Indonesië 1

1 Inleiding ........................................................................................................................2 1.1 Livingstone’s Travel Site ........................................................................................2 1.2 Het reisschema ......................................................................................................2 2 Indonesië ......................................................................................................................3 2.1 Algemeen ...............................................................................................................3 2.1.1 Bevolking .........................................................................................................3 2.1.2 Geografisch .....................................................................................................3 2.1.3 Godsdienst ......................................................................................................3 2.1.4 Klimaat.............................................................................................................3 2.1.5 Munt.................................................................................................................3 2.1.6 Taal..................................................................................................................3 2.2 Java........................................................................................................................4 2.2.1 Jakarta.............................................................................................................4 2.2.2 West-Java........................................................................................................4 2.2.3 Jogyakarta .......................................................................................................4 2.2.4 Centraal-Java ..................................................................................................6 2.2.4.1 Borobodur .................................................................................................6 2.2.4.2 Prambanan ...............................................................................................6 2.2.4.3 Dieng plateau ............................................................................................6 2.2.5 Oost-Java ........................................................................................................7 2.3 Bali .........................................................................................................................7 2.3.1 Lovina ..............................................................................................................7 2.3.2 Ubud ................................................................................................................8 2.4 Sulawesi.................................................................................................................9 2.4.1 Ujung Pandang................................................................................................9 2.4.2 Sengkang ......................................................................................................10 2.4.3 Tanatoraja .....................................................................................................10 3 Conclusie ....................................................................................................................14 4 Praktisch .....................................................................................................................15 4.1 Accommodatie .....................................................................................................15 4.2 Documentatie .......................................................................................................15 4.3 Documenten.........................................................................................................15 4.4 Geld......................................................................................................................16 4.5 Gezondheid..........................................................................................................16 4.6 Kosten ..................................................................................................................16 4.7 Restaurants..........................................................................................................16 4.8 Telecommunicatie en post ...................................................................................16 4.9 Tours ....................................................................................................................17 4.10 Transport............................................................................................................18 4.10.1 Bussen.........................................................................................................18 4.10.2 Trein ............................................................................................................18 4.10.3 Vliegtuig.......................................................................................................19 4.10.4 Andere .........................................................................................................19

────────────────────────────────────────────────────────────────── Indonesië http://www.livingstone-travel-site.net 1

1 Inleiding 1.1 Livingstone’s Travel Site Dit document komt uit een reeks van verslagen over landen die ik heb bereisd. Alle verslagen samen met tal van foto’s en interessante links vind je op mijn persoonlijke webstek de Livingstone’s Travel Site (http://www.livingstone-travel-site.net). Veel lees- en reisplezier. 1.2 Het reisschema 14/09/1996 15/09/1996 16/09/1996 17/09/1996 18/09/1996 19/09/1996 20/09/1996 21/09/1996 22/09/1996 23/09/1996 24/09/1996 25/09/1996 26/09/1996 27/09/1996 28/09/1996 29/09/1996 30/09/1996 01/10/1996 02/10/1996 03/10/1996 04/10/1996 05/10/1996 06/10/1996 07/10/1996 08/10/1996 09/10/1996 10/10/1996 11/10/1996 12/10/1996

Vlucht van Brussel naar Frankfurt - Vlucht van Frankfurt via Singapore naar Jakarta Aankomst te Jakarta Jakarta (Jalan Thamrin, Monas en Taman Mini Indonesia Indah) Bogor - Treinrit naar Yogyakarta Yogyakarta (Taman Sari en Pasar Ngasem) - Kota Gede Borobodur - Prambanan - Ramayana Ballet Fietstocht in de omgeving van Yogyakarta Dieng plateau Yogyakarta (Kraton) Busrit naar Ngadisari Zonsopkomst Gunung Bromo - Busrit naar Kalibukbuk Snorkelling - Strand Lovina tour Dolfin watching - Kintamani tour Ubud (Pura Lukisan museum en Monkey forest) - Rondrit in omgeving met scooter - Calonarang dance Besakih tour Sunset tour Vlucht Denpasar naar Ujung Pandang - Busrit naar Rantepao Labo - Kete Kesu Sangalla - Tampangallo - Lemo Batutumonga - Lempo - Deri Busrit naar Sengkang - Zonsondergang Tempe meer Sengkang Rondvaart op Tempe meer - Zijde-industrie Busrit naar Ujung Pandang - Ujung Pandang Samalona eiland Ujung Pandang (Fort Rotterdam en Clara Bundt orchid garden) Vlucht van Ujung Pandang naar Jakarta - Vlucht van Jakarta via Singapore naar Frankfurt Aankomst te Brussel


2 Indonesië

2.1 Algemeen 2.1.1 Bevolking Indonesië telt ongeveer 188 miljoen inwoners. Het grote deel hiervan verblijft op het eiland Java. 2.1.2 Geografisch Indonesië bestaat uit ongeveer 18.000 eilanden en is de grootste archipel ter wereld. Door de grote vulkanische activiteit neemt dit aantal nog jaarlijks toe. De eilanden strekken zich over een afstand van ruim 5.500 km langs de evenaar uit en hebben samen een oppervlakte van ongeveer 190 miljoen km². De archipel wordt in acht regio's verdeeld, zijnde van west naar oost : Sumatra, Java, Borneo, Bali, Nusa Tenggara, Sulawesi, de Molukken en Irian Jaya. 2.1.3 Godsdienst Ongeveer 85% van de bevolking is moslim. Daarnaast vind je ook katholieken, boeddhisten en hindoeïsten. Wat mij vooral opviel, is de harmonie waarin deze godsdiensten met elkaar leven. 2.1.4 Klimaat Indonesië heeft een tropisch moessonklimaat wat betekent dat de temperaturen tussen 22°C en 35°C schommelen en de vochtigheidsgraad van 70 tot 95% varieert. Het is er dus puffen geblazen. Het droge seizoen loopt van april tot oktober met uitzondering van Irian Jaya waar net het omgekeerde geldt. 2.1.5 Munt De nationale munteenheid is de rupiah (IDR). Een rupiah is onderverdeeld in 100 sen. Voor 1 USD kregen we 2.250 à 2.300 IDR. 2.1.6 Taal De officiële taal is het Bahasa Indonesia. Daarnaast worden nog massa's dialecten gesproken. Voor wie dit een probleem vindt, hoeft niet te treuren overal spreekt men immers wel een mondje Engels. Wat opvalt is dat vele mensen, vooral ouderen, een woordje Nederlands praten waarschijnlijk een overblijfsel van de vroegere bezetter.


