Nieuwsbrief Fietsersbond Afdeling UTRECHT Jaargang 32, nr. 3 September 2009
In dit nummer o.a.: Fietsverbindingen naar Leidse Rijn en De Meern Favoriete stoplicht Herenroute geopend? Roemeense roots Fietswijn
pagina 2
Doortrapper jrg 32, nr 3
COLOFON De Doortrapper is een uitgave van de Fietsersbond afdeling Utrecht en Omstreken en verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 2050 ex. Het afdelingsblad wordt automatisch gestuurd aan alle leden van de Fietsersbond die onder de afdeling Utrecht vallen. Redactie Doortrapper Mieke Aarts Bart Horeman Thea de Jonge Susan van Schijndel
[email protected]
Drukwerk Graficiënt Printmedia BV, Laren NH Bezorging Beatrice Beurs
[email protected]
Website afdeling Utrecht Erik Aarts
Bestuur Afdeling Utrecht Bert Warmelink (voorzitter)
[email protected]
Hans Donck (secretaris)
[email protected]
Theo Lieverse (penningmeester)
[email protected]
Adres Fietsersbond afdeling Utrecht Postbus 2828 3500 GV UTRECHT www.fietsersbond.nl/utrecht
Adreswijzigingen Schriftelijk aan het landelijke bureau Fietsersbond, Postbus 2828, 3500 GV Utrecht of via de website (www.fietsersbond.nl/contact).
[email protected] www.fietsersbond.nl/utrecht
ONDERAFDELINGEN Utrecht Stad Jan van der Horst (ma/di/wo-ochtend) 030 - 291 81 20
[email protected] www.fietsersbond.nl/utrecht
Nieuwegein Clarion Wegerif 030 - 605 30 99
www.fietsersbond.nl/nieuwegein
Maarssen Jan Brinkers 06 - 20 13 04 09
[email protected]
Referenties beeldmateriaal: Susan van Schijndel (voorpagina, 3, 11, 14, 15, 18, 19, achterkant) Ria Glas (4) Gemeente Utrecht (6, 10) Jan van Embden (7, 8) Bart Horeman (9, 20, 22) Mieke Aarts (12, 21) Column Susan van Schijndel Kopijdatum volgend nummer: 2 november 2009 Volgend nummer verschijnt: 25 november 2009 Niets uit deze Doortrapper mag worden vermenigvuldigd en/of gebruikt zonder schriftelijke toestemming van de redactie.
Doortrapper jrg 32, nr 3
pagina 3
REDACTIONEEL Beste lezende fietsers, Uit de archiefkast hebben we weer een koplamp en een achterlicht gehaald en op de Doortrapper gemonteerd. Hopelijk zijn het de goede en bevallen ze. Tussen koplamp en achterlicht kunnen jullie naar hartelust lezen wat er de afgelopen maanden op fietsgebied in Utrecht en omgeving gebeurd is. Net zo heel erg veel, het was zomer en stil in de stad. Met de komst van september is dat voorbij en gaat de dynamo's weer draaien. Er gaat zelfs iets met de Herenroute gebeuren. Wij zijn nog steeds blij verrast door de reacties die ons 'zoekplaatje' oproept en ervaren dit als een leuke blijk van waardering. Om de zoekende fietsers te prikkelen hebben we in dit nummer de moeilijkheidsgraad wat verhoogd. Wel vrezen we dat ons repertoire aan zoekplaatjes op begint te raken. Wij zouden erg blij worden als lezers ons willen helpen door interessante fietsfoto's van Utrecht als zoekplaat-suggestie op te sturen. Veel lees- en fietsplezier. redactie Doortrapper
pagina 4
Doortrapper jrg 32, nr 3
FIETS-VERBETERPUNTEN Infrastructuur en voorzieningen voor fietsers Tijdelijke fietsroute De Meern-Utrecht Tussen De Meern en Utrecht ligt de A2. Die wordt op dit moment verdubbeld en er wordt nog een “stadsweg” langs aangelegd. De werkzaamheden vinden deels plaats op de plek waar de fietsroute liep. Die is daarvoor omgelegd. Bovendien wordt de brug over het Amsterdam-Rijnkanaal iets opgekrikt, gerenoveerd en van nieuw asfalt voorzien. Tijdens al deze werkzaamheden geldt: het fietsverkeer kan nagenoeg ongehinderd doorrijden. Er is in de afgelopen maanden veel gebeurd. Er is een nieuwe afrit gemaakt vanaf de Meernbrug. Nu fietsen we langs de oostkant van Nedal, vroeger aan de westkant. Er zijn een hele rij Paardekastanjes gekapt (Oh! Wat bloedde mijn hart!). De oude fietsafrit is weggehaald en de werkzaamheden aan het landhoofd van de brug zijn al weer klaar (de steigers zijn weer weg). De brug is ingepakt om geverfd te kunnen worden. Bij de werkzaamheden bleek het helaas noodzakelijk te zijn dat over een lengte van 400 meter fietsers en bouwverkeer van dezelfde weg gebruik maken. Als er een fietspad zou worden aangelegd zou dat hooguit 1,5 m breed kunnen zijn voor beide richtingen samen. De intensiteit van het bouwverkeer valt nu nog mee, maar zodra het asfalt of beton aangevoerd gaat worden zal het er ongetwijfeld druk worden. Het zou erg fijn zijn als het verkeer dan veilig blijft voor de fietsers en dat het dan niemand een voet of een leven kost.
