p. 3
Recylagepark - Smeerolie
p. 4-5
Afvalstraatje
p. 6
Kringwinkel de Cirkel
p. 9
Vrije Basisschool Dol-fijn
p. 10
Ecologisch tuinieren
idm INTERCOMMUNALE DURME-MOERVAART HUISVUILVERWERKING EN MILIEUZORG
idee milieu nr. 27
SEPT 2008
VIERMAANDELIJKS MILIEU- EN AFVALMAGAZINE
PEUKEN
HOU OP ZAK, DOOF ZE IN DE
ZAK-ASBAK
Project in de kijker Hou peuken op zak !
p.8
p.4-5 Afvalstraatje
>> HAAL HEM NU VOOR 1 EUR BIJ DE RECYCLAGEPARKEN (LOCHRISTI, MOERBEKE, WACHTEBEKE, ZELE, ZELZATE) (LOKEREN: STADSMAGAZIJN)
p.7 ‘lekker frituren’
TE RECYC M
RTEREN O SO
EN LER
Ik begin dit nieuw milieumagazine graag met goed nieuws. Goed nieuws voor jou en ook voor ons. Net voor de zomervakantie werd er bij IDM namelijk een sociaal pact gesloten tussen de directie en de vakbonden. Een pact dat de sociale vrede waarborgt en tegemoet komt aan een aantal verzuchtingen van het personeel i.v.m. de koopkrachtverbetering. Niemand is immers gebaat met werkonderbrekingen en Napolitaanse toestanden. Het sociaal akkoord zorgt er bovendien voor dat de ophaling en verwerking van huishoudelijk afval op een efficiënte en betaalbare manier georganiseerd wordt en dit gebaseerd op een kwalitatieve dienstverlening. Want tevreden personeel is ook gemotiveerd personeel! Verder lees je in dit nummer meer over het hoe en waarom van de afvalstraat op de recyclageparken, ontdek je een aantal specifieke afvalsoorten die je bij IDM kan aanleveren en leren we jou om een winterdeken voor je tuin te maken. De kringwinkel geeft ook heel wat interessante tips en we vertellen je meer over de zakasbak die we vanaf 1 oktober te koop aanbieden. De moeite dus om dit nummer verder onder de loep te nemen ... Veel leesplezier en zoals altijd blijf je welkom bij ons met al jouw vragen.
Een simpele uitweg voor je afgedankte elektr(on)ische apparaten > OOK VOOR KLEINE ELEKTRISCHE TOESTELLEN Afgedankte elektrische en elektronische apparaten zijn geen afval. Vaak kunnen heel wat toestellen nog een tweede leven krijgen: ze kunnen weggeschonken worden aan een kennis, een school of een vereniging of ze kunnen naar de kringwinkel gebracht worden. Met je afgedankte elektrische en elektronische apparaten kan je ook terecht in het recyclagepark of bij de elektrohandel bij aankoop van een nieuw, gelijksoortig toestel. Ze horen zeker niet thuis in de vuilniscontainer en horen ook niet te verkommeren op zolder of in de kelder. Bovendien gaat het niet alleen over de grotere toestellen, maar ook de kleine apparaten horen thuis in dit circuit. Nog al te veel kleine toestellen komen bij het restafval terecht. De ingezamelde elektr(on)ische apparaten worden daarna via Recupel op een professionele en milieuvriendelijke manier verwerkt. Hiervoor betalen we bij de aankoop van een toestel de Recupel-bijdrage. Deze bijdrage varieert van toestel tot toestel, afhankelijk van de bewerkingen nodig voor de recyclage. De gerecupereerde materialen worden opnieuw gebruikt en dienen als grondstof bij de fabricage van nieuwe producten. Afgedankte toestellen zijn dus zeker geen afval.
Dirk Strubbe Directeur
EEN OVERZICHTJE:
1 2
3
gemeente Zelzate > 1 gemeente Wachtebeke > 2 gemeente Moerbeke > 3
4
5
gemeente Lochristi > 4 stad Lokeren > 5
6
Huishoudelijke apparaten: Dit zijn alle grote toestellen: wasmachines, afwasmachines, droogkasten, koelkasten, diepvriezers, maar ook elektrische ovens, stofzuigers of naaimachines. Kleine huishoudelijke apparaten: Het gaat hier om haardrogers, personen- en keukenweegschalen, elektrische tandenborstels, scheerapparaten, broodroosters, mixers, maar ook om wekkers en verlichtingsarmaturen. Informatie-, telecommunicatie- en kantoorapparaten: Deze groep is alles wat met computer en randapparatuur te maken heeft. Maar ook fax, telefoon en GSM. Audio- en videoapparaten: Dit spreekt voor zich: de televisie, een video- of DVD-speler, een hifiketen, maar ook een fototoestel. Elektrische gereedschappen en tuingereedschappen: Dit zijn alle toestellen voor doe-het-zelvers en voor tuinonderhoud: een boormachine, elektrische zaag, elektrische maaimachine of haagschaar, …
gemeente Zele > 6
IDM ^ p .2
WOORD VOORAF Meer info op www.recupel.be
RECYCLA Speciale gevallen Via de huis-aan-huis-inzamelingen en het recyclagepark kan je heel wat afvalstromen correct aanbieden. Toch zijn er nog een paar speciale gevallen en ook daarvoor willen wij een oplossing bieden. Wordt één van de onderstaande afvalsoorten niet aanvaard in het recyclagepark van jouw gemeente, dan kan je het tegen betaling afleveren bij IDM (elke werkdag van 8u30 tot 12u en van 12u30 tot 16u00) of kan je het door ons laten ophalen (contacteer ons dan op het nr. 09 340 60 39).
