Noord-Drenthe. Magazine voor leden - voorjaar 2012

Dichterbij Jaar van de Coöperatie Ons coöperatieve hart klopt Persoonlijke aandacht Starters op de woningmarkt in Vries Ledenraad Bent u de schakel tussen de leden en de bank? Trends en ontwikkelingen Webwinkels in Noord-Drenthe Magazine voor leden - voorjaar 2012

3218

Noord-Drenthe

2012 is door de VN uitgeroepen tot het Jaar van de Coöperatie. Ik verzeker u dat Rabobank Noord-Drenthe dat niet ongemerkt voorbij laat gaan. We hebben een coöperatieve kalender gemaakt met meer dan 40 activiteiten en voor ieder wat wils. Als coöperatieve bank gaat het om het leveren van klantwaarde. We realiseren ons dat het vertrouwen in de financiële sector zwaar is beschadigd. Ook de Rabobank heeft soms deuken opgelopen. Vandaar dat onze inspanningen er maximaal op gericht zijn om het vertouwen in de sector en in ons als coöperatieve bank optimaal te krijgen. Openheid, transparantie en inlevingsvermogen zijn daarbij sleutelwoorden. Ondanks de moeilijke situatie op de woningmarkt, lukt het starters toch een huis gefinancierd te krijgen. Hoe ze dat is gelukt, leest u op pagina 28. De ontwikkelingen in de retailsector zijn velerlei en hebben ingrijpende gevolgen voor winkeliers, maar ook voor overheden en financiers. Tegelijkertijd is er ook sprake van vernieuwingen. We stellen enkele van deze ondernemingen aan u voor. Veel leesplezier! Karel van Vugt, directievoorzitter

3218

Speciaalvooru! Ledenvoordeel: HunzerunAnnen,RunvanGieten, Floriadeennogveelmeer.

INHOUD

2 RABOBANK WELKOM

3 RABOBANK INHOUDSOPGAVE

INHOUD 04 06 08 12 14 16 19 20 22 26 28 31 32 34

3218

36 42 43

Nieuws & weetjes Aanscherping van de regels trekt woningmarkt in het slop Trend: webwinkels in Noord-Drenthe Noord-Drenthe: één van de veiligste woonomgevingen Verantwoord beleggen Jaar van de Coöperatie Interview ledenraadslid Ali Kramer Wethouders over de woningmarkt in de gemeente Aa en Hunze en Tynaarlo Leerzaam vermaak op Floriade 2012 Ineke Noordhoff: commissaris bij uw bank met een missie Starters op de woningmarkt in Vries Lokale sponsoring Verstandig omgaan met geld Toekomstperspectief: detailhandel onder druk Autobedrijf Okken in Gieten is innovatief Nieuws vanuit het Coöperatiefonds Contactgegevens: telefoon, e-mail, bezoekadressen en openingstijden

4 RABOBANK NOORD-DRENTHE

NIEUWS KANTOOR ZUIDLAREN

BESCHUIT MET MUISJES? Rabobank Noord-Drenthe heeft ook persoonlijke aandacht voor de allerkleinsten. Bent u pas trotste ouder geworden van een baby? Doe dan nu mee aan de geboorte-actie van uw Rabobank. Met het geboortekaartje van uw pasgeboren kleintje maakt uw baby kans op de Rabo RegenboogRekening met een startsaldo van € 50! Stuur het geboortekaartje naar marketing@ noord-drenthe.rabobank.nl of per post naar Rabobank Noord-Drenthe, t.a.v. MCC/geboorteactie, postbus 45, 9460 AA GIETEN. U mag het kaartje ook afgeven op één van onze kantoren in Eelde-Paterswolde, Gieten, Vries of Zuidlaren. Kijk voor de actievoorwaarden op onze website. In de volgende editie van Dichterbij maken wij de eerste winnaar bekend.

3218

www.rabobank.nl/noord-drenthe

De spreekkamers in Zuidlaren zijn gemoderniseerd. In de bankhal ligt voortaan de rode loper uit voor onze klanten. De receptiebalie is naar voren verplaatst en de bankhalcommunicatie is gedigitaliseerd. Peter Schey (directeur Commerciële Zaken): “De nieuwe inrichting is er op gericht dat we klanten beter van dienst kunnen zijn. De werkvlekken in het kantoor zijn aangepast aan het nieuwe werken. Medewerkers hebben geen vaste plekken, maar voor ieder moment een plek die het beste aansluit bij de werkzaamheden.”

GROOTE VEEN EELDE Eerste kavel uitgegraven Op 25 januari is de bouwkavel van de heer Terpstra uitgegraven. Ria Gritter (Financieel adviseur) en Peter Schey (directeur Commerciële Zaken) kwamen een kijkje nemen. Zij wensen hem succes met de bouw van de woning. Ook interesse in dit nieuwbouwplan? Kijk op onze site voor recente ontwikkelingen en een aantrekkelijk hypotheekaanbod.

WAT IS TOCH DAT BLOKJE? Dat blokje is een QR-code en komt terug op bijna alle uitingen van Rabobank Noord-Drenthe. Wat kunt u ermee? U heeft een smartphone en de QR-reader nodig. Deze applicatie is kosteloos te verkrijgen in de AppStore of op de Android Market. Scan met uw smartphone de QR-code en u wordt doorverwezen naar onze website, een afbeelding of aanvullende informatie.

TEKST: RABOBANK BEELD: RABOBANK

Verbouw


& WEETJES PERSOONLIJKE AANDACHT OOK IN 2012

GEZOCHT: KANDIDATEN LEDENRAAD Belangrijke schakel tussen de leden en de bank De ledenraad van Rabobank Noord-Drenthe bestaat uit dertig leden van de bank. Er zijn nu vacatures die voor het eerst worden gekozen door de drie kieskringen binnen onze bank (Particulieren, Bedrijven/Agri en Private Banking). Zij hebben respectievelijk 12, 10 en 8 vertegenwoordigers in de ledenraad. Er zijn twee vacatures in het Agri-segment. We zoeken bij voorkeur twee akkerbouwers. Voor het Bedrijven-segment zoeken we twee ondernemers uit de gemeente Tynaarlo. Een informatiepakket over deze boeiende functie kan worden opgevraagd via ledenraad@ noord-drenthe.rabobank.nl of (0592) 40 06 10.


3218

Rabobank Noord-Drenthe organiseert met enige regelmaat een Coöperatief Café in de kernen van haar werkgebied. In oktober 2011 werd het Coöperatief Café in Eelde-Paterswolde gehouden. Opnieuw een succesvolle avond met veel discussie. Het debat startte met een stelling over de identiteit van de Rabobank. ‘Gedraagt de Rabobank zich anders dan andere banken?’ Gevolgd door stellingen over de woningmarkt, de winstbestemming, virtueel bankieren en duurzaamheid. De woningmarkt baart de leden zorgen. Een gepensioneerde kan zijn huis niet te gelde maken. Een starter op de woningmarkt heeft onvoldoende kansen. Directievoorzitter Karel van Vugt heeft de leden op het hart gedrukt dat Rabobank Noord-Drenthe in overleg met gemeentes en andere partijen op zoek wil naar mogelijke oplossingen. Maar vooral van de landelijke politiek worden ook statements verwacht. Voor de leefbaarheid in de dorpen werden diverse ideeën ingebracht. Aandacht voor zonne-energie om duurzaamheid te promoten wordt als mogelijke activiteit genoemd. Van Vugt geeft aan blij te zijn met deze ideeën. Waar mogelijk gaan we over tot actie. Het eerste Coöperatief Café in 2012 is op 13 maart in Zuidlaren, gevolgd door een café op 15 mei in Gieten. Op 23 oktober is er een Coöperatief Café in Vries. De leden uit deze dorpen krijgen tijdig een uitnodiging. Noteert u alvast de datum in uw agenda?


Duidelijkheidgewenst Aanscherpingregels, woningmarktinslop Peter Schey (directeur Commerciële Zaken) geeft zijn visie op de huidige woningmarkt weer. “De woningmarkt zit al een tijdje in het slop. We begonnen met de kredietcrisis. Als gevolg van deze crisis werden de regels flink aangescherpt. En nu lopen de rentes op.”

3218

VERLAGING OVERDRACHTSBELASTING De door de overheid afgekondigde maatregel om de overdrachtsbelasting te verlagen van 6% naar 2% zorgde voor een kleine opleving. De Rabobank nam haar verantwoordelijkheid. Door starters een duwtje in de rug te geven en door het Brede Plan dat afgelopen najaar is gepresenteerd door Piet Moerland (voorzitter raad van bestuur). De Rabobank wil komen tot een nationaal akkoord dat moet leiden tot rust en vertrouwen op de woningmarkt. Dat het vooral een vertrouwenskwestie en geen financieringskwestie is, blijkt uit het feit dat de betaalbaarheid van woningen in de afgelopen jaren is toegenomen. VOLUME HYPOTHEKEN IS MET 9% VERBETERD “Het volume verstrekte hypotheken is bij Rabobank Noord-Drenthe in 2011 met 9% verbeterd ten opzichte

van 2010. Toch merken ook wij dat de laatste maanden van 2011 het verstrekte volume aan het afnemen is, terwijl ons marktaandeel niet daalt. Dit betekent dat er minder huizen worden verkocht. Enkele nieuwbouwprojecten in ons werkgebied lopen zeer moeizaam of gaan minder snel dan gepland. In 2012 verwachten wij geen substantieel herstel van de woningmarkt. De economische vooruitzichten zijn onzeker, men is bang voor grotere werkloosheid, de overheid gaat extra bezuinigen, de hoogte van pensioenen staat ter discussie en er is onzekerheid over de hypotheekrenteaftrek.” Wat Peter Schey betreft moet er snel duidelijkheid komen over hervormingen op de woningmarkt, zodat kopers en verkopers weten waar ze aan toe zijn. HYPOTHEEKADVIES “Behalve dat wij als bank, een hypotheekverstrekker zijn, zijn we ook vooral hypotheekadviseur. Om een afgewogen beslissing te nemen, is gedegen en betrouwbare informatie belangrijk. We onderzoeken bijvoorbeeld ook de woningmarkt in onze regio. Omdat wij als coöperatieve bank geworteld zijn in de lokale gemeenschap kunnen we regionale en lokale marktpartijen bij elkaar brengen om samen over oplossingen na te denken en concrete nieuwe initiatieven te steunen. Zoals het stimuleren van collectief eigenaarschap. We signaleren, verbinden en ondersteunen waar mogelijk.”


N

NEGATIEVE SPIRAAL De markt lijkt in een negatieve spiraal terecht te komen met alle onwenselijke gevolgen van dien. Want een goed werkende woningmarkt is van groot maatschappelijk belang. Het is belangrijk dat woonwensen en woonbehoeften worden vervuld. Starters moeten toegang blijven houden tot de woningmarkt en huizenbezitters moeten kunnen doorstromen. Scheefwonen moet zoveel mogelijk worden voorkomen.

3218


Trendsenontwikkelingen Webwinkelsin Noord-Drenthe Eén kassa die betaalvormen kan accepteren van all over the world. Niet alleen ‘live’ in de stenen winkel, maar ook online via internet en mobiel. In januari lanceerde de Rabobank de Rabo OmniKassa. In dit artikel stellen wij twee webwinkels aan u voor.

3218

VEEL MEER DAN IDEAL “Op zich logisch. Immers iedereen ziet dat in de detailhandel een grote verschuiving plaats vindt van bricks naar clicks; van shoppen in de stenen winkel naar online en mobiel. De OmniKassa is een nieuw product dat de komende jaren steeds méér betaalvormen mogelijk maakt dan iDeal. Te denken valt aan creditcards, acceptgiro’s, NFC, PayPal en Bancontact Mr Cash. De komende maanden wordt de Rabo OmniKassa uitgebreid met de mogelijkheid tot acceptatie van betalingen met de mobiele telefoon.” MINDER LASTENDRUK VOOR ONDERNEMERS “Dit nieuwe product neemt bij winkeliers veel administratieve lastendruk weg. Eén simpel loket

waarbij het complete betalingsverkeer gestroomlijnd en geregeld is. Door de uniformiteit in uitbetaling wordt voor de ondernemer het probleem opgelost dat elke betaalmethode haar eigen proces, kenmerken en doorlooptijd kent. Ook is nieuw dat betalingen vanuit de kassa kunnen worden teruggestort in geval van een retourzending.” BETALEN MET MOBIELE TELEFOON “Als Rabobank hebben we de overtuiging dat mobiel betalen aan een snelle opmars is begonnen. Nu al heeft 42% van de Nederlanders een smartphone. De vraag om deze telefoon te kunnen gebruiken om te betalen neemt snel toe. Inmiddels kan men al steeds meer via apps op de mobiele telefoon bestellen en betalen in de horeca, evenementen, bij voetbalstadions en een aantal bioscopen. Ook is er een mogelijkheid om te betalen met een chip op je telefoon." EXCLUSIEF Voor onze leden en andere geïnteresseerden organiseren wij in het tweede kwartaal een informatie-avond over alle mogelijkheden van e-commerce. Betalen met je mobiel, een OmniKassa of een cashless-kantine zijn onderwerpen die aan de orde komen. Meer informatie komt op www.rabobank.nl/noord-drenthe.


