Impressie regionale bijeenkomsten Op weg naar een nieuwe cao Het afgelopen jaar hebben de leden van de cao-tafel (MOgroep, AVBAKABO FNV en CNV Publieke Zaak) en een ontwikkelgroep van werkgevers en werknemers nauw samengewerkt om te komen tot een nieuwe cao. Toekomstbestendig en inspelend op ontwikkelingen in de maatschappij en in de sector. In diverse regiobijeenkomsten is het hart van de nieuwe cao besproken met de sector. De reacties waren overwegend positief. De toelichting van de sociale partners wordt als zeer waardevol beschouwd om te kunnen inzien wat de nieuwe cao kan betekenen voor werkgevers en werknemers. Op een enkele kritische kanttekening na staan de deelnemers na afloop van de regionale bijeenkomsten achter de uitgangspunten van de nieuw te vormen cao. De voorkeur van de meerderheid ligt bij het zoveel mogelijk vrij beschikbaar stellen van het Individuele Keuzebudget. Een deel van het budget oormerken voor inzetbaarheid, waarbij werkgever en werknemer met elkaar in gesprek gaan over de besteding ervan, wordt gezien als een eventueel tijdelijke oplossing om te kunnen groeien naar een volwassen arbeidsrelatie.
Besteding Individuele Ke uzebudget . De meeste deel nemers kie zen er voor om een deel uit te laten keren in extra verlofd agen en de rest in te zett en of te sparen voor een oplei ding. Een deel wil sparen om later zorgtaken te kunnen oppa kken of eerder te kunnen st oppen met werken. Een kleine mi nder heid kiest voor extra inkomen.
‘Het idee is heel mooi, de ambitie ook. Houd rekening met de groep voor wie dit lastiger zou zijn. Vooral voor laag opgeleiden bij ondersteunden diensten.‘ ‘In het priveleven maken mensen ook keuzes. Binnen een arbeidsrelatie zou dat in een keer niet meer kunnen? Het gaat om het basisidee dat je zelf aan het stuur staat van je eigen loopbaan, je eigen carriere, je eigen arbeidsvoorwaarden.’
het past je ergens heel lang werkt, ‘Is het een verdienste als baar heid t is juist duurzame inzet He d. tij ze de bij er me t nie ’s ar om verdien je iets extra als je wisselt van baan. Wa en ns sect or blijft. Er zijn me als je steeds in dezelfde en werken, dan overstappen die 22 jaar in de sect or ef doet zijn best , dus ge zij kr ijgen niks. Iedereen umuit ker ing.’ iedereen het st ukje jubile
t elonen da b t ie n h n.’ t oc ‘Je gaat jaar blijft plakke 5 iemand 2 n aarde aa w n e e g t ‘Ik hech umuit kering. de jubilie verdienste.’ een Dat is g
Regiobijeenkomst Eindhoven 21 oktober 2013
ho pen ‘Het is te ar elka dat jull ie den.’ n vin snel kunne
‘V o lgens m ij z om zelf te ijn mensen pr ima in sta be zij wer ken slissen o p welke ma at nier aan hun in ze vitaliteit. Waar om la t baar heid en a t je dat niet helemaal v r ij aan me nsen’.
‘Ik heb be hoe te pakken fte om nu echt do or .W over eens e zijn het er al ja ren da Niet lang t er iets moet vera nderen. er uitstel len beweging komen, ee , maar echt in n start m aken.’
‘Hier mee h aal je weg of een een heleboel discus sie bep is v oor jou aalde scho ling goed of niet. weet dat v Een wer knemer eel b Dat is he eter zelf. el posit ief !’
