Jaargang 105
VRIJDAG 7 MAART 2014
NO. 41985
SRD 1,25
Lidmaatschap DNA verheffen tot voltijdse baan door Melissa Achthoven
Het lidmaatschap van De Nationale Assemblee moet door middel van een wet verheven worden tot een voltijdse baan, betoogde parlementariër tevens voorzitter van de Partij voor Democratie en Ontwikkeling in Eenheid (DOE) gisteravond tijdens de tweede editie van het Politiek Café. Tijdens deze discussieavond was het onderwerp: ‘Corruptiebestrijding, de taak van iedere Surinamer’. Momenteel voltrekt zich een hele verstrengeling van een aantal situaties. “Sommigen hebben een overheidsachtergrond als ambtenaar en daarom zei de voorzitter van DNA eens dat politiek hard is”, zei Breeveld. Dat wil zeggen dat je vandaag op de lijst staat en door de partij
voorgedragen wordt als parlementariër, en de volgende keer geen parlementariër meer bent. Daardoor komt het dat de meeste ambtenaren hun baan bij de overheid blijven behouden. Hierdoor ontstaat er een verstrengeling van functies. En dat is niet goed voor de samenleving. Daarom pleit DOE ervoor dat het lidmaatschap van DNA een voltijds karakter moet krijgen. “Het salaris van een parlementariër is vele malen meer dan dat van vele van jullie”, merkte Breeveld op. De parlementariër wees er voorts op dat de DNA-leden geen pensioenpremie storten, maar te zijner tijd wel pensioen gaan krijgen. Hiernaar moet ook gekeken worden”, verduidelijkte hij. Meer op pag. 2
IAMGOLD koopt goudconcessie Sarafina De multinational IAMGOLD heeft gisteren aangekondigd dat het een vijfjarige optie-overeenkomst met Sarafina NV heeft afgerond, waarbij het de bedoeling is dat zijn dochteronderneming Rosebel Gold Mines (RGM) een 100% belang in de 10.000 hectare grote mijnconcessie van Sarafina zal verwerven, die gelegen is op een afstand van 25 kilometer van het werkgebied van Rosebel.
IAMGOLD kan nu op enig moment zijn recht doen gelden op de aankoop van het desbetreffende onroerend goed voor een contante aankoopprijs van US$ 1 miljoen. Om deze koopoptie te behouden is RGM verplicht gesteld over een periode van vijf jaar optiebetalingen van in totaal US $ 575.000 te doen. Daarenboven zal, als éénmaal wordt overgaan tot productie, aan Sarafina op alle geproduceerd goud van
de desbetreffende locatie een zogeheten Net Smelter Return (NSR) royalty van 1,6 % moeten worden afgedragen. IAMGOLD kan er overigens voor kiezen de overeenkomst te allen tijde te beëindigen. Steve Letwin, president en CEO van IAMGOLD is evenwel hoopvol gestemd over de nieuwe aanwinst en verklaart: “The Sarafina property has the potential to yield new discoveries of
higher grade, softer rock that could be mined with a lower stripping ratio than our current operations. The new Agreement opens the opportunity to reinvent Rosebel, lengthen its reserve life, lower its unit operating costs and improve its contribution to the Government of Suriname, the local community and our investor”. Meer op pag. 2
“Ministers worden gemuilkorfd” door Chris Bakker
Over de afgelopen periode zijn er afdelingen van een groot aantal ministeries naar het Kabinet van de President overgeheveld. In gesprekken met De West laten verschillende parlementsleden weten dit een slechte zaak te vinden. Op het Ministerie van Volksgezondheid bijvoorbeeld is een afgezant
van de president te werk gesteld, die belast is met de medische sector. Andere herplaatste afdelingen zijn Volkshuisvesting, het Investment Development Cooperation Suriname (IDCS) en een orgaan dat een dag voor seniorenburgers organiseert. Parlementslid Asabina (BEP) zegt: “Ik kan me niet voorstellen dat het organiseren van een dag voor se-
niorenburgers onder het Kabinet van de President valt. Op het Kabinet van de President heb je een super-kabinet. Ik denk dat hij invloed wil hebben op het beleid van de verschillende ministeries, waardoor de ministeries niet in volle mate uit de verf kunnen komen. Belangrijke delen vallen onder het Kabinet van de President. Dat levert inefficiëntie als resultaat op.
Ik denk niet dat het kostenbesparend werkt. De effectiviteit neemt niet toe. Het komt erop neer dat de ministers gemuilkorfd worden. Ze zijn beperkt in hun doen en laten.” Het geluid dat de president te veel afdelingen naar zich toe trekt komt ook uit andere oppositiepartijen. Zo verklaarde parlementslid Mahinderkoemar Jogi onlangs nog tegenover De West: “Door het plaatsen van een afdeling van Milieu op het Kabinet van de Presi-dent, weet ik niet of je daar-mee aangeeft dat het (milieu – red.) probleem serieus wordt aangepakt. Meer op pag. 2 President Bouterse bij het indienen van zijn eerste begroting in De Nationale Assemblee in 2010. De president wordt bijgestaan door zijn entourage die achter hem heeft plaatsgenomen.
Enkele vrouwen tonen hun kunstzinnige uit pangilapjes in elkaar geknoopte handtassen. Dat was het resultaat van een ééndaagse training van het Directoraat Cultuur, in verband met de viering van de Internationale Dag van de Vrouw op 8 maart, morgen. (foto: Johan de Randamie)
Vrouwen en politiek centraal in “Maart van de Vrouw” In het kader van de viering van de Internationale Dag van de Vrouw op 8 maart (morgen), organiseert Stichting Projekta ook dit jaar de “Maart van de Vrouw”, waarin gedurende de hele maand extra aandacht wordt gevraagd voor de maatschappelijke positie van vrouwen. Dan worden workshops en discussies georganiseerd, presentaties van onderzoeksresultaten gehouden en een nieuwsbrief gepubliceerd, waarin vrouwen, vrouwenrechten en de positie van vrouwen in Suriname centraal staan. Het thema van dit jaar is “Vrouwen en Politiek”.
,,Suriname heeft nog een heel lange weg te gaan voor er sprake zal zijn van werkelijke maatschappelijke gelijkheid van mannen en vrouwen, en één van de plekken waar de ongelijkheid het schrijnendst is, is de politiek,” schrijft Projekta in een persbericht. Alleen al het bedroevend lage aantal vrouwelijke leden in De Nationale Assemblee zegt, aldus de organisatie, al genoeg: nog geen 10% van het totaal: ,,Er zijn meer dan 20 politieke partijen in Suriname: geen enkele heeft een vrouw als voorzitter. Meer op pag. 2
Akkoord tussen leiding RGD en VRA “Er heeft vandaag een verzoening plaats gevonden tussen beide partijen en we beginnen maandag weer normaal te werken,” zegt Carmen Jaglal, tweede secretaresse van de Vereniging van RGD- Artsen(VRA), in een gesprek met De West. De gewraakte disciplinaire maatregelen tegen de drie artsen zijn ingetrokken en het CAO- akkoord moet vandaag ondertekend worden. “Het is iets tussen ons en de Regionale Gezondheidsdienst. Een derde mag er geen dupe van worden, de bevolking dus.” Verder zegt Jaglal dat de
VRA in oktober 2013 al had gestaakt, waarbij de toezegging werd gedaan dat een akkoord binnen een kort tijdsbestek zou worden bereikt. “Wij hebben toen onze goedheid getoond en een fout gemaakt door het akkoord niet gelijk te laten ondertekenen. Wij hebben nadien brieven naar de leiding toe gericht, maar kregen geen gehoor. Na vier maanden gewacht te hebben zijn wij weer in beraad gegaan. Nu pas is er gehoor daaraan gegeven en wordt het akkoord vandaag ondertekend”. Meer op pag. 2
DE WEST VAN VRIJDAG 7 MAART 2014
PAGINA 2
NO. 41985
Weinig animo voor verzoenconferentie Het behoeft geen betoog, er was slechts minimale animo voor de ‘Conferentie Internationale Ervaringen met Nationale Dialoog’ die gisteren na twee dagen werd afgesloten in Royal Torarica. Niet alleen de parlementaire oppositie bestaande uit het Nieuw Front (VHP, NPS, SPA, DA’91) plus BEP bleef en bloc weg, ook de éénmansfractie van de neutrale DOE-partij kwam niet opdagen. Ook belangrijke maatschappelijke groepen die waren uitgenodigd, lieten zich niet zien. Erger nog, de coalitiepartijen PL en AC
waren afwezig, en zelfs voor een deel van de fractie van de NDP van president Desiré Bouterse was de conferentie geen prioriteit. De conferentie is op initiatief van de regering gehouden in samenwerking met De Nationale Assemblee (DNA). De jure was het doel om informatie te verkrijgen van de technische commissie van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) over haar ervaringen met nationale dialogen in andere landen. Maar hoewel het niet met zoveel woorden werd gezegd is het overduidelijk
dat met de bijeenkomst defacto werd gestreefd naar het forceren van een ingang om te komen tot een nationale dialoog, de zwaar beladen term in de nasleep van de aanpassing van de Amnestiewet in 2012. En juist daar ligt het breekpunt. Want wie faliekant tegen die Amnestiewet is, die ondersteunt niet wat daarin wordt geboden. Tegenstanders veroordelen nog steeds de aanname van de gewijzigde Amnestiewet, waardoor abrupt een einde kwam aan de rechtszaak tegen hoofdverdachte Bouterse en
Surinaamse Nederlanders lopen weg uit PvdA Volgens de PvdA-fractievoorzitter Diederik Samsom krijgt de PvdA steeds minder stemmen van Surinaams/Nederlandse kiezers. Een grote groep twijfelt nog op wie ze moet stemmen en wie het wel weet stemt liever op D66. Dat is momenteel de grootste partij voor allochtonen. Dat blijkt vandaag uit een onderzoek van het Kieskompas en instituut Forum onder Surinaamse, Turkse, Antilliaanse en Marokkaanse kiezers. Eén op de drie allochtonen weet nog niet hoe ze gaan stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen op 19 maart. D66 zou 10 tot 15 procent van de stemmen krijgen. Eén op de tien allochtonen wil op een lokale partij stemmen. Daarna komen PvdA, GroenLinks, SP, CDA en VVD. Zij staan vlakbij elkaar op 5 tot 10 procent. André Krouwel van het Kieskompas geeft aan dat er allochtone jongeren zijn, die de PvdA de rug toekeren omdat ze zelf een keuze doen. Ze stemmen niet wat de voorganger, de vakbond of de omgeving ze voorschrijft. Verder zegt Krouwel dat de jongeren aan het ontzuilen zijn, het is een prachtig voorbeeld van emancipatie. Turken stappen het meest over, die hebben de PvdA niet nodig. Ze zijn economisch vooruit en komen bij D66 of VVD terecht. Een andere groep verlaat de
PvdA juist aan de andere kant. Zij zijn het economisch eens met de partij, maar niet op ethisch gebied. Ze zijn tegen gelijkheid voor vrouwen, homoseksualiteit en het verbod op ritueel slachten. Die mensen kiezen juist voor lokale conservatief- islamitische partijen. Een derde groep breekt met de PvdA, omdat de partij de strijd zelf is aangegaan met vriendjespolitiek in eigen gelederen, bijvoorbeeld in Rotterdam. ‘Mensen als Wouter Bos hebben zich negatief uitgelaten over de in principe loyale steun van de achterban,’zegt Krouwel. Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2006 stemde 80 procent van de migranten nog op de sociaal-democraten. ‘Een heleboel allochtonen twijfelen nu nog. En veel mensen die het wel weten, stemmen niet op de PvdA. Vroeger had de partij die kiezers zo kort voor de verkiezingen allang in de tas. Als alle twijfelaars nu alsnog op de PvdA gaan stemmen, lopen ze het gat met D66 makkelijk dicht. Maar ze halen niet meer de OostEuropese uitslagen van vroeger,’ zegt Krouwel. Het onderzoek is nog gaande tot naar de verkiezingsdag. Tot
nu toe hebben ongeveer 600 mensen meegedaan. ‘Bij zulke aantallen kun je helemaal niets zeggen over percentages, daarvoor zijn er nog te weinig deelnemers. Percentages kunnen veranderen. Maar de tendens is zeker duidelijk’, concludeert Krouwel. PvdA- voorzitter Hans Spekman is niet onder de indruk van het onderzoek. ‘Dat werd 4 jaar geleden ook gezegd’, zei hij tijdens een persontmoeting in het kader van de gemeenteraadsverkiezingen. Toen is het volgens Spekman ook niet uitgekomen. Uit een onderzoek van het Kieskompas en instituut Forum onder Surinaamse, Turkse, Antilliaanse en Marokkaanse kiezers blijkt dat D66 momenteel de grootste partij is onder allochtonen. De PvdA zou bij hen uit de gratie raken. Spekman merkt hier bij het campagne voeren op straat niets van. Verder zegt hij meer mensen te spreken dan de groep, waar André Krouwel van Kieskompas zijn conclusie op gebaseerd heeft. Hij merkt op straat wel minder vertrouwen in de politiek en maakt zich dan ook zorgen over de opkomst bij de raadsverkiezingen.
