NIJSKRANTE Informatie over het project De Centrale As, januari 2010
Vier wethouders zijn helemaal voor
“De Centrale As wurdt unike ûnderfining” Veiliger, leefbaarder en mooier. Noordoost-Fryslân profiteert straks volop van De Centrale As. Aan tafel met de verantwoordelijke wethouders van de vier betrokken gemeentes. Stel een vraag over de noodzaak van De Centrale As en de vier betrokken wethouders spreken over elkaars belangen alsof ze bestuurder zijn van één gemeente. Maaike Prins van Tytsjerksteradiel: “Wy komme op foar Noardeast Fryslân. Der is totaal gjin ferskil fan miening, heechút gradaasjes yn winsken.” De regio heeft volgens de wethouders sterk behoefte aan De Centrale As. In de eerste plaats om de verkeersveiligheid te verbeteren. Albert van der Ploeg van Dantumadiel: “Wy hawwe yn de regio in soad ferkear op diken dy’t dêr net foar bedoeld binne en wêr’t ek nochris in protte skoalbern fytse. Dat jout te folle gefaarlike situaasjes.” Prins: “It is net foar neat dat der yn Noardeast Fryslân twa kear safolle ferkearsslachtoffers binne as yn de rest fan Fryslân.” “Dêrom ek dat wy graach in 2x2 dyk hawwe wolle”, seit Klaas de Graaf van Dongeradeel. “Dêrmei lokkest automobilisten wei by it ûnderlizzende wegenet.”
Trein naar Groningen
Behalve veiliger kan De Centrale As de regio ook leefbaar houden. De Graaf: “De Centrale As jout ús de mooglikheid om ús bedriuwen fêst te hâlden. Dêrneist wenje der in protte op-en-del-reizgers yn Dokkum. Ek foar harren is it wichtich dat der in goede ûntsluting komt.” Fred Veenstra van Smallingerland: “Ik ken ferskate minsken dy’t by ús op it gemeentehûs wurkje en út Dokkum wei komme. Ik fyn it wichtich dat minsken yn de regio wenje kinne. Hjirtroch bliuwe de foarsjennings ek op peil. Drachten hat belang by in in bloeiend achterlân.” Van der Ploeg: “As it oer foarsjennings hast, dan kin it stasjon fan Feanwâlden bygelyks in soarte sintrumfunksje krije. Wy wolle der in oantreklik ferbliuwsgebiet fan meitsje mei romme parkeargelegenheid.” De Graaf: “Mei de wei wurdt ek it gebrûk fan de trein stimulearre. In studint dy’t yn Dokkum wennet, kin makliker de trein nei Grins pakke. De bus nei Feanwâlden rydt no ek al, mar de ferbining is aanst folle flugger.”
v.l.n.r.: Maaike Prins, Klaas de Graaf, Albert van der Ploeg, Fred Veenstra
Bootjes op het meer
Als de wethouders in de toekomst kijken, zal De Centrale As over tien jaar veel veranderd hebben in hun gemeente. Veenstra: “Wy hoopje wurk mei wurk meitsje te kinne. Wy hawwe al jierren de winsk om in mar by Aldegea oan te lizzen. It ôfgroeven sân kin mooglik ek brûkt wurde foar De Centrale As. Ik hoopje dat yn Aldegea oer tsien jier boatsje farre.” Prins: “Dorpen als De Falom en Damwâld dy’t sosjaal sjoen yn twaen lizze, binne aanst wer in gehiel. It is der rêstich, minsken hawwe kontakt mei inoar en skoalbern en âlderein doare de dyk wer oer te stekken. Ek it bûtegebiet wurdt rêstiger.” Van der Ploeg: “Presys. Dat hearst te min. Tagelyk mei De Centrale As wurde nije ekologyske ferbinings makke. Natoerleafhawwers dy’t tsjin de dyk binne, geane foarby oan alle kompinsearjende maatregels dy’t we nimme. De dyk sels wurdt ek prachtich ynpast in it lânskip. Krekt lykas wannear’st troch Frankryk rydst en seist: ‘wat is it hjir moai’, sa belibbest De Centrale As aanst ek.” Dêrneist jout De Centrale As in ympuls oan in grut tal oare projekten. “Sa binne yn Dongeradiel bygelyks in soad oare projekten yn gong set, alfêst foarútrinnend op de komst fan de dyk. It Súdie-projekt, Dokkum as regiostêd, neam mar op. Dy projekten hawwe de dyk nedich om ek wier súksesfol te wezen. De dyk is in oanset nei mear, nei ûntwikkeling fan de folsleine regio. De regio fertsjinnet De Centrale As.” Hans Konst
Waarom De Centrale As? De Provincie Fryslân legt De Centrale As aan om Noordoost Fryslân veiliger te maken, de leefbaarheid in de dorpen te vergroten en om bij te dragen aan een betere economie door goede bereikbaarheid. De Centrale As omvat het traject vanaf de noordelijke rotonde Dokkum (Lauwersseewei) tot Nijega, de rondweg Hurdegaryp en de rondweg Garyp. Het trajectgedeelte tussen Dokkum en Nijega en de rondweg Hurdegaryp worden als dubbelbaanse autoweg (2*2) aangelegd. De oostelijke rondweg Dokkum en de rondweg Garyp worden als enkelbaanse autoweg (1*2) aangelegd. Provincie Fryslân streeft naar een goede landschappelijke inpassing van De Centrale As in het gebied. De nieuwe weg wordt daarom zo aangelegd dat de structuur van het landschap de Noardlike Fryske Wâlden herkenbaar blijft.