‘Waarom niet ook het pensioen erbij? Wil je echt recht doen aan de uitgangspunten en de mensen serieus nemen, dan moet je ze ook in volledigheid die vrijheid geven. Geloof dan ook echt oprecht in de zelfstandigheid van die individuele medewerker. Dus alles vrij besteed baar. Eigen keuze van medewerker daarin stimuleren. Ga nou weer niet op voorhand keuzes maken voor mensen, daarmee ondergraaf je de basis uitgangspunten. Blijf zo dicht mogelijk bij je uitgangspunt.’
lijk dig moge n n a t s lf e zo z hebbe ijgen en n klanten ‘We wil le zodat ze grip kr r kers moeten we n, laten zij n leven. O ok mede hun eigen e uit op hun eig ndig mogelijk van dat zelf je ta zo zelfs nnen wer ken. Als dan t u k kracht nt , hoe kun je da n.’ e u niet k n je klant a v n e g n ver la
r omslag. u u lt u c n l e ‘Het is e hebben het al hee oer ties Organisa transitie, dus v ’ e d in. druk met al lemaal te snel het niet ‘Als je kie Keuzebud st v oor een Individ get ue o pnemen. , dan moet je daar el B ij ee alles zeggen: ji n client kun je ook in j mag alle niet s doe die keuze vind ik nie n, maar t goed.’
Buitengewoon verlof en ouderschapsverlof er niet in. Is unfair, omdat het een maatschappelijke taak is van mensen om voor reproductie te zorgen. Bij jubilieumuitker ing ligt dat anders.’ ‘Het is juist de bedoeling om het in je IKB te laten. Dan heb je zelf de verantwoordelijkheid.’
e rdt niet naar je persoon lijk ‘B ij ouderschapsverl of wo vitaliteitsbudget wel. sit uatie gekeken, bij het erschapsverl of in het IKB oud ls ‘A ’ . lijk eer t nie is at D rant ie seniorenver lof erin. komt, dan moeten ook de ga en.’ het meest eer lijk voor iedere is t da B, IK het in es all Of
iteit t f lexibil antie d ie b o a c ‘Deze r wat meer vak e jaa meer om het en , het andere jaar n te hebbe antelzorgen.’ te m
‘W ij hebb en ject , daa meegedaan met he tK r in in ‘waar s worden medewer ke inkertrata ik’. He rs getrain t is d is dat ied ereen zijn een succes. De k e verant woo rn neemt. D rde at die over ig geldt v oor leiding lijkheid gev ens en v oor we ook wer knemers z enden, ijn, r knemers .’
at ie kun je niet alleen bij ‘Een vo lwassen ar beidsrel ligt steeds meer op hun managers neerleggen, daar rs te denken dat de manage bord, het is een ut opie om n ete n. Medewer kers mo dat allemaal moeten regele eid nemen.’ zelf ook verant woordelijkh
et mooi dat h o z t e h d npak ‘Ik vin met de aa is t n e u r g c on clienten.’ met onze
‘Zorgverlof los trekken van ouderschapsverlof en er buiten laten. Dat is namelijk iets wat je overkomt, dan kun je niet plannen. Als je de pech hebt dat je beide ouders na elkaar ziek worden, dan heb je niks meer over.’ React ie: ‘Je hebt nog altijd je wettelijke regelingen, dit is alleen iets extra’s.’
Regiobijeenkomst Amsterdam 29 oktober 2013
ers om met P&O. Help medewerk ‘ Tip: ap k-adviesgesprek en hen ook de vragen te stell keuzes te maken. En aan de O dewerker. Vereist van P& die nodig zijn voor die me n de aan te gaan. En steun va vaardigheid om het gesprek en.’ do et gen wat een P&O-er mo best uurders, die vaak opleg
‘Wij hebben meegedaan aan het project Regie op eigen toekomst. Mensen waren eerst terughoudend, maar toen ze met elkaar in gesprek gingen leverde dat verrassende afspraken en inzichten op. Onze ervaring is dat we na drie maanden of een halfjaar bedankjes krijgen van medewerkers, dat we een schop onder hun kont hebben gegeven. Het is een proces, maar het werkt.’
op str omers in e d r a a -ers ook n ‘ Tip: kijk r kt. Nieuwe HB O ar a m ma s de ar beid n stage alleen nog bt sli hu kr ijgen na cten. Je organisat ie en a r or e t 0-urenc on . Ik v oorzie daardo ij.’ app icht daar om d ling in de maatsch t weede
lijk: nu eigen n e g g e z v oor. 40+, en ‘W ij zijn jongens, wij gaan ind ik Sorr y, iet mee. Dat v l len n htig’ Jul lie te org&Welzijn-ac niet erg Z
‘Er zou oo k ee beschikbaa n budget rg moeten word esteld en instr omers v oor .’
