In 2011 is SETUP ook sterk gegroeid in hoe ze opereerde. Nieuwe mensen raakten bij SETUP betrokken, en we organiseerden enkele bijzondere events

Beste Lezer Dit is een vraag die SETUP in 2011 deed bij de Gemeente Utrecht en de Provincie Utrecht. Het aangevraagde bedrag bedroeg bij beiden 40.000 euro. De aanvraag was succesvol. In 2011 is SETUP ook sterk gegroeid in hoe ze opereerde. Nieuwe mensen raakten bij SETUP betrokken, en we organiseerden enkele bijzondere events. Niet alle events zijn letterlijk uitgevoerd zoals ze in het document beschreven staan, en er zijn ook compleet nieuwe events bedacht. Het overzicht is op onze website te vinden. Dit document is geschreven door Jelte Timmer en Tijmen Schep. We stellen het beschikbaar onder een Creative Commons licentie: attribution, share-alike, non-commercial. Versie 2.5. De gebruikte plaatjes blijven eigendom van hun respectievelijke eigenaren, en hebben we als 'fair use' gebruikt. www.setup.nl [email protected]

JAARPROGRAMMA 2011

2 / 20

Inhoudsopgave 1 Introductie....................................................................................................................... 2 1.1 SETUP Network/SETUP Space.............................................................................. 2 1.2 Hoe komt het programma tot stand.........................................................................2 2. Programma voor 2011................................................................................................... 4 2.1 Games..................................................................................................................... 4 2.1.1 Expositie: de digitale speeltuin.........................................................................4 2.1.2 Brainstorm/netwerk sessie: Life is a game...................................................... 5 2.1.3 Mash-Up The Battle: Homo Ludens.................................................................6 Doelgroep en relevantie................................................................................................ 6 2.2 Measuring Me.......................................................................................................... 7 2.2.1 Workshop Data verzamelen en visualisatie..................................................... 7 2.2.2 Beurs/mini-expo: Measured Identity................................................................ 8 2.2.3 Staat niet op de kaart..................................................................................... 10 2.2.4 DataBeesten...................................................................................................11 2.2.5 Data op de Dansvloer.................................................................................... 12 Doelgroepen en relevantie.......................................................................................... 12 2.3 Media Eigenwijsheid..............................................................................................13 2.3.1 Mijn oma heeft een iPad................................................................................ 14 2.3.2 Me and My App.............................................................................................. 14 2.3.3 Streethacking................................................................................................. 16 2.3.4 Political Bugfixing & Data Journalism............................................................ 17 Doelgroepen en relevantie.......................................................................................... 17 2.4 Vrije invulling en samenwerkingen........................................................................ 18 2.4.1 Drawdio.......................................................................................................... 18 2.4.2 Workshop en presentatie: 5 dagen, 5 jaar terug............................................18 2.4.3 There’s an empty space left for you...............................................................19 3. Afsluitend..................................................................................................................... 20

1 / 20

1 Introductie Voor u ligt het jaarprogramma van SETUP voor 2011. We zullen hier beschrijven welke activiteiten wij in 2011 willen gaan ontplooien en met welke partners we dit willen gaan doen. Het jaarprogramma vormt een aanvulling op het beleidsplan en het businessplan waarin de visie, missie en doelgroepen van SETUP staan omschreven.

1.1 SETUP Network/SETUP Space We lieten in de eerdere documenten over de toekomst van SETUP al de verdeling tussen SETUP Network en SETUP Space naar voren komen. We hebben voor deze splitsing gekozen om een duidelijk onderscheid te maken tussen ons hoofddoel om contextualiserende events te organiseren vanuit het netwerk van de Utrechtse nieuwe media scene, en onze wens om hiervoor een faciliterende fysieke plek te hebben gedeeld met andere creatieve partners en event-organisatoren. De inhoud van het jaarprogramma wat hier voor u ligt heeft betrekking op de activiteiten van SETUP Network, de events die wij het komende jaar graag willen gaan realiseren.

1.2 Hoe komt het programma tot stand Centraal voor het programmeringsbeleid van SETUP staat haar positie binnen het veld van nieuwe media producenten. Zoals we in de pilot-fase van SETUP lieten zien is er ongelooflijk veel talent en creativiteit aanwezig in Utrecht. Met deze ervaring in het achterhoofd richt SETUP zich vooral op het ontsluiten van het talent en de kennis die al in Utrecht aanwezig is. Utrecht heeft niet nog een producerende partij nodig, maar een instelling die het talent een plek geeft, connecties legt en context biedt. Nerds uit hun achterkamer halen en midden in de samenleving plaatsen, om het even kort door de bocht te stellen. In de ontwikkeling en de productie van onze events werken we zoveel mogelijk samen met andere partijen. Dit doen we omdat we de ruimte willen bieden voor het talent van anderen. We werken samen met de mensen of organisaties in Utrecht die al bezig zijn met de technologie en proberen de kennis die hier aanwezig is naar buiten, naar het publiek te brengen. Daarnaast houden we ook qua programmering een beleid aan waarin we ruimte laten voor de ideeën van externe partijen. We nodigen onze partners en andere nieuwe media enthousiastelingen actief uit om hun eigen ideeën voor het programma van SETUP aan te dragen. Dit gebeurt via onze website waarop iedereen zelf een event voorstel kan aanmaken, vervolgens wordt samen gekeken hoe dit event te realiseren valt. Het is onze doelstelling om voor de invulling van het programma 1/3 van de events zelf aan te dragen, 1/3 samen met cooperators te ontwikkelen, en 1/3 vanuit de ideeën van het algemene publiek te halen. Deze verdeling bleek in het pilot-traject goed te werken en zij zorgt voor zowel openheid als afdoende mogelijkheid om een eigen visie in het programma uit te dragen.