Vervolg: IAMGOLD koopt Hij benadrukt dat Rosebel een belangrijke mijn voor IAMGOLD is geweest en dat in de eerste tien jaren van zijn bestaan Rosebel de goudproductie overtrof wanneer de oorspronkelijk geraamde minerale reserves in beschouwing worden genomen. De toekomstige reserves zijn echter een uitdaging voor het bedrijf en er zullen hoge kosten gepaard gaan met de verwerking, vanwege het toenemende harde gesteente. Het bewuste areaal van Sarafina ligt overigens binnen de zogeheten Unincorporated Joint Venture (“UJV”) area die in 2013 bij onderhandelingen met de regering in kaart was gebracht en waarbij was overeengekomen dat RGM 70 % en de Staat 30 % zeggenschap kreeg over de UJV. In de UJV is bepaald dat RGM in aanmerking komt voor een voordelig energietarief van U$ 0,11/kWh voor elk verwerkt materiaal dat afkomstig is uit het Sarafinaareaal. IAMGOLD heeft het voornemen exploratie van dit areaal tot een prioriteit te maken, en het is de bedoeling dat extra zachter erts dat wordt ontdekt in de komen-
de jaren verwerkt wordt in de fabriek van Rosebel. IAMGOLD zal alle historische verkenningsgegevens van het gebied verzamelen, waarin al eerder exploraties en kleinschalige mijnbouwactiviteiten hebben plaatsgevonden.
Vervolg: Akkoord tussen leiding Er werd ook nog de kanttekening geplaatst dat niet alle problemen opgelost zijn, die sinds mei 2012 worden aangekaart. Er werd een brief aan de leiding van de RGD gericht, waarin werd gevraagd de middagpoliklinieken te voorzien van beveiliging, administratie, apotheek en ook om een financiële vergoeding voor de consulten te vragen. “De poliklinieken hebben beveiliging nodig. Vooral voor de vrouwelijke artsen die na 21.00 uur ’s avonds naar huis moeten. Deze zaken hebben wij al jaren geleden aangekaart middels brieven. Wij willen dit coöperatief oplossen middels dialoog aan het eindpunt, “aldus Jaglal.
Minister Winston Lackin van Buitenlandse Zaken woensdag jongstleden in hotel Royal Torarica bij de opening van de ‘Conferentie Internationale Ervaringen met Nationale Dialoog’ die door de regering in samenwerking met De Nationale Assemblee, met technische bijstand van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) is georganiseerd.
24 medeverdachten in verband met de 15-voudige moord van december 1982 op personen die zijn toenmalig militair regiem bekritiseerden of betwistten. Ook de organisaties van nabestaanden en mensenrechtenorganisaties zegden voortijdig af. Organisaties en
sleutelpersonen die niet hebben meegedaan aan de conferentie, zullen het verslag van de presentaties en de inhoud alsnog opgestuurd krijgen. Overigens had de organisatie ervoor gezorgd dat de conferentie rechtstreeks werd uitgezonden op de televisie en het internet, behou-
dens enige delay (een kleine vertraging ten opzichte van de werkelijke tijd). Een conclusie van veel mensen na de conferentie was dat Suriname nog een lange weg af te leggen heeft op te komen tot een nationale dialoog. In alle ervaringen die werden gedeeld door de gastsprekers, bleek het aspect van participatie van de betrokken partijen steeds cruciaal. Hoe goed bedoeld een nationale dialoog ook kan zijn, het kan mensen niet worden opgelegd, zei dr. Kevin Casas Zamora, hoofd Politieke Zaken van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS), woensdagmiddag nog bij de opening van de conferentie. Hij onderstreepte dat wantrouwen eerst plaats moet maken voor vertrouwen en wederzijds respect en dat de betrokkenen de nodige bereidheid en vrijwilligheid aan de dag leggen.
Vervolg: “Ministers worden gemuilkorfd” Je bent juist bezig om de aanwezige kennis en expertise te verspreiden, in plaats van te bundelen”. Het vergroten van het aantal afdelingen van het Kabinet van de President heeft eerder tot discussie geleid. In november 2012 werd de suppletoire begroting fel besproken in De Nationale Assemblee (DNA). In dat jaar werden het Bureau Nationale Veiligheid, de afdeling Informatie en Communicatie
en de afdeling Volkscontacten toegevoegd aan het Kabinet van de President, waardoor de uitgaven van dit Kabinet stegen. Er waren heftige reacties op de aanvullende begroting van het Ministerie Binnenlandse Zaken. Hierin was voor het Kabinet van President Desiré Bouterse een extra SRD 81 miljoen gevraagd voor het jaar 2012. DNA-lid Carl Breeveld toonde een lijst van vijf pagina’s waarin het
Kabinet in tabellen gedetailleerde verantwoording gaf voor de uitgaven. “Het is om van te duizelen”, zei Breeveld destijds. Hij las voor dat voor de aanschaf van een computer SRD 9.000 was begroot. Dit was slechts één van de bedragen waarvan Breeveld vond dat die niet realistisch kon zijn. Volgens hem wordt zo de weg geplaveid voor corruptie.
Vervolg: Lidmaatschap DNA verheffen tot Ondervoorzitter Marlyn Aaron-Denz had het tijdens haar spreekbeurt over corruptie. Corruptie is het misbruik maken van toevertrouwde macht voor persoonlijk voordeel. Teneinde corruptie te voorkómen ingeval er geen wetten bestaan moeten situaties van belangentegenstellingen niet toegestaan worden en regels die ongewenste situaties in de hand werken moeten opge-
heven worden. Als voorbeeld van een tegenstrijdigheid van belangen zei Aaron dat het vaak voorkomt dat een DNA-lid ook beleidsadviseur is, en een DNA-lid is ook directeur op een ministerie. Het probleem bij dit soort gevallen is namelijk dat de persoon niet op de fouten gewezen kan worden, tenzij de desbetreffende persoon in de fout gegaan is. Het vertragen van of stil-
staan in de ontwikkeling kan ook een gevolg zijn van corruptie. Hierbij kan de toegang tot onderwijs en gezondheidszorg niet optimaal geboden worden en is deze van slechte of mindere kwaliteit. Vervolgens werd door Aaron opgemerkt dat als gevolg van corruptie de toegang tot huisvesting en grond slecht is of niet gegarandeerd is.
Vervolg: Vrouwen en politiek centraal in Maart Suriname is één van de weinige landen ter wereld waar het steeds slechter gaat met de politieke participatie van vrouwen. Er zijn de laatste jaren enkele activiteiten geweest om dit vraagstuk voor het voetlicht te brengen, o.a. op initiatief van de DNA-voorzitter, maar er is nog veel meer nodig.” TRAINING- EN NETWERKSESSIES Projekta grijpt ‘Maart van de Vrouw’ aan om een officieel begin te maken met een traject naar de verkiezingen van 2015. Gisteren is het startsein gegeven voor een serie capaciteitsversterkings- en netwerksessies voor vrouwen van politieke partijen. Deze sessies moeten onder meer bijdragen aan het versterken en zichtbaarder maken van vrouwen in de politiek en uiteindelijk leiden tot meer vrouwen in de volksvertegenwoordigende lichamen. In het kader van de 2014 editie van de ‘Maart van de Vrouw’ worden er 3 sessies gehouden, daarna wordt het traject voortgezet op basis van de behoeften zoals door de participanten kenbaar is gemaakt. Voor deze eerste ronde van sessies hebben zich reeds 40 vrouwen uit 12 politieke partijen zich opgegeven.
OPENBARE DISCUSSIE Projekta organiseert ook dit jaar weer enkele openbare discussies. Daarnaast wordt er een podium geboden aan jonge vrouwelijke wetenschappers. Vidya Narain spreekt dan over “Hindostaanse vrouwen in de politiek”. Zij studeerde in 2013 af als Bachelor of Science in de Sociologie. Haar inleiding is gebaseerd op haar thesis, waarin zij onderzoekt welke factoren de deelname van Hindostaanse vrouwen aan de politiek belemmeren of bevorderen. Naast haar houdt ook Silvana Groenefelt een presentatie. Zij zal spreken over “Vrouwen aan top in het Bedrijfsleven”, met name de obstakels die vrouwen ondervinden om door te groeien binnen bedrijven in Suriname. Ook zij studeerde in 2013 af als BSc. in de Sociologie aan de Anton de Kom Universiteit van Suriname. Deze dubbele presentatie is op dinsdag 18 maart om 19:00 uur in het Lalla Rookhgebouw I. Annette Tjon Sie Fat en Monique Essed-Fernandes onderzochten in opdracht van het UNDP (Latijns-Amerikaans en Caribisch subregionaal kantoor) de stand van zaken met betrekking tot de politieke participatie van vrouwen in het Caribisch gebied. Ze keken daarbij vooral naar Jamaica, Guyana
en Suriname. Het baanbrekend rapport bevat niet alleen een schat aan data, maar schetst ook een beeld van de vele (institutionele en culturele) obstakels die overwonnen zullen moeten worden om te komen tot een gelijke representatie van mannen en vrouwen in de politiek. Met toestemming van het UNDP presenteren zij de voorlopige bevindingen van dit rapport op dinsdag 25 maart om 19.00 uur in het Lalla Rookh gebouw I. VROUWEN EN MEDIAONDERZOEK Bij de afsluiting van de ‘Maart van de Vrouw’ presenteert Projekta de bevindingen van een klein onderzoek naar genderbeeldvorming in Surinaamse kranten. Hoe worden vrouwen en mannen beschreven, hoe zichtbaar zijn ze, in welke rollen zien we vrouwen en mannen? Het onderzoek is vooral bedoeld als eye-opener voor journalisten en reclamemakers. Naast de onderzoeksresultaten wordt ook een korte handleiding voor “genderneutrale berichtgeving” gepresenteerd. Bij de afsluiting wordt traditiegetrouw ook de ‘Maart van de Vrouw’ nieuwsbrief gelanceerd. De afsluiting is op donderdag 28 maart om 19:00 uur in het Lalla Rookh gebouw I.