nu en, wer k g v le s f ij r d jke opvan it het be ‘Ik kom u e maatschappeli ct or er van d se 4 jaar bij mensen in deze d wordt. t org da en mer k er v oor hen gez niet zo.’ t a d en v uitgaan bedrijfsle t e h in Dat is
‘Er zijn n u al hebben, ik veel mensen die lo onbes ben b geld kiest ang dat iedereen lag v oor en dan vakant ie veel te weinig over houd t.’ R e a ct ie ‘Dat is d an juist e : e n heel m om het ge sprek aan ooie reden te gaan.’
voor pensioenen inzetten? ‘Mogen we ook de premie , je het over eigen regie hebt als d len te ut bet el he t nk Het kli n.’ de werknemer te bescher me en je oor merkt budget , om je juist beter gebruiken, als ‘Misschien kun je het geld ’ nt. be je minder nodig als je 65 net kinderen hebt en heb
‘Ik zou wil len Individuele dat het hele besteed ba Keuzebudget v r ij ar is. mag daar Mijn wer kgever niets over vinden.’
‘Ik moest zelf achter mijn jubilieumuit ker ing aan, anders had ik heb nie t gekregen. Het is leuk, zo’n bedrag, maar het is niet de reden om ergens te blijven werken. Niet van deze tijd.’
Regiobijeenkomst Rotterdam
‘Kan de ORT er ook in?’ ‘Als mensen kiezen voor een bepaalde functie, dan weten ze dat ze onregelmatig moeten werken. Voor nieuwe mensen zou je het kunnen veranderen. Bij bestaande mensen kun je het zo houden. Er zijn veel mensen die leven van hun ORT. Nu krijg je soms reacties als: ‘Nee dat doe ik niet, want dan word ik gekort op mijn ORT.’
4 november 2013
‘Het mooie verschil met het cafetar iamodel is, dat ik daar per jaar alleen maar extra vakantiedagen mee kan kopen. Eindelijk kan ik nu de keuze maken om bijvoorbeeld in deze tijd met kinderen extra dagen te kopen, of omdat mijn werk nu zwaar is. Daarv oor moet ik wat meer kunnen ontspannen nu, en dan ben ik die andere dagen beter inzetbaar.’ ‘Ook voor mij werkt dat beter. Ik heb nu een financieel probleem, waar ik mij zorgen over maak, ik wil wat extra inkomen, waardoor ik minder zorgen heb en mijn werk daardoor ook beter kan doen.’
d. achtegoe d e g t e h en t over t housias et moet. Dit is e n e n e b k ‘I klopt. H ppen is, Het hart niet meer te st o het op. t trend die egaat , dan houd jk!’ e deli tm als je nie en zo achter. Ein We lop
eel te om een d og e e id d e en go e dialo ‘Het is e at stimuleert d er.’ d nem n, oor mer ke er kgever en wer k t ussen w
‘Met het senio o p zijn ple renver lof blijft ied er k veel meer zitten. Er staan een uren o p d d us e lo worden ge on lijst , dan er maakt.’
eedt aan werkgever niets meer best ‘Het gevaar is wel dat de t.’ l bij de werknemers neer leg aa em all het ar ma n, ge opleidin ld te ies hoeven toch niet betaa ‘Cert ificer ing of kwalificat ?’ blijft toch bij de werkgever t da , et dg bu en eig je uit worden
de reen uit ‘Kan iede T-t ools?’ et IC v oeten m
s er knemer w n e n n u k ‘Eindelijk elf investeren, h in zic z e wer kgever at d zonder d t uurt.’ dit s
‘Hoe in de bege ver ga je leiding v bij hun ke an mensen uzes?’
‘Dat wer knem keuzes m ers zelf ogen make n is zeer po sit ief.’
