen een strategie te bedenken zodat er op gegeven moment met zekerheid gezegd kan worden dat iedereen minstens één keer in de kamer geweest is. Daarna worden ze teruggebracht naar hun cellen, waarna ze nooit meer met elkaar kunnen communiceren. Dat houdt ook in dat de gevangenen niet weten wanneer er iemand naar de kamer gebracht wordt. Nogmaals, de tijd tussen kamerbezoeken is willekeurig en iedereen kan gekozen worden ongeacht hoe vaak hij en de rest al geweest is. Wat is de strategie die de gevangenen bedenken waarmee ze hun vrijheid verzekeren?

waar ik als Project Engineer aan gewerkt heb.

13

Datatransport Door Martin van Mourik

14

Stel je opent Internet Explorer of Firefox of wat dan ook. Het eerste wat je wilt zien is je startpagina. Hier begint het proces. Ergens in de wereld staat een computertje dat de paginagegevens van de pagina die jij wilt hebben bewaart, en jouw computer moet dus eerst aan dat computertje vertellen “Heej, mag ik van jouw wat HTML?” Je computer maakt gebruik van een protocol stack om een bericht naar een andere computer te genereren. Eerst geeft de applications protocol layer aan wat je eigenlijk wilt; wil je een webpagina, dan zegt de applications layer, “http.” Stel je wilt je mail ontvangen op outlook, dan zegt de applications layer, “SMTP.” Ook wordt er hier een retour adres (IP)

aangegeven. Zodra de applications layer een protocol heeft gekozen, wordt het verder gestuurd langs de stack naar het volgende onderdeel, het transmission control protocol (TCP). Het TCP moet aangeven waar precies in de computer van de server jouw aanvraag terecht moet komen. Dit gebeurt met poortnummers. Dit is een soort van voorsortering die elke computer heeft. E-mails komen bijvoorbeeld binnen via andere poorten dan webpagina’s. Het TCP zorgt er verder ook voor dat de data die verstuurd wordt er een beetje netjes uitziet. Is de hoeveelheid data te groot, dan snijdt het TCP het in kleine stukjes, en hangt er een handleiding bij om het weer in elkaar te kunnen zetten. Het TCP stuurt het door naar de Internet Protocol Layer. Deze schrijft het adres van de bestemmingscomputer op, in de vorm van een IP-adres of URL. De hardware van je computer maakt daar een net binair datapakketje van, en stuurt het de wereld in. Nu komt het echte logistieke gedeelte van internetlogistiek. Jouw stukje data moet waarschijnlijk duizenden kilometers afstand afleggen om de juiste computer te vinden waar de informatie van de website die jij wilt hebben op staat. En dat tussen de drukte van de andere miljarden stukjes data die overal rondvliegen. Om ervoor te zorgen dat jouw data bij de juiste computer terecht komt, wordt er gebruik gemaakt van een hiërarchie van routers. Een router leest een configuratietabel die erin geprogrammeerd is om te zien Koerier 6, jaargang 48

Dit proces wordt wat moeilijker als de routers geen IP adres van jou krijgen. Gelukkig staan er nog een paar clues in de URL die gegeven is. “www” en “.com” zijn beide ook een soort van markers. Als er bijvoorbeeld “.nl” staat weet de router om NSPs in Nederland te gaan peilen. En gelukkig hebben de grotere routers ook een uitstekend geheugen, dus als bekende namen langskomen, zoals “www.yahoo. com”, weet de router vaak een aantal kortere wegen. Daarnaast is een router ook verantwoordelijk om ervoor te zorgen dat er geen files ontstaan. Een router heeft