2.2 Java Java is het politiek, economisch en geografisch centrum van Indonesië. Het eiland is circa 132.000 km² groot en telt zowat 115 miljoen inwoners. Het eiland bestaat uit drie provincies met name West-Java, Centraal-Java en Oost-Java en twee districten Jakarta en Jogyakarta. Op Java vind je zowel grote drukken steden als vulkanen en prachtig uitgestrekte rijstvelden. Dit vruchtbaar eiland was ooit het woongebied van de eerste voorloper van de mens, de homo erectus. 2.2.1 Jakarta Jakarta, de hoofdstad van Indonesië, is met meer dan 10 miljoen inwoners de grootste stad van het land. Het is een enorme grote en drukke stad waar vervuiling een probleem vormt. Om je van de ene naar de andere plaats te begeven, kun je vlug heel wat kostbare tijd verliezen. De stad heeft immers geen metro wat betekent dat men zich in de volle drukte, van een stad waar het spitsuur nooit schijnt over te zijn, moet verplaatsen. De taxi is hier een beter maar duurder transportmiddel, deze maken gebruik van de tolwegen. Van op het 132 meter hoge nationaal monument Monas genaamd, krijg je een prachtig zicht over de hoofdstad. Het monument werd door Soekarno gebouwd, het bestaat uit Italiaans marmer en de vlam werd bedekt met bladgoud. Verder bezochten we nog Taman Mini Indonesia Indah, in dit park wordt voor ieder regio van Indonesië de typische cultuur naar voor gebracht. Het park is de ideale vlucht uit het drukke Jakarta. 2.2.2 West-Java De stad Bogor zowat 60 km ten zuiden van Jakarta is vooral gekend voor zijn botanische tuinen. De Kebun Raya omvat zowat 80 hectaren en herbergt tal van planten boomsoorten. Verder vind je er ook lotusvijvers en een orchideeën tuin. Er is zelfs een laan naar onze koningin Astrid genaamd. Aansluitend op de tuinen, krijg je het Istana Bogor presidentieel paleis te zien. Naast de tuinen vind je in Bogor ook dierkundig museum waar tal van Javaanse dieren, weliswaar opgezet, terug te vinden zijn. 2.2.3 Jogyakarta Een heel wat minder drukke en aangenamer stad dan Jakarta is Jogyakarta. Jogya is het cultureel hart van Java. Het district is 3.186 km² groot en heeft meer dan 3 miljoen inwoners, de stad zelf telt er 500 duizend. Het kraton gelegen in het hart van het oude stadsgedeelte, is op zichzelf een stad met eigen markt, school en winkels. De meest centrale gebouwen, bestaande uit paviljoenen, binnenplaatsen en luxueuze hallen, vormen de woonplaats van de sultan. Een groot deel van deze plaatsen wordt gebruikt als museum waar collecties ────────────────────────────────────────────────────────────────── Indonesië http://www.livingstone-travel-site.net 4

kunstvoorwerpen worden tentoongesteld. Naast kunst vind je er ook gamelan instrumenten, een grote houten alarm gong en stambomen van de koninklijke familie. Iedere zondag zijn er in het centrale paviljoen klassieke dansen en gamelan muziek te bewonderen. Ten westen van het kraton bevindt zich het Taman Sari of waterkasteel. Dit was ooit een park vol paleizen en baden voor de sultan en zijn harem. Nu is het grotendeels ingenomen door steegjes met kleine huisjes en batikgalerijen. Slechts een klein deel, waaronder vooral de baden, werd gerestaureerd. Op het einde van het waterkasteel bevindt zich de Pasar Ngasem of vogelmarkt. Hier worden tal van exotische vogels verkocht. Verder vind je er ook reptielen en vleermuizen. Ongetwijfeld zal je tijdens het verblijf in Joyga geconfronteerd worden met tal van batikgalerijen waar men je telkens tot vervelens toe toont hoe het ganse proces in zijn werk gaat. Na de demonstratie probeert men je natuurlijk tot kopen over te halen. In Kota Gede, het centrum van de zilverindustrie van Yogya, kun je zilversmeden aan het werk zien. Het ideale vervoermiddel in en rond Yogyakarta is de becak. Overal op straat wordt je aangeklamt door mensen die je in hun bakfiets wensen te vervoeren. Wanneer je besluit je te verplaatsen met een becak moet je vooraf een prijs afspreken en meestal ontstaat dan volgend gesprek : -> toerist wordt aangesproken driver : Mister, mister, we're do you wanna go ? tourist : To Jalan Prawirotaman -> becak wordt getoond driver : Ok, no problem tourist : How much ? driver : 5.000 IDR tourist : No, only 2.000 IDR driver : 4.000 IDR, it's a steep way up tourist : It's always up. No, only 2.000 IDR driver : 3.000 IDR, special price for you tourist : 2.000 IDR, no more, no less driver : Mister, me four children, me buying nasi tourist : 2.000 IDR -> toerist gaat verder driver : 2.500 IDR, very cheap price -> toerist loopt verder driver : Ok, 2.000 IDR -> onderweg driver : Where do you come from ? tourist : From Belgia driver : What's you're name ? tourist : Peter driver : Do you wanna see batik ? tourist : No driver : Do you have silver ? tourist : Yes, we already bought silver, just drive ────────────────────────────────────────────────────────────────── Indonesië http://www.livingstone-travel-site.net 5