NO. 41985
PAGINA 3
DE WEST VAN VRIJDAG 7 MAART 2014
Justitia Pietas Fides MMCDIX - Vastgebonden. Van de week kwamen twee vergelijkingen binnen. Guyana bezet groot deel van ons land en begint met de verkaveling van het zuidwestelijk gelegen territoir, dat aan de Republiek Suriname toebehoort. De zaak wordt door de Regering Bouterse in alle stilte van tafel geveegd en ons land lijkt weer de klos. Er wordt niet eens gedreigd met het wegjagen van de diplomatieke missie van de Guyanezen in Suriname. Oorzaak? Caricom/Unasur spagaat en tegelijkertijd vastbinding. De Amerikaanse ambassadeur maakt zijn traditionele ronde langs ministers, zoals alle hooggeplekte diplomaten doen en toont interesse voor het verkiezingsproces, dat nu al is losgebarsten. En wat gebeurt er dan? Insinuaties, beschuldigingen en dreiging, dat de topdiplomaat 'pleiten mag gaan' als zijn verweer niet aannemelijk klinkt. Leden van de 'raad van ministers' breken zowat hun nek om ver vooraf, de kwaadaardige lading af te koelen. Verschil moet er zijn. Guyana vs USA. - Vastgezet. Nog zo een spagaat. Bij protesten in Venezuela tegen de regering Maduro zijn volgens de autoriteiten, opnieuw doden gevallen. Een militair en een motorrijder kwamen op de vrijdag om, bij een barricade van betogers in de hoofdstad Caracas. Venezuela wordt onrustig en het volk gaat terecht op straat. De gehele wereld spreekt kwaad en schande over Maduro en zijn latent onvermogen, de economie op spoor te houden. Wat vertelt men nu? De Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) is 'inferieur' in de materie aan wat Unasur te bieden heeft? Elo! Had men dat ook voor ogen gehad of gedacht dan wel goed gekeken (…), hoe de Paraguayaanse crisis in 2012 werd opgevangen en strategisch opgelost? Unasur had het voor een nakijken…, met het absurde gedrag van Nicolas Maduro in de Paraguayaanse hoofdstad. Venezuela wil geen OAS vergadering en trekt Suriname op hetzelfde moment mee in de spagaat…, terwijl Paramaribo zich met dialooggedoe richt op niemand anders dan 'good old' OAS. Ola! Van hoeveel wallen denkt dit land nou toch te kunnen mee-eten. Van de erfenissen van Hugo Chávez of zal men eens weer tot inkeer komen en zich beseffen wie het op dit Halfrond eigenlijk voor het zeggen heeft? In ieder geval heeft Suriname zich vastgezet. Want wat zou er gebeuren als door de regering Bouterse in Caracas werd aangemeld, dat de OAS de meeste kansen maakt om Venezuela uit de malaise te helpen/trekken. In ieder geval te beginnen met de overmatige spagaat die dan wordt getrokken, waardoor men uit de diplomatieke broek scheurt en de Caribische oliedeal, wordt ingetrokken. Net zoals Gazprom nu op de vrijdag de Oekraïne machineert. 'Tafassi no sa kan de. Priet bruku so bun'. Intussen heeft de OAS over Venezuela vergaderd. Een substantieel deel van het overleg, ging enkel over de structuur van het te houden overleg. Vijf uren lang! Men kan er van op aan, dat er "dialoog", tussen coalitie van Maduro en de oppositie wordt aanbevolen. Zien wat de kortzichtigheid en het onvermogen van Maduro daarvan terugheeft/-geeft. - Confi. Eigenlijk moet niemand het meer hebben over de conferentie die Panka, Lackin, Geerlings Simons cum suis, zich 'oh zo succesvol' hadden voorgesteld. Want dat is uiteindelijk na vele geluiden van afkeer, een opgepompte ballon gebleken die in het aanzicht van de "amnestieisten" onder de "anesthesisten" uiteenspatte. Ondanks alle waarschuwingen van de meer rationele in het land, ging men koppig door en viel dat hele ding zeer kostbaar op de snufferd. Er is geen verzoening met niets en niemand mogelijk, als niet duidelijk is "wie-wat- waar-waarom". Duidelijker werd het niet aangegeven. Voor, tijdens en na de zogenaamde conferentie, waar Suriname ansich, absoluut geen zin in had. Geen enkel object heeft succes, na van achteren
naar voren te zijn gebouwd. Lijmloos kaartenhuis! Niet dat het andersom ook zou lukken. Net zolang als arrogantie en ontkenning --ergens las men "ego"-- op de voorgrond treedt, zal er geen enkele dialoog of verzoening zijn. Al schenkt men nog zoveel borrels uit de wijnkelder van de duivel, zal dat op geen enkele wijze lukken of plaatshebben. Men kan unaniem de macht in handen krijgen/grijpen en daarbij verkiezingsmachinaties uithalen (…), gaat die gewenste dialoog aan kant, de reconciliatie op z'n achterste en verzoeningsballon niet van de grond naar een ruimere adempoort. Wie moorden pleegde, zal moeten bekennen…! Wie de halsmisdrijven ook nog hebben gepland of mensenrechtenschending ten uitvoer brachten…, overeenkomstig wet en recht, zal dat bezwarende onwrikbaar moeten aangeven. De bekender individu(-en) zullen uiteindelijk de straf, volgens vigerende dan wel gebruikelijke wetgeving eerstens moeten kunnen ondergaan. Wie tussentijds de wetten naar eigen hand willen zetten, hebben geen enkele kans op dialoog, reconciliatie of wat men 'verzoening' wil noemen. Of elementen daarvan te verwachten. Nunca! Die ego's hebben deze aarde, zijn uitzonderlijk mooie mensen en de echte Surinamers, bepalend niet goed begrepen. Er was een dame uit Oeganda die meekwam met haar 'bagasie' om te vertellen, wat haar onder Idi Amin is overkomen. Heeft die vrouw ook de kans gehad om de megamoordenaar Idi Amin diep in de poppetjes van zijn ogen te kijken, nog voor hij in zijn vluchtoord te Jeddah - Saoedie Arabie, de maar weinig menselijke oogjes sloot? Denken van niet. Maar dat zijn weer van die dingen, waarbij men 'op commando' moordenaars in de ogen moet komen kijken om reconciliatie, ontlasting of absolutie voor het gebroed te (be-)vorderen. Die grap kan Desmond Tutu misschien in Zuid Afrika met een honderdtal hebben weten uit te halen (…), in Suriname is men echter nog dagelijks geconfronteerd met het veroorzaakte kwaad. Moreel, ethisch, economisch, kortom sociaal-maatschappelijk, wat 25 Februari 1980 deze samenleving aan rampspoed en geprolongeerde ellende/trauma's bracht. En daar gaat niemand omwille van het mooie gezicht van 'de moordenaar', omheen kunnen lopen. Niet hier binnen de landsgrenzen, niet onder de vluchtelingen en hun ellende in het buitenland geplekt of waar allemaal niet meer de gevolgen voortleven. Vergeten? Hoe dan? De adjudanten van de moordenaars, hebben het na de uitvoering van hun mislukte opdracht, over het virtuele feit, dat Suriname niet klaar is voor dialoog en reconciliatie? Heeft men allemaal aan zichzelf te danken, door niet te willen luisteren en ook nog een amnestiepaskwil te willen jagen door de strot van godvrezende mensen. Met de daarbij de onlosmakelijke, onvervreemdbare en ondeelbare nadruk op het begrip "mensen"! Schepselen van een ander orde dan waar de moordenaars in 1975 of daarna, überhaupt vandaan kwamen. In conclusie! Het groepje wanhopige en wanstaltige krijgt --na tweemaal probeersels in te vullen-- hoogstwaarschijnlijk niet eens meer de kans om een derde keer zoete broodjes te bakken of witte voetjes te maken, bij de diepgetroffen delen van dit land. Men zal één voor één moeten leren leven met en in de nabijheid, van de hun bekender fenomenen die kwaad in de zin hadden, kwaad onder ons Volk verrichtten/stichtten en nog steeds pathetisch trachten in ontkenning van dat onmetelijke kwaad voort te kunnen. Inclusief, de vele vormen aan meineed en schroomloze leugens die men durfde uiten in Boxel. De samenleving heeft met de boycot van de voornoemde conferentie, een meer dan duidelijk signaal uit-/afgezonden. Wie dat oppakt en wie weer niet, is en blijft om het even. Het land is in ieder geval nu niet te vinden, voor de opgevoerde toneelstukken ten genoegen van ego's die onverbeterlijk van aard blijken en zullen blijven. Al meer dan 30 jaren 'plus'.
- 5000. Het Openbaar Ministerie blijkt de meute niet af te schrikken. Meer dan 5000 zeeschildpadeieren gepakt. - Weg naar Zee. Men keek ernaar en de zaak verzoop. Ondanks alle inzet van Kries en zijn makkers…, om het bedevaartoord te behouden. - RGD. De artsen van de Regionale Gezondheidsdienst kregen een weloverwogen handreiking. De daaropvolgende houding van medici verbonden aan de instelling, geeft nog steeds ernstig te denken. - Skowtu. De politie heeft er een taak bij of was het een verwaarloosde plicht. Surveillances op de nu levensgevaarlijk gebleken dodenakkers. Roversnesten in wording?! Altijd al zo geweest. Goedschiks en kwaadschiks, worden bezoekers gemolesteerd. - Putin. Overwegende het Putinisme in Moskou, heeft een geciviliseerde wereld de misdaadhandelingen van de Russische president niet begrepen? Hij vindt het de gewoonste zaak, dat er met voorbedachten rade en listen, een groot deel van de Oekraïne bezet wordt gehouden en dat daar de Russische vlag wordt geplant. Inderdaad, zal dat ook hem kosten. Is het niet vandaag dan is het ergens op termijn weer wél. Putin kon niet weerstaan om in een zwakke bestuurssituatie in het buurland, een deel van de Oekraïne, sluipend te annexeren. En dat is gewoon blind staatsterrorisme. Lijkt wel het gedrag van de te vriend te houden 'westerburen' van Suriname. - Bronsplein. Een ochtendblad weet te melden, dat "Lustig" toch naar het Onafhankelijkheidplein komt om daar de tenten voor een feest op te slaan. Waarom niet op het Bronsplein, SOSIS of bij de politie aan de Commewijnestraat? 'Just a thought'. - Special. Wordt SU een belastingparadijs voor mensen die uit Nederland hier willen komen wonen/passagieren of kan nog aan hun verstand worden gebracht, dat men ook moet betalen voor zon, sfeer, feest en de klimatologische geneugten van ons land? Of heeft men met Hollandse zuinigheid te maken of het meer flagrante aan gierigheid van doen? Weer een spagaatje. - Verlegde stukken. De gewestelijke politiecommandant van Nickerie zegt aan een radiostation, dat de verlegde stukken die men moest aanleveren bij de verkeerspolitie -voor het deelnemen aan een rijexamen-- te zijner tijd wel moeten opduiken. Advies aan de examenkandidaten, de voorbereidingen voor deelnamen voort te zetten en zich niet te laten ontmoedigen. - 105. Waar blijven de 105 namen van gedetineerden die Belfort in vrijheid wil stellen? De samenleving moet weten 'wie wel en wie niet'…, met of zonder elektronische enkelband, weer in de gemeenschap worden gestoten. En dan nog wel zonder een maandsalaris op zak. - Fly drunk! Op Schiphol is een Amerikaanse co-piloot aangehouden die met te veel alcohol op aan het werk wilde. Hij was op weg naar de cockpit, maar viel tijdens een alcoholcontrole op het vliegveld door de mand. De piloot blies 390 ug/l, omgerekend 0,9 promille. Dat betekent dat hij drie à vier glazen alcohol had gedronken. Vliegtuigpersoneel mag vanaf 10 uur voor een vlucht geen alcohol drinken. De Amerikaan kreeg een boete van 6500 euro die hij meteen betaalde. Hij mocht ook niet vliegen. Vrijdagochtend werd personeel op Schiphol gecontroleerd op alcohol. Van de 630 gecontroleerde personen, had alleen de Amerikaanse co-piloot te veel gedronken.
Trustbank opent filiaal Nickerie op 25ste verjaardag Het district Nickerie is vanaf vandaag een bankinstelling rijker. De Trustbank heeft namelijk op haar 25ste verjaardag officieel haar deuren geopend in het rijstdistrict. Volgens de algemeen directeur van de bank, Maureen Badjoerie was het niet moeilijk een keuze te doen voor het opzetten van een filiaal van de Trustbank in Nickerie. “We hebben de groei en ontwikkeling van Nickerie gezien. Het is het belangrijkste district als het gaat om de agrarische sector. Uiteraard zijn er periodes geweest van ups en downs”, weet Badjoerie. Zij wijst er op dat Nickerie getoond heeft over veerkracht te beschikken, omdat het district na elke periode van neergang er weer boven op komt. Naast de agrarische sector merkt de bank ook een toename van economische bedrijvigheid op het gebied van handel en ecotoerisme. De Trustbank wil vol-
gens de directeur graag een bijdrage leveren aan de verdere groei en ontwikkeling van het district. Daarom zal de bankinstelling op maat gesneden bankproducten aan Nickerie aanbieden, alsmede excellente service. “We zijn er voor eenieder, van consument tot producent, van micro-ondernemer tot grootindustrieel”, zegt Badjoerie met stelligheid. Branche manager van de Trustbank Nickerie, Rachel Tjon Tjauw Liem gaf meer uitleg over de zaken waar de Trustbank voor staat. “Wij richten ons in belangrijke mate op het inzetten van het bewustwordingsproces bij alle groepen in de samenleving, echter met speciale aandacht voor de financieel kwetsbare groepen”. De bank wil deze groep volgens de branchemanager vertrouwd maken met de producten die het bankwezen te bieden heeft. “Dit ter optimalisatie van
hun welvaart en welzijn”, merkt Tjon Tjauw Liem op. Zij voert aan dat de bankinstelling vanaf haar oprichting de aandacht gevestigd heeft op die groep die niet of nauwelijks toegang had tot de reguliere banken. Tjon Tjauw Liem liet ook een moment van stilte in acht nemen ter herdenking van de oprichter van de Trustbank Jules Tjin Wong Joe, die op 31 december 2013 het tijdelijke met het eeuwige heeft verwisseld. De Trustbank Nickerie is ondergebracht in het gebouw van Residence Inn Nickerie op de hoek van de R.P. Bharos- en Westkanaalstraat in Nieuw Nickerie. Namens districtscommissaris Wedprekash Joeloemsingh heeft de adjunctsecretaris Geeta Nageswar de aanwezigen toegesproken. Ook de commercieel directeur van de Trustbank Herman Vijzelman sprak de aanwezigen toe.
