Huisvesting
nummer 1 | april 2006
Succesvol scholen bouwen Daltonschool wil muren doorbreken Opletten met bouwcontract Al het onderhoud in eigen hand Uw huisvesting onze specialiteit
2
Ondernemende scholen en beleidsrijke gemeenten werken vlot samen
Succesvol scholen bouwen
Niels Delemarre: onderzoek gedaan naar succesfactoren bij scholenbouw.
Waarom komt in de ene gemeente een nieuw schoolgebouw voor voortgezet onderwijs veel sneller van de grond dan in de andere? Dat heeft alles te maken met de manier waarop schoolbesturen en gemeenten samenwerken, zo is onlangs onderzocht. Een gezamenlijke visie op onderwijs in de gemeente leidt tot slagvaardiger beslissingen. Andere succesfactoren zijn ondernemingszin bij het schoolbestuur en beleidsvormende kwaliteiten bij de gemeente.
Visie op onderwijs In de eerste fase van een scholenbouwproces is het van groot belang dat school en gemeente een gezamenlijke visie op onderwijs ontwikkelen. Wanneer de gemeente alleen denkt aan de financiën en de school alleen aan het onderwijs, verloopt het proces minder vlot. Ze zitten dan elk in hun eigen burcht en er wordt moeizaam contact gemaakt. Maar als de school in het overleg de nadruk legt op de betekenis van het onderwijs voor de hele gemeente en daarin
Dit blijkt uit een onderzoek naar succes- en
ondersteuning zoekt van bedrijfsleven en
faalfactoren bij de realisering van onderwijs-
vervolgopleidingen, blijkt een gemeente al
huisvesting, uitgevoerd door ir. Harry Vedder
gauw enthousiast mee te gaan. Nog beter
van M3V Adviespartners en drs. Niels Dele-
werkt het als de verschillende schoolbestu-
marre van DHV. Hun bevindingen zijn helder:
ren binnen de gemeente samen optrekken
al aan de wijze waarop het besluitvormings-
en het eens zijn over het aanbod en de
proces in de eerste fase plaatsvindt, is af te
daarbij benodigde voorzieningen.
lezen hoe succesvol de scholenbouw zal zijn. Daarnaast is geld een belangrijke succesfac-
Geld reserveren
tor: in gemeenten die geld reserveren voor
Momenteel reserveren relatief weinig
onderwijshuisvesting, verloopt de scholen-
gemeenten in hun begroting specifiek
bouw veel vlotter.
geld voor onderwijshuisvesting. Dat komt
3
Alles over huisvesting doordat het Rijk de voor onderwijshuis-
modern management. Dat betekent: een
Voor u ligt het eerste nummer van Kernthema
vesting bestemde gelden wel overmaakt,
schoolleider met ondernemingszin, gevoel
Huisvesting, een splinternieuwe uitgave van
maar niet oormerkt. Als een gemeente dat
voor politiek en financieel strategische
VOS/ABB voor alle leden in het primair én
zelf wel doet, zal de besluitvorming over
managementkwaliteiten. Zo’n schoolleider
voortgezet onderwijs. Dit kwartaalblad is
scholenbouw sneller verlopen. Er hoeft dan
kan en durft ook te netwerken en lobbyen bij
helemaal gewijd aan onderwijshuisvesting.
immers niet meer gesteggeld te worden
politiek en bedrijfsleven. Er worden veel scholen gebouwd of ver-
over geld: dat is er al. Ook als de investering groter is dan het gereserveerde bedrag, is
Gemeentelijke rol
bouwd in Nederland. Heel veel bestuurders
er nog voordeel, omdat het dan helder is
Ook de rol van de gemeente is veran-
en managers in het onderwijs krijgen dus
hoeveel aanvullende financiering nog nodig
derd na 1997, toen de verantwoordelijk-
ooit te maken met een scholenbouwproject.
is. In dat geval blijkt het ook interessant om
heid voor de onderwijshuisvesting werd
Ook hebben ze continu de zorg voor het
de exploitatiekosten van de school bij de
gedecentraliseerd van het Rijk naar de
onderhoud. De laatste tijd zijn er ook veel
besluitvorming te betrekken. In principe is de
gemeenten. Was de gemeente voor die tijd
nieuwe ontwikkelingen op dit gebied, zoals
gemeente verantwoordelijk voor het gebouw
nog vooral een ambtelijke beleidsuitvoer-
doordecentralisatie, veranderingen in de
(de investering) en de school voor de exploi-
der, nu moet de gemeente zich opstellen
regelgeving, de opkomst van publiek private
tatie. Meestal concentreert de discussie zich
als beleidsmaker. In veel gemeenten is
samenwerking en onderwijsvernieuwingen.
