info
Wie en wat binnen onze organisatie
S t i c h t i n g P e d a g o g i s c h Sociaal Werk Midden-Limburg Zorg en ondersteuning bij een eigen leven PSW (Stichting Pedagogisch Sociaal Werk Midden-Limburg) biedt zorg en ondersteuning aan kinderen en volwassenen met een verstandelijke handicap bij wonen, dagbesteding/werken/onderwijs en vrije tijd. Zorg en ondersteuning worden geboden in of vanuit kleinschalige centra midden in de samenleving. PSW wil bevorderen dat mensen met een verstandelijke handicap zoveel mogelijk zelf richting en inhoud kunnen geven aan hun eigen leven. PSW werkt vanuit een houding van respect voor de eigenheid van de kinderen en volwassen cliënten. De vraag van de cliënt staat centraal.
Centraal Bureau Adres Postadres Telefoonnummer Telefax Email Website Cliëntenwebsite
Charles de Gaullestraat 21 6049 HB Roermond Postbus 420 6040 AK Roermond 0475 47 44 00 0475 47 44 01
[email protected] www.pswml.nl www.mijnpsw.nl
Belangrijke telefoonnummers zijn verder Colofon PSW Info is een uitgave van Stichting Pedagogisch Sociaal Werk Midden-Limburg. PSW Info verschijnt driemaal per jaar, in een oplage van 2500 exemplaren. Redactie-adres Postbus 420 6040 AK Roermond telefoon 0475 47 44 00 telefax 0475 47 44 01 e-mail
[email protected] website www.pswml.nl Redactie Geert Tullemans (voorzitter) Els van Gils (eindredacteur) Wim van Baal Charles Beltjens Trees van Heeswijk Jet Vinken Jacques Wulms Aan dit nummer werkten mee Teksten Els van Gils, Maud Golsteyn Eindredactie Els van Gils Foto’s Marc Janssen, Paul Niessen, Jac Vullers Grafische verzorging Hoenen&vanDooren, Creatieve Communicatie St. Odiliënberg Verzending Comcop, Activiteitencentrum Herten
Klachtencommissie Stichting Pedagogisch Sociaal Werk Midden-Limburg Centraal Bureau, Postbus 420 6040 AK Roermond Telefoonnummer 0475 47 44 00
informatieblad van stichting pedagogisch sociaal werk midden-limburg • uitgave november 2009
De week van Thoran Inloophuis Roermond 25 jaar Dagbesteding Maasbracht Medewerker in beeld
Cliëntenvertrouwenspersoon Mevrouw Marlies Kunnen Telefoonnummer 06 223 897 45 Centrale cliënten/ouder/verwantenraad Voorzitter Mevrouw Monica Hagen Telefoonnummer 0495 54 81 44 Bereikbaarheid activiteitencentra en kinderdagcentra in het weekend via de woonbegeleidingscentra Woonbegeleidingscentrum Heythuysen Telefoonnummer 0475 49 43 56 Woonbegeleidingscentrum Nederweert Telefoonnummer 0495 63 41 25 Woonbegeleidingscentrum Roermond Telefoonnummer 0475 31 53 83 Woonbegeleidingscentrum Weert Telefoonnummer 0495 53 80 10 Maatschappelijk werkers PSW PSW Junior Mevrouw Kim Loonen Telefoonnummer 0475 47 44 26 / 06 539 836 62 PSW Volwassenen Telefoonnummer
Mevrouw Vera Corstjens 0475 47 44 26 / 06 227 873 15
zorg en ondersteuning voor kinderen en volwassenen met een verstandelijke handicap
2
Voorwoord door Geert Tullemans
Kwaliteitskader, Regeldruk, Mexicaanse griep en Cake! Voor u ligt het herfstnummer van PSW Info. Op de een of andere manier zult u de thema’s zoals verwoord in de kop van dit voorwoord terugvinden in de artikelen die u hopelijk met plezier en belangstelling zult lezen. Maar dat vraagt nog wel enige toelichting. Bij deze dan.
Genoemde onderwerpen staan met regelmaat op de agenda’s van verschillende regionale en nationale overlegorganen en platforms. Het door diverse partijen ontwikkelde kwaliteitskader gehandicaptenzorg komt tegemoet aan het steeds meer gegroeide wantrouwen in de politiek t.a.v. zorg en zorgbestuurders. Men moet zich verantwoorden over de geleverde kwaliteit, want de financiering vindt plaats met publiek geld. Dat de beeldvorming van de zorg voor een belangrijk deel bepaald wordt door incidenten, die veelal breed worden uitgemeten en regelmatig met weinig nuance worden gebruikt voor eigen politieke agenda’s zullen we maar even buiten beschouwing laten. Verantwoording is niks mis mee, maar met (ongezond) wantrouwen wel. En wat verantwoorden we eigenlijk middels dit kwaliteitskader? Kwaliteit van zorg?, van bestaan?, van organisatie? Wie bepaalt wat kwaliteit is in de zorg? De inspectie?, de politiek? Ik zou zeggen dat de ervaren kwaliteit van de relatie tussen zorgvrager en zorgverlener leidend is, maar hoe meet je dat? Kun je dat meten, moet je dat meten? Dit soort kwaliteit voel je, ervaar je als jezelf onderdeel bent van de relatie en afhankelijk van de geleverde ondersteuning en bejegening. Dit soort kwaliteit meet je door “de
de relatie met onze cliënten. In mijn opvatting heeft een bestuurder onder meer de functie van ‘hitteschild’, de organisatie zoveel als mogelijk te vrijwaren van administratieve rompslomp die alleen maar afleid van onze kernTaak.Toch blijven er zaken spelen waarvan je pas achteraf weet of het nuttig was of zonde van de tijd en het zoveelste bewijs van de steeds toenemende incidentenpolitiek en opeenvolgingen van hypes. Laten we hopen dat de Mexicaanse griep gewoon griep blijkt te zijn en dat we onze voorbereidingen niet nodig zullen hebben. We zijn goed voorbereid op een ‘typisch PSW” wijze en dat is goed, maar ik ben ook bang dat zal blijken dat veel tijd, energie breinaald in de cake te steken” zoals ik onlangs en geld is gaan zitten in het proberen dat wat niet hoogleraar Evelien Tonkes zo mooi hoorde ver- te beheersen valt te beheersen. woorden. Kwaliteit wordt dan ervaren kwaliteit en die is wel of niet voelbaar aanwezig op de Hoe dan ook, we zullen ons altijd blijven inspanplek waar de zorg geleverd wordt. Een aantal nen om zoveel als mogelijk kwaliteit voor onze artikelen getuigen er van dat het wel goed zit cliënten te leveren, dicht bij onze Taak te blijven en natuurlijk zullen we ons transparant en toetsmet de cake van PSW. baar blijven verantwoorden, zowel middels de Al die verantwoordingsdrift leidt tot toenemende formeel vastgestelde instrumenten, maar vooral regeldruk binnen de zorg en dat brengt de erva- door onze cliënten te vragen regelmatig de breiren kwaliteit weer in gevaar. De tijd die medewer- naald in de cake te stoppen. kers kwijt zijn aan registratie die dient ter verantwoording (van wat?) kan niet besteed worden in Geert Tullemans, bestuurder
PSW behaalt opnieuw HKZ/ISO certificaat Na in 2006 voor de eerste keer het HKZ / ISO certificaat te hebben verworven, heeft PSW in 2009 wederom het certificaat behaald op basis van de nieuwe HKZ-normen. In juni/juli heeft het Keurmerkinstituut gedurende drie dagen een uitgebreide externe audit uitgevoerd. De auditoren waren onder de indruk van de positieve houding die ze aantroffen bij de medewerkers, de enthousiaste gesprekken die ze voerden en de bereidwilligheid om over het werk te vertellen. Zij gaven tevens aan dat het uniek is dat zowel de documenten als de gang van zaken in de praktijk zo goed op orde zijn, dat zij al tijdens het bezoek een positief advies aan het Keurmerkinstituut konden formuleren. Het was voor hen ook een uitzonderlijke situatie om bij de afsluiting al mondeling toe te kunnen zeggen dat het certificaat verstrekt wordt. Intussen heeft PSW het rapport van het Keurmerkinstituut ontvangen. Het rapport geeft een zeer positief eindoordeel over PSW. De algemene beoordeling luidt: ‘PSW is een organisatie die daadwerkelijk de klant voorop stelt. Informatie die uit het klanttevredenheidsonderzoek komt, kleine klachten of opmerkingen en evaluaties van de zorg hebben alle direct invloed op het algemeen beleid en de kwaliteitsdoelstellingen van PSW.’
3
Judokampioen en tafeltenniskampioen in WBC Weert
Toppers In het WBC in Weert wonen twee echte topsporters: Robert van den Acker is Europees kampioen judo en Ine Vaessen is Nederlands kampioen tafeltennis.
Ine Vaessen Ine Vaessen (53) is verzot op tafeltennis. Iedere vrijdagavond is ze te vinden in de tafeltennishal. Die avond is tafeltennis het allerbelangrijkste voor haar, niets komt ertussen. In het weekend speelt Ine Vaessen vaak wedstrijden, die plaatsvinden door het hele land en zelfs in België en Duitsland. Al dat trainen en wedstrijden doen, werpt zijn vruchten af, want afgelopen jaar is Ine Nederlands kampioene geworden. Jolanda van der Galiën, persoonlijk begeleider van de Nederlands kampioene: ‘Ine is zo ontzettend trots, en terecht natuurlijk. Ze is heel enthousiast en ze vertelt iedereen die het horen wil over haar hobby en haar prestatie.’
Robert van den Acker Ook Robert van den Acker (40) is een echte topsporter. Hij werd onlangs Europees kampioen judo in de klasse 90 tot 95 kilogram. Sinds drie jaar doet de kersverse kampioen aan judo. Iedere zaterdagmorgen traint hij onder begeleiding van Marjon Linssen in Nederweert en werkt hij aan zijn techniek en conditie. Het grote doel is om met een goede vorm deel te nemen aan de wereldkampioenschappen van 2010 in Venray. ’Robert is beretrots op zijn prestatie. Net als zijn ouders, de begeleiding en al zijn medebewoners in Weert.’
Prinsjesdag, bezuinigingen en PSW
Feiten en bespiegelingen Op Prinsjesdag, de derde dinsdag in september, heeft het kabinet de plannen ontvouwd voor de komende jaren. Het mes moet in de uitgaven van de rijksoverheid en niet zo’n beetje ook. In totaal wil de regering 35 miljard bezuinigen. Er worden ambtelijke werkgroepen ingericht die volgend voorjaar een advies gaan uitbrengen aan de regering over hoe en waarop er bezuinigd kan worden. De werkgroep “langdurige zorg” gaat onderzoeken hoe gesneden kan worden in de AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten). PSW wordt bekostigd vanuit de AWBZ. In 2010 kost de AWBZ ruim € 22 miljard. Daarvan gaat € 6 miljard naar de gehandicaptenzorg. Er wordt gesproken van een bezuiniging van maximaal 20 %. Geert Tullemans, bestuurder PSW: ‘Het gaat om een grote bezuinigingsoperatie, waarvan echter niemand in dit stadium met enige zekerheid kan voorspellen wat de invloed ervan zal zijn op de gehandicaptenzorg. Enerzijds ga ik ervan uit dat de overheid niet echt zal tornen aan de “onbetwistbare zorg”, dat betekent de zorg die mensen echt nodig hebben om een menswaardig bestaan te kunnen leiden. Die zorg staat bij velen, waaronder ook politici, hoog in het vaandel. Uit opiniepeilingen blijkt steevast dat de meeste burgers veel geld over hebben voor goede zorg voor de kwetsbare mensen in onze samenleving. Van de andere kant lijkt het erop dat de overheid deze bezuinigingsronde geen heilige huisjes zal sparen. Een bedrag van € 35 miljard kan nu eenmaal alleen bespaard worden door ingrijpende maatregelen.’
De komende bezuinigingsoperatie van het kabinet zal mogelijk ook voor PSW en de cliënten gevolgen hebben. Het komend jaar, 2010, zal daarvan nog niet veel te merken zijn. In 2011 en de jaren daarna waarschijnlijk wel. Hoe kijkt PSW in dat opzicht naar de toekomst? Geert Tullemans: ‘Er is geen reden om uit te gaan van een doemscenario. Tegelijkertijd willen we natuurlijk voorbereid zijn, als blijkt dat het budget vermindert. Daartoe gaan we ondermeer werken met scenario-analyses. Dat is overigens niet nieuw; dat doen we al jaren. We schetsen verschillende scenario’s en bedenken en berekenen daarbij wat er kan gebeuren en hoe PSW binnen dat scenario moet opereren. En zoals bij PSW altijd gebeurt, zullen we dat doen vanuit de Taak, onze visie op zorg, en zal de focus gericht zijn op de kwaliteit van het primaire proces. Daar kunnen onze cliënten en hun ouders/verwanten op rekenen.’
4
25 jaar dagbesteding Maasbracht
Ve e l v e r a n d e r d ; nog altijd leuk In 1984 opende de dagbesteding in Maasbracht haar deuren aan de Kloosterstraat, eerst als DVO (dagverblijf voor ouderen) en later als activiteitencentrum. In 25 jaar is er meer veranderd dan de naam. Annie Dierx, Jacqueline van der Biezen en Wies Frissen, medewerkers van het eerste uur, herinneren zich de start nog goed. Zij zijn meegegroeid met de ontwikkelingen binnen de dagbesteding. ‘De grootste verandering is de manier van denken. We waren minder bezig met de toekomst van de cliënten. Begeleid werken was er nog niet.’