Branche -manager van de Trustbank Nickerie Rachel Tjon Tjauw Liem onthult breed lachend het naambord van het filiaal in Nieuw Nickerie.
Militairen in Mali doden tien jihadisten Ongeveer 10 jihadisten zijn in het noorden van Mali gedood tijdens een operatie door het Franse en Malinese leger. De operatie vond plaats in de bergachtige regio Adrar des Ifoghas. ‘Dit toont dat jihadisten zich proberen te verstoppen’, zei een woordvoerder van het Fran-
se leger donderdag. Franse troepen verdreven vorig jaar oprukkende jihadisten uit de steden in Noord-Mali. Maar kleine groepen strijders, onder meer van al-Qaeda in de Islamitische Maghreb (AQIM), opereren nog steeds in de woestijnregio. Af en toe voeren ze aanval-
len uit. De VN-missie Minusma moet de situatie in het noorden van Mali verder stabiliseren. Nederland levert 380 militairen. Ze gaan vooral informatie vergaren en analyseren. De meerderheid gaat naar de noordoostelijke stad Gao.
PAGINA 5
DE WEST VAN VRIJDAG 7 MAART 2014
NO. 41985
Rijstboeren zitten in problemen Ingezonden
6 – 11 maart 1989 Het Congres van de Nationale Partij Suriname komt in een bijzondere vergadering bijeen. De voorzitter van het Congres, Rufus Nooitmeer, evalueert een jaar Frontregering en komt tot de conclusie, dat redenen die hebben geleid tot de oprichting, geen rol meer spelen. Het lijkt volgens hem alsof de NPS de tol voor het Front moet betalen. Niet op alle ministeries wordt het Frontbeleid uitgevoerd en gaan partijbelangen voor. Hij vraagt de voorzitter van de partij Henck Arron, om een gesprek te hebben met de overige Frontleiders, om eventueel de koers te veranderen. Directeur André Lisse van Financien verlaat de overheidsdienst wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. De videotheekhouders in Suriname komen bijeen in hotel Torarica ter bespreking van de Universele Auteursrechten Conventie, herzien te Parijs op 24 juli 1972 en de mogelijke gevolgen voor ons land, meer in het bijzonder voor de videotheken in Suriname. Unaniem is besloten te komen tot een organisatie van alle videotheekhouders in Suriname, die van overheidswege een vergunning hebben. De bestuursverkiezingen van de Algemene Bond van LVV personeel is gewonnen door de kandidatenlijst, aangevoerd door Ronald Raghoebarsing. Hiermee is een einde gekomen aan het 13-jarige bewind van Franklin Vreden van de Palu bij LVV. De 19-jarie Duitser Ch.Z. die nabij Albina samen met een Oostenrijker door de Militaire Politie werd aangehouden, keert naar zijn geboorteland West Duitsland terug. De bevelhebber van het Nationaal Lger, commandant Desiré Bouterse, ontvangt ambassadeur Howland van de Verenigde Staten van Amerika voor een onderhoud. Doel van dit bezoek is om de onderlinge militaire relaties te bespreken en om
wederom het standpunt van de Verenigde Staten kenbaar te maken met betrekking tot de wenselijkheid van velen de problemen in het binnenland via dialoog op te lossen. Ambassadeur Soekardi A.Honggoongso van de Republiek Indonesie in Suriname, heeft zijn landgenote, de astronaute dr Pratiwi Sudarmono op privé bezoek. De in ons land bekende Nederlandse free-lance journalist Willem Oltmans is zowel in Nederland als Suriname, behoorlijk in de publiciteit gekomen. De man die een boek over bevelhebber Bouterse schreef, heeft een faillissement aangevraagd van de Surinaamse ambassade in het Koninkrijk der Nederlanden. Hiermede tracht hij 72.500 gulden die volgens zijn zeggen de Surinaamse militaire leiders hem nog schuldig zijn, te krijgen. Naar aanleiding van meerdere protesten wegens de hoge prijs die betaald moeten worden voor pvc-buizen van de Kunststof Buizenfabriek (KBS) verklaart de bedrijfsleider M.Niamat dat zijn bedrijf daadwerkelijk Sf 140 in rekening brengt voor een 4 duim pvc-buis met een lengte van 4 meter. Voor het deviezenprobleem was de prijs iets meer dan Sf 20. De bond van werknemers in dienst van Sail N.V. de Bumble Bee Werknemers Bond is verontwaardigd over de uitspraken van directeur Albert van Dijk tegenover de pers, als zou de lokale handel in garnalen worden bevoorraad door werknemers, die hun recht op de aankoop van garnalen tegen gereduceerde prijzen zouden misbruiken. De Surinaamse Luchtvaartmaatschappij SLM heeft een schuld bij de Antilliaanse Luchtvaart Maatschappij (ALM) van maar liefst 1 miljoen US dollar. De SLM heeft de tegoeden over de afgelopen drie maanden betaald, maar er bestaat nog een achterstallige schuld, waarvoor een deviezenvergunning nodig is van de Centrale Bank in Paramaribo.
De voorzitter van de Particuliere Lijnbushouders Organisatie (PLO) Jo Vriesde, zegt inzicht te willen hebben in het waarom van de hoge prijs voor bussen. Vriesde vindt dat de bushouders, maar ook de gemeenschap het recht hebben te weten waarom de bussen zo duur verkocht worden. Naar aanleiding van het bericht dat de SLM US$ 1 miljoen aan de Antilliaanse Luchtvaartmaatschappij schuldig zou zijn, kan worden bevestigd, dat zulks in geen enkel geval zo is. Onze luchtvaartmaatschappij voert zelfstandig en los van de ALM haar diensten op Curaçao uit. De Frans Guyanese ‘Carapa Melkcooperatie’ is thans bezig mogelijkheden na te gaan voor een samenwerking met melkproducenten en verwerkers in Suriname en Noord-Brazilie. De Landbouw Coöperatie Wayambo (LACOWA) onder voorzitterschap van Birdjanan Ramlal is begonnen met de distributie van 500 ton kunstmest bestemd voor de rijstbouw. Het gaat om ureum die via de Surexco is geïmporteerd. Minister Werner Vreedzaam van Regionale Ontwikkeling brengt in allerijl een bezoek aan Calcutta nadat hem door de heer Ahmad Ali is gerapporteerd dat een dam was doorgebroken met als gevolg dat het bestuurscentrum van Calcutta onder water was gelopen. Op de algemene ledenvergadering in het hoofdkantoor van de Douane op in de Nieuwe Haven hebben vijf van de zeven bestuursleden staande de vergdering, hun functie ter beschikking gesteld. Hierdoor is er binnen de bond een bestuurscrisis ontstaan. De Sujafi Werknemers Organisatie (SWO) stelt in een schrijven dat het nu de hoogste tijd is dat onze visgronden ontwikkeld en beschermd worden.
Kosteloze tandartsenmissie voor Apoera en Tapoeripa Het Lachmipersad Mungra Streekziekenhuis Nickerie (LMSZN) voert tezamen met twee tandartsen uit Nederland van Surinaamse origine, een tandartsenmissie uit in de inheemse dorpen Apoera en Tapoeripa. De tandartsenmissie wordt gecoördineerd door het LMSZN en duurt van 4 maart tot en met 9 maart 2014. De tandartsenmissie is bedoeld om de staat van het gebit van de kinderen in deze twee gebieden in kaart te brengen, zodat er beleid daarop losgelaten kan worden, meldt de Public Relation Officer (PRO) van het LMSZN, Edgar van Genderen aan De West. Hij maakt er melding van dat de districtscommissarissen (dc’s) van Apoera en Tapoeripa, respectievelijk Armand Jurel en Wedprekash Joeloemsingh, eerder op de leiding van de ziekeninrichting een beroep hadden gedaan tand-
artsen mee te nemen tijdens één van hun missies naar de gebieden. Directeur Antoine Elias van het LMSZN heeft er toen op gewezen dat het LMSZN niet over tandartsen beschikt, maar dat in de eerste week van maart in Paramaribo een tandartsenconferentie wordt gehouden, waaraan twee Nederlandse tandartsen van Nickeriaanse afkomst mee gaan. Deze tandartsen, Desi Lachman en Wesent Goerdat hebben na het verzoek van Elias te hebben aangehoord, besloten de twee inheemse dorpen waarvan één in het Corantijngebied ligt en het andere langs de Nickerierivier stroomopwaarts, aan te doen. Dit doen zij geheel kosteloos en het stemt hun goed een eigen bijdrage te kunnen leveren aan de missie. Ook de stichting Jeugd Tand Verzorging (JTV) participeert in de tandarstenmissie naar Apoera en Tapoeripa door één
JTV’er te beschikking te stellen die ook flyers meeneemt met informatie over een gezond gebit. De gewestelijke politiecommandant Stanley Benschop levert eveneens een bijdrage door de delegatie per politieboot te vervoeren. De burgervaders hebben toegezegd voor verblijf zorg te dragen. De missie is op dinsdag 4 maart naar Apoera vertrokken en keert vandaag terug naar Nickerie. Vervolgens vertrekt de delegatie op 7 maart naar Tapoeripa, waar zij twee dagen zal verblijven. Wij verstrekken leningen op: Gouden sieraden, auto’s, eigendomspercelen, VCB pandbewijzen. Veilig, betrouwbaar, discreet & snel. Tel. no.: 8156575 /8952042
In Dagblad Suriname heb ik op dinsdag 4 maart en ook op woensdag 5 maart wat gelezen over de padieprijs. De rijstboeren hebben te kennen gegeven, dat zij met de prijs die zij van de opkopers krijgen voor een baal natte padie niet tevreden zijn, omdat het niet voldoende is om de kosten te dekken. De noodkreet van de boeren heb ik volledig begrepen. Ik heb ook de reactie van de heer George Pahlad (voorzitter van de VRE) gelezen. Zowel de rijstboeren als de Vereniging van Rijst Exporteurs heeft gelijk. Onze padieproductie ligt veel hoger dan wij in Suriname consumeren. Ruim 70% van onze opbrengst moet geëxporteerd worden. Indien de wereldmarkt (die prijs ontstaat als gevolg van vraag en aanbod) niet stijgt, zal de prijs van padie in Suriname ook niet stijgen. Zo simpel is het in de economie. Zonder de rijstboeren bestaan de verwerkers/opkopers niet en zonder de verwerkers/opkopers komen de rijstboeren ook in problemen. De geoogste padie moet snel naar de droger om het vocht weg te werken. Elk seizoen ontstaat er een spanningsveld tussen de opkopers/verwerkers enerzijds en de rijstboeren anderzijds met betrekking tot de padieprijs. Dit spanningsveld is niet goed voor de ontwikkeling van de rijstbouw in Suriname. De hoofdverantwoordelijk in deze is de overheid. De respectabele boerenorganisatie (de SPBA) heeft de daadkracht niet om een hard standpunt in te nemen jegens de regering, maar vooral tegen het ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij. De boerenorganisatie moet zich inspannen voor het bewerkstelligen van de verlaging van de kostprijs (goedkope diesel en kunstmest). DE BOEREN DANSEN OM DE HETE BRIJ Met de liberalisatie gaat de overheid de prijs van padie niet meer kunnen vaststellen. Indien de rijstboeren het moment bereikt hebben waarbij zij niet meer kunnen uitkomen, gaan zij ook ophouden rijst te produceren en de hoofdschuldige in deze zal de overheid zijn. De boeren weten niet waarmee de overheid bezig is. Zij zijn blij als de AOV verhoogd wordt; zij zijn blij als de kinderbijslag verhoogd wordt; zij zijn blij als het ministerie van Landbouw Veeteelt & Visserij de irrigatie- en loosleidingen laat opschonen. Zo kan ik deze rij verder aanvullen. De rijstboeren zijn het slachtoffer geworden van het beleid van de overheid. De burgers zijn blij met de verhogingen die de overheid doorgevoerd heeft, maar de producenten (de rijstboeren) en alle andere producenten en consumenten moeten nu het gelag betalen door de dure benzineprijs. PRODUCTIEKOSTEN ZIJN ENORM GESTEGEN Voor de zoveelste keer wil ik nogmaals benadrukken, dat de rijke landen hun boeren voor miljarden Amerikaanse dollars subsidiëren. Mijn vriend Soedeschand Jairam heeft jaren strijd geleverd
