Inhoud
Blz.
1. Inleiding
2
2. Theorie
3
3. Toelichting per reserve en voorziening
9
4. Bijlagen
22
-
financiële overzichten
1
1. Inleiding Bijgaand treft u aan de nota evaluatie reserves en voorzieningen. In deze nota wordt van een groot aantal reserves en voorzieningen aangegeven of deze wel of niet in stand moeten blijven, of er wel of geen rente moet worden bijgeschreven etc. Kortom duidelijkheid met betrekking tot de momenteel aanwezige reserves en voorzieningen. Bij deze evaluatie is zoveel mogelijk rekening gehouden met de nieuwe voorschriften zoals die o.a. gelden voor de reserves en voorzieningen per 1-1-2004 als gevolg van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). In deze nota wordt vanwege het erg theoretische karakter niet nader ingegaan op deze voorschriften. Uit het BBV vloeit tevens voort dat een aantal reserves moet worden overgeheveld naar de voorzieningen. Dit zal te zijner tijd in de begroting 2005 worden verwerkt. Bij de evaluatie van de reserves en voorzieningen is uitgegaan van de stand per 1-12004 zoals die in de begroting 2004 staat opgenomen. Ten tijde van deze evaluatie liep eveneens de afsluiting van de jaarrekening 2003. Als gevolg hiervan kan de werkelijke stand per 1-1-2004 afwijken. In deze nota wordt in eerste instantie kort theoretisch ingegaan op enkele begrippen. Vervolgens wordt specifiek ingegaan op de aanwezige reserves en voorzieningen en als laatste worden in de bijlage de financiële consequenties nader toegelicht.
2
2. Theorie 1. Algemeen / inleiding Om een gemeente adequaat financieel te beheren is onder meer een betrouwbaar en transparant inzicht in de financiële positie van de gemeente onontbeerlijk. Indien het financieel inzicht onvolledig of onjuist is kan dit ten koste gaan van de mogelijkheden voor de gemeente ten aanzien van nieuw beleid, investeringen en ander projecten. Twee belangrijke elementen hierin zijn de reserves en voorzieningen waarover de gemeente kan beschikken. In deze nota wordt uitsluitend ingegaan op de aanwezige reserves en voorzieningen en worden voorstellen gedaan hoe hiermee om te gaan. Jaarlijks zal de vorming van reserves en voorzieningen, ten tijde van het opstellen van de begroting, worden geanalyseerd en geactualiseerd. 2. Onderscheid tussen reserves en voorzieningen Het onderscheid tussen reserves en voorzieningen is niet altijd even helder, en levert in de praktijk vaak problemen en onduidelijkheden op. 2.1 Onderdeel van het eigen of vreemd vermogen? Verreweg het belangrijkste verschil is dat reserves tot het eigen vermogen behoren, terwijl voorzieningen tot het vreemd vermogen worden gerekend. Voorzieningen zijn naar verwachting onvermijdelijke uitgaven vanuit de bedrijfsvoering in de toekomst, welke zijn ontstaan in het heden dan wel het verleden. Er rust een “bedrijfseconomische claim” op. Bijvoorbeeld een onderhoudsvoorziening: slijtage vindt nu plaats, terwijl herstel in de toekomst zal worden uitgevoerd. Een voorziening kan derhalve omschreven worden als een toekomstige verplichting en behoort hierdoor tot het vreemd vermogen. In specifieke gevallen is een voorziening een correctie op de waardering van het actief en wordt als zodanig hierop in mindering gebracht bij de balanspresentatie. 2.2. Vormen van reserves en voorzieningen Een tweede verschil is dat voorzieningen rechtstreeks van invloed zijn op het “normale” bedrijfsresultaat van de huishouding in enig jaar; derhalve resultaatbepalend. Aangezien voorzieningen worden opgebouwd door jaarlijkse dotaties ten laste van de exploitatie in enig jaar heeft het opbouwen van voorzieningen directe invloed op het “normale” bedrijfsresultaat van het betreffende jaar. Aangezien het vormen en het op niveau houden van voorzieningen een onderdeel is van de normale bedrijfsvoering, is dit een verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders. Reserves daarentegen worden in beginsel gevoed en aangewend via de resultaatbestemming en hebben dus in feite géén invloed op het “normale” bedrijfsresultaat, derhalve resultaatbestemming. Het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) schrijft expliciet voor dat het doteren aan reserves ten laste van de exploitatie (rechtstreekse methode) niet meer is toegestaan. Voorgesteld wordt deze mutaties te verantwoorden middels
3
hoofdfunctie 9. Het doteren dan wel ontrekken aan reserves, en daarmee de vorming en omvang van de reserves, wordt in beginsel bepaald door de Gemeenteraad. 2.3. Onttrekking aan reserves en voorzieningen Ook de manier waarop onttrekkingen worden verwerkt in de jaarverslaggeving is verschillend. Zo moeten kosten waarvoor een voorziening is gevormd direct ten laste van de voorziening worden gebracht, dus buiten de exploitatie om. In onze gemeente is dit al gebruikelijk. De uitgaven die gedekt worden door een reserve moeten wel ten laste van de exploitatie worden gebracht. Aangezien voor de betreffende kosten in het verleden een reserve is gevormd zal deze reserve bij de resultaatbestemming worden aangewend ter dekking van de gemaakte kosten. Het rechtstreeks, ten gunste van de exploitatie, onttrekken van middelen aan reserves wordt door het BBV (artikel 41) niet meer toegestaan, hiervoor wordt in de resultaatbestemming hoofdfunctie 9 gebruikt. 2.4. Bestemming vrij of gebonden? Op enig moment kan de gemeenteraad de bestemming van de reserve wijzigen, dit in tegenstelling tot voorzieningen. Voorzieningen worden gevormd ten behoeve van een vooraf vastgesteld doel en mogen dan ook alleen voor dat doel aangewend worden. Op het moment dat blijkt dat een voorziening niet meer nodig is dient deze ten gunste van het eigen vermogen vrij te vallen. 2.5. Financiële onderbouwing Het laatste grote verschil is dat voorzieningen financieel onderbouwd moeten zijn. Onder elke voorziening dient een (financieel) beheerplan te liggen op basis waarvan de jaarlijkse dotaties en onttrekkingen zijn gebaseerd. Dit in tegenstelling tot reserves, welke in principe geheel naar eigen behoeven en inzichten gevoed mogen worden vanuit batige rekeningsaldi. Dit neemt niet weg dat een gemeente visie inzake de te vormen reserves, de geplande opbouw, en het beoogde doel kan definiëren. Echter het aanwenden van eerder gevormde reserves voor andere doeleinden blijft, mits de Gemeenteraad hiertoe besluit, altijd mogelijk. In onderstaande tabel worden de belangrijkste verschillen tussen reserves en voorzieningen kort samengevat:
2.1Onderdeel van het EV of VV 2.2 Vormen van Res. & Voorz.
