Huwelijk, gezinshereniging & echtscheiding Vragen & antwoorden m.b.t. familierecht in België en Turkije
Huwelijk, gezinshereniging & echtscheidingVragen & antwoorden Inleiding
m.b.t. familierecht in België en Turkije
Veel Turkse mensen leven al lang in België. Een groot deel van hen huwt nog steeds met een partner uit hun land van herkomst. Velen onder hen hebben bovendien ook de Belgische nationaliteit. Het hebben van een dubbele nationaliteit vereenvoudigt hun positie bij huwelijk en echtscheiding zeker niet. Als iemand zowel de Turkse als de Belgische nationaliteit heeft, wordt hij/zij in België enkel als Belg en in Turkije enkel als Turk gezien. Mensen met een dubbele nationaliteit moeten ervoor zorgen dat zij aan de wetgeving van beide landen voldoen. Bedoeling van deze brochure is hulpverleners en mensen van Turkse origine in België hieromtrent te informeren. Deze brochure heeft niet de ambitie volledig te zijn en alle wetgevingen op te nemen waarmee de mensen van Turkse origine in aanraking komen. Wij zijn vertrokken vanuit de meest voorkomende vragen en problemen die zich voordoen binnen de Turkse gemeenschap en hebben getracht hierop een antwoord te formuleren. Sinds 01/01/2002 heeft Turkije een nieuw Burgerlijk Wetboek, dat ingrijpende veranderingen (vooral m.b.t. echtscheiding, huwelijksvermogensstelsel, huwelijksleeftijd...) inhoudt, die nog steeds weinig bekend zijn bij de Turkse mensen en mensen van Turkse origine in België. Omdat Turkije een seculiere staat is en de nieuwe Turkse Burgerlijke Wetgeving recent veranderd is, bestaan er weinig verschillen tussen de Belgische en Turkse burgerlijke wetgevingen. Toch zijn er een aantal verschillen die relevant kunnen zijn en waarop deze brochure ingaat. Dit komt duidelijk aan bod in de hoofdstukken over huwelijk en echtscheiding. Op 06/10/2006 is een wijziging in de verblijfswet van België gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. De inwerkingtreding staat nog niet vast (ten vroegste in maart of april 2007). Deze wet houdt een aantal grote veranderingen in met betrekking tot gezinshereniging. De veranderingen zijn enkel relevant voor de situaties waarin een niet-Belg/EU-/EER-onderdaan een partner uit het buitenland wil laten overkomen. Voor de buitenlandse partners van Belgen/EU-/EER-onderdanen verandert (voorlopig) niets. De mogelijkheid bestaat dat dit in de toekomst ook zal wijzigen. Met deze brochure hebben we getracht een kort en duidelijk overzicht te geven aangaande huwelijk, gezinshereniging en echtscheiding. De brochure bestaat uit 8 hoofdstukken. Het eerste hoofdstuk gaat over huwen in België en huwen in Turkije. Daarin bespreken we ook enkele aandachtspunten zoals gearrangeerd huwelijk, gedwongen huwelijk en schijnhuwelijk. In het tweede hoofdstuk bespreken we gezinshereniging, gezinsvorming en samenwonen. In het volgende hoofdstuk komt gezinshereniging met (groot)ouders of (klein)kinderen aan bod. In het vierde hoofdstuk geven we een kort overzicht en tips over werkgelegenheid, Nederlands leren, erkenning diploma’s...voor nieuwkomers. Het vijfde hoofdstuk gaat over echtscheiding in België en echtscheiding in Turkije. Gevolgen van echtscheiding vormen het onderwerp van het zesde hoofdstuk. Hoofdstuk zeven gaat over het terugkeervisum en de documenten hiervoor vereist. Tenslotte vind je in het laatste hoofdstuk een lijst van nuttige adressen in België en Turkije waar je terecht kan met je problemen en vragen. SAMV, Oktober 2006
1
INHOUD HET HUWELIJK
6
1 Huwen in België 1.1 Wie mag in België huwen? 1.2 Wat is de procedure vóór het huwelijk? 1.3 Kan de ambtenaar van de burgerlijke stand weigeren om een akte van huwelijksaangifte op te maken? 1.4 Wat zijn de voorwaarden voor Belgen om te mogen huwen? 1.5 Welke documenten zijn nodig om in België te huwen? 1.6 Wat is de procedure wanneer één van de huwelijkskandidaten de Turkse nationaliteit heeft en de andere de Belgische? 1.7 Mogen twee mensen met enkel de Turkse nationaliteit in België huwen voor de ambtenaar van de burgerlijke stand? 1.8 Dienen huwelijken voltrokken voor de Belgische ambtenaar aangegeven te worden aan de Turkse autoriteiten? 1.9 Mogen mensen zonder papieren in België huwen voor de ambtenaar van de burgerlijke stand?
7 7 7
11
2 Huwen in Turkije 2.1 Wie mag in Turkije huwen? 2.2 Wat is de procedure vóór het huwelijk? 2.3 Wat zijn de voorwaarden voor Turken om te mogen huwen? 2.4 Welke documenten zijn nodig om te huwen in Turkije? 2.5 Traditioneel verloop van een Turks huwelijk
14 14 14 15 15 17
3 Enkele aandachtspunten 3.1 Gearrangeerd huwelijk 3.2 Gedwongen huwelijk 3.3 Schijnhuwelijken 3.4 Huwelijken tussen personen van hetzelfde geslacht
20 20 20 21 23
GEZINSHERENIGING / GEZINSVORMING / SAMENWONEN
24
1 Procedure voor gezinshereniging na de voltrekking van het huwelijk in Turkije 1.1 Erkent België een huwelijk dat in Turkije voltrokken is? 1.2 Wat is de procedure om een huwelijk, voltrokken in Turkije, in België te erkennen? 1.3 Hoelang duurt de inschrijving van het huwelijk? 1.4 Hoe kan je legaal naar België komen in het kader van gezinshereniging? 1.5 Welke documenten zijn nodig om een visum type D ‘gezinshereniging’ te bekomen? 2
8 8 9 10 10 11
26 26 27 27 28 28
2 Procedure voor gezinsvorming met het oog op het sluiten van een huwelijk in België 2.1 Welke voorwaarden gelden voor gezinsvorming met je partner in België? 2.2 Hoe verloopt de procedure voor gezinsvorming? 2.3 Welke documenten zijn nodig om een visum type C ‘met het oog op het sluiten van een huwelijk in België’ te bekomen?
29 30 30 30 32
INHOUD
1.6 Hoe verloopt de aanvraag om een visum type D ‘gezinshereniging’ te bekomen? 1.7 Kan een visumaanvraag geweigerd worden? 1.8 Waarom kan een visumaanvraag geweigerd worden? 1.9 Krijg ik direct geldige verblijfsdocumenten eens in België aangekomen? 1.10 Kan het gebeuren dat men weigert geldige verblijfsdocumenten te geven? 1.11 Kan je iets doen tegen de weigeringsbeslissing (verblijfsdocumenten) van de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ)?
32 34 34 34 35
3 Samenwonen in het kader van een duurzame relatie 3.1 Welke voorwaarden gelden voor ‘samenwonen’ met je partner in België? 3.2 Welke documenten zijn nodig om een visum type D ‘duurzame relatie’ te bekomen? 3.3 Hoe verloopt de procedure ‘samenwonen’ met je partner in België? 3.4 Enkele bemerkingen in verband met ‘samenwonen’
37 37
GEZINSHERENIGING BREDER BEKEKEN
40
1 Gezinshereniging met (klein)kinderen 1.1 Hoe verloopt de procedure voor gezinshereniging met (klein)kinderen? 1.2 Je kind wegwijs in België
41 41 42
2 Gezinshereniging met (groot)ouders 2.1 Hoe verloopt de procedure voor gezinshereniging met (groot)ouders? 2.2 Enkele bemerkingen in verband met gezinshereniging met (groot)ouders
44 44 45
WEGWIJSTIPS VOOR NIEUWKOMERS
46
1 Inburgering 1.1 Wat is een inburgeringstraject? 1.2 Hoe kan je je inschrijven voor een inburgeringsprogramma?
47 48 49
2 Nederlands leren 2.1 Je hebt in het land van herkomst gestudeerd. Welke cursus Nederlands?
50 50
37 38 38
3
2.2 2.3 2.4
Je hebt in het land van herkomst (bijna) niet gestudeerd. Welke cursus Nederlands? Je hebt in het land van herkomst een beroepsopleiding gevolgd of een beroep uitgeoefend en je wil dit beroep ook in België uitoefenen. Welke cursus Nederlands? Je werkt of je kan je moeilijk vrijmaken voor een cursus in één van bovengenoemde instanties. Welke cursus Nederlands?
3 Beroepsopleiding volgen
50 50 50 51
4 Diploma’s 52 4.1 Je hebt in het land van herkomst een diploma behaald. Kan dit in België erkend worden? 52 4.2 Hoe verloopt de procedure voor de erkenning van een diploma hoger of universitair onderwijs? 52 4.3 Hoe verloopt de procedure voor de erkenning van een diploma secundair onderwijs? 53 4.4 Niveaubepaling 54 4.5 Je hebt in het land van herkomst een diploma secundair onderwijs behaald en je wil in België verder studeren. Kan dit en onder welke voorwaarden? 54 5 Werken en gezondheid 55 5.1 Je hebt een verblijfsvergunning in het kader van gezinshereniging bekomen. Kan je dan werken? 55 5.2 Je hebt een verblijfsvergunning in het kader van gezinshereniging bekomen. Moet je je dan inschrijven bij een ziekenfonds? 57
4
DE ECHTSCHEIDING
58
1 Echtscheiding in België 1.1 Wie mag scheiden voor een Belgische rechter? 1.2 Welk recht is van toepassing in België voor echtscheiding en scheiding van tafel en bed? 1.3 Feitelijke scheiding 1.4 Wat bepaalt de Belgische wet over echtscheiding en scheiding van tafel en bed? 1.5 Zal een in België uitgesproken echtscheiding erkend worden in Turkije?
59 59
2 Echtscheiding in Turkije 2.1 Wie mag scheiden voor een Turkse rechter? 2.2 Scheiding van tafel en bed 2.3 Wat is de procedure voor de echtscheiding en de scheiding van tafel en bed? 2.4 Wat zijn de echtscheidingsgronden en de scheidingsgronden van tafel en bed? 2.5 Zal een in Turkije uitgesproken echtscheiding erkend worden in België?
63 63 63 63 63 64
59 59 60 62
66
1 Gevolgen van echtscheiding volgens het Belgisch recht 1.1 Wat zijn de gevolgen voor de echtgenoten wat betreft alimentatie? 1.2 Woonplaats van de kinderen na de echtscheiding? 1.3 Wat zijn de gevolgen voor de kinderen wat betreft alimentatie? 1.4 Welke regels kent het Belgisch recht over de verdeling van de goederen en het vermogen? 1.5 Het naamprobleem van Belgische vrouwen van Turkse origine
67 67 67 67
2 Gevolgen van echtscheiding volgens het Turks recht 2.1 Wat zijn de gevolgen van echtscheiding voor een gescheiden vrouw? 2.2 Wat zijn de gevolgen voor de echtgenoten wat betreft schadevergoeding en alimentatie? 2.3 Welke regels kent het Turks recht over de verdeling van de goederen en het vermogen? 2.4 Wat zijn de gevolgen voor de kinderen wat betreft alimentatie? 2.5 Hoe wordt het ouderlijk gezag geregeld?
70 70
TERUGKEERVISUM
72
1 Voor wie is een terugkeervisum van toepassing?
73
2 Welke documenten zijn nodig voor een terugkeervisum?
74
NUTTIGE ADRESSEN
75
1 Vlaanderen 1.1 Algemeen juridische hulpverlening 1.2 Specifieke juridische hulpverlening 1.3 Psychosociale hulpverlening 1.4 Wegwijs adressen voor nieuwkomers 1.5 Turkse Ambassade en Consulaten-Generaal in België 1.6 Dienstverlening Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ)
76 76 77 79 79 81 81
2 Turkije 2.1 Algemeen hulpverlening 2.2 Juridische hulpverlening 2.3 Administratieve hulpverlening 2.4 Vrouwenorganisaties 2.5 Belgische Ambassade en Consulaat-Generaal in Turkije
82 82 83 84 84 84
INHOUD
GEVOLGEN VAN ECHTSCHEIDING
68 68
70 70 71 71
5
HET HUWELIJK
6
1 Huwen in België
Je moet een onderscheid maken tussen in België huwen en de grondvoorwaarden (die afhankelijk zijn van de nationaliteit en dus van de nationale wetgeving) voor het huwelijk. Het is niet omdat je in België huwt dat je enkel de Belgische voorwaarden moet respecteren. Voor b.v. de leeftijdsvereiste kijkt men naar de nationale wet van de betrokkene. Iemand met enkel de Turkse nationaliteit die in België trouwt, moet dus aan de Turkse wet voldoen. Als je zowel de Turkse als de Belgische nationaliteit hebt, word je in België enkel als Belg en in Turkije enkel als Turk gezien. Als iemand dus met een dubbele nationaliteit in België huwt en hij/zij wil het huwelijk nadien in Turkije laten erkennen (of laten inschrijven in de registers in Turkije), dan moet hij/zij ervoor zorgen dat ook de Turkse wetgeving gerespecteerd is. Dit is de verantwoordelijkheid van de betrokkene zelf, omdat een Belgische ambtenaar niet aan mensen met de dubbele nationaliteit zal melden als zij niet voldoen aan de Turkse wetgeving.
verblijft. Hierbij is het irrelevant of het verblijf legaal of illegaal is. Ook mensen zonder papieren, die in België verblijven, mogen huwen wanneer zij aan de vereisten voldoen. Het volstaat echter niet om eenvoudig naar België te reizen b.v. met een toeristisch visum en dan hier te huwen.
1.2 Wat is de procedure vóór het huwelijk?
HET HUWELIJK
1
Vóór het huwelijk moet er van het geplande huwelijk aangifte gebeuren bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar één van de aanstaande echtgenoten is ingeschreven. • Als geen van beide ingeschreven is in België en geen woonplaats (domicilie) in België heeft, of als de gewone verblijfplaats van één of beide om gegronde redenen niet overeenstemt met de woonplaats, mogen de toekomstige echtgenoten huwen op de gewone verblijfplaats van één van hen. • Een Belg die in België noch woonplaats (domicilie) noch gewone verblijfplaats heeft, mag in België trouwen: - In zijn/haar laatste woonplaats. - In de woonplaats van een bloedver1.1 Wie mag in België huwen? want tot en met de tweede graad • Als één van de toekomstige echtgeno(d.w.z. grootouders, ouders, broers, ten Belg is. zussen, kinderen, kleinkinderen). • Als één van de toekomstige echtge- In hun geboorteplaats in België. noten een woonplaats in België heeft, - Indien geen van deze mogelijkhed.w.z. ingeschreven is in het bevolden bestaat, mag een Belg zonder kings-, vreemdelingen- of wachtregister woonplaats of gewone verblijfplaats van de gemeente. in België trouwen te Brussel. • Als één van de toekomstige echtgeDe huwelijksaangifte dient persoonlijk te noten meer dan 3 maanden in België 7
gebeuren door de aanstaande echtgenoten bij de ambtenaar van de burgerlijke stand. Zij kunnen samen of afzonderlijk aangifte doen. Indien slechts één partner aangifte doet, moet die in het bezit zijn van een echtverklaarde volmacht van de andere partner. Dit is b.v. het geval bij ‘gezinsvorming’. zie blz. 34. Het huwelijk wordt voltrokken ten vroegste 14 dagen na de aangifte en ten laatste 6 maanden na de termijn van 14 dagen na de aangifte. Nadien moet er een nieuwe aangifte gebeuren. Het huwelijk wordt voltrokken in de gemeente waar de aangifte is gebeurd en waar aldus één van de aanstaande echtgenoten gedomicilieerd is. Tijdens de huwelijkssluiting moeten de huwelijkskandidaten in eigen persoon, samen met twee getuigen, verschijnen.
1.3 Kan de ambtenaar van de burgerlijke stand weigeren om een akte van huwelijksaangifte op te maken? Ja, de ambtenaar van de burgerlijke stand kan enkel weigeren de huwelijksakte op te maken indien: • Niet alle vereiste documenten worden voorgelegd. • De voorgelegde documenten op onvoldoende wijze werden gelegaliseerd. • Er sprake is van valse of vervalste documenten. Indien dit niet het geval is, moet hij de akte van huwelijksaangifte opmaken. 8
De ambtenaar van de burgerlijke stand moet een weigeringsbeslissing onmiddellijk meedelen aan de betrokkenen met een gemotiveerde brief. Een afschrift van deze brief, samen met een kopie van alle nuttige documenten, maakt hij over aan het parket waarin de weigering plaatsvond. De aanstaande echtgenoten kunnen tegen de weigeringsbeslissing van de ambtenaar van de burgerlijke stand om de akte van huwelijksaangifte op te maken, binnen de maand in beroep gaan bij de rechtbank van eerste aanleg.
1.4 Wat zijn de voorwaarden voor Belgen om te mogen huwen? Deze voorwaarden zijn gebonden aan de nationaliteit van de voornemende echtgenoten, en niet aan de plaats van huwelijkssluiting. Mensen met enkel de Turkse nationaliteit kunnen dus ook huwen voor de ambtenaar van de burgerlijke stand, maar er zal rekening gehouden worden met hun nationale wetgeving. Voorwaarden voor Belgen om te mogen huwen: • Niet gehuwd zijn. • Minstens 18 jaar oud zijn. Wie jonger is, moet toestemming krijgen van de jeugdrechter. Dit is een procedure waarbij ook de ouders betrokken worden. De rechtbank verleent de toestemming enkel om uitzonderlijke redenen. • Beide partners moeten persoonlijk toestemmen in het huwelijk. • Er mag geen verboden graad van ver-
1.5 Welke documenten zijn nodig om in België te huwen? ADVIES: Best op voorhand informeren bij de gemeente welke documenten vereist zijn om het huwelijk te sluiten en in welke taal deze documenten moeten zijn. Gemeenten kunnen (tot een mate) zelf beslissen welke documenten zij vragen om na te gaan of er een beletsel is om te huwen.Vele gemeenten zetten de vereiste documenten ook op hun website: www.naam-gemeente.be, b.v. www.leuven.be. • Uittreksel van de geboorteakte. Indien je in Turkije geboren bent, moet je een éénsluidend verklaard afschrift van de geboorteakte (Tr. mernis doğum formu) voorleggen. Daar deze “mernis formu” in Turkije normaal niet aan de burger wordt overgemaakt, doch slechts intern dient, wordt deze akte meestal niet meegegeven. Volgens het Turks ConsulaatGeneraal is de door het Verdrag van Wenen verleende Formule A, nl. internationaal uittreksel van de geboorteakte (Tr. doğum kayıt örneği Formül A) het enig geldige docu-
ment. Sommige Belgische gemeenten vereisen een éénsluidend verklaard afschrift van de geboorteakte (Tr. mernis doğum formu) en voor andere gemeenten volstaat dit internationaal uittreksel Formule A. Indien het dus onmogelijk is deze “éénsluidend verklaard afschrift van de geboorteakte” te bekomen, dan kan hij vervangen worden door een gelijkwaardige akte (Formule A), afgeleverd door het Turks consulaat in België. Zoals gezegd wordt deze akte echter niet in alle gemeenten aanvaard. Is deze ook onmogelijk te verkrijgen of wordt deze niet aanvaard in je gemeente, dan wordt de geboorteakte vervangen door een akte van bekendheid. Dit gebeurt via verklaringen van twee geloofwaardige getuigenissen over je geboorteplaats en –datum, voor de vrederechter van je woonplaats of van je gewone verblijfplaats, die dan de akte aflevert. In de praktijk is het vaak moeilijk om getuigen te vinden. Om een akte van bekendheid te mogen gebruiken in plaats van een geboorteakte, moet men kunnen aantonen dat het onmogelijk is om een geboorteakte te bekomen. De procedure kan gemiddeld 2 à 3 maanden duren. Betrokkene kan ook een beëdigde verklaring over zijn geboorte afleggen voor de rechtbank van eerste aanleg. De rechtbank beslist nadien of die verklaring aanvaard wordt. • Bewijs van identiteit: identiteitskaart of paspoort. • Bewijs van nationaliteit.
HET HUWELIJK
wantschap bestaan (het huwelijk is verboden tussen broers, tussen zussen, tussen broer en zus; tussen oom en nicht/neef, tussen tante en neef/nicht; tussen adoptanten en geadopteerde).
9
• Bewijs van ongehuwde staat: celibaatsattest, of in voorkomend geval van de ontbinding (b.v. echtscheidingsakte of overlijdensakte) of nietigverklaring (b.v. vonnis van nietigheid) van de vorige huwelijken. • Attest van woonplaats: dit is het bewijs van inschrijving in het rijksregister of bevolkingsregister. Dit moet je aanvragen bij de burgerlijke stand in je gemeente. Mensen zonder wettig verblijf in België moeten bewijzen leveren van feitelijke verblijfplaats van de laatste 3 maanden, b.v. huurovereenkomst, vaststelling door de wijkagent, getuigenverklaringen. Sommige gemeenten vragen aan Turkse mensen zonder geldige verblijfsdocument een bewijs van woonst uit Turkije (mag niet ouder zijn dan 6 maanden – Tr. ikametgah belgesi). • Wanneer één van de huwelijkskandidaten geen Belg is: Wetgevingscertificaat (certificat de coutûme): dit dient om te bewijzen dat iemand aan de grondvoorwaarden voldoet om te huwen volgens de eigen nationale wetgeving. Dit attest kan bekomen worden op het Turks consulaat in België. De gemeente mag dit vragen, maar is niet verplicht. • Bij ‘gezinsvorming’: Een echtverklaarde volmacht van de afwezige partner indien de aangifte door één van de partners gebeurt. zie blz. 34.
10
1.6 Wat is de procedure wanneer één van de huwelijkskandidaten de Turkse nationaliteit heeft en de andere de Belgische? In dit geval kan het huwelijk enkel voor de Belgische ambtenaar van de burgerlijke stand plaatsvinden. Vóór het huwelijk moeten de huwelijkskandidaten – net zoals tussen twee Belgen – huwelijkaangifte doen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand. zie blz. 7. LET WEL Indien één van de echtgenoten ook de Belgische nationaliteit heeft, zal de Belgische overheid een huwelijk voor het Turks consulaat in België niet erkennen. Een religieus huwelijk op Belgisch grondgebied heeft geen juridische gevolgen. Men wordt dus niet beschouwd als wettig gehuwd.
1.7 Mogen twee mensen met enkel de Turkse nationaliteit in België huwen voor de ambtenaar van de burgerlijke stand? Ja, mensen met enkel de Turkse nationaliteit in België hebben eigenlijk de keuze om te huwen ofwel voor de Belgische autoriteiten (ambtenaar van de burgerlijke stand) ofwel voor de Turkse autoriteiten (Turks consulaat in België). Om te huwen voor de Belgische ambte-
1.8 Dienen huwelijken voltrokken voor de Belgische ambtenaar aangegeven te worden aan de Turkse autoriteiten? Ja, volgens de Turkse regelgeving is dit verplicht. Als één van de echtgenoten of beide echtgenoten de Turkse nationaliteit heeft/hebben en indien zij voor de Belgische ambtenaar van de burgerlijke stand gehuwd zijn, dienen zij zich binnen de 30 dagen na de voltrekking van het huwelijk persoonlijk te melden op het Turks consulaat in België met de volgende documenten: • Internationaal integraal uittreksel uit de huwelijksakte (Formule B). • Identiteitskaart. • Paspoort. Het volstaat dat één van de echtgenoten, die de Turkse nationaliteit heeft, het huwelijk persoonlijk aangeeft.
HET HUWELIJK
naar van de burgerlijke stand is eigenlijk de nationaliteit van beide huwelijkskandidaten van geen belang. Belangrijker is de woon- of verblijfplaats van de huwelijkskandidaten. Dus mensen met enkel de Turkse nationaliteit kunnen in België voor de ambtenaar van de burgerlijke stand huwen. Minstens één van de huwelijkskandidaten moet woonplaats of gewone verblijfsplaats sedert 3 maanden hebben in de gemeente van de ambtenaar van de burgerlijke stand waar men wenst te huwen. Hebben beide huwelijkskandidaten woonplaats in België, maar in verschillende gemeenten, dan kunnen zij zelf kiezen waar zij zullen trouwen. Woonplaats is de plaats van inschrijving in het bevolkings-, vreemdelingen- of wachtregister. Gewone verblijfsplaats is de plaats waar men feitelijk verblijft. Inschrijving in de registers is hierbij irrelevant. Het Turks Consulaat-Generaal in Antwerpen of in Brussel is dus eveneens bevoegd om het huwelijk te voltrekken tussen twee Turkse burgers (zonder de Belgische nationaliteit) die in België wonen. Dit huwelijk zal volgens de Turkse wetgeving worden voltrokken. De nodige documenten bij de huwelijksaangifte stemmen overeen met de documenten die nodig zijn om te huwen in Turkije: zie blz. 15.