A

ALLEEN VOOR RABOKLANTEN Margriet Nascimento (manager Bedrijven Rabobank Noord-Drenthe: “De winkelier kan met deze kassa altijd afrekenen met zijn klanten, ongeacht het koopkanaal. De OmniKassa komt, anders dan destijds het Rabo-product iDeal, alleen beschikbaar voor Raboklanten. Samen met duizend medewerkers van lokale banken volgden onze collega’s via internet een informatiebijeenkomst over e-commerce. Er is veel vraag naar informatie over dit product bij onze adviseurs en hun klanten.”


LINDA BOEREMA (EELDERWOLDE) - WWW.MOOII-ONLINE.NL

3218

“Klantcontactisleuk” 1. WAT IS DE REDEN GEWEEST OM EEN WEBWINKEL TE STARTEN? “Ik heb altijd in de detailhandel gewerkt, dat is waar mijn hart ligt. Ik vind contact met klanten leuk. Afgelopen tijd ontdekte ik dat ik vaak niet kon vinden wat ik zocht. Dit bracht me op het idee een webwinkel te beginnen voor vrouwen en kinderen met producten die je bijna nergens tegenkomt! Het klantencontact heb ik weer gevonden door reacties en ideeën van klanten en het contact met leveranciers. Kortgeleden heb ik ‘Talking Tables’ ingekocht. Dit zijn papieren artikelen, zoals serviesgoed en etagères. Het komt uit

Groot-Brittannië en wordt ook verkocht bij Harrods.” 2. WAT HOOPT U MET DE WINKEL TE BEREIKEN? “Ik vind het fantastisch om erop uit te trekken en leuke spullen te zoeken en die dan op de website te zetten, zodat het een ‘mooiie’ volle site wordt." 3. WELKE INTERNETKASSA HEEFT U GEKOZEN EN WAAROM? “iDeal vanwege veilig betalen! Ik overweeg de overstap naar Rabo OmniKassa omdat daar alle betaalmogelijkheden gebundeld worden.”


MARCO DORLAND (GASSELTE) - WWW.WAGENWIEL.NL

“Lekkerrondneuzen”

3218

WAAROM BENT U EEN WEBWINKEL BEGONNEN (NAAST DE FYSIEKE WINKEL)? “De tegenwoordige tijd leert dat men liever vanuit de luie stoel eerst virtueel in de winkel rondneust en er daarna pas op uittrekt. Om naast onze grote collectie antieke meubelen het aanbod aan klein antiek en collectoritems onder de aandacht te brengen, hebben wij besloten om dit te doen via een webwinkel.” WAT HOOPT U MET DE WEBWINKEL TE BEREIKEN? “Ons assortiment voor een nog grotere klantenkring beschikbaar te stellen. Onze webwinkel is ook in het

Engels beschikbaar en vooral daarmee hopen wij internationaal onze producten onder de aandacht te brengen.” WELKE DOELGROEP WILT U BEREIKEN? “Wij houden er niet zo van om in hokjes te denken, maar als we dat dan toch moeten doen; onze doelgroep zal zich voornamelijk in de categorie tweeverdieners, in de leeftijd van 30 tot 55 jaar bevinden. Voor de collectoritems is er echter niet een specifieke doelgroep aan te wijzen. Verzamelaars vind je in alle leeftijden, van jong tot ouder wordende jongeren.”


REMMY PIETERS - WWW.REZU.NL - ADVISERING MKB INZAKE WEBWINKELS

3218

“Eenidealecombinatie” KAN EEN WINKEL NOG ‘OVERLEVEN’ ZONDER ER EEN WEBWINKEL NAAST TE HOUDEN? “Een winkel kan prima overleven zonder een webwinkel ernaast. Toch zijn consumenten steeds meer op zoek naar aanvullende informatie en gemak. Daarin kan een webwinkel prima voorzien. De ‘stenen’ winkel staat echter nog steeds voor vertrouwen. Mits goed opgezet is een webwinkel in combinatie met een ‘stenen’ winkel de ideale situatie om aan de wens van consumenten te voldoen. Een webwinkel moet geen doel op zich zijn maar een middel om aanvullende afzet te realiseren. Hierbij moet de ondernemer zichzelf afvragen

of zijn onderneming hiervoor wel is ingericht en of hij er zelf klaar voor is!” WAT ADVISEERT U ONDERNEMERS DIE OVERWEGEN EEN WEBWINKEL TE BEGINNEN? “Het is met de huidige ICT-mogelijkheden en met een dosis gezond verstand helemaal niet zo moeilijk om een webwinkel te ontwikkelen en te beheren. Je moet dit wel goed en grondig doen en je vooral realiseren wat een webwinkel logistiek voor je onderneming betekent. Mijn devies: niet twijfelen, maar ‘doen’ en zoek de juiste partner die je kan ondersteunen.”


Tips Veiligwonenin Noord-Drenthe In de gemeentes Aa en Hunze en Tynaarlo is het volgens de misdaadmeters nog relatief veilig vertoeven. Het gevoel van veilig wonen willen we allemaal. Uw huis moet u rust geven en veilig zijn.

3218

VANZELFSPREKEND IS HET NIET “Een veilig huis in een veilige wijk, een veilig gevoel. Het zou vanzelfsprekend moeten zijn, maar dat is het niet”, geeft Janet aan. Ook in haar omgeving ervaart zij dat. “Je hoort vaak van woninginbraak en overlast. Het feit dat een onbekende in jouw woning is geweest en jouw spullen heeft doorzocht, geeft een onveilig gevoel.” GEMEENTE EN POLITIE Annelies geeft aan dat er op de site van de gemeenten en politie veel tips zijn te vinden. “Wacht niet tot het te laat is.” Naast adviezen over erkende bedrijven die informatie geven over alle ‘inbraakgevoelige’ plekken van een woning kunt u ook een korte test doen op www.politiekeurmerk.nl (‘Bewoners’). Een bewoner kan zo snel te weten komen hoe inbraakveilig zijn/haar huis is. Ook is er op deze site een flyer beschikbaar

‘Voorkom een inbraak in uw woning’ en een brochure ‘ABC voor Veilig Wonen’. VEILIGHEIDSMETER Janet vindt het initiatief de veiligheidsmeter van huisverzekeraar Interpolis een aanbeveling waard. “Hiermee kan een klant heel gemakkelijk nakijken of zijn of haar huis beveiligd genoeg is tegen inbrekers of schade. De meter is te vinden op de site van www.interpolis.nl. Hiermee leer je gevaarlijke situaties thuis herkennen. Er kan gekozen worden voor verschillende thema’s zoals brand of inbraak. Na het doorlopen van de veiligheidsmeter krijgt de gebruiker het resultaat in beeld, inclusief een actielijst met tips.” PREVENTIEWINKEL Interpolis heeft een eigen preventiewinkel. Klanten van de Rabobank vinden daar regelmatig aanbiedingen. In de Interpolis Preventiewinkel zijn tal van grote en kleine hulpmiddelen te vinden om risico’s in en om uw huis te verkleinen. Het assortiment van de Interpolis Preventiewinkel is samengesteld uit geselecteerde kwaliteitsproducten die risico’s verkleinen. “Deze winkel heeft als doel er aan bij te dragen dat onze klanten zich niet alleen veiliger voelen, maar het ook daadwerkelijk zijn”, besluit Annelies.


H

“Het gevoel van veiligheid is verminderd. In het Coöperatief Café in Eelde spraken de leden hun bezorgdheid uit over de toenemende criminaliteit in huiselijke omgeving. Ze vroegen zich af welke rol de Rabobank hier in kan spelen.” Dit vertellen Janet Meinders en Annelies Oostland, beide medewerkers van het Klanten Contact Centrum van Rabobank Noord-Drenthe.

3218


Verantwoordbeleggen Persoonlijkeaandacht Beleggen kan een goed middel zijn om uw doelen te bereiken. Het is wel belangrijk om hier op een verantwoorde manier invulling aan te geven. Bij de Rabobank zijn ‘verantwoord’ en ‘beleggen’ onlosmakelijk met elkaar verbonden.

J 3218

Jan Vonk (manager Private Banking Rabobank NoordDrenthe): “Een belangrijke stelregel bij verantwoord beleggen is dat beleggen geen doel op zich is, maar een middel om uw doelen te bereiken, uw ambities waar te maken. Is beleggen de juiste oplossing, dan stellen we samen met u vast hoe u zou willen beleggen. Op een manier die bij u past. Persoonlijke aandacht dus voor uw beleggingen om zo een evenwichtige beleggingsportefeuille op te bouwen met producten die u begrijpt. Wij zijn daarbij helder over de risico’s en over de kosten. Zodat u weet waar u aan toe bent. Waar mogelijk zijn uw beleggingen verantwoord in maatschappelijke zin. Dat is niet alleen goed voor de maatschappij, maar ook voor het rendement op uw beleggingen. Streven naar een goed rendement staat uiteraard voorop, maar het is wel belangrijk om hier op maatschappelijk verantwoorde wijze invulling aan te geven. Steeds meer beleggers onderschrijven het belang om niet alleen naar de winstcijfers te kijken, maar ook naar maatschappelijke aspecten.” WAAROM ZIJN ER ZO VEEL VISIES OP MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD BELEGGEN? “Zo veel beleggers, zo veel meningen”, zegt Jan Vonk. “De ene belegger wil niets te maken hebben met de tabaksindustrie, terwijl de andere daar geen morele bezwaren tegen heeft. Ook verschuiven de accenten in de

loop van de tijd. Vijf jaar geleden kreeg de belangstelling voor het milieu een extra impuls, naar aanleiding van de film ‘An Inconvenient Truth’ van Al Gore. Tijdens de kredietcrisis verschoof de aandacht naar goed ondernemingsbestuur. De olieramp rond het olieplatform van BP zette de discussie over milieuvervuiling opnieuw op de agenda. En de aardbeving in Japan heeft de discussie over kernenergie aangewakkerd. Hoe verschillend deze thema’s ook zijn, er is één gemene deler: ze illustreren een structurele aandacht voor maatschappelijke kwesties.” WELKE VISIE OP MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD BELEGGEN HEEFT DE RABOBANK? “Maatschappelijk verantwoord beleggen is bij de Rabobank gebaseerd op het respecteren van mensenen arbeidsrechten, bescherming van het milieu, het tegengaan van corruptie, het mijden van beleggen in controversiële wapens en de integratie van deze factoren in het beleggingsproces”, legt Jan Vonk uit. Als uitgangspunt hanteert de Rabobank drie pijlers: - Global Compact van de Verenigde Naties (VN). Dat zijn tien uitgangspunten ten aanzien van maatschappelijk verantwoord ondernemen op het vlak van mensenen arbeidsrechten, milieu en anticorruptie. - VN Principles for Responsible Investment. Dat zijn richtlijnen voor institutionele beleggers (veelal aan-

HOE KRIJGT DIE VISIE CONCREET VORM? “De Rabobank probeert waar mogelijk de uitgangspunten van de VN Global Compact in haar eigen bedrijfsvoering te integreren. Deze uitgangspunten gelden ook als referentie bij beleggingsbeslissingen.” Verder vraagt de Rabobank fondshuizen waarmee zij zaken doet om in lijn met de VN Principles for Responsible Investment te handelen. Tot slot financiert de Rabobank geen ondernemingen die betrokken zijn bij controversiële wapens, zoals clustermunitie en landmijnen. Daarom wordt over deze ondernemingen niet geadviseerd en is het niet mogelijk beleggingstitels van deze

bedrijven direct aan te kopen. De Rabobank gaat de dialoog aan met beleggingsfondsbeheerders die deze bedrijven (nog) niet uitsluiten. IS MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD BELEGGEN EEN NICHEMARKT? “Van een niche is geen sprake. Want steeds meer beleggers onderschrijven het belang om niet alleen naar de winstcijfers te kijken, maar ook naar maatschappelijke aspecten. Inmiddels hebben meer dan 950 financiële instellingen (waaronder de Rabobank) – samen goed voor een belegd vermogen van meer dan 30 biljoen dollar – de VN Principles for Responsible Investment ondertekend.” GAAT DIT TEN KOSTE VAN HET RENDEMENT? Onderzoek toont aan dat maatschappelijk verantwoord beleggen niet ten koste gaat van het rendement. Wie maatschappelijk verantwoord belegt, let in zijn proces ook op de prestaties van een bedrijf op maatschappelijk vlak. Meer info staat op: www.rabobank.nl/verantwoordbeleggen.


