IJmond Noord
De smaak van uw regio in de Week van de Streek Imker in de IJmond Herman Rasch aan het woord Bourgondisch Lifestyle Respect voor product en maker Harddraverijvereniging Heemskerk viert haar 85-jarig bestaan Magazine voor leden - najaar 2010
3080
80
Dichterbij
}_]"u~ }_]"u~
3080 - 626001
Beste lezer, Op het moment dat u dit leest, ben ik niet meer de directievoorzitter van Rabobank IJmond Noord. Na 40 jaar te hebben gewerkt voor de Rabobank, waarvan 6 jaar in de IJmond, ben ik recent met pensioen gegaan. Op pagina 4 wordt mijn opvolger kort aan u voorgesteld. In 2006 zijn de Rabobanken Beverwijk en Heemskerk-Uitgeest gefuseerd tot IJmond Noord. Ik kijk met tevredenheid en trots terug op dit proces, maar vooral naar de bank zoals die er nu staat. Rabobank IJmond Noord is een bank met een prachtige ploeg van gemotiveerde medewerkers die niet alleen in een kredietcrisis en zware recessie een baken van vertrouwen en soliditeit is gebleken, maar die bancaire diensten levert die in hoge mate door u gewaardeerd worden. Ik voel mij bevoorrecht daarvan het boegbeeld te zijn geweest en vond het fijn velen van u te hebben leren kennen. Het ga u allen goed. P.B.W. (Paul) Leistra MBA, directievoorzitter
3080
Exclusiefvooru! Lerenomgaanmetcomputersen internet?Worddanlidvan SeniorWeb! Ukrijgt,alsRabolid,het lidmaatschaptoteind2010gratis. www.rabobank.nl/dichterbij
INHOUD
2 RABOBANK VOORWOORD
3 RABOBANK INHOUDSOPGAVE
INHOUD 04 06 08 13 14 16 19 20 22 26 28 31 32 34
3080
42 43
Nieuws & weetjes Smartboard voor basisschool de Vrijheit Proef uw eigen regio tijdens de Week van de Smaak Column: het smaakhumeur van cabaretier Vincent Bijlo Bourgondisch Lifestyle Beverwijk Topkok Pierre Wind: man met een missie Dit wilt u weten over de Week van de Smaak Jubileum Harddraverijvereniging Heemskerk Aandacht voor streekproducten kan de regio een impuls geven Imker in de IJmond Eten: ook een kwestie van je geweten? Profiel: fruitteler Theo Vernooy Eten uit de eigen volkstuin is heerlijk Dyon wint de Rabo Dikke Banden Race van Uitgeest Nieuwe puzzel: zoek de acht fruitsoorten Contact met de Rabobank: telefoon, e-mail en bezoekadressen
4 RABOBANK NIEUWS & WEETJES
NIEUWS Spaarweek
VOOR KINDEREN VAN 4 TOT 12 JAAR.
Sparen moeilijk? Helemaal niet! In de herfstvakantie van 23 tot 30 oktober is er weer de Rabo Spaarweek en dan is sparen nog leuker.
Jan Willem Griep wordt de nieuwe directievoorzitter van Rabobank IJmond Noord. Zoals u in het voorwoord hebt kunnen lezen gaat Paul Leistra met pensioen. Per 1 december zal Jan Willem Griep zijn functie van directievoorzitter overnemen. Sinds 2008 is Jan Willem Griep in dienst van de Rabobank Organisatie bij Interim Management. In die periode heeft hij diverse (tijdelijke) directiefuncties bekleed bij verschillende lokale banken.
3080
Op dit moment is Jan Willem Griep Manager Markten voor Stadsdeel Oost en Zuidoost bij Rabobank Amsterdam. In de volgende editie van Dichterbij stelt Jan Willem Griep zich aan u voor en kunt u nader kennismaken.
Gedurende de hele week is het feest. Kinderen van 4 tot 12 jaar met een rekening bij Rabobank IJmond Noord worden hiervoor uitgenodigd. En als ze €10,storten krijgen ze ook nog een leuk cadeau.
Als werkgever weet u wat verzuim betekent voor uw bedrijf. En kent u de gevolgen. Verzuim kost geld. Onze verzekeringsspecialisten adviseren u graag hoe u alle financiële risico’s rondom verzuim afdekt. Regel het in één keer goed en maak een afspraak via telefoonnummer (0251) 285 524. Kijk voor meer informatie op www.rabobank.nl/ijmondnoord.
Kijk voor meer informatie op www.rabobank.nl/ijmondnoord.
WORKSHOP Wilt u ook leren Internetbankieren? Als klant van Rabobank IJmond Noord én vijfigplusser kunt u zich opgeven voor de workshop Internetbankieren bij SeniorWeb door te bellen naar telefoonnummer (0251) 285 495 of een mail te sturen naar
[email protected] bank.nl. De twee uur durende workshop wordt maandelijks voor én door senioren gegeven. De eerstvolgende workshop is op 4 oktober.
TEKST: RABOBANK IJMOND NOORD BEELD: RABOBANK IJMOND NOORD
NIEUWE DIRECTIEVOORZITTER
VERZUIM VERZEKEREN
5 RABOBANK NIEUWS & WEETJES
& WEETJES CRISIS TREFT INDUSTRIËLE REGIO’S
TOT €1000,KORTING Sluit nu een hypotheek af en verdien direct tot €1.000,- op de afsluitkosten. Wat zijn uw woonwensen? Een nieuw huis kopen? Eindelijk die verbouwing eens realiseren of die extra ruimte creëren?
3080
De Rabobank denkt met u mee en adviseert u over de voor u financieel beste manier om uw woonwensen te realiseren. Tijdens de actie Wonen in de maand oktober krijgt u bij het afsluiten van een hypotheek tot €1.000,- korting op de afsluitkosten. Voor meer informatie belt u met een van onze deskundige adviseurs op telefoonnummer (0251) 285 530 of kijkt u op www.rabobank.nl/ijmondnoord.
TEKST: VDBJ_ BEELD: RABOBANK, STICHTING VERENIGDE ZORGBOEREN
De Agglomeratie Den Haag was het afgelopen jaar de best presterende regio van Nederland op economisch gebied. Dit blijkt uit de jaarlijkse Regio Top 40 van Rabobank, een ranglijst van de economische prestaties van Nederlandse regio’s over het afgelopen jaar. De Regio Top 40 over 2009 staat in het teken van de gevolgen van de kredietcrisis. Overal in het land was sprake van krimp. De regionale verschillen zijn groot en worden voor een groot deel bepaald door de sectorstructuur van een gebied. De ene sector is immers harder getroffen door de crisis dan de ander. Vooral de industrie en de transportsector kregen rake klappen. Veel dienstverleners en met name de publieke sector hadden het minder zwaar te verduren. Vandaar ook de relatief goede prestatie van regio Den Haag, waar de dienstverlening en de overheid oververtegenwoordigd zijn. Het zuidoosten van Zuid-Holland en Noord-Overijssel wisten hun sterke positie van vorig jaar te verbeteren en staan op de tweede en derde plaats. Naast regio Den Haag zijn de sterkste stijgers in de lijst van dit jaar Noord-Friesland, Arnhem/Nijmegen, Leiden en Bollenstreek en de Kop van Noord-Holland. Verrassend is de daling van Flevoland naar een tiende plaats. Hekkensluiter is Zuid-Limburg, een regio die nagenoeg altijd in de onderste regionen van de ranglijst bivakkeert. Vier van de vijf laagst genoteerde regio’s zijn industriegebieden.
6 RABOBANK COÖPERATIE
Hulpvancoöperatiefonds: 3080 - 636002
Smartboardvoor basisschooldeVrijheit
}`]#y~ }`]#y~
Basisschool de Vrijheit wil haar leerlingen inspirerend onderwijs aanbieden. Smartboards in de klas leveren hier een grote bijdrage aan. Met een donatie van het Coöperatiefonds de Wijkertoren heeft de school een extra bord aan kunnen schaffen.
B
Basisschool de Vrijheit uit Wijk aan Zee wil graag voor alle groepen een smartboard aanschaffen. Omdat de digitale schoolborden erg duur zijn, halen school en leerlingen alles uit de kast om de aanschaf te realiseren.
3080
EEN HELE INVESTERING Het bestuur van basisschool de Vrijheit heeft de aanschaf van de eerste vier smartboards gerealiseerd. Met een kostenpost van €6.000,- per stuk zijn de elektronische schoolborden echter een dure aanschaf voor een basisschool. Directeur Angelieke Carpentier-Hamers vertelt: ‘Bij deze prijs zit montage van het bord inbegrepen en de nodige toebehoren voor het gebruik, zoals een beamer, scherm, computer en elektronica. Toen wij twee smartboards tegelijk kochten kregen wij er een derde smartboard scherm gratis bij. Dit was een mooie meevaller voor de Vrijheit en de aanschaf van de smartboards kunnen we zo eerder realiseren.’ NOG EEN MOOIE MEEVALLER En het bleef niet bij deze meevaller. ‘De leverancier van de smartboards schreef in die periode een wedstrijd uit. De hoofdprijs hiervan: een smartboard scherm! Groep 7 van vorig schooljaar heeft onder begeleiding van meester Guido, de leerkracht en de ICT coördinator, meegedaan aan de wedstrijd. En ja hoor…
een van de leerlingen uit zijn groep had de hoofdprijs gewonnen. Deze twee prachtige meevallers brengen onze school veel sneller bij het uiteindelijke doel van een smartboard voor elk klaslokaal’, laat Angelieke Carpentier-Hamers enthousiast weten. IEDEREEN HELPT MEE De Vrijheit heeft zich voorgenomen om net zo lang door te sparen tot zij nog eens vier smartboards aan kan schaffen voor de rest van de groepen. Angelieke Carpentier-Hamers: ‘Wij bedenken samen met ouders, kinderen en teamleden acties om geld in te zamelen voor de smartboards. Zo hebben de leerlingen zich eind vorig jaar ingezet door zelf kerstkaarten te maken en deze huis aan huis te verkopen in Wijk aan Zee. De opbrengst van de verkoop is een kleine stap naar ons mooie einddoel. Het bestuur, de ouderraad, de medezeggenschapsraad, de leerkrachten en alle kinderen willen helpen om de aanschaf van de digitale schoolborden mogelijk te maken.’ DONATIE VAN DE RABOBANK Ook heeft Basisschool de Vrijheit een donatieaanvraag bij het Coöperatiefonds de Wijkertoren van Rabobank IJmond Noord ingediend. Het fonds was erg enthousiast over het initiatief van de basisschool. De donatieaanvraag werd dan ook met een bijdrage van
3080
LESGEVEN WORDT NOG LEUKER ‘Op dit moment wordt er al twee jaar met de smartboards gewerkt. De leerkrachten zijn zeer enthousiast; lesgeven wordt met deze borden nog leuker. Er zijn ook al diverse hulpprogramma’s van uitgeverijen in omloop die gebruikt worden. Ook de kinderen zijn enthousiast, bij diverse vakken worden filmpjes gezocht die de les nog aantrekkelijker maken. Taal en rekenopdrachten worden uitvergroot behandeld en worden daardoor duidelijker’, sluit de directeur af. DE COÖPERATIEFONDSEN VAN RABOBANK IJMOND NOORD De Rabobank staat midden in de samenleving. Zo doneert de bank ieder jaar een deel van de winst, coöperatief dividend genoemd, aan tal van maatschappelijke, culturele en economische projecten.
Op landelijk niveau steunt de Rabobank Foundation zowel in eigen land als in ontwikkelingslanden maatschappelijke projecten die zijn gericht op kwetsbare of kansarme groepen. Op lokaal niveau ondersteunt Rabobank IJmond Noord initiatieven via drie coöperatiefondsen. De coöperatiefondsen ondersteunen initiatieven die een bijdrage leveren aan een sportieve, culturele of maatschappelijke versterking van de gemeenschap. De initiatieven kunnen heel divers zijn, bijvoorbeeld de organisatie van een evenement of de aanschaf van middelen. Wilt u ook in aanmerking komen voor een donatie? Als uw initiatief wel een steuntje in de rug kan gebruiken, kunt u een donatieaanvraag bij Rabobank IJmond Noord indienen. Meer informatie over de coöperatiefondsen en de voorwaarden vindt u op www.rabobank.nl/ijmondnoord. Hier kunt u uw donatieaanvraag direct indienen.
