Informatiegids Profielkeuze
Inhoudsopgave Inhoudsopgave Voorwoord Het tijdpad Kiezen in de derde klas Het keuzetraject Het keuzeproces Het advies Structuur en regelgeving Indeling van de Tweede Fase Het gemeenschappelijk deel Het profieldeel Het vrije deel Examenstof De slaag/zakregeling Combinatiecijfer Bevordering Beoordeling bij de overgang naar de Tweede Fase Toelaatbaarheid en toelatingsrecht voor vervolgopleidingen Doorstromen van havo naar vwo 5 Kenmerken van de bovenbouw Rooster Toetsen Profielwerkstuk Profiel- en vakkenkeuze Inleiding Gemeenschappelijk deel Profieldeel Vrije deel Doorstromingseisen Doorstroming van havo 5 naar vwo 5 Profielomschrijvingen Cultuur en Maatschappij (CM) Economie en Maatschappij (EM) Natuur en Gezondheid (NG) Natuur en Techniek (NT) Bijlage: vooropleidingseisen
2
2 3 4 5 5 5 5 6 6 6 6 6 6 6 7 7 7 7 7 8 8 8 8 9 9 9 9 9 10 10 11 11 12 13 14 15
Voorwoord In deze gids vind je, naast algemene informatie, een volledig overzicht van het aanbod van vakken per profiel en (keuze)mogelijkheden in de Tweede Fase. Daarbij geven we alle technische details zoals studielasturen per vak en beperkingen en bepalingen die met de profiel- en vakkenkeuze te maken hebben. Ook vind je informatie over het ‘keuzeproces’, informatie over de profielkeuzelessen en het tijdpad van het keuzetraject. Scholen hebben, naast het wettelijk bepaalde aanbod, de mogelijkheid om zelf keuzes te maken in wat zij hun leerlingen aanbieden. De Theaterhavo heeft een bijzonder onderwijsaanbod, waarbij theater, film en vormgeving centraal staan. Wij hebben er bewust voor gekozen om onze school kleinschalig te houden. Dit heeft consequenties voor het profiel- en vakkenaanbod binnen onze school. In deze gids worden de mogelijkheden binnen onze school toegelicht.
3
Het tijdpad Hieronder vind je een overzicht van de activiteiten met betrekking tot de profiel- en vakkenkeuze in de derde klas. november-december
Voorlichtingslessen in de derde klassen over de Tweede Fase, deze worden gegeven tijdens de mentorlessen.
januari
Voorlichtingsavond over de Tweede Fase en profielkeuze voor ouders van leerlingen van de derde klas.
februari
Leerlingen maken een voorlopige keuze
maart
Adviesvergadering
april
Gesprekken met de leerlingen en eventueel ouders over de keuze (door de mentor en/of de decanen)
mei
Profielkeuze klas 3 definitief
4
Kiezen in de derde klas Het keuzetraject Om je goed voor te bereiden op de Tweede Fase is een gids, zoals die nu voor je ligt, met een goed overzicht van de mogelijkheden onontbeerlijk. Daarnaast word je zo goed mogelijk begeleid bij het maken van een keuze ten aanzien van een profiel voor de bovenbouw. Vanaf de derde klas volg je een zogenaamd ‘keuzetraject’, waarbij een aantal fasen doorlopen worden alvorens een profielkeuze te maken. Onderdeel van dit keuzetraject is dat de mentoren en decaan jullie, mede aan de hand van deze gids, tijdens een lessenreeks informeren over het hoe en wat rond profiel- en vakkenkeuze. Dit gebeurt door zowel voorlichting en informatie te geven tijdens de profielkeuzelessen als in het uitvoeren van passende (groeps-)opdrachten. Daarnaast word je begeleid bij het kiezen van een voor jou geschikt profiel, het zogenaamde keuzeproces.