voor subsidie. Zijn stem werd ook meegenomen door de vorige machthebbers (regering Venetiaan I en regering Venetiaan III). Tussen 2000 en 2010 hebben de rijstboeren zes keer een financiële injectie gehad van de overheid. De prijs van diesel was toen minder dan SRD 2,00 per liter. De noodkreet was er toen ook al, de overheid kwam toentertijd ook regelmatig in voor de rijstboeren. Toch scholden de rijstboeren de heren Venetiaan, Ajodhia en Sardjoe uit. De heer Harinandan Oemraw (voorzitter van de SPBA) kon in die periode wanneer hij dat ook maar wilde de vice-presidenten J. Ajodhia en R.Sardjoe opbellen en de gevoelens en de nood van rijstboeren aan de heren voorleggen. Deze twee bewindslieden hadden altijd oor voor de rijstboeren. Als districtcommissaris kan ik dat in alle eerlijkheid bevestigen. De huidige vice-president Robert Ameerali, heeft geen greintje respect voor de rijstboeren. Hij is een zeer onbeschoft mens en de elementaire beschaving van behoorlijk bestuur neemt hij niet in acht. De telefoontjes en brieven van de Surinaamse Padie Boeren Associatie (SPBA) worden niet eens beantwoord door de huidige vice-president. Foei toch, meneer de vicepresident. Wilt U op deze wijze Suriname tot de agrarische schuur van het Caraibisch gebied maken? BOEREN WORDEN IN HUN EIGEN VET GEBAKKEN Ik ben in mijn archief gaan zoeken en onze president heeft op dinsdag 10 mei 2011 (ruim drie jaren terug) in het parlement verteld dat de rijstboeren zich geen zorgen hoeven te maken, want de nodige kunstmest en de goedkope diesel voor de rijstbouw afkomstig uit Venezuela zou onderweg zijn. Wat een hoerastemming was er toen, vooral onder mijn districtsgenoten. De mensen in de polders en ook van Nieuw-Nickerie kunnen nu nauwelijks hun auto’s rijden. ‘Telwa behut mahan-
gá hooi gé, Nickeriaan ke behut musibat hooi ge’ (de benzine is te duur geworden en de Nickerianen hebben nu veel problemen). De overheid heeft de Surinamers wat extra geld gegeven (AOV en kinderbijslag zijn verhoogd). De Surinamers geven nu ook honderden SRD’s extra aan benzine uit op maandbasis. De burgers zijn in hun eigen vet gebakken. VANAF JANUARI 2011 ZIJN DE RIJSTBOEREN ARMER GEWORDEN Vanaf januari 2011 tot heden is de dieselprijs per liter met ruim SRD 2.80 duurder geworden. Om 1 ha rijstareaal in productie te brengen (vanaf de grondbewerking, oogsten en verwerking tot eindproduct) geeft de rijstboer gemiddeld 165 liter diesel uit. Op jaarbasis (beide seizoenen, bij een inzaai van 30.000ha ) gebruiken de rijstboeren alleen en al voor de rijstbouw 60.000 ha maal 165 liter diesel en dit wordt 9.900.000 liter diesel. In geld uitgedrukt moeten de Nickeriaanse en in mindere mate de Coroniaanse en die uit Saramacca per jaar extra aan diesel ruim 9.900.000 x SRD 2,80= SRD 27.720.00,00 (bijna 28 miljoen SRD) uitgeven. De rijstboeren zijn nu de moderne ‘bhikhmángás’ (bedelaars) geworden in Suriname. Als de prijs van rijst op de wereldmarkt niet stijgt, zal deze belangrijke economische poot, kapot gaan. Wij moeten het nooit zover in de republiek Suriname laten komen dat wij van ons volksvoedsel afhankelijk worden van andere landen. De mijnbouw brengt nu veel geld op, maar de oudste economische bestaansbron (de landbouw) moet onder alle omstandigheden ondersteund worden en waar nodig moet zij de nodige incentives (subsidie) krijgen van de overheid. De noodkreet is hoog onder de boeren en de overheid moet de government-take op diesel voor de agrarische sector afschaffen. Hardeo Ramadhin
PAGINA 4
NO. 41985
DE WEST VAN VRIJDAG 7 MAART 2014
Leren van de fouten van een ander Aangeboden Het is fijn te zien dat er wetten worden gemaakt om een land en volk te beschermen. Nederland maakt de ene wet na de ander om het volk te beschermen. Vooral de jeugd wordt flink in de watten gelegd. Tijdens het journaal flitsen de beelden over de beeldbuis waarin wordt getoond dat er maatregelen worden genomen om de jeugd te beschermen tegen drugs- en alcohol misbruik. Het ziet er allemaal zo prachtig uit, maar….. waarom krijg ik dan toch het gevoel dat ze verkeerd bezig zijn? Ten eerste de drugsbestrijding. Alleen met een in ’t leven geroepen drugspaspoort in de hand, mag men de Coffeeshops betreden om het spul te kopen. De drugsboot die aan de waterkant gemeerd staat, mag alleen verkopen aan 18 jarigen en ouder. Allemaal prijzenswaardige maatregelen om de jeugd te beschermen. Toch blijkt het in de praktijk niet te werken. De jongeren vinden altijd wel weer een maas om door het net heen te glippen. Ze laten bijvoorbeeld gewoon een ander voor ze shoppen en zo komen ze toch aan het ’stoere’ spul. En als ze verslaafd zijn, krijgen ze kostbare, langdurige hulp in een afkickkliniek. Na de behandeling vervalt het gros weer in dezelfde fout. De Europese jeugd groeit op met het idee dat ze wonen in een land waar ze verzorgd zijn van wieg tot graf, waar anderen de premies betalen voor de hulp die aan hen wordt geboden. Ze staan er geen seconde bij stil wat het afkicken heeft gekost. Dus
gaan ze zonder enig gewetensbezwaar door met het vernietigen van hun geest en lichaam en leren ze geen verantwoordelijkheid dragen. Nog een verslavingsfenomeen is alcoholmisbruik. Feit is dat kinderen op steeds jongere leeftijd beginnen te drinken. De redenen waarom kinderen op jonge leeftijd al alcohol gebruiken zijn legio. Dat is een hoofdstuk apart. Men constateert een toename van het alcoholmisbruik onder de jongeren en weer toont de regering zijn goede wil door met maatregelen te komen die de jeugd moeten beschermen: “Verkoop pas boven de 18 jaar. Bij cafébezoek en op grote feesten zoals het Carnaval, krijgen de jongeren onder de 18 jaar een polsbandje om, een teken dat aan hen geen alcoholische dranken mag worden verstrekt.” Weer zeer prijzenswaardige beschermingsmaatregelen, die de belastingbetaler handenvol geld kost. De jeugd lacht in z’n vuistje. Weer zijn ze vindingrijk genoeg om toch aan alcohol te komen. Als ze vanwege comadrinken moeten worden opgenomen, krijgen ze zo snel mogelijk medische hulp. Weer geen hoofdpijn over het kostenplaatje. Weer kun je constateren dat de jeugd het heel normaal vindt om te teren op de zak van een ander. Er wordt ze geen verantwoordelijkheid bijgebracht. Vroeger waren de ouders verantwoordelijk voor de zorg en de opvoeding van hun kind. De staat neemt onbewust steeds meer ouderlijke taken over zoals subsidies bij de ziektekostenverzekering, financiële hulp bij de studie maatregelen tegen
Wachtdienstregeling
Wachtdienstregeling Huisartsen van zaterdag 08 maart 06.00 u. 's morgens tot maandag 10 maart 2014 6.00 u.'s morgens Nickerie W. Bajnath:Kliniek/woning: G.G. Maynardstraat 7 tel. 231-456/880-9290 R. Karaya:Kliniek: RGD-poli Paradise tel. 236-015/woning tel. 866-1225 Saramacca J. Mahabier:Kliniek: Gezondheidscentrum Groningen tel. 327-169/woning tel. 856-1112 Commewijne M.Simbhoedatpanday:Kliniek:Tamanredjo 7440 Serie C no. 4 tel. 356-554/ woning tel. 854-0484 Paramaribo/Wanica L. Akrum-Jong A Kiem:Kliniek: E. Brumastraat 30 tel. 473-043/woning tel. 481-132 D.Ramautar-Gangaram Panday:Kliniek: Pramakalaan 16(zijstr. 2e rij-weg) tel. 431-941/woning tel. 885-8407 S. Ramdin:Kliniek: Sir Winston Churchillweg 817 tel. 866-8350/woning tel. 442-418 Joshua Medical Center: Van Roosmalenstraat 31 tel. 420-279 Voor Coronie en Marowijne (Moengo en Albina) verzorgen de desbetreffende RGD-artsen de wachtdienst. De spreekuren zijn zaterdag en zondag van 09.00 uur tot 10.00 uur 's morgens en van 17.00 uur tot 18.00 uur 's middags. De wachtdoktoren zijn buiten de spreekuren alleen voor spoedgevallen beschikbaar. SZF-verzekerden dienen hun geldige SZF-kaart en geldig legitimatiebewijs mee te nemen. Wachtdienstregeling Apotheken van zaterdag 08 maart 2014 tot en met vrijdag 14 maart 2014 Apotheek: Rafeka, Hermitage Mall, Unit 222, Lalla Rookhweg tel. 493-775 . Openingstijden: 07.00 uur 's morgens tot 22.00 uur 's avonds, ook op zonen feestdagen. Apotheek: RGD- Geyersvlijt,Wongsoredjostraat 2, tel. 454-917 Openingstijden: 07.00 uur 's morgens tot 23.00 uur 's avonds, ook op zonen feestdagen. Apotheek: RGD-Lelydorp tel. (0)366-125. Openingstijden : 07.00 uur 's morgens tot 23.00 uur 's avonds. Ook op zon- en feestdagen. Apotheek: Ausan, Kwattaweg 200, tel. 442-535. Openingstijden: 07.00 uur 's morgens tot 24.00 uur 's avonds, ook op zon- en feestdagen. De wachtdienstregeling kunt u ook vernemen via het telefoonnummer 148. Website: www.staatsziekenfonds.sr of www.szf.sr Facebook: www.facebook.com/Stg.SZF Houders van Blackberry en Android-toestellen via apps Surifeeds en What2Where2 Dit is een public service van het Staatsziekenfonds!!
overmatig alcoholen drugsgebruik, ondersteuning van de afkick klinieken enz. Het zielige is dat ze echt geloven dat ze goed bezig zijn en het volk helpen. Dat hangt ervan af wat ze onder hulp verstaan. Je helpt een onderontwikkeld land niet door ze steeds geld te geven. Dat is hulp op afstand. Integendeel hou je ze zo onwetend en afhankelijk. Je helpt ze alleen door het geld te spenderen aan hun ontwikkeling, door werkgelegenheid te creëren, door ze een vak te leren waardoor ze zichzelf op de duur kunnen behelpen, kortom door rechtstreeks met ze bezig te zijn. Je helpt de ouders dus ook niet door hun de verantwoordelijkheid voor hun kind af te pakken (het rechtstreekse toezicht staat dan op losse schroeven, een ander let wel op mijn kind, ik hoef het niet zelf te doen) en de jeugd is er ook niet bij gebaat als ze opgroeien met het idee dat de staat voor ze zorgt van wieg tot graf, dat ze geen hoofdpijn hoeven te hebben over de rekeningen van verstrekte hulp. Natuurlijk is het fijn als een land zijn volk wil en kan helpen. De hamvraag is hier echter, hoe help je? Dit lijkt mij niet de manier om onafhankelijkheid te stimuleren en de jeugd eigen verantwoordelijkheid bij te brengen. De ouders zijn de eerste verantwoordelijken voor hun kinderen. Zij moeten de kinderen zodanig opvoeden dat die zich rustig kunnen mengen onder anderen zonder aan de verleiding toe te geven. De maatregelen die de staat neemt, hoeven dan alleen te dienen ter ondersteuning. Plannen maken en ze uitvoeren in het oprechte geloof goed bezig te zijn, is prijzenswaardig. Als echter bij de evaluatie blijkt dat er geen positief resultaat wordt geboekt, moeten we dat kunnen toegeven en maatregelen treffen voor herstel. Met de blik op Europa gericht, moet ik telkens weer concluderen dat al deze goedbedoelde plannen averechts werken. De jeugd wordt daar niet echt mee geholpen. Integendeel proberen ze steeds weer te laten zien, dat ze al deze plannen te slim af zijn. Dan hoop en bid ik dat Suriname dit voorbeeld niet zal volgen maar juist lering zal trekken uit de gemaakte fouten van anderen en proberen niet dezelfde fouten te maken in het eigen land. Josta Vaseur
5 jaar straf voor 18-jarige Volgens het Openbaar Ministerie moet de 18-jarige Braziliaanse beklaagde Silva O. vijf jaar in detentie doorbrengen voor het ten laste gelegde. Dit stelde het OM vandaag voor tijdens de zitting van kantonrechter Marie Mettendaf. De vervolging achtte bewezen dat de vervolgde de beroving in de omgeving van Aqua Blanca ,in het binnenland, heeft begaan. De bewezen ten laste gelegde feiten zijn volgens de vervolging diefstal door middel van geweld en illegaal bezit van vuurwapens en munitie. De beklaagde was eerder al in aanraking gekomen met de justitie en had het slachtoffer toen
letsels toegebracht. Hierna werden een bedrag van SRD 1400, 51 belkaarten, een slof sigaretten en ook een ATV buitgemaakt. De beroving is gemaskerd gepleegd, waardoor de slachtoffers geen gezichten hebben gezien , maar wel duidelijk konden horen dat het Brazilianen waren die het delict pleegden. De beklaagde is door een burger aangehouden, omdat iedereen op de hoogte was van de beroving en iedereen alert werd. Niemand wilde slachtoffer worden van de daders, noch als verdachte in handen van de politie belanden, dus iedereen keek uit naar de daders. Zodoende is deze be-
klaagde aangehouden door vermoedens van oplettende burgers. De beklaagde bekende direct bij de politie en wees zelfs de bewaarplek van de buitgemaakte ATV van de Chinees aan. Ook de schuilplaats van zijn mededaders gaf hij prijs, maar die sloegen op de vlucht bij het zien van de politie. Op hun schuilplek werd een deel van de buit die ook uit telefoontoestellen bestond, teruggevonden. Een boete van SRD 1000, te vervangen door een maand hechtenis is toegevoegd aan de strafeis. Op 4 april volgt het pleidooi van de raadsman.