een buffer waar informatie die gesorteerd moet worden terecht komt. “First in First out” is de vuistregel, maar er bestaan ook enkele andere prioriteitsregels. Als en router het te druk krijgt kan het een stukje data, zonder ernaar te kijken, naar een parallelle router sturen, of terug naar de router waar het vandaan kwam, met het bericht, “probeer maar ergens anders.” Uiteindelijk heeft de bestemmingscomputer jouw data pakketje ontvangen. Het wordt de juiste poort ingestuurd en je bericht wordt uitgelezen. De computer vindt het geen probleem om de html van de site met jou te delen. Via dezelfde protocol stack methode maakt de computer een datapakket. Dit kan groot zijn, dus het is verstandig om een soort van checklist erbij te zetten. Als de data terug bij jouw computer is (weer volgens een routerproces) kijkt jouw computer naar de checklist om zeker te zijn dat alles goed aangekomen is. Zo niet, blijven de computers communiceren tot dat beide “OK” tegen elkaar gezegd hebben. De eis om snel te kunnen surfen is de laatste tijd flink gestegen, wat meer en meer druk op de routers zet. De oplossing is vergelijkbaar met de oplossing voor toename aan autoverkeer: bouw extra wegen, vervang stoplichten met turborotondes, en laat auto’s er sneller rijden. Voor het internet geldt dus: bouw meer verbindingen, met snellere routers, en vervang kabels door glasvezels. Nu alleen nog verzinnen hoe we datapakketjes een Tom Tom mee kunnen geven.

Quotes

Rob tegen Thomas: “Ik zei ‘HIV’ niet ‘ALV’!” Arij: “Dat is bijna hetzelfde. Het een is alleen wat erger dan het ander.” Thomas: “Inderdaad, maar het is wel na 8 uur alweer voorbij.”



T

oen het nog in zijn babyschoentjes zat, werd het internet ook wel de “data superhighway” genoemd. Het is ook inderdaad een soort snelweg. En in de plaats van transporten van goederen over snelwegen, is er bij het internet sprake van transport van data. Je denkt nu misschien: “Tja, dat is een vergezochte link naar logistiek.” Maar onder de definitie van logistiek luidt ook de leer van het plannen en uitvoeren van het transport van informatie. Dus in dezelfde zin dat het een logistieke klus is om er voor te zorgen dat je bestelling van Bol.com wel goed en op tijd bij jouw adres terecht komt, is het een logistieke klus om een mp3 van één persoon naar de andere via MSN te krijgen.

wat het met jouw data moet doen. Zijn taken zijn om ervoor te zorgen dat data niet bij de verkeerde computer terecht komt, en dat je data wel bij de juiste computer terecht komt (hier zit een niet triviaal verschil in). Als er bij jou thuis een router staat, kijkt deze eerst of hij het adres herkent (dit is het geval als de bestemmingscomputer toevallig ook bij jou thuis staat). Zo niet, dan stuurt de router jouw data verder naar een router die iets meer weet, waarschijnlijk bij jouw internet service provider (ISP). Deze kijkt dan weer of hij het adres herkend. Zo niet, volgende router. De hogere orde routers staan bij network service providers (NSP). NSPs zijn de vele grote verbindingspunten die over de wereld verspreid zijn. Zodra een router herkend in welk gebied de computer zich moet bevinden, wordt de data via routers naar die computer gelokaliseerd.

15

Activiteiten

Lekke band?

Activiteiten

16

17


Baanbrekend wetenschappelijk onderzoek naar aarde en universum met grensverleggende ruimtetechnologie

Pieter Dieleman (37), projectleider assemblage en testen HIFI bij SRON

Specialisten van verschillende disciplines werken bij SRON Netherlands Institute for Space Research samen om de grenzen van de technologie te verleggen en daarmee het uiterste te bereiken in de wetenschap. De ruimte-instrumenten die SRON ontwikkelt voor satellieten van onder andere NASA en ESA hebben ervoor gezorgd dat het instituut internationaal tot de wereldtop wordt gerekend op het gebied van aardgericht en sterrenkundig onderzoek.

‘Als je in een team elkaar kunt aanvullen, bereik je echt hoge kwaliteit’ ‘HIFI is het grootste project dat SRON ooit heeft gedaan. Er is gedurende tien jaar heel hard aan gewerkt door topmensen. Ik mocht vorig jaar het team assemblage en testen gaan leiden. Wij zijn onder andere verantwoordelijk voor het inbouwen van het HIFI-instrument in de satelliet. We moeten het zo testen dat het instrument vier jaar lang kan blijven werken in de ruimte, op een afstand die drie keer verder ligt dan de maan. Dat vraagt het beste van iedereen uit het team.’