Inhoud: n De weg naar het ontwerp-PIP
2
n ‘Wees constructief. Dat biedt kansen.’
3
n De belangrijkste wijzigingen op een rij
4
n “Jo moatte dit saaklik besjen.
Dêr binne jo ûndernimmer foar”
6
n De Centrale As: meer dan een weg alleen
7
2
N I JS K R A NTE
De Centrale As
De weg naar het ontwerp-PIP Het Provinciaal Inpassingsplan (PIP) regelt de aanleg van De Centrale As in een aantal stappen. In het voorjaar van 2009 zijn we met onze trailertour bij u in het dorp geweest. Daar hebben we u meer verteld over het voorontwerp-PIP dat toen ter inzage lag. Nu zijn we in de volgende fase aanbeland, die van het ontwerp-PIP. Waar staan we nu en welke stappen volgen? Vanuit burgers en vanuit verschillende organisaties
Zienswijzen
zijn 125 inspraakreacties binnengekomen. Daar-
Het ontwerp-PIP ligt vanaf 12 januari 2010 zes weken
naast hebben de zogenaamde wettelijke adviseurs een aantal adviezen gegeven naar aanleiding van het voorontwerp-PIP. De wettelijke adviseurs zijn instanties die wij vanuit een wettelijke verplichting om advies moeten vragen en die vanuit specifieke aandachtsgebieden een advies kunnen geven.
ter inzage. Tussen het publiceren van het voorontwerp en het ontwerp zit dus enige tijd. Dat komt
Vaststelling
omdat de inspraakreacties en adviezen zorgvuldig
Het is de bedoeling dat Provinciale Staten het Provin-
zijn afgewogen: waar geven deze wel en waar geven deze geen redenen tot wijziging? De keuze voor een wijziging betekent een aanpassing van het weg-
Wetterskip Fryslân en de betrokken gemeenten
ontwerp en het opnieuw in kaart brengen van alle
zijn bijvoorbeeld wettelijke adviseurs.
onderzochte aspecten, zoals geluid, lucht, externe
De volgende stap is de publicatie van het ontwerp-
veiligheid, ecologie en landschap.
ciaal Inpassingsplan vóór de zomer van 2010 officieel vaststellen. Bij het vaststellingsbesluit worden ook de zienswijzen op het ontwerp samengevat weergegeven en wordt vermeld wat hiermee is gedaan. Tegen het vaststellingsbesluit kan beroep worden ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.
PIP. In het ontwerp-PIP is rekening gehouden met de inspraakreacties en adviezen die zijn ingediend naar aanleiding van het voorontwerp. In een aparte nota vat de provincie de ontvangen inspraakreacties en adviezen samen en wordt aangegeven op welke manier rekening is gehouden met de ingediende inspraakreacties. Deze nota “Inspraakreacties, adviezen en commentaar” wordt bij het ontwerp-PIP gevoegd.
Aanpassingen Het ontwerp-PIP is dus gemaakt mede op basis van de ontvangen inspraakreacties en adviezen. Dit heeft ertoe geleid dat het ontwerp van de weg op een aantal plaatsen zal worden aangepast. Een voorbeeld is de kruising met de Zevenhuisterweg. In het voorontwerp ging deze weg over De Centrale As, in het ontwerp gaat de weg er onderdoor. De belangrijkste veranderingen vindt u op pagina 4 en 5 van deze
Het ontwerp-inpassingsplan inzien en een zienswijze indienen Het ontwerp-inpassingsplan met bijbehorende stukken ligt van dinsdag 12 januari 2010 tot en met maandag 22 februari 2010 ter inzage op het: - provinciehuis van de provincie Fryslân, Snekertrekweg 1 in Leeuwarden - projectbureau De Centrale As, Florynwei 3c in Burgum - gemeentehuis van de gemeente Tytsjerksteradiel, Raadhuisweg 7 in Burgum - gemeentehuis van de gemeente Dantumadiel, Paardebloem 4 in Damwâld - gemeentehuis van de gemeente Dongeradeel, Koningsstraat 13 in Dokkum - gemeentehuis van de gemeente Smallingerland, Gauke Boelensstraat 2 in Drachten. Ook kunt u het ontwerp-inpassingsplan vanaf 12 januari 2010 inzien op de website www.decentraleas.nl. Gedurende de periode dat het ontwerp-inpassingsplan ter inzage ligt kan iedereen schriftelijke of mondeling een zienswijze op het ontwerp-inpassingsplan indienen. Een schriftelijke zienswijze dient u te adresseren aan:
Nijskrante.
Provincie Fryslân t.a.v. Provinciale Staten Postbus 213 9250 AE Burgum
Bent u niet in de gelegenheid om schriftelijk een zienswijze in te dienen, dan kunt u mondeling een zienswijze indienen bij de balies Bouwen en Wonen in de gemeentehuizen van Dongeradeel, Dantumadiel, Tytsjerksteradiel en Smallingerland en het projectbureau De Centrale As. Op deze plaatsen is iemand aanwezig die uw zienswijze vastlegt.
