Doorlopende lijn Leren Leren
www.lerenleren.nu
23 oktober 2008
Illustratie Doorlopende lijn Leren Leren Kinderopvang (0-4 jr) Het overgrote deel van de kinderen zijn, wanneer net geboren, al leerfabriekjes. De drang tot leren is een natuurlijk gegeven. Uitdagende opvang stimuleert en ontwikkelt het kunnen leren. Wanneer kinderen hun natuurlijke vaardigheden op het gebied van leren tonen, is het versterken van hun zelfbeeld op dit gebied met stimulerende opmerkingen en complimenten daarover al voldoende. Met de Mindmap Leren Leren in je achterhoofd zijn die momenten snel genoeg opgemerkt. Soms hebben kinderen even een duwtje in de goede richting nodig. Dat is wat de tabel hieronder laat zien: wat zou de begeleider kunnen doen, bijvoorbeeld wanneer een kind de juiste strategie nog niet kent, even blokkeert, een verkeerd zelfbeeld heeft, vastloopt of vervalt in de favoriete leerstijl, die op zich dan net even niet voldoende is om eruit te komen.
PM=Pedagogische medewerker=”zij”, maar ook “hij” Positief zelfbeeld Ik ben goed zoals ik ben
Lisette speelt graag met “jongensspeelgoed”. Vandaag heeft ze de gereedschapskist uitgekozen en is driftig met een hamer op stokjes aan het slaan. Frerik ziet haar spelen. Frerik heeft thuis geleerd dat gereedschap voor echte Bob de Bouwers is. Niet voor meisjes dus! Frerik zegt: “Daar mag jij niet mee spelen, dat is voor Bob de Bouwers!” trekt zich er niets van aan en hamert lekker door…
De PM van de groep van Lisette en Frerik. Zij ziet en hoort Frerik dit zeggen tegen Lisette. Ze besluit er een leermoment van te maken, loopt ernaar toe en hurkt bij ze neer.
Finn zit lekker aan tafel te tekenen. Hij is driftig aan het krassen en roept trots: “Kijk juf, een vliegtuig!”
De PM ziet het vliegtuig er niet in, maar beloont het enthousiasme van Finn: “Oh Finn, wat ben je fijn aan het tekenen! Ik zie dat je heel trots bent. Waar vliegt het vliegtuig naartoe? Naar de dierentuin? Zou je ook nog
1
“Frerik, vind jij het ook leuk om met gereedschap te spelen? Wil je samen met Lisette mij even helpen om deze schroeven aan te draaien? Ga jij maar eerst Lisette, dan mag Frerik daarna. Meisjes kunnen ook echte Bob de Bouwers zijn hoor! Het is leuk om te klussen hè?”
Doorlopende lijn Leren Leren
www.lerenleren.nu
23 oktober 2008
Illustratie Doorlopende lijn Leren Leren Kinderopvang (0-4 jr)
PM=Pedagogische medewerker=”zij”, maar ook “hij” een olifant kunnen tekenen?” Niets weerhoudt me ervan mezelf te ontplooien
De PM keert een grote zak kastanjes om op de tafel. Ben duikt er meteen op af. Hij verwondert zich over hoe groot of klein sommige kastanjes zijn en hoe mooi ze glimmen. Hij legt alle grote kastanjes in een groepje bij elkaar en de hele kleintjes ook.
Op de verticale groep van kinderdagverblijf de Rakkertjes wordt dagelijks een groepsactiviteit gedaan, zoals knutselen, vertellen of zingen. Daarnaast is er voor ieder kind individuele aandacht en doen de pedagogisch medewerkers regelmatig een spelletje, iets creatiefs of een andere activiteit met één kind.
De PM glimlacht naar Ben. “Ik zie dat jij de kastanjes sorteert; groot bij groot en klein bij klein. Goed, hoor.”
Sarah pelt de bolsters van de kastanjes die nog ingepakt zijn. Hafid volgt haar voorbeeld. De PM prikt gaatjes in de kastanjes en maakt met lucifers een poppetje. Hafid: “Wil je in deze kastanje heel veel gaatjes prikken? Dan maak ik een egel!”