De eerste jaren deelde Dagbesteding Maasbracht de ruimte van het activiteitencentrum met een lagere school. Bij de start waren er veertien cliënten en zeven medewerkers. Iedere week kwamen er cliënten bij. De dagbesteding groeide en het aantal activiteiten breidde zich uit. In het begin waren er houtbewerking, pitriet, bakkerij/keuken, textiel en tuinactiviteiten. Later kwamen daar keramiek en schilderen bij, en ook toneel en volksdansen. Na een aantal jaren kreeg het activiteitencentrum het hele gebouw ter beschikking; en vervolgens ook het huis naast het gebouw. Nog weer later werd dat huis ernaast weer verkocht en werd een pand gehuurd tegenover het activiteitencentrum, dat gebruikt werd voor de activiteiten schilderen, keramiek, verkooppunt Via Via en textiel. Uiteindelijk werd die huur weer opgezegd en kwam de Spil erbij. Gekleurde theedoeken De herinneringen aan de eerste weken ligt bij Annie Dierx, Jacqueline van der Biezen en Wies Frissen nog vers in het geheugen. ‘Onze eerste werkdagen was er eigenlijk nog
meer gericht op de toekomst van de cliënt. Cliënten krijgen eerst een introductie, waarbij ze een soort snuffelstage volgen bij aantal activiteiten. Daaruit kunnen ze beter kiezen wat ze leuk vinden en wat ze, gezien hun mogelijkheden kunnen. Ze kiezen een activiteit voor een langere periode, meestal voor twee jaar. Daardoor kunnen ze vaardigheden aanleren, als het ware “een vak” leren. Daarnaast kunnen ze eventueel buitenshuis gaan werken, met begeleiding vanuit PSW. Ook dat was 25 jaar geleden heel anders. Er werd anders gedacht over de mogelijkheden tot werk en begeleid werken was er nog niet. Dat is een Toekomst Het programma van de cliënten is sinds die goede ontwikkeling.’ eerste tijd erg veranderd. ‘Toen we begonnen, mochten de cliënten vier keer per dag kiezen Kritisch wat ze gingen doen. Hier gold: wie het eerst Ook het werk van de begeleiders is veranderd. komt, wie het eerst maalt. Dat leverde ook wel ‘In het begin waren er geen persoonlijk begede nodige stress op, want als de activiteit vol leiders; iedereen zorgde voor iedereen. De zat, was dat een grote teleurstelling. Deze aan- contacten met de familie werden door een pak functioneerde dus niet. Langzaam veran- maatschappelijk werkster onderhouden. Maar derde dit naar twee keer per dag kiezen, ver- daarvoor is het aantal cliënten te groot geworvolgens naar één keer per dag kiezen, tot wat den. Nu ben je persoonlijk begeleider, heb je het nu is: een vast programma. We zijn veel contact met de familie, contact met de persoonlijk begeleider van wonen en contact met de jobcoach. Je bent verantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van het individueel begeleidingsplan. Daarnaast moeten we ook de activiteiten begeleiden. We hebben meer verantwoordelijkheden. Dat is prettig en een uitdaging. Tegelijkertijd wordt er meer van bovenaf besloten dan vroeger. Het was gemoedelijker. En de komende tijd verandert er nog veel meer. Een deel van de cliënten en de activiteiten gaat naar Weert (nieuw creatief activiteitencentrum aan de Graafschap van Hornelaan). We groeien mee met de tijd en met de nieuwe collega’s, die toch anders tegen de dingen aankijken. We volgen de ontwikkelingen kritisch. Gaan niet zomaar mee in alle nieuwe trends. Maar zijn nog altijd enthousiast over ons werk en de cliënten.’ niets. Zelfs de meubels moesten nog komen. Die hebben we samen met de cliënten uitgepakt. Om het wat gezelliger te maken, legden we gekleurde theedoeken op de tafels.’ De begeleidsters hielpen niet alleen mee met de inrichting. Ook werd aan hen gevraagd mee te denken met de doelstelling. ‘Er was wel al een PSW stichtingsbrede visie op zorg, maar daar moesten we voor Maasbracht vorm aan geven. Dat was geweldig. Daardoor droegen we de doelstelling als team en dat maakte ons heel hecht.’
5
Feest voor cliënten en medewerkers
Dagbesteding Maasbracht viert 25-jarig jubileum Om het 25-jarig jubileum te vieren, stond vrijdag 8 en zaterdag 9 mei in het teken van een groot feest. Op vrijdag was er een open dag en reünie voor cliënten en oud-medewerkers. John Jacobs, teamleider Dagbesteding Maasbracht: ‘Het kostte weliswaar enige voorbereiding om iedereen op te sporen, maar het was de moeite waard. Het was een heel geslaagde middag. Leuk te zien dat er nog steeds een hechte band bestaat tussen de oud-cliënten en de oudmedewerkers.’ Een dag later vond in zaal Puts in Maasbracht de feestavond plaats voor medewerkers, cliënten, vrijwilligers, stagiaires en ouders. De avond begon met een uitgebreid buffet. Vervolgens werden de jubilarissen in het zonnetje gezet: cliënten en medewerkers die sinds het begin werken bij AC Maasbracht. Aansluitend waren er optredens van verschillende artiesten. ‘Een heel geslaagde avond’, luidt de conclusie van John Jacobs.
Enveloppen voor Stichting Jonathan Tijdens het feest van 25 jaar Dagbesteding Maasbracht hebben veel mensen een envelopje met geld gegeven. De cliënten van het AC hebben de keuze gemaakt om de helft van het bedrag te schenken aan Stichting Jonathan, een organisatie die kleinschalige projecten voor verstandelijk gehandicapten in Zambia (Afrika) steunt. Jet Vinken, manager, ging deze zomer met haar gezin naar Zambia en heeft het bedrag persoonlijk overhandigd. De andere helft van het bedrag wordt besteed aan iets leuks ten behoeve van de Dagbesteding Maasbracht. Voor meer informatie over Stichting Jonathan: zie de link op de website van PSW: www.pswml.nl.
Charity Tour van Kever Club Roermond
Een onvergetelijke dag Op zondag 30 augustus organiseerde de Kever Club Roermond voor de tweede keer de Charity Tour. Vorig jaar werden de cliënten van AC ’t Zonnehuis verrast. Vanwege het 25 jarig jubileum waren dit jaar de cliënten van AC Maasbracht aan de beurt. Het werd voor hen een onvergetelijke dag met een overvol, gevarieerd programma.
In afwachting van nieuwbouw O p k n a p b e u r t K D C ’s v a n P S W J u n i o r PSW voert momenteel gesprekken met de gemeente Leudal over de nieuwbouw van een kinderdienstencentrum, twee kinderwoningen en een logeerhuis in die gemeente. In afwachting van de nieuwbouw krijgen KDC ’t Brombemke in St. Odiliënberg en KDC de Heisterkes in Haelen een grondige opknapbeurt. Om te zorgen dat de kinderen en de medewerkers zich ook de laatste paar jaar prettig en veilig voelen in die gebouwen.
6
PSW genomineerd
Filmopnames door Calibris Leerbedrijf PSW was genomineerd voor de verkiezing tot “Beste Calibris Leerbedrijf 2009”. Er zijn drie prijzen uitgereikt, namelijk voor de sectoren zorg, welzijn en sport. PSW dong mee in de sector zorg. Op woensdag 23 september maakte Calibris filmopnames van het activiteitencentrum ’t Zonnehuis in Weert en kinderdagcentrum de Heisterkes in Haelen.
Calibris is een kenniscentrum voor leren in de praktijk in Zorg, Welzijn en Sport. Calibris wordt gefinancierd door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het centrum is verantwoordelijk voor de erkenning van leerbedrijven en voor het onderhoud van de kwalificatiestructuur voor de sectoren Zorg, Welzijn en Sport. In het verlengde van deze wettelijke taken vervult Calibris de rol van adviseur voor de beroepspraktijk en brugfunctie tussen leerbedrijven en onderwijsveld. PSW is genomineerd vanwege de aanpak op het gebied van leerlingen en stagiaires. Calibris gaf aan de werkwijze van de BPV-commissie zeer goed werkbaar en waardevol te vinden; opvallend is dat PSW als leerbedrijf geen praktijkopleiders in dienst heeft, maar dat dit beleid wordt uitgedragen door de BPV (Beroeps Praktijk Vorming)-commissie. ‘Er zitten medewerkers om de tafel die ook weten waar het over gaat, ze werken er zelf mee. Zodoende weten ze ook wat nodig is om een goede BPV te organiseren. Calibris ziet dit als een fijne, werkbare werkwijze.’ Filmopnames Om een duidelijk beeld over het BPV-beleid weer te geven, maakte Calibris woensdag 23 september filmopnames binnen PSW. Als eerste filmden ze een stagiaire met drie cliënten in de snoezelruimte van ‘t Zonnehuis. Lizet Stals, teamleider, die deel uitmaakt van de BPV-commissie, gaf vervolgens voor de camera uitleg over het BPV-beleid binnen PSW, terwijl op de achtergrond een stagiaire en een werkbegeleider druk in de weer zijn in de kaarsenmakerij. In de Heisterkes maakte de cameraploeg vervolgens mooie opnames van kinderen die liedjes zongen, tijdens een activiteit onder een parachutedoek en buiten op de wip. Lizet Stals: ‘Ik hoop dat de film door middel van de interviews en de activiteiten goed weergeeft hoe PSW vorm geeft aan het BPV-beleid. En dat tevens de PSW-sfeer duidelijk naar voren komt.’
Begeleiding op maat Tot slot werd de belangrijkste vraag “Waarom moet PSW de felbegeerde prijs winnen?” voorgelegd. Lizet Stals: ‘PSW is een platte organisatie met korte, duidelijke lijnen, ook op het gebied van BPV. De zorg voor onze cliënten, het primaire proces, staat voorop. We vinden het belangrijk dat medewerkers zich kunnen verplaatsen in deze zorg, daarom investeren we in de individuele begeleiding en bijscholing van onze medewerkers. Dit vinden we ook bij de toekomstige beroepsbeoefenaars heel belangrijk, vandaar dat er ook veel energie en tijd wordt ingezet voor het beleid en de uitvoering van BOL (Beroeps Opleidende Leerweg) en BBL (Beroeps Begeleidende Leerweg). Onze voorzieningen zijn verspreid over Midden- en Noord-Limburg. Een goed BPV-beleid is belangrijk om te waarborgen dat opleiden in alle voorzieningen op een hoog niveau plaatsvindt. Daarbij kan ik zeggen dat we heel methodisch werken, consequent zijn en een veilige leeromgeving bieden waarin je fouten mag maken, maar ook geholpen wordt om dit de volgende keer te voorkomen. We geven begeleiding op maat. Kortom: de leerling en stagiaire is “gekend” bij PSW.’ De film is op 27 oktober tijdens het Calibris Jaarcongres in Zeist getoond. Tijdens dit congres werd ook bekend gemaakt wie de prijs voor “Beste Calibris Leerbedrijf 2009” heeft gewonnen. Voor meer informatie: www.calibris.nl.
Bij het ter perse gaan van deze PSW Info werd bekend dat collega-instelling Pluryn is uitgeroepen tot beste Calibris Leerbedrijf 2009. Een felicitatie waard! Jammer voor PSW, maar de nominatie blijft een mooie prestatie.
Vo l g e n d v o o r j a a r Tweede woonhuis voor PSW Junior PSW gaat een tweede woonhuis voor kinderen opzetten in Horn. Het tweede woonhuis komt in het gebouw van één van de twee huidige logeerhuizen. PSW heeft momenteel drie huizen in Horn in gebruik waar in totaal 21 kinderen kunnen verblijven: één woonhuis en twee logeerhuizen. Er komen bij PSW Junior meer vragen voor tijdelijk en permanent wonen binnen dan er kinderen geplaatst kunnen worden. Terwijl één
logeerhuis voldoende ruimte biedt om antwoord te geven aan vragen van ouders met een geldige indicatie. De plannen voor nieuwbouw van PSW Wonen in de gemeente Leudal voorzien al in twee woonhuizen en één logeerhuis. Vooruitlopend op de nieuwbouw gaat PSW Junior nu dus alvast de mogelijkheden onderzoeken om een tweede woonhuis in te richten. Naar verwachting kan het tweede woonhuis voorjaar 2010 van start gaan.
7
Nieuw project voor cliënten ondersteund wonen
Inloophuis Roermond PSW is in mei 2009 gestart met een inloophuis aan de Willem ll Singel in Roermond voor cliënten Ondersteund Wonen (OW), dat wil zeggen mensen met een licht verstandelijke handicap die zelfstandig wonen en enkele uren per week woonbegeleiding krijgen van PSW. Het inloophuis biedt aan hen een laagdrempelige ontmoetingsplaats. Teamleider is Petra van den Berg.
