Huis van het Nederlands Antwerpen de eerste stap naar een cursus Nederlands
Verantwoordelijke uitgever: Frieke Van Zundert Coördinator Huis van het Nederlands Antwerpen Vormgeving: www.robmarcelis.be
2
De Huizen van het Nederlands zijn een initiatief van de Vlaamse Gemeenschap. Vlaanderen telt er acht: één in elke Vlaamse provincie en één in Antwerpen, Gent en Brussel. Ze werden opgericht om het aanbod cursussen Nederlands als tweede taal (NT2) te optimaliseren. De contactgegevens van alle Huizen vind je op www.huizenvanhetnederlands.be.
Huis van het Nederlands Antwerpen is de centrale toegangspoort voor het aanbod Nederlandse taallessen voor volwassen anderstaligen in Antwerpen en verwijst jaarlijks zo’n 12000 cursisten door naar het voor hen meest geschikte NT2-traject. Met deze brochure wil Huis van het Nederlands Antwerpen je een duidelijk beeld geven van de werking van het Huis en van het aanbod Nederlandse taallessen voor volwassenen in de stad Antwerpen. Je krijgt ook informatie over de gangbare niveaus NT2 en over de kwaliteitsondersteunde service die het Huis levert aan de samenwerkingspartners. Wil je na het lezen van deze brochure nog meer informatie, aarzel dan niet om de medewerkers van het Huis te contacteren. Je kunt ook de website www.nt2antwerpen.be raadplegen.
3
De werking van Huis van het Nederlands Antwerpen Alle volwassen anderstaligen die nog geen Nederlands kennen of niet beschikken over een certificaat NT2 kun je doorverwijzen naar Huis van het Nederlands.
4
Hoe verloopt de intake? • In een kort intakegesprek maken de consulenten een profiel van de kandidaat op. Ze vragen o.a. naar het aantal jaren scholing, de talenkennis en het leerdoel. • Als het nodig is, nemen ze een korte lees- en schrijftest af. Kandidaten die niet kunnen lezen of schrijven krijgen een afspraak voor een test basiseducatie. • Kandidaten die wel kunnen lezen en schrijven, leggen de covaartest af. Deze test cognitieve vaardigheden schat het leertempo van de kandidaat in. • Kandidaten die al wat Nederlands kennen, leggen daarna ook een niveaubepalingstest af. • Op basis van het profiel, de resultaten van de covaartest en eventueel een niveaubepaling, bespreekt de consulent met de kandidaat het meest geschikte aanbod. • De kandidaat kiest, afhankelijk van het startmoment onmiddellijk de gewenste school of krijgt daarvoor later een uitnodiging. Hij of zij kiest zelf de
Hoe kun je kandidaten doorverwijzen? meest passende cursus wat betreft lesplaats, lesmoment (overdag of ’s avonds), intensiteit (6, 9, 12 of 24 u per week) en eventueel leerdoel (professionele, sociale of educatieve redzaamheid).
Huis van het Nederlands Antwerpen werkt meestal op afspraak. De doorverwijzer of de kandidaat maakt telefonisch of persoonlijk een afspraak. Dat kan van maandag tot en met donderdag van 9 tot 12 en van 13 tot 16 u.
• De kandidaat betaalt onmiddellijk de kosten voor de cursus. De consulenten onderzoeken samen met de kandidaat mogelijke vrijstellingen. Sommige kandidaten komen helaas op een wachtlijst terecht.
De consulenten proberen de procedure kwalitatief en snel af te ronden. Toch betekent dit dat de kandidaten een halve dag moeten vrijhouden op de dag van afspraak. Als ze al Nederlandse les hebben gevolgd, is het belangrijk dat ze hun certificaten of diploma’s meebrengen.
Hoe werkt het Huis samen met het Onthaalbureau?
Het aanbod NT2 is niet gratis, maar niet iedereen hoeft te betalen. De consulenten bekijken samen met elke kandidaat zijn of haar specifieke situatie. Daarom is het belangrijk dat de kandidaat alle mogelijke attesten (OCMW, VDAB, Onthaalbureau Inburgering, certificaat Nederlands,…) meebrengt.
Voor inburgeraars werkt Huis van het Nederlands Antwerpen nauw samen met het Onthaalbureau Inburgering Antwerpen en het Onthaalbureau Inburgering Provincie Antwerpen. De inburgeraars kunnen daar een inburgeringstraject volgen. Dat bestaat uit een cursus Nederlands, maatschappelijke oriëntatie en een individuele begeleiding in hun zoektocht naar werk of onderwijs. Huis van het Nederlands verzorgt het traject NT2 voor de inburgeraars.