Het keuzeproces Het kiezen van een profiel is geen gemakkelijke opgave. Kiezen doe je niet zomaar even: het is een proces dat voor de één kort en voor de ander wat langer kan duren. In een keuzeproces spelen veel aspecten mee, zoals interesse, capaciteiten en de wensen met betrekking tot de vervolgopleiding. In de mentorlessen wordt veel aandacht besteed aan het kiezen van een profiel dat goed bij je past. De reden dat er veel aandacht wordt besteed aan het keuzeproces is dat het gevaar van ‘verkeerd’ kiezen op de loer ligt. Sommige leerlingen laten zich leiden door de keuze van hun vrienden en vriendinnen. Er zijn ook leerlingen die niet meer breed kiezen, omdat ze direct in het begin al een bepaald beroep of een bepaalde studie voor ogen hebben. Deze motieven kunnen later tot teleurstellingen leiden. Bovendien is het lastig, soms ook onmogelijk, om na het vierde jaar nog van profiel te wisselen. Goed en weloverwogen kiezen is daarom erg belangrijk. De mentoren en de decaan proberen je te helpen deze valkuilen te vermijden en in de lessen aandacht te besteden aan jouw wensen en het inschatten van jouw eigen capaciteiten en mogelijkheden, zodat uiteindelijk de juiste keuze gemaakt kan worden. Uiteindelijk is de juiste keuze, de keuze waarin in de eerste plaats jijzelf, de leerling, maar ook de ouders en de school zich kunnen vinden. Het is dan ook belangrijk om tijdens het keuzeproces goed met elkaar te communiceren.
Het advies Volgens de wet stelt het bevoegd gezag (lees: het schoolbestuur) de mogelijkheden voor zowel het profielkeuzevak als die van de vakkenkeuze in het vrije deel samen. Hoewel je in principe zelf een profielkeuze maakt, beslissen je ouders uiteindelijk over het profiel en de vakken die je zal volgen. Er zal daarom in het keuzetraject veel overleg moeten zijn tussen leerling en mentor, tussen leerling en ouders, tussen vakdocenten, mentor en schooldecaan.
5
Structuur en regelgeving Indeling van de Tweede Fase In de Tweede Fase heb je een samenstelling van vakken (pakket) dat bestaat uit verplichte en keuzevakken. De indeling van de Tweede Fase beslaat het ‘gemeenschappelijk deel’, het ‘profieldeel’ en het ‘vrije deel’. Binnen deze deelgebieden is een aantal vakken verplicht en kunnen daarnaast, binnen de regels die daarvoor zijn gesteld, vakken gekozen worden. De precieze keuzemogelijkheden die onze school jou biedt wordt hieronder uitvoerig omschreven in het gedeelte “Profiel- en vakkenkeuze”.
Het gemeenschappelijk deel Vakken in het gemeenschappelijk deel zijn voor alle leerlingen verplicht. Je hebt een breed pakket aan voornamelijk door de wet voorgeschreven vakken. Het Lichamelijke Oefening is op onze school vervangen door het vak Dans. Een overzicht van de vakken in het gemeenschappelijk deel is te vinden in het gedeelte “Profiel- en vakkenkeuze”.
Het profieldeel Je kiest één van de vier profielen. Dit zijn Natuur en Techniek (NT), Natuur en Gezondheid (NG), Economie en Maatschappij (EM) en Cultuur en Maatschappij (CM). Elk profiel biedt een pakket van verplichte vakken en een keuzevak. Bij ons op school worden alleen beide maatschappijprofielen aangeboden. Voor het overzicht van de vakken en keuzevakken per profiel zie “Profieldeel”.
Het vrije deel Op onze school wordt het vrije deel volledig gevuld door de theatervakken, film of vormgeving.
Examenstof Voor je examen doe je schoolexamens (SE) en een landelijk centraal examen (CE). In de Tweede Fase geldt voor de meeste vakken dat slechts 60% van de totale studielast op het centraal examen wordt getoetst. De stof die daar niet wordt getoetst wordt in ieder geval op het schoolexamen afgevraagd. Bij vakken met een Centraal Examen bepalen het SE-deel en CE-deel elk voor 50% van het eindcijfer.
De slaag/zakregeling De slaag/zakregeling, ziet er als volgt uit: • • • •
geslaagd bij alles 6 of hoger; geslaagd bij één vijf en de rest 6 of hoger; geslaagd bij één 4, de rest 6 of hoger en gemiddeld 6,0 of hoger; geslaagd bij twee keer 5 of één 5 en één 4, de rest 6 of hoger en gemiddeld 6,0 of hoger.
6
NB Voor de vakken Nederlands, Engels en Wiskunde mag maximaal één 5 behaald zijn en mag geen onvoldoende gescoord worden voor het CE-deel.