2 / 20

Voor het jaarprogramma van 2011 maken we gebruik van de publieksinput die wij tijdens de pilot-fase binnen kregen. Er werden toen al zoveel goede ideeën aangeleverd via de website, dat we niet alles konden verwerken en produceren. Voor ons een bevestiging dat de openheid een goede stap is. Van deze input maken we nu gebruik om een programma op te stellen wat vanuit de ideeën en behoeften van de Utrechtse nieuwe media scene komt. De hierin gemaakte keuzes komen voort uit de inhoudelijke visie op technologie van SETUP, deze staat geformuleerd in het beleidsplan. De basis van deze visie is samen te vatten in een quote van mediatheoreticus Geert Lovink: “New media becomes culture”. Nieuwe media zijn onderdeel van het alledaagse. SETUP biedt context aan de technologie op het moment dat deze een integraal onderdeel van onze cultuur wordt. We onderscheiden de grote lijnen en belangrijke thema's. Dit doen we vanuit onze ervaring en achtergrond in de theorie over cultuur en technologie. Voor een instelling die reflecteert op de veranderingen in de maatschappij is het erg belangrijk om snel in te kunnen springen op trends en veranderingen. Als we het hebben over digitale technologie dan zien we dat dit een gebied is waarin de ontwikkelingen razendsnel gaan. Een op dit moment niet meer weg te denken cultureel icoon zoals de videowebsite YouTube, bestond vijf jaar geleden nog helemaal niet. Afgelopen jaar maakten we de introductie van de iPad mee; een nieuwe Apple revolutie of niet? We zagen digitale trends als Chatroulette opkomen en zelfs alweer neergaan. Om deze reden is het voor SETUP belangrijk om flexibel te zijn en om de mogelijkheid te hebben snel op ideeën en behoeften in de digitale samenleving in te kunnen springen. We laten daarom naast een vastgestelde programmering ook ruimte open voor evenementen die we nu nog niet kunnen voorzien. Zo kunnen wij onze relevantie waarborgen.

3 / 20

2. Programma voor 2011 Een les die wij leerden uit de pilot, is dat het programma een sterkere visie uit kan dragen door thematisch te programmeren. In onze programmering voor 2011 zullen events dan ook meer in thematische clusters bij elkaar vallen. Een expositie, workshop, presentatie kunnen aan elkaar gekoppeld worden, en dan kan er kruisbestuiving tussen de verschillende events en hun verschillende bezoekers ontstaan. We omschrijven hier 12 events die wij willen realiseren in 2011, deze zijn gegroepeerd in drie thematische clusters. De thema's komen voort uit de grote lijnen die wij als nieuwe media instelling vanuit onze expertise en wetenschappelijke achtergrond in de technologische ontwikkeling terugzien. Het laatste cluster bestaat uit een aantal losse formats vanuit het pilot-traject die doorontwikkeling verdienen. In dit cluster willen we daarnaast ook ruimte open houden voor initiatieven die wij gaandeweg tegenkomen, zoals eerder in de opbouw van het programma uitgelegd.

2.1 Games

De game industrie maakt de laatste jaren een grote groei door, maar wordt ons leven ook speelser? Zijn we op weg naar de homo ludens, de spelende mens? Een vraag waar veel partijen zich mee bezig houden. Door deze samen te brengen op een speelse manier, willen wij met dit thema de al dan niet toenemende speelsheid van het moderne leven onderzoeken.

4 / 20

2.1.1 Expositie: de digitale speeltuin Hoe ziet de speeltuin van de volgende generatie eruit, bestaat zij nog? Is er nog ruimte voor ouderwetse speeltoestellen als iedereen een gamer is? Wie spelen er in de speeltuin, alleen kinderen of iedereen? Rondom deze vraag stelt SETUP op een speelse manier een expositie samen, we streven niet naar een beantwoording van de vraag, maar plaatsen een aantal interessante verschillende richtingen naast elkaar. De digitale speeltuin is een idee wat wij samen met een coöperator willen realiseren. We hebben hiervoor het theaterfestival Tweetakt benaderd. Zij hebben veel ervaring met allerlei speelse interactievormen (voor zowel jong als oud). Voor het vorige Tweetakt festival hielp SETUP met de invulling van een deel van de nieuwe media programmering. Deze samenwerking willen wij met deze expositie graag verder uitbouwen. Daarnaast willen we ook het festival Cinekid in de hand nemen als curatorele partner. Mogelijke deelnames aan die wij alvast voorzien voor de expositie zijn: De Wip 'n Kip van Fourcelabs. Laatste ontwikkelingen op speel en speeltoestel gebied, kindveilig spelen en bijvoorbeeld de trapauto van de toekomst met versnellingen en ingebouwd beeldscherm. Augmented Reality city games voor kinderen zoals frequentie 1550 van Waag Society.