Reserve (financieel beleid – verantwoordelijkheid van de gemeenteraad) Eigen vermogen
Voorziening (financieel beheer – verantwoordelijkheid van het college van B&W) Vreemd Vermogen
Resultaatbestemming
Resultaatbepaling
4
2.3 Onttrekking Res. & Voorz. 2.4 Bestemming vrij of gebonden
Via exploitatie Geoormerkt, Raad kan bestemming wijzigen.
Buiten exploitatie om Gebonden, slechts voor het betreffende doel
2.5 Financiële onderbouwing
Nee (wel gewenst!)
Ja middels beheerplannen
3. Reserves De reserves vormen samen met het saldo van de jaarrekening het eigen vermogen van de gemeente. Zoals reeds eerder vermeld kunnen door de Gemeenteraad, middels resultaatbestemming, reserves worden gevormd. Het eigen vermogen wordt gevormd als weerstand voor financiële tegenslagen in de toekomst (bufferfunctie). Binnen de reserves dient een verdere splitsing te worden aangebracht naar: Algemene Reserve (zie 3.1); Bestemmingsreserves (zie 3.2); Aangezien de bestemmingsreserves in beginsel al een bestemming hebben zal met name de algemene reserve worden aangewend als buffer voor financiële tegenslagen in de toekomst. 3.1. Algemene Reserve Het valt aan te bevelen dat een minimum en een maximum niveau van de algemene reserve wordt vastgesteld. Een minimum positie om over voldoende buffer te beschikken voor het opvangen van tegenslagen en / of risico’s. Een maximumpositie om middelen voor bijvoorbeeld nieuw beleid af te zonderen. Gezien de steeds veranderende omstandigheden (maatschappelijk, decentralisatie overheidstaken, etc.) is het géén eenvoudige taak om aan te geven wat het minimum en wat het maximum niveau van de algemene reserve zou moeten zijn. Dit kan vanuit verschillende oogpunten worden bekeken:
Ieder jaar wordt bij het opstellen van de begroting en de rekening een paragraaf weerstandsvermogen opgesteld. De in deze paragraaf geïdentificeerde risico’s kunnen als basis dienen voor het bepalen van de minimale omvang van de algemene reserve. Ook kunnen we deze situatie bekijken vanuit het artikel 12-regime. Hier wordt aangegeven dat onder normale omstandigheden een redelijk deel van de vrij aanwendbare reserves gebruikt kan worden om het begrotingstekort te verminderen. Echter, ten behoeve van het opvangen van tegenvallers dient een zeker buffer in stand te worden gehouden. Deze vrij te laten drempel bedraagt minimaal 2% van de algemene uitkering inclusief de verfijning en verhoogd met de OZB-capaciteit. Voor onze gemeente zou dit betekenen dat het minimum van de algemene reserve ca. € 220.000,-- bedraagt. Gedeputeerde Staten van Noord Brabant achten het gewenst dat door de gemeenteraad een reservebeleid wordt geformuleerd waarin de noodzakelijke omvang van de algemene reserve wordt aangegeven, dit mede in relatie tot de aanwezige risico’s en de aanwezigheid van specifieke voorzieningen. Als indicatie voor een dergelijke noodzakelijke omvang denken Gedeputeerde Staten aan een
5
bedrag ter grootte van 10% van de algemene uitkering inclusief de verfijningen verhoogd met de OZB-capaciteit. Voor onze gemeente zou dit neerkomen op een algemene reserve van € 1.100.000,--. Momenteel voldoen wij niet aan deze norm. Het meest actuele saldo ligt momenteel onder de € 200.000,-- In het kader van deze evaluatie van de reserves en voorzieningen wordt voorgesteld om er een aantal op te heffen en het saldo toe te voegen aan deze algemene reserve. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting welke wordt gegeven bij de reserves en voorzieningen. 3.2. Bestemmingsreserve Volgens het BBV kunnen voor bepaalde doelen bestemmingsreserves worden ingesteld. Zodra de gemeenteraad aan een reserve een bepaalde bestemming heeft gegeven is er sprake van een bestemmingsreserve. Bestemmingsreserves kunnen zowel gevormd worden ten laste van de algemene reserve en bestaande bestemmingsreserves als ten laste van het saldo van de rekening van baten en lasten in enig jaar, derhalve saldobestemming. Het feit dat de bestemmingsreserves tot het eigen vermogen behoren houdt in dat dergelijke reserves bij een heroverweging van beleid een andere bestemming kunnen krijgen dan wel aan de algemene reserve kunnen worden toegevoegd. De Raad moet hiertoe dan wel een besluit nemen. 4. Voorzieningen De richtlijnen voor de jaarverslaggeving (RJ) geven de volgende definitie van voorzieningen: “een voorziening is een onderdeel van het vreemd vermogen waarvan de omvang of het moment van afwikkeling onzeker is”. In het voorafgaande hebben wij al gezien dat voorzieningen worden getroffen voor toekomstige uitgaven waarvan de oorzaak zich nu reeds voordoet of zich reeds heeft voorgedaan. Voorzieningen kunnen dus worden beschouwd als toekomstige verplichtingen en worden daarom gezien als vreemd vermogen. Om een juiste weergave van de vermogenspositie van de gemeente te geven is het dan ook nodig de noodzakelijke omvang van de voorziening te bepalen. Het moge duidelijk zijn dat als een voorziening niet toereikend is, zich dekkings-problemen kunnen voordoen in de nabije toekomst. Terwijl een te hoge voorziening onnodig beslag legt op de toch al schaarse dekkingsmiddelen. Het opstellen van de diverse onderhoudsplannen inclusief financiële onderbouwing wordt dan ook noodzakelijk geacht om de omvang van de verschillende voorzieningen in kaart te brengen. 4.1. Wettelijke bepalingen betreffende voorzieningen In deze paragraaf worden enkele artikelen uit het BBV aangehaald die betrekking hebben op voorzieningen dan wel richtinggevend zijn bij het verantwoorden van voorzieningen bij de jaarverslaggeving. Artikel 44 geeft, uitputtend, een overzicht van de situaties waarin een voorziening kan worden gevormd: verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs in te schatten;
6
op balansdatum bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten; kosten die in een volgend boekjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het boekjaar of in een voorafgaand boekjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van de lasten over een aantal boekjaren; van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden, maar die hetzij nog niet zijn besteed hetzij die in termijnen ten gunste van de rekening van baten en lasten komen.