AFVALSOORT
Aanleveren bij IDM (excl. BTW)
Grofvuil
0,14 EUR/kg
Ophaling door IDM EUR/kg (excl. BTW) 24,8 EUR per 100 kg en/of max 3 m3
Asfalt en Roofing 0,17 EUR/kg
0,21 EUR/kg
Gipsplaten (bv. Gyproc)
0,10 EUR/kg
0,15 EUR/kg
Treinbilzen
0,10 EUR/kg
-
Cellenbeton (bv. Ytong)
0,10 EUR/kg
-
Let op: het afval wordt gewogen via een weegbrug die afrondt tot 50 kg nauwkeurig. Een factuur wordt direct afgeleverd en de betaling gebeurt cash bij onze diensten. De minimumfactuur bedraagt steeds 8,5 EUR.
PARKEN E G
Laat gebruikte smeerolie het milieu niet naar de duivel helpen. > BRENG JE GEBRUIKTE SMEEROLIE NAAR HET RECYCLAGEPARK OF INZAMELPUNT IN JE BUURT.
Wist je dat één kleine druppel gebruikte motorolie maar liefst 1.000 liter water vervuilt? Afschrikwekkend, niet? Gebruikte smeerolie is inderdaad een afvalstof die niet alleen bedreigend is voor het water, maar ook voor de bodem en de fauna en flora. Gelukkig kan jij daar wat aan doen: breng je gebruikte smeerolie altijd naar het recyclagepark voor recyclage. Zorg er wel voor dat je ze niet mengt met andere afvalstoffen, want dat maakt het recycleren moeilijker.
WAT MAG JE VOORAL NIET DOEN: - gebruikte smeerolie lozen in de rioleringen of in de bodem - gebruikte smeerolie mengen, bijvoorbeeld met PCB's, water, solventen, reinigingsmiddelen, dierlijke of plantaardige oliën, detergenten, remvloeistoffen, brandstoffen en andere afvalstoffen.
ALLES LOOPT GESMEERD! Wat hebben machines nodig om vlot te draaien? Inderdaad: goede smeerolie! Niet alleen in je auto,ook in je motor, scooter, buitenboordmotor of grasmachine zit smeerolie. Maar op een bepaald moment is die vuil ... en moet ze vervangen worden.
HOE GA JE BEST TE WERK? Hou de originele smeerolieverpakking bij en giet er achteraf de gebruikte smeerolie weer in of giet de gebruikte smeerolie in een ander proper recipiënt. Breng de gebruikte smeerolie naar het recyclagepark (Lochristi, Lokeren, Zele en Zelzate) of biedt ze aan tijdens de KGAwijkinzameling (Moerbeke en Wachtebeke).
EERST SMEREN, DAN RECYCLEREN Valorlub is een initiatief van het bedrijfsleven en als organisme erkend door de drie regionale overheden. De doelstelling van Valorlub is duidelijk: ervoor zorgen dat alle gebruikte smeerolie wordt ingezameld en zoveel mogelijk wordt gerecycleerd. Dit doen zij samen met IDM en je gemeente. De ingezamelde olie wordt gerecycleerd tot basisolie die dient voor de productie van nieuwe smeerolie of voor de productie van brandstoffen.
Wie nog niet vertrouwd is met de nieuwe term recyclagepark, hiermee verwijzen we naar het containerpark. Begin dit jaar werd deze naamswijziging doorgevoerd, maar dit vraagt natuurlijk een beetje tijd. We herinneren je er daarom graag nog even aan.
^ p .3
ER DAN E M
VAL F A
Vele kleintjes maken groot Een tijd geleden doken de eerste afvalstraten op in de recyclageparken. Een verzameling van verschillende kleinere afvalstromen die het toch verdienen om gerecycleerd te worden. Het is immers onverantwoord om telkens nieuwe grondstoffen te ontginnen en onze aarde uit te putten. Wij geven je graag nog eens een overzichtje en vertellen je meer over hun nieuwe bestemming.
Kurk
CD- en DVD-schijfjes
Plastic folies
- Wijnfleskurken - Champagnekurken - Andere toepassingen in zuivere kurk WAT ERNA? De ingezamelde kurk wordt eerst vermalen en kan vervolgens zonder verdere behandeling of na verwarming gebruikt worden als biologisch isolatiemateriaal: - korrels worden tussen de kepers van de (planken)vloer gestrooid. - platen worden geplaatst in de spouw of als onderdak en vormen zo een natuurlijk isolatiemateriaal: LET OP! Tegenwoordig zijn er ook heel wat kunststofkurken op de markt. Deze horen niet bij de kurkinzameling, maar bij het restafval.
- CD-schijfjes - DVD-schijfjes WAT ERNA? De CD's en DVD's worden eerst van elkaar gescheiden. Op de DVD's zit er een extra laagje dat er eerst dient afgehaald te worden. Beiden worden daarna vermalen tot korrels die worden verwerkt in nieuwe schijfjes. TIP Kies voor rewritable-CD's en -DVD's als het kan! Deze hoef je niet weg te gooien, maar kan je gewoon overschrijven.