Regiobijeenkomst Zwolle 12 november 2013
‘Er moet voldoende rekening gehouden worden met de oudere werknemer. Voor de oudere werknemer zijn de consequenties het grootst. Zij worden het meest getroffen bij afvloeiing en hebben te weinig tijd hebben om in hun inzetbaarheid te investeren.’
sluit aan o a c e w u ‘Nie est.’ e tijdsge ig id u h ij b
uzes ‘Kan iedereen de juiste ke om maken en hoe voork en we dat mensen in de pr oblemen komen door ‘slechte’ keuzes?’
n worden gemaakt tussen ‘Er zou onderscheid moete lof sverl of. B uitengewoon ver ap ch ers oud en oon ew ng buite ker ing psver lof en de jubileumuit is voor iedereen. Ouderscha genomen te worden in het lenen zich er wel voor om op ’ Individuele Keuzebudget.
zes, s van keu ie t n e u q e ‘De cons f iscale kaders, k oo de ijn. uidelijk z moeten d ensen in Je moet m nemen.’ ing bescher m
‘Deze cao biedt de mogelijkheid voor elke individu om keuzes te maken die daadwerkelijk passen.’
‘Kunnen o rg de uitv oer anisat ies ing wel aa n?’
‘Hoe ver g a begeleidin je in de g van men sen bij hun ke uzes?’
‘Wacht niet te lang met invoeren.’
‘Hoe zit het precies me t de transit iebudgett en? Het zou goed zijn om inzichte lijk te maken waar di e bu dgetten precies vandaan kome n, en wat de conseque nt ies zijn voor de regelingen die nu in de huidige cao zijn op genomen.’
‘De jubile um deze t ijd uit ker ing is niet v an .W belonen d aar om alleen mens ie lang in en dien Dat is ee n achter h st zijn? aald idee .’
en van mens g in id le de de bege ‘Een goe grijk. Je moet ze is belan ies laten inzien nt conseque keuzes.’ van
‘Het is be tu denken da ttelend te t men hun eigen sen niet keuz kunnen m es aken.’
‘Zelfredz aa bij ‘‘Verant woordelijkheid ligt mer in welzijn de werknemer zelf, werkne kunnen gaan.’ moet van eigen kracht uit
mheid wor dt zo gest im uleerd.’
Regiobijeenkomst Utrecht
orgen : eigen z en f ie t ia t i ‘G oed in gemanaged, eig n t die worde delijkheid spreek r o o w verant r m aan.’ eno
13 november 2013
‘Grijze muizen’ zouden bij de hand moeten worden genomen. Veel medewerkers kunnen het gesprek niet aan. Voor zichzel f bepalen wat goed is, is niet voor iedereen haalbaar.’
‘De cao moet wel blijven uitgaan van solidariteit. Niet alle regelingen lenen zich er voor in het Individuele Keuzebudget op te nemen. Buitengewoon verlof zou bijvoorbeeld collectief moeten worden gelaten.’
‘Het is ee n la wer kneme ngdurend pr oces, r en wer kg ever m het dur ve n aan te oeten gaan.’
t e cao pas w u ie n e ‘Dez elijke atschapp a m e d in lingen.’ ont wikke ‘De werknemer wordt hiermee f lexibeler, voor werkgever en werk nemer werkt dit posit ief uit.’
‘Veel pr ob le hierdoor w men kunnen orden o pg elost , eigen zorg en worden gemanage d.’
buiten de boot ‘Er vallen alt ijd mensen te voorkomen. bij ver nieuwing, dit is niet t Langgedienden kr ijg je nie ’ n. mee in de veranderinge
React ie: vindt daarentegen groep de grootste dat dit de verantwoordelijkheid van de werknemer zelf is.
‘De o pze t is naar de ou niet so lidair der nu deze g ewer knemer, een wacht meer kr ijg geld t.’
