Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant Jaarverslag 2013

Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant Jaarverslag 2013

In 2013 zag het Huis Vlaams-Brabant haar basiswerking van intake en oriëntering verder groeien. In taalbeleid werden de huidige begeleidingen verder gezet en enkele nieuwe procesbegeleidingen gestart. Het team taalbeleid werd in het najaar van 2013 verminderd met 1,6 VTE omwille van wijzigingen in het personeelsbestand en tekort aan middelen voor 2014 (projectmedewerker EIF en taalbeleid algemeen) In wat volgt worden de verschillende activiteiten van het Huis verder toegelicht, te starten met het cijferverslag van de basiswerking intake en oriëntering, de regionale werkingen van het Huis waarna de verschillende projecten aan bod komen.

Inhoud: Intake en coördinatie NT2 Deel 1: Centrale werking Deel 2: Decentrale werking Deel 3: Kwalitatieve werking van de educatieve consulenten Projecten taalbeleid en taalpromotie Deel 1 Procesbegeleidingen taalbeleid in bedrijven en organisaties Deel 2 Procesbegeleidingen taalbeleid in lokale besturen Deel 3 Taalbeleid in onderwijs: EIF geïntegreerde taaltrajecten in beroepsopleidingen Deel 4 Project taalpromotie: Bijt in je Vrije Tijd Deel 5 Vormingen Duidelijke Taal of ook 'communiceren met anderstaligen' Deel 6 Zap met je klas

Gert Van den Berghe Matrixverantwoordelijke

1 / 65

27.03.2014

Intake en coördinatie NT2 Opmerking vooraf: op basis van de gegevens in de databank Matrix, onderscheiden we twee onderdelen in dit verslag.  De cijfers in 'centrale werking' slaan op alle cursisten die in het Huis van het Nederlands zijn langsgekomen. Deze gegevens worden gebruikt voor de evaluatie van de interne werking.  De cijfers van het onderdeel 'decentrale werking' hebben betrekking op alle cursisten in de provincie Vlaams-Brabant. Deze cijfers worden immers gemaakt op basis van de gegevensuitwisseling tussen de centra en het Huis van het Nederlands. Deze categorie kan een foutenmarge bevatten omdat die gegevensuitwisseling nog niet optimaal functioneert.  In een derde deel brengen we de kwalitatieve werking van de educatieve consulenten in kaart: De consulenten van het Huis nemen naast de intake, screening en doorverwijzing van kandidaat-cursisten in hun regio nog verschillende andere taken op.

DEEL 1: Centrale werking 1.1 Aantal gesprekken

In 2013 zagen we het aantal anderstaligen dat het Huis Vlaams-Brabant bezoekt, opnieuw stijgen naar 9890 gesprekken.  De tendens van het dalend aantal intakegesprekken zet zich lichtjes verder: in 2008 was 70% van de gesprekken een eerste intake, in 2012 was dit nog 48% en in 2013 nog 47%.  Gelijktijdig stijgt het aantal gesprekken met mensen die zich een tweede of derde keer aanmelden bij het Huis ('voortgangsgesprek'), van 22% in 2008 naar 39% in 2012 en naar 40 % in 2013.


2 / 65

27.03.2014

12000

9890 10000 8000

8409 6000

8482

9652

6816 5962

4000

4352 2000

994

0 2005

2830 2006

2007

2008

2009

2010

Evolutie totaal aantal gesprekken van werkjaar 2005 tot en met 2013 (zonder attesten Wooncode – i.e. 515 )


3 / 65

27.03.2014

2011

2012

2013

1.2 Aantal gesprekken, opgesplitst in gesprekken met en zonder doorverwijzing

12000

10000

attesten wooncode zonder doorverwijzing gesprekken zonder doorverwijzing

8000

6000

gesprekken met doorverwijzing 4000

2000

0 2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Evolutie totaal aantal gesprekken, opgesplitst tussen gesprekken met of zonder doorverwijzing en attesten wooncode zonder gevolg, van werkjaar 2005 tot en met 2013


4 / 65

27.03.2014

Onderverdeling volgens type gesprek

1

1

Nieuwe onderverdeling van gesprekken, ingevoerd in december 2010


5 / 65

27.03.2014

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Hageland

263

566

530

611

768

1000

1108

1132

1005

HalleVilvoorde

374

1433

2831

4041

4381

5518

5400

6580

6802

Leuven

357

831

991

1310

1667

1891

1974

1940

2083

Ook in 2013 organiseerde het Huis een vorming gericht op de medewerkers van de sociale verhuurmaatschappijen en ocmw's waarin zij leren de mondelinge taalvaardigheid van kandidaathuurders vast te stellen. Deze vormingen hebben als doel die huurders die duidelijk over een mondeling niveau 2.1 of hoger beschikken (het grootste deel van deze mensen zijn Nederlandstaligen), de tocht naar het Huis te besparen. De 515 kandidaat-huurders die hier weergegeven zijn, zijn mensen die een attest voor de sociale verhuurmaatschappij kregen nadat ze geslaagd waren op de (snel)test. Diegene die niet slaagden op de (snel)test, kregen een doorverwijzing naar een cursus en worden beschouwd als een volwaardige intake. Zij zitten dus in de 9890 gesprekken.

2013 Standaard intake

Standaard voortgang

Heroriëntatie

Klaswissel

Niveau-test

Andere

Att. Woonc.

Hageland

470

482

16

5

7

25

75

HalleVilvoorde

3140

2712

118

15

600

217

364

Leuven

991

743

141

64

66

78

76

Onderstaande tabellen geven tot slot een overzicht van het totaal aantal gesprekken per loket. Hier moet echter aan toegevoegd worden dat niet ieder loket ook effectieve permanentie van het Huis heeft; de loketten die cursief en vet staan bestonden uit één of enkele infodagen in de maanden augustus-september en januari.

2010

2011

2012

2013

162

146

142

114

--

--

23

--

287

383

343

294

Loket Diest VDAB

--

--

17

--

Loket Haacht

7

--

--

--

Hageland Loket Aarschot Loket Boortmeerbeek Loket Diest

Loket Landen

21

14

17

13

Loket Tienen

523

565

579

543

--

--

11

41

1000

1108

1132

Loket Tienen VDAB

2

1005

2

Uniek aantal personen in Hageland: 891 (89 % tov aantal gesprekken )


6 / 65

27.03.2014

2010

2011

2012

2013

1856

1947

1830

1993

Loket Leuven (andere)

0

7

0

0

Loket Leuven (beurs)

0

Leuven Loket Leuven

Loket Kortenberg Loket Leuven VDAB

3 4

20

33

16

3

--

30

30

35

0

47

44

1891

1974

1940

--

2083

4

Vanaf 2012 wordt loket Kortenberg onder regio Leuven geplaatst, in overeenstemming met de werking Uniek aantal personen in Leuven: 1835 ( 88 % tov aantal gesprekken )


7 / 65

27.03.2014

2010

2011

2012

2013

Loket Asse Loket Beersel / Alsemberg Loket Dilbeek Loket Drogenbos Loket Halle Loket Herne Loket Hoeilaart Loket Kortenberg Loket Kraainem Loket Lennik Loket Liedekerke Loket Linkebeek Loket Londerzeel Loket Lot Loket Machelen Loket Overijse Loket Roosdaal Loket Sint-Genesius-Rode Loket Steenokkerzeel Loket St-P-Leeuw Loket Strombeek Loket Ternat Loket Tervuren Loket Vilvoorde (andere) Loket Vilvoorde Perm. Loket Wemmel Loket Wezembeek-Oppem Loket Wolvertem Loket Zaventem Loket Zellik

381 33 221 24 717 0 28 14 6 18 28 13 7 10 0 39 0 40 12 180 130 27 255 19 1272 149 22 74 478 94

493 10 246 8 782 13 12 13 5 7 19 6 4 16 7 29 6 0 16 197 93 8 195 9 1307 88 9 43 399 74

525 24 421 12 862 7 31 5 -35 8 69 6 11 13 0 26 15 2 12 310 90 36 199 11 1432 84 33 60 563 192

490 2 348 23 1056 16 58 -41 7 45 12 6 16 0 13 10 1 15 428 123 35 207 0 1462 85 60 63 581 265

Loket Asse VDAB Loket St-P-Leeuw VDAB Loket Vilvoorde VDAB

286 532 409

275 466 503

321 556 510

277 470 515

0

42

24

0

5518

5400

6580

Halle-Vilvoorde

Loket Taalbeleid

5 6

6802

6

Vanaf 2012 wordt loket Kortenberg onder regio Leuven geplaatst, in overeenstemming met de werking Uniek aantal personen in Halle-Vilvoorde: 6146 ( 90 % tov aantal gesprekken )


8 / 65

27.03.2014

2. Profiel van de cursisten 2.1 Aantal jaren scholing

De gemiddelde scholing van de kandidaat-cursisten blijft doorheen de jaren ongeveer dezelfde. De gemiddelde leeftijd stijgt heel licht: van 34,81 (2012) naar 36,16 (2013).