- zuivere (verpakkings)folies eventueel met een (kleine) plakband - Zakken van turf, bemestingsproducten - Krimpfolies (rond paletten), noppenfolies (luchtkussentjes) - Potgrondzakken, zandzakken - Baksteenfolies - Plastic mapjes, Plastic rond sigaretten - Plastic warenhuiszakjes WAT ERNA? De folies worden gewassen en vermalen tot korrels die gebruikt worden voor de aanmaak van nieuwe folie. Zo komt jouw weggegooide zakje misschien terug als een bureaumapje. TIP Plastic zakjes kan je zonder problemen vermijden, gebruik liever een stevige herbruikbare boodschappentas of een plooikrat!
IDM ^ p .4
CD- en DVD-doosjes - CD-doosjes - DVD-doosjes WAT ERNA? Ook de doosjes worden vermalen tot korrels om ze daarna te verwerken in o.a. nieuwe CD- of DVD-doosjes. TIP Haal de papiertjes uit de CD- en DVD-doosjes en gooi deze bij het papier en karton.
Plastic dopjes Printercartridges Inktjetcartridges, Lasercartridges WAT ERNA? Bruikbare cartridges worden gestockeerd per type en wereldwijd verkocht aan hervullers. Na vulling komen ze terug in de rekken van grootwarenhuizen, computershops, ... Niethervulbare cartridges worden vernietigd. TIP Koop hervulde cartridges i.p.v. nieuwe. De kwaliteit van deze cartridges is dezelfde als deze van nieuwe. Zo draag ook jij je steentje bij tot het milieu.
Batterijen - Alkaline- en zinkkoolstofbatterijen - Lithiumbatterijen - Knoopcellen - Loodbatterijen - Herlaadbare batterijen - Zaklampen die niet op het stroomnet moeten aangesloten zijn voor werking. WAT ERNA? - De batterijen en accu's worden eerst gesorteerd volgens chemische samenstelling. - Daarna worden ze gerecycleerd op de meest toepasselijke manier zodat het maximum aan grondstoffen dat ze bevatten er kan uitgehaald worden (bv. ijzer, zink, koper, lood, magnesium, plastic). - De meerderheid van deze grondstoffen worden gerecycleerd. Indien dit niet mogelijk is, dienen ze als brandstof (vb. plastic). Meer info op www.bebat.be. TIP Geef altijd de voorkeur aan toestellen die werken op netstroom of zonne-energie. Heb je toch batterijen nodig, kies dan voor herlaadbare batterijen.
Enkel plastic schroefdopjes van drankflessen (van mineraal- of spuitwater, van frisdranken of van melk of fruitsap) WAT ERNA? De dopjes gaan door een machine die ze maalt tot schilfers. De schilfers worden daarna onder hoge temperaturen gesmolten en in mallen geperst zodat er o.a. paletten van gemaakt kunnen worden. KIJK UIT JE DOPPEN VOOR HET GOEDE DOEL! De opbrengst van de verkoop van deze dopjes wordt gebruikt om blindengeleide honden op te leiden. Meer info op www.dopjesactie.be.
Bloempotjes en plantentrays - Bruine, groene en zwarte plastic bloempotten (veegschoon) - Plastic plantentrays in diverse kleuren en vormen (veegschoon) WAT ERNA? Al de plastic bloempotjes en plantentrays worden eerst uitgesorteerd volgens soort. Daarna worden ze verwerkt tot korrels die kunnen gebruikt worden om bv. nieuwe bloempotjes te maken. TIP Wist je dat er composteerbare bloempotjes bestaan? Deze bloempotjes worden niet alleen van natuurlijke en hernieuwbare grondstoffen gemaakt, maar je kan ze ook samen met de plant in de grond steken. Ze composteren na verloop van tijd volledig.
Isomo (EPS) Alle verpakkingen uit isomo te herkennen aan de witte kleur en de bolletjesstructuur WAT ERNA? Het isomo-afval wordt eerst visueel gecontroleerd en nadien vermalen. Het resultaat zijn EPS-korrels die een nieuwe toepassing vinden als zitzak of die verder verwerkt worden in isolatieplaten, isolatiebeton of isolerende chips.
Textiel - Alle kledij - Schoeisel (gepaard) - Handtassen, Lederwaren - Beddengoed ((dons)dekens, lakens, slaapzakken, ...) - Woningtextiel (gordijnen, tafelkleden, handdoeken, ...) > Het materiaal moet nog bruikbaar zijn! WAT ERNA? De inhoud van de textielcontainer wordt eerst uitgesorteerd volgens bruikbaarheid en soort waarna het terechtkomt op de tweedehandsmarkt. TIP Gooi de kleding die je niet meer draagt niet onmiddellijk in de container. Misschien kan je een vriend(in) of familielid wel een plezier doen met de kledij die je niet meer past?
AFVALSTRAAT
^ p .7 .5
TWEEDE L
EN V E
N
de
Kringwinkel De Cirkel en haar ophaaldienst Hou je grote schoonmaak en vind je op zolder of in de kelder spullen die je niet meer gebruikt? Gooi deze dan niet zomaar weg, de kringwinkel weet er raad mee.