3218

bieders van beleggingsfondsen en pensioenfondsen) op het vlak van verantwoord beleggen. Partijen die de richtlijnen ondertekenen, zeggen toe rekening te houden met mens, milieu en goed ondernemingsbestuur in het beleggingsproces. Tevens verklaren ze ermee bedrijven waarin ze beleggen aan te spreken op naleving van de normen. - Het beleid van de Rabobank ten aanzien van beleggingen in de wapenindustrie.


JaarvandeCoöperatie Coöperatief:samenlukt ermeerdanalleen! Uw Rabobank heeft een flitsende start gemaakt in het Jaar van de Coöperatie. Begin februari ontvingen al onze leden de activiteitenkalender met daarin een scala aan evenementen. Met het exclusieve Leden-voor-Leden Bonnenboekje met ruim 100 aanbiedingen.

3218

BIJSCHOLEN “Het bijna traditionele Nieuwjaarsontbijt voor medewerkers verruilden we in januari voor een stamppottenbuffet in de bloemenveiling Flora Holland in Eelde. De bloemenveiling, sinds 101 jaar een coöperatie, is een mooi podium om de medewerkers ‘hernieuwd’ kennis te laten maken met de verschillende facetten van de coöperatie. In vier workshops werden ze bijgeschoold. Met deze nieuwe bagage kunnen onze medewerkers hun ambassadeursfunctie tijdens het Jaar van de Coöperatie, maar ook daarna, beter vervullen.”

IK HOU VAN DRENTHE Burgemeester Van Oosterhout van Aa en Hunze vertelde in één van de workshop de medewerkers hoe waardevol het is een partij als de Rabobank in haar werkgebied te hebben. De maatschappelijke betrokkenheid betekent echt iets voor de inwoners. Lammy Kobes (Communicatie- en sponsordeskundige van de bank) had samen met Otto de Boer en Syward Couperus (directeur Bedrijfsmanagement) het spel ‘Ik hou van Drenthe’ gemaakt. Collega’s maakten kennis met veel projecten die vanuit de fondsen en sponsoring zijn gerealiseerd in Noord-Drenthe. VISIE KANSEN VOOR NOORD-DRENTHE Voor een aantal collega’s was het verrassend te ervaren waar Rabobank Noord-Drenthe bij betrokken is. Een voorbeeld daarvan is de betrokkenheid bij het onderzoek ‘Triple P’ dat wordt gefinancierd vanuit het Maatschappelijk Projectenfonds van de bank. Het doel van de Triple P-studie is om de duurzaamheid van het werkgebied van Rabobank Noord-Drenthe, bestaande uit de gemeenten Aa en Hunze en Tynaarlo, in sociaal, economisch en ecologisch opzicht in beeld te brengen en te zoeken naar mogelijkheden om dit te verbeteren. “In samenwerking met beide gemeenten, andere partijen en stakeholders gaan we er vanuit dat in april een aantal concrete plannen kunnen worden


E

ENTHOUSIAST OVER SPECIAAL COÖPERATIEJAAR Coöperatie-adviseur Otto de Boer is enthousiast als hij het heeft over ‘zijn’ coöperatieve Rabobank NoordDrenthe. “We vieren een heel jaar ‘het Jaar van de Coöperatie’. Met maar liefst veertig activiteiten laten wij de gemeenschap kennismaken met de coöperatie. De bank pakt groots uit, maar doet dat niet zonder reden. Dit speciale coöperatiejaar biedt ons een uitgelezen kans om de coöperatie weer stevig op de kaart te zetten. We merken toch dat het nodig is, niet alleen bij klanten, maar ook bij onze medewerkers. Veel van hen weten, naar eigen zeggen, te weinig van de coöperatie en willen daar heel graag wat aan doen.”

3218


gepresenteerd tijdens het symposium ‘Kansen voor Noord-Drenthe’.” STARTPUNT LEDEN Voor de leden startte het Jaar van de Coöperatie tijdens de goedbezochte nieuwjaarsreceptie van Rabobank Noord-Drenthe. In zijn speech schetste Karel van Vugt (directievoorzitter) hoe de Verenigde Naties het coöperatieve organisatiemodel als voorbeeld voor vernieuwing en ontwikkeling op de kaart willen zetten. Voor de Rabobank een unieke gelegenheid om haar visie op de coöperatie stevig voor het voetlicht te brengen.

3218

HISTORISCH BESEF Tot op de dag van vandaag zijn de grondbeginselen van de coöperatieve bank nog steeds dezelfde zoals ooit geformuleerd door Friedrich Wilhelm Raiffeisen: soberheid, zelfredzaamheid en zelfbestuur. Belangrijke criteria voor het functioneren van de bank in tijden van voor- en tegenspoed en die in grote mate hebben bijgedragen aan de stevige positie van de bank in de huidige turbulente tijden. Sinds de oprichting van de bank zijn de winsten die jaarlijks zijn gemaakt toegevoegd aan het eigen vermogen van de bank. Dit heeft geresulteerd in een stevige vermogenspositie waardoor bijvoorbeeld staatssteun in de voorbije jaren voor de Rabobank niet nodig was. Een deel van de winst komt via de fondsen van onze bank terug in de samenleving als coöperatief dividend. COÖPERATIE SPRINGLEVEND De mentaliteit van ondernemende mensen die beseffen dat ze samen meer kunnen bereiken dan alleen, kenmerkt de Rabobank. Dit principe ligt ook ten grondslag aan het leden-voor-ledenprogramma. De Boer: “In november 2011 gaven we onze ondernemende klanten de mogelijkheid via een bonnenboekje een aanbieding te doen aan onze 11.000 leden. Niet minder dan 120 ondernemers hebben hiervan gebruik gemaakt. Al met al een levend bewijs dat de coöperatie springlevend en helemaal van deze tijd is.”

IETS EXTRA’S VOOR JONGEREN Medio vorig jaar werd duidelijk dat 2012 door de VN werd uitgeroepen tot het Jaar van de Coöperatie. Rabobank Noord-Drenthe zag dit als een kans. De Coöperatieadviseur peilde bij de ledenraad, de raad van commissarissen, medewerkers en directie hoe de bank iets extra’s kan doen in 2012. Ook de leden zijn gevraagd in een ledenenquête om suggesties aan te dragen. De meest gehoorde suggesties zijn: jongeren betrekken bij de coöperatie en duurzaamheidsthema’s. FORS BEDRAG De ledenraad bestemde een fors bedrag van het coöperatief dividend voor het coöperatieve jaar. € 85.000 wordt verdeeld over een breed scala aan activiteiten, met als hoogtepunt een coöperatieve slotweek in november. De Boer: “Dat wordt echt iets om naar uit te kijken. Voor iedere leeftijdsgroep hebben we iets aansprekends en we hopen bovendien onze gasten te kunnen trakteren op een lokale beroemdheid. Jongeren komen zeker aan bod.” GROTE COÖPERATIES IN DE BUURT Het Jaar van de Coöperatie is van en voor alle coöperaties, niet alleen voor de Rabobank. “Wij hebben daarom contact gezocht met de Suiker Unie, de Bloemveiling Flora Holland en aardappelzetmeelonderneming AVEBE, drie grote coöperaties in de buurt. Zij waren eigenlijk helemaal niet met het Jaar van de Coöperatie bezig, maar reageerden heel enthousiast. We hebben geregeld dat onze leden deze ondernemingen kunnen bezoeken om hen op die manier kennis te laten maken met de veelzijdigheid van de coöperatie.” AANMELDEN VIA DE LEDENSITE (WWW.RABOBANK.NL/NOORD-DRENTHE) “In de komende uitgaven van Dichterbij nemen we steeds een actueel overzicht op. Op onze website vindt u de meeste actuele gegevens en de mogelijkheden om u aan te melden. We ontmoeten u graag bij (één van de) evenementen!”


“Wij zijn de bank”

Ali Kramer is lid van de ledenraad Ali (61) werd in september herbenoemd. “We zijn een zeer gemêleerd gezelschap dat fungeert als klankbord voor directie en raad van commissarissen.”

Wat inspireert u? “Het is de coöperatieve gedachte van de Rabobank die mij inspireert, daar heb ik wel wat mee. De Rabobank is betrokken bij onze samenleving. Van de winst die de bank maakt, vloeit een deel terug naar de maatschappij. Neem bijvoorbeeld het Coöperatiefonds. Dat fonds beoordeelt aanvragen uit de samenleving en adviseert daarover de directie. Zoals bijvoorbeeld een verzoek om te zorgen voor een AED in een sporthal. Dat dient rechtstreeks het algemeen belang.”

Hoe groot is uw invloed? “Die is groot. Niet alleen statutair, maar ook in de praktijk. Alles wat wij inbrengen, wordt heel serieus opgepakt. De ledenraad wordt goed gehoord. De leden maken de bank! Kijk maar eens waar de ledenraad allemaal zeggenschap over heeft. Dat gaat van de jaarrekening tot en met het benoemen van commissarissen. Er wordt in een open sfeer erg goed gediscussieerd en naar elkaar geluisterd, vind ik.” Wat zijn uw drijfveren? “Ik denk als belangenbehartiger mee over het beleid van de bank. Zo ben ik de verbindende schakel tussen de klanten van de bank en de directie en de raad van commissarissen. Wij zijn de bank, we hebben samen een bedrijf. Een gezond bedrijf. Want het is in ieders belang dat dit bedrijf goed draait. Dat is de achterliggende gedachte. Ik vind het mooi dat ik daarin een klein radertje kan zijn. En het is nog leuk en leerzaam ook!”

TEKST: NICO JAN VAN HEMEL BEELD: INGE DIJKINGA

3218

Wat is uw toegevoegde waarde? “Ieder lid heeft vanuit zijn of haar specifieke achtergrond een toegevoegde waarde. Mijn toegevoegde waarde houdt vooral verband met mijn beroep. Ik ben medisch maatschappelijk werker in een verpleeghuis en vertrouwd met de rol van belangenbehartiger. Ik werk veel met oudere of kwetsbare mensen. Ik denk vooral kritisch mee over zaken die consequenties hebben voor deze groep in de samenleving. Ik blijf er alert op dat de bank oog houdt voor hun belangen.”


Delokalewoningmarkt DegemeentesTynaarlo enAaenHunze Woningen staan langer te koop, verkoopprijzen dalen, er wordt minder gebouwd en starters komen moeilijk onder dak. Hoe is de situatie in de gemeentes Tynaarlo én Aa en Hunze? Wat doen ze eraan en wat verwachten ze van de Rabobank?

G 3218

GEMEENSCHAPPELIJK Ook in gewilde woongebieden als de gemeentes Tynaarlo en Aa en Hunze zijn de gevolgen van de onzekerheid over of én hoe diverse crises zich zullen ontwikkelen merkbaar op de lokale onroerendgoedmarkt. Huizen staan langer te koop, verkoopprijzen dalen her en der, er wordt minder gebouwd en starters komen moeilijk onder dak, ook al zijn er in beide gemeentes relatief weinig starters. GEMEENTE TYNAARLO In de gemeente Tynaarlo leidden discussies over hoe een woongebied te ontwikkelen zelfs tot wijziging van de samenstelling van het college. Wethouder Henk Kosmeijer kan nog niet het achterste van zijn tong laten zien, want zijn college legt net de laatste hand aan de woonvisie voor de komende jaren. En die moet eerst nog door de gemeenteraad. Wel kan hij enkele dilemma’s schetsen die bij de visie komen kijken: “Een fundamentele vraag is: gaan we de markt volgen en laten we alleen bouwen waar nu lokaal vraag naar is? Of kijken we ook naar de toekomst en proberen we bijvoorbeeld meer voor starters te doen, want we hebben in het verleden veel jonge gezinnen verloren aan bijvoorbeeld Assen. Ook nemen we deel aan het samenwerkingsverband van overheden, Regiovisie Assen-Groningen. De deelnemende gemeentes moeten

niet te sterk gaan concurreren in bepaalde segmenten. Er staan in deze regio heel veel woningen in de planning. Daarin zal geschrapt moeten worden. Ook de provincies zullen duidelijk moeten maken waar het volgens hen zinvol bouwen is. Anders gesteld: waar kun je makkelijker woningen realiseren en verkopen, in Meerstad of in Vries? Bovendien moeten we ook rekening houden met onze buren - zoals gemeente Aa en Hunze - die niet in de Regiovisie meedoen. Maar we zullen ondanks de economische dip door blijven ontwikkelen. We gaan dus door met De Bronnen in Vries, maar op een andere wijze. Daar komen gefaseerd 500 woningen, we gaan niet voor de leegstand bouwen. Ook zal er meer gebeuren op zogenaamde inbreidingslocaties. Bijvoorbeeld een paar nieuwe woningen op de plek van een voormalige school of bestaande woningen. Daarnaast moeten we ons realiseren dat de instroom van nieuwe woonconsumenten in onze gemeente gering is en de uitstroom sterk, jongeren verlaten de dorpen voor een opleiding en studie. Er is sprake van vergrijzing en hier en daar van krimp. Het zou mooi zijn als we jonge gezinnen en starters terugwinnen, een groep die ook in de verdrukking komt door het huurbeleid van de rijksoverheid. Straks wordt huren voor hen te duur en kunnen ze niet kopen omdat ze geen hypotheek krijgen.”