Procedure inpassingsplan
horen gemeenteraden
voorontwerp PIP
overleg adviezen inspraak
nota inspraak
ontwerp PIP
zienswijzen
nota zienswijzen
vaststelling PIP
beroep Raad van State
PIP onherroepelijk
N I JSK R ANTE
De Centrale As 3
Ondernemer Tjeerd Visser heeft vertrouwen in De Centrale As
‘Wees constructief. Dat biedt kansen.’
Tjeerd Visser is een rasondernemer. Hij heeft zijn koekbakkerij – een oud familie-
terrein verhuis, ik ben niet afhankelijk van de consument. Er zijn andere bedrijven
bedrijf dat teruggaat tot 1758 – sinds vier jaar verhuurd en is zelf een manage-
die het echt moeten hebben van het verkeer dat langs hun zaak rijdt. Die gun ik
mentconsultancybureau begonnen. Als bedrijvendoktor begeleidt hij onderne-
die plek graag.”
mers met kennis die hij in 38 jaar werken heeft verzameld. “Als het goed gaat, rolt de omzet wel binnen. Maar als het tegenzit – zoals nu - missen sommige
Meedenken
ondernemers het laatste stukje. Dat is: vertrouwen creëren. Mensen moeten het
Als een echte ondernemer heeft Visser concrete ideeën hoe de aanleg van De Cen-
je gunnen. Dat geldt voor klanten, medewerkers en banken.”
trale As aangepakt moet worden. “Betrek inwoners en ondernemers erbij en zorg ervoor dat ze mee mogen denken hoe de weg ingericht wordt. Verder moeten
Vertrouwen is ook een sleutelwoord in De Centrale As, vindt Visser. Veel onderne-
ondernemers samen met de overheid brainstormen over mogelijke bedrijfsver-
mers zijn bang dat ze door de nieuwe weg klandizie en omzet verliezen. Visser:
plaatsingen. Daar is nu nog tijd voor. Haal daar ook instanties als SenterNovem
“Ik zeg: zie het als een kans. Wat als je met je bedrijf verhuist? Stel die vraag eens
bij, want die kennen de subsidiepotten waarmee bedrijfsverplaatsingen gefinan-
aan jezelf, maar ook aan je klanten. Mijn koekfabriek zit straks aan een nieuwe
cierd kunnen worden. Tot slot moet de overheid bedrijven goed begeleiden bij
rotonde van De Centrale As. Ik heb zelf contact met de gemeente opgenomen en
het daadwerkelijk verplaatsen. Tegen ondernemers zeg ik: wees constructief. Dat
gezegd: zit ik nog wel goed? Het maakt mij niet uit als ik naar een ander bedrijfs-
biedt kansen.”
N I JS K R A NTE
4
De belangrijkste
De Centrale As
In het voorjaar van 2009 is het voorontwerp-PIP gepresenteerd. In de tussentijd is hard gewerkt om alle reacties en adviezen zorgvuldig af te wegen. Dat heeft geleid tot een aantal wijzigingen. De grootste wijzigingen zetten we hier op een rij.
Scopewijziging Dwarsloane ·
Scopewijziging Dwarslaan
·
Dwarsloane: vanwege verkeersveiligheid ongelijkvloers
Achterweg
Achterweg
Schaal 1:2000
laan
ette Zw
erweg
erweg
uist Zevenh
uist Zevenh
ingel
ingel
Westers
Westers
provinsje fryslân provincie fryslân
erweg
erweg
uist Zevenh
uist Zevenh
erweg
uist Zevenh
erweg
Situatie voorontwerp inpassingsplan
Situatie ontwerp inpassingsplan
Schaal 1:2000
Schaal 1:2000
Fietsbrug Heidstreek: nieuw!
Vanuit vooral Noardburgum is de wens geuit om een ‘ommetje’ te kunnen maken vanaf het dorp via De Swette/Feanwâlden. De provincie heeft het plan opgevat om dit ommetje mogelijk te maken ter hoogte van de zijtak van de Heidstreek (betonpad) door daar de kruising met De Centrale As uit te voeren met een fietsbrug in combinatie met een noodzakelijke vleermuisoversteekvoorziening (zogenaamde “hopover”). Het voor het ommetje benodigde pad zal in het kader van de gebiedsontwikkeling verder worden uitgewerkt.
Rijksstraatweg: geen verlegging, wel een viaduct
Er komt geen verlegging in zuidelijke richting van de Rijksstraatweg waar die met een onderdoorgang kruist met De Centrale As. In de Rijksstraatweg wordt de kruising met De Centrale As in de aangepaste plannen uitgevoerd met een viaduct. Hiermee blijft de gestrektheid van de Rijksstraatweg zoals die is. De Centrale As ligt op die plek lager dan het maaiveld, waardoor het viaduct minder hoog dan normaal komt te liggen. Als deze kruising met een onderdoorgang zou worden gemaakt zou deze door de diepere ligging van De Centrale As erg lang worden en niet passen ter hoogte van de aansluiting met de Langedyk. Deze aansluiting blijft op deze manier behouden. De keuze voor een viaduct brengt wel met zich mee dat er een aantal woningen meer moeten wijken. De provincie is hierover al in gesprek met deze eigenaren. Een aantal van deze woningen is al aangekocht. .