Doortrapper jrg 32, nr 3
pagina 5
In eerste instantie had ik zo mijn twijfels over een aantal verkeerszaken: Er was een haakse bocht die alleen te doen was met een stuntfiets met een acrobaat er op. Er lag los zand in de bocht, op een deel van het traject mocht 50 km/uur gereden worden, de andere oversteek was onduidelijk en leidde tot onvoorspelbaar en dus gevaarlijk gedrag. Van Jan van der Horst kreeg ik namen en emailadressen van mensen van het infrabureau (dus niet de gemeente) die het project begeleiden en daar heb ik contact mee gezocht. Het bochtenwerk is inmiddels verbeterd, er wordt regelmatig geveegd, de oversteek is dwingend vormgegeven, waardoor het gedrag van fietsers voorspelbaarder is voor automobilisten. (Helaas nu even geen voorrang bij het oversteken) De vrachtwagenchauffeurs krijgen van hun werkgever op het hart gedrukt dat ze medegebruik maken van een fietsroute en zich fatsoenlijk moeten gedragen. Al met al doet de projectorganisatie zijn stinkende best om de fietsroute veilig te houden. Natuurlijk ligt er nog een kuil waarvoor fietsers uitwijken, natuurlijk moet overhangend groen beter bijgehouden. Maar over de grote lijn en de contacten met het bureau ben ik erg gelukkig. Helaas moet de gemeente toestemming geven voor het verlagen van de maximum snelheid naar 30 km/uur en het plaatsen van een snelheidsremmer. En we weten hoe snel de gemeente is, ik hoop dat het lukt voor eind 2010, als deze tijdelijke route weer verdwijnt. Op bijgaande foto is de brug over het kanaal te zien. Hij wordt goed ingepakt. Boven de fietsroute liggen steigerplanken. Je krijgt beslist geen vallende kwast op je hoofd of verfspattten op je kleren. Er is zelfs tijdelijk verlichting (links in beeld) aangebracht. Ik hoop van harte dat de definitieve fietsroute, die eind volgend jaar in gebruik wordt genomen, met dezelfde aandacht wordt ontworpen. Omdat daar minder beperkingen op zitten zou dat een super-route moeten kunnen worden. Ria Glas
Fietsbrug Amsterdam-Rijnkanaal Verzet van bewoners groeit, Fietsersbond steunt gemeente in streven realisatie Al in het Masterplan Leidsche Rijn van 1995 is een fietsbrug tussen de Everard Meijsterlaan in de wijk Oog in Al, en het nieuwe stadsdeel Leidsche Rijn geprojecteerd. De nieuwe brug wordt deel van een verbinding tussen de Everard Meijsterlaan in Oog in Al en de Langerakbaan en Groenedijk in Leidsche RijnLangerak. Nu de realisatie ervan nadert met de eerste ontwerpschetsen, stijgt het verzet bij bewoners van de straten die met de hellingen van de brug te maken krijgen. Tijd voor de Fietsersbond om de eigen opvatting erover aan de stad te presenteren. Want het zou toch bizar zijn dat na veertien jaar, waarin het binnen de Utrechtse gemeenteraad een goed gebruik was om wethouders te bevragen waar die brug nu eens blijft, de brug sneuvelt zodra concrete plannen worden voorgelegd aan bewoners. Fietsbrug past in stedelijke netwerk van doorgaande fietsroutes Wanneer een stad zich over een breed kanaal heen zo sterk uitbreidt als nu is gebeurd met Leidsche Rijn, dan komt het midden (zwaartepunt) van de stad te liggen in de zone om het Amsterdam Rijnkanaal. Er zit juist in dat zwaartepunt in het fietsnetwerk nog een te groot gat tussen de bestaande bruggen: Hogeweide - en Meernbrug. Die
pagina 6
Doortrapper jrg 32, nr 3
liggen 2 kilometer uit elkaar. In het algemeen is in goed fietsbare grote steden een net van doorgaande fietsroutes met een maaswijdte van ruwweg 500 meter nodig. Ook is de Fietsersbond van mening dat het Utrechtse netwerk van fietsroutes een overmaat aan routes langs drukke verkeerswegen kent, en een tekort aan doorgaande routes ‘binnendoor’. De geplande brug past dan ook goed in ons streven naar meer autoluwe routes. In de derde plaats biedt de nieuwe fietsbrug ook veel meer keuzevrijheid voor fietsers: als er eens een brug uit ligt wegens onderhoud of andere verstoring, dan is de dichtstbijzijnde volgende brug altijd bij de hand. En meer mensen zullen kunnen kiezen tussen verschillende oplossingen voor een rit tussen de beide stadsdelen aan weerszijden van het Amsterdam Rijnkanaal. Modelberekeningen verwachten ongeveer 3500 fietsen per etmaal over de brug, dat is ruim voldoende voor de moeite om hem te realiseren. Trajecten die duizenden fietsers per etmaal dragen behoren in het hele land tot de drukkere, belangrijke routes in het fietsverkeer. Geen onmogelijke opgave; toch weerzin bij bewoners Een rechte helling naar de Everard Meijsterlaan zou veel te steil worden om voor alle fietsers bruikbaar te zijn. De helling wordt dus hoe dan ook een helling met bochten en kronkels. Dat biedt mogelijkheden om de helling zo ‘op te vouwen’ dat die zo goed mogelijk in de omgeving kan worden ingepast. Daarbij mag de ergonomie van het fietsen door bochten in hellingen niet uit het oog worden verloren. De door de gemeente gepresenteerde eerste schetsen zagen er veelbelovend uit. Maar daar denken de omwonenden anders over. Dat bleek op 30 juni 2009 toen de gemeente voor het eerst naar buiten trad met een planpresentatie voor omwonenden. Het werd meteen weggehoond. Het verslag ervan is te vinden op de website van Ronduit Weg www.ronduitweg.nl. Meer over dit project, ook met luchtfoto’s en kaartbeelden, is te vinden op www.utrecht.nl/fietsbrug-ark. De Fietsersbond vindt dat verzet van bewoners jammer, maar kan er weinig mee. Als het aan bewoners ligt, kunnen zelfs niet eens hobbelige klinkerpaden van ventwegen in de stad worden vervangen door meer effen klinkers ‘vanwege de waardedaling van mijn huis’. De grote bewonersweerstand tegen de fietsbrug was dan ook te verwachten, maar de Fietsersbond hoopt toch dat gemeente, Fietsersbond en bewoners er uitkomen met een goed ingepaste en ergonomische fietsbrug en helling. Een absoluut verbod voor brommers en scooters om de brug te gebruiken zou daar weleens een belangrijke voorwaarde voor kunnen zijn. Jan van der Horst
Doortrapper jrg 32, nr 3
pagina 7
Fietsenstalling bij station Zuilen begint uit te puilen Spoorbeheerder ProRail heeft de Fietsersbond gevraagd om commentaar op het uitbreidingsplan van het aantal fietsklemmen bij het station Utrecht Zuilen. Daartoe heeft de Fietsersbond afdeling Utrecht Stad in juni 2009 een telling verricht op een dinsdag tussen 13.30 en 14.00 uur.
