Perfect in vorm met Schouten Dental
onderdeel van Schouten Groep
INFORMATIEMAP Informatie en wetenswaardigheden over Dentalgips Probleemoplossingen, tips en adviezen bij gebruik Dentalgips
Schouten Dental Raadhuislaan 7, 3271 BS Mijnsheerenland Postbus 5555, 3270 AB Mijnsheerenland Nederland
T: +31 (0)186 603600 F: +31 (0)186 604124
[email protected] www.schoutendental.nl
WIE ZIJN WIJ?
Perfect in vorm met Schouten Dental
Schouten Groep is een leverancier van vorm- en gietmaterialen in Europa. Innovatief ondernemen! Dat was en is nog steeds ons uitgangspunt. Zo ontwikkelde Schouten Dental als eerste in Nederland tandtechnisch gips. Sinds de oprichting van het bedrijf in 1937 is er uiteraard veel veranderd. Maar 1 ding is er niet veranderd en dat is ons uitgangspunt om u als klant centraal te stellen. Onze klant is de drijvende kracht voor ons bedrijf. Wij betrekken onze klanten bij het ontwikkelen van nieuwe producten. Daarnaast is advies en service voor ons vanzelfsprekend. Daarbij besteden wij veel aandacht aan MVO (maatschappelijk verantwoord ondernemen). Schouten Groep is uiterst voorzichtig met de impact die het bedrijf heeft op het milieu. Zo reduceren wij onder andere verspilling om het gebruik van de natuurlijke bronnen te beheersen. En doen research naar biologische afbreekbare producten als alternatief voor latex en siliconen gietmaterialen. Schouten Dental is één van de divisies van Schouten Groep. Onder Schouten Groep vallen de volgende business units: Schouten Dental Levert Natuurgips, Synthesegips, Inbedmassa’s, siliconen afdrukmaterialen en verdere speciale tandtechnische producten aan: - tandtechnische laboratoria/tandprothetische laboratoria - orthopedie - tandartspraktijken - audicien’s - orthodontische laboratoria - podologie - ziekenhuizen, prothesiologie, mould rooms - politie diensten Nederland
Schouten SynTec® Is gespecialiseerd in siliconenrubber, polyurethaan rubber en gietharsen, latexrubber en speciaal industriegips voor het maken van modellen en flexibele mallen techniek voor o.a. gipsgieterijen, betonindustrie, stukadoors, kunstenaars, modelbouw, matrijzen, ontwerp, design, automative en filmindustrie etc.
| onderdeel van Schouten Groep
WIE ZIJN WIJ?
Perfect in vorm met Schouten Dental
Schouten Mold Productions Produceert op klantenspecificatie modellen en mallen van o.a. siliconen en polyurethaan en giethars.
Schouten Research & Development Doet onderzoek naar nieuwe producten, zoals bijvoorbeeld biologisch afbreekbaar rubber, nieuwe toepassingen, methoden en technieken.
Bervé Power Technologies Levert een uitgebreide serie van UPS (noodvoeding) systemen, solar inverters, transformatoren, stabilisatoren, battery management systemen, en vacuüm vormmachines.
Sectoren waar onze producten gebruikt worden: - Bouwindustrie/architectuur - Design/creatieve sector/filmindustrie - Gipsgieterijen - Land- en tuinbouw - Auto- en vliegtuigindustrie - Medische sector - En vele andere mogelijkheden
- Farmaceutische industrie/dier- en voedingindustrie - Keramische industrie - Brons-, aluminiumgieterijen/sieraadindustrie - Technische recherche - Prototyping - Matrijzenbouw
Voor u ligt deze informatiegids van Schouten Dental met daarin informatie, aanwijzigen, tips en stapsgewijs de methoden voor het maken van een model en diverse technieken. Indien u nog vragen en/of opmerkingen heeft over onze producten, deze gids of over onze andere business units kunt u contact met ons opnemen.
INHOUDSOPGAVE
Perfect in vorm met Schouten Dental
1. ALGEMENE INFORMATIE GIPS 1.1. Ontstaan gips 1.2. Wat is gips 1.3. Waar komt gips vandaan 1.4. Productie van gips 1.5. Fysische waarden van gips
6 8 9 10 16
2. DENTAL GIPS 2.1. Waarom gips 2.2. Klasse indeling 2.3. Welke klasse voor welk model 2.5. Milieu
19 20 21 24
3. VERWERKING DENTAL GIPS 3.1. Mengen 3.2. Stap voor stap 3.4. Probleem - Oorzaak - Voorkomen 3.5. Tips & adviezen over water 3.6. Gipstips
25 26 31 35 38
4. DENTAL SILICONEN 4.1. Herkomst siliconen 4.2. Siliconen afdrukmaterialen 4.3. Overige afdrukmaterialen
39 39 40
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL 5.1. Assortiment Dental gips 5.2. Accessoires Dental 5.3. Gipskaart 5.4. Assortiment Dental siliconen 5.5. Siliconenkaart
41 52 54 56 57
| onderdeel van Schouten Groep
1.ALGEMENE INFORMATIE GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
1.1. Ontstaan gips Gips met bepaalde toepassingen kennen we van de vroegere tijden. De Assyiers uit de oudheid noemden de mooie steen Alabaster, en gebruikte het voor beeldhouwen. Vijfduizend jaar geleden hadden de Egyptenaren geleerd om pleister van gips te maken: ze versierden de wanden van hun paleizen, en hun graftombes ermee, en één van de eerste gips pleister is gevonden binnen in de grote piramiden. Het waren de Grieken uit de oudheid die het magische mineraal “gypsos’ noemden, waar de naam gips van is afgeleid. Gips wordt op verschillende manieren verkregen. Het wordt als delfstof gewonnen (natuurgips) en ontstaat ook als nevenproduct bij een specifieke procestechniek, voor het verkrijgen van bepaalde grondstoffen de voor farmaceutische- en levensmiddelen industrie (synthese gips). Daarnaast zijn er ook nog andere chemiegipsen. Natuurgips Natuurgips is vaak al 225 tot 280 miljoen jaar geleden gevormd uit afzettingen van de zee. Het is een non-metallic mineraal, gevonden in steenvorm (dihydraat-vorm) en over de hele wereld ontstaan tijdens langdurige geologische processen. Het ontstaat door de verdamping van zeewater in binnenzeeën. Het in het zeewater opgeloste gips vormt bij de verdamping van het water kleine kristallen die bezinken. De kristalletjes vormen lagen, die door hun eigen gewicht en de er op uitgeoefende druk tot een vast rotsachtig gesteente worden gevormd. Het proces verloopt dermate langzaam dat voor de vorming een zeer grote geologische tijdsperiode vereist is. De ruwe gipssteen bestaat uit 79,1% calcium sulfaat en uit 20,9% water, bij gewicht. Dit water noemen wij “droog”, omdat het water in de harde mineralenstructuur zit. Het is bekend als “water of crystalization” oftewel kristalwater. In de vroege oudheid was het al bekend dat, door gedeeltelijk of geheel uitdrijven van kristalwater uit de ruwe gipssteen door verhitting, men het met water aangemaakt gebrand gips (hemihydraat-vorm) weer kon gebruiken. Ook werden in de oudheid gips en kalk met elkaar vermengd en gebruikt als metselstoffen. In Europa werd gips als bouwmateriaal veel later toegepast, in de Barok- en Rococotijd (17e eeuw en begin 18e eeuw). Circa 970 na Christus werd door een Arabische arts, gips als eerst toegepast als spalkmateriaal bij een beenbreuk. In Europa werd dit pas achthonderd jaar later toegepast. Phillip Pfaff ontdekte het gebruik van gips bij tandartsen. In zijn boek ‘Abhandlung von der Zahnen’ uit 1756 beschreef hij hoe hij een afdruk maakte van de mond met zegelwas en de afdruk vol goot met gipsbrij. Deze ontdekking betekende het begin van een eeuwenlange relatie tussen tandtechniek en gips. Na deze tijd werden er diverse wetenschappelijke onderzoeken gedaan zodat het toepassen van gips verbeterd werd.
6
1.ALGEMENE INFORMATIE GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
Synthesegips Ontstaat als hoogwaardig nevenproduct bij een specifieke procestechniek, voor het verkrijgen van bepaalde grondstoffen voor de farmaceutische- en levensmiddelen industrie. GIULINI in Ludwigshafen heeft sinds 1960 deze nieuwe procestechniek ontwikkelt en heeft daar patent voor gekregen. Chemiegipsen De laatste jaren zijn er vele andere chemiegipsen op de markt gekomen zoals RO gips en fosfo gips, fluoranhydriet en gips die vrijkomt bij andere chemische processen (wijnsteenzuur, citroenzuur en totaanoxide). Deze chemiegipsen worden door ons niet gebruikt voor dental- en medisch gips. Hierbij willen wij benadrukken dat synthesegips en chemiegips verschillende gipsbronnen zijn.
REA gips buitenopslag plaats
| onderdeel van Schouten Groep
7
1.ALGEMENE INFORMATIE GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
1.2. Wat is gips Gips is de verbinding van Calcium en sulfaat in de vorm van calciumsulfaat, CaSO4. De scheikundige naam van gips is Calcium-sulfaat. De aardkorst bestaat voor meer dan 3% uit calcium. Door de re-actieve eigenschappen komt het niet in ongebonden toestand voor. Mineralen waarin calcium voorkomt zijn o.a. gips, calciumcarbonaat en calciumfloride. Gips komt altijd voor in kristallen. Kristallen zijn deeltjes materiaal waarin de moleculen op een bepaalde manier zijn gerangschikt. Gips komt in verschillende kristalvormen voor. Er zijn mooi regelmatig gevormde kristallen en onregelmatige kristallen. De kristalvorm is van invloed op de hoeveelheid water die nodig is om een gietbare gipsbrij te kunnen maken. Vaak zijn in kristallen moleculen water ingebouwd. Dit heet kristalwater.
ruwe gipssteen
gipskristal
Gips kan bestaan in drie vormen: 1. De Hemihydraat-vorm (1 molecuul kristalwater per 2 moleculen CaSO4) Gipspoeder dat door toevoegen van water hard wordt. 2.
De Dihydraat-vorm (2 moleculen kristalwater op elk molecuul CaSO4) Uitgeharde of ruwe gips.
3.
De Anhydraat-vorm (CaSO4 zonder kristalwater) Een watervrije verbinding die niet meer reageert met water en vaak gebruikt wordt als vulstof voor de bouw.
Wat gebeurt er als gips hard wordt: Rehydratie van gips 2CaSO4 x ½H2O + 3H2O CaSO4 + 2H2O
2 CaSO4 x 2H2O CaSO4 x 2H2O
Als je hemihydraat-poeder mengt met water, dan vindt er een scheikundige reactie plaats. Daarbij neemt het hemihydraat water op en wordt dan dihydraat. Dat dihydraat vormt dan nieuwe kristallen. Deze nieuwe kristallen groeien langzaam uit tot grotere kristallen. Deze grotere kristallen haken in elkaar, en als de chemische reactie is afgelopen hebben we een harde massa gekregen.
8
1.ALGEMENE INFORMATIE GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
1.3. Waar komt gips vandaan Natuurgips Natuurgips in dihydraat-vorm is een in de natuur voorkomend mineraal en wordt gevonden over de hele wereld. Enkele van de belangrijke Europese vindplaatsen zijn: Duitsland Gips is te vinden in het Harzgebied. De vorming van het gips vond plaats in de Zechstein periode (begin 299 miljoen jaar geleden tot 251 miljoen jaar geleden). Het gips is van goede kwaliteit. Verder komt er onder andere in Beieren, Hessen, Thüringen en Saksen gips voor. Engeland Met name in Cumberland, Westmoreland en Lancashire in het noordwesten is gips te vinden. In MiddenEngeland is het de streek rond Nottingham, waar een goede kwaliteit gips wordt gevonden. Frankrijk De belangrijkste en bekendste vindplaats van gips is in en rond Parijs, het Parijse Bekken “Plaster of Paris”. Verder is in Frankrijk gips te vinden in onder andere Lotharingen, de Provence en de Pyreneeën. Polen Langs de rivier van de Nido zijn grote hoeveelheden gips van goede kwaliteit te vinden. Andere belangrijke vindplaatsen: - USA - Noord/midden Afrika - Mexico Nederland Zelfs in Nederland komt gips voor, in de grond bij Winterswijk, Schoonlo en Twekkelo. De winning van dit gips is economisch niet rendabel. Dental gips wordt bijna uitsluitend gewonnen in het Harzgebied in Duitsland, in Engeland en in de USA. De andere vindplaatsen in Europa leveren een andere kwaliteit gipssoort op, voor applicaties in de bouwsector.
gipsgroeve Winterswijk
gipsgroeve Harzgebergte
| onderdeel van Schouten Groep
9
1.ALGEMENE INFORMATIE GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
1.4. Productie van gips Productie van natuurgips Zoals bij het ontstaan is beschreven, wordt natuurgips gedolven in een dihydraat-vorm (ruwe gips). Deze vorm reageert niet met water, er moet eerst een hemihydraat-vorm (poedervorm) van worden gemaakt. Dit gebeurt door de gedolven gipssteen te verkleinen tot brokken van circa 2 cm. Vervolgens wordt ¾ van het kristalwater eruit gehaald, dit bereikt men door het gesteente tot hoge temperatuur te verhitten, waardoor het kristalwater verdampt. Dit proces heet gipsbranden. Gipsbranden kan op twee manieren: droogbranden en natbranden. Natbranden gebeurt in autoclaven. Het branden in autoclaven is in 1899 gepatenteerd door ene Lewinski. Bij verhitting tot 130-135°C ontstaat na 4 uur een druk van 4 tot 5 bar. Onder deze omstandigheden worden de watermoleculen voorzichtig uitgedreven. Hierna wordt de autoclaaf geleegd en het gips in droogkamers bij 105°C onder normale druk gedroogd en fijngemalen. Er ontstaan kristallen die een compacte en regelmatige structuur hebben, alfakristallen. Dit resulteert in een geringe wateropname bij het mengen en een grote mechanische stevigheid. De verwerkingseigenschappen van alfakristallen kunnen worden beïnvloed door middel van versnellers, vertragers en andere additieven om de expansie, hardheid en viscositeit te bepalen. Alfa-gips is een klasse IV-gips. Droogbranden gebeurt in een kookketel. Het gips wordt tot tussen de 120 en 180°C verhit. Omdat hierdoor het kristalwater snel wordt uitgedreven ontstaan er kristallen met een vage vormloze structuur (amorfe), betakristallen. Hierdoor is meer water bij het mengen nodig en heeft het gips een geringere mechanische hardheid. Beta-gips is een klasse II-gips. Een mengsel van alfa- en betagips is een klasse III gips. DIHYDRATIE uitdrijven van 3/4 van het kristalwater
NATBRANDEN
DROOGBRANDEN
In autoclaven, watermoleculen worden voorzichtig uitgedreven
In kookketels, kristalwater wordt snel uitgedreven
ALFA KRISTALLEN
BETA KRISTALLEN
Kristallen met een compacte regelmatige structuur
Geringe wateropname , grote mechanische stevigheid
KLASSE IV+V GIPSEN
10
Kristallen met een vage vormloze structuur
KLASSE III GIPSEN
Meer water nodig, geringe mechanische stevigheid
KLASSE II GIPSEN
1.ALGEMENE INFORMATIE GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
Vervolg natuurgips Na het branden wordt het product naar de opslagsilo’s geblazen, waar men het product circa 3 dagen in deze silo’s laat rusten om de optimale kwaliteit te verkrijgen. Vervolgens wordt het gips naar de mengers geblazen waar het gips met toevoegingen, zoals versnellers, expansie additieven, verharders, wordt vermengd. Door middel van deze toevoegingen wordt het vereiste gipsproduct verkregen. In de mengers geschiedt tevens het kleuren van het gips. Vervolgens wordt het product naar de afvulsilo’s getransporteerd en in de juiste verpakking, 4-wandige zak met Poly Ethyleen folie, recyclebaar verpakt. Als laatste wordt de verpakking dicht genaaid en wordt er over de naad een strook geplakt, hierdoor worden de eigenschappen van gips goed bewaard en behouden.