GEMEENTE AA EN HUNZE Gemeente Aa en Hunze telt circa 12.500 woningen waarvan ongeveer 2.150 huurwoningen. Echt grote zorgen over de woningmarkt maakt wethouder Bert Wassink zich nog niet: “Ik zie ook wel dat er tamelijk veel te koop staat in onze gemeente, maar ik hoor nog niet dat dit tot structurele problemen leidt. En de gemiddelde waardedaling is ook niet dramatisch na al die jaren van stijging, 3% over 2010.” Maar toch maakt ook zijn gemeente een pas op de plaats. “Onze gemeente heeft slechts één groot gebied in eigendom dat bedoeld is voor woningbouw: Nooitgedacht ten zuiden van Rolde. Een mooi gebied met veel volwassen groen, waar de komende jaren 300 woningen kunnen

komen. Dat gaan we gefaseerd doen. We kijken steeds hoe de lokale huizenmarkt zich ontwikkelt. Zo hebben we in 2011 een rondje langs diverse projectontwikkelaars gemaakt. Recentelijk zijn er 14 twee-onder-een-kapwoningen in Nooitgedacht ontwikkeld. De belangstelling daarvoor overtrof onze verwachtingen: er moest worden geloot.” En doet Aa en Hunze iets extra’s voor starters op de woningmarkt om vergrijzing en ontgroening in te dammen? “In principe laten we het aan de markt over. Maar die 14 twee-onder-een-kapwoningen zijn met een gemiddelde prijs van € 169.000 wel starterswoningen. Dat is natuurlijk mede mogelijk doordat we als gemeente iets met de grondprijs konden doen. Daarnaast staan we open voor een gesprek met de Rabobank over gebiedsgerichte ontwikkeling. Een lokale bank als de Rabobank, die haar werkgebied kent, zou nog meer kunnen betekenen voor starters, denk ik."

WWW.AAENHUNZE.NL WWW.TYNAARLO.NL

TEKST: HARM DRAAIJER BEELD: HANS VAN DIJK

3218

Kan de gemeente daar een rol in spelen? “Wij kunnen niet als bank gaan spelen. Dat is de rol van de echte banken, zoals de Rabobank. Ik zou graag met de banken, maar ook met woningbouwcorporaties, regionaal bekijken wat er binnen de regiovisie mogelijk is om die startersmarkt vlot te trekken. Want die kan ook de rest van de woningmarkt aanzwengelen.”

22 RABOBANK WERELD TUINBOUW EXPO

Floriade2012inVenlo ‘Glocalizers’maken wereldsocialerenrijker In april start de Floriade in Venlo. De Rabobank is als founder natuurlijk aanwezig en presenteert het spectaculaire paviljoen de Rabo Earthwalk. Leerzaam vermaak met als thema de mens en hoe hij, met respect voor de natuur, de aarde in cultuur brengt.

de Rabo Earthwalk vorm door de bezoeker in een spectaculaire en verrassende setting (gaat u maar kijken!) op diverse niveaus kennis te laten maken met tien ‘glocalizers’. Dat zijn ondernemers die elk op hun eigen aansprekende manier initiatieven hebben genomen om behalve geld te verdienen de wereld om hen heen rijker, duurzamer en socialer te maken. Op de volgende pagina’s maakt u kennis met drie van hen. Bij hun projecten heeft de Rabobank, gedreven door dezelfde idealen, haar kennis gedeeld en een rol gespeeld als financier, verzekeraar of vastgoedontwikkelaar. LEDENKORTING OP KAARTJES Rabobankleden genieten volop mee van het feit dat de Rabobank founder is van Floriade 2012. Volwassenen en kinderen krijgen korting op een combiticket dat toegang geeft tot het Floriadepark en een ‘vlucht’ met de kabelbaan mogelijk maakt. De combitickets bestelt, betaalt en print u vóóraf via internet. Aan de kassa wordt geen korting verleend. Een combiticket voor volwassenen is € 30 p.p., maar Rabobankleden betalen € 22 p.p! Voor kinderen t/m 12 jaar krijgt u als lid € 4 korting en betaalt u € 11 p/kind. In totaal kunt u als Rabobanklid vijf combitickets met korting bestellen, twee voor volwassenen en drie voor kinderen t/m 12 jaar. Kijk op www.rabobank.nl/dichterbij.

TEKST: EGBERT JAN RIETHOF BEELD: HANS-PETER VAN VELTHOVEN

3218

D

De Floriade is een Wereld Tuinbouw Expo die een keer in de tien jaar in Nederland wordt gehouden. Het park is te bezoeken van 5 april t/m 7 oktober 2012. Het tot de verbeelding sprekende evenement is ontstaan op initiatief van de Nederlandse Tuinbouwraad; meer dan honderd bedrijven, landen en overheden doen deze editie mee. Duurzaamheid is een belangrijk thema van Floriade 2012. De Floriade hanteert de zogenaamde ‘Venlo Principles’, die gebaseerd zijn op de cradle to cradletheorie (afval is voedsel). De principes zorgen ervoor dat elk aspect van de Floriade zo duurzaam en bewust mogelijk tot stand komt. Een dergelijk ideaal ondersteunt de Rabobank natuurlijk van harte. Het paviljoen van de bank heet Rabo Earthwalk, een halve wereldbol van groot formaat, gevestigd op het themaveld Environment, waar de invloed van tuinbouw op leven, wonen en werken centraal staat. Vanaf ‘het dak van de wereld’ ziet de bezoeker in de Rabo Earthwalk onder zijn voeten een spectaculaire film. Die laat zien hoe elke dag stromen over de wereld gaan, noodzakelijk voor ons dagelijks leven. Denk aan transport, logistiek, water, energie en, in meer abstracte zin, financiën. De mens zelf houdt die stromen in beweging doordat hij de aarde in cultuur brengt. De Rabobank voelt zich daar als (inter)nationaal leidende bank in de food- en agrisector nauw bij betrokken. Het is altijd de mens die centraal staat, en daaraan geeft


ASHOK BHALOTRA

3218

Poëzievanduurzaamheid Al veertig jaar werkt de Indiase stedenbouwkundige en architect Ashok Bhalotra (68) met dezelfde ambitie: meer mensen voorzien van voedsel, energie, water en onderdak. ‘Wij vergaren via ons platform FEWSformore kennis en passen die toe in de architectuur. Twee miljard mensen hebben geen toegang tot goed drinkwater. Levensbehoeften moeten toegankelijker zijn, ook in steden, waar straks 75 procent van de mensen woont.’ Momenteel is Bhalotra in India betrokken bij de wording van een nieuwe stad, SuryapurNeemrana. ‘Niet alleen moeten energie- en voedselvoorziening in

orde zijn en hergebruik van afval in praktijk worden gebracht, ook moet er voor iedereen plaats zijn. In Nederland heeft 30 procent van de bevolking geen toegang tot vinexlocaties. Te duur. Materiële duurzaamheid volstaat niet, sociale cohesie is echt onmisbaar.’ Bij ontwikkeling van stedelijk gebied houdt Bhalotra rekening met alles tegelijk. ‘In SuryapurNeemrana worden dorpen deel van de stad, het platteland geherstructureerd. Boeren participeren, voedselproductie gebeurt binnen de stad. Zulke dingen streef ik na. Met een knipoog. Vol optimisme. Ik houd van de poëzie van de duurzaamheid.’


PAUL KOPPERT

3218

Schoneéngoedeteelt Duurzame gewasbescherming en natuurlijke bestuiving passen goed in de idealen van deze tijd. Koppert Biological Systems in Berkel en Rodenrijs toont aan dat ontwikkeling en productie van zulke middelen ook gewoon kunnen plaatsvinden omdat er vraag naar is, niet alleen uit idealisme. Het gewas op een natuurlijke manier beschermen, maar ook een kwalitatief goede teelt mogelijk maken én je bedrijf, Koppert dus, goed runnen. Daar gaat het om. Halverwege de jaren zestig besefte teler Jan Koppert dat de spint, een plaag die zijn komkommers teisterde, met chemische middelen nauwelijks te bestrijden was.

Hij probeerde het met roofmijten, een natuurlijke vijand. Dat werd zo’n succes dat Koppert een bedrijf begon. Er kwamen steeds meer biologische bestrijders bij en in 2011 zijn het er meer dan veertig, bedoeld voor hoogwaardige groente- en sierteelt. Ook levert Koppert hommels voor natuurlijke bestuiving van tomatenplanten. ‘Natuurlijk dragen we de milieuvriendelijke gewasbescherming een warm hart toe’, zegt Jans zoon Paul (57), die met twee broers en een neef in het bedrijf zit. ‘Maar het begon destijds omdat er een probleem was met de spint. Nu hebben we de tijd mee.’


CARLA WOBMA

3218

Mensenlatengenieten Carla Wobma is een sterke, ondernemende vrouw, en inspirator van haar man, de bekende dromer-doenerondernemer Bob Crébas. Hij was succesvol met de kringloopwinkels Het Goed en met Marktplaats. Tegenwoordig is hij de man achter Brennels, een project dat brandnetelvezel als grondstof propageert. Het gebruik van dat gewas spaart de natuur. Wobma ontwierp de eerste kledinglijn, Netl Knitwear (januari 2012). ‘Mensen laten genieten van het leven en blij maken met kleding en stoffen’, is Wobma's filosofie. ‘Netl is het middel, brandnetel de grondstof. Wij zitten veertig jaar in de milieubeweging. Ooit heette het actie-

voeren, nu ondernemen. Wij zetten ons eigenbelang in het verlengde van het maatschappelijke belang. Draagt je product bij aan de wereld, dan word je daar zelf ook beter van. Duurzame producten en diensten moeten winstgevend worden.’ Wobma: ‘Netl staat voor genieten van het buitenleven. Daarom hebben we Netl Park aangelegd op recreatiepark Brennels Buiten in Kraggenburg, 48 hectare groot. Je kunt hier heerlijk wandelen tussen brandnetels, bamboe en kruidenvelden. En natuurlijk winkelen en lekker eten en drinken bij het strandpaviljoen. Het is ook een locatie voor feesten. In Netl komt alles samen wat wij leuk vinden.’


InekeNoordhoff Commissarismeteen missieinNoord-Drenthe "Ik doe eigenlijk niets en toch ga ik overal over." Econoom, auteur, zelfstandig journalist èn lid van de Raad van Commissarissen van de Rabobank Ineke Noordhoff praat over haar drijfveren, maatschappelijke betrokkenheid en ‘duurzaam voortbestaan’.

D

‘De Raad van Commissarissen van Rabobank Noord-Drenthe’, hmm, dat klinkt als een deftige club heren in zwarte pakken met krijtstreep. Ineke Noordhoff (56) lacht dit vooroordeel direct weg. “Nee hoor, dat valt reuze mee.” Ook dat ze naast vier mannen de enige vrouw is in de Raad van Commissarissen, valt haar eigenlijk niet eens op. Toch is ze wel groot voorstander van die mix: “Vrouwen letten, denk ik, toch wel op andere dingen.”