1.9 Mogen mensen zonder papieren in België huwen voor de ambtenaar van de burgerlijke stand? Ja, ondermeer op basis van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens. In België is het recht om te huwen niet gebonden aan het verblijfsstatuut van de huwelijkskandidaten. De ambtenaar van de burgerlijke stand kan dus de aangifte en de voltrekking van het huwelijk niet weigeren op basis van het loutere feit dat de vreemdeling illegaal in België verblijft. Wanneer dus één van de huwelijkskandidaten of
11
beiden illegaal in België verblijft/verblijven, mag dit op zich geen beletsel zijn om te huwen. Iemand zonder geldige verblijfsvergunning moet met alle mogelijke middelen (b.v. een huurovereenkomst, vaststelling door de wijkagent, getuigenverklaringen) bewijzen dat hij daadwerkelijk op een welbepaalde plaats woont. Volgens de wet mogen mensen zonder wettig verblijf huwen. In de praktijk is dat ook geen probleem als alle nodige documenten om te huwen (zie blz. 9) op voorhand verzameld en in orde zijn, vooraleer de persoon die illegaal verblijft contact opneemt met de gemeente. Als alle nodige documenten worden voorgelegd, moet de gemeente de huwelijksaangifte opmaken.Vanaf dat moment wordt de persoon in principe niet meer gedwongen gerepatrieerd tot het huwelijk is afgesloten. Maar het is wel altijd mogelijk dat de gemeente aan iemand die illegaal in België verblijft het "bevel" geeft om zelf "het grondgebied te verlaten". Dit is een administratief document waarmee het illegaal verblijf wordt vastgesteld. Toch zal het huwelijk normaal gezien zoals gepland kunnen doorgaan. Wanneer het huwelijk voltrokken is, kan via gezinshereniging een procedure gestart worden om geldige verblijfsdocumenten te bekomen.
12
LET WEL Wanneer het huwelijk voltrokken is, verkrijgt de persoon in kwestie niet automatisch geldige verblijfsdocumenten en verblijft hij nog steeds illegaal in België. Wanneer het huwelijk voltrokken is, kan via gezinshereniging een procedure gestart worden om geldige verblijfsdocumenten te bekomen. Deze procedures nemen veel tijd in beslag. Wanneer het huwelijk voltrokken is met een niet-Belg/EU-/EER-onderdaan, moet de persoon in kwestie terug naar het land van herkomst om een visum aan te vragen. Is het huwelijk voltrokken met een Belg/EU/EER-onderdaan, dan hoeft de persoon in kwestie niet terug naar het land van herkomst voor een visum. De procedure gezinshereniging kan in België worden opgestart. In de meeste gevallen zal ook een onderzoek naar schijnhuwelijk gestart worden door de ambtenaar van de burgerlijke stand, waarbij advies gevraagd wordt aan het parket. LET WEL Er kan altijd na de huwelijksaangifte verzet worden aangetekend tegen het geplande huwelijk. Dit verzet kan door iedereen die erbij een belang heeft, maar ook door het openbare ministerie aangetekend worden, waardoor een onderzoek volgt. Verzet kan enkel op basis van wettelijke huwelijksbeletselen worden aangetekend (b.v. vermoeden van een schijnhuwelijk). In de praktijk gebeurt het zelden dat het openbare ministerie verzet aantekent omdat het vaak al vroeger ingeschakeld wordt, namelijk wanneer de ambtenaar om advies vraagt.
LET WEL Sommige ambtenaren van de burgerlijke stand nemen in eerste instantie enkel kopieën van je documenten om, alvorens de effectieve aangifte van het huwelijk plaatsvindt, een bijkomend onderzoek te doen. Meestal gebeurt dit nadat de toekomstige echtgenoten inlichtingen gevraagd hebben aan de burgerlijke stand i.v.m. de vereiste documenten voor een huwelijk. Dit betekent dus dat je effectieve huwelijksaangifte nog niet is gebeurd en dat de vervaltermijn van 2 maanden niet in werking is. Zorg ervoor dat je aangifte doet met je originele documenten en een datum van huwelijk laat vaststellen. Vanaf die vastgestelde datum begint de termijn van 2 maanden. Nadat de huwelijkskandidaten kennis hebben genomen van de weigeringsbeslissing (om het huwelijk te voltrekken) door de ambtenaar van de burgerlijke stand, kunnen zij binnen een maand beroep aantekenen bij de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg. In dit geval kan men best beroep doen op een advocaat.
HET HUWELIJK
In de praktijk komt het vaak voor dat de ambtenaar van de burgerlijke stand weigert het huwelijk te voltrekken bij het niet voldoen aan de voorwaarden, vereist om een huwelijk te mogen aangaan (zie blz. 8) of bij vermoeden van schijnhuwelijk (in strijd met de beginselen van de openbare orde en in strijd met de vereiste dat beide echtgenoten de intentie moeten hebben om een duurzame levensgemeenschap tot stand te brengen). De ambtenaar van de burgerlijke stand kan ook de voltrekking van het huwelijk uitstellen voor een bijkomend onderzoek en eventueel het advies van het parket vragen. Vanaf de door de huwelijkskandidaten vooropgestelde huwelijksdatum mag het bijkomend onderzoek ten hoogste twee maanden duren. Indien de ambtenaar van de burgerlijke stand binnen de gestelde termijn van twee maanden geen definitieve beslissing heeft genomen, dient hij het huwelijk te voltrekken, zelfs wanneer na huwelijksaangifte de termijn van zes maanden vanaf de 14de dag na de aangifte is verstreken. De eindbeslissing ligt bij de ambtenaar van de burgerlijke stand, want zelfs wanneer hij een positief advies van het parket ontvangt, kan hij weigeren het huwelijk te voltrekken. Andersom kan de ambtenaar ook beslissen om het huwelijk toch te voltrekken al is er een negatief advies van het parket. Het advies van het parket is dus niet bindend, maar wordt in de praktijk vaak gevolgd.
13
2
Huwen in Turkije
Je moet een onderscheid maken tussen in Turkije huwen en de grondvoorwaarden (afhankelijk van de nationale wetgeving) voor het huwelijk. Als je zowel de Turkse als de Belgische nationaliteit hebt, word je in Turkije enkel als Turk en in België enkel als Belg gezien. Dus wanneer je een dubbele nationaliteit hebt en je wenst in Turkije te huwen, moet je ook rekening houden met de Belgische huwelijksvoorwaarden als je nadien je huwelijk in België wil laten erkennen. Het is je eigen verantwoordelijkheid om erop te letten dat je aan de Belgische wetgeving voldoet, de ambtenaar in Turkije gaat dat niet nagaan voor jou (b.v. de leeftijdsvereiste).
2.1 Wie mag in Turkije huwen? • Als één van de toekomstige echtgenoten Turk is. • Als één van de toekomstige echtgenoten een woonplaats in Turkije heeft. • Twee vreemdelingen kunnen zowel voor hun eigen autoriteiten als voor de Turkse autoriteiten (huwelijksambtenaar) huwen, indien hun eigen wet dit toestaat.
2.2 Wat is de procedure vóór het huwelijk? Vóór het huwelijk moet er van het geplande huwelijk aangifte gebeuren bij de huwelijksambtenaar in de woonplaats van één van de aanstaande echtgenoten of indien beiden enkel de Turkse natio14
naliteit hebben op het Turks consulaat in België. In de dorpen heeft het dorpshoofd/wijkhoofd (Tr. muhtar) deze verantwoordelijkheid. Deze huwelijksaangifte dient persoonlijk te gebeuren door de aanstaande echtgenoten. Indien aan de huwelijksvoorwaarden voldaan is, wordt de huwelijksdatum aan de aanstaande echtgenoten bekend gemaakt of wordt op verzoek een bewijs van huwelijkstoestemming afgegeven dat 6 maanden geldig is. Dit bewijs van huwelijkstoestemming geeft de aanstaande echtgenoten het recht om binnen 6 maanden na afgifte voor elk willekeurige huwelijksambtenaar te kunnen huwen. Wanneer deze termijn van 6 maanden verstreken is, kan de huwelijksambtenaar het huwelijk niet voltrekken en moet er opnieuw een huwelijksaangifte gebeuren. Een eventuele beslissing van weigering om het huwelijk te sluiten (bij het niet voldoen aan de voorwaarden vereist om een huwelijk te mogen aangaan) zal schriftelijk aan de aanstaande echtgenoten worden bekendgemaakt. Zoals in België kan elk van de aanstaande echtgenoten bij de rechtbank bezwaar maken tegen deze weigeringsbeslissing van de huwelijksambtenaar. Tijdens de huwelijkssluiting moeten de huwelijkskandidaten in eigen persoon, samen met twee meerderjarige handelingsbekwame getuigen, verschijnen. Beide huwelijkskandidaten moeten mondeling hun bevestigende antwoord hebben gegeven. Volgens de Turkse wetgeving kan een huwelijkssluiting bij volmacht of vertegenwoordiging niet worden voltrokken.
Als je zowel de Turkse als de Belgische nationaliteit hebt, word je in Turkije enkel als Turk en in België enkel als Belg gezien. Dus wanneer je een dubbele nationaliteit hebt en je wenst in Turkije te huwen, moet je ook rekening houden met de Belgische huwelijksvoorwaarden. B.v. als een meisje van 17 jaar met een dubbele nationaliteit in Turkije gaat huwen met toestemming van haar ouders, maar zonder toestemming van de Belgische rechtbank, dan zal haar huwelijk in België niet erkend worden. Voorwaarden om te mogen huwen voor Turken: • Je mag niet gehuwd zijn. • Minstens 18 jaar oud zijn: jongens en meisjes die de leeftijd van 17 jaar hebben bereikt mogen, mits toestemming van hun ouders, huwen. In bijzondere gevallen kan de rechter om gewichtige redenen (b.v. zwangerschap) toestemming verlenen tot het sluiten van een huwelijk door een jongen of een meisje die de leeftijd van 16 jaar heeft bereikt. • Beide partners moeten persoonlijk toestemmen in het huwelijk. • Er mag geen verboden graad van verwantschap bestaan (het huwelijk is verboden tussen broers en zussen; tussen oom, tante met nicht, neef; met de verwanten in opgaande en neerdalende lijn van
ex-echgeno(o)t(e); tussen adoptanten en geadopteerde). • In geval van beëindiging van een eerder huwelijk mag de vrouw binnen 300 dagen geen nieuw huwelijk aangaan. Indien duidelijk wordt dat de vrouw niet zwanger is van haar eerder huwelijk of indien de eerdere echtgenoten willen hertrouwen, zal de rechter deze termijn van 300 dagen buiten toepassing laten. Uiteraard moet dit via een rechterlijke procedure worden bekomen.
HET HUWELIJK
2.3 Wat zijn de voorwaarden voor Turken om te mogen huwen?
2.4 Welke documenten zijn nodig om te huwen in Turkije? • Huwelijksverklaring invullen, wordt opgesteld in twee exemplaren. • Bewijs van identiteit met foto. • Uittreksel uit het bevolkingsregister. Als je dubbele nationaliteit hebt, haal je dit document in de Turkse gemeente waar je ook ingeschreven bent. Ambtenaar van de burgerlijke stand vraagt aan elk Turkse onderdaan een uittreksel uit het bevolkingsregister. Dus alleen een identiteitskaart volstaat niet om te huwen. Indien deze opgemaakt is door de Turkse bevolkingsdienst met de volledige identificatiegegevens van de betrokkene, gebaseerd op de gezinsregisters van de betrokkene en aantoont of er al dan niet een bezwaar is voor het in het huwelijk treden van de betrokkene, wordt deze aanvaard als attest van huwelijksbekwaamheid.
15
Voor mensen die geen Turkse nationaliteit hebben: • Bewijs van ongehuwde staat: attest van huwelijksbekwaamheid (Tr. evlenme ehliyet belgesi) of in voorkomend geval van de ontbinding of nietigverklaring van de vorige huwelijken, b.v. echtscheidingsakte, overlijdensakte. LET WEL: In de praktijk komen vaak problemen voor wat betreft ‘attest van huwelijksbekwaamheid’ wanneer iemand van Belgische nationaliteit met iemand van Turkse nationaliteit wil huwen. Volgens het Turks huwelijksreglement moet dit document, ofwel door de gemeente in België waar één van de huwelijkskandidaten is ingeschreven, ofwel door het Belgisch consulaat in Turkije, afgeleverd worden. In de praktijk zien we dat de Belgische huwelijkskandidaat die dit document zelf aanvraagt bij de gemeente waar hij is ingeschreven, later mogelijk problemen kan ondervinden bij de erkenning van zijn huwelijk in België. Om die redenen kan ook de Turkse echtgeno(o)t(e) problemen ondervinden bij het aanvragen van het visum ‘gezinshereniging’. Dit attest kan ook aangevraagd worden bij het Belgisch consulaat in Turkije, maar hierbij is een eventueel onderzoek naar schijnhuwelijk door het consulaat niet uitgesloten.
16
• Bewijs van toestemming van de ouders aan minderjarigen om te mogen huwen. Jongens en meisjes die de leeftijd van 17 jaar hebben bereikt, mogen, mits toestemming van hun ouders, huwen. Ouders kunnen dit document ondertekenen bij huwelijksaangifte of in sommige gevallen moeten zij tijdens de voltrekking van het huwelijk het document van toestemming ondertekenen. In bijzondere gevallen kan de rechter om gewichtige redenen (b.v. zwangerschap) toestemming verlenen tot het sluiten van een huwelijk door een jongen of een meisje die de leeftijd van 16 jaar heeft bereikt. • Indien nodig, vonnis van de rechter om een risico van verwarring van vaderschap te vermijden: in geval van beëindiging van een eerder huwelijk mag de vrouw binnen 300 dagen geen nieuw huwelijk aangaan. Indien een medisch attest van niet-zwangerschap kan voorgelegd worden of indien de eerdere echtgenoten willen hertrouwen, zal de rechter deze termijn van 300 dagen buiten toepassing laten. Uiteraard moet dit via een rechterlijke procedure worden bekomen. • Medisch attest: bewijzen dat er geen ziekten aanwezig zijn die het huwelijk belemmeren. (Aan de hand van een bloedonderzoek tracht men te weten te komen of er eventueel besmettelijke ziekten aanwezig zijn en of de bloedgroepen van de partners eventueel aanleiding kunnen geven tot geboorte van een kind met afwijkingen).
2.5.1 De hand van een meisje vragen Ouders, samen met oudere familieleden, van de kandidaat-bruidegom gaan bij de ouders van het meisje om haar hand te vragen. Dit geldt zowel voor een gearrangeerd huwelijk als voor een huwelijk waarbij jongen en meisje zelf beslist hebben te huwen. In het laatste geval gaat het eerder om kennismaking van de twee families. Wanneer het meisje de jongen niet kent, worden zij aan elkaar voorgesteld en kunnen zij een aantal keren samen weggaan om elkaar beter te leren kennen. Indien het meisje toestemt met het huwelijk zullen er verdere afspraken worden gemaakt tussen de families. Beide families zullen trachten over een aantal zaken afspraken te maken, b.v. over de organisatie en data van de huwelijksvoltrekking en het trouwfeest, wie wat zal financieren, bruidsschat, hoeveelheid goud de bruidegom aan de bruid zal schenken, waar zij zullen samenwonen... Dit wordt meestal niet in één keer beslist. Beide families zullen een aantal keren samenkomen. 2.5.2 Overeenkomst vóór het huwelijk Wanneer beide families overeengekomen zijn aangaande de afspraken over het huwelijk van hun kinderen, wordt dit in beperkte familiekring gevierd. Afhankelijk van de regio waarvan zij afkomstig zijn,
wordt dit anders genoemd (Tr. söz kesmek, lokum dökmek, şerbet içmek, şeker yemek...). Dit feest mag niet verward worden met de verloving. Het is eerder een bekendmaking van het voorgenomen huwelijk naar de familieleden en vriendenkring toe. 2.5.3 Bruidsschat Er zijn twee soorten bruidsschatten. De eerste bestaat uit schenkingen/goederen (Tr. çeyiz) die de ouders van de bruidegom en de bruid aan hun kinderen geven. De bruidsschat van de bruid bestaat vooral uit handwerken, kantwerk...die zij zelf gemaakt heeft om in hun nieuwe woning te gebruiken. In steden en gemeenten worden deze zaken ook aangekocht. De tweede bestaat uit geld (Tr. başlık) dat de bruidegom aan de ouders van de bruid zal schenken. De bedoeling van ‘başlık’ is dat de ouders van de bruid met dit geld de toekomstige woning (aankopen van meubels, TV, wasmachine...) van de bruid en de bruidegom zullen inrichten. Tegenwoordig komt deze vorm van bruidsschat weinig voor, omdat de toekomstige woning door de bruidegom wordt gefinancierd en ingericht. Het komt ook geregeld voor dat de bruid bij haar schoonfamilie intrekt.
HET HUWELIJK
2.5 Traditioneel verloop van een Turks huwelijk
2.5.4 Verloving Afhankelijk van de geplande data van de huwelijkssluiting en het trouwfeest wordt de verloving al dan niet gevierd. Indien men is overeengekomen dat
17
de huwelijkssluiting en het trouwfeest binnen een korte termijn (b.v. na 3 maanden) zal plaatsvinden, wordt er geen verlovingsfeest gehouden en de verlovingsringen worden pas op het trouwfeest gegeven. Indien de huwelijkssluiting en het trouwfeest op een veel latere data (b.v. pas na een jaar) zullen plaatsvinden, wordt er wél een verlovingsfeest gehouden. Het verlovingsfeest wordt meestal gefinancierd door de ouders van de bruid. Dit verschilt eveneens van streek tot streek. In sommige regio’s wordt helemaal geen verlovingsfeest meer gehouden. Het geven van een verlovingsfeest hangt ook af van de financiële toestand van de families. 2.5.5 Huwelijkssluiting Meestal wordt de wettelijke plechtigheid sereen gehouden met familieleden, enkele vrienden en dichte kennissen. Na de voltrekking van het huwelijk wordt er samen gegeten. Zelden is er een feest aan gebonden. De echtgenoten zullen na de huwelijkssluiting nog niet samenwonen. Om te mogen samenwonen moet eerst het trouwfeest plaatsvinden. In Turkije, vooral in grote steden, gebeurt het ook dat de echtgenoten na de wettelijke plechtigheid al samenwonen. Wanneer een weduwe of een gescheiden vrouw voor een tweede of een derde keer huwt is de voltrekking van het huwelijk het belangrijkste. Zelden is er dan een trouwfeest. Een weduwnaar of een gescheiden man
18
daarentegen kan bij zijn tweede of derde huwelijk ook een groots trouwfeest houden, indien het gaat om het eerste huwelijk van zijn echtgenote. 2.5.6 Religieus huwelijk Religieus huwelijk wordt meestal gesloten door een imam, maar dit is niet noodzakelijk. Iemand met voldoende kennis over de Islam kan dit ook doen. Volgens de Turkse wet mag een religieuze huwelijkssluiting alleen na de wettelijke plechtigheid plaatsvinden. De echtgenoten moeten hun trouwboekje/ huwelijksakte kunnen voorleggen. Dit wordt ook gevraagd door de imam, zoniet begaat hij een fout. Wanneer de toekomstige echtgenoten een tijd lang verloofd zullen blijven, wensen zij vaak al een religieus huwelijk te sluiten. Aangezien dit niet door een imam kan voltrokken worden, omdat er geen huwelijksboekje kan voorgelegd worden, zal dit gevraagd worden aan iemand met voldoende islamitische kennis. Bij de religieuze huwelijkssluiting zijn de echtgenoten en hun familie aanwezig. Deze vindt nooit plaats in een moskee. De religieuze huwelijkssluiting kan ofwel onmiddellijk vóór ofwel onmiddellijk na het trouwfeest plaatsvinden. Bij een huwelijk met een niet-moslim vindt het religieus huwelijk niet altijd plaats. Tenzij er sprake is van bekering tot de Islam. Tijdens de religieuze huwelijkssluiting zal aan de bekeerling gevraagd worden om de islamitische geloofsbelijdenis af te leggen.
2.5.7 Trouwfeest Afhankelijk van de financiële situatie van (de ouders van) de bruidegom kan een trouwfeest al dan niet uitbundig gevierd worden. In steden kan een trouwfeest 1 tot 2 dagen duren, terwijl het in dorpen 2 tot 3 dagen kan duren. Op de eerste dag heeft de henna-nacht (Tr. kına gecesi) plaats. Dit wordt door de bruid en de bruidegom afzonderlijk gevierd in hun respectievelijke ouderlijke huis. In België wordt de hennanacht meestal in een feestzaal gevierd. Eigenlijk is dit een afscheid van hun ouders en familie. De tweede dag heeft het trouwfeest plaats. In steden en grote gemeenten gebeurt dit in een feestzaal, terwijl in dorpen dit eerder plaatsvindt in de tuin van de ouders van de bruidegom. Op een trouwfeest wordt gezamenlijk gefeest met bruid en bruidegom, ouders, familie, vrienden, kennissen... Iedereen die er aanwezig is, zal de bruid en bruidegom geld en goederen schenken. In steden en gemeenten worden de bruid en de bruidegom na het trouwfeest naar hun verblijfplaats gebracht. In de dorpen gaan bruid en bruidegom terug naar hun ouderlijk huis. Pas de dag nadien (derde dag) zal de bruidegom
samen met zijn familie de bruid afhalen bij haar ouderlijk huis. De volgende dag of twee dagen later zullen de bruidegom en de bruid samen een bezoek brengen aan de ouders van de bruid. Dit als uiting van respect en dank. Dit gebeurt bijna uitsluitend in dorpen. LET WEL: Deze gewoonten verschillen van streek tot streek. Het trouwfeest is slechts eenmalig voor een meisje. Een weduwe of een gescheiden vrouw krijgt meestal alleen een wettelijke plechtigheid en een religieus huwelijk. Wanneer dus een vrouw een tweede of een derde keer huwt, wordt er niet altijd een verlovings- en trouwfeest gehouden. Dit in tegenstelling tot een man die verschillende keren een verlovingsen/of trouwfeest kan houden, wat mede bepaald wordt door de bruid. Indien zij beiden weduwnaar/weduwe zijn of eerder gescheiden, zullen zij zich meestal beperken tot de wettelijke plechtigheid en religieus huwelijk.
HET HUWELIJK
LET WEL: Een religieus huwelijk is niet wettelijk geldig! Het heeft dus noch in Turkije noch in België juridische gevolgen.
19
3
Enkele aandachtspunten
3.1 Gearrangeerd huwelijk 3.1.1 Wat is een gearrangeerd huwelijk? In Turkije ‘arrangeren’ families vaak een huwelijk. De familie stelt een partner voor aan het meisje. Zij kan toestemmen of weigeren om met die man te huwen. Dit mag absoluut niet verward worden met gedwongen huwelijken. 3.1.2 Is een gearrangeerd huwelijk een gedwongen huwelijk? Neen, voor een gearrangeerd huwelijk moet het meisje haar expliciete toestemming geven en kan zij, de door haar ouders of familie voorgestelde partner, weigeren.
3.2 Gedwongen huwelijk 3.2.1 Is het mogelijk een meisje te dwingen om te huwen? Neen, men kan een meisje wettelijk gezien niet dwingen. Zowel in het Turks als in het Belgisch recht is het noodzakelijk dat het meisje instemt met het huwelijk. Het kan haar op geen enkele manier worden opgedrongen door haar ouders of familie. Zowel het Turks als het Belgisch recht vereisen ook dat het meisje persoonlijk aanwezig moet zijn bij de huwelijkssluiting. Huwelijkssluiting bij volmacht of bij vertegenwoordiging is niet mogelijk. Toch kan het in de praktijk soms anders lopen. Een meisje kan soms zeer moeilijk weigeren als haar familie een echtgenoot kiest. Maar wettelijk gezien kan een meisje niet gedwongen worden en moet ze uitdrukkelijk haar toestemming geven.
20
3.2.2 Wat als het meisje toch gedwongen wordt om te huwen in België? Volgens de wet is het niet mogelijk een meisje te dwingen om te huwen. Het kan wel voorkomen dat de familie druk uitoefent en het meisje kan niet altijd haar wil doordrukken. Bij een conflict kan het meisje beroep doen op een bemiddelaar. Er wordt best iemand gekozen die door zowel het meisje als door haar familie vertrouwd wordt. Zij kan ook beroep doen op één van de vele welzijnscentra in Vlaanderen voor begeleiding of op Medet-foon, een telefonische hulplijn voor en door allochtonen. zie nuttige adressen. 3.2.3 Wat als het meisje toch gedwongen wordt om te huwen in Turkije? Volgens de Turkse wet is het niet mogelijk om een meisje te dwingen te huwen en moet ze uitdrukkelijk haar toestemming geven. Tijdens de vakantiemaanden in Turkije kan het meisje door haar familie onder druk worden gezet om te huwen. Volgende (preventieve) maatregelen kunnen eventueel genomen worden: • Het is belangrijk ervoor te zorgen dat het meisje steeds de eigen verblijfsdocumenten (identiteitskaart en reispaspoort) in haar bezit heeft of toch minstens een kopie ervan. • Het meisje kan een aantal mensen in haar omgeving of bepaalde instanties op de hoogte brengen van het feit dat zij vreest in Turkije uitgehuwelijkt te worden. Deze kunnen dan bij het ver-
3.2.4 Wat gebeurt er als een meisje kan bewijzen dat ze gedwongen werd te huwen? Als ze kan aantonen dat ze niet wilde huwen, kan het huwelijk nietig verklaard worden. Dat kan heel lang duren. Men doet best beroep op advocaten die in de materie gespecialiseerd zijn. In eerste plaats kan ze contact opnemen met de dienst bevolking (Cel Schijnhuwelijken in de steden waar deze bestaan) of de politie. Heeft het gedwongen huwelijk in Turkije plaatsgevonden, dan kan het meisje, eens terug in België, contact opnemen met de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) of het Belgisch consulaat waar het visum aangevraagd is om het visumprocedure te stoppen. Zij kan ook de dienst bevolking (Cel Schijnhuwelijken) of de politie contacteren. Deze schakelen het parket in of brengen DVZ op de hoogte. DVZ kan op basis van dit verhaal beslissen om het visum van de echtgeno(o)t(e) in Turkije ofwel te vertragen ofwel niet toe te staan. De echtgeno(o)t(e) kan dan niet naar België komen in het kader van gezinshereniging.