Scopewijziging Rijksstraatweg
·
· Foksegatten
wei
Veel bewoners van de Zevenhuisterweg hebben op het voorontwerp inpassingsplan gereageerd. Een groot aantal van die reacties ging over de kruising van de Zevenhuisterweg met De Centrale As. In de oorspronkelijke vorm was dat een viaduct tussen de Westersingel en de Zevenhuisterweg. Door de reacties is die vorm nog eens goed onderzocht. Dit heeft geleid tot een nieuwe oplossing waarbij direct westelijk van de Zevenhuisterweg een onderdoorgang komt waar alle verkeer vanaf de Zevenhuisterweg door kan en het fietsverkeer is gescheiden van het auto- en landbouwverkeer. De bestaande gedeelten van de Zevenhuisterweg aan de noord- en zuidkant van De Centrale As worden versmald en zijn straks een ontsluitingsweggetje voor de aanliggende woningen. Er wordt nog onderzocht of er ter plaatse van de doorsnijding van de Westersingel met De Centrale As een brug voor fietsers en voetgangers tot de mogelijkheden behoort.
Langedijk
rsingel
erne Kukh
ns
laan
De
uist Zevenh
Situatie ontwerp inpassingsplan
Schaal 1:2000
Foksegatten
wei
Weste
inte
ns
ette Zw
Situatie voorontwerp inpassingsplan
Langedijk
erne kh Ku
Fe
inte
De
Achterweg
wei
rsingel
wei
Johannes Dirkslaan
·
Weste
Fe
erne Kukh
Dammelaan
an
an itla
an itla
erne kh Ku
tla
Kiev
Kiev
·
vi Kie
provinsje fryslân provincie fryslân
Achterweg
an
Dammelaan
tla
Dwarslaan
Dwarslaan
Zevenhuisterweg: onder De Centrale As door
Scopewijziging Zevenhuisterweg vi Kie
Johannes Dirkslaan
Vanuit het oogpunt van verkeersveiligheid hebben we nog eens goed gekeken naar de geplande gelijkvloerse aansluiting van De Centrale As op de Dwarsloane, de turborotonde met een fietstunnel. Om de verkeersveiligheid te verbeteren kiezen we nu voor een ongelijkvloerse aansluiting, waarbij de toe- en afritten allemaal ongeveer in het verlengde liggen van de rijrichting op De Centrale As. Deze toe- en afritten sluiten aan beide kanten van De Centrale As met een rotonde aan op de Dwarsloane. De ongelijkvloerse aansluiting heeft wel meer ruimte nodig dan de oorspronkelijke gelijkvloerse versie, maar past beter in de huidige landschappelijke structuren. De Johannes Durksloane moet over een gedeelte worden omgelegd in westelijke richting en sluit westelijk van de nieuwe rotonde aan op de Dwarsloane. De Dwarsloane en het fietspad kruisen De Centrale As met een onderdoorgang waarbij het fietsverkeer wordt gescheiden van het auto- en landbouwverkeer. Het fietsverkeer gaat nagenoeg horizontaal onder De Centrale As door en het auto- en landbouwverkeer half verdiept. Dat betekent dat De Centrale As half verhoogd over de Dwarsloane heen gaat.
provinsje fryslân provincie fryslân
Situatie voorontwerp inpassingsplan Schaal 1:2000
Situatie ontwerp inpassingsplan Schaal 1:2000
wijzigingen op een rij Scopewijziging ScopewijzigingSlachtedyk Slachtedijk
·
· eg
Vanuit dat oogpunt zou een ongelijkvloerse spoorwegovergang met de Slach-
Ottem aw
eg
Verkeersveiligheid is een belangrijk item voor de aanleg van De Centrale As.
