Huwelijk en echtscheiding in een migratiecontext Birsen Taspinar 24 april 2012
Maatschappelijke Context • • • • •
Toenemende individualisering Economische crisis Migratie en Huwelijksmigratie Globalisering en diversiteit in de islam Risicomaatschappij met haar brede waaier aan keuzes
Gevolgen voor huwelijk en relaties
Mensen zoeken naar individuele compromissen Toenemende relatie-onzekerheid Hogere eisen tav huwelijksinstituut Meer druk op relaties en kerngezin Keuzes worden vaker herzien, gevolgen van keuzes niet altijd voorzien (vb. huwelijksmigratie) Migratie: ◦ De dominante normen en waarden gaan niet altijd op ◦ Diversiteit aan rollenpatronen: veranderende positie van mannen en vrouwen
Huwelijk
Relatiepatronen in cultureel perspectief Partnervoorkeur (gewenste partner + uitz.) Partnerkeuze rol van ouders (eigen keuze?) Partneridentiteit (plaats in de familie, inbedding) Partnervorming (kennismaking, leren kennen, voorhuwelijkse relaties, waarin ouders betrekken, etc.), vb. “praten” (konusmak), leren kennen via “uittesten”, ... Huwelijksvormen (religieuze versus formeel huwelijk, huwelijkscontract of mahr) Echtscheiding (vormen, organisatie, betekenis)
Kerngezin
Omringing van het koppel
Het koppel en de omgeving Ontvangende samenleving Samenleving en de spiegels gemeenschap Familiale cirkel koppel
E.TAS, 2008
Case
www.youtube.com
Identiteiten en relaties
Gender : ◦ Verschil tussen cultuur/traditie en religie ◦ Patriarchale denkwijzen en patronen (interpretatieverschillen) ◦ Hadith: uitspraken en verhalen over gedrag van de profeet
Leeftijd: Levensfase Beroep: cfr. Onderzoek U.A. Ivm hooggeschoolde moslims Etniciteit: Diversiteit in de islam (cfr.Maleisië) Religie: Diverse scholen binnen, interreligieuze huwelijken Familie: huwelijk binnen de familie Positie in de samenleving
Meervoudige identiteiten
Enkele tendenzen bij jongeren in vlaamse migratiecontext
Ideale partner = uit de eigen gemeenschap Huwelijksmigratie = dominante patroon Tendens naar meer huwelijken met plaatselijke partners uit dezelfde etnische groep Gemengde huwelijken Verschil in geslacht op vlak gemengde huwelijken en migratiehuwelijken Jongeren weinig ontmoetingsruimten om een partner tegen te komen Meer en meer ouders exploreren om met hun kinderen deze thema’s te delen (taal) Voorhuwelijkse relaties: moeders worden vaker op de hoogte gesteld
Enkele gezinsrelaties in cultureel perspectief Huwelijksmigratie Gemengde huwelijken Samenwonen Homoseksualiteit en gezinsrelaties Therapeutische huwelijken Gezinsrelaties na echtscheiding Het begrip “eergerelateerd” geweld
Huwelijksmigratie
Huwelijksmigratie
Huwelijksmigratie = huwelijksrelatie + migratieproces (dubbele uitdaging!) Huwelijksmigrant= economische + juridische + sociale + familiale + culturele afhankelijkheid Huwelijksmigratie = intercultureel huwelijk Huwelijksmigratie = verschil in opvoedingspatronen + rollenpatronen + socialisatiepatronen Huwelijksmigratie verbreedt de mogelijkheden in partnerkeuze!
Huwelijksdynamieken
Omgaan met relatie- onzekerheid: de eerste jaren zijn erg kwetsbaar.
Rollenpatronen (Genderkwesties)
Socialisatie van de partners (verschil in waarden en normen)
Taal –en communicatiepatronen ◦ Is er een gemeenschappelijke taal? ◦ vooral door familie van de partners is er veel bemoeienis
Identiteit en huwelijksrelaties Meervoudige
druk op de partners als gevolg van de meervoudige rollen en verwachtingen
samenleving en gemeenschappen hebben verschillende verwachtingen afhankelijk geslacht vd huwelijksmigrant
Druk op de huwelijksmigrant om zich snel te verwezenlijken in de verschillende contexten (gezin, financieel, leven, sociale omgeving, familie, etc) en aan de verwachtingen te voldoen. Druk op de hier opgegroeide partner om manusje vanalles te zijn (opvoeding, buitenshuis,etc). Voorbeelden: man scheidt , wil bewijzen dat hij niet getrouwd is voor vergunning
Migratiedynamieken
Het leven vóór en het leven nà de migratie Een weegschaal: ◦ ◦ ◦ ◦
Was het waard om alles achter te laten? Klasse en opleiding: wat was de vroegere positie? Terugkeren: brengt migratie verbetering in situatie? Positie en context van de landen spelen hierin een rol
Persoonlijkheidsveranderingen ◦ Nieuwe competenties/vaardigheden/nieuwe projecten ◦ vervreemding/ verwarring/ depersonalisatie/ ontheemding (met andere gevolgen vandien)
Levensfasen en levenscyclus van de persoon
Tussen het wenselijke en menselijke Conflict: werkelijkheid en het ideale Constructie van de werkelijkheid Realiteiten die aan ons trekken, die een oplossing vragen Oplossingen groeien in een nieuwe context Betekenissen en patronen breien in meervoudig culturele context
Echtscheiding
Echtscheiding
Gender: ◦ Patriarchale denkwijzen en patronen ◦ Gendergevoelige lezing
Interpretatieverschillen in regelgeving: ◦ Scheiding niet ontbonden indien de man niet drie keer het woord uitspreekt (‘‘talaq’)
Interpretatieverschillen ◦ Man heeft recht om veel te mogen doen ◦ Vrouw kan niet zomaar scheiden ◦ Man kan niet zomaar scheiden van zijn vrouw
Als hij terugwil naar zijn vrouw, moet de vrouw eerst getrouwd zijn geweest met een andere man.
Individualisme en huwelijk
Een vrouw is relatief onafhankelijk van haar man: ◦ Zij is apart geschapen, ◦ Met eigen denkvermogen ◦ Met eigen gevoelens
Geen onderwerping aan een persoon, wel aan god.
Uitspraken van partners Als een man zijn vrouw niet goed behandelt, dan dient hij zich daarvoor te verantwoorden: “Hij is tov van god nu erg onmachtig.” “Ik heb hem aan god overgelaten” “God beware mijn hart, als hij me niet goed behandelt”
Meervoudige krachten en kwetsbaarheden...
Meervoudige druk door meervoudige systemen Druk op koppel om zich snel te verwezenlijken en aan verwachtingen te voldoen (gezin, financieel, leven, sociale omgeving, familie, etc). Sommige wetten disproportioneel meer nadelen voor bepaalde groepen Sommige groepen worden dubbel kwetsbaar doordat ze in twee rechtssystemen zitten