Cel Schijnhuwelijken In de steden Antwerpen, Gent, Mechelen, Kortrijk en Schaarbeek is een Cel Schijnhuwelijken opgericht. De cellen functioneren binnen de dienst bevolking en de burgerlijke stand van de steden. In andere steden gebeurt onderzoek naar schijnhuwelijken via dienst bevolking of via politie.
HET HUWELIJK
dacht lang wegblijven van het meisje alarm slaan. • In Turkije kan men ook beroep doen op het Belgisch consulaat. • Heeft het huwelijk toch plaatsgevonden dan kan men, eens terug in België, contact opnemen met de dienst bevolking (Cel Schijnhuwelijken in de steden waar deze bestaan) of de politie. zie nuttige adressen.
3.3 Schijnhuwelijken 3.3.1 Wat is een schijnhuwelijk? Een schijnhuwelijk is een overeenkomst tussen twee mensen waarbij minstens één van de echtgenoten niet de bedoeling had door het huwelijk een duurzaam samenleven op te starten, maar enkel de bedoeling had om verblijfsdocumenten te bekomen, de Belgische nationaliteit te verwerven.... Soms weet één van de echtgenoten niet dat de andere hem/haar enkel en alleen huwt omwille van de papieren. Het is zeer pijnlijk te moeten ontdekken dat je echtgeno(o)t(e) waarmee je jaren samenleeft niet de intentie had op een duurzaam samenleven. Indien de echtgeno(o)t(e) in België op de hoogte is, wordt er soms een geldbedrag aan hem/haar betaald. In sommige gevallen kan dat bedrag behoorlijk oplopen.
21
3.3.2 Is een schijnhuwelijk een gedwongen huwelijk? Neen, sommige mensen gaan een huwelijk aan voor de papieren. Wanneer beide partners er bewust voor kiezen om een huwelijk aan te gaan enkel met het oog op geldige verblijfsdocumenten of omwille van andere materiële of financiële voordelen, dan is dit geen gedwongen huwelijk. Uitzonderlijk kan het gebeuren dat een meisje of een jongen gedwongen wordt om te huwen met een partner uit Turkije enkel met het oog op het verlenen van geldige papieren. 3.3.3 Is een schijnhuwelijk strafbaar? Ja, sinds 21 februari 2006 zijn schijnhuwelijken officieel strafbaar. Zowel de echtgeno(o)t(e) die een verblijfsrechtelijk voordeel beoogt, als de echtgeno(o)t(e) in België die hem/haar hierbij helpt, kunnen met een geldboete of een gevangenisstraf worden bestraft. Ook pogingen om een schijnhuwelijk te sluiten zijn strafbaar. Er zijn strenge straffen voorzien wanneer er sprake is van geweld of bedreigingen, of wanneer het misbruik gebeurt uit winstbejag. Wanneer er een definitieve veroordeling is geweest, kan DVZ de verblijfsvergunning intrekken, maar dit gebeurt niet automatisch. Wie Belg is geworden door een schijnhuwelijk, blijft op heden Belg, tenzij het parket de procedure opstart om de nationaliteit te ontnemen. In de praktijk gebeurt dit momenteel zelden. De mogelijkheid bestaat dat dit in de toekomst zal wijzigen.
22
3.3.4 Indien er sprake is van een schijnhuwelijk...? 3.3.4.1 Vóór de voltrekking van het huwelijk Indien de ambtenaar van de burgerlijke stand twijfelt aan de intenties van (één van) de huwelijkskandidaten, dan kan hij het huwelijk uitstellen of zelfs weigeren het huwelijk te voltrekken (b.v. huwelijkskandidaten verstaan mekaar niet of hebben een tolk nodig om met elkaar te kunnen spreken, de huwelijkskandidaten hebben elkaar vóór het huwelijk nooit ontmoet, een groot leeftijdsverschil...). De ambtenaar van de burgerlijke stand kan de Cel Schijnhuwelijken (in de steden waar deze bestaan) of het parket inschakelen om een onderzoek te laten starten naar de intenties van de huwelijkskandidaten. Sinds september 2005 is er ook een register bij DVZ, waarin alle (pogingen tot) schijnhuwelijken zijn genoteerd. De ambtenaar van de burgerlijke stand kan dit nakijken om informatie in te winnen. De ambtenaar neemt dan een positieve beslissing, dus hij maakt een akte van huwelijksaangifte op, of negatief, dus hij weigert het huwelijksaangifte op te maken. Hij is daarbij niet verplicht om het advies van het parket te volgen. Als ambtenaar een negatieve beslissing neemt, kan men tegen deze weigeringsbeslissing (om de akte van huwelijksaangifte op te maken) in beroep gaan binnen de maand bij de rechtbank van eerste aanleg. Wanneer de ambtenaar van de burgerlijke stand weigert het huwelijk te voltrekken, ook al stelde
3.3.4.2 Na de voltrekking van het huwelijk De rechter zal de zaak bekijken of het om een echtscheiding of een nietigverklaring gaat. Men kan dus niet zomaar de straf ontlopen door een echtscheiding in te stellen. Een huwelijk kan ook nog nietig verklaard worden na een echtscheiding. Gevolgen bij een nietigverklaring: • Het huwelijk wordt als onbestaande beschouwd. Het huwelijk kan wel gevolgen hebben ten aanzien van de echtgeno(o)t(e) die te goeder trouw was. • Alle bindingen tussen de echtgenoten worden vernietigd. • Enkel de kinderen uit een schijnhuwelijk blijven de volledige rechten behouden. De alimentatiewetgeving blijft van toepassing. • De verblijfsvergunning kan afgenomen worden als de beslissing definitief is en er geen beroep is ingesteld. • De Belgische nationaliteit kan ontnomen worden (gebeurt zelden). • De echtgeno(o)t(e) kan geen aanspraak maken op het vermogen. • De echtgeno(o)t(e) zal bestraft worden. • Eventuele lopende procedures om de Belgische nationaliteit te krijgen worden onmiddellijk verbroken. De procedure om een huwelijk nietig te verklaren verloopt vaak veel trager
en is moeilijker dan een echtscheidingsprocedure. Men moet een schijnhuwelijk kunnen bewijzen. Men doet best beroep op advocaten die in de materie ervaren zijn. Men kan ook altijd juridisch advies vragen aan een juridische instantie (b.v. justitiehuizen: zie nuttige adressen).
3.4 Huwelijken tussen personen van hetzelfde geslacht
HET HUWELIJK
de ambtenaar effectief de akte van huwelijksaangifte op, dient men dezelfde beroepsprocedure te volgen, nl. binnen de maand in beroep gaan bij de rechtbank van eerste aanleg.
3.4.1 Wat zegt de Belgische wet? In België is het mogelijk dat partners van hetzelfde geslacht huwen. De regel is nog steeds dat men moet rekening houden met de nationale wetgeving van de voornemende echtgenoten. Als één van de echtgenoten echter de nationaliteit heeft van een land waar een huwelijk tussen personen van hetzelfde geslacht mogelijk is, dan wordt het feit dat het niet mag volgens de nationaliteit van de andere voornemende echtgenoot genegeerd. Een Belgische en Turkse vrouw zouden dus in België mogen huwen, maar twee Turkse vrouwen niet. Meer info holebifederatie: zie nuttige adressen. 3.4.2 Wat zegt de Turkse wet? In de Turkse wetgeving is er geen sprake van huwelijken tussen personen van hetzelfde geslacht. In Turkije kan je dus niet huwen met iemand van hetzelfde geslacht. Een huwelijk tussen personen van hetzelfde geslacht kan dus ook niet erkend worden in Turkije.
23
HET HUWELIJK x
GEZINSHERENIGING GEZINSVORMING SAMENWONEN Juridisch wordt een onderscheid gemaakt tussen ‘gezinshereniging’ en ‘gezinsvorming’. Men spreekt van ‘gezinshereniging’ voor mensen waarvan de band voordien al gevestigd is, door huwelijk of afstamming. Men spreekt van ‘gezinsvorming’ wanneer iemand naar België komt ‘met het oog op het sluiten van een huwelijk’. Men kan ook in België ‘samenwonen in het kader van een duurzame relatie’ zonder gehuwd te zijn, en de partner uit Turkije laten overkomen.
24
• Het beschikken over voldoende huisvesting en ziekteverzekering. Deze veranderingen hebben we telkens waar het nodig was in het kader onder ‘NIEUW’ vermeld.
LET OP: Het bilateraal verdrag van 1964 tussen België en Turkije blijft belangrijk wat betreft gezinshereniging. Hierdoor kunnen Turken die in België tewerkgesteld en gevestigd zijn hun gezin (echtgeno(o)t(e), (groot)ouders, kinderen tot 18 jaar) laten overkomen, zodra zij één maand gearbeid hebben en op voorwaarde dat zij over een behoorlijk huisvesting voor hun gezin beschikken.
GEZINSHERENIGING GEZINSVORMING SAMENWONEN
Op 12 en 14 juli 2006 keurden respectievelijk de Kamer en de Senaat o.a. het wetsontwerp over de wijzigingen van de verblijfswet (inbegrepen de regels over de gezinshereniging) goed. Op 6 oktober 2006 is een wijziging in de verblijfswet van België gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Het is nog niet zeker wanneer de wijzigingen in werking zullen treden. Dit betekent hervorming van de voorwaarden en van de procedure gezinshereniging met gezinsleden van niet-EUvreemdelingen. De veranderingen bij gezinshereniging zijn als volgt: • Het invoeren van een minimumleeftijd van 21 jaar. D.w.z. wil men als niet-Belg/ EU-/EER-onderdaan huwen met een niet-EU-/EER-onderdaan, dan kan men pas effectief in België samenleven zodra beide echtgenoten 21 jaar zijn. Dit geldt ook voor samenwonen. • Eenmaal in België wordt de periode van controle verlengd, d.w.z. dat pas na 3 jaar een ‘autonome verblijfstitel’ wordt verleend en dat het tijdelijk verblijfsrecht gedurende de eerste 3 jaar kan beëindigd worden, indien de voorwaarden (b.v. samenleven) niet meer vervuld zijn. • Het beschikken over toereikende, stabiele en regelmatige bestaansmiddelen, om te voorkomen dat men ten laste van de openbare overheid valt: enkel van toepassing wanneer het om gezinshereniging gaat met een meerderjarig gehandicapt kind of met en student.
25
1
MAAR
NIEUW
Procedure voor gezinshereniging na de voltrekking van het huwelijk in Turkije Met de nieuwe wetgeving op gezinshereniging voert men een minimumleeftijd van 21 jaar in. D.w.z. wil men als niet-Belg/EU-/EER-onderdaan huwen met een niet-EU-/EER-onderdaan, dan kan men pas effectief in België samenleven zodra beide echtgenoten 21 jaar zijn. De leeftijdsvereiste van 21 jaar is ook van kracht voor duurzame relaties. Dit in tegenstelling tot Belgen en EU-/EER-onderdanen die nog steeds hun echtgeno(o)t(e) vanaf 18 jaar kunnen laten overbrengen, ook bij duurzame relaties. Als Turk(se), zonder de Belgische nationaliteit, kan je op basis van het bilateraal verdrag ook op je 18 jaar je echtgeno(o)t(e) laten overkomen, indien je één maand gearbeid hebt en over behoorlijk huisvesting beschikt.
Nadat het huwelijk voltrokken is in Turkije moet de echtgeno(o)t(e) in Turkije visum type D ‘gezinshereniging’ aanvragen op het Belgisch consulaat in Turkije. Met dit visum kan je naar België komen en in België een aanvraag tot vestiging indienen om geldige verblijfsdocumenten te bekomen. Dit dient te gebeuren in de gemeente (bevolkingsdienst) waar je echtgeno(o)t(e) in België woont. Je dient de volgende stappen te ondernemen:
26
• Je huwelijk voltrokken in Turkije moet in België erkend worden. • Je moet legaal naar België komen. • Je moet in België een aanvraag indienen om geldige verblijfsdocumenten te bekomen. Deze laatste stap verschilt naargelang je met een Belg/EER-onderdaan of met een niet-Belg/EER-onderdaan huwt. Indien je gehuwd bent met een Belg moet je een ‘aanvraag tot vestiging’ indienen, indien gehuwd met een niet-Belg een ‘aanvraag machtiging tot verblijf’.
1.1 Erkent België een huwelijk dat in Turkije voltrokken is? Ja, mits volgende voorwaarden: • Je huwelijk moet rechtsgeldig zijn en er moet voldaan zijn aan alle vereisten gesteld door de nationale wet. Personen met een dubbele nationaliteit moeten ook de vereisten van de Belgische wet respecteren. • Je huwelijk mag niet in strijd zijn met de Belgische openbare orde, b.v. geen gedwongen huwelijk, geen schijnhuwelijk. • Je mag niet aan wetsontduiking doen, m.a.w. het huwelijk mag dus niet alleen in Turkije gesloten zijn om te ontsnappen aan de Belgische wetten. De huwelijksvoorwaarden in Turkije zijn gelijklopend met de Belgische. Een huwelijk voltrokken in Turkije is dan ook zelden of niet in strijd met de Belgische openbare orde.
Wanneer je voor een plaatselijke overheid in Turkije huwt, moet de echtgeno(o)t(e) in België het huwelijk laten inschrijven in het bevolkingsregister van zijn/haar woonplaats in België. Hiervoor moet je een voor éénsluidend verklaard afschrift van de huwelijksakte (Tr. mernis evlenme formu) met de beëdigde vertaling naar het Nederlands voorleggen. Het document moet van de apostille voorzien zijn. Dit is een rechthoekige stempel (afgeleverd in Turkije) en is nodig om de authenticiteit van het document te bewijzen. Een lijst van beëdigde vertalers in België kan men bij de rechtbank van eerste aanleg verkrijgen. Sommige gemeenten aanvaarden ook een uittreksel uit een huwelijksakte Formule B (Tr. evlenme kayıt örneği). Dit document is vrijgesteld van apostille, evenals alle meertalige uittreksels. Een inschrijving in het bevolkingsregister is verplicht. Dan is je burgerlijke staat gewijzigd naar gehuwd, kan je reeds de naam van je echtgeno(o)t(e) op je identiteitskaart laten bijschrijven en zal in de bevolkingsregister de naam van je echtgeno(o)t(e) voorkomen. Dit is voldoende voor een visumaanvraag. Naast de inschrijving in het bevolkingsregister, kan door de Belgische echtgeno(o)t(e) ook verzocht worden voor een overschrijving in de registers van de burgerlijke stand. Dit is niet ver-
plicht en gebeurt eveneens in de woonplaats van de echtgeno(o)t(e) in België. Dit duurt ongeveer 6 maanden en kost € 13. Enkele voordelen van de overschrijving in de registers van de burgerlijke stand: Als je een uittreksel uit de huwelijksakte nodig hebt, kan je je wenden tot de gemeente die de overschrijving gedaan heeft en moet je dit niet in het buitenland aanvragen. Als je geen huwelijksboekje hebt ontvangen in de huwelijksplaats, krijg je dit in de gemeente waar de akte werd overgeschreven. Apostille: nodig om de echtheid vandedocumentenvasttestellen. • Letterlijke afschriften en uittreksels akten burgerlijke stand: wanneer je als particulier dergelijke akte aanvraagt, zal deze, indien nodig, moeten voorzien zijn van een apostille. • Meertalige uittreksels: zijn vrijgesteld van een apostille. • Notariële akten en gerechtelijke akten: moeten voorzien zijn van een apostille. Via http://www.diplomatie.be/nl/services/legalisation/default.asp kan je gemakkelijk nagaan welke documenten en akten een legalisatie en een apostille nodig hebben.
1.3 Hoelang duurt de inschrijving van het huwelijk? Termijn van de inschrijving van het huwelijk in het bevolkingsregister kan van gemeente tot gemeente verschillen. In sommige gemeenten duurt het enkele
GEZINSHERENIGING GEZINSVORMING SAMENWONEN
1.2 Wat is de procedure om een huwelijk, voltrokken in Turkije, in België te erkennen?
27
dagen, in andere kan deze termijn oplopen tot vier weken. Het is niet uitgesloten dat de ambtenaar van de burgerlijke stand advies vraagt aan het parket, waardoor deze termijn verlengd wordt.
28
ADVIES Om de termijn van 5 dagen niet te overschrijden, is het aangeraden om niet door te reizen met de wagen, maar per vliegtuig naar België te reizen.
1.4 Hoe kan je legaal naar België komen in het kader van gezinshereniging?
1.5 Welke documenten zijn nodig om een visum type D ‘gezinshereniging’ te bekomen?
Je moet in Turkije bij het bevoegde Belgisch consulaat een visum type D ‘gezinshereniging’ aanvragen. Indien je in Istanbul/Çanakkale/Tracië woont, dient de visumaanvraag bij het Belgisch consulaat in Istanbul te gebeuren, zoniet moet je naar de Belgische ambassade in Ankara. zie nuttige adressen. Je moet je persoonlijk aanbieden. Daarvoor moet het huwelijk eerst in België erkend worden opdat de echtgenoten de nodige documenten kunnen voorleggen. Met een visum type D in het paspoort kan je maximum 5 dagen reizen doorheen de Schengenlidstaten (België, Nederland, Luxemburg, Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk, Italië, Portugal, Spanje, Griekenland, Denemarken, Finland, Noorwegen, Zweden, IJsland) om België te bereiken. In 2007 kunnen de nieuwe EU-lidstaten ook nog toetreden tot het Schengenakkoord. Eens in België aangekomen, kan je een aanvraag indienen om geldige verblijfsdocumenten te bekomen.
• Een geldig nationaal paspoort dat ten minste nog 1 jaar geldig moet zijn na de verstrijkingsdatum van het visum + 2 kopieën. • 2 visumaanvraagformulieren invullen en ondertekenen: alle vragen dienen duidelijk en leesbaar in een vreemde taal (Nederlands, Frans, Engels) ingevuld te worden. • 3 recent genomen pasfoto’s. • Kopie van de identiteitskaart / verblijfsvergunning / vestigingsvergunning en getuigschrift van woonst met historiek adres van de echtgeno(o)t(e) in België (lijst van de adressen waar Belgisch echtgeno(o)t(e) gewoond heeft). • Internationaal uittreksel uit een geboorteakte Formule A (Tr. doğum kayıt örneği). Indien je echtgeno(o)t(e) in België geboren is moet hij/zij uittreksel van de geboorteakte in België afhalen + 2 kopieën. • Internationaal uittreksel uit een huwelijksakte Formule B, afgeleverd door de ambtenaar van de burgerlijke stand +
•
•
•
Wanneer je echtgeno(o)t(e) in België geen Belg of geen EER-onderdaan is, moeten ook volgende documenten voorgelegd worden: • Bewijs van inkomen: loonfiche van de laatste drie maanden, arbeidsovereenkomst, werkgeversattest; indien zelfstandig: aanslagbiljet van het laatste jaar; vervangingsinkomen (een leefloon uitgekeerd door een OCMW komt niet in aanmerking). • Het bewijs dat je echtgeno(o)t(e) die in België verblijft er gedurende minstens 1 maand gewerkt heeft. • Uittreksel uit het strafregister: mag niet
ouder zijn dan 6 maanden en moet betrekking hebben op de laatste 5 jaar. LET WEL Het betreft hier uitsluitend basisdocumenten. Het Belgisch consulaat kan steeds bijkomende documenten vragen na onderzoek van het dossier of na een persoonlijk onderhoud. Voor je visumaanvraag moet je met deze documenten je persoonlijk aanbieden bij het Belgisch consulaat.
1.6 Hoe verloopt de aanvraag om een visum type D ‘gezinshereniging’ te bekomen? Het Belgisch consulaat legaliseert de huwelijksakte en controleert of de vereiste documenten werden voorgelegd. Als men aan alle huwelijksvoorwaarden voldoet en de vereiste documenten voorlegt, én het betreft een eerste huwelijk met een Belgische onderdaan, dan kan het consulaat in principe het visum type D ambtshalve afleveren. In de praktijk gebeurt dit niet vaak op deze manier. In vele gevallen wordt de visumaanvraag naar België naar de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) verstuurd. De DVZ neemt dan de beslissing om het visum al dan niet af te leveren. Deze procedure duurt gemiddeld 3 maanden. De DVZ kan ook beslissen tot uitstel en een onderzoek starten waardoor het visumaanvraag veel langer duurt.
GEZINSHERENIGING GEZINSVORMING SAMENWONEN
•
2 kopieën ervan. Indien het huwelijksboekje voorhanden is, 1 kopie hiervan. Echtscheidingsakte in geval van de ontbinding of de nietigverklaring van het vorig huwelijk. Deze akte moet vertaald worden, de handtekening van de vertaler door de notaris bekrachtigd worden en voorzien zijn van apostille door de prefect (Tr. kaymakamlık/valilik) + 2 kopieën. Uittreksel uit een overlijdensakte Formule C (Tr. ölüm kayıt örneği) in geval van overlijden van exechtgeno(o)t(e) + 2 kopieën. Bevolkingsuittreksel van beide echtgenoten. Deze akte moet vertaald worden, de handtekening van de vertaler door de notaris bekrachtigd worden en voorzien zijn van apostille door de prefect (Tr. kaymakamlık/valilik) + 1 kopie. Een lege briefomslag (standaard voor brieven), voorzien van adres en postzegel.
29
Voor een stand van zaken van je visumaanvraag en voor verdere info kan je terecht bij de Dienst Vreemdelingenzaken op het nummer 02/206.15.99 of
[email protected] of www.dofi.fgov.be
1.7 Kan een visumaanvraag geweigerd worden? Ja, dit kan enkel door de DVZ. Zij nemen de uiteindelijke beslissing. Het zijn de consulaten die op basis van de beslissing van DVZ en in opdracht van DVZ een visum verlenen of niet. Het consulaat kan het visum niet weigeren, ze kunnen enkel een dossier niet ontvankelijk verklaren. Dit wil zeggen dat je dossier niet volledig is en er bepaalde documenten ontbreken.
1.8 Waarom kan een visumaanvraag geweigerd worden? Als je dossier niet alle vereiste documenten bevat, kan het consulaat je visumaanvraag weigeren. Als je niet voldoet aan één van de voorwaarden van gezinshereniging, kan de DVZ in België weigeren een visum te verlenen, b.v. als je niet aan de leeftijdsvoorwaarden voldoet, als je een gevaar zou zijn voor de openbare orde, als je huwelijk in strijd is met de beginselen van de openbare orde (b.v. schijnhuwelijk).
30
1.9 Krijg ik direct geldige verblijfsdocumenten eens in België aangekomen? Neen, je moet een procedure ‘aanvraag tot verblijf’ starten. De procedure is verschillend naargelang je gehuwd bent met een Belg of EER-onderdaan, of met een onderdaan van een niet-EER land. LET WEL: Dit is heel belangrijk. Het onderscheid moet niet gemaakt worden tussen Belgen en niet-Belgen, maar tussen EER- en niet-EER-onderdanen. Belgen zijn in dezelfde categorie als EER-onderdanen, Turken in België behoren tot niet-EER-onderdanen. EER is de Economische Europese Unie en bestaat uit 25 EU-lidstaten + Noorwegen, IJsland en Lichtenstein.
1.9.1 Als je gehuwd bent met een Belg of EER-onderdaan: Binnen de 3 dagen na binnenkomst in België moet je een ‘aankomstverklaring’ doen bij de gemeente (bevolkingsdienst) waar je gaat wonen. Op ditzelfde moment kan je ook een ‘aanvraag tot vestiging’ indienen bij de gemeente. Hiervan krijg je achteraf een bewijs (een bijlage 19). Hierbij dienen volgende documenten te worden voorgelegd: • Gelegaliseerde huwelijksakte. • Bewijs van identiteit van beide partners. Je krijgt een voorlopig ‘Attest van Immatriculatie – model A’ (oranje kaart) en word je voorlopig in het vreemdelin-
NIEUW
1.9.2 Als je gehuwd bent met een niet-EER-onderdaan: Binnen de 3 dagen na binnenkomst in België moet je een ‘aankomstverklaring’ doen bij de gemeente (bevolkingsdienst) waar je gaat wonen. Binnen de 8 dagen na binnenkomst in België moet je een ‘aanvraag machtiging tot verblijf’ indienen.
ADVIES: Het is aangeraden om met een visum type D ‘gezinshereniging’ het land binnen te komen. Dat kan gemiddeld 3 maanden duren, maar eens in België heb je meer zekerheid.