daarom op de investering, maar nieuwbouw kan tot aanzienlijke besparingen leiden op de exploitatiekosten. Daarmee zou de school een eigen bijdrage aan de investering
‘Succesvolle scholen hebben een modern management’
Hoe speelt u daar het beste op in en hoe realiseert u op vlotte en efficiënte wijze een schoolgebouw, dat past bij ons moderne onderwijs?
kunnen leveren. In veel van de succesvolle processen die zijn onderzocht, bleken scho-
die slag nog niet helemaal gemaakt. Waar
Voor VOS/ABB is die vraag aanleiding om
len bereid vanuit een ondernemende visie
het wel is gebeurd en de gemeente meer
dit nieuwe blad uit te brengen. Kernthema
zo’n eigen bijdrage te doen.
beleidsvormend te werk gaat, zien de
Huisvesting heeft tot doel u te helpen en te
onderzoekers meer politieke ‘sensitiviteit’,
inspireren bij al uw scholenbouwplannen.
Ondernemerschap
meer proactieve initiatieven en een actieve
Met informatieve artikelen en goede voor-
De managementcultuur in het voortgezet
rol in lokale strategische processen.
beelden uit de praktijk, met praktische tips en relevant nieuws. Ook voor ondersteuning op
onderwijs is een andere factor die bepalend is voor succes. Het is goed dat die
Krachtige onderhandelaars
maat kunt u bij ons terecht. Wij beschikken
managementcultuur langzaam maar zeker
Succes bij een scholenbouwproces hangt
over adviseurs, die zijn gespecialiseerd
aan het veranderen is, sinds de invoering
dus vooral af van krachtige onderhande-
in huisvestingszaken.
van lumpsum financiering in het voortge-
laars. De onderzoekers concluderen dan ook
Niet meer steggelen over geld
dat scholen en gemeenten moeten werken
Goede huisvesting is een basisvoorwaarde
aan kennisontwikkeling, bewustwording
voor goed onderwijs. En daar gaat het ons
en het aangaan van partnerschappen. Om
allemaal uiteindelijk om.
scholen en gemeenten daarbij te helpen en zet onderwijs. Deze wijze van bekostiging
te informeren, heeft M3V in opdracht van het
Ik wens u veel leesplezier met dit nieuwe
vraagt van scholen een veel ondernemender
ministerie van OCW een interactief en mak-
blad en ik wens u veel succes met uw eigen
management. Bij hun onderzoek kwamen
kelijke doorleesbare versie van het onder-
(ver)bouwproject.
Vedder en Delemarre tot de conclusie dat
zoeksrapport ontwikkeld dat te downloaden
succesvolle scholen beschikken over een
is van www.m3v.nl en www.vosabb.nl.
Philip Geelkerken
4
Flexibiliteit toverwoord bij nieuwbouw voor obs Rijnsweerd
Daltonschool wil muren doorbreken
Het ruimtegebrek op obs Rijnsweerd is zo nijpend, dat deze groep werkt in de krappe personeelskamer.
Nauwelijks vijf jaar na de oplevering is het gebouw van Daltonbasisschool Rijnsweerd in Utrecht alweer hard aan uitbreiding en aanpassing toe. De school is niet alleen te klein, maar ook te traditioneel ingedeeld voor het Daltononderwijs, zoals dat hier gegeven wordt. “Wij willen letterlijk en figuurlijk muren doorbreken”, zegt de energieke directeur Peter Verberg.
kinderen werken tussen de boekenrekken van de bibliotheek en in hoekjes in de hal. In de personeelsruimte zit een complete klas, hoewel de docenten daar ook lunchen en vergaderen. “Het vervelende is dat we door de moderne architectuur van dit gebouw zo weinig kanten op kunnen”, zegt Verberg. “Die galerijen en lichtkoepels: fraai hoor, maar daardoor kunnen we de gangen haast niet gebruiken vanwege het geluid en de hitte”.