Gemiddelde scholing voor de provincie Vlaams-Brabant in 2013: 11,85

7

2.2 Leeftijd

Gemiddelde leeftijd voor de provincie Vlaams-Brabant in 2013: 36,16

7

Leeftijd in 2014


9 / 65

27.03.2014

10-20j 2%

50-60j 9%

20-30j 29%

40-50j 22%

30-40j 35%

2.3 Geslacht

De verhouding tussen mannen en vrouwen in 2013 voor Vlaams-Brabant (gelijkend op de verhouding in 2012)


♂

♀

44%

56%

10 / 65

27.03.2014

2.4 Geboorteland

De top-drie van de meest voorkomende geboortelanden blijft, zoals in 2012 België, Marokko en Congo. In totaal waren er 154 verschillende landen waarin kandidaat-cursisten geboren zijn. De 40 meest voorkomende geboortelanden voor Vlaams-Brabant in 2013:

Geboorteland België Marokko DR Congo Polen Roemenië Turkije Kameroen Afghanistan Frankrijk Rwanda Irak Syrië Guinea Portugal Spanje Russische Federatie Nepal Volksrepubliek China Italië Brazilië

= = =   =     =       =  

1683 945 734 355 349 305 177 159 151 147 135 135 131 127 124 122 121 117 113 110

India Iran Bulgarije Angola Ghana Kosovo Filipijnen Nigeria Pakistan Duitsland Algerije Armenië Thailand Verenigd Koninkrijk Albanië Slovaakse Republiek Republiek Macedonië Hongarije Tunesië Burundi

                   

107 97 96 75 72 72 71 71 69 66 65 65 62 62 61 59 57 55 54 52

De meest voorkomende geboortelanden in 2013, per regio:

Hageland Marokko Roemenië België Polen DR Congo India Slovaakse Republiek Turkije Afghanistan Irak


Halle-Vilvoorde België Marokko DR Congo Turkije Roemenië Polen Kameroen Frankrijk Rwanda Portugal

11 / 65

Leuven Polen Marokko Nepal Irak Roemenië DR Congo Russische Federatie België Volksrepubliek China Afghanistan

27.03.2014

Geboorteland gegroepeerd per regio

Geboorteregio West-Europa Centraal- & Zuid-Afrika Oost-Europa, Rusland & Kaukasus Noord-Afrika Midden-Oosten Centraal-Azië & Verre Oosten Zuid-Europa Centraal-Europa Zuid-Oost Azië Centraal- & Zuid-Amerika Noord-Amerika Noord-Europa Australië / Oceanië

Aantal 1929 1849 1182 1093 734 488 448 402 344 304 71 15 12

% 22 21 13 12 8 6 5 5 4 3 1 0 0

EU / EER vs Derdelander EU / EER Derdelander

Aantal 3436 5435

% 39 61


12 / 65

% in 2012

  = = = =  =  = = = =

20 21 13 13 8 6 4 4 5 4 1 1 0

% in 2012 35 65

27.03.2014

2.5 Perspectief

De grote meerderheid van de anderstaligen in de provincie volgen les omwille van professionele en sociale redenen (95%). Slechts 5% geeft aan een educatief perspectief te hebben. 'Educatief' wordt in het codeboek Matrix gedefinieerd als 'met als doel verdere studie aan hogeschool of universiteit'. Totalen en percentages van het perspectief van de kandidaat-cursisten in Vlaams-Brabant in 2013.

Educatief (incl. combinaties) 462 (5%) Sociaal + Professioneel 3835 (45%) Professioneel 2481 (29%)

Sociaal 1842 (21%)

Werkingsverslag 2013 Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant vzw

13

2.6 Woonplaats

Leuven Vilvoorde Sint-Pieters-Leeuw Zaventem Asse Dilbeek Halle Tienen Beersel Grimbergen Machelen (Vl.Br.) Wemmel Diest Tervuren Kortenberg Wezembeek-Oppem Sint-Genesius-Rode Overijse Drogenbos Kraainem Liedekerke Aarschot Landen Meise Steenokkerzeel Hoeilaart Herent Merchtem Ternat Affligem Linkebeek Opwijk Scherpenheuvel-Zichem Lennik Huldenberg Zemst Londerzeel Oud-Heverlee Roosdaal Rotselaar Bertem Hoegaarden Tremelo Kampenhout Boutersem Herne Haacht Lubbeek Holsbeek Boortmeerbeek Begijnendijk Gooik Geetbets Tielt-Winge Kortenaken Pepingen Bierbeek Galmaarden Linter Zoutleeuw Kapelle-op-den-Bos Bever Keerbergen Glabbeek

2013 1083 727 605 580 497 490 342 326 292 268 249 218 138 131 123 115 114 105 98 98 98 94 91 88 80 75 74 74 60 58 52 51 46 45 40 38 37 37 35 33 32 32 31 30 28 27 24 24 23 21 19 17 16 16 15 14 12 11 11 11 10 8 8 6

2012 1028 690 539 546 498 511 309 344 224 261 213 200 157 120 131 97 92 95 104 92 113 102 77 73 44 53 81 71 74 60 37 50 60 34 27 43 37 34 34 40 25 21 27 34 18 25 26 29 15 21 14 10 25 26 24 8 19 10 16 14 17 8 17 6

Vanuit andere provincies

8

Brussel: 274 Waals-Brabant: 83 Antwerpen: 88 Limburg: 44 Luik: 26 Namen: 4 Henegouwen: 25 Oost-Vlaanderen: 39 West-Vlaanderen: 13

8

Op het moment van berekening van deze cijfers kan het zijn dat cursisten verhuisd zijn naar een verder gelegen provincie, waardoor het “actief woonadres” veranderd is t.o.v. het moment van intake en buiten Vlaams-Brabant is komen te liggen. Werkingsverslag 2013 Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant vzw

14

2.7 Wervingskanalen

Wervingskanaal geeft weer langs welke weg de kandidaat-cursist het Huis van het Nederlands gevonden heeft. Veruit het grootste wervingskanaal is VDAB, waarbij de verschillende infosessies in Vilvoorde, Asse en Sint-Pieters-Leeuw zwaar doorwegen. Op de tweede plaats staat het netwerk van de cursist als belangrijke wervingskanaal. Steeds meer mensen geven aan dat ze via vrienden of familie, eigen initiatief of werkgever de weg naar het Huis gevonden hebben. Dit geeft aan dat bezoekers tevreden zijn over het advies dat ze krijgen in het Huis. Gegroepeerde totalen m.b.t. wervingskanalen, voor heel Vlaams-Brabant in 2013.

VDAB Netwerk Cursist Inburgering HvN Communicatie OCMW CVO Stad / Gemeente Asielcentrum / Asielopvang / L.O.I. Sociale Projecten School / CLB / OKAN CBE UTC

3131 2609 1219 1034 834 362 343 204 156 145 133 11

Wooncode (nadien op te volgen)


218

15

3. Testing & Doorverwijzingen 3.1 Covaartesten

Sinds juni 2012 passen de educatieve consulenten van het Huis het nieuwe denkkader oriëntering toe. Ze nemen een covaartest af van alle kandidaat-cursisten met een diploma tussen lager onderwijs en bachelor. Naast de covaartest houden ze ook rekening met andere parameters zoals onderwijsniveau, talenkennis, oefenkansen, tijd voor zelfstudie, etc., om het profiel van een kandidaat te bepalen. Het aantal covaartesten is dus gestegen door het nieuwe denkkader. Totaal aantal covaartesten tov totaal aantal instapgesprekken, in Vlaams-Brabant in 2013: 2008

2009

2010

2011

2012

2013

Aantal covaars

2421

2502

2812

2511

2627

2903

%

58,16

57,73

57,17

54,89

57,30

63,10

9

Gemiddelde covaarscore voor Vlaams-Brabant in 2013: 34,31, (in 2012 33,95, in 2011 32,47, in 2010 was dat 33,00). Er zijn opvallende pieken bij de zeer hoge en zeer lage scores. Voor cursisten die 0/48 behaalden, was het oefenboekje meestal te moeilijk en zij legden de eigenlijke test dan ook niet meer af.