3218

TOEGEVOEGDE WAARDE “Als commissaris heb ik echt een geweldige functie.” Gekscherend. “Ik doe eigenlijk niks en toch ga ik overal over. Dat is natuurlijk een karikatuur, maar het echte werk? Dat wordt gedaan door een heleboel vakmensen. Als toezichthouders volgen wij wat zij doen en of zij daarbij de goede keuzes maken. En we vervullen de rol van werkgever voor de directie. Daar kun je de handen overigens flink vol aan hebben, want het betekent dat je de grote lijnen goed moet volgen.” ECONOOM OF JOURNALIST “Ik ben econoom en ik ben zelfstandig auteur en journalist. Ik weet eigenlijk nooit zo goed wat ik als eerste moet noemen. Kijk, als journalist ben je nieuwsgierig naar de waarheid, bekwaam jij je in het stellen van de juiste vragen en doe je onderzoek om die

waarheid te achterhalen. Als econoom verdiep je je in de achtergronden van de bancaire sector. In welke hoedanigheid ook, je mag van mij verwachten dat ik in staat ben om kritisch mee te denken en verantwoordelijkheid te nemen.” MAATSCHAPPELIJK BELANG Ineke richt zich in haar functie op de relatie met de klant, op de buitenwereld en op de werknemers. “Dat doe ik vooral door mij in te leven in klanten.” Ze zou niet zo snel commissaris worden bij een zoals zij dat noemt ‘gewone bank’. “Ik heb een grote voorkeur voor bedrijven met een zeker maatschappelijk belang en een sterke verbinding met de samenleving.” VERTROUWEN “Ik vind het belangrijk dat onze leden weten wat er speelt, dat ze achter de grote besluiten staan die we als Rabobank nemen. Het zijn nu moeilijke tijden voor banken. In zijn algemeenheid geldt dat dit een periode is waarin het vertrouwen van het publiek in de sector behoorlijk onder druk staat. Dus is voor mij de grote zorg: hoe kun je het vertrouwen weer laten groeien? Ik wil dat ‘mijn bank’ daarbij voorop loopt. Daarom ben ik veel bezig met wat we als Rabobank nog beter kunnen doen.”

WERKEN MET ‘COLLEGA COMMISSARISSEN’ “Dat is buitengewoon inspirerend! We zijn vijf totaal verschillende mensen, dus we kijken soms uit een heel andere invalshoek naar hetzelfde onderwerp. Echt leuk. Want juist het verschil is zo inspirerend. We kunnen flinke discussies hebben, maar ook heel erg op één lijn zitten. Het zijn door de inhoud gedreven debatten. Dat

past goed bij mij.” NIEUWE NATUUR Ineke heeft onlangs het boek ‘Natuurmakers’ gepubliceerd. Het gaat over het creëren van nieuwe natuur. Ze geeft daarmee een prachtig portret van het hedendaagse natuurbeleid in Nederland. “Kijk, het landschap is van ons allemaal. We leven erin en sommigen verdienen er hun geld. De manier waarop we het landschap gebruiken is in de loop der tijd sterk veranderd. Daar zit de Rabobank natuurlijk middenin. In Nederland richten we nu minder productieve grond weer in als natuur zodat burgers, planten en dieren meer ruimte krijgen. Dat vind ik wijs, mooi en heel spannend. Want hoe doe je zoiets dan? Nou ja, daar kun je wel een boek over schrijven. En dat heb ik gedaan! In de toekomst moeten we ook leven en geld verdienen, het landschap vormt daarvoor de basis. Uiteindelijk gaat het over duurzaam voortbestaan. En precies dàt is wat mij betreft voor onze bank prioriteit nummer één.”

TEKST: NICO JAN VAN HEMEL BEELD: MERLIJN DOOMERNIK

3218

DRIJFVEREN Met name de coöperatieve vorm en de maatschappelijke betrokkenheid van de Rabobank spreken Ineke aan. “Ik vind dat we een bank moeten zijn die diensten levert waar de samenleving behoefte aan heeft. Natuurlijk, we zijn een bedrijf dat gewoon ook winst moet maken, maar toch, we hebben in de eerste plaats een maatschappelijke functie. Zo ben ik bijvoorbeeld erg trots op onze Rabobank Streekrekening. We leven hier in de kop van Drenthe in een prachtig gebied. Om de regio mooi te houden is geld nodig. Bedrijven tonen met die rekening hun maatschappelijke betrokkenheid en natuurorganisaties beschikken over nieuwe financiële middelen.”


Startenopwoningmarkt ‘Eeneigenhuis, eenplekonderdezon … en altijd iemand in de buurt die van me houden kon …’ Kent u ‘m nog, het refrein van de hit van René Froger eind jaren tachtig van de vorige eeuw? Menig kind van toen start nu op de woningmarkt. Aan het woord: drie starters uit Vries!

3218

DURF Vries is een ruim duizend jaar oud dorp dat Assen en Groningen van elkaar scheidt, maar ook met elkaar verbindt. Lennart Klomp, Niels Kruidhof en de familie Bakker met hun twee kinderen kochten er onlangs een huis. Hun eerste huis wel te verstaan. En ja, in deze tijd. Want zoals gezegd, gezien het aantal huizen waar het bord ‘Te koop’ als een vertrouwd element in de voortuin staat, is dat een stap die niet iedereen momenteel durft te zetten. Deze drie jonge mensen durfden het wel. Want ook in deze tijd zijn er genoeg argumenten om juist wel vol overtuiging het refrein van René Froger mee te zingen. Of, zoals één van deze starters zegt: “Als een buitenkans zich voordoet, moet

je die pakken. Ook nu.” EINDELIJK! Lennart Klomp (25) lacht. “Met eindelijk bedoel ik niet dat ik eindelijk het ouderlijk huis verlaat hoor, maar veel meer dat de koop doorging. Want lange tijd kwam ik niet in aanmerking voor een hypotheek. Ik had bij mijn werkgever een jaarcontract, dus dan wordt het moeilijk.” Lennart vertelt: “Aanvankelijk oriënteerde ik mij op de stad Groningen, toch was het lastig om daar iets geschiktst te vinden. Of het had te weinig ruimte of het was weer te duur. Ik heb nu een mooie tussenwoning gekocht in Vries met drie keer zoveel ruimte dan een appartement voor dezelfde prijs in Groningen. Ik blijf dus wonen in het dorp waar ik ook nu al woon.” Af en toe gaat hij even naar zijn nieuwe huis. Gewoon om te kijken. “Dan schrik ik wel wat van de hoeveelheid werk die me nog te wachten staat”, lacht hij. “Er moet nog veel gebeuren: schilderwerk, de keuken wil ik aanpakken, er moet nog een nieuwe vloer in … Dat soort dingen.” BUITENKANS Hij vervolgt: “Maar goed, het lijkt me een heerlijk huis met een lekkere leefruimte.” De verhuizing staat ergens begin maart gepland, mede afhankelijk van hoe voorspoedig het klussen verloopt. Echt verliefd op het huis

TEKST: NICO JAN VAN HEMEL BEELD: RABOBANK

D

Daar sta je dan. Je ziet je droomhuis staan. Het zou wel eens je eerste koophuis kunnen zijn. Wat is verstandig? Nog even wachten of toch nu maar die mooie kans grijpen? Gevraagd en ongevraagd krijg je advies. En hoe zit het met de mogelijkheden om het huis gefinancierd te krijgen? Veel mensen zijn onzeker en stellen de beslissing om een huis te kopen uit. Toch zijn ze er: starters op de woningmarkt. ‘Dichterbij’ sprak met hen. Mensen die nu over de drempel stappen van hun eigen huis en kiezen voor die eigen plek onder de zon. Een zon die – in dit geval - straalt boven één en hetzelfde dorp: Vries.

3218

werd Lennart niet. Hij omschrijft de koop meer als ‘een mooie buitenkans’. “Ik kon het huis voor een aantrekkelijke prijs kopen. Je hebt als koper nu wel een comfortabele positie op de markt. Dit huis stond bijvoorbeeld al leeg, het moest worden verkocht. Eigenlijk hoefde ik helemaal niet te onderhandelen. Ik heb het allemaal zelf gedaan, zonder hulp van een makelaar.” Lennart heeft een tijdelijk arbeidscontract, maar met de intentieverklaring voor een contract voor langere tijd werd het pad naar de Rabobankhypotheek geëffend. “Ik heb gekozen voor de Rabobank omdat ik daar al mijn bankzaken heb geregeld. Dus alles heb ik nu lekker onder één dak. En, de Rabobank heeft een degelijk imago. Dat spreekt mij ook wel aan.” Lennart verheugt zich op het voorjaar. “Straks ga ik lekker de tuin in.” Wie denkt dat hij dan zijn plek onder de zon genietend doorbrengt op een stretcher, heeft het mis. Want ook in de tuin moet hij eerst nog even flink aan de slag. MIJN EIGEN STEK Niels Kruidhof (30) is verhuisd en al klaar met klussen. Hij deed alles zelf: een tegelvloer en een laminaatvloer

leggen en natuurlijk alles verven. “Maar ik ben nu gelukkig klaar”, zegt Niels. Hij is blij met zijn nieuwe huis. “Ik heb een mooie rijtjeswoning met twee slaapkamers en een voor- en achtertuin.” Ook Niels vertrok rechtstreeks uit het ouderlijk huis naar het mooie plekje wat hij heeft gevonden. Op de vraag of hij ook verliefd geworden is op dit huis antwoordt Niels: “Aanvankelijk was het even wennen maar naarmate ik hier langer aan het klussen was, groeide er iets. ‘t Is nu echt mijn eigen stek.” Niels’ hele sociale leven is op Vries gericht. Hij heeft wel in Groningen gekeken maar zowel de prijs als de ruimte tippen niet aan wat hij nu in Vries heeft gevonden. Hij kocht zijn huis door in te schrijven op een veiling. Dus het was een kwestie van de juiste prijs bepalen. Niels: “Ik heb informatie ingewonnen over de prijzen van vergelijkbare huizen in deze buurt. Ik wist precies wat ik wilde. Op basis van mijn informatie had ik een prijs in gedachten. Er was meer animo voor het huis. Volgens de notaris heb ik het voor een goede prijs.” Hij heeft er dan ook niet echt wakker van gelegen. Niels: “Ik wist wat ik ervoor wilde betalen,

3218


dus het was of voor die prijs of niet. Met beide uitkomsten had ik vrede. Als je wat wilt, moet je het doen, vind ik.” De financiering vond hij wel een lastig traject. “Maar het was voor mij ook voor de eerste keer”, verklaart hij. “Je krijgt zoveel informatie op basis waarvan je keuzes moet maken. Maar mijn Rabobankadviseur heeft de materie helder uitgelegd. Ik had mij georiënteerd bij verschillende geldverstrekkers, maar bij de Rabobank kreeg ik het beste gevoel. Ook vanwege het degelijke imago.” Hoe gaat hij genieten van zijn plek onder de zon? Niels: “In het voorjaar ga ik met de tuin aan de slag. En natuurlijk blijven er nog wat kleinere klusjes over zoals hier en daar een plank aan de muur of kabeltjes en snoertjes netjes wegwerken. Maar de eerste druk is er af.”

HUUR Het gezin woont nu nog in een huurwoning. Annemiek: “Dat we niet eerst een huis hoeven te verkopen, scheelt een boel in deze tijd.” Hoewel Bennie en Annemiek het aankooptraject wel spannend vonden, hebben ze er geen nacht van wakker gelegen. Na gesprekken met verschillende geldverstrekkers heeft het echtpaar voor de Rabobank gekozen. “Het contact is er prettig en ze hebben ons alles heel helder uitgelegd en voorgerekend. We hebben nu alles bij één bank. Het is voor ons een vertrouwd adres met een kantoor in ons dorp. We hopen dat we er vóór 1 maart kunnen slapen om zo de dubbele woonlasten wat te kunnen beperken. Daarom starten we nu met het werk in de slaapkamers. Leuk, zo komen we elke dag al even in ons nieuwe huis.”

FAMILIE BAKKER Zo goed als naast het viaduct op de A28 bij Ubbena staat de huidige woning van de familie Bakker. Bennie en Annemiek Bakker wonen er nog met hun twee kinderen. Onlangs kochten ze een huis in Vries. “Noem het maar gerust ons droomhuis”, zegt Annemiek. “Er staat veel te koop, maar we zijn echt voor deze woning gegaan. Dit huis past bij ons. We verhuizen van een vrijstaand huis naar een twee onder één kap, maar qua ruimte gaan we erop vooruit. Het is een huis uit de zeventiger jaren met een tuin, dubbele garage en het staat in een rustige woonwijk met veel groen. Vlak bij de school van onze twee kinderen van vijf en zes jaar. Zij steken de straat over en zijn op school. Hun vriendjes wonen in de buurt. Heerlijk voor ze!” Maar ook voor Annemiek zelf wordt het gemakkelijker. Zij werkt in de verzorging in Vries. “Ik stap op de fiets en ben binnen vijf minuten op mijn werk.” Ze zijn nu druk aan het klussen. Er moet nog worden geverfd, behangen en er komt nog een aanbouw voor de open keuken. Ook moeten ze her en der nog wat onderhoud plegen. Maar Annemiek is vol vertrouwen. “Ik ben blij met mijn handige man.”

