INFORMATIEBROCHURE Rekenen | Groep 1 en 2 | Kleuterpakket
lnhoud De methode • Waarom De wereld in getallen kleuterpakket?
2
lnhoud en didactiek • Voor het eerst leren rekenen!
4
Structuur en organisatie • Variatie en herkenning houden het interessant
6
Differentiatie • Differentiëren op leeftijd en niveau
8
Materialen • Overzichtelijke materialen
10
Voorbeeldpagina’s • Een overzichtelijke les
12
lnformatie • Meer weten over De wereld in getallen kleuterpakket?
20
De methode Waarom De wereld in getallen kleuterpakket? Rekenen, je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen. Tenminste, dat vinden leerkrachten, onderwijsspecialisten en ouders. Maar vinden jonge kinderen dat ook? Wel als ze werken met het kleuterpakket van De wereld in getallen.
2 • lnformatiebrochure De wereld Wereld in getallen
Want dit rekenpakket speciaal voor groep 1 en 2 neemt kleuters voor het eerst in hun leven mee op een leuke reis door de wereld van de getallen. Zo worden ze spelenderwijs én doelgericht op groep 3 voorbereid.
Met De wereld in getallen rekent elk kind van groep
Bovendien heeft het kleuterpakket interactieve
3 tot en met 8 op z’n best. De methode besteedt
digibordsoftware en oefensoftware waarmee
veel aandacht aan het ‘waarom en hoe’ van rekenen.
de kinderen zelfstandig kunnen oefenen. Zo
Zo zijn de opgaven zoveel mogelijk afgestemd op de
wordt rekenen voor kleuters nog leuker! Met het
belevingswereld van kinderen.
kleuterpakket kunnen alle kinderen goed voorbereid verder met De wereld in getallen in groep 3. Omdat
Het speciale kleuterpakket van De wereld in getallen
het pakket gebaseerd is op de TAL-publicatie van het
sluit hier volledig op aan. In herkenbare situaties
Freudentalinstituut, kan het ook naast een andere
leren kinderen in groep 1 en 2 spelenderwijs om
rekenmethode worden gebruikt.
te gaan met diverse rekenbegrippen. De kern van het lesmateriaal is een leerkrachtenmap met 200
Bewezen kwaliteit
leuke en korte rekenactiviteiten. De activiteiten zijn
Het kleuterpakket is gebaseerd op de succesvolle
in thema’s gegroepeerd en passen helemaal bij de
inhoud van de leerkrachtenmap voor groep 1 en 2
kleuters én didactische eisen van deze tijd.
van de vorige versie en geoptimaliseerd op basis van de ervaringen van de scholen die hiermee werken.
lnformatiebrochure De Wereld wereld in getallen • 3
lnhoud en didactiek Voor het eerst leren rekenen! Rekenen is een elementaire vaardigheid, waarvoor een goede basis nodig is. Daarom is het extra belangrijk om kleuters nu al te laten zien dat rekenen niet alleen handig, maar ook leuk is. Het kleuterpakket van De wereld in getallen bevat ruim 200 rekenactiviteiten die stuk voor stuk goed aansluiten bij de dagelijkse belevingswereld van jonge kinderen. De activiteiten spelen in op de seizoenen, hoeken en andere situaties die voor kleuters herkenbaar zijn. Zo worden ze uitgedaagd om na te denken en maken ze al op jonge leeftijd kennis met rekenen en de diverse rekenbegrippen. Daar hebben ze hun hele verdere schoolcarrière veel plezier van.
4 • lnformatiebrochure De wereld in getallen
Spelenderwijs alle tussendoelen De gevarieerde werkvormen, de speelse oefeningen en de zorgvuldig gekozen vormgeving houden het rekenen spannend en interessant voor de kinderen. De keuze van activiteiten rond tellen en getalbegrip is gebaseerd op de TAL-publicatie van het Freudentalinstituut. Met het kleuterpakket van De wereld in getallen worden zodoende spelenderwijs alle tussendoelen gehaald.