TEKST: BETTINA HAUPT BEELD: BASISSCHOOL DE VRIJHEIT
€2.000,- gehonoreerd. Deze donatie brengt de basisschool weer een stap dichterbij haar uiteindelijke doel; een smartboard voor alle groepen van de Vrijheit. En dit gaat zeker lukken!
8 RABOBANK WEEK VAN DE SMAAK
WeekvandeSmaak2010 Proefuweigenregio! Zet deze data vast in uw agenda: 19 tot en met 26 september. Dan is er de Week van de Smaak, een nationaal evenement met honderden grote en kleine regionale en lokale activiteiten waarin smaak, streeken seizoensproducten en duurzame voeding centraal staan.
Smaak. Dit jaar is dat Den Bosch. De uitverkiezing tot Hoofdstad van de Smaak geeft een enorme stimulans aan nieuwe vormen van samenwerking en activiteiten. Ook in Den Bosch zijn al tal van activiteiten ontplooid: van kookworkshops tot een prijsvraag om een nieuw, typisch Bosch' eetproduct te ontwikkelen, van open dagen bij biologische boeren tot een proefmarkt en van een high tea met lokale kruiden tot een kookboek. Alle activiteiten en evenementen kunt u terugvinden op www.denboschsmaakmakend.nl. AL VEEL BEREIKT De Week van de Smaak heeft in zijn vierjarig bestaan al veel bereikt. Zo heeft de jaarlijkse verkiezing van de Helden van de Smaak gezorgd voor meer waardering voor producenten die zich inzetten voor pure producten uit de streek. Voor ‘eigenwijze’ bakkers, bierbrouwers en andere smaakmakers. De Mooie Maaltijd heeft al veel zorginstellingen en ziekenhuizen geïnspireerd om volledig over te stappen op verse ingrediënten uit de regionale en biologische landbouw. En uit jaarlijkse peilingen onder de bezoekers van de Week van de Smaak blijkt dat de zes kernwaarden steeds beter scoren. De inspanningen van de initiatiefnemers lijken dus effect te hebben op bewustwording en koopgedrag.
TEKST: ZONNEVELD & THÖNE BEVERWIJK BEELD: SANDER VAN DER TORREN FOTOGRAFIE
3080
D
De Week van de Smaak is bedoeld om zo veel mogelijk mensen in contact te brengen met gezond en lekker eten dat zich kenmerkt door de volgende waarden: ambachtelijk, natuurzuiver, seizoensgebonden, diervriendelijk, bekende herkomst en duurzaamheid. Eten dat bijdraagt aan een duurzame ontwikkeling en gezonde levensstijl. De Week van de Smaak wil het lokale bedrijfsleven en overheden inspireren en met elkaar verbinden. Dat doet de landelijke organisatie onder meer via de site www.weekvandesmaak.nl. Hier staan talloze ideeën die lokaal kunnen worden overgenomen. Een voorbeeld is de Helden van de Smaak-verkiezing. Een Held van de Smaak is iemand die zich bijzonder verdienstelijk maakt voor ambachtelijke, natuurzuivere en streekgebonden producten. Ook succesvol is de Mooie Maaltijd. Dit initiatief stimuleert zorginstellingen in Nederland om tijdens de Week van de Smaak met verse seizoensingrediënten uit de streek te koken. Maar ze kunnen ook een proeverij van lokale specialiteiten houden of een kookworkshop met streekproducten. Voor scholen is er de Groene Academie. Die biedt elke opleiding kosteloos een Groene Projectweek op maat. Van vmbo tot hbo. De vakken die in de projectweek op het programma staan, worden in nauw overleg met de docenten ‘vergroend’. Een bijzonder onderdeel van de Week van de Smaak, ten slotte, is de Hoofdstad van de
9 RABOBANK WEEK VAN DE SMAAK
LANDWINKEL BEVERWIJK TEELT BIOLOGISCH TEN BEHOEVE VAN DE SMAAK
3080
Vanlandnaarklant Wie groenten en fruit rechtstreeks vanaf het land koopt, verwacht steeds vaker biologisch geteelde producten. Tot voor zes jaar geleden werd er bij Landwinkel De Oude Boerderij in Beverwijk alleen regulier geteeld. Dat werd anders toen zoon André het ‘van land naar klant-concept’ introduceerde. André’s vader en grootvaders werken al meer dan een eeuw als nuchtere akkerbouwers op het land aan de Beverwijkse Noorderweg in de Wijkermeerpolder. Het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen en chemische kunstmest is dan nog aan de orde van de dag. Totdat in 2002 de boerenschuur tot landwinkel wordt
getransformeerd. Vanaf dat moment richt de familie Van den Heuvel zich met veel liefde en overtuiging op de biologische teelt. ‘Wij zelf en onze klanten waren overdonderd door de goede smaak en versheid. Dat was echt een uniek moment, dat we allemáál overtuigd raakten van de verbetering van het product.’ De Oude Boerderij teelt nu rond de vijftig soorten seizoensgroenten en fruit en verkoopt daarnaast zo veel mogelijk producten van boerderijen uit de omgeving. De producten worden ook aangeboden op drie verschillende biologische boerenmarkten in Amsterdam en Zaandam.
10 RABOBANK WEEK VAN DE SMAAK
VOORMALIG RESTAURANTKOK START BIOLOGISCHE WINKEL IN BEVERWIJK
3080
Mooiesmaakbelevingen Ooit was hij restaurantkok bij de betere restaurants en hotels. Daarna werkte hij een decennium als inkoper. Twee jaar geleden maakte Marco Henze (41) zijn tweede carrièreswitch door samen met zijn echtgenote ‘t Hobbetje te starten, de Beverwijkse winkel in biologische producten. ‘De mogelijkheid om een leuk pandje te betrekken in Beverwijk deed zich voor toen de eigenaren van een kaas/natuurvoedingswinkel met pensioen wilden gaan. Intussen is door ons nog meer de nadruk gekomen op kwaliteitsvoeding met een EKO-keurmerk. Bij ons is alles te verkrijgen wat men in een supermarkt ook kan vinden, maar dan met
een echt Goede Voeding keurmerk. Het aanbod bestaat uit vers gebakken brood, vis, vlees, groenten, aftershave, wasmiddelen en dergelijke. Daarnaast zijn we gespecialiseerd in kwaliteitsbieren van kleine brouwerijen en verzorgen we ook Bier & Gastronomie proeverijen in lokale restaurants.’ Het gaat Marco vooral om de betere smaak van biologisch geteelde producten. ‘De beste restaurants koken er al jaren mee. Dat zegt toch genoeg. Maar eigenlijk halen we gewoon de smaak van grootmoeders moestuin weer terug. Daar beleeft niet alleen de lekkerbek plezier aan, maar ook onze moeder natuur.’
11 RABOBANK WEEK VAN DE SMAAK
KAREL JANSEN IS ALTIJD OP ZOEK NAAR DE LEKKERE AARDAPPELS
3080
Iederepieperthuisgetest De Eigenheimer. Dat is het helemaal voor aardappelhandelaar Karel Jansen uit Beverwijk. ‘Zo lekker kruimig, en zo mooi geel. Geel staat leuker op je bord en je eet wel degelijk ook met je ogen.’ Overgrootvader, opa, vader en nu zoon Karel, maar ook zijn broer en zus. De naam Jansen is in de wijde regio een begrip voor wie naar de meest smaakvolle aardappels zoekt. ‘De supermarkt let amper nog op de smaak van een aardappel’, stelt Karel. ‘En de handelshuizen zijn vrijwel alleen geïnteresseerd in de hoeveelheid piepers die van een hectare komen, of ze goed wasbaar en makkelijk te schillen zijn. Smaak
komt op de laatste plaats. Dat is toch wel erg jammer.’ Vandaar dat Karel stad en land afrijdt op zoek naar lekkere aardappels. ‘Voor ons is de smaak het allerbelangrijkst. Plus de manier waarop hij kookt. Ik neem monsters mee naar m’n moeder, die smaak en kookwijze (geen afkokers alstublieft!) onderzoekt. Alleen de lekkerste worden ingekocht. Broer Jan, zus Margo en Karel zetten dertien verschillende soorten weg op vijftien weekmarkten in Noord-Holland. ‘De consument vraagt gelukkig nog wel naar een smaakvolle aardappel. Soms heb ik 500 klanten per dag!’
Jouw sprookje in de Efteling. Dat is het idee. Rabobank en de Efteling dagen kinderen t/m 12 jaar uit om mee te doen aan de grote sprookjesschrijfwedstrijd. Schrijf jij het sprookje van de geheimzinnige Rabo Kluis in de Efteling? Het winnende sprookje wordt vereeuwigd in een groot sprookjesboek dat in de Efteling komt te staan bij de Rabo Kluis. De winnaar mag bovendien met familie of vrienden een paar nachten slapen in vakantiepark Efteling Bosrijk. Je kunt ook andere betoverende prijzen winnen. Op www.rabobank.nl/schrijfwedstrijd staat hoe je mee kunt doen. Ook vind je daar tips en ideeën voor het schrijven van een sprookje. Dus klim in je pennenveer en ga aan de slag! Met deze sprookjesschrijfwedstrijd wil Rabobank kinderen het plezier in schrijven laten ontdekken. Door mee te doen kun je meer winnen dan alleen mooie prijzen. Dat is de gedachte. Dat is het idee.
Schrijf jij het sprookje van de Rabo Kluis? Rabobank. Een bank met ideeën.
www.rabobank.nl/schrijfwedstrijd
13 rabobank Vincent bijlo
Smaakhumeur ik nu leef en niet 50 jaar geleden. Dank, verenigd europa, en dank, nietwesterse allochtonen, voor al het lekkers dat jullie hebben meegebracht. Dank dat jullie het smaakhumeur van nederland heb ben verbeterd. natuurlijk, er is nog steeds veel smakeloze rommel, er is veel fastfood dat als een baksteen in je maag valt en nergens naar sma ken mag, niemand mag zich er immers een buil aan vallen. Maar er is zoveel meer dan vroeger. We zijn ons veel bewuster geworden dat eten lekker mag zijn en niet alleen dient als energiebron voor het lichaam. o jongens, salade van maïs, kip, hazelnoten, appel en rucola. Verse lintpasta met wat truffelolie, geraspte parmezaanse kaas en paddenstoelen. couscous met dadels en lamsvlees. Vergelijk dat nou eens met de oude blinde vink, de saucijs, de bloemkool met een papje, de bamihap en het nasiblok. Proef de wereld, eet, maar niet te snel, geniet. een tandorischotel met yoghurt, amandelen en koriander, gegrilde verse sardines, kreeft met huisgemaakte mayonaise… ik hou erover op, ik krijg er honger van, en ik heb geloof ik niets meer in huis behalve wat oud brood en hagelslag.
caBaretier en schrijVer Vincent Bijlo
tekst: Vincent Bijlo Beeld: Maurits Giesen
het gaat vooruit in nederland, echt, vooruit. het is hier de laatste tijd een stuk lekkerder geworden. Vroeger was alles beter, zegt men wel, nou, ik dacht het niet. Praat me niet van vroeger, het waren vieze tijden. tijden van dood gekookte doperwten en wortelen. tijden van zondagse groentesoep waar het hele huis tot maandag ochtend naar bleef ruiken. tijden van droge aardappelen met veel te vette en te zoute jus. tijden van zachte kadetjes met smake loze jonge kaas bij de stations restauratie. nee, dan nu. Panini met geiten kaas, honing en tijm. italiaanse bol met buffelmozzarella, verse tomaat en basilicum. Geen al urenlang op een plaatje staand slap kopje slootwater, nee, een versgemalen espresso in een voorverwarmd kopje. Geen halfbevroren appel punt met slagroom uit een spuit bus die nog 5 jaar goed blijft, nee, warme verse apfelstrudl met huis geslagen room. Geen zure rode hoofdpijnwijn meer, nee, prosecco. het gaat goed met nederland. De echte smaak is in opmars. De pure smaak, de eerlijke smaak, de sim pele smaak. De smaak van verse citroen in koud water. De smaak van turks brood, van dadels, van verse munt. o, wat ben ik blij dat
14 RABOBANK INTERVIEW
BourgondischLifestyle ‘Kleineboerenmoet jeinerehouden’ Het product de tijd gunnen, een strenge kwaliteitscontrole toepassen en de smaak eigenhandig beïnvloeden totdat een volstrekt uniek product van topklasse ontstaat. Dit alles gebeurt aan de Beverwijkse Plantage.