Hierbij dienen volgende documenten te worden voorgelegd: • Gelegaliseerde huwelijksakte. • Bewijs van identiteit van beide partners. • Visum dat bewijst dat je partner legaal België is binnengekomen. De gemeente voert een ontvankelijkheidsonderzoek. Daarbij wordt nagegaan of de vereiste documenten aanwezig zijn. Als alles in orde is, word je ingeschreven in het vreemdelingenregister. Je ontvangt een ‘Attest van Immatriculatie’ en een document dat je een ‘aanvraag tot verblijf’ hebt ingediend (bijlage 15bis). Het Attest van Immatriculatie is 1 jaar geldig. Gedurende dit jaar doet DVZ een gegrondheidsonderzoek. Daarbij wordt nagegaan of aan alle voorwaarden van gezinshereniging voldaan is, o.a. effectieve samenwoning. DVZ heeft maximum 1 jaar en 3 maanden de tijd. Is het onder-
Door de nieuwe Belgische wet zal, wie een visum type D voor gezinshereniging heeft, meteen een positieve beslissing hebben en een ‘Attest van Immatriculatie – model B’ ontvangen. In geval dat je geen visum type D, maar b.v. visum type C hebt, moet de gemeente eerst een onderzoek voeren en ontvang je niet onmiddellijk een ‘Attest van Immatriculatie – model B’, maar een ‘Attest van Immatriculatie – model A’ (oranje kaart) voor 9 maanden en kan nog tweemaal verlengd worden met 3 maanden.
GEZINSHERENIGING GEZINSVORMING SAMENWONEN
genregister ingeschreven. Dit attest is 5 maanden geldig. Tijdens deze periode moet de DVZ een beslissing nemen. Eventueel kan er een verlenging van één maand gegeven worden. Tijdens deze periode zal de DVZ ook controleren of aan alle voorwaarden van gezinshereniging in België is voldaan. De politie zal, normaal gezien in de eerste maand na de aanvraag, het verblijfsadres controleren en eventueel een verslag opstellen over de ‘gezamenlijke vestiging’ van beide echtgenoten. Met gezamenlijke vestiging wordt bedoeld of men effectief samenwoont. Op basis van dit alles moet DVZ een beslissing nemen over het verblijf. Zij hebben hiervoor maximum 6 maanden de tijd. De gemeente geeft je de beslissing door. Is de beslissing positief, dan word je ingeschreven in het bevolkingsregister. Je ontvangt een identiteitskaart voor vreemdelingen (gele kaart).
31
NIEUW
zoek positief of slaagt de DVZ er niet in om binnen het jaar en 3 maanden een beslissing te nemen, dan krijgt je echtgeno(o)t(e) automatisch een bewijs van inschrijving in het vreemdelingenregister (BIVR). Met de nieuwe wetgeving op gezinshereniging wordt de periode van controle verlengd als je gehuwd bent met een niet-Belg of niet-EER-onderdaan. Pas na 3 jaar wordt een autonome verblijfstitel verleend. Indien de huwelijksvoorwaarden (b.v. samenwonen) niet meer vervuld zijn, kan binnen de eerste 3 jaar het tijdelijk verblijfsrecht beëindigd worden. Ook na echtscheiding binnen de eerste 3 jaar kan de verblijfsvergunning afgenomen worden.
1.10 Kan het gebeuren dat men weigert geldige verblijfsdocumenten te geven? Ja, de DVZ kan een negatieve beslissing nemen. Zij moeten deze beslissing wel motiveren b.v. als men niet effectief samenwoont. Je ontvangt dan van hen een brief waarin de beslissing gemotiveerd wordt. Je krijgt ook in een bijlage een weigering van verblijf en een bevel om het grondgebied
32
te verlaten. Dit betekent dat je vestigingsaanvraag geweigerd is. Je moet dan binnen een opgegeven termijn het land verlaten.
1.11 Kan je iets doen tegen de weigeringsbeslissing (verblijfsdocumenten) van de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ)? Ja, door binnen de 8 werkdagen na de weigeringsbeslissing een verzoek tot herziening per aangetekende brief te sturen naar: Kabinet van de Minister van Binnenlandse Zaken Dienst Herziening Wetstraat 2 1000 Brussel Het verzoek tot herziening moet gemotiveerd zijn, d.w.z. het moet o.m. de juridische argumenten bevatten waarom de eerste beslissing zou moeten worden herzien. De aangetekende brief bewijst dat het verzoek binnen de 8 werkdagen is ingediend. Het is de datum van de poststempel die telt. Je kan deze brief zelf schrijven of laten opstellen door een advocaat. Dit ‘verzoek tot herziening’ schorst het bevel om het grondgebied te verlaten. Je kan dus niet meer zomaar het land uitgezet worden. Je ontvangt door dit
Door de nieuwe Belgische wetgeving zal het ‘verzoek tot herziening’ in de toekomst worden vervangen door een schorsend beroep bij de nieuwe Raad voor Vreemdelingenbetwistingen.
GEZINSHERENIGING GEZINSVORMING SAMENWONEN
NIEUW
verzoek een bijlage 35, een maandelijks hernieuwbaar document. Je mag dan ook niet reizen. Als je naar het buitenland gaat, zal je België niet meer terug binnenmogen. Je hebt dus het recht in België te verblijven tot het verzoek om herziening is onderzocht. Deze situatie kan zeer lang duren. De Minister moet eerst advies van de ‘Commissie voor advies voor vreemdelingen’ inwinnen, voor hij de procedure kan herzien. Deze adviesprocedure is vaak omslachtig en duurt lang. Wordt het ‘verzoek tot herziening’ verworpen, dan kan men in laatste instantie in beroep gaan bij de Raad van State. In tegenstelling tot het ‘verzoek tot herziening’ schorst dit laatste beroep in principe het ‘bevel om het grondgebied te verlaten’ niet. Dit betekent dat je het land kan uitgezet worden tijdens de procedure bij de Raad van State. Bovendien gaat een beroep bij de Raad van State over de procedure (of er geen procedurefouten begaan zijn) en niet over de inhoud van je dossier.
33
2
Procedure voor gezinsvorming met het oog op het sluiten van een huwelijk in België
Jij en je partner hebben besloten te huwen. Jullie willen dit doen in België. Eén van de partners woont in Turkije. Om dit huwelijk te kunnen sluiten moet je in Turkije visum type C ‘met het oog op het sluiten van een huwelijk in België’ aanvragen. Na jullie huwelijk in België kan je dan de procedure starten om geldige verblijfsdocumenten te krijgen. Dit noemt men gezinsvorming.
2.1 Welke voorwaarden gelden voor gezinsvorming met je partner in België?
NIEUW
• Eén van de aanstaande echtgenoten moet legaal in België verblijven. • Jullie moeten beiden ongehuwd zijn. • Jullie moeten beiden minstens 18 jaar zijn indien de toekomstige echtgeno(o)t(e) in België de Belgische nationaliteit of de nationaliteit van een EER-land bezit. Jullie moeten beiden 21 jaar zijn indien de toekomstige echtgeno(o)t(e) in België geen Belgische nationaliteit of niet de nationaliteit van een EER-land bezit.
2.2 Hoe verloopt de procedure voor gezinsvorming? Je moet een visum type C ‘met het oog op het sluiten van een huwelijk in België’ aanvragen op het Belgisch consulaat in Turkije. Indien je in Istanbul/
34
Çanakkale/Tracië woont, dient de visumaanvraag bij het Belgisch consulaat in Istanbul te gebeuren, zoniet moet je naar de Belgische ambassade in Ankara. zie nuttige adressen. Je moet je persoonlijk aanbieden. Met dit visum kan je naar België komen. Je kan dan in België huwen. Om dit visum te bekomen, dient eerst een huwelijksaangifte in België te worden gedaan. zie blz. 7-8. Normaal gezien dient de huwelijksaangifte door beide partners op het gemeentehuis te worden afgelegd. In het geval dat één van beiden zich echter nog in het buitenland bevindt, moet je vanuit Turkije een schriftelijke verklaring afleggen waarin je uitdrukkelijk toestaat dat je toekomstige echtgeno(o)t(e) in België de huwelijksaangifte alleen mag doen. De toekomstige echtgeno(o)t(e) in Turkije mag dit verklaring zelf opstellen en ondertekenen. De handtekening moet wel gelegaliseerd worden door de prefect (Tr. kaymakam). Zodra je toekomstige echtgeno(o)t(e) de huwelijksaangifte heeft ontvangen van de ambtenaar van de burgerlijke stand, kan hij/zij deze naar jou opsturen. Vervolgens kan jij met dit document de aanvraagprocedure voor een visum type C ‘met het oog op het sluiten van een huwelijk’ starten. Als de visumaanvraag wordt goedgekeurd, ontvang je een visum om in België te mogen huwen. Dit visum is 90 dagen geldig. Jullie moeten binnen deze periode huwen. Na jullie huwelijk start je een aanvraag om geldige verblijfs-
2.3 Welke documenten zijn nodig om een visum type C ‘met het oog op het sluiten van een huwelijk in België’ te bekomen? • Een geldig nationaal paspoort dat ten minste nog 3 maanden geldig moet zijn na de verstrijkingsdatum van het visum + 1 kopie. • 1 visumaanvraagformulier invullen en ondertekenen: alle vragen dienen duidelijk en leesbaar in een vreemde taal (Nederlands, Frans, Engels) ingevuld te worden. • 2 recent genomen pasfoto’s. • Uittreksel uit het strafregister. Mag niet ouder zijn dan 6 maanden en moet betrekking hebben op de laatste 5 jaar. Deze akte moet vertaald worden, de handtekening van de vertaler door de notaris bekrachtigd worden en voorzien zijn van apostille door de prefect (Tr. kaymakamlık/valilik) + 1 kopie. • Een medisch attest + 1 kopie, opgemaakt door een door het Belgisch consulaat erkende arts en niet ouder dan 6 maanden. Voor het Belgisch consulaat in Istanbul moet je je medisch attest afhalen bij: - Alman Hastahanesi, Siraselviler Cad. Nr. 119 Taksim/Istanbul Tel: +90/(0)212/293.21.50 (51-80).
Voor de Belgische ambassade in Ankara: - Prof. Dr. Orhan Ertem, Mithatpaşa Cad. 71/4, Ankara Tel: +90/(0)312/433.44.45. - Dr. Ayhan Alkoç, Selanik Cad. 52/22, Ankara Tel: +90/(0)312/418.32.04. - Dr. Enis Arpacı, Dr. Gonca Atalay, Dr. Baha Öcal, MED-LAB, İran Cad. 13/13, Kavaklıdere/Ankara Tel: +90/(0)312/467.19.54. • Een bewijs van voldoende bestaansmiddelen voor het verblijf in België of een verbintenis tot tenlasteneming door de toekomstige echtgeno(o)t(e) in België. Het formulier (bijlage 3bis) wordt aangevraagd bij de Belgische gemeente. Nadat deze verbintenis gelegaliseerd is door de gemeente dient het originele document opgestuurd te worden naar de visumaanvrager. Dit document is 6 maanden geldig. • Kopie van identiteitskaart / verblijfsvergunning / vestigingsvergunning en van het attest samenstelling van het gezin, zowel van de toekomstige echtgeno(o)t(e) in België als van de persoon die de tenlasteneming ondertekend. • Bewijs van inkomen van partner in België: loonfiche van de laatste drie maanden, arbeidsovereenkomst, werkgeversattest; indien zelfstandig: aanslagbiljet van het laatste jaar; vervangingsinkomen (een leefloon uitgekeerd door een OCMW) komt niet in aanmerking.
GEZINSHERENIGING GEZINSVORMING SAMENWONEN
documenten te bekomen. Na voltrekking van het huwelijk beslist de Dienst Vreemdelingenzaken over het definitieve verblijf in België. zie blz. 30-31.
35
• Een kopie van het uittreksel van de akte van de huwelijkaangifte dat door de bevoegde ambtenaar van de burgerlijke stand in België is opgemaakt. Deze akte mag niet ouder zijn dan 6 maanden. • Uittreksel uit een geboorteakte Formule A (Tr. doğum kayıt örneği) van de visumaanvrager + 2 kopieën. • Bewijs van ongehuwde staat van de visumaanvrager, afgeleverd door de burgerlijke stand. Deze akte moet vertaald worden, de handtekening van de vertaler door de notaris bekrachtigd worden en voorzien zijn van apostille door de prefect (Tr. kaymakamlık/valilik). • Het bewijs dat je houder bent van een toereikende, geldige persoonlijke of collectieve reisverzekering tot dekking van eventuele uitgaven voor repatriëring om medische redenen, dringende medische zorg en/of spoedbehandeling in een ziekenhuis. Deze verzekering moet je in Turkije afsluiten. Indien dit niet mogelijk is, moet die verzekering in een ander land afgesloten worden. Sluit je partner in België een verzekering voor jou af, dan moet hij dit in zijn eigen woonplaats doen. De verzekering moet geldig zijn op het hele grondgebied van de Schengenlidstaten en moet de hele duur van het verblijf bestrijken. De minimumdekking bedraagt € 30.000. • Een lege briefomslag (standaard voor brieven), voorzien van adres en postzegel.
36
LET WEL: Het betreft hier uitsluitend basisdocumenten. Het Belgisch consulaat kan steeds bijkomende documenten vragen na onderzoek van het dossier of na een persoonlijk onderhoud. Voor je visumaanvraag moet je met deze documenten je persoonlijk aanbieden bij het Belgisch consulaat. Behandeling visumaanvraag type C verloopt zoals visumaanvraag type D: zie blz. 29-30.
Samenwonen in het kader van een duurzame relatie
Jij en je partner willen niet huwen, maar samenwonen. Eén van de partners woont echter nog in Turkije. Om naar België te komen moet je in Turkije visum type D ‘samenwonen in het kader van een duurzame relatie’ aanvragen. Eenmaal in België kan je de procedure starten om geldige verblijfsdocumenten te krijgen.
3.1 Welke voorwaarden gelden voor ‘samenwonen’ met je partner in België?
NIEUW
• Eén van de partners moet legaal in België verblijven. • Jullie moeten beiden ongehuwd zijn. • Jullie moeten beiden minstens 18 jaar zijn indien de partner in België de Belgische nationaliteit of de nationaliteit van een EER-land bezit. Jullie moeten beiden 21 jaar zijn indien de partner in België geen Belgische nationaliteit of niet de nationaliteit van een EER-land bezit. Behalve wanneer de duurzame relatie al bestond vóór de aankomst in België.
• Jullie moeten het duurzaam karakter van jullie relatie bewijzen (foto’s, brieven, vliegtuigtickets, getuigenissen...). • De partner in België moet over voldoende bestaansmiddelen beschikken, een leefloon uitgekeerd door een OCMW komt niet in aanmerking.
• Zowel heteroseksuele als homoseksuele relaties komen in aanmerking.
3.2 Welke documenten zijn nodig om een visum type D ‘duurzame relatie’ te bekomen? Je moet dezelfde documenten voorleggen als het visum type C ‘met het oog op het sluiten van een huwelijk in België’. zie blz. 35. Bovendien moet je de volgende documenten voorleggen: • Bewijzen van het duurzaam karakter van jullie relatie (foto’s, brieven, vliegtuigtickets, getuigenissen...). • Je partner in België moet een verbintenis tot tenlasteneming ondertekenen. Dit is geen bijlage 3bis, wel een speciale bijlage die gepubliceerd is bij de omzendbrief van 1997. Dit formulier wordt aangevraagd bij de Belgische gemeente. Nadat deze verbintenis gelegaliseerd is door de gemeente dient het originele document opgestuurd te worden naar de visumaanvrager in Turkije. Indien je partner in België een student is, mogen zijn/haar ouders je ten laste nemen, mits het voorleggen van een attest van de onderwijsinstelling van je partner en een verbintenis tot tenlasteneming ondertekend door de ouders. Het formulier vragen de ouders aan hun Belgische gemeente. Deze uitzondering geldt alleen voor studenten.
GEZINSHERENIGING GEZINSVORMING SAMENWONEN
3
37
3.3 Hoe verloopt de procedure ‘samenwonen’ met je partner in België? Met het visum type D ‘duurzame relatie’ bied je je binnen de 8 dagen na binnenkomst aan bij de gemeente waar je gaat wonen. Daar zal een bewijs van inschrijving in het vreemdelingenregister (BIVR) met een verblijfsduur van 6 maanden worden afgeleverd. Deze kaart zal telkens met 1 jaar verlengd worden op voorwaarde dat er een notarieel samenlevingscontract wordt opgesteld, of dat er een verklaring van wettelijke samenwoning wordt afgelegd bij de ambtenaar van de burgerlijke stand, waarin ondermeer staat dat de in België verblijvende partner gedurende de eerste 3 jaar en 6 maanden alle kosten van dit verblijf ten laste neemt. Bij elke aanvraag tot verlenging van de verblijfsvergunning moet je de nodige bewijzen van samenwoonst voorleggen. De eerste 3,5 jaar hangt het verblijfsrecht van de overgekomen partner dus volledig af van het instandhouden van de relatie. Beslissen beide partners uit elkaar te gaan vóór het einde van deze periode, zal de overgekomen partner zijn verblijfsrecht verliezen, en moet hij/zij terugkeren naar Turkije. Indien zich geen relatieproblemen voordoen, zal aan de overgekomen partner
38
na deze periode van 3,5 jaar een verblijfsmachtiging van onbepaalde duur (BIVR) worden afgeleverd. Pas na de periode van 3 jaar en 6 maanden heb je een onbeperkt recht op verblijf en heeft je vergunning niets meer te maken met het al dan niet standhouden van de relatie.
3.4 Enkele bemerkingen in verband met ‘samenwonen’ De procedure om een zelfstandig verblijfsstatuut te krijgen is langer dan bij gezinshereniging met Belgen of EERonderdanen, nl. 3,5 jaar. Je wordt ten laste genomen door je partner in België. Dit houdt in dat gedurende 3,5 jaar jouw partner verantwoordelijk is voor jou en voor jouw kosten (huisvesting, kleding, verblijf, ziekte...). Als je wil werken tijdens de periode dat je je aanvraag tot vestiging hebt ingediend, kan dat als je een arbeidskaart C bezit. Je vraagt deze kaart aan bij de VDAB. Eenmaal ingeschreven in het vreemdelingenregister in de gemeente, kan je je als gerechtigde inschrijven bij de mutualiteit. Uiteraard kan je ook steeds ingeschreven worden als persoon ten laste van je partner als die gerechtigd is.
Als jullie elkaar verlaten vooraleer de identiteitskaart is afgeleverd, verliest de overgekomen partner dan het recht op verblijf? Ja, het recht om in België te verblijven gaat verloren. Het recht op gezinshereniging en op geldige verblijfsdocumenten is gebaseerd op het huwelijk of de duurzame relatie en op de effectieve samenwoonst, als dit niet meer het geval is vooraleer je geldige verblijfsdocumenten hebt bekomen, vervalt dit recht. Je kan dan niet langer legaal in België verblijven. Als jullie elkaar verlaten nadat je identiteitskaart is afgeleverd, verliest de overgekomen partner dan het recht op verblijf? In principe heeft echtscheiding, eens een onbeperkt recht tot verblijf bekomen, geen gevolgen voor je identiteitskaart/verblijfsvergunning. Wel is het mogelijk dat in het kader van een echtscheidingsprocedure het parket een onderzoek start naar het bestaan van een schijnhuwelijk. Enkel wanneer dit schijnhuwelijk en dus de nietigheid van het huwelijk uitgesproken wordt door de rechtbank van eerste aanleg, kan dit gevolgen hebben voor je verblijf. Wanneer een huwelijk nietig wordt verklaard, gaan de gevolgen terug tot het ontstaan van het huwelijk, met andere woorden: het verblijfsrecht dat een gevolg was van het huwelijk kan eveneens afgenomen worden. Het huwelijk wordt dus als onbestaande beschouwd. Maar het huwelijk kan wel gevolgen hebben ten aanzien van de echtgeno(o)t(e) die te goeder trouw was.
GEZINSHERENIGING GEZINSVORMING SAMENWONEN
Wat als het huwelijk of samenwonen misgaat?
39
GEZINSHERENIGING BREDER BEKEKEN
40
Gezinshereniging met (klein)kinderen
(Groot)ouders hebben het recht om hun minderjarige (klein)kinderen te laten overkomen. Heb je de Belgische nationaliteit of de nationaliteit van een EER-land dan kan je je kinderen tot 21 jaar laten overkomen zonder bijkomende voorwaarden zoals ‘ten laste zijn’. Kinderen ouder dan 21 jaar en die ten laste zijn van een Belgische (groot)ouder kunnen ook overkomen. Heb je niet de Belgische nationaliteit dan kan je enkel je kinderen jonger dan 18 jaar laten overkomen.
1.1 Hoe verloopt de procedure voor gezinshereniging met (klein)kinderen? Er moet in Turkije een visum type D ‘gezinshereniging’ aangevraagd worden voor het kind dat wil overkomen. De procedure en de basisdocumenten zijn dezelfde als die van gezinshereniging met een echtgeno(o)t(e). zie blz. 28-31. Alleen moet deze visumaanvraag ook nog volgende specifieke documenten bevatten: • Internationaal uittreksel uit de geboorteakte Formule A van het kind. • De toestemming van de persoon die toezicht houdt over het kind die toelaat dat het kind naar België gaat. Dit document kan je bij de notaris in Turkije aanvragen (akte moet vertaald worden, de handtekening van de
vertaler door de notaris bekrachtigd worden en voorzien zijn van apostille door de prefect (Tr. kaymakamlık/valilik) of de ouder die de verantwoordelijkheid draagt kan een formulier op het Belgisch consulaat ondertekenen. • Wanneer de persoon die toezicht houdt over het kind overleden is: internationaal uittreksel uit de overlijdensakte Formule C. • Bewijs van bestaansmiddelen van de in België verblijvende (groot)ouder: loonfiche van de laatste drie maanden, arbeidsovereenkomst, werkgeversattest; indien zelfstandig: aanslagbiljet van het laatste jaar; vervangingsinkomen (een leefloon uitgekeerd door een OCMW) komt niet in aanmerking. • Voor kinderen ouder dan 21 jaar die ten laste zijn: Een bewijs dat de (klein)kinderen ouder dan 21 jaar ten laste zijn (b.v. overschrijvingsbewijzen, o.a. bankrekeninguittreksels of bewijzen van verzendingen via internationale geldkantoren). DVZ aanvaardt dat (klein)kinderen ten laste zijn, als je kan aantonen dat je gedurende ten minste 6 maanden voor de aanvraag financieel instaat voor het levensonderhoud van je (klein)kinderen.
GEZINSHERENIGING BREDER BEKEKEN
1
41
LET WEL Soms wordt onterecht ook een verbintenis tot tenlasteneming (bijlage 3bis) gevraagd. Deze verbintenis tot tenlasteneming is geen wettelijke voorwaarde! In de praktijk wordt deze wel vaak gevraagd. Verbintenis tot tenlasteneming mag enkel worden gevraagd als bewijs van voldoende bestaansmiddelen in het kader van specifieke verblijfsprocedures, b.v. verblijfsaanvraag op basis van duurzame relatie, toeristenvisum, verblijfsaanvraag als student. In geval van een aanvraag gezinshereniging mag geen ‘verbintenis tot tenlasteneming’ worden gevraagd door een gemeente of een Belgisch consulaat. Indien dat toch zou gebeuren, neem je best contact op met het Bureau Controle Gemeenten (CTL) van DVZ, Tel: 02/206.16.20-21 of 02/206.16.77 of
[email protected]. LET WEL Het betreft hier uitsluitend basisdocumenten. Het Belgisch consulaat kan steeds bijkomende documenten vragen na onderzoek van het dossier of na een persoonlijk onderhoud. Voor je visumaanvraag moet je met deze documenten je persoonlijk aanbieden bij het Belgisch consulaat Eens in België aangekomen, moet er voor het kind een aanvraag om geldige verblijfsdocumenten te bekomen, gestart worden. Deze procedure is gelijklopend met die van gezinshereniging met de echtgeno(o)t(e). zie blz. 30.
42
1.2 Je kind wegwijs in België Eens in België aangekomen is het best dat je kind zo snel mogelijk wordt ingeschakeld in het onderwijssysteem. Elk schooljaar begint op 1 september en eindigt op 30 juni. Kinderen zijn leerplichtig vanaf de maand september van het jaar waarin ze 6 jaar worden tot eind juni van het jaar waarin ze 18 jaar worden. Ook gehuwde jongeren die nog geen 18 jaar zijn blijven leerplichtig.Vanaf 15/16 jaar voldoet de jongere ook aan de wet op de leerplicht door deeltijds onderwijs te volgen. Leerplichtige kinderen mogen enkel om wettelijke redenen thuisblijven, b.v. als ze ziek zijn. Kinderen die uit het buitenland naar België komen, zijn vanaf de 60ste dag na aankomst leerplichtig. Het onthaalonderwijs in het basisonderwijs verschilt van het onthaalonderwijs in het secundair onderwijs. Daar waar de anderstalige nieuwkomers in het secundair gedurende één jaar een Nederlands taalbad (OKAN) krijgen om daarna naar het regulier onderwijs te stappen worden de anderstalige nieuwkomers in het basisonderwijs deels afzonderlijk onderwezen en deels samen met de kinderen in de reguliere klas. Anderstalige nieuwkomers zijn leerlingen in het basisonderwijs die op datum van hun inschrijving ook gelijktijdig van start gaan met onthaalonderwijs. Zij moeten aan volgende voorwaarden voldoen: • 5 jaar of ouder zijn (of ten laatste op 31 december van het lopende schooljaar 5 jaar worden). • Niet het Nederlands als thuistaal of moedertaal hebben. • Onvoldoende de onderwijstaal beheersen om met goed gevolg de lessen te kunnen volgen. • Maximaal 9 maanden ingeschreven zijn in een school met het Nederlands als onderwijstaal (vakantiemaanden juli en augustus niet meegerekend).