EERLIJK ADVIES VAN UW BANK Bij Rabobank Noord-Drenthe is men het over één ding eens: de adviezen zijn eerlijk. Peter Schey (directeur Commerciële Zaken): “We kijken en dromen graag met u mee. Als we u kunnen helpen met het realiseren van uw woonwensen, dan doen we dat graag. Eerlijkheid betekent echter ook dat we het u afraden, wanneer we vinden dat het onverantwoord is.” STEUNTJE IN DE RUG Mocht het niet meteen zelf lukken om dat leuke huis te kopen? Dan kunnen ouders misschien net dat steuntje in de rug geven. Laat hen helpen. Ook zij willen dat het goed met u gaat en dat u de juiste beslissingen neemt. Rabobank Noord-Drenthe heeft daarvoor de Generatiehypotheek. ADVIESGESPREK AANVRAGEN Maak nu een afspraak met een Financieel Adviseur en kijk samen wat er mogelijk is. Bel (0592) 40 06 00 of kijk op: www.rabobank.nl/noord-drenthe (‘Wonen’).


SPONSORING RABOBANK SPONSORT ORANJEVERENIGINGEN

HOCKEY JEUGD Rabobank maakt switch van senioren naar jeugd Het sponsorcontract tussen Rabobank Noord-Drenthe en HCE Eelde is verlengd met drie jaren. Anders dan het vorige contract is, dat er nu voor sponsoring van de jeugdafdeling is gekozen en niet voor de senioren teams. Voorzitter van HCE, Duco Schenk, geeft aan zeer content te zijn met de switch van de Rabobank van seniorennaar jeugdsponsoring. Een goede jeugdopleiding binnen de hockeyvereniging draagt eraan bij dat de senioren later een goede aanvulling vanuit de jongeren kunnen verwachten. Samen met HCE zal de bank verder bekijken hoe win/win in sponsoring van de hockeysport nog verder uitgenut kan worden.

3218

Altijd op de hoogte van Rabo-activiteiten? Volg @rabonrddrenthe op Twitter! Meer info over het sponsorbeleid: www.rabobank.nl/noord-drenthe (‘Wij sponsoren’)

Rabobank Noord-Drenthe is een aantal jaren geleden gestart met het financieel ondersteunen van dorpsverenigingen. Deze vorm van sponsoring past uitstekend bij het gevoel van de Rabobank, om betrokkenheid bij de samenleving na te streven. De jaarbijdrage is gerelateerd aan het aantal inwoners van het dorp. Inmiddels zijn ook de vieringen van 30 april (georganiseerd door Oranjeverenigingen) hierbij gekomen. Als de vereniging bij de bank bankiert dan kunnen ook zij aanspraak maken op een sponsorbijdrage per inwoner van het dorp.

NK VELDRIJDEN In januari vond in Gasselte het NK Veldrijden voor de jeugd plaats. Gasselte was trots dat ze vanuit de landelijke organisatie KNWU, deze organisatie toegewezen had gekregen. 250 jeugdige veldrijders van 8 tot en met 14 jaar, trotseerden het slechte weer en met verbeten gezichtjes werd het veldparcours gereden. Hoofdsponsor Rabobank Noord-Drenthe was trots dat ze hebben bijgedragen aan een succesvol event.

NOSTALGIE IN EEXT Rabobank Noord-Drenthe en Dorpsmuseum De Kluis Eext Het museum is gevestigd in de voormalige diepvrieskluis. Vroeger zaten in het gebouw diepvriescellen, die men kon huren om groenten, vlees, etc. te bewaren. Met de komst van diepvrieskisten/ -kasten werd het gebouw overbodig en door de gemeente aangekocht. Commissie Dorpsbelangen Eext wilde wat uit het dorp dreigde te verdwijnen, behouden en bewaren. Rabobank ondersteunt dit in het kader van cultuursponsoring.


30april


Goedomgaanmetgeld Economieisje‘boerenverstand’gebruiken Ze verruilde haar bestaan in de jachtige Randstad voor de rust van het Drentse platte land. Inge Kuiper (uit Anderen) zegt hierover “Nog elke dag sta ik op met een vakantiegevoel.” Ze is econoom en geld is echt ‘haar ding’.

O 3218

Ooit kreeg ze college van de voormalige president van De Nederlandsche Bank, Nout Wellink. Inge Kuiper bekleedt nu een financiële functie bij een non-profit instelling. De zoals ze zelf zegt, ‘oprecht tevreden klant van de Rabobank’ is dus ook een kritische en deskundige klant. Richard Kuper (accountmanager Private Banking) zegt daarover: “En dat vind ik nu echt zo leuk hè, want in onze gesprekken houden we elkaar voortdurend scherp.” Inge kwam tijdens haar zoektocht naar een geschikte hypotheek zeven jaar geleden bij de Rabobank terecht. “Natuurlijk heb ik tussentijds ook wel eens rondgekeken. Ook kreeg ik wel andere banken op bezoek met de overtuiging dat ze mij een beter aanbod konden doen. Maar dat is ze nooit gelukt.” BOEIENDE TIJD Inge is klant van Private Banking. Tijdens haar studie groeide de belangstelling voor de handel in aandelenopties. “Maar” zo zegt ze, “gezien de markt ben ik nu heel rustig. Ondanks mijn affiniteit, of eigenlijk juist vanwege mijn affiniteit met beleggen heb ik geen beleggingshypotheek genomen. Ik heb heel bewust onderscheid tussen mijn spaarhypotheek en beleggen gemaakt. Het is een heel interessante tijd om juist nu te handelen, maar …”, waarschuwt ze, “je moet het geld niet nodig hebben. Beleggen? Het is niet moeilijk zolang jij je niet gek laat maken.” Richard bevestigt dit

van harte: “De markt wordt door onrust geregeerd. Het is allemaal emotie op dit moment.” DE KERN IS MAATWERK Inge Kuiper: “In Private Banking heb je de luxe dat je één keer per jaar een gesprek over je totale financiële situatie hebt met je adviseur. Ik vind de gesprekken met Richard altijd bijzonder interessant. We nemen echt alles door. Er zitten zoveel meer aspecten aan geld dan alleen het rendement.” Richard: “Met de onrust op de financiële markten is het aan de orde van de dag dat men vermogen verschuift. Mensen zitten tegenwoordig bij verschillende banken en staren zich blind op rentetarieven. Maar dat zijn vaak tijdelijke acties. Terwijl er heel interessante alternatieven zijn. Ik geef liever oplossingen voor de langere termijn. Ik kijk naar het totale beeld en weeg diverse mogelijkheden tegen elkaar af. Wij willen het persoonlijke verhaal achter het vermogen kennen. Als je dat kent, dan ken je de situatie en weet je ook waar je naar toe wilt werken. Daar kun je wel moeilijk over doen, maar dat is het gewoon. Je moet verder kijken dan het moment. Ik vraag mij altijd af hoe het over een aantal jaren zal zijn.” Inge: “Bij Private Banking gaat het om je totale financiële situatie. De financiële planning die daaruit volgt, is puur persoonlijk.” Richard: “Veel van de vraagstukken waarmee ik te maken krijg, gaan over

3218

BETROKKEN BIJ KLANT EN SAMENLEVING Inge: “Alle banken zijn betrouwbaar, maar de Rabobank onderscheidt zich in betrokkenheid. Die persoonlijke en maatschappelijke betrokkenheid heeft voor mij een grote meerwaarde.” Richard: “Ja, ook al heb je geen kantoor in een dorp, toch kun je nog genoeg doen in dat dorp. Of het nu gaat om paardensport, hockey, kleine verenigingen of de jeugd van de voetbalvereniging. Wij zijn er vaak als sponsor bij betrokken.” ‘SHOPPEN’ Inge vergelijkt haar keuze voor een bank met boodschappen doen: “Dan let je ook op aanbiedingen. Maar toch kies ik voor mijn vaste supermarkt. Want daar heb ik een ruime keus. Daar vind ik de kwaliteit

die ik wil. Dat geldt helemaal voor mijn bank. Voor het totaalpakket zit ik het liefst bij de Rabobank. Dat komt vooral door het oog dat de Rabobank heeft voor de lange termijn. Het meedenken in verschillende levensfasen vind ik belangrijk.” Richard zegt daarover: “Ja, en dat is precies de essentie van ons huisbankierschap. We willen een relatie voor de lange termijn.” ONZEKERE WERELD We leven in een wereld vol onzekerheid, een wereld met complexe politiek, macht en failliete landen. Richard: “En tegen die achtergrond zie je nu de kracht van onze coöperatieve organisatie. Wie had nu verwacht dat er een bank zou omvallen. Laat staan een heel land failliet. Niemand toch?” “Tja”, antwoordt Inge, “wie boven z’n stand leeft, krijgt een keer de rekening gepresenteerd. Economie? ‘t Blijft toch vooral een kwestie van gewoon logisch je boerenverstand gebruiken.”

PRIVATE BANKING (0592) 40 06 30

TEKST: NICO JAN VAN HEMEL BEELD: RABOBANK

inkomen, pensioen of zijn fiscaal van aard. Een belangrijke peiler bij het antwoord op al deze vragen is de eigen woning. Het kan een deel van je pensioen zijn. Met een terugtrekkende overheid moet je zelf meer regelen. De eigen woning is dan een gemakkelijke bouwsteen waar je wat mee kunt doen.”


Toekomstperspectief Detailhandelonderdruk

3218

Winkels zijn het hart van leefbare dorpen en wijken. Het beleid van de overheid is dan ook gericht op behoud en versterking van winkelgebieden. Karel van Vugt (directievoorzitter) geeft zijn visie.

DYNAMISCHE SECTOR De detailhandelhandel is een dynamische sector waar zich in een hoog tempo vele veranderingen voordoen. Op veel plaatsen, ook in de gemeentes Aa en Hunze en Tynaarlo is een overaanbod aan winkelmeters aanwezig. De stagnatie in de winkelmarkt is ontstaan door overproductie en gebrek aan regie, waardoor structurele leegstand ontstaat. Tekenen van stagnatie zijn in

elk dorp zichtbaar. Bezoekersaantallen dalen, speciaalzaken sluiten, leegstand neemt toe. Een aantal winkelprojecten komen niet of nauwelijks van de grond. CONSUMENTENTRENDS “Aan de consumentenkant zien we trends die hun weerslag op de detailhandel hebben. De bevolking, dus ook het aantal consumenten stabiliseert. Tegelijk is er


3218

VERGRIJZING De vergrijzing is ook zichtbaar bij de winkeliers zelf. Ruim 40% is ouder dan 50 jaar, bijna 20% is ouder dan 60 jaar. De eigen winkel geldt als appeltje voor de dorst voor de oude dag. Door de daling van de onroerendgoedprijzen staat deze vorm van pensioenvoorziening zwaar onder druk. Opvolgers staan bovendien niet te trappelen. TOEKOMST Voor de ondernemer zelf, maar ook voor de overheid, beleggers, financiers en andere betrokkenen is het van belang zo goed mogelijk in te spelen op de veranderende situatie. Een aantal ontwikkelingen is in hoge mate bepalend voor de toekomst van de detailhandel.

BRICKS EN CLICKS Een multichannelstrategie ontwikkelen is een must voor ondernemers. Klanten aantrekken via internet en bijvoorbeeld sociale media biedt vaak nieuwe kansen. Kortom: combineer bricks en clicks tot een succesvolle formule. Zoek hierin ook de samenwerking met collega-ondernemers. VISIE OVERHEID Van de overheid mag een heldere visie op winkelgebieden worden verwacht naast de taak voor de kwaliteit van de openbare ruimte. Ik verwacht ook initiatieven van herstructureringsfondsen van winkelgebieden en dorpen met leegstand. Het gezamenlijk op trekken van beleggers, financiers, corporaties en andere spelers mèt ondernemers en gemeente bij tijdelijke invulling van leegstaande panden en functiewijziging is nodig. PUBLICATIES OVER DIT ONDERWERP www.rabobank.nl/bedrijven: ‘eVisie Werk aan de Winkel’ en ‘Rabobank KoopstromenMonitor’ + ‘Rapport 50+ winkelideeën-Verder in de detailhandel’ op www.hbd.nl


sprake van verandering in de samenstelling van de bevolking. We vergrijzen en ontgroenen (minder geboortes) in hoog tempo met als gevolg andere behoeften aan producten en andere vormen van dienstverlening. We gebruiken allerlei verschillende distributiekanalen en de internetverkopen nemen toe.”