7
Combinatiecijfer Voor de uitslagbepaling van de eindresultaten voor het examen worden cijfers voor de kleine vakken uit het gemeenschappelijk deel (te weten het profielwerkstuk, maatschappijleer en Algemene Natuurwetenschappen voor het vwo) rekenkundig gemiddeld in een combinatiecijfer waarbij elk onderdeel even zwaar meetelt. De ondergrens voor de afzonderlijke vakken is 4.
Bevordering Het combinatiecijfer is niet van toepassing op de overgangsregel. Daar tellen de cijfers van de afzonderlijke ‘combinatievakken’ apart mee en bepalen dus mede of een leerling al of niet bevorderd wordt.
Beoordeling bij de overgang naar de Tweede Fase Bij de studie in de derde klas moet je er rekening mee houden dat de Tweede Fase per vak een duidelijk omschreven basiskennis en inzicht vereist, vastgelegd in de kerndoelen. Je wordt beoordeeld op de vakken die je in de derde klas hebt gevolgd en bij de overgang van de derde naar de vierde klas worden dus alle vakken meegeteld.
Toelaatbaarheid en toelatingsrecht voor vervolgopleidingen Per augustus 2007 bestaat het onderscheid tussen ‘toelaatbaarheid’ en ‘toelatingsrecht’ bij vervolgopleidingen. Bij ‘toelaatbaarheid’ is een toelatingsexamen van de vervolgopleiding vereist en bij ‘toelatingsrecht’ wordt voor de toelating tot de opleiding gekeken naar het (juiste) profiel met aanvullende vakken. Voor wat de precieze toelatingseisen (of ‘doorstroomrechten’) voor bepaalde opleidingen zijn, verwijzen wij naar het betreffende gedeelte in deze gids.
Doorstromen van havo naar vwo 5 Het is mogelijk om na het behalen van het havo-diploma door te stromen naar de vijfde klas van het atheneum. Hoe dat precies in zijn werk gaat en aan welke voorwaarden moet worden voldaan wordt verderop in deze gids besproken.
8
Kenmerken van de bovenbouw Rooster De vakken uit het gemeenschappelijk deel volg je met leerlingen uit je eigen klas. Sommige vakken volg je in lesgroepen die anders zijn samengesteld. In het rooster kunnen ook tussenuren voorkomen. Deze uren zijn bedoeld om zelfstandig aan de slag te gaan. Een belangrijk kenmerk van de Tweede Fase is namelijk zelfstandigheid en zelfwerkzaamheid van de leerling. Je bent dus zelf verantwoordelijk voor jouw eigen leerproces.
Toetsen In de Tweede Fase worden door diverse vakken schoolexamens en praktische opdrachten gegeven die meetellen voor het SE-deel. In een schooljaar zijn er meerdere toetsperiodes. In het examenjaar komt daar natuurlijk het centraal schriftelijk examen bij. Voor ieder vak krijg je per periode een periodeplan of studiewijzer waarin staat aangegeven wat je moet weten voor de toets en wat je iedere week af moet hebben. In principe kun je dus zelf aan de slag, ook al is de docent er niet.
Profielwerkstuk Het Profielwerkstuk is een werkstuk waarmee je begint in het voorexamenjaar (resp. havo 4 en vwo 5) en dat je afsluit in het eindexamenjaar. Het cijfer dat je ervoor krijgt maakt onderdeel uit van het combinatiecijfer. Op onze school stellen wij specifieke eisen aan het profielwerkstuk. Een overzicht voor deze eisen vind je in de reader “Profielwerkstuk”. Het Profielwerkstuk kun je beschouwen als een soort ‘meesterproef’, waarin je laat zien dat je in staat bent zelfstandig onderzoek te verrichten en daar schriftelijk verslag van uit te brengen.
9
Profiel- en vakkenkeuze Inleiding Dit schooljaar zal een profielkeuze gemaakt moeten voor de klassen 4, 5 en 6 voor het vwo. De zwaarte van de verschillende vakken wordt uitgedrukt in studielasturen (slu). Deze uren worden gevuld met alle schoolactiviteiten: lessen, huiswerk, excursies en dergelijke. Het onderwijs in de Tweede Fase is opgebouwd uit drie delen. Hieronder volgt een opsomming van deze delen en een korte beschrijving.
