Ar gen tinië
Reportaje
Zelden nam ik op reis zo veel verschillende attributen mee: muts, wanten, zonnehoed en slippers. Maar ook een paar echte tangoschoenen, een poncho en lasso, een kompas, een ijspriem en een klamboe. Een wereldreis in één land. In Argentinië kan het. TEKST: ANNETTE SPAAN | FOTO'S: REGINE ELMENTALER, EL VIEJO ALMACÉN, ESTANCIA HUECHAHUE, ANTARCTIC DREAM, ARGENTIJNS TOERISTENBUREAU
55
Reportaje
Op een sofa in de binnentuin drink ik thee uit glanzend porselein met bloemetjes
I
n Buenos Aires scheur ik in een taxi door de wijk San Telmo, tangomuziek knalt uit de boxen. Ondertussen probeer ik mijn chauffeur te verstaan. “Wij Argentijnen kijken altijd maar achteruit, naar het verleden”, zegt hij met een serieuze blik. Ik staar door het raam naar buiten. De gebouwen geven mij het gevoel in Parijs te zijn in plaats van in Buenos Aires. ‘Daarom zijn wij zo melancholisch’, vervolgt de taxichauffeur voor wie achteruit kijken dagelijks werk is. Het is de melancholie die de tango eind 19e eeuw deed ontstaan in Montevideo en Buenos Aires.
Mijn eerste tangoles In de havenwijken van deze steden leefden Europese immigranten uit voornamelijk Italië en Spanje, nakomelingen van voormalige slaven en Zuid-Amerikaanse cowboys, in grote armoede. Onder andere de Spaanse flamenco, de candombe van de Afrikaanse slaven, de Duitse bandoneonmuziek en de Italiaanse Belcanto mixten zich tot een vertolking van hun heimwee en nostalgie. Na de muziek ontstond al snel de bijpassende dans, die ongekend populair werd in Argentinië en de rest van de wereld. Mijn chauffeur stopt de taxi voor de deur van La Viruta voor mijn eerste tangoles. Op de dansvloer proberen alle leerlingen de dansleraar te volgen, terwijl ze ondertussen ernstig met hun benen in de knoop raken. Maar de sfeer is ontspannen. Na een uurtje stopt de les en komt een galante Argentijnse señor met glanzende zwarte lokken mijn kant op. Een nieuwe tango wordt ingezet. Het zweet breekt mij uit, maar voor ik het weet, zwier ik over de dansvloer met een grote glimlach. Ik ben in Buenos Aires, in de armen van een Latijns-Amerikaanse man en ik dans de tango!
Antiek, design en Evita In de dagen die volgen, verken ik de meest interessante wijken van de stad: San Telmo, Palermo en La Boca. Ik geniet van de goedgeklede porteños, de inwoners van Buenos Aires. Heerlijk vind ik hun levensstijl: niet eten voor
elf uur ’s avonds en niet slapen voor zes uur ’s ochtends. Het leven is op zijn mooist in de nacht. In San Telmo zijn de jaren vijftig van Europa voelbaar. In koloniale gebouwen bevinden zich historische tangosalons en rokerige bruine cafés. De straten huisvesten vele antiekwinkels en op de pleinen wordt de tango door zowel professionals als amateurs gedanst. Evita staart je indringend aan vanaf foto’s en schilderijen. Een groot contrast met het trendy Palermo Viejo en Palermo Hollywood. Hier zijn rustige straten met hoge bomen en chique, indrukwekkend gestileerde designwinkels en veel prachtig gedecoreerde, hippe restaurants. Zo lokt een zoete rozengeur me restaurant en winkel ‘El último beso’ in, waar ik op een sofa in de Franse binnentuin neerplof. Daar drink ik thee uit glanzend porselein met bloemetjes. Zelfs op het damestoilet wordt de lichtroze romantiek voortgezet; er staat een oude Franse badkuip waar kleurige rozenblaadjes in drijven. In de van oorsprong Italiaanse immigratiewijk La Boca bezoek ik de oude haven. Daar bieden huizen van hout en golfplaat in felle kleuren een mooi decor voor de vele tangoshows op straat. Na al het stadsleven wordt het tijd mijn tangoschoenen te verruilen voor mijn teenslippers.