R
René Koelman en Latif Elmessoussi, eigenaren van de kaas- en wijndelicatessenzaak Bourgondisch Lifestyle, zorgen met dit concept én met een ijzeren discipline en hard werken voor een nog altijd groeiende onderneming. In vier jaar tijd hebben zij het voor elkaar gekregen maar liefst 170 restaurants van allerhande ‘genotskazen’ te voorzien. Daaronder niet de minste: sterrenrestaurants de Bokkendoorns en de Librije behoren tot hun vaste afnemers.
3080
René groeide min of meer op tussen de Noord-Hollandse kazen van zijn familie, die kaasgroothandel Kaptein runde, en werkte als bedrijfsleider enkele jaren in een filiaal van deze firma in Parijs. Daar leerde hij Latif kennen, die zich als student psycholinguïstiek de Bourgondische levensstijl van de Franse hoofdstad al aardig had eigengemaakt. Beiden zijn gek op lekker en puur eten. En op elkaar. Zodoende kwam de van oorsprong Marokkaanse Latif mee naar Nederland om hier hun droom waar te maken: een unieke kaasdelicatessenwinkel met toprestaurants als opdrachtgever. LEKKER HOBBYEN René beschikte vanwege zijn hobby ‘wijnproeverijen aan huis’ toen al over een behoorlijke klantenkring. De woonkamer werd geregeld ontruimd om ruimte te
bieden aan een steeds grotere groep wijnliefhebbers. Natuurlijk werd daar een lekker stukje kaas bij geserveerd. ‘Ik mocht lekker hobbyen’, zegt René over die beginperiode. Zijn wijnproefavondjes liepen echter storm, vandaar dat een winkelpand aan de Plantage werd betrokken en de keuze voor verkoop van kaas- en wijndelicatessen werd gemaakt. Latif, die inmiddels als hulpverlener bij probleemgezinnen over ‘de beste en leukste baan van Nederland’ beschikte, werkte voor de lol op vrijdag en zaterdag mee. De zaken liepen echter zo voortvarend dat Latif vorig jaar zijn vaste baan met pijn in het hart opzegde en sindsdien volop meedraait in Bourgondisch Lifestyle. ‘Het was nodig en ik laat de kwaliteitscontrole nu eenmaal niet graag aan iemand anders over.’ Met een affineursdiploma (kaas rijpen) en de titel Maître Fromager op zak, trekt het duo om de twee maanden Europa in om de meest ambachtelijke kleine kaasproducenten te bezoeken. Alles willen ze met eigen ogen zien, voelen, ruiken en proeven. ‘Alleen door overal zelf met je neus bovenop te zitten kom je aan de beste producten.’ KAAS MET DIEPGANG Terug in Nederland worden de bestellingen geplaatst en na ontvangst zetten Latif en René hun eigen stempel op
Door puur ambachtelijke kazen in te kopen en daar vervolgens hun eigen smaak aan toe te voegen, maken de heren nog een keer een kwaliteitsslag. En dat loont, zodanig dat Bourgondisch Lifestyle inmiddels met een team van vijftien medewerkers aan de weg timmert. ‘Het is de smaak die het ‘m doet. En die krijg je onder meer door een uitstekend basisproduct de tijd te gunnen die het nodig heeft. Een langzame rijping bij lage temperatuur leidt gewoon tot een veel lekkerder product dan een snelle rijping bij hoge temperatuur. Pas na verloop van tijd krijg je die mooie, lange smaak met al die variaties. We doen er alles aan om de kazen een bijzondere smaak mee te geven. Wij geven diepgang aan de kaas.’ De smaak, maar ook de inzet en instelling van Latif en
René is reden van het succes. ‘We tonen respect voor het product en voor de maker ervan. ‘Een kleine kaasboer moet je niet uit willen knijpen. Hij moet hetzelfde leven kunnen leiden als wij. Het is onze verantwoordelijkheid te zorgen dat deze kleine boeren kunnen blijven doen wat ze nu doen. Zij produceren immers unieke smaken, onder meer doordat de melk niet eerst gepasteuriseerd wordt en zodoende een gestandaardiseerde smaak ontstaat. Nee, deze kaasboeren creëren unieke smaaksensaties om ons volop te laten genieten. Daar moeten we zuinig op zijn.’ ‘We zijn nog lang niet klaar’, zegt René, ‘we hebben nog zo veel plannen. Een tweede en derde filiaal bijvoorbeeld, misschien een kaasrestaurantje...’ Latif: ‘We stellen onszelf elk jaar een doel. We leveren reeds kazen aan één van de twee driesterrenrestaurants die Nederland kent. Daar genieten we al het vertrouwen en mogen we telkens zelf een selectie van de mooiste kazen maken. Dit jaar willen we ook aan het tweede driesterrenrestaurant leveren. Dat moet lukken.’
TEKST: ZONNEVELD & THÖNE BEVERWIJK BEELD: SANDER VAN DER TORREN FOTOGRAFIE
3080
de kazen, het zogenoemde affineren. Daarbij komen mooie eau de vie’s te pas, fijne calvadosjes of jenevers. ‘We wassen de kazen in pekelwater en voegen likeuren, wijnen en gedestilleerde dranken toe. Daarna worden ze in onze eigen kaaskamers afgerijpt.’
16 rabobank IntervIew
Topkok Pierre Wind: ‘Proef, ruik, hoor en voel je eten!’ Pierre Wind. Inderdaad, dat is die kale, drukke kok met rare gerechten als dropsoep en zuurkoolijs. Maar het is ook een man met een missie, die smaaklessen als verplicht vak op school wil en de drijvende kracht is achter de Week van de Smaak. ‘De verjaardag van vers noem ik het altijd.’
H
Hoe staat Het met de smaak van de gemiddelde nederlander? ‘Iedereen heeft natuurlijk zijn eigen smaak, maar die is wel voor een groot deel aangeleerd. Helaas is ons referentiekader wat voedsel betreft niet zo groot. Als je kijkt naar de gezondheidsproblemen die we in Nederland hebben, zoals overgewicht en hart- en vaatziekten, dan kun je dat terugleiden naar het feit dat wij Nederlanders heel eenzijdig eten.’ lopen wij culinair gezien acHter bij de rest van de wereld? ‘Eigenlijk niet, want de laatste tien jaar is de kwaliteit van onze restaurants enorm verbeterd, met als absolute hoogtepunt de driesterrenrestaurants De Librije in Zwolle en Oud Sluis in Sluis. We zijn zelfs in de top honderd gekomen van beste restaurants van de wereld. Maar gek genoeg eten we thuis, vooral qua groenten, vaak hetzelfde.’ wat is een onderscHatte groente? ‘Met schorseneren doen wij vrij weinig. Ik geef al jaren didactische smaaklessen op basisscholen. Bij het lesprogramma staat het beleven van voedsel centraal. Proeven, ruiken, horen, voelen en kijken: met al hun zintuigen verkennen kinderen het dagelijkse eten. Op tweeduizend scholen wordt het programma gebruikt.
Als je in een reguliere klas komt, kennen veel leerlingen de aubergine of courgette niet. Kinderen zijn het klankbord van de ouders, dus waarschijnlijk krijgen ze deze groenten thuis niet op hun bord. Een kind moet eigenlijk zo vroeg mogelijk met allerlei verschillende groenten in aanraking komen, dan wordt het referentiekader breed. En maken schorseneren ook meer kans.’ gaat Het nog gebeuren, denkt u, dat smaakles een verplicHt vak wordt op scHool? ‘Ik hoop het. Je kunt eten ook gebruiken om te rekenen. Het aantal calorieën tellen bijvoorbeeld, dat levert geweldige sommen op. Dus het gaat niet alleen om het eten zelf, waar het vandaan komt en hoe je het bereidt. Je kunt het heel mooi integreren in het onderwijs. En daarbij wordt met de kennis over voedsel het probleem omtrent overgewicht ook meegenomen. Als je ziet hoeveel kinderen het leuk vinden om te koken, dat is echt fantastisch. Dat geeft mij de kick om ermee door te gaan. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) werkt al jaren mee. We hebben heel veel medestanders, zoals het Voedingscentrum, de Universiteit van Wageningen en Innovatie Netwerk Agro en groene ruimtes. Alleen het ministerie van Onderwijs wil er gewoon niet voor gaan. Dat is heel verdrietig.’
18 rabobank interview zijn eigen taak. Ik ben vooral van de creatieve invulling. Het gaat absoluut de goede kant op, want de Week van de Smaak wordt elk jaar groter. We hebben vanaf dit jaar zelfs regiocoördinators moeten inzetten. Elke regio gaat de week op zijn eigen manier invullen. Wat ik hoop, is dat zo veel mogelijk mensen leuke activiteiten organiseren.’ is de Week vaN de smaak eeN eveNemeNt geWordeN zoals u voor ogeN had? ‘We zijn er nog lang niet. De missie is wat mij betreft volbracht als het net zo bekend is als de Boekenweek. We zijn bezig met het organiseren van een smaakbal, dat net zo belangrijk moet worden als het boekenbal. En wat ik ook graag wil is een smaakweekgeschenk, dat je krijgt bij aankoop van verse producten. Dat zijn van die plannen, daar moet je geduld voor hebben. Maar ik hoop dat ik beide ideeën volgend jaar kan uitvoeren.’
Wat zijN de pareltjes oNder de streekproducteN? ‘Het woord streekproducten zegt het eigenlijk al. Wat ik leuk vind zijn de producten die echt uit een bepaalde stad of streek komen. De authentieke Bossche bol, mosterd uit Zwolle, Waterlands vlees en vers appelsap uit Flevoland bijvoorbeeld. Geweldig! Er zijn wel acht verschillende soorten vers appelsap in omloop. Dat terwijl veel mensen maar één soort kennen: die uit een pak van de supermarkt. Als je de handgemaakte sapjes proeft, gaat er een wereld voor je open.’ Wat is uW rol bij de Week vaN de smaak? ‘Ik ben een van de vijf stuurgroepleden. Iedereen heeft
Wat verWacht u vaN dit jaar, de vierde editie? ‘Dit jaar staat in het teken van fruit en de bij. Dus ik verwacht veel activiteiten, zoals een bezoek aan een imker en zijn bijen en zelf fruit oogsten bij de boer. De Week van de Smaak wordt gesponsord door de Rabobank. Ik hoop dat de filiaalmanagers ambassadeur worden van het mooie product en ondernemers steunen om de mooiste winkelstraat van Nederland te worden. Wat wij het liefst willen is dat elke winkelstraat een dag actief meedoet met kraampjes om te proeven, leuke dingen voor de kinderen en bijvoorbeeld de plaatselijke fanfare laat komen. Net als op Koninginnedag.’ WaNNeer kuNt u stoppeN met uW smaakmissie? ‘Als ik doodga en de smaaklessen worden niet als verplicht vak op school gegeven, dan komt er op mijn grafsteen te staan: missie mislukt. En als het voor die tijd wel zo is, staat er: missie gelukt.’
Kinderen kunnen zich gratis aanmelden op www.smaakonthemove.nl, een site met spelletjes om je kennis over eten te testen. Scholen kunnen zich via www.smaaklessen.nl gratis aanmelden voor de smaaklessen. Meer informatie over de Week van de Smaak, van 19 tot en met 26 september 2010, is te vinden op www.weekvandesmaak.nl.
TeksT: Jocelyn Vreugdenhil Beeld: Pierre Wind
Naast het geveN vaN smaaklesseN beNt u ook de drijveNde kracht achter de laNdelijke Week vaN de smaak, die siNds 2007 bestaat. Waarom? ‘Om zowel de ouders als de kinderen te bereiken. De bedoeling van de Week van de Smaak is ambachtelijke streekproducten in het hele land in de etalage te zetten. Alle grote merken hebben zo ontzettend veel reclamebudget, daar kan een boer niet tegenop. Dus met de Week van de Smaak willen we de krachten bundelen. En de papa’s en mama’s die het leuk vinden, maar ook die het nog niet kennen, in aanraking laten komen met de streekproducten. De verjaardag van vers, noem ik het altijd. Het moet een feest zijn.’