De Centrale As 5
tedijk in plaats van een gelijkvloerse, zeer wenselijk zijn. Daarom is de oor-
Ottem aw
Verlegging fietsonderdoorgang Slachtedyk
N I JSK R ANTE
Ryptsjerkster Feart
Ryptsjerkster Feart
spronkelijke locatie van het fietspad en de kruising hiervan met De Centrale
As (onderdoorgang) in westelijke richting verplaatst. Zo zou dit fietspad in de
t
rtsn es Eibe
mw ei Kobbeflecht
eg
nstraat Swagerma
De Koart e Baan
De Hor st
Hazeleger
v Helsdingenstraat
lecht
ht
Reidhin Weste
Burgemeest er Drijberweg
Reits m
aw
eflec
De Ho rst
Reidfoarn
Reitsmaweg
Vossenburcht
Kobbeflecht
Westeromw ei
Kobbef
Kobb
n
r Om
wei
Kobbef
de Hege Fiif
lecht Einekoai
lle Bo de nstraat Swagerma
De Koart e Baan
Reitsmaweg
We ste ro
eg aw
Burgemeest er Drijbe rweg
Reits m
De Ho rst
foar
an ter Steen huisla
HURDEGARYP
Reidseame
Reid
Einekoai
Vossenburcht
Kobbeflecht
Westeromw ei
t
rtsn es Eibe
We ste ro mw ei Kobbeflecht
De Hor st
lle Bo de Reidfoarn
slaan Burgem
Burgemees
Burgemees
eester
ter Steen huisla
an
van Pan huy
slaan
van Pan huy
eester
wei
de Hege Fiif
Hoantseri d
aat
de Bolle
v Helsdingenstraat
lecht
Hoantserid
provinsje fryslân provincie fryslân
Swagermanstr
Burgem
eg
Reidplom
Swellenest
est en
Reidplom
ell Sw
r Om
Kobbef
Reidsjonger
lle
Reidhin Weste
Hazeleger
Vo
lecht
ht
Reitsmaweg
ht
eti w
lle
eg
aweg Koningin
tstraat
Prins Bernhardstraat
t
de exan
Djippe Gat
lle Pr.Wi
m Al
exan
der
straa
Julianast
Situatie voorontwerp inpassingsplan
Situatie ontwerp inpassingsplan
Schaal 1:2000
Schaal 1:2000
raat
at Prinses Beatrixstra
Margrie Prinses
m Al
Kobbef
eflec
d
burc ssen
u Do
eti w
HURDEGARYP Kobb
arn
Hoantseri
Reidroas
eg
Prinses Irenestraat
tstraat
lle Pr.Wi
Hillam
raat
maw
at Prinses Beatrixstra
Prinses Irenestraat
Margrie Prinses
aa r str
Djippe Gat
Julianast
Hoantserid
est en
u Do
Hilla
n
n
Koningin
van Velze nweg
Hillamaweg
uorre
uorre
aweg
en
·
tmab
tmab
Hillamaweg
Hillam
fo
Reitsmaweg
ell Sw
Gaes
Gaes
eg
ning Gro
mogelijk toekomstige aansluiting stationsgebied
t De Hors
Swellenest
Reidseame
Reid
Hillamaw
eg
Thoden
aat Swagermanstr
Reidsjonger
de Bolle
eg
w ions Stat van Velze nweg
ht t De Hors
rc enbu Voss
Reidplom
maw
n-
de
n Le
sw on
eg
Reidroas
Reidplom
Hillamaw
war eu
rbaa Spoo
ati St
sw on
eg Thoden
deerd, dan is het fietspad richting de Slachtedijk niet meer nodig.
Hilla
en
ati St
w ions Stat
de opwaardering van de bewuste spoorlijn. Als de spoorlijn wordt opgewaar-
·
ning
ijk
ijk
wordt doorgetrokken wordt bekeken in het kader van een verdere studie naar
Scopewijziging aquaduct
Gro
n Le
hted
hted
worden in de richting van de Wester Omwei/Rijksstraatweg. Of het fietspad
n-
de
Slac
Slac
toekomst onder de spoorbaan Leeuwarden - Groningen doorgetrokken kunnen
war eu
rbaa Spoo
Extra fietspad in zuidelijkste deel CA Langs het gedeelte van de huidige N356 tussen Sumar en Nijega loopt
Prins Bernhardstraat
aan de oostkant een belangrijk fietspad, een zogenaamde fietssnelweg,
t
waar dagelijks veel fietsers langs gaan. Als onderdeel van De Centrale As
wordt deze fietsstructuur vanaf Sumar tot aan de Joute van der Meerweg Ringfear t
Ringfear t art
Rin
Prinses Margrietkanaal
gfe
art
Rin
Prinses Margrietkanaal
gfe
provinsje fryslân provincie fryslân
ook weer oostelijk langs De Centrale As aangelegd. In zuidelijke richting
gaat dit fietspad vanaf de Joute van der Meerweg langs de westzijde van De Centrale As door tot de Polderdyk. Daar zou het fietspad overgaan op
de parallelweg tussen de Polderdyk en Nijega en daar weer aansluiten op de Hearrewei. De provincie heeft in het kader van verkeersveiligheid het Situatie voorontwerp inpassingsplan Schaal 1:2000
Situatie ontwerp inpassingsplan Schaal 1:2000
Verschuiving Aquaduct De Centrale As kruist het Prinses Margrietkanaal ten westen van Burgum.
Het kanaal wordt de komende jaren opgewaardeerd voor de beroepsvaart. Voor deze beroepsvaart is zicht een belangrijk punt. Mede om te voldoen
aan deze zichteisen wordt het nieuwe kanaal over het aquaduct in weste-
lijke richting enigszins noordelijker aangelegd. Hierdoor komt het aquaduct noordelijker te liggen dan aanvankelijk het plan was.
Súderie: verhoogde en extra duiker
beleid aangepast als het gaat om belangrijke fietspaden op parallelwegen.
Daarom wordt nu westelijk langs deze parallelweg een fietspad aangelegd die ten zuiden van de N31 aansluit op de Hearrewei, dichtbij de komgrens met Nijega. Het gedeelte Hearrewei tussen de N31 en de komgrens met
Nijega wordt aangepakt: de huidige weg wordt versmald tot de breedte
van dit fietspad en de parallelweg oostelijk van de bestaande weg wordt
omgebouwd tot de hoofdverbinding voor auto- en landbouwverkeer tussen Nijega en de N31 (toekomstige rotonde). Daarmee wordt over dit gedeelte de oorspronkelijke Hearrewei dus weer gebruikt voor alle verkeer behalve fietsers.