Beïnvloeding van eigenschappen Tijdens het gips productieproces worden er toevoegingen/additieven bij gemengd om de eigenschappen van de gips te beïnvloeden. Hierdoor kan bijvoorbeeld de verwerkingstijd en afbindtijd verlengd of verkort worden. Ook kan hierdoor de viscositeit, hardheid en de expansie worden beïnvloed. Hieronder worden de meest gebruikte toevoegingen beschreven, afhankelijk van de type gips. Chemische stof Een chemische stof wordt toegevoegd om versplintering van gips bij het bewerken tegen te gaan en de elasticiteit te verhogen. Nadeel: het gips wordt dikker. Dit wordt weer tegengegaan door middel van een vloeimiddel. Vloeimiddel Vloeimiddel wordt toegevoegd zodra de gips een andere viscositeit nodig heeft (hoge viscositeit is dik, lage viscositeit is dun bijv. water). Vertrager/versneller De vertrager of versneller zorgen voor het sturen van de verwerkingstijd en de afbindtijd. Het is echter onmogelijk om dit op de minuut nauwkeurig in te stellen, er is altijd een tolerantie van circa 10/20%. De verwerkingstijd van gips kan niet eindeloos worden verkort of vertraagd, teveel versneller of vertrager beïnvloeden expansie. Expansiestabilisator Indien de expansie vanwege sommige toevoegingen als een bijeffect wordt veranderd, kan er een expansiestabilisator worden toegevoegd. De hoeveelheid te gebruiken stabilisator hangt af van het te overbruggen expansieverschil per klasse gips.
| onderdeel van Schouten Groep
11
1.ALGEMENE INFORMATIE GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
Productie van synthesegips De basis calciumsulfaat voor synthesegips Synthese gips is een zuiver product dat vrijkomt bij de industriële productie van melkzuur door middel van suikerbiet fermentatie, oftewel bij het proces om van het basisproduct suiker, melkzuur te maken voor de levensmiddelen industrie. Bij dit proces komen in een groot reactievat suiker en speciaal gekweekte melkzuurbacteriën samen. Na een streng bewaakt gistingsproces ontstaat een oplossing van ruw calciumlactaat in water, deze ongezuiverde calciumlactaat wordt samengebracht met zwavelzuur. Hierdoor vindt er een omzetting plaats waardoor melkzuur en vast gips ontstaat. Dit gips wordt door centrifuge en door filtering aan de vloeistof onttrokken (calciumsulfaat). Dit gips, van zeer hoge kwaliteit, wordt vervolgens weer verder verwerkt (zie pag. 8). Ook bij de industriële productie van citroenzuur komt er een hoogwaardige gips vrij die wordt verwerkt tot Dental gips.
REACTIEVAT (melkzuurbacteriën
KALK (neutralisatie) WATER (verdunnen)
+ suiker)
GISTING PROCES
CALCIUMLACTAAT (onzuiver melkzuur + gips)
ZUIVERING (op concentratie gebracht) + FILTEREN/CENTRIFUGEREN
MELKZUUR (voedingskwaliteit)
GIPS/CALCIUMSULFAAT --> KLASSE III+IV+V
12
ZWAVELZUUR
1.ALGEMENE INFORMATIE GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
Vervolg productieproces synthesegips Verdere productieproces synthesegips (calciumsulfaat -> Dental gips) Ook bij synthesegips moet eerst in autoclaven de aanwezige watermoleculen worden uitgedreven. De dan ontstane kristallen zijn regelmatig van structuur en gemakkelijk te vormen om de juiste verwerkingstijd, afbindtijd, hardheid en expansie te verkrijgen. Additieven komen hier in veel mindere mate in voor. Synthesegips soorten hebben door deze regelmatige kristallen een hoge constante kwaliteit, een zeer lage expansie, een hoge hardheid en zijn homogeen van stuctuur. Dit zuivere gips heeft een zuiverheidpercentage van 98,0% - 99,5%.
sulfaat water
additieven stoom
GIULINI gips plant
| onderdeel van Schouten Groep
centrifuge
Autoclaaf
drogen
filteren
eindproduct
Menginstallatie
13
1.ALGEMENE INFORMATIE GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
Productie van chemiegipsen Bij chemiegipsen worden verfijnde procestechnieken toegepast, waaruit verschillende chemische gipssoorten ontstaan. Hieronder vallen ook een aantal gipsen die tegenwoordig gebruikt worden voor de tandtechnische sector. Wij gaan hier verder niet op in omdat wij deze gipsen niet in ons assortiment hebben opgenomen, wel geven wij een omschrijving van de chemiegipsen die op dit moment verkrijgbaar zijn op de Nederlandse markt. RO - gips (ook wel REA-gips genoemd of Sulfo-gips) Ro-gips, oftewel rookgasontzwavelingsgips, ontstaat uit een zuiveringsproces uit rookgassen van elektriciteitsbedrijven. Het is bij het opwekken van elektriciteit met steenkool van belang dat de rookgassen gezuiverd worden voordat deze de schoorsteen verlaten. De kolenstokende elektriciteitsbedrijven halen alle vliegas uit de rookgassen, daarna wordt rookgasontzwaveling toegepast. Dit zuiveringsproces levert rookgasontzwavelingsgips op dat weer als grondstof kan dienen voor de gipsverwerkende industrie. Ook deze gips wordt verder verwerkt tot tandtechnisch gips. Deze tandtechnische gipssoorten geven meer kwaliteitsschommelingen. Natte rookgasontzwaveling wordt op de volgende manier toegepast: Het rookgas dat zwaveldioxide-gas bevat, komt in een reactorkuip terecht. Boven in de kuip wordt water verneveld. Tijdens hun val nemen de waterdruppels zwaveldioxide op. SO2 + H2O = H2SO3 Dit mengsel wordt opgevangen en getransporteerd naar een tweede vat waarin kalkdeeltjes (CaCO3) aanwezig zijn. Calciumcarbonaat reageert met zwaveldioxide tot calciumsulfiet.
SO2 + CaCO3 H2SO3 + CaCO3
CaSO3 + CO2 CaSO3 + H2O + CO2
Dit calciumsulfiet wordt in een oxidatievat met luchtzuurstof geoxideerd tot calciumsulfaat (gips). 2 CaSO4 2 CaSO3 + O2 Dit wordt uitgedoogd. Het eindproduct kan men gebruiken in de gipsindustrie, maar vanwege de hoeveelheid wordt het grootste deel gestort.
14
1.ALGEMENE INFORMATIE GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
De volgende gipsen zijn afkomstig uit de procesindustrie, ook deze zijn minder of niet geschikt voor Dentalgips omdat het geringe hoeveelheden metaaloxiden en andere geringe sporenelementen bevat. Fosfo-gips Fosforzuurgips (fosfogips) ontstaat als bijproduct uit het fabricageproces van fosforzuur. Deze gips bevat een mengsel aan zware metalen (cadmium, kwik, arseen, chroom, koper, lood, nikkel en zink), zeldzame aardmetalen en fosfaat. Fosfo-gips heeft een verhoogde radioactiviteit. Fluoranhydriet Ontstaat bij de bereiding van fluorwaterstofzuur door de reactie van vloeispaat met geconcentreerd zwavelzuur. Fluoranhydriet wordt ook synthetisch anhydriet genoemd. Overige op technische wijze ontstane gipssoorten Ontstaan van gips bij andere chemische processen: wijnsteenzuur, titaanoxide Deze vrijkomende gipssoorten worden door ons niet gebruikt in de tandtechnische- of medische sector. NB: deze chemische gipsen zullen in de komende tijd steeds meer verbeterd worden in de zuiverheid.
| onderdeel van Schouten Groep
15
1.ALGEMENE INFORMATIE GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
1.5. Fysische waarden van gips De eisen die men aan tandtechnisch gips stelt, lopen sterk uiteen. Zo moet afdrukgips voor een gipsslot snel afbinden en eenmaal verhard, een scherp breukvlak geven zonder in kleine stukjes te verbrokkelen. Gips, klasse II en III, voor protheses, inbedden en andere toepassingen mag daarentegen niet scheuren of breken en moet gemakkelijk uit te bedden zijn. Kroon-, brug-, en framewerk, vereist gips dat sterk, hard, slijt-, buigvast is, en uiteraard een grote dimensionele stabiliteit bezit. Hieronder worden de belangrijkste eigenschappen van gips weergegeven. Mengverhouding De door de fabrikant voorgeschreven verhouding poeder/ water om een homogeen mengsel aan te maken. De water/poeder verhouding heeft invloed op: - Hardheid en sterkte van het model Als men teveel water gebruikt dan zullen de gevormde dihydraat kristallen verder uit elkaar komen te liggen dan gebruikelijk is. Het gevolg hiervan is dat het gips minder sterk is en als het (overtollige) water verdampt is ook nog poreus, slechte kwaliteit. Ook bij teveel water, zal niet al het hemihydraat kunnen reageren en ontstaan er zwakke plekken in het model. Bij te weinig water is de gips niet te verwerken. - De expansie Indien men teveel water gebruikt dan is de afbindexpansie groter. - De afbindtijd De afbindtijd wordt groter indien men teveel water gebruikt. Dit komt doordat de dihydraat kristallen verder uit elkaar liggen en daardoor moeilijk aan elkaar hechten. Mengtijd Het hemihydraat poeder moet kort verzadigd worden. In dit verzadigingsproces nemen de poederdeeltjes water op waardoor ze beter worden opgenomen in het mengproces. Na deze verzadigingsfase is krachtig (vacuüm) mengen noodzakelijk. Als men tekort mengt dan blijven er poederdeeltjes over die niet goed met water verzadigd zijn, hierdoor zit er onverzadigd poeder in het model wat zwakke plekken veroorzaakt! Als men te lang mengt maakt men de kristallen die met elkaar vergroeid zijn weer kapot, hierdoor wordt het model minder sterk.
16
1.ALGEMENE INFORMATIE GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
Verwerkingstijd De verwerkingstijd begint als poeder en water bij elkaar komen en eindigt als het gips gaat indikken.
Modelleertijd Als het gips zijn glans verliest, kan men het gips modelleren.
Afbindtijd Is de tijd tussen vanaf het aanmengen tot aan de ontvorming van het model.
Buigvastheid Hierbij wordt gemeten bij welke ‘buiging’ uitgehard gips breekt. Elk gips moet een vastgestelde minimale buigvastheid hebben. Ook hier geldt weer de juiste poeder:water verhouding.
Hardheid De hardheid van uitgehard gips, uitgedrukt in Newton per vierkante millimeter. Dit wordt gemeten door middel van kegeldruk/kogeldruk.