driver : I know a very cheap place, a friend of me en dit kan wel nog een tijdje doorgaan 2.2.4 Centraal-Java 2.2.4.1 Borobodur Dit stadje wordt druk bezocht voor zijn Borobodur tempel. Deze is een van de grootste boeddhistische bouwwerken in Zuid-Oost Azië. De piramide heeft een oppervlakte van 200 km² en werd vermoedelijk tussen 750 en 850 na Christus gebouwd. Het monument bestaat uit zes vierkante terrassen met boven op drie cirkelvormige. De piramide is de boeddhistische voorstelling van het heelal, beginnend bij het allendaags leven en eindigend in het hiernamaals of nirwana. Het monument is volledig versierd met reliëfs en kleinere stupa's. Op de bovenste drie terrassen staan 72 boeddha's. De tempel schijnt het mooist te zijn bij zonsopkomst maar wanneer men met het openbaar vervoer van Yogya naar Borobodur gaat, komt men telkens net te laat. Bij het tempelcomplex hoort ook een museum. Hier kan men het verloop van de restoratiewerken zien. In de omgeving zijn nog twee kleinere tempels te bezoeken. Candi Pawon is de eerste die vermoedelijk werd opgedragen aan Kuvera, de boeddhistische god van het geluk. De tweede tempel, Mendut tempel, herbergt een drie meter hoge boeddha. 2.2.4.2 Prambanan Het tempelcomplex van Prambanan werd 50 jaar later dan Borobodur gebouwd en is hindoeïstisch. Het complex bestaat uit 244 tempels waarvan slechts weinig zijn gerestoreerd. De grootste en mooiste tempel is Shiva Mahadeva. Ten zuiden van deze tempel bevindt zich de Brahma tempel en ten noorden de Vishnu tempel. Binnenin deze drie tempels bevindt zich telkens een beeld van de god aan wie ze werd opgedragen. Tegenover deze tempels staan drie kleinere tempels waar voor ieder god zijn vervoermiddel wordt bewaard. Voor Shiva is dit een stier, voor Brahma de zwaan en voor Vishnu de Garuda of zonnevogel. In de directe omgeving zijn nog kleinere tempels te bezoeken. Twee maal per maand gedurende de vier dagen voor volle maan, wordt in het openlucht theater het Ramayana Ballet Full Story opgevoerd. Deze Indonesische versie van Romeo en Juliet duurt een tweetal uur en is meer dan de moeite waard. Tijdens de voorstelling kan men op de achtergrond genieten van de verlichte Prambanan tempels. 2.2.4.3 Dieng plateau In dit prachtig landschap, 2.000 meter boven de zeespiegel, vindt men de oudste hindoe tempels uit Java. Het Arjuna complex bestaat uit vijf tempels gegroepeerd rond een centraal plein. Naast tempels vind je op het plateau ook prachtige meren. Het Telaga Warna of gekleurd meer heeft een prachtige turkooise kleur die naargelang de ────────────────────────────────────────────────────────────────── Indonesië http://www.livingstone-travel-site.net 6

hoeveelheid zonlicht verandert. Tenslotte heb je de krater van Kawah Sikidang waar hete stoom en borrelende modderpoelen je de frisse temperatuur doen vergeten. Hou wel een zakdoek bij de hand om je neus en mond voor de stinkende zwavellucht te bedekken. Dit plateau bezochten we op één dag vanuit Yogya maar misschien was het beter twee dagen aan dit prachtig landschap te wijden. 2.2.5 Oost-Java Wat door iedere toerist wel wordt bezocht is Gunung Bromo. Deze vulkaan is gelegen in het Bromo-Tengger-Semeru Nationaal Park. Iedere morgen omstreeks drie uur vertrekken tal van mensen vanuit Cemoro Lawang door de zandzee naar de voet van Bromo. Via een trap kan men tot op de top van de 2.392 meter hoge vulkaan. Vervolgens is het wachten op de prachtige zonsopkomst. Eenmaal de zon is opgekomen, heeft men zicht op de rokende krater, de zandzee en de omliggende vulkanen Batok, Kursi en Semeru.

2.3 Bali Bali is het meest toeristische eiland van Indonesië. Het heeft prachtige stranden, luxe ressorts, idyllische rijstvelden, veel groen en noem maar op. Voor velen toeristen is Bali dan ook de ideale vakantiebestemming. Maar dit eiland heeft meer te beiden, de Balinese cultuur is immers zeer rijk en hoe meer van het toeristisch pad wordt afgeweken des te groter men geniet van de rijkdom van dit eiland. Op dit 5.500 km² grote eiland wonen zowat 2,5 miljoen mensen. 2.3.1 Lovina Deze kustlijn, met het stadje Kalibukbuk als centrum, is een ideale plaats voor wie wil genieten van strand en rust. De zwarte stranden behoren niet onmiddellijk tot de mooiste van Bali maar het is er wel veel minder druk dan in b.v. Kuta of Sanur. Overal op het strand vind je boten, die je 's morgens naar de plaatsen brengen waar tal van dolfijnen zwemmen. Onderweg word je voorzien van een simpel maar lekker ontbijt bestaande uit gebakken bananen en een kop thee. Verder is de zee ideaal om te snorkelen, het water is er helder en het onderwaterleven rijk. Wanneer je onder water wat brood te voorschijn haalt, komen tal van vissoorten op je af en kan je zonder moeite deze kleurrijke dieren bewonderen. Voor wie 's avonds nog niet uitgeteld is, zijn er genoeg plaatsen waar je kan genieten van een live band of Balinese dans terwijl je een Bintang bier drinkt. Voor wie op korte tijd toch iets van Bali wenst te zien, kan vanuit Kalibukbuk tal van tours boeken. Wij deden er twee. De Lovina tour start bij de mooie Gitgit watervallen. Van daaruit gaat de tocht verder langs het Wanara Buka monkey forest waar je de apen kan voederen. Het stadje Candikuning aan het Bratan meer is de volgende halte. Langs de oever van het meer ligt in de prachtige botanische tuin de Pura Ulu Danau. Deze tempel ligt gedeeltelijk in het meer en is toegewijd aan de god van het water, Dewi Danau. Iets verder is er een ────────────────────────────────────────────────────────────────── Indonesië http://www.livingstone-travel-site.net 7