Het inloophuis is twee dagen per week geopend, op maandag en donderdag van 10.30 tot 16.30 uur. Het is gericht op cliënten OW die geen baan of dagbesteding hebben. Petra van den Berg: ‘Het gaat om zogeheten “zorgmijders”, cliënten die liever geen bemoeienis willen met hun privé-leven, maar die wel vragen hebben. Een deel van deze mensen is eenzaam en heeft moeite met het aangaan van sociale contacten. Maar als je een keer iets organiseert, zoals deze zomer een barbecue, zie je dat ze wel met elkaar in gesprek gaan. Een afspraak maken werkt bij deze doelgroep vaak niet. Dan komen ze niet opdagen. Daarom willen we het omdraaien. De mogelijkheid bieden om binnen te lopen als zij er zelf behoefte aan hebben. PSW heeft al een trefcentrum in Roermond, waar cliënten ook vrijblijvend kunnen binnenlopen. Maar dat is alleen ’s avonds open en bovendien specifiek gericht op cliënten van PSW. Veel cliënten OW voelen zich niet prettig in die “sfeer”. Sturing Het inloophuis biedt deze mensen een laagdrempelige ontmoetingsplaats. Zij kunnen vrijblijvend en zonder afspraak binnenlopen, om eens in een andere omgeving te zijn. Het is een soort verlengde huiskamer. Ze kunnen er een praatje maken met de aanwezige begeleider of naar de TV kijken. Er ligt iets te lezen. Tegen kostprijs is er een consumptie te krijgen. En het is de bedoeling dat ze er op den duur andere mensen ontmoeten. Maar deze mensen stappen niet zo gemakkelijk ergens naar binnen. Petra van den Berg: ‘Begeleiders maken soms afspraken met deze
cliënten in het inloophuis. Of ze organiseren er iets. Eén keer in de week is er een kookclub voor vier mannen van rond de vijftig jaar. Misschien dat ze dat koken op een gegeven moment zelf oppakken, of anderen meenemen. Maar meestal blijkt dat ze daarin sturing nodig hebben.’ Team Het inloophuis is een experiment. Voorlopig blijft het maar twee dagen per week geopend. De bezetting wordt geregeld vanuit het team ondersteund wonen. In het inloophuis is een werkplek ingericht. De begeleiders kunnen er achter de computer gaan werken, in afwachting van bezoekers. Ook Petra van den Berg zelf heeft er weleens “dienst”. ‘Het inloophuis is van het hele team. We weten van te voren niet wie er komt en we moeten onze tijd toch goed besteden.’ Het team OW bestaat uit twintig begeleiders. Samen begeleiden zij tachtig cliënten, mensen met heel verschillende vragen. ‘Wij kennen de cliënten goed. Begeleiders weten vaak wel welke vragen leven en welke cliënten behoefte hebben aan het inloophuis.’ Groeimodel Het inloophuis is bijna een half jaar oud. Het loopt nog geen storm, maar dat was ook niet de verwachting. Petra van den Berg: ‘Het inloophuis is een groeimodel. Het moet langzaam bekendheid en vorm krijgen. Begeleiders OW kunnen zorgen dat hun cliënten weten dat het er is. Cliënten kunnen het aan elkaar doorgeven.’ Behalve ontmoetingsplaats kan het inloophuis in de toekomst mogelijk ook de functie krijgen van loket. Bezoekers kunnen er nu al terecht met vragen over werk, uitkering, administratieve zaken en dergelijke. ‘Wij bieden ondersteuning en als wij hen niet verder kunnen helpen, verwijzen we door naar andere mensen of instanties. Misschien kunnen we op den duur gaan samenwerken met andere instanties of hulpverleners of de doelgroep uitbreiden. Een deel van onze cliënten Ondersteund Wonen kan de indicatie voor AWBZ-zorg kwijtraken. Misschien dat we in de toekomst ook voor die doelgroep iets kunnen betekenen, bijvoorbeeld in samenwerking met de gemeente. Om te voorkomen dat mensen tussen wal en schip vallen. Maar dat hangt af van de ontwikkelingen.’
8
Herinneringen ophalen met speciale dozen
E r v a a r- h e t - m a a r- d o z e n Marianne Heijnen werkt als assistent begeleider in Activiteitencentrum ’t Zonnehuis in Weert. Regelmatig gebruikt zij bij de begeleiding van cliënten de ervaar-het-maar-dozen, genoemd naar de methodiek “ervaar het maar” waarmee PSW regelmatig werkt. In de dozen zitten allerlei voorwerpen die over een bepaald onderwerp gaan. Bedoeld om herinneringen op te halen bij cliënten. ‘Het is goed voor oudere cliënten om niet alleen aandacht te besteden aan het heden, maar ook dieper in te gaan op het verleden.’
Mariet Nieskens glundert. Op de tafel voor haar staat een grote doos, die ze uit duizenden herkent. Al vele malen heeft ze hier samen met Marianne Heijnen in gekeken. De doos, beter bekend als “de vroegerdoos” bevat allerlei voorwerpen die vroeger werden gebruikt. Het oude strijkijzer, de lange onderbroeken, de bretels, de koffiemolen. Alles doet de 62-jarige Mariet Nieskens aan vroeger denken, toen ze als klein meisje nog thuis woonde. ‘Heel fijn’, lacht ze dan ook als haar de vraag wordt gesteld hoe ze de doos vindt. ‘Mariet wordt heel enthousiast als we samen in een doos kijken’, legt Marianne Heijnen uit. ‘De vroegerdoos is toch wel haar favoriet. Ze vertelt honderduit over vroeger. Over haar moeder, haar broers en haar huis. Ik merk dat ze dat geweldig vindt. En het blijft leuk. Er zitten zoveel spullen in, we kijken echt niet iedere keer alles door. Ik bekijk per keer waar de interesse naar uit gaat. Dat halen we eruit en daar vertellen we over. Mijn voordeel is dat ik zelf ook al iets ouder ben. Met mijn 54 jaar kan ik me ook heel veel herinneren van de spullen. Zo kan ik de cliënten er ook veel over vertellen. Want het hoeft niet te betekenen dat de cliënten allemaal zelf erover kunnen praten. Sommigen vinden het heerlijk om te luisteren naar de verhalen die ik erover vertel.’ Ingaan op vroeger De vroegerdoos is een van de zeven zogenaamde ervaar-het-maar-dozen die ’t Zonnehuis heeft. Zo bestaan ook de spellen van vroegerdoos, de tijdschriften van vroegerdoos, de ferme knapen-stoere jongensdoos, de muziekdoos, de seizoenendoos en de carnavalsdoos. Vijf hiervan zijn bedacht en gemaakt door Marianne Heijnen. ‘Het idee is ontstaan tijdens een senioren studiedag. Tijdens deze studiedag bleek dat we met onze cliënten vooral bezig waren met het heden. Terwijl het goed is voor ouderen om ook dieper in te gaan op vroeger en herinneringen op te halen. Een van de opdrachten was vervolgens om een doos te maken met materiaal dat gebruikt kan worden tijdens de begeleiding van ouderen. Zo ontstond de vroegerdoos.’ Marianne Heijnen had
de smaak te pakken. Telkens weer kreeg ze nieuwe ideeën. Avonden lang besteedt ze dan aan het zoeken naar leuke en bijzondere spulletjes die bruikbaar zijn voor een ervaar-het-maar-doos. ‘Ik zoek op internet, struin rommelmarkten af en kijk eens goed rond op mijn eigen zolder. Het is wel even werk, maar ik doe het graag. Het geeft veel voldoening om te zien dat de cliënten het zo leuk vinden.’ Warm gevoel Andere activiteitencentra van PSW gebruiken de dozen nog niet. ‘Maar dat is uiteraard wel mogelijk’, benadrukt Marianne Heijnen. ‘Ik denk dat de begeleiders verbaasd zouden staan wat de cliënten zich herinneren en vertellen, wat ze normaal gesproken nooit zouden vertellen. Zo was ik met een cliënt, die steeds minder uit zichzelf iets vertelt in de ‘ferme knapen-stoere jongensdoos’ aan het kijken. Ineens zegt hij tegen me: ‘Vroeger had ik ook zo’n trein. Die had ik gekregen van mijn opa en oma.’ Het was een mooie herinnering, want hij straalde terwijl hij erover vertelde. Dat is nou echt de bedoeling van de dozen. Het roept een warm gevoel op bij de cliënten, ze hebben lol en veel enthousiasme. Hoewel het natuurlijk ook kan dat een minder leuke herinnering naar boven komt. Een voorwerp kan bijvoorbeeld aan moeder doen den-
ken, terwijl moeder overleden is. Maar ook dat zijn herinneringen die gedeeld mogen worden.’ Uitdaging voor begeleiding Met groot enthousiasme legt Marianne Heijnen alles over de ervaar-het-maar-dozen uit. En ze zit nog steeds boordevol ideeën. ‘Ik ben overtuigd dat er nog veel dozen gemaakt kunnen worden. De vroegerdoos is uitermate geschikt voor een oudere cliënt. Zo zijn er vast ook leuke ideeën voor jongere cliënten. Het is een uitdaging voor begeleiding om een eigen doos gericht op de eigen doelgroep te maken. Maar of ik er nog een zal maken? Ik weet het nog niet. Van de andere kant: ik heb al meerdere keren geroepen “dit is de laatste”!’ Dat de doos niet alleen indruk maakt op Mariet Nieskens, blijkt al snel. Een van de andere cliënten van ’t Zonnehuis komt tijdens het gesprek ook even kijken. Haar oog valt meteen op een grote knuffel in de gedaante van Meneer de Uil van de Fabeltjeskrant. Marianne Heijnen ziet het en begint het bekende deuntje van de Fabeltjeskrant te zingen. Een grote glimlach verschijnt op het gezicht van de cliënt. Al spelend met de knuffel neuriet ze het liedje mee. Herinneringen komen boven. Herinneringen die ze zonder de doos misschien nooit zou hebben gehad.
9
Medewerker in beeld: Lies van de Kruijs
Blij met de kansen die ik binnen PSW heb gekregen PSW heeft ruim 650 betaalde medewerkers. Wat doen deze medewerkers? Welke band hebben ze met de cliënten van PSW? En hoe ervaren ze hun werk? In deze editie komt Lies van de Kruijs, teamleider WBC Nederweert, aan het woord.
Het is 1974. Lies van de Kruijs heeft net de Z-opleiding bij Maria Roepaan afgerond en begint als begeleidster bij Activiteitencentrum ’t Zonnehuis in Weert. Negen jaar werkt ze hier met veel plezier. Dan raakt ze zwanger van haar eerste dochter en besluit tijdelijk te stoppen met werken. ‘Er waren toen helaas nog geen mogelijkheden om parttime te werken’, blikt Lies van de Kruijs terug. Vier jaar duurt de pauze. Echter, helemaal stoppen bij PSW doet ze niet. Geregeld valt ze deze jaren in als oproepkracht. En tijden veranderen. Parttime werken wordt heel gewoon. Met de toenmalige directrice van PSW, Fien Wolters, sprak ze af dat contact zou worden opgenomen, indien er een parttime baan als begeleidster vrij zou komen. En zo geschiedde. Ze werd gevraagd als begeleidster bij het WBC in Heythuysen. ‘Ik heb geen moment getwijfeld en dacht: dit is het, dit moet ik doen.’ Grote veranderingen Het was de juiste keuze want na al die jaren werkt de 54-jarige Lies van de Kruijs nog steeds met veel plezier en enthousiasme voor PSW. ‘Er is natuurlijk wel het een en ander veranderd. De grootste verandering vind ik toch wel de grootte van de groepen. In mijn beginjaren stonden we met drie begeleiders voor een groep van 25 cliënten. In zo’n grote groep kon je moeilijk aan de individuele wensen van alle cliënten voldoen. Ik weet nog zo goed dat de cliënten wekelijks hun zakgeld op konden halen bij Jacques Wulms (toenmalig hoofd van het WBC) op kantoor. Het was hun stukje individuele aandacht. In een rij op de gang stonden ze klaar met de portemonnee of kistje’. Ze vervolgt: ‘In de loop der jaren zijn de groepen veel kleiner geworden en is er veel meer aandacht voor de individuele ontwikkeling en mogelijkheden van de cliënt. Ook worden ouders en verwanten veel meer betrokken bij de begeleiding. Zonder meer goede ontwikkelingen. Ik stond er ook positief tegenover, het past in mijn visie. Maar het neemt niet weg dat het in werkzaamheden erg wennen was. Ineens stond ik in mijn eentje voor een groep van negen cliënten, moest alles alleen organiseren. Toch verliep de verandering soepel. Er was altijd ruimte voor vragen en overleg met teamleiders. Het is typisch PSW. Altijd in beweging en vernieuwend. Maar altijd ruimte voor de inspraak van de medewerkers om zo goed mogelijk de vertaalslag naar de werkvloer te maken.’ Cursus aspirant teamleider Ook de ontwikkeling van Lies van de Kruijs stond niet stil. Als begeleidster in het WBC in Heythuysen ging ze steeds meer werken. ‘Mijn kinderen werden zelfstandiger, maar ik vond ook dat ik te weinig op mijn werk was om alles goed mee te krijgen’, verklaart ze. ‘Ik zocht steeds naar nieuwe uitdagingen in mijn werk. Zonder dat ik een bepaald doel voor ogen had, ging ik meer taken naar me toe trekken. Dan zei ik tegen mijn teamleider Cor Voermans: ‘Laat mij dat maar doen, dat vind ik leuk’.’ Haar inzet en het actief meedenken viel ook op bij Cor Voermans en de toenmalige manager
Jacques Wulms. Deze laatste spoorde haar in 2004 aan om de cursus Aspirant teamleider te gaan volgen. Even twijfelde ze of ze deze richting op wilde. Maar ze zag het als uitdaging en volgde de cursus. Een nieuwe carrière begon. In 2007 nam ze eerst tijdelijk, later permanent de functie over van teamleider Cor Voermans op de Dorpsstraat in Heythuysen. Ze werkte hier eerst 15 uur als teamleider en 15 uur als begeleider. Van januari tot juli 2009 vervulde ze de teamleiderstaken in combinatie met de vervanging van de maatschappelijk werkster van PSW, die met zwangerschaps- en bevallingsverlof was. ‘Een vreemde combinatie,’ beseft ze, ‘maar ik vond het afwisselend, erg leuk en heel leerzaam. Op de achtergrond had ik twee ervaren teamleiders waar ik met mijn duizend-en-een-vragen altijd terecht kon.’ De knoop doorhakken Lies van de Kruijs had het erg naar haar zin op het relatief kleine WBC met veertien cliënten en twaalf medewerkers. Ze moest dan ook even nadenken toen ze in juni 2009 werd gevraagd de taken van teamleider Harry Merlo in het WBC Nederweert over te nemen. ‘Het betekende een grote verandering’, zegt ze eerlijk. ‘Van een kleine groep naar drieëndertig cliënten. En ik was ook zeer gehecht aan Heythuysen.’ Toch hakte ze vrij snel de knoop door. ‘Ik voelde me vereerd dat ik hiervoor werd gevraagd. En ik zag het als grote uitdaging om samen met twee teams in Nederweert de zorg te dragen voor de individuele cliënt zodat deze zo optimaal mogelijk kan wonen bij PSW. Dit wil ik bereiken door goed te organiseren en ook de begeleiders, die de zorg moeten bieden, goed te coachen. Mijn jarenlange ervaring als begeleider zie ik hierbij als groot voordeel. Ik weet waar een begeleider tegenaan loopt. Belangrijk vind ik dat werk en privé goed in evenwicht zijn. Dan zijn medewerkers gemotiveerder en presteren ze beter. Bij het opstellen van de werkroosters schenk ik hier veel aandacht aan.’ Geen moment spijt Lies van de Kruijs werkt nu sinds enkele maanden als teamleider van het WBC in Nederweert. Hoe bevalt het haar tot nu toe? ‘Ik heb het werk als begeleider altijd heel graag gedaan. Ik zou het ook erg missen als ik als teamleider de hele dag achter de computer zou moeten zitten. Maar dat is niet zo. De werkzaamheden van een teamleider zijn zeer divers. Ik heb zowel direct als indirect veel contacten met cliënten, ouders en verwanten en begeleiders. Ik ben er eigenlijk ingerold, maar ik heb er geen moment spijt van gehad. Ik ben nu nog bezig met het voeren van gesprekken om iedereen goed te leren kennen, medewerkers, cliënten en ouders. Dat heeft echter tijd nodig en daar moet ik me zelf ook de tijd voor geven. Ook dat is weer een uitdaging. Maar ik voel me erg welkom en ben snel geaccepteerd. Je kunt het leven nooit helemaal uitstippelen, maar hier zie ik me wel tot aan mijn pensioen werken!’