Op dit moment kampt de school (420 leer-
Geen lokalen meer
lingen) met enorme ruimtenood. Het gebouw
“ Het probleem met groeischolen is dat de
telt 12 lokalen en er staan vier noodlokalen
financiering altijd na-ijlt. Pas als je teveel leer-
op het schoolplein. Bovendien worden twee
lingen hebt, komt er geld voor meer ruimte.
groepen elke dag met de bus naar een
Dat is slecht voor de leeromstandigheden”,
dislocatie gebracht. Wie het schoolgebouw
foetert Verberg. Inmiddels heeft de gemeente
aan de Jan Muschlaan binnenstapt, ziet
Utrecht geld uitgetrokken voor de bouw van
het direct: deze school is vol, mudvol. Elke
vier nieuwe lokalen en een speellokaal. Maar
vierkante meter is in gebruik. Groepjes
het bestuur, Stichting Primair Openbaar
5 Moderne architectuur, maar niet erg geschikt voor onderwijs. De noodlokalen vallen uit de toon.
Open opzet Het Daltonconcept houdt in dat de kinderen vaak zelfstandig leren in kleine groepjes. Daarvoor zoeken zij nu met moeite plekjes in lokalen en gangen. Zij kunnen veel beter werken als het gebouw verschillende soorten werkplekken biedt.
kringgesprek wordt gehouden, maar het is ook geschikt voor gezamenlijke of individuele
Bureau M3V Adviespartners voor organisa-
instructie. Door flexibele wanden kunnen de
tie en huisvesting heeft onderzocht wat er
groepsruimten ook weer aan elkaar gekop-
moet gebeuren om hier een schoolgebouw
peld worden tot een nog grotere ruimte.
te realiseren dat beter past bij het onderwijs
Peter Verberg: ‘Dit is echt nieuw in het primair onderwijs’.
Onderwijs Utrecht, gaat er vanuit dat er in 2007/2008 zeven lokalen plus een speellokaal bij komen en mikt op nog eens twee lokalen in 2010. “Voor deze school moet echt wat
van Verberg en zijn team. De basisgedachte
In het bestaande gebouw wordt een aantal
is een open opzet. M3V adviseert om in het
muren tussen lokalen gesloopt en vervangen
nieuw te bouwen gedeelte groepsruimten te
door flexibele verrijdbare wanden. Zo kun-
creëren, met daartussenin een open ‘eigen
nen ook daar ‘eigen leren-hoeken’ worden
leren-gebied’. Daar kunnen leerlingen uit de
gecreëeerd.
beide basisgroepen zelfstandig aan de slag, terwijl de leerkrachten hen op afstand kunnen
Toverwoord
volgen en begeleiden.
Flexibiliteit is het toverwoord voor basis-
Tussen twee groepsruimten een open leergebied
school Rijnsweerd en de overige gebruikers van het pand: de buitenschoolse opvang en een kinderdagverblijf. Die gaan ook zoveel mogelijk gebruik maken van elkaars ruimten. Peter Verberg is enthousiast over het plan van
gebeuren”, zegt Servaas Schoone namens
De groepsruimten zelf zijn kleiner dan traditio-
M3V. “Dit is echt nieuw in het primair onder-
het bestuur. “Het is schrijnend dat in de
nele klaslokalen, omdat de leerlingen immers
wijs. Wij zijn absoluut een voorloper”. Verberg
Vinex-locatie Leidsche Rijn scholen al op de
de hele dag uitwaaieren naar andere werk-
gelooft dan ook in zijn concept: “Door deze
groei worden gebouwd met 16 lokalen, terwijl
plekken. De groepsruimte is de thuisplek voor
manier van werken praten de leerkrachten
Rijnsweerd zo in de nood zit”.
de groep, waar bijvoorbeeld ‘s morgens het
veel meer met individuele leerlingen, en zien ze sneller wie welke zorg nodig heeft. Dit is
De overheid rekent nog steeds in lokalen,
onderwijs op maat”.
maar die wil de Daltonschool niet meer. Het gaat om de vierkante meters. “Hier moet
De plannen voor obs Rijnsweerd beginnen
een schoolgebouw komen, dat past bij ons
inmiddels vorm te krijgen. Drie architecten
onderwijsconcept, dus met veel flexibele
zijn uitgenodigd om een eerste schets te pre-
ruimte. En niet alleen in de nieuwbouw. Er
senteren op basis van het rapport van M3V.
moeten ook aanpassingen komen in de be-
Dit voorjaar wordt daaruit een keuze gemaakt
staande bouw. De strijd is nog niet helemaal
en begin 2007 moet volgens plan de bouw
gestreden, maar ik ga er van uit dat het gaat
van start gaan. Team en leerlingen van obs
lukken”, aldus Verberg.