typische bloemen- en groentenmarkt. De tocht wordt verder gezet langs de prachtige rijstvelden van Munduk naar Banjar. Rond dit stadje zijn er warmwaterbronnen, vergeet vooral je badpak niet. Iets verder ligt het enige boeddhistische klooster van Bali. De Kintamani tour vertrekt vanuit Kalibukbuk langs een aantal kleiner tempels zoals de Benji tempel en de Maduwe Karang tempel richting Penulisan. Daar bevindt zich de hoogst gelegen tempel van Bali, namelijk Pura Tegeh Koripan. Veel stelt die niet voor maar je hebt er een prachtig panorama. Een tempel die meer het bezoeken waard is, ligt in het stadje Batur. De Pura Ulun Danu is een groot tempelcomplex van waar je een prachtig zicht hebt op Gunung Batur en het meer. Telkens wanneer je een heiligdom binnentreedt, wordt er verwacht dat je lange kledij aan hebt zoniet kan je een sarong huren. Soms geven vrouwen of kinderen je een witte bloem met een geel hart waarna ze je om geld vragen. 2.3.2 Ubud Ubud wordt als het culturele centrum van Bali beschouwd. Overal in en rond de stad vindt men tempels, galerijen en kunstateliers. 's Avonds kan men genieten van tal van klassieke dansvoorstellingen of gewoon een pint drinken terwijl een plaatselijke band voor de nodige sfeer zorgt. Kortom een stad die, niettegenstaande de toenemende verkeersdrukte, een bezoek waard blijft. Om een beeld te vormen van de verscheidenheid van de Balinese kunst, kan je een bezoek brengen aan het Pura Lukisan Museum. Naast een grote verzameling kunst, kan je genieten van de prachtige tuin waarin het museum ligt. Wie kunst van hoge kwaliteit wenst te kopen, kan terecht in de Neka galerij. Hou wel rekening met de prijs, deze past immers niet in het budget van een low budget traveller. In het zuiden van de stad ligt Monkey Forest. Dit kleine maar dichte bos heeft waarschijnlijk zijn naam te danken aan het groot aantal apen die er op zoek zijn naar wat lekkers. Deze dieren worden constant door tal van toeristen gevoederd. Wees echter op je goede, want deze dieren kunnen agressief en gevaarlijk zijn wanneer ze niet snel genoeg krijgen wat ze willen. Vergeet niet de interessante oude tempel Pura Dalem te bezoeken. Wanneer je het bos in zuidelijke richting door wandelt, kom je al snel in Nyuhkuning. Dit klein dorpje is gekend voor zijn houtsnijwerk. Overal kun je ateliers binnen stappen waar maskers, varanen of andere voorwerpen worden gebeeldhouwd. Wie op zoek is naar een houten souvenir zal hier zeker zijn zin vinden. Door zijn centrale ligging is Ubud de geschikte uitvalbasis voor een bezoek aan de omgeving. Met een gehuurde scooter kan men de directe omgeving van de stad verkennen en voor grotere afstanden kan men beroep doen op het openbaar vervoer. Voor wie veel in een beperkte tijd wil zien, kan een georganiseerde tour boeken. Vanuit Ubud maakten wij er twee mee. De Besakih tour start bij Goa Gajah. Om deze grot binnen te gaan, moet men door de mond van een demon. Binnenin staat een beeld van de god Ganesh. Voor de grot staan enkele minder interessante tempels. Vervolgens brengt men een bezoek aan een weefatelier in de omgeving van Gianyar waar duidelijk de verschillende stadia tussen draad en stof worden weergegeven. De volgende stop is Klungkung, deze stad ────────────────────────────────────────────────────────────────── Indonesië http://www.livingstone-travel-site.net 8

was ooit het centrum van het Bali's belangrijkst koninkrijk. Van het vroegere koninklijk paleis is enkel het Taman Gili gerestaureerd. De rest werd door de aanvallen van de Nederlanders vernield. Dit complex, omringt door een stenen muur, bestaat uit de Kertha Gosa (hall of justice), het mooie Bale Kambang (vlottend paviljoen) en een museum. Net buiten het Taman Gili staat het Puputan monument die getuigt van de strijd tegen de Nederlanders. Vanuit Klungkung wordt de trip verder gezet naar Besakih. Pura Besakih is de belangrijkste tempel van het eiland. Dit complex bestaat uit een dertigtal afzonderlijke tempels die op zeven terrassen langs de helling van Gunung Agung liggen. Het hoogste deel van het complex is enkel toegankelijk voor hindoes die wensen te bidden. Maar mits een gift en een kleine vergoeding aan een gids, komt men binnen en wordt het bidden aangeleerd. Eenmaal per eeuw wordt een zeer grote bedevaart naar deze tempel gehouden. Op de terug weg wordt nog halt gehouden bij Pura Penataran Sasih. De sunset tour brengt eerst een bezoek aan het dorpje Sayan. Bij dit dorpje, gelegen langs de Ayung rivier, kun je genieten van de nog resterende rijstvelden. Men is immers druk in de weer met het bouwen van een nieuw hotel langs de beddingen van de rivier. Van hieruit rijdt men richting Mengwi waar Pura Taman Ayun zich bevindt. Deze tempel, omgeven door een brede gracht, was ooit de hoofdtempel van het koninkrijk dat werd geregeerd vanuit Mengwi. De volgende stop op de route is Alas Kedaton. Hier kan je naar harte lust massa's apen voederen en vleermuizen bekijken. Tenslotte rijdt men richting Tanah Lot. Deze tempel is langs de kust op een rots gebouwd en schijnt de meest gefotografeerde tempel uit Bali te zijn. Dagelijks, net voor zonsondergang, stromen hier massa's toeristen toe om getuigen te zijn van dit fenomeen. Wij hadden pech, het was bewolkt.

2.4 Sulawesi Dit eigenaardig uitziend eiland, vroeger Celebes genaamd, ligt tussen de eilanden Borneo en Maluku. Het eiland heeft naast een rijke fauna en flora volgens velen ook het prachtigste landschap van Indonesië. Het is circa 200.000 km² groot en heeft 13 miljoen inwoners. Doordat het binnenland lang geïsoleerd is geweest door bergen en jungle, heeft Sulawesi enkel bevolkingsgroepen die nog steeds leven volgens hun oude tradities en gebruiken. De meest gekende zijn de Toraja, de Bugis en de Markassare. Het eiland heeft vier provincies, met name Zuid, Zuid-Oost, Centraal en Noord Sulawesi. Wij beperkten ons tot de zuidelijke provincie. 2.4.1 Ujung Pandang Ujung Pandang, vroeger gekend als Makassar, is de hoofdstad van Zuid Sulawesi. De stad ligt aan de kust en vorm meteen ook de grootste haven van het eiland. Op enkele uitzonderingen na heeft deze drukke stad weinig te bieden. Hierdoor wordt de stad veelal gebruikt als vertrekpunt voor een tocht door de zuidelijke provincie. Het Fort Rotterdam is één van die uitzonderingen. Oorspronkelijk was de burcht opgetrokken om de havenstad tegen de Nederlanders te beschermen. Dit mislukte en het fort werd ingenomen en herbouwd door de bezetter. Het gebouw behoort nu tot één ────────────────────────────────────────────────────────────────── Indonesië http://www.livingstone-travel-site.net 9