Makkelijk integreren in eigen thema’s De activiteiten in het kleuterpakket zijn in herkenbare thema’s onderverdeeld. Elk thema is een afgerond geheel. U kunt dus uw eigen themavolgorde bepalen. Ook geven de onderwerpen van de thema’s alle gelegenheid om ze uit te bouwen tot een groot thema of om ze een plaats te geven in
Reken- en wiskundige domeinen
andere thema’s op school.
In het De wereld in getallen Kleuterpakket voor groep 1 en 2 komen de volgende domeinen
Goed voorbereid naar groep 3 en verder
aan bod:
Voor een goede voorbereiding op groep 3 is het belangrijk dat alle inhoudelijke aspecten van rekenen en wiskunde aan bod komen. Met de
•
Tellen en getalbegrip: waaronder de telrij
registratieformulieren kunt u bijhouden welke
tot en met 10, schatten, ordenen en
activiteiten zijn uitgevoerd. Daarnaast heeft het
representeren.
kleuterpakket verschillende hulpmiddelen om de
•
Meten: activiteiten waarbij lengte,
vorderingen per kind te observeren en registreren.
oppervlakte, inhoud, gewicht, temperatuur
De handleiding bevat bouwstenen voor een
en tijd een rol spelen.
diagnostisch gesprek.
•
Ruimtelijke en meetkundige oriëntatie: plaatsbepaling, richting, verhoudingen, bouwen, vormen en nog veel meer.
•
Diversen: onder andere grafieken, combinatoriek en logisch redeneren.
lnformatiebrochure De wereld in getallen • 5
Structuur en organisatie Variatie en herkenning houden het interessant Kleuters zijn snel afgeleid. Daarom moeten de rekenactiviteiten interessant en niet te lang zijn. Het kleuterpakket van De wereld in getallen is dan ook heel gevarieerd en heeft een herkenbare structuur.
Veel thema’s en activiteiten Het kleuterpakket telt 28 thema’s. Elk thema heeft 6 activiteiten en 1 computeractiviteit. Een thema blijft voor kleuters maar twee tot drie weken interessant. Met zeven activiteiten in totaal per thema, zijn er dus twee tot drie thema-activiteiten per week beschikbaar. De kinderen zijn met elke activiteit zo’n 15 tot 20 minuten aan het werk. In de handleiding staat een voorbeeld hoe de thema’s in twee jaar kunnen worden gepland. De startactiviteiten met teloefeningen, die in een logische volgorde moeten worden aangeboden, staan bij elkaar in een apart katern. Deze kunt u, onafhankelijk van de gekozen themavolgorde, kiezen op basis van het niveau waar de kinderen op zitten.
De 28 thema’s van het De wereld in getallen kleuterpakket Nietseizoengebonden thema’s
Seizoengebonden thema’s
1. Een doos van tien
15. De helft en dubbel
2. Oma’s tasje
16. Ik verzamel
3. Duurt het nog lang?
17. Het hele jaar door
4. Potten en pannen
18. Patatje met …
5. ‘Klik’
19. De winkel van Loe Lap
6. Blij dat ik rij
20. Een reisje met …
7. Zorg goed voor jezelf
21. (G)een haar op mijn hoofd
8. Stuur eens een kaartje
22. Huizen bouwen
9. Het muziektheater
23. Ik
augustus-oktober
10. De camping
24. De herfstmarkt
oktober-december
11. Gooi wat in mijn schoentje
25. De kaarsenkraam
januari-maart
12. Sneeuw en ijs
26. Weer en Wind
maart-mei
13. Beestenboel
27. Tuinieren
mei-juli
14. Zomerspelen
28. Een dagje uit
6 • lnformatiebrochure De wereld Wereld in getallen
Herkenbare thema-opbouw
De zeven activiteiten per thema worden elk op een
Elk thema is volgens een vast stramien opgebouwd.
aparte pagina beschreven.