Wens je informatie over de aanwezigheid van een kandidaat tijdens de screening, dan kun je een doorverwijsbrief of -kaartje met de kandidaat meegeven. De consulenten van het Huis vullen de gewenste gegevens (datum, niveau, schoolkeuze,…) op dat document in.
5
Het aanbod cursussen NT2 Afhankelijk van de leervaardigheid, de leervraag en het niveau van de kandidaat zijn er verschillende opties om Nederlandse les te volgen.
• Kandidaten met een lage leervaardigheid of analfabeten kunnen les volgen bij het Centrum voor Basiseducatie Antwerpen, Open School. • Kandidaten die sneller leren, kunnen les volgen in een Centrum voor Volwassenenonderwijs. De stad Antwerpen telt 5 centra: SCVO Sité, CVO LBC, CVO Deurne, CVO Antwerpen-Zuid en CVO Sopro. • Kandidaten met een zeer hoge leervaardigheid kunnen les volgen bij het talencentrum van de Universiteit Antwerpen, Linguapolis. • Kandidaten die al een basiskennis Nederlands hebben en geïnteresseerd zijn in een beroepsopleiding, kunnen bij enkele Centra voor Volwassenenonderwijs en VDAB een specifiek voortraject of gecombineerde opleiding volgen.
6
Centrum voor Basiseducatie Antwerpen - Open School
Centra voor Volwassenenonderwijs (CVO)
Open School Antwerpen is één van de 13 Centra voor Basiseducatie in Vlaanderen. Open School brengt laaggeschoolde volwassenen de nodige basisvaardigheden bij zodat ze op een volwaardige manier kunnen deelnemen aan de samenleving. Het verwerven of opfrissen van deze vaardigheden stelt cursisten in staat om hun zelfstandigheid en weerbaarheid te vergroten. Het werken met laaggeschoolden vergt een specifieke benadering en werkwijze, waar Open School een ruime ervaring in heeft. Er zijn verschillende leerdomeinen: Nederlands voor Nederlandstaligen (NT1), Nederlands voor anderstaligen (NT2), rekenen, maatschappijoriëntatie en computervaardigheden.
De CVO bieden een brede waaier van opleidingen aan: informatica, talen, koken, lassen, sociaal werk, … Volwassenen die alsnog hun diploma secundair onderwijs willen behalen, kunnen terecht in het tweedekansonderwijs. • Vijf Antwerpse CVO geven NT2: SCVO Sité, CVO LBC, CVO Deurne, CVO Antwerpen-Zuid en CVO Sopro. • In enkele CVO kunnen cursisten ook een beroepsopleiding volgen met Nederlands in een specifiek voortraject of gecombineerde opleiding.
Praktisch • Alle inschrijvingen voor de cursussen NT2 lopen via het Huis van het Nederlands. • Het aanbod van Open School is gratis. Er wordt enkel een bijdrage gevraagd voor het cursusmateriaal, handboek en kopieën. • De lessen zijn zowel overdag als ‘s avonds, afhankelijk van de lesplaats en module.
Praktisch • Voor wie nog geen Nederlands kent of geen certificaat kan voorleggen, gebeurt de inschrijving via Huis van het Nederlands. Wie al les heeft gevolgd en een certificaat heeft, kan zich ook rechtstreeks in de centra inschrijven. • Een cursus NT2 kost 0,5 euro per lesuur. Meestal worden er modules van 120 uur gegeven, waardoor de kostprijs gemiddeld 60 euro per module bedraagt. Sommige kandidaten kunnen hiervoor volledige of gedeeltelijke vrijstelling krijgen. De consulenten van het Huis of de secretariaatsmedewerkers van de CVO bekijken dit samen met de kandidaat. Sommige CVO vragen naast het inschrijvingsgeld ook een bijdrage voor cursusmateriaal, handboeken en kopieën. • De opleidingen komen in aanmerking voor het gebruik van opleidingscheques. • De lessen zijn zowel overdag als ‘s avonds, afhankelijk van de lesplaats en module.