Om anderstalige leerlingen in het secundair betere instapmogelijkheden te bieden zijn er speciale onthaalklassen voor anderstalige nieuwkomers (OKAN-klassen). Het doel hiervan is Nederlands te onderwijzen en je kind te integreren in het onderwijssysteem. In de OKAN-klas krijg je lessen Nederlands, plastische opvoeding, lichamelijke opvoeding en een aantal praktijkvakken. Om de OKAN-klas te volgen moet je kind aan volgende voorwaarden voldoen: • Op 31 december van dat schooljaar minimum 12 jaar en nog geen 18 jaar zijn. • Een nieuwkomer zijn, d.w.z. maximaal één jaar ononderbroken in België verblijven. • Niet het Nederlands als thuistaal of moedertaal hebben. • Onvoldoende de onderwijstaal beheersen om met goed gevolg de lessen te kunnen volgen. • Maximaal 9 maanden ingeschreven zijn in een onderwijsinstelling met het Nederlands als onderwijstaal (vakantiemaanden juli en augustus niet meegerekend). Voor meer info over onthaalonderwijs: www.ond.vlaanderen.be/onthaalonderwijs Structuur van het onderwijs in België • Basisonderwijs: van 2,5 tot 12 jaar - Kleuteronderwijs: van 2,5 tot 6 jaar: kleuteronderwijs is wettelijk niet verplicht, maar het is sterk aan te bevelen, zodat kinderen heel jong met de Nederlandse taal in contact komen. - Lager onderwijs: van 6 tot 12 jaar • Secundair onderwijs: van 12 tot 18 jaar Deeltijds onderwijs mogelijk vanaf 15/16 jaar • Hoger onderwijs: vanaf 18 jaar
Vraag een studietoelage Tijdens de periode van de leerplicht is het onderwijs in principe gratis. Toch moet je als ouder sommige kosten zelf dragen: schoolmaterialen, boeken, sportkledij, uitstappen... Voor kinderen in het secundair onderwijs hebben gezinnen met een bescheiden inkomen recht op een studietoelage. In het hoger onderwijs zijn deze studietoelagen hoger en komen er meer gezinnen voor in aanmerking. Buitenlandse kinderen/jongeren moeten minstens 2 jaar wettelijk in België verblijven voor ze recht hebben op een studietoelage. Kinderen die illegaal in België verblijven, hebben geen recht op een studietoelage. De studietoelage moet aangevraagd worden met een speciaal formulier dat in alle secundaire scholen en in het Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB) te bekomen is. Voor meer uitleg of voor het aanvraagformulier kan je surfen naar: www.ond.vlaanderen.be/studietoelagen Of mailen naar:
[email protected] Of bellen naar de Vlaamse infolijn: 0800/302.01 Weigering van inschrijving In het kader van gelijke onderwijskansen bestaat in Vlaanderen een absoluut inschrijvingsrecht. Een school mag echter onder bepaalde omstandigheden wel weigeren om een kind in te schrijven. Wil je hier meer info over dan kan je terecht op www.gelijkeonderwijskansen.be of op de website van het Vlaams Minderhedencentrum http://www.vmc.be/thema.aspx?id=43. Klachten over inschrijvingen kunnen worden ingediend bij de Commissie inzake leerlingenrechten, p.a. Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel.
GEZINSHERENIGING BREDER BEKEKEN
• Een nieuwkomer zijn, d.w.z. maximaal één jaar ononderbroken in België verblijven.
43
2
Gezinshereniging met (groot)ouders
2.1 Hoe verloopt de procedure voor gezinshereniging met (groot)ouders?
NIEUW
(Klein)kinderen met Belgische nationaliteit of EU-/EER-onderdanen hebben het recht hun (groot)ouders uit Turkije naar België over te brengen. Op grond van een bilateraal akkoord is deze mogelijkheid ook voorzien, indien de kinderen in België enkel de Turkse nationaliteit bezitten. Er moet in Turkije een visum type D ‘gezinshereniging’ aangevraagd worden. (Groot)ouders mogen zo’n visum aanvragen op voorwaarde dat ze ten laste zijn van hun (klein)kinderen in België of van diens echtgeno(o)t(e). In het laatste geval mag er geen feitelijke scheiding zijn van de Belgische onderdaan of de in België gevestigde vreemdeling met wie hij/zij gehuwd is. De procedure is gelijklopend met die van gezinshereniging met echtgeno(o)t(e). zie blz. 28-33. Alleen moet de visumaanvraag ook nog volgende specifieke documenten bevatten: • Internationaal uittreksel uit de geboorteakte Formule A van het kind bij wie je in België wenst te leven + 2 kopieën. • Een recent bewijs van goed gedrag en zeden.
44
Bewijzen dat de (groot)ouder onvermogend is in Turkije (dat hij/zij geen inkomsten heeft of geen onroerende goederen bezit). Dat kan ook een vertaling van een attest zijn van het dorpshoofd (Tr. muhtar) van de woonplaats van de visumaanvra(a)g(st)er dat hij/zij aangewezen is op externe ondersteuning.
• Een bewijs dat de (groot)ouders ten laste zijn (b.v. overschrijvingsbewijzen). DVZ aanvaardt dat (groot)ouders ten laste zijn, als je kan aantonen dat je gedurende ten minste 6 maanden voor de aanvraag financieel instaat voor het levensonderhoud van je ouder(s). LET WEL Soms wordt onterecht ook een verbintenis tot tenlasteneming (bijlage 3bis) gevraagd. Deze verbintenis tot tenlasteneming is geen wettelijke voorwaarde! In de praktijk wordt deze wel vaak gevraagd. Verbintenis tot tenlasteneming mag enkel worden gevraagd als bewijs van voldoende bestaansmiddelen in het kader van specifieke verblijfsprocedures, b.v. verblijfsaanvraag op basis van duurzame relatie, toeristenvisum, verblijfsaanvraag als student. In geval van een aanvraag gezinshereniging mag geen ‘verbintenis tot tenlasteneming’ worden gevraagd door een gemeente of een Belgisch consulaat. Indien dat toch zou gebeuren, neem je best contact op met het Bureau Controle Gemeenten (CTL) van DVZ, Tel: 02/206.16.20-21 of 02/206.16.77 of
[email protected]. Eens in België aangekomen moet er voor de (groot)ouders binnen de 8 dagen een aanvraag tot vestiging gestart worden. Deze procedure is gelijklopend met die van gezinshereniging met echtgeno(o)t(e). zie blz. 30.
Je voelt je verantwoordelijk voor je ouders, ze zijn zorgbehoevend en je staat voor de moeilijke keuze: hen in het thuisland te laten verzorgen of zelf hier de zorg op jou nemen en je ouders te laten overkomen. Er heerst een negatieve beeldvorming rond gezinshereniging met (groot)ouders. Tegenstanders menen dat op die manier de sociale zorg en de gezondheidszorg onder druk komen te staan. Dit heeft te maken met het feit dat België geconfronteerd wordt met de vergrijzing van de bevolking, waardoor de sociale zekerheid sowieso al onder druk komt te staan. Je hebt het recht om de zorg voor je bejaarde moeder of vader op jou te nemen. Belangrijk is vooraf stil te staan bij een aantal zaken. Je ouders laten overkomen betekent dat je financieel moet instaan voor hun zorg. Dit kan vele gevolgen hebben. Je ouders lopen op latere leeftijd meer risico op ziektes. De kans is reëel dat je in een groot deel van de kosten zal worden ingeschakeld, zolang je ouders geen zelfstandige verblijfsdocumenten hebben. Hou er rekening mee dat je ouders geen Nederlands kennen. Het is niet altijd even evident om op latere leeftijd ingeschreven te worden in taallessen en andere cursussen die nieuwkomers kunnen wegwijs maken in de Belgische samenleving. Denk eraan dat je ouders een samen-
leving gewend zijn waar ouderen een belangrijke plaats innemen en veel respect krijgen. Eens hier verliezen ze hun vertrouwde sociale netwerk en bestaat de kans om in een sociaal isolement terecht te komen. De keuze om je vader of moeder naar hier te laten overkomen heeft niet enkel voor hen, maar ook voor jou ingrijpende gevolgen aangaande de dagelijkse organisatie van het gezinsleven, de relaties tussen de verschillende gezinsleden onderling en de verschillende opvattingen. Je woont ondertussen al een (hele) tijd in België en hebt op één of andere manier je weg in de Belgische samenleving gevonden, je hebt ook op één of andere manier evenwicht gezocht tussen de cultuur van je land van herkomst en die van België. Migratie is immers een ingrijpend proces en iedereen gaat op een eigen manier om met de ontdekking van nieuwe dingen en het verlies van wat ooit vertrouwd was. Geconfronteerd worden met je ouders in deze nieuwe situatie is niet evident. Zij zullen zien hoe je een aantal zaken die ze jou hebben meegegeven, hebt achtergelaten of anders bent gaan invullen. Ook zij moeten hun eigen ‘migratie-proces’ doorlopen. In een aantal gevallen leidt dit tot moeilijke gezinssituaties en kan het zijn dat er een nieuwe oplossing moet gezocht worden. Hou er rekening mee dat de bestaande voorzieningen voor ouderen nog onvoldoende aansluiten bij de noden en behoeften van allochtone ouderen, laat staan oudere nieuwkomers.
GEZINSHERENIGING BREDER BEKEKEN
2.2 Enkele bemerkingen in verband met gezinshereniging met (groot)ouders
45
WEGWIJSTIPS VOOR NIEUWKOMERS Je wil je leven opbouwen in België. Onmiddellijk dringen er zich een paar vragen op in verband met werk, Nederlands leren, erkenning van behaalde diploma’s, ...
46
Wat zullen de veranderingen zijn door het nieuw inburgeringsdecreet? • Inburgering ook voor oudkomers en voor allochtone Belgen: Oudkomers (mensen die hier al langer zijn) worden doelgroep van het inburgeringsbeleid. Het inburgeringsdecreet zal zich niet meer tot mensen met een buitenlandse nationaliteit beperken. Alle allochtone Belgen (geboren in het buitenland en minstens een ouder geboren in het buitenland) krijgen recht op een inburgeringstraject. Sommigen zullen ook verplicht worden. • De verplichting om een inburgeringstraject te volgen zal sterk uitgebreid worden: > Vrijwel alle nieuwkomers die zich permanent in Vlaanderen komen vestigen zullen een traject moeten volgen.
> Ook oudkomers die een leefloon of een werkloosheidsuitkering krijgen kunnen verplicht worden. > Wie zich niet aan de inburgeringsplicht houdt, krijgt een administratieve boete van € 50 tot € 5000.
OP KOMST
OP KOMST
Mensen uit het buitenland die nieuw zijn in Vlaanderen of Brussel, hebben sinds enkele jaren recht op een inburgeringstraject. Sommige nieuwkomers zijn zelfs verplicht zo een traject te volgen. Dat bepaalt het Vlaams inburgeringsdecreet van februari 2003. Op 12/07/2006 keurde het Vlaams Parlement het nieuw inburgeringsdecreet goed. Eind 2006 worden de uitvoeringsbesluiten van het nieuw decreet verwacht. Het nieuw decreet zal de huidige regelgeving op een aantal punten (vnl. doelgroep) wijzigen.
Wie zal de doelgroep zijn van het nieuw inburgeringsdecreet? • Meer mensen zullen VERPLICHT worden in te burgeren: nieuwkomers en oudkomers > Gezinsherenigers en gezinsvormers van buiten de Europese Unie, ook als je gehuwd bent met een Belg. > Oudkomers die leven van een leefloon. Werkzoekende oudkomers kunnen in het kader van hun traject bij de VDAB door de VDAB verplicht worden (een deel van) het inburgeringsprogramma te volgen. > Iedereen die in het Vlaamse Gewest een religieuze of levensbeschouwelijke functie komt uitoefenen in een erkende lokale geloofsgemeenschap, b.v. een imam. > Ontvankelijk verklaarde asielzoekers hoeven niet volledige inburgeringstraject te volgen. Alleen het pakket maatschappelijke oriëntatie blijft verplicht. Ze hebben wel recht op de andere onderdelen van het inburgeringstraject. Als ze
OP KOMST
Inburgering
WEGWIJSTIPS VOOR NIEUWKOMERS
1
47
OP KOMST
erkend worden als vluchteling, worden ze wel verplicht een volledig traject te volgen. = > Verplichte inburgeraars zullen een waarborg moeten betalen, die ze zullen terugkrijgen als ze het traject helemaal afmaken. • Meer mensen zullen RECHT hebben op een inburgeringstraject: > Oudkomers die ouder of voogd zijn van schoolgaande of leerplichtige kinderen krijgen prioritair recht op inburgering, net zoals huurders of kandidaat-huurders van een sociale woning. Om toegang te krijgen tot een woning kunnen deze laatste in het kader van de nieuwe sociale huurwetgeving binnenkort ook verplicht worden een cursus Nederlands te volgen. = > Rechthebbende inburgeraars zullen in de toekomst moeten betalen voor het inburgeringstraject. • Voor wie zal het traject kosteloos blijven? > Voor mensen van wie het inkomen lager ligt of gelijk is aan het leefloon. > Voor oudkomers die door de VDAB worden doorverwezen
48
1.1 Wat is een inburgeringstraject? Het inburgeringstraject voor volwassen nieuwkomers bestaat uit twee delen, nl. een primair en een secundair traject. Het primair traject is het algemene basisprogramma. Het inburgeringsdecreet regelt de inhoud en de organisatie ervan. Een onthaalbureau organiseert primaire inburgeringprogramma’s voor nieuwkomers. Er zijn 8 onthaalbureaus: één per Vlaamse provincie en één in Antwerpen, Gent en Brussel. zie nuttige adressenlijst. Het primair traject duurt maximum 1 jaar en bestaat uit: • Een basiscursus Nederlands. • Een cursus maatschappelijke oriëntatie (MO). • Een programma loopbaanoriëntatie. • Individuele trajectbegeleiding. De cursussen Nederlands worden uitbesteed aan basiseducatie (voor laaggeschoolden) en centra voor volwassenenonderwijs (voor hooggeschoolden). Cursussen maatschappelijke oriëntatie (MO) worden door onthaalbureaus zelf georganiseerd. De lessen worden gegeven in de taal van de nieuwkomer of in een andere taal die de nieuwkomer voldoende beheerst. De bedoeling van zo’n cursus is de nieuwkomer meer inzicht te geven in het reilen en zeilen van de maatschappij. Cursisten krijgen er algemene informatie over België, Vlaanderen en de gemeente waarin ze
Na afloop van dit programma kunnen nieuwkomers een secundair traject volgen. Dit is een vervolgtraject in functie van werk, verder studeren, sociale redzaamheid...Reguliere voorzieningen zijn verantwoordelijk voor secundaire trajecten. Tot dusver is er vooral werk gemaakt van vervolgprogramma’s in functie van tewerkstelling. Hiervoor staat niet langer het onthaalbureau, maar wel de VDAB (Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling) in. VDAB organiseert o.a. vervolgcursussen Nederlands als voorbereiding op een beroepsopleiding. Inburgeringsconsulenten zorgen voor de begeleiding van de nieuwkomer. Nieuwkomers wiens taalvaardigheid in
het Nederlands al voldoende hoog is, kunnen meteen doorstromen naar het vervolgprogramma op de VDAB. Voor meer info hierover zie www.vdab.be.
1.2 Hoe kan je je inschrijven voor een inburgeringsprogramma? Als je je aanmeldt bij de gemeente waar je woont, informeert de ambtenaar je over het inburgeringsbeleid en verwijst je door naar het bevoegde onthaalbureau. Het inburgeringsprogramma is verplicht voor bepaalde categorieën, anderen hebben weer het recht om mee te doen. Met het nieuw inburgeringsdecreet zal er binnenkort heel veel veranderen, o.a. ruimere doelgroep, andere sanctie. zie blz. 47. Indien je je niet aanmeldt of vroegtijdig je traject stopzet, moet het onthaalbureau dit aan de gemeente melden. Wie zich niet aan de inburgeringsplicht houdt, zal met het nieuw inburgeringsdecreet een administratieve boete van € 50 tot € 5000 krijgen.
WEGWIJSTIPS VOOR NIEUWKOMERS
wonen. Diensten en organisaties worden voorgesteld. Thema’s als huisvesting, gezondheid, verblijfswetgeving of onderwijs worden ook behandeld. Het derde onderdeel van programma, loopbaanoriëntatie, wil de nieuwkomers helpen bij het uitstippelen van hun toekomst. Afhankelijk van de interesse van de nieuwkomer, kan de nadruk liggen op tewerkstelling of op verder studeren. Individuele trajectbegeleiders stippelen in samenwerking met de nieuwkomer een programma op maat uit en geven verdere informatie en advies. Ze helpen nieuwkomers bij administratieve problemen, bij het gelijkschakelen van buitenlandse diploma’s en verwijzen cliënten met hulpvragen gericht door naar gespecialiseerde reguliere voorzieningen.
49
2
Nederlands leren
Wil je Nederlands leren dan heb je de keuze uit verschillende soorten taallessen en verschillende niveaus, naargelang je eigen behoeften en mogelijkheden. Er zijn intensieve en minder intensieve cursussen, opleidingen ’s avonds en overdag, vrouwengroepen en gemengde groepen. Dit kan ook voor mensen zonder wettig verblijf. Onthaalbureaus en integratiecentra kunnen je een overzicht geven van het aanbod. Sinds kort zijn er in Vlaanderen ook zeven ‘Huizen van het Nederlands’. Zij kunnen je ook infomeren en doorverwijzen naar cursussen Nederlands. zie nuttige adressen.
2.1 Je hebt in het land van herkomst gestudeerd. Welke cursus Nederlands? Heb je in je land van herkomst minstens een aantal jaren secundair gevolgd, dan kan je best een cursus Nederlands bij de centra voor volwassenenonderwijs volgen. Centra voor volwassenenonderwijs geven onderwijs voor volwassenen. Meestal vinden de lessen plaats in gewone scholen en dit ’s avonds of in het weekend. Nederlandse taallessen zijn gratis.
2.2 Je hebt in het land van herkomst (bijna) niet gestudeerd. Welke cursus Nederlands? De centra basiseducatie zijn voor laaggeschoolde volwassenen. Ben je in het land
50
van herkomst nauwelijks naar school gegaan, dan kan je best hier terecht. Je leert hier dan de ‘belangrijkste’ vaardigheden die nodig zijn in de samenleving. Zo zijn er lees- en schrijfcursussen, rekenlessen, lessen in sociale vaardigheden, eenvoudige computercursussen, hulp bij rijbewijsexamen ... Lessen vinden plaats in centra voor basiseducatie en ook in buurthuizen, jeugdhuizen, culturele centra, e.d. De cursussen zijn gratis. Je krijgt geen diploma, maar de cursussen kunnen je voorbereiden om verder te studeren.
2.3 Je hebt in het land van herkomst een beroepsopleiding gevolgd of een beroep uitgeoefend en je wil dit beroep ook in België uitoefenen. Welke cursus Nederlands? Wil je Nederlands leren om een specifieke job uit te oefenen of om je voor te bereiden om te gaan werken, dan kan je terecht bij de taallessen van de VDAB (Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling).
2.4 Je werkt of je kan je moeilijk vrijmaken voor een cursus in één van bovengenoemde instanties. Welke cursus Nederlands? Voor opgeleide anderstaligen die zich tijdens de dag niet kunnen vrijmaken (b.v. omdat ze werk hebben) bestaat
CD’s of cassettes. Dit zelfstudiepakket laat je toe te studeren op je eigen tempo. Meer info hierover kan je vinden op www.bis.vlaanderen.be. Ook VDAB organiseert cursussen Nederlands. Meer info kan je vinden op www.vdab.be.
3
Beroepsopleiding volgen
Je kan ook een opleiding volgen (b.v. houtbewerking, elektriciteit, kantoor, jeugdzorg, kleding,...) bij verschillende instanties: VDAB, centra voor volwassenenonderwijs en middenstandsorganisatie. De opleidingen zijn verschillend in
duur en in niveau. Voor de meeste opleidingen moet je inschrijvingsgeld betalen. Als je werkzoekend bent of steun trekt van het OCMW kan je een vrijstelling van het inschrijvingsgeld krijgen.
WEGWIJSTIPS VOOR NIEUWKOMERS
een afstandscursus NT2 via het Begeleid Individueel Studeren (BIS) als alternatief voor de klassikale cursussen. Met deze cursus kan je vanuit het Engels, het Frans of het Duits en onder begeleiding van een mentor, schriftelijk Nederlands leren. Bij de cursus horen ook twee
51
4
Diploma's
4.1 Je hebt in het land van herkomst een diploma behaald. Kan dit in België erkend worden? Ja, in bepaalde gevallen en onder bepaalde voorwaarden wordt dit diploma in België erkend. Er zijn verschillende vormen van erkenning: • Gelijkwaardige erkenning van het diploma met een Belgisch diploma. • Niveaubepaling. Deze procedures kunnen veel tijd en geld in beslag nemen. In de praktijk wordt bijna geen enkele studie gelijkgesteld met die van België, waardoor je een aantal jaren moet studeren om op niveau te komen.
4.2 Hoe verloopt de procedure voor de erkenning van een diploma hoger of universitair onderwijs? Je kan hiervoor terecht bij de administratie van het Departement Onderwijs. zie nuttige adressen. De procedure is tamelijk ingewikkeld. Je moet eerst een startformulier aanvragen bij de administratie. Dit formulier moet volledig ingevuld worden en met de gevraagde documenten teruggestuurd worden. Deze documenten zijn: • 1 aanvraagformulier. • 4 kopieën van het diploma van het hoger onderwijs. • 4 kopieën van het vakkenoverzicht met studieresultaten (puntenlijsten) en studieomvang (uren, credits...).
52
• 4 kopieën van het studieprogramma (studie-inhoud). • 4 kopieën van het stageverslag (indien er stage voorzien was in het studieprogramma). • 4 kopieën van de scriptie (thesis) en een samenvatting van +/- 2 bladzijden indien de thesis niet in het Nederlands, Engels, Frans of Duits is opgesteld. • 4 kopieën van je wettelijk statuut. • Beroepservaring indien deze relevant is. • Extra opleidingen indien deze relevant zijn (b.v. niet certificaat Nederlands voor anderstaligen, rijbewijzen, opleiding koken...). • 1 originele beëdigde vertaling en 3 kopieën van de vertaling van alle documenten die niet zijn opgesteld in het Frans, Engels, Duits of Nederlands. Als het dossier volledig is, start de administratie een onderzoek naar de waarde van het diploma. Dit onderzoek kan vier maanden duren. Tijdens dit onderzoek worden Belgische hogescholen en universiteiten die gelijkaardige opleidingen bieden om advies gevraagd. Indien de gemotiveerde adviezen van de hogeschool of universiteit overwegend positief zijn en het afdelingshoofd is dezelfde mening toegedaan, wordt de volledige erkenning verleend in de vorm van een ministerieel gelijkwaardigheidbesluit. Indien de gemotiveerde adviezen van de universiteit overwegend negatief zijn en het afdelingshoofd is dezelfde mening toegedaan, wordt het dossier
ADVIES Je hebt niet alle documenten?! Enkele tips... Hoe meer informatie het dossier bevat, hoe beter de aanvraag kan behandeld worden. Vluchtelingen en asielzoekers die niet alle documenten kunnen indienen, mogen een onvolledig dossier indienen. Enkele tips: - Indien het onmogelijk is om het studieprogramma te bekomen, kan je deze zelf proberen samen te stellen. - Indien het onmogelijk is om de thesis te bekomen, kan je toch een samenvatting schrijven. In sommige landen worden de scripties vernietigd na vijf jaar te zijn opgeslagen in het archief. In dat geval kan er contact opgenomen worden met de instelling die op haar beurt een officieel document kan opstellen waarbij de vernietiging van de thesis wordt bevestigd.
ADVIES - Soms word je door de universiteit of hogeschool uitgenodigd voor een verkennend gesprek. Een verkennend gesprek is een peilgesprek naar de bekwaamheid en de vaardigheden van de betrokkene. - Vraag altijd een verkennend gesprek aan in het aanvraagformulier indien je onvoldoende documenten kan voorleggen (onder de rubriek extra opmerkingen). Je kan op deze manier de lacunes in het dossier toelichten. Indien je uitgenodigd wordt op een dergelijk gesprek is het belangrijk hierop in te gaan. Een weigering om aan zo een verkennend gesprek deel te nemen, kan leiden tot een globaal negatief advies. Een positief advies kan leiden tot een academische erkenning ondanks het onvolledig dossier.
4.3 Hoe verloopt de procedure voor de erkenning van een diploma secundair onderwijs? • Je kan hiervoor terecht bij de administratie van het Departement Onderwijs. • De administratie start een onderzoek naar de waarde van het diploma. Indien je diploma aan de voorwaarden voldoet, wordt het erkend.
WEGWIJSTIPS VOOR NIEUWKOMERS
doorgestuurd naar de hogescholen om een nieuw advies te vragen. Als de administratie je diploma volledig gelijkwaardig verklaart met een Belgisch diploma, ontvang je een gelijkwaardigheidsverklaring op universitair niveau of op niveau van de hogeschool.