Dit is duidelijk voor u en de kinderen en geeft houvast. Op de startpagina staat steeds de inleiding
Doelvermelding bij elke activiteit
op het thema en suggesties om met het thema te
Ook de activiteitenbeschrijvingen hebben een vaste
beginnen. Voor een flink aantal van de thema’s zijn
opbouw. Aan het begin staat het doel, de werkvorm,
introductiefilmpjes op het digibord beschikbaar.
de plek en het benodigde materiaal aangegeven. Zo
Op de startpagina staat duidelijk vermeld welke
ziet u in één oogopslag waar de activiteit over gaat
reken- en wiskundige aspecten aan bod komen.
en wat u nodig hebt.
lnformatiebrochure De Wereld wereld in getallen • 7
Differentiatie Differentiëren op leeftijd en niveau Leerkrachtenmap De activiteiten in het kleuterpakket van De wereld in getallen zijn geschikt voor de jongere én oudere kleuters in de klas. De activiteitenbeschrijving bevat zonodig aanwijzingen om de activiteit aan het niveau en de leeftijd van de kinderen aan te passen.
Twee digitale niveaus De computeractiviteiten hebben twee niveaus. Als het kind het eerste niveau goed heeft doorlopen, kan het door naar het tweede niveau. Maar als het kind liever wil doorwerken of terugkeren op het lagere niveau, dan kan dat natuurlijk ook. Zo behoudt elk kind het plezier in rekenen op zijn eigen niveau.
8 • lnformatiebrochure De wereld in getallen
lnformatiebrochure De wereld in getallen • 9
Materialen Overzichtelijke materialen Het kleuterpakket van De wereld in getallen bestaat uit overzichtelijke materialen die eenvoudig zijn in gebruik.
Eén map voor alles! Eén handige leerkrachtenmap is de kern van het lesmateriaal. De map bevat alle 28 thema’s. Elk thema zit als een los katern in de map, zodat u makkelijk het actuele thema uit de map kunt halen. Het eerste katern is een korte algemene handleiding over het kleuterpakket. Verder bevat de map een katern met leuke teloefeningen, kopieerbladen en registratie- en
nmap leerkrachte
1 -2
observatieformulieren.
11 ★ Een doos van tien
Activiteit 3
Doel: tellen en terugtellen tellen • erbij en eraf koppelen van hoeveelheden aan cijfersymbolen, representeren Werkvorm: gesprek Plek: grote kring Materiaal: klassikaal • een lege eierdoos, tien tafeltennisballetjes, • tien speelgoedauto’s, • een zelfgemaakt cijfermemoryspel
11
Spelletjes van tien Kinderen vinden het altijd wel leuk om een spelletje in de klas te spelen. Een bijkomend voordeel hierbij is dat de kinderen zo spelenderwijs met cijfers om leren gaan. Ze leren de cijfers te benoemen, ze leren de waarde van getallen en ze maken automatisch de koppeling tussen een getal en een cijfer. Genoeg redenen dus om de hieronder genoemde ‘spelletjes van tien’ regelmatig te spelen, ook buiten dit thema om. U kunt eventueel ook een van de spelletjes of het onderdeel dat bij het spelletje hoort elke keer uit de cijferdoos van de inleiding laten komen. Het spel met de tien eieren Neem een lege eierdoos mee naar school. In de doos kunt u eventueel tafeltennisballetjes stoppen. U vraagt aan de kinderen: ‘Hoeveel eieren zitten er in de doos?’ U haalt een aantal eieren (tafeltennisballetjes) uit de doos, dan maakt u de doos weer dicht. U laat aan de kinderen zien hoeveel eieren u uit de doos heeft gehaald. Vervolgens vraagt u aan de kinderen: ‘Hoeveel eieren zitten er nu nog in de doos?’ Het spel met de tien auto’s U heeft tien speelgoedauto’s in de kring op de grond gezet. De auto’s staan achter elkaar. U vertelt de kinderen dat ze staan te