< 22: 22 – 30: 343 > 30:

505 2055

9

Sterke stijging t.g.v. ingebruikname nieuw denkkader in 2013, waarbij iedereen met een diploma van lager onderwijs tot bachelor een covaar moet afleggen Werkingsverslag 2013 Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant vzw

16

3.2 Niveautesten Aantal niveautesten afgenomen in Vlaams-Brabant in 2013: 2020 Resultaten niveautest opgesplitst per instapniveau:

( +285 )

( + 16%)

3.3 Profielen en doorverwijzingen

Op basis van het intakegesprek en de testing krijgen de kandidaat-cursisten een bepaald profiel. Sinds juni 2012 implementeren alle Huizen een nieuw denkkader voor oriëntering. We bepalen eerst het profiel van de cursist (bv CVO 80 u), los van het bestaand aanbod. Daarna doen we een doorverwijzing op basis van het bestaande aanbod. Hieronder ziet u het verschil in profielbepaling en uiteindelijke doorverwijzing. Deze cijfers geven een beeld over de nood aan bepaalde trajecten. 8% van de kandidaat-cursisten kreeg een advies 80u maar slechts 1% werd effectief doorverwezen naar een 80u-aanbod. 5% kreeg in 2013 een advies 180u maar slechts 1% werd effectief doorverwezen naar een aanbod 180u. Op p. 19 staat de onderverdeling per regio. Aantallen en percentages per profielcategorie voor Vlaams-Brabant in 2013 (enkel gesprekken met een effectieve doorverwijzing)

2013 Aantal 600u 

80u 

347 1736 470 5350 759

Totaal

8662

240u  180u  120u 

% 4 20 5 62 8


17

Aantallen en percentages per categorie doorverwijzing voor Vlaams-Brabant in 2013

De categorie 'varia' bevat onvolledige intakes, doorverwijzing naar conversatiegroepen, School en Ouders, OKAN of geen doorverwijzen omwille van geen passend aanbod.

2013 Aantal 600u  240u  180u  120u  80u  Varia

10

Totaal

347 1890 112 6189 125

% 4 22 1 71 1

1227 9890

Evolutie van de percentages doorverwijzingen van 2006 tot 2013

11

10

i.e. geen doorverwijzing, onvolledige intake, conversatie, School en Ouders, OKAN… in de loop der jaren is de registratie-afspraak gewijzigd m.b.t. 120u/80u, en sinds 2012 aparte berekening voor 600u (alfa) 11


18

Profielen en doorverwijzingen per regio Enkel in Leuven is er een 80u-aanbod bij ILT. In andere regio’s is er geen 80u-aanbod maar blijkt hier wel nood aan in de regio Hale-Vilvoorde. In Hageland en Halle-Vilvoorde is er een 180u-aanbod, in Leuven niet. Hier blijkt bijkomende nood aan in elke regio. Hageland 2013

2013 Aantal 600u 

80u 

44 210 64 614 18

Totaal

950

240u  180u  120u 

% 5 22 7 65 2

Aantal 600u 

80u 

44 217 29 656 4

Varia

55

240u  180u  120u 

Totaal

% 5 23 3 69 0

1005

Halle-Vilvoorde 2013

2013 Aantal 600u 

80u 

190 1202 345 3555 494

Totaal

5786

240u  180u  120u 

% 3 21 6 61 9

Aantal 600u 

80u 

190 1329 82 4167 18

Varia

1016

Totaal

6802

240u  180u  120u 

% 3 23 1 72 0

Leuven

2013 Aantal 600u 

80u 

113 324 61 1182 247

Totaal

1927

240u  180u  120u 

2013 % 6

600u 

17

240u 

3

180u 

61

120u 

13

80u 

113 344 1 1366 103

Varia

156

Totaal

2083

Aantal


% 6 18 0 71 5

19

12

Aantal heroriënteringen : 2013 Naar 600u

4

Naar 240u

139

Naar 180u

14

Naar 120u

102

Naar 80u

15

Totaal

274

Doorverwijzingen naar de diverse niveaus, zonder categorie “varia“

2%

5% 10%

79%

12

Heroriënteringen via Huis van het Nederlands of gerapporteerd aan Huis van het Nederlands


20

3.4 Doorstroom intake – inschrijving

Aantal gecreëerde wachtstatussen in 2013: 19416 Nadien ingeschreven:

14762

Nadien niet-ingeschreven: 4654

(24%)

13 14

(76%) Open:

2978 Geschrapt:

(15%) 1676

(9%)

We schrappen cursisten van de wachtlijst als er in theorie 2 mogelijke startmomenten in die regio voorbij zijn. 4. Vlaamse Wooncode

15

Kandidaat-huurders van een sociale woning moeten sinds 2008 kunnen aantonen dat ze over voldoende mondelinge taalvaardigheden beschikken (d.i. mondeling 1.1 behaald hebben). Om dit aan te tonen, kunnen ze langskomen in het Huis van het Nederlands, waar ze een sneltest en / of een mondelinge test afleggen. In 2013 maakte het Huis 925 attesten op (in 2012: 889):  

Aantal afgeleverde attesten “Mondelinge Taalvaardigheid ”: 615 Aantal afgeleverde attesten “Intake / Deelname ”: 310

Wie niet slaagt op de mondelinge test, wordt doorverwezen naar een cursus Nederlands. Het Huis heeft als taak de inschrijving en aanwezigheden van deze cursisten op te volgen, en indien dit niet correct gebeurt, de cursist ingebreke te stellen doormiddel van een brief. De kandidaat-huurder heeft vervolgens 15 dagen tijd heeft om zich terug in regel te stellen door zich aan te melden in het Huis. Doet hij dit niet, dan verstuurt het huis een inbreuk naar de verhuurder. Wanneer de kandidaathuurder zich alsnog in regel stelt, volgt een rechtzetting van zijn dossier. 

Aantal attesten van opschorting: 53

  

Aantal ingebrekestellingen: 112 (veel brieven komen terug, mensen zijn verhuisd, …) Aantal inbreuken: 91 (niet gereageerd) Aantal rechtzettingen na inbreuk: 13

In het totaal moet het Huis sinds 1/1/2008 2318 dossiers opvolgen: 

16

Totaal aantal opvolgingsdossiers sinds 1/1/2008: o Aantal actief op te volgen dossiers: 505 17 o Aantal nog niet actief op te volgen dossiers : 426 o Aantal dossiers succesvol afgerond sinds 1/1/2008: 1340 o Aantal momenteel opgeschorte dossiers: 47

13

Cursisten met een van vóór 2013 openstaande registratie die in 2013 op intake kwamen, zijn niet mee opgenomen in dit cijfer. 14 Sinds de omschakeling naar de Da Vinci-uitwisseling, worden de wachtstatussen in Matrix aangevuld en/of overschreven door aanmeldingen vanuit de centra. De wachtstatussen in Matrix hanteren een niveau-logica, terwijl Da Vinci-aanmeldingen een module-logica volgen. De subcategorie “open“ is dus ondervertegenwoordigd tov door centra afgesloten wachtstatussen (ingeschreven of geschrapt) 15 Als gevolg van de vele problemen met de uitwisseling vanaf april 2013, werd de opvolging Wooncode enkele maanden de facto opgeschort door de Huizen van het Nederlands 16 T.g.v. een nieuwe berekeningswijze zijn heel wat dossiers opgedoken die via een automatische koppeling in opvolging zijn gekomen, zonder dat het Huis daar actief een melding van kreeg (technische malfuncties binnen M@trix) 17 Dit zijn dossiers die nog wachten op een signaal vanuit de Sociale Huisvestingsmaatschappij om in actieve opvolging te komen Werkingsverslag 2013 Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant vzw

21

DEEL 2: Decentrale werking18 1. Inschrijvingen Totaal aantal unieke cursisten met een inschrijving in een module NT2 Totaal aantal unieke cursisten per centrum

19

: 14066

20

(-253; -1,8%)

21

GLTT-CVO CBE Halle – Vilvoorde CVO Leuven / Landen CBE Open School Leuven – Hageland CVO Tervuren - Hoeilaart CVO Strombeek (Grimbergen) ACE-GROEP T CVO CVO Vilvoorde CVO De Nobel CVO Meise-Jette CVO Opleidingscent.Merchtem St.-Donatus CVO Crescendo CVO De Oranjerie 22 ILT

