Coachingskalender 2016 Al m e een 10 j er da bes aar n tse ller !
r u e h Sc s in o l e j 6 1 0 2 Aty Boers
Inclusief gratis digitale kalender & App
Kiet
Fijn gaan Om kunn zelf.
vrijdag
1
Maa niet prikk van
En w doo van
JANUARI
Heb Waa Gee boer
Nieuwjaarsdag
Jezelf op de schouders kloppen is makkelijker dan jezelf een duwtje in de rug geven
Med 2016 Aty
januari m d w d v z z 1
2
3
53
4 5 6 7 8 9
10
1
11 12 13 14 15 16
17
2
18 19 20 21 22 23
24
3
25 26 27 28 29 30 31
4
Coach
Kietelen Fijn dat je ook in 2016 weer hebt gekozen voor de Coachingskalender. Wij gaan weer ons best doen je een dagelijkse portie ‘losscheuren’ te serveren. Om je te helpen anderen, maar vooral ook jezelf, in beweging te krijgen. Wij kunnen je slechts daarbij helpen, want in beweging komen doe je natuurlijk zelf. Maar je een beetje laten kietelen kan geen kwaad. Jezelf kietelen lukt immers niet – probeer het maar eens! Je brein weet wat er komen gaat en negeert de prikkels. Je hebt beweging van buitenaf nodig, anders is er geen effect. Kietels van buiten triggeren creativiteit en helpen je anders te denken. En wat geldt voor lezers, geldt ook voor de schrijver: je wilt gekieteld worden door mensen met wie je samenwerkt. Deze kalender is dan ook het resultaat van een virtueel team van meeschrijvers en redacteurs. Heb je zelf het voornemen om in 2016 eens echt met schrijven te beginnen? Waarom begin je dan niet met een aantal items voor de kalender van 2017? Geef jezelf een duwtje in de rug en mail je bijdrage voor 1 april naar
[email protected]. Mede namens de meeschrijvers en Uitgeverij Boom Nelissen: een geïnspireerd 2016 gewenst! Aty Boers
n
Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen/A. Boers 2015
Maa
Veel emo Ont om t sam waa veel allem
maandag
1
Ont • Ik • Ik of • Ik m
FEBRUARI Wie zich verbindt met de gevoelens en behoeften van anderen, herkent zichzelf
Bij d volg • Irr • Bo • O • Zi
Doo bela bela moe
Marshall Rosenberg
Naa conf
februari m d w d v z z 1 2 3 4 5 6 7 5 8 9 10 11 12 13 14
6
15 16 17 18 19 20 21
7
22 23 24 25 26 27 28
8
29
9
Coach
n
Maak eens ruzie! Veel mensen ontwijken ruzies, bijvoorbeeld omdat ze bang zijn voor de emoties, voor de pijn, voor het verbreken van een relatie, hoe slecht die ook is. Ontwijken of vermijden is een van de vijf manieren om met een lastige situatie om te gaan. De andere zijn doordrukken, toegeven, compromis sluiten of samenwerken. Al deze manieren zijn op zich prima, afhankelijk van de situatie waarin je ze gebruikt. Ontwijken is vooral handig in situaties waarbij de ander veel sterker is dan jij en jij alleen maar kunt verliezen, of als het voor jou allemaal niet zo belangrijk is. Ontwijken geeft als signaal aan anderen: • Ik ben bang voor je omdat jij sterker bent, dus ga maar door. • Ik vind het niet interessant. Voor mij zijn andere dingen belangrijker dan jij of dan deze situatie. • Ik hoor/begrijp niet waar jij het over hebt. Je moet meer je best doen om me duidelijk te maken waar het om gaat. Bij de ander, die jullie relatie wel als gelijkwaardig ervaart, kan dan het volgende gebeuren: • Irritatie omdat het je niet interesseert. • Boosheid omdat jij alles negeert. • Onbegrip omdat jij de kwestie omzeilt. • Zich niet serieus genomen voelen omdat je niet reageert. Door te vermijden, ontneem je jezelf en de ander de kans om uit te diepen wat belangrijk is voor jullie beiden en om jullie relatie te verdiepen. Als je iemand belangrijk vindt en als je jullie relatie belangrijk vindt, neem dan dus eens de moeite om lekker ruzie te maken! Naar: Francine ten Hoedt (2013). Ruzie mag! Lessen uit de praktijk van conflictbemiddeling. Heeze: Expertise HO.
Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen/A. Boers 2015
Com
Vand om b de a
dinsdag
1
MAART Nationale Complimentendag
Waardering maakt het bijzondere in de ander ook een beetje van jezelf
Dat lette • W an • W da ik is • W ko • W ge tu w • M to w ee in be • Br ni ze
Naar Voltaire
maart m d w d v z z 1 2 3 4 5 6 9 7 8 9 10 11 12 13
10
14 15 16 17 18 19 20
11
21 22 23 24 25 26 27
12
28 29 30 31
13
Coach
k
Complimenten: gouden regels Vandaag is het Complimentendag. Complimenten zijn een krachtig instrument om beweging te krijgen, want een goedgekozen compliment zorgt ervoor dat de ander zich erkend voelt. Dat is niet bij elk compliment het geval. Hieronder lees je waarop je moet letten bij het geven van een compliment: • Wees oprecht. Geef een compliment over iets wat je echt op prijs stelt in de ander. • Wees specifiek. Geef details, vertel over het effect. Het is fijn om te horen dat je lief bent, maar het is geen echte erkenning. Een compliment als: ‘Toen ik terugkwam van die begrafenis was het zo fijn dat je voor me had gekookt’ is dat wel. • Wacht er niet te lang mee. Het effect van het compliment is groter als het kort op de inspanning van de ander volgt. • Wacht niet op een perfecte prestatie voordat je iemand een compliment geeft. Als je je blijk van erkenning te lang uitstelt, kan de ander in de tussentijd al het gevoel hebben gekregen dat je hem of haar geen erkenning wilt geven. • Maak er iets persoonlijks van. Geef de erkenning in eigen persoon en toegespitst op de ander. Dit betekent dat je moet weten hoe iemand is, waar hij of zij wel en niet van houdt. Anders kan het zelfs pijnlijk zijn – zoals een fles wijn geven als bedankje, terwijl je had kunnen weten dat de persoon in kwestie geen alcohol drinkt. Vertel erbij wat het persoonlijk voor je betekent. • Breng afwisseling aan in de manieren waarop je je erkenning uitdrukt. Dus niet elke keer die bos rozen om sorry te zeggen, of elke keer ‘Top gedaan’ zeggen bij een goede prestatie.
Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen/A. Boers 2015
Twe Wat
vrijdag
In de een
1
Tukk en G spre het s lijke word die w heel nem een boo vaak
APRIL
Wat Ond
Wie onderschat wordt, heeft de grootste kans om te overwinnen
Zie v Stil. Ams
april m d w d v z z 1
2 3 13
4 5 6 7 8 9 10
14
11 12 13 14 15 16 17
15
18 19 20 21 22 23 24
16
25 26 27 28 29 30
17
Coach
m
Twentse competenties Wat je kunt leren van Tukkers In deze week, waarin we het al een paar keer over Tukkers gehad hebben, nog een Twentse carrièretip. Tukkers maken vaak slim gebruik van het stereotiepe beeld van carbidschieten en Grolsch drinken dat mensen van buiten van hen hebben. Een bekende spreuk in de regio luidt: ‘Mangs ist klook aj oe dom hoalt’, oftewel: ‘Soms is het slim om je dom te houden.’ Dat Twentenaren wat traag en bedachtzaam lijken, zegt dus niets over hun intelligentie. Ze weten het feit dat ze onderschat worden vaak heel goed uit te buiten. In onderhandelingssituaties zijn mensen die weinig zeggen namelijk in het voordeel: introvertere mensen begrijpen heel goed wat er omgaat in extraverte mensen, omdat die volop ruimte nemen om alles toe te lichten, maar extraverte mensen hebben veel minder een idee van wat er omgaat in introverte mensen. Door dit ‘de kat uit de boom kijken’ weet de Tukker er op het moment dat puntje bij paaltje komt vaak goed uit te springen. Wat je daarvan kunt leren, is dat het niet erg is om onderschat te worden. Onderschat worden is geen probleem, maar een kans! Zie voor meer over de kracht van introvertie: Susan Cain (2012). Stil. De kracht van introvert zijn in een wereld die niet ophoudt met kletsen. Amsterdam: De Arbeiderspers.
Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen/A. Boers 2015
Gelu
Vand over ook verb
zondag
1
Mei Univ gelu krijg werk bepa
Ze v en fa gene maa
MEI
Dag van de Arbeid
Als het geluk je plotseling verrast, denk dan niet na, maar grijp het vast
Dat hele kun gelu
Mei with Heri
Toon Hermans
mei m d w d v z z 1
17
2 3 4 5 6 7 8
18
9 10 11 12 13 14 15
19
16 17 18 19 20 21 22
20
23 24 25 26 27 28 29
21
30
22
31
Coach
Geluk zit in je genen Vandaag is het de dag van de arbeid, en dus een goede dag om het te hebben over geluk op het werk. Dat krijgt de laatste decennia steeds meer aandacht, ook omdat uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat er een direct verband is tussen mentale en fysieke gezondheid. Meike Bartels, onderzoekshoogleraar in Genetics and Wellbeing aan de Vrije Universiteit, vroeg zich af hoeveel werkgevers kunnen bijdragen aan het geluksgevoel van hun medewerkers. Is het mogelijk om iedereen zo gelukkig te krijgen dat de winsten de pan uit rijzen? Dat medewerkers fluitend naar hun werk gaan? Kun je dat als werkgever eigenlijk wel, of is geluksgevoel erfelijk bepaald? Ze voegde een groot aantal onderzoeken naar geluksgevoel onder tweelingen en families samen en constateerde dat circa 35% van het geluksgevoel genetisch is bepaald. Het geluksgevoel zit hem niet dus alleen in de omgeving, maar ook in de aard van het individu. Dat betekent dat je als werkgever nooit in staat zult zijn je medewerkers helemaal gelukkig te maken. Aan de andere kant: als je het positief bekijkt, kun je het geluksgevoel van je medewerkers voor 65% beïnvloeden. Wat een geluk!