2.1.2 Brainstorm/netwerk sessie: Life is a game Spelconcepten uit de wereld van computergames komen ons leven in: Bonuspunten voor netjes inparkeren en wandelen met je Pokemon. Life is a Game is een gezamelijke brainstormsessie waarin we kijken hoe gamedesign kan worden toegepast op ons dagelijks leven. We kijken naar bestaande concepten, en maken dan een zo wild mogelijke lijst van soortgelijke concepten in het dagelijks leven. Vervolgens kiezen we de concepten die het meest belovend en enigszins haalbaar zouden zijn, en gaan hier in kleinere groepen mee aan de slag. Na een eindpresentatie bepaalt elke groep of ze de ideeën verder uit willen werken, naar relevante instanties willen communiceren, of alleen op de SETUP site willen plaatsen.

5 / 20

[naam[, ook bekend als organisator van de lezingen serie This Happened en als ontwerper van fysieke, sociale games met [organisatie], heeft aangegeven hierin graag met ons mee te werken. Daarnaast willen wij voor dit event gebruik maken van de connecties die wij hebben kunnen leggen in de Dutch Game Garden. De deelnemers zullen bestaan uit een diverse groep van studenten van de opleidingen voor Game Design aan de Hku en Nieuwe Media aan de Universiteit Utrecht, gemixt met professionele Game ontwikkelaars, Hubbub, Monobanda, Fourcelabs en andere geïnteresseerden. Een mogelijke datum is de volgende editie van Indigo, een hands-on event voor de Nederlandse games industrie. Onze vorige zuster-evenement tijdens de eerste Indigo, de Indigo Game Spark, was een groot succes. Een goede reden om deze samenwerking voort te zetten.

2.1.3 Mash-Up The Battle: Homo Ludens. De theoretische kant van de verspeelsing van het leven. Al in 1938 schreef Johan Huizinga het boek Homo Ludens, de spelende mens. Tijdens deze avond wordt er bekeken of wij deze spelende mens aan het worden zijn. Dit doen we met een nieuwe vorm van het traditionele debat, waarin de deelnemers met een aantal prikkelende stellingen worden uitgedaagd. We maken hierbij gebruik het succesvolle format van het event Mash-up the Battle, wat tijdens het pilot-traject werd ontwikkeld. 6 Debaters worden in 3 rondes 1 op 1 tegenover elkaar gezet in een echte boksring. De gong luid en vervolgens hebben de debaters 8 minuten om een theoretische knock-out toe te dienen. De avond word vergezeld door VJ's en DJ's wat het geheel

6 / 20

tot een frisse en erg boeiende avond maakt. Voor deze avond zal de boksring transformeren in het decor van een computer vechtspel om in het thema van spel en games te blijven. We zetten de theoretische benadering tegenover de praktijk van game makers en ontwikkelaars, de ontwikkelaars tegenover critici, de critici tegenover gamers. Is de huidige gamer een couch potatoe? Is spelend leren onze toekomst? Voor de realisatie van dit event hebben wij de groep studenten benaderd die tijdens de pilot-fase dit event hebben ontwikkeld. Hiermee willen wij het talent wat aan het event ten grondslag lag, de mogelijkheid geven zich door te ontwikkelen, zodat zij dit uiteindelijk wellicht tot een onafhankelijk format kunnen vormen. Mogelijke genodigden voor het event zijn: [namen].

Doelgroep en relevantie Met deze events wil SETUP reflecteren op de al dan niet toenemende invloed van games op ons leven. Gaming is een steeds groter wordende tak van de industrie aan het worden en maakt zich daarmee tot een zeer relevant studie-object. De verschillende events zorgen voor aanspraak bij diverse doelgroepen. De brainstorm-sessie combineert professioneel en studerend publiek vanuit verschillende richtingen. De lezing en expositie trekken daarnaast een breder (niet-makend) publiek aan. Bovendien betrekken we met de expositie en lezing ook partnerinstellingen bij SETUP, waarmee wij ons netwerk en het draagvlak voor nieuwe media kunnen uitbreiden.

7 / 20

2.2 Measuring Me

René Descartes droomde in de 17e eeuw al van een gemathematiseerde wereld. Een wereld waarin alles meetbaar was en zo met mathematische logica te verklaren. Het lijkt erop dat we tegenwoordig in de buurt van de droom van Descartes aan het komen zijn. Met behulp van moderne meetsystemen is het mogelijk om over de meest obscure gebeurtenissen uitgebreide data-profielen te verzamelen. Onderzoeksinstituten zoals TNO en IMEC, ontwikkelen sensoren waarmee de biologische functies van het lichaam nauw in de gaten gehouden kunnen worden. En ook het gemak van de OV-chipkaart heeft een grote component van data-aggregatie aan zich hangen. Volgens bepaalde privacygroepen krijgt Big Brother hiermee een hele andere dimensie, terwijl anderen juist het soms levensreddende belang van goede data onderstrepen. De grote onderzoeksinstituten, door tegenstanders bekritiseerd als de oorzaak van een nieuwe Big Brother samenleving, zijn echter niet de enige die met data-verzameling bezig zijn. Met sociale media zoals Foursquare leggen we zelf een hele database aan van waar we geweest zijn, online tools zoals Daytum (afbeelding hierboven) helpen ons statistieken bijhouden en visualiseren over elk aspect van ons leven. Een project wat veel gehoor (en navolging) kreeg is Noak k Everyday: gedurende 6 jaar nam Noah elke dag een foto van zichzelf. Of op het commerciële vlak NikePlus, een sportschoen die data verzamelt je hardloopprestaties die vervolgens op de computer uitgelezen kunnen worden. Maar wat zeggen al deze gegevens nu eigenlijk over ons en onze omgeving? En wat betekent het feit dat iedereen zichzelf in data uitdrukt?