2013 3072 1655 1410 1385 870 833 835 1047 848 729 581 428 375 --

2012 3205 1754 1385 1416 848 784 828 1083 854 809 557 389 407 --

Totaal

14066

14319

18

Op basis van de gegevens die de centra naar de KBI verzonden hebben Het gaat hier om inschrijvingen in een lesplaats binnen het werkingsgebied Vlaams-Brabant 20 Door de vele technische problemen met de uitwisseling vanaf april 2013, zijn vermoedelijk niet alle inschrijvingen tot in Matrix geraakt. We vermoeden dan ook dat het aantal cursisten en inschrijvingen ongeveer gelijk gebleven is tov 2012. 21 Bij de berekening van deze tabel werd er enkel rekening gehouden met het eerste centrum waarin een cursist zich inschreef. Het kan zijn dat een cursist na een inschrijving bij een eerste centrum, later in 2013 ook in een ander centrum was ingeschreven. Deze cursisten tellen echter niet mee voor het totaal van dat tweede centrum. 22 ILT zendt enkel gegevens door van cursisten die verplicht op te volgen zijn (Inburgering – Niveau 1); bij het samenvoegen van dubbele dossiers is het overzetten van de ILT-inschrijvingen onmogelijk gebleken, waardoor die verdwenen zijn. 19


22

Evolutie van totaal aantal unieke cursisten binnen Vlaams-Brabant

14319

14066

Opstart uitwisseling met KBI

Evolutie van totaal aantal inschrijvingen binnen Vlaams-Brabant

36125

36261

Opstart uitwisseling met KBI


23

Aantal cursisten per centrum dat ingestroomd is via decentrale intake

23

GLTT-CVO ACE-GROEP T CVO CVO Tervuren - Hoeilaart CVO Strombeek/Grimbergen CVO Leuven / Landen CVO Meise-Jette CBE Open School Leuven-Hageland CVO Opleidingscent.Merchtem St.-Donatus CVO De Nobel CBE Halle-Vilvoorde CVO Vilvoorde CVO De Oranjerie CVO Crescendo 24 ILT

2013 639 305 218 186 158 81 52 42 25 18 18 11 3 --

Totaal

1756

Aantal cursisten ingestroomd in 2013 via decentrale intake, opgesplitst per niveau

1.1 1.2 2.1 2.2 2.3 2.4 3.1 3.2 4.1 Andere

2013 1051 241 189 73 85 52 33 11 15 6

Totaal

1756

23

cursisten die ingeschreven waren in een cursus NT2 in 2013, waarbij het allereerste intakegesprek niet plaatsvond in een Huis van het Nederlands. Op deze berekening kan nog een foutmarge zitten gezien de complexiteit van het datamodel. 24 ILT zendt enkel gegevens door van cursisten die verplicht op te volgen zijn (Inburgering – Niveau 1); bij het samenvoegen van dubbele dossiers is het overzetten van de ILT-inschrijvingen onmogelijk gebleken, waardoor die verdwenen zijn. Werkingsverslag 2013 Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant vzw

24

Spreiding van de cursisten in 2013 in Vlaams-Brabant op basis van woonplaats 2013

Leuven Vilvoorde Zaventem Sint-Pieters-Leeuw Halle Grimbergen Asse Dilbeek Tienen Sint-Genesius-Rode Beersel Tervuren Machelen (Vl.Br.) Kortenberg Wemmel Diest Wezembeek-Oppem Meise Overijse Kraainem Hoeilaart Aarschot Drogenbos Herent Merchtem Steenokkerzeel Liedekerke Landen Linkebeek Ternat Opwijk Scherpenheuvel-Zichem Rotselaar Londerzeel Lennik Oud-Heverlee Affligem Kampenhout Bertem Lubbeek Roosdaal Herne Tremelo Hoegaarden Huldenberg Boutersem Zemst Holsbeek Bierbeek Haacht Tielt-Winge Kortenaken Geetbets Begijnendijk Boortmeerbeek Gooik Zoutleeuw Galmaarden Kapelle-op-den-Bos Pepingen Keerbergen Linter Bever Glabbeek

2527 930 643 609 516 503 439 420 418 362 352 317 270 202 193 182 165 155 153 142 140 138 128 124 118 100 95 94 91 85 74 72 70 63 60 60 55 53 49 49 48 41 41 39 39 37 37 36 33 30 28 27 26 25 23 21 20 19 17 17 13 10 9 4


25

Evolutie van het aantal cursisten op basis van hun woonplaats, voor geselecteerde gemeenten in Vlaams-Brabant

Totaal aantal inschrijvingen

25

in modules behorende tot de diverse niveaus:

Niveau

Aantal Inschrijvingen 2013

Aantal Inschrijvingen 2012

1.1 1.2 2.1 2.2 2.3 2.4 2bisA 2bisB 2bisC 3.1 3.2 4.1 4.2 andere

16222 8688 4157 2600 1738 1050 509 282 291 31 129 240 206 118

16467 8420 3900 2502 1839 918 308 139 114 520 200 329 350 119

[ bevat 1.1.1; 1.1.2; Breakthrough 1-4; alfa start-9 ] [ bevat 1.2.1; 1.2.2; Waystage 1-2; alfa 10-15 ] [ bevat 2.1.1; 2.1.2 ] [ bevat 2.2.1; 2.2.2 ] [ bevat 2.3.1; 2.3.2 ] [ bevat 2.4.1; 2.4.2 ] [ bevat 2bisA.1; 2bisA.2 ] [ bevat 2bisB.1; 2bisB.2 ] [ bevat 2bisC.1; 2bisC.2 ] [ bevat 3.1.1; 3.1.2 ] [ bevat 3.2.1; 3.2.2 ] [ bevat 4.1.1; 4.1.2 ] [ bevat 4.2.1; 4.2.2 ] [ bevat NT2 Rijbewijs, NT2@PC, NEX, maatwerk… ]

25

Een unieke cursist kan meerdere inschrijvingen per jaar hebben. Een inschrijving wordt bovendien geregistreerd per module. Werkingsverslag 2013 Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant vzw

26

2 b isC 2 b isB 2 b isA a n d e re 4 .2 4 .1 3 .2 3 .1 2 .4 2 .3 2 .2 2 .1 1 .2 1 .1 0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

16000

18000

Totaal aantal inschrijvingen, opgesplitst per module: 36261 

600u (alfa): Module Alfa Breakthrough start Alfa Breakthrough 1 Alfa Breakthrough 2 Alfa Breakthrough 3 Alfa Breakthrough 4 Alfa Breakthrough 5 Alfa Breakthrough 6 Alfa Breakthrough 7 Alfa Breakthrough 8 Alfa Breakthrough 9 Alfa Waystage 10 Alfa Waystage 11 Alfa Waystage 12 Alfa Waystage 13 Alfa Waystage 14 Alfa Waystage 15 Alfa Waystage 16 totaal

Aantal Inschrijvingen 241 200 216 256 120 816 182 160 107 68 78 85 234 32 73 40 7 2915


27



240u: Module Breakthrough 1 Breakthrough 2 Breakthrough 3 Breakthrough 4 Waystage mondeling 1 Waystage mondeling 2 Waystage schriftelijk 1 Waystage schriftelijk 2 totaal



Aantal Inschrijvingen 1296 983 1066 927 611 588 609 503 6583

120u: Module

Aantal Inschrijvingen

Breakthrough A Breakthrough B Waystage A Waystage B Threshold 1 A Threshold 1 B Threshold 1bis A Threshold 1bis B Threshold 2 A Threshold 2 B Threshold 2bis A Threshold 2bis B Threshold 3 A Threshold 3 B Threshold 3bis A Threshold 3bis B Threshold 4 A Threshold 4 B Vantage 1 A Vantage 1 B Vantage 2 A Vantage 2 B Effectiveness 1 A Effectiveness 1 B Effectiveness 2 A Effectiveness 2 B andere

4978 4606 3037 2791 2136 2021 120 120 1352 1248 103 103 884 854 59 59 538 512 289 220 122 160 291 31 0 0 129

totaal

26763


28

Totaal aantal ingerichte modules: 1832 

600u (alfa): Module



Aantal Modules

Alfa Breakthrough start Alfa Breakthrough 1 Alfa Breakthrough 2 Alfa Breakthrough 3 Alfa Breakthrough 4 Alfa Breakthrough 5 Alfa Breakthrough 6 Alfa Breakthrough 7 Alfa Breakthrough 8 Alfa Breakthrough 9 Alfa Waystage 10 Alfa Waystage 11 Alfa Waystage 12 Alfa Waystage 13 Alfa Waystage 14 Alfa Waystage 15 Alfa Waystage 16

14 16 15 18 11 40 11 11 8 6 5 6 14 3 6 4 1

totaal

189

240u: Module



Aantal Modules

Breakthrough 1 Breakthrough 2 Breakthrough 3 Breakthrough 4 Waystage mondeling 1 Waystage mondeling 2 Waystage schriftelijk 1 Waystage schriftelijk 2