7
Linguapolis, Instituut voor Taal en Communicatie Aan het universitair talencentrum worden opleidingen in 21 verschillende talen georganiseerd. Het taleninstituut richt zich naar cursisten met een zeer hoge leervaardigheid en een snel leertempo. Men verwacht ook veel zelfstudie van de cursist. Het aanbod NT2 van Linguapolis is bedoeld voor hooggeschoolde anderstaligen die al een andere Europese taal hebben gestudeerd. Praktisch • Kandidaten kunnen zich on-line inschrijven bij Linguapolis: www.linguapolis.be of zich aanmelden op het secretariaat in Kleine Kauwenberg 12, 2000 Antwerpen. • Enkel inburgeraars die een opleiding niveau 1 wensen te volgen, moeten zich inschrijven via Huis van het Nederlands Antwerpen. • Afhankelijk van het aantal uren per opleiding bedraagt het inschrijvingsgeld, incl. cursusmateriaal, tussen 295 euro en 465 euro. Studenten die voltijds zijn ingeschreven aan een instelling voor hoger onderwijs, personeelsleden van de Universiteit Antwerpen en OCMW-steuntrekkers krijgen reductie. • De opleidingen komen in aanmerking voor het gebruik van opleidingscheques. • De lessen zijn zowel overdag als ‘s avonds, afhankelijk van de lesplaats en module.
8
VDAB De VDAB organiseert opleidingen voor werkzoekenden, werknemers en bedrijven. De opleidingen NT2 die de VDAB aanbiedt aan anderstalige werkzoekenden richten zich steeds op het loopbaanperspectief van de cursisten. Er zijn specifieke cursussen NT2 voor administratieve, technische en verzorgende beroepen. Voor hogeropgeleiden (bachelor of master) en voor kandidaat-winkelbedienden heeft VDAB een intensief aanbod inclusief bedrijfsstage. De kandidaat moet al een basiskennis Nederlands hebben (niveau 1.1), een professioneel perspectief hebben en ingeschreven zijn bij de VDAB. Praktisch • Kandidaten kunnen zich inschrijven in een VDAB-kantoor of in een werkwinkel. Voor meer informatie neem je best contact op met de VDAB op het gratis nummer 0800 30 700 of www.vdab.be. • De cursussen zijn gratis voor werkzoekenden.
De verschillende centra hebben lesplaatsen verspreid over heel Antwerpen. Let wel: niet elk aanbod wordt op elke locatie gegeven. Metropolis
Rivierenhof
Schelde
Roosevelt plaats
DEURNE
ANTWERPEN BORGERHOUT Centraal station Stadspark Koning Albert park BERCHEM MORTSEL Zorgvliet
HOBOKEN
9
Overzicht van de niveaus NT2 De Centra voor Basiseducatie, de Centra voor Volwassenenonderwijs, het Common European Framework of Reference for Languages, ... Heel wat organisaties buigen zich over taalverwerving. Welke niveaus en graden hanteren zij? Een overzicht.
10
Europees referentiekader C2
Uitgebreide talige zelfstandigheid
C1
B2
B1
Effectiveness 2 Effectiveness 1
Centra voor Volwassenenonderwijs RG 4.2
Mod 4.2.1 en 4.2.2 = 120u schriftelijk
RG 4.1
Mod 4.1.1 en 4.1.2 = 120u mondeling
Mastery Echte talige zelfstandigheid
Beperkte talige zelfstandigheid
Mod 3.2.1 en 3.2.2 = 120u schriftelijk
Vantage 1
RG 3.1
Mod 3.1.1 en 3.1.2 = 120u mondeling
Treshold 4
RG 2.4
Mod 2.4.1 en 2.4.2 = 80u, 120u of 160u
Treshold 3
RG 2.3
Mod 2.3.1 en 2.3.2 = 80u, 120u of 160u
Treshold2
RG 2.2
Mod 2.2.1 en 2.2.2 = 80u, 120u of 160u
RG 2.1
Mod 2.1.1 en 2.1.2 = 80u, 120u of 160u
Treshold 1
Waystage
A2
RG 1.2
Overlevingsniveau A1
Breakthrough
RG 1.1
Universiteit (UTC) Vervolmaking = 60u
Gealfabetiseerd RG 3.2
Vantage 2
Centra voor Basiseducatie
Analfabeten
Niveau 5 = 90u of 45u Niveau 4 = 90u of 45u
Niveau 3 = 90u of 45u
Niveau 2 = 90u of 45u
Mod 1.2.1 en 1.2.2 = 80u, 120u of 180u
BENT2 Waystage mondeling 1 & 2: 2 x 80u Waystage schriftelijk 1 & 2: 2 x 40u = 240u
BE Alfa 10-11-12-13-14-15 6 x 60u = 360u
Mod 1.1.1 en 1.1.2 = 80u, 120u of 180u
BENT2 Breakthrough 1, 2, 3 & 4 4 x 60u = 240u
BE Alfa NT2 start 01-02-03-04-05-06-07-08-09 10 x 60u = 600u
Niveau 1 = 90u of 45u
11
CEFR - gemeenschappelijke referentieniveaus: globale schaal Common European Framework of Reference for Languages (CEFR) - Gemeenschappelijk Europees Referentiekader voor Moderne Vreemde talen: Leren, Onderwijzen, Beoordelen. Bron: Nederlandse Taalunie. Basisgebruiker
Onafhankelijke gebruiker
Vaardige gebruiker
12
A1
Kan vertrouwde dagelijkse uitdrukkingen en basiszinnen, gericht op de bevrediging van concrete behoeften, begrijpen en gebruiken. Kan zich aan anderen voorstellen en kan vragen stellen en beantwoorden over persoonlijke gegevens zoals waar hij/zij woont, wie hij/zij kent en dingen die hij/zij bezit. Kan op een simpele wijze reageren, aangenomen dat de andere persoon langzaam en duidelijk praat en bereid is om te helpen.