8 / 20

Met het thema Measuring Me wil SETUP haar licht schijnen op de drang naar data verzameling en meetbaarheid in de moderne samenleving. Daaraan koppelen we de vraag wat we met de enorme hoeveelheid aan gegevens moeten doen. I am measured, therefore I am?

2.2.1 Workshop Data verzamelen en visualisatie Hoe staat het met de Utrechtse luchtkwaliteit? Op welk terras is nog zon? Hoeveel mensen lopen er na twaalven nog door de Hardebollen straat? Het verzamelen van allerhande data wordt dankzij de immer dalende prijs van computerchips steeds goedkoper, waarbij sommige systemen nu qua prijs op wegwerp niveau zijn aanbeland. Dankzij draadloze datanetwerken is het verzamelen van de gemeten data ook steeds makkelijker.

Goedkope luchtsensoren en ledjes meten en visualiseren de luchtkwaliteit, een project van studenten van Carnegie Mellon University.

Door het dagelijks verzamelen van op het eerste gezicht onzinnige gegevens krijg je een vervreemdend maar toch vertrouwd beeld van de kadans en het ritme van de stad. In de workshop willen wij verschillende soorten kleine sensoren in de stad plaatsen om zo de kadans van Utrecht te vangen. Deze opgevangen data zal vervolgens via de website van SETUP naar de bewoners van de stad terug gecommuniceerd worden. Zo maken we het ritme van de stad voor iedereen zichtbaar en geven we de

9 / 20

inwoners ook de mogelijkheid om dit te beïnvloeden. SETUP zal daarnaast de data ook aansluiten op Pachube, een website waarop allerlei sensoren van over de hele wereld hun datastromen delen. Naast het vergaren van data willen we echter ook een belangrijke tweede stap maken naar het zichtbaar maken van deze data. In een tweede sessie van de workshop maken we de participanten bekend met de ins en outs van het data-visualiseren. Door zelf de visualisatie te maken van de door hen verzamelde data kunnen de workshop deelnemers laten zien wat zij willen zeggen met hun data-verzameling. Voor deze workshop gaan we samenwerken met [namen]

2.2.2 Beurs/mini-expo: Measured Identity De resultaten van de workshop vormen de basis voor een mini-expositie van alles wat er gemeten is en hoe dit vervolgens zichtbaar is gemaakt. In aanvulling op de data visualisaties openen we een mini-beurs waarop een aantal bedrijven hun meetproducten kunnen presenteren aan een breed publiek. Een expositie over data-verzameling waarin naast de datavisualisaties de drijvende krachten achter de persoonlijke dataverzameling te zien zijn. FitBit of Philips met het Direct-Life systeem waarmee je beweging wordt bijgehouden en je wordt geholpen met afvallen. Nike en Apple met het NikePlus systeem om je hardloop prestaties bij te houden. Demonstraties van verschillende websites zoals Daytum en Mint, die je helpen om data over jezelf te verzamelen en analyseren. En een blik op de toekomst van de onderzoeksinstituten IMEC en TNO, die zich ook bezighouden met nano technologie en monitoring.

Vanuit verschillende sectoren willen we verschillende perspectieven laten zien over de 'statistical society' en de ideeën over de richting

in

de toekomst. Op deze manier willen we vragen oproepen over deze samenleving. Waar komt de zucht naar data vandaan? Wat hebben we aan het verzamelen van zoveel data, leren we onszelf kennen en beter begrijpen, of zijn het vooral de bedrijven? Kun je bijvoorbeeld door jezelf te monitoren je levensstijl verbeteren? Of geld juist

Participanten van kunstproject Loca - Set to Discoverable bevestigen een bluetooth sensor aan een lantarenpaal.

het credo 'ignorance is bliss'?

Om dit kritische geluid door te laten klinken in het event willen we ook de Universiteit Utrecht uitnodigen om een stand in te nemen op de beurs, en hier hun perspectief op de Measured Identity te geven. Gaan we onszelf anders zien als we ons geheel in data uitdrukken?

10 / 20

2.2.3 Staat niet op de kaart. De kunst heeft met veel plezier op de meet-manie gereflecteerd of er zelf aan deelgenomen. Neem bijvoorbeeld De Japanse Smell Club van kunstenaar Nioi-Bu waarbij haar leden samen een kaart van wereldgeuren proberen te maken. Of het Biomapping project van Christian Nold welke GPS ontvangers koppelde aan kleine leugendetectoren om zo stressniveaus in steden te meten.

11 / 20

SETUP wil de meest fantastische frappante kaarten en datavisalisaties groot afdrukken en door de Utrechtse binnenstad ophangen als reclame voor haar evenementen rondom dit onderwerp. Samenwerkingspartners zijn weblog [namen]

2.2.4 DataBeesten Informatie is macht, maar het proces waarmee ‘rauwe data’ wordt omgevormd naar ‘actionable intelligence’ is complex. In de groeiende informatiestroom is de vraag “wie manipuleert mijn informatie” relevanter dan ooit.