Artikel 55: in de toelichting op de balans wordt per voorziening het verloop gedurende het begrotingsjaar in een sluitend overzicht weergegeven en toegelicht. Daaruit blijken: saldo begin van het jaar; + dotaties ten laste van rekening van baten en lasten; - vrijgevallen bedragen in het jaar; - aanwending in het jaar; saldo aan het einde van het jaar. In artikel 54 wordt hetzelfde als in artikel 55 geregeld, alleen dan voor reserves. 4.2.
Uitgangspunten van de gemeente Sint Anthonis bij de vorming van voorzieningen
De gemeente Sint Anthonis gaat bij de vorming van voorzieningen uit van de volgende bepalingen: de vorming van een voorziening dient te zijn onderbouwd met een financieel beheerplan; periodiek wordt beoordeeld in hoeverre de stand van de voorziening aansluit bij het financiële beheerplan; de uitgangspunten zoals deze in de BBV worden verwoord voor het vormen van voorzieningen worden door onze gemeente gehanteerd; toekomstige personele verplichtingen welke hun oorsprong vinden in het verleden zoals wethouders-pensioenen, FPU en wachtgeld, worden afgedekt middels voorzieningen;
7
3. Toelichting reserves en voorzieningen 1. Algemene reserve Deze reserve fungeert als buffer voor financiële tegenvallers en kan, voor zover de hoogte dat toelaat, ook voor algemene doeleinden worden aangewend. Tevens worden hierin financiële meevallers, rekeningsoverschotten, positieve saldi grondexploitaties en opbrengsten uit (grond)verkopen gestort. Door de provincie wordt de gewenste omvang van de algemene reserve voor onze gemeente gesteld op € 1.100.000,--. Momenteel voldoen wij niet aan deze richtlijn. Het meest actuele saldo ligt momenteel onder de € 200.000,--. In het kader van deze evaluatie van de reserves en voorzieningen wordt voorgesteld om er een aantal op te heffen en het saldo toe te voegen aan deze algemene reserve. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting welke wordt gegeven bij de reserves en voorzieningen. Het gevolg van deze verschuivingen is dat er een bedrag van € 200.000,-- wordt toegevoegd aan de algemene reserve waardoor deze op, gelet op de huidige situatie, uitkomt op ongeveer € 400.000,--. Dit achten wij op dit moment een aanvaardbare hoogte aangezien wij een grote stille reserve (gronden, gebouwen) hebben. Momenteel wordt er ook nog rente toegevoegd aan de algemene reserve. Het gaat hier om rente van andere voorzieningen en reserves en om de rente over de algemene reserve zelf. In het kader van het BBV is dit niet meer toegestaan. Voorgesteld wordt om met ingang van 1-1-2004 geen rente meer toe te voegen aan de algemene reserve. 2. Saldireserve De rente van deze reserve wordt structureel ingezet ten gunste van de exploitatie. Aantasting van deze reserve betekent dus een verhoging van ons begrotingstekort. Voorgesteld wordt derhalve om deze reserve te handhaven. In het kader van deze evaluatie van de reserves en voorzieningen wordt voorgesteld om er een aantal op te heffen en het saldo toe te voegen aan deze saldireserve. Het gevolg van deze verschuiving is dat er een structureel voordeel ontstaat voor de exploitatie. Voor een nadere toelichting met de hierbij behorende bedragen wordt verwezen naar de toelichting welke wordt gegeven bij de reserves en voorzieningen. BESTEMMINGSRESERVES 3. Reserve stads- en dorpsvernieuwing Deze reserve is conform de destijds opgenomen uitgangspunten benut en kan mede gelet op het saldo worden opgeheven. Voorgesteld wordt om deze reserve op te heffen en het saldo te verrekenen met de algemene reserve. 4. Reserve onderhoud bruggen Peelkanaal Deze reserve staat nog vermeld onder de bestemmingsreserves maar is in feite een onderhoudsvoorziening. Hiervoor is een onderhoudsplan opgesteld. Bij de
8
vaststelling van het bruggenbeheersplan in 2003 is hier reeds mededeling van gedaan. Deze reserve zal voortaan onder de voorzieningen worden gerangschikt. 5. Reserve recreatie en toerisme Deze reserve wordt gevoed door een gedeelte van de opbrengst toeristenbelasting. Tevens worden een aantal structureel in de begroting opgenomen posten in het kader van toerisme ten laste van deze reserve gebracht. Het verschil tussen de kosten en de opbrengst wordt gestort in de reserve. Het jaarlijks toevoegen van de rente is niet meer toegestaan in het kader van het BBV. Voorgesteld wordt deze reserve te handhaven evenals het beleid t.a.v. de onttrekkingen en storting en met ingang van 2004 geen rente meer aan deze reserve toe te voegen. 6. Reserve inrichting Radioplassen Stevensbeek De naam van deze reserve geeft duidelijk aan wat de doelstelling is van deze reserve. Op dit moment liggen er geen concrete plannen. Voorgesteld wordt om deze reserve toe te voegen aan de saldireserve en de rente ten gunste te brengen van de exploitatie. Als er te zijner tijd investeringen komen dan zullen deze worden opgenomen in het investeringsschema. 