53
Indien je in je herkomstland secundair onderwijs hebt gevolgd kan een gelijkwaardigheid aangevraagd worden. Enkel indien men in het herkomstland minstens 12 jaar onderwijs (basis en secundair) heeft gevolgd, kan men een gelijkwaardigheid van het diploma met een Vlaams diploma hoger secundair onderwijs bekomen. Heb je na je secundaire studies een hoger onderwijs diploma behaald, en hiervoor een niveaubepaling gekregen van het Ministerie van Onderwijs in Vlaanderen, dan kan een gelijkwaardigheid gegeven worden voor het hoger secundair onderwijs. Je volgt de procedure zoals hierboven vermeld maar voegt een kopie van de niveaubepaling toe aan het dossier. Begin dus eerst met de aanvraag voor een niveaubepaling en nadien met de aanvraag tot gelijkwaardigheid van het secundair diploma.
4.4 Niveaubepaling Een niveaubepaling is geen officieel gelijkwaardigheidsbesluit. Het situeert enkel het buitenlands diploma in één van de onderwijsniveaus, met name het hoger onderwijs (hogescholen en universiteiten). Een niveaubepaling bevestigt dat je diploma uitgereikt werd door een erkende instelling van hoger onderwijs. Voor verscheidene instanties en werkgevers is dit voldoende, zodat de langer durende en complexere academische erkenning niet nodig is. Dit geldt niet voor de gereglementeerde beroepen waarbij men altijd een academische gelijkwaardigheid nodig heeft. Ook voor het werken bij de overheid is een academische gelijkwaardigheid vereist. Indien je je wil vestigen als zelfstandige, kan de niveaubepaling je vrijstellen van de bij de wet verplicht te volgen basisopleiding bedrijfsbeheer. 54
4.5 Je hebt in het land van herkomst een diploma secundair onderwijs behaald en je wil in België verder studeren. Kan dit en onder welke voorwaarden? Ja, dit kan. Hiervoor moet je aan drie voorwaarden voldoen: • Je moet voldoen aan de toelatingsvoorwaarden voor hogere studies in het land van herkomst. • Je diploma secundair onderwijs moet hier erkend worden. • Je moet een toelatingsdossier indienen: > Een voor eensluidend verklaarde kopie van het origineel diploma, waarbij een ambtenaar verklaart dat de kopie conform is aan het origineel. Ook de beëdigde vertaling van het diploma moet voor eensluidend verklaard worden. Dit kan op het gemeentehuis. > Taaltest. > Bewijs van inkomen. Dit bedrag wordt meestal gelijkgesteld aan het wettelijk ‘leefloon’ en bedraagt ongeveer € 600 per maand. Asielzoekers en vluchtelingen kunnen hiermee hun solvabiliteit aantonen. Een ander bewijs van solvabiliteit is de tenlasteneming door een privé-sponsor, bij voorkeur iemand uit België (b.v. partner). > Verblijfsstatuut. In veel gevallen moet de kandidaatstudent kunnen aantonen welk verblijfsstatuut hij/zij heeft en dient dit gestaafd te worden met de nodige documenten zoals het statuut van vluchteling of asielzoeker. > Ziekteverzekering. Universiteiten en hogescholen vragen een bewijs dat de kandidaat-student een ziekteverzekering heeft en aangesloten is bij een mutualiteit.
Werken en gezondheid
5.1 Je hebt een verblijfsvergunning in het kader van gezinshereniging bekomen. Kan je dan werken? Ja, de meeste personen die geldige verblijfsdocumenten hebben kunnen werken. Tenzij wie een verblijfsvergunning heeft in het kader van gezinshereniging met iemand die zelf nog een tijdelijk verblijfsrecht in België heeft (b.v. student, tijdelijke arbeidsmigrant...). Als je in het kader van gezinshereniging met een Belgische of EU-/EER-partner naar België bent gekomen, heb je geen arbeidskaart nodig. Ben je naar België gekomen in het kader van gezinshereniging met iemand die niet de Belgische of EU-/EER-nationaliteit heeft, dan heb je een arbeidskaart C nodig. Dit enkel tijdens de periode van je aanvraag tot gezinshereniging met attest van immatriculatie. Vanaf het moment dat je definitieve verblijfsdocumenten hebt (definitieve witte of gele verblijfskaart), heb je geen arbeidskaart meer nodig. 5.1.1 Hoe vraag ik een arbeidskaart C aan? Je moet een aanvraagdossier indienen bij de VDAB (www.vdab.be). Je aanvraagdossier moet bestaan uit: • Een volledig ingevuld en door jou ondertekend aanvraagformulier, met aanduiding van je verblijfsstatus (kandidaat vluchteling, student, slachtoffer mensenhandel, gezinshereniging...) op het ogenblik van indiening van de aanvraag.
• Een volledig ingevuld inlichtingenblad waarop door de burgemeester of zijn gemachtigde van je woonplaats bevestigt dat de inlichtingen die vermeld zijn op dit inlichtingenblad overeenstemmen met de inlichtingen in het bezit van de gemeente. • Een kopie van de je actuele verblijfstitel, in dit geval een kopie van je attest van immatriculatie. • Een uittreksel uit het vreemdelingenof wachtregister met opgave van je verblijfshistoriek. Dit uittreksel moet je aanvragen bij de gemeentelijke administratie van je woonplaats. De VDAB-dienst waar het aanvraagdossier wordt ingediend, onderzoekt of het dossier volledig is. Indien dit het geval is zal het volledige dossier worden overgemaakt aan de bevoegde migratiedienst. De migratiedienst stelt een verder onderzoek ten gronde in en gaat na of je voldoet aan de voorwaarden. Indien het resultaat van dit onderzoek positief is, zal door de migratiedienst een arbeidskaart C worden opgemaakt. Deze arbeidskaart zal worden toegestuurd aan de burgemeester van de gemeente waar je verblijft. De gemeentelijke administratie verwittigt je om je arbeidskaart te komen halen. Deze kaart is geldig gedurende de periode dat de ‘aanvraag tot gezinshereniging’ met attest van immatriculatie duurt. Indien het resultaat van dit onderzoek negatief is, krijg je een gemotiveerde weigeringsbeslissing. Tegen deze weigeringsbeslissing kan je, indien je wettig in
WEGWIJSTIPS VOOR NIEUWKOMERS
5
55
België verblijft, beroep aantekenen. Dit beroepsschrift moet aan volgende voorwaarden voldoen: • Gemotiveerd zijn (d.w.z. duidelijk aangeven dat de genomen beslissing verkeerd is en waarom ze verkeerd is). • Opgesteld zijn in één van de drie landstalen. • Binnen de maand aangetekend ingediend worden. 5.1.2 Heeft de werkgever bijkomende administratieve verplichtingen indien hij iemand wenst te werk te stellen die in het bezit is van een arbeidskaart C? De werkgever heeft in principe geen bijkomende administratieve verplichtingen. Hij is immers vrijgesteld van het bekomen van een arbeidsvergunning. Er wordt wel van hem verwacht dat hij regelmatig de verblijfstoestand van zijn werknemer verifieert. Hij kan hiertoe aan zijn werknemer ten allen tijde vragen hem het bewijs te willen voorleggen dat de verblijfstitel op grond waarvan de arbeidskaart C werd toegekend, nog steeds geldig is of rechtsgeldig werd verlengd. Als je bij iemand aan het werk bent, heb je verschillende rechten en mogelijkheden om in geval van misbruik voor jezelf op te treden. Bovendien heeft jouw werkgever ook verplichtingen tegenover jou: hij moet o.a. je loon uitbetalen en zorgen voor sociale zekerheid.
56
ENKELE TIPS... • Het is belangrijk dat je een arbeidscontract opstelt. De Belgische wet verplicht dit niet, maar als je zaken op papier zet, kan je in geval van misbruik, beter je rechten afdwingen. In een arbeidscontract kan je een aantal zaken met betrekking tot de arbeid die je moet verrichten preciseren: het werk dat moet gedaan worden, je loon, duur van de betrekking,... Indien je geen arbeidscontract hebt en je werkt in het zwart, ben je in een zeer kwetsbare positie. Maar desalniettemin moeten een aantal basisrechten gerespecteerd worden. Zo moet je betaald worden voor het werk dat je doet. • Wanneer je rechten niet gerespecteerd worden kan je beroep doen op de diensten van het ‘toezicht op de sociale wetten’. Deze dienst kan ter plaatse komen en kijken of je werkgever een aantal zaken niet respecteert: o.a. werkduur, uitbetaling van het loon, aangifte dat je bij hem werkt... Het toezicht kan hem vragen de situatie in orde te brengen of hem laten vervolgen voor de rechtbank. Deze dienst houdt zich niet bezig met de geldigheid van je verblijfsdocumenten. In principe loop je, ingeval je illegaal zou verblijven, niet het risico om het land uitgezet te worden.
5.2 Je hebt een verblijfsvergunning in het kader van gezinshereniging bekomen. Moet je je dan inschrijven bij een ziekenfonds? Van zodra je een eigen inkomen hebt, ben je verplicht je aan te sluiten bij een ziekenfonds. Je wordt dan ingeschreven als ‘gerechtigde’. Heb je nog geen eigen inkomen, dan word je ingeschreven als ‘ten laste’ van de gerechtigde, dus het gezinslid dat wel een inkomen heeft. Heb je geen inkomen uit arbeid, dan heb je wel een vervangingsinkomen (werkloosheidsuitkering, OCMW-uitkering), waardoor jullie ook gedekt zijn tegen ziektekosten. De ziekenfondsen hebben in de meeste gemeenten een plaatselijk secretariaat. Hier krijg je informatie over de documenten die nodig zijn bij een eerste inschrijving.
WEGWIJSTIPS VOOR NIEUWKOMERS
5.1.3 Heeft de overgekomen partner recht op werkloosheidsuitkering of OCMW ? In feite niet, want een algemeen principe (dat voor iedereen geldt) is dat je eerst een bepaalde tijd gewerkt moet hebben (en dus bijdragen betaald hebt) om recht te hebben op werkloosheidsuitkeringen. Het vereiste aantal arbeidsdagen varieert naargelang de leeftijdscategorie. Het werk moet in principe ook in België verricht zijn. Maar met bepaalde landen, waaronder ook Turkije, heeft België een akkoord afgesloten waardoor buitenlandse arbeidsdagen toch meetellen op voorwaarde dat daarna nog minstens één dag arbeid wordt verricht in België.
57
DE ECHTSCHEIDING
58
Echtscheiding in België
1.1 Wie mag scheiden voor een Belgische rechter? Een echtscheidingsvordering of vordering voor een scheiding van tafel en bed kan in België worden ingesteld wanneer: • Beide echtgenoten Belg zijn. • De verweerder zijn gewone verblijfplaats in België heeft. • De echtgenoten hun gewone verblijfplaats in België hebben. • De laatste gewone verblijfplaats van de echtgenoten in België was terwijl één van hen nog hier verblijft. • De verzoeker heeft sinds ten minste één jaar gewone verblijfplaats in België. • De verzoeker is Belg en heeft sinds ten minste 6 maanden een gewone verblijfplaats in België. • In geval van gezamenlijke vordering één van de echtgenoten zijn/haar gewone verblijfplaats in België heeft. Een scheiding van tafel en bed die in België is uitgesproken, mag ook in België worden omgezet in een echtscheiding.
1.2 Welk recht is van toepassing in België voor echtscheiding en scheiding van tafel en bed? Wanneer een echtscheiding en scheiding van tafel en bed een internationaal karaker heeft (b.v. echtgenoten hebben verschillende nationaliteit of wonen in verschillende landen), moet de Belgische rechter eerst bepalen of hij de Belgische of een vreemde wetgeving zal toepassen. Hierbij worden de echtscheiding en de scheiding van tafel en bed beheerst:
• Door het recht van de Staat op wiens grondgebied beide echtgenoten bij de instelling van de vordering hun gewone verblijfplaats hebben. • Bij gebrek hieraan, door het recht van de Staat op wiens grondgebied de laatste gemeenschappelijke gewone verblijfplaats van de echtgenoten zich bevond wanneer één van hen zijn gewone verblijfplaats heeft op het grondgebied van die staat bij de instelling van de vordering. • Bij gebrek hieraan, door het recht van de Staat waarvan ieder van de echtgenoten de nationaliteit heeft bij de instelling van de vordering. • In de andere gevallen, door het Belgisch recht. De echtgenoten kunnen ook kiezen welk recht op de echtscheiding of de scheiding van tafel en bed toepasselijk is. Zij kunnen slechts kiezen tussen het recht van de Staat waarvan zij beiden bij de instelling van de vordering de nationaliteit hebben of het Belgisch recht. Zo kunnen twee Turken (zonder Belgische nationaliteit) ervoor kiezen om een Belgische rechter Turks recht te laten toepassen op hun echtscheiding of scheiding van tafel en bed hier in België. De keuze moet wel bij de eerste verschijning voor de rechter worden uitgedrukt.
DE ECHTSCHEIDING
1
1.3 Feitelijke scheiding De feitelijke scheiding wordt geacht te bestaan wanneer de echtgenoten werkelijk en op duurzame wijze een verschillende woonplaats hebben. Soms zijn er 59
problemen in een huwelijk die men zelf niet kan oplossen. Niet iedereen wil dadelijk een echtscheiding. Om problemen op een wettelijke manier aan te pakken, kan men maatregelen vragen aan de vrederechter. Men kan een regeling treffen over volgende zaken: • Wie blijft wonen in het huis waar men samenwoont? • Wie zorgt voor de kinderen? Wie heeft het ouderlijke gezag? Waar verblijven de kinderen en hoe wordt de omgang met de andere ouder geregeld? Wie betaalt onderhoudsgeld? • Hoeveel onderhoudsgeld moet betaald worden aan de partner? • Wie betaalt de schulden af? • Wie mag de meubelen, de auto... gebruiken? Men kan een inventaris laten opmaken door de notaris. De man en vrouw zijn verplicht om samen aanwezig te zijn bij de vrederechter. De vrederechter zal eerst proberen om ze te verzoenen. Als dat lukt, schrijft hij een proces-verbaal. Komen de man en vrouw toch niet overeen, dan mogen beide echtgenoten een vonnis verwachten, een gerechtsbrief met daarin de bevolen maatregelen. De vrederechter beslist vrij over hoelang deze maatregelen gelden, maar deze procedure leidt nooit tot een echtscheiding.
1.4 Wat bepaalt de Belgische wet over echtscheiding en scheiding van tafel en bed? 1.4.1 Echtscheiding vs scheiding van tafel en bed De wet maakt een onderscheid tussen een echtscheiding en een scheiding van tafel en bed. Bij een echtscheiding wordt
60
het huwelijk ontbonden, bij de scheiding van tafel en bed niet. Bij scheiding van tafel en bed valt de verplichting tot samenwonen weg en heeft scheiding van goederen tot gevolg. In principe blijven de huwelijksplichten van trouw, hulp en bijstand bestaan. De echtgenoten mogen m.a.w. geen buitenechtelijke relatie aangaan of elkaar ontrouw zijn en uiteraard hebben zij ook niet het recht om te hertrouwen. Een scheiding van tafel en bed wordt beëindigd door terug te gaan samenwonen en het huwelijksleven te hervatten of door een verzoek tot echtscheiding in te dienen. Terug gaan samenwonen vereist geen bijzondere formaliteiten, tenzij men eventueel het huidige huwelijksvermogensstelsel weer door het vroegere wil vervangen. Een scheiding van tafel en bed moet 2 jaar hebben geduurd om de scheiding om te zetten in een echtscheiding. De Belgische wet onderscheidt: • Scheiding van tafel en bed op grond van bepaalde feiten. • Scheiding van tafel en bed door onderlinge toestemming. • Echtscheiding op grond van bepaalde feiten. • Echtscheiding door onderlinge toestemming. • Omzetting van de scheiding van tafel en bed (op grond van bepaalde feiten of door onderlinge toestemming) in echtscheiding. 1.4.2 Echtscheiding op grond van bepaalde feiten Men kan naar de rechtbank stappen en zich laten vertegenwoordigen door een advocaat als de partner schuldig is aan overspel, geweld, mishandeling of grove belediging. De feiten moeten bewezen zijn door
moet niet bewezen worden. Bij een echtscheiding met onderlinge toestemming moeten de partners tot een overeenkomst komen. Daarin moeten ze alles regelen over de kinderen, het huis, de erfenis... De overeenkomst wordt opgesteld door een advocaat. Indien de partners samen eigenaar zijn van een onroerend goed (grond, huis...) dat moet verdeeld worden, is de tussenkomst van een notaris noodzakelijk voor de overdracht van dat pand. Wanneer de partners akkoord zijn over de regeling, kunnen ze de procedure voor de rechtbank inzetten. Ze moeten hun voorstel tot scheiding doen en een verzoekschrift neerleggen bij de rechtbank van eerste aanleg. Zij moeten 2 maal voor de rechtbank verschijnen. Binnen de 6 maanden na de indiening van het verzoekschrift volgt een uitspraak van de rechter. Indien beide echtgenoten over een twistpunt geen akkoord kunnen bereiken, is een echtscheiding door onderlinge toestemming niet mogelijk. Net zoals een echtscheiding kan een scheiding van tafel en bed door onderlinge toestemming gebeuren. De procedure die bij de scheiding gevolgd wordt lijkt sterk op die van echtscheiding. Ook hier doet men er best aan meteen een advocaat te raadplegen.
1.4.3 Echtscheiding door onderlinge toestemming Om met onderlinge toestemming te kunnen scheiden, moet men minstens 20 jaar oud zijn en minstens 2 jaar gehuwd zijn. Bij de echtscheiding alsook bij de scheiding van tafel en bed door onderlinge toestemming moeten er geen redenen worden opgegeven en eventuele schuld van één van de echtgenoten
1.4.4 Omzetting van de scheiding van tafel en bed (op grond van bepaalde feiten of door onderlinge toestemming) in echtscheiding. Partners die 2 jaar niet meer officieel samenwonen, kunnen scheiden. Om te mogen scheiden moet men de schuld van de partner kunnen aantonen. Dat kan men bewijzen met uittreksels uit
DE ECHTSCHEIDING
o.a. processen-verbaal van de politie of medische attesten. Bij een echtscheiding op grond van feiten is de vaststelling van de schuld bepalend om na de echtscheiding te bepalen wie alimentatie krijgt. Vaak is de verstandhouding zo verstoord dat er meteen dwingende voorlopige maatregelen worden gevraagd aan de vrederechter. Om te vermijden dat men verdacht wordt schuldig te zijn het huis te verlaten, is het belangrijk een machtiging om apart te wonen aan te vragen aan de vrederechter. De procedure wordt ingeleid met een dagvaarding via een gerechtsdeurwaarder. In de dagvaarding staan alle feiten waarom een partner een echtscheiding vraagt. Tevens kunnen voorlopige maatregelen worden vermeld. De rechter kan beslissingen nemen over het gebruik van het huis of een regeling voor de kinderen treffen. De partners moeten niet zelf voor de rechtbank verschijnen, tenzij de rechtbank dit uitdrukkelijk vraagt. Er volgt een uitspraak door de rechter. Net zoals een echtscheiding kan een scheiding van tafel en bed op grond van bepaalde feiten gebeuren. De procedure die bij de scheiding gevolgd wordt lijkt sterk op die van echtscheiding. Ook hier doet men er best aan meteen een advocaat te raadplegen.
61
het bevolkingsregister (aparte inschrijving), met fiscale en sociale documenten of met getuigen. De procedure is dezelfde als bij de echtscheiding op grond van bepaalde feiten. Eerst komt de dagvaarding via de gerechtsdeurwaarder. In de dagvaarding staan alle feiten waarom een partner een echtscheiding aanvraagt. In de dagvaarding kunnen ook reeds voorlopige maatregelen staan. De rechter kan een regeling voor de kinderen treffen en beslissingen nemen over het gebruik van het huis. Ook bij een echtscheiding op grond van feitelijke scheiding moeten de partners niet voor de rechtbank verschijnen, tenzij de rechtbank dit uitdrukkelijk vraagt. Er volgt een uitspraak door de rechter.
1.5 Zal een in België uitgesproken echtscheiding erkend worden in Turkije? Indien je in Turkije gehuwd bent of indien je huwelijk in het bevolkingsregister in Turkije is ingeschreven, moet je je echtscheiding die in België is uitgesproken in Turkije laten erkennen. Dit gebeurt met tussenkomst van een Turkse rechtbank via een exequaturprocedure (Tr. tenfiz davası). In de praktijk verloopt deze procedure zeer vlot en snel. Dit is zeker geen echtscheidingsprocedure die je opnieuw moet beginnen in Turkije. De erkenningsprocedure kan door de
62
cliënt(e) zelf of door een advocaat in Turkije worden ingeleid. De ex-echtgenoten kunnen op het Turks consulaat in België een volmacht (met foto) bekomen voor een Turkse advocaat om hen in de procedure te vertegenwoordigen. Indien beide partners geen dergelijke volmacht geven en één van beiden deze procedure opstart, kan een erkenningsprocedure zeer lang aanslepen. De dagvaarding moet immers vanuit Turkije naar België worden betekend. Dit duurt minstens 3 maanden. Daarna komt de zaak voor. Het bekomen verstekvonnis moet terug worden betekend in België. Deze documenten moeten teruggestuurd worden naar Turkije. Na verloop van de termijn van het hoger beroep wordt het vonnis definitief. Elke partij moet worden vertegenwoordigd door een advocaat die het vertaalde echtscheidingsvonnis van de Belgische rechter, voorzien van een apostille (door Belgische Ministerie van Buitenlandse Zaken), moet voorleggen. Ook het bewijs dat het vonnis in kracht van gewijsde is getreden moet voorgelegd worden. Dit bewijs moet uitdrukkelijk aangevraagd worden op de Griffie van de Rechtbank van Eerste Aanleg waar de echtscheiding is uitgesproken. De bevoegde rechtbank is die van de gemeente waar je in Turkije bent ingeschreven. Indien je met je exechtgeno(o)t(e) overeenkomt, kan de erkenningsprocedure ook in een grootstad (Istanbul, Ankara, Izmir) plaatsvinden.
Echtscheiding in Turkije
2.1 Wie mag scheiden voor een Turkse rechter? Je kan in Turkije scheiden, indien je in Turkije gehuwd bent of indien je huwelijk in de registers van de burgerlijke stand in Turkije is ingeschreven. Elk van de beide echtgenoten heeft het recht op echtscheiding en scheiding van tafel en bed.
2.2 Scheiding van tafel en bed Scheiding van tafel en bed is een versoepeling van de huwelijksband. Het is geen echte scheiding maar een tijdelijke regeling. Ze wordt uitgesproken bij vonnis, hiermee wordt enkel de plicht tot samenleven stopgezet. De rechter bepaalt ook de tijdsduur (1 tot 3 jaar) die begint te lopen vanaf de datum waarop het vonnis in kracht van gewijsde is getreden. Na afloop van de vastgestelde termijn eindigt de scheiding van tafel en bed van rechtswege. Als op dat moment het samenleven niet is hervat, kan één van de echtgenoten de echtscheiding aanvragen. De scheiding van tafel en bed is op dezelfde motieven gebaseerd als de echtscheiding.
2.3 Wat is de procedure voor de echtscheiding en de scheiding van tafel en bed? De echtscheiding en scheiding van tafel en bed gebeurt steeds met een rechterlijke tussenkomst. Het verzoek tot echtscheiding of scheiding van tafel en bed wordt ingediend bij de rechtbank van ofwel de woonplaats van één van de echtgenoten
ofwel de gemeenschappelijke woonplaats waar de echtgenoten de laatste 6 maanden hebben verbleven vóór het verzoek. De cliënt(e) moet steeds een schriftelijke volmacht geven aan de raadsman, terwijl dit in België niet hoeft. Wanneer dus één van de echtgenoten in België verblijft, zal deze opgeroepen worden door middel van een betekening via consulaire weg als het gaat om een Turkse onderdaan, of via ministeriële weg als het gaat om een Belgische onderdaan. Zodra de echtscheidingsvordering of de vordering tot scheiding van tafel en bed start, neemt de rechter ambtshalve de noodzakelijke voorlopige maatregelen, in het bijzonder wat betreft de woonplaats en het onderhoud van het gezin, het huwelijksvermogensstelsel, het onderhoud en bescherming van de kinderen.
DE ECHTSCHEIDING
2
2.4 Wat zijn de echtscheidingsgronden en de scheidingsgronden van tafel en bed? • Duurzame ontwrichting Je kan echtscheiding aanvragen wanneer de huwelijksband ernstig is ontwricht en waardoor de voortzetting van het samenleven ondraaglijk is geworden, b.v. onophoudelijke meningsverschillen, culturele verschillen, sociaal-economische verschillen... Dit is een echtscheiding zonder schuldvraag. Deze echtscheidingsgrond kent men in België niet. Deze grond tot echtscheiding kan zeer snel (op één zitting) worden afgehandeld.