Expansie Het uitzetten (expanderen) van gips. Tijdens het verhardingsproces loopt de expansie op (zet uit) daarna loopt de expansie weer terug (krimpt) tot de uiteindelijke expansiewaarde. Aan het einde van de verhardingstijd begint het gips te expanderen. Teveel opname van water door het gipsmodel resulteert in een grotere expansie, dus geen juist eindproduct.
| onderdeel van Schouten Groep
17
1.ALGEMENE INFORMATIE GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
Viscositeit De vloeibaarheid van het gips. De weerstand tegen het wegvloeien. De viscositeit geeft aan hoe dik of dun een vloeistof is. De viscositeit wordt aangegeven in centipoise (cps.). Een dunne vloeistof heeft een lage viscositeit (bijvoorbeeld water, 1 cps.). Een dikke, stroperige vloeistof heeft een hoge viscositeit. De temperatuur is van invloed op de viscositeit. Lage temperaturen verhogen de viscositeit, hoge temperaturen verlagen de viscositeit.
hoge viscositeit
In de vloeibare toestand bewegen de ketens als geheel ten opzichte van elkaar. De vele verstrengelingen moeten echter telkens weer opnieuw uit elkaar worden getrokken; daarom is de viscositeit van vloeibare polymeren zeer hoog. Ter vergelijking met andere stoffen geeft de tabel een aantal waarden voor de viscositeit, uitgedrukt in Pa s (=N s/m2 = 10 poise) bij 20°C tenzij anders aangegeven. Water 0,001 Alcohol 0,0012 Vloeibare metalen 0,001 - 0,002 Olijfolie 0,08 Machineolie 0,1 - 0,5 Polymeren 100 - 10.000 (bij verwerkingstemperatuur)
18
lage viscositeit
2. DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
2.1. Waarom gips Gips is het meest gebruikte modelmateriaal in de tandtechnische praktijk. Een eenmaal verhard (en droog gebleven) gipsmodel heeft een grote dimensionale stabiliteit. Gips is geschikt voor het uitgieten van alle afdrukmaterialen. Het is snel en gemakkelijk te verwerken. Bovendien is het een goedkoop modelmateriaal. Gipsmodellen hebben een uitstekend glad en detailscherp oppervlak en een goede druksterkte. Ondanks de ontwikkelingen van kunststoffen en aanverwanten producten is gips nog steeds niet vervangbaar. Tot op heden heeft nog geen ander product de eigenschappen van gips weten te evenaren. Voordelen van gips: - goedkoop - niet giftig - eenvoudig te verwerken - milieuvriendelijk - goede pasvorm door kleine expansie , geen krimp - hoge hardheid - goede detailweergave - gladde oppervlakte - gips is snel aan te passen aan de nieuwe tandtechnische eisen Dental gips bevat geen toxische stoffen en is daardoor uitermate geschikt voor gebruik in de tandtechnische sector. Mits de gips vrij is van kunststoffen kunnen resten afgevoerd worden met het grof huisvuil. Indien er wel kunststoffen in de gips zitten dan dienen deze gescheiden te worden ingeleverd.
| onderdeel van Schouten Groep
19
2. DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
2.2. Klasse indeling Normalisatie is een proces waarbij op nationaal, Europees of internationaal niveau afspraken worden gemaakt. Deze afspraken worden vastgelegd in normen. Normen leggen onder andere product-, prestaties- , meet-, analyse- en testmethoden vast. Op internationaal niveau gelden de International Organization for Standardization (ISO)-normen, negentig landen hebben zicht tot nu toe bij ISO aangesloten. Dentalgipsen vallen onder de ISO/DIN EN 26873-norm. De EN 26873-norm schrijft voor aan welke criteria gips voor bepaalde doeleinden moet voldoen en in welke klasse het valt. Hierbij wordt gekeken naar verwerkingseigenschappen zoals expansie, hardheid, verwerkingstijd, afbindtijd en viscositeit. Ook deze proeven zijn volgens ISO/DIN EN 26873 gestandaardiseerd. Testmethode Het materiaal moet uniform zijn en vrij van vreemde stoffen en bulten en wanneer gemengd volgens de aanwijzingen van de fabrikant moet het een homogeen mengsel zijn. Het materiaal moet voldoen aan de eisen voor het testen van de consistency, mengtijd, verwerkingstijd, expansie en druksterkte zoals gespecificeerd in de onderstaande tabel. Naast het feit dat het materiaal binnen de grenzen moet zijn vermeld in de tabel, moeten de mengtijd en verwerkingstijd ook binnen ±20% zijn van de tijd welke door de fabrikant is opgegeven. Mengen en de verwerkingstijd wordt gemeten vanaf het moment dat het poeder het eerste contact heeft met water. Testen volgens de ISO/DIN EN 26873-norm maken uit tot welke klasse een gips behoort: Type 1 Afdrukgips, Articulatorgips Type 2 Alabaster modelgips Type 3 Model hardgips Type 4 Super hardgips (tot 0,15 % expansie) Type 5 Super hardgips (tot 0,30 % expansie) Speciaal gips
“Super” hardgips (tot 0,6% expansie) Standaard consistentie in mm
Type 1 Afdrukgips Type 2 Alabaster modelgips Type 3 Hard-Stone Type 4 Super Hard-Stone, lage expansie Type 5 Super Hard-Stone, hoge expansie 20
Min. Min./Max. Max. uitharverwerkings- uithardingtijd dings-expantijd in minuin min. sie in % na ten 2 uur
Min./Max. compressie N/mm2 na 1 uur
80 +/- 4 75 +/- 4
1,25 2,5
2,5 / 5,0 6,0 / 30,0
0,15 0,30
4,0 / 8,0 9,0
30 +/- 3 30 +/- 3
3,0 3,0
6,0 / 30,0 6,0 / 30,0
0,20 0,15
20,0 35,0
30 +/- 3
3,0
6,0 / 30,0
0,16 – 0,30
35,0
2. DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
2.3. Welke klasse voor welk model De keuze van welke klasse gips er gebruikt moet worden hangt af van de modelvervaardiging. Gipsklasse I - Snelle reparaties, artikulatorgips, gipsslotjes
Gipsklasse II - Inbedgips (cuvettengips)
Gipsklasse III - Prothese- en tegenbeetmodellen, inbedden Orthodontie- en studiemodellen Gipsklasse IV - Orthodontie- en studiemodellen Definitieve modellen, tegenbeet modellen, prothese modellen Framewerk Alle keramiek- en metaal techniek, K+B, tandkransen, losse stompen e.d. Cad-Cam systemen Gipsklasse V - Super hardgips, met een hoge expansie voor een speciale dentale techniek Een compleet overzicht van alle gipssoorten ingedeeld per klasse vindt u op onze gipskaart (blz. 53-54).
| onderdeel van Schouten Groep
21
2. DENTAL GIPS
22
KLASSE 1
Snelle reparaties, artikulatorgips, gipsslotjes
KLASSE 2
Inbedgips/cuvettengips
KLASSE 3
Modelgips
KLASSE 4
Implantaat modellen
Perfect in vorm met Schouten Dental
2. DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
KLASSE 4
Modelsystemen/Sokkelgips
KLASSE 4
Kroon- en brugwerk
KLASSE 5
Superhardgips met hoge expansie
| onderdeel van Schouten Groep
23
2. DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
2.4. Milieu Mits de gips vrij is van was en andere kunststoffen kunnen gipsmodellen afgevoerd worden met het grof huisvuil. Indien er wel chemische materialen op het gipsmodel zitten dan dienen deze gescheiden te worden ingeleverd. Raadpleeg hiervoor de lokale afvalverwerkingsbronnen. Gips kan 100% worden gerecycled. Dit wordt door Gips Recycling Nederland BV al toegepast in de bouwindustrie. Gips Recycling Nederland BV is een onderneming welke zich inzet voor het milieuvriendelijk verwerken van gipsafval. In de Dental sector lopen momenteel studies om deze gips tevens te gaan recyclen. Cradle to Cradle Op weg naar ‘oneindigheid’ Het gaat de auteurs van het Cradle to Cradle systeem, om het scheppen van een natuurlijk klimaat dat ‘oneindigheid’ oplevert. Als mensen, net als de mieren, leren alle materialen die zij verbruiken om te zetten in voedselkringlopen, dan zijn de problemen van overbevolking en uitputtende voorraden uit de wereld. De centrale gedachte van de cradle to cradle (wieg tot wieg) filosofie, is dat alle gebruikte materialen na hun leven in het ene product, nuttig kunnen worden ingezet in een ander product. Het eerste verschil met conventioneel hergebruik is dat er geen kwaliteitsverlies is, en geen restproducten die alsnog gestort worden. Deze kringloop wordt bedoeld met het motto: waste equals food.1 Een toekomst, waarin duurzaamheid en verantwoord produceren een steeds grotere rol krijgen. Reach Op 1 juni 2007 is de nieuwe stoffenregelgeving REACH gefaseerd in werking getreden. De aanleiding voor dit nieuwe beleid is dat van veel stoffen die op de markt verkrijgbaar zijn, onvoldoende bekend is in hoeverre ze schadelijk zijn voor de mens en het milieu. Het is daarom moeilijk voor bedrijven, consumenten en werknemers de juiste maatregelen te nemen om veilig om te gaan met stoffen. REACH staat voor Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Chemische stoffen. Het is een nieuwe Europese Verordening die eerdere regels vervangt, zoals in Nederland de Wet milieugevaarlijke stoffen (Wms). Het doel van REACH is het beschermen van mens en milieu tegen de risicos van chemische stoffen. Bedrijven krijgen de verantwoordelijkheid om op basis van informatie over eigenschappen, gebruik en blootstelling de risico’s van stoffen in kaart te brengen. En hierop gebaseerd de nodige maatregelen te treffen ter bescherming van mens en milieu. Daarnaast is het belangrijk dat risicogegevens van stoffen ook bekend worden bij afnemers, consumenten en werknemers, zodat zij weten op welke wijze ze veilig met de stoffen kunnen omgaan.2 Voor elke gips van onze gipskaart is een veiligheidsinformatieblad beschikbaar.
1 2 24
http://www.duurzaamheid.nl, oktober 2009 http://www.vrom.nl, oktober 2009
3. VERWERKING DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
3.1. Mengen Handmatig mengen De door de leverancier aangegeven poeder/waterverhouding dient altijd te worden aangehouden: - Door een onjuiste toepassing van de mengverhouding worden de nadelig kwaliteitseigenschappen veranderd - Tijdens het mengen reageert gips niet zichtbaar op een kleine afwijking in de mengverhouding, dit wordt pas later testbaar - Voeg in de praktijk niet meer water toe om de verwerkingstijd te verlengen indien er meerdere afdrukken moeten worden gemaakt - Teveel water zorgt voor luchtbellen aan de oppervlakte, ook dit is pas zichtbaar bij het afstalen, zagen en slijpen. Vacuüm meng-, doseermachine In de vacuüm meng-, doseermachine worden de gebruikte gipssoorten en de bijbehorende mengverhouding ingevoerd. Het voordeel hiervan is dat de poeder/water verhouding altijd klopt, waardoor u de juiste fysische eigenschappen behoudt. Er dienen bij deze machines wel met een aantal zaken rekening te worden gehouden: - Verwerk gips volgens de voorgeschreven richtlijnen - Werk altijd met schoon materiaal zodat het gipsmodel niet wordt beïnvloed - Zorg ervoor dat het gips volledig is opgenomen in het water, verzadigingsfase, voorkom daarmee verstopping - Gebruik maximaal 80% vacuüm vermogen - Hou het aanbevolen toerental aan van 280-320 t/min - Meng het gips niet te lang en met een maximaal vacuüm, hierdoor krijgt men een kortere verwerkingstijd en een snelle afbindtijd maar dit komt de kwaliteit van het uiteindelijke werkstuk niet ten goede - Bij te lang mengen worden de kristalstructuren kapot geslagen
| onderdeel van Schouten Groep
25
3. VERWERKING DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
3.2. Stap voor stap Een voorwaarde om met kwaliteitsgips de beste resultaten te behalen is dat het gips volgens de aangegeven methode wordt verwerkt. Deze methode volgt hieronder in een stappenplan. Stap 1 - Voorbereiding Voordat een nieuwe hoeveelheid gips wordt aangemaakt, moet eerst worden gecontroleerd of de te gebruiken menguitrusting schoon en droog is. Restanten oud gips op spatels en mengbekers beïnvloeden op een negatieve manier de uithardingstijd en de expansie van het nieuw aan te maken gips. De beste manier is om het gips onder vacuüm te mengen met de zorgvuldig afgemeten mengverhouding water/gips. Op het gevoel aanmengen zal leiden tot aanzienlijke afwijkingen in de technische eigenschappen van het gips. De duur en intensiteit van het mengen moeten voldoen aan de specificaties van de fabrikant.
Stap 2 - Mengen met water Altijd eerst het water in de mengbeker gieten, waarin daarna het gips wordt gestrooid. Dental gips (en gedestilleerd water) op kamertemperatuur mengen. Bij erg hard leidingwater kan de uithardingstijd verschillen van de aangegeven tijd. Bij het gebruik van trimwater of gipsverharders kan kwaliteitsvermindering niet uitgesloten worden.
Stap 3 - Het instrooien van gips Strooi het gips gelijkmatig binnen 10 seconden in het water. Volgens de EN ISO 6873 begint de tijdsmeting wanneer het poeder en het water elkaar raken. Geef het poeder ongeveer 20 seconden de tijd om te weken, verzadigingsfase, voordat het gemengd word met de spatel. Handmatig mengen van afdrukgipsen (type 1) met de spatel gedurende 30 seconden en bij modelgipsen (type 2), model hardgipsen (type 3) en super hardgipsen (type 4) 60 seconden met de spatel mengen.
26
3. VERWERKING DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
Stap 4 - Mengen Het mengen in een vacuümmixer heeft een zeer positief effect op het gips. Hierdoor krijgt men de juiste fysische eigenschappen. Snelafbindende gipsen kunnen alleen maar handmatig gemengd worden. Er mag tijdens het verwerkingsproces nooit méér water of poeder toegevoegd worden. Men verandert hiermee het verwerkings-, uithardingsproces en beschadigt er de kristalstructuur van het gips mee.
Stap 5 - Verwerkingstijd & Uitgieten Het gips moet binnen de verwerkingstijd in de vorm gegoten worden. Meng nooit meer dan dat u nodig heeft voor het aantal uit te gieten afdrukken, omdat de vorm gevuld moet zijn voor de verwerkingstijd is verstreken. Gedurende het kristaliseringsproces, dat aan het einde van de verwerkingstijd begint, moet het model met rust gelaten worden. Als u het gips niet met rust laat, wordt het chemisch proces beïnvloed en worden de fysische eigenschappen aangetast. Binnen de verwerkingstijd kan men het model nog vibreren. De afdruk vullen op een trilmachine heeft een positief effect tegen het vormen van luchtbellen, drukweerstand en uitvloeiing. Het trillen mag nooit na de verwerkingstijd doorgaan. Stap 6 - Modelleertijd Als het gips zijn glans verliest, kan men het gips modelleren. De verdere uithardingstijden variëren verder per gipssoort. Normaal is een afbindtijd van ongeveer 10-12 minuten voor hardgips (type 3), met een tolerantie van ca. 1,5 minuut. Veel hardgipsen hebben over het algemeen een langere afbindtijd. Uithardingstijden overeenkomstig aan de individuele wensen van de klant, zijn mogelijk. Het gips mag in geen geval worden bewerkt tijdens het uithardingsproces (na de glans).
| onderdeel van Schouten Groep
27
3. VERWERKING DENTAL GIPS
Stap 7 - Afbindtijd & Uithardingstijd Afbindtijd betekent “einde van de verstijving van het gips”. Nadat de afbindtijd is bereikt begint het gips warm te worden en uit te harden. Afbindtijd is niet hetzelfde als uithardingstijd, dus als de afbindtijd is bereikt het model nog niet uit de afdruk halen. Zie de verwerkingsbladen voor de uiteindelijke uithardingstijd. Beslist deze tijd aanhouden!
Stap 8 - Ontvorming
30 minuten na het uitgieten kan een model uit de vorm verwijderd worden. Door de minimale vormstabiliteit, zouden alginaat- en hydrocolloïdafdrukken voor het uitgieten met gips eerst gedesinfecteerd en geneutraliseerd moeten worden. Deze afdrukken moeten na 30 minuten verwijderd worden van het gipsmodel, omdat deze materialen agressief inwerken op het gips. Met siliconen afdrukmaterialen is het juist een voordeel om het een uur later te ontvormen.