, Meike Bartels (2015). Genetics of Wellbeing and Its Components Satisfaction with Life, Happiness, and Quality of Life. A Review and Meta-analysis of Heritability Studies, Behavior Genetics 45(2), 137-156.
Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen/A. Boers 2015
Het De K
woensdag
Het eeuw maa
1
Het nam kern ande
Bij d eers om e verd
JUNI Als je tegenstander een bokser is, is je kwetsbaar opstellen geen goede strategie
Een ook opst uiten kun
Echt
juni m d w d v z z 1 2 3 4 5 22 6 7 8 9 10 11 12
23
13 14 15 16 17 18 19
24
20 21 22 23 24 25 26
25
27 28 29 30
26
Coach
Het alfabet van versleten woorden De K van Kwetsbaar opstellen Het werd populair in het organisatiejargon in de jaren tachtig van de vorige eeuw: ‘je kwetsbaar opstellen’. Het motto was: kwetsbaarheid is geen zwakte, maar juist een teken van kracht. Het lijkt er echter op dat hier twee dingen door elkaar worden gehaald, namelijk enerzijds de moed om niet perfect te hoeven zijn (de prachtige kernboodschap van Brené Browns bestseller De kracht van kwetsbaarheid) en anderzijds een houding waarin je als het ware de macht bij de ander legt. Bij dat laatste zijn wel vraagtekens te plaatsen. Je kwetsbaar opstellen is ten eerste niet altijd een goede strategie. In een omgeving waarin het gewoon is om elkaar mentale dreunen te verkopen, kan het geen kwaad om een goede verdediging in huis te hebben. Een tweede bezwaar tegen het advies om je kwetsbaar op te stellen is dat het ook je eigen kracht kan verhullen. De keuze voor een houding van kwetsbaar opstellen kan ook een keuze voor de makkelijke weg zijn: gewoon je gevoelens uiten of jezelf kenbaar maken en kijken wat anderen daarmee doen. Daarmee kun je jezelf ook onnodig afhankelijk maken van de ander. Echte kracht is weten wanneer en aan wie je je imperfecties laat zien.
Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen/A. Boers 2015
Voe
Vand bloe de e af w te w
vrijdag
1
Polit afge van tege
Een altijd voor stun Tim besl
JULI The truth is for those with a lack of imagination
Iede goed keep pena goed en h
Als j grot al ge
Ivan Con
juli m d w d v z z 1
2 3 26
4 5 6 7 8 9 10
27
11 12 13 14 15 16 17
28
18 19 20 21 22 23 24
29
25 26 27 28 29 30 31
30
Coach
a
Voetbal en oorlog Vandaag precies honderd jaar geleden begon de slag aan de Somme, het bloedigste gevecht van de Eerste Wereldoorlog. De Britten telden alleen al op de eerste dag van de strijd 60.000 doden, gewonden en vermisten. Je vraagt je af waarom partijen aan zulke onzin beginnen, zeker als het onmogelijk lijkt om te winnen. Politiek wetenschapper Ivan Arreguín-Toft analyseerde alle oorlogen van de afgelopen tweehonderd jaar. Daaruit bleek opvallend genoeg dat in 30% van alle oorlogen de zwakkere partij heeft gewonnen, soms zelfs van een tegenstander die tien keer sterker was. Een van de zaken die daarbij altijd een rol speelde, was dat de zwakkere partij altijd is blijven geloven in de kans om te winnen. Dit geldt ook in de sport, en vooral bij voetbal, dat vaak met oorlog vergeleken is. Herinner je je nog ‘de stunt’ van Van Gaal tijdens het WK voetbal in 2014, toen hij reservekeeper Tim Krul in de goal zette bij de penaltyserie tegen Costa Rica? Krul stopte de beslissende strafschop en Nederland haalde de halve finale. Iedereen vond die ingreep van Van Gaal heel slim, gezien Kruls reputatie als goede penaltystopper. Objectief gezien was dat echter helemaal niet zo: als keeper van Newcastle stopte Krul slechts drie van de voorafgaande twintig penalty’s. Maar als Van Gaal zegt ‘Jij bent een penaltystopper’, dan ben je een goede penaltystopper. Van Gaal geloofde het, de tegenstander geloofde het, en het belangrijkste was dat Tim Krul het zelf ook geloofde. Als je tegen jezelf zegt dat je iets kunt, is de kans dat het lukt meteen een stuk groter. Als de tegenstander ook denkt dat het mogelijk is, heb je de eerste slag al gewonnen. Ivan Arreguín-Toft (2005). How the Weak Win Wars. A Theory of Asymmetric Conflict. Cambridge: Cambridge University Press. www.sqbewust.nl
Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen/A. Boers 2015
Onv
Ben erva voor iede aan. een leke seks
maandag
1
Team hebb het k Dan gedr
AUGUSTUS
Dat je da dyna om h je da jij da onvo
Iedere groepsreis is een avontuurlijke reis
augustus m d w d v z z 1 2 3 4 5 6 7
31
8 9 10 11 12 13 14
32
15 16 17 18 19 20 21
33
22 23 24 25 26 27 28
34
29 30 31
35
Coach
Onvoorziene eigenschappen Ben je weleens met een groep op reis geweest? Dan heb je misschien wel ervaren dat zo’n groep een eigen dynamiek heeft. Zelfs als je alle reisgenoten vooraf al kende, kun je nog verrast worden. Mensen die in het dagelijks leven ieder risico uitsluiten, durven als groep opeens de risicovolste ondernemingen aan. Gezellige, over het algemeen positief ingestelde mensen worden samen een stel zwartkijkende mopperkonten. En wat allemaal ruimdenkende types leken, maken als ze bij elkaar zitten voortdurend racistische, homofobe en seksistische grapjes. Teams hebben eigenschappen die de afzonderlijke individuen niet hoeven te hebben. Daarom is ook niet te voorspellen wat die eigenschappen zijn. Je ziet het karakter van een groep pas als die groep als een systeem in werking is. Dan spelen allerlei effecten op een bijzondere manier op elkaar in, met uniek gedrag als uitkomst. Men noemt dit wel ‘onvoorziene eigenschappen’. Dat betekent ook iets voor jezelf als onderdeel van die groep. Hoe voorkom je dat je bepaalde leden van de groep de schuld gaat geven van een bepaalde dynamiek of dat je zelfs een hekel aan bepaalde mensen krijgt? Durf je het aan om het bespreekbaar te maken als je vervelend groepsgedrag ervaart? Of wil je dat je op vakantie niet aangesproken wordt op ‘eigenaarschap’? Hoe draag jij dan – misschien onbewust – bij aan het in leven houden van de ongewenste onvoorziene eigenschap?
Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen/A. Boers 2015
Sch
Je b Maa scha geno heef
donderdag
1
‘Jee ‘Ja, d ‘Vin zien ‘Het ‘Con ‘Nee klik colle
SEPTEMBER
De b besc de k de w opro jeze
Je bril bepaalt wat je ziet
september m d w d v z z 1 2 3 4
35
5 6 7 8 9 10 11
36
12 13 14 15 16 17 18
37
19 20 21 22 23 24 25
38
26 27 28 29 30
39
Coach
Schaarste of overvloed? Je bril bepaalt wat je ziet; dat hoef je coaches natuurlijk niet te vertellen. Maar ben je coach en zzp’er? Vraag je dan eens af of je denkt in termen van schaarste en concurrentie of in termen van overvloed. Ben jij bang dat er niet genoeg is, of heb je het vertrouwen dat iedereen krijgt wat hij of zij nodig heeft? Is jouw bril roze of donkerbruin? ‘Jeetje, er waren nog twee andere coaches.’ ‘Ja, dat klopt.’ ‘Vind je dat niet erg? Ze zien precies wat jij doet, en hoe. Dat laat je toch niet zien aan je concurrenten?’ ‘Het zijn collega’s.’ ‘Concullega’s dan toch zeker?’ ‘Nee hoor, gewoon collega’s. Als er iemand bij mij komt met wie ik geen klik heb of die iets anders nodig heeft dan ik te bieden heb, ben ik blij dat ik collega’s heb. Zo iemand kan ik dan doorsturen.’ De bril waardoor je kijkt, bijvoorbeeld naar de hoeveelheid werk die beschikbaar is, bepaalt of je vreest dat er te weinig is of dat je vertrouwt de klanten te krijgen die jou moeten hebben. Aan de feitelijke toestand in de wereld verandert je bril niets, wel aan het gevoel dat die wereld bij jou oproept. Durf jij te vertrouwen dat er genoeg is? En durf je te vertrouwen op jezelf?
Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen/A. Boers 2015
Jeze
Geh beke ook
zaterdag
1
Je ge hoe denk jong
Ond man mee Tuss
OKTOBER
Wiss
Internationale Dag van de Ouderen
Oud worden: bij het kiezen tussen twee verleidingen kies je voor die waarbij je om 10 uur thuis bent
Naa 10 y 1180
oktober m d w d v z z 1 2
39
3 4 5 6 7 8 9
40
10 11 12 13 14 15 16
41
17 18 19 20 21 22 23
42
24 25 26 27 28 29 30
43
31
44
Coach
n
Jezelf jong denken Geheugenproblemen worden erger naarmate we ouder worden. Iedereen is bekend met het verschijnsel: Waar heb je je sleutels gelaten? Hoe heette hij/zij ook al weer? Moest er nu wel of geen … bij? Je geheugen schijn je te kunnen beïnvloeden. Niet alleen je leeftijd, maar ook hoe je je voelt is van invloed op de werking van je geheugen. Als je jezelf jong denkt, heeft dit een positieve invloed op de werking van je geheugen. Hoe jonger mensen zich voelen, hoe beter hun geheugen! Onderzoek bij vrouwen en mannen tussen 50 en 70 jaar wees uit dat de mannen en vrouwen die zich het jongst hadden gevoeld op het eerste meetmoment, een beter geheugen hadden op het tweede meetmoment. Tussen het eerste en het tweede meetmoment zat tien jaar. Wissel het omdenken eens af met jong denken! Is goed voor je geheugen. Naar: Y. Stephan et al. (2014). Subjective age and cognitive functioning. A 10 year prospective study. American Journal of Geriatric Psychiatry, 22(11), 1180-1187.
Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen/A. Boers 2015
De k Var
dinsdag
Nov we h nog werd
1
Het dom het o van niet slim mee
NOVEMBER Het gebruik van metaforen geeft andere oren
Die geha en s verd vark ‘Zo ‘Ma mijn ‘Uits mee De d
Rijst met welk
Mee nede
november m d w d v z z 1 2 3 4 5 6
44
7 8 9 10 11 12 13
45
14 15 16 17 18 19 20
46
21 22 23 24 25 26 27
47
28 29 30
48
Naa Wol
Coach
n
De kunst van het faciliteren Varkentje November was vroeger slachtmaand. Deze traditie kennen we niet meer, maar we hebben nog wel verhalen over deze en andere tradities, die ook in onze tijd nog stof tot nadenken kunnen bieden. Zoals dit oude Groningse verhaal, dat werd gebruikt tijdens een internationale bijeenkomst van wereldleiders: Het was vroeger de gewoonte dat als een boer of burger een dier slachtte, de dominee een deel van het vlees kreeg. Van de dominee werd verwacht dat hij het omgekeerde deed, maar die dacht: als alle boeren en burgers een stukje van mijn varkentje moeten hebben, is het hele zwijntje naar de maan. Dat kan niet. Maar niets geven is ook niet mogelijk. Nu zijn schoolmeesters nog altijd slimmer dan dominees, en daarom ging de dominee naar de meester toe. De meester zei: ‘Je moet zeggen dat ze je varken gestolen hebben.’ Die avond werd het varken van de dominee geslacht en aan de ladder gehangen. ’s Nachts sloop de meester stiekem naar het huis van de dominee en stal het varken. Zo gauw de dominee had ontdekt dat het varken verdwenen was, liep hij naar de meester, helemaal van streek. Hij riep: ‘Mijn varken is vannacht gestolen!’ ‘Zo is het goed’, zei de meester. ‘Als je het zo zegt, geloven ze je allemaal.’ ‘Maar het is zo!’, zei de dominee; ‘Het is geen praatje! Het is waar: ze hebben mijn varken gestolen.’ ‘Uitstekend, onverbeterlijk! Je doet het zo goed als het maar kan!’, zei de meester. ‘Ga zo maar door, het is net alsof het werkelijk gebeurd is.’ De dominee heeft het varken nooit weer gezien. Rijst de vraag wie of wat in onze organisatie of maatschappij vergelijkbaar is met de gierige dominee in dit verhaal. Maar veel belangrijker is de vraag: met welke slimheid kunnen we die neutraliseren? Meer weten over de kunst en kunde van faciliteren? Ga dan naar www.iafnederland.nl/ck. Naar: E.J. Huizinga en K. ter Laan (1930). Groninger volksverhalen. Groningen: Wolters. Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen/A. Boers 2015
ABC
Als c
donderdag
1
Een wel
Dat A Ac B Be + __ C Co
Het situa geda
DECEMBER
Verv bepa iema rust
Veronderstellingen zijn je vensters op de wereld; als je ze nooit poetst, komt er geen licht meer binnen
Vraa in zo defe graa dan
ABC
december m d w d v z z 1 2 3 4 48 5 6 7 8 9 10 11
49
12 13 14 15 16 17 18
50
19 20 21 22 23 24 25
51
26 27 28 29 30 31
52
Coach
je
ABC’tje voor de coach Als coach richt je je vaak op het ombuigen van irrationele gedachten. Een veelgebruikte methode daarvoor is de ‘Rationeel Emotieve Analyse’, ook wel het ABC-schema genoemd. Dat staat voor: A Activating event: de situatie B Beliefs: gedachten die je over de situatie hebt + _____ C Consequenses: gedrag dat je in die situatie vertoont Het ABC’tje maakt de coachee ervan bewust dat niet iedereen in dezelfde situatie hetzelfde reageert, maar dat je reactie vooral bepaald wordt door de gedachten die je bij de situatie hebt. Vervolgens vraag je de coachee om te bedenken welk gedrag hij in een bepaalde situatie liever wil vertonen. Bijvoorbeeld: nu reageer ik defensief als iemand mijn idee onderuit haalt in een vergadering, maar ik zou veel liever rustig blijven. Vraag vervolgens welke gedachten welk gedrag logisch maken. Is je gedachte in zo’n situatie dat een ander jou persoonlijk onderuit wil halen, dan is defensief gedrag logisch. Maar als je denkt dat de ander je serieus neemt en graag een reactie wil op zijn bezwaren om zo tot een beter voorstel te komen, dan wordt rustig reageren veel logischer. ABC’tje toch inderdaad?
Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen/A. Boers 2015
Bew
Oud filos refle Een Maa erac zijn?
zaterdag
31
Heb sam ding kun en je ben
DECEMBER Oudejaarsdag
Een gelukkig kerstfeest kan nog afhangen van wat je krijgt, maar een gelukkig nieuw jaar hangt zeker af van wat je geeft
Ook heel die n wat herh in te
Zelf nieu kunt
Wij 2017 op a
december m d w d v z z 1 2 3 4 48 5 6 7 8 9 10 11
49
12 13 14 15 16 17 18
50
19 20 21 22 23 24 25
51
26 27 28 29 30 31
52
Coach
n
Bewust wensen Oudejaarsavond. Het jaar zit er weer op. Veel mensen stemt dat wat filosofisch. Dat past goed bij de ‘Scheur je los’-gedachte, want filosoferen is reflecteren en ter discussie stellen van wat als vanzelfsprekend wordt ervaren. Een vanzelfsprekendheid met oud en nieuw is de wens: ‘Gelukkig nieuwjaar.’ Maar wat bedoelen we eigenlijk met die uitspraak? Welke intentie zit erachter? Helpt het om iemand geluk te wensen? Kun je een jaar lang gelukkig zijn? Heb je kinderen, dan is het misschien leuk om daar vandaag of vanavond eens samen over te filosoferen. Wat is geluk? Hoe kun je gelukkig worden? Welke dingen/mensen heb je nodig om gelukkig te kunnen zijn? Bij kleinere kinderen kun je doorvragen: Kun je zien of iemand gelukkig is? Als je net gevallen bent en je pijn gedaan hebt, ben je dan ongelukkig? En als je net níét gevallen bent, ben je dan gelukkig? Of heb je geluk gehad? En wat is het verschil? Ook leuk om kinderen te vragen te tekenen: teken jezelf zoals je eruitziet als je heel gelukkig bent. Of teken een wereld waarin iedereen gelukkig is. Kinderen die niet zo graag tekenen, kun je vragen een recept voor geluk op te schrijven: wat moet iemand doen om gelukkig te worden? Leuk om dat ieder jaar te herhalen en de tekeningen of menu’s te bewaren en op een bijzonder moment in te lijsten of in te binden. Zelf zou je al filosoferend kunnen nadenken hoe je het abstracte ‘Gelukkig nieuwjaar’ of nog abstractere ‘De beste wensen’ persoonlijker en concreter kunt maken. Wij als schrijvers en uitgever van de Coachingskalender wensen alle lezers voor 2017 graag 525.600 minuten met een goede balans tussen rust en beweging op alle terreinen van het leven die voor jou van belang zijn!
Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen/A. Boers 2015
Schoolvakanties 2016 Nederland Kerstvakantie 2015-2016: 19 december 2015 t/m 3 jan 2016 Voorjaarsvakantie, Carnavalsvakantie of Krokusvakantie Regio noord: 27 februari t/m 6 maart Regio midden en zuid: 20 februari t/m 28 februari Meivakantie: 30 april t/m 8 mei Zomervakantie Regio noord: 16 juli t/m 28 augustus Regio midden: 9 juli t/m 21 augustus Regio zuid: 23 juli t/m 4 september Herfstvakantie Regio noord en midden: 15 oktober t/m 23 oktober Regio zuid: 22 oktober t/m 30 oktober Kerstvakantie 2016-2017: 24 december 2016 t/m 8 jan 2017 De data zijn verstrekt door het Ministerie van OCW. Voor de herfst- en voorjaarsvakantie geeft het ministerie van OCW alleen adviesdata. Scholen mogen hier dus van afwijken. Het ministerie adviseert om bij de school na te gaan op welke dagen deze gesloten is in verband met vakantie. Scholen kunnen de meivakantie met een week uitbreiden. Voor de juiste data raadpleeg de website van de school. België Kerstvakantie 2015-2016: 19 december 2015 t/m 3 januari 2016 Krokusvakantie: 6 februari t/m 14 februari Paasvakantie: 26 maart t/m 10 april Hemelvaart: 5 mei t/m 8 mei Zomervakantie: 1 juli t/m 31 augustus Herfstvakantie: 31 oktober t/m 6 november Kerstvakantie 2016-2017: 24 december 2016 t/m 8 januari 2017
Coach
Colofon Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen & A. Boers 2015 ISBN: 9789024403509, NUR 014
Teksten: Aty Boers (
[email protected])
Binnenwerk: Boekhorst design, Culemborg
Met bijdragen van: Liesbeth Aarts, www.PRIonline.nl Marjolein Grin Francine ten Hoedt IAF Nederland (zie volgende bladzijde) Jip op den Kamp Marja Klaver, www.klaverct.nl Paula Laning, www.lachendnaarjewerk.nl Marijke Lingsma, www.coachboulevard.nl Delian van der Meer Egbert Oldenboom, www.meerwaarde.nl Mieke de Rooij
Redactie en correctie: Fred Gijsberts Willem van Koppen Eelke Warrink Druk: Eurobook BV, Haarlem Met dank aan: Tibor van Bekkum Ria Boers Django Eijgensteijn Helma van der Hulst Miriam Janssen, www.detalentuin.nl Paul Kuiper Huub Lelieveld Ineke Steenwinkel
Omslag: Studio Jan de Boer, Amsterdam
Coach
Bijdragen namens IAF Nederland: Jan Adam, www.thecircleway.nl Jeroen Blijsie, www.thevisualconnection.nl Jolanda Buter, www.mdf.nl Judith de Bruijn, www.judithdebruijn.nl Nanneke de Fouw, nl.linkedin.com/in/nannekedefouw Judith de Jong, www.linkedin.com/in/JudithdeJong77 Carolien de Monchy, www.florerenalsprofessional.nl Rob Evers, www.robevers.nl Annet Goltstein, www.annetgoltstein.nl Henri Haarmans, www.2facilitate.nl Erik Kijne, www.PROJECTSFORCHANGE.eu Jan Lelie, www.faciliteren-als-tweede-beroep.nl Rick Lindeman, www.faciliteeratelier.nl Antoinette Middeldorp, www.antoinettefaciliteert.nl Nel Mostert, www.mccim.nl Annet Noordik, www.hartelijkgefaciliteerd.nl Erik op ten Berg, www.pioenconsult.nl Marko Schanssema, www.synpro.nu Ab van der Hulst, about.me/ab.vanderhulst Titia van der Ploeg, www.5voor9.com Marc van Seters Larissa Verbeek, Verbeekverbindt.nl Laura Zschuschen
Coach
Boers_Coachingskalender_2016_03.indd 1
25-06-15 09:16
Aty Boers
Inclusief gratis digitale kalender & App Al m e een 10 j er da be aar n s t sel ler !
Coachingskalender 2016 d en frustratie ntie meegemaakt: nogal wat turbule de afgelopen jaren , een intimiderende manager, Een team heeft de een eigen agenda Ze willen naar er vier een directeur met ontslagen en onderlinge strijd. medewerkers zijn teling, organisatiekan erg. Van de vijftien te pakken, zes kiezen dat lukt niet zo om aan toekomst, maar nieuw en gretig zijn zitten er ziek thuis drie twee boos, en erkers, ach in. verbitterd en of de nieuwe medew r huurt een teamco partij voor de boze conflict. De (nieuwe) manage vanwege een arbeids tot oeverloze welles- enheid leiden en tafel komen snel op invloed en betrokk De verschillen teamleden ach de cirkel van fitinstelling alle s. Tot de teamco van de non-pro nietesdiscussie alleen een eigen dat de doelstelling erkers hebben uitlegt. Het blijkt voldoende niet verbitterde medew De ens ert. vervolg inspireert en stimule de doelstellingen, en hadden aan invulling gegeven te voeren. interpretatie uit Je invloed om hun gefrustreerd raken. enheid, kun je is dan je betrokk ieven: Als je invloed kleiner kiezen uit de volgende alternat aan wat je prioriteit geven en en kunt ook nadenk invloed niet groot genoeg is en je • accepteren dat en en roddelen; wel kunt doen; gaan zitten: mopper en (daarvoor moet je kunnen ferrol slachtof de • in n te vergrot invloed probere • je cirkel van kunt realiseren. ); onderhandelen waar je wel je dromen een plek zoeken • vertrekken en voor dat je niet Het zorgt er vooral uit wat je kiest. Het maakt niet gefrustreerd raakt.