Rijnsweerd kunnen haast niet wachten.
6
Er zijn veel manieren om een scholenbouwproces aan te pakken. Direct nadat het besluit tot nieuwbouw is gevallen, staat u al voor de eerste keuze: wordt het een traditioneel ontwerp- en uitvoeringsproces of sluiten we een ‘design-build contract’? Nemen we in het contract ook afspraken op over beheer en onderhoud? Of kan het nog anders? Het is goed om van tevoren af te wegen welke contractvorm het beste bij u en uw school past.
Het is mogelijk om deze twee fasen beter
bijkomende zaken: niet alleen over pas-
op elkaar af te stemmen door middel van
sende huisvesting, maar ook over het
het design build-contract. In dat geval is
beheer, onderhoud en facilitaire diensten
meestal de aannemer vanaf het begin het
gedurende de gehele contractperiode.
aanspreekpunt: hij zorgt ervoor dat het
Zo’n geïntegreerd contract wordt vaak
ontwerp wordt uitgewerkt in een bestek en
voor een lange periode gesloten. De op-
uitgevoerd binnen het afgesproken budget.
drachtgever vertrouwt dus veel zaken toe aan één partij en na aanbesteding is zijn
Publieke-private samenwerking
invloed geringer dan in het traditionele
Steeds vaker worden ook andere facet-
proces.
ten van de huisvesting in hetzelfde contract ondergebracht. Denk aan beheer en onderhoud, maar ook aan de financiering
Invloed geringer dan in het traditionele bouwproces
In het traditionele bouwproces is de verant-
en diensten als schoonmaak, catering,
woordelijkheid voor de opeenvolgende fa-
bewaking. Dat wordt binnen het contract al-
sen verdeeld over verschillende partijen. De
lemaal door één partij geregeld. In dat geval
opdrachtgever zorgt daarbij voor de coördi-
spreken we van ‘publiek-private samenwer-
In het onderwijs kan dat laatste wel eens
natie, vaak ondersteund door een bouwma-
king’. Het voordeel is dat er een integrale
lastig worden, omdat juist het onderwijs
nager. Het plan wordt zorgvuldig uitgewerkt
benadering tot stand komt waardoor vaak
voortdurend verandert. Innovatieve ont-
in een zogenoemd bestek en daarmee gaat
efficiënte oplossingen bereikt worden. De
wikkelingen vragen vaak ook aanpassin-
vervolgens de aannemer aan de slag. Hij is
opdrachtgever laat zijn wensen en eisen in
gen in de huisvesting, zoals bijvoorbeeld
verantwoordelijk voor de uitvoering. In zo’n
het contract vastleggen.
bleek bij invoering van het studiehuis.
traditioneel bouwproces bestaat er dus een
Dit betekent wel dat al vroeg in het proces
Als alles al in contracten vastligt, kunnen
scheiding tussen ontwerpen en uitvoeren.
nagedacht moet worden over allerlei
scholen nauwelijks flexibel inspelen op nieuwe ontwikkelingen.
Esdal College, Emmen
Dan toch maar een traditioneel en beheersbaar proces kiezen? Het kan ook nog anders. Nieuw is een contract waarbinnen wel een aantal onderdelen wordt geïntegreerd, maar waarin de eisen en wensen niet voor 30 jaar worden vastgelegd. In plaats daarvan staan er basiseisen in, gecombineerd met een aantal mogelijke toekomstscenario’s. Op deze manier kan de opdrachtgever toch blijvende invloed houden. Enkele scholen gaan binnenkort voor het eerst met deze werkwijze van start. We houden u op de hoogte. Zie voor meer informatie www.m3v.nl.
7
Al het onderhoud in eigen hand Ook kleinere schoolbesturen kunnen profiteren van overheveling van huisvestingsgelden. Voor hen is het de moeite waard om doordecentralisatie van het onderhoud na te streven. De verantwoordelijkheid voor nieuwbouw en uitbreiding van schoolgebouwen blijft dan bij de gemeente, maar de zorg voor het volledige onderhoud, zowel binnen als buiten, komt bij het schoolbestuur te liggen. Dat heeft ontegenzeggelijk voordelen.