Stap 9 - Expansie Alle gipsen zetten uit aan het einde van de uitharding. De mate van expansie hangt af van de samenstelling van het gips, de omgevingstemperatuur en de luchtvochtigheid. Het vergelijken van de mate van expansie tussen verschillende gipsen is alleen mogelijk als er absoluut dezelfde condities en tijdsgegevens aangehouden worden. Onze expansiespecificaties zijn bepaald en daarom in overeenstemming met EN ISO 6873. Wanneer u vergelijkingen maakt, kijk dan voor verwijzing naar de DIN norm en concrete tijdsgegevens. DIN bepaalt dat de expansie van het gips in procenten na 2 uur moet worden bepaald en dat de drukweerstand in MPa/N/mm2 na 1 uur moet worden bepaald. Als een model wordt bewaard op kamertemperatuur bij een lage luchtvochtigheid zal de expansie met 30% verminderen. Het doorweken van het model zoals soms nodig is, zal de expansie weer iets doen toenemen, zelfs bij uitgehard gips. De expansiewaarden van ons dental gips liggen beneden de expansiewaarden die toegestaan zijn bij de DIN voorschriften (zie tabel pag. 13). De praktijk wijst echter uit, dat een zekere expansie nodig is om de krimp te compenseren van andere materialen.
28
Perfect in vorm met Schouten Dental
3. VERWERKING DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
Stap 10 - Oppervlakte problemen Oppervlakteproblemen tussen het gips en alginaat en in het bijzonder hydrocolloïd afdrukmateriaal kunnen voorkomen worden door het voorbehandelen van de afdruk. Bij alginaatafdrukken verhindert men met het neutraliseren (met algidur liquid) het uitkristaliseren van de niet uitgeharde oppervlakten van het model. Hydrocolloïd afdrukken zouden in een kaliumsulfaat- of kaliumcarbonaatoplossing geneutraliseerd moeten worden. Bij afdrukmassa´s op polyetherbasis houdt dan rekening met de gebruiksvoorschriften van de fabrikant. Verwijder speeksel- en bloedresten zorgvuldig, deze beïnvloeden namelijk ook de uithardingseigenschappen en de expansie van het gips. Stap 11 - Inweken van het model Gipsmodellen mogen nooit blootgesteld worden aan een thermische schrikbehandeling. Als bijvoorbeeld een model afgespat moet worden, zal doorweken met lauwwarm water (5-8 minuten) het risico van schilfering of barsten verminderen. Schoonspuiten met het dampstraalapparaat kan de oppervlaktelaag verwijderen en de contouren vervagen. Het beste kan een model met een zachte borstel en een zeepoplossing gereinigd worden. Bij oudere modellen kan men het schilferen of afbrokkelen bij het zagen of prepareren voorkomen door het model kort in het water te leggen. Om oppervlakte-erosie te voorkomen, kunt u het water verrijken met calciumsulfaat.
| onderdeel van Schouten Groep
29
3. VERWERKING DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
Praktische benadering/Checklist Stap Is de te gebruiken menguitrusting schoon en droog? Heeft u zorgvuldig de mengverhouding water/gips van het verwerkingsblad aangehouden? Is de temperatuur van het water en het gips tijdens de verwerking op kamertemperatuur (ca. 20°C tot 23°C) ? Heeft u het gipspoeder rustig in het water gestrooid en niet andersom? Heeft u het gipspoeder 20 seconden in het water laten bezinken? Heeft u de aangegeven tijd voor het mengen aangehouden? Heeft u niet meer gemengd dan nodig voor het aantal uit te gieten afdrukken? Heeft u het gipsmengsel direct in de vorm gegoten en gevibreerd? Heeft u tijdens het uithardings-/kristaliseringsproces het model met rust gelaten? Verwijdert u na de juiste tijd het model uit de vorm? Bewaart u het model op kamertemperatuur met een lage luchtvochtigheid? Heeft u het model (indien nodig) voorbehandeld?
30
Ja
Nee
3. VERWERKING DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
3.4. Probleem - Oorzaak - Voorkomen Probleem: te snelle uitharding Oorzaak Voorkomen Er zitten nog uitgeharde gipsresten in de mengbeker, op Maak de mengbeker goed schoon met bijvoorbeeld het roerwerk of op de spatel. gipsoplosser of een ander reinigingsmiddel, spoel alles met schoon water weg en droog de beker goed af. Te warm water of gips gebruikt. Bij een hogere temperatuur dan 25°C wordt de uitharding versnelt, met name in de zomer is dit goed merkbaar. Bewaar gips altijd op kamertemperatuur of op een koele plaats in het laboratorium. Het gips werd te lang en te krachtig gemengd. Langer mengen versnelt de uithardingstijd, met name bij vacuüm mengen. Houd altijd de voorgeschreven mengtijd aan Er is trim- of slijpwater toegevoegd om een snellere Zout versnelt de uithardingstijd maar ook de verweruithardingstijd te krijgen. kingstijd, voeg zelf géén versnellers toe.
Probleem: uitharden duurt te lang Oorzaak Tijdens het mengen te koud water of gips gebruikt. De voorgeschreven mengverhouding is niet goed aangehouden. Gips werd in een open verpakking bewaard of heeft te lang in een gipslade gelegen, en heeft vocht opgenomen. De mengbeker was nog nat waardoor de poeder/water verhouding is veranderd. De afdruk was vuil, bloed- en speekselresten zijn niet verwijderd. Mengbeker is met afwas- of reinigingsmiddel schoongemaakt zonder goed te reinigen.
| onderdeel van Schouten Groep
Voorkomen Gebruik gedestilleerd water op kamertemperatuur. Kijk op het etiket of verwerkingsblad voor de juiste mengverhouding. Bewaar gips altijd in een luchtdichte verpakking bij kamertemperatuur. Vul de gipslade met maximaal 2 dagen voorraad. Maak de mengbeker altijd droog. Voor het uitgieten de afdruk altijd hygiënisch schoonmaken. Maak de mengbeker schoon met een reinigingsmiddel en goed uitspoelen met schoon water.
31
3. VERWERKING DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
Te lage hardheid Oorzaak Te veel water gebruikt.
Het gips is te lang gemengd.
Het gips werd tijdens het uitharden verwerkt.
De verpakking heeft opengestaan.
Voorkomen Altijd de voorgeschreven mengverhouding aanhouden. Als de verwerkingstijd vaak te kort is voor het werk, neem dan een gipssoort met een langere verwerkingstijd. Door te lang mengen worden de gipskristallen stuk geslagen, dit voorkomt een goede binding van de kristallen. Handmatig mengen: 60 seconden Vacuüm mengen: 30 seconden Verwerk het gips direct na het mengen, vermijdt gietvertragingen, na het verstrijken van de verwerkingstijd het gips met rust laten. Gebruik altijd verse gips en sluit de verpakking altijd af na gebruik. Lucht en vocht beïnvloeden de hardheid.
Gipsmodel breekt Oorzaak Het model werd te snel uit de afdruk gehaald.
Het model breekt tijdens het afspatten.
Het elastische afdrukmateriaal was te stug, niet droog gemaakt of niet goed uitgehard.
Voorkomen Haal het model pas uit de afdruk nadat het gips volledig is uitgehard, dit staat aangegeven op het verwerkingsblad. De thermische schok is te groot, maak het gipsmodel altijd eerst nat met lauw/warm water. Temperatuur dient tijdens het afspatten circa 70°C tot maximaal 80°C. Zorg ervoor dat het gipsmodel goed uitgehard is. Gebruik alleen geschikt afdrukmateriaal. Schud overtollig water altijd uit de afdruk. Als siliconen afdrukmateriaal niet goed is verwerkt en uitgehard ontstaat een oppervlakte reactie. Gebruik bij siliconen eventueel een oppervlakte ontspanner.
Scheuren in het model Oorzaak Het gips was nog niet uitgehard toen er aan het model werd verder gewerkt. Tijdens het uitharden van het gips werd er te snel water onttrokken, omdat er bijvoorbeeld op zuigende ondergrond werd gegoten. Het gipsmodel werd voor het afspatten niet bevochtigd.
32
Voorkomen Het model eerst helemaal laten uitharden. Giet uit op een niet absorberende ondergrond.
Maak het gipsmodel nat met lauw/warm water vóór het afspatten. Leg het model echter niet in water.
3. VERWERKING DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
Slecht loslaten van gipsmodel uit afdruk Oorzaak Achtergebleven resten van speeksel en/of bloed in de afdruk zorgen ervoor dat de oppervlakte van het gipsmodel niet goed uithard. Dit geeft een poederachtig laagje op het gips zodat het detail van de weergave verdwijnt. Afbreken/afbrokkelen van stukjes gips.
Voorkomen Model goed desinfecteren. Bloed kan zichtbaar worden weggespoeld maar speeksel is taai en blijft vaak zitten. In dat geval is water met bleekwater zeer effectief.
Werktemperatuur te laag. Afdrukken zijn te koud of bevroren geweest, alginaat bevat veel water en kan bevriezen. Alle materialen op kamertemperatuur bewaren. Neutraliseer de oppervlakte van de afdruk. Dit kan op Door een te hoge ph waarde van het afdrukmateriaal verschillende manieren: ontstaat er een poederachtig laagje op het gipsmodel wat niet goed uithard. Bij gips is de ph waarde neutraal -De afdruk een paar minuten in slijpwater leggen; (± 6). Sommige alginaten hebben soms een ph waarde -Eerst wat gipspoeder in de afdruk strooien, dit circa van 9. 1 minuut laten intrekken en weer uitspoelen met schoon water; -Gebruikmaken van een speciale vloeistof (Sorbonat) om de afdruk te neutraliseren. Het blijft echter een lastig probleem.
Slechte pasvorm stompen/tandboog/sokkel Oorzaak De tandboog/stompen en de modelsokkel werden gemaakt van twee verschillende gipssoorten met een afwijkende expansie. Vaak wordt de sokkel en de tandenkrans al tegen elkaar gezet voordat de expansie van beide gipsen is uitgewerkt. Dit levert een oppervlakte spanning op tussen beide gipsen waardoor deze van elkaar loslaten en een slechte pasvorm veroorzaakt. De afdruk is met een al uithardende gips uitgegoten. Afdruk is uitgegoten met een gips met slechte vloeieigenschappen (viscositeit). Expansie is te hoog.
| onderdeel van Schouten Groep
Voorkomen Maak de tandboog/stompen en sokkel van dezelfde gipssoort, bij voorkeur van synthese gips. Zet de sokkel pas tegen de tandenkrans nadat beide gipsen volledig zijn uitgehard. Zorg ervoor dat het expansieverschil zo klein mogelijk is tussen beide gipsen. Het liefst beide gipsen driepunts-gewijs vastzetten. Let op de verwerkingstijd, nooit langer werken met gips dan voorgeschreven. Gebruik de juiste gips voor ieder werk. Controleer de expansie van het gebruikte gips. Kies een gips met een lagere expansie. Gebruik voor klasse 4 gips alleen gedestilleerd water op kamertemperatuur.
33
3. VERWERKING DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
Poreus gipsmodel Oorzaak Het gips vloeit niet goed in de afdruk hierdoor ontstaan luchtbellen.
Gips werd in een open verpakking bewaard. Vacuüm menger werkt niet goed.
Alginaatafdruk is gedeeltelijk uitgedroogd. Toch nog bloed- of speekselresten aanwezig in de afdruk.
34
Voorkomen Controleer of de juiste mengverhouding is aangehouden. Iets te veel water geeft al een grotere kans op poreuze modellen. Plaats de afdruk op de triltafel, nooit langer dan nodig, en laat gips met kleine beetjes in de afdruk vloeien. Kwaliteit van gips loopt snel terug als het blootgesteld wordt aan lucht en vocht. Controleer de menger: - is er voldoende vacuüm? - is de vacuüm niet vervuild met gipsresten? - is er slijtage van afsluitrubbers en dergelijke? Een alginaatafdruk altijd zo snel mogelijk uitgieten met gips. Afdrukken nauwkeurig controleren en schoonmaken.
3. VERWERKING DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
3.5. Tips & adviezen over water Dat water een onmisbaar bestanddeel is om gips te verwerken weet iedereen. Maar niet iedereen weet dat water een groot deel van de verwerking – en fysische eigenschappen bepaald. • Leidingwater De kwaliteit van het leidingwater in Nederland verschilt per regio. De oorsprong van ons leidingwater is o.a. grondwater, oppervlakte water en regenwater. Hard water heeft een hoog kalkgehalte. Zacht water heeft een laag kalkgehalte. Hard water bevat veel calcium en magnesium zouten. Bij verwarming wordt dit omgezet in calcium carbonaat. Dit is te herkennen aan de vorming van het bekende ketelsteen. Het verschil tussen hard en zacht is vaak goed te zien bij het gebruik van huishoudelijke apparatuur zoals, vaatwasser, wasmachines en koffiezetapparaten. In Nederland wordt de waterhardheid meestal uitgedrukt in de Duitse eenheid “dH”. Dit geeft de hoeveelheid kalk in drinkwater aan. In België en Frankrijk wordt meestal “fH” als eenheid gebruikt. Duitse Hardheid 0 tot 4 dH 4 tot 8 dH 8 tot 12 dH 12 tot 18 dH 18 tot 30 dH >30 dH
Franse Hardheid 0 tot 7 fH 7 tot 15 fH 15 tot 22 fH 22 tot 32 fH 32 tot 55 fH >55 fH
Concentratie zouten 0-20 mg/l 20-40 mg/l 40-60 mg/l 60-80 mg/l 80-120 mg/l >120 mg/l
type water zeer zacht zacht water gemiddeld vrij hard water hard water zeer hard water
Voorbeelden van de hardheid van water in Nederland: Plaats Amersfoort (U) Amsterdam (NH) Arnhem (Gld) Bodegraven (ZH) Boxmeer (NB) Brouwershaven (Z) Haaksbergen (O) Roermond (L) Zeewolde (Fl) Winschoten (Gr) Sneek (F) Assen (Dr) •
Hardheid 6,4 8,4 7,6 13,3 14,8 14,5 12,9 13,4 4,1 9 6,7 8,3
Gedestilleerd water
Water bevat o.a. storende metaalionen. Het verwijderen van deze storende ionen gebeurt o.a. door het water te laten koken en de ontstane waterdamp te condenseren ( destillatie ) in een reservoir. Dit noemt men “Gedestilleerd water”.