10
Drieluik
De week van Thoran In de kinderwoonvoorziening van PSW Junior in Horn wonen zeven kinderen in de leeftijd van 7 tot 16 jaar. Het zijn kinderen met heel verschillende mogelijkheden en zorgvragen. Eén van hen is Thoran Hout. Thoran is negen jaar en heeft het syndroom van Down. Hij woont in Horn sinds de start in 2005. Door de week gaat hij naar school, de Herman Broerenschool in Roermond. En elke dinsdagavond gaat Thoran zwemmen in Heythuysen. PSW Info sprak met zijn persoonlijk begeleider in Horn, Rita Tegenbosch, zijn vaste leerkracht op school, Nelly Roumen, en de vrijwilliger die met hem meegaat naar het zwemmen, Peter Thomassen. Samen schetsen ze een beeld van het dagelijks leven van Thoran.
Rita Tegenbosch, persoonlijk begeleider PSW
Een echte ondeugd Het team van de kinderwoonvoorziening bestaat uit 12 medewerkers. Allemaal hebben ze een band met de verschillende kinderen. Elk kind heeft een eigen persoonlijk begeleider. Zij of hij regelt zaken voor het betreffende kind, is verantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van het individueel begeleidingsplan en onderhoudt de contacten met de ouders, de school of het kinderdagcentrum en andere betrokkenen. Rita Tegenbosch is persoonlijk begeleider van Thoran.
Even na zeven begint de dag voor de kinderen in de kinderwoonvoorziening in Horn. Ze staan op, kleden zich aan en ontbijten. Nog even spelen en rond half negen komt het busje dat Thoran naar school in Roermond brengt. ‘Thoran kan zich zelf in principe aanen uitkleden. We moeten hem alleen helpen bij de rits en de knopen. Maar het lukt niet altijd even goed. We moeten hem een beetje motiveren om het echt zelf te doen. Dat is één van de zaken die we hem aan het leren zijn.’ Thoran verstaat en begrijpt bijna alles wat je tegen hem zegt. Zelf praten ligt nog wat moeilijker. ‘Hij is verbaal de afgelopen jaren heel sterk vooruit gegaan. Hij kan zich goed duidelijk maken. Als hij echt iets van me wil, versta ik hem gewoon. Maar hij kan soms ook in z’n eentje op de bank zitten en hele verhalen houden in zichzelf. Dan kan ik hem niet volgen.’ Genieten Op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag brengt het busje Thoran en Rens, een andere jongen die elders naar school gaat, na
schooltijd rond 16.00 weer terug. Eenmaal thuis drinkt hij even wat en gaat spelen, binnen of buiten, net zoals het uitkomt. Soms speelt hij met Rens, andere keren trekt hij zijn eigen plan. Het eten komt rond 17.00 uur vanuit het even verderop gelegen Hornerheide. Alleen op vrijdag wordt in het huis zelf gekookt. ‘Dan maken we meestal iets van bami of nasi, of we halen frietjes of pizza. Het is leuk om te zien hoe super Thoran kan genieten van zijn eten. Hij vindt bijna alles lekker.’ De woensdag is een speciale dag voor Thoran, want dan heeft hij ’s middags vrij, terwijl de andere kinderen pas tegen het einde van de middag vanuit het kinderdagcentrum naar huis komen. ‘We doen altijd iets extra’s op woensdag, zoals naar de bibliotheek, boodschappen doen of een stuk fietsen. Thoran heeft net een nieuwe fiets gekregen, een driewieler. We zijn bezig om hem daar zelf op te leren fietsen. Hij is geen jongen die uit zichzelf actief buiten zal gaan spelen. Hij houdt meer van muziek luisteren, TV kijken of spelletjes doen op de computer. De computer staat niet hier in de huiskamer, maar in de ruimte hiernaast. Daar kan hij samen met Rens achter zitten, lekker met z’n tweetjes. Maar we proberen hem ook te stimuleren om wat actiever te zijn. En fietsen is goed voor zijn motorische ontwikkeling.’ Bedtijd Na het eten heeft ieder kind zijn eigen programma. Thoran kan kiezen wat hij wil doen. In de huiskamer hangt zijn pictolijn, een langwerpige balk met daarop klitteband waar picto’s op geplakt kunnen worden. Hij heeft een klapper met picto’s die hij begrijpt. ‘Het zijn dezelfde picto’s als ze op school gebruiken. Een begeleider kiest 3 of 4 activiteiten uit die mogelijk zijn, zoals een boekje lezen, kleuren, naar muziek luisteren, met blokken spelen of TV kijken. Hij mag er dan een uitkiezen en dat gaan doen. Hij vindt veel dingen leuk.’ Na het spelen gaat hij douchen en in de pyjama nog even TV kijken, met iets te drinken en soms wat lekkers erbij. Rond 19.00 uur gaat hij naar bed. Daar wordt hij nog even voorgelezen en dan is het echt bedtijd. Thoran slaapt op de eerste verdieping, samen met twee andere jongens: Rens en Michèl. Hij heeft een eigen slaapka-
11
mer, zoals alle andere kinderen in het huis. Als hij gaat slapen, gaat de deur dicht. ‘Vroeger had hij een speciaal bed, waar hij zelf niet uit kon. Nu slaapt hij in een gewoon bed, maar moet de deur op slot, zodat hij ’s nachts niet kan rondspoken. We zijn hem nu aan het leren om af en toe zelf op zijn kamertje te spelen, met de deur open. Zodat hij echt een eigen plekje krijgt in huis en zichzelf leert bezighouden.’ Weekend Het weekend ziet Thoran meestal zijn ouders. Zijn moeder komt om het weekend op bezoek in Horn. De andere weekenden ziet hij zijn vader. De ene keer gaat hij bij hem logeren; de andere keer komt zijn vader naar Horn. De rest van het weekend is Thoran gewoon thuis, in Horn. ‘We gaan meestal een stuk wandelen of op de fiets ergens naar toe. Thoran heeft spalken om zijn benen, om wat beter te kunnen lopen. Hij heeft wel een rolstoel. Maar daar zit
hij niet zo veel meer in, alleen als we echt ver gaan. Nu hij ouder en sterker is, kan hij meer aan. En soms, als hij niet meer wil, gaat hij gewoon op de grond zitten. Hij kan echt “weers” zijn en eigenwijs. Dat hoort bij zijn leeftijd en ook bij het syndroom van Down. Maar meestal krijg je hem met een grapje wel weer waar je hem wilt hebben.’ Lekker in zijn vel Rita Tegenbosch heeft een hechte band met Thoran. ‘Als zijn persoonlijk begeleider regel ik alles voor hem en heb ik contact met zijn ouders, zijn school en andere hulpverleners. Thoran is een vrolijk, eigenwijs jong. Je moet de dingen voor hem goed voorbereiden, want alles wat nieuw is, vindt hij vreemd en wat vreemd is, wil hij niet! Dan kan hij echt in paniek raken. Maar over het algemeen zit hij lekker in zijn vel. Een lekker menneke om in de groep te hebben!
Nelly Roumen, leerkracht Herman Broerenschool
Als je positief bent, vindt hij alles leuk! De Herman Broerenschool in Roermond is een ZMLK-school en biedt onderwijs aan zeer moeilijk lerende kinderen. Per klas zijn er ongeveer tien à twaalf leerlingen. Thoran Hout is ruim twee jaar geleden vanuit Kinderdagcentrum ’t Brombemke van PSW in St. Odiliënberg ingestroomd in de eerste klas. Dit schooljaar is Thoran samen met zeven andere kinderen doorgegaan naar groep 2. In de klas zitten ook nog twee kinderen die in groep 2 zijn gebleven en één leerling die rechtstreeks vanuit Kinderdagcentrum de Heisterkes van PSW in Haelen is ingestroomd. Nellie Roumen is een van de twee leerkrachten van groep 2. ‘Ik werk al ruim dertig jaar op deze school. En nog altijd met veel plezier. De sfeer is prettig en iedereen is geïnteresseerd in elkaar. Het blijft een grote uitdaging om steeds nieuwe kindjes in de klas te krijgen, hen te leren kennen en met hen te leren omgaan en hun ontwikkeling te stimuleren.’ Voor de klas van elf leerlingen staan dagelijks drie personen: een leerkracht, een klasse-assistent en een OSK-begeleidster van PSW (ondersteuning op school en kinderopvang). De kinderen krijgen meestal met z’n tweeën instructie. De andere kinderen “werken” op de computer of zijn bezig met speel-ontwikkelingsmateriaal. Dat wordt steeds afgewisseld. Net zoals het programma: aandacht voor cognitieve zaken wordt afgewisseld met ontspanning. ‘We werken met een globaal dagprogramma voor de hele klas, maar proberen dat toch zo goed mogelijk per kind in te vullen, door onze aandacht te verdelen.’ Voorwaarden De schooldag begint om 09.00 uur. Al eerder rijden de busjes voor en komen de leerlingen binnen. Ze hangen hun jasje op en
gaan op hun eigen plaats in de klas zitten. Daar mogen ze even kleuren of een boekje pakken. Om 09.00 begint het programma, in de kring. Eén leerling is “kind van de dag”. Hij of zij mag de dag openen door het foto-dagprogramma aan de muur aan te wijzen en te benoemen. Na het kringgesprek gaan de kinderen aan het werk. Het programma van Thoran en van de meeste andere kinderen in de klas is gericht op de leervoorwaarden die nodig zijn om later andere dingen te leren, zoals taalvoorwaarden en rekenvoorwaarden; maar ook concentreren, iets afmaken en naar elkaar luisteren. ‘In groep twee krijgen de kinderen bijvoorbeeld voor het eerst een eigen kastje, en een eigen etui met vanalles erin.