De wereld in getallen groep 1-2 © Malmberg ’s-Hertogenbosch
10 • lnformatiebrochure De wereld Wereld in getallen
wachten voor een verkeerslicht. U laat steeds één auto wegrijden. Tel samen met de kinderen het aantal auto’s dat overblijft. De activiteit wordt voor de kinderen duidelijker als u er een verhaal bij vertelt. U vertelt dat de auto’s voor school staan te wachten. ‘Kijk daar stapt een kind bij haar moeder in de auto. Samen rijden ze weg. Hoeveel auto’s staan er nu nog te wachten? O, er komt weer een auto bij. Hoeveel auto’s staan er nu?’ Dan gaat het opeens heel snel: vijf kinderen stappen bij hun ouders in de auto en rijden weg. ‘Hoeveel staan er nu nog te wachten?’ Zo gaat u door met het in- en uitstappen. Cijfermemory U maakt zelf een cijfermemory. Om het spel te maken kunt u bijvoorbeeld de hulp inschakelen van een van de ouders of van een paar kinderen uit de hogere jaargroepen. U heeft twintig kaartjes nodig. Op tien kaartjes komen de cijfers één tot en met tien te staan. Op de andere tien kaartjes tekent u één tot en met tien stippen. Gebruik hierbij de stippenpatronen die ook bij dominostenen worden gebruikt. Vervolgens laat u een aantal kinderen samen het cijfermemory spelen. U vertelt de kinderen dat het cijfer en het bijbehorende aantal stippen samen een paar zijn.
137
Computerprogramma
U kunt de kinderen natuurlijk ook meer vrijheid geven
Elk thema heeft een computeractiviteit waarmee
door ze zelf een thema te laten kiezen.
de kinderen zelfstandig aan de slag kunnen. Dit zijn experimentele rekenactiviteiten maar ook meer
Digibord
gerichte rekenactiviteiten zoals tellen, splitsen,
Het De wereld in getallen kleuterpakket is eigentijds
hoeveelheden en logisch redeneren. U kiest de
en heeft een passende digibordles bij elke activiteit.
juiste computeractiviteiten en zet ze voor de
Dat kan een verhelderende illustratie zijn, een
kinderen klaar. Dat gebeurt via het overzichtelijke
videofragment, een computeractiviteit of een
leerkrachtgedeelte van de software. Daar kunt u
beeldende instructie. Maar altijd interactief én leuk!
ook de voortgang en de resultaten van de kinderen volgen. De oefeningen staan online, zodat het niet uitmaakt op welke computer er wordt gewerkt.
lnformatiebrochure De Wereld wereld in getallen • 11
Voorbeeldpagina’s Een overzichtelijke les Activiteit 2 Duidelijke Doel: • tellen en nummeren • vooruittellen; terugtellen, verder tellen • synchroon en verkort tellen • het opzeggen van de telrij • getalbegrip Werkvorm: gesprek Plek: grote kring Materiaal: • getallenlijn • 5 vellen papier
doelvermelding Gevarieerde werkvormen
1
Een nummernaam In deze activiteit leren de kinderen dat een getal meerdere betekenissen of functies kan hebben. Een getal is niet alleen een hoeveelheid maar kan ook een naam zijn.
of 6, 7, 8. Kunnen de kinderen doortellen? Kunnen ze terugtellen? Welk getal komt voor de 6? U kunt hierbij gebruikmaken van de getallenlijn.
Weten de kinderen hun adres? ‘Als je op Schoolstraat 3 woont, wat betekent die drie dan? Zijn het eigenlijk drie huizen? Schoolstraat 3 is de ‘naam’ van het huis. Het huis dat naast dit huis staat heet Schoolstraat 5. Hoe heet het huis dat daarnaast staat?’ De kinderen tellen: 3, 5, 7, 9. Hoe heten de huizen aan de overkant? Schoolstraat 2, 4, 6, 8.