| onderdeel van Schouten Groep
35
3. VERWERKING DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
• Gedemineraliseerd water Dit is water waaruit alle zouten en mineralen, die vaak in kleine hoeveelheden in leidingwater voorkomen, zijn verwijderd. Dit wordt vaak gebruikt voor o.a. koelsystemen, accu´s, strijkijzers e.d. “Gedestilleerd en gedemineraliseerd water zijn zéér geschikt voor het aanmaken van Dentalgips” • Wat merkt u van te hard water Hard water heeft een nadelig effect op Dentalgips. Wat doet hard water met Dentalgips? - versnelt de verwerkingstijd en afbindtijd (minder tijd om de modellen uit te gieten en bij te werken, daardoor wordt vaak te veel water gebruikt) - verstoort de uitharding (uitharding wordt versnelt, daardoor verandering van fysische eigenschappen) - verhoogt de expansie (nadelig voor de pasvorm, met name merkbaar bij kroon -en brug techniek) - verhoogd de hardheid (dit is géén voordeel, het gips wordt ook breekbaarder en kan eerder breken of versplinteren) • Water en pH-waarde! De pH-waarde, van het Latijnse potentia hydrogenii, oftewel “de kracht van waterstof”, beschrijft de concentratie van waterstofionen in een vloeistof. Dit bepaalt of water bijvoorbeeld zuur, neutraal of alkalisch is in chemische termen. De pH-waarde van een stof wordt gemeten op een schaal van 0 tot 14. Zuiver water heeft een neutrale waarde van 7,0. Lagere waarden duiden aan dat een vloeistof zuur is (een zuur), hogere waarden duiden aan dat een vloeistof alkalisch is (een alkali). De pH-waarde van het drinkwater dat de drinkwaterbedrijven leveren ligt tussen 5,5 en 9,5 De pH-waarde van Dentalgips ligt tussen 5 en 7 • Wat merkt u van een hoge of lage pH-waarde? Een te hoge of te lage pH-waarde kan oppervlaktereacties veroorzaken tussen Alginaat en Gips. “Uittredend alginaat zuur” veroorzaakt ook oppervlaktereacties. Ook wanneer het verschil tussen de pH-waarde van het gips en de pH-waarde van de Alginaat te groot is ontstaan er vaak oppervlaktereacties. Te hoge pH-waarde - geeft een poederachtige oppervlakte van het gips - poreusiteit - snel afbreken van elementen - of breken van het model Te lage pH-waarde - geeft een chemische reactie en er kan CO2 gas ontstaan, dit veroorzaakt meer luchtbellen, poreusiteit en zorg voor zwakke plekken in het gipsmodel. U kunt deze oppervlaktereacties verminderen door de alginaat afdruk (1)onder te dompelen in slijp/trim water of (2)instrooien van wat gipspoeder of (3)Sorbanat alginaat stabilisator gebruiken. Altijd de afdruk uitspoelen met schoon water en direct gips uitgieten!
36
3. VERWERKING DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
• Gebruik van trimwater/slijpwater Slijpwater/trimwater wordt vaak gebruikt om het gips sneller te laten uitharden. In dit slijpwater zitten gipsresten (Dihydraat). Op het eerste gezicht lijkt dit onschuldig en handig, het geeft tenslotte een snellere uitharding en dit is ook de bedoeling. Maar een nadeel is dat deze gipsresten de kristalvorming van het gips verstoren. Hierdoor ontstaan afwijkingen in de sterkte, hardheid, expansie en kan poreusheid ontstaan. Dus ons advies : GEEN SLIJPWATER/TRIMWATER GEBRUIKEN! • Keukenzout? Keukenzout werkt goed als gipsversneller. Maar het kan ook de kwaliteit en de fysische eigenschappen van het gipsmodel negatief beïnvloeden. Zoutkristallen maken een gipsmodel zwakker omdat ze de kristalvorming van het gips verstoren. Een gipsmodel wordt minder sterk en kan sneller breken of versplinteren. • Poeder : Waterverhouding De poeder : waterverhouding van het gips is natuurlijk van essentieel belang om een goed gipsmodel te krijgen. Teveel water geeft een te dunne niet verwerkbare gips, langere uitharding, lagere hardheid en een verhoging van de expansie. Bij te weinig water is het gips niet te verwerken. Houd dus altijd de voorgeschreven poeder : water verhouding aan!
Te weinig water. Gips niet te verwerken
Te veel water. Veel te dun, niet te verwerken, veel luchtbellen
Juiste verhouding
Hieronder hebben wij in een schema weergegeven wat er gebeurt als de voorgeschreven poeder : water verhouding niet wordt aangehouden. We gaan uit van een klasse 4 gips met een poeder : water verhouding van 100 gr. : 20 ml. Gips/water verhouding 100 gr. : 20 ml.
Expansie toename géén
Hardheid toename géén
Verlenging verw.tijd met: géén
Verlenging afb.tijd met: géén
100 gr.: 22 ml.
30 - 50%
-73%
2 - 3 min.
4 - 6 min.
100 gr.: 25 ml.
100%
-90%
5 - 8 min.
10 - 15 min.
Ook de uitharding duurt langer, dus is de kans groter op breuk en versplintering! | onderdeel van Schouten Groep
37
3. VERWERKING DENTAL GIPS
Perfect in vorm met Schouten Dental
3.6. Gipstips
Oppervlakte reactie tussen gips en alginaat Poederachtige oppervlakte? Onscherpe randen en preparaties? Poreuze elementen? Breuk van versplintering? Deze reactie wordt meestal veroorzaakt door uittredend alginaatzuur. Dit verstoort het afbindproces van gips. U kunt dit op twee manieren verminderen: 1. - strooi wat gipspoeder in de afdruk - 10-20 seconden laten intrekken - afdruk schoonspoelen met schoon water - direct gips ingieten 2. - afdruk in SORBANAT dompelen (alginaat stabilisator) - +/- 1 minuut laten intrekken - afdruk schoonspoelen met schoon water - direct gips ingieten
De optimale verwerkingstemperatuur van gips en water is 18°C - 23°C. Alleen dan worden de fysische eigenschappen bereikt!
Invloed “mengtijd” gips Om een negatieve invloed op de verwerkingstijd, afbindtijd en de fysische eigenschappen van het gips te voorkomen, is het raadzaam om altijd de voorgeschreven poeder : water verhouding aan te houden. Tests in ons laboratorium hebben aangetoond dat een overschrijding van de mengtijd van 30 seconden de verwerkingstijd ca. 1 minuut en de afbindtijd circa 3 minuten kan verkorten. Omdat de fysische eigenschappen van gips alleen worden bereikt bij een juiste verwerking is het niet raadzaam om af te wijken van de voorgeschreven mengtijd.
Reactie van kalkhoudend water op Dentalgips Wist u dat de hardheid van water aanzienlijke invloed heeft op de afbindtijd van Dentalgips? Hoe harder het water (regionaal is dit verschillend) des te korter de verwerkingstijd en afbindtijd.
Uitharding gipsmodel “onder druk”?
Dentalgips kan bij erg hard water (hoog kalkgehalte) soms wel 3 tot 5 minuten sneller afbinden.
In sommige gevallen kan het een voordeel zijn om het gipsmodel onder druk te laten uitharden. Het resultaat is een gladdere oppervlakte van het gipsmodel en het vermindert luchtbelletjes bij kwetsbare elementen.
Dit betekent ook dat de verwerkingstijd korter is. Het gevolg kan zijn dat de kristalvorming van het gips wordt verstoord. Dit kan zwakke plekken in het gipsmodel veroorzaken, en meer breuk van de modellen.
Houd hierbij wel rekening dat op de scheidingslijn waar het gips in contact staat met de afdruk een verdichting plaats vind van het gips. In het bijzonder bij siliconen en polyether.
Gebruik voor Dentalgips alleen gedestilleerd water of gedemineraliseerd water
Bij alginaat en Hydrocolloide afdrukken wordt het afgeraden vanwege de hydrofiele eigenschappen De afdruk kan door de druk deformeren. In principe moet de druk tijdens de afbindtijd van het gips worden beëindigd.
Gebruik altijd schone mengbekers en spatels Gipsresten hebben een negatieve invloed op de verwerkingstijd, afbindtijd, expansie en hardheid! Gebruik regelmatig onze Gips-All gipsoplosser om mengbekers en spatels te reinigen.
38
4. DENTAL SILICONEN
Perfect in vorm met Schouten Dental
4.1. Herkomst siliconen Uit het boek Polymeren, van keten tot kunstof (Van der Vegt, vijfde druk) Polymeermoleculen zijn meestal lange, draadvormige ketens, die soms vertakt zijn, soms ook hier en daar met elkaar langs chemische weg verknoopt zodat ze een net werk vormen. Het typerende van polymeren is dat deze ketens zijn opgebouwd uit een veelvoud van kleine, meestal identieke, eenheden (monomeren) die chemisch met elkaar verbonden zijn in een schakelreactie. Het woord “polymeer” vindt hier ook zijn oorsprong. Het is een combinatie van het Griekse woord “poly”, hetgeen “veel” betekent, en “meros”, wat “deel” betekent. Het woord polymeer staat dus eigenlijk voor “veel delen”. Polymeren komen veelvuldig voor in de natuur, deze worden beperkt gebruikt als technisch materiaal. Een aantal is van gedeeltelijk natuurlijke oorsprong. Een steeds groter aantal polymeren woden geheel synthetisch in de chemische fabriek vervaardigd. Siliconen vallen onder de categorie synthetische rubbers: - Siliconen Hebben een hoofdketen bestaande uit silicium- en zuurstofatomen. Ze zijn bruikbaar tot hoge temperaturen (250 °C) en uitstekend bestand tegen veroudering, waardoor ze, ondanks hun hoge prijs, veelvuldig in kritische toepassingen gebruikt worden. Er moet bedacht worden dat, zelfs bij een goed gedefinieerde kunststof en bij een standaard meet methode, de eigenschappen van siliconen sterk kunnen afhangen van de wijze waarop het proefstuk vervaardigd is; de condities tijdens de monstervoorbereiding kunnen onderling verschillen en bovendien sterk afwijken van die waaronder een voorwerp in een vormgevingsproces tot stand komt. Dit betreft bijvoorbeeld krimpspanningen, oppervlaktegesteldheid, kristallijne structuur, en vooral oriëntatietoestanden.1
4.2. Siliconen afdrukmaterialen Voor het nemen van een afdruk voor kronen en bruggen heeft men keuze uit verschillende elastische afdrukmaterialen. Siliconen is daar één van. Men onderscheidt siliconen die verharden met een condensatiereactie en die verharden met een additie reactie. De dimensionele stabiliteit van siliconen met een additiereactie (additie siliconen) is groter dan die van siliconen met een condensatie reactie (condensatie siliconen). Een afdruk van additie siliconen krimpt nauwelijks en kan men daardoor enkele dagen laten liggen (mits onder kamercondities bewaard) alvorens uit te gieten, terwijl een afdruk van condensatie siliconen binnen 24 uur moet worden uitgegoten. Siliconen hebben verschillende eigenschappen, zoals viscositeit, hardheid en verwerkingstijd. Op basis hiervan kan de juiste siliconen gekozen worden voor de toepassing.
1
A.K. van der Vegt, Polymeren, van keten tot kunststof (2003-2009), blz. 11, 20 - 22, 263, 268-269 | onderdeel van Schouten Groep
39
4. DENTAL SILICONEN
Perfect in vorm met Schouten Dental
4.3. Overige afdrukmaterialen Hieronder worden de afdrukmaterialen in een schematisch overzicht weergeven. Materiaal Eigenschappen
Verwerking
Desinfectie
Bewaren
40
Alginaat Door vochtverlies treedt krimp op. Kan niet lang bewaard wordenmax. 1 uur, vochtig houden. Verwijder alle speeksel- en bloedresten. Neutraliseren met trimwater of gipspoeder/verdichten met “Algidur Liquid”
Met standaard desinfectiemiddel of 1% azijnzuur, opzwelgevaar! Afspoelen met kraanwater. Uitgieten na max. 60 min. en oppassen oor uitdroging.
Polyether Hydrofiele eigenschappen/zwelt bij langdurige onderdompeling in desinfectiemiddel.
Hydrocolloid Direct uitgieten, anders sterke volumeveranderingen.
Siliconen Zonder volumeveranderingen vormvast en ongevoelig. C-siliconen zijn 6 uur houdbaar.
Verwijder speeksel- en bloedresten zorgvuldig onder stromend water. Neutraliseren door onderdompeling in trimwater of gipspoeder, daarna afspoelen en dan in 2% kalium sulfaatoplossing dompelen. Met standaard Met standaard desinfectiemiddel. desinfectiemiddel; ook risico voor Risico voor opzwelopzwelling daarom ling! Afspoelen kort desinfecteren. onder stromend water. Goede bewaarei- Snel uitgieten. Gipgenschappen, rela- sen met een korte tief ongevoelig. afbindtijd zijn aan te raden , lang contact heeft een ongunstig effect op het gipsoppervlak.
Verwijder speeksel- en bloedresten onder stromend water.
Verwijder alle speeksel- en bloedresten onder stromend kraanwater.
Met standaard desinfectiemiddel.
A-siliconen kunnen onbeperkt bewaard worden. Condensatie siliconen kunnen voor een bepaalde tijd bewaard worden.
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
Perfect in vorm met Schouten Dental
5.1. Assortiment Dental gips KLASSE 1
SNELLE REPARATIES, ARTIKULATORGIPS, GIPSSLOTJES
Afdrukgips Afdrukgips is speciaal gemaakt om snel en eenvoudig een eerste en exacte afdruk te maken. Kan eventueel ook als artikulatorgips worden gebruikt. Aan deze afdrukgips is een smaakstof toegevoegd, omdat dit gips vroeger vooral werd gebruikt voor het maken van een gebitsafdruk in de mond. Kleur wit Kleur roze
10 kg. 10 kg.
Artikel nr. 800101 Artikel nr. 800106
Artikulatorgips Synthese Zéér zuivere synthese artikulatorgips voor het inzetten van modellen in de artikulator. Kleur wit 3 min. Kleur wit 3 min. Kleur wit 8 min. Kleur wit 8 min.
25 kg. 5 kg. 25 kg. 5 kg.