7. Reserve landschapsbeleidsplan De naam van deze reserve geeft duidelijk aan wat de doelstelling is van deze reserve. Door de raad is op 7 juli 1997 het landschapsbeleidsplan vastgesteld. De kosten welke voortvloeien uit het landschapsbeleidsplan worden gedeeltelijk gedekt uit de reserve landschapsbeleidsplan en de reserve melkquotum. Gelet op de toelichting welke staat vermeld bij de reserve melkquotum wordt voorgesteld om deze reserve te wijzigen in de reserve landschapsbeleidsplan en reconstructie. Het jaarlijks toevoegen van de rente aan deze reserve is niet meer toegestaan in het kader van het BBV. Voorgesteld wordt gelet op de vaststelling van het landschapsbeleidsplan deze reserve te handhaven en met ingang van 2004 geen rente meer aan deze reserve toe te voegen. 8. Reserve lokaal veiligheidsbeleid De naam van deze reserve geeft duidelijk aan wat de doelstelling is van deze reserve. Er wordt jaarlijks een bedrag van € 3.000,-- uit deze reserve gehaald, ter dekking van lasten op het gebied van lokaal veiligheidsbeleid, en ten gunste gebracht van de exploitatie. Structurele uitgaven dienen niet uit een reserve gedekt te worden. De reserve wordt niet gevoed en uiteindelijk zal de reserve toch niet voldoende zijn om het bedrag van € 3.000,-- hier uit te blijven dekken. Voorgesteld wordt om deze reserve op te heffen en het restant over te hevelen naar de saldireserve. 9. Reserve gemeentelijke monumenten
9
De naam van deze reserve geeft duidelijk aan wat de doelstelling is van deze reserve. Op dit moment liggen er geen concrete plannen. Voorgesteld wordt om deze reserve toe te voegen aan de saldireserve en de rente ten gunste te brengen van de exploitatie. Als er te zijner tijd investeringen komen dan zullen deze worden opgenomen in het investeringsschema. Er wordt jaarlijks een bedrag van € 7.500,-uit deze reserve gehaald, ter dekking van lasten op het gebied van monumenten, en ten gunste gebracht van de exploitatie. Structurele uitgaven dienen niet uit een reserve gedekt te worden. 10. Behoedzaamheidsreserve gemeentefondsuitkering Ingaande 1997 wordt er jaarlijks van de algemene uitkering uit het gemeentefonds ter vorming van een zogeheten behoedzaamheidsreserve een bedrag van € 209 miljoen afgezonderd, hetgeen voor onze gemeente een inhouding op die uitkering van € 136.134,-- betekent. Met het vormen van deze reserve wordt beoogd vooraf rekening te houden met de effecten, die eventuele onderuitputtingen op de rijksbegroting op de hoogte van de algemene uitkering uit het gemeentefonds zullen hebben. Gelet op het feit dat, de aldus gevormde behoedzaamheidreserve de afgelopen jaren nagenoeg geheel tot uitkering is gekomen, is de verwachting gewettigd dat voor de komende jaren onderhavige onderuitputtingen zich slechts in beperkte mate zullen voordoen. Dit, gezien in relatie tot het feit dat onze gemeente over een eigen behoedzaamheidsreserve beschikt, heeft ons college doen besluiten om in de begroting de consequenties van de vorming van de behoedzaamheidreserve voor de hoogte van de algemene uitkering uit het gemeentefonds niet in de raming van deze uitkering te verwerken. Indien zich de komende jaren daadwerkelijk op grote schaal onderuitputtingen op de rijksbegroting zullen voordoen zal deze reserve niet voldoende zijn. Volgens de richtlijnen van de provincie dient de reserve ten minste de omvang te hebben van tweemaal de geraamde structurele inzet. Dit betekent voor onze gemeente een bedrag van € 270.000,--. In feite is de stand van de reserve dus te laag. De Provincie heeft hier tot op heden geen opmerkingen over gemaakt. Gelet op bovenstaande praktijk wordt voorgesteld om deze reserve op het huidige niveau te handhaven. Bij de behandeling van het dekkingsplan 2004-2007 is al aangegeven dat er geen rente meer wordt toegevoegd aan deze reserve. 11. Reserve melkquotum In deze reserve worden melkquotumopbrengsten gestort. Er wordt jaarlijks een bedrag van € 51.872,-- uit deze reserve gehaald en ten gunste gebracht van de exploitatie. Tegenover deze beschikking staan voor hetzelfde bedrag uitgaven geraamd. Een bedrag van € 31.872,-- geraamd voor uitvoering van het landschapsbeleidsplan en een bedrag van € 20.000,-- voor revitalisering van het landelijk gebied. Gelet op bovenstaande wordt voorgesteld om deze reserve op te heffen en het saldo van deze reserve over te hevelen naar de reserve landschapsbeleidsplan. Toekomstige melkquotumopbrengsten zullen voortaan gestort worden in de reserve landschapsbeleidsplan en reconstructie.