Er is een groep ontwerpers ontstaan die zich specialiseert in dit vraagstuk: data visualisers en information designers. Hans Rosling bijvoorbeeld vertaalde tijdens een van de meest bekeken TED lezingen de wereldwijde bevolkingsdata van de Verenigde Naties naar begrijpelijke animates. Deze data-management en visualisatie tools worden steeds geavanceerder, indrukwekkender en vooral toegankelijker. Een sprekend voorbeeld is de BBC documentaire Britain From Above waarin visualisaties van vliegverkeer en taxiritjes in een recordtijd werden geproduceerd. In deze presentatie serie bekijkt SETUP hands-on hoe data consumeerbaar gemaakt wordt. We bekijken de opvolgers van pie-charts, grafieken en staafdiagrammen. Verschillende partijen trachten met hun 12 / 20

visualisaties een zo overtuigend mogelijke presentatie op te zetten, en het publiek beoordeelt met een live stemsysteem in hoeverre ze van het visuele en auditieve geweld overtuigd raken. Dit willen we in samenwerking met bioscoop ‘t Hoogt produceren. Gasten die we uit zouden willen nodigen of mee samen willen werken zijn [namen]

2.2.5 Data op de Dansvloer De serie over de gemeten identiteit sluiten we af met een feestje waarin we dansvloer- en andere data terugkoppelen naar enkele VJ’s die er visualisaties van maken. Denk bijvoorbeeld aan Twitter visualisaties, het gebruik van visuele en auditieve analyse software, en scanners van het draadloze netwerk. Zo creëren we een laagdrempelige manier om een algemeen publiek te betrekken bij een expositie van uitdagend nieuw media werk. Partners waar we onder andere mee samen willen werken zijn de Tivoli, Machiel Veltkamp, het VJ netwerk van Born Digital, Zesbaans.

Doelgroepen en relevantie De workshop lijkt in de eerste instantie door het technische karakter een vrij ontoegankelijke werkvorm. Op het moment van data-verzameling wordt de reikwijdte van het idee pas zichtbaar. Doordat de data online inzichtelijk worden gemaakt wordt zij voor het brede publiek toegankelijk gemaakt en omdat de meetobjecten zich in de openbare ruimte bevinden, kan iedereen zich hier ook mee gaan bemoeien. Zo wordt het publiek dat bij dit event wordt betrokken naarmate het zich voortzet steeds breder. Deze lijn trekken we door in de aansluitende combinatie van een expositie en een beurs, waarmee we ook de meer zakelijke spelers op dit gebied een plek willen geven. Door middel van het beste werk op het gebied van data-visualisaties af te drukken maken we aan de ene kant een expositie hiervan in de openbare ruimte en tegelijkertijd worden de events over het onderwerp gepromoot. Door de samenwerking met ‘t Hoogt aan te gaan in het event DataBeesten willen we ook een minder nieuwe media minded publiek verassen met de schoonheid en het artistieke beeld wat data visualisaties op kunnen leveren. Uiteindelijk kunnen alle betrokkenen elkaar ontmoeten op het afsluitende data-feest en persoonlijke data uitwisselen.

13 / 20

2.3 Media Eigenwijsheid

Het belangrijkste aspect van elke technologie is niet zozeer wat het kan, maar hoe het gebruikt wordt. Technologie is niet iets wat als een losstaand object in de samenleving wordt geworpen maar iets wat in interactie met de samenleving haar vorm en betekenis krijgt. In het gebruik van technologie definiëren we onze relatie hiermee. Media eigenwijsheid gaat over het eigen maken van technologie. De technologie iets van jou maken in plaats van jou iets van de technologie. Dit thema sluit aan op een term die op beleidsniveau op dit moment veel terug te horen is: Mediawijsheid. Mediawijsheid wordt door de Raad voor Cultuur gedefinieerd als alle kennis en vaardigheden en de mentaliteit die mensen nodig hebben om bewust, kritisch en actief mee te doen in de wereld van vandaag en morgen, waarin media een bepalende hoofdrol spelen. De actieve toe-eigening van technologie, waar we het met media eigenwijsheid over hebben, is een tekenend onderdeel van het 'meedoen in de wereld van vandaag en morgen'. De technologie krijgt zo een plek binnen een eigen betekenis kader. Daarnaast getuigt het ook van een kritische blik op technologie en de producenten hiervan, de gebruiksdoeleinden van de producent worden niet zomaar klakkeloos overgenomen maar de technologie wordt op een eigen manier gebruikt om eigen doelen te verwezenlijken. Met het thema media eigenwijsheid kijken we hoe mensen nieuwe media op hun eigen manier gebruiken, en onderzoeken we hoe bedrijven en ontwerpers in dit proces een rol kunnen blijven spelen.