EE
GRATIS ophalingen aan huis. Wanneer je belt voor de afhaling van goederen kan Kringwinkel De Cirkel je meestal binnen de 3 werkdagen verder helpen. Vele Kringwinkels hebben een wachttijd van 1 week … Hoe houdt De Cirkel haar wachttijden dan zo kort? Aan de telefoon informeren ze alvast om welke spullen het gaat en in welke staat ze verkeren. Ze doen dit niet omdat ze de klant op de rooster willen leggen, maar wél om te voorkomen dat ze onnodige ritten doen.
Een extra woordje uitleg? Met plezier! KLEINE STUKKEN ZOVEEL MOGELIJK MET DE WAGEN NAAR DE WINKEL BRENGEN. Door de vrachtwagen met 2 werknemers uit te sturen om enkel 1 (klein) stuk op te halen, worden de wachttijden voor alle klanten veel langer. Bovendien is dat een erg dure rit (brandstof en personeel). Klein gerief kan gemakkelijk met een personenwagen vervoerd worden. Voorbeelden: een salontafeltje, een fiets, een TV, een doos huisraad, …
MEUBILAIR GEDEMONTEERD EN OP HET GELIJKVLOERS Aan iedereen wordt gevraagd om te demonteren wat demonteerbaar is en om het op het gelijkvloers klaar te zetten. Ze hebben hiervoor twee goede redenen: - Wat zij niet meer moeten demonteren, is sneller opgehaald, waardoor ze meer klanten op één dag kunnen bedienen. Hetzelfde geldt voor het naar beneden halen van meubelen. - Bovendien moeten ze alle discussies vermijden over beschadigingen aan eigendommen door het verhuizen langs de trap. Als het meubilair echter in de lift kan, halen ze het graag van de verdieping.
AFVAL OF GROFVUIL MOET NIET LANGS DE KRINGWINKEL PASSEREN. Sterk beschadigde, verkleurde of bevuilde meubelen zijn niet meer verkoopbaar en horen rechtstreeks in het recyclagepark thuis. Ook Kringwinkel De Cirkel moet betalen voor iedere kilo afval.
DE KRINGWINKEL IS GEEN ALTERNATIEVE VERVOERDIENST NAAR HET RECYCLAGEPARK. Ook aan de vraag om het afval op te halen omdat de klant zelf geen vervoer heeft, kunnen zij helaas niet voldoen. Tracht beroep te doen op buren, vrienden of familie als je zelf geen vervoermiddel hebt. IDM voorziet bovendien twee keer per jaar een gratis ophaling van grofvuil aan huis of plant samen met jou een ophaling op afroep (tegen vergoeding), lees meer op pagina 3. De Cirkel doet haar best om zo weinig mogelijk ophalingen te weigeren. Mocht het tóch eens bij jou gebeuren, dan mag je altijd uitleg vragen aan de ophalers ter plaatse of telefonisch aan de verantwoordelijken. De Cirkel hoopt binnenkort bij jou te mogen aanbellen voor een ophaling.
KRINGWINKEL DE CIRKEL (ophaling in Lochristi, Lokeren, Moerbeke, Wachtebeke en Zelzate) Groendreef 51 - 9160 Lokeren T. 09 348 75 31 Groenstraat 48 - 9060 Zelzate T. 09 326 05 95 Centraal nummer voor gratis ophaling T. 09 348 75 31 www.kringwinkeldecirkel.be Open: dinsdag t.e.m. zaterdag > Lokeren: 10-17.30u doorlopend > Zelzate: 10-12 en van 13-17.30 u
KRINGLOOPWINKEL SPOOR 2
IDM ^ p .6
(ophaling in Zele) Koning Albertplein 13A, 9220 Hamme, T. 03 889 63 30 Centraal nummer voor gratis ophaling T. 052 48 00 60 Open: maandag t.e.m. zaterdag van 9u30 tot 17u30
LAAT JE GEBRUIKTE FRITUUROLIE OF FRITUURVET NIET RONDSPOKEN! Sinds de start van de communicatieacties van Valorfrit is de inzameling van de gebruikte frituuroliën en -vetten gestegen met 11%. Toch kunnen we samen nog veel meer gebruikte frituuroliën en -vetten correct inzamelen. Dat is één van de opvallende conclusies van de Universiteit Gent die in opdracht van Valorfrit het frituurgedrag en het inzamelgedrag van de Belg onderzocht. Thuis frietjes of iets anders lekkers frituren blijft alvast zeer populair, zo leert ons de studie van de Universiteit Gent. Recente gegevens tonen aan dat ongeveer 80% van de Belgische huishoudens een friteuse heeft. 20% heeft zelfs 2 friteuses. Per gezin met een friteuse wordt jaarlijks een kleine 8 kg frituurolie/-vet aangekocht. Gemiddeld maakt een gezin om de 11 dagen gebruik van de friteuse om iets lekkers klaar te maken. De slogan ‘lekker frituren’ blijft dus actueel!