Betrokkenhei
Genieten of werken of beide? Zaterdagochtend heel vroeg: ‘Wat ga jij doen vandaag?’ ‘Uitslapen, voetbal kijken bij de jongste, leuke dingen doen met de oudste, winkelen, en dan ben jij er weer.’ ‘Maar je wou toch de schuur opruimen?’ ‘Klopt, maar dat kan nog wel. Vandaag wil ik genieten van de kinderen.’ ‘Ik wou dat ik zo kon denken. Ik heb nog zo veel te doen.’ ‘Maar jij hebt tijd genoeg, jij wordt heel oud, zeg je altijd. Ik verwacht niet zo oud te worden.’ ‘Maar dan moet je toch juist meteen alles doen, als je niet oud wordt?’ ‘Nee, dan moet je genieten. JIJ hebt alle tijd, dus jij kunt heel veel doen.’
zaterdag
5
28
maart
APRIL
m
d
w
d
v
z
3
4
5
6
9
8
9
10
11
12
13
10
15
16
17
18
19
20
11
21
22
23
24
25
26
27
12
28
29
30
31
1
rustreerd, Ik ben niet gef rbeeld van maar een voo heid ken rok bet
z
2
7 14
13
april
m
d
w
d
v
z
september
z
2
3
14
9
10
15
15
16
14
17
23
24
17
21
22
28
29
30
7
11
12
13
18
19
20
25
26
27
m
d
w
d 1
2016 Coachingskalender
© Uitgeverij Boom
18
v
z
Fase 6 is een vervelende fase, die na elke voorgaande fase kan plaatsvinden. Het is de terugval die regelmatig op de loer ligt. Als je terugvalt in je oude gewoonte, is het belangrijk om te beseffen dat je elke dag opnieuw kunt beginnen. Elke dag biedt nieuwe kansen die je kunt pakken. Een verloren dag bestaat niet, een nieuwe wel.
3
4
6
7
8
9
10
11
36
13
14
15
16
17
18
37
19
20
21
22
23
24
25
38
26
27
28
29
30
2015
Ook in 2016 biedt de kalender dagelijks een uitspraak die je in beweging zet. Achter op elk blaadje vind je verrassende zienswijzen, creatieve opdrachten, speelse reflecties en inspirerende verhalen. Voor iedereen die coacht, gecoacht wordt of geen coach meer kan zien. Aty Boers is partner bij Valuebridge en trainer en adviseur op het gebied van mens, merk en proces. Ze schreef de kalender samen met een team van auteurs. Do w tale nload dee kale de d nd l ig me de on er en it an elin der ers en.
Met handige standaard
boomnelissen.nl isbn 978 90 244 03509 nur 014
z
2
5
12
Nelissen/A. Boers
Scheur jezelf en anderen los uit denken dat vastzit. Dat is al veertien jaar het motto van de Coachingskalender. Houdt de geest soepel en levert inspiratie, zowel op het werk als thuis, serieus en met een knipoog. Dé manier om op de hoogte te blijven van nieuwe trends en beproefde inzichten op het gebied van persoonlijke ontwikkeling, coaching en organisatieverandering.
Coaching
In fase 5 draait het om het volhouden van de verandering. Het gaat niet altijd vanzelf, maar de aanhouder wint.
happen De zeven eigensc R. Covey (2010). Contact. Naar: Stephen dam: Business leiderschap. Amster
16
6
In fase 4 ga je daadwerkelijk over tot actie: wat heb je nodig om tot die betere balans te komen? Ga je minder werken, taken afstoten of je minder druk maken op momenten dat het niet loopt zoals je zou willen? En hoe ga je daarmee oefenen, en wat ga je daarvoor inzetten? Als je dat weet, kun je er voortvarend mee aan de slag.
Een verloren dag bestaat niet, eenvan effectie nieuwe wel f
8
1
5
Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen/A. Boers 4 2015
Stel, je wilt een betere balans tussen werk en privé creëren. Op het moment dat je daartoe besluit, heb je fase 1 (het voorstadium) en fase 2 (het overwegen) al gehad. Dit is fase: de beslissing om iets aan je probleem te gaan doen.
SEPTEMBER
Bovendien, als je heel oud wordt, heb je tijd genoeg om alles te doen wat je zou willen doen. Dus kun je nu genieten van wat er te genieten valt. En dat kán natuurlijk werken zijn. Of de mensen om je heen ...
Vrijheid is de mogelijkheid je eigen ketenen te kiezen
Bij een verandering zet je dikwijls twee stappen vooruit en één stap achteruit, wordt vaak gezegd. De psychologen James Prochaska en Carlo DiClemente onderscheiden zelfs zes fasen in gedragsverandering.
13
Zo kun je het ook bekijken. Als je hebt geleerd dat hard werken goed is, kan het lastig zijn om te genieten en te ontspannen. Cliché: als je nog maar één dag te leven had, wat zou je dan gaan doen? Alles afmaken wat afgemaakt moet worden of je naasten om je heen verzamelen en van hen genieten?
MAART
Een verloren dag bestaat niet, een nieuwe wel
dinsdag
donderdag
35
39
Coachingskalender 2016 © Uitgeverij Boom Nelissen/A. Boers 2015