Scopewijziging fietspad Polderdyk-Nijega He e
He e
re
re
nw eg
vaart. Vooralsnog is als gevolg hiervan besloten dat de bestaande duiker-
nw eg
Susterwei
Sust
Susterwei
erfeart
Susterfe
art
duikerbrug in de parallelweg komt.
Harmsreed
Harmsreed
brug in de oostelijke rondweg Dokkum wordt opgehoogd en er een nieuwe
·
·
Het plan is dat de Súderie geschikt zal worden gemaakt voor recreatietoer-
ei
ei Hearrew
Hearrew
Wierren
provinsje fryslân provincie fryslân
Wierren
Iniawei Master
Iniawei Master
Waldwei
Waldwei
Waldwei
Situatie voorontwerp inpassingsplan
Situatie ontwerp inpassingsplan
Schaal 1:2000
Schaal 1:2000
6
N I JS K R A NTE
De Centrale As
Boer Annema moest verhuizen vanwege De Centrale As
“Jo moatte dit saaklik besjen. Dêr binne jo ûndernimmer foar”
Tabe Annema verhuisde afgelopen zomer met zijn melkveehouderij – een man-vrouw-zoonmaatschap – van Damwâld naar Aldtsjerk. Noodgedwongen, omdat De Centrale As zijn oude land doorkruist. Hoe kijkt hij op de verhuizing terug?
Damwâld in stâl foar 90 kij, no hawwe wy der ien mei 240 boksen. It wenhûs is goed en wy hawwe al it lân by de stâl lizzen.”
Het was een paar jaar geleden toen Tabe Annema te
een verkoopprijs af en Annema ging op zoek naar een
Weemoed
horen kreeg dat het tracé van De Centrale As omwille
andere melkveehouderij. De omstandigheden waren
Ondanks de prima deal kijkt hij weleens met wee-
van de natuur dwars door zijn land zou gaan. “Ef-
niet gunstig. “We sochten foldwaande hektare lând en
moed terug naar zijn oude boerderij. “Myn pake hat it
kes bale” zegt hij voorzichtig. “We hiene krekt it lân
bedriuwsgebouwen om fierder te kinnen. De skaalfer-
bedriuw yn 1933 kocht en ik bin der yn 1977 úteinset.
opknapt. Dammen boud, de beamwallen en sleatten
grutting giet troch. We woene gjin bedriuw dat nei
Hjir waait it mear, dêr wie it smûker. Mar goed, jo
ferbettere en de ôfrastering fernijd. In pear jier ferlyn
twa jier wer te lyts wêze soe. Mar der wie net folle
moatte it saaklik besjen. Dêr bist ûndernimmer foar.
hiene wy noch in jongfeestâl boud. En dan krije jo
oanbod. Boppedat wisten eventuele ferkeapers fansels
Hjir hawwe wy gewoan mear takomst.”
sa’n berjocht. Dan is de aardichheid om dêr fierder te
dat wy ús eigen bedriuw ferkocht hiene. Minsken
buorkjen der ôf.”
tinke als gau datst de jackpot wûn hast.”
Hij heeft inmiddels het hele bedrijf in Aldtsjerk opgeknapt. “Bergen wurk hawwe wy ferset. De stâlen
Land voor de deur
binne folslein stript en der binne nije lisboksstâlen yn
Alternatief
Hij vond uiteindelijk een bedrijf in Aldtsjerk van 155
kaam, wy hawwe efterstallich ûnderhâld útfierd, de
Het tracé zou één kavel land over 1400 meter in
hectare waarvan hij – na vier weken onderhandelen
melkerij is automatisearre en it kantoar is renovearre.
tweeën delen. Annema kwam tot de conclusie dat het
- 75 hectare, het woonhuis en de bedrijfsgebouwen
It is in komplete metamorfoaze. It iennige dat tsjin-
onmogelijk was om zijn bedrijf in Damwâld voort te
kocht. Annema vindt dat hij voldoende is gecompen-
falt is de burokratyske rompslomp. Om jo bedriuw op
zetten. Maar omdat hij een opvolger heeft – zijn zoon
seerd voor het verlies van zijn oude bedrijf. “Foar in
papier te ferhúzjen kostet withoe folle tiid.
Wieger Hedman – dacht hij nog niet aan stoppen.
part is it in emosjoneel beslút. Mar mei Piter hawwe
Het is de bedoeling dat Annema over een paar jaar sa-
Een adviseur van De Centrale As, Piter Visser, bood de
wy altyd saaklik prate kinnen. De mar is nea fol, mar
men met zijn vrouw teruggaat naar de Friese Wouden.
mogelijkheid om zijn bedrijf op te kopen. Ze spraken
tegearre binne wy der goed út kommen. Wy hiene yn
Hun zoon zet dan het bedrijf voort.
N I JSK R ANTE
De Centrale As 7
Van Kansen in Kernen tot Gebiedsontwikkeling
De Centrale As: meer dan een weg alleen
Steeds vaker komt u mensen van De Centrale As tegen in uw omgeving. Dat komt doordat we veel plannen samen met u willen ontwikkelen. Heel vaak gaat het dan niet over de weg zelf, maar om de gebieden er om heen. En daarvoor zijn er verschillende projecten.