“Wat een mooie kastanjes tover jij daar tevoorschijn, Sarah!” prijst de PM.
Hafid: “Waar heb je de kastanjes vandaan?” Wijst naar de bomen op het plein: “Waarom hebben onze bomen geen kastanjes?”
De PM vertelt over de kastanjebomen in het bos en de iepen op het plein.
2
En dan: “Ja, goed idee, Hafid!”
Doorlopende lijn Leren Leren
www.lerenleren.nu
23 oktober 2008
Illustratie Doorlopende lijn Leren Leren Kinderopvang (0-4 jr)
PM=Pedagogische medewerker=”zij”, maar ook “hij”
De herkomst van (faal)angsten achterhalen en overwinnen
Gevoel van bekwaamheid verkrijgen
Lieke doet haar uiterste best de knoop van haar broek dicht te maken. “Zal ik het doen?” vraagt haar vriendinnetje. “Nee, zelf doen!” roept Lieke. Met rode wangen probeert ze net zo lang tot het lukt.
De PM slaat het tafereel van een afstand gade. Ze schat in of haar hulp gewenst is, of kan wachten. Uiteindelijk blijkt haar hulp zelfs niet nodig te zijn! “Knap, hoor, Lieke. Je hebt zelf je knoop vast gemaakt!”
Nick is voornamelijk visueel ingesteld. Hij heeft veel steun aan de pictogrammen en foto’s die op de groep gebruikt worden.
De PM herkent in Nick een visuele leerder. Zij ondersteunt verbale opdrachten aan Nick zo mogelijk met beelden en gebaren.
Anne klimt omhoog op de ladder van het klimrek. Als ze bijna boven is, aarzelt ze en kijkt naar beneden. Het is toch wel erg hoog! Toch bedwingt ze ook de laatste sport.
De PM ziet Anne twijfelen als ze bijna boven is. Ze knikt Anne bemoedigend toe, waarop Anne dapper door klimt.
“3x3=9, ieder zingt zijn eigen lied…” Pieter zingt enthousiast mee, maar kijkt bedremmeld de kring rond als alle ogen op hem gericht zijn.
“Welk liedje zongen wij net buiten, toen het begon te regenen?” helpt de PM hem.
“Het regent, het regent…” begint Pieter zachtjes. “De pannen worden nat!” galmen alle kinderen met Pieter mee.
De PM knikt hem lachend toe.
Baby Rabia kan sinds kort omrollen. In de box ligt ze na twee keer rollen klem tegen de spijlen.
De PM legt Rabia op de grote, zachte speelmat, zodat ze kan rollen dat het een lieve lust is.
Bilal kan de meest voorkomende kleuren
De PM kiest vandaag als groepsactiviteit een
3
Doorlopende lijn Leren Leren
www.lerenleren.nu
23 oktober 2008
Illustratie Doorlopende lijn Leren Leren Kinderopvang (0-4 jr)
PM=Pedagogische medewerker=”zij”, maar ook “hij”
Bewust van de eigen leerstijl(en)
benoemen en wijst steeds van alles aan, terwijl hij de kleur noemt.
gezelschapspel waarbij kleuren centraal staan.
Amalucia heeft ontdekt dat muziek maken heel leuk is en roept de PM erbij: “kom nu eens kijken wat ik al kan”.
De PM constateert dat Amalucia ook had kunnen zeggen “kom eens luisteren”, maar dus hoogstwaarschijnlijk visueel ingesteld is. De PM geniet even mee van de muziekmakerij en zegt dan: “ik merk dat jij houdt van leren door te kijken en wil dat wij ook graag zo doen, dus daarom kwam ik bij jou kijken”.
Intrinsieke motivatie Plezier in het oplossen zelf
“Gaan we nieuwe slingers kopen?” vraagt Chaima. “We gaan zelf slingers maken!” roept Ruben. Even later zijn de kinderen druk aan het knippen en plakken. Plezier in het zelf oplossen
Het is bijna feest op het kinderdagverblijf. “Tijd om te versieren!” roept de PM. Jammer… de slingers zijn niet veel soeps; verregend en gescheurd. “Goed plan, Ruben,” vindt de PM.