VRAGEN
19 RABOBANK VRAAG EN ANTWOORD
Wat wilt u weten over Week van de Smaak 2010?
3080
Wat is er al bereikt? De Week van de Smaak wil inspireren, in beweging brengen, duwtjes in de goede richting geven. Dat lukt. Er is al heel wat bereikt in een paar jaar tijd. De Helden van de Smaakverkiezing heeft gezorgd voor een stroom aan publiciteit in regionale media en extra bekendheid en inkomsten voor de eigenwijze Helden! De Mooie Maaltijd heeft ervoor gezorgd dat vele zorginstellingen en ziekenhuizen nu het hele jaar bezig zijn met verse ingrediënten uit de regionale en biologische landbouw. Wat is de rol van de Rabobank bij de Week van de Smaak? De Rabobank is een coöperatieve bank die initiatieven ondersteunt die bijdragen aan de duurzame ontwikkeling in de regio. Zoals de Week van de Smaak. De Week van de Smaak stimuleert de waardering voor het streekeigen ambachtelijke en duurzame kwaliteitsvoedsel en draagt daardoor bij aan de culturele, economische en duurzame ontwikkeling van de lokale en regionale samenleving. En dat is waar de Rabobank voor staat.
Wat is het eigenlijk precies? De Week van de Smaak biedt een jaarlijks terugkerend evenement met publieksacties en publieksactiviteiten verspreid door het land, en dat zoveel mogelijk mensen de mogelijkheid biedt te genieten van pure smaken en authentieke producten. Bovendien is het een stimulerend platform voor reeds bestaande én ontzettend veel nieuwe lokale initiatieven rond smaakbeleving van eten en drinken. De hoofdactiviteiten van dit jaar zijn de Hoofdstad van de Smaak 2010 (dit jaar ’s-Hertogenbosch), lokale Helden van de Smaakverkiezingen (iemand die zich verdienstelijk maakt voor de ontwikkeling of het behoud van streekgebonden producten) en Mooie Maaltijd in de zorg, dat zorginstellingen in heel Nederland stimuleert om iets moois van de maaltijd te maken, met verse ingrediënten, passend bij het seizoen. www.weekvandesmaak.nl
Hebt u ook een vraag? Neem dan contact op met uw bank (zie pagina 43) of kijk op www.rabobank.nl (ga naar ‘klantenservice’ en ‘veelgestelde vragen’).
20 RABOBANK ARTIKEL
HarddraverijHeemskerk Grootslustrumfeest oplandgoedMarquette Elk jaar een mooier feest neerzetten. En alle lustrumfeesten vieren! Voor minder doet de Harddraverijvereniging Heemskerk het niet. Dit jaar is het dubbel feest. In september wordt de korte baan gereden en op 10-10-‘10 viert de vereniging haar 85-jarig bestaan.
N 3080
Nederland kent 27 plaatsen waar in de periode mei tot en met oktober een korte baan wordt verreden. ‘Op uw plaatsen, één, twee, drie af’, klinkt het daar een hele middag lang. Sinds 85 jaar is dat ook in Heemskerk het geval. Het paardenevenement is een van de meest unieke feestelijke gebeurtenissen in het dorp. ‘Wat wil je’, zegt penningmeester Jan Nijman, ‘het is een van de laatste nog levende tradities. Mensen weten nog dat ook hun opa naar de korte baan en de bijbehorende volksfeesten ging. Het programma is nauwelijks gewijzigd; vanaf het eerste deuntje op woensdag tot en met het laatste kreuntje op vrijdag, men doet vrijwel nog altijd hetzelfde.’
soort evenementen in stand wordt gehouden. Het werk is te overzien, we hebben namelijk een vast draaiboek dat elk jaar tevoorschijn kan worden gehaald. En om de vijf jaar een lustrumfeest organiseren is voor ons alleen maar een cadeautje. We vinden het gewoon erg leuk om de Heemskerkse bevolking dat aan te kunnen bieden.’
Jan is sinds enkele jaren betrokken bij de organisatie van de jaarlijkse korte baandraverij. ‘Natuurlijk was ik altijd van de partij, het is zo ontzettend leuk. Eén grote reünie van oud-Heemskerkers, men komt echt van heinde en verre. Twee jaar geleden werd ik gevraagd om in het bestuur plaats te nemen. Ik dacht: ik heb nu zo lang achter de hekken gestaan, het is tijd om ook m’n handen uit de mouwen te steken.’
Er mag dan een vast draaiboek zijn, dat neemt niet weg dat het bestuur jaarlijks met nieuwe beveiligings- en veiligheidseisen te maken krijgt. Een steeds groter deel van het budget gaat dan ook op aan particuliere beveiliging, het plaatsen van meer hekken en dergelijke. Hans: ‘Een jaar slecht weer en ten gevolge daarvan een lage opkomst, en de kas slinkt aanzienlijk. Maar als op de dag van de harddraverij de zon schijnt, kunnen we de kas weer spekken en zodoende sparen voor de jubileumfeesten. Gelukkig beschikken we over een hechte ledenclub (1400 betalende leden) en over een aantal mooie sponsoren, waaronder Rabobank IJmond Noord. Het lukt ons nog altijd om er elk jaar een beter en mooier feest van te maken.’
HOGERE EISEN Secretaris Hans Nelissen is al veel langer actief bestuurslid. ‘Twaalf jaar geleden heb ik het stokje van een collega overgenomen. Ik vind het belangrijk dat dit
Nijman en Nelissen hebben gezamenlijk de taak op zich genomen om het programma voor het 85-jarig bestaan samen te stellen. ‘Wij zijn een beetje de controlefreaks binnen het bestuur en houden van een
SCHOONRIJDEN De amazones van de Dameszadelclub Fleurop maakten vijf jaar geleden zo’n indruk dat ze opnieuw zijn uitgenodigd om op 10 oktober verschillende demonstraties schoonrijden te geven. Het plaatselijke orkest St. Caecilia pakt op deze feestelijke dag extra uit
door met 45 muzikanten een openluchtconcert te verzorgen. De jachthoornblaasgroep Wildrijk geeft verspreid over de dag diverse demonstraties. Maar dat is nog lang niet alles. Schapenhouder Hans Logchies komt met zijn blackface schapen naar Marquette voor een demonstratie schapendrijven met bordercollies. Her en der kunnen kinderen terecht voor aantrekkelijke activiteiten. In enkele oogstrelende pagodetenten worden onder meer hoeden en petten voor dames en heren verkocht, toont de delicatessenzaak Bourgondisch Lifestyle wat zij allemaal in huis heeft en worden tuinartikelen van Rinus de Ruyter uitgestald. Daarnaast zijn vele plaatselijke verenigingen vertegenwoordigd. Visliefhebbers kunnen hun lol op bij de slotgracht, voor een dag mag men daar vliegvissen. ‘Het is prachtig dit te mogen organiseren’, zegt Jan Nijman. Echt, het gaat mij niet om de schouderklopjes. We zijn gewoon trots op het eigene van Heemskerk. Er zijn nog maar weinig vaste waarden in het leven, maar de harddraverij is er een van.’
TEKST: ZONNEVELD & THÖNE BEVERWIJK BEELD: SANDER VAN DER TORREN FOTOGRAFIE
3080
overzichtelijke organisatie’, zegt Hans. ‘Vandaar dat we dit feest samen voorbereiden.’ Op 10 oktober is het zover. Dan vormt landgoed Marquette het decor voor een bijzonder hippisch evenement ‘Calèche & Marquette’. Het hoogtepunt wordt ongetwijfeld verzorgd door de Amsterdamse menvereniging ‘Hoofdstad Aanspanning’. De vereniging komt met ruim 35 authentieke koetsen met kaarslantaarns naar het Heemskerkse Landgoed. De rijtuigen zijn meer dan honderd jaar oud en geven een prachtig beeld van hoe het er een eeuw geleden in Nederland uit zag. Ieder rijtuig is anders, en oorspronkelijk gemaakt (veelal met de hand) voor de dokter, de jacht, voor kerkbezoek of voor goederenvervoer. De koetsiers en hun passagiers zijn geheel in stijl gekleed.
22 RABOBANK DOSSIER REGIO
Lokalebankendoenmee 3080 - 646103
Impulsaanregiodoor streekproducten
3080
V
Volgens Wiskerke zijn we verleerd om eten te waarderen. ‘Omdat vrijwel alles industrieel verwerkt is, kennen we de echte smaak van producten niet meer. Dat heeft te maken met de strenge eisen rondom voedselveiligheid, maar zeker ook met maatschappelijke ontwikkelingen: het aantal tweeverdieners en eenpersoonshuishoudens neemt sterk toe, velen hebben het druk en dus weinig tijd om te koken.’ Ook om economische redenen vindt Wiskerke de aandacht voor het regionale product belangrijk. ‘Het kan bijdragen aan de duurzame ontwikkeling van een regio. Daarom ontwikkelen wereldwijd steeds meer steden een eigen voedselstrategie. Je bent minder afhankelijk van de buitenwereld, houdt de randen van de stad groen, het is goed voor het klimaat en je stimuleert er gezond eetgedrag mee.’ Kort geleden was slechts drie procent van het in Nederland geconsumeerde voedsel biologisch of streekgebonden. Maar dat percentage stijgt snel, zegt Wiskerke. ‘Kijk naar het succes van boerderijwinkels. De voedselindustrie speelt handig in op deze trend: tegenwoordig zijn boeren weer terug in commercials, om het ambachtelijke gevoel weer te geven.’ De verklaring voor de aandacht ligt volgens Wiskerke in twee oorzaken: gezondheid en milieu. ‘Ongezond eten veroorzaakt overgewicht, vergroot de kans op hart- en vaatziekten, diabetes, noem maar op. Daarnaast speelt de klimaatverandering streek-
producten in de kaart. Ons voedselsysteem is inefficiënt: voor elke calorie eten zijn tien calorieën aan energie-input nodig voor productie, verwerking, opslag en vervoer. Al die voedseltransporten zijn niet heel goed voor het milieu, en ze zorgen ook voor afhankelijkheid van andere landen.’ En dus nemen steeds meer landen maatregelen om zo veel mogelijk zelf in de voedselbehoefte te kunnen voorzien. Sommigen vrezen dat dit nadelig is voor ontwikkelingslanden. Net nu fairtrade-producten zo in de belangstelling staan. ‘Bij productie van koffie, cacao en bananen is het simpel,’ zegt Wiskerke. ‘Die kunnen wij hier niet verbouwen, dus daar zou je voor fairtrade moeten kiezen om boeren in ontwikkelingslanden te helpen. Maar andere producten zou je ecologisch gezien beter uit de eigen regio kunnen halen. Doe je ontwikkelingslanden daarmee tekort? Misschien leidt de export daar tot plaatselijke tekorten. Dus kan regionalisering van de voedselvoorziening ook daar kansen opleveren. Als regio of stad moet je goed nadenken over wat je zelf verbouwt en wilt importeren. De uitdaging is om daarin een goede balans te vinden.’ De Rabobank wil de sociale, economische en duurzame ontwikkeling van de samenleving versterken. Lokale Rabobanken doen dat op verschillende manieren, passend bij de lokale situatie. Hiernaast staan drie voorbeelden.
TEKST: MARC VAN DE VEN BEELD: YVONNE BRANDWIJK, SANNE LINSSEN
}a^$Æ~ }a^$Æ~
De sterke opkomst van streekproducten kan de duurzame ontwikkeling van een regio een flinke impuls geven, meent Han Wiskerke, hoogleraar rurale sociologie aan Wageningen University.