60 54 59 57 33 38 33 32

totaal

366

180u: Module

Aantal Modules

Breakthrough A Breakthrough B Threshold 1 B

2 1 1

totaal

4


29



120u: Module

Aantal Modules

Breakthrough A Breakthrough B Waystage A Waystage B Threshold 1 A Threshold 1 B Threshold 1bis A Threshold 1bis B Threshold 2 A Threshold 2 B Threshold 2bis A Threshold 2bis B Threshold 3 A Threshold 3 B Threshold 3bis A Threshold 3bis B Threshold 4 A Threshold 4 B Vantage 1 A Vantage 1 B Vantage 2 A Vantage 2 B Effectiveness 1 A Effectiveness 1 B Effectiveness 2 A Effectiveness 2 B andere

237 214 140 131 101 92 8 8 80 76 6 6 54 51 4 4 39 33 24 18 11 11 25 3 0 0 9

totaal

1385

Het zwaartepunt van het aanbod ligt bij de modules van 1, 2 en 4x per week die in de voormiddag en avond ingericht worden. Zeer intensieve cursussen van 5x per week zijn beperkt, ook het namiddagaanbod is aanzienlijk kleiner. Tot slot zien we dat er ook een beperkt aantal cursussen in het weekend gegeven worden. Totaal aantal modules opgesplitst volgens intensiteit Aantal lesmomenten / week

Aantal Modules 1 2 3 4 5 6

1030 196 534 147 29 4

Totaal aantal modules opgesplitst volgens lesmoment

Lesmoment voormiddag namiddag avond combinatie

Aantal Modules 892 392 637 13

Totaal aantal modules weekdag of weekend Lesmoment


week weekend combinatie

opgesplitst

volgens

Aantal Modules 1910 28 2

30

2. Instroom versus doorstroom / herinstroom Verhouding bestaande cursisten / nieuwe cursisten in Vlaams-Brabant in 2013

Nieuwe cursisten 6417 – 46%

Bestaande cursisten 7649 – 54%

Instroomjaar cursisten uit 2013 in Vlaams-Brabant

2008 488 – 3%

2009 758 – 5% 2010 999 – 7%

2013 6417 – 46%

2011 1605 – 11%

2012 3033 – 21%


31

DEEL 3: Kwalitatieve werking van de educatieve consulenten De educatieve consulenten van het Huis van het Nederlands houden verspreid over de hele provincie Vlaams-Brabant antennes en loketten open. Ze ontvangen er anderstalige kandidaat-cursisten en nemen een intake af. Daarnaast doen ze nog verscheidene andere taken. We geven er hieronder enkele weer:  Promotie en bekendmaking: Bekendmaking van het Huis van het Nederlands, dit zowel bij doorverwijzers (zoals CLB's, OCMW's, gemeentes, lagere en secundaire scholen, werkwinkels, kinderopvang, bibliotheken, vakbonden, ...); als bij anderstalige kandidaat-cursisten. Zo zijn de consulenten soms aanwezig op welkomstdagen van de gemeente voor nieuwe inwoners, op diverse beurzen (jobday op de luchthaven in Zaventem, de social-profit-beurs, welcome-fair in Brussel, Leerbeurzen...). Regelmatig doen de consulenten een grote mailing via de post van de flyers met openingsuren naar alle doorverwijzers. Daarnaast worden de flyers van de NT2-campagne in januari en september ook verstuurd naar de verschillende partners en doorverwijzers. Er vinden ook infosessies plaats waarbij het Huis, het NT2-werkveld en het volwassenenonderwijs wordt voorgesteld aan de partners. Via een bus-aan-bus-bedeling komen de flyers van de NT2-campagne ook bij elke inwoner die in de rand rond Brussel woont, terecht. De consulenten zorgen daarbij ook voor de organisatie van de verschillende extra infodagen in januari en september (reservatie lokaal, afspraken met de centra, materiaal, bekendmaking in lokale pers,...).



Overleg met de regisseurs

Regelmatig is er tussentijds contact met het onthaalbureau, VDAB om procedures af te stemmen, afspraken te maken, toelichtingen te geven, vragen te beantwoorden of onduidelijkheden weg te werken. De samenwerking met VDAB is in Halle-Vilvoorde intensief en vraagt een voortdurende opvolging en contact.



Vormingen

De educatieve consulenten geven enerzijds vormingen aan de sociale huisvestingsmaatschappijen over het bepalen van het mondeling niveau 1.1. In 2013 vonden er 2 sessies plaats, met 32 deelnemers. Anderzijds geven ze aan de centra volwassenenonderwijs in Vlaams-Brabant vorming ivm de intakeprocedure NT2. In 2013 vonden 3 vormingen plaats, met in totaal 58 leerkrachten en secretariaatsmedewerkers van 8 centra.



Behoeftedekkend aanbod

Door de sterk uitgebouwde eerste lijnswerking van het Huis, detecteren de consulenten doorheen de intakes eventuele noden in het aanbod NT2. Ze signaleren dit tussentijds en tijdens overlegmomenten aan de betrokken centra om het aanbod te optimaliseren. Daarnaast houden ze het overzicht van het cursusaanbod voortdurend up-to-date.



Thematisch overleg als kwaliteitsbevordering

Er vindt ook thematisch overleg plaats rond bv. doorstroom CBE-CVO, niveautesten, VDAB...



Organisatie en ondersteuning van NT2-trefdag

Ter voorbereiding van een volgende trefdag in oktober 2014 vinden tussentijds overlegmomenten plaats met de andere Huizen en de PBD’s.


32



Deelname aan lokaal overleg vanuit de expertise NT2

De educatieve consulenten worden ook gevraagd voor lokaal overleg in o.a. welzijnsoverleg van gemeentes, LOP, projecten 'ouders in interactie', bij de opmaak van het lokaal sociaal beleidsplan, praatcafés, ... Wanneer NT2 op de agenda staat, probeert iemand aanwezig te zijn. Het regionaal NT2-overleg wordt eveneens door de consulenten voorbereid en vorm gegeven met ondersteuning van de stafmedewerker.



Opvolgen cursisten

Wanneer cursisten langskomen op het moment dat het aanbod nog niet gekend is, worden ze opgevolgd. De consulenten sturen een brief met de nodige informatie wanneer het aanbod voor de volgende start van de cursussen bekend is. Cursisten die in het kader van wooncode les volgen, worden opgevolgd door het Huis. Wanneer ze niet tijdig starten met een cursus, vaak afwezig zijn of een andere ‘inbreuk’ plegen worden ze per brief op de hoogte gesteld en opnieuw opgeroepen.



Preselectietesten sociaal tolken

Kandidaten sociaal tolken moeten voor de start van de tolkenopleiding slagen voor een preselectietest Nederlands. De Huizen van het Nederlands zijn verantwoordelijk voor de afname van deze testen. De test zelf werd opgesteld in samenspraak met de Centrale OndersteuningsCel (COC) voor sociaal tolken en vertalers en komt overeen met niveau B2 uit het ERK. De test peilt naar 3 vaardigheden: luisteren, spreken en lezen. De schrijfvaardigheid wordt niet getest. Kandidaten die niet slagen, krijgen het advies om extra cursus te volgen. Kandidaten kunnen de test maximaal 2x afleggen. Daarna kunnen ze enkel deelnemen aan de opleiding tot sociaal tolk als ze een certificaat B2 kunnen voorleggen.



Redactieraad taalb(l)ad

Een medewerker van het Huis zetelt bovendien in de redactieraad van taalb(l)ad, samen met vzw de Rand, 2 NT2-leerkrachten, 2 NT2-cursisten, het Taaluniecentrum NVT, en de medewerker van BVBA ‘La Pluma’ die taalb(l)ad schrijft.


33

Projecten taalbeleid, taalpromotie, vormingen We onderscheiden 5 onderdelen: 1. 2. 3. 4. 5.

Procesbegeleidingen taalbeleid in bedrijven en organisaties Procesbegeleidingen taalbeleid in lokale besturen Taalbeleid in onderwijs: EIF: Geïntegreerde taaltrajecten in beroepsopleidingen Taalpromotie: Bijt in je vrije tijd Vormingen Duidelijke Taal of ook communiceren met anderstaligen

Al deze projecten worden uitgevoerd, opgevolgd en bijgestuurd in nauwe samenwerking met verschillende partners, waaronder vzw de Rand, PRIC Vlaams-Brabant, PIVO, Cel Vlaams Karakter van de provincie Vlaams-Brabant en de Cel Vlaams Karakter van de Vlaamse Overheid.