A2
Kan zinnen en regelmatig voorkomende uitdrukkingen begrijpen die verband hebben met zaken van direct belang (bijvoorbeeld persoonsgegevens, familie, winkelen, plaatselijke geografie, werk). Kan communiceren in simpele en alledaagse taken die een eenvoudige en directe uitwisseling over vertrouwde en alledaagse kwesties vereisen. Kan in eenvoudige bewoordingen aspecten van de eigen achtergrond, de onmiddellijke omgeving en kwesties op gebied van directe behoeften beschrijven.
B1
Kan de belangrijkste punten begrijpen uit duidelijke standaardteksten over vertrouwde zaken die regelmatig voorkomen op het werk, op school en in de vrije tijd. Kan zich redden in de meeste situaties die kunnen optreden tijdens reizen in gebieden waar de taal wordt gesproken. Kan een eenvoudige lopende tekst produceren over onderwerpen die vertrouwd of die van persoonlijk belang zijn. Kan een beschrijving geven van ervaringen en gebeurtenissen, dromen, verwachtingen en ambities en kan kort redenen en verklaringen geven over meningen en plannen.
B2
Kan de hoofdgedachte van een ingewikkelde tekst begrijpen, zowel over concrete als over abstracte onderwerpen, met inbegrip van technische besprekingen in het eigen vakgebied. Kan zo vloeiend en spontaan reageren dat een normale uitwisseling met moedertaalsprekers mogelijk is zonder dat dit voor een van de partijen een inspanning vergt. Kan duidelijke, gedetailleerde tekst produceren over een breed scala van onderwerpen: kan een standpunt over een actuele kwestie uiteenzetten en daarbij ingaan op de voor- en nadelen van diverse opties.
C1
Kan een uitgebreid scala van veeleisende, lange teksten begrijpen en de impliciete betekenis herkennen. Kan zich vloeiend en spontaan uitdrukken zonder daarvoor aantoonbaar naar uitdrukkingen te moeten zoeken. Kan flexibel en effectief met taal omgaan ten behoeve van sociale, academische en beroepsmatige doeleinden. Kan een duidelijke, goed gestructureerde en gedetailleerde tekst over complexe onderwerpen produceren en daarbij gebruikmaken van organisatorische structuren en verbindingswoorden.
C2
Kan vrijwel alles wat hij of zij hoort of leest gemakkelijk begrijpen. Kan informatie die afkomstig is uit verschillende gesproken en geschreven bronnen samenvatten, argumenten reconstrueren en daarvan samenhangend verslag doen. Kan zich spontaan, vloeiend en precies uitdrukken en kan daarbij fijne nuances in betekenis, zelfs in complexere situaties, onderscheiden.