Baby Sanne loopt stralend haar eerste losse stapjes in het lokaal.
De PM klapt blij in haar handen als ze dit ziet: “Goed zo!”
Koen kan niet bij zijn knuffel op de kast. Hij schuift een stoel ernaast en klimt erop. Tevreden springt hij met zijn knuffel op de grond.
De PM steekt haar duim omhoog.
Marleen boetseert een
“Hoe heb je die mooie oogjes
Zelfredzaamheid Hoe ga ik dit oplossen?
4
Doorlopende lijn Leren Leren
www.lerenleren.nu
23 oktober 2008
Illustratie Doorlopende lijn Leren Leren Kinderopvang (0-4 jr)
PM=Pedagogische medewerker=”zij”, maar ook “hij” poppetje van klei. “Nu nog oogjes.” Ze drukt twee hompjes klei op het hoofd en bekijkt ’t resultaat bedachtzaam. Dan loopt ze naar de tekenkast en komt terug met een potlood. Ze prikt twee kuiltjes in de hompjes op het kleihoofd en glimlacht tevreden.
nu gemaakt?” vraagt de PM nieuwsgierig.
“Juf, mag ik knutselen?” vraagt Khalid. “Wc-rollen, lijm, touw… en om te schilderen!” “Ja!”
“Ja, hoor. Wat heb je nodig?” vraagt de PM.
Planmatig werken
De kinderen zitten met PM aan tafel. De PM vraagt aan de kinderen: “Wat zullen we straks met z’n allen gaan spelen?” De kinderen willen ieder wat anders: “Puzzelen!”, “Fietsen!”, “Verstoppertje!”.
De PM besluit hardop te gaan denken en neemt de kinderen mee in haar gedachten: “Mmmm, we kunnen niet alles tegelijk doen. Laten we een plannetje maken! Eerst gaan we lekker buiten spelen. Dan kunnen we fietsen en verstoppertje spelen. Daarna gaan we weer naar binnen en dan gaan we samen puzzelen. OK? Dus eerst gaan we (laat ruimte voor de kinderen om in te vullen) en daarna gaan we (laat weer ruimte voor de kinderen om in te vullen). Dit leert de kinderen stap-voorstap te denken.
Werkstuk maken
Eileen en Michael hebben met de PM een prentenboek
Weten waar en wanneer hulpbronnen te vinden
“Bedoel je verf?” “Weet je waar dat staat? Pak het maar!”
Uitbreiden (specifieke) strategieën voor
5
Doorlopende lijn Leren Leren
www.lerenleren.nu
23 oktober 2008
Illustratie Doorlopende lijn Leren Leren Kinderopvang (0-4 jr)
PM=Pedagogische medewerker=”zij”, maar ook “hij” gelezen en willen daar graag over knutselen. Eileen: “Over verhuizen en autorijden.” Michael: “En over vrienden.” “Verhuizen! Dan kan je een huis maken.” “En ik maak een verhuiswagen.”
De kinderen gaan enthousiast aan het werk. Omgaan met conflicten
Stephan zit naast Ayse aan tafel. Hij buigt een paar keer naar Ayse toe en roept dan hard “Boe!” in haar oor. Ayse trekt een serieus gezicht, strekt haar arm met opgeheven hand richting Stephan en roept: “Stophoud-op!”
6
PM: “Waar ging het boek ook alweer over?” Ze herhaalt de onderwerpen die de kinderen noemen. “Waar zou je mee aan de slag willen gaan?” “Wat heb je daarvoor nodig?” Samen met de kinderen pakt de PM schoenendozen, gekleurd papier, waardeloos materiaal, scharen en plaksel. “Hoe ga je het maken?” De peuters op de groep hebben onlangs van de PM de Stop-houd-op-strategie gehoord, gezien en geoefend. Een aantal kinderen zetten ‘m al succesvol in en het werkt. “Goed zo, Ayse,” zegt de PM. “Zeg, Stephan, vertel jij eens aan Ayse waar jij gisteren geweest bent?”