63
• Overspel Je kan de echtscheiding aanvragen wegens overspel van je echtgeno(o)t(e) en dit binnen de 6 maanden vanaf de dag waarop je hiervan kennis kreeg. De vervaltermijn is 5 jaar na het overspel. • Levensbedreiging, mishandeling en onterende handelingen Je kan de echtscheiding aanvragen wegens aanslag op het leven, mishandeling of onterende handelingen door je echtgeno(o)t(e) en dit binnen de 6 maanden van de daad en de vervaltermijn is 5 jaar. Dit echtscheidingsgrond kan ook psychisch geweld inhouden, b.v. als je echtgenoot je voortdurend vernedert in het bijzijn van andere mensen. • Het plegen van een strafbaar feit en het leiden van een eerloos leven In tegenstelling tot het vorig punt (rechtstreekse fysieke of morele aantasting) gaat het hier om handelingen die de echtgeno(o)t(e) onrechtstreeks treffen. Strafbaar feit moet strafbaar zijn krachtens het Strafwetboek, b.v. moord, diefstal... Ook al is er geen veroordeling of strafrechtelijke vervolging geweest. Zowel bij het plegen van een strafbaar feit als bij het leiden van een eerloos leven (b.v. verslaving van de echtgeno(o)t(e)) zal de rechter moeten nagaan of het samenleven hierdoor ondraaglijk is geworden. • Verlating Je kan echtscheiding aanvragen wanneer je echtgeno(o)t(e) zijn/haar plichten niet nakomt of zonder redenen niet naar de gezamenlijke verblijfplaats terugkeert. Wanneer je echtgeno(o)t(e) je dwingt de verblijfplaats te verlaten of wanneer hij je verhindert om terug te keren, kan hijzelf worden geacht de gezamenlijke verblijfplaats te verlaten. Indien de verlating minstens 6 maanden duurt (moet onafgebroken zijn) en de aanmaning/ waarschuwing van de rechter (kan vanaf de 4de maand) op jouw vraag zonder gevolg blijft gedurende 2 maanden, kan je echtscheiding aanvragen. De aanmaning van de rechter houdt geen inhoudelijk onderzoek in, maar eerder een 64
verzoek dat je echtgeno(o)t(e) binnen 2 maanden terugkeert naar de gezamenlijke verblijfplaats. Indien nodig wordt deze aanmaning gepubliceerd. Indien de verlating berust op gerechtvaardigde redenen (gezondheid, werk...) kan de echtscheiding niet uitgesproken worden. • Geestesziekte Je kan echtscheiding aanvragen wanneer de ziekte van je echtgeno(o)t(e) ongeneeslijk is (verklaring van een erkende medische instelling is vereist) en waardoor de voortzetting van het samenleven ondraaglijk is geworden. • Onderlinge toestemming Na 1 jaar huwelijk kan je de echtscheiding aanvragen met onderlinge toestemming met als reden dat de huwelijksband diep ontwricht is. Beide echtgenoten moeten voor de rechtbank verschijnen en verklaren dat ze uit vrije wil tot echtscheiding hebben besloten. De rechter moet de echtscheidingsovereenkomst (kinderen, huis, alimentatie...) passend achten. Indien nodig kan hij wijzigingen aanbrengen. Als over alles een regeling is getroffen, kan de echtscheiding worden uitgesproken. • Breuk in het samenleven Indien een echtscheidingsverzoek werd verworpen en de definitieve beslissing 3 jaar van kracht is én in die periode samenleving niet mogelijk was, wordt de huwelijksband als duurzaam ontwricht beschouwd. Op vraag van één van de echtgenoten zal de echtscheiding worden toegestaan.
2.5 Zal een in Turkije uitgesproken echtscheiding erkend worden in België? Indien je huwelijk in België in het bevolkingsregister werd ingeschreven, moet je ook je echtscheiding in die registers laten opnemen. Indien je in België gehuwd was of je huwelijk in de registers van het burgerlijke stand werd overgeschreven, kan je de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente vragen om een kantmelding van je echtscheiding aan te brengen op je huwelijksakte. De ambtenaar van de burgerlijke stand oordeelt of de buitenlandse echtscheiding voldoet aan de
LET WEL Vele Belgische vrouwen van Turkse origine en Turkse vrouwen in België willen eigenlijk in België scheiden, maar om diverse redenen (o.a. het niet goed kennen van het gerechtelijke systeem in België, de echtscheidingsprocedure die lang kan meeslepen, of het feit dat ze zelden met de ex-echtgenoot kan overeenkomen over de alimentatie, over het hoederecht over de kinderen, of over de verdeling van de huwelijksgemeenschap) verkiezen zij om in Turkije volgens de Turkse wetgeving te scheiden. Wanneer zij in Turkije de echtscheiding aanvragen op grond van duurzame ontwrichting (zie blz. 63) kan de echtscheiding snel afgerond worden. Zij hebben immers één zaak voor ogen, zo snel mogelijk scheiden, met alle gevolgen van dien. Meestal doen de vrouwen onbewust afstand van verschillende rechten (b.v. ouderlijk gezag).
ADVIES Ook al kan een echtscheiding in België lang duren en bereik je moeilijk een overeenkomst met je ex-echtgenoot, is het toch aangeraden om in België te scheiden. Op deze manier kan de vrouw haar rechten gemakkelijker en beter blijven behouden. Aan welke voorwaarden moet een echtscheiding, uitgesproken in Turkije, voldoen om in België erkend te worden? • De beslissing mag niet strijdig zijn met de Belgische openbare orde. • De rechten van de verdediging moeten geëerbiedigd zijn, b.v. tijdig oproepen van de verweerder. • Je mag niet aan wetsontduiking doen, m.a.w. de beslissing mag dus niet alleen verkregen zijn om te ontsnappen aan de Belgische wetten. • De beslissing moet definitief geworden zijn overeenkomstig de wet van het land waar ze werd uitgesproken. Er mag dus geen hoger beroep meer mogelijk zijn en je kan dit bewijzen met een attest afgeleverd door de bevoegde overheid (meestal de griffie van de rechtbank) met vermelding van de datum waarop de beslissing definitief werd. • De beslissing mag niet onverenigbaar zijn met een Belgische beslissing of met een eerder in het buitenland gewezen beslissing die in België kan worden erkend. • Indien dezelfde vordering voor twee rechtbanken in verschillende landen werd ingediend, kan enkel de uitspraak, genomen door de eerste rechtbank, rechtsgevolgen hebben, indien deze bevoegd is. Hierbij moet nog opgemerkt worden dat het buitenlands vonnis in België niet ten gronde mag worden herzien. De buitenlandse echtscheidingsakte moet vertaald en van apostille voorzien zijn.
DE ECHTSCHEIDING
voorwaarden voor erkenning. Een echtscheiding die in Turkije werd uitgesproken kan, wat betreft de ontbinding van het huwelijk zelf, zonder tussenkomst van een Belgische rechtbank worden erkend indien deze aan de voorwaarden voldoet. Tegenwoordig zijn er een aantal gemeenten in België die de in Turkije bekomen echtscheiding niet in de gemeentelijke registers inschrijven met als reden wetsontduiking, d.w.z. een beslissing verkregen om te ontsnappen aan de toepassing van het recht dat in België toegepast zou moeten worden. Andere aspecten van het vonnis (b.v. alimentatie, hoederecht over de kinderen en verdeling van de huwelijksgemeenschap) zullen in België pas gevolgen hebben nadat een Belgische rechter ze uitvoerbaar verklaart (exequaturprocedure, d.i. Turks vonnis in België laten erkennen).
65
GEVOLGEN VAN ECHTSCHEIDING
66
Gevolgen van echtscheiding volgens het Belgisch recht LET WEL Het gaat hier over een echtscheiding waarop het Belgisch recht is toegepast. Het is niet noodzakelijk zo dat het Belgisch recht wordt toegepast omdat de echtscheiding in België heeft plaatsgevonden. zie blz. 59.
1.1 Wat zijn de gevolgen voor de echtgenoten wat betreft alimentatie? Het is de bedoeling dat beide echtgenoten na de echtscheiding zoveel mogelijk kunnen blijven leven volgens de levensstandaard die ze gewend waren en meestal samen hebben opgebouwd. Daarbij mag men niet vergeten dat het huwelijk, zeker als er kinderen zijn, de onderlinge taakverdeling tijdens het huwelijk vaak sterk beïnvloedt: één van de echtgenoten heeft waarschijnlijk minder buitenshuis gewerkt (minder geld verdiend). Daarom voorziet de wet dat echtgenoten ook na echtscheiding voor elkaar blijven ‘zorgen’ in financiële zin. Meestal houdt dit in dat de man alimentatie aan de vrouw betaalt.
1.2 Woonplaats van de kinderen na de echtscheiding? De rechter zoekt de beste oplossing voor de kinderen. Vanaf 12 jaar hebben kinderen het recht om gehoord te worden, wat niet wil zeggen dat de uitkomst precies zal gaan zoals het kind het wilt.
Er wordt rekening gehouden met de keuze van de kinderen, maar toch oordeelt de rechter in het belang van de kinderen. De Belgische wet voorziet ook een regeling van het co-ouderschap. De essentie hiervan is dat beide ouders, in geval ze niet meer samenleven, toch hun verantwoordelijkheid blijven opnemen voor de opvoeding van het kind. Beslissingen i.v.m. het kind worden nog steeds samen genomen. Dit coouderschap wordt verder gerealiseerd doordat het kind afwisselend bij beide ouders verblijft en dit op een evenwichtige, regelmatige en gelijkwaardige basis.
1.3 Wat zijn de gevolgen voor de kinderen wat betreft alimentatie? De onderhoudsplicht van beide ouders ten aanzien van hun kinderen, ook na hun echtscheiding is van de openbare orde. Concreet betekent dit dat de ouders hiervan geen afstand kunnen doen. Elke ouder kan op ieder ogenblik een onderhoudsbijdrage vorderen van de andere als deze niet spontaan bijdraagt in het onderhoud van de kinderen. Ouders kunnen m.a.w. niet rechtsgeldig onderling overeenkomen dat de ene ouder afstand doet van zijn onderhoudsplicht zodat hij niet meer gebonden is aan het bijdragen in het onderhoud van het kind. Men mag niets overeenkomen dat de belangen en de rechten van de kinderen zou kunnen benadelen.
GEVOLGEN VAN ECHTSCHEIDING
1
67
1.4 Welke regels kent het Belgisch recht over de verdeling van de goederen en het vermogen? Algemeen voorziet de Belgische wet een zo billijk mogelijke verdeling van de goederen. Verschillende factoren spelen een rol: aard van het huwelijkscontract (met of zonder gemeenschap van goederen), aard van de echtscheiding, het al dan niet hebben van kinderen, bij welke ouder deze kinderen gaan wonen en de algemene financiële situatie van de echtgenoten. Bij de verdeling van onroerende goederen is meestal de tussenkomst van de notaris vereist.
1.5 Het naamprobleem van Belgische vrouwen van Turkse origine 1.5.1 Voor wie is dit van toepassing? Wanneer je als Turkse vrouw in België tijdens je huwelijk de Belgische nationaliteit (nationaliteitskeuze of naturalisatie) aanvraagt en je verkrijgt deze, dan wordt automatisch de familienaam overgenomen die vermeld staat op je identiteitskaart voor vreemdelingen (gele kaart), en als je gehuwd bent is dat meestal de naam van je echtgenoot. Indien je als Belgische toch je meisjesnaam wenst terug te gebruiken moet je een procedure starten bij ‘Dienst Naamswijziging’. In geval van echtscheiding, nadat je Belg bent geworden, behoud je de familienaam van je ex-echtgenoot op
68
je Belgische identiteitskaart en word je meisjesnaam opnieuw vermeld op je Turkse identiteitskaart. Het hebben van een dubbele nationaliteit en twee verschillende familienamen kan uiteraard voor vele problemen zorgen bij een visumaanvraag wanneer je een nieuw huwelijk wenst aan te gaan met een partner uit Turkije. Zo zal het Belgisch consulaat ook vragen om eerst naamswijziging te doen vooraleer zij het visum uitreiken. 1.5.2 Wat is de procedure voor naamswijziging? Om je meisjesnaam opnieuw te verkrijgen, moet er een procedure bij de ‘Dienst Naamswijziging’ gestart worden. Men mag niet vergeten dat naamswijziging geen recht, maar een gunst is. De nodige documenten moeten met een begeleidende brief opgestuurd worden naar: FOD Justitie Dienst Naamswijzigingen Waterloolaan 115 1000 Brussel In de begeleidende brief moet je zeker vermelden dat je akkoord gaat met het betalen van het registratierecht dat € 49 bedraagt. Op het einde van de hele procedure zal je uitgenodigd worden door het ‘Registratiekantoor’ om het registratierecht van € 49 te betalen. Na de betaling van dit registratierecht wordt het besluit overgemaakt aan jou en heb je 60 dagen de tijd om naar de ambtenaar van de
1.5.3 Welke documenten zijn nodig voor naamswijziging? • Eénsluidend verklaard afschrift van de geboorteakte (Tr. mernis doğum formu) of internationaal uittreksel uit de geboorteakte Formule A. • Bewijs van nationaliteit. • Bewijs van woonst. • Bewijs van goed gedrag en zeden. • Kopie van identiteitskaart. • Huwelijksafschrift / uittreksel uit de huwelijksakte. • In voorkomend geval van de ontbinding (b.v. echtscheidingsakte of overlijdensakte) of nietigverklaring (b.v. vonnis van nietigheid) van de vorige huwelijken. Dit zijn de basisdocumenten. Naargelang de situatie (b.v. wanneer er kinderen zijn) kunnen er altijd bijkomende documenten gevraagd worden.
ADVIES Indien je wenst, kan je na het verkrijgen van de Belgische nationaliteit met de familienaam van je echtgenoot een procedure starten bij ‘Dienst Naamswijziging’ met de vraag om je meisjesnaam te mogen gebruiken. Wanneer eerst je echtscheiding heeft plaatsgevonden en je wilt een nieuw huwelijk sluiten, maar je hebt nog steeds de familienaam van je ex-echtgenoot op je identiteitskaart, dan kan dat tot grotere en ingewikkeldere problemen leiden. Het is dan ook aangeraden om de Belgische nationaliteit aan te vragen zodra je kan. Voor Turkse vrouwen in België is dat vóór zij gezinshereniging of gezinsvorming doen, dus nog vóór zij huwen, of wanneer zij na het huwelijk de Belgische nationaliteit hebben verkregen, onmiddellijk de procedure ‘naamswijziging’ starten. Sinds 1997 kan een gehuwde vrouw in Turkije haar meisjesnaam behouden, gevolgd door de familienaam van haar echtgenoot. Door het feit dat de gehuwde vrouw niet uitsluitend haar meisjesnaam kan dragen na het huwelijk, werd Turkije veroordeeld door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (arrest van 16/11/2004). Sinds de veroordeling kan een gehuwde vrouw ook enkel haar meisjesnaam gebruiken, maar dat vraagt een gerechtelijke procedure. Daarvoor moet zij in Turkije de bevolkingsdienst aanklagen bij rechtbank van eerste aanleg en hierbij kan zij het arrest van het Europees Hof gebruiken. Het Turks Burgerlijk Wetboek zou eigenlijk gewijzigd moeten worden, wat tot heden niet is gebeurd.
GEVOLGEN VAN ECHTSCHEIDING
burgerlijke stand te gaan om de gewijzigde naam in de registers en op je identiteitskaart aan te brengen. Wanneer deze termijn verstreken is, wordt het besluit ongeldig. De procedure in zijn geheel kan minstens één jaar duren.
69
2
Gevolgen van echtscheiding volgens het Turks recht
2.1 Wat zijn de gevolgen van echtscheiding voor een gescheiden vrouw? Zij krijgt haar familienaam die ze droeg vóór de huwelijkssluiting terug. Indien zij vóór de huwelijkssluiting weduwe was en gehuwd was met de familienaam van haar overleden man, kan zij de rechter toestemming vragen om haar meisjesnaam te mogen gebruiken. De echtscheiding geeft ook de mogelijkheid om een nieuw huwelijk aan te gaan. Een gescheiden vrouw moet echter de wettelijke termijn van 300 dagen respecteren om een risico van verwarring van vaderschap te vermijden, tenzij zij opnieuw met haar ex-man huwt of een medisch attest kan voorleggen dat zij niet zwanger is. Uiteraard moet dit via een rechterlijke procedure worden bekomen.
2.2 Wat zijn de gevolgen voor de echtgenoten wat betreft schadevergoeding en alimentatie? • De partij die nadeel ondervindt van de echtscheiding kan aan de schuldige partij een materiële schadevergoeding vragen. Deze kan betaling van eenmalig bedrag of, afhankelijk van de omstandigheden, betaling in termijnen inhouden. • De partij die aangetast is in zijn persoonlijkheid (eer) door omstandigheden die hebben geleid tot de echtscheiding, kan van de andere partij een geldbedrag als morele schadevergoeding eisen. Morele schadevergoeding is eenmalig en kan dus niet in termijnen worden afbetaald. • De ex-echtgeno(o)t(e) die door de echtscheiding in een situatie van behoeftig70
heid zou terechtkomen, kan van de andere een onderhoudsuitkering (naargelang diens financiële draagkracht/vermogen) voor onbepaalde tijd vragen. Dit op voorwaarde dat de verzoekende ex-echtgeno(o)t(e) niet de meeste schuld treft. De mate van schuld van de onderhoudsplichtige is niet van belang. Deze kan betaling van een eenmalig bedrag of, afhankelijk van de omstandigheden, betaling in termijnen inhouden. Bij het hertrouwen van de onderhoudsgerechtigde of bij het overlijden van één van de partijen eindigt de afbetaling in termijnen van materiële schadevergoeding of van onderhoudsuitkering van rechtswege. Indien de gerechtigde samenwoont of indien er geen sprake meer is van behoeftigheid of in geval van een eerloos leven, wordt de betaling in termijnen door beslissing van de rechtbank opgeheven. Indien de financiële toestand van de partijen verandert of indien de billijkheid dit vereist, kan tot vermeerdering of vermindering van de afbetaling worden besloten.
2.3 Welke regels kent het Turks recht over de verdeling van de goederen en het vermogen? Echtgenoten kunnen een huwelijkscontract sluiten bij notariële akte, opgesteld vóór of ná het huwelijk. Wanneer er geen huwelijkscontract is, is het wettelijk stelsel van toepassing op de echtgenoten, nl. de verdeling in gelijke aandelen van de goederen die tijdens het huwelijk verkregen zijn. De datum van de inwerkingtreding van het nieuw Turks Burgerlijk Wetboek is 1 januari 2002. Dit wetboek is van uitermate belang
2.4 Wat zijn de gevolgen voor de kinderen wat betreft alimentatie? De onderhoudsplicht rust op de vader en de moeder tot het kind meerderjarig is. Indien het kind meerderjarig is en zijn opleiding niet beëindigd heeft, zijn de vader en de moeder
verplicht (in zoverre de omstandigheden het toelaten) voor het kind te zorgen tot de opleiding voltooid is. De moeder of de vader die de minderjarige feitelijk verzorgt, kan namens het kind tegen de ander een vordering tot levensonderhoud instellen. De minderjarige die over onderscheidingsvermogen beschikt, kan zelf een rechtszaak tot levensonderhoud instellen. Het bedrag van de onderhoudsbijdrage wordt vastgesteld naargelang de behoeften van het kind en de levensomstandigheden en draagkracht van de moeder en de vader. De rechter kan het bedrag aanpassen of beëindigen naargelang de omstandigheden het vereisen.
2.5 Hoe wordt het ouderlijk gezag geregeld? Het ouderlijk gezag wordt gezamenlijk uitgeoefend door beide ouders. Indien de moeder en de vader niet wettelijk gehuwd zijn, komt het ouderlijk gezag toe aan de moeder. Na echtscheiding of scheiding van tafel en bed is het aan de rechter om, in het belang van het kind, het gezag aan één van de echtgenoten op te dragen. Bij echtscheiding of scheiding van tafel en bed regelt de rechtbank de rechten van de moeder en de vader en hun persoonlijke betrekkingen met het kind, indien mogelijk na de moeder en de vader gehoord te hebben en, indien het kind onder voogdij staat, zijn voogd gehoord te hebben. Ook wordt er advies van de voogdij-instantie gevraagd. De ouder aan wie het gezag niet is toegewezen, moet bijdragen in de verzorging en opvoeding van het kind. De rechter kan op verzoek het bedrag, naargelang de sociale en economische situatie van de ouders, voor de komende jaren vaststellen. De rechter neemt ambtshalve of op verzoek van de moeder of van de vader de nodige maatregelen indien de omstandigheden zijn gewijzigd, b.v. in geval de moeder of de vader met een ander hertrouwt, verhuist of overlijdt.
GEVOLGEN VAN ECHTSCHEIDING
aangaande de regelingen betreffende het huwelijksvermogensstelsel. Het vroegere stelsel van scheiding van goederen werd vervangen door de verdeling in gelijke aandelen van de goederen die tijdens het huwelijk verkregen zijn. Het vroegere stelsel van scheiding van goederen was nadelig voor de echtgenoot zonder beroep, dus meestal de vrouw. De goederen werden vooral verkregen in naam van en met de inkomsten van de echtgenoot, waardoor de vrouw zeer afhankelijk werd van haar echtgenoot. Goederen die vanaf 01/01/2002 verkregen zijn tijdens het huwelijk, ook al staan deze op naam van één van de echtgenoten, worden gelijk verdeeld en komen dus ook automatisch aan de ander echtgeno(o)t(e) toe. Dit in tegenstelling tot goederen die aangekocht zijn tijdens het huwelijk vóór 01/01/2002 en op naam van één van de echtgenoten staan. De wet voorzag wel een overgangsperiode van één jaar vanaf de inwerkingtreding (01/01/2002). Gedurende deze periode konden echtgenoten gehuwd vóór 01/01/2002 bij notariële akte een keuze maken, ofwel behoud van het vroegere stelsel ofwel overstappen naar gelijke aandelen van de goederen of men kon een ander contract opmaken. Heel weinig mensen (minder dan 1000 contracten) hebben van deze mogelijkheid gebruik gemaakt. Het is merkwaardig dat de meesten dan ook tijdens deze overgangsperiode hebben gekozen voor het behoud van het stelsel van de scheiding van goederen. Bij gebrek aan dergelijke verklaring zou het nieuwe wettelijke stelsel automatisch op hen van toepassing zijn met ingang van 01/01/2003.
71
TERUGKEERVISUM
72
Voor wie is een terugkeervisum van toepassing?
• Wanneer je op reis naar Turkije wenst te gaan in de maanden juli, augustus en september maar je hebt in België een procedure gezinshereniging lopen en je bezit een attest van immatriculatie model A (oranje kaart). Bij je terugkeer naar België moet je een terugkeervisum type D aanvragen. Met dit visum kan je terugkeren naar België en je procedure van gezinshereniging gewoon verderzetten. (Groot)ouders en (klein)kinderen ouder dan 21 jaar die nog in de procedure gezinshereniging zitten, zullen dit terugkeervisum niet automatisch krijgen. In dat geval moet DVZ beslissen of deze mensen een visum type D ‘terugkeer’ of een visum type D ‘gezinshereniging’ krijgen (naargelang al dan niet het bewijs geleverd dat ze ten laste zijn). Indien een visum ‘gezinshereniging’ wordt afgeleverd, moet je na aankomst in België een nieuwe procedure gezinshereniging opstarten. • Wanneer op reis je identiteitskaart voor vreemdelingen (gele kaart) verliest, moet je een terugkeervisum om naar België te mogen terugkeren, aanvragen op het Belgisch consulaat. In de maanden juli, augustus en september kan het visum type D ambtshalve door het consulaat afgeleverd worden. Wanneer dit buiten de zomermaanden gebeurt, zal er beslist worden door DVZ. • Wanneer op reis je identiteitskaart voor vreemdelingen (gele kaart) vervallen is, moet je een terugkeervisum om naar België te mogen terugkeren, aanvragen op het Belgisch consulaat.
Wanneer dit gebeurt (zomermaanden of niet) heeft weinig belang. Je visumaanvraag zal sowieso door DVZ beslist worden. • Wanneer je een identiteitskaart voor vreemdelingen (gele kaart) bezit en voor een langdurig verblijf (b.v. voor een periode van 6 maanden zoals vele gepensioneerden dat doen) naar Turkije gaat zonder de gemeente hiervan te verwittigen, kan je ambtshalve uitgeschreven worden uit het bevolkingsregister. Om dan opnieuw een identiteitskaart voor vreemdelingen (gele kaart) te kunnen krijgen, moet je legaal naar België komen met een visum type D ‘gezinshereniging’. Het is aangeraden, wanneer je voor een langdurig verblijf naar Turkije gaat, de gemeente hiervan op de hoogte te brengen. • Wanneer je echtgeno(o)t(e) tijdens jullie reis in Turkije je achterlaat zonder documenten, moet je een terugkeervisum om naar België te mogen terugkeren, aanvragen op het Belgisch consulaat. Het komt voor dat een man zijn echtgenote na een tijd ‘dumpt’ bij haar ouders in Turkije en haar verblijfsdocumenten afneemt. Meestal hebben deze vrouwen een attest van immatriculatie model A (oranje kaart) of een identiteitskaart voor vreemdelingen (gele kaart), waardoor zij een terugkeervisum kunnen aanvragen. Naargelang het attest dat zij bezitten, zal DVZ beslissen of ze een visum type D ‘terugkeer’ of een visum type D ‘gezinshereniging’ krijgen.
TERUGKEERVISUM
1
73
2
Welke documenten zijn nodig voor een terugkeervisum?