Rust, wijsheid en tweederangsburgers Palmbomen kondigen het regenwoud aan en mijn mobiele telefoon vertelt mij opeens dat ik in Brazilië ben. Hij zit er niet ver naast. Zelfs in de bus die vanuit Buenos Aires zo’n twintig uur noordwaarts hobbelt, voel ik dat de sfeer buiten exotischer wordt. In de stad Puerto Iguazú is de lucht vochtig. Dit is het subtropische noordoosten van Argentinië. De grootste attractie hier is de overweldigende Iguazú Falls; een van de grootste van de honderden watervallen in ZuidAmerika. Ze zijn te bewonderen in het Parque Natural de Iguazú, dat deels in Argentinië en deels in Brazilië ligt. Ga dus ook zeker even de grens over. De ‘Devil’s Throat’ aan de Argentijnse kant is de grootste en meest indrukwekkende waterval. Als ik er onder sta voel ik me klein en nietig. Æ
56
Interview
57
Entrevista
Het wilde westen bestaat ook in Argentinië: Quebrada de Humahuaca
Vanuit Ushuaia vertrekken verschillende boten naar het koudste continent Æ
58
Reportaje
Mijn mobiele telefoon vertelt mij opeens dat ik in Brazilië ben Wat een natuurgeweld! In het noordoosten lokken verder de moerassen van Esteros del Iberá, met een waanzinnige tropische flora en wilde dieren. Ook de ruïnes van de 17e-eeuwse Jezuïetenmissies en de bruisende stad Rosario staan op mijn lijstje, maar de tijd dringt en ik kies voor de Andes. Onderweg naar het noordwesten lijkt het of ik in een tijdmachine zit. Na een lange busreis stap ik uit in het mystieke Andesgebergte, waar de afstammelingen van de Inca’s op marktjes hun waren aan de man brengen. Ze stralen rust en wijsheid uit, maar kennen een harde geschiedenis als tweederangsburgers. De schoonheid van de Quebrada de Humahuaca, een vallei in de provincie Jujuy met het UNESCO-erfgoedlabel, overweldigt. Deze vallei met zijn prachtige meerkleurige gesteente is op zijn mooist in het dorpje Purmamarca bij de berg met de zeven kleuren. Via een bezoek aan het mooi gelegen en rustieke Tilcara kom ik aan in Humahuaca, een dorpje met geplaveide straten en huizen van leem.
Woestijn en wildwest Vlakbij Salta met zijn gezellige koloniale centrum ligt de zoutvlakte van Salinas Grandes. In Salta vertrekt ook de ‘Tren a las Nubes’- de trein naar de wolken - naar het mijnstadje San Antonio de Los Cobres. Vandaar gaat het verder omhoog. De rit duurt zestien uur en brengt je uiteindelijk meer dan vierduizend(!) meter boven zeeniveau. De route voert door een onwerkelijk mooi woestijnlandschap. De weg vanuit Salta naar het dorpje Cachi in de Valles Calchaquíes verandert bij elke bocht. Bergwoestijn wordt afgewisseld door subtropisch bos en steeds weer zijn de kleuren anders. Tijdens een excursie lunchen we in het gezellige Cafayate, waarna we de Quebrada de Cafayate betreden. Door de bizarre rotsformaties waan je je hier in het wilde westen. Ik volg het Andesgebergte naar het zuiden en kom in één van de belangrijkste wijnstreken van Argentinië terecht: Mendoza. Deze provincie is goed voor driekwart
van de totale wijnproductie van het land. Je kunt prima op de fiets langs de mooie wijnbodega’s rijden om hier en daar wat te proeven. Het paradepaardje van de Argentijnse wijn is de Malbec; wijn met een sterke en robuuste smaak. Perfect voor bij de steak, chorizo en bloedworsten van de grote asados, de Argentijnse barbecue. Na een glas teveel bedenk ik dat het hoog tijd wordt voor een nieuw werelddeel: Patagonië.