DEEL 1: Procesbegeleidingen taalbeleid in bedrijven en organisaties Inleiding In Vlaams-Brabant en vooral in de regio Halle-Vilvoorde worden meer en meer organisaties geconfronteerd met werknemers, klanten, collega’s die thuis geen Nederlands spreken of opgegroeid zijn in een andere taal. Dit zorgt voor uitdagingen binnen organisaties die betrekking hebben op verschillende facetten van de organisatie: van personeelsbeleid tot externe communicatie. Steeds meer organisaties (bedrijven, scholen, besturen,...) botsen steeds vaker op talige knelpunten. Vaak hebben organisaties niet de expertise in huis om deze talige knelpunten efficiënt op te lossen. Het Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant zal hier haar expertise op vlak van taal aanreiken om op een pragmatische manier een taalbeleid op maat uit te werken binnen de organisatie. We hebben gewerkt met organisaties die met concrete vragen zitten rond taal. Taalbeleid ontwikkelen vergt een inspanning en lukt dus enkel met organisaties die hier actief aan willen mee werken.

Taalbeleid in organisaties Een taalbeleid is altijd maatwerk. Daarom ziet een taalbeleid binnen elke organisatie er ook anders uit. We vertrekken altijd vanuit de vraag van de organisatie zelf en willen niets opleggen. Sommigen hebben niet de tijd, ruimte en middelen om een volledig uitgewerkt taalbeleid op poten te zetten en kiezen voor één of enkele gerichte acties. Anderen hebben wel de kans om hier meer in te investeren en kiezen voor een meer globale aanpak. Onder punt 1 vermelden we de bedrijven/organisaties die kozen voor een intensievere begeleiding. De specifieke acties die we bij hen ondernamen, staan vermeld onder punten 2,3 en 4. Daar vindt u ook de organisaties terug die kozen voor deze bepaalde actie.


34

1. Begeleiding op maat en nazorg Een aantal organisaties die in 2012 intensief begeleid werden, deden ook in 2013 nog beroep op het Huis. Zij hadden nog enkele kleinere vragen, wilden hun taalbeleid evalueren, wilden nog bijkomende personeelsleden screenen, vroegen om afzonderlijke documenten te hertalen, e.d. - vzw IN-Z (opvolging en nazorg in 2013 van projecten opgestart in 2012) Voor de uitvoering van hun taalactieplan diende vzw In-Z een project in bij ESF. Binnen dat project begeleiden Nederlandstalige poetshulpen hun anderstalige collega’s. het Huis ontwikkelde binnen dit project een taalvaardigheidsschaal voor poetshulpen. De anderstalige medewerkers die in het project meestappen werden ook gescreend door het Huis. In totaal ging het om 20 medewerkers. De bedoeling is om deze personen op het einde van het project (mei 2014) opnieuw te screenen en na te gaan of hun taalvaardigheid verbeterd is. - nv Maiderop (opvolging en nazorg in 2013 van projecten opgestart in 2012) Maiderop is een rusthuis met 113 plaatsen uit Drogenbos. In het rusthuis waren al enkele reeksen NODW (Nederlands op de werkvloer) georganiseerd. Maar door het grote aantal anderstalige werknemers en de vele Franstalige en/of tweetalige bewoners had dit nooit een reëel effect op de werkvloer. Door klachten van de inspectie en de geplande verhuis (men verwacht een grotere instroom Nederlandstalige bewoners) wil de directie nu meer doen dan louter een cursus Nodw organiseren. Ook hier startten we met een screening van een groot deel van het anderstalig personeel. Een taalwerkgroep kwam driemaal samen en startte met het uitwerken van een taalactieplan. In 2013 werd het voltallig personeel op de hoogte gebracht van het taalbeleid. Eén van de hoofdverpleegkundigen werd aangesteld als interne taalcoördinator. Zij coördineerde en ondersteunde de acties uit het taalactieplan. Het Huis was nog aanwezig op de twee volgende bijeenkomsten van de werkgroep en stuurde het actieplan bij waar nodig. - Nationaal MS-Center (opvolging en nazorg in 2013 van projecten opgestart in 2012) De MS-Kliniek in Melsbroek nam in 2011, via een selectiekantoor 5 Filipijnse verpleegkundigen in dienst. Het selectiekantoor werkte al samen met Kopa, een organisatie die taalcoaching aanbiedt, maar nam ook contact op met het Huis om te bekijken of wij nog iets extra konden bieden. Het Huis zal ook de andere anderstalige personeelsleden screenen en een meehelpen aan de uitbouw van een structureel ingebed taalbeleid. Een stuurgroep kwam al tweemaal samen om de mogelijkheden te bespreken. In 2013 nam het Huis deel aan een laatste stuurgroep en gaf nog ad hoc advies over bepaalde acties en verankering van het taalbeleid

- CAW Delta (opvolging en nazorg in 2013 van projecten opgestart in 2012) Het werkingsgebied van dit CAW omvat het grootste deel van Halle-Vilvoorde en ze krijgen de laatste jaren ook meer en meer anderstalige cliënten. Het CAW zoekt het evenwicht in het helpen van deze anderstaligen en het bewaren van het Nederlandstalige karakter van de organisatie. Na een aantal gesprekken met verschillende hulpverleners zoeken we samen in een werkgroep naar mogelijk afspraken en naar de visie die het CAW wil volgen en aanhouden. De werkgroep kwam vier keer samen en schreef een visie uit met bijhorende omkaderingstekst, afspraken en afsprakennota’s. In 2013 begeleidde het Huis nog een vijfde samenkomst van de werkgroep om het taalbeleid te evalueren en bij te sturen. - vzw Acacia Tombeek Heide (Overijse) Dit RVT stelt heel wat anderstalige zorgen verpleegkundigen te werk. Een groot deel van de bewoners is Franstalig. In de toekomst zal het RVT echter naar een veel grotere nieuwbouw verhuizen waar ook de, vooral Nederlandstalige, bewoners uit een ander RVT in Overijse van dezelfde groep zullen onder gebracht worden. Acacia wil hier al op anticiperen en via een taalbeleid Werkingsverslag 2013 Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant vzw

35

het gebruik van het Nederlands op de werken woonvloer aanmoedigen bij anderstalig én Nederlandstalig personeel. Uit een taalscan moet blijken wat de werkpunten zijn en via een werkgroep zullen acties ondernomen worden.

2. Taalwerkgroepen Een taalwerkgroep maakt meestal onderdeel van een begeleiding op maat en zorgt voor een gedragen en doordacht taalbeleid eigen aan de organisatie. Het Huis zorgt voor de opstart en begeleiding van de eerste 4 à 5 samenkomsten. Daarna blijft de werkgroep meestal wel bestaan maar op minder intensieve basis. De werkgroep kan ook dan nog steeds rekenen op advies indien nodig.

- vzw Acacia Tombeek Heide (Overijse) Een werkgroep, bestaande uit een aantal anderstalige en Nederlandstalige verpleegkundigen, de hoofdverpleegkundige en de directeur, ontwikkelde een aantal acties waarvan het samenstellen van duo’s met 1 anderstalige en 1 Nederlandstalige medewerker het vertrekpunt is. De duo’s zullen zoveel mogelijk de maaltijdbegeleiding samen doen en elkaar stimuleren om Nederlands te spreken. De directeur engageert zich ook om van het taalbeleid een vast agendapunt op de personeelsvergaderingen te maken.

3. Taalscans -

vzw acacia Tombeek Heide (Overijse)

In 2012 screende het Huis al een aantal anderstalige medewerkers. In 2013 gingen we van start met een taalbeleidsproces met als startpunt een taalscan. Het Huis was aanwezig bij briefings, rondgang van een paar zorgkundigen en bij de maaltijdbedeling. Uit de scan zou moeten blijken op welke punten de vzw nog verbetering kan boeken. -

Marmo nv (Molenstede)

Marmo is een vleesverwerkingsbedrijf. Omdat het de laatste jaren meer en meer te maken krijgt met instroom van anderstalig (interim)personeel wil Marmo bekijken wat de taalvereisten zijn voor een aantal functies via een taalscan. Het Huis voerde een taalscan uit voor drie functies en deed verbetervoorstellen om tot het gewenste niveau te komen. -

vzw Oostrem (Herent)

Oostrem is een voorziening die zich richt op de verzorging van volwassenen met een verstandelijke, motorische of een meervoudige beperking. Vooral binnen de logistieke diensten zijn er een aantal anderstalige medewerkers tewerkgesteld. In het verleden ontstonden er binnen deze diensten vaak conflicten tussen leidinggevende en anderstalige medewerkers. De voorziening nam in haar diversiteitsplan op dat er ook op vlak van taal acties zouden worden ondernomen. Het Huis nam een taalscan af door gesprekken met de adjunct-directeur, leidinggevende en anderstalige medewerkers en deed verbetervoorstellen.