In het begin vinden ze het heel moeilijk om daar mee om te gaan. Een goede manier om de zelfredzaamheid te oefenen.’ Leerdoelen Elke leerling heeft een leerlingvolgsysteem dat door de leerkrachten wordt bijgehouden. Het heeft vier kapstokken: zelfredzaamheid (bijvoorbeeld zelf aan en uitkleden, WCgedrag); cognitieve vaardigheden (of de voorwaarden daarvoor); sociaal-emotionele vaardigheden (bijvoorbeeld luisteren naar andere leerlingen); en maatschappelijk-praktische vorming (krijgt veel aandacht in de bovenbouw bij de oudere leerlingen). Op basis van het leerlingvolgsysteem worden de leerdoelen voor de leerlingen
12
bepaald en ingepast in het groepsprogramma. ‘Thoran heeft al een echte groei doorgemaakt. Hij heeft geleerd om rustig op zijn stoeltje te blijven zitten om te eten of om een werkblaadje af te maken. Maar je moet echt zijn aandacht vangen, anders is hij met alles tegelijk bezig.’ Naast het groepsprogramma heeft Thoran op school ook individuele therapie: logopedie op maandag en fysiotherapie op donderdag. En op dinsdag is er schoolzwemmen. ‘Dat vindt hij heel spannend. We gaan in een grote bus naar de Roerdomp, het zwembad
hier in Roermond. Dat is heel iets anders huis en weer terug naar school. En morgen bijvoorbeeld komt Rita, zijn begeleidster uit dan zwemmen in het Kinderdagcentrum.’ Horn, hem ophalen voor een bezoek aan een arts. Dan hebben we weer even contact. Ik wil Wennen De sfeer op de Herman Broerenschool is hem goed leren kennen en een beeld krijgen ”schools”. Er heerst rust en regelmaat in de van het totale kind. Thoran is een vrolijk, gangen en de klaslokalen. Overal zijn leerlin- opgewekt jongetje; guitig en innemend! Hij gen aan het werk, van de kleuterleeftijd tot moet wel wennen aan nieuwe dingen. Maar jong volwassenen. Thoran heeft het er naar als je hem op de juiste manier aandacht geeft, zijn zin en is al aardig gewend aan de nieuwe in een niet te grote setting, leert hij aardig bij. groep. ‘Binnenkort ga ik kijken bij hem thuis, Hij kan zó trots zijn als hij iets heeft afgezoals bij alle kinderen in de klas. Er gaat een maakt. Altijd weer mooi om te zien!’ heen-en-weer-schriftje dagelijks mee naar
Peter Thomassen, vrijwilliger bij de kinderwoonvoorziening van PSW
Elke week zwemmen PSW Vrije tijd organiseert elke dinsdagavond de PSW Zwemclub in het Aoreven, het zwembad in Heythuysen. Er gaan drie kinderen uit de kinderwoonvoorziening naar toe. Zij worden begeleid door vrijwilligers en meestal één beroepskracht. Een van de vrijwilligers is Peter Thomassen. Hij gaat sinds ruim tweeëneenhalf jaar elke week zwemmen met Thoran. en begeleiders die ook gaan zwemmen, rijden ze naar Heythuysen. ‘Ik help Thoran bij het uitkleden en bij het afdoen van zijn beenspalken. Hij krijgt bandjes om zijn armen en dan gaan we zwemmen. Er zijn twee baden. Wij zitten in het ondiepe gedeelte. Thoran gaat er vooral spelen. Aan echt zwemmen of zwemles is hij nog niet toe. Ik probeer het spel van Thoran af en toe een beetje te sturen. Voor hem geldt: wat nieuw is, is vreemd en wat vreemd is, is akelig. Maar hij is de afgelopen jaren echt gegroeid. Hij ontwikkelt vooral zichzelf!’ Omgaan met Thoran is voor een vrijwilliger anders dan voor de begeleiders. ‘Ik ben er vooral voor het plezier. Thoran is een ondeugend jong. Af en toe komt de ondeugd naar boven. Als hij zo’n beetje in z’n eigen begint te lachen, weet ik al dat ik hem in de gaten moet houden. In het zwembad hangt, bij de sauna, een emmer met daaraan een trekker, waarmee een één keer een plens koud water over je heen komt. Iedere keer als hij erlangs loopt, trekt hij eraan. Maar soms moet ik grenzen trekken. Hij heeft weleens zo’n bui dat hij bijvoorbeeld met al z’n spullen gaat gooien. Daar moet ik toch paal en perk aan stellen. Ik kan hem ook niet altijd goed verstaan. Maar ik ken hem steeds beter en hij laat zich door mij wel tot de orde roepen. Als ik het niet weet, laat ik me adviseren door de leiding.’
Peter Thomassen kent PSW Junior via zijn dochter. Zij werkt als begeleider bij de kinderwoonvoorziening. Tijdens de zomervakantie vroeg zij een keer aan haar vader en moeder of ze zin hadden om een dagje te komen helpen. In de vakantie zijn alle kinderen overdag thuis en is extra ondersteuning welkom. ‘We hebben samen een dagje meegedaan en dat is goed bevallen. Hier moet ik meer mee doen, dacht ik. Ik heb samen met Saskia (Vorselen, teamleider PSW Junior Wonen) gekeken wat de mogelijkheden waren. Daar is zwemmen met Thoran uitgerold. Ik werk vijf dagen per week, dus door de week heb ik overdag geen tijd.’ Op dinsdagavond haalt Peter Thomassen Thoran thuis in Horn op. ‘Hij zit dan al vol verwachting te wachten.’ Samen met de andere kinderen
Na het zwemmen helpt Peter Thomassen Thoran weer bij het aankleden en brengt hem naar huis. ‘Daar zitten we nog even bij elkaar en drink ik nog een kopje koffie. Thoran krijgt nog het toetje waarvoor hij na het eten geen tijd meer had.’ Het zwemmen op dinsdagavond is voor Thoran een verrijking van zijn leven. Zonder één-op-één begeleiding zou dat niet kunnen. Niet alleen bij het omkleden, maar ook in het zwembad zelf heeft hij toezicht en ondersteuning nodig. Peter en Nel Thomassen doen samen nog meer vrijwilligerswerk voor de kinderen in de woonvoorziening. In de vakantie zijn ze elk jaar van de partij en af en toe gaan ze een dagje uit met een of meer kinderen, zoals laatst naar het theater van de cliniclowns. ‘De kinderen hebben écht genoten. Ik stond ervan te kijken hoe aandachtig Thoran alles volgde. Dat leert hij op school. Ook daarin is hij gegroeid!’
13
Project van start in 2010
Onderwijs in Zorg PSW Junior gaat onderwijs in zorg bieden. Het gaat om een experiment voor 3 jaar. In de beide KDC’s (kinderdagcentra) van PSW Junior worden gedurende halve dagen leerkrachten uit het speciaal onderwijs ingezet. Met hun inzet gaat PSW Junior onderwijselementen inbrengen in het KDC-programma. Het project is gericht op kinderen met een leerplichtontheffing die de KDC-omgeving nodig hebben, maar voor wie een onderwijsaanpak een meerwaarde kan hebben. Het project gaat begin 2010 van start.
De KDC’s van PSW Junior zijn gericht op kinderen met een verstandelijke handicap. Met 5 jaar worden de kinderen leerplichtig. Kinderen met een verstandelijke handicap die gedijen in een onderwijsomgeving stromen vanuit het KDC rond hun vijfde jaar door naar een school. Indien nodig, kunnen zij daar aanvullende AWBZ-zorg krijgen, geboden door de OSK (ondersteuning op school en kinderopvang). Dat traject “zorg in onderwijs” is intussen goed vorm gegeven door PSW Junior. Maar een ander deel van de kinderen blijft in het KDC tot zij doorstromen naar een vorm van dagbesteding voor volwassenen. Zij krijgen een leerplichtontheffing, omdat zij niet de mogelijkheden hebben om zich schoolse vaardigheden eigen te maken of niet kunnen gedijen in een schoolomgeving. De specifieke KDC-omgeving is voor hen een voorwaarde om optimaal te functioneren en zich te ontwikkelen. De visie van PSW Junior is dat ieder kind
recht heeft op onderwijs én goede zorg. Het kind moet in die omgeving onderwijs/zorg geboden krijgen waar het zich het best kan ontwikkelen. De regelgeving en bekostiging dwingen ouders echter tot een keuze: onderwijs of dagbesteding. PSW Junior gaat nu starten met een experiment voor 3 jaar. Een deel van de kinderen die niet naar school kunnen, krijgt in de KDC’s in Sint Odiliënberg en Haelen onderwijs aangeboden. Onderwijs/zorg Wat is het verschil tussen onderwijs en dagbesteding? Onderwijs wordt gegeven in een schoolomgeving; dagbesteding in een KDComgeving. De programma’s in het KDC van PSW Junior zijn ontwikkelingsgericht, evenals in het speciaal onderwijs. Het inhoudelijke verschil tussen onderwijs en ontwikkelingsgerichte dagbesteding zit vooral in de aanpak. Bij onderwijs is het programma het uitgangspunt; bij dagbesteding het individuele kind. Maar ook in het speciaal onder-
wijs wordt goed gekeken naar het individuele kind. En in het KDC wordt zo veel mogelijk met groepsprogramma’s gewerkt. De nieuwe aanpak van PSW Junior betekent dat aan een deel van de kinderen van het KDC, een deel van de dag onderwijselementen worden ingebracht in het programma. Dat gebeurt door professionele leerkrachten. Immers: zij kijken vanuit hun eigen professionaliteit naar de kinderen en kunnen een eigen inbreng leveren die mogelijk een meerwaarde biedt voor de betreffende kinderen. Trees van Heeswijk, manager PSW Junior: ‘Het gaat om een experiment. We gaan goed kijken of die meerwaarde voor de kinderen er is en ook of ouders tevreden zijn over de onderwijsaanpak. We gaan het project goed volgen. En als deze aanpak werkt, gaan we kijken of we onderwijs structureel in het KDC kunnen brengen, voor die kinderen voor wie onderwijs een meerwaarde kan hebben, maar die écht niet gedijen in een schoolomgeving!’
Maud Golsteyn, nieuwe medewerker communicatie Even voorstellen Maud Golsteyn werkt sinds 1 juli 2009 als medewerker communicatie bij PSW. Voorheen werkte ze als medewerker communicatie bij zorginstelling Proteion Thuis. De eerste indrukken bij PSW zijn erg positief. ‘De sfeer is erg goed. Iedereen is behulpzaam en maakt me graag wegwijs binnen PSW. Ik heb inmiddels al enkele interviews gehouden voor de informatiebladen van PSW. Ik merk dat zowel medewerkers als ouders en cliënten graag mee willen werken aan een artikel. Omdat ze hier graag werken of erg tevreden zijn over de verleende zorg. Je merkt het ook op de werkvloer: er heerst een echt PSW-gevoel. En hoewel ik pas net begonnen ben bij PSW, is bij mij dat gevoel ook al aanwezig. Ik voel me hier echt thuis!’ Maud Golsteyn gaat onder meer een bijdrage leveren aan PSW Info en PSW Info Junior. Ze werkt 24 uur per week. Haar werkplek is op het Centraal Bureau in Herten.
14
Duurzaam, veilig en leuk
Houten speelgoed en kindermeubeltjes In de activiteit Houtbewerking van Dagbesteding PSW Maasbracht worden door de cliënten prachtige producten gemaakt. Kindermeubeltjes en speelgoed in alle soorten, maten en kleuren. Alle producten hebben vanzelfsprekend een zogeheten CE markering, een waarborg dat de producten voldoen aan de Europese eisen op het gebied van veiligheid, gezondheid, milieu en consumentenbescherming. Maar bovenal zijn de stoeltjes, stapelclowntjes en kraanwagens prachtig om te zien, leuk om mee te spelen en handig in gebruik.
Benieuwd geworden? Loop eens binnen bij Atelier Via Via, Atelier no 37 of Atelier Biest 24. Daar vindt u nog veel meer mooie, handgemaakte en betaalbare producten, zoals kaarsen, textiel en keramiek. Bij Atelier Via Via en Atelier Biest 24 zit bovendien een artotheek waar u schilderwerken van onze cliënten kunt huren of kopen. Atelier no 37 Zwartbroekstraat 37, 6041 JL Roermond Tel. 0475 – 334318 Openingstijden maandag tot en met vrijdag 09.00 – 16.00 uur Atelier Biest 24 Biest 24, 6001 AR Weert Tel. 0495 – 520441 Openingstijden maandag: 13.00 tot 16.00 uur dinsdag tot en met vrijdag: 09.00 – 16.00 uur Atelier Via Via Suikerdoossingel 59, 6051 HN Maasbracht Tel. 0475 – 461551 Openingstijden maandag tot en met vrijdag 09.00 – 12.30 uur en 13.30 – 16.00 uur
15
Bernadette Greijmans
Zo woon ik! PSW biedt verschillende woonvormen voor cliënten. Zij wonen in groepswoningen, in appartementencomplexen of zelfstandig in een appartement of woonhuis. PSW biedt in alle situaties begeleiding bij het wonen. In de rubriek ‘Zo woon ik!’ nemen we een kijkje bij cliënten in hun woning. In deze uitgave: Bernadette Greijmans. Zij woont in een groepswoning in Nederweert.
Een mooi huis in een woonwijk in Nederweert. Een huis met een hele geschiedenis. Lang geleden was dit het burgemeesterhuis van Burgemeester Spiers. Het huis is tegenwoordig verbouwd tot drie geschakelde woningen. In iedere woning wonen zes à zeven cliënten van PSW. In een van deze woningen woont de 28-jarige Bernadette Greijmans. De voordeur ligt aan de Schoolstraat 16. Mevrouw Greijmans, de moeder van Bernadette, maakt open en geeft een rondleiding. Bij binnenkomst volgt eerst een kleine entree met een ouderwetse brievenbus, authentieke tegeltjes en klapdeuren met glas-in-loodramen. Nog volledig in de originele staat. Na de klapdeuren volgt de hal met trap. Aansluitend ligt de ruime woonkamer en een moderne keuken. De woning straalt een gezellige en aangename sfeer uit. ‘Dit is de woning aan de Schoolstraat’, legt mevrouw Greijmans uit. ‘Bernadette woont aan de St. Jozephstraat 2. Maar deze woningen sluiten aan op elkaar, we kunnen binnendoor naar haar kamer lopen.’ Goede begeleiding Toen haar oudere zus uit huis ging, wilde Bernadette ook maar één ding: een eigen woning. Zes jaar geleden verhuisde ze naar de woning aan de Schoolstraat 16. ‘Ze voelde zich meteen thuis’, vertelt mevrouw Greijmans. Het ging ook goed met Bernadette. Tot vier jaar geleden. Artsen constateerden de ziekte van Sanfilippo, een stofwisselingsziekte die gepaard gaat met een geleidelijk erger wordende retardatie. ‘De groep aan de Schoolstraat is vrij zelfstandig en ook wat drukker. Het werd voor Bernadette té druk. Daarbij had ze steeds meer zorg nodig. Gelukkig kon ze naar een kamer verhuizen in een van de andere twee woningen. Het is geweldig dat iemand die zoveel zorg nodig heeft, toch in haar vertrouwde omgeving kan wonen doordat ze zulke goede begeleiding krijgt. Dat is voor Bernadette erg belangrijk, want verandering heeft een grote impact op haar. Ik hoop dan ook dat ze hier nog lang kan blijven wonen.’ Felle kleuren Via de binnenplaats lopen we naar de woning aan de St. Jozephstraat. De kamer van Bernadette ligt op de eerste verdieping. Het kan niet missen welke kamer van haar is. Naast de deur hangt een grote gele zon met haar naam op. Op de deur hangen twee ingekleurde kleurplaten. Bernadette Greijmans houdt van felle kleuren. Het bankje in haar kamer ligt vol met felgekleurde knuffels. De zelfgemaakte schilderijtjes aan de muren hebben dezelfde vrolijke kleuren. ‘En ook wil ze het liefste felle kleuren in haar kleding. Aan haar houding kan ik dan zien dat ze dat het mooiste vindt. En ze is graag mooi. Dan is ze zo trots als een pauw.’ De kledingkast, het bed, de open kast en het tafeltje passen perfect bij
elkaar. ‘Dat heeft ze helemaal zelf uitgezocht toen ze uit huis ging. Dit moest en zou ze hebben. Dit vond ze prachtig.’ Op het tafeltje staan nog vele verjaardagskaarten te pronken vanwege haar pas gevierde 28e verjaardag. De kamer ziet er keurig uit, net als de aangrenzende badkamer. Dat kan ook niet anders. Haar moeder komt iedere donderdag de kamer en badkamer een grondige poetsbeurt geven. ‘Om de begeleiding te ontlasten. Ik heb liever dat ze die tijd besparen en in de zorg voor Bernadette kunnen steken. Dat vind ik veel belangrijker.’ Gerust hart Op de vraag of mevrouw Greijmans tevreden is over de zorg die haar dochter krijgt, steekt ze meteen haar duim omhoog. ‘Ze is hier in hele goede handen. Ik ga met een gerust hart naar huis. En ik weet dat Bernadette het zelf ook heel fijn heeft hier. Als ze bij ons thuis is geweest, merk ik dat ze altijd weer veel zin heeft om naar haar eigen woning te gaan. Ze voelt zich heel erg op haar gemak.’ Groot gezin Terwijl mevrouw Greijmans vertelt en de rondleiding door de woningen verzorgt, kijkt Bernadette samen met haar huisgenoten in de woonkamer televisie. Bernadette en een van haar huisgenoten ieder in een grote stoel, de rest op een van de twee banken. Mevrouw Greijmans glimlacht: ‘Iedere bewoner heeft zijn eigen plek in de zithoek en ook aan tafel. Ze zijn zo vertrouwd samen, het is net een groot gezin.’