Ondersteunende kwaliteitswerking Naast de dienstverlening voor intake en screening van kandidaat-cursisten, verzorgt Huis van het Nederlands Antwerpen ook een ondersteunende kwaliteitswerking naar partners, doorverwijzers, bedrijven, organisaties, scholen, …
Huis van het Nederlands Antwerpen stemt de vraag en het aanbod op elkaar af en ondersteunt de kwaliteit van het aanbod. Vanuit gesignaleerde noden, hiaten en wensen van cursisten, partners, organisaties en leerkrachten zorgt het Huis voor impuls en innovatie. Het Huis ontwikkelt eigen projecten en werkt aan projecten van samenwerkingspartners mee. Enkele voorbeelden: • impuls van aanbod voor specifieke doelgroepen (doven, blinden, ouders van schoolgaande kinderen, etc.) • ondersteuning van vrijwilligers die bepaalde rollen opnemen in het NT2-veld • organisatie van een tweejaarlijkse trefdag voor leerkrachten NT2 • ontwikkeling van gezamenlijke niveautoetsen • ontwikkeling van filmpjes met het mondelinge taalniveau • ontwikkeling van gezamenlijke en overkoepelende projecten en acties voor cursisten om Nederlands te oefenen buiten de klas.
13
Huis van het Nederlands Antwerpen ondersteunt werkgevers, CVO, overheden, … bij het voeren van een taalbeleid. Een stijgend aantal mensen spreekt thuis een andere taal dan het Nederlands of groeide hier in Vlaanderen op in een andere taal. Veel laagtaalvaardigen ondervinden dan ook moeilijkheden om het taalgebruik op de werkvloer, schoolvloer, de woonvloer, … te begrijpen. Ook hier wil Huis van het Nederlands Antwerpen ondersteuning bieden. Een uitgewerkt stappenplan vertelt hoe een taalbeleid kan gevoerd worden in de verschillende geledingen van een organisatie. Voor bedrijven, organisaties en lokale overheden is dit de publicatie Klare taal rendeert, voor beroepsgerichte centra Taalgericht naar werk. Bij de stappenplannen ontwikkelde het Huis eveneens praktische instrumenten om een taalbeleid concreet te implementeren.
In haar taalbeleidservice neemt Huis van het Nederlands Antwerpen volgende acties: • sensibiliseren van de werk- of opleidingsvloer • informeren en ter beschikking stellen van de stappenplannen en de instrumenten • adviseren • begeleiden bij het ontwikkelen en implementeren van een taalbeleidsplan • vorming geven over het voeren van een taalbeleid en het opstellen van een taalbeleidsplan, toegankelijk schriftelijk en mondeling taalgebruik, … • exemplarisch concrete opdrachten uitvoeren: teksten aanpassen in toegankelijk taalgebruik, minimale taalcompetenties van een functie vaststellen, … Voor de ondersteunende werking zet het Huis kwaliteitsmedewerkers en projectmedewerkers in. Meer informatie over de kwaliteitswerking en de projecten vind je op www.nt2antwerpen.be.
14
Praktisch Afspraken kunnen telefonisch of persoonlijk gemaakt worden van maandag tot en met donderdag van 9 tot 12 en van 13 tot 16 u.
Huis van het Nederlands Antwerpen Atlas, Carnotstraat 110, 2060 Antwerpen Tel. 03 338 70 55 Atlas is op wandelafstand van het Centraal Station en bereikbaar met tram 10, 11 en 24. Antenne Zuidrand Sint Bernardsesteenweg 313, 2660 Hoboken Tel. 03 292 61 50 Je kan naar Antenne Zuidrand komen met tram 2, 4 en 24.
[email protected] www.nt2antwerpen.be
15
Sin
Schijnpoort
ge
Pothoekstraat
str aa t
at
Sin t-Be
str aa t De Bruynlaan
ten
ANTENNE ZUIDRAND
At le
n
enw eg
e W
ebaa
rna
Kroonstraa t
outs
a
dl
an
st er
ste
Turn h
an
rds e
i Italiële ei rijkl Fran k
dij
g
H
Centraal station
aat Simonsstr
park
elm
ra Provinciest
Pelikaansstraat
stads
aat str
VIIde Olympiadelaan
Van Ey c
klei
Plantin en
l
ge
Moretusle
i
Huis van het Nederlands Antwerpen Atlas • Carnotstraat 110 • 2060 Antwerpen • 03 338 70 55
Sin
enwe
De Key serlei
Ab
seste
t straa
Kerk
ATLAS
Boom
at
lei
tstra
rik
Carn o
Kielpark
Den Tir
nd
Kipdorp
traat Vloors
He
Rooseveltplaats
l
Emiel
Antenne Zuidrand Sint-Bernardsesteenweg 313 • 2660 Hoboken • 03 292 61 50
[email protected] • www.nt2antwerpen.be