Kansen in Kernen De Centrale As wordt aangelegd over een grotendeels nieuw tracé. Het oude tracé verandert van een provinciale weg in een gemeentelijke weg. Het verkeer komt niet meer door de dorpen Hurdegaryp, Garyp, Damwâld, Feanwâlden en Burgum. Dit betekent een betere leefbaarheid en verkeersveiligheid in deze bebouwde kommen en een nieuwe kans voor de dorpskernen. Over de invulling daarvan gaat Kansen in Kernen. Omdat de ‘oude weg’ van een provinciale weg verandert in een gemeentelijke weg, wordt het project Kansen in Kernen uitgevoerd door de gemeenten. Het komende jaar wordt in ieder dorp samen met
een kerngroep – waarin verschillende partijen vertegenwoordigd zijn – een plan ontwikkeld.
Gebiedsontwikkeling Bij gebiedsontwikkeling gaat het over het omliggende gebied van de nieuwe weg. Het gebied wordt opgeknapt en het werk- en leefklimaat verbeterd. Het gebied is ongeveer 7000 hectare groot en loopt in breedte variërend helemaal met de weg mee; van Dokkum tot Nijega. Het gebied is in drie delen opgesplitst: Noord, Midden en Zuid. Noord loopt van Dokkum tot de spoorlijn Leeuwarden – Groningen, Midden loopt vanaf daar door tot het Prinses Margrietkanaal en Zuid vanaf het kanaal tot ruwweg
Gebiedsontwikkelingscommissie (GOC) De provincie wil met gebiedsontwikkeling een groot gebied een brede kwaliteitsimpuls geven. Om dit te kunnen realiseren is er een gebiedsontwikkelingscommissie (GOC) samengesteld. In deze commissie wordt vanuit de belangen van de gemeenten landbouw, natuur en landschap, en verkeer en recreatie gekeken hoe het gebied om De Centrale As het beste ingericht kan worden. De gebiedsontwikkelingscommissie wordt voorgezeten door Bertus Mulder en bestaat verder uit wethouder Prins namens de gemeente Tytsjerksteradiel, wethouder van de Ploeg namens de gemeente Dantumadiel en wethouder de Graaf van de gemeente Dongeradeel, Gertie Papenburg en Jan Boelen voor natuur en landschap, Homme Biemold namens Veilig Verkeer Nederland/ANWB, Sjouke Hoekstra, Jan Riedstra, Durk Bakker en Rijk den Hartogh namens de landbouw, Aaltje Rispens namens Wetterskip Fryslân en Bert Wijnsma namens de provincie Fryslân.
Nijega. Binnen de drie deelgebieden lopen verschillende deelprojecten. Voor ieder deelproject wordt een inrichtingsplan opgesteld, met aandacht voor thema’s als waterhuishouding, natuur, landbouw, recreatie, cultuurhistorie en landschap. Gebiedsontwikkeling is een moderne vorm van landinrichting. Het is een proces waarbij we als gebiedsontwikkelingscommissie samen met eigenaren, gebruikers en bewoners voortbouwen op de geschiedenis van het gebied richting het door ons als samenleving gewenste toekomstige gebruik. Gebiedsontwikkeling is wat wij noemen integraal met aandacht voor verschillende belangen. Hierbij denken niet alleen de verschillende overheden te weten wat goed is voor het gebied, maar is er juist veel aandacht voor de wensen en ideeën van de gebruikers en bewoners van het gebied zelf. Het plan wordt als het ware “bottum-up” - dus vanuit de streek zelf - vormgegeven; u bepaalt voor een deel zelf uw toekomstige leefomgeving. Uiteraard met goedkeuring van en passend binnen het overheidsbeleid.
Gebiedsontwikkeling: van visie tot inrichtingsplan Voor ieder gebied (Noord, Midden en Zuid) stelt de gebiedsontwikkelingscommissie De Centrale As een inrichtingsplan op. Dat inrichtingsplan wordt gemaakt op basis van een visie die eerder – en vaak in samenspraak met bewoners en (boeren)bedrijven – is opgesteld. Momenteel wordt hard gewerkt aan het maken van deze visies. In een visie staat wat de kansen en ontwikkelingen zijn op het gebied van landschap, landbouw (het benutten van kansen, trends en ontwikkelingen), leefbaarheid en recreatie, verkeer & natuur. Zo worden de verschillende belangen evenwichtig in kaart gebracht.