Wintersport en hiking In het noorden van Patagonië ligt het merendistrict. Ik spring uit de bus in de stad Bariloche, een belangrijke uitvalsbasis om de omgeving te verkennen. Houten chalets, sint-bernardshonden, een overdaad aan chocoladewinkeltjes, mensen met blond haar en blauwe ogen. Had ik nou een bus terug naar Europa genomen? Het lijkt hier wel Duitsland of Zwitserland. Het blijkt dat het grote aantal Duitse immigranten hier doodleuk een eigen Duitsland heeft nagebouwd. Het Parque Nacional Nahuel Huapi is één van de populairste gebieden van Argentinië, vooral voor de wintersport, maar ook voor hiking, bergbeklimmen, zwemmen en kamperen. Je kunt hier heerlijk zwerven langs de zeven meren via de dorpen Villa la Angostura en San Martin de Los Andes. Je hoeft niet veel fantasie te hebben om weg te dromen bij het zien van de zon die schittert op de diepblauwe meren, de enorme bossen en het Andesgebergte met besneeuwde toppen. Geen wonder dat Willem Alexander en Máxima juist in deze regio een huis hebben gekocht: het is hier spectaculair mooi. Wie de prachtfilm Motorcycle diaries zag, weet dat Che Guevara hier op de motor over de wegen scheurde. De Andesmeren vormen ook de poort naar zuidelijk Patagonië.
Waggelende pinguïns Ik ben bijna vergeten hoe kou ook al weer aanvoelt. Totdat ik in zuidelijk Patagonië aankom. Het uiterste zuiden van dit gebied is dan ook plezieriger om te bezoeken in de Æ
59
Patagonië en Tierra del Fuego
Het is even wennen op mijn nieuwe stappers met angstaanjagend scherpe punten. Normaal lopen is er dan ook niet bij: we zien eruit als een stel waggelende pinguïns. Argentijnse zomer. Anders loop je het risico bevroren achter te blijven. Ook in het zuiden is veel te doen. Wel zijn de afstanden groot. Op en rondom het schiereiland Península Valdés wonen zeeleeuwen, pinguïns, zeeolifanten en walvissen. In het noordelijke gedeelte van Parque Nacional los Glaciares bereik ik via het dorp El Chaltén de 3375 meter hoge berg Fitz Roy. El Calafate is in het zuidelijke deel van het park mijn uitvalsbasis voor een bezoek aan het meest gefotografeerde stuk ijs ter wereld: gletsjer Perito Moreno. Overdreven ingepakt sta ik met mijn ijsschoenen klaar om deze gletsjer te verkennen, samen met mijn gids en een klein groepje toeristen. Het is even wennen op mijn nieuwe stappers met angstaanjagend scherpe punten. Normaal lopen is er dan ook niet bij: we zien eruit als een stel waggelende pinguïns. Aan het eind van de barre tocht worden we beloond: onze gids hakt ijsblokjes uit de gletsjer en gooit ze in de glazen whisky. Als dit nog niet genoeg is voor de echte wereldreiziger, kan er altijd nog even worden afgereisd naar het diepe zuiden voor een heuse Zuidpoolexpeditie. In letterlijk het einde van de wereld vinden we Parque Nacional Tierra del Fuego, onderdeel van Vuurland, en Ushuaia, de meest zuidelijke stad van onze planeet. Vanuit Ushuaia vertrekken verschillende boten naar het zevende en koudste continent
60
ter wereld: Antarctica. Ik wil weer wat warmte en neem het vliegtuig terug naar Buenos Aires.
Geromantiseerde cowboys Mijn reis eindigt in het hart van het Argentijnse leven: ‘I am going gaucho’. Net buiten Buenos Aires, in het rustige gauchostadje San Antonio de Areco, verblijf ik in Estancia El Paraje de Areco. Ik bevind mij in de noordelijke pampas, het vruchtbare vlakke land. Vol weilanden, tarwevelden en paarden. De gaucho is van oudsher een herder, de veedrijver van de pampas. Inmiddels is hij een geromantiseerde cowboy. De gauchoboerderijen, estancias, zijn door het hele land bij veel reizigers populair. Als gast kun je meehelpen op de veehouderij, paardrijden, aanschuiven bij een grote asado, heerlijk in het zwembad dobberen en meedoen met de folkloristische dansshows van de gaucho’s. Het is ook de ideale plek om de nationale drank maté te drinken; een soort kruidenthee met een bittere smaak, gedronken door een pijpje in een speciaal daarvoor bestemde drinkbeker. In Estancia El Paraje de Areco glijdt mijn scherpe mes door een verrukkelijke steak. Ik nip van mijn rode Malbec, luister naar gitaarmuziek en staar naar de paarden in de verte. Argentinië, ik ben van je gaan houden.