In de meest vergaande vorm (3) wordt de gehele zorg voor de onderwijshuisvesting van de gemeente overgedragen naar het schoolbestuur. Dit vraagt van het schoolbestuur veel kennis en inzicht in de mogelijke risico’s en toekomstige ontwikkelingen, en bovendien een behoorlijke financiële reserve. Daarom is dit voor kleinere schoolbesturen niet aantrekkelijk. De eerste vorm is voor hen echter wel degelijk haalbaar én interessant.
Voordelen Doordecentralisatie van alleen het onder-
Het begrip doordecentralisatie wordt in de
houd biedt voordelen voor het bestuur, maar
praktijk gebruikt voor verschillende varianten.
ook voor gemeenten. Op de eerste plaats
• Doordecentralisatie onderhoud
komt het volledige onderhoud van de school
OBS Fabritius, Hilversum
(binnen en buitenkant) daarmee in één hand.
binnenkant als het onderhoud aan de buiten-
Dat maakt het mogelijk onderhoudsactivitei-
kant in beeld brengt. Op basis van die plan-
vervangende nieuwbouw + nieuwbouw
ten beter op elkaar af te stemmen, hetgeen
ning kunnen vervolgens afspraken worden
en uitbreiding;
de efficiëntie ten goede komt en bovendien
gemaakt met de gemeente over de jaarlijkse
kan leiden tot prijsvoordelen.
vergoeding, de wijze van prijscompensatie,
vervangende nieuwbouw + nieuwbouw
Een tweede voordeel is dat de lange aan-
de looptijd van afspraken en de wijze waar-
en uitbreiding, inclusief economisch
vraagprocedures van de huisvestingsver-
op verantwoording wordt afgelegd. Door de
eigendomsrecht.
ordening voor het onderhoud verleden tijd
afspraken in een convenant vast te leggen
zijn. Korte lijnen en slagvaardig handelen
en die ook te verankeren in de huisvestings-
zijn het gevolg. Ten slotte voorkomt deze
verordening kunnen wederzijdse rechten en
variant veel discussies over de vraag of een
plichten goed worden vastgelegd.
buitenkant; • Doordecentralisatie onderhoud +
• Doordecentralisatie onderhoud +
bepaalde onderhoudsklus nu voor rekening
Gertjan van Midden, beleidsmedewerker van VOS/ABB, is expert in onderwijshuisvesting.Zoekt u professionele ondersteuning bij uw bouw- of verbouwplannen of bij het daaraan voorafgaande proces, neem dan gerust contact met hem op. Mail naar
[email protected] of bel 0348-405225
van de gemeente dan wel voor rekening
Op grond van artikel 111 van de Wet op het
van het schoolbestuur komt. De verant-
Primair Onderwijs kunnen schoolbesturen
woordelijkheid van de gemeente voor
formeel een verzoek tot doordecentralisatie
nieuwbouw en uitbreiding blijft in deze
doen aan de gemeenteraad. Dit geldt voor
situatie ongewijzigd.
niet door de gemeente in stand gehouden scholen, waaronder ook de openbare scho-
Meerjarenplanning
len met een zelfstandig stichtingsbestuur.
Bij doordecentralisatie van het onderhoud
Voor openbare scholen van een bestuurs-
is het van belang inzicht te hebben in de toe-
commissie of integraal bestuur, kan echter
komstige kosten. Dat kan bijvoorbeeld door
ook doordecentralisatie worden gerealiseerd.
een meerjarenonderhoudsplanning te (laten)
Zie daarvoor de website www.vosabb.nl
maken die zowel het onderhoud aan de
(dossier huisvesting).
8
Veelgestelde vragen schillend mee om. Sommige gemeenten sluiten een verzekering af, terwijl andere geheel of gedeeltelijk zelf de risico’s dragen. Sommige gemeenten verzekeren tegen nieuwwaarde terwijl andere tegen boekwaarde verzekeren. Zowel de verzekeringspremie als het eventuele eigen risico is voor rekening van de gemeente. Verhalen op de scholen is niet toegestaan. De verzekeringskosten van zaken die door de school zelf zijn bekostigd, komen wel voor rekening van de school. Belangrijk is in ieder geval hierover goede afspraken te maken met de gemeente.
Vraag 2 De gemeente stelt dat onze school voor voortgezet onderwijs bij vervangende nieuwbouw een eigen bijdrage moet betalen. Is dat correct? Antwoord De gemeente verwijst naar een bepaling die tot 1 januari 2005 in artikel 76c lid 1 Wie betaalt de verzekering van de school?