4. Screenings - Distributiecentrum Delhaize Zellik Het personeel van de verschillende afdelingen van het distributiecentrum in Zellik kon zich laten screenen in juni 2013. Delhaize wil dit jaar de personeelsleden die eerder uit de boot vielen omwille van een ander profiel ook de kans geven om een cursus te volgen.


36

- vzw IN-Z In het kader van het ESF-project van vzw IN-Z screende het Huis 20 anderstalige poetshulpen. - Marmo nv (Molenstede) Na het afnemen van de taalscan wil de nv ook het taalniveau van zijn anderstalige medewerkers in kaart brengen om na te gaan welke medewerkers nog nood hebben aan extra taalondersteuning. Er werden 18 medewerkers gescreend.

Vormingen

1. Vorming in open aanbod van PRIC In 2013 gaf het Huis in totaal 6 vormingen ‘Duidelijke taal’ die waren opgenomen in het open aanbod van het Pric. Twee van deze vormingen waren voorbehouden voor de doelgroep van medewerkers van organisaties uit de sociale en welzijnssector. Deze twee vormingen werden gegeven door de medewerker verbonden aan dit project. 30 mensen namen deel aan deze twee sessies. In 2013 werden er voor het eerst ook vormingen in het open aanbod van PRIC op verplaatsing gegeven. Eén vorming vond plaats in Diest, een andere in Vilvoorde en nog een andere in Asse. Hier bereikten we 40 deelnemers. 2. Vorming op maat Vooruitzenden Voor de uitzendkantoren die Vooruitzenden, het vormingsfonds voor uitzendkrachten, opvolgt, werden 2 basisvormingen Duidelijke Taal op maat gemaakt. Hiervoor werden 2 observatiemomenten ingelast, waarbij het werkveld van de uitzendkantoren onder de loep werd genomen. Ook werd beroep gedaan op het reeds geleverde werk van het Huis van het Nederlands Provincie Antwerpen. Hun expertise en materiaalontwikkeling werd in de mate van het mogelijke mee in de vormingen ingebracht. Kind en Gezin Vlaams-Brabant Met de provinciale afdeling werden een aantal contactmomenten gehouden. Er werd samen afgetoetst welke taalacties op een laagdrempelige manier kunnen ingelast worden om het taalkader onder het personeel levendig te houden. Hierop wordt verder doorgewerkt tijdens het voorjaar van 2014.

Kind en Preventie Vlaams-Brabant Het Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant werd aangesproken door de provinciale afdeling Kindbeleid om vormingen op maat uit te werken, in samenwerking met de partner CT&O. De vorming werd op 4 plaatsen in de provincie georganiseerd: in Tienen, Leuven, Halle en Merchtem, gericht naar vrijwilligers van Kind en Preventie die actief zijn in de consultatiebureaus van Kind en Gezin. Zowel een specifiek luik rond in het Nederlands communiceren met anderstalige ouders als een luik rond meertaligheid werd in deze vorming verwerkt.

Landelijke Kinderopvang De helpdesk van Landelijke Kinderopvang krijgt ook veel oproepen van anderstalige ouders. De dienst vroeg aan het Huis om een vorming op maat te ontwikkelen om hun medewerkers te ondersteunen bij het voeren van telefoongesprekken met anderstaligen. Het Huis gaf 2 sessies voor telkens 8 medewerkers.


37

Andere vormingen In 2013 kregen wij ook andere losstaande aanvragen voor de vorming Duidelijke taal. Deze vorming werd gegeven voor de basisscholen van de gemeente Dilbeek en voor het gemeentepersoneel van Beersel. Hier bereikten we 30 personen.

Samenwerking en netwerking Organisaties die een nood ervaren aan een taalbeleid, weten niet altijd waar ze daarvoor terecht kunnen. Daarom probeert Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant haar aanbod bekend te maken via haar partners en haar netwerk steeds uit te breiden. Voor de uitvoering van bepaalde acties uit een taalbeleid doet het Huis ook een beroep op externe partners.

1. Samenwerking - RESOC Het Huis werkt nauw samen met de projectontwikkelaars van Resoc Halle-Vilvoorde. Zij stellen diversiteitsplannen op voor bedrijven en organisaties. Voor organisaties en bedrijven die taalacties in hun diversiteitsplan opnemen werkt Resoc samen met het Huis. Ook omgekeerd stelt het Huis organisaties voor om hun taalacties in een diversiteitsplan op te nemen. - VDAB Op dezelfde manier werkt het Huis samen met de NODW (Nederlands op de werkvloer)-instructeurs van VDAB. Het Huis kan organisaties voorstellen om een cursus NODW voor personeelsleden te organiseren. De instructeurs van VDAB van hun kant kunnen het bedrijf dan weer aanranden om , naast een cursus NODW nog andere taalacties te ondernemen en daarvoor samen te werken met het Huis. - CBE, VOKANS, KOPA Genoemde organisaties bieden allen taalcoaching (op de werkvloer) aan. Als er binnen een procesbegeleiding de nood naar boven komt om anderstalige personeelsleden en hun omgeving (leidinggevenden en collega’s) intensiever te begeleiden kan het Huis aan raden om met één van deze organisaties in zee te gaan. Ook deze samenwerking werkt in beide richtingen. Taalcoaches kunnen veel, maar soms merken ze dat de organisatie zelf best structureel ondersteund zou worden. In zulke gevallen raden zij aan contact op te nemen met het Huis.

- PWK Halle-Vilvoorde De Permanente werkgroep kansengroepen is een initiatief getrokken door Resoc . Elke maand komen alle organisaties die werken met/voor kansengroepen samen om initiatieven te nemen voor deze doelgroepen. Nieuwe ontwikkelingen krijgen daar een platform, goede voorbeelden worden besproken, noden worden in kaart gebracht , … -Taalpunt Er is een samenwerking tot stand gekomen in 2013 in het kader van de oprichting van Taalpunt, met de deelnemende bibliotheken uit Vlaams-Brabant en de provinciale dienst cultuur, ‘streekgerichte bibliotheekondersteuning’. Voor de totstandkoming van dit project werden een viertal vergaderingen ingericht, werd het gebruik van de taaliconen aangepast en verwerkt en werd de promotievoering mee uitgedragen vanuit onze vzw. Deze samenwerking zal doorlopen in 2014.


38

2. Netwerking In 2013 nam het Huis deel aan studiedagen en, trefmomenten om haar aanbod taalbeleid bekend te maken en expertise te delen . Hieronder een kort overzicht. - Het Huis zetelde in de stuurgroep van de opleiding Huishoudhulp van Wonen en Werken ism OCMW Leuven en CBE Leuven. In de opleiding zitten uitsluitend laaggeschoolde anderstalige vrouwen. - Zorgbeurs VDAB Het Huis was aanwezig op de zorgbeurs die VDAB organsieerde in Leuven in mei 2013 - Studiedag sociale economie door Sociale school Heverlee - Deelname aan de werkgroepen Duidelijke Taal met de Huizen van het Nederlands: In deze werkgroepen wisselen de taalbeleidsmedewerkers hun expertise en materiaal uit omtrent de vormingen.

Basiswerking en andere projecten

1. Basiswerking Eén van de medewerkers die dit project opvolgt werd tot en met juli 2013 ook ingezet om de brug te maken tussen het team taalbeleid /promotie en het team ‘Screening en oriëntatie’ van het Huis. De medewerker nam deel aan zowel de overlegmomenten van het team taalbeleid als die van het team ‘screening en oriëntering’. Hij informeerde beide teams over nieuwe ontwikkelingen en gaf belangrijke informatie door. Nadien werd deze taak door de coördinator overgenomen. Alle taalbeleidsmedewerkers worden ook ingezet in de basiswerking in de piekperiodes augustus/september en januari. Ook bij ziekte kunnen de medewerkers collega’s vervangen. Eén medewerker kreeg tot en met juli 2013 binnen de basiswerking ook de specifieke taak om de preselectietesten voor sociaal tolken op te volgen en mee af te nemen. Daarnaast volgde hij ook de werkgroepen ‘Niveautesten’ en’ trefdagen NT2’ van de Huizen van het Nederlands en de interne werkgroep ‘Niveautesten’ van het Huis Vlaams-Brabant op . Nadien werd deze taak binnen de basiswerking opgenomen.