Er stonden 219 fietsen, terwijl 192 klemmen geteld werden. Een fietsster die dagelijks op station Zuilen haar fiets stalt vertelde dat de stalling vrijwel dagelijks vol is en dat de capaciteit net niet voldoende is. Zij was tevreden over de sociale veiligheid en ook over de overkappingen van de klemmen. Het aantal duidelijk zichtbare wrakken (lege banden, verroeste ketting, e.d.) was met 3% betrekkelijk laag. Hier en daar beginnen fietsen en wrakken buiten de stallingen het nette en ordelijke beeld van deze stalling negatief te beïnvloeden. Conclusie: Er is uitbreiding nodig van het aantal fietsklemmen, met name ook om de ordelijkheid te kunnen handhaven. Het is bekend dat een ordelijk aanzicht een negatieve risicofactor is voor vandalisme en sociale onveiligheid. Daarom lijkt het nu tijd om de stalling uit te breiden, want vandalisme lijkt tot nu toe nauwelijks een probleem te zijn bij deze onbewaakte stalling. In reactie op het voorstel van ProRail/Movares wordt aanbevolen om het aantal klemmen uit te breiden tot 360. De Fietsersbond denkt dat dit voor de komende paar jaar voldoende is. De grootste voorgestelde uitbreiding komt aan de Noord-Westzijde en dat is precies de zijde waar de behoefte aan fietsklemmen het grootst is. De Fietsersbond dringt er sterk op aan het voorstel zodanig te wijzigen, dat er geen bomen hoeven gekapt te worden. Tot slot dringt de Fietsersbond er op aan om fietsgoten aan te brengen langs de trappen naar de perrons. Jan van der Horst Jan van Embden
pagina 8
Doortrapper jrg 32, nr 3
Smakkelaarsveld
Het nieuwe fietspad over het Smakkelaarsveld is van de zomer aangelegd. De nieuwe fietsenstalling – waarvan een deel al in gebruik is – is nu bijna geheel voltooid.
Doortrapper jrg 32, nr 3
pagina 9
FIETSERSBOND AAN HET WERK Activiteiten van de Fietsersbond afdeling Utrecht Feestelijke opening Herenroute op 13 september 2009 De Herenroute blijft spelen in de gemeentepolitiek. In mei werden door Leefbaar Utrecht schriftelijke vragen gesteld aan het College. De wethouder had in 2008 immers toegezegd dat de Gemeente zelf voor bewegwijzering van de Herenroute zou zorgdragen. Waarom bleven die bordjes dan zo lang uit? Het antwoord van het College was weinig verrassend. Dit soort zaken moeten zorgvuldig gedaan worden. De ANWB heeft een opdracht gekregen en de routebordjes zullen medio 2009 geplaatst worden. Het College schrijft ook dat de Fietsersbond heeft ingestemd met het bewegwijzeringsplan. Er heeft weliswaar overleg plaatsgevonden, waarbij de Gemeente heeft voorgesteld de te bewegwijzeren Herenroute iets te verleggen ten opzichte van de oorspronkelijke route. De Fietsersbond heeft geen bezwaar gemaakt tegen deze aanpassing. Maar een bewegwijzeringsplan is nooit aan de Fietsersbond voorgelegd. Bewegwijzering was bovendien niet het primaire doel van de Herenroute-actie. De actie wilde vooral aandacht vragen voor een fijnmaziger fietsroutenetwerk in de stad Utrecht. We willen meer rustige, ruime, comfortabele fietsroutes buiten de grote verkeersaders om. De toezegging van de wethouder om het wegdekcomfort van de Herenroute bij herinrichting te verhogen juichen wij dan ook toe. Wij hopen dat ook andere belangrijke fietsroutes eenzelfde verbetering kunnen ondergaan. Medio 2009 is zo langzamerhand wel voorbij. Daarom heeft de afdeling besloten om tijdens het Autovrije Uitfeest op 13 september de nieuw bewegwijzerde Herenroute feestelijk te openen. Het idee is om de route met antieke fietsen te gaan berijden en de ANWB-bordjes te gaan onthullen. (Mochten de ANWBbordjes er op 13 september nog niet staan, dan hangen we tijdelijk alternatieve routebordjes op.) Informatie over precieze plaats en tijdstip van de feestelijke opening zullen op de website gepubliceerd worden. Bart Horeman
pagina 10
Doortrapper jrg 32, nr 3
Sterrenslag: hoofdfietsroutes in Utrecht De gemeente heeft het plan opgevat om op ‘korte termijn’ 5 doorgaande fietsroutes te verbeteren. De Fietsersbond afdeling Utrecht is gevraagd om deze routes te inventariseren en de knelpunten te benoemen. De afgelopen maanden hebben een tiental vrijwilligers de routes geheel nagefietst en alle verbeterpunten gefotografeerd en beschreven. Het resultaat, vijf powerpoint-presentaties, wordt binnenkort aangeboden aan de gemeente. Het is te hopen dat de inventarisatie leidt tot het op korte termijn aanpakken van vijf hoofdfietsroutes. De belangrijkste verbeterpunten daarbij zijn: • de herkenbaarheid als doorgaande fietsroute vergroten • de veiligheid van de route verbeteren (met name kruisingen met autoverkeer) • wachttijden bij stoplichten optimaliseren • comfort van de route verhogen (asfalteren, gaten dichten).