23 RABOBANK REGIO DOSSIER
PIET HOOGENDOORN, RABOBANK ALBLASSERWAARD NOORD EN OOST
3080
‘Betersamenwerken’ De Rabobanken Vijfheerenlanden, Merwestroom en Alblasserwaard Noord en Oost stelden een onderzoek in naar de toekomstperspectieven van de regio. ‘Wij dachten dat er meer uit toerisme, economie en onderlinge samenwerking te halen was en de gemeenten pakten dit niet of onvoldoende op. Inmiddels hebben de gemeenten hun volledige medewerking toegezegd.’ Het onderzoek leverde drie inzichten op: er zijn volop kansen voor duurzaam toerisme in de streek, gemeenten moeten beter samenwerken en de krimp in de regio kan een kans zijn. ‘Werkgroepen bestaande uit stakeholders, gaan
met de uitkomsten aan de slag.’ Zelf zit Hoogendoorn de werkgroep “Krimp als kans” voor. Daarin zitten ook directeuren van woningcorporaties. ‘Je moet weten waaraan behoefte is en daar je woningen op afstemmen. Het kan betekenen dat je niet bouwt, maar leegstaande woningen verbouwt.’ De werkgroep stelt een agenda voor de toekomst op. ‘In december presenteren we de concrete plannen aan de Commissaris van de Koningin. Hij is zeer geïnteresseerd en heeft al toegezegd dat hij een aantal aanbevelingen uit het onderzoek provinciebreed onder de aandacht zal brengen.’
24 RABOBANK REGIO DOSSIER
PASCAL VANDERMEULEN, RABOBANK PARKSTAD LIMBURG
3080
‘Ikziedekrimpalskans’ ‘Als coöperatieve bank willen we het voortouw nemen in de discussie over de ontwikkeling van ons werkgebied. Dat de regio Parkstad Limburg krimpt is algemeen bekend. Ik zie het als een kans, als een demografische voorsprong op de rest van Nederland, die over een aantal jaren met hetzelfde scenario te maken krijgt. Eigen onderzoek naar de regio heeft twee inzichten opgeleverd. Ten eerste moeten we ons niet blindstaren op grote bedrijven die zich wellicht hier willen vestigen. We kunnen ons beter concentreren op bestaande bedrijven en hun spin-off en starters. Daarom hebben wij als Rabobank specifieke
faciliteiten voor starters en stimuleren we vernieuwingen vanuit Lef, ons Limburgs Economie versnellingsFonds. Het onderzoek stelt ook dat we ons beter kunnen richten op cultuur als trekker van andere sectoren. De tweede conclusie uit het onderzoek is dat de bestuurlijke druk minder moet. Parkstad is een samenwerkingsverband van zeven gemeenten. Door te fuseren of intensiever samen te werken kunnen ze aan daadkracht en professionaliteit winnen. We beseffen dat het rapport de wereld niet direct zal veranderen. Maar het draagt wel bij aan discussie, nieuwe inzichten en een betere samenwerking.’
25 RABOBANK REGIO DOSSIER
PAUL HOWES SMITH, RABOBANK REGIO SCHIPHOL
3080
‘Regiogroeitsterk’ ‘De Haarlemmermeer en de omliggende regio zijn sterk in ontwikkeling. Schiphol en de bloemenveiling Aalsmeer zijn motoren daarin. De bedrijvigheid neemt toe, maar ook het aantal inwoners. Het blijkt dat de economische ontwikkeling niet alleen belangrijk is voor deze regio, maar ook voor de omgeving, vooral Amsterdam. Het is belangrijk voor de regio om die rol te behouden én te versterken, mét oog voor duurzaamheid. Zeker hier, op zo’n klein oppervlak, is de druk op het milieu groot. Ook de gemeente onderschrijft dat en geeft daar volop aandacht aan. Zo krijgen we hier het meest duurzame kantorenpark van
Nederland (Park 20/20) en is er veel aandacht voor duurzame woningbouw. Als Rabobank zijn we nauw betrokken bij de ontwikkelingen, die naast vragen over het milieu ook allerlei vragen oproepen over onder meer leefbaarheid en onderwijs. We denken daarover mee. Zo hebben we bijvoorbeeld meegewerkt aan de visie op een duurzame Haarlemmermeer in 2030 en zijn we een van de initiatiefnemers van het Natuur en Milieu Centrum Haarlemmermeer, dat moet uitgroeien tot hét regionale kenniscentrum op het gebied van natuur en milieu. Met zijn allen dragen wij bij aan de duurzame ontwikkeling van deze regio.’
26 RABOBANK INTERVIEW
ImkerindeIJmond HermanRaschmaaktzich zorgenoverdebijen Bijen zijn van essentieel belang voor onze voedselproductie. Zonder bijen breekt de volledige voedselketen af. Slecht nieuws: de bij sterft langzamerhand uit. Een gesprek met de imker uit de IJmond, Herman Rasch: ‘Het is een voorrecht voor bijen te mogen zorgen.’
E
Einstein zei het al: Als de bij van het aardoppervlak verdwijnt, heeft de mens nog maar vier jaar te leven. Maar liefst 84% van de in Europa verbouwde gewassen is namelijk afhankelijk van bestuiving door bijen. Er is geen eenduidig antwoord op de vraag waarom de bij het de laatste decennia zo moeilijk heeft. Komt het door de pesticiden, door klimaat- en milieuveranderingen, door een gebrek aan genetische diversiteit? Of door de elektromagnetische velden die de draadloze communicatie veroorzaakt?
3080
Imker Herman Rasch heeft sterk de indruk dat ‘de kooi van UMTS-straling waarin wij leven’, een ongekend negatieve invloed heeft. Niet alleen op de bij, ook op de mens. ‘Wetenschappelijk bewijzen kan ik het niet, net zoals u niet wetenschappelijk kunt bewijzen dat u van uw partner houdt, maar ik merk het als ik met een mobieltje in m’n zak bij de bijen ben, dan zijn ze een stuk lastiger.’ Opnieuw heeft dertig procent van de bijen de afgelopen winter niet overleefd. Herman had geluk: bij hem zijn alle zeven bijenvolken nog intact. ‘Ik krijg alleen de jonge koninginnen een beetje moeilijk aan de leg.’ STRALING IS ZORGELIJK Hij is ervan overtuigd dat de draadloze communicatie de grootste oorzaak van de bijensterfte en –verdwijning
is. ‘Pesticiden gebruikten we dertig jaar geleden in veel grotere mate, en toen was er nog niets aan de hand met de bijenpopulatie. De mobieltjes, de tomtoms, de draadloze computers, de communicatiemiddelen van defensie niet te vergeten, zijn niet meer weg te denken. Maar de straling die deze middelen teweegbrengen, veroorzaken een verstoring van het centraal zenuwstelsel van de bijen, hun oriëntatievermogen verdwijnt. En dat is zeer zorgelijk.’ Rasch is niet alleen imker, hij runt samen met zijn echtgenote ook de biologische voedingswinkel De Raat in Uitgeest. Met hart en ziel. Een ware carrièreomslag voor een zoon uit een tegelzetterfamilie en voormalig vrachtwagenchauffeur nietwaar? ‘35 Jaar geleden hielp ik als tegelzetter een vriend bij het klussen. Hij hield bijen en ik raakte daar zo door geboeid dat ik voor de klus geen geld maar een bijenvolkje vroeg. Sindsdien is het hard gegaan met de liefde voor de bij. Het gaat mij om het functioneren van de bijen in het ecologisch systeem van de aarde. Dit dier is zó gevoelig voor veranderingen en geeft daarmee haarfijn aan hoe het met het milieu en het mens-zijn op aarde is gesteld. En dan de kracht van de eenheid van een bijenvolk, het blijft me dagelijks verwonderen.’
Hij kan het wel van de daken schreeuwen: ‘Wees bewust van wat je eet!’ En: ‘Bedenk wat de boer daar allemaal voor heeft moeten doen.’ ‘Als je toch een willekeurig winkelwagentje bekijkt, dan zie je dat
mensen tegenwoordig geen voedsel meer kopen, maar voedingsstoffen, inclusief de kankerverwekkende stoffen die, weliswaar binnen de norm, maar toch vrijwel overal in zitten! Waar zijn we mee bezig? Zou het agressieve gedrag van de jeugd, en de stijging van ziekten als kanker, diabetes en Alzheimer daar iets mee te maken hebben? Het meeste zorgen maak ik me echter over de genetisch gemanipuleerde landbouw. Neem koolzaad, dat vroeger ongelooflijk honingde. Op het gemanipuleerde koolzaad, dat als biobrandstof op de markt wordt gebracht, komt geen bij meer af; ze honingen namelijk niet meer...’ Terug naar het wonder dat de bijen van Herman Rasch de afgelopen winter wél overleefden. ‘Ik weet niet zeker of het een kwestie van geluk is, of de manier waarop ik mijn bijen verzorg, maar ze leven nog! Ik maak namelijk ook gebruik van de wichelroede om negatieve aardstralen op te sporen. Ik heb met de wichelroede de juiste plek voor de bijenkasten bepaald. Tja, mensen zeggen wel eens tegen me: “Jij bent niet van deze wereld”. Nou, daar ben ik hartstikke trots op!’
TEKST: ZONNEVELD & THÖNE BEVERWIJK BEELD: SANDER VAN DER TORREN FOTOGRAFIE
3080
OVERTUIGING GROEIT Toen Rasch een keer zijn bijenvolk aan een fruitteler uitleende en ze allemaal dood terugkwamen, had hij het helemaal gehad met de reguliere tuinbouw die gewasbeschermingsmiddelen (lees: gif) gebruikt. Voortaan gingen zijn bijen alleen nog naar biologische fruittelers. Steeds meer raakten Herman en zijn echtgenote overtuigd van de noodzaak van gezonde voeding en gezonde voedselproductie. Herman zegde zelfs zijn baan als vrachtwagenchauffeur op om een winkel in biologische producten te starten. Een flinke stap met twee studerende kinderen. ‘Ik zeg eerlijk dat ik best gecharmeerd was van die mooie vrachtwagens. Maar ik wilde iets gaan doen waar ik voor de volle honderd procent achter stond. Door de bijenhobby is dat de biologische voedselproductie geworden.’
28 RABOBANK EETGEWETEN
Duurzameoplossingen Eten:ookeenkwestie vanjegeweten?
3080
E
Eten. We kunnen het associëren met genot, gezelligheid, esthetiek en verleiding. Eten is lekker, althans idealiter, we doen het graag samen met anderen, genieten van een mooi opgemaakte schotel en een fraai gedekte tafel, en bij veel mensen gaat de liefde niet in eerste instantie door het hart maar door de maag. Ook tussen eten en godsdienst bestaat een relatie. Moslims eten geen varkensvlees, orthodoxe joden nuttigen uitsluitend voedsel dat koosjer is en een rechtgeaard katholiek eet vis op vrijdag. Maar eten is naast dat alles ook een politieke daad. De consumptie en productie van voedsel houdt immers ook verband met kwesties als dierenwelzijn en milieuvervuiling. In de intensieve veehouderij worden jaarlijks vijftig miljard dieren gefokt en geslacht en overbevissing en bijvangst van de visserij hebben ertoe geleid dat het voortbestaan van diverse vissoorten inmiddels onder druk staat. Voor het verbouwen van soja en het creëren van grasland voor vee moeten de regenwouden wijken, wie hartje winter aardbeien wil eten – en dat willen best veel mensen – moet ze van verre laten invliegen en verbruikt daarmee food miles voor een product dat pure luxe is. Mét de globalisering groeit ook het bewustzijn dat het produceren en consumeren van voedsel morele consequenties heeft. Eten is, met andere woorden, ook een gewetenskwestie. Hoewel de meeste mensen het erover eens zijn dat je de
wereld niet in een dag kunt veranderen, spannen wereldwijd diverse bewegingen en personen zich in voor bewustwording en veranderingen op het gebied van voedselproductie en -consumptie. Zo staat voor de Rabobank vast dat de food- en agriketens alleen kunnen veranderen in duurzame waardeketens als alle betrokken partijen samenwerken. Daarom heeft de Rabobank vijf richtinggevende food- en agribusiness principles opgesteld (zie kader op pag. 30). En de in 2007 opgerichte Youth Food Movement (YFM) wil bewustwording creëren en spant zich in voor ‘fair’ voedsel. YFM is de jongerenafdeling van de Slow Food-beweging. Deze internationale beweging voor 'ecogastronomie' bestaat sinds 1989 en ontstond in reactie op het groeiende aanbod van 'fast food'. De Slow Food-beweging keert zich tegen smaakvervlakking en culinaire eenvormigheid, bepleit dat consumenten kennisnemen van voedselproductieprocesen ('weet wat je eet!') en daarin bewuste keuzes maken en stimuleert het gebruik van seizoensgebonden en regionale producten. Ook de Youth Food Movement – die bestaat uit onder andere studenten van diverse studierichtingen, jonge consumenten en professionals als boeren, tuinders, koks en horecamensen – spant zich in voor voedsel dat behalve lekker, 'good', 'clean' en 'fair' is. De productie van voedsel, zo luidt de filosofie van de YFM, moet plaatsvinden zonder
TEKST: ELSE DE JONGE BEELD: RIZZO/HOLLANDSE HOOGTE
Mét de globalisering groeit het bewustzijn dat de productie en consumptie van voedsel morele consequenties heeft. Als mondiale food- en agribank voelt de Rabobank de verantwoordelijkheid mee te zoeken naar duurzame oplossingen.