SABER MÁS ARGENTINIË
Estancia El Rocio
Estancia El Paraje de Areco
LANDINFORMATIE
luchtvaartmaatschappij van Zuid-Amerika
www.elparajedeareco.com.ar
Argentinië is het grootste Spaanstalige
verkozen LAN Airlines. Populair om zelf te
(San Antonio de Areco)
land ter wereld. Het heeft bijna 41 miljoen
rijden is de Ruta Nacional 40. Deze loopt
Estancia La Bamba de Areco
inwoners en is 67 keer zo groot als Neder-
van de grens met Bolivia (La Quiaca) tot
www.la-bamba.com.ar
land. De meerderheid van de Argentijnen
iets voorbij Río Gallegos in Patagonië. Het
(San Antonio de Areco)
is rooms-katholiek.
is één van de langste wegen ter wereld.
Estancia El Rocio
REIZEN NAAR ARGENTINIË
GELD
> KLM vliegt vanaf oktober rechtstreeks
Het betaalmiddel in Argentinië is de
naar Buenos Aires.
Argentijnse peso. Een euro is ongeveer
HOTELS:
> Argentinië online: Slaap in wijnbodega's,
5,80 peso’s. Sinds de grote economische
Hosteria Los Notros
estancia's waar gaucho's leven of berg-
crisis eind jaren negentig is Argentinië
www.losnotros.com (vlakbij Perito
hutten tussen de gletsjers; karakteristieke
naar Europese maatstaven in veel op-
Moreno)
plekken die passen bij de sfeer van het
zichten goedkoop, met uitzondering van
Hotel Los Cerros
land. Stel je eigen rondreis door Argentinië
Patagonië. Vooral uit eten gaan is heel
www.loscerrosdelchalten.com
en Chili samen met behulp van bouwste-
betaalbaar en kwalitatief zeer goed.
(El Chalten)
advies kun je bij de ervaren reisspecialis-
TANGO IN BUENOS AIRES
NUTTIGE WEBSITES
ten van Argentinië online terecht. Kijk op
Salon Canning: www.parakultural.com.ar
www.turismo.gov.ar
www.argentinieonline.nl/reizen voor meer
La Viruta: www.lavirutatango.com
www.antarcticdream.com
informatie.
Café Tortoni: www.cafetortoni.com.ar
www.trenalasnubes.com.ar
www.estanciaelrocio.com (San Miguel del Monte)
nen of kies een individuele rondreis. Voor
> Argentinië-reisspecialist Pure Latin
www.welcomeargentina.com
America verzorgt onder andere maat-
RESTAURANTS EN CAFÉS IN BUENOS AIRES
werkreizen, individuele rondreizen en
El último beso: www.elultimobeso.com.ar
culinaire wijnreizen door heel Argentinië.
(Palermo)
Kijk voor meer informatie én inspiratie
Restaurant Helena voor lunch en ontbijt
op www.purelatinamerica.com.
(Palermo, Nicaragua 4816)
www.buenosaires.com
La Cabrera voor een fantastische steak: VERVOER
www.parrillalacabrera.com.ar (Palermo)
In Argentinië rijden bijna geen treinen, er is
Literair café La Poésia (San Telmo, Chile
wel een fantastisch busnetwerk. In de wat
502)
duurdere klasse kun je zelfs je stoel tot bed omtoveren en champagne drinken. De
ESTANCIAS
nationale airline is Aerolíneas Argentinas.
Estancia Huechahue
Daarnaast kun je vliegen met hun doch-
www.huechahue.com (het merendistrict)
teronderneming Austral en de tot beste
Estancia El Paraje De Areco
61