Doortrapper jrg 32, nr 3
pagina 11
OPROEPEN VRIJWILLIGERS Handje(s) helpen bij de Fietsersbond?! Vacature Bezorger Doortrapper Voor de wijk Voordorp (postcode 3573AC t/m 3573ZK) wordt een nieuwe bezorger gezocht. Aanmelden bij Beatrice Beurs,
[email protected]
Vacature redactie Doortrapper Wegens vertrek van een redactielid zoekt de Doortrapper versterking. De Doortrapper komt vier keer per jaar uit en de huidige redactie bestaat uit vier personen. Samen schrijven we stukken, doen de redactie en opmaak, en voorzien het blaadje van leuke foto’s. We zoeken versterking van één of twee enthousiaste mensen. Handige eigenschappen zijn dat je het leuk vindt om over fietsen te schrijven, dat je goed bent in interviews, of dat je handig bent met de computer. We verwachten geen manusje-van-alles, wel veel enthousiasme. Aanmelden bij de redactie:
[email protected]
Gezocht: vrouwelijke vrijwilligers voor het geven van fietslessen Heb je gevoel voor humor? Ben je behulpzaam? Heb je geduld en wil je meehelpen om allochtone vrouwen meer bewegingsruimte te geven? Dan zoeken wij jou! Portes Noordwest is op zoek naar vrijwilligers die fietsles kunnen geven aan allochtone vrouwen. Al jarenlang geeft de organisatie fietsles aan vrouwen die als kind niet hebben leren fietsen of dit al een tijd niet meer hebben gedaan. Het is voor deze vrouwen erg belangrijk om te leren fietsen, omdat ze hierdoor mobieler worden, maar ook omdat ze dan meer in beweging komen. Daarnaast is het erg gezellig om zo samen in de buitenlucht bezig te zijn. En hoort het er niet gewoon bij, kunnen fietsen als je in Nederland woont? De fietslessen zijn op vrijdag van 9.30 tot 11.30 uur bij buurthuis Zuilen, Ludgeresstraat 251, en van 13.00 tot 15.00 uur bij buurthuis Uithoek, 2e Daalsedijk 2. Voor beide cursussen zijn we op zoek naar enthousiaste vrijwilligers. Aanmelden? Heb je interesse? Voor meer informatie en aanmelding kun je terecht bij Insel Kafkas, 06-14004473 of
[email protected].
pagina 12
Doortrapper jrg 32, nr 3
FIETSEN IN UTRECHT Interessant en bijzonder Roemeense roots, Utrechtse fiets Hoe vanzelfsprekend is het om alles op de fiets te doen, inclusief baby in Maxicosi, als je vrijwel zonder fiets volwassen bent geworden? Roxana Prêtre (39) groeide op in Boekarest, studeerde in Parijs en kwam voor de liefde naar Utrecht.
Naast de voordeur staat de nieuwe moederfiets van Roxana Prêtre. De fietsen van de andere gezinsleden steken in hun gammelheid wat schril af tegen haar hippe, zachtpaarse model, aangeschaft toen baby Sophie bijna een half jaar oud was, afgelopen november. Een verantwoord model met lage instap en een laag zadel. Met
Doortrapper jrg 32, nr 3
pagina 13
haar 1.54 m was het even zoeken naar een frame dat bij haar paste, maar eenmaal gevonden kon ze de fiets binnen een week ophalen bij de fietsenmaker. Roxana doet vrijwel alles op de fiets. Niet zozeer uit pure liefde voor het vervoermiddel, vooral omdat het praktisch is, lopen te langzaam gaat en ze ‘niet zo van de auto is’. Met de auto van haar huis in Tuinwijk naar de crèche aan de Biltstraat in de spits vindt ze ook bepaald geen aanlokkelijk idee. Haar actieradius op de fiets is overigens bescheiden: de stad Utrecht, Oud-Zuilen en Amelisweerd. Om naar haar werk te gaan – ze is docente aan een middelbare school in Zeist – neemt ze de bus. Ze vindt het een te grote inspanning om daar heen te fietsen en heeft geen zin bezweet aan te komen. Om genoeg te bewegen gaat ze liever naar de sportschool, veel gezelliger. Goed spul Hier verraadt zich haar achtergrond, een kinder- en studententijd in steden zonder fietscultuur: Boekarest en Parijs. “Voor onze achtste verjaardag kregen mijn tweelingzus en ik ieder een fiets van vader. Import uit de DDR, goed spul. Ze glansden prachtig, herinner ik