AutobedrijfOkken Fullservicegarage enzeerveiligbetalen Het had de nodige voeten in de aarde voordat Jan en Janny Okken hun nieuwe autobedrijf in Gieten konden realiseren. Maar nu staat er een garage die klaar is voor de toekomst. En: met een zéér veilig kassasysteem.

D 3218

DROOMLOCATIE In december ging de nieuwe vestiging van garagebedrijf Okken aan de Oelenboom in Gieten open. Een full service autobedrijf met showroom, shop en Shell-pompstation op een zichtlocatie aan een autoweg, de N34. Daarvan droomt iedere garagist, want idealer kun je bijna niet zitten. Maar het duurde wel even voordat Jan Okken deze droom kon realiseren. Jan Okken: “Ongeveer zes-en-een-half jaar geleden vertelde onze contactpersoon bij Rabobank Noord-Drenthe, Roel Lammerts, dat Tjerk en Ineke Boersma automobielbedrijf Vlieghuis in Gieten wilden verkopen. Het lag in het hart van Gieten, maar ze waren toen al zes jaar bezig om hun bedrijf te herhuisvesten aan de nieuwe entree naar Gieten. Het klikte meteen tussen ons en toen hebben we hun bedrijf, twee medewerkers en hun herhuisvestingsplan overgenomen en verder uitgewerkt. Uiteindelijk duurde het nog ongeveer zes jaar voordat we hier konden bouwen.” INNOVATIEF Enthousiast laat Jan Okken zijn fonkelnieuwe bedrijf zien. De lichte showroom met occasions, de shop met een ruim assortiment, verse koffie en gehaktballen voor de chauffeurs, de kantoren, de kantine, de wasstraat en de wasboxen. Maar Jan zijn handen beginnen te

kriebelen – behalve ondernemer is hij autotechneut in hart en nieren - in de werkplaats met zeven bruggen voor campers, personen- en de kleinere bedrijfswagens, met computergestuurde uitlijnapparatuur, met een rollenbank voor remtesten, kortom met alles wat een garagebedrijf nu en in de nabije toekomst nodig heeft. “En dan is er nog veel techniek die je niet ziet. Twee voorbeelden: het vloerverwarmingssysteem, dat werkt met de aardwarmte uit circa negentig meter diepte en het dak met tientallen meters buizen waarin water door zonlicht wordt verwarmd.” Uiteraard is alles binnen het bedrijf ook zo efficiënt mogelijk ingedeeld. “Dat is dus het voordeel als je veel tijd hebt om over de opzet van het bedrijf na te denken. Je kunt het dan zo efficiënt en slim mogelijk invullen, ook op basis van de ervaringen die we hebben opgedaan in ons bedrijf in Eext - daar gaan we overigens gewoon mee door - en door er veel over te praten met mensen die veel van de garagepraktijk en ondernemen weten. Zoals mijn broer Arent waar ik jaren mee samenwerk, maar ook met Roel Lammerts van de Rabobank.” KASSASYSTEEM Met de komst van de pinpas, de chipknip en de toenemende digitalisering van het geldverkeer is de hoeveelheid contant geld dat van hand tot hand gaat en van portemonnee naar kassa en vice versa sterk

OVERVALLEN ZINLOOS Uiteraard moet de kas geregeld worden geleegd. “De kas kan in zijn geheel in een kluis die weer wordt geleegd door het waardetransportbedrijf. Maar zo gauw je de kas losmaakt uit het kassasysteem heb je slechts

een aantal seconden om hem in de kluis te plaatsen. Wacht je langer of neem je hem mee, dan wordt het geld door een kleurstof waardeloos gemaakt.” Zinloos om een bedrijf met dit systeem te overvallen? “Zeer zeker. Het betekent extra veiligheid voor onze medewerkers en onze klanten. ‘Extra’ want we hebben hier natuurlijk ook beveiligingscamera’s.” Maar er zitten nog meer voordelen aan dit kassasysteem. “Je hoeft de kassa niet meer op te maken. Telfouten zijn uitgesloten, geen kastekort of -teveel meer! En je leest steeds af wat je in kas hebt. En als de kas in de kluis zit, wordt je geld - ook al heeft Brinks waardetransport de kluis nog niet leeggehaald - automatisch op je rekening bijgeschreven. Dit systeem vergt natuurlijk een hele investering. Maar dat is het waard, want het vergroot de veiligheid van onze medewerkers en klanten. Die reageren enthousiast op deze innovatie. Want het werkt ook snel.” Samengevat: Autobedrijf Okken is innovatief op vele gebieden.

TEKST: HARM DRAAIJER BEELD: HANS VAN DIJK

3218

afgenomen. Deze ontwikkelingen brachten vele voordelen in ieder geval voor de consumenten en de ondernemers, niet voor criminelen. De kans om door overvallen een grote hoeveelheid contant geld buit te maken werd steeds kleiner. En: wordt nog kleiner! Onder andere door het nieuwe kassasysteem van Gunnebo en Tokheim waarvoor Jan en Janny Okken kozen. “Het betalen en het uitbetalen van het wisselgeld is volledig geautomatiseerd. De klant voert het muntgeld zelf in via een bakje, papiergeld geeft hij aan onze shopmedewerker die het in een gleuf schuift waar het geld ook meteen gescand wordt. Dan belandt het geld in een kas die niet voor mensenhanden toegankelijk is. Het kassasysteem keert vervolgens uit de kas zelf het wisselgeld uit. Onze shopmedewerkers kunnen zelf(s) niet bij die kas.”

38 RABOBANK VOORDEEL GELDIG TOT 05-06-'12 TENZIJ ANDERS VERMELD

SPECIAAL Bach!

Met de A-solar Travel Pal kunt u uw mobiele telefoon altijd opladen! Deze drie-in-één oplader werkt namelijk op zonne-energie. U laadt er niet alleen uw mobiele telefoon mee op, maar ook uw gps, iPod en veel meer apparaten. Hij heeft een ingebouwde zaklamp én een alarm. Het signaal van het alarm is in de wijde omtrek te horen. De A-solar Travel Pal maakt voor het opladen gebruik van de zon, de USB op uw computer of het ingebouwde opdraaimechanisme. Aansluitingen voor diverse merken mobiele apparaten worden bijgeleverd. Rabobankleden ontvangen bij hun bestelling € 10 korting, u betaalt € 25 i.p.v. € 35 (exclusief € 6,75 verzendkosten). Als u lid wordt van de Fietsersbond krijgt u als Rabobanklid de A-solar Travel Pal gratis. De Fietsersbond zet zich in het hele land in voor veilige fietsroutes, onderhoud van fietspaden, meer stallingsmogelijkheden, dodehoekspiegels op vrachtwagens en digitale fietsrouteplanners. De bond heeft meer dan 35.000 leden. Als u nu lid wordt, ontvangt u de A-solar Travel Pal als welkomstcadeau. Rabobankleden krijgen bovendien 25% korting op het eerste jaar lidmaatschap. U betaalt dan € 19,50 i.p.v. € 26. Meer informatie en bestellen? Bel naar 035-7600036 of kijk op www.rabobank.nl/dichterbij

www.rabobank.nl/dichterbij

TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF

3218

Opladen door de zon

In de tijd voor Pasen gaat de meeste aandacht uit naar de Matthäus-Passion van J.S. Bach. De grote meester heeft echter nog meer passies geschreven, waarvan de Johannes-Passion het meest wordt uitgevoerd. Deze uitvoering is Bachs vroegste versie uit 1724 in een reconstructie van dr. Pieter Dirksen. De Nederlandse Bachvereniging voert het werk uit in kleine bezetting met tien zangers en elf instrumentalisten zonder onderscheid tussen koorzangers en solisten. Ook dit werk is door De Nederlandse Bachvereniging op cd gezet en voorzien van een luxe tekstboekje met kunstobjecten. Normale prijs inclusief verzendkosten € 46, tijdelijk voor € 34,50. Meer informatie over deze aanbieding op

MEER LEDENVOORDEEL OP WWW.RABOBANK.NL/DICHTERBIJ

VOOR U RABOBANK NOORD-DRENTHE HOOFDSPONSOR!

3218

Iedere loper met een lidmaatschap bij Rabobank NoordDrenthe kan € 1 korting krijgen op het inschrijfgeld! Een lidmaatschap is een stap verder dan alleen een bankrekeningnummer. Het lidmaatschap wordt gecontroleerd, € 1 wordt in mindering gebracht op de automatische incasso.

HUNZERUN ANNEN - 12 MEI De Hunzerun is de opvolger van de Annermarktloop die al vijf keer heeft plaatsgevonden. Het wordt georganiseerd door de Hunzerunners, Loopgroep Annen en Stichting Loopevenementen Annen. De datum en tijd zijn aangepast om het aantrekkelijker te maken voor deelnemers en publiek.

In 2011 waren er meer dan 200 lopers aan de start. De hoofdafstand is precies 10 kilometer over een mooi en snel parcours door het waterwingebied rondom het brinkdorp Annen. Daarnaast is er een wedstrijd over 4 mijl, een jeugdloop over 1 en 2 kilometer rondom de Brink en voor de allerjongsten een kabouterloop van 500 meter. Inschrijven? Kijk op www.hunzerun.nl RUN VAN GIETEN - 19 MEI Start en finish zijn op de Brink bij Hotel Braams en de Rabobank. Er is een jeugdloop en het scholenkampioenschap van de gemeente Aa en Hunze over 1.600 en 2.400 meter, een kabouterloop over 500 meter, een trimloop over 5 kilometer en een wedstrijdloop/ trimloop over 10 kilometer. Daarnaast is er nog een speciale G-loop. In 2011 waren er meer dan 1.000 hardlopers. Voor de tweede keer wordt een ultraloop over 50 kilometer georganiseerd. Inschrijven voor dit evenement? Kijk op www.runvangieten.nl en op de coupon achterin deze Dichterbij.

www.hunzerun.nl www.runvangieten.nl


Korting op 2 loopruns

40 RABOBANK VOORDEEL GELDIG T/M 05-06-'12 TENZIJ ANDERS VERMELD

SPECIAAL Moestuin!

Jai betekent letterlijk overwinning in het Indiaas. Met het dragen van de sieraden met de naam 'iamjai' draagt u een positieve boodschap uit. De sieraden worden met de hand en fairtrade gemaakt in Jaipur, in het noorden van India. De makers werken hier onder goede arbeidsomstandigheden en ontvangen een normaal salaris zodat hun kinderen naar school kunnen. Door het fijne ontwerp van de ketting en de armband lijkt het of de edelsteen los om uw hals of pols zweeft. U kunt kiezen uit zilver of 18-karaats verguld goud met geslepen edelstenen rozekwarts, labradoriet, groene onyx en blauwe onyx. Er zijn ook bijpassende oorbellen verkrijgbaar. De afmeting van de steen is ongeveer 1,7 cm. Het collier (40 cm) is € 60, de armband (19 cm) is € 40 en de oorbellen zijn € 65. Rabobankleden profiteren van voordeel. U ontvangt bij elk product een armbandje ter waarde van € 29 cadeau. Deze heeft een edelsteen in de vorm van een bloem met keuze uit drie kleuren. Prijzen zijn exclusief € 3,50 verzendkosten. Kiest u voor een armband, een collier of wilt u een hele set? Bestel ze telefonisch via 035-7600036 of online via www.rabobank.nl/dichterbij



3218

Sieraden voor goed doel

Er gaat niets boven uw eigen radijsjes of verse kruiden! Laat u inspireren door de Floriade 2012 en haal een moestuin op maat in huis. Langzaam maar zeker wordt het overdag wat warmer en ook de dagen zijn al aanmerkelijk langer dan een maand geleden. De grond warmt eveneens op en dit betekent dat u binnenkort voor het eerst kunt gaan zaaien. Wie vindt het nou niet heerlijk om een eigen oogst te kweken? Speciaal voor Rabobankleden geeft de organisatie Gek op Groen 20% korting op diverse moestuinpakketten. Ze zijn geschikt voor in de tuin, op het balkon of op de vensterbank. En u krijgt er een handige kalender bij met duidelijke tips om het mooiste groen te kweken. Gek op Groen vindt u in 200 tuincentra door heel Nederland. Deze aanbieding is geldig tot en met 30 april 2012. Kijk op www.gekopgroen.nl of op

MEER LEDENVOORDEEL OP WWW.RABOBANK.NL/DICHTERBIJ

VOOR U Machtige Maglite

Briketten

De Maglite zaklampen staan bekend om hun duurzaamheid, betrouwbaarheid en prestatievermogen. De staaflamp Maglite USA 4D heeft een afmeting van 37,5 cm en is gemaakt van duurzaam, zwart aluminium. Hij is spatwaterdicht en schokbestendig en heeft een reservelampje in de schroefdop. Rabobankleden ontvangen bij bestelling van de Maglite USA 4D voor € 41 (excl. € 6,75 verzendkosten) een mini-Maglite t.w.v. € 11,50 cadeau. Deze is 8 cm lang en komt inclusief sleutelkoord, batterij en reservelampje. Bel voor meer informatie en bestellen 035-7600036 of kijk op www.rabobank.nl/dichterbij

Van uw papierafval kunt u ecologisch verantwoorde, brandbare briketten voor in de openhaard of tuinhaard maken. Verscheur uw oude kranten of ander papier en doe het in een emmer water zodat het papier week wordt. Doe de natte pulp tussen de twee geperforeerde persplaten van deze briketmaker. Met de handvatten drukt u nu uw eigen briket. Eenmaal gedroogd kunt u de briketten opslaan en gebruiken wanneer u maar wilt. Elke briket brandt ongeveer een tot twee uur zonder giftige dampen en met een minimum aan rest-as. Rabobankleden krijgen 25% korting en betalen € 18,95 i.p.v. € 24,95.