16
Vijftien jaar vrijwilliger bij PSW
Vr i j w i l l i g e r s T r u u s e n P i e t van de Winkel ieder jaar met cliënten op vakantie Al vijftien jaar gaan Truus en Piet van de Winkel in de zomervakantie met enkele cliënten van PSW op vakantie. Samen bezoeken ze landen als Italië, Oostenrijk en Duitsland. En nog steeds met veel plezier. ‘ We willen dit zeker nog heel lang blijven doen.’
De laptop wordt tevoorschijn gehaald in het huis van Truus en Piet van de Winkel in Neeritter. Enthousiast laat het echtpaar de foto’s van de afgelopen zomervakantie zien. Dit keer ging de reis naar Oostenrijk. Met maar liefst negen cliënten. ‘Met zovelen waren we nog niet eerder op vakantie geweest. Sommige cliënten hoorden van anderen dat ze met ons op vakantie zouden gaan. En als die cliënten dan tegen ons zeggen: “Ik wil ook mee”, kunnen we het niet over ons hart verkrijgen om te zeggen dat er geen plaats meer is. Met negen cliënten op pad was best druk, maar goed te doen.’ De keuze om iedereen mee te nemen is typerend voor het echtpaar. Alles staat in teken van de cliënten. Hen een leuke en onvergetelijke vakantie bezorgen is het voornaamste doel. ‘We gaan op allerlei excursies waarvan we denken dat ze leuk zijn voor de cliënten. Deze zijn dan georganiseerd door de reisorganisatie. Of we gaan wandelen, golven, kegelen, kaarten, puzzelen, naar een muziekavond of drinken een pilsje op een terras. Het is eigenlijk best een actieve vakantie. Voor sommigen té actief. Maar als een deel wel een wandeling wil maken en de rest niet, splitsen we ons. We gunnen iedereen hun plezier.’ Vele leuke herinneringen Vijftien jaar geleden ging Truus van de Winkel voor het eerst op vakantie met een aantal cliënten. ‘Mijn broer Martin, die al meer dan twintig jaar in een woonvoorziening van PSW woont, wilde graag een keer op vakantie. Ik besloot een vakantie te boeken via een reisorganisatie en zelf mee te gaan. Toen andere cliënten dat hoorden, wilde ze ook graag mee. En zo ging ik met vier cliënten op vakantie naar Winterberg in Sauerland.’ In haar eentje, want haar man was in eerste instantie niet echt geïnteresseerd om mee te gaan. ‘Tot ik twee jaar later een paar dagen mee ben gegaan naar het Schwarzwald. Ik vond het zo leuk, dat ik vanaf dat moment ook ieder jaar van de partij was.’ Aan de vakanties hebben ze vele leuke herinneringen. Al pratende komt het ene na het andere verhaal naar boven. ‘We hebben het echt altijd ontzettend leuk. De groep gaat ook heel goed met elkaar om. Ze zijn heel eigen met elkaar. We hebben vaak buikpijn van het lachen.’ Aan hun gezichten te zien, geniet het echtpaar nog met volle teugen na van de mooie vakanties. ‘En nu al vragen de cliënten ons waar we volgend jaar naartoe gaan. We komen er echt niet onderuit’, grapt Truus van de Winkel.
Hart van goud Zelf hebben de enthousiaste vrijwilligers drie weken zomervakantie. Tien dagen hiervan besteden ze aan de vakantie met cliënten. ‘Natuurlijk is het voor ons ook wel een beetje vakantie, ook wij zijn in het buitenland en genieten van de mooie omgeving. Maar het is ook hard werken. Van zes uur ’s ochtends tot elf uur ’s avonds zijn we iedere dag in de weer. Onze reisgenoten hebben toch continu aandacht nodig. We organiseren deze vakanties echt voor hen, niet voor onszelf.’ Truus en Piet van de Winkel hebben een hart van goud. Met zoveel liefde en plezier organiseren ze ieder jaar weer een unieke vakantie. Nog nooit gingen ze twee keer naar eenzelfde plaats. ‘We vinden het nog steeds ontzettend leuk om te doen. Het geeft zoveel voldoening om te zien hoe gelukkig ze zijn tijdens de vakantie en hoe ze opbloeien. Vaak zeggen ze na afloop tegen ons: “Wat was het toch een mooie vakantie”. We willen dit nog vele jaren blijven doen. Het is het echt waard.’
17
Stand van zaken
Bouwprojecten PSW timmert aan de weg! Hieronder vindt u een kort overzicht van lopende bouwprojecten. Op onze website staat een meer uitgebreid overzicht, met foto’s van de verschillende stadia van de bouw: www.pswml.nl/bouw.
Wonen Wonen Heythuysen • Nieuwbouw woonvoorziening in de Vlasstraat voor 21 cliënten (3 x 7) door WSR (Woning Stichting Roermond). Planning: oplevering: 2010. • Nieuwbouw woonvoorziening aan de Magdalenastraat voor 21 cliënten (3 x 7) door WSR. Planning: oplevering: 2010 • PSW onderzoekt in Heythuysen momenteel de mogelijkheden voor een nieuw geïntegreerd project wonen-dagbesteding-vrije tijd. Het project behelst: wonen: een appartementencomplex voor geclusterd wonen (individuele appartementen bij elkaar in hetzelfde gebouw gevestigd op basis van scheiden wonen en zorg) in de plaats van de huidige locatie Luytersteegstraat; dagbesteding: met name voor senioren; vrije tijd: trefcentrum. Begane grond betreft een activiteitencentrum dat in de avonduren dienst kan doen als trefcentrum/vrijetijdsvoorziening.
Dagbesteding (4 x 7). Planning: in september is gevierd Dagbesteding Weert dat het hoogste punt van het gebouw is • Nieuwbouw creatief activiteitencentrum bereikt. Oplevering: 2010. aan de Graafschap Hornelaan (voormalig • Nieuwbouw 16 éénpersoonsappartemenWML terrein). Planning: in september is ten (geclusterd wonen) en trefcentrum in gevierd dat het hoogste punt van het de Looimolenstraat door Stichting Wonen gebouw is bereikt. Oplevering: 2010. Weert. Planning: start bouw: 2009; oplevering: 2010/2011. Dagbesteding Roermond • Aanbouw/verbouw Activiteitencentrum Wonen Reuver Pappelhof. Planning: bouw is gestart; oplevering najaar 2009. Nieuwbouw voor in totaal 32 cliënten in het centrum van Reuver door WoonGoed 2-duizend. Gepland zijn: 10 éénpersoonsapparte- Dagbesteding Heythuysen menten (geclusterd wonen); een trefcentrum; 2 PSW onderzoekt de mogelijkheid om in het geschakelde woningen voor elk 7 personen met centrum van Heythuysen, op dezelfde locaeen matig verstandelijke handicap; 2 geschakel- tie als het nieuw te bouwen appartementende woningen voor elk 4 personen met een ern- complex, een nieuwe locatie voor dagbestestige verstandelijke handicap. Planning: in juni ding voor met name senioren te realiseren, is gevierd dat het hoogste punt van de bouw is in combinatie met een trefcentrum. bereikt. Oplevering: voorjaar 2010. Dagbesteding Reuver Wonen Maasbracht (tijdelijke voorziening) PSW gaat aan de Gouverneur Hövelllaan in Plannen voor tijdelijke woonvoorziening Reuver activerende/belevingsgerichte dagaan de Suikerdoossingel van de baan, ten besteding opzetten. Het activiteitencentrum gevolge van problemen rondom het bestem- wordt gevestigd in het voormalige kantoormingsplan. PSW onderzoekt momenteel pand van WoonGoed2-duizend. Planning: oplevering: eind 2009. alternatieve locaties.
Wonen Nederweert • Nieuwbouw woonvoorziening aan de Geenestraat 21 voor 28 cliënten (4 x 7) door Woningvereniging Nederweert. Planning: in september is gevierd dat het hoogste punt van de bouw is bereikt. Wonen/dagbesteding Haelen Oplevering: begin 2010. PSW is voornemens wonen en dagbesteding op één locatie voor ernstig verstandelijk Wonen Roermond • Nieuwbouw woonvoorziening 28 cliën- gehandicapten en autisten te realiseren: ten (4 x 7) aan de Spoorlaan Noord in nieuwbouw 24 cliënten wonen en circa 40 Roermond door WSR. Planning: in augus- cliënten dagbesteding (uitbreiding, fase van tus is gevierd dat het hoogste punt van de planontwikkeling). bouw is bereikt. Oplevering: eind 2009. Wonen PSW Junior PSW voert gesprekken met Gemeente Leudal Wonen Weert • Nieuwbouw woonvoorziening aan de over planontwikkeling voor een twee woonCoenraad Abelsstraat voor 28 cliënten (4 huizen en één logeerhuis. x 7) door WSR. Planning: begin oktober is “de eerste steen” van het gebouw gelegd tijdens een feestelijke bijeenkomst. Oplevering: 2010. • Nieuwbouw woonvoorziening aan de Graafschap Hornelaan (voormalig WML terrein) door WSR (nabij nieuwbouw Dagbesteding Weert) voor 28 cliënten
PSW Junior: Kinderdienstencentrum PSW voert gesprekken met Gemeente Leudal over planontwikkeling. PSW Junior START en PSW de Waaier Verbouw van locatie aan het Mgr Kierkelsplein 1 in Baexem voor PSW Junior START en PSW de Waaier. In het gebouw wordt ook PSW Vrije tijd gevestigd.
18
Eerste steen en hoogste punt
Reden tot feest! Tijdens de verschillende fases van de bouwprojecten onderhoudt PSW daarover contacten met cliënten en hun ouders. Er worden bijeenkomsten en gesprekken georganiseerd met betrekking tot zaken als indeling en inrichting van het gebouw, verdeling van de verschillende woningen en groepsruimtes en (nadere) kennismaking met elkaar. En af en toe is er reden tot feest. Cliënten, ouders/verwanten, medewerkers, woningcorporatie, architect en bouwers “leggen” dan “de eerste steen” of vieren dat het hoogste punt van het gebouw is bereikt. Met een paar toespraken door PSW, woningcorporatie en cliënten/ouders/verwanten, een kopje koffie of thee met een lekker stuk vlaai en bij het hoogste punt, naar oud gebruik, een envelopje voor het “pannenbier”. De afgelopen zomer was er veel te vieren!!
3 juni 2009 Eerste steen WBC en AC Reuver
22 juli 2009 Hoogste punt WBC Roermond, locatie Spoorlaan Noord
19
24 september 2009 Hoogste punt WBC Nederweert, locatie Geenestraat
30 september 2009 Hoogste punt WBC en creatief centrum Graafschap Hornelaan in Weert
7 oktober 2009 Eerste steen WBC Coenraad Abelsstraat in Weert
20
Nieuw traject voor oriëntatie en beeldvorming
PSW Junior START PSW Junior heeft een nieuw initiatief opgezet: PSW Junior START. Het is een laagdrempelig traject voor advies, observatie, diagnostiek, begeleiding en behandeling/therapie voor kinderen met een achterstand in de ontwikkeling of een (vermoedelijke) handicap en hun ouders. PSW Junior START heeft een nieuwe locatie in Baexem, centraal gelegen in de regio Noord- en Midden-Limburg. Maar het traject begint desgewenst altijd met één of meer huisbezoeken.