me nog. We leerden fietsen in het park vlak bij ons huis. Een stressvolle aangelegenheid, voor ons en voor onze vader. En voor de mevrouw op het bankje die ik niet kon ontwijken. Ik was ook geen held op dat ding en dacht dat ik het nooit zou leren. Veel fietsten we niet, een beetje bij ons in de straat en vooral in dat park. Miljoenenstad Boekarest was niet op fietsers ingesteld, het wegdek was ook overal erg slecht. En in onze puberteit gingen we nauwelijks ergens heen; uitgaan deden we niet, we gingen hooguit een keer zwemmen in een plas net buiten de stad. Naar school gingen we met de bus. Dus we hadden geen eigen vervoermiddel nodig, zoals scholieren hier. Op mijn 18de ben ik naar Parijs verhuisd om te studeren. Daar heb ik, ook weer als verjaardagscadeau, een tweedehands fiets van een vriend gekregen. Die heb ik één keer gebruikt, verder heeft hij al die tijd in de kelder van die vriend gestaan. Parijs was toen totaal niet fietsminded, zoals nu met de Vélib-huurfietsen. Toen ik voor het eerst in Utrecht op het station arriveerde, werd ik door mijn vriendin met de fiets opgehaald. Ik ging met koffer en al achterop bij haar. Geen wonder dat we vielen halverwege de rit naar haar huis. Ik heb gelijk een barrel aangeschaft en hier vanaf het begin gefietst, dat was volkomen vanzelfsprekend. Al ben ik nog steeds geen held op de fiets.” ‘Crétin’ De eerste fietstocht met haar dochter in de Maxicosi heeft ze dan ook steeds weer uitgesteld, tot het niet langer kon omdat ze weer aan het werk moest en het kind naar de crèche. “Ik twijfelde en heb eerst een paar rondjes gefietst op het pleintje bij mijn huis, met iemand erbij. Toen ik voelde ‘ik kan het’ was ik gelijk van het probleem af.” Nu ze moeder is, fietst ze zoals het een moeder betaamt: ze respecteert de verkeersregels, rijdt niet meer door rood (al bespeurt ze de laatste tijd toch wel de aandrang op stille kruispunten met echt geen auto in aantocht het rode licht te negeren), rijdt alert en anticipeert op het gedrag van andere fietsers. “Bij de rotonde bij het Wilhelminapark stroomt iedereen in zonder voorrang te verlenen, dan let ik extra op met die kleine erbij.” En hoewel ze best een conflictvermijdend type is, wil ze een enkele keer nog wel eens schelden als de ergernis te groot wordt. Dat gaat automatisch in het Frans. Dus als u een keer ‘crétin’ of ‘imbécile’ hoort roepen … Dochter Sophie is inmiddels groot genoeg voor het voorzitje. De kans is nu groter dat u haar kinderliedjes hoort zingen. Met de nodige kusjes tussendoor. Mieke Aarts
pagina 14
Doortrapper jrg 32, nr 3
Fietswijn Ik loop een slijterij binnen om een fles wijn te kopen die ik wil meenemen naar een feest. Mijn oog valt op een reeks wijnen met een fiets op een etiket. Dat ziet er leuk uit. De winkelmedewerker is al achter me komen staan met de vraag “Kan ik u helpen of kijkt u even rond?'' “Ik wil graag wat meer weten over deze wijn hier” en ik wijs naar de fietswijnen. “Is die wijn speciaal voor fietsers, dat als je hem gedronken hebt, dat ie dan niet in je benen gaat zitten?” “Haha, nee hoor, het is een hele mooie wijn uit Chili. Een zeer fruitige wijn. En ecologisch.” “Maar waarom staat er een fiets op het etiket?”
“Wat ik heb gehoord is dat de boer op de fiets door de wijnvelden rijdt en de druiven per fiets vervoert. Maar of dit echt waar is, daar twijfel ik aan.” “Geeft niks, ik ga het wel op internet opzoeken. Ik koop nu alvast een rode wijn, doe die maar.” “Dat is een goede keuze, deze heeft langer gelegen en heeft een volle, stevige smaak.” “Vol en stevig, daar houd ik wel van,” zeg ik verlekkerd. Lachend loopt de medewerker naar de kassa. Thuis staat mijn computer in de slaapstand. Ik maak hem wakker. Klik klik, typ typ, scroll scroll, typ typ, klik klik, hmmm, jaja..., klik klik.