van de weinige overblijfselen van Nederlandse architectuur in Indonesië. In het gebouw zijn een tweetal musea waar de geschiedenis van de stad in beeld wordt gebracht. Voor wie van bloemen en schelpen houdt, kan een bezoek brengen aan Clara Bundt Orchid Garden. Deze privé tuin heeft een grote collectie orchideeën en schelpen opgebouwd door wijlen Clara Bundt. Verwacht echter niet te veel. Wanneer de drukte je echt teveel wordt, kan je een bootje huren om maar één van de kleine eilandjes voor de kust te varen. Op het eilandje Samalona kan men snorkelen en in alle rust van de zon genieten. 2.4.2 Sengkang Dit stadje is gelegen langs de Sungai rivier. Men kan het best genieten van het leven op en rond de rivier door een bootje te charteren. De mensen leven er in paalwoningen en hebben zich volledig aan het leven op de oevers van de rivier aangepast. De rivier wordt gebruikt als wasplaats, transportmiddel voor bamboe en voorziet de bewoners in hun voedsel. De eigenaar van de boot zal je hoogstwaarschijnlijk ook de leguanen laten zien die in bomen langs de rivier leven. Wanneer men de rivier verder afvaart komt men in het Tempe meer. Dit meer is rijk aan vis en een paradijs voor tal van watervogels. Het meer is verdeeld onder verschillende eigenaars die elk hun aantal vissers in dienst hebben. Deze vissers wonen in vlottende huizen, gebouwd uit bamboe op het meer. Deze huizen drijven in kleine dorpjes over het meer. Gedurende ons bezoek aan een vissers familie hebben we kunnen zien hoe de mensen werken in leven in en rond het vlottend dorp. De huizen hebben een keuken en een woonruimte die ook als slaapruimte wordt gebruikt. Het toilet is een klein hokje hangend over het water. Daarnaast is er ook nog een open ruimte waar de gevangen vis wordt gedroogd. Wij werden er ontvangen met thee en gebakken bananen en later werd ons een menu van vers gevangen vis en garnalen opgediend. Kortom het dorp vormt de ideale manier om in alle rust van het leven en de pracht van het meer te genieten. De dorpjes rond Sengkang zijn gekend voor de zijde-industrie. Je kunt er het verwerkingsproces vanaf de zijde cocon tot en met de zijden stropdas volgen. Het begint met het koken van de kokons daarna worden de fijne zijden draden van een tiental kokons tot één dikkere zijden draad gesponnen. In een volgend stadium worden deze zijden draden beschilderd. Deze beschilderde draden worden tenslotte door tal van weefsters tot een stof geweven. Deze dorpjes zijn dan ook de ideale plaats om zich van zijden souvenirs te bevoorraden. 2.4.3 Tanatoraja Toraja komt uit het Buginees en betekent zoveel als 'mannen uit de bergen'. Deze omschrijving klopt want het Toraja land ligt midden in het bergachtig landschap van Zuid-Sulawesi. Door deze natuurlijke bescherming is het gebied tot begin deze eeuw van westerse invloeden gespaard gebleven. Hierdoor heeft het volk tot op vandaag veel van zijn cultuur behouden. Voor de komst van de Nederlanders waren de Toraja's koppensnellers. Dit gebeurde wanneer een jonge man zijn dapperheid moest bewijzen of bij het overlijden het dorpshoofd om deze in het hiernamaals van slaven te voorzien. ────────────────────────────────────────────────────────────────── Indonesië http://www.livingstone-travel-site.net 10

De Toraja's kunnen worden onderverdeeld in drie groepen : een westelijke, een oostelijk en een zuidelijke groep. De zuidelijke groep is het meest gekend en leeft in de Sadan vallei rond de steden Rantepao en Makale. Dit gebied staat beter gekend als Tanatoraja. De Toraja's geloofden in meerdere goden maar aanbeden er één in het bijzonder. Daarnaast hadden ze ook hun eigen gebruiken en mythologie. Pas met de komst van missionarissen bekeerden velen zich tot het katholicisme. Dit belette niet dat de traditionele gebruiken zoals de begrafenissen en het kastensysteem verloren gingen. Islamieten kom je er zelden tegen, waarschijnlijk door de grote liefde voor varkensvlees en palmwijn. Het eerste wat opvalt wanneer je Tanatoraja binnenrijdt, zijn de traditionele huizen of tongkonan. Tanatoraja is een van de weinige plaatsen in Indonesië waar nog steeds traditionele huizen worden gebouwd. Deze huizen worden tegenwoordig wel minder en minder als woning gebruikt. Meestal leven de eigenaars in modernere huizen en wordt de tongkonan enkel gebruikt om ceremonies te houden of als statussymbool voor de familie. Een tongkonan is gebouwd op pijlers boven de grond. Het opvallendst is het dak die in vergelijking met huis enorm groot is. Zo groot zelfs dat hij vooraan en achteraan moet worden ondersteund met pilaren. Oorspronkelijk werd het dak van bamboe gemaakt maar nu wordt hoofdzakelijk metaal gebruikt. De vorm wordt veelal vergeleken met een boot. Andere zeggen dat het huis de kop van een buffel voorstelt en het dak de horens. Alle huizen staan in noordelijke richting. Hiervoor bestaan er twee verklaringen. De eerste beweert dat de voorvaders van de Toraja's uit het noorden kwamen en dat de huizen daardoor ook die richting uit kijken. De tweede daarentegen zegt dat de huizen in noordelijke richting staan omdat het noorden het koninkrijk van de goden is. De huizen zijn beschildert met geometrische figuren of met buffels. De kleuren die worden gebruikt hebben elk hun betekenis, het rood staat voor het kleur van bloed en symboliseert het leven, wit is de kleur van vlees en beenderen, geel staat voor de kracht van god en zwart symboliseert de dood. Op de voorzijde van de tongkonan is veelal een buffelkop gebeeldhouwd en de vorenste steunpilaar is versierd met buffelhorens. Bij de bouw worden geen spijkers gebruikt alle onderdelen worden zorgvuldig in elkaar gepast. Binnenin het huis zijn twee tot drie kamers voorzien. Tegenover de huizen staan meestal rijstschuren die zien er als een mini tongkonan uit. De rijstkamer staat op vier pijlers een tweetal meter boven de grond om de rijst tegen al van ongedierte te beschermen. Tussen de grond en de kamer is een houten platform gemaakt die als ontmoetingsplaats wordt gebruikt. De bouw van een huis gaat ook altijd gepaard met tal van ceremonies. Bij het begin van de bouw worden kippen, varkens of buffels geofferd. Achteraf wordt een groot feest gehouden waar varkens en tenminste één buffel wordt geslacht. Van alle ceremonies is de begrafeniscermonie het belangrijkst. Zonder een ceremonie zou de geest van de overledene immers ongeluk brengen voor de familie. Daarnaast moeten de offers, ceremonies en feesten indruk maken op de goden om het belang van de overledene te benadrukken. De begrafenis wordt soms gehouden in een rante, een plaats gemarkeerd door één of meerdere megalieten. Deze megalieten stellen mensen voor die daar leefden en overleden. De Toraja's houden twee begrafenissen, één net na het overlijden en één later wanneer er genoeg geld werd gespaard ────────────────────────────────────────────────────────────────── Indonesië http://www.livingstone-travel-site.net 11