10
Mochten wij als gemeente in de toekomst geen melkquotumopbrengsten meer ontvangen dan zal deze reserve uiteindelijk uitgeput raken en zal er naar andere dekkingsmiddelen moeten worden gezocht. Het jaarlijks toevoegen van de rente is niet meer toegestaan in het kader van het BBV. Voorgesteld wordt met ingang van 2004 geen rente meer aan de reserve toe te voegen. 12. Reserve Buitenschoolse opvang Deze reserve is gecreëerd als gevolg van ontvangen Rijksgelden. De mogelijkheid bestaat dat deze gelden moeten worden teruggegeven als ze niet conform de doelstelling worden benut. Gelet hierop wordt voorgesteld om deze reserve te handhaven. Het jaarlijks toevoegen van de rente is niet meer toegestaan in het kader van het BBV. Voorgesteld wordt met ingang van 2004 geen rente meer aan de reserve toe te voegen. Deze reserve zal voortaan onder de voorzieningen worden gerangschikt. 13. Reserve BBI Deze reserve is in het leven geroepen ter dekking van de kosten, die gepaard gaan met het treffen van maatregelen, die als uitvloeisel van het ingezette organisatieverbetertraject getroffen worden. Het betreft hier met name de kosten van: 1. het inroepen van externe deskundigheid ter advisering, ter begeleiding en ter implementering van de navolgende te ondernemen acties: * het invoeren van de productbegroting incl. het ter zake aanpassen van het administratieve systeem; * het opstellen van planningen (waaronder sector-, afdelings- en persoonlijke planningen); * het verbeteren van het systeem van kostenverbijzondering; * het invoeren/verbeteren van het tijdverantwoordingssysteem; * het verbeteren van de interne bedrijfskundige informatievoorziening waaronder het verbeteren van de managementrapportages; * het verbeteren van de externe infomatievoorziening. Met name voor wat betreft de informatievoorziening in het kader van de verantwoordingsplicht van het college aan de Raad. * het beschrijven/verbeteren/herstructureren van de administratieve organisatie; * het verbeteren van de interne controle; * het opzetten van een organisatiebreed risicomanagementsysteem. 2. het ter ondersteuning van voornoemde acties aanschaffen en implementeren van programmatuur. Voorts ligt het in de bedoeling onderhavige reserve tevens aan te wenden ter dekking van de kosten, die gemoeid zijn met het inroepen van externe deskundigheid ter ondersteuning en ter begeleiding van de gemeenteraad bij het opstellen van de programmabegroting, het in het leven roepen van een rekenkamer/rekenkamerfunctie en bij overige door de raad in het kader van de dualisering van het gemeentebestuur te treffen maatregelen.
11
In de begroting 2004 is ter zake een bedrag van ε 5.000,-- opgenomen. Dit bedrag zal naar verwachting bij lange na niet toereikend zijn. Gelet op het vorenstaande dient betrokken reserve voor het totale bedrag in stand te blijven. Het jaarlijks toevoegen van de rente is niet meer toegestaan in het kader van het BBV. Voorgesteld wordt met ingang van 2004 geen rente meer aan de reserve toe te voegen. 14. Reserve Verdi-gelden (“Verkeer en Vervoer: Regionaal, Decentraal, Integraal) De doelstelling waarvoor deze reserve destijds is ingesteld is niet meer van toepassing. In deze reserve werden Rijksgelden gestort voor de kleine infrastructuur. Er wordt jaarlijks een bedrag van € 1.588,-- uit deze reserve gehaald en ten gunste gebracht van de exploitatie. Tegenover deze beschikking staat voor hetzelfde bedrag een last geraamd op de post Verkeers- en vervoersplannen. Structurele uitgaven dienen ook niet uit een reserve gedekt te worden. Het jaarlijks toevoegen van de rente is niet meer toegestaan in het kader van het BBV. Voorgesteld wordt om deze reserve op te heffen en het saldo toe te voegen aan de saldireserve. 15. Reserve uitvoering duurzaam veilig Voorgesteld wordt om deze reserve, gelet op de hoogte, op te heffen en het saldo toe te voegen aan de saldireserve.
16. Reserve verkoop aandelen Bouwfonds In het verleden ontvingen wij dividend van het Bouwfonds. Als gevolg van de verkoop kwam dit dividend te vervallen. Besloten is toen om de opbrengst te storten in deze reserve. De rentetoevoeging en de onttrekking aan deze reserve zijn echter aan elkaar gelijk. Op grond hiervan wordt voorgesteld deze reserve toe te voegen aan de saldireserve en de rente ten gunste te brengen van de exploitatie. Als gevolg van deze operatie kan er niet meer beschikt worden over de reserve verkoop aandelen Bouwfonds ten gunste van de exploitatie. 17. Reserve lokale FPU-regeling Deze reserve is bedoeld voor regelingen welke worden getroffen met oudere werknemers die mogelijk vervroegd uit dienst gaan. In het verleden zijn hier afspraken over gemaakt in het kader van het CAO akkoord. Op basis hiervan vindt jaarlijks een storting plaats in deze reserve ter hoogte van 0,1% van de loonsom (€ 3.859,--). Gelet hierop wordt voorgesteld om deze reserve te handhaven. Het jaarlijks toevoegen van de rente is niet meer toegestaan in het kader van het BBV.
12
Voorgesteld wordt met ingang van 2004 geen rente meer aan de reserve toe te voegen. 18. Reserve stimuleringsmaatregel AMW Deze reserve is gecreëerd als gevolg van ontvangen Rijksgelden. De mogelijkheid bestaat dat deze gelden moeten worden teruggegeven als ze niet conform de doelstelling worden benut. Gelet hierop wordt voorgesteld om deze reserve te handhaven. Het jaarlijks toevoegen van de rente is niet meer toegestaan in het kader van het BBV. Voorgesteld wordt met ingang van 2004 geen rente meer aan de reserve toe te voegen. Deze reserve zal voortaan onder de voorzieningen worden gerangschikt. 19. Reserve stimuleringsregeling Ceresprogramma regio In de raad van 28 januari 2002 is besloten tot de vorming van een regiofonds. Hierbij is de gemeente akkoord gegaan met het leveren van een bijdrage aan de financiering van bedrijfsgerichte maatregelen binnen het Ceresprogramma. Hiervoor is een bedrag van € 267.000,-- in deze reserve gestort. Dit bedrag zal in 5 jaar worden uitbetaald. Het jaarlijks toevoegen van de rente is niet meer toegestaan in het kader van het BBV. Voorgesteld wordt deze reserve te handhaven en met ingang van 2004 geen rente meer aan de reserve toe te voegen.