Deze activiteit kunt u ook met een kleinere groep of een groep jongere kinderen uitvoeren. Geef de kinderen de nummernamen Eén, Twee, Drie, Vier en Vijf. Kunnen ze zelf op volgorde van 1 tot 5 gaan staan? Kunnen ze terugtellen van 5 naar 1? Welk getal komt na 5? Stel vragen als: Wie is de voorste? Wie is de middelste? Wie is de achterste? Leg bij jongere kinderen ditmaal de nadruk op synchroon tellen: aanwijzen en tegelijkertijd tellen.
Soms is een getal een naam. Ook in de groep hebben de kinderen namen. Als u Juul zegt, weet iedereen welk kind bij die naam hoort. Zouden de kinderen aan een andere naam kunnen wennen? Een nummernaam? Hardop worden de kinderen genummerd: ‘Jij bent Één, jij heet Twee, jij heet ...’ U telt in de volgorde waarop de kinderen in de kring zitten. Als iedereen een nummernaam heeft, legt u vijf vellen papier met daarop een getal op de grond. Vervolgens zegt u: ‘Eén, ga eens bij jouw getal zitten. Negen, ga jij ook maar bij je getal zitten.’ Kies eens voor een rijtje 1, 3, 5
6
12 • lnformatiebrochure De wereld Wereld in getallen
U kunt ook kiezen voor de nummernamen Zes tot en met Tien. Als plusactiviteit kunt u een groepje kinderen nummernamen geven als Twee, Vier, Zes, Acht en Tien of rondom het tiental: Acht, Negen, Tien, Elf en Twaalf. Kunnen de kinderen doortellen? Kunnen ze terugtellen? Kunnen de kinderen tellen met sprongen van drie? De twee tussenliggende getallen steeds fluisteren kan een hulpmiddel zijn: 1, 2, 3, 4, 5, 6, enzovoort.
Met het kleuterpakket van De wereld in getallen is lesgeven makkelijk. Elke activiteit staat op één overzichtelijke pagina. Zo is meteen duidelijk wat het doel en de werkvorm van de activiteit is en wat er voor nodig is.
Activiteit 5 Doel: • koppelen van hoeveelheden aan cijfersymbolen, representeren • volgorde van getallen Werkvorm: werkles Plek: groepstafel Materiaal per kind: • leeg boekje • lijm • schaar • kleurpotloden
1
Illustratie geeft activiteit weer
Een telboekje maken In deze activiteit koppelen de kinderen hoeveelheden aan getalsymbolen door het maken van een eigen telboekje. Zoek in de bibliotheek of op internet een geschikt telboek om voor te lezen in de klas. U leest het telboek voor. Samen met de kinderen telt u daarna nog eens van 1 tot 10 en weer terug. Vervolgens geeft u de kinderen een leeg boekje. Op elk vel tekenen of plakken de kinderen een getal en de hoeveelheid voorwerpen die daarbij horen.
Als variant hierop kunt u de telboekjes laten maken rondom een thema, bijvoorbeeld fruit. Bij elk getal komt dan de juiste hoeveelheid fruit. Een snelle variant is het juiste aantal stippen bij een getal te laten tekenen. Als plusactiviteit kunt u aandacht besteden aan de schrijfwijze van de cijfers. Zie hiervoor kopieerblad 1 tot en met 10 van De wereld in getallen groep 3.
Voor jonge kinderen kunt u de pagina’s van een getal voorzien. De kinderen tekenen of knippen en plakken de juiste hoeveelheden bij de cijfersymbolen. Oudere kinderen vullen hun telboekje helemaal zelf. Denk voor hen ook aan de mogelijkheid om te werken met een aflopende telrij. Ze beginnen met 10 en werken terugtellend tot 1 (of 0).