Praktijkschool Saramacca wacht op groen licht MINOV De stichting Dora Enterprise die via het project ‘ Dare to Dream’ druk doende is een praktijkschool in Saramacca op te zetten, wacht op groen licht van het Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling (MINOV). Dit zegt de oprichtster van de stichting Elisabeth Dalen. Het project is bij het MINOV ingediend en de stichting hoopt met ingang van het nieuwe schooljaar competentiegericht leren te introduceren in het district. De praktijkschool is bestemd voor leerlingen die leermoeilijkheden en/of leerachterstanden hebben. Het praktijkonderwijs is gericht op leerlingen die trager zijn in het regulier onderwijs en praktijkgerichter zijn. Bij dit type onderwijs faalt geen enkele leerling en ligt de focus op het talent, dus op wat een pupil wel kan. Van Dalen is sinds 2002 werkzaam in het praktijkonder-
wijs. In de afgelopen periode heeft ze veel ervaring opgedaan op verschillende praktijkscholen, van de Bijlmer tot Zaandam en van Hoofddorp tot Uithoorn in Nederland. Ze is heel gemotiveerd om in Suriname met het project ‘Dare to Dream’ een succesvolle praktijkschool voor lokale jongelui op te zetten en inmiddels is al een container met goederen voor de school in Saramacca gearriveerd. Er wordt overigens ook samengewerkt met de Openbare School Uitkijk. Van Dalen heeft op diverse scholen gezien hoe belangrijk het is om voor elk kind een toekomstperspectief te creëren en jonge mensen te ondersteunen deze ook te realiseren. Jeugdigen van 12 tot 16 jaar zullen op de praktijkschool in Saramacca leren hun vaardigheden te gebruiken en alles zal in het werk worden gesteld, opdat ze na drie tot vier jaar
onderwijs een (stage)plek kunnen verwerven op de lokale arbeidsmarkt. De pupillen zullen een praktijkopleiding volgen in de richtingen Techniek (hout, metaal en fietstechniek), Economie (handel & verkoop) en Groen (onderhoud omgeving, planten). Naast de reguliere praktijklessen zal er ook aandacht worden besteed aan sociale vaardigheden en competentie. In de toekomst hoopt stichting Dora Enterprise een centrum te openen, dat voorziet in de lokale vraag en behoefte van het bedrijfsleven en samenleving. Met medewerking van verschillende deskundigen uit het (werk)veld kunnen belangstellenden terecht voor trainingen, workshops, informatiebijeenkomsten en projecten gericht op het vergroten van de economische weerbaarheid van onder andere vrouwen.
Strafeis voor misbruik 14-jarige Eugene G. moet volgens de strafeis die het Openbaar Ministerie vandaag presenteerde op de zitting van kantonrechter Marie Mettendaf, anderhalf jaar in detentie doorbrengen vanwege seksuele handelingenm die hij met een veertienjarig meisje gepleegd heeft. Tijdens de vorige zitting werden er getuigen gehoord en vandaag werd de beklaagde gehoord, waarna de strafeis werd gepresenteerd. Het slachtoffer, de zus van het slachtoffer en nichten van de beklaagde zijn gehoord. De familie van de beklaagde sprak zichzelf tegen in de verschillende verklaringen. Volgens de één zou Eugene nimmer in de slaapkamer zijn geweest met het slachtoffer, maar altijd in het gezichtsveld van deze gebleven zijn. Volgens de ander is Eugene alleen voor
korte tijd in de slaapkamer geweest met het meisje, omdat deze eventjes was opgestaan om eten uit te scheppen en zodoende het slachtoffer en Eugene voor korte tijd alleen in de kamer achterliet. Eugene zelf legde ook erg tegenstrijdige verklaringen af. Eerder beweerde hij stellig dat hij nooit met het slachtoffer had gesproken, maar met de verklaringen van zijn nicht geconfronteerd verklaarde hij dat hij maar eventjes met het slachtoffer had gesproken. Zijn nicht had namelijk verklaard dat ze hem met het slachtoffer vaker zag spreken en hij vertelde het door aan zijn familie wat er allemaal besproken was, en dat ze hem daarbij waarschuwde dat het slachtoffer even jong was als zijn eigen nichtje, met wie het slachtoffer
optrekt. Het slachtoffer had in bijzijn van haar moeder bij de jeugdpolitie eerst verklaard dat ze gedwongen was, maar bij confrontatie met de beklaagde en in afwezigheid van haar moeder verklaarde ze dat ze daarover gejokt had en vrijwillig seks met hem had, omdat ze een relatie hadden. Op de zitting was haar moeder ook weer aanwezig en draaide ze weer om zaken heen en wilde ze ook niet op openhartige wijze een verklaring afleggen. De beklaagde werd bijgestaan door mr. Oscar Koulen die de vele tegenstrijdigheden in het voordeel van zijn cliënt uitlegde.De beklaagde zei in zijn laatste woord dat hij naar huis wilde. Op 21 maart volgt de uitspraak.
ICT-bedrijven organiseren ICT Open Dag in Coronie Didactum Suriname ziet heel graag dat de bevolking van het district Coronie een geheel nieuwe ervaring met ICT krijgt en kan zien wat ICT zou kunnen betekenen voor haar heden en toekomst. Daarom heeft Didactum Suriname besloten om samen met RPBG, Span Makandra, TMIL en het districtscommissariaat van het kokosdistrict een Informatie, Communicatie en Tecnologie (ICT) dag te organiseren in Coronie. Met
deze ICT dag genaamd Coronie Connected willen de organisatoren de Coronianen de mogelijkheid bieden om zoveel mogelijk kennis op te doen in de desbetreffende gebieden.Coronie Connected is een Open Dag bedoeld om de plaatselijke bevolking kennis te laten maken met de mogelijkheden die ICT biedt. De focus points zijn hardware, software en training. Het idee is ontstaan doordat Didactum Suriname via districtscommissaris
Harold Sijlbing van Coronie te weten kwam over een prachtige locatie die bestaat uit een opvoeringstheater en een computerlokaal met ongeveer 30 computers die door het telecommunicatiebedrijf Telesur zijn geschonken in 2011, in het kader van de zeekabel langs de kust. Op de Open Dag, die gehouden wordt in het Cultureel Centrum Coronie op zaterdag 15 maart, zullen er presentaties gehouden worden, workshops en compute-
rtrainingen verzorgd worden, en ook demonstraties worden gegeven. De ICT Open Dag Coronie Connected begint om 09.00 uur en duurt tot 17.00 uur. Didacticum Suriname is een ICTbedrijf een reeks ICTdiensten levert zoals ICTopleidingen, consultancy en het ontwikkelen en testen van software. Het bedrijf is de officiële Microsoft partner en de geautoriseerde Prometric Pearson VUE test center in Suriname.
PAGINA 12
DE WEST VAN VRIJDAG 7 MAART 2014
NO. 41985 ze knagen ook het binnenste van je tand beschadigen, met tandpijn tot gevolg. Kauw jij graag op ijs, potloden of pennen? Probeer dan toch voor een stukje suikervrije kauwgom te kiezen.
Wat je allemaal kunt zien in de mond
2. Tandenknarsen Het lijkt onschuldig, maar dat is het niet altijd: tandenknarsen. Vaak zie je dat mensen vooral ’s nachts hun tanden en kiezen krachtig over elkaar schuiven. Dit wordt ook wel bruxisme genoemd. Stress kan leiden tot tandenknarsen.
De mond schijnt de spiegel te zijn van je gezondheid. Dat zou dus betekenen dat je in de mond veel meer kunt zien dan alleen gaatjes in kiezen en ontstekingen van het tandvlees. In het volgende artikel kunnen verschillende verschijnselen worden geconstateerd alleen al door in de mond te kijken.
In sommige gevallen levert het knarsen problemen op als gebitsslijtage, breuk van vullingen, kaakklachten of vergroting van de kauwspieren. Een speciaal plaatje kan er voor zorgen dat de tanden minder slijten en de kaken leren te ontspannen.
Verlaagde weerstand Ieders mond zit vol bacteriën die in evenwicht zijn met de afweer. Als je afweer verstoord is - en dat kan bijvoorbeeld door ziekte of stress - wint de aanval van de bacteriën vaak en krijg je ontstoken tandvlees (gingivitis), of zelfs parodontitis.
3. Mondverzorging Als je te krachtig, te vaak of te lang op één plek poetst kunnen groeven in het gebit ontstaan. Zelfs tandvlees kun je wegpoetsen, waardoor tandhalzen bloot komen te liggen. Blootliggende tandhalzen zijn niet bedekt met glazuur en zijn dus gevoeliger voor slijtage. Poets je tanden ook vooral niet direct na het eten.
Bij een ontsteking in de mond gaan de bloedvaten in het lichaam openstaan en duiken de bacteriën uit de mond de bloedbaan in. Dit verhoogt onder andere het risico op harten vaatziekten en erectieproblemen. Ook zijn er aanwij-zingen dat een slechte mondgezondheid de kans op bepaalde vormen van kanker vergroot. Naast ontstoken tandvlees wijzen aften meestal op een verminderde weerstand. De precieze oorzaak van aften is echter onbekend. Een koortslip aan de buitenkant van de mond is ook een teken van een verzwakte weerstand. Reuma Als je bij de tandarts bent, vallen eventuele problemen aan de kaak direct op. Soms hoor je een knak bij het opengaan van de mond of heb je pijn in je kaakgewricht. Als deze pijn niet te verklaren is, kan het een eerste teken van reuma zijn. Doordat het kaakgewricht met regelmaat bekeken wordt, vallen eventuele klachten eerder op. De tandarts zal je dan doorverwijzen. Maag- en darmproblemen Een slechte adem is erg vervelend. We noemen dit halitose of foetor ex ore. In 80 procent van de gevallen wordt de slechte geur veroorzaakt door actieve bacteriën in de mond of op de tong, een rotte kies of ontstoken tandvlees. Als er in de mond echter geen oorzaak voor de slechte geur gevonden wordt, kan dit wijzen op keel-, maag- of darmproblemen. Zeker als iemand ook last heeft van klachten is aanvullend onderzoek via de huisarts aan te raden. Diabetes Als je ondanks een goede mondverzorging ontstekingen houdt in de mond en daarnaast last hebt van dorst en een droge mond, kan dit wijzen op diabetes. De tandarts moet uitsluiten dat er een andere oorzaak is voor de ontstekingen. Is dat niet het geval, dan kan de huisarts met een simpele bloedtest de diagnose stellen. Hoe eerder je er bij bent, des te beter. Stress Door stress kun je last krijgen van een verminderde weerstand, met daarbij de eerder genoemde problemen voor de mond als gevolg. Ook activiteiten als nagelbijten en wangbijten kunnen zichtbaar zijn in de mond. Je krijgt vreemde slijtage aan de tanden. Ook vermoeidheid in het kaakgewricht kan hieruit voortkomen. Voeding en geneesmiddelen Alle voedingsmiddelen waar zuur en/of zoet in zit zijn schadelijk voor de tanden. In je mond is het dus te zien als je vaak zoete en zure dingen eet. Vooral zoetzuur snoep is heel schadelijk, maar ook vruchtensappen en fruit tasten je tanden aan. Dit kan leiden tot tanderosie. Met een goede mondverzorging en door het beperken van (zoet/zure) eetmomenten kun je dit voorkomen.