20. Reserve quartaire en andere wegen In 2004 en 2005 wordt er nog beschikt over deze reserve. Daarna is de reserve leeg en heft zichzelf in feite op. In meerjarig opzicht is er al rekening mee gehouden dat er na 2005 geen beschikkingen meer plaatsvinden. De rente van deze reserve wordt ten gunste gebracht van de exploitatie. Als de reserve op den duur wordt opgeheven vervalt uiteraard ook de rentetoevoeging naar de exploitatie. Ook hiermee is in de meerjarenraming 2004-2007 rekening gehouden. 21. Reserve subsidiering aanpassing bejaardenwoningen In het verleden heeft Stichting Pantein op deze reserve wel eens beroep gedaan. Op grond hiervan kan de reserve gehandhaafd blijven voor mogelijke toekomstige verzoeken. Aangezien er de afgelopen jaren geen verzoeken zijn binnen gekomen wordt voorgesteld deze reserve op te heffen. Pantein dient hier wel over geïnformeerd te worden. Dit betekent dan dat er bij mogelijke verzoeken er geen beroep meer gedaan kan worden op deze reserve. De rente van deze reserve wordt toegevoegd aan de exploitatie. Voorgesteld wordt om deze reserve op te heffen en het saldo toe te voegen aan de saldireserve. Jaarlijks wordt er een bedrag van € 1.893,-- in deze reserve gestort. Deze storting kan met ingang van 2004 eveneens komen te vervallen. 22. Reserve liquidatiekosten Woonwagenschap N.O.Nrd.Br.
13
In het kader van de liquidatie van het voormalige woonwagenschap dient de afwikkeling van ondergrondse opschoning van het voormalige woonwagensubcentrum "De Vorstengrafdonk” nog plaats te vinden. Het is vooralsnog niet duidelijk of de kosten van deze sanering binnen het daarvoor beschikbare budget vereffend kunnen worden. Niet uit te sluiten is dat ook onze gemeente, als voormalig deelnemer in betrokken woonwagenschap, ter zake alsnog met een extra financiële bijdrage over de brug zal moeten komen. Op basis hiervan hebben wij destijds de reserve liquidatie Woonwagenschap gevormd. Gelet op het minimale bedrag dat hierin aanwezig is en het feit dat nog steeds niet bekend is wat wij als gemeente moeten bijdragen wordt voorgesteld om deze reserve op te heffen. Een mogelijke toekomstige bijdrage zal te zijner tijd gedekt worden uit de algemene middelen. De rente van deze reserve wordt toegevoegd aan de reserve. Voorgesteld wordt om deze reserve op te heffen en het saldo toe te voegen aan de saldireserve. 23. Sociaal fonds De doelstelling waarvoor deze reserve destijds is ingesteld is niet meer van toepassing. De reserve wordt jaarlijks met een bedrag van € 13.436,-- gevoed. Dit is de helft van de uitkering die wij ontvangen van het HNG (Hypotheekfonds NoordBrabantse Gemeenten). Er wordt jaarlijks een bedrag van € 17.366,-- uit deze reserve gehaald en ten gunste gebracht van de exploitatie voor de uitvoering van het minimabeleid. Structurele uitgaven dienen niet uit een reserve gedekt te worden. Voorgesteld wordt om deze reserve op te heffen en het saldo over te hevelen naar de saldireserve. 24. Reserve wachtgeld pre-VUT Deze reserve is destijds als gevolg van de gemeentelijke herindeling van Oploo c.a. en Wanroij ontstaan. In de toekomst zal deze reserve mogelijk aangewend worden voor tussentijds vertrek van bestuurders en ambtenaren. Gelet hierop wordt voorgesteld om deze reserve te handhaven. Het jaarlijks toevoegen van de rente is niet meer toegestaan in het kader van het BBV. Voorgesteld wordt met ingang van 2004 geen rente meer aan de reserve toe te voegen. 25. Reserve kunst openbare gebouwen De doelstelling waarvoor deze reserve destijds is ingesteld is niet meer van toepassing. Er is ook een reserve beeldende kunst (zie nr. 32). Er wordt jaarlijks een bedrag van € 2.735,-- uit deze reserve gehaald en ten gunste gebracht van de exploitatie ter dekking van jaarlijkse uitgaven voor de huur van kunstwerken. Structurele uitgaven dienen niet uit een reserve gedekt te worden. Voorgesteld wordt om deze reserve, mede gelet op de huidige omvang, op te heffen en het saldo over te hevelen naar de algemene reserve. 26. Reserve rentebesparing bouw Remmensberg
14
In het verleden is er een krediet beschikbaar gesteld voor de nieuwbouw van de sporthal. Zolang niet tot uitvoering wordt overgaan wordt de jaarlijkse rentebesparing aan de reserve toegevoegd. Voorgesteld wordt om dit te blijven doen totdat er meer duidelijkheid is over de kosten welke gemoeid zijn met de uitvoering van het Masterplan. De reserve blijft dus gehandhaafd. 27. Reserve verkiezingen Aangezien er niet elk jaar verkiezingen plaatsvinden is hiervoor een reserve gevormd. Jaarlijks wordt hier een bedrag van € 10.000,-- in gestort. Als er verkiezingen zijn worden de kosten vervolgens uit deze reserve gedekt. In 2004 wordt op grond hiervan over een bedrag van € 10.000,-- beschikt. De omvang van deze reserve is momenteel nihil. Dit betekent dat de kosten van de verkiezingen vanaf 2005 gewoon jaarlijks geraamd gaan worden in het jaar dat er verkiezingen zijn en dat er geen beschikking meer zal plaatsvinden over deze reserve. Op grond hiervan wordt voorgesteld deze reserve op te heffen.