3080
30 RABOBANK EETGEWETEN
HETCREDOISNU'OOSTWEST, (VAN)THUISBEST!'
3080
schade toe te brengen aan de leefomgeving en de gezondheid van mensen en geen afbreuk doen aan dierenwelzijn. Oprichter Samuel Levie, eind twintig, zegt zich met de YFM, in navolging op de Slow Food-filosofie te willen keren tegen 'onze vervreemding van het voedsel dat we nuttigen' en wil 'jongeren op een positieve manier wijzen op het verhaal achter voedsel'. Dat doet de YFM bijvoorbeeld door middel van eat-ins: diners, bereid volgens de Slow Food-filosofie en gepresenteerd op openbare plekken. Gasten kunnen er genieten van eten – volgens de Slow Food-filosofie bereid door professionele koks of door de gasten zelf – en wisselen kennis en informatie uit over de herkomst en productiewijzen van voedsel. Bij de oprichting van de YFM bijvoorbeeld, hield de beweging een eat-in in het fraaie Amsterdamse buitenhuis Frankendael. Topkok Sergio Hermans was er verantwoordelijk voor de amuse. Wie in de eigen omgeving een openbare maaltijd wil organiseren en kennis van regionale producten met streekgenoten wil uitwisselen, kan voor tips en adviezen terecht op de website van de YFM. Andere activiteiten van de YFM zijn de 'digitale koelkast' – een website waarop mensen kennis over streekproducten, lekker en eerlijk voedsel met elkaar kunnen delen – en het schooltuintjesproject, dat jonge kinderen wil leren dat spinazie oorspronkelijk uit een tuin komt en niet in de diepvries groeit. In samenwerking met andere partijen – onder anderen de stichting Max Havelaar – bewerkstelligde de YFM dat de Universiteit en Hogeschool van Amsterdam in 2011 hun catering gaan uitbesteden aan een cateraar die fairtrade en biologische producten levert. Aan de hand van een enquête wisten de lobbyisten aantoonbaar te maken dat een ruime meerderheid van de studenten bereid is daar wat extra's voor te betalen. LARS CHARAS Maar er gebeurt meer. Neem bijvoorbeeld Lars Charas. De (gewezen) kok is oprichter en directeur van Feeding Good, het 'praktijkcentrum voor duurzaam voedsel' met vestigingen in Driebergen-Rijsenburg en Wijk bij Duurstede. Het centrum richt zich met workshops en
trainingen op individuele consumenten, cateraars en horeca. Charas' inspanningen zijn onder meer gericht op verduurzaming van ten minste een kwart van de Nederlandse horeca in 2012. Samen met Wageningen University brengt hij koks, landbouwers, wetenschappers, beleidsmakers en mensen uit het bedrijfsleven met elkaar in gesprek. Doel daarbij is draagvlak en enthousiasme te kweken voor duurzaam voedsel. Charas huldigt waarden als minder energie- en waterverbruik bij het produceren en bereiden van voedsel, instandhouding van biodiversiteit en respect voor het culturele culinaire erfgoed en keert zich met hergebruik van resten uit de voedselketen tegen de 'voedsel-weggooicultuur'. In het eigen landbouwcentrum verbouwt Feeding Good diverse groenten en vruchten – van artisjok tot aardbei. THUIS BEST? Eten. Gold ooit 'van hoe verder weg, hoe lekkerder het is', nu is het credo 'oost west, (van) thuis best!' En dat 'de boer niet eet wat ie niet kent' is niet langer een diskwalificatie, maar een aanbeveling.
BEGINSELEN RABOBANK De Rabobank heeft vijf food- en agribusiness principles opgesteld die een belangrijke rol kunnen spelen in de verduurzaming van de fooden agriketens en een bijdrage leveren aan de voedselzekerheid. 1. Voldoende en veilige productie van voedsel 2. Verantwoord gebruik van natuurlijke hulpbronnen 3. Bijdrage aan welbewuste keuzes van burgers en klanten 4. Verantwoord houden en verzorgen van dieren 5. Bevorderen van sociaal welzijn. Wilt u meer weten? Kijk dan op: http://overons.rabobank.com/content/mvo/beleid /food_agri_principles/
31 RABOBANK PROFIEL
Theo Vernooy
De passie van een fruitteler Fruitteler Theo Vernooy kweekt appels en peren, maar zijn grote passie zijn kersen. Hij houdt van sappige Vroege Duitsers en zoete Kordia’s. ‘Een kers moet vers zijn.’
WAAROM KERSEN? ‘In de jaren vijftig, zestig werden hier in de Kromme-Rijnstreek veel kersen geteeld. Er hangt een rijke cultuurhistorie omheen. Nog maar een paar procent van de kersen in Nederland is afkomstig van Nederlandse bodem.’ Met hoogstamboomgaarden houdt hij de traditionele kersenteelt van begin vorige eeuw in ere. ‘Die probeer ik voor het nageslacht te bewaren.’
3080
WAAROM BENT U AMBASSADEUR VAN HELD VAN DE SMAAK? ‘Omdat ik verkozen ben tot Tuinderondernemer 2010. Maar ook omdat wij er veel aan doen om onze kersen en de teelt ervan onder de aandacht te brengen. Presentaties, rondleidingen door onze boomgaarden, organisatie van het jaarlijks Kersenfestival. Sinds een paar jaar liggen onze kersen bij diverse supermarkten. Versgeplukt, de volgende dag in het schap. Een kers moet vers zijn: kersvers. Nog maar vijf procent van de verkochte kersen is afkomstig van Hollandse bodem. Die van ons zijn onlangs officieel gecertificeerd als streekproduct.’ WAT IS UW PERSOONLIJKE SMAAKONTDEKKING? ‘Mijn twee toppers onder de kersen zijn de sappige Vroege Duitser en de zoete Kordia. Mijn vrouw houdt meer van de friszure oud-Hollandse Maai-kers.’
TEKST: NICOLIEN REITH BEELD: VAN RIJSWIJK/DE BEELDREDAKTIE
U WON DE PUBLIEKSPRIJS HELD VAN DE SMAAK IN 2007? ‘Ja! De jury prees onze inspanningen om smaak- en biodiversiteit te behouden. Naast het beschermen van oud-Hollandse kersenrassen werken we continu aan het verbeteren van bestaande en kweken van nieuwe soorten. We telen nu 45 rassen, afkomstig uit de hele wereld.’
32 RABOBANK ARTIKEL
Etenuitdevolkstuin Pensioendagenslijten tussenblauwschokkers Tuinieren? Een bloedhekel had hij eraan. Wat wil je, hij moest al jong meehelpen op het land van zijn vader. Maar ruim zestig jaar later tuint Nic van Keulen volop. ‘Er is geen sprake meer van moeten hè, dan is het leuk.’
3080
Kennelijk kruipt het bloed waar het niet gaan kan. Nic kweekt sla, andijvie, rode bieten, sperziebonen, snijbonen, wortelen, komkommers en tomaten, aardbeien, kapucijners en bloemen. En dat allemaal biologisch, zonder kunstmest dus. ‘Mijn vrouw vraagt iedere ochtend: wat eten we vandaag? Dat bepaalt de tuin. Straks moeten de blauwschokkers eraf. Als je wilt kan een gemiddeld gezin hier de hele zomer van eten.’ NAUWELIJKS KOSTEN Wie in Beverwijk een volkstuintje zoekt, moet volgens Nic gewoon een complex oplopen en hier en daar wat rondvragen. ‘Er is altijd wel iemand die ermee wil
stoppen. Deze gemeentelijke volkstuin achter de Baljuwslaan kost niets; het is dan ook tijdelijk. Mijn vorige tuin op het Westerhoutcomplex kostte 70 cent per vierkante meter. Onderhoud doe je zelf en de paardenmest wordt gratis gebracht. Ik koop wel eens gekweekte planten voor twintig cent per stuk, maar ik zaai ook veel, dus dat zijn de kosten niet.’ De meeste tijd steekt Nic in de onkruidbestrijding. Wieden! Dag in dag uit. ‘Dat is gewoon een heerlijke bezigheid. Ik kom hier dagelijks een paar uurtjes. Soms drink ik alleen maar koffie met de andere tuinders. Dan fiets ik naar huis en denk: goh, helemaal vergeten te werken! Kijk, dat is nou vrije tijd invullen.’ ‘Men zegt wel dat de smaak van eigen geteelde biologische groenten beter is, maar ik proef het niet meer omdat ik al vijftien jaar niets anders gewend ben. Maar het is natuurlijk wel zo dat de groenten uit de supermarkt min of meer uit de grond worden gestampt. Bij mij op de tuin kunnen ze groeien zoals het hoort. Ik houd van de rust hier. En van het feit dat je van zó’n piepklein zaadje zó’n grote rode biet krijgt.’
TEKST: ZONNEVELD & THÖNE BEVERWIJK BEELD: SANDER VAN DER TORREN FOTOGRAFIE
G
‘“Geld is niet van blik”, zei mijn vader altijd. Dus terwijl m’n vriendjes lekker voetbalden, moest ik hem helpen. Vind je het gek dat ik de pest had aan tuinieren?’ Zodra Nic vijftien werd, koos hij dan ook een totaal andere richting: hij begon als timmermansleerling. Hij werd uiteindelijk aannemer en werkte de laatste decennia als projectleider bij een aannemingsbedrijf in Schagen. Totdat hij op 60-jarige leeftijd van de VUT gebruik kon maken. ‘''Jij zal wel in een diep gat vallen”, zeiden velen tegen mij. Geen vreemde gedachte als je bedenkt dat ik jarenlang van ’s morgens 06.00 tot ’s avonds 20.00 uur aan het werk was. Maar, ik vond een volkstuin!’
3080
34 RABOBANK SPONSORING
DikkeBandenRace2010 Dyonwondoorzijn sterkewilénbenen Een winnaarsmentaliteit. En véél energie. De tienjarige Dyon Starreveld is wat beide zaken betreft goed bedeeld. Het brengt hem veel sportieve overwinningen. In juni sleepte hij in Uitgeest opnieuw de beker in de wacht van de Rabo Dikke Banden Race.
Sindsdien gaat de jonge Uitgeester hard, heel hard. Hij ging net als al zijn vriendjes ook op voetbal, maar de teamsport bevalt hem niet zo. ‘Ik kan er niet goed tegen als anderen een foutje maken en je moet veel rekening houden met de overige teamspelers. Als ik alleen moet presteren, kan ik me beter concentreren.’
3080
LEKKER HARD Dyon fietst altijd naar school, drie kilometer heen, en drie kilometer terug. Als hij het rustig aan doet, is hij er binnen tien minuten, zet hij de sprint erin, dan halveert de reistijd en is hij binnen vijf minuten op de plaats van bestemming. ‘Ik vind het gewoon leuk om hard te fietsen. Als ik samen met een auto voor een stoplicht sta, probeer ik altijd sneller op te trekken.’ Meer voorbereidingen dan deze spelletjes met imaginaire tegenstanders en hard naar school fietsen treft Dyon eigenlijk niet. ‘Nou ja, ik zit ook op een skeelerclub, op schaatsen en sinds een paar maanden bij de Beverwijkse Rennersclub Kennemerland. Van al
deze sporten worden m’n benen wel sterk. Dat is ook wat ik wil: sterke benen, nog harder gaan en trainen op snelheid, zodat ik tijdens een wedstrijd kan knallen!’ DE WIL OM TE WINNEN De Rabo Dikke Banden Race werd dit jaar voor het eerst in Uitgeest gereden. Voorgaande jaren dong Dyon daarom mee naar de eerste prijs in Beverwijk en Heemskerk. Driemaal won hij. ‘Ik wil de eerste zijn. Je kunt namelijk zo veel winnen: een grote beker, een Rabo t-shirt en een bos bloemen - ik ben gek op bloemen - en dan mag je ook nog een rondje in een open sportwagen rijden!’ NU KAN HET NOG! ‘Helaas kan ik dit jaar niet in Beverwijk aan de Rabo Dikke Banden Race meedoen, want in ons dorp wordt tegelijkertijd de skeelerronde van Uitgeest gereden en daaraan doe ik natuurlijk liever mee! Dit is mijn eigen thuishaventje. Maar, in Heemskerk ben ik zeker weer van de partij. Nu kan het nog, want ik heb nog geen wedstrijdlicentie bij de KNWU. Mijn ouders wachten daar speciaal mee omdat ik nog zo graag met de Dikke Banden Race meedoe.’