MET GRATIS MINILAMP

U MAAKT ZE ZELF!


Design watervanger De Elho Pure RainDrop is de aantrekkelijke manier voor hergebruik van regenwater. Ontdek de prachtige en unieke design RainDrop die hergebruik van water makkelijk maakt en tevens een designstuk is voor uw regenpijp. Rabobankleden profiteren van een speciale kortingsactie: de Elho Pure RainDrop inclusief drie prachtige waterkannen van vijf liter voor € 189 (exclusief verzendkosten € 4,50). U kunt hem bestellen via www.rabobank.nl/dichterbij


3218

ELHO PURE RAINDROP

42 RABOBANK NOORD-DRENTHE - COÖPERATIEFONDS

NIEUWS NIEUWE RONDE, NIEUWE KANSEN

LEEFBAARHEID Een gedreven team van dorpsbewoners ontmoetten wij als bank bij de fotosessie van deze foto. Met veel vrijwilligers zijn ze gestart om het buurthuis Klein Kruierij in De Groeve op te knappen. Vrijwilliger Hilma Broekveldt geeft aan dat dit mede mogelijk is door de financiële bijdrage uit het Coöperatiefonds van Rabobank Noord-Drenthe. Otto de Boer (Coöperatie-adviseur) merkt tijdens de fotosessie op, dat dit project een uitstekend voorbeeld is om de leefbaarheid in de kleinere dorpskernen aantrekkelijk te houden. “Bijna iedere dorpsbewoner komt met deelname aan verschillende dorpsactiviteiten, wel in aanraking met het buurthuis. Toneelvereniging, intocht Sinterklaas, kantine voor de natuurijsbaan, ga zo maar door.”

3218

www.degroeve.net

Ook in 2012 staat Rabobank Noord-Drenthe een deel van haar winst af aan een aantal fondsen. Verenigingen en stichtingen die bankieren bij de bank, kunnen een aanvraag doen voor financiële ondersteuning van een eenmalig project. Voor relatief kleine bedragen tot € 1.000 is er het Donatiefonds. Deze aanvragen beoordeelt de bank zelf. Voor bedragen tussen € 1.000 en € 10.000 is er het Coöperatiefonds. Deze aanvragen worden beoordeeld door een speciale beoordelingscommissie, waarin ook leden/klanten van de bank zitten.

JEUGD HEEFT DE TOEKOMST Dorpsbelangen Tynaarlo draagt de jeugd een warm hart toe en vindt het belangrijk dat ze hun vrije tijd met elkaar kunnen doorbrengen. Rabobank Noord-Drenthe vindt ook aandacht voor de jeugd een belangrijk speerpunt. Daarom is er vanuit het Coöperatiefonds geld geschonken voor de aanleg van een trapveldje nabij de basisschool. www.tynaarlo-dorp.nl

MUZIEKKOEPEL GASSELTE LEKVRIJ Het was even spannend of het nieuwe dak op tijd klaar zou zijn voor de feestelijke opening die stond gepland. Toch is het gelukt. Karel van Vugt (directievoorzitter) mocht het nieuw zinken dak onthullen. Dankzij een donatie uit het Coöperatiefonds werd het voor de stichting mogelijk gemaakt om tot vervanging van het dak van de koepel over te gaan.


Fondsen

43 RABOBANK SERVICEPAGINA

CONTACT Telefoon: (0592) 40 06 00 (Particulieren) (0592) 40 06 30 (Private Banking) (0592) 40 06 55 (Bedrijven)

Concept vdbj_ Bloemendaal

Internet: www.rabobank.nl/noord-drenthe

Aanbiedingen Purple Proof BV, Soest

Bezoekadressen: Hoofdweg 155, Eelde-Paterswolde Brink 10, Gieten Eikenlaan 2, Vries Stationsweg 17, Zuidlaren

OPENINGSTIJDEN GIETEN Maandag: 13.00 - 17.00 uur Dinsdag t/m vrijdag: 09.00 - 12.00 uur en 13.00 - 17.00 uur Op afspraak dinsdag + donderdag: 18.00 - 20.00 uur

Redactieadres Rabobank Noord-Drenthe afd. Marketing, Communicatie & Coöperatie Postbus 45 9460 AA GIETEN [email protected] Redactie afd. Marketing, Communicatie & Coöperatie

E-mail: [email protected]

OPENINGSTIJDEN EELDEPATERSWOLDE EN VRIES Maandag: 13.00 - 17.00 uur Dinsdag t/m vrijdag: 09.00 - 12.00 uur en 13.00 - 17.00 uur

colofon

Vormgeving Studio Nico Swanink, Haarlem Druk & handling vdbj_ print support, Bloemendaal

OPENINGSTIJDEN ZUIDLAREN Maandag: 10.00 - 12.00 uur en 13.00 - 17.00 uur Dinsdag t/m vrijdag: 09.00 - 12.00 uur en 13.00 - 17.00 uur Op afspraak dinsdag: 18.00 - 20.00 uur TELEFONISCHE BEREIKBAARHEID Maandag t/m vrijdag: 08.00 - 20.00 uur

NIETS IN DEZE UITGAVE MAG WORDEN OVERGENOMEN OF GEKOPIEERD ZONDER SCHRIFTELIJKE TOESTEMMING VAN DE RABOBANK. DE RABOBANK EN VDBJ_ BESTEDEN UITERSTE ZORG AAN DE BETROUWBAARHEID EN ACTUALITEIT VAN ALLE GEPUBLICEERDE DATA. ONJUISTHEDEN KUNNEN ECHTER VOORKOMEN. DE RABOBANK EN VDBJ_, ALSMEDE DE AAN HEN GELIEERDE ONDERNEMINGEN EN TOELEVERANCIERS, ZIJN NIET AANSPRAKELIJK VOOR ONJUISTHEDEN OF ENIG HANDELEN OP GROND VAN DE IN DIT BLAD GEGEVEN ADVIEZEN OF GEDANE MEDEDELINGEN EN AANBIEDINGEN. DE AANBIEDINGEN ZIJN, TENZIJ ANDERS VERMELD, GELDIG VAN 2 MAART - 5 JUNI 2012.

Voordelen van het lidmaatschap: 1> 2> 3>

4>

3218

5>

SPECIALE LEDENPRODUCTEN WAARONDER LEDENCERTIFICATEN. EXCLUSIEVE AANBIEDINGEN MET KORTINGEN OP PRODUCTEN EN DIENSTEN. BETROKKENHEID BIJ MAATSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN. OP VERZOEK VAN LEDEN SPEELT DE RABOBANK EEN ACTIEVE ROL IN DE SAMENLEVING DOOR PROJECTEN EN ACTIVITEITEN MOGELIJK TE MAKEN. KENNIS EN NETWERKEN: UITNODIGINGEN VOOR THEMABIJEENKOMSTEN, SEMINARS, STUDIES EN PUBLICATIES EN TOEGANG TOT DIVERSE NETWERKEN (O.A. VAN ONDERNEMERS). INVLOED EN ZEGGENSCHAP. DE RABOBANK NODIGT LEDEN ACTIEF UIT IN GESPREK TE GAAN MET DE BANK: IN LEDENPANELS, KLANKBORDGROEPEN EN DE JAARLIJKSE LEDENVERGADERING KRIJGEN WE ONGEVRAAGDE EN GEVRAAGDE ADVIEZEN VOOR DE BESTE FINANCIËLE DIENSTVERLENING.

DE RABOBANK GAAT ZORGVULDIG OM MET PERSOONSGEGEVENS. MEER WETEN? ZIE PRIVACY STATEMENT RABOBANK OP WWW.RABOBANK.NL OF VRAAG ERNAAR BIJ UW RABOBANK. DICHTERBIJ IS GEMAAKT VAN EN VERPAKT IN MILIEUVRIENDELIJK MATERIAAL.

3218

ADRES: POSTCODE + WOONPLAATS: E-MAILADRES:

NAAM:

3218

(MOBIEL)TELEFOONNUMMER:

ADRES: POSTCODE + WOONPLAATS: E-MAILADRES: (MOBIEL)TELEFOONNUMMER:

3218

AANBIEDINGEN

NAAM:

FLORIADE 2012 IN VENLO Als hoofdsponsor van de Floriade 2012 in Venlo, biedt de Rabobank u ledenkorting op een combi-ticket voor deze wereldtuinbouwtentoonstelling. Dit ticket bestaat uit toegang tot het Floriadepark en een 'vlucht' met de kabelbaan.

Reserveer nu voor Soul Event of the Year Bestel uw kaarten via www.rabobank.nl/dichterbij of bel de reserveerlijn 0900-3006000 (€ 0,45 per minuut) o.v.v. ‘Rabobankaanbieding Soul’ of via www.ejbentertainment.com/rabobank.

12 MEI Leden van Rabobank Noord-Drenthe krijgen bij deelname € 1 korting. U dient deze coupon op de achterzijde in te vullen en in te leveren bij de inschrijving op de dag zelf. Vantevoren inschrijven met korting kan ook. Zet hiervoor een vinkje bij het tabje ‘lid van de Rabobank’. Deze coupon is geldig voor één persoon.

Run van Gieten 19 MEI Leden van Rabobank Noord-Drenthe krijgen bij deelname € 1 korting. U dient deze coupon op de achterzijde in te vullen en in te leveren bij de inschrijving op de dag zelf. Vantevoren inschrijven met korting kan ook. Zet hiervoor een vinkje bij het tabje ‘lid van de Rabobank’. Deze coupon is geldig voor één persoon.

Floriade LEDENKORTING OP KAARTJES Volwassenen en kinderen krijgen korting op een combiticket dat toegang geeft tot het Floriadepark en een ‘vlucht’ met de kabelbaan mogelijk maakt. De combitickets bestelt, betaalt en print u vóóraf via internet. Een combiticket voor volwassenen is € 30 p.p., maar Rabobankleden betalen € 22 p.p! Voor kinderen t/m 12 jaar krijgt u als lid € 4 korting en betaalt u € 11 p/kind. Kijk op www.rabobank.nl/dichterbij.

Kom naar het Soul Event of the Year Op zaterdag 9 juni 2012 in Ahoy Rotterdam Liefhebbers van soulmuziek kunnen bij het grootste Soulspektakel van het jaar zijn: Soul Event of the Year. Een bijzonder eerbetoon aan de Motown-sterren van toen, met alle hits van toen. Rabobankleden krijgen maar liefst 50% korting op kaarten.

AANBIEDINGEN

Hunzerun Annen

Ledenvoordeel verdient persoonlijke aandacht. Heeft u al genoten van een diner met korting? Of begint u 2012 sportief en heeft u nu een jaarabonnement bij de sportclub met 20% korting? Deze en nog 117 andere aanbiedingen vindt u in het Leden-voor-Leden Bonnenboekje van Rabobank Noord-Drenthe. Afgelopen februari viel het bonnenboekje op de mat. Rabobank Noord-Drenthe hoopt dat u er met veel plezier gebruik van maakt en ons initiatief waardeert. Uw reacties vernemen wij graag via: [email protected].

Een jaar lang voordeel. Dat is het idee van Rabobank Noord-Drenthe. 3218

Rabobank. Een bank met ideeën.

www.rabobank.nl/noord-drenthe

Noord-Drenthe. Magazine voor leden - voorjaar 2012

Recommend Documents