Inhoud 6
InleIdIng 12
VoorbereIdIng: groenten kweken 22
lente 44
Zomer 106
herfst 144
wInter 170
regIster 176
VerantwoordIng
VoorbereIdIng:
Groenten kweken wilt u een vruchtbare keukentuin, dan moet u allereerst bepalen wat u wilt bereiken. Dit doet u door te plannen: hoeveel werk wilt u ervan hebben, hoeveel werk kunt u aan, hoe haalt u het maximale uit de grond. na het planten moet u de tuin onderhouden; er moet regelmatig water worden geven en gewied. Voor een zo groot mogelijke oogst is het belangrijk dat u de planten voedingsstoffen geeft en dat u nuttige insecten lokt voor bestuiving en om plagen tegen te gaan. maar houd vooral in gedachten dat een keukentuin ook is bedoeld om meer tijd buiten door te brengen en om de beloning van uw harde werk te oogsten. wij hopen dat onze basiskennis u zal helpen volop heerlijke groenten in uw keuken te krijgen. GereeDscHap & benoDiGDHeDen • Pootstok – een puntige stok om gaten in de grond te maken voordat u zaad van groter formaat gaat zaaien. • Tuinvork, schoffel en spade – de belang rijkste gereedschappen bij het kweken van groenten, dus investeer in duurzame exemplaren. Slijp de schoffel één keer per jaar. • Tuinzeef – gelijk aan een gewone zeef, om steentjes te verwijderen en de grond fijn genoeg te maken om kleine zaadjes mee te bedekken. • Zaaibakken – zaai en groeibakken zijn heel handig voor zaailingen. • Potten – zorg voor een selectie van diverse vormen en formaten (leg een paar scher ven of stenen op de bodem van grotere potten voor een goede afwatering). 12 : VoorbereIdIng: groenten kweken
• Koude bak en afschermklok – groenten telen onder een afdekking is een zeer effectieve methode; zo verlengt u het groeiseisoen en beschermt u de zaailingen tegen vorst en plagen. Beide zijn heel goedkoop zelf te maken. • Kweekbak – nuttig om fijner zaad te zaaien of met een vroeg gewas onder een afdekking te beginnen. • Verhoogde bedden – om fruit en groen ten te telen. Doordat ze hoger liggen, ontziet u uw rug tijdens het tuinieren. • Compostvat – in een dubbel vat van oude houten pallets kunt u goede compost voor uw bedden maken. • Schuurtje – als u een goed ingerichte tuinschuur op uw stukje grond heeft staan, hoeft u niet steeds met gereedschap te sjouwen. VoorbereIdIng: groenten kweken : 13
ProJeCt 4
paarse sprUitbroccoLi er zijn meer soorten broccoli dan alleen maar de groene soort die zo groot kan worden als een bloemkool. Het lekkerst vinden wij paarse spruitbroccoli, die vroeg in het jaar gegeten kan worden. Het seizoen is lang, waardoor u enkele maanden lang van de groente kunt genieten.
Zaaien Broccoli is een lid van de Brassicafamilie en heeft grond nodig die rijk is aan organisch materiaal. Bereid de grond in het voorjaar voor door hem om te spitten en zo nodig te harken. Daarna markeert u een korte lijn en zaait u het piepkleine zaad zeer dun. Zaai in 1 cm diepe rijen met 15 cm tussenruimte. Dun de zaailingen zo uit dat ze ten minste
7 cm uit elkaar staan. Zodra ze 7 cm hoog zijn, kunnen ze worden verplant. teLen Om ze te verplanten haalt u de zaailingen uit hun kweekbed door een plantschopje in de grond ernaast te steken, waarbij u ervoor zorgt zoveel mogelijk aarde op de wortels te laten zitten. Zet de zaailingen in gaten die ongeveer 2 cm dieper zijn dan die in het kweekbed. Druk de grond rond de stelen aan en geef royaal water. Laat tussen twee zaalingen 45 cm ruimte zitten.