TEKST: ZONNEVELD & THÖNE BEVERWIJK BEELD: SANDER VAN DER TORREN FOTOGRAFIE
D
“Dat kan jij nog niet, daar ben je nog te klein voor”, zei zijn moeder toen Dyon op driejarige leeftijd per se de zijwieltjes van zijn fietsje wilde halen. Dyon wist wel beter, fietste naar zijn opa die zo vriendelijk was om wel de wieltjes te verwijderen, en fietste zó weg.
3080
36 RABOBANK VOORDEEL GELDIG TOT 03-12-'10 TENZIJ ANDERS VERMELD
SPECIAAL Dromen in de Efteling
BLoQ bewaakt, beveiligt, voorkomt, beschermt, alarmeert, signaleert en traceert. Een gestolen auto bijvoorbeeld kunt u razendsnel traceren met de BloQ Portable. De BLoQ Portable is een permanent wakend oog op uw kostbare bezittingen. Een handzaam apparaatje van amper 6,5 x 3,5 x 2 cm waarmee u mobiele bezittingen eenvoudig beveiligt en beschermt. In geval van diefstal van fiets, auto, of scooter traceert u - bij een goed bereik - tot op vijf meter nauwkeurig de locatie. De werking van BLoQ is simpel. U plaatst het spatwaterdichte apparaatje op een niet zichtbare plek in of op uw voer- of vaartuig. Via een beveiligde website van BLoQ wordt het apparaatje aan uw mobiele telefoon gekoppeld. In geval van diefstal krijgt u direct een sms-waarschuwingsbericht en via een aanduiding op Google maps ziet u direct de locatie van uw gestolen eigendom. Leden van Rabobank betalen voor de BloQ € 142,99 in plaats van € 199. Dit is inclusief 100 sms-waaschuwingen en onbeperkte alarmering via e-mail. Normaal zijn dit 50 sms-berichten. Na deze 100 waarschuwingen betaalt u geen 0,55 maar 0,35 per sms-bericht. Prijs is exclusief verzendkosten. De BLoQ werkt ook met een prepaid simkaart. Kosten voor gebruik van het mobiele netwerk zijn niet inbegrepen. Meer informatie? Bel 0900-2025250 (80 cpm)of kijk op www.rabobank.nl/dichterbij
www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3080
Privé bewakingsdienst
Leden van de Rabobank krijgen 25% korting op een arrangement bij Efteling Bosrijk. Geniet van de prachtige natuur in het nieuwe vakantiepark Efteling Bosrijk. Verblijf in een vrijstaand Boshuys of een sfeervol Dorpshuys (maximaal 6 of 8 personen) of een appartement (maximaal 4 personen) in het imposante Landhuys of het centraal gelegen Poorthuys. Arrangementen zijn inclusief onbeperkt toegang tot het Efteling Park. (Reserveringen moeten voor 8 oktober 2010 gemaakt worden). Klaar voor een spannende rit door het moeras met Joris en de Draak? Meer informatie en reserveren: bel 0900-0161 (€ 0,25 per minuut) o.v.v. ‘Rabobank najaarsaanbieding’. Kijk voor voorwaarden en arrangementsprijzen op
MEER LEDENVOORDEEL OP WWW.RABOBANK.NL/DICHTERBIJ
VOOR U Prachtig én praktisch
Muckboots
Zo vanuit kantoor, met de laptop nog in de tas, door naar een feestje? Dat kan met deze prachtige Driest van Zijtveldtas. Die heeft alle functionaliteiten voor het werk en tegelijkertijd de uitstraling van een chique handtas. De tas wordt fair trade geproduceerd in India en met de hand gemaakt van biologisch gelooid leer. Er is keuze uit verschillende uitvoeringen. De tas kost € 298. Als lid van de Rabobank krijgt u bij bestelling een bijpassende ‘tas in tas’ cadeau t.w.v. € 80. Deze mini-uitvoering heeft diverse vakken om waardevolle spullen op te bergen. Er is een beperkte voorraad. Een selectie van de meest populaire uitvoeringen (en meer info) vindt u op www.rabobank.nl/dichterbij
Muckboots zijn ontworpen voor mensen die in alle weersomstandigheden hun voeten comfortabel droog en warm willen houden. Muckboots worden gemaakt van natuurrubber en neopreen. De geïntegreerde sportzool en voorgevormde inlegzool geven comfort en slipvaste steun. Daarnaast zijn ze ook nog een lust voor het oog. Muckboots zijn licht en soepel, duurzaam en eenvoudig in onderhoud. De prijzen variëren van € 74,95 tot € 94,95. Rabobankleden krijgen een aantrekkelijke korting van 25%. Kijk voor meer informatie, productfoto’s van de diverse uitvoeringen en kleurcombinaties op
HANDGEMAAKTE FAIR TRADE TASSEN
GET THE ORIGINAL
www.rabobank.nl/dichterbij
Breng de zon in huis Wilt u meer energie? Breng dan de zon in huis! Vele studies tonen het positieve effect aan van volspectrumlampen op het welzijn van mens, dier en plant. Dit licht heeft als voordeel een beter humeur, minder stress, beter kunnen zien en een prettiger (werk)omgeving. Voorkom en genees een winterdepressie. Rabobankleden krijgen 25% korting op de gehele collectie daglichtlampen van MorgenisNu. Meer informatie op www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3080
ZONLICHTLAMP VERBETERT PRESTATIES
38 RABOBANK VOORDEEL GELDIG TOT 03-12-'10 TENZIJ ANDERS VERMELD
SPECIAAL Dromen najagen
De Bossche Bol kent u natuurlijk. Maar er zijn tal van andere typisch Brabantse lekkernijen. De Boxtelse Moppen bijvoorbeeld, Haarense Struif, Bernhezer Stoet, Oirschotse Primeur, Udenhoutse Broeder, de Bossche Koekwaus. Bent u nieuwsgierig naar deze en andere typisch Brabantse smaken? Boek dan nu deze unieke aanbieding voor leden van de Rabobank. Op het menu staat een hotelovernachting met ontbijt in een prachtig Brabants hotel, een smaakvolle dagactiviteit en een streekdiner. U kunt het arrangement zelf samenstellen, u kiest het hotel, restaurant en dagactiviteit zélf. Misschien wilt u naar een kasteel en daarna bierproeven. Kiest u voor een stevige fietstocht met als beloning een kop soep en knapperig warm worstenbrood. Of bezoekt u liever een museum om daarna te genieten van een zwoele nazomeravond in hartje stad. U beslist. Op www.rabobank.nl stelt u uw favoriete menu samen voor € 89,90 per persoon. Dat is minstens 25% minder dan de normale prijs! Het codewoord is ‘Rabolid’. Dit speciale ledenarrangement geldt tot en met december 2010. Als toetje ontvangt u een voucherboekje met tientallen kortingsbonnen en een informatiepakket met historische stadswandeling of hoogtepunten van de regio. Compleet met wandel- en fietsroutes. Deze aanbieding geldt tot en met 31-12-2010. Meer info op www.rabobank.nl/dichterbij
www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3080
Beleef Brabantse smaken
Magazine Ode laat zien dat er in de wereld meer goed gaat dan fout. Pessimisme viert hoogtij. Maar niet bij Ode. Dit onafhankelijke opinieblad met internationale oriëntatie is er voor mensen met een positieve inslag. Ode brengt goed nieuws, en dat is er genoeg voor wie het wil zien. In Ode leest u verhalen die inspireren, die stemmen tot nadenken en aanzetten tot verandering. Ode gaat over mensen met verrassende ideeën en een originele visie. Over mensen die uitdagingen overwinnen, problemen oplossen en dromen najagen om tot een duurzamer maatschappij te komen. Rabobankleden kunnen drie nummers lang Ode’s optimisme proeven voor de prijs van één: € 7,75. Het proefabonnement stopt automatisch. Meer info op
MEER LEDENVOORDEEL OP WWW.RABOBANK.NL/DICHTERBIJ
VOOR U Autoruit stuk?
ECO Kettle
Laat u deze winter niet verrassen door een barst in uw voorruit. Kom naar Autotaalglas om uw autoruit te laten inspecteren. Bij grote temperatuurverschillen scheurt een klein sterretje al snel door. Niet iets waarop u zit te wachten. Kom daarom met deze Dichterbij-advertentie of met de voucher op internet naar een Autotaalglas-vestiging en krijg de Nationale Autowasbon t.w.v. € 7,50 als u uw autoruit laat repareren of vervangen. Verder krijgen alle Rabobankleden een gratis fles IJsvrij ruitenontdooier als u langskomt voor een vrijblijvende voorruitinspectie. Kijk op www.rabobank.nl/dichterbij voor een Autotaalglas bij u in de buurt.
Komt dit u bekend voor? U vult de hele waterkoker en drinkt slechts twee kopjes thee? Met de ECO Kettle kunt u zuiniger water koken. Vul de ECO Kettle met 1,5 liter water. Met een druk op de knop kunt u exact twee kopjes afmeten. Zonder dat u onnodig verspilt. U bespaart wel meer dan 30% energie in vergelijking met uw huidige waterkoker. Als lid van de Rabobank krijgt u bij aanschaf van de ECO Kettle Chroom (€ 49,95) gratis het laatste kookboek van tv-kok Ramon Beuk: ‘Wat van Fair komt...’ waarin hij schrijft over zijn culinaire wereldreis. Koop vandaag nog de ECO Kettle en ontvang dit prachtige gratis kookboek t.w.v. € 19,95.
AUTOTAALGLAS LAAT JE NIET BARSTEN!
ZUINIGE WATERKOKER
Koop de Kettle op www.rabobank.nl/dichterbij
Gijs Streekproducten Gijs brengt de lekkerste streekproducten van boeren, bakkers en slagers naar de liefhebber. Deze streekproducten vind je exclusief bij Plus supermarkten. Het fruitsap wordt gemaakt van enkel appels en peren. Maar liefst 1 kg fruit per fles! Rabobankleden profiteren van een lekkere aanbieding. Bij aankoop van 2 Gijs producten plus Gijs appel- of perensap, krijgt u het aanschafbedrag van het sap terug. (Dit geldt t/m 30-11-2010). Meer info en de voorwaarden op www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3080
GENIET VAN EEN GRATIS FLES FRUITSAP!
40 RABOBANK VOORDEEL GELDIG TOT 03-12-'10 TENZIJ ANDERS VERMELD
SPECIAAL Wielershirt
Wilt u er eens lekker op uit? Laat u dan meeslepen door de fenomenale Ierse dansshow Gaelforce Dance of geniet van Carmina Burana, een uniek werk uit de muziekhistorie. Gaelforce Dance is een internationaal dansspektakel vol oerenergie dat voor het eerst naar Nederland komt. De hartslag van de Ierse tap is de rode draad van Gaelforce Dance waarbij de traditionele en speciaal voor Gaelforce gecomponeerde muziek een van de vele hoogtepunten van de show is. Laat u meevoeren door het aanstekelijke ritme in dit internationaal bejubelde dansspektakel. Ook kunt u genieten van de prachtige uitvoering van Carl Orff’s majestueuze meesterwerk Carmina Burana. Het ‘piece de résistance’ wordt uitgevoerd door The New Romanian Symphonic Orchestra & Choir met solisten, in totaal 135 personen. Carmina Burana is een cantate voor sopraan, tenor, bariton, groot koor en orkest; speciaal geschreven voor een uitgebreide sectie bijzondere slagwerkinstrumenten. Rabobankleden profiteren van 30% korting op beide voorstellingen. U betaalt € 34,50 in plaats van € 49,50 per toegangsbewijs (exclusief reserveringskosten). Interesse? Bel SEE Tickets 0900-1353 (45 cpm) o.v.v. ‘Rabobank’. En kijk voor meer informatie over data, locaties en bestellen op www.rabobank.nl/dichterbij
www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3080
Klassieke muziek of dans?