28. Reserve afkoopsom woonwagens en centra Momenteel wordt onderzoek gedaan naar de overdracht van de woonwagens naar Pantein. Mogelijk dat bij de uiteindelijke overdracht nog een nader beroep gedaan moet worden op deze reserve. Zo lang hier geen duidelijkheid over is wordt voorgesteld deze reserve in stand te houden. Het jaarlijks toevoegen van de rente is niet meer toegestaan in het kader van het BBV. Voorgesteld wordt met ingang van 2004 geen rente meer aan de reserve toe te voegen. 29. Reserve Wet Inburgering Nieuwkomers Deze reserve is gecreëerd als gevolg van ontvangen Rijksgelden. De mogelijkheid bestaat dat deze gelden moeten worden teruggegeven als ze niet conform de doelstelling worden benut. Gelet hierop wordt voorgesteld om deze reserve te handhaven. Het jaarlijks toevoegen van de rente is niet meer toegestaan in het kader van het BBV. Voorgesteld wordt met ingang van 2004 geen rente meer aan de reserve toe te voegen. Deze reserve zal voortaan onder de voorzieningen worden gerangschikt. 30. Reserve uitvoeringskosten I- en D banen Deze reserve is destijds gecreëerd voor de invoering van de I- en D banen. Aangezien de invoering reeds is afgerond kan deze reserve worden opgeheven. Voorgesteld wordt de reserve op te heffen en het saldo toe te voegen aan de algemene reserve. 31. Reserve afkoopsom WOB (Brabant Water) onrendabele percelen De doelstelling waarvoor deze reserve destijds is ingesteld is niet meer van toepassing. Voorgesteld wordt om deze reserve op te heffen en toe te voegen aan de saldireserve. Er wordt jaarlijks een bedrag van € 13.602 uit deze reserve gehaald en ten gunste gebracht van de exploitatie.
15
32. Reserve beeldende kunst De naam van deze reserve geeft duidelijk aan wat de doelstelling is van deze reserve. In de raad van 17 december 2001 is de startnotitie beeldende kunst door de raad vastgesteld. Om uitvoering te kunnen geven aan het gemeentelijk beleidsplan met betrekking tot beeldende kunst is besloten tot het instellen van deze reserve. Als gevolg hiervan wordt er jaarlijks een bedrag van € 9.865,-- gestort in de reserve. Van dit bedrag worden de kosten die uit het gemeentelijk beleidsplan beeldende kunst voortvloeien voor een belangrijk deel worden betaald. Daarnaast wordt deze reserve op rekeningsbasis gevoed door per m2 verkochte grond een bedrag van € 1,59 te storten in de reserve beeldende kunst. Er wordt jaarlijks een bedrag van € 9.350,-- uit deze reserve gehaald en ten gunste gebracht van de exploitatie. Daarnaast vindt er voor ongeveer hetzelfde bedrag (€ 9.865,--) jaarlijks een storting plaats in deze reserve. Gelet op deze constructie wordt voorgesteld om op begrotingsbasis geen storting en onttrekking meer te ramen. Het jaarlijks toevoegen van de rente is geen verplichting. Voorgesteld wordt met ingang van 2004 geen rente meer aan de reserve toe te voegen. 33. Reserve verkoop aandelen Obragas Deze reserve is destijds ontstaan uit de verkoop van Obragas. Er vinden geen stortingen en onttrekkingen plaats en de rente wordt ten gunste gebracht van de exploitatie. Er bestaat nog een risico dat de verkoop wordt teruggedraaid. In de loop van 2005 zal hier zekerheid over ontstaan. Zolang dit risico aanwezig is wordt voorgesteld deze reserve in stand te houden. Zodra dit risico niet meer aanwezig is zal de reserve worden toegevoegd aan de saldireserve. 34. Reserve plaatselijke VVV De naam van deze reserve geeft duidelijk aan wat de doelstelling is van deze reserve. Op dit moment worden er plannen voorbereid om over deze reserve te beschikken. Er vindt geen storting plaats in deze reserve. Na verloop van tijd zal deze reserve dan ook, na beschikking, verdwijnen. Voorlopig wordt, in afwachting van de concrete plannen, voorgesteld om deze reserve te handhaven 35. Reserve BTW compensatiefonds Deze reserve is ingesteld om de komende jaren de fluctuaties op te vangen welke ontstaan als gevolg van de invoering van het BTW-compensatiefonds met ingang van 1-1-2003. Op grond hiervan wordt voorgesteld deze reserve voorlopig te handhaven. 36. Reserve In- en Doorstroombanen Deze reserve is gecreëerd als gevolg van ontvangen Rijksgelden. De mogelijkheid bestaat dat deze gelden moeten worden teruggegeven als ze niet conform de doelstelling worden benut. Gelet hierop wordt voorgesteld om deze reserve te handhaven. Deze reserve zal voortaan onder de voorzieningen worden gerangschikt.
16
37. Reserve Wet Inschakeling Werkzoekenden Deze reserve is gecreëerd als gevolg van ontvangen Rijksgelden. De mogelijkheid bestaat dat deze gelden moeten worden teruggegeven als ze niet conform de doelstelling worden benut. Gelet hierop wordt voorgesteld om deze reserve te handhaven. Deze reserve zal voortaan onder de voorzieningen worden gerangschikt.