Kijk voor vacatures op www.sron.nl/jobs

SRON Netherlands Institute for Space Research maakt onderdeel uit van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) Sorbonnelaan 2, 3584 CA Utrecht Tel.: 030 253 5600, e-mail: [email protected]

Advertentie.pmd

1

6/4/2008, 5:03 PM

10 keer alternatief Door Thomas Lemmens

PHYSICS

TMC Physics ”The only way of testing the limits of the possible is to venture ”beyond into the impossible”. Arthur C. Clarke Goedkoop parkeren.

Looking for a challenging job in the high-tech industry? within the entire Physics discipline. Our ”Employeneurs” (of which 90% academics) execute on-site projects for various

<- All Inclusive.

top - 500 multinationals. As the industrial partner that combines Research & Development, TMC offers physicists challenging projects, combined with our career coaching and profit sharing. For further information, contact Bert Tinge M.Sc.: +31(0)40 239 22 60, [email protected] or www.tmc.nl


TMC Physics, is a ”House of Physics” which undertakes projects

Bezorgkosten niet inbegrepen.

Verkeerde afslag

TMC PHYSICS IS PART OF TMC GROUP, T +31(0)40 239 22 60, [email protected] 20

WWW.TMC.NL


21

Overdekt parkeren. Fietspad voor gevorderden.

22

Minibike??

Anti-diefstal.

ALV-Quotes Jan ziet dubbel: “De bar is achter de bar aanwezig.” Tommy B. (over het ontbreken van disputen in het Van-der-Waalslied): “Op disputen kun je ook niet bouwen.” Jeroen over de combinatie Van der Waals en een eigen bedrijfje: “Ik kan het nu ook naast mijn studie doen.” ALV: “Ja, maar jij doet Bedrijfskunde!” Erik S.: “Ik hoor net dat DVD iets gaat vertellen dus dan kunnen wij niet achterblijven.” Jeroen over het gebrek aan vrouwen in hun kandidaatsbestuur: “Ik heb anders nog wel een paar opblaaspoppen.”

Dubbele garage.




Pleziertochtje.

23

Knotsgek knotsbal Door Steinar Wouters en Pim Donkers

N

adat we vorig jaar ingemaakt waren op het unihockeytoernooi besloten we met een groep te gaan trainen om dit in dit jaar recht te zetten. We schreven ons dan ook met plezier in toen het knotsbaltoernooi aangekondigd werd. Vanwege het gebruik van knotsen noemden we ons team PRIMITIEF. We stelden een team samen van vier man: een ijzersterke keeper uit het PEST voetbalteam, twee lompe middenvelders en een snelle spits die niets zag omdat hij zijn bril niet ophad.

24

Ondanks dat Wikipedia over het balspel zegt: “Spelregels zijn er nauwelijks” kregen we hier toch een lange uitleg over: er mocht niet gevoetbald worden en lompe acties zoals de stick boven schouderhoogte houden of op de grond liggen werden niet toegestaan. Hierna was het eindelijk tijd om te beginnen. Een ander enthousiast PRIMITIEFlid gaf het volgende verslag van de wedstrijden:

We begonnen tegen de Penguins en dat werd een zwaarbevochte overwinning (1-0), met een doelpunt vanaf de middellijn door onze enig echte WOUTERS!

Na een rustpauze werden nog de wedstrijden tegen ChString gespeeld, een gemakkelijke 6-0 overwinning, door de briljante tactiek, uitgevoerd door het team, met als rots in de branding DIELISSEN. Hierna werd ons bestuur afgeragd, wat uiteindelijk een lastige maar toch ruime overwinning werd van 4-1. Hierin had VAN LAARHOVEN een aantal prachtige goals gemaakt.

enige echte PRIMITIEF! De wedstrijd eindigde ook al in een 4-1 overwinning en zo werd een fles JONGE JENEVER gewonnen.

Quotes Sjors reageert op zijn quote (Maar in m’n aars is nog altijd beter als niks.): “Ik weet zeker dat ik beter dan niks zei.” Farzad (met de mii van Remco): “Waarom is mijn poppetje zo’n sukkel?” Leroy vraagt aan Anneke en Dorris: “Wat denken jullie de activiteitencommissie volgend jaar te kunnen bieden?” Anneke: “Meer MANkracht!”