Vraag 1
onder b2 van de Wet op het Voortgezet
Ik heb een nota gekregen van de gemeente
Onderwijs was opgenomen. Bij de wets-
betreffende de gemeentelijke eigendom-
wijziging, waarbij de verantwoordelijk-
menverzekering voor mijn vier scholen.
heid voor onderhoud aan de buitenkant
Moeten wij deze nota’s betalen als school-
en de renovatie is overgeheveld van de
bestuur?
gemeente naar het schoolbestuur is ook deze bepaling geschrapt. De gemeente
Antwoord
mag derhalve geen eigen bijdrage van de
Het antwoord is nee. De gemeente is ver-
school eisen.
plicht schade aan gebouwen en inboedel voor zover die zijn gebouwd of aangeschaft
Vraag 3
met gemeenschapsgelden aan de school te
Is de gemeente verplicht de wijzigingen
vergoeden. Via het gemeentefonds krijgt de
m.b.t. de klassenverkleining en de
gemeente daarvoor de financiële middelen.
onderwijskundige vernieuwingen zoals
De plicht van de gemeente komt erop neer
die door de Vereniging van Nederlandse
dat schade hersteld wordt naar de oude
Gemeenten worden voorgesteld over
toestand. Gemeenten gaan hier echter ver-
te nemen?
9
Antwoord Nee, een gemeente is daartoe niet verplicht. Er sprake van een modelverordening van de VNG. Een gemeente kan die overnemen, wijzigingen aanbrengen, of een geheel eigen verordening opstellen. Bij dat laatste zal de gemeente wel rekening moeten houden met de bepalingen in de WPO, de WEC en de WVO. Ook het feit dat de rijksoverheid extra middelen beschikbaar heeft gesteld voor de klassenverkleining en de onderwijskundige vernieuwingen betekent niet dat de gemeenten die ook door moeten geven aan de scholen. De uitkering uit het gemeentefonds, waarin deze gelden zijn opgenomen is een algemene uitkering. Als
Schoolvoorbeeld
de gemeente de voorgestelde wijzigingen niet opneemt in de verordening kan een bestuur – samen met de andere besturen in de gemeente altijd – via het OOGO of rechtstreeks via de lokale politiek – druk uitoefenen om dat alsnog te doen.
Prettig werken onder de zon
Vraag 4
OBS Atalanta in Heerhugowaard
Gisteren kreeg ik te horen dat een aanvraag van mijn school, waarvoor reeds ambtelijk
Architect Jim Lubach heeft zich bij het
voorzien van een fraai glazen dak.
overeenstemming is, niet aan de gemeente-
ontwerpen van de openbare basisschool
Het gebouw bevat 14 leslokalen, twee
raad wordt voorgelegd. Kan dat zomaar?
Atalanta in Heerhugowaard laten inspireren
speellokalen, een mediatheek, personeels-,
door de zon. Niet zo gek, want de school
directie- en ib-ruimten. Ook een kinderdag-
Antwoord
staat aan de straat Zonnegloren in de wijk
verblijf en buitenschoolse opvang zijn er
Het gaat hier om ambtelijke overeenstem-
Stad van de Zon en is, net als de huizen in
ondergebracht en de gemeente heeft er een
ming. Mondeling is u te verstaan gegeven
die wijk, voorzien van zonnepanelen.
informatiepunt over de woonwijk-in-aan-
dat het voorstel niet in de raad zal worden
bouw ingericht. Naarmate die wijk verder
gebracht. Als er een formeel verzoek (cf. de
Directeur Petra Bunte van obs De Atalanta
wordt afgebouwd, stromen steeds meer
huisvestingsverordening) is ingediend, kan
is blij met het resultaat. “Dit gebouw is niet
leerlingen toe. Vorig jaar bij de start telde
het niet zo zijn dat ambtelijk wordt besloten
alleen mooi om te zien, maar ook prettig om
Atalanta 17 leerlingen, nu zijn het er ruim
het voorstel niet aan de gemeenteraad (of
in te werken. Met heel veel licht en ruimte”.
100 en de groei zit er voorlopig nog wel in.
het college) voor te leggen. Bij een formeel
De school is gebouwd in een vlindervorm.
verzoek hoort een formeel besluit, zodat
In een groot koepeldak boven de hal is een
Wilt u ook met uw schoolgebouw
daartegen eventueel bezwaar en beroep kan
stralende zon te zien, met glas rondom.
in de rubriek Schoolvoorbeeld?
worden aangetekend.