Net zo snel fietsen als Lars Boom, de alleskunner van de Raboploeg? Of als Robert Gesink? Rabobankleden krijgen de unieke kans om de huidige fameuze, oranje en blauw gekleurde Rabo wielerkleding aan te schaffen tegen een flinke korting. Het huidige tenue is in 2009 geïntroduceerd. Begin 2011 komt er wielerkleding met een geheel nieuw design. Daarom bieden we u de kans de huidige, kwalitatief hoogwaardige AGU-kleding tegen een flinke korting aan te schaffen. De ploeg heeft er jaren in gereden en er de mooiste successen mee gehaald, nu is het de beurt aan u… De korting kan per item verschillen en voor alle aanbiedingen geldt op=op. Ga voor de speciale ledenbestelpagina naar
MEER LEDENVOORDEEL OP WWW.RABOBANK.NL/DICHTERBIJ
VOOR U Nieuw in het theater
Decorette
Als Rabobanklid profiteert u van €7,50 korting op kaarten voor de eerste rang van deze twee voorstellingen. Het Kennemer Theater presenteert u met 'De Avonden' een nieuwe bewerking, regie én cast van deze klassieker. Op vrijdag 8 oktober bent u welkom voor deze voorstelling. 'Volendam, de musical' toont u op zaterdag 6 en zondag 7 november 2010 een blik in het leven van Mary die 20 jaar in Canada gewoond heeft, maar terugkeert naar Volendam waar haar roots liggen. Bestellen via het Kennemer Theater o.v.v. Ledenaanbieding Rabobank IJmond Noord. Telefoonnummer: (0251) 221 453
Rabobankleden ontvangen 25% korting op de Copa rolgordijnencollectie bij Decorette. U maakt bovendien kans op een gratis interieuradvies. Decorette woonatelier heeft een enorm veelzijdig aanbod op het gebied van woonmode: gordijnstoffen, vloerbedekking, verf, raamdecoratie, behang, verlichting en accessoires. De mogelijkheden zijn zo groot, dat Decorette u graag het gemak van de woonstylisten aanbiedt. Zij geven u vrijblijvend tips en adviezen. Ook regelt Decorette dat alles thuis wordt opgemeten, de rolgordijnen op maat worden gemaakt en gemonteerd. Actie geldt tot en met 31 oktober 2010. Ga voor kortingsbon en actievoorwaarden naar
'VOLENDAM, DE MUSICAL' EN 'DE AVONDEN'
ROLGORDIJNEN
www.rabobank.nl/dichterbij
Enjoy the Ride
De Rabobank ondersteunt de paardensport. Zo ook het nieuwe buitenrijinitiatief van de KNHS; Enjoy the Ride. De Rabobank wil ook haar leden laten profiteren van dit ontspannen buitenrijden in de mooiste gebieden van Nederland. Daarom organiseert ze op zaterdag 25 september een Enjoy the Ride dag voor ruiters en amazones van verschillende niveaus. Geen eigen paard? Ze zijn te huur! Kijk voor meer info en inschrijven op www.rabobank.nl/leden
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3080
KOM OOK PAARDRIJDEN IN DE BUITENLUCHT
WINNEN
42 RABOBANK GEZOCHT
Wat ziet u hier? In bovenstaande afbeelding zitten acht smakelijke fruitsoorten verborgen. Als u ze alle acht vindt, maakt u kans op een van de volgende prijzen. Eerste prijs zijn Muckboots in de uitvoering en kleur naar keuze. Uw voeten comfortabel droog en warm in alle weersomstandigheden. Zie pag. 37 voor de aanbieding. Tweede prijs zijn twee volspectrumlampen om overal te genieten van het weldadige licht van zomerse dagen. Zie pag. 37 voor de aanbieding. De derde prijs is de energiezuinige waterkoker ‘Eco Kettle Chroom’ die tot wel 30% bespaart! Zie pag. 39 voor de aanbieding. De oplossing kunt u tot 30 oktober 2010 sturen naar Rabobank Nederland, o.v.v. Gezocht, Dichterbij 03-10, Postbus 17100, 3500 HG Utrecht of stuur een e-mail (met de gevonden fruitsoorten) naar
[email protected] Meer puzzelen? Kijk op www.studiosteenhuis.nl
PUZZEL: STUDIO STEENHUIS
3080
ZOEK DE ACHT FRUITSOORTEN!
43 RABOBANK SERVICEPAGINA
CONTACT
colofon Redactieadres Graaf Janstraat 6, 1941 KG Beverwijk
Telefoon: (0251) 285 555
Redactie Afdeling Marketing, Communicatie en Coöperatie
E-mail:
[email protected]
Concept vdbj_, Bloemendaal
Internet: www.rabobank.nl/ijmondnoord
Vormgeving Studio Nico Swanink, Haarlem
Bezoekadressen: Graaf Janstraat 6, Beverwijk Stationsplein 23, Beverwijk Middelweg 68a, Uitgeest Burg. Nielenplein 6, Heemskerk
Druk & handling vdbj_ print support, Bloemendaal
NIETS IN DEZE UITGAVE MAG WORDEN OVERGENOMEN OF GEKOPIEERD ZONDER SCHRIFTELIJKE TOESTEMMING VAN DE RABOBANK. DE RABOBANK EN VDBJ_ BESTEDEN UITERSTE ZORG AAN DE BETROUWBAARHEID EN ACTUALITEIT VAN ALLE GEPUBLICEERDE DATA. ONJUISTHEDEN KUNNEN ECHTER VOORKOMEN. DE RABOBANK EN VDBJ_, ALSMEDE DE AAN HEN GELIEERDE ONDERNEMINGEN EN TOELEVERANCIERS, ZIJN NIET AANSPRAKELIJK VOOR ONJUISTHEDEN OF ENIG HANDELEN OP GROND VAN DE IN DIT BLAD GEGEVEN ADVIEZEN OF GEDANE MEDEDELINGEN EN AANBIEDINGEN. DE AANBIEDINGEN ZIJN, TENZIJ ANDERS VERMELD, GELDIG VAN 10 SEPTEMBER - 3 DECEMBER 2010.
Voordelen van het lidmaatschap: 1> 2> 3>
4>
3080
5>
SPECIALE LEDENPRODUCTEN WAARONDER LEDENCERTIFICATEN. EXCLUSIEVE AANBIEDINGEN MET KORTINGEN OP PRODUCTEN EN DIENSTEN. BETROKKENHEID BIJ MAATSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN. OP VERZOEK VAN LEDEN SPEELT DE RABOBANK EEN ACTIEVE ROL IN DE SAMENLEVING DOOR PROJECTEN EN ACTIVITEITEN MOGELIJK TE MAKEN. KENNIS EN NETWERKEN: UITNODIGINGEN VOOR THEMABIJEENKOMSTEN, SEMINARS, STUDIES EN PUBLICATIES EN TOEGANG TOT DIVERSE NETWERKEN (O.A. VAN ONDERNEMERS). INVLOED EN ZEGGENSCHAP. DE RABOBANK NODIGT LEDEN ACTIEF UIT IN GESPREK TE GAAN MET DE BANK: IN LEDENPANELS, KLANKBORDGROEPEN EN DE JAARLIJKSE LEDENVERGADERING KRIJGEN WE ONGEVRAAGDE EN GEVRAAGDE ADVIEZEN VOOR DE BESTE FINANCIËLE DIENSTVERLENING.
DE RABOBANK GAAT ZORGVULDIG OM MET PERSOONSGEGEVENS. MEER WETEN? ZIE PRIVACY STATEMENT RABOBANK OP WWW.RABOBANK.NL OF VRAAG ERNAAR BIJ UW RABOBANK. DICHTERBIJ IS GEMAAKT VAN EN VERPAKT IN MILIEUVRIENDELIJK MATERIAAL.
3080 Kijk voor de ledenaanbieding op de acherzijde van deze coupon.
3080
AANBIEDINGEN
BOB'S PARTY PALACE
BOURGONDISCH LIFESTYLE Kijk voor de ledenaanbieding op de achterzijde van deze coupon.
Kies uw cadeau: broche of armband Masala Beads broche
Masala Beads armband
Bestel het Masala Beads collier en krijg er gratis een cadeau bij t.w.v. € 19,95. U kunt kiezen uit een bijpassende armband of deze trendy broche. De armband is handgemaakt met viltenbolletjes en verschillende soorten half-edelsteentjes. De armband is verstelbaar en heeft een lengte van 26 cm. Van hetzelfde materiaal is een broche gemaakt die prachtig staat op een jasje of een mooie herfstshawl. Ook leuk voor aan uw sleutelbos of tas. De bolletjes vilt en edelsteentjes zijn gezet op Ook het sieradenzakje een grove speld. Wij hopen ook nu is handgemaakt, dus weer veel sieraden te verkopen nu nog leuker om van de vrouwen van Masala Beads. cadeau te geven! Alvast bedankt voor uw steun!
BELEEF HET MET VOORDEEL Het restaurant van Bob's Party Palace in Uitgeest is vernieuwd. Het interieur is in een nieuw jasje gestoken en door uitbreiding van de ruimte kunt u nog meer genieten van het weidse uitzicht over het polderlandschap van Uitgeest. Ter ere van deze verandering is er een exclusief aanbod voor leden van de Rabobank IJmond Noord. Indien u reserveert in het restaurant en gebruik maakt van het verwenmenu, dan ontvangt u hierbij een uur lang gratis bowlen tegen inlevering van deze bon. Bob's Party Palace is bereikbaar via telefoonnummer (0251) 315 150 of via www.bobs.nl. Reserveer voor 1 december 2010 en geniet van een complete avond uit.
Bourgondisch Lifestyle 'WAT BIJ DE BOER BEGINT, MAKEN WIJ AF' Smaak, kwaliteit en originaliteit bepalen de keuze van de kazen en wijnen bij Bourgondisch Lifestyle. Kleine, ambachtelijke producenten uit heel Europa leveren het rijke assortiment. Met kazen die na rijping in geconditioneerde ruimtes een unieke smaaksensatie opleveren. Geen wonder dat u ze terugvindt op de kaasplateaus van gerenommeerde restaurants door heel Nederland! Bij besteding van €20,- ontvangt u een heerlijk geitenkaasje uit de Loire, 'Le Petit Sambinois'! U vindt Bourgondisch Lifestyle aan de Plantage 120A in Beverwijk. Van woensdag tot en met zaterdag is Bourgondisch Lifestyle voor u geopend.
AANBIEDINGEN
Een avondje UITgeest.
Steun Masala Beads uit Nepal
Van vilt en half-edelsteentjes
Verwen uzelf met dit bijzondere collier en kies uw cadeau! deze prachtige sieraden van het Nepalese Masala beads zijn perfect om een gure herfstdag op te fleuren. Steun de organisatie met de aanschaf van dit collier (60 cm) t.w.v. € 39,95. rabobankleden betalen slechts € 34,95 én ontvangen een gratis cadeau in de vorm van bijpassende armband of broche t.w.v. € 19,95 (zie achterzijde). Exclusief verzendkosten. Bestellen via www.rabobank.nl/dichterbij of bel 035-7600036. rbd1003
Rijker worden door te delen. Dat is het idee. De Rabobank gelooft dat geld iets kan doen en niet alleen iets is. Rabobank Private Banking biedt daarom niet alleen deskundig vermogensbeheer en -advies, wij helpen ook als u iets terug wilt geven aan de maatschappij. In het geval van mevrouw Vissers was die droom een weeshuis in Zuid-Amerika. Met behulp van de Rabobank vond ze de juiste contacten en de lokale kennis. Daarmee is de droom van mevrouw Vissers uitgekomen en hebben bijna 60 kinderen een thuis gevonden. Dat is de gedachte, dat is het idee.
Geld kan iets doen. 3080
Rabobank. Een bank met ideeën.
www.rabobank.nl/gelddoetiets