Hoewel thuisfrituren populair is, blijkt correct inzamelen veel minder populair. Uit onderzoek blijkt immers dat nog steeds een groot deel van de gebruikte frituuroliën -en -vetten van de huishoudens niet op een correcte manier wordt ingezameld. Deze afvalstoffen worden onder andere weggegoten in de gootsteen, het toilet, de tuin, de riool of worden bij het restafval gedaan. Bijgevolg spoken er nog heel wat gebruikte frituuroliën en -vetten rond in ons milieu.
Er zijn alvast twee goede redenen om je gebruikte frituurolie, fondueolie of frituurvet op een correcte manier in te zamelen. Ten eerste zijn deze afvalstoffen milieubelastend. Bijvoorbeeld: verstopping van afvoeren en riolen, water- en bodemvervuiling. Ten tweede kunnen ze nuttig gerecycleerd worden. Zo wordt het merendeel van de ingezamelde gebruikte frituuroliën en -vetten verwerkt tot milieuvriendelijke biodiesel (63%). Biodiesel op basis van gebruikte frituurolie/-vet is extra milieuvriendelijk omdat het gaat om recyclage van afvalstromen. Enerzijds moeten er dus geen speciale grondstoffen geteeld worden voor de productie van deze biodiesel en anderzijds worden er geen grondstoffen aangewend die kunnen dienen als basis voor voedingsmiddelen. De tweede belangrijkste vorm van verwerking is de opwekking van groene energie (23%). Naast biodiesel en energieopwekking zijn er nog tal van andere verwerkingsmogelijkheden in technische toepassingen (14%) als pershout, plastic, industriële zepen, smeermiddelen, kaarsen, enz. Nuttig recycleren is dus een feit! In plaats van verloren te gaan, kunnen de gebruikte frituuroliën en -vetten dus nuttig aangewend worden en bijdragen tot een beter milieu. Breng je gebruikte frituurolie, fondueolie of frituurvet dus steeds naar het recyclagepark. Ga je slechts zelden naar het recyclagepark, bewaar de frituuroliën- of vetten dan tot bij je volgende bezoek, deze afvalstof geeft je geen geurhinder en neemt ook niet veel plaats in. Geen reden dus om dit niet te doen.
ER
U HET PR O H
OP
Samen staan we sterk IDM riep april uit tot zwerfvuilmaand. 5575 paar helpende handen gaven de IDMgemeenten een grondige oppoetsbeurt. Samen gaven we zo een duidelijk signaal aan de vervuilers! Aan deze opruimactie koppelden we ook een fotowedstrijd. Geen gemakkelijke opgave om de beste foto uit de 207 inzendingen te kiezen! De uiteindelijke keuze viel op een foto ingezonden door basisschool Heiende te Lokeren en dit vooral voor de sprekende samenwerking tussen de kleuters uit het derde kleuterjaar, een voorbeeld voor eenieder! De 50 kleuters kregen van IDM elk een speelbal om de vakantie goed in te zetten, een koekendoosje om verpakkingsvrij een lekkere koek mee te nemen en een lekkere chocomelk (natuurlijk in een statiegeldflesje). Bedankt aan iedereen die een foto instuurde, maar vooral aan iedereen die meehielp aan de opruimactie en nog eens proficiat aan basisschool Heiende.
De kleuters uit de 3de kleuterklas van basisschool Heiende wonnen de fotowedstrijd.
^ p .7
PROJECT
R
DE KIJKE IN
Hou peuken op zak met de zakasbak!
In 2005-2006 deed de Openbare Vlaamse afvalstoffenmaatschappij (OVAM) een analyse van de hoeveelheid en de samenstelling van het zwerfvuil in Vlaanderen. Op 32 plaatsen (o.a. wegbermen, op- en afritten, winkelstraten, glasbolsites, de omgeving van stations, winkels, scholen,...) werden metingen uitgevoerd. Daaruit bleek dat zwerfvuil voor 50 % bestaat uit sigarettenpeuken, 39 % uit een mix van plastic flessen, blik, papier & karton en 11 % uit kauwgom. Alle andere fracties zoals glasafval, organisch afval, textielafval, drankkartons, … zijn minder vaak aanwezig. Deze resultaten vormen de basis voor het zwerfvuilbeleid, zowel bij de Openbare Vlaamse afvalstoffenmaatschappij als bij ons op het lokale niveau. In april organiseerden we daarom een massale opruimactie en in het voorjaar concentreerden we onze acties op de fietsers en de hondenbezitters. Aangezien het onderzoek aangaf dat meer dan 37 miljoen sigarettenpeuken deel uitmaakten van de hoeveelheid zwerfvuil, concentreren we ons hierop vanaf oktober.
ROKERS GEBRUIKEN DE ZAKASBAK Zwerfvuil is schadelijk voor het milieu want het duurt een hele poos vooraleer het afval vergaan is. Wist je dat een sigarettenpeukje nog twee jaar verder leeft? We zijn er ons van bewust dat het voor de roker niet altijd evident is om van zijn peukje af te raken, zeker niet nu er op heel wat plaatsen binnen niet meer gerookt wordt en de roker zijn toevlucht zoekt tot buiten. Maar dit is natuurlijk geen reden om overal peuken achter te laten. Om rokers toch een alternatief te bieden, heeft IDM zakasbakjes gemaakt. Asbakjes die volledig afsluitbaar zijn, waar je een aantal peuken in kan bewaren en die ook brandveilig zijn. Een onmisbaar attribuut voor de roker. Vanaf 1 oktober tot 1 december zijn deze zakasbakjes te koop in de recyclageparken (Lochristi, Moerbeke, Wachtebeke, Zele en Zelzate) in Lokeren zijn ze te koop in het stadsmagazijn (weverslaan 18 ma t.e.m. do 08u-12u en 13u-17u, vrij 8u-12u), tegen de spotprijs van 1 EUR. Een ander alternatief is natuurlijk stoppen met roken, aan jou de keuze.