om een groot ceremonie te houden. Deze laatste wordt gehouden in het droge seizoen wanneer iedereen vrije tijd heeft om mee te vieren. Het lichaam wordt gebalsemd en bewaard in een tongkonan. Het lichaam krijgt net zoals alle andere leden van de familie eten en drinken. Soms wordt men uitgenodigd om de dode te bezoeken. Dit is een grote eer die niet geweigerd kan worden. De ziel van de overledene moet naar Puya, het hiernamaals, gaan. Hiervoor worden tal van varkens en buffels geslacht om de ziel tijdens deze moeilijke tocht te begeleiden. De buffel vormt een belangrijk statussymbool en hoe belangrijker en ouder de dode hoe meer buffels er worden geofferd. Niet alleen het aantal buffels is van belang ook het soort. Soms betaalt men tot een miljoen rupiah voor één dier wat de familie bankroet kan maken. De overheid probeert dit te beperken door een taks per geslacht dier te heffen. Hierdoor worden minder dieren geslacht. Het offeren gaat meestal gepaard met veel lawaai. Niet echt een aanrader voor mensen met een zwakke maag of vegetariërs. Het vlees van de vers geslachte dieren wordt verkocht en geroosterd in holle bamboe stammen. Een begrafenis duurt één tot zeven dagen naargelang de kaste van de familie. Een ceremonie begint met het ontvangen van de gasten, later worden varkens geslacht en tenslotte net voor de werkelijke begrafenis worden de buffels geofferd. Telkens wanneer een gast een offer meebrengt, wordt dit genoteerd. Zo weet men zelf wat men als offer moet meebrengen wanneer er een ceremonie wordt gehouden in de familie van de gast. Tijdens de ceremonie zitten de gasten in paviljoenen waar palmwijn wordt gedronken. Wanneer men als toerist een ceremonie wenst te bezoeken, moet men zich laten vergezellen van een gids. Deze stelt je voor aan de familie. De familie verwacht wel een kleine offer in de vorm van een slof sigaretten of een pak suiker. Men mag plaatsnemen tussen de andere gasten waar men thee en koekjes wordt aangeboden. Probeer een ceremonie te bezoeken waar er weinig of geen toeristen op af komen. Omdat de Toraja's geloven dat men bezittingen kan meenemen naar het hiernamaals, wordt het lichaam samen met kleine bezittingen begraven. Hierdoor komt het soms voor dat graven worden geplunderd. Om dit te voorkomen worden de rijken begraven in een nis in een rotswand. Deze nissen worden in de rotswand uitgehouwen. Van buiten uit zien de graven er klein uit maar meestal kan een ganse familie erin worden begraven. Op een balkon voor het graf wordt voor ieder overledene een tau-tau geplaatst. Deze poppen stellen de personen voor die in het graf begraven liggen. Oorspronkelijk was er enkel gelijkenis in het geslacht van de overledene en de tau-tau, nu gaat men ook andere karakteristieken proberen weer te geven. De familie brengt geregeld offers en vervangt soms de kledij van de tau-tau. Soms wordt de kist in plaats van in een nis gewoon aan de rots gehangen. Dit is goedkoper er moet immers geen nis worden uitgehouwen. Na verloop van tijd gaan deze wel rotten. Voor anderen wordt een huis gebouwd waar men het lichaam in begraaft. De armsten worden gewoon onder de grond begraven. Wanneer een kind sterft voordat hij zijn eerste tandjes krijgt, wordt het begraven in de stam van een boom. Men denkt immers dat het kind samen met de boom verder zal leven. Gedurende ons driedaags verblijf in Tanatoraja deden we telkens excursies vanuit Rantepao. De eerste dag bezochten bij een begrafenisceremonie in Labo. De plaats van de ceremonie lag op een uur stappen van de hoofdweg waardoor wij er de enige toeristen waren. Wij werden er ontvangen door de dochter van de overledene en na het overhandigen van ons geschenk, een slof sigaretten, kregen we thee en cake ────────────────────────────────────────────────────────────────── Indonesië http://www.livingstone-travel-site.net 12

aangeboden. Ondertussen werd het vlees van de geofferde varkens verkocht en geroosterd in holle bamboe. Op de terugweg naar Rantepao stopten we bij Kete Kesu. Dit dorpje bestaat uit allemaal traditionele tongkonans en rijstschuren. Er zijn ook enkele hangende graven en tau-tau's te bezichtigen. Onze tweede dag startte in Sangalla, nabij dit dorpje ten zuiden van Rantepao zijn enkele baby graven. In hoge bomen werden holten gehouwen waar het lichaampje in geborgen ligt. Van Sangalla stapten we naar Tampangallo waar een aantal hangende graven en tau-tau poppen het prachtig landschap sieren. Onderweg was er een druk bezochte begrafenisceremonie aan de gang wat het gebeuren nogal een gemaakte indruk gaf. Vanuit Tampangallo nemen we de bemo naar Lemo. Misschien wel de meest interessante begraafplaats in het gebied. De rotswand zit vol graven en op de balkons staan tau-tau poppen met witte ogen en zwarte pupillen. De laatste dag namen we de bemo naar Batutumonga ten noorden van Rantepao. Dit dorpje ligt op de heuvels van de Sadan vallei. Van hieruit heb je een prachtig zicht op de vallei en de verscheidene dorpjes. Vanuit Batutumonga wandelden we dan via Lempo tot Deri. Onderweg namen we telkens onze tijd om van het prachtig landschap te genieten.