14 / 20

2.3.1 Mijn oma heeft een iPad Met het event 'Mijn Oma heeft een iPad' willen we nu juist een keer kijken naar de doelgroep die snel een beetje vergeten wordt als het over nieuwe media gaat. Dat ouderen bang zouden zijn voor technologie is een hardnekkig stereotype wat steeds minder met de realiteit te maken heeft. Ouderen zijn over het algemeen niet de doelgroep van nieuw gelanceerde gadgets, maar dit maakt ze juist tot een interessante gebruikersgroep. Een groep die de middelen heeft en vaak ook de tijd om de mogelijkheden van hun nieuwe communicatiegadgets te benutten. In dit event verkennen we wat er nu gedaan wordt voor ouderen op het gebied van nieuwe media. Is een ontwikkeling als de digitale vergrijzing echt op komst? Is het een vergeten of een verloren markt? Is de computer een brug te ver of ziet deze groep gewoon nog niet het nut in van deze nieuwe media. Zijn kleinkinderen in Amerika pas een reden om skype te ontdekken? In samenwerking met de Apple store (de gebruiksvriendelijke en simpele iPad blijkt een enorme hit onder senioren), omroep MAX, de Hogeschool Utrecht en een aantal Utrechtse aanleunwoningen of verzorgingstehuizen gaan we opzoek naar de killerapp voor de senioren. De verhalentafel van Waag Society en digitale fotolijstjes doen het goed onder senioren maar is dit ook te zeggen over Facebook, Google Maps, Photobooth, Twitter of iBingo? De iPad wordt geprezen om zijn intuïtieve besturing maar is hij ook te lezen met een leesbril? Met studenten, bedrijfsleven en andere geïnteresseerden gaan we een dag op bezoek bij de doelgroep. Gewapend met de nieuwste gadgets gaan we praktisch onderzoeken hoe senioren nieuwe media en de digitale wereld ervaren. Ze mogen de de gadgets gebruiken en zeggen wat bevalt en en wat niet. Samen met deze groepen willen we daarna in een creative session een aantal senioren apps uitwerken. Deze ideeën zullen we presenteren op een avond over deze thematiek en een vakkundige jury zal het beste idee belonen met de vergrijsde/verzilverde griffel.

2.3.2 Me and My App Het is inmiddels een bekend statement geworden dat de moderne smartphones die veel mensen in hun broekzak meedragen, meer rekenkracht hebben dan onze desktop computers van 10 jaar geleden. Maar deze apparaten zijn veel meer dan alleen rekenkracht. Het zijn juist de andere technische mogelijkheden van de moderne smartphone (GPS locatiebepaling, touchscreens, bewegings en tilt sensoren, foto en videocamera's) die ervoor zorgen dat het apparaat zich heeft ontwikkeld tot een platform voor nieuwe creativiteit. De zogenaamde smartphone-apps maken op allerlei verassende manieren gebruik van de opties die de combinatie van verschillende technologieën in de smartphone ze biedt. Me and My App is een terugkerend SETUP format dat voortbouwt op de Sterrenkijken Met Je Mobiel avond. In dit format kijken we naar verschillende groepen mensen en hun apps. Wie gebruiken ze en op welke manier: functioneel, kritisch of juist als entertainment, en wat kunnen we van elkaar leren hierin. 15 / 20

Hoe maken beursmakelaars anders gebruik van hun smartphones dan gamers? Is er voor elk aspect van ons leven een app?

16 / 20

Leg je iPhone onder je kussen, en de app “Sleep Cycle” meet mbv de bewegingsensor je slaapgedrag

Tijdens deze editie nemen we de beloftes van nachtrust verbeterende apps onder de loep. Deze programma's claimen je slaappatroon te kunnen analyseren of zorgen ervoor dat je gewekt wordt als je je in een lichte fase van de slaap bevindt, zodat je frisser en minder abrupt wakker wordt. In samenwerking met de Nederlandse vereniging voor Slaap- en Waak Onderzoek willen wij deze apps kritisch onder de loep nemen. Dr. Viktor Spoormaker van de Universiteit Utrecht deed onderzoek naar het slaapgedrag van de Nederlander en kwam tot de conclusie dat we gemiddeld te weinig slapen en dat 50 procent van de mensen niet uitgerust wakker wordt. Kunnen apps op de mobiele telefoon daar verandering in brengen? Met een klein praktijk-onderzoek proberen we hier samen met ons publiek een antwoord op te vinden. We vragen ons publiek om de populaire app Sleep Cycle, van te voren te gebruiken zodat zij samen met een professioneel slaapdeskundige hun mening kunnen vellen over de beloften van deze apps. Voor degenen die dat leuk vinden of die zelf geen smartphone hebben willen we de mogelijkheid bieden om de avond ervoor bij SETUP (of een beddenwinkel aan de Voorstraat) te komen logeren. We dagen onze

17 / 20

bezoekers uit om kritisch hun telefoons uit te dagen. Werkt het als je samen slaapt? Als je maar een korte nacht kunt pakken? Als je wellicht teveel gedronken hebt? Tenslotte willen we enkele studenten van de Universiteit of Hogeschool van Utrecht vragen om een korte publicatie over de resultaten van het dit mini-onderzoek te schrijven.