8
N I JS K R A NTE
De Centrale As
Stappenplan Gebiedsontwikkeling
Deelgebied Noord: •
Valom en Goddeloze singel; de robuuste natte ecologische as loopt hier ter plaatse dwars
De plannen voor gebiedsontwikkeling willen we integraal ma-
natuur hier ruim baan te geven. Dat gaat eruit zien als een natte waterrijke moerassige
lende belangen. Voor de belangen van boeren , van burgers en
de Lauwersmâr loopt. De lijn van het historische pad de Goddeloze singel wordt landschap-
bedenkt wat goed is voor burgers, maar vanuit wensen en ideeën
een weg voor de dieren om van A naar B te komen.
is. In ieder deelproject zullen we dan ook om de tafel gaan met
door de grenzen van de gebiedsontwikkeling. We proberen daar vorm aan te geven door de
ken. Dat betekent dat we aandacht willen hebben voor verschil-
strook die vanaf de Grutte Wielen via het Bûtenfjild naar de Nije Swemmer en vervolgens
van organisaties en bedrijven. We willen geen overheid zijn die
pelijk versterkt door er een ecologische verbindingszone direct langs te laten lopen;
van gebruikers en bewoners kijken naar wat de beste situatie
de belanghebbenden. In veel deelprojecten hebben we al een
eerste wensenronde gehouden (2007/2008), in andere gebie-
Deelgebied Midden
den zullen we dat komende tijd gaan doen. Op basis van die
Deelgebied Midden heeft de volgende projecten:
resultaten maken we een visie, die we uiteraard ook weer met
ontwerp-inrichtingsplan dat uiteindelijk leidt tot een definitief
•
De pingo ruïnes (kleine ronde waterpoelen ontstaan door gesmolten ijs uit de ijstijd) aan
de belanghebbenden zullen bespreken. Pas daarna ontstaat een
worden verbonden en toegankelijk worden gemaakt voor recreanten.
inrichtingsplan.
•
de westzijde van Burgum zullen worden opgeschoond, plaatselijk beter ecologisch met elkaar Voor het deelproject de SKEG; een op de kaart wigvormig gebied begrensd door de Hurdegaryp,
de oude Rijksstraatweg, Kuikhornstervaart en de spoorlijn zijn we bezig om de visie naar een concreter niveau te vertalen, zodat de voorgestelde functieveranderingen en landschappelijke structuren beter begrijpelijk en/of tastbaar worden. We denken hier aan ruimte voor:
plaatselijk minder intensieve landbouw, (water)recreatie en uitloopgebieden. Maar ook het
Wensenronde (2007/2008)
mogelijk maken van nieuwe woonvormen voor zorg of bepaalde doelgroepen. Ook verbetering van het openbaar vervoer en herstel van de oude historische wegenstructuur van Hurdegaryp richting Feanwâldsterwal horen daarbij.
De visie wordt opgesteld door Gebiedsontwikkelingscommissie (GOC). In de GOC zijn alle belangengroepen vertegenwoordigd.
Deze ideeën komen we binnen een paar maanden met u bespreken.
Deelgebied Zuid Deelgebied Zuid heeft de volgende projecten: •
Stinswei; het gebied boven Garyp. Onze visie is zover klaar dat die met de direct belang-
wensen en ideeën vertaald in een schetsplan? In onze visie worden de natuurlijke landschap-
hebbenden (grondeigenaren) en met dorpsbelang is besproken. Hoe hebben we uw
pelijke elementen versterkt; houtwallen op de hogere gronden en openheid zonder opgaande
beplanting in de lage gebieden tegen het kanaal aan. De landbouw krijgt ruim baan en voor natte
natuur en weidevogels wordt er een strook van ruim 100 hectare tegen het kanaal aan ingericht.
binnen de Ecologische Hoofdstructuur dat weer terug wordt gegeven aan het water zelf;
•
•
Presentatie visie aan directe gebruikers en dorpsbelang : Wat hebben we gedaan met uw ideeën? En waarom zijn ze wel of niet meegenomen in de visie?
Zuidwest Burgurmermar, Lits en Noordoost Leijen. Dit gebied is een zogenaamd kerngebied zogenaamd bûtlân. Boezemkaden leggen we terug en grasland wordt vooral rietland met
hier en daar open water. Aan de randen komen recreatieve voorzieningen als uitkijkpunten en wandelpaden. We zullen de aandacht laten uitgaan naar archeologisch interessante punten
Presentatie visie aan bewoners
door informatiepanelen en/of kunstobjecten te plaatsen.
Nieuwe wandel- en fietspaden in het hele gebied volgen vooral landschappelijk en/of
cultuurhistorische lijnen (oude paden/nieuwe wegen) en laten u het gebied nog beter beleven.
Ontwerp inrichtingsplan
Meer informatie
Inspraakmogelijkheden
Hebt u naar aanleiding van deze Nijskrante nog vragen, dan kunt u tijdens kantoortijden contact opnemen met de medewerkers van het Projectbureau. Projectbureau De Centrale As Postbus 213 9250 AE Burgum
Adres: Florynwei 3c 9251 MP Burgum
Tel: 0511-548 585 e-mail:
[email protected] www.decentraleas.nl
Vaststelling inrichtingsplan (door Gedeputeerde Staten)
De Centrale As is een project van de provincie Fryslân, de gemeenten Tytsjerksteradiel, Dantumadiel, Dongeradeel en Smallingerland.
Colofon
Januari 2010 • Uitgave van de projectorganisatie De Centrale As van de provincie Fryslân • Concept, tekst en productie: Camerik Voortman communicatie- en pr-adviseurs, Heerenveen • Eindredactie: Projectorganisatie De Centrale As • Vormgeving: Ozingavorm, Leeuwarden • Fotografie: HeinDesign Fotografie • Druk: Actief Media Burgum • Verspreiding: huis-aan-huis in de gemeenten Dongeradeel, Dantumadiel, Tytsjerksteradiel en Smallingerland.