3 Conclusie Indonesië is een prachtig land die voor iedereen wel iets te bieden heeft. Er is een rijke cultuur, het landschap is er mooi, de natuur ongerept en voor wie na dit alles wenst te bekomen, zijn er prachtige stranden die je tot voordien niet voor mogelijk achtte. Wie op zoek wenst te gaan naar het echte Indonesië moet de grote toeristische paden mijden. Snel merk je dat de mensen er vriendelijker zijn, zonder de bijbedoeling je iets te kunnen verkopen. Vooral op Java en Bali ziet men je als een grote zak geld waarvan ieder liefst zoveel mogelijk wil. Op Sulawesi was dit veel minder het geval. Tot de hoogtepunten van de reis reken ik ons bezoek aan Tanatoraja. Dit prachtig landschap en de rijke, eigenaardige cultuur van de Toraja's spreekt tot de verbeelding. Kortom Java was goed, Bali beter en Sulawesi het best.

Traveling the way I do ... leads nowhere. I travel not to see sights, but to know who I am. Chang Fu Ming


4 Praktisch

4.1 Accommodatie In Indonesië is er voor ieders budget wel accommodatie te vinden. Wij opteerden steeds voor overnachtingen in de low budget class. Deze kamers waren proper en uitgerust met een douche en toilet. Wel was er geen warm water maar met deze temperaturen hoefde dit ook niet. Op alle plaatsen was het ontbijt in de prijs van de overnachting inbegrepen. Stad

Hotel

Prijs 2 personen + ontbijt (IDR)

Yogyakarta

Ella Homestay

16.000

Ngadisari

Bromo Home stay

10.000

Kalibukbuk

Astina Cottages

20.000

Ubud

Frog Pond Inn

25.000

Rantepao

Wisma Maria I

30.000 15.000

Sengkang

Pondok Eka

15.000

4.2 Documentatie Gedurende de reis hebben we druk gebruik gemaakt van de Lonely Planet over Indonesië. Hierin vind je heel wat nuttige informatie die het reizen door dit immense land vergemakkelijkt. Dit betekent niet dat een ruwe planning van de reis op voorhand overbodig is.

4.3 Documenten Zoals voor ieder bezoek aan een land buiten de E.G. moet men in het bezit zijn van een reispas die tot minimum zes maand na vertrek uit Indonesië, geldig moet zijn. Een visum is niet vereist. Op het vliegtuig krijg je een kaart waar je je persoonlijke gegevens moet op invullen. Bij aankomst in Indonesië wordt de helft door de douane ingehouden. ────────────────────────────────────────────────────────────────── Indonesië http://www.livingstone-travel-site.net 15

De andere helft moet men bij het verlaten van het land ingeven. Bij aankomst en vertrek wordt ook telkens een stempel in het paspoort gezet.

4.4 Geld In Indonesië kun je zonder problemen Thomas Cook travellers cheques omwisselen in rupies. Vergelijk wel altijd de wisselkoersen tussen de verschillende banken en/of wisselkantoren. Voor wie een grotere aankoop wenst te maken, kan bijna altijd gebruik maken van zijn Visa kaart.

4.5 Gezondheid Inentingen zoals Hepatitis B, Tetanus en Typhus zijn aan te raden en voor wie gebieden bereist waar malaria kan voorkomen, wordt het preventief nemen van malariatabletten aangeraden. Wanneer je onderweg toch ziek wordt, kan je gerust bij een plaatselijke dokter terecht. Deze zijn goed te vergelijken met onze huisdokters en kunnen je zonder probleem van kleine kwalen, zoals diarree, genezen.

4.6 Kosten De totale kostprijs van de reis was ongeveer vijfenvijftig duizend frank (per persoon) alles inclusief. We reisden steeds low budget maar konden zonder probleem een gids, tour, enz. permitteren.

4.7 Restaurants In iedere stad zijn voldoende mogelijkheden, variërend van eetstalletjes tot degelijke restaurants. Probeer telkens voor iedere streek de streekgerechten uit.

4.8 Telecommunicatie en post Om vanuit Indonesië naar België te telefoneren, ben je het best af in een wartel, voor een drietal minuten betaal je om en bij de 20.000 IDR. Er zijn ook openbare toestellen vanwaar je met een telefoonkaart kan telefoneren. Deze kaarten zijn echter niet overal verkrijgbaar en men weet je ook niet te vertellen hoelang je kan communiceren. Ook staat de prijs niet op de kaart vermeld wat de verkoper mogelijk maakt zijn prijs zelf te bepalen. Faxen kan vanuit hotels of wartels. Op onze reis hebben we eenmaal kunnen E-mailen, voor 2.000 IDR hebben we toen twee boodschappen verstuurd. Dit is misschien wel de goedkoopste en gemakkelijkste manier maar jammer genoeg nog niet overal en voor iedereen bruikbaar.


Om een zichtkaart naar Europa te sturen betaal je 600 IDR en voor een brief 1.200 IDR De post schijnt er goed te werken want deze keer hebben al mijn kaarten hun bestemming bereikt.