Op weg naar een nieuwe cao Bij het afsluiten van de huidige CAO Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening hebben de MOgroep, Abvakabo FNV en CNV Publieke Zaak met elkaar afgesproken om in 2014 een volledig vernieuwde cao te introduceren. Een toekomstbestendige cao die inspeelt op ontwikkelingen in de maatschappij en in de sector. De overheid trekt zich steeds verder terug. Werknemers krijgen meer verantwoordelijkheid voor de zorg van hun kinderen of ouders. Arbeidsverhoudingen veranderen. Van organisaties wordt gevraagd om meer maatwerk in dienstverlening. En van werknemers om mee te kunnen bewegen met veranderingen in het werk en zich te blijven ontwikkelen. Mensen in hun kracht zetten. Dat is wat de mensen in de sector voortdurend doen voor hun cliënten. En dat is wat de nieuwe cao wil ondersteunen. Werknemers en werkgevers in hun unieke kracht zetten.
Vrij Keuzebudget De werknemer krijgt in de nieuwe cao een budget wat hij of zij naar eigen inzicht kan besteden. Dit budget is samengesteld uit de waarde van een aantal huidige secundaire arbeidsvoorwaarden-regelingen. Zoals extra vakantiedagen, vakantietoeslag, eindejaarsuitkering en de bijdrage voor ziektekosten. De exacte samenstelling van het keuzebudget wordt bepaald tijdens de komende onderhandelingen. De werknemer kan zelf kiezen hoe hij of zij het budget besteedt. Bijvoorbeeld voor het kopen van extra verlofdagen, extra inkomen per maand of voor een zelfgekozen opleiding. Ook kan budget gespaard worden om op een later moment werk en zorg beter te combineren, of om eerder te stoppen met werken. En wil je je vakantiegeld toch in mei laten uitkeren of je eindejaarsuitkering in december? Dat kan ook. Het keuzebudget biedt werknemers de mogelijkheid om de balans tussen werk en privé per levensfase beter vorm te geven. De gedachte is dat wie goed in balans is, beter presteert. En dat werkt weer positief door op de organisatie, collega’s en cliënten.
Werken aan inzetbaarheid
Voorlichting en ondersteuning
De CAO-partijen streven naar duurzame inzetbaarheid, een sterke positie van werknemers op de arbeidsmarkt en een hoge kwaliteit van het werk.
Doel van de vernieuwing van de cao is: • Vereenvoudiging van regelingen. • Meer individuele keuzevrijheid voor werknemers. • Een stimulans om te investeren in vakmanschap. • Ondersteuning voor werknemers en werkgevers om mee te kunnen bewegen met veranderingen in de maatschappij, de sector, de levensfase van een werknemer en ontwikkelingen in en om de organisatie. • Begrijpelijke teksten.
Eén van de opties waar de sociale partners over in gesprek zijn, is een apart loopbaanbudget voor iedere medewerker, gekoppeld aan een periodiek inzetbaarheidsgesprek. De werknemer vertelt tijdens dat gesprek welke ontwikkelingsmogelijkheden hij ziet voor zichzelf en wat hij wil bereiken. De werkgever geeft aan welke ontwikkelingen er zijn in en rond de organisatie, welke visie en koers hij heeft en welke taken en rollen er nodig zijn. In onderling overleg wordt besloten wat er van beide kanten nodig is om optimale inzetbaarheid te bereiken. Het doel van de nieuwe cao is dat werknemer en werkgever er samen voor zorgen dat de werknemer op de juiste plek zit of er naar toe beweegt, in zijn kracht staat en maximaal bijdraagt aan de doelen van de organisatie.
Indien de cao-partijen een akkoord bereiken, dan volgt een gedegen voorlichtingsprogramma, inclusief begeleiding bij de implementatie. Met onder andere informatiebrochures, informatie voor intranet en personeelsbladen, korte films, training en e-learning, regionale bijeenkomsten, live chats, vraag-antwoord vormen en keuzesimulaties. Om de verwerking van de keuzes in goede banen te leiden wordt er gewerkt aan een tool, die idealiter gekoppeld is aan de salarisadministratie. De tool bevat de mogelijkheid om keuzes te simuleren en te maken. En ook de nodige voorlichting over consequenties van de keuze.
Zorgvuldig en begrijpelijk Zorgvuldigheid, de koppeling met de praktijk van alledag en een open dialoog met werkgevers en werknemers staat voorop in de implementatie. Dit zal op allerlei manieren worden ondersteund.
Meer informatie: www.fcb.nl/nieuwecaowelzijn