• Een geldig nationaal paspoort + 1 kopie. • 1 visumaanvraagformulier invullen en ondertekenen: alle vragen dienen duidelijk en leesbaar in een vreemde taal (Nederlands, Frans, Engels) ingevuld te worden. • 1 recent genomen pasfoto. • Internationaal uittreksel uit de huwelijksakte Formule B, afgeleverd door de ambtenaar van de burgerlijke stand. • Kopie van de identiteitskaart of bewijs van inschrijving in het vreemdelingenregister van de echtgeno(o)t(e) in België. • Attest van immatriculatie model A (oranje kaart) of identiteitskaart voor vreemdelingen (gele kaart) + 1 kopie.
LET WEL Het betreft hier uitsluitend basisdocumenten. Het Belgisch consulaat kan steeds bijkomende documenten vragen na onderzoek van het dossier of na een persoonlijk onderhoud. Voor je visumaanvraag moet je met deze documenten je persoonlijk aanbieden bij het Belgisch consulaat.
74
ADVIES Deze procedure kan best zoveel mogelijk vermeden worden. Een goede afloop is niet zeker. In principe volstaat een attest van immatriculatie niet om terug te keren. Alleen voor Turkije en enkele andere landen wordt er normaal gezien elk jaar een terugkeervisum voor de zomermaanden geregeld. Men kan zich best op voorhand informeren bij de Belgische gemeente. Men kan ook op voorhand verblijfsdocumenten laten verlengen als die zouden vervallen tijdens een reis naar het buitenland.
HET HUWELIJK
NUTTIGE ADRESSEN
75
1
Vlaanderen
1.1 Algemeen juridische hulpverlening
Schoolstraat 9 2800 MECHELEN Tel: 015/43.36.11
1.1.1 Justitiehuizen In een justitiehuis kan je terecht voor praktische inlichtingen, juridische informatie, een eerste advies of verwijzing naar een gespecialiseerde instantie of organisatie. Elk gerechtelijk arrondissement heeft een justitiehuis met bepaalde permanenties.
Lapperfort 1 9700 OUDENAARDE Tel: 055/31.21.44
Kipdorp 44-46 2000 ANTWERPEN Tel: 03/206.96.20 Predikherenrei 4 8000 BRUGGE Tel: 050/44.76.00 Julien Dillensplein 1 1060 BRUSSEL Tel: 02/535.91.00 Zwarte Zustersstraat 8 9200 DENDERMONDE Tel: 052/25.05.20 Cataloniëstraat 6-9 9000 GENT Tel: 09/269.62.20 Maagdendries 3 3500 HASSELT Tel: 011/29.50.40 Burgemeester Nolfstraat 51 8500 KORTRIJK Tel: 056/26.06.31 Bondgenotenlaan 116 3000 LEUVEN Tel: 016/30.14.50
76
Kielenstraat 24 3700 TONGEREN Tel: 012/39.96.66 Merodecenter 1 (Merodelei) 2300 TURNHOUT Tel: 014/47.13.40 Iepersesteenweg 87 8630 VEURNE Tel: 058/33.23.50
1.1.2 Bureau voor Juridische Bijstand Kortweg wordt dit bureau BJB genoemd of het “Pro Deo Bureau”. Hier kan je terecht voor o.a. een advocaat. Naargelang je inkomen is deze advocaat al dan niet volledig kosteloos. Bolivarplaats 20/15 2000 ANTWERPEN Tel: 03/260.72.80
[email protected] Kazernevest 3 8000 BRUGGE Tel: 050/34.97.20
[email protected] Poelaertplein 1000 BRUSSEL Tel: 02/508.66.55
[email protected] Noordlaan 31 lokaal 02 9200 DENDERMONDE Tel: 052/21.71.83
[email protected]
Thonissenlaan 75 3500 HASSELT Tel: 011/24.66.75
[email protected] Grote Markt 8900 IEPER Tel: 0473/48.71.74
[email protected] Burgemeester Nolfstraat 10A lokaal 54B 8500 KORTRIJK Tel: 056/26.95.20
[email protected] Smoldersplein 5 3000 LEUVEN Tel: 016/21.45.45
[email protected] Keizerstraat 20 2800 MECHELEN Tel: 015/28.81.97
[email protected] Bourgondiëstraat 5 9700 OUDENAARDE Tel: 055/33.16.49
[email protected] Huis van de Advocaat Kielenstraat 20 3700 TONGEREN Tel: 012/74.74.96
[email protected] Kasteelplein 1 2300 TURNHOUT Tel: 014/42.22.77
[email protected] Peter Benoitlaan 2 8630 VEURNE Tel: 058/29.63.31
[email protected]
1.2 Specifieke juridische hulpverlening 1.2.1 Ben je op zoek naar een advocaat die gespecialiseerd is in vreemdelingenrecht? Je kan hiervoor terecht bij bovengenoemde justitiehuizen of bureaus juridische bijstand of op www.advocaat.be (eerst balie aanklikken en dan je arrondissement, vervolgens ‘zoek advocaat’ en dan kan je een advocaat met gewenste specialisatie aanklikken). 1.2.2 Ben je op zoek naar een organisatie die een eerste juridische hulpverlening biedt? Bij volgende organisaties kan je terecht voor praktische inlichtingen, juridische informatie of een eerste juridische advies. Deze organisaties hebben ervaring met vreemdelingenrecht en de toepassing ervan in België. Je krijgt een eerste inzicht in je (juridisch) probleem en inzake de mogelijke oplossingen. Je kan daarbij worden doorverwezen. Om te weten welke diensten er zich in jouw buurt bevinden, kan je terecht op www.vreemdelingenrecht.be.
NUTTIGE ADRESSEN
Koophandelsplein 23 9000 GENT Tel: 09/267.41.44
[email protected]
Centrum voor maatschappelijk werk De Mutsaard (deel van CAW De Mare) Maurits Sabbelaan 57 2020 ANTWERPEN Tel: 03/247.88.20
[email protected]
Bond Zonder Naam vzw – sociale dienst Rolwagenstraat 49 2018 ANTWERPEN Tel: 03/233.06.48
[email protected]
77
Informatie- en Ombudsdienst ABVV – Regio Antwerpen Ommeganckstraat 35 2018 ANTWERPEN Tel: 03/220.66.08
[email protected]
De Acht vzw – Vluchtelingenteam Van Daelstraat 41 2140 BORGERHOUT Tel: 03/270.33.29
[email protected]
Prins Albertstraat 35 9100 SINT-NIKLAAS Tel: 03/776.82.72
Multicolores vzw Koningin Astridlaan 45 3500 HASSELT Tel: 011/30.09.78
[email protected]
Provinciaal integratiecentrum (PRIC) – sociaal juridische hulpverlening
Vrijdagmarkt 11 2000 ANTWERPEN Tel: 03/231.15.21
Universiteitslaan 1 3500 HASSELT Tel: 011/23.82.88
[email protected]
Help Center
CAW Sonar vzw
Van Schoonbekestraat 136 2018 ANTWERPEN Tel: 03/234.08.48
Rozenstraat 28 3500 HASSELT Tel: 011/85.99.20
[email protected]
AMOK vzw
Stedelijke Integratiedienst Gent (SID) – Juridische dienst
Cadens
Kaprijkestraat 12 9000 GENT Tel: 09/265.76.76
[email protected]
Ridderstraat 149 3000 LEUVEN Tel.: 016/22.61.24
Transithuis sociale dienst voor vluchtelingen (deelwerking CAW Artevelde)
Dés. Boucherystraat 17 2800 MECHELEN Tel: 015/21.94.66
[email protected]
Oude Houtlei 124 9000 GENT Tel: 09/267.85.10
[email protected]
Intercultureel Netwerk Gent – Cel Mensen zonder papieren Dok Noord 7 9000 GENT Tel: 09/224.17.18
[email protected] www.ingent.be
Oost -Vlaams Diversiteitscentrum vzw (ODiCE vzw) Dok Noord 4 - Hal 25 9000 GENT Tel: 09/ 267.66.40
[email protected] www.odice.be
78
Sociaal centrum Waasland (CAW)
Vzw Samen
Sociale Dienst voor Vreemdelingen (SDV) Sint-Catharinapolderstraat 33 8400 OOSTENDE Tel: 059/50.78.51
[email protected]
Steunpunt Internationaal Privaatrecht (IPR) Gebonden aan Vlaams Minderhedencentrum vzw (VMC) Vooruitgangstraat 323/1 1030 BRUSSEL Tel: 02/205.00.55
[email protected] www.vmc.be www.vreemdelingenrecht.be
Mommaertstraat 22 1080 MOLENBEEK Tel: 02/414.04.53
Groot Eiland – sociale dienst (deel van CAW) Groot Eiland 84 1000 BRUSSEL Tel: 02/502.66.00
[email protected]
Caritas Internationaal Hulpbetoon – sociale dienst Liefdadigheidsstraat 43 1210 BRUSSEL Tel: 02/229.36.11
1.2.3 Waar kan je als hulpverlener/ jurist terecht voor juridische informatie i.v.m. vreemdelingenrecht? Vlaams Minderhedencentrum vzw (VMC) Vooruitgangstraat 323/1 1030 BRUSSEL Tel: 02/205.00.50 VMC juridische helpdesk Tel: 02/205.00.55 www.vreemdelingenrecht.be
Stedelijke Integratiedienst Gent (SID) – Juridische dienst Kaprijkestraat 12 9000 GENT Tel: 09/265.76.76
[email protected]
De Acht vzw – Vluchtelingenteam Van Daelstraat 41 2140 BORGERHOUT Tel: 03/270.33.29
[email protected]
Oost -Vlaams Diversiteitscentrum vzw (ODiCE vzw) Dok Noord 4 - Hal 25 9000 GENT Tel: 09/ 267.66.40
[email protected] www.odice.be
1.2.4 Waar kan je aangifte doen van een schijn- of gedwongen huwelijk? Je kan aangifte doen bij de politie of Dienst Bevolking in de gemeente waar je woont. Loket schijn- en afgedwongen huwelijken Generaal Armstrongweg 1 2020 ANTWERPEN Tel: 03/241.98.00
Bureau Huwelijken Burgerlijke Stand Cel Schijnhuwelijken Woodrow Wilsonplein 1 9000 GENT Tel: 09/266.70.43
1.2.5 Wil je meer informatie over Holebi-huwelijken? Holebifederatie Casa Rosa vzw Kammerstraat 22 9000 GENT Tel: 09/223.69.29 Holebifoon anonieme telefoonlijn: 09/238.26.26 of
[email protected] [email protected]
NUTTIGE ADRESSEN
Foyer Dienst Rechtsbescherming – juridische dienst
1.3 Psychosociale hulpverlening Medet-foon: 070/22.33.55 Bij Medet-foon kan je terecht om te praten over problemen met je partner, je kinderen, je familie...Er werken Turkse en Marokkaanse vrouwen die je in de volgende talen te woord kunnen staan: Nederlands, Turks, Arabisch en Berbers. Als je naar Medet-foon belt, hoef je je naam niet te noemen en alles wat besproken wordt, blijft vertrouwelijk. Medet-foon biedt vooral psychosociale hulp en geen juridische hulpverlening. Je kan wel doorverwezen worden naar de juiste instanties of een centrum algemeen welzijnswerk (caw’s) in jouw buurt. 79
1.4 Wegwijs adressen voor nieuwkomers 1.4.1 Onthaalbureaus www.wvc.vlaanderen.be/minderheden/ inburgeringsbeleid/ Er zijn 8 onthaalbureaus in Vlaanderen. In één in Antwerpen, Gent en Brussel en één per Vlaamse provincie (hoofdvestiging met verschillenden bijvestigingen). PINA Carnotstraat 110 2060 ANTWERPEN Tel: 03/227.70.00 Fax: 03/227.71.71
[email protected]
Kom-Pas Kongostraat 42 9000 GENT Tel: 09/265.78.40 Fax: 09/265.78.49
[email protected] www.gent.be/kom-pas
Brussels Onthaalbureau Nieuwkomers (Bon vzw) Philippe de Champagnestraat 23 1000 BRUSSEL Tel: 02/501.66.80
[email protected]
ONOV (Onthaal Nieuwkomers Oost-Vlaanderen vzw) Hoofdvestiging (coördinatie en administratie) Voldersstraat 1 9000 GENT Tel: 09/267.79.20 Fax 09/267.79.28
[email protected]
Onthaalbureau Limburg Hoofdvestiging (coördinatie en administratie) Stadsomvaart 9 3500 HASSELT Tel: 011/24.78.02 Fax: 011/24.78.15
[email protected]
80
PRISMA Hoofdvestiging (coördinatie en administratie) Brusselsepoortstraat 8 2800 MECHELEN Tel: 015/28.18.30 Fax: 015/28.18.58
[email protected]
Onthaalbureau Vlaams-Brabant Hoofdvestiging (coördinatie en administratie) Provincieplein 1 3010 LEUVEN Tel: 016/26.73.95
[email protected]
PIC West-Vlaanderen Hoofdvestiging (coördinatie en administratie) Provinciaal Integratiecentrum West-Vlaanderen vzw Hoogstraat 98/7 8800 RUMBEKE-ROESELARE Tel: 051/69.79.89 Fax: 051/69.79.90
[email protected]
1.4.2 Huizen van het Nederlands Hier kan je terecht voor alle informatie over Nederlandse taalcursussen in jouw buurt. Je kan een Huis van het Nederlands in jouw regio vinden op www.huizenvanhetnederlands.be 1.4.3 Erkenning van buitenlandse diploma’s Dienst Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Afdeling Secundair Onderwijs Koning Albert II laan 15 1210 BRUSSEL Tel: 02/553.88.66
Dienst Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Afdeling Hoger Onderwijs Koning Albert II laan 15 1210 BRUSSEL Tel: 02/553.98.19
1.5 Turkse Ambassade en Consulaten-Generaal in België 1.5.1 Ambassade Montoyerstraat 4 1000 BRUSSEL Tel: 02/548.93.40 Fax: 02/512.44.01
[email protected] http://www.turkey.be
1.5.2 Consulaten-Generaal http://www.turk-konsolos.com Sorbenlaan 16 2610 WILRIJK Tel: 03/827.13.90 03/820.71.00 Fax: 03/830.05.63
[email protected] Montoyerstraat 4 1000 BRUSSEL Tel: 02/548.93.40 Fax: 02/512.44.01
[email protected]
1.6 Dienstverlening Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) Bij de DVZ kan je terecht voor informatie en stand van zaken betreffende je visumaanvraag, je regularisatieaanvraag en andere zaken betreffende je verblijfsstatus. Dit zowel telefonisch, per fax of per e-mail. Tel: 02/206.15.99 Fax: 02/206.14.63 02/274.66.91
[email protected] http://www.dofi.fgov.be Op de website van DVZ (http://www. dofi.fgov.be – consultatie visumdossier) kan je, naast het zoeken van vele informatie, ook de stand van zaken van een visumaanvraag nagaan. Om dit te kunnen, moet je de Belgische diplomatieke of consulaire post (Ankara of Istanbul) kiezen en het visumaanvraagnummer van Ankara of Istanbul invullen. Om het opzoekwerk van de cel te vereenvoudigen dient het volgende vermeld te worden: • Doel van de visumaanvraag. • Plaats waar de visumaanvraag werd ingediend. • De volledige gegevens van de visumaanvrager (naam, voornaam, geboortedatum) en indien mogelijk zijn OV (openbaar veiligheid) – nummer. • De verzendingsdatum van de aanvraag door de ambassade of consulaat. Je dient je gegevens (telefoonnummer, email adres, faxnummer) op te geven om teruggecontacteerd te worden.
NUTTIGE ADRESSEN
Vluchtelingenwerk Vlaanderen Gaucheretstraat 164 1030 Brussel Tel: 02/274.00.20
[email protected] www.vluchtelingenwerk.be
81
2
Turkije
2.1 Algemeen hulpverlening Sosyal Hizmetler ve çocuk esirgeme kurumu (SHÇEK) Is een overheidsinstelling (gebonden aan Ministerie van Gelijke Kansen) en biedt breed hulpverlening, b.v. adoptie, weeshuizen, senioren,... heeft ook verschillende opvangtehuizen voor vrouwen en kinderen...Voor hun werkzaamheden zie http://www.shcek.gov.tr. In vele steden hebben ze een secretariaat (İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü). Sosyal Hizmetler ve Özel İdare İşhanı Kat:5
AFYONKARAHISAR Tel: 0090/ (0)272.213.19.83 (0)272.213.11.51 Fax: 0090/ (0)272. 213.69.33
[email protected] Zafer Mah. DSİ Yanı Huzurevi Binası 68100 AKSARAY Tel: 0090/ (0)382.212.46.78 Fax: 0090/ (0)382.213.23.65
[email protected] Atatürk Bulvarı Armağan İşhanı No: 76 Kızılay / ANKARA Tel: 0090/ (0)312.418.66.62 (0)312.417.00.45 Fax: 0090/ (0)312.425.96.04
[email protected] Hükümet Binası Zemin Kat 10100
BALIKESİR Tel: 0090/ (0)266.249.18.11 (0)266.249.42.93 Fax: 0090/ (0)266.249.78.77
[email protected] Alacamescit Mah. Tek Sk. No:1 Osmangazi / 16020 BURSA Tel: 0090/ (0)224.223.23.29 (0)224.223.19.36 Fax: 0090/ (0)224.223.14.18
[email protected]
82
Valilik Ek Binası (Eski Defterdarlık Binası)
DİYARBAKIR Tel: 0090/ (0)412.224.38.26 Fax: 0090/ (0)412.224.35.00
[email protected] Sosyal Hizmetler Kampüsü Huzur Mah. Seher Yıldızı Sk. 26060 ESKİŞEHİR Tel: 0090/ (0)222.217.46.09 (0)222.217.46.06 Fax: 0090/ (0)222.217.46.07
[email protected] Hastane Cd. Nebil Sk. No:92
ISPARTA Tel: 0090/ (0)246.223.49.40 Fax: 0090/ (0)246.223.57.43
[email protected] Prof. Dr. Kazım İsmail Gürkan Cad. No:8 CAĞALOĞLU / ISTANBUL Tel: 0090/ (0)212.522.36.97 (0)212.511.42.75 Fax: 0090/ (0)212.526.44.49
[email protected] Gazi Bulvarı No:97
ÇANKAYA / İZMIR Tel: 0090/ (0)232.446.33.52 (0)232.441.53.04 Fax: 0090/ (0)232.441.53.05
[email protected] Gevher Nesibe Mah. Tekin Sk. Kocasinan Belediyesi Hizmet Binası Kat:3 38010 KOCASINAN / KAYSERİ Tel: 0090/ (0)352.221.34.91 (0)352.221.34.92 Fax: 0090/ (0)352.221.34.93
[email protected] Kervansaray Mah. Meteroloji Bölge Müdürlüğü Binası Kat:2 KIRŞEHİR Tel: 0090/ (0)386.262.11.67 (0)386.262.11.66 Fax: 0090/ (0)386.262.11.67
[email protected] K.Karabekir Cd. Hocahasan Sk. No:1/A
MERAM / KONYA Tel: 0090/ (0)332.353.08.09 (0)332.353.13.90 Fax: 0090/ (0)332.350.09.11
[email protected]
İSTANBUL Barosu
Akdeğirmen Mah. Kepenek Cd. Mavi Köşe Apt.
İZMIR Barosu
SIVAS Tel: 0090/ (0)346.224.26.53 (0)346.221.15.00 Fax: 0090/ (0)346.223.36.07
[email protected]
Kadın Hakları Uygulama Merkezi Tel: 0090/ (0)212.292.77.39 (0)212.293.00.45 Tel: 0090/ (0)216.414.68.53 (0)216.414.68.43 Kadın Hakları Komisyonu Tel: 0090/ (0)232.463.27.88
KAYSERI Barosu Kadın Hukuku Komisyonu Tel: 0090/ (0)352.222.27.34
KONYA Barosu
2.2 Juridische hulpverlening Commissie Vrouwenrechten (Baroların Kadın Hukuku Komisyonları) is gebonden aan de balie en geeft gratis advies aan vrouwen. ADANA Barosu Kadın Hukuku Komisyonu Tel: 0090/ (0)322.351.21.21 (0)322.359.49.88
ANKARA Barosu Kadın Hakları Kurulu Tel: 0090/ (0)312.311.51.15
Kadın Hukuku Komisyonu Tel: 0090/ (0)332.351.13.31
MANISA Barosu Kadın Hukuku Komisyonu Tel: 0090/ (0)231.231.36.64
MERSIN Barosu Kadın Hukuku Komisyonu Tel: 0090/ (0)324.231.31.27 (0)324.231.19.65
ORDU Barosu Kadın Hakları Komisyonu Tel: 0090/ (0)452.233.12.30
SAMSUN Barosu
Kadın Hukuku Komisyonu Tel: 0090/ (0)224.220.67.23
Kadın Hakları Komisyonu Tel: 0090/ (0)362.432.14.45 (0)362.431.15.61
DENIZLI Barosu
ŞANLIURFA Barosu
BURSA Barosu
Kadın Hukuku Komisyonu Tel: 0090/ (0)258.262.24.90
Kadın Komisyonu Tel: 0090/ (0)414.313.28.28
DIYARBAKIR Barosu
SIVAS Barosu
Kadın Hakları Danışma ve Uygulama Merkezi Tel: 0090/ (0)412.224.44.41
Kadın Hukuku Komisyonu Tel: 0090/ (0)346.221.10.28
ESKIŞEHIR Barosu
2.3 Administratieve hulpverlening
Kadın Hukuku Komisyonu Tel: 0090/ (0)222.231.18.07
GIRESUN Barosu Kadın Hakları Komisyonu Tel: 0090/ (0)454.516.33.35
NUTTIGE ADRESSEN
Emniyet Müdürlüğü Karşısı Yenişehir 47100 MARDIN Tel: 0090/ (0)482.212.44.79 (0)482.212.37.95 Fax: 0090/ (0)482.212.21.39
[email protected]
Turkse overheidsdienst Binnenlandse Zaken heeft een website waar je veel info kan terugvinden rond burgerlijke stand. Website is wel enkel in het Turks. www.nvi.gov.tr
Isparta Barosu Kadın Hukuku Komisyonu Tel: 0090/ (0)246.218.17.96
83
2.4 Vrouwenorganisaties Deze organisaties komen op voor de rechten van de vrouw. Je kan er terecht om advies te vragen, maar ook met specifieke juridische problemen. Sommigen hebben ook een vluchthuis voor vrouwen. Deze organisaties zijn onafhankelijk en werken met vrijwilligers. ADANA
Şahmaran Kadın Da(ya)nışma ve Araştırma Derneği Tel: 0090/ (0)212.573.74.33
İZMIR Bornova Belediyesi - Kadın Danışma Merkezi Tel: 0090/ (0)232.461.47.94
Adana Kadın Danışma Merkezi Tel: 0090/ (0)322.351.89.02
Ege Kadın Dayanışma Vakfı (EKDAV) Tel: 0090/ (0)232.446.32.23
Kadın Dayanışma Merkezi ve Sığınma Evi Kurma Derneği Tel: 0090/ (0)322.453.34.06
KADMER - Kadın Dayanışma Merkezi Tel: 0090/ (0)482.313.21.00
ANKARA
MERSIN
Uçan süpürge Büyükelçi Sok. 20/4 06700 Kavaklıdere Ankara Tel: 0090/ (0)312.427.00.20 Faks: 0090/ (0)312.466.55.61 E-posta:
[email protected] www.ucansupurge.org
MARDIN
Bağımsız Kadın Derneği - Danışma Merkezi Tel: 0090/ (0)324.336.50.92
ŞANLIURFA Urfa İl Kadın Platformu Tel: 0090/ (0)414.216.55.50
Kadın Dayanışma Vakfı - Danışma Merkezi Tel: 0090/ (0)312.435.00.0
2.5 Belgische Ambassade en Consulaat-Generaal in Turkije
ANTALYA
2.5.1 Ambassade
Antalya Kadın Danışma ve Dayanışma Merkezi Tel: 0090/ (0)242.248.07.66
DIYARBAKIR Kadın Merkezi (KA-MER) Tel: 0090/ (0)412.228.10.53 Selis Kadın Danışmanlık Merkezi Tel: 0090/ (0)412.224.77.28 Diyarbakır Kadın Platformu 0090/ (0)412.228.65.16
İSTANBUL Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı - Danışma Merkezi Katip Mustafa Çelebi Mah. Anadolu Sok. NO: 23 / Daire:7-8 Beyoğlu / İstanbul Tel: 0090/ (0)212.292.52.31- 292 52 32 Fax: 0090/ (0)212.292.52.33 E-mail:
[email protected]
84
Kadınlarla Dayanışma Vakfı Tel: 0090/ (0)212.251.58.50 (0)212.251.58.51
Mahatma Gandi Cad. 55 Gaziosmanpasa / ANKARA Tel: 0090/ (0)312.446.82.47-49 Fax: 0090/ (0)312.446.82.51
[email protected] http://www.diplomatie.be/ankaranl
2.5.2 Consulaat-Generaal Siraselviler Cad. 73 80060 Taksim / ISTANBUL Tel: 0090/ (0)212.243.33.00-01 0090/ (0)212.243.20.68 Fax: 0090/ (0)212.243.50.74
[email protected] http://www.diplomatie.be/istanbulnl
Dit is een uitgave van Steunpunt Allochtone Meisjes & Vrouwen Koningsstraat 136 1000 Brussel Tel: 02/209.34.69 Fax: 02/209.34.65
[email protected] www.samv.be
Redactie Sünbül Karakaya Nadia Babazia Judith Perneel Met dank aan: Vlaams Minderhedencentrum
Een project gerealiseerd met steun van het Impulsfonds voor het Migrantenbeleid