Farzad in de ontkenningsfase Door Alex Zwanenburg

Toen kwam de finale, weer tegen de EDDY’s, maar deze keer zonder ELINE, ja en dan wordt het grof en ruw, WOUTERS lag al na 10 seconden op de grond, DIELISSEN gebruikte zijn basketbal kwaliteiten optimaal, VAN LAARHOVEN sleurde er met zijn lange armen aan en DONKERS hield de bal

Het winnende team met hun prijs, de champagne hebben ze zo te zien al gebruikt.


Farzad in...

Activiteiten

Op de dag van de wedstrijd leerden we onze tegenstanders kennen: EDDY, het team waar we vorig jaar zo verschrikkelijk van verloren hadden; ChString, een bijeengeraapt zooitje van Chaos en SuperString leden; Excitatie en de Penguins.

Daarna werd een wedstrijd tegen EDDY, die nog fris en fruitig waren, gespeeld maar toch konden zij ons verweer niet stoppen, waarna het een 2-2 werd na een eigen doelpunt van Mark, tja lastig terugspelen.

lang genoeg vast voorin. Hierdoor werd de tegenstander gefrustreerd en moe, waardoor de sfeer grimmiger werd en de doelpunten gemaakt werden door het

25

Zweverig vervoer Door Suze Verbruggen

O

26

Anders wordt het wanneer je probeert om diamagnetische materialen te laten zweven. Een diamagneet stoot het magnetische veld af. Bijna alle materialen hebben diamagnetische eigenschappen, maar meestal worden die overwonnen door paraof ferromagnetische eigenschappen. Als de diamagnetische eigenschappen echter sterk genoeg zijn kan men deze voorwerpen laten zweven boven een magneet. In dit op zicht gedragen diamagneten zich anders dan “gewone magneten”. Deze laatste kunnen nooit stabiel zweven in een statische magnetisch veld zonder hulp, omdat ze door de krachten die erop werken instabiel worden. Diamagneten hebben dit probleem niet. Er is helaas wel een ander probleem. Om kleine dingen, zoals de alom bekende kikker, op te tillen, is een magnetisch veld nodig dat typisch in de orde van 16 Tesla is. Niet echt heel handig in deze omgeving. Dit soort enorme velden veroorzaakt natuurlijk

De beroemde kikker.

grote problemen als er ferromagnetisch materiaal in de buurt is. De meest gebruikte, maar zeker niet de laatste manier, is het gebruik van supergeleiders. Supergeleiders zijn namelijk perfecte diamagneten. De magneet blijft op zijn plek hangen door een principe dat flux pinning heet. Dit principe werkt alleen in een bepaald soort supergeleider (type II, type I supergeleiders laten geen veld toe). Ondanks de Lorentzkracht blijven de magnetische fluxlijnen op dezelfde plek in de supergeleider. Dit zorgt ervoor dat de magneet op dezelfde plaats blijft hangen ten opzichte van de supergeleider. Flux pinning wordt veroorzaakt door onregelmatigheden in de structuur van de supergeleider. De treinen Maar natuurlijk gaat het hier om transport, dus wat wordt er gebruikt in de magnetische treinen? Er worden op dit moment twee systemen gebruikt. Elektromagnetische vering (EMS) en elektrodynamische vering (EDS) vereisen beiden een speciaal aangelegde spoorlijn. Bij EMS zweeft de trein boven een stalen rail terwijl de elektromagneten aan de Koerier 6, jaargang 48

Bij EDS zijn zowel de trein als de rail voorzien van magneten. Het magnetisch veld van de trein kan op twee manieren worden opgewekt, namelijk met elektromagneten of met een serie van permanente magneten. In de rails wordt een magnetisch veld opgewekt door draden of geleidende strips. Het grote nadeel aan deze vorm van levitatie, is dat de trein pas vanaf een bepaalde snelheid leviteert. Dit betekent dat de trein wielen moet hebben om het gewicht te dragen tot de snelheid hoog genoeg is. De trein wordt voortbewogen door spoelen onder de rails die als een lineaire motor fungeren en de trein bewegen. Door de spoelen loopt een wisselstroom. De frequentie van deze wisselstroom bepaald de snelheid van de trein. De wisselstroom zorgt daarmee voor een veld werkt op de magneten in de trein en deze vooruit duwt. De voor- en nadelen Het voordeel van EMS is dat de magnetische velden die opgewekt worden relatief klein zijn. Verder is het systeem zelfstandig, er zijn geen hulpmotoren of wielen nodig voor het op gang brengen