2.3.3 Streethacking De geek cultuur is een volledig eigen subcultuur waarvan uit steeds vaker ‘memes’ de bredere cultuur in druppelen. Een kernwaarde uit deze cultuur is de voorliefde voor creatieve oplossing en kleurrijk hergebruik. Hoewel deze cultuur en haar ideeën zich voornamelijk online verspreiden, zien we haar uitwerking ook in het straatbeeld terug. Neem bijvoorbeeld de ‘lego patchworks’ en het straat breien, twee populaire vormen van straatkunst waarbij het gebruik van grafiti verbleekt. Het zijn kleine toevoegingen, minibeloningen voor het hebben van een scherp oog. Tijdens dit evenement wil SETUP deze straatkunst onderzoeken in een workshop en presentatie fomat. We gaat samen met participanten de stad in en proberen zoveel mogelijk bestaande werken te spotten en nieuwe werken aan te brengen. We baseren ons daarbij op de websites waar deze concepten zich verzamelen. Werken met een digitale aard of die daarnaar verwijzen vormen de kern. Potentiële gasten om uit te nodigen zijn [namen]

2.3.4 Political Bugfixing & Data Journalism De OV chipkaart is alle geloofwaardigheid verloren, het Centraal Patienten Dossier kraakt in haar voegen, Julian Assange hernieuwt met zijn site Wikileaks het “information wants to be free” ethos dat het internet ons ooit beloofde. SETUP onderzoekt in dit event de rol van de mondige hacker als politieke kracht in een technologische maatschappij. We bekijken de bestaande incidenten en een breed scala aan tactieken, tot aan institutionalisering (de Piratenpartij bijvoorbeeld) aan toe. Is dit een nieuwe vorm van crowdsourced journalistiek? Data Journalistiek zoals deze nieuwe vorm van journalistiek genoemd kan worden, wordt door het goedkoper worden van technologie ook steeds toegankelijker. Amerikaanse nerds onderzoeken bijvoorbeeld in simpele thuislaboratoria of de chemische samenstelling van de Loreal lippenstift of Kellogs Cornflakes wel overeenkomt met wat er op de buitenkant staat. Ook beleefd toegang vragen werkt verrassend goed. Initiatieven als ‘Hack de Overheid’ en ‘Dat Zou Jij Wel Willen Weten’ openen nieuwe data-schatten in Nederlandse gemeenten. In dit event selecteren we een aantal best practices op het gebied die hun verhaal komen houden. Met deze inspirerende voorbeelden willen we mensen aanzetten

18 / 20

om zelf ook kritisch te denken en dit ook te zijn. Om de daad bij het woord te voegen onderzoeken we te plekke of jouw muesli bar wel een muesli bar is. Potentiële partners en gasten zijn [namen]

Doelgroepen en relevantie Mijn oma heeft een iPad is een event waarmee we bewust buiten onze geijkte doelgroep stappen. Op deze manier kunnen we ook kritisch tegenover onszelf blijven, zorgen dat we geen eenzijdig of vertekend beeld krijgen van de nieuwe media samenleving. Daarnaast is dit event een goed onderzoek naar het alledaags worden van technologie over het geheel van de samenleving. Voor het bedrijfsleven is het event bovendien erg interessant om de mogelijkheden te verkennen die bij een nieuwe doelgroep liggen als afzetmarkt. Met Me and My App willen we een format neerzetten waarin op een kritische manier gekeken wordt naar de stroom aan apps en wat deze voor verschillende mensen bieden. Zo scheiden we als het ware het kaf van het koren. Dit event is doordat het om smartphones draait meer op de media-lovers gericht, maar door voor mensen die geen smartphone hebben er een beschikbaar te stellen maken we het ook direct weer toegankelijker. Je vrienden die het interessant vinden maar zelf geen smartphone hebben kunnen zo ook gewoon deelnemen. Met het streethacking event richten we ons op een gemixte groep van enerzijds makers die hun projecten en de best practices van anderen hier kunnen terug zien, en een breder publiek wat zich wil laten inspireren door verassende hacks en originele concepten, samen gaan we de openbare ruimte in om zelf ook onze eigen verbeteringen aan te brengen. Hoewel streethacking vanaf de buitenkant niet direct een nieuwe media event lijkt, zien we juist op het niveau van het onderliggende gedachtegoed het belangrijke verband. Hoe nieuwe media cultuur zich vermengt met bredere cultuur; hoe de hackersmentaliteit uit de digitale wereld zich manifesteert in de fysieke wereld. De hackermentaliteit die in dit event een centrale rol speelt, is een belangrijk onderdeel van het idee media eigenwijsheid, het eigen maken van technologie en omgeving. Tot slot zoeken we met Political Bugfixing & Data Journalism meer de politieke kant van media eigenwijsheid op, en laten we zien dat nieuwe media nog steeds een middel kunnen zijn wat meer macht bij het publiek legt.

2.4 Vrije invulling en samenwerkingen Naast de hier besproken drie thematische clusters zijn er een aantal relevante events die los staan van de hiervoor benoemde thema's. Tevens kan er in dit cluster nog ruimte gemaakt worden voor andere events die op onze weg komen, door partnerschappen of technologische ontwikkelingen die in de loop van het jaar plaatsvinden

19 / 20

2.4.1 Drawdio Drawdio is een samentrekking van draw en audio. Met behulp van een simpel zelf in elkaar te zetten drawdio kit kun je van elk oppervlak in een simpel muziekinstrument maken. Door een circuit te koppelen aan de koolstofkern van een potlood kan geluid getekend worden. Iets wat het best te begrijpen is door het te ervaren. In deze workshop kunnen mensen zelf hun eigen Drawdio maken waarna er gezamenlijk geëxperimenteerd kan worden met de mogelijkheden om op deze manier muziek te maken. Hoe klinkt een schets van jouw eigen gezicht in geluid?