Kinderen tot vijf jaar en hun ouders kunnen bij PSW Junior START terecht voor: • advies (over mogelijke stappen/zorgvormen) • observatie (op die plek waar het kind zich op zijn gemak voelt en het goed tot zijn recht komt, bijvoorbeeld thuis, bij de peuterspeelzaal, bij de kinderopvang of in een klein groepje in de locatie van PSW Junior START) • diagnostiek (aanvullend op de diagnostiek van MEE en Integrale Vroeghulp) • begeleiding (pedagogische gezinsbegeleiding, ondersteuning op school en kinderopvang) • behandeling/therapie (logopedie, fysiotherapie, speltherapie) • ontmoeting met andere ouders (contactbijeenkomsten) • speel/leergroepje • spel-o-theek Het traject Een traject PSW Junior START duurt meestal drie tot zes maanden. Daarna kunnen ouders zelf weer verder of hebben zij zicht gekregen op de ondersteuning die nodig is. PSW Junior START kan bovendien ondersteunen bij een goede doorstroom naar kinderopvang, onderwijs, kinderdagcentrum of andere hulpverlening. Kosten Aan de ondersteuning van PSW Junior START zijn voor ouders geen kosten verbonden. Er is wel een geldige indicatie nodig. PSW Junior START kan ondersteuning bieden bij het aanvragen van een indicatie. PSW Junior START Openingstijden Maandag, dinsdag, woensdag, donderdag 09.00 – 13.00 uur. En op afspraak. Bezoekadres Monseigneur Kierkelsplein 1 6095 BK Baexem T 0475 45 27 45 Postadres Postbus 420 6040 AK Roermond
Naamswijziging de Waaier PSW Junior Ambulant De Waaier, de ambulante afdeling van PSW Junior, heet voortaan PSW Junior Ambulant.Voor de nieuwe naam is gekozen om duidelijker aan te geven wat de afdeling doet: het bieden van ambulante zorg en ondersteuning. In de praktijk is gebleken dat bij gebruik van de naam “de Waaier” toch altijd de uitleg “ambulante afdeling” moest worden toegevoegd. Behalve de naam is ook de locatie veranderd. PSW Junior Ambulant is met ingang van november gevestigd in Baexem, Monseigneur Kierkelsplein 1. Het telefoonnummer is: 0475 45 38 90. PSW Junior Ambulant biedt zorg en ondersteuning op de plek waar die het meest gewenst is, zoals thuis of tijdens vrijetijdsactiviteiten, in peuterspeelzaal, reguliere kinderopvang of buitenschoolse opvang of op school. PSW Junior Ambulant is gericht op kinderen en jongeren vanaf nul jaar met • • • •
een achterstand in de ontwikkeling een verstandelijke handicap een bijkomende handicap een psychiatrische problematiek, zoals autisme, ADHD of hechtingsproblematiek.
Daarnaast kan de begeleiding gericht zijn op of gegeven worden aan de ouders en/of het gezin. PSW Junior Ambulant biedt drie vormen van ondersteuning Pedagogische Gezinsbegeleiding (PG), Ondersteuning op School en Kinderopvang (OSK) en Gespecialiseerde Thuiszorg. Meer informatie over PSW Junior vindt u op onze website: www.pswml.nl.
21
Via PSW Junior START naar KDC ’t Brombemke
Benadering vanuit de ouders Jilliz Thijssen is een vrolijke peuter van 3 jaar. Sinds mei dit jaar gaat ze naar KDC ’t Brombemke in St. Odiliënberg. Haar ouders Prisca en Falco Thijssen zijn bij PSW Junior binnengekomen via PSW Junior START. Hun ervaringen daarmee zijn positief. ‘Het is een grondige aanpak. Er wordt goed gekeken naar wat de ouders willen. Wij vonden ’t Brombemke echt een plek voor Jilliz.’
Op 23 oktober 2006 werd Jilliz Thijssen geboren. Toen ze ruim een jaar was, riepen haar ouders de hulp in van een kinderfysiotherapeut. ‘Ze had motorisch een achterstand. Ze kroop alsmaar niet. De fysiotherapeut was van mening dat er meer met haar aan de hand was. En bij het consultatiebureau vermoedden ze dat ook. Ze was ook langzaam met praten. We werden begin 2008 doorverwezen naar de kinderarts. De kinderarts dacht dat ze niet goed hoorde en daardoor niet ging praten. Ze kreeg buisjes in haar oren. Na de operatie zou het langzaam beter gaan. Maar dat gebeurde niet. We zijn eind 2008 teruggegaan naar de kinderarts. We zijn doorverwezen naar de kinderneuroloog en nog weer later naar MEE, het team Integrale Vroeghulp. Daar is van verschillende kanten en door verschillende specialisten naar Jilliz gekeken en is een heel dossier over haar opgesteld. Uiteindelijk heeft integrale vroeghulp ons geadviseerd te gaan kijken bij een kinderdagcentrum. Zij vonden Jilliz echt een kind voor het KDC.’ Eerst kijken Prisca en Falco Thijssen zijn bij verschillende KDC’s gaan informeren en kijken. Een KDC bij hen in de buurt beviel niet en KDC’s in het nabij gelegen Brabant bleken niet mogelijk, aangezien vervoer alleen binnen de provincie Limburg wordt vergoed. Over PSW hadden ze positieve berichten gehoord. ‘We belden om een afspraak te maken om naar het KDC te gaan kijken. Toen bleek dat ze eerst bij ons op huisbezoek wilden komen. Wij waren even bang dat de hele boel weer opnieuw zou beginnen, met allemaal onderzoeken en artsen. Maar dat was gelukkig niet zo. Ze wilden gewoon eerst kijken naar Jilliz en met ons praten. Om te kijken wat wij wilden. Er kwamen een maatschappelijk werkster en een gedragskundige bij ons thuis. Na dat gesprek was voor ons duidelijk dat we naar het KDC van PSW wilden kijken. Dat hebben we gedaan en het maakte echt een goede indruk op ons. De sfeer was gezellig en de begeleiding oogde professioneel. Iedereen die we tegenkwamen was vriendelijk en had tijd voor ons. We kregen antwoord op al onze vragen.’ Tijd en aandacht De AWBZ-indicatie werd in mei afgegeven voor 4,5 dagen per week. Jilliz is gestart met 3 ochtenden. Intussen gaat ze 2,5 dagen per week: op dinsdag, donderdag en vrijdagochtend. Het bevalt prima. ‘We zijn bevestigd in onze eerste indruk. De begeleiding is professioneel. Er wordt van alle kanten naar de kinderen gekeken. Zelf gaat ze ook graag naar het KDC. Zodra ze ’s ochtends naar buiten stapt, zwaait ze naar de chauffeur van het busje. En in haar schriftje staat vaak zoiets van: Jilliz was vandaag weer een vrolijke meid.’ Op maandag en woensdag gaat Jilliz nog steeds naar het (reguliere) kinderdagverblijf in Hamont, in België net over de grens bij Budel, waar haar moeder destijds werkte. Ze komt daar al jaren en heeft het ook daar ontzettend naar haar zin. ‘Als ik haar ’s avonds ophaal, wil ze vaak niet eens mee. De eigenaresse is al een keer in ’t Brombemke gaan kijken, om te zien hoe ze met Jilliz omgaan. Ze wil graag adviezen en tips daarover. En de gedragskundige van ’t Brombemke is ook al een keer in Hamont geweest. Voor zulke dingen hebben ze tijd en aandacht. We hopen dat ze
nog een poosje naar Hamont kan blijven gaan. Normaal gesproken gaan de kinderen in België naar school als ze 2,5 jaar zijn. De Nederlandse kinderen die naar dit kinderdagverblijf gaan, gaan vaak pas naar (een Nederlandse) school als ze 4 zijn. Maar Jilliz zou er misschien nog wel wat langer mogen blijven, heeft de eigenaresse al gezegd. We zien wel.’ Verrast De keuze voor het KDC van PSW is een goede geweest. ‘We zijn verrast door de aanpak van PSW. Het is in het KDC nooit: “wij willen het zo”! Alles wordt benaderd vanuit de ouders. “Wat denken jullie zelf; waar voelen jullie je prettig bij?” Dat is altijd de vraag die ze ons stellen. En minstens zo belangrijk: ’t Brombemke heeft het welzijn van de kinderen hoog in het vaandel staan. ’t Brombemke is echt de plek voor Jilliz!’
22
Project
Van BBW naar PSW WERK Mensen met een verstandelijke handicap hebben beperkt toegang tot de arbeidsmarkt. Een baan in een bedrijf of instelling is voor deze doelgroep niet zomaar weggelegd. Het ontbreekt hen vaak aan de mogelijkheden om werkzaamheden geheel zelfstandig uit te voeren of de gevraagde productie te leveren. Jammer, want zinvol werk heeft in het algemeen een positieve bijdrage aan de kwaliteit van bestaan. Toch kunnen mensen met een verstandelijke handicap vaak wel een waardevolle bijdrage leveren. Mits zij daarbij ondersteuning op maat krijgen. PSW biedt die professionele ondersteuning al meer dan tien jaar vanuit Bureau Begeleid Werken (BBW). Samenleving In het verlengde van het strategisch beleidsplan wordt binnen PSW opnieuw gekeken naar “begeleid werk”. BBW (Bureau Begeleid Werk) krijgt een nieuwe naam, PSW Werk, en een wat andere, meer professionele werkwijze. BBW wordt doorontwikkeld tot een afdeling die een ruim, volledig en sluitend aanbod heeft op het gebied van arbeidsparticipatie. Om te bevorderen dat zo veel mogelijk mensen met een verstandelijke handicap “arbeid op maat” kunnen verrichten en daarmee hun plaats kunnen innemen in de samenleving. Om de cliënten van PSW Werk beter te kunnen ondersteunen is de functie van jobcoach gesplitst. Er zijn nu twee functies, die van jobcoach en van trajectbegeleider. De jobcoach zorgt voor de rechtstreekse ondersteuning van de cliënt, zoals het inwerken, het overleg over praktische zaken, werkoverleg en ondersteuning bij vragen of proble-
Een van de strategische kernkeuzes van PSW is “verdieping en verbreding van de dagbesteding”. Onderdeel daarvan is het project “van BBW naar PSW Werk”. Doel van het project is het vergroten van de maatschappelijke participatie van mensen met een verstandelijke handicap door middel van werk. Het project duurt één jaar, van oktober 2009 tot oktober 2010.
men van de cliënt op de werkplek. De trajectbegeleider draagt zorg voor alle regelzaken rondom het werk, zoals het zoeken en vinden van werkplekken en zorgen voor passende financiële en arbeidsvoorwaardelijke regelingen. Samenwerken Voor de uitvoering van het project is een projectplan opgesteld. In het plan is veel aandacht voor de verdere ontwikkeling en implementatie van methodieken, met behulp waarvan cliënten begeleid kunnen worden. Ook worden de mogelijkheden voor scholing en training van cliënten verder ontwikkeld. Daarnaast is er ook aandacht voor de systemen en processen, zoals het invoeren van een goed cliënt-volgsysteem en het in kaart brengen van de verschillende manieren om de ondersteuning aan cliënten te kunnen bekostigen. Belangrijk onderdeel van het project is verder de samenwerking met ketenpartners, zoals het UWV (uitvoeringsinstituut werknemers verzekeringen) en de WSW-bedrijven (wet sociale werkvoorziening). En ten slotte is PSW bezig met het verwerven van het keurmerk “Blik op Werk”.
In memoriam
In memoriam
Annie Hinssen
Rogér Duyts
Overleden 13 mei 2009
Overleden 13 oktober 2009
Annie was op 64-jarige leeftijd nog in de bloei van haar leven. Ze kwam graag werken in het AC in Herten en woonde al vijf jaar met veel plezier in het WBC aan de Koninginnelaan in Roermond. Cliënten, medewerkers en vrijwilligers van WBC Koninginnelaan en AC Herten zijn verdrietig over haar overlijden, maar erg blij dat ze Annie hebben leren kennen.
Rogér kwam al meer dan tien jaar met veel plezier in het Zonnehuis. Hij genoot van de gezelligheid en de aandacht die hij kreeg. Iedereen op het Zonnehuis kende Rogér, hij ging heel geregeld even buurten bij zijn collega’s. De cliënten, medewerkers en vrijwilligers van het Zonnehuis zullen Rogér erg missen en wensen zijn vader en moeder veel sterkte met dit grote verlies.
23
MMO-onderzoek onder medewerkers
Besteden we wel genoeg tijd aan onze cliënten “Focus op het primaire proces” is de eerste en belangrijkste pijler van “Typisch PSW”. Maar besteden we wel genoeg van onze tijd aan dat primaire proces, aan de cliënten? Om inzicht te krijgen in de uren die daadwerkelijk worden besteed aan directe of indirecte begeleiding voert PSW eens in de twee jaar een MMO (multi moment opname) onderzoek uit. Het MMO-onderzoek wordt gedaan onder alle medewerkers die rechtstreeks begeleiding bieden aan de cliënten: begeleiders, assistent-begeleiders en medewerkers ADL (algemeen dagelijkse levensverrichtingen). Met de resultaten krijgen de teams inzicht in de verdeling van hun tijd en kunnen zij waar nodig zaken bijstellen.
Werken met individuele begeleidingsplannen heeft de kwaliteit van de zorg van PSW verbeterd. Door methodisch te werken kunnen zorg en ondersteuning beter dan voorheen worden afgestemd op de individuele cliënt. Een nadeel van het werken met begeleidingsplannen is echter dat het tijd kost om zaken op te schrijven en bij te houden. Die tijd gaat onherroepelijk af van de directe begeleiding aan de cliënt. En dat geldt ook voor andere taken van begeleiders en medewerkers ADL, zoals administratie, huishoudelijke taken, scholing. Taken die belangrijk zijn voor het totaal, maar die een beperkt deel van de tijd in beslag mogen nemen.
een verschil gemaakt tussen directe begeleiding (werkzaamheden voor en in aanwezigheid van de cliënt) en indirecte begeleiding (werkzaamheden voor de cliënt, waar de cliënt niet bij is, zoals schrijven begeleidingsplan, regelen bankzaken voor cliënten). Bij PSW moet 85 tot 90 % van de tijd van de medewerkers daadwerkelijk worden besteed aan de cliënten: directe en indirecte begeleiding samen. De resterende tijd bestaat uit organisatorische werkzaamheden (zoals zorgen voor de inrichting, carnavalsfeest organiseren) en persoonlijke activiteiten (bijvoorbeeld toiletbezoek medewerker).