EDS daarentegen is stabieler en heeft een grotere ruimte tussen de rails en de trein. Deze treinen kunnen daardoor harder rijden en een groter gewicht dragen. Het nadeel is dat er een groter magnetisch veld in de trein zelf aanwezig is, waardoor men in de trein de velden moet afschermen of mensen met pacemakers moet weren. Het grootste nadeel op dit moment voor beide treinen is dat er een heel nieuw spoorwegnetwerk moet worden aangelegd om ze te laten rijden. Magneettreinen zouden door het gebrek aan wrijving efficiënter en stiller moeten zijn dan gewone treinen. Dat betekent op dit moment echter nog niet dat ze energiezuiniger zijn. Op lage snelheid zijn magneettreinen al wel stiller dan gewone treinen. Traditionele hogesnelheidstreinen zijn echter stiller dan de magneettreinen. Een groot deel van de toekomst van deze treinen hangt af van de verbeteringen. Het is echter niet waarschijnlijk dat ze snel in Nederland komen te rijden. Het hele spoornetwerk zou vervangen moeten worden op zoiets mogelijk te maken en dat is niet iets wat ik snel zie gebeuren.

Quotes Thomas L.: “Dat heb ik nog nooit eerder gedaan.” Paul S.: “Ja, dat had ik ook de eerste keer.” Luc H. (kandi-penningmeester): “Ik ben echt zo slecht met geld.”



mdat onze BuEx-gangers er nu vast mee te maken krijgen, een stukje over vervoer met de magneettrein. Als eerste wil ik graag ingaan op het principe achter magnetische levitatie. Er zijn verschillende manieren om dingen te laten zweven in een magnetisch veld. Als je een beetje “vals speelt”, kan je heel gemakkelijk een magneet boven een andere laten zweven. Je moet alleen zorgen dat de bovenste magneet niet weg kan, want de magneten moeten natuurlijk wel boven elkaar hangen.

en zwevend houden van de trein. Het nadeel is wel dat het systeem van zichzelf instabiel is en dus constant gecontroleerd moet worden door computers.

trein zijn bevestigd. De elektromagneten zorgen ervoor dat de trein op ongeveer 15 mm boven de rails blijft zweven.

27

Activiteitenagenda

Agenda & Advertentieindex

11 augustus Intro 2008 Vandaag begint de Intro van de TU/e, met vanavnd een spetterend feest in de Bar2Alex.

28

2 september

Paintballen Agressie afreageren, begin het jaar goed. Kom met ons paintballen.

3 september

N-feest Spreek weer af met al je vrienden, en houdt de avond helemaal vrij. Want ook dit jaar beginnen we het collegejaar met een supergezellig N-feest.

5 september

Eerstejaarskamp Speciaal voor onze nieuwe leden, maak kennis met de vereniging en met elkaar. Een gezellig weekendje weg voor iedereen.

9 september

Basketbaltoernooi Ook dit jaar zijn er weer sportieve uitdagingen voor onze leden. Maak op een actieve manier kennis met de nieuwe AC.

10 september ALE Als bedankje voor alle acttieve leden zal het bestuur Excitatie een smakelijk diner opdienen. 16 september Wisselings-ALV Het nieuwe bestuur zal deze ALV aantreden en hun plannen voor de toekomst bekend maken. Als je wat wilt veranderen is dit het moment.

Advertentieindex Kaft

Binnenwerk S&V Management Vanderlande Industries SRON TMC

9-10 11-12 18-19 20

ASML Topdesk Océ

binnen voor binnen achter buiten achter


Inhoud. Colofon. Kopij vóór de deadline per naar vdwaals.nl

Recommend Documents