De drawdio is een voorbeeld van hacking en do-it-yourself cultuur. De hedendaagse intelligente consument pakt verschillende elementen uit zijn leefomgeving en remixt deze op zijn eigen manier. Met workshops zoals deze wil SETUP haar bezoekers van interessante creatieve ideeën voorzien, en haar de tools en vaardigheden eigen laten maken om deel uit te maken van een kritische do-it yourself cultuur. Dit event is ook interessant voor jeugdige participanten. We willen onderzoeken of we op kleine schaal zulke kleine digitale experimenten met leraren kunnen delen.

2.4.2 Workshop en presentatie: 5 dagen, 5 jaar terug In hoeverre zijn we afhankelijk van onze technologie, vrijwel iedereen zal moeten toegeven dat een leven zonder technologie niet meer mogelijk is, maar is het überhaupt nog mogelijk om met technologie van 5 jaar geleden rond te komen? Als een experiment om te onderzoeken hoe snel technologie ons dagelijks leven verandert nodigen we een aantal personen uit om een week lang laten leven met technologie van voor 2005. Geen smartphones of iPhones, geen YouTube, geen Twitter, een oude laptop met bijpassende oude software. De ervaringen worden bijgehouden op een (5 jaar verouderde versie) van een blog. 20 / 20

Aan het eind van de week volgt een presentatie van de problemen die de mensen tegen zijn gekomen, heeft het hun (sociale leven) in een diep dal gestort of zijn we in die 5 jaar helemaal niet zover verder gekomen. Context word geboden door Imar de Vries van de Universiteit Utrecht die uitlegt hoe oude en nieuwe technologie met elkaar verbonden zijn en wat we van onze afdankertjes kunnen leren. Met elke maand een nieuw snoepje, is het belangrijk om kritisch te kijken naar de ontwikkelingen die in een razend tempo op ons af komen, of langs ons heen vliegen. Aan het begin van deze nog verse eeuw, maakten we de dotcom crash mee, de ICT markt die met de opkomst van het internet een enorme vlucht had genomen spatte als een zeepbel uiteen. Hebben we hiervan geleerd, of zijn we met de hype rondom social media aan een nieuwe zeepbel aan het bouwen? Met dit event wil SETUP kritisch kijken naar de nieuwheid van nieuwe media, om het onderscheid tussen hype en maatschappelijke verandering te kunnen maken. We nemen een stapje terug en kijken wat er nu daadwerkelijk anders is geworden en misschien is dit ook wel meer dan we eigenlijk verwachten..

2.4.3 There’s an empty space left for you. Dit laatste slot laten we symbolisch open met een zin die al in de eerste plannen voor SETUP werd opgetekend: 'There’s an empty space left for you.' Hiermee willen we zeggen dat we altijd samenwerking opzoeken. SETUP is een initiatief dat werkt door de input van anderen en deze input blijft ook altijd aan de basis staan van wat wij doen. In aanvulling op deze symbolische afsluiter zijn er ook nog een hele berg ideeën uit onze achterban waar wij in de toekomst nog iets willen gaan doen. In dit laatste cluster houden we de ruimte om hiermee te kunnen spelen, dus vergeet ook niet: Software that Sucks: Zoveel jaren software ontwikkeling hebben ons veel goeds gebracht, maar ook veel slechts. Wie verdient de raspberry award van de software. Sun Eater Soldering: Zelf een klein robotje maken dat beweegt als er licht op valt.Show off your DIY: een expositie waarin Utrechtse kunstenaars hun eigen geknutselde gadgets laten zien. Freaky Photoshop Filters: wat zijn jouw skills en trucs op het gebied van Photoshop, deel ze en steel ze. Open Source Architecture: Hoe vermengen nieuwe media concepten zich met andere ontwerp disciplines? Een event over architectuur, bricks and clicks. Wii Remote Hacking: Hoe gebruik ik de Wii Remote voor mijn eigen interface/game? Hoe intergreer ik de Wii Remote in bijv. openFrameworks of Max/MSP? Utrecht aan Zee: Het is 2018 en heel utrecht staat onder water ..... heel Utrecht? Een conceptuele verkenning van de toekomst van onze stad.

21 / 20

3. Afsluitend We zijn veel van plan voor 2011, eerder bewezen we al dat we een katalysator voor goede ideeën zijn en samen met het creatieve werkveld van Utrecht mooie events neer konden zetten. Dit willen we nu kwalitatief gaan uitbouwen. We laten de chaos van de experimentele fase achter ons en maken de stap naar een professionele organisatie waar vanuit een visie een programma neergezet wordt zonder de spannende energie en snelheid van het experiment te verliezen. In 2010 werken we aan onze organisatie en ons netwerk. We leggen de contacten om samen met culturele en creatieve partners Utrecht een gezicht te geven op het gebied van nieuwe media. Zo werken we toe naar 2011 waarin we SETUP willen neerzetten als een onmisbare partij in de culturele infrastructuur, een plek die mensen verrast met de interessante uitspattingen van de nieuwe media cultuur, maar ook een plek die kritisch reflecteert en context biedt aan een maatschappij in verandering. Een partij die weet waar ze mee bezig is als de ene technologische hype over de andere struikelt en bovenal een partij die in haar events verschillende groepen mensen verbindt. Connect, Grow, Create, Expose & Excite.

22 / 20