Aanwijzing voor differentiatie
9
lnformatiebrochure De Wereld wereld in getallen • 13
Voorbeeldpagina’s Activiteit 4 Doel: • tellen • experimenteren met een spiegeldoos Werkvorm: doeactiviteit Plek: tafel Klassikaal materiaal: • spiegeldoos (doos die aan de binnenkant is beplakt met spiegeltegels) • enkele voorwerpen die in de spiegeldoos passen • uitgeknipte cijfers en letters
15
Een spiegeltje in een doosje Bij deze speelse activiteit experimenteren de kinderen met spiegelen. Om een spiegeldoos te maken wordt de binnenkant van een doos of kistje beplakt met spiegeltegels. De doos moet niet al te klein zijn. U zet de spiegeldoos op zijn kant op een tafel. Geef de kinderen de opdracht een voorwerp te pakken en dat in de doos te leggen. Wat denken de kinderen: hoe vaak kunnen ze het voorwerp in de spiegeldoos zien? Vervolgens wordt deze schatting gecontroleerd. Als de kinderen naar een zijkant van de spiegeldoos kijken, hoeveel keer zien ze dan het voorwerp dat ze in de doos hebben gelegd?
8
14 • lnformatiebrochure De wereld in getallen
Zelf hebt u gezorgd voor een aantal uitgeknipte cijfers en letters. ‘Wat gebeurt er met het cijfer (of de letter) in de doos? En als je een cijfer of een letter vóór de spiegeldoos houdt, wat zie je dan in de doos?’ Kunnen de kinderen het spiegelbeeld ook weer veranderen?
Activiteit 5 Doel: • construeren en nabouwen • symmetrie ontdekken Werkvorm: werkles Plek: groepstafel Klassikaal materiaal: • blokken
15
Twee onder een kap In deze activiteit gaat het om goed kijken, nabouwen en logisch redeneren. De kinderen maken gebruik van materiaal dat in de bouwhoek aanwezig is.
Ontdekken de kinderen zelf dat het om gespiegelde huizen gaat of hebben ze uw aanwijzingen nodig? Vraag in dat geval naar bijvoorbeeld de plaats van de garage of de voordeur bij beide woningen.
U geeft een kind de opdracht om een huis te bouwen. Als het huis klaar is, krijgt een tweede kind de opdracht om een huis aan het eerste huis vast te bouwen. Dat huis moet er net zo uitzien als het eerste huis. Er staan nu dus twee identieke huizen die aan elkaar vast zitten. Als plusactiviteit laat u het tweede huis gespiegeld aan het eerste huis vast bouwen. Laat eventueel eerst een afbeelding van een twee-onder-een-kapwoning zien die volgens dit principe is gebouwd.
9
lnformatiebrochure De wereld in getallen • 15
Meer informatie? Wilt u nog meer over weten over het kleuterpakket
lnternet
van De wereld in getallen? De specialisten van
Op www.dewereldingetallen.nl/kleuterpakket vindt u
Malmberg helpen u graag met al uw vragen.
informatie over het pakket, referentiescholen, tips
Gebruik de antwoordkaart in deze brochure voor het
en nog veel meer.
aanvragen van meer informatie.
Bestellen en prijzen Zichtzending
Voor meer informatie over prijzen en bestellingen
Vraag gratis een zichtzending aan van het De wereld
kunt u contact opnemen met uw schoolleverancier
in getallen Kleuterpakket. Het pakket kunt u geheel
of met de afdeling Klantenservice van Malmberg op
vrijblijvend vier maanden op school bekijken.
telefoonnummer (073) 628 87 22. E-mail:
[email protected]
Telefoon De Malmberg-voorlichters hebben ruime ervaring in het onderwijs en beantwoorden graag uw vragen. U kunt ze rechtstreeks bellen op (073) 628 87 55 of mailen naar
[email protected]
Uitgeverij Malmberg Magistratenlaan 138 Postbus 233 5201 AE ’s-Hertogenbosch
16 • lnformatiebrochure De wereld in getallen
De wereld in getallen kleuterpakket Een goed resultaat • Perfecte aansluiting op groep 3 • Alle tussendoelen (TAL) zijn verwerkt • Bewezen kwaliteit door hergebruik van de ‘best practices’ uit het kleuterpakket van De wereld in getallen 3
Prettig om mee te werken Veel variatie houdt het spannend Activiteiten zijn leerzaam én speels Duidelijke doelvermelding bij elke activiteit Eenvoudig aan te passen aan eigen thema’s
052010
• • • •
513957