Doortrapper jrg 32, nr 3
pagina 15
Ah, hier staat wat over de Cono Sur wijnen. Het is helemaal niet de boer die fietst, het zijn de arbeiders die dagelijks naar de wijngaarden fietsen. Ook waggelen er duizenden ganzen door de wijngaarden om de voor de druiven schadelijke insecten te vangen. Dat zal wel gigaganzenpoep veroorzaken. Geen wonder dat ze voor de fiets hebben gekozen, een poepende gans staat toch minder fraai op het etiket. Voor degenen die geïnteresseerd zijn in de locatie, de wijngaarden van deze wijn liggen in de Colchagua Vallei in Chili. Het wijnhuis zelf staat in een andere vallei 150 kilometer ten zuiden van Santiago. De wijnmaker heet Adolfo Hurtado. De druiven zijn biologisch geteeld en met de hand geplukt. Het schijnt dat er op en rond de wijngaarden overal fietsen staan. De fiets op het etiket is een symbool om de arbeiders te eren die dagelijks op de fiets naar de wijngaarden op het landgoed gaan. Dat vind ik wel een superidee voor hier in Nederland, om fietsers te eren! Er zou een fietsbokaal moeten komen, die wordt uitgereikt aan bedrijven die het voor elkaar krijgen om al hun werknemers met de fiets te laten komen! Susan van Schijndel
pagina 16
Doortrapper jrg 32, nr 3
Mijn favoriete stoplicht Vanuit mijn huis in Zuilen fiets ik vaak het Noordelijk buitengebied in. Voordat ik bij mijn favoriete stoplicht arriveer, steek ik om te beginnen de Muinck Keizerbrug over. We lijken op elkaar, de brug en ik. We zijn even oud, allebei uit 1969. De brug was dringend aan renovatie toe. Ik ook. Het achterstallige onderhoud van de brug was zo omvangrijk, dat zelfs een compleet nieuw brugdek is overwogen. Bij mij was het achterstallige onderhoud zo omvangrijk dat artsen overwogen tot transplantatie van een compleet nieuw stel hersens. Maar hierbij liepen de kosten zo hoog op dat een andere, goedkopere manier is gevonden om mijn gedachten en gedrag bij te sturen: therapeutische sessies. Ook de brug wilde men op een goedkopere manier voor zeker veertig jaar weer geschikt maken voor het verkeer. Dat is gelukt met een speciale methode, nieuw toegepast op bruggen. De brug wordt nu permanent onder een lichte stroom gezet. Hierdoor kan het betonijzer niet meer worden aangetast door zouten uit pekel- en regenwater. Gelukkig hebben ze mij niet permanent onder stroom gezet! Direct na de brug steek ik de eerste polderweg in, een leuk kronkelweggetje dat mij leidt langs Fort de Klop en dat uitkomt op het fietspad van de Klopdijk. Dit is voor mij de 'verheugdijk'. Als het een hete zomerdag is, verlang ik naar het koele water in de Maarsseveense Plassen. Op een koude winterdag staat het water me in de mond bij de gedachte aan de cafetaria in Westbroek. Niet dat ik daar gefrituurde snacks naar binnen werk. Nee, ik ga voor de petit four bij de koffie! Aan het einde van de Klopdijk steek ik het Gandhiplein over. Op dit drukke verkeersplein durf ik niet voluit adem te halen. Verdwaasd door de uitlaatgassen zweef ik het plein over. Meteen hierna fiets ik linksaf de Gageldijk op. Nog even en ik laaf me aan het geklots van water en aan vogelmelodietjes! Heerlijk! Wat nu nog rest is een laatste druk op het verkeerslicht waar fietsers de dijk moeten oversteken. Ik kom aanrijden, ik stop, ik druk, ik kijk naar het groene licht voor de auto's, ha dat springt onmiddellijk op oranje en op rood en pats meteen springt mijn fietslicht op groen! Ik heb nog nooit zo'n snel reagerend stoplicht gezien! Laat die automobilisten maar mopperen, overstekende fietsers gaan voor, joehoe! Susan van Schijndel
Doortrapper jrg 32, nr 3
pagina 17
NIEUWS EN TIPS Nieuwe projecten, producten en tips rondom het fietsen in Utrecht Week van de Vooruitgang 2009 De Week van de Vooruitgang 2009, de week voor duurzame mobiliteit, vindt plaats van 13 t/m 22 september. In deze nieuwsbrief informatie over het programma, met daarnaast specifieke aandacht voor: • Mr & Mrs Busverkiezing • Ecomobiel beurs • Projectbureau Week van de Vooruitgang • Programma Week van de Vooruitgang De voorbereidingen voor de Week zijn in volle gang! Vaste partners Fietsen Scoort, Vereniging voor Gedeeld Autogebruik, Veilig Verkeer Nederland, ROVER en Milieudefensie organiseren respectievelijk: Maandag 14-9 Fiets naar je Werk Woensdag 16-9 Autodelen? Doen! Donderdag 17-9 Op Voeten en Fietsen naar School Zaterdag 19-9 OV-dag Zondag 20-9 Autovrije Dag Daarnaast is er heel de week aandacht voor Het Nieuwe Rijden en organiseert Het Klimaatverbond dit jaar naast Groene Voetstappen ook de Fuelswitchkaravaan. Mr & Mrs Busverkiezing De jacht op de beste buschauffeurs van Nederland is weer geopend. Vorig jaar waren het Theo Thijssen van Veolia Roermond en Nel Vriesenga van Arriva Waterland die met hun klantvriendelijkheid en passie voor het vak de Mr & Mrs Busverkiezing wonnen. Wie komt volgens u in aanmerking voor de titel Mr of Mrs Bus 2009? U kunt hem/haar nomineren op www.weekvandevooruitgang.nl. Op vrijdag 18 september maakt juryvoorzitter Jeltje van Nieuwenhoven de winnaars bekend op het GVU streekbusstation te Utrecht. Ecomobiel beurs Als afsluiter van de Week van de Vooruitgang organiseert 54 events op 22 en 23 september de ecomobiel beurs in de Cruise Terminal te Rotterdam. Ecomobiel is dé vakbeurs voor groene mobiliteit. Er zijn tal van stands met duurzame mobiliteitsoplossingen, presentaties van nieuwe technologieën door o.a. studenten van de TU Delft, een congres, verschillende workshops en een testparcours waar u zelf in groene voertuigen kunt rondrijden. De ecomobiel beurs is gratis te bezoeken mits u zich vooraf inschrijft via www.ecomobiel.nl. Projectbureau Week van de Vooruitgang Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het projectbureau Week van de Vooruitgang. Ook als u wilt meedoen, zich wilt aansluiten bij bovenstaande activiteiten of zelf iets wilt organiseren, kunt u ons benaderen. De Week is nooit vol! Paul Santman is van maandag t/m donderdag aanwezig; Marjon Meijer op dinsdag en woensdag. U kunt hen bereiken op telefoonnummer 020-5507372 en via