Gemeenschappelijk deel Het gemeenschappelijk deel is voor iedereen hetzelfde en verplicht. Het heeft een algemeen vormende functie en bestaat daarom uit een breed pakket. Het grootste deel bestaat uit door de wet voorgeschreven vakken. Het gemeenschappelijk deel voor het vwo heeft twee extra vakken ten opzichte van de havo. Havo 1. Nederlands 2. Engels 3. Maatschappijleer 4. Dans (i.p.v. Lichamelijke Oefening) 5. Kunstvakken Algemeen
Vwo 1. Nederlands 2. Engels 3. Frans 4. Maatschappijleer 5. Dans (i.p.v. Lichamelijke Oefening) 6. Kunstvakken Algemeen 7. Algemene Natuurwetenschappen
Profieldeel Het profieldeel bestaat per profiel uit een verplicht deel en een keuzedeel. Je moet een keuze maken uit de vier voorgeschreven profielen. Op onze school is de keuze beperkt tot de maatschappijprofielen; wanneer je één van de natuurprofielen wilt volgen kan dat niet bij ons op school. Je mentor en de decaan kunnen je helpen bij het zoeken naar een voor jou passende school.
Vrije deel In het vrije deel volg je op onze school de vakken die de Theaterhavo zo speciaal maken, te weten de Theatervakken, Film of Vormgeving. Het is dus niet mogelijk om andere vakken te kiezen in het vrije deel, zoals dat bij andere scholen wel het geval is.
10
Doorstromingseisen Doorstroming van havo 5 naar vwo 5 Leerlingen met een havo-diploma die willen doorstromen naar het atheneum, kunnen dat alleen doen in het vakkenpakket dat ze op de havo hebben gevolgd. Je krijgt op het atheneum één of meer nieuwe vakken. Je moet er rekening mee houden dat je voor nieuwe vakken op het atheneum, stof uit 3 en/of 4 atheneum moet inhalen. Om in aanmerking te komen voor toelating tot atheneum 5 moet in ieder geval aan de volgende eisen voldaan zijn : • gemiddeld eindcijfer HAVO-diploma minstens 7; • leerlingen moeten wiskunde in het pakket hebben (E&M-profiel); Bij de overstap kunnen aansluitingsproblemen ontstaan. Je dient rekening te houden met de volgende verschillen tussen havo en atheneum: • Op het atheneum is een tweede moderne vreemde taal (Frans ) verplicht in het gemeenschappelijk deel. Op de havo geldt deze verplichting niet. De stof van het vierde leerjaar vwo dient te worden ingehaald en afgerond. • Het vak Algemene Natuurwetenschappen is verplicht in klas 4 van het vwo. De leerling dient dit programma zelfstandig in te halen en af te ronden met een schoolexamen. • Het vak Maatschappijleer is afgesloten op havo-niveau. Om vwo-niveau te bereiken dient de leerling een verrijkingsopdracht te maken en af te ronden. Over aansluitingsproblemen binnen vakken met dezelfde naam kunnen we op dit moment geen uitspraken doen.
11
Profielomschrijvingen De omschrijvingen van de onderstaande profielen zijn algemeen van aard. Als je meer specifieke vragen hebt over bepaalde opleidingen en/of beroepen kun je terecht bij je mentor of de decaan.
Cultuur en Maatschappij (CM) Kan je goed luisteren en je inleven in mensen?. Vind je het leuk om anderen te informeren en te adviseren? Communiceer je graag in één of meerdere vreemde talen? En ben je ook creatief? Kortom, heb je belangstelling voor kunst, cultuur, maatschappelijke vakken, taal of rechten, dan is dit profiel een goede basis voor een vervolgopleiding in een van deze richtingen. Typische CM-op leidingen zijn: - hogere europese beroepen - journalistiek - sociaal pedagogisch hulpverlening - maatschappelijk werk en dienstverlening - pedagogiek - beeldende kunst en vormgeving - multimedia design - leraar basisonderwijs Voorbeelden van beroepen: - acteur, - docent, - illustrator - tekenaar - ontwerper - journalist - reclasseringswerker, - maatschappelijk werker - reclamefotograaf, - bibliothecaris Ook andere profielen kunnen je voorbereiden op opleidingen waarin je je creativiteit kwijt kunt, bijvoorbeeld in combinatie met economie, natuurkunde en/of wiskunde. Wat sociaal-culturele opleidingen betreft, zijn er opleidingen die je ook met een ander profiel kunt volgen.