Ook de hoge gang die op de hal uitkomt, is
Mail naar
[email protected]
10
Kort huisvestingsnieuws 10 miljoen euro uitgetrokken voor een incidentele kwaliteitsimpuls in sportaccommodaties rond scholen en buurten. Een aanvraag hiervoor moet worden ingediend door de gemeente, maar mede-ondertekend door het schoolbestuur. De aanvragen moeten betrekking hebben op aanpassingen in de huisvesting van brede scholen of sportaccommodaties, met als doel deze geschikt te maken voor (meer) multifunctioneel gebruik. Daarbij kan worden gedacht aan de combinatie van functies voor onderwijs, opvang, sport, cultuur en wijkvoorzieningen. De aanpassingen moeten in 2006 of 2007 gerealiseerd worden. Nieuwbouw is dus niet aan de orde. Het maximale bedrag per aanvraag is 500.000
Aanvullende bijdrage praktijklokalen
Ronde tafelgesprekken VO
Het is mogelijk een aanvullende bijdrage te
VOSABB organiseert rondetafelgesprekken met
vragen van de extra subsidie voor het inrich-
schoolleiders en facilitair managers over onder-
De aanvragen moeten vóór de zomer zijn inge-
ten van een praktijkgerichte leeromgeving.
wijshuisvesting. Deze gesprekken worden voor
diend. Aanvragen waaruit blijkt dat voor de ge-
De aanvragen voor de standaardbijdrage zijn
een belangrijk deel ingevuld door de vragen
wenste aanpassing sprake is van cofinanciering
inmiddels door Cfi verwerkt. Aanvulling kan
die de deelnemers zelf hebben. Inmiddels heeft
zijn het kansrijkst. Belangstellende schoolbestu-
gevraagd worden als de standaardbijdrage
zich een tiental scholen aangemeld als deel-
ren wordt geadviseerd contact op te nemen met
onvoldoende is.
nemer. Het is de bedoeling in de loop van mei
hun gemeentebestuur. Info: Gertjan van Midden,
de eerste bijeenkomst te organiseren.
0348-405225,
[email protected]
standaardbijdrage niet voor de aanschaf van
U kunt zich nog aanmelden bij Gertjan van
Nieuwe gezichten bij M3V
inventaris of investeringen in nieuwbouw
Midden, adviseur huisvesting van VOSABB, via
M3V Adviespartners, waarmee VOS/ABB
worden ingezet. De aanvullende
het e-mailadres
[email protected].
samenwerkt, is onlangs uitgebreid met twee
regeling is feitelijk bedoeld voor die gebou-
U kunt dan ook aangeven welke vragen/onder-
nieuwe medewerkers. Het zijn drs. Niels Dele-
wen waar aanpassingen hoge kosten met
werpen u behandeld wilt zien. Na aanmelding
marre en Gerard van Miltenburg . Ook is per
zich meebrengen en vervangende nieuw-
ontvangt u een definitieve uitnodiging
1 april een nieuw kantoor betrokken: de M3Villa
euro (inclusief btw).
De aanvulling mag in tegenstelling tot de
bouw geen optie is. De motivatie van de
in Arnhem. Delemarre is van oorsprong sociaal
aanvraag zal vooral inzicht moeten bieden in
Subsidieregeling brede school
de opbouw van de kosten, waarbij duidelijk
Er is eenmalig 36 miljoen euro beschikbaar voor
moet zijn waarom de kosten niet kunnen
het aanpassen van de gebouwen van brede scho-
worden gedekt uit de standaardbijdrage.
len. Het geld is specifiek bedoeld om de scholen
Meer informatie www.vosabb.nl
geschikt te maken voor multifunctioneel gebruik.
(dossier huisvesting).
Daarnaast is dankzij de motie-Verhagen nog eens
26 september 2006 | ’t Spant, Bussum
Uw schoolgebouw……onze specialiteit
Kom naar de Studiedag onderwijshuisvesting geograaf, maar hij is inmiddels al twaalf jaar
Bent u bezig met het voorbereiden,
brede school en kinderopvang.