PEUKEN
HOEVEN WIJ
N I E T TE PIK KEN !
> Haal hem voor 1 EUR bij de recyclageparken (Lochristi, Moerbeke, Wachtebeke, Zele en Zelzate) (in Lokeren te verkrijgen in het stadsmagazijn en op 4 oktober (10u-15u) in het recyclagepark) Actie van 1 oktober tot 1 december
IDM ^ p .8
EEN LEEFBARE BUURT BEGINT BIJ JEZELF
AAN GE D
JONG GE
RD, OUD E E L
Vrije Basisschool Dol-fijn (Lokeren) en haar wijkafdeling mogen de GROENE VLAG laten wapperen!
“Proficiat! Uw school mag binnenkort de GROENE VLAG van het internationale project Eco-Schools van de FEE (Foundation for Environmental Education) uithangen. De jury is ervan overtuigd dat uw school voldoende heeft bewezen dat milieuzorg in jullie dagelijkse werking een prioriteit is.” Met deze woorden begon de brief die de Vrije Basisschool Dol-fijn (Eksaardedorp - Lokeren) en haar wijkafdeling (Rechtstraat - Lokeren) in het voorjaar 2008 mochten ontvangen van het project milieuzorg op school (MOS*). Op dinsdag 6 mei was het zover: in de namiddag mochten de MOS-vertegenwoordigers van beide scholen de fel begeerde groene vlag in ontvangst nemen. En of ze trots waren: zij zijn immers de eerste scholen binnen het IDM-gebied die deze eer te beurt valt. Een groene vlag behaal je als school ook niet zo maar. Vooreerst moeten de 3 MOS-logo's behaald worden. Dit kwaliteitslabel geeft aan dat de school in een educatief proces stapt en systematisch milieuacties onderneemt rond de thema's afvalpreventie, energie, natuur op school, verkeer en/of water. Als er minstens één jaar aan milieuzorg is gewerkt, kan de school het eerste logo behalen, later het tweede en derde logo. Pas als de school kan bewijzen dat het milieuzorgproces in al zijn facetten aan bod komt en dit volgens de criteria van een MOS-logo 3, ontvangt de school een groene vlag.
We sommen graag enkele acties op welke beide scholen de voorbije jaren hebben ondernomen en dus nog steeds ondernemen: wekelijkse donderdag-fruitdag; geregeld komt een compostmeester op bezoek om de leerlingen de knepen van het composteren aan te leren; het sorteren van papier & karton, PMD, GFT en restafval begint al in de klassen; afvalarm schoolfeest; organiseren van zwerfvuilacties; gebruik van brooddozen, koekjesdozen, drinkbekers en hervulbare flesjes; drank in flesjes met statiegeld; wedstrijd milieuvriendelijkste klas; dubbelzijdig kopiëren en gebruik van eenzijdig bedrukt papier als kladpapier; inzamelen lege batterijen en inktcartridges, … Naast het afval-thema werkt de school ook elk jaar rond de thema's water, verkeer, gezonde voeding en beweging en dit op elk niveau. Zo hebben de kleuters een takenbord met de diverse MOS-taakjes, heeft de basisschool een milieuwerkgroep en is elk hogere klas verantwoordelijk voor één van de thema's. Ook de ouders worden erbij betrokken door o.a. aankondigingen in de schoolnieuwsbrief, hulp bij activiteiten, ... Ondertussen sieren de groene vlaggen de schoolgevels. Wij willen beide scholen bij deze van harte proficiat wensen met het behalen van de groene vlag en wensen hen het allerbeste met hun verdere werking rond milieuzorg!
* MOS staat voor Milieuzorg Op School en is een milieuzorgproject van kleuter- tot hogeschool dat de school helpt om op een pedagogisch verantwoorde manier een eigen milieuzorgsysteem uit te bouwen. MOSscholen kunnen in het scholenproject 'Jongeren en afval' van IDM stappen en krijgen in ruil aanzienlijke inhoudelijke en logistieke ondersteuning. Meer info:
[email protected]
COMPOSTKIDS BEDANKEN DE COMPOSTMEESTERS MET TEKENINGEN... >> De leerlingen van het vierde leerjaar van de gemeenteschool te Zele kregen vorig schooljaar les van compostmeesters Hugo en Willy. Na afloop maakten de kersverse compostkids een tekening over hun ervaring.
^ p .9 .7
ECOL O
EN IER
CH TUIN S I G
Voorzie je tuin van een winterdeken je gazon en een dikkere laag rond struiken, (fruit)bomen en in de borders houden bovendien het humusgehalte van de bodem op peil.
Hoe kun je planten beschermen tegen een strenge winter?