Ook door geneesmiddelengebruik neemt de kans op tanderosie toe. Als je meerdere medicijnen slikt, krijg je vaak een droge mond. Daardoor neutraliseert het speeksel eventuele zure aanvallen van voedingsmiddelen minder en neemt ook de kans op ontstekingen toe. Zwangerschap Veel zwangere vrouwen hebben last van zwangerschapsgingivitis, een oppervlakkige ontsteking van het tandvlees. Vaak ziet het tandvlees er nog wel gezond uit, maar bloedt het wel gemakkelijker. Dit komt voort uit een verandering in de hormoonhouding en stofwisseling. Door de zwangerschap hebben vrouwen vaak ook minder aandacht voor de mondverzorging. In principe vormen de ontstekingen niet meteen een probleem. Wel is het zaak om de mond goed te verzorgen. In het ergste geval kan een ontsteking in de mond leiden tot vroeggeboorte. Roken Als je rookt is dit vaak goed zichtbaar in je mond door verandering van het slijmvlies en aanslag op de tanden. Je ruikt het, je proeft het en je kunt het zien. Rokers hebben meer kans op ernstige tandvleesontstekingen en ook een slechtere wondgenezing. Een tandarts kan de aanslag van teer eenvoudig verwijderen door het gebit te polijsten. Roken vormt een belangrijke risicofactor voor mondkanker. Mondkanker Je kunt om allerlei redenen plekjes hebben in je mond. Door een ontsteking bijvoorbeeld, of door irritatie of slijtage. Over het algemeen kunnen deze plekjes geen kwaad en verdwijnen ze vanzelf. Als er na twee weken nog geen verandering is opgetreden na behandeling of het wegnemen van een eventuele irriterende factor - is vervolgonderzoek nodig. Plekjes in de mond kunnen namelijk ook een voorteken zijn van mondkanker, ook op de randen of onder de tong. Vaak hebben patiënten nog geen last, terwijl er al wel onrustige plekken te zien zijn. Je kunt ook een goedaardige bult in je mond hebben, vaak aan de binnenkant van de onderkaak. Zo'n verdikking moet je goed in de gaten houden, maar is over het algemeen onschuldig. En verder De tandarts ziet al zijn patiënten standaard één tot twee keer per jaar. Door die regelmaat vallen veranderingen bij een patiënt op en ziet een tandarts bepaalde problemen soms eerder dan een huisarts. Je kunt denken aan vergeetachtigheid, moeilijk lopen, gewichtsverlies, kortademigheid of blauwe plekken of beschadigingen van de huid. Ook plekjes op de huid, vooral ook achter de oren, kunnen een tandarts opvallen. Daarnaast zie je het in de mond ook als iemand last heeft van te korte lipbandjes of tongriempje, slikklachten of problemen met de speekselklieren. Negen gewoonten die je tanden verpesten Iedere dag twee keer poetsen, flossen en stoken is niet voldoende voor een gezond gebit. Ook de hele dag door eten en drinken is een aanslag op je tanden. Net als heel veel andere gewoonten. Wat is er slecht voor je tanden? 1. Kauwen op ijs Het is natuurlijk en suikervrij, dus je zou denken dat het geen kwaad kan. Toch kun je door op een ijsblokje te kauwen je tanden beschadigen. Er kan een stukje afsplinteren of de tand kan zelfs breken. Daarbij kan het gedachtelo-
Het is ook van groot belang om tandenstokers en ragers voorzichtig te gebruiken. Als je het goed doet is het nuttig, maar zodra het pijn doet richt je eerder schade aan. 4. Tongpiercings Piercings op de tong, lippen of wangen kunnen een slechte invloed hebben op het tandvlees. Zeker als de piercing continu in contact is met het tandvlees. Ook kunnen tanden slijten of breken. Vooral tanden die al een keer gerestaureerd zijn, raken heel gemakkelijk beschadigd. In de mond zitten veel bacteriën. Zo’n piercing is ook de ultieme plek voor bacteriën om zich te verzamelen. Hierdoor kun je een slechte adem krijgen, maar ook infecties of zweren.
5. Gereedschap Een plastic zakje met je tanden openscheuren of een bierflesje met behulp van de tanden openmaken? Snel en makkelijk misschien, maar funest voor de tanden. Net als bij ijsblokjes of potloden kan dit tot barsten of scheuren leiden. Gereedschap is gemakkelijker te vervangen dan je tanden. Die zouden namelijk een leven lang mee moeten gaan. 6. Flesjes Als kinderen vaak en te lang sabbelen op een zuigflesje met sap, melk of limonade is de kans groot dat er cariës ontstaat. Dit gebeurt vooral wanneer kinderen met de fles in hun mond in slaap vallen. Op die manier zwemmen de tanden de hele nacht in suikers. Houd flesjes dus vooral niet te lang in de mond van je kind en laat ze er niet mee naar bed gaan. 7. Keelsnoepjes Het is zo verleidelijk. Als je last hebt van je keel de hele dag op een keel- of hoestsnoepje zuigen. Echt gezond is dat echter niet. Een groot deel van die pastilles zit vol suiker. En door je tanden de hele dag door bloot te stellen aan suikers vergroot je de kans op tandproblemen. 8. Drinken Frisdrank, vruchtensap, sportdrankjes… Ze zijn allemaal rijk aan (natuurlijke) suikers en zuren. Suikers worden omgezet in zuren en die zuren lossen het tandglazuur op. Daardoor slijt het af: tanderosie. Koffie en wijn zullen niet zo snel tot tanderosie leiden, maar kunnen je tanden wel verkleuren. Witte wijn verkleurt de tanden zelf niet, maar maakt de tanden wel gevoeliger voor verkleuring van bijvoorbeeld rode wijn of koffie. 9. Roken Het effect van sigaretten op de mondgezondheid is ook negatief. Wetenschappelijk staat vast dat er een duidelijk verband bestaat tussen roken en tandvleesziekten. Daarbij beïnvloedt roken de wondgenezing nadelig en vergroot het de kans op mondkanker. Verder kan roken zorgen voor een verkleuring van tanden en kiezen. Zeker bij vullingen en kunstgebitten treedt verkleuring veel sneller op.
VAN VRIJDAG 7 MAART 2014
NO. 41985
PAGINA 9
Bendt blijft koploper damfinale
Gerson Bendt (l) is nog steeds koploper in de finaleronde van de damstrijd. Hij won gisteren van Harrypersad Laldjietsing (r). (Foto: Regillio Derby)
Gerson Bendtblijft leiden in de finaleronde van het Persoonlijk Landskampioenschap Dammen. De semi-kampioen van vorig jaar nam de koppositie in de vijfde ronde over van Johannes Alfaisie en staat na de achtste ronde, die giste-ren werd afgewerkt nog steeds op de eerste plaats. Hij voelt echter de hete adem van John Sadiek, die met elf punten ØØn punt minder heeft dan de koploper. Alfaisie en Guno Burleson delen nu de derde plek met 10 punten. Al-faisie gaat echter vanwege meer SBpunten voor.
Historische nederlaag Lakers in NBA De Los Angeles Lakers hebben donderdagavond een historische nederlaag ge ncas-seerd in de NBA. Uitgerekend tegen stadgenoot Los Angeles Clippers ging de voormalige topploeg in het Staples Center met zware cijfers onderuit: 94-142. Nooit eerder in de NBA verloren de Lakers met zo’n grote marge: 48 punten.
assists ook een belangrijk aandeel in de verpletterende zege, de zesde overwinning op rij voor de Clippers. Bij de Lakers onttrok Pau Gasol zich met 21 punten en zeven rebounds nog enigszins aan de algehele ma-laise. De Lakers staan onderaan in de W estern Conferen-ce met 21 zeges en 41 nederlagen, de Clippers bezetten de vierde plaats.
maken op de eerste keuze tijdens de draftpick. San Antonio Spurs versloeg NBA-kampioen Miami Heat. Spurs-coach Gregg Popovich mag dan herhaaldelijk heb-ben aangegeven dat hij tijdens het reguliere seizoen niet warm of koud wordt van een nederlaagje hier of een zege daar, maar winnen van de titelverdediger moet een
Blake Griffin van Los Angeles Clippers doelt een vrije worp. Hij had met 20 punten, 11 rebounds en 7 assists een grote bijdrage in de overrompeling op Los Angeles Lakers. In het Staples Center dat door beide clubs wordt gedeeld, hadden de Clippers liefst acht spelers met een score in de dubbele cijfers. Darren Colli-son eindigde als topscorer met 24 punten. Blake Griffin had met 20 punten, 11 re-bounds en 7
Volgens critici zijn de Lakers, die ook door blessures geplaagd worden en zonder Ko-be Bryant spelen, aan het tan-ken. Dat betekent het bewust verliezen van wedstrijd om zoveel mogelijk onderaan te eindigen en zoveel mogelijk kans te
speciaal gevoel geven, vooral de manier waarop dat gebeur-de. Onder leiding van Tim Duncan (23 punten, 11 re-bounds) schoten de Spurs in eigen huis uit de startblokken op weg naar een klinkende overwinning op de Heat: 111-87. De ned-
erlaag was de grootste van het seizoen voor Miami, dat al na ØØn kwart aankeek tegen een achterstand van vijftien punten en niet bij machte bleek dat goed te maken. LeBron James (19 punten) had op z’n zachtst gezegd een off-night voor de Heat dat eind januari de eerste onderlinge ontmoeting van het seizoen thuis eenvoudig won met 113-101. De Spurs speelden toen zonder starters Kawhi Leonard, Tiago Splitter en Danny Green. De aanwezig-heid van Leonard afgelopen nacht was cruciaal. Hij hield James, die slechts 6-18 schoot, vakkundig in bedwang. Dat vond Duncan ook: ,,(Leo-nard) was a pest, that’s what we need him to be. He stuck his hand in there, knocked some balls away, got some steals, he contested shots. I think he did a great job overall in every aspect." Gerald Green had een career high 41 punten voor de Suns, dat voor het eerst in de laatste twaalf onderlinge duels met Oklahoma City Thunder als winnaar van het veld stapte: 128122. In het eigen US Airways Center maakte Phoenix een achterstand van zestien punten goed op de Thunder, waar Russell W estbrook een season high 36 punten no-teerde en Kevin Durant tot 34 punten kwam.
Titelverdediger Sanches neemt verder afstand van schaakpeloton Titelverdediger Romario San-ches heeft woensdag in de achtste ronde van de VCB Na-tionale Schaakkampioenschap-pen verder afstand genomen van de rest van de groep. Hij won van Geryen dos Ramos en leidt nu met 7 punten, anderhalve punt meer dan FM Ro-ger Matoewi en Gavin Ooft . "Ik ben oud, maar als je een vinger in me mond stop, bijt ik". De oudste schaker van het toernooi Wim Veer moest aan zijn geliefde quote ge-dacht hebben, toen hij Ma-toewi met zijn geliefde Franse opening kansloos liet. San-ches had tegen Dos Ramos 4‰ uur nodig om een remise positie te doorbreken middels een diepe positionele toren tegen loperoffer. Door deze over-
winning vergroot San-ches zijn voorsprong met 1 ‰ punt verschil op de nummer 2. De volledige uitslagen zijn: Gavin Ooft-Satish Lautan ‰‰; FM Dewperkash GajadinViresh Giasi ‰-‰; NM Wi l lem Veer-FM Roger Matoewi 1-0; Calvin Tjong Tjin JoeJoel Frije 1-0; Anviti AdhinCM Suradj Hanoeman ‰-‰ en NM Romario SanchesGeryen dos Ramos 1-0. De partij tus-sen Immanuel Kromosoeto en Cedric Prade werd uitgesteld. Standenlijst na de 8e ronde: 1.Sanches 7.5 punt 2.Matoewi 6 punt 3.Ooft 6 punt 4.Gajadin 5 punt 5.Tjong Tjin Joe5 punt De negende ronde wordt zondag 9 maart aanstaande afge-werkt. De speellocatie is het Suriname Olympic
Center. De wedstrijden vangen aan om 11:00 uur.