Artikel nr. 803100 Artikel nr. 803101 Artikel nr. 803110 Artikel nr. 803111
Artikulatorgips Natuur Speciale artikulatorgips voor inzetten van gipsmodellen in de artikulator. De zéér lage expansie garandeert een perfecte hechting aan de gipsmodellen. Kleur wit 4,5 min. Kleur wit 8 min. Kleur wit 4,5 min. Kleur wit 8 min.
| onderdeel van Schouten Groep
25 kg. 25 kg. 5 kg. 5 kg.
Artikel nr. 803000 Artikel nr. 803010 Artikel nr. 803001 Artikel nr. 803010
41
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
KLASSE 2
Perfect in vorm met Schouten Dental
INBEDGIPS (cuvettengips)
Normaal hard + Normaal hard snelafbindend Normaal hard is een alabastergips voor het maken van individuele lepels, het inbedden van protheses en situatie-en diagnostische modellen. Ook te gebruiken als artikulatorgips. Kleur wit Kleur wit Kleur wit SB Kleur wit SB
5 kg. 25 kg. 5 kg. 25 kg.
Artikel nr. 800113 Artikel nr. 800110 Artikel nr. 800126 Artikel nr. 800125
Semi-Hard Semi Hard is een alabastergips met een aandeel hardgips voor het maken van individuele lepels en het inbedden van protheses. Ook te gebruiken als artikulatorgips. Door toevoeging van 25% hardgips heeft Semi hard een hogere hardheid dan normaal hard wit. Geschikt voor de giettechniek (advies: gebruik voor de perstechniek Extra hard wit) Kleur wit
25 kg.
Artikel nr. 800130
Bella-Art Artikulatorgips voor inzetten van gipsmodellen in de artikulator. Verbeterde hechteigenschappen. Kleur wit
42
25 kg.
Artikel nr. 800900
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
KLASSE 3
Perfect in vorm met Schouten Dental
PROTHESE- EN TEGENBEETMODELLEN, INBEDDEN
Extra hard + Extra hard langzaamafbindend Extra Hard is een harde Klasse III gips voor het maken van individuele lepels en voor het inbedden van protheses. Kleur wit Kleur wit LB
25 kg. 25 kg.
Artikel nr. 800135 Artikel nr. 800145
Durofix (pastelkleuren) Durofix is een harde klasse III gips voor het maken van prothese modellen en tegenbeetmodellen. Durofix is leverbaar in 3 pastelkleuren. Kleur blauw Kleur groen Kleur geel
25 kg. 25 kg. 25 kg.
Artikel nr. 800155 Artikel nr. 800165 Artikel nr. 800160
Duradur (extra ingekleurd) + Duradur Langzaamafbind Duradur is een harde klasse III gips voor het maken van prothese modellen en tegenbeetmodellen. Voor de Duradur wordt een betere kwaliteit grondstof gebruikt waardoor bijv. de Duradur wit zeer wit is. Kleur blauw Kleur wit Kleur groen Kleur geel Kleur roze Kleur blauw LB Kleur wit LB Kleur roze LB
25 kg. 25 kg. 25 kg. 25 kg. 25 kg. 25 kg. 25 kg. 25 kg.
Artikel nr. 800170 Artikel nr. 800190 Artikel nr. 800187 Artikel nr. 800180 Artikel nr. 800185 Artikel nr. 800175 Artikel nr. 800195 Artikel nr. 800186
Produr E Produr E is een speciaal samengestelde dental natuurgips met een hoge afbindexpansie. Deze speciale gips is voor prothesetechniek, het inbedden tijdens het gebruik van dental acrylics waar een hoge afbindexpansie nodig is om de krimp van prothese kunststoffen te compenseren (bijvoorbeeld SR Ivocap Injection System). Duradur E kan gebruikt worden voor alle prothese kunststof technieken. Kleur wit
| onderdeel van Schouten Groep
25 kg.
Artikel nr. 800211
43
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
Perfect in vorm met Schouten Dental
Delta serie De Delta serie zijn harde synthetische klasse III gipsen prothesewerk en tegenbeetmodellen. De hoge zuiverheid en kwaliteit van deze synthesegips staat garant voor een perfect werkstuk. Kleur wit Kleur wit LB Kleur blauw Kleur geel Kleur roze Kleur roze LB
25 kg. 25 kg. 25 kg. 25 kg. 25 kg. 25 kg.
Artikel nr. 800350 Artikel nr. 800360 Artikel nr. 800380 Artikel nr. 800390 Artikel nr. 800370 Artikel nr. 800371
Super Art Super-Art is zuivere synthetische klasse III artikulatorgips voor het inzetten van modellen in de artikulator. Super-Art heeft een zéér lage expansie en hecht goed aan de gipsmodellen. De hoge zuiverheid en kwaliteit van deze synthesegips staat garant voor een perfect werkstuk. Kleur wit Kleur wit SB
25 kg. 25 kg.
Artikel nr. 803200 Artikel nr. 803210
Artifix Superwitte artikulatorgips voor inzetten van gipsmodellen in de artikulator. Kleur superwit
KLASSE 3
25 kg.
Artikel nr. 800705
ORTHODONTIE- EN STUDIEMODELLEN
Duradur Duradur is een harde klasse III gips voor het maken van prothese modellen en tegenbeetmodellen. Voor de Duradur wordt een betere kwaliteit grondstof gebruikt waardoor b.v de Duradur wit zéér wit is. Kleur wit Kleur wit LB
25 kg. 25 kg.
Artikel nr. 800190 Artikel nr. 800195
Orthorock Ortho-Rock extra wit is een”extra harde” klasse III gips voor orthodontie, prothesewerk, tegenbeetmodellen, situatiemod.e.d. Ortho-Rock extra wit is een extra fijne natuurgips gemaakt van speciaal geselecteerde grondstoffen van de beste kwaliteit. Kleur wit Kleur roze Kleur wit Kleur roze 44
10 kg. 10 kg. 25 kg. 25 kg.
Artikel nr. 800101 Artikel nr. 800106 Artikel nr. 800100 Artikel nr. 800105
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
KLASSE 3
Perfect in vorm met Schouten Dental
PROTHESE EN TEGENBEETMODELLEN “DUBBEL GEMALEN GIPS”
Heborock HeboRock is een “extra harde klasse III gips” voor het maken van prothese modellen, tegenbeetmodellen en definitieve modellen. HeboRock F is een “dubbel gemalen” natuurgips gemaakt van een speciaal geselecteerde grondstof van hoge kwaliteit. Kleur roze Kleur roze
5 kg. 20 kg.
Artikel nr. 800207 Artikel nr. 800208
Duradur EFG Duradur is een “extra” harde klasse III gips voor het maken van prothese modellen en tegenbeetmodellen. Duradur EFG is een extra gemalen natuurgips gemaakt van een speciaal geselecteerde grondstof van hoge kwaliteit. Kleur blauw
25 kg.
Artikel nr. 800156
BlueRock BlueRock is een harde zuivere synthesegips voor het vervaardigen van tegenbeetmodellen en werkmodellen voor protheses. Blue-Rock is een extra fijn gemalen synthesegips, daardoor heeft dit gips een hogere hardheid dan de normale klasse III gips. Door gebruik van nieuwe basisgrondstoffen, en proces innovatie toe te passen zijn de fysische eigenschappen beter te bepalen. Kleur blauw
20 kg.
Artikel nr. 800721
PinkRock Pink-Rock is een harde zuivere synthesegips voor het vervaardigen van tegenbeetmodellen en werkmodellen voor protheses. Pink-Rock is een extra fijn gemalen synthesegips, daardoor heeft dit gips een hogere hardheid dan de normale klasse III gips. Door gebruik van nieuwe basisgrondstoffen, en proces innovatie toe te passen zijn de fysische eigenschappen beter te bepalen. Kleur roze
20 kg.
Artikel nr. 800732
YellowRock Yellow-Rock is een harde zuivere synthesegips voor het vervaardigen van tegenbeetmodellen en werkmodellen voor protheses. Yellow-Rock is een extra fijn gemalen synthesegips, daardoor heeft dit gips een hogere hardheid dan de normale klasse III gips. Kleur geel 20 kg. Artikel nr. 800726 | onderdeel van Schouten Groep
45
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
KLASSE 4
Perfect in vorm met Schouten Dental
ORTHODONTIE- EN STUDIEMODELLEN
Gildont Gildont is een extra harde synthetische klasse gips voor orthodontische modellen. De hoge zuiverheid en witheidsgraad van deze synthesegips staat garant voor een perfect werkstuk. Kleur sneeuwwit 20 kg. Kleur sneeuwwit 5 kg.
Artikel nr. 801000 Artikel nr. 801001
Whitestone WhiteStone is een extra harde synthetische klasse gips voor studiemodellen en orthodontie. De hoge zuiverheid en van deze synthesegips staat garant voor een perfect werkstuk. Kleur wit Kleur wit
20 kg. 5 kg.
Artikel nr. 800761 Artikel nr. 800762
Gildent Gildent is een superharde synthesegips voor het vervaardigen van stompen, tandenkransen en controlemodellen voor kroon-en brugtechniek en frames. Tijdens de verwerking zeer stabiel en goed stapelbaar. Kleur wit Kleur wit
KLASSE 4
20 kg. 5 kg.
Artikel nr. 801503 Artikel nr. 801501
DEFINITIEVE MODELLEN, TEGENBEET MODELLEN, PROTHESE MODELLEN
Semirock Semi-Rock is een extra harde synthetische klasse gips voor het maken van o.a. definitieve modellen en tegenbeet modellen. De hoge kwaliteit van deze synthesegips staat garant voor een perfect werkstuk. Kleur roze Kleur roze
25 kg 5 kg
Artikel nr. 803450 Artikel nr. 803451
Gilrock Super Gilrock Super is een extra harde synthetische klasse gips voor het maken van o.a. definitieve modellen en tegenbeet modellen. De hoge kwaliteit van deze synthesegips staat garant voor een perfect werkstuk. Kleur roze Kleur roze
46
25 kg 5 kg
Artikel nr. 801010 Artikel nr. 801011
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
Perfect in vorm met Schouten Dental
Deltarock DELTA-ROCK is een extra harde synthetische klasse gips voor het maken van o.a. definitieve modellen en tegenbeet modellen. De hoge kwaliteit van deze synthesegips staat garant voor een perfect werkstuk. Kleur roze
20 kg
Artikel nr. 800770
Ultrarock Ultra® serie is een nieuwe natuurgips gemaakt van een zeer zuivere natuurlijke grondstof, en geproduceerd met nieuwe en verbeterde additieven. Kleur roze Kleur roze Kleur Goudbruin Kleur Goudbruin Kleur wit Kleur wit Kleur geel Kleur geel
25 kg 5 kg 25 kg 5 kg 25 kg 5 kg 25 kg 5 kg
Artikel nr. 801140 Artikel nr. 801141 Artikel nr. 801145 Artikel nr. 801146 Artikel nr. 801147 Artikel nr. 801148 Artikel nr. 801142 Artikel nr. 801143
Sokkeldent Speciale sokkelgips voor het maken van voetjes voor verschillende modelsystemen. Sokkeldent: stabelbaar Sokkeldent “FL”: vloeibaar, dun gietbaar Kleur wit Kleur wit
25 kg. 5 kg.
Artikel nr. 803350 Artikel nr. 803351
Sokkeldent FL Speciale sokkelgips voor het maken van voetjes voor verschillende modelsystemen. Sokkeldent: stabelbaar Sokkeldent “FL”: vloeibaar, dun gietbaar Kleur wit Kleur wit Kleur goudgeel Kleur goudgeel Kleur groen
| onderdeel van Schouten Groep
25 kg. 5 kg. 25 kg. 5 kg. 25 kg.
Artikel nr. 803360 Artikel nr. 803361 Artikel nr. 803370 Artikel nr. 803371 Artikel nr. 803301
47
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
Perfect in vorm met Schouten Dental
SokkelPlus Speciale sokkelgips voor het maken van voetjes voor verschillende modelsystemen. Sokkel Plus FL dun gietbaar Kleur wit 20 kg. Artikel nr. 800711 Kleur donkerblauw 20 kg. Kleur donkerblauw 5 kg.
KLASSE 4
Artikel nr. 800714 Artikel nr. 800713
FRAMEWERK
Ultrastone Ultra® serie is een nieuwe natuurgips gemaakt van een zeer zuivere natuurlijke grondstof, en geproduceerd met nieuwe en verbeterde additieven. Kleur Goudbruin 25 kg Kleur Goudbruin 5 kg Kleur geel 25 kg
Artikel nr. 801120 Artikel nr. 801121 Artikel nr. 801130
Gilstone GILSTONE : een synthesegips voor framewerk en controlemodellen. Een zuivere synthesegips van hoge kwaliteit. Kleur wit Kleur wit Kleur roze Kleur roze
25 kg 5 kg 25 kg 5 kg
Artikel nr. 801020 Artikel nr. 801021 Artikel nr. 801040 Artikel nr. 801041
Bellastone Superharde stonegips voor o.a. frametechniek Kleur wit Kleur wit Kleur Goudbruin Kleur Goudbruin Kleur peach Kleur peach
48
20 kg. 5 kg. 20 kg. 5 kg. 20 kg. 5 kg.
Artikel nr. 800857 Artikel nr. 800856 Artikel nr. 800852 Artikel nr. 800851 Artikel nr. 800862 Artikel nr. 800861
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
Perfect in vorm met Schouten Dental
Eurorock Geschikt voor alle metaal en keramiek technieken. Voor vaste modellen, losse stompen, tandkransen, zaagmodellen, implantaatmodellen, controlemodellen enz. Kleur Goudbruin Kleur Goudbruin Kleur Goudbruin Kleur pastelgeel Kleur pastelgeel
KLASSE 4
18 kg. (6x3kg) 15 kg. 3 kg. 15 kg. 3 kg.
Artikel nr. 801750 Artikel nr. 801753 Artikel nr. 801751 Artikel nr. 801757 Artikel nr. 801756
Alle keramiek- en metaal techniek. K+B, tandkransen, losse stompen e.d.
Gildent Gildent is een superharde synthesegips voor het vervaardigen van stompen, tandenkransen en controlemodellen voor kroon-en brugtechniek en frames. Tijdens de verwerking zeer stabiel en goed stapelbaar. Kleur wit Kleur wit Kleur Goudbruin Kleur Goudbruin Kleur pastelgeel Kleur pastelgeel
20 kg. 5 kg. 20 kg. 5 kg. 20 kg. 5 kg.