[email protected]. Paul Santman & Marjon Meijer
pagina 18
Doortrapper jrg 32, nr 3
I-CE, Interface for Cycling Expertise Aan de Trans, bijna op de hoek met de Korte Nieuwstraat, zit een organisatie die bemiddelt in kennis over de fiets als oplossing voor verkeers- en milieuproblemen: I-CE. Europese steden en ontwikkelingslanden profiteren van de expertise van deze organisatie. Steeds als ik door de Trans fiets, vraag ik me af wat dat nu precies voor club is, daar achter dat grote raam met die volle, rommelige bureaus. Iets met cycling op het raam, het lukt me niet de precieze naam te onthouden. Een fietsreisorganisatie is mijn eerste associatie. Het blijkt iets geheel anders. I-CE, zoals het bureau heet, blijkt de spin in het web op het gebied van verkeersbeleid met een centrale plek voor de fiets, het zogenaamde fietsinclusief beleid. I-CE maakt gebruikt van de reputatie van Nederland als fietsland en draagt wereldwijd kennis over. De acht medewerkers fungeren als bemiddelaars tussen verkeersdeskundigen, bestuurders en belangenorganisaties. Ze helpen bij het opstellen van beleidsplannen, organiseren trainingen over fietsinclusief beleid en praktijkoplossingen en publiceren fietsgerelateerde studies. Zo heeft I-CE net geholpen bij het opstellen van een nationaal fietsbeleid in Ierland en bij verkeersplannen in Tel Aviv. I-CE heeft ook een aantal lange termijn programma's ontwikkeld voor landen met een middel en laag inkomen. De focus ligt op het verminderen van armoede door middel van het stimuleren van fietsgebruik. Zie voor meer informatie en contactgegevens: www.i-ce.nl Mieke Aarts
Doortrapper jrg 32, nr 3
pagina 19
ACTIVITEITENKALENDER ⊕ ●
●
●
●
8 september 2009: Afdelingsoverleg (20.00 uur, Balistraat 59) 13 september 2009: Autovrije zondag & Opening Bewegwijzerde Herenroute 3, 10 en 17 oktober 2009: Fietsverlichtingsactie (Stadhuisbrug) 2 november 2009: kopijdatum Doortrapper ⊕
pagina 20
Doortrapper jrg 32, nr 3
FIETSFILOSOFISCH…. nogmaals de dames- en herenfiets De laatste tijd erger ik me aan fietssymbolen op de weg. Ze rammelen. Tenminste, mijn fiets rammelt als ik er overheen rijd. In het gunstigste geval zijn die fietsjes platgereden of anderszins uitgevaagd. Maar een nieuw fietsje steekt soms een halve centimeter boven het wegdek uit en wordt om de honderd meter herhaald. Jammer van het nieuwe mooie gladde rode asfalt. Elke honderd meter klingt mijn fietsbel en worden mijn armen met een lichte trilling geplaagd. Er zijn verschillende uitvoeringen van het fietsje. Trappers ontbreken altijd. Bij sommige is “de stang” gebroken; andere zijn wel stevig genoeg om een geliefde te vervoeren. Zelden is het fietsje massief uitgevoerd. Bijna altijd is het fietsje in onhandige delen opgebroken, maar helaas nooit zo dat je er trillingsvrij tussendoor kan laveren. Als het regenwater maar weg kan. Bijgaande foto is niet echt. Hij is gefotoshopt. Heeft het plaatje verder nog uitleg nodig? Ik dacht het niet. In Nederland rijden miljoenen vrouwen op de fiets. Ik meen ooit in een onderzoek gelezen te hebben dat vrouwen vaker fietsen dan mannen. Op een damesfiets dan, wel te verstaan. Maar al die mooie fietsstroken zijn kennelijk niet voor die meerderheid van de fietsers bedoeld. Nou schijnt - behalve ik - niemand zich hier echt druk om te maken. De dames zijn zo tolerant dat zij zonder blikken of blozen de herenfiets-strook accepteren. De damesfiets is dan weliswaar in de meerderheid, de herenfiets is de norm. Gun die mannen dat nou. Eigenlijk wou ik het hier helemaal niet over hebben. Hebben die herenfiets-symbolen ook een functie? Is die lichte trilling elke honderd meter bedoeld om te voorkomen dat ik op de fiets in slaap val? Lijkt me stug. Ook zijn de fietsjes niet bedoeld om mij mijn plaats te wijzen. De fietsjes staan er voor de nietfietsers: “Pas op, dit is weliswaar een autoweg, maar op deze strook kunnen zich ook fietsers bevinden. Rijdt deze dames en heren a.u.b. niet overhoop.” Nu snap ik beter waarom de dames-fietsers niet in opstand komen tegen het herenfiets-symbool. De (heren)fiets is ook niet de norm; de auto is de norm. Soms droom ik dat in mijn stad alle fietssymbolen weggehaald zijn en er speciale auto-stroken met auto-symbolen zijn gemaakt. “Pas op fietsers, er kunnen hier ook auto's rijden.” Laat de automobilisten zichzelf elke honderd meter wakker rammelen..... Bart Horeman
Doortrapper jrg 32, nr 3
pagina 21
ZOEKPLAATJE Fietsfoto's in Utrecht Vorige zoekplaatje: Homeruslaan
“Elke vrijdag, op weg naar het vrijwilligerswerk bij het Diac, zie ik deze fiets hangen, dus met gemak, kan ik jullie zeggen waar deze stalling is, Namelijk: op de Homeruslaan, dat is gewis.” Zeventien mensen reageerden op het zoekplaatje in het vorige nummer. Allen hadden het goed, de halve fiets steekt uit een vlaggenstokhouder op Homeruslaan 85bis. 's Avonds en in de winter brandt soms ook de feestverlichting rond het achterwiel. Voor drie inzenders was het wel makkelijk: de fiets hing bij hen in de straat. Ron Nijenhuis verblijdde ons met het bovenstaande gedicht. Onder de 17 inzenders zijn 2 prijzen verloot. De gelukkigen krijgen hun prijs thuisbezorgd.
pagina 22
Doortrapper jrg 32, nr 3
Nieuw zoekplaatje Stratenmakers hebben het best zwaar. Er worden steeds meer eisen gesteld aan hun vakbekwaamheid. Bijvoorbeeld: puzzels met twaalf stoeptegels oplossen. Daarbij worden natuurlijk wel eens fouten gemaakt. Hoewel, vier keer dezelfde fout op rij in één straat, ruikt ook een beetje naar opzet. Misschien was het een stratenmaakster met een hekel aan herenfietsen?