Op de foto Geryen dos Ramos (l) en Romario Sanches (r). Foto: Schaakbond
Hij speelde gisteren remise tegen Marcel Oostburg. Sadiek verloor ook een punt tegen Soerdiperkash Jogie en Burleson deed hetzelfde tegen Rudi Mohanlall. Ook Shirkrishan Sheonath en Krishnapersad Ori speelden remise. De enige twee winstpartijen in de achtste ronde waren voor Ricardo Palisie en Bendt tegen respectievelijk Derryl Bohr en Harrypersad Laldjietsing. Uitslagen achtste ronde: Johannes Alfaisie-Marcel Oost-burg 1-1; Ricardo Palisie-Der-ryl Bohr 2-0; Soerdiperkash Jogie-John Sadiek 1-1; Gerson Bendt Harrypersad Laldjiet-sing 20; Shirkrishan Sheo-nathKrishnapershad Ori 1-1; Arief Salarbaks-Rinaldo Kem-naad 1-1; Rudi Mohanlal-Gu-no Burleson 1-
1. Stand na achtste ronde: Speler Punten SB 1.Bendt 12 87 2.Sadiek 11 78 3.Alfaisie 10 79 Burleson 10 78 5.Kemnaad 8 64 Bohr 8 60 Laldjietsing 8 60 9.Mohanlall 7 58 Salarbaks 7 50 11.Palisie 6 45 Ori 6 45 Oostburg 6 44 14.Sheonath 5 36 Schema 9e ronde vanavond: Laldjietsing Mohanlall Sadiek Bendt Bohr Jogie Oostburg Palisie Kemnaad Alfaisie Ori Salarbaks Burleson Sheonath
Maria Sharapova vindt dat Grand Slam-wedstrijden bij de mannen ook maximaal drie sets moeten duren.
Sharapova wil drie sets voor mannen Maria Sharapova vindt dat Grand Slam-wedstrijden bij de mannen net als bij de vrouwen maximaal drie sets moeten duren. Volgens de Russin worden duels zo aantrekkelijker voor het publiek Øn kunnen tennissers hun loopbaan op die ma-nier verlengen. " Wedstrijden volgens een best-of-three-systeem zijn veel interessanter , zegt Sha-rapova tegen de BBC. "In een duel over vijf sets heeft de eerste set soms
nauwelijks betekenis." De huidige nummer vijf van de wereld zag de laatste jaren veel marathonpartijen bij de mannen. "Vijfsetters zijn extreem belastend. Niet voor niets hebben veel mannen de laatste jaren hun zorgen geuit over de lengte van de partijen." Ook Victoria Azarenka voerde onlangs al een pleidooi voor korte wedstrijden bij de mannen, die in haar ogen veel interessanter zijn.
PAGINA 10
VAN VRIJDAG 7 MAART 2014
Hindelaya walst over Bere Boys
Twee spelers duelleren om de bal tijdens het treffen tussen Botopasie en Randjiet Boys. Botopasi won in het NGVB-stadion met 4-1. Voor de ploeg uit Brokopondo was het het veertiende competitieduel, terwijl Randjiet Boys voor de vijftiende keer in actie kwam. De eerste klasse competitie wordt aanstaande zaterdag en zondag voortgezet. (Foto: Regillio Derby)
Real Abenaston semi-kampioen Blauwgrond Real Abenaston heeft beslag gelegd op het semi-kampioenschap bij het Sport- en Vormingscentrum Blauwgrond (SVCB). Vorige week eiste Inter Vlijt al de titel op. De strijd om de tweede plek ging zondag tussen Real Abe-naston en Real Irva. Het ging er heel spannend aan toe. Real Irva, dat die niets meer te verliezen had, kreeg flinke ondersteuning van spelers en supporters van De Rest om de jongens uit Abenaston de pas af te snijden naar het SVB Lidbondentoernooi. Echter dacht Real Abenaston er anders over en won de wedstrijd met 3-2 dankzij een
NO. 41985
doelpunt van SVCB-topscorer Tagejo Pau-lus ver in blessuretijd (93ste minuut). Paulus was ook be-trokken bij de openingstreffer van Marlon Paulus. De laatstgenoemde opende de score in de vierde minuut via een voorzet van Tagejo. Een minuut later maakte Rodney Gir-wan een autogoal, waardoor Real Abenaston op 2-0 kwam. Real Irva probeerde terug te komen en wist de achterstand te verkleinen via een door Gilberto Letnom verzilverde penalty: 1-2. Dit was tevens de ruststand. Na de spelhervatting trad er verslapping op bij Real Abenaston. Real Irva kwam
in de 71ste minuut langszij via Baressi Tooi: 3-2. Een gelijkspel betekende ech-ter dat Real Abenaston uitgeschakeld was. Nieuwbakken trainer Osnie Jabini, die Boto-pasi naar de topsectie leidde, paste in de laatste 10 minuten echter een goede strategie toe en pleegde enkele gouden wissels. Het resultaat was dat Tagejo Paulus in de 93ste mi-nuut het feest liet losbarsten voor Abenaston. De ingeval-len Dunga Antomoi trok een vrije trap voor, Chamot Amiemba verlengde deze en Paulus moest alleen maar in-tikken. Eerder in het duel had Paulus een strafschop
gemist nadat hij in het gebied was neergehaald. Met de overwinning heeft Real Abenaston zich wederom geplaatste voor het Lidbondentoernooi. De Rest won reglementair van Real Amek, dat niet kwam opdagen. Ook Inter Vlijt won re-glementair van Bremen, dat zich ook niet liet zien. Kampioen Inter Vlijt eindigde de competitie met 15 punten, gevolgd door Real Abenaston met 11 punten. De Rest was met 10 punten goed voor de derde plaats. Tagejo Paulus werd met 16 doelpunten topscorer van de competitie, terwijl Haggi Amiemba van Real Abenaston met 16 tegendoelpunten werd uitgeroepen tot de minst gepasseerde doelman. Dwayne van La Para van Inter Vlijt had ook slechts 16 tegengoals, maar heeft minder on-der de lat gestaan. Eindstand SVCB: 1.Inter Vlijt 15 uit 5 2.Real Abenaston 11 uit 5 3.De Rest 10 uit 5 4.Real Amek 4 uit 5 5.Real Irva 3 uit 5 6.Bremen 3 uit 5 Topscorers: Tagejo Paulus (Real Abenaston) 16, Urvin Bijlhout (Inter Vlijt) 13, Marlon Paulus (Real Abenaston) 11, Gilberto Let-nom (Real Irva) 10, Aldahier Dawsa (Real Amek) 7, Saviro Babel (Inter Vlijt) 7 en Simeon van Rheemen (De Rest) 5.
Bere Boys had gisteren niets in de melk te brokkelen tegen Hindelaya. In de tweede klas-se voetbalcompetitie van de Livorno Sport Organisatie (LSO) won Hindelaya met maar liefst 70, dit na een 3-0 ruststand. Riteshkoemar Ram-koemar en Rishi Ramnarain namen elk drie doelpunten voor hun rekening, terwijl Sa-chin Ramnarain ook scoorde. Ploeggenoot Avinash Pahalwan werd roodgekleurd evenals Vikashsingh Laljitsingh en Narishkoemar Sewradj van Bere Boys. Hindboys wees SV Amor met 2-0 terug, een score die al v r de rust was bereikt door twee doelpunten van Ritesh Harinandansing. Amresh Re-wat van SV Amor werd ook roodgekleurd. Stand tweede klasse: 1.Jong India 22-10 2.JJJ 2012 18-7 3.The Red Rose 18-9 4.Hindboys 18-9
5.Hindelaya 16-8 6.Real Fredrikshoop 159 7.Azaad Boys 12-9 8.SV Amor 12-9 9.Bere Boys 11-10 10.KD 2011 79 12.Jai Hanuman 111 De topscorers tot nu toe zijn: Binudath Koemar van Jong Ji-van Jotie 2012 (JJ2012) en Ri-shi Ramnarain van Hindelaya met elk 8 doelpunten. Programma zondag 9 maart: tweede klasse: 09:30 uur H i n d b o y s - R e a l Fredrikshoop; 11:20 uur Jong Jivan Jotie 2012-SV Amor; 13:10 uur Jong IndiaAzaadboys en 15:00 uur KD 2011-Jai Jawan. Eerste klasse verliezersronde: 16:50 uur FC ADO-Cruzeiro.
Louis van Gaal (foto) is volgens Jose Mourinho begonnen met wat Bayern München vandaag is.
Mourinho complimenteert Van Gaal:
'Dit Bayern is bij hem begonnen' Oekraïense voetbalcompetitie volgende week hervat De ploeg van Real Abenaston. De jongens uit het gelijknamige dorp legden zondag beslag op het semi-kampioenschap bij het Sport- en Vormingscentrum Blauwgrond. (Foto: SVCB)
De Oekra ense voetbalcompetitie wordt volgende week zaterdag hervat. Het tweede deel van de Premier Liga zou eigenlijk afgelopen weekein-de beginnen, maar werd uitgesteld vanwege de onrustige politieke situatie in Oekra ne. Volgens Dmitro Boelatov, minister van Sport en Jeugd, ’wacht het hele land op de hervatting van de competitie
en moet er daarom weer zo snel mogelijk gespeeld gaan worden’. Mocht er volgende week daadwerkelijk gevoetbald gaan worden, dan hebben in totaal twee speelronden geen doorgang kunnen vinden. Het is niet bekend wanneer die worden ingehaald. Het oefenduel van de Oekra ense nationale ploeg tegen de Verenigde Staten
Arsenal zeker zes weken zonder Wilshere Arsenal kan de komende zes weken niet beschikken over Jack Wilshere. De middenvelder blijkt woensdag in de oefeninterland van Engeland tegen Denemarken (1-0) een haarscheurtje te hebben opgelopen in een botje van zijn linkervoet. Wilshire mist daardoor niet alleen een aantal belangrijke competitiewedstrijden, onder meer tegen Chelsea en Manchester City, maar ook de return in de achtste finale van de Champions League tegen Ba-yern M nchen. De 22-jarige Wilshire begon op Wem-bley in de basis, maar werd na een uur gewisseld door bondscoach Roy Hodgson. Arsenal doet volop mee in de strijd om de Engelse titel. De ploeg van manager Ar-sŁne Wenger staat na 28 wedstrijden vier punten achter op koploper Chelsea.
werd woensdag nog op Cyprus ge-speeld. Tavria Simferopol en FC Sevastopol, beide gevestigd in de Krim, hebben al verklaard in de Oekra ense competitie te willen blijven spelen. De onrust in Oekra ne heeft mogelijk ook gevolgen voor de sporters die naar de Para-lympics gaan. Vrijdag wordt bekendgemaakt of de
Oekra- ense paralympiºrs de Spelen voor mindervalide sporters boycotten. Valeriy Suskevich, voorzitter van het Nationaal ComitØ voor paralympiºrs, zegt dat de sporters ’erg bang’ zijn voor de toekomst van Oekra ne. ’’Nog nooit in de historie van de Paralympics is er een stituatie als deze ge-weest.’’
Bayern M nchen won vorig seizoen als eerste Duitse club ooit de ’treble’ en hoopt dat kunstje dit seizoen te kunnen evenaren. Der Rekordmeister is in ieder geval goed op weg: Bayern staat in de competitie een straatlengte voor op de concurrentie en doet nog mee in de DFB Pokal en de Champions League. JosØ Mourinho is onder de indruk van wat er in Duitsland gebeurd.
Jack Wilshere van Engeland kermt van pijn. De Arsenal-speler liep woensdag in het duel tegen Denemarken een haarscheurtje op in een botje van zijn linkervoet.
In 2010 stond Mourinho als coach van Internazionale nog tegenover Bayern in de finale van de Champions League. Bayern ging onderuit en verloor twee jaar later ook van Chelsea, maar pakte vorig jaar dan eindelijk de ’Cup met de grote oren’, door in de finale te winnen van Borussia Dortmund. "Ik denk dat Ba-yern ieder jaar weer beter wordt", zegt Mourinho tegen Yahoo. "Dit nieuwe Bayern is begonnen bij Van Gaal", vervolgt de huidige coach van Chelsea. "Hij begon met het ’schoonmaken’ van het team en gaf spelers als Thomas M ller en Holger Badstuber de kans. Van Gaal gidste Ba-yern naar de Champions Le-ague-finale en vervolgens kwam Jupp Heynckes, die het ook geweldig heeft gedaan. Nu is Josep Guardiola de coach en Bayern is zichzelf nog steeds aan het verbete-ren. Het is heel knap wat die club in de afgelopen jaren heeft laten zien."