Artikel nr. 801503 Artikel nr. 801501 Artikel nr. 801514 Artikel nr. 801511 Artikel nr. 801527 Artikel nr. 801526
Stardent Stardent is een superharde synthesegips voor het vervaardigen van stompen, tandenkransen en controlemodellen voor kroon-en brugtechniek en frames. Kenmerkend voor dit gips is de variabele mengverhouding waardoor u zelf de viscositeit (vloeibaarheid) kan beïnvloeden. Kleur Goudbruin Kleur Goudbruin Kleur abrikoos Kleur abrikoos Kleur ivoor Kleur ivoor
| onderdeel van Schouten Groep
20 kg. 5 kg. 20 kg. 5 kg. 20 kg. 5 kg.
Artikel nr. 801902 Artikel nr. 801901 Artikel nr. 801912 Artikel nr. 801911 Artikel nr. 801922 Artikel nr. 801921
49
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
Perfect in vorm met Schouten Dental
Ultradent Ultra® serie is een nieuwe natuurgips gemaakt van een zeer zuivere natuurlijke grondstof, en geproduceerd met nieuwe en verbeterde additieven. Kleur Goudbruin Kleur Goudbruin Kleur wit Kleur wit Kleur pastelgeel Kleur pastelgeel Kleur groen Kleur groen Kleur grijs
25 kg. 5 kg. 25 kg. 5 kg. 25 kg. 5 kg. 25 kg. 5 kg. 25 kg.
Artikel nr. 801100 Artikel nr. 801101 Artikel nr. 801110 Artikel nr. 801111 Artikel nr. 801117 Artikel nr. 801118 Artikel nr. 801105 Artikel nr. 801106 Artikel nr. 801115
Kleur grijs
5 kg.
Artikel nr. 801116
DeltaDent Plus Is een superharde zuivere synthesegips voor het vervaardigen van stompen, tandenkransen en controlemodellen voor kroon-en brugtechniek en frames. Kenmerkend voor dit gips is de extreem lage expansie en de superieure eigenschappen. Door gebruik van nieuwe basisgrondstoffen, en proces innovatie toe te passen zijn de fysische eigenschappen beter te bepalen. Kleur Goudbruin Kleur Goudbruin Kleur pastelgeel Kleur pastelgeel Kleur wit Kleur wit
20 kg. 5 kg. 20 kg. 5 kg. 20 kg. 5 kg.
Artikel nr. 800752 Artikel nr. 800751 Artikel nr. 800756 Artikel nr. 800757 Artikel nr. 800758 Artikel nr. 800759
Bellarock Geschikt voor alle metaal en keramiek technieken. Voor al het Kroon-en brugwerk en frametechniek. Voor vaste modellen, losse stompen, tandkransen, zaagmodellen, implantaatmodellen, controlemodellen enz. Kleur Goudbruin 20 kg. Artikel nr. 800802 Kleur Goudbruin 5 kg. Artikel nr. 800801 Kleur abrikoos 20 kg. Artikel nr. 800807 Kleur abrikoos 5 kg. Artikel nr. 800806 Kleur pastelgeel 20 kg. Artikel nr. 800812 Kleur pastelgeel 5 kg. Artikel nr. 800811
50
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
KLASSE 4
Perfect in vorm met Schouten Dental
CAD-CAM systemen (cerec)
CAM-Stone N CAM-Stone N maakt het poederen van de modellen overbodig, deze speciaalgips is ontwikkelt voor opto-elektronische aftasting. Het verhindert storende reflecties in de gedefinieerde golvende gebieden. Kleur Roodbruin 25 kg Kleur Roodbruin 5 kg
KLASSE 5
Artikel nr. 801070 Artikel nr. 801071
Super hardgips, met een hoge expansie voor een speciale dentale techniek
Die Keen Natuurgips. Een zeer harde, maar niet broze superhardgips. Uitermate geschikt voor modellen voor combinatiestukken. Uitermate geschikt voor modellen voor combinatiewerkstukken (K&B techniek, framewerk, etc.). Goede pasvormnauwkeurigheid, geschikt voor alle afdrukmaterialen. Door de extra fijne korreling van het poeder wordt een zeer glad oppervlak bereikt. Kleur Groen 22,7 kg Kleur Goudbruin 22,7 kg
Artikel nr. 801066 Artikel nr. 801067
MarmoDie Natuurgips. MarmoDie bestaat uit Amerikaanse grondstoffen en wordt op grond van de hoge drukvastheid en kantenstabiliteit ook oor prothetische werkzaamheden aanbevolen. De verhoogde expansie sluit contractie met andere materialen uit. Kleur Groen 22,7 kg Kleur Goudbruin 22,7 kg
Artikel nr. 801068 Artikel nr. 801069
Marmorock® E Natuurgips. Een fijnvloeiend, thixotroop superhardgips met een buitengewoon hoge hardheid uit zeer schoon natuursteen. Het heeft een verhoogde expansiewaarde oor het uitsluiten van contractie met andere materialen. Hoge kras- en breukvastheid en is in het bijzonder geschikt voor de hoogwaardige prothetiek. Kleur Goudbruin 25 kg Kleur Goudbruin 4 x 5 kg Kleur Goudbruin 5 kg
| onderdeel van Schouten Groep
Artikel nr. 801063 Artikel nr. 801064 Artikel nr. 801065
51
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
Perfect in vorm met Schouten Dental
5.2. Accessoires Dental Aluminiumoxide Een Duits kwaliteitspoduct, zuiverheidsgraad 99,8%, met een hogere straalprestatie door de enorme hardheid en vorm van de korrel. Beantwoord aan de voorschriften van de ARBO en de milieuinstanties. Geen silicosegevaar! Leverbaar in drie korrelgrootten: 50 µm
25 kg. 10 kg. 25 kg. 10 kg. 25 kg. 10 kg.
110 µm 250 µm
Artikel nr. 805500 Artikel nr. 805501 Artikel nr. 805510 Artikel nr. 805511 Artikel nr. 805520 Artikel nr. 805521
Glasstraalparels Voor het voorzichtig reinigen en verdichten van gevoelige oppervlakken, leverbaar in de korrelingen fijn en grof. Geen silicosegevaar! 50 µm (fijn) 125 µm (grof)
25 kg. 10 kg. 25 kg. 10 kg.
Artikel nr. 805550 Artikel nr. 805551 Artikel nr. 805560 Artikel nr. 805559
Puimsteen Verkrijgbaar in de korrelgrootte grof, middel en fijn. Geen silicosegevaar, omdat het volledig kwartsvrij is. Zeer goede verwerkingseigenschappen door een bijzonder hoge abrasieve slijpwerking. Ons puimsteenpoeder is een onbehandeld en milieuvriendelijk natuurproduct, dat na gebruik probleemloos agevoed kan worden. 5/0 (grof) 1/0 (middel) 6/0 (fijn)
25 kg. 10 kg. 25 kg. 10 kg. 25 kg. 10 kg.
Artikel nr. 805400 Artikel nr. 805401 Artikel nr. 805410 Artikel nr. 805411 Artikel nr. 805420 Artikel nr. 805421
Puimsteen desinfectie liquid Betrouwbare desinfectie voor het puimsteenpoeder. De voorkomende kiemen worden gedood en houdt de polijstpasta smeuig. Het puimsteen desinfectiemiddel heeft een hoge bacterie- en schimmeldodende werking en is formaldehydevrij. Met huidverzorgende toevoegingen. Het puimsteenmengsel moet na drie weken ververst worden (afhankelijk van de gebruikintensiteit). 5 liter
52
Artikel nr. 805452
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
Perfect in vorm met Schouten Dental
Steriele puimsteenpasta Een kiemvrije en kiemdodende puimsteenpasta voor het polijsten va kunststof protheses, volledig kwartsvrij, wordt met water aangemengd. De pasta is zacht voor uw huid, heeft een antibacteriële werking en een aangename geur. 10 kg
Artikel nr. 805450
Poliresin® Een geurloos en antibacterieel polijstmiddel voor kunststof protheses. De verwerking is hetzelfde als met puimsteenpoeder, maar Poliresin® is abrasiever en met een 30% snellere werktijd. De unieke kristalstructuur van Poliresin® zorgt voor een gladder gepolijste prothese en spaart aanzienlijk tijd uit bij een het op hoogglans polijsten van protheses. 10 kg
Artikel nr. 805460
Marmosep G Seperatiemiddel, gips tegen gips. Een speciaal ontwikkelt seperatiemiddel voor gipsen (bij gebruik van sokkelgips FL), splitcast en modelsystemen. Ook geschikt voor het isoleren van gips tegen kunststof. Marmosep G droogt snel, verdicht, maakt het opperlak glad en laat geen vetlaag achter. 250 ml 1 liter navulverpakking
Artikel nr. 207335 Artikel nr. 207331
Marmosep K Gips tegen kunststof. Een isoleermiddel oor warm- en koudpolymerisaten op alginaatbasis voor gipsmodellen in de kunststoftechniek. De dunne gladde film is krasvast en isoleert op een betrouwbare manier gips tegen kunststof. 1 liter
Artikel nr. 200731
Gips alginaat oplosser 20 liter 5 liter
Artikel nr. 805650 Artikel nr. 805651
Riorein 5 liter
Artikel nr. 806005
Dentabs 12 stuks 25 stuks
Artikel nr. 806012 Artikel nr. 806013
Glanszeep 1 liter 5 liter
Artikel nr. 805656 Artikel nr. 805655
| onderdeel van Schouten Groep
53
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
Perfect in vorm met Schouten Dental
5.3. Gipskaart GIPSSOORT
MENGVERHOUDING
Productnaam en kleur
VERWERKINGSTIJD (CA.)
AFBINDTIJD (CA.)
EXPANSIE NA 2 UUR
EXPANSIE NA 24 UUR
HARDHEID NA 2 UUR
HARDHEID NA 24 UUR
KLASSE 1
SNELLE REPARATIES, ARTIKULATORGIPS, GIPSSLOTJES
Afdrukgips wit, roze
Natuur
100 gr : 50 ml.
1 min.
2,5 min.
0,06%
0,07%
20
30
Artikulatorgips 3 minuten Artikulatorgips 8 minuten
Synthese Synthese
100 gr. : 30 ml. 100 gr. : 30 ml.
1,5 min. 4 min.
3 min. 8 min.
0,04% 0,04%
0,03% 0,03%
50 50
60 60
Artikulatorgips 4,5 minuten Artikulatorgips 8 minuten
Natuur Natuur
100 gr. : 40 ml. 100 gr. : 40 ml.
2 min. 4 min.
4,5 min. 8 min.
0,05% 0,05%
0,04% 0,04%
40 40
50 50
KLASSE 2
INBEDGIPS (cuvettengips)
Normaal hard, wit
Natuur
100 gr. : 50 ml.
8 min.
20 min.
0,20%
0,18%
30
40
Normaal hard Snelafb., wit
Natuur
100 gr. : 50 ml.
4 min.
10 min.
0,20%
0,18%
30
40
Semi-Hard, wit
Natuur
100 gr. : 40 ml.
7 min.
15 min.
0,17%
0,15%
40
50
Bella-Art wit
Natuur
100 gr. : 40 ml.
3 min.
5 min.
0,06%
0,04%
40
50
KLASSE 3
PROTHESE - EN TEGENBEETMODELLEN, INBEDDEN, ARTIKULATORGIPS
Extra Hard wit Extra Hard wit Langzaam afb.
Natuur Natuur
100 gr. : 30-32 ml. 5 min. 100 gr. : 30-32 ml. 8 min.
12 min. 20 min.
0,15% 0,15%
0,13% 0,13%
60 60
70 70
Durofix (pastelkleuren) blauw, groen, geel
Natuur
100 gr. : 30-32 ml. 5 min.
12 min.
0,15%
0,13%
60
70
Duradur (extra ingekleurd) blauw, groen, geel, roze, wit
Natuur
100 gr. : 30-32 ml. 5 min.
12 min.
0,14%
0,13%
70
85
Duradur langzaam afb. blauw, wit, roze
Natuur
100 gr. : 30-32 ml. 8 min.
20 min.
0,14%
0,13%
70
85
Delta White langzaam afbindend
Synthese
100 gr. : 30 ml.
7 min.
15 min.
0,12%
0,10%
75
90
Delta Blue , Delta White, Delta Yellow, Delta Pink
Synthese
100 gr. : 30 ml.
5 min.
12 min.
0,12%
0,10%
75
90
Super-Art Super-Art snelafbindend
Synthese Synthese
100 gr. : 30 ml. 100 gr. : 30 ml.
7 min. 4 min.
14 min. 10 min.
0,11% 0,11%
0,09% 0,09%
65 65
80 80
Artifix “extra wit”
Synthese
100 gr. : 30 ml.
3 min.
6 min.
0,04%
0,03%
60
70
KLASSE 3
ORTHODONTIE - EN STUDIEMODELLEN
Orthoplaster extra wit
Natuur
100 gr. : 35-37 ml. 7 min.
15 min.
0,14%
0,10%
50
65
Duradur wit Duradur wit langz.afb.
Natuur Natuur
100 gr. : 30-32 ml. 5 min. 100 gr. : 30-32 ml. 8 min.
12 min. 20 min.
0,14% 0,14%
0,13% 0,13%
70 70
85 85
OrthoRock superwit OrthoRock superwit Langz.
Synthese Synthese
100 gr. : 28 ml. 100 gr. : 28 ml.
10 min. 15 min.
0,12% 0,12%
0,10% 0,10%
110 110
130 130
KLASSE 3
PROTHESE -EN TEGENBEETMODELLEN
Heborock roze
Natuur
100 gr. : 30 ml.
7 min.
15 min.
0,13%
0,12%
90
110
Duradur EFG blauw
Natuur
100 gr. : 30-32 ml. 6 min.
12 min.
0,14%
0,13%
85
95
Produr E natuurwit
Natuur
100 gr. : 25 ml.
5-6 min.
10-12 min. 0,60%
0,60%
240
270
BlueRock
Synthese
100 gr. : 30 ml.
7 min.
14 min.
0,10%
0,09%
100
120
Pinkrock, YellowRock
Synthese
100 gr. : 30 ml.
5 min.
10 min.
0,10%
0,09%
100
120
KLASSE 4
ORTHODONTIE - EN STUDIEMODELLEN
Gildont Sneeuwwit
Synthese
100 gr. : 25 ml.