De herfst is de periode dat planten zich voorbereiden op de koude maanden die hen te wachten staan. Sommigen vormen zaden om zich voort te planten, andere planten laten hun kwetsbare delen afsterven: zo zijn er die enkel hun bladeren laten vallen en anderen die hun bovengrondse delen opofferen. Gebruik in de herfst best geen meststoffen, want zij geven je planten nog een extra groeistimulans en de plantendelen die dan nog worden gevormd zijn onvoldoende gehard tegen de winterse kou. Wil je je planten toch nog wat extra's toedienen, gebruik dan beter een bodemverbeteraar, zoals compost. Een dun laagje compost op
Planten met nog enkel ondergrondse plantendelen bescherm je door het aanbrengen van een laag isolerend organisch materiaal, een winterdeken als het ware. Naast de hierboven genoemde laag compost kan deze bestaan uit bladeren, stro, hooi, houtsnippers, cacaodoppen, ... Het is dus goed om zoveel mogelijk afgevallen plantendelen, als bladeren en afgestorven takjes, op de grond te laten liggen, behalve op je gazon. Hou deze isolerende mulchlaag wel luchtig en droog, want vocht en koude zijn voor sommige planten dodelijk. Bovendien wordt de mulchlaag omgezet tot humus, waardoor de bodemstructuur aanzienlijk verbetert. Zorg er wel voor dat er geen rotting optreedt, bv. bij een langdurige natte periode. Vorstgevoelige planten die nog bovengrondse plantendelen hebben kun je het best beschermen door ze in te pakken. Let wel: dit is meestal enkel geschikt voor een korte periode. Er zijn verschillende materialen die hiervoor in aanmerking komen: vliesdoek, dennentakken, jute, rietmatten, ... Het moet in elke geval luchtig materiaal zijn gezien de planten moeten kunnen ademen en er geen broei mag
Chicken run Van 10 mei t.e.m. 14 juni organiseerde IDM samen met de lokale kippenhandelaars voor het tweede jaar op rij een kippenpromotiecampagne. Met 1 EUR korting per kip, gingen er dit jaar bijna 1.400 kippen over de toonbank. Dit is iets minder dan vorig jaar (1.600), maar dit is geen abnormaal fenomeen aangezien dat de aankoop van kippen in principe geen
IDM ^ p .10
jaarlijks weerkerende aankoop betreft. Het betreft dan ook veelal nieuwe aankopen. Ook dit jaar namen de nieuwe kippeneigenaars deel aan een tombola waarmee een DVD van de film 'Chicken Run' te winnen viel.
DE WINNAARS ZIJN: Geert Creelle (Beervelde), Gaston Hillaert (Lokeren), Rita Vervaet (Moerbeke), Jos Van Eetvelde (Zele), Camiel De Smet (Zelzate) en de familie de Wilde (Wachtebeke).
ontstaan. Zorg er ook voor dat de in te pakken planten droog zijn. Pak de planten pas in juist voor er vorst wordt verwacht. In een warme(re) periode verwijder je best de verpakking zodat de planten kunnen ademen en het eventueel ingeslopen vocht kan opdrogen. Materialen als landbouwplastiek en noppenfolie zijn af te raden, omdat deze materialen luchtdicht zijn en er dus gemakkelijker rotting kan optreden. Enkele vorstgevoelige planten: Agapanthus (Afrikaanse lelei), Helianthemum (zonneroosje), Acanthus, Cycas (palm), Gunnera (mamoetblad), Camellia (camelia), … Wil je meer weten over dit onderwerp, ga dan langs tijdens één van de demonstraties van de compostmeesters. In de maand oktober spenderen ze extra aandacht aan dit thema!
LOCHRISTI: Tuindagen van Beervelde, van 10 tot 12 okt.
LOKEREN: Recyclagepark, Bobijnerslaan, zat. 4 okt .(14-16 u)
MOERBEKE: Recyclagepark, Damstraat, zat. 25 okt. (10-12 u)
WACHTEBEKE: Basisschool Sint-Laurens, J. Persynplein, zat. 11 okt. (10-12 u)
ZELE: Recyclagepark, Textielstraat, zat. 11 okt. (10-12 u)
ZELZATE: Recyclagepark, Karnemelkstraat, zat. 4 okt. (9-12 u)
Zorg dat je gras je niet te grazen neemt … > 2 mulchmaaiers gewonnen! Juni compostmaand stond in het teken van 'Meer genieten in je prachtige tuin', met de klemtoon op kringlooptechnieken en dit jaar specifiek voor grasafval. De IDM-compostmeesters organiseerden hierover 16 demoactiviteiten in juni en kregen meer dan 350 bezoekers over de vloer die deelnamen aan de wedstrijd om een mulchmaaier te winnen, een handige hulp voor iedere kringlooptuinier. Het antwoord op de vraag: 'Hoeveel grasmaaisel was de medewerker bespaard gebleven indien hij zijn goed onderhouden gazon van 200 m2 gemaaid had met een mulchmaaier i.p.v. met een traditionele grasmaaier?' was 14,840 kg (keuze 1: minder dan 15 kg). De twee gelukkige winnaars waren Ivan De Baere uit Moerbeke en Martin Cervigon Rafael uit Lokeren. Zij ontvingen hun mulchmaaier ter waarde van 299 EUR op 4 september uit de handen van de voorzitter van IDM en de lokale handelaar van TORO. winnaar Kristien Deprouw (echtgenote Ivan De Baere), handelaar Verstraeten, winnaar Martin Cervigon Rafael, handelaar Qualimandjaro en Voorzitter IDM Marc Maes
R JZE
MILIEUWI
ECOL O
EN IER
CH TUIN S I G
Publizine.be
We krijgen heel wat reclame in onze brievenbus, een ware papierberg. Wie niet in die reclamefolders geïnteresseerd is, kan een sticker tegen reclamedrukwerk op de brievenbus kleven (stickers gratis te krijgen bij je gemeentebestuur).