12
Economie en Maatschappij (EM) Dit profiel kan je zien als ‘de weg naar het zakenleven’. ‘EM- mensen’ gaan graag met anderen om, maar wel op een zakelijke en klantgerichte manier. Verder zijn ze ondernemend en houden van aanpakken en organiseren. Typische EM-opleidingen zijn: - bedrijfseconomie, - logistiek en vervoer, - hogere hotelschool, - bedrijfskundige informatica, - international business languages - vrijetijdskunde, - personeel en arbeid. Met dit profiel kom je meestal terecht in banen waarbij economie, arbeid, recht en veiligheid centraal staan. Voorbeelden van beroepen zijn: - administrateur, - hoteldirecteur, - marketingmanager, - catering manager, - organisatieadviseur, - belastingconsulent, - pr-medewerker, - filiaalbeheerder. Als je niet zo goed bent in economie, maar de arbeidsgebieden wel aantrekkelijk vindt, dan is het mogelijk om met een ander profiel opleidingen te volgen die veel raakvlakken hebben met Economie en Maatschappij. Je moet daar dan wel met de vakkenkeuze in je vrije deel rekening mee houden.
13
Natuur en Gezondheid (NG) Dit profiel is geschikt voor leerlingen, die belangstelling hebben voor gezondheidszorg en milieu. ‘NG-mensen’ zijn meestal sociaal, nuchter, praktisch en verzorgend . Kies je de medische richting, dan krijg je te maken met banen waar verzorgen, begeleiden of onderzoek centraal staan. In de land- en tuinbouw, of het milieu zul je veelal onderzoek/ advies gaan doen. Typische NG- opleidingen zijn: - milieukunde, - plantenteelt, - bewegingstechnologie, - biologie, - medische beeldvormende en radiotherapeutische technieken, - tropische landbouw. Voorbeelden van beroepen zijn: - tuinarchitect, - fysiotherapeut, - laboratoriummedewerker - bedrijfsleider tuinbouw, - verpleegkundige, - bloemenexporteur, - bewegingstherapeut. Ben je niet zo goed in de exacte vakken, maar zou je wel graag in de arbeidsgebieden willen werken die horen bij Natuur en Gezondheid? Bedenk dan dat je bijv. met het profiel Economie en Maatschappij en biologie en/of scheikunde in je vrije ruimte een aantal opleidingen kunt doen op het gebied van landbouw, gezondheidszorg en milieu. NB
Op de Theaterhavo wordt dit profiel niet aangeboden.
14
Natuur en Techniek (NT) Vind je van machines, elektronica of computers interessant? En onderzoeken, testen en ontwerpen? Dan is dit het geschikte profiel. Het NT-profiel is een goede voorbereiding op bijna alle technische beroepen, maar ook op beroepen die te maken hebben met het milieu, planten en dieren. Typische Natuur en Techniekopleidingen zijn: - bouwkunde, - computertechniek, - maritiem officier, - technische bedrijfskunde, - technische vervoerskunde. - Autotechniek - Elektrotechniek Voorbeelden van beroepen zijn: - aannemer - chemisch analist - ingenieur civiele techniek - beroepsvlieger - softwareontwerper - drilling engineer. Als je niet zo goed bent in de exacte vakken, maar de arbeidsgebieden die horen bij Natuur en Techniek spreken je wel erg aan, dan is het verstandig om uit te zoeken met welk van de andere profielen je toch in de sfeer van Natuur en Techniek kunt komen. Misschien kun je er ook vanuit de economische invalshoek terechtkomen. Denk er wel aan dat het dan verstandig is om één of meer exacte vakken in je vrije deel te nemen. NB
Op de Theaterhavo wordt dit profiel niet aangeboden.
15
Bijlage: vooropleidingseisen Op de volgende pagina’s is uit de officiële regelingen het gedeelte opgenomen dat betrekking heeft op de vooropleidingseisen voor het hoger onderwijs wanneer vanuit de havo of het vwo wordt ingestroomd. Je kunt, wanneer je een bepaalde opleiding in gedachten hebt, uit de tabel halen welke vakken je dan in ieder geval in je profiel zou moeten hebben.
16