5 min.
10 min.
0,10%
0,08%
130
150
WhiteStone extra wit
Synthese
100 gr. : 20 ml.
5 min.
10 min.
0,12%
0,10%
210
300
Gildent wit
Synthese
100 gr. : 20 ml.
5 min.
10 min.
0,10%
0,08%
215
260
5 min. 7 min.
"DUBBEL GEMALEN GIPS"
Alle technische specificaties en fysische eigenschappen zijn gemiddelde waarden. Wijzigingen voorbehouden.
54
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL GIPSSOORT
MENGVERHOUDING
Productnaam en kleur
VERWERKINGSTIJD (CA.)
Perfect in vorm met Schouten Dental AFBINDTIJD (CA.)
EXPANSIE NA 2 UUR
EXPANSIE NA 24 UUR
HARDHEID NA 2 UUR
HARDHEID NA 24 UUR
KLASSE 4
DEFINITIEVE MODELLEN, TEGENBEET MODELLEN, PROTHESE MODELLEN, SOKKELGIPS
Semirock roze Semirock langzaam afb. roze
Synthese Synthese
100 gr. : 26 ml. 100 gr. : 26 ml.
5 min. 7 min.
10 min. 14 min.
0,12% 0,12%
0,10% 0,10%
110 110
135 135
Gilrock Super roze
Synthese
100 gr. : 25 ml.
6 min.
12 min.
0,10%
0,09%
130
160
DeltaRock roze
Synthese
100 gr. : 25 ml.
5 min.
10 min.
0,10%
0,08%
140
170
UltraRock roze,wit,goudbruin,geel
Natuur
100 gr. : 24 ml.
6 min.
12 min.
0,12%
0,10%
150
190
Sokkeldent (stapelbaar) wit
Synthese
100 gr. : 25 ml.
4 min.
8 min.
0,09%
0,08%
110
150
Sokkeldent FL (vloeibaar) wit, citroengeel, groen
Synthese
100 gr. : 23 ml.
5 min.
9 min.
0,09%
0,08%
110
150
SokkelPlus FL (vloeibaar) wit, donkerblauw
Synthese
100 gr. : 23 ml.
4 min.
8 min.
0,08%
0,08%
130
170
KLASSE 4
FRAMEWERK
UltraStone wit, groen, bruin, geel
Natuur
100 gr. : 22 ml.
5 min.
10 min.
0,10%
0,08%
170
210
Gilstone wit, roze
Synthese
100 gr. : 23 ml.
5 min.
10 min.
0,10%
0,08%
120
170
BellaStone wit, goudbruin, peach
Synthese
100 gr. : 23 ml.
5 min.
10 min.
0,09%
0,08%
230
240
KLASSE 4
Alle keramiek-en metaal techniek. K+B, tandkransen, losse stompen e.d……
Gildent goudbruin, wit, pastelgeel
Synthese
100 gr. : 20 ml.
5 min.
10 min.
0,10%
0,08%
215
260
Stardent goudbruin, abrikoos, ivoor
Synthese
100 gr. : 18-12 ml. 8 min.
18 min.
0,10%
0,08%
220
250
EuroRock goudbruin. Pastelgeel
Synthese
100 gr. : 20 ml.
7 min.
12 min.
0,10%
0,09%
240
270
UltraDent goudbruin, wit,ivoor,groen,grijs
Natuur
100 gr. : 20 ml.
6 min.
12 min.
0,10%
0,08%
240
290
DeltaDent Plus goudbruin,pastelgeel, wit
Synthese
100 gr. : 20 ml.
5 min.
10 min.
0,10%
0,08%
290
340
BellaRock Goudbruin, ivoor, abrikoos
Synthese
100 gr. : 20 ml.
6 min.
12 min.
0,09%
0,08%
300
320
KLASSE 4
CAD-CAM systemen (cerec)
CAM-Stone N Roodbruin
Natuur
4 min.
7-9 min.
0,08%
0,06%
240
270
KLASSE 5
Super hardgips, met een hoge expansie voor een speciale dentale techniek
Die Keen groen, goudbruin
Natuur
100 gr. : 21 ml.
6-7 min.
10-13 min. 0,20%
0,18%
215
245
MarmoDie groen, goudbruin
Natuur
100 gr. : 21 ml.
6-7 min.
10-13 min. 0,22%
0,20%
220
250
Marmorock® E goudbruin
Natuur
100 gr. : 20 ml.
6-7 min.
12-14 min. 0,27%
0,25%
240
270
100 gr. : 20 ml.
Alle technische specificaties en fysische eigenschappen zijn gemiddelde waarden. Wijzigingen voorbehouden.
| onderdeel van Schouten Groep
55
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
Perfect in vorm met Schouten Dental
5.4. Assortiment Dental siliconen Ons assortiment siliconen bestaat uit: - condensatie kneedmassa siliconen - additie gietsiliconen De siliconen zijn geschikt voor meerdere toepassingsgebieden: - precision masks - occlusive masks - substitute models - repairing prostheses - framework prostheses - transparant masks - orthodontics - models and dies duplication - podologie - audiologie
56
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
Perfect in vorm met Schouten Dental
5.5. Siliconenkaart ARTIKELNR.
soort
KLEUR
SHOREHARDHEID A
Viscositeit
MENGVERHOUDING
VERWERKINGSTIJD
ONTVORMBAAR NA
VERPAKKING
Productnaam DENTALSIL SILICONEN
PRECISION MASKS
DentalSil CP60
806080 806081
condensatie grijs kneedmassa
60 ± 5
P: 240 - 270 mm /10
% 3±1
2’00” 3’00”
≥ 5’
2,5 kg 5 kg
DentalSil CP80
806082 806083
condensatie grijs kneedmassa (of blauw)
80 ± 5
P: 270 - 300 mm /10
% 0,8 ± 0,1
1’20”2’30”
≥ 5’
2,5 kg 5 kg
DentalSil CP85
806084 806085
condensatie grijs kneedmassa (of blauw)
85 ± 5
P: 245 - 280 mm /10
% 0,8 ± 0,1
1’00” 1’50”
≥ 5’
2,5 kg 5 kg
DentalSil CP90
806086 806087
condensatie grijs kneedmassa (of blauw)
90 ± 5
P: 250 - 280 mm /10
% 0,8 ± 0,1
1’10” 2’00”
≥ 5’
2,5 kg 5 kg
DENTALSIL SILICONEN
OCCLUSIVE MASKS
DentalSil CP85
806084 806085
condensatie grijs kneedmassa (of blauw)
85 ± 5
P: 245 - 280 mm /10
% 0,8 ± 0,1
1’00” 1’50”
≥ 5’
2,5 kg 5 kg
DentalSil CP90
806086 806087
condensatie grijs kneedmassa (of blauw)
90 ± 5
P: 250 - 280 mm /10
% 0,8 ± 0,1
1’10” 2’00”
≥ 5’
2,5 kg 5 kg
DENTALSIL SILICONEN
SUBSTITUTE MODELS
DentalSil CP60
806080 806081
condensatie grijs kneedmassa
60 ± 5
P: 240 - 270 mm /10
% 3±1
2’00” 3’00”
≥ 5’
2,5 kg 5 kg
DentalSil CP80
806082 806083
condensatie grijs kneedmassa (of blauw)
80 ± 5
P: 270 - 300 mm /10
% 0,8 ± 0,1
1’20”2’30”
≥ 5’
2,5 kg 5 kg
DentalSil CP85
806084 806085
condensatie grijs kneedmassa (of blauw)
85 ± 5
P: 245 - 280 mm /10
% 0,8 ± 0,1
1’00” 1’50”
≥ 5’
2,5 kg 5 kg
DentalSil CP90
806086 806087
condensatie grijs kneedmassa (of blauw)
90 ± 5
P: 250 - 280 mm /10
% 0,8 ± 0,1
1’10” 2’00”
≥ 5’
2,5 kg 5 kg
DENTALSIL SILICONEN
REPAIRING PROSTHESES
DentalSil CP60
806080 806081
condensatie grijs kneedmassa
60 ± 5
P: 240 - 270 mm /10
% 3±1
2’00” 3’00”
≥ 5’
2,5 kg 5 kg
DentalSil CP80
806082 806083
condensatie grijs kneedmassa (of blauw)
80 ± 5
P: 270 - 300 mm /10
% 0,8 ± 0,1
1’20”2’30”
≥ 5’
2,5 kg 5 kg
DentalSil CP85
806084 806085
condensatie grijs kneedmassa (of blauw)
85 ± 5
P: 245 - 280 mm /10
% 0,8 ± 0,1
1’00” 1’50”
≥ 5’
2,5 kg 5 kg
DentalSil CP90
806086 806087
condensatie grijs kneedmassa (of blauw)
90 ± 5
P: 250 - 280 mm /10
% 0,8 ± 0,1
1’10” 2’00”
≥ 5’
2,5 kg 5 kg
18 ± 3
P: 280 - 320 mm /10
% 5±1
1’00” 2’00”
≥ 6’
2,5 kg 5 kg
DENTALSIL SILICONEN
PODOLOGIE
DentalSil CP15
condensatie roze kneedmassa
806060 806061
DENTALSIL SILICONEN
AUDIOLOGIE
DentalSil CP30
806070 806071
condensatie wit kneedmassa
34 ± 4
P: 270 - 310 mm /10
% 2±1
1’20” 2’00”
≥ 6’
2,5 kg 5 kg
DentalSil CP45
806072 806073
condensatie wit kneedmassa
45 ± 5
P: 255 - 310 mm /10
% 2±1
2’00” 2’40”
≥ 6’30
2,5 kg 5 kg
Alle technische specificaties en fysische eigenschappen zijn gemiddelde waarden. Wijzigingen voorbehouden
| onderdeel van Schouten Groep
57
5. PRODUCTEN SCHOUTEN DENTAL
ARTIKELNR.
soort
KLEUR
Perfect in vorm met Schouten Dental
SHOREHARDHEID A
Viscositeit
MENGVERHOUDING
VERWERKINGSTIJD
ONTVORMBAAR NA
VERPAKKING
Productnaam DENTALSIL SILICONEN
FRAMEWORKS PROTHESES
DentalSil A12
806088 806086
additie groen gietsiliconen
12 ± 2
500 - 2000 mPa.s
1:1
4’00” 6’00”
≥ 30’
1 kg 5 kg
DentalSil A16T
806090 806091
additie doorschijgietsiliconen nend/roze
16 ± 2
500 - 2000 mPa.s
1:1
4’00” 5’30”
≥ 30’
1 kg 5 kg
DentalSil A19
806092 806093
additie licht blauw gietsiliconen
20 ± 2
500 - 3000 mPa.s
1:1
4’00” 6’30”
≥ 30’
1 kg 5 kg
DentalSil A23
806094 806095
additie geel gietsiliconen
23 ± 2
2500 - 5000 mPa.s
1:1
4’00” 6’00”
≥ 30’
1 kg 5 kg
DentalSil A26
806096 806097
additie roze gietsiliconen
26 ± 2
4000 - 6000 mPa.s
1:1
4’00” 6’30”
≥ 30’
1 kg 5 kg
DentalSil AE20R
806098 806099
additie blauw gietsiliconen
20 ± 2
4000 - 7000 mPa.s
1:1
4’00” 6’30”
≥ 30’
1 kg 5 kg
20 ± 2
7000 - 13000 mPa.s
1:1
4’00” 5’30”
≥ 30’
1 kg
20 ± 2
4000 - 7000 mPa.s
1:1
4’00” 6’30”
≥ 30’
1 kg 5 kg
DENTALSIL SILICONEN
TRANSPARANT MASKS
DentalSil A20
additie transparant gietsiliconen
806079
DENTALSIL SILICONEN
ORTHODONTICS
DentalSil AE20R
additie blauw gietsiliconen
806098 806099
DENTALSIL SILICONEN
MODELS AND DIES DUPLICATION
DentalSil A12
806088 806086
additie groen gietsiliconen
12 ± 2
500 - 2000 mPa.s
1:1
4’00” 6’00”
≥ 30’
1 kg 5 kg
DentalSil A16T
806090 806091
additie doorschijgietsiliconen nend/roze
16 ± 2
500 - 2000 mPa.s
1:1
4’00” 5’30”
≥ 30’
1 kg 5 kg
DentalSil A19
806092 806093
additie licht blauw gietsiliconen
20 ± 2
500 - 3000 mPa.s
1:1
4’00” 6’30”
≥ 30’
1 kg 5 kg
DentalSil AE20R
806098 806099
additie blauw gietsiliconen
20 ± 2
4000 - 7000 mPa.s
1:1
4’00” 6’30”
≥ 30’
1 kg 5 kg
Alle technische specificaties en fysische eigenschappen zijn gemiddelde waarden. Wijzigingen voorbehouden
Afkortingen: A = additie siliconen (2 jaar houdbaar) G = gel T = doorschijnend E =elastisch SE = super elastisch C = condensatie siliconen (1 jaar houdbaar) E = elastisch P = kneedmassa
58
Perfect in vorm met Schouten Dental
Aan de inhoud van deze informatie is uiterste zorg besteed. Niettemin kunnen zich incidenteel onvolkomenheden voordoen. De inhoud van deze documentatiemap is slechts bedoeld als informatie en dient derhalve niet gezien te worden als bindend advies. Schouten Dental heeft zorgvuldigheid in acht genomen bij het samenstellen en onderhouden van deze informatie, en gebruikt gemaakt van bronnen die als betrouwbaar geacht mogen worden. Schouten Dental staat echter niet in voor juistheid, volledigheid en actualiteit van de aangeboden informatie. De gegevens kunnen zonder enkele aankondiging worden gewijzigd. Schouten Dental aanvaardt géén enkele aansprakelijkheid voor schade die direct, indirect of incidenteel voortvloeit uit het gebruik van de weergegeven informatie, noch de gevolgen daarvan. Copyright, verveelvoudigen, openbaarmaking of op welke wijze dan ook aan enige derde ter beschikking stellen van deze informatie / documentatie is slechts toegestaan na vooraf schriftelijke toestemming van Schouten Dental.
Copyright © 2009 Schouten Dental Schouten Dental Raadhuislaan 7, 3271 BS Mijnsheerenland Postbus 5555, 3270 AB Mijnsheerenland Nederland
T: +31 (0)186 603600 F: +31 (0)186 604124
[email protected] www.schoutendental.com