Welke lezer van de Doortrapper weet in welke straat deze curieuze fietsen liggen? Mail je reactie naar
[email protected]. Onder de goede inzenders verloten we een leuke prijs.
Doortrapper jrg 32, nr 3
pagina 23
ANNEFIEN Annefien en haar fiets liggen aan de waterkant van de Maarsseveense Plassen. Ze kijkt naar de kleine, smalle lichtbruine vissen met zwarte strepen die in het lage water bij de oever zwemmen. Deze visjes mogen straks best langs haar benen strijken. De andere monsters die onzichtbaar door het diepe water bewegen, maken Annefien een beetje bang. Toch gaat onze heldin in haar gestroomlijnde blauwe badpak het water in. Voor de zekerheid heeft ze het kleine fietsslot onder haar zadel dicht gedaan. Ook heeft ze haar schoudertas in de struiken verstopt. Tegen diefstal. Pas nu kan ze zich veilig in het water laten wegdrijven en genieten van de weidsheid van de natuurplas. Nadeel van stilstaand water is wel dat je menselijke geluiden heel goed hoort. Vanaf de kant klinkt geritsel. Fientje draait haar natte kapselkop om en ziet een wielrenner haar stek op komen lopen. Een echte, met een helm op en een fietsoutfit aan. Al peddelend en met haar voeten watertrappelend houdt ze de man in de gaten. Hij begint zich uit te kleden en voor Fientje nog een schoolslag kan maken, staat hij naakt in het groene gras. Hij zal toch geen perverse bedoelingen hebben? Dapper blijft Fien in het water heen en weer zwemmen tot de man onder water is. Oké. Hij erin, zij eruit. Ze gaat uit het water op haar rug op de handdoek liggen en houdt haar hand voor haar ogen tegen de felle zon. Nu ze plat op moeder aarde ligt, wordt ze rustiger en beseft dat ze last heeft van angst voor enge mannen. Niet alle mannen zijn zo. Net zoals niet alle vrouwen zo zijn. Alhoewel ze nog nooit een puntenslijpster heeft gezien en wel een potloodventer. Ze pakt haar boek en staart naar de letters. De letters vormen gedichten, maar Annefien leest ze niet. In haar uiterste ooghoek ziet ze de blote man de waterkant opklimmen en zonder op te drogen zijn fietstenue weer aantrekken. In een mum van tijd is hij fietsklaar en verlaat hij het veld. Maar niet voordat hij haar heeft gewaarschuwd dat ze nog verbrandt in de zon. “Ik ga ook zo weg!” roept ze naar hem. Ze steekt een snoepje in haar mond. De harde buitenkant smaakt naar pepermunt en binnenin zit salmiak. Ze neemt er nog een, nog een en nog een. Ondertussen knettert er een scooter over het fietspad met daarop twee opgehitste schreeuwende tienerjongens. Gelukkig verdwijnen zij naar het jongerenveldje. Annefien besluit een laatste keer het water in te gaan. Zo'n wielrenfiets zou extra opblaasbare banden moeten hebben. Met uitsteeksels zoals het rad van een watermolen. Dan kon die wielrenner met fiets en al het water over fietsen. Kon ie zo naar de overkant, naar het nudistenstrand.
pagina 24
Doortrapper jrg 32, nr 3
Doortrapper jrg 32, nr 3
pagina 25
Inhoud COLOFON.........................................................................................................2 REDACTIONEEL.................................................................................................3 FIETS-VERBETERPUNTEN...................................................................................4 Tijdelijke fietsroute De Meern-Utrecht..............................................................4 Fietsbrug Amsterdam-Rijnkanaal.....................................................................5 Fietsenstalling bij station Zuilen begint uit te puilen............................................7 Smakkelaarsveld...........................................................................................8 FIETSERSBOND AAN HET WERK..........................................................................9 Feestelijke opening Herenroute op 13 september 2009.......................................9 Sterrenslag: hoofdfietsroutes in Utrecht..........................................................10 OPROEPEN VRIJWILLIGERS..............................................................................11 Vacature Bezorger Doortrapper......................................................................11 Vacature redactie Doortrapper.......................................................................11 Gezocht: vrouwelijke vrijwilligers voor het geven van fietslessen........................11 FIETSEN IN UTRECHT......................................................................................12 Roemeense roots, Utrechtse fiets...................................................................12 Fietswijn.....................................................................................................14 Mijn favoriete stoplicht.................................................................................16 NIEUWS EN TIPS.............................................................................................17 Week van de Vooruitgang 2009.....................................................................17 I-CE, Interface for Cycling Expertise...............................................................18 ACTIVITEITENKALENDER..................................................................................19 FIETSFILOSOFISCH….......................................................................................20 ZOEKPLAATJE.................................................................................................21 Vorige zoekplaatje: Homeruslaan...................................................................21 Nieuw zoekplaatje........................................................................................22 ANNEFIEN......................................................................................................23