Resultaten Binnen de centra van PSW worden de streefpercentages gemiddeld genomen gehaald. De resultaten worden besproken binnen de teams. Als de gemeten percentages belangrijk afwijken, wordt besproken waar dat aan kan liggen en kunnen eventueel passende maatregelen worden afgesproken om de verdeling van tijd te veranderen. De resultaten van het MMO-onderzoek worden ook op het niveau van de stichting besproken. Zo kunnen de bestuurder en managers volgen of er voldoende tijd gaat naar de cliënten en eventueel stichtingsbreed maatregelen nemen. Jack Taylor: ‘Dat is belangrijk, in de eerste plaats voor de cliënten en hun ouders/verwanten. Zij hebben recht op voldoende zorg en aandacht van de medewerkers en de MMO is een goed instrument om dat mede te bewaken. Maar ook voor de medewerkers heeft het instrument een meerwaarde. Wij horen steeds vaker dat medewerkers het belangrijk vinden om “er te zijn” voor de cliënten. Zij hebben gekozen voor de zorg en willen genoeg tijd voor Directe en indirecte begeleiding Voor de MMO heeft PSW minimale streef- “het echte werk”. Dat kan PSW alleen maar percentages bepaald (zie kadertje). Er wordt aanmoedigen!’
Tijdrovend Om zicht te krijgen op de verdeling van tijd heeft PSW al in 1994 de MMO ingevoerd. Bij de invoering destijds waren de universiteiten van Nijmegen en Maastricht betrokken. Intussen voert PSW om het jaar zelf een onderzoek uit. Het vorige MMO-onderzoek is gedaan in 2008. In 2010 wordt het opnieuw uitgevoerd. Jack Taylor, manager P&O: ‘Een veel gebruikte methode om zicht te krijgen op waar mensen mee bezig zijn, is tijdregistratie. Die methode is echter heel tijdrovend. Het MMO-instrument kost veel minder tijd en levert toch een representatief beeld op. Medewerkers moeten gedurende een periode van zeven (dagbesteding) tot zeventien (wonen) dagen op willekeurige momenten lijsten invullen. Alle werkzaamheden zijn op die lijsten ingedeeld in categorieën. Door medewerkers op verschillende momenten te laten turven, kun je bepalen welk percentage van de tijd naar begeleiding en naar subtaken gaat.’
Streefpercentages MMO Dagbesteding volwassenen directe begeleiding 70 % indirecte begeleiding 15 % resterende tijd 15 % Dagbesteding Junior (KDC’s) directe begeleiding 70 % indirecte begeleiding 20 % resterende tijd 10 % Wonen (volwassenen en Junior) directe begeleiding 65 % indirecte begeleiding 25 % resterende tijd 10 %
24
Stichting Vrienden en Verbeterfonds
Nieuwe ideeën en initiatieven kenbaar maken PSW heeft twee fondsen in het leven geroepen om stichtingsbreed nieuwe ideeën en initiatieven van medewerkers, cliënten en ouders/verwanten te ondersteunen: het Verbeterfonds en Fonds Stichting Vrienden. Uit de fondsen kunnen financiële middelen worden besteed voor projecten die als doel hebben het verbeteren van het primaire proces van zorg en/of de verbetering van de kwaliteit van bestaan van cliënten.
Stichting Vrienden Stichting Vrienden bestaat al geruime tijd. Het Fonds bestaat enerzijds uit schenkingen van externen en anderzijds uit vrijwillige bijdragen van ouders/ verwanten. Stichting Vrienden is bestemd voor materiële zaken. Zo zijn in het verleden onder andere een plasma tv, speeltoestellen en de inrichting van de snoezelruimte betaald vanuit dit fonds. Verbeterfonds Het Verbeterfonds is een nieuw initiatief van PSW. Het is opgericht met het doel om nieuwe initiatieven te ondersteunen. En om ouders, medewerkers en cliënten te stimuleren om hun ideeën kenbaar te maken, zodat aan de kerntaak, de zorg voor onze cliënten, een extra impuls kan worden gegeven. Het Verbeterfonds is bestemd voor (zorg)inhoudelijke projecten. Een commissie, bestaande uit Geert Tullemans, bestuurder en voorzitter van de commissie, Nel van Enckevort, beleidsmedewerker Kwaliteit en Jacques Wulms, manager Vastgoedontwikkeling en Zorgondersteuning, beoordeelt de ingediende aanvraag. Nel van Enckevort: ‘We hopen dat dit fonds de creativiteit prikkelt van medewerkers, ouders en cliënten en dat het een stimulans wordt om mee te denken hoe we de zorg voor onze cliënten nog beter kunnen maken.’ Nieuw idee? Voor de aanvraag van financiële middelen uit één van beide fondsen zijn spelregels afgesproken. Het nieuwe idee moet een aantoonbaar leereffect hebben voor de organisatie, een kwalitatieve aantoonbare verbetering zijn, het moet overdraagbaar zijn (het moet voor een grote groep gelden), in de zorgvisie passen en niet gefinancierd kunnen worden uit de reguliere middelen. Aanvraag Voordat een aanvraag wordt ingediend, bespreekt de medewerker dit met de leidinggevende. Samen bekijken ze of het idee haalbaar en uitvoerbaar is. Indien de leidinggevende instemt,
kunnen medewerkers het aanvraagformulier van Intranet halen of opvragen bij de leidinggevende. Ouders en cliënten kunnen het aanvraagformulier eveneens opvragen bij de leidinggevende. De aanvraag voor het Verbeterfonds wordt vervolgens naar Geert Tullemans verstuurd. De com-
missie beslist over het ingediende idee en stelt de initiatiefnemer op de hoogte. De aanvraag voor Stichting Vrienden wordt verstuurd naar Geert Tullemans die dit vervolgens doorstuurt naar het bestuur van de Stichting Vrienden die deze aanvraag beoordeelt.
Opbrengst naar goed doel AC Maasbracht van de partij op voorjaarsmarkt in Maasbracht Op zondag 19 april vond in Maasbracht de jaarlijkse voorjaarsmarkt plaats. Op deze markt is het activiteitencentrum Maasbracht al jaren vertegenwoordigd. Dit jaar stond het activiteitencentrum met zes kraampjes op de markt. Circa dertig cliënten en een aantal begeleiders verkochten houten producten, keramiek, textiel, kaarten en teken- en schilderwerken. Allemaal producten die in het activiteitencentrum worden gemaakt. Ook de bakkerij heeft al jaren een eigen kraam. De heerlijke, versgebakken wafels vormen een echte trekpleister voor de vele bezoekers. Daarbij heeft het Activiteitencentrum een goedlopend terras waar de bezoekers koffie, thee en frisdrank met een plak cake kunnen nuttigen. ‘Het kraampje van de bakkerij en het terras gaan zo goed, dat het ieder jaar weer een onderlinge competitie is wie het meest verkoopt’, vertelt teamleider John Jacobs. ‘De markt is ook een goede promotie voor het AC. Tijdens de markt worden heel wat bestellingen gedaan voor onze producten.’ Aanhangers Andere jaren ging de opbrengst altijd terug naar het AC. Dit jaar heeft het AC een deel van het opgebrachte geld besteed aan een goed doel. Saskia Vorselen, teamleider van de kinderwoonvoorziening van PSW in Horn, zocht een sponsor voor aanhangers die achter de skelters van de kinderen kunnen worden gehangen. Ze benaderde John Jacobs of er iets mogelijk was met de opbrengst van de jaarmarkt. John Jacobs, teamleider Dagbesteding Maasbracht, legde dit voor aan de cliënten van Maasbracht. ‘Ze vonden het een heel goed idee’, legt hij uit. ‘Tijdens de jaarmarkt heeft Jan van Laar, cliënt van het AC, een tombola verzorgd. Met de opbrengst van deze tombola, aangevuld met een gedeelte van de totale opbrengst, hebben we twee aanhangers kunnen kopen voor de kinderen in Horn. Samen met een aantal cliënten hebben we de aanhangers vervolgens naar Horn gebracht. De kinderen vonden het super, ze zaten gelijk met zessen op de aanhanger. Het blijkt heel populair speelgoed te zijn. Het is mooi om te zien dat we de kinderen zo blij hebben gemaakt. Misschien moeten we de opbrengst van volgend jaar ook weer aan een goed doel schenken. Ik zal het eens aan de cliënten voorleggen, want die beslissing gaat uiteraard in samenspraak met hen.’
25
Preventie-/en continuïteitsplan
Griep Wereldwijd is een nieuwe griep uitgebroken: de Mexicaanse griep ofwel Influenza A, H1N1. Hoewel er sprake is van een officiële grieppandemie en het aantal besmettingen eind oktober toeneemt, is er in Nederland bij het ter perse gaan van deze PSW Info geen reden tot grote bezorgdheid. Hoe de griep zich de komende periode zal verspreiden en ontwikkelen kan echter niemand met zekerheid voorspellen. PSW heeft de nodige voorbereidingen getroffen.
Voorbereidingen • In juli is een flyer over de griep uitgebracht en verspreid onder alle ouders/verwanten, medewerkers en vrijwilligers van PSW. • Begin september is het “Preventie- en continuïteitsplan grieppandemie PSW” vastgesteld. Pijlers van het beleid van PSW zijn: 1. nauwgezet volgen van de ontwikkelingen; 2. preventie om de kans op besmetting te verkleinen/vertragen; 3. continuïteit/kwaliteit van zorg, ook in de situatie dat een groot aantal medewerkers en cliënten ziek zijn; 4. goede informatie/communicatie. Het plan voorziet in 5 fases met daarbij maatregelen ter preventie en maatregelen om de continuïteit van zorg te waarborgen. Er is een werkgroep ingesteld die de regie bij het opstellen en uitvoeren van het plan heeft en rapporteert aan de bestuurder. Als preventiemaatregel heeft PSW extra schoonmaak ingezet in alle centra.
Vaccineren De overheid heeft griepvaccins tegen de Mexicaanse griep ingekocht. De eerste vaccins zijn begin november beschikbaar. In eerste instantie gaat het om een beperkte hoeveelheid vaccins. Medewerkers in de gehandicaptenzorg krijgen desgewenst voorrang, om drie redenen: ter bescherming van henzelf, aangezien zij werken in een omgeving waarin de omgang met mensen centraal staat en zij derhalve een verhoogd risico lopen op besmetting; voorkomen dat zij cliënten besmetten en voorkomen dat veel medewerkers tegelijk ziek zijn en de continuïteit van de zorg onder druk komt te staan. PSW heeft bij de overheid vaccins besteld voor alle medewerkers en stagiaires. Zij kunnen zelf aangeven of zij gevaccineerd willen worden. Cliënten kunnen voor een vaccin tegen de Mexicaanse griep terecht bij de eigen huisarts, zoals ook gebruikelijk is bij de jaarlijkse griepspuit in het najaar.
Kwaliteitskader gehandicaptenzorg
Zicht op zorg De landelijke partijen uit de gehandicaptenzorg (ministerie van VWS, inspectie (IGZ), zorgaanbieders (VGN: Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland, waaronder PSW), cliëntenorganisaties, beroepsorganisaties en zorgverzekeraars) hebben gezamenlijk het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg opgesteld. Met dit Kwaliteitskader is het doel bereikt om onderling overeenstemming te bereiken wat onder goede kwaliteit van zorg wordt verstaan.
In het verlengde van het kwaliteitskader zijn meetbare kwaliteitsindicatoren opgesteld waarmee de kwaliteit transparant, zeg maar zichtbaar kan worden gemaakt. Deze indicatoren vormen de basis van de landelijke kwaliteitsmeting waaraan alle organisaties in de gehandicaptenzorg gaan meedoen. Deze kwaliteitsmeting komt in de plaats van de benchmark uit 2007, waarbij PSW eindigde bij de beste vijf. Om zorginstellingen te ondersteunen bij de kwaliteitsmeting is door de inspectie, in opdracht van het ministerie van VWS, het programma Zichtbare Zorg (ZiZo) opgezet. ZiZo gaat het traject van landelijke kwaliteitsmeting ondersteunen, coördineren en faciliteren. Het traject ZiZo loopt vanaf het vierde kwartaal 2009. Gestart wordt met
de vragenlijsten met zorginhoudelijke indicatoren voor de volwassenenzorg. In een later stadium volgen vragenlijsten voor de kinder- en jeugdzorg, een cliëntervaringsonderzoek en een enquête voor ouders. De vragenlijsten worden ingevuld door de persoonlijk begeleiders van PSW. De gegevens worden door een externe partij berekend en geanalyseerd. Binnen PSW is intussen afgesproken hoe de kwaliteitsmeting wordt gerealiseerd. Tussen kerst en carnaval worden vragenlijsten ingevuld. De resultaten zijn in juni 2010 bekend. Voor meer informatie www.vgn.org (via de link op onze eigen website www.pswml.nl), zoekterm: kwaliteitskader of www.zichtbarezorg.nl
26
Cliëntenfeest in de Pandoer
Geslaagd cliëntenfeest! Op donderdag 7 oktober 2009 vierden de cliënten van de activiteitencentra van PSW feest. In de feestzaal de Pandoer in Asten-Heusden genoot het gemêleerde gezelschap van circa 400 cliënten van de vele activiteiten en het heerlijke buffet. Verdeeld over de verschillende zalen konden de cliënten naar een disco, een tafelgoochelaar, Sjef Diederen of karaoke. De cliënten konden zelf meedoen of gewoon kijken naar de anderen. Het was een dag waar duidelijk gold: voor ieder wat wils! De cliënten waren dan ook erg enthousiast: ‘Ik heb het heel erg leuk gehad. Voor mij had het nog veel langer mogen duren!’
27