Ben je wel geïnteresseerd in de laatste promoties, maar niet in de papierberg die je er achteraf aan overhoudt? Dan kan je vanaf nu de wekelijkse folders raadplegen op www.publizine.be. Staat jouw gewenste folder er toch niet op, kijk dan eens op de website van je favoriete winkel, meestal vind je daarop ook de folder of de promoties.
Maak je eigen bloemzaadzakjes Noëlla H., compostmeester in Zelzate, gaf ons een leuk idee voor een origineel geschenkje: bloemzaadzakjes met zelf geoogste zaden. BENODIGDHEDEN: - zo veel mogelijk zaden van bloemen en kruiden: bv. vingerhoedskruid, kaasjeskruid, afrikaantjes, goudsbloem, bernagie, franse selder, ... - papieren zakken (bv. fruitzakken in kraftpapier, geen broodzakken) of washandjes - koffiefilterzakjes (witte of bruine, maat 1x4 of 1x6) of stoffen zakjes (bv. zelfgemaakt uit een oud, wit laken) - linten of touwtjes, vb restjes wol, linten van geschenkverpakking, ... - elastiekjes - etiketten HOE GA JE TE WERK? Op een droge dag verzamel je zoveel mogelijk zaden in papieren zakken of washandjes. Steek in elk zak een briefje met nuttige gegevens over het zaad: naam van de bloem of het kruid; oogstdatum en plaats; kenmerken van de plant: kleur, hoogte, bloeitijd, ...
Laat de zaden voldoende drogen om o.a. schimmelvorming te voorkomen. Daarna verdeel je de zaden over meerdere papieren zakjes zoals koffiefilterzakken. Vouw de bovenzijde om zodat er geen zaadjes kunnen uitvallen. Kleef de omgevouwen boord vast met een zelfklevend etiket waarop je de nodige gegevens hebt genoteerd (zoals naam, kleur, hoogte, ...). Werk eventueel af met een lintje of touwtje. Ofwel verdeel je de zaden in kleine stoffen zakjes die je met een elastiekje bovenaan dichtmaakt en afwerkt met een lintje. Op het zakje kleef je dan een etiket met de plantgegevens op vermeld. Doe er nog een kaartje bij met een dankwoordje of gelukwensen en je hebt een leuk en origineel geschenkje.
MILIEUCREA
^ p^ p.11 .7
We sorteren nu al jaren onze Plastic flessen en flacons, Metalen verpakkingen en Drankkartons in de blauwe PMD-zak. Maar toch twijfelen we nog over bepaalde soorten verpakkingen. Zo rijzen er soms vragen over spuitbussen.
gedrukt op 100% gerecycleerd en chloorvrij papier - verantwoordelijke uitgever: D. Strubbe
In het verleden werden alle spuitbussen door de Vlaamse wetgeving als KGA (Klein Gevaarlijk Afval) beschouwd. Sinds 1998 is dit niet meer het geval.
Ook spuitbussen van voedingsmiddelen en cosmetica horen thuis in PMD-zak In het verleden werden alle spuitbussen door de Vlaamse wetgeving als KGA (Klein Gevaarlijk Afval) beschouwd. Sinds 1998 is dit niet meer het geval.
verpakkingen die met de selectieve inzameling worden meegegeven, is het van belang dat de spuitbussen leeg zijn. Alle andere spuitbussen die bijtende of giftige producten hebben bevat (bv. verf, insecticiden, pesticiden, ontvetters, metaalpoets, ...) of spuitbussen die niet voldoende leeg zijn, zijn KGA en horen dus niet thuis in de blauwe zak. Deze spuitbussen breng je naar het recyclagepark en deponeer je in de daartoe bestemde containers.
Concreet kunnen alle lege spuitbussen van voedingsmiddelen en cosmetica mee met het PMD. Dus spuitbussen van slagroom, haarlak, scheerschuim, deodorant, … mogen in je PMD-zak net als de andere metalen verpakkingen. Zoals voor alle
De spuitbussen die via het PMD worden ingezameld, worden in het PMDsorteercentrum samen met de andere metalen verpakkingen uit de PMD-stroom gehaald en naar recyclagebedrijven afgevoerd. Daar worden ze hersmolten waarna ze verwerkt worden tot nieuwe producten: een barbecue, een fiets, een wagen, …
> DUS lege spuitbussen van voeding en cosmetica andere spuitbussen of niet-lege spuitbussen
COLOFON IDeeMilieu is een uitgave van IDM, Zelebaan 42, 9160 Lokeren T. 09 348 43 97, F. 09 349 07 94
[email protected] www.idm.be Verantwoordelijke uitgever: ∆ D. Strubbe, directeur IDM Eindredactie: Annick Maes, communicatieverantwoordelijke IDM
> >
PMD KGA