4.9 Tours Voor wie op korte tijd meerdere dingen wenst te zien kan met een toeristentour op pad. Deze manier van reizen is niet de meest avontuurlijke en niet de goedkoopste maar soms de enige. Wanneer men gebruik maakt van het openbaar vervoer, verliest men veel tijd met overstappen van de ene op de andere bemo om uiteindelijk zijn bestemming te bereiken. Op Java boekten wij vanuit Yogyakarta een tweetal tours en op Bali vier, twee vanuit Kalibukbuk en twee vanuit Ubud. Soms gebeurt het dat er geen andere toeristen deelnemen in dit geval beschik je over een privé chauffeur. Tour

Vertrek

Bezochte plaatsen

Prijs (IDR)

Dieng plateau

Yogyakarta

- Arjuna complex - Kawah Sikidang - Telaga Warna

17.500 (per pers)

Yogyakarta

- Platte land - Melkboerderij - Steenbakkerij - School

15.000 (per pers)

Kalibukbuk

- Gitgit waterval - Wanara Buka monkey forest - Bratan meer - Pura Ulu Danau - Fruit- en bloemenmarkt - Hot springs - Boeddhistisch klooster

20.000 (per pers)

Kalibukbuk

- Benji tempel - Maduwe Karang tempel - Pura Tegeh Koripan - Pura Ulun Danu - Drop in Ubud

65.000 (per bus)

Ubud

- Goa Gajah - Weefindustrie - Klungkung - Besakih tempel - Penelokan - Pura Penataran Sasih

30.000 (per pers)

Ubud

- Sayan rijstterrassen - Taman Ayun tempel - Alas Kedaton - Tanah Lot tempel

15.000 (per pers)

Fietstocht in omgeving van Yogyakarta

Lovina tour

Kintamani tour

Besakih tour

Sunset tour


Tocht in en rond Sengkang

Sengkang

- Sungai rivier - Tempe meer - Zijde-industrie

35.000 (per pers)

4.10 Transport 4.10.1 Bussen Een alternatief voor de trein of in vele plaatsen het enige vervoermiddel, is de bus. Ook hier heeft men de keuze uit verschillende klassen. De ene bus is luxueuzer en uitgerust met air conditioning en T.V. terwijl de andere enkel het hoogstnodige heeft. Naast de publieke bussen, is het mogelijk de duurdere toeristenbussen te nemen. Dit betekent niet altijd dat deze bussen zich ook in een betere staat bevinden. Deze hebben wel als voordeel dat ze meestal vanuit het hotel te boeken zijn en ze komen je er ook oppikken. Voor de publieke bussen moet je naar het busstation die soms nogal ver uit het centrum van de stad ligt. Vertrek

Bestemming

Duur

Maatschappij

Prijs (IDR)

Yogyakarta

Ngadisari

12 uur

25.000

Ngadisari

Kalibukbuk

9 uur

25.000

Ujung Pandang

Rantepao

9 uur

Litha

16.000

Rantepao

Sengkang

5 uur

Risman Putra

7.000

Sengkang

Ujung Pandang

5 uur

Batutumonga

9.500

Wie zich in de steden of in de directe omgeving van de steden wenst te verplaatsen, kan gebruik maken van bemo's. Deze kleine bestelwagens, die volgens Europese normen negen tot tien personen kunnen vervoeren en volgens Indonesische normen zonder probleem zestien personen en nog enkele kippen, rijden op en af tussen de verschillende delen van de stad en omliggende dorpen. De prijs, naargelang de afstand, schommelt tussen de 300 IDR en 1.000 IDR. 4.10.2 Trein Java beschikt over een beperkt maar degelijk treinnet die de belangrijkste steden op het eiland verbindt. Wanneer men de trein wenst te nemen, heeft men de keus uit ────────────────────────────────────────────────────────────────── Indonesië http://www.livingstone-travel-site.net 18

verschillende klassen. Voor langere afstanden neemt men als toerist best een betere klasse. Er is meer ruimte, iedereen heeft zijn eigen genummerde plaats en voor de prijs hoeft men het zeker niet te laten. Voor 25.000 IDR en 1.500 IDR reservatiekosten reden wij met de nachttrein vanuit Jakarta (Gambir station) naar Yogyakarta. Deze treinrit duurde ongeveer negen uur. 4.10.3 Vliegtuig We vlogen vanuit Brussel met Lufthansa richting Frankfurt en met Garuda van Frankfurt via Singapore naar Jakarta. Een ticket heen en terug tussen Brussel en Jakarta kostte ons 26.400 BEF. Verder hadden we nog twee binnenlandse vluchten met Garuda geboekt. De eerste was een vlucht tussen Surabaya en Ujung Pandang die we later, zonder problemen of extra kosten, hebben omgeruild in een ticket tussen Denpasar en Ujung Pandang. Het tweede ticket was tussen Ujung Pandang en Jakarta. Voor deze vluchten betaalden we slechts 6.510 BEF want wie intercontinentaal met Garuda vliegt, krijgt op alle binnenvluchten met Garuda 50 % korting. Verder hebben we tot tweemaal toe de vluchten van datum gewijzigd, dit gebeurde steeds zonder problemen en met de glimlach. Kortom Garuda biedt goede service zowel op de grond als in de lucht, een echte aanrader voor wie naar Indonesië vliegt. Voor luchthaventaxen betaalden we 600 BEF voor Brussel en Frankfurt samen, 11.000 IDR in Denpasar, 8.800 IDR in Ujung Pandang en 25.000 IDR in Jakarta. Daarnaast kwamen nog eens 150 BEF aan dossierskosten en 1.006 BEF voor een annulatie- en bagageverzekering. Alles, met uitzondering van de luchthaventaxen in Denpasar, Ujung Pandang en Jakarta, werd vanuit België bij Nouvelles Frontières geboekt en betaald.

4.10.4 Andere In steden als Yogyakarta en Ujung Pandang kan je gebruik maken van het typisch transport in Indonesië namelijk de becak. Deze bakfiets die tot maximaal twee westerlingen maar zonder problemen drie tot vier Indonesiërs plus bagage kan vervoeren, is het ideale transport in de binnenstad. De prijs voor rit varieert van 1.000 IDR tot 2.000 IDR. Soms kan men, vooral in Yogyakarta, een becak voor een volledige dag ter beschikking hebben voor een zeer lage prijs (3.000 IDR). Een voorwaarde is wel dat men je naar tal van batikateliers of andere souvenirwinkels mag brengen in de hoop dat je iets koopt zodat de becakdriver zijn commissieloon krijgt. Wanneer je niets koopt, zal het humeur van de driver alles behalve aangenaam zijn. De becak is wel niet geschikt voor personen met een zwak hart. Het drukke verkeer en de rijkunst van de becakdriver maken deze ritten meestal zeer avontuurlijk en mocht er iets gebeuren geen probleem want de passagier zit voorin. Op andere plaatsen, zoals Ubud, kun je zonder probleem een scooter huren. Voor een ganse dag betaalden wij 16.000 IDR inclusief huur, verzekering en benzine. Let er wel op dat men links moet rijden en dat het verkeer er nogal chaotisch is.


Indonesië 1

Recommend Documents