werkzaam als adviseur voor schoolbesturen en
plannen, ontwerpen of bouwen van een
In de tweede stroom worden meer pro-
overheden op het gebied van onderwijshuisves-
nieuwe school? Dan is deze studiedag
cesmatige zaken behandeld. Daarbij kan
ting. Hij heeft onder meer adviesfuncties gehad
van VOS/ABB iets voor u. Het programma
gedacht worden aan onderhandelingen
bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten
is zodanig opgezet dat iedereen de kans
met de gemeente, bouwprocessen en
en het advies- en ingenieursbureau DHV. Sinds
krijgt vragen te stellen over zijn eigen spe-
procedures, ontwikkeling van huisvestings-
1 januari 2006 is Niels bij M3V werkzaam als
cifieke situatie. De antwoorden krijgt u van
concepten en plannen van aanpak
senior (beleids)adviseur.
deskundigen, maar ook van collega’s
en het beheer van schoolgebouwen.
met scholenbouwervaring. Van Miltenburg heeft vele functies bekleed
Uiteraard kunt u overstappen van de
waarin vernieuwing, verandering en verbetering
Na een kort plenair gedeelte, waarin een
centraal stonden. Jarenlang was hij interim-
actueel onderwerp wordt toegelicht, kunt
manager in het onderwijs. Grote veranderingen
u deelnemen aan enkele workshops naar
Het congres wordt afgesloten naar het
in het VMBO initieerde hij als rector van kleur-
keuze. Deze workshops worden over
voorbeeld van het programma ’Tussen
rijke scholen in Rotterdam en Den Haag. De
twee hoofdstromen verdeeld. Een aantal
kunst & kitsch’. Aan verschillende tafels
moord op een teamleider aan zijn school, het
workshops zal gaan over thema’s die te
zullen deskundigen op verschillende terrei-
Haagse Terra College, in januari 2004, zorgde
maken hebben met actualiteiten en veel-
nen uw specifieke vragen beantwoorden.
voor een ommekeer in zijn leven. Hij gaat nu bin-
gestelde vragen. Het gaat dan om zaken
Leren van elkaar en praktijkgericht:
nen M3V instellingen begeleiden bij verbeter-
als P(ubliek) P(rivate) S(amenwerking),
dat is het motto van deze studiedag.
processen die leiden tot meer kwaliteit.
doordecentralisatie in PO en VO, de
Meer informatie op www.vosabb.nl.
ene naar de andere stroom.
Met deze versterkingen telt M3V Adviespartners nu 10 medewerkers. De M3Villa is gelegen aan de Amsterdamseweg 495, op het terrein van het Nationaal Sport Centrum Papendal. Het postadres is postbus 92, 6800 AB te Arnhem, tel. 026-4822520.
Overleg VNG-besturenorganisaties In een overleg tussen de besturenorganisaties en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten is afgesproken in de komende periode te onderzoeken in hoeverre een vereenvoudiging van de verordening mogelijk is. Daarnaast zal worden onderzocht of het mogelijk is – rekening houdend met de huidige wetgeving – ook meerjarenafspraken tussen schoolbesturen en de gemeente mogelijk te maken. Te zijner tijd zullen we u hierover nader informeren.
Net als in het programma ‘Tussen kunst en kitsch’ beantwoordt een expert al uw vragen
12
Colofon
Onderwijshuisvesting op internet
Special kernthema Huisvesting nr. 1 | april 2006
Voor goede voorbeelden van moderne huisvesting www.onderwijspaleis.nl
Uitgave:
Voor het maken van prognoses www.pvg.nl tevens partner van VOS/ABB
VOS/ABB © Communicatie & Marketing Postbus 162, 3440 AD Woerden Tel. 0348 - 405 200 www.vosabb.nl
Voor aanpassing aan de gemeentelijke model huisvestingsverordening www.vng.nl
Redactie: Lucy Beker
Bijdragen: Gertjan van Midden, Harry Vedder, Lieske Nuyens
Opmaak
Voor het maken van onderhoudsplannen www.asset.nl tevens partner van VOS/ABB Voor algemene informatie over onderwijshuisvesting www.vosabb.nl
Vormgeving Onbekend, Almere
Fotografie Martin Droog, Leendert Jansen (Avro), Steef Meyknecht, Wim van Noort, Martine Sprangers, Harry Tielman, Ella Tilgenkamp. Herbert Wiggerman
Druk Drukkerij Giethoorn ten Brink, Meppel
Voor het ontwikkelen van huisvestingsconcepten www.m3v.nl tevens partner van VOS/ABB Voor Landelijke regelgeving www.minocw.nl Voor informatie over de brede school www.bredeschool.nl Voor informatie over bouwregelgeving www.vrom.nl Voor informatie over het gemeentefonds www.minbzk.nl Voor informatie over bouwmanagement www.hevo.nl