38. Egalisatie reserve reinigingsheffing Deze reserve is destijds ingesteld om de tariefstijgingen op het gebied van de reinigingsheffing geleidelijk op te vangen. De reserve is gevoed door de verkoopopbrengst van de stortplaats in Haps en Uden. Momenteel is men binnen het Regionaal MilieuBedrijf bezig met een nieuw contract voor o.a. de inzameling van huisvuil. Mocht hieruit voortvloeien dat de kosten van inzameling omlaag kunnen dan zal de egalisatiereserve reinigingsheffing opnieuw bekeken worden. Gelet hierop wordt voorgesteld om deze reserve voorlopig te handhaven. Het jaarlijks toevoegen van de rente is geen verplichting. Voorgesteld wordt met ingang van 2004 geen rente meer aan de reserve toe te voegen. 39 tot en met 42 Algemene Reserve, reserve grote werken grondbedrijf, renteverschillen grondbedrijf en voorziening grondexploitatie Op 15 september 2003 is de grondnota 2002-2010 door de raad vastgesteld. Als gevolg van deze nota is een bedrag van € 898.000,-- uit bovengenoemde reserves en voorzieningen onttrokken en toegevoegd aan de saldireserve. Op dit moment is er geen reden om de bij de grondnota vastgestelde uitgangspunten te herzien. Voorgesteld wordt derhalve om deze reserves en voorzieningen te handhaven. Voorzieningen Het beleid van de gemeente Sint Anthonis met betrekking tot een aantal voorzieningen is onder meer vastgelegd in beheerplannen zoals: - Gemeentelijk Rioleringplan - Wegenbeheerplan - Bruggenbeheerplan - Beheerplan bebording en wegbebakening (nog te maken) - Beheerplan Openbare Verlichting - Gebouwenbeheerplan - Bosbeheerplan - Groenbeheerplan dorpskommen - Groenbeheerplan buitengebied (najaar 2003) - Beheerplan Sportvelden/Tennisbanen - Beheerplan Begraafplaatsen (2003) - Beheerplan recreatieve routes (nog te maken) - Beheerplan recreatieterreinen (nog te maken)
17
Voor bovengenoemde plannen zijn of worden voorzieningen gevormd. Door periodieke evaluatie van de plannen wordt bekeken of de stortingen aangepast moeten worden. Momenteel wordt dan ook niet nader ingegaan op deze voorzieningen. Het betreft de volgende voorzieningen: 43. Onderhoud straatverlichting 44. Gemeentelijke sportterreinen 45. Renovatie groen in de kommen 48. Voorziening onderhoud diverse gemeente-eigendommen 49. Egalisatievoorziening onderhoud wegen 50. Voorziening rationeel wegenbeheer 51. Onderhoud en vervanging verkeersborden en dranghekken 52. Onderhoud waterlossingen 54. Bosbeheerplan 58. Voorziening beheer begraafplaatsen 64. Onderhoud bruggen 46. Egalisatievoorziening aanschaf materieel Openbare Werken Momenteel wordt onderzoek gedaan naar de positie van de buitendienst. Voorgesteld wordt om het resultaat van deze notitie af te wachten alvorens uitspraken te doen over deze voorziening. De rente van deze voorziening wordt momenteel toegevoegd aan de algemene reserve. Voorgesteld wordt deze rentetoevoeging vanaf 2004 niet meer toe te passen. 47. Egalisatievoorziening onderhoud materieel Openbare Werken Momenteel wordt onderzoek gedaan naar de positie van de buitendienst. Voorgesteld wordt om het resultaat van deze notitie af te wachten alvorens uitspraken te doen over deze voorziening. 53. Onderhoud/reparatie computerapparatuur De naam van deze reserve geeft duidelijk aan wat de doelstelling is van deze reserve. Er wordt jaarlijks een bedrag van € 6.005,-- uit deze reserve gehaald en ten gunste gebracht van de exploitatie. Structurele uitgaven dienen echter niet uit een reserve gedekt te worden. Voorgesteld wordt om deze reserve op te heffen en het saldo toe te voegen aan de saldireserve. 55. Voorziening wethouderspensioenen De naam van deze reserve geeft duidelijk aan wat de doelstelling is van deze reserve. Gelet hierop wordt voorgesteld deze voorziening te handhaven. De rente van deze voorziening wordt tot op heden toegevoegd aan de algemene reserve. Voorgesteld wordt deze rentetoevoeging vanaf 2004 in het geheel niet meer toe te passen. 56. Huisvesting scholen
18
De naam van deze voorziening geeft duidelijk aan wat de doelstelling. Onlangs is onderzoek gedaan naar de toereikendheid van de jaarlijkse storting in deze voorziening. Deze notitie is onlangs in de commissie Middelen aan de orde geweest. Vastgesteld is dat de jaarlijkse storting in de voorziening verhoogd dient te worden. Dekking voor deze verhoging kan – en zelfs meer dan dat - gevonden worden in de toename van de algemene uitkering uit het gemeentefonds wegens stijging van het aantal leerlingen van Scholengemeenschap Stevensbeek. In de kadernota 2005 zal op deze kwestie nader teruggekomen worden. Voorgesteld wordt om deze voorziening te handhaven. 57. Ruiterroutenetwerk Euregio De naam van deze reserve geeft duidelijk aan wat de doelstelling is van deze reserve. Dit geld is gekregen van de Euregio om jaarlijks (voor 10 jaar) beschikbaar te houden voor onderhoud van deze routes door de KNHS. Dit bedrag is dus niet van de gemeente en moet beschikbaar blijven om uit te keren voor onderhoud van deze routes. De rente van deze reserve werd toegevoegd aan de algemene reserve. Met ingang van 2004 vindt dit niet meer plaats. 59. Voorziening IZA premies gepensioneerden Op grond van de oude gemeentelijke comptabiliteitsvoorschriften is deze voorziening destijds (verplicht) in het leven geroepen. In de huidige nieuwe voorschriften is deze verplichting niet meer opgenomen. Voorgesteld wordt om deze reserve over te boeken naar de algemene reserve. 60 tot en met 62. Voorziening Escrowgelden transactie Obragas Deze reserves zijn destijds ontstaan uit de verkoop van Obragas. Er vinden geen stortingen en onttrekkingen plaats en de rente wordt ten gunste gebracht van de exploitatie. Er bestaat nog een risico dat de verkoop wordt teruggedraaid. In de loop van 2005 zal hier zekerheid over ontstaan. Zolang dit risico aanwezig is wordt voorgesteld deze reserve in stand te houden. Zodra dit risico niet meer aanwezig is zal de reserve worden toegevoegd aan de saldireserve. 63. Voorziening terugklapscenario transactie Obragas Deze reserve is destijds ontstaan uit de verkoop van Obragas. Er vindt geen storting en onttrekking plaats en de rente wordt ten gunste gebracht van de algemene reserve. Er bestaat nog een risico dat de verkoop wordt teruggedraaid. In de loop van 2005 zal hier zekerheid over ontstaan. Zolang dit risico aanwezig is wordt voorgesteld deze reserve in stand te houden. Zodra dit risico niet meer aanwezig is zal de reserve worden toegevoegd aan de saldireserve. Voorgesteld wordt om met ingang van 2004 de rente van deze voorziening niet meer toe te voegen aan de algemene reserve.
19