ooGsten Begin met oogsten als de bloemscheuten goed ontwikkeld maar nog niet geopend zijn. Wacht u te lang met oogsten en openen de bloemen zich, dan worden de stelen taai en houtachtig. Snijd tijdens het oogsten de middelste stelen het eerst af; de rest zal doorgroeien en bij volgende oogsten werkt u dan omlaag langs de plant. Als u doorgaat met oogsten, moet u bijna 2 maanden broccoli kunnen eten. U moet wel blijven oogsten, anders produceert de plant geen roosjes meer. bewaren Bewaar de broccoli maximaal 4 dagen in de koelkast en gebruik hem voordat hij verwelkt. Blancheer broccoli voordat u de groente invriest.
vroege tot late lente 1 cm rijen 15 zaailingen uit tot 7cm;cmdun late lente tot vroege zomer midden herfst tot vroege lente wanneer ZaaIen
ZaaIdIePte
tussenruImte
wanneer VerPlanten
wanneer oogsten
met tussenPoZen Planten
nee
eten Broccoli kan het best in 45 minuten op laag vuur beetgaar worden gestoomd. Maar rauw is de groente ook lekker.
Kleurig, gezond en vol smaak
Spruitbroccoli heeft in de zomer weinig zorg en aandacht nodig. Houd het onkruid in de rijen onder controle; dit gaat het gemakkelijkst door te schoffelen, want broccoliplanten zijn omvangrijk.
Ziekten & pLaGen Rupsen kunnen een probleem vormen, maar zolang de planten er niet helemaal door worden vernietigd, zouden ze in het laatste deel van het jaar moeten herstellen, voor de oogst van het voorjaar daarop. Wij negeren de rupsen liever dan er oorlog tegen te voeren: dek de planten tijdens de groeiperiode af met netten om de vlinders weg te houden. 40 : lente
lente : 41
broccoli hoeft slechts kort te worden gekookt, want ook rauw is hij heerlijk. Dit roerbakgerecht is gezond, knapperig en smakelijk. U kunt er noedels of rijst bij geven voor een vegetarisch gerecht, maar u kunt er ook gewoon een bijgerecht van maken. voor 4 personen
1 kg broccolini of paarse spruitbroccoli 1 rode paprika ¹/² ui 1 stronk paksoi 1 wortel 3 eetl. sojasaus 3 eetl. sinaasappelsap 2 theel. maïzena 1 eetl. honing 4 eetl. sesamolie 1 teentje knoflook, geperst 1 theel. fijngehakte verse gember
roerbakGerecHt met broccoLi Maak grote broccoliroosjes kleiner en gooi harde stelen weg. Snijd de andere groenten klein. Meng de sojasaus, het sinaasappelsap, de maïzena en de honing in een kommetje en zet dit mengsel apart. Verhit een wok tot hij zeer heet is en verhit de sesamolie erin. Voeg de gesneden groenten en de broccoliroosjes toe. Schep alles één keer door elkaar en voeg de knoflook en gember toe. Roerbak het geheel nog circa 3 minuten. Doe het sojasausmengsel erbij en roer alles goed door. Bak het gerecht nog een paar minuten en serveer het.
42 : lente
pastinaak heeft een zoete smaak en is door zijn structuur met name geschikt voor soep. pastinaak met kerrie lijkt misschien wat vreemd, maar geloof ons maar, het is verrukkelijk. voor 4 personen
750 g pastinaak 3 eetl. plantaardige olie 2 eetl. kerriepoeder 7,5 dl kippen- of groentebouillon (zee)zout en versgemalen zwarte peper plantaardige olie, om in te frituren 2 dl slagroom
pastinaaksoep met kerrie Schil de pastinaken en leg er een apart. Snijd de rest in stukken van 2,5 cm. Verhit de plantaardige olie in een grote pan en voeg het kerriepoeder toe. Bak het 1 minuut op matig vuur om de smaak vrij te laten komen. Voeg de stukken pastinaak toe en bak deze al roerend een paar minuten. Schenk de bouillon erbij en breng hem aan de kook. Zet het vuur laag en laat de soep 15 minuten zachtjes koken. Pureer hem in een blender of keukenmachine en voeg zout en peper naar smaak toe. Verwarm intussen in een (frituur)pan wat plantaardige olie tot 190 °C. Snijd de bewaarde pastinaak in dunne plakjes en frituur ze circa 45 seconden, of tot ze knapperig zijn. Laat ze uitlekken op keukenpapier en bestrooi ze met zeezout. Serveer de soep met een scheutje room en garneer hem met de pastinaakchips.
164 : wInter