2. Andere Projecten - Proper Nederlands Proper Nederlands is bedoeld voor schoonmakers met weinig of geen kennis van het Nederlands (minder dan instap RG 1.2) en voor hun Nederlandstalige klanten. Het is een pakket dat bestaat uit een boekje met een dvd erbij, een introductiemodule Starten met Proper Nederlands en een vorming Nederlands op de Werkvloer – Proper Nederlands. Er wordt steeds gewerkt rond communicatieve situaties die in elk van de instrumenten aan bod komen. Deze situaties zijn zeer herkenbaar voor de schoonmakers. Proper Nederlands maakt de werknemer niet tweetalig. Het heeft wel als doel de communicatie tussen de poetshulp en de klant te vergemakkelijken. In 2013 werd tweemaal een startsessie ‘proper Nederlands ‘ gegeven, in samenwerking met PWA Midden Brabant en dit voor 20 anderstalige poetsvrouwen. - Kalenders In samenwerking met de Provincie Vlaams-Brabant ontwikkelde het Huis een bureau- en verjaardagskalender met tips voor klare taal. Werkingsverslag 2013 Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant vzw

39

- Zap met je klas De eerste helft van 2013 was de medewerker binnen dit project ook verantwoordelijk voor de opstart van het project ‘Zap met je klas’ dat het Huis indiende bij Managers van diversiteit. Voor de tweede helft van 2013 nam de medewerker binnen het project taalbeleid in lokale besturen dit over. Voor ‘Zap met je klas’ zal het Huis een dvd en website maken met 50 filmpjes van de twee regionale zenders binnen onze provincie (ROB-TV en Ring-TV) die docenten NT2 in hun lessen kunnen gebruiken. - V-OKOT Industrie Het consortium volwassenonderwijs L4 organiseerde ism VDAB in 2013 een vooropleiding voor anderstalige werkzoekenden voor de opleiding ‘industrie’ bij VDAB . Het Huis nam deel aan de voorbereidende vergaderingen waarin het traject vorm werd gegeven. Het Huis screende ook 20 kandidaten voor het traject. in verband met Nederlands leren. Dit werkt sensibiliserend op vormingen. De deelnemers horen anderstaligen zelf aan het woord en bekijken de realiteit vanuit een andere hoek. - Kalenders In samenwerking met de Provincie Vlaams-Brabant ontwikkelde het Huis een bureau- en verjaardagskalender met tips voor klare taal (zie bij ‘vormingen’, productontwikkeling)

DEEL 2: Procesbegeleiding taalbeleid in lokale besturen Met subsidies van de Provincie Vlaams-Brabant, dienst Vlaams karakter, kunnen we verschillende lokale besturen begeleiden bij het uitwerken van een eigen taalbeleid. We willen hen helpen op structurele en strategische wijze te reageren op de taalsituaties die zich voordoen om zo de communicatie met anderstalige inwoners en cliënten te verbeteren. Dit project verloopt in nauwe samenwerking met vzw de Rand, de provincie Vlaams-Brabant en het Provinciaal Integratiecentrum. Sinds oktober 2013 hebben we ook een samenwerkingsverband met PIVO om nieuwe lokale besturen en bestaande procesbegleidingen te starten of verder te zetten.

Lopende begeleidingen Algemeen De volgende besturen hebben het proces doorlopen gebaseerd op een taalbeleidsplan dat goedgekeurd werd door het beleid. Het Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant fungeert nog als helpdesk en biedt nazorg.  OCMW Meise 

Gemeente/OCMW Liedekerke

Het Huis zorgt voor een intensieve begeleiding bij de uitwerking van de meest prioritaire taalacties in: 

Gemeente Dilbeek



Gemeente Grimbergen



OCMW Grimbergen



Stad Vilvoorde


40



OCMW Vilvoorde



Gemeente en OCMW Machelen



Gemeente en OCMW Asse



Gemeente en OCMW Zemst

Het gemeentebestuur van Sint-Pieters-Leeuw heeft de procesbegeleiding door het Huis voor onbepaalde tijd ‘on hold’ gezet. Gemeente, OCMW en politie wachten op de visie van het nieuwe bestuur om verder te kunnen werken aan een gemeenschappelijk taalbeleid.

Onderstaande besturen zitten in de startfase. Ze willen een taalbeleid uitwerken onder begeleiding van het Huis. Ze zullen een interne taalcoördinator aanstellen om het proces mee te trekken en een werkgroep taalbeleid oprichten om het taalactieplan uit te schrijven en taalacties mee vorm te geven. 

Gemeente /OCMW Ternat



Stad Halle

Onderstaande tabel geeft een uitgebreid taalactieplan weer. Elke gemeente bepaalt zelf de invulling, prioriteiten en uitwerking. Toch zijn er veel gelijkenissen tussen de verschillende lokale besturen.


41

Schematische voorstelling van een taalactieplan:


42

1. Stand van zaken per begeleiding 1.1 OCMW Meise Interne taalcoördinator: maatschappelijk assistente (Sandra Geeraerts) 

Het OCMW deelt magneten, met een positieve slogan over Nederlands leren of spreken, uit aan de cliënten die Nederlands leren.



Op vraag van het woon-zorgcentrum screent het Huis de schriftelijke sollicitatieproef voor polyvalent verzorgende op toegankelijkheid. Anderstaligen bleken te snel uit te vallen op deze test.

1.2 Liedekerke Interne taalcoördinator: integratieambtenaar (Jan Van den Bossche)



De integratieambtenaar is in nauwe samenwerking met Cluster ‘vrije tijd’ van start gegaan met het project “Vrije tijd voor taal”. Het is een experimenteel project dat aansluit bij het taalactieplan van het gemeentebestuur met als opzet om extra, toegankelijke oefenkansen Nederlandse taal te creëren en aan te bieden aan anderstalige - maar natuurlijk ook Nederlandstalige - inwoners, van

jong tot oud. Een projectgroep bestaande uit de integratieambtenaar, de bibliothecaris, een procesbegeleider van het Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant en een regio-ondersteuner van het Provinciaal Integratiecentrum Vlaams-Brabant komt regelmatig samen en bepaalt het projectverloop. Het project bestaat uit 4 subprojecten, namelijk: taalpunt in de bibliotheek, taalcafé voor volwassenen (te vergelijken met Café Combinne), taalbegeleiding voor kinderen (taalspelletjes en huiswerkbegeleiding op woensdagnamiddag) en taalcoaching voor verenigingen en sportclubs. 

Sinds december 2013 heeft de bibliotheek van Liedekerke een taalpunt Nederlands. Met het taalpunt wil het gemeentebestuur zoveel mogelijk anderstalige inwoners de kans geven om Nederlands te leren, te oefenen en te spreken. Het Taalpunt is een duidelijk aangegeven ‘hoekje’ in de bib waar geïnteresseerden nuttige materialen vinden die kunnen helpen bij het verwerven van de Nederlandse taal: romans en informatieve boeken in eenvoudige taal, Nederlandstalige films en luisterboeken, taalcursussen, woordenboeken,… Binnen het Taalpunt Nederlands organiseert de bibliotheek in samenwerking met de integratiedienst enkele Taalateliers: dit zijn een reeks randactiviteiten waar kinderen en volwassenen op een leuke manier kunnen oefenen. In Taalspelen worden kinderen van 6 tot 13 jaar op een speelse manier ondergedompeld in het Nederlands, onder begeleiding van educatief medewerkers. Voor volwassenen zijn er Taalcafés voorzien.

Werkingsverslag 2013

43 / 65

27.03.2014

1.3 Dilbeek Interne taalcoördinator: integratieambtenaar (Evi Wouters) 

Begin januari werden verschillende korte infomomenten en langere vormingen georganiseerd om het gemeentepersoneel te informeren over het taalbeleid van de gemeente. In totaal hebben ongeveer 250 personen deelgenomen. Ook medewerkers van CC Westrand en het zwembad ‘Dilkom’ waren aanwezig. Deze vormingen werden begin februari positief geëvalueerd.



Vanaf april 2013 kan de gemeente ‘Toeleiders van diversiteit’ inschakelen om nieuwe inwoners in een contacttaal wegwijs te maken in de samenleving. Dit doen ze via een integratiegesprek waarbij ze de verschillende stappen naar inburgering uitleggen. Afhankelijk van de noden van de inburgeraar kunnen een aantal keuzethema’s (kinderopvang, onderwijs, wonen, vrijetijd…) worden besproken. De taalwerkgroep hielp mee met de opstart van deze integratiegesprekken.



Via een rondvraag hebben de verschillende gemeentediensten kunnen aangeven welke taalondersteuning ze nog nodig hebben. (bijlage 1) o

De diensten welzijn en preventie en burgerzaken willen werken aan de toegankelijkheid van hun schriftelijke communicatie. We plannen in september 2013 enkele vormingen ‘duidelijk geschreven taal’ om van daaruit te starten met het vereenvoudigen van brieven en andere documenten.

o

In samenwerking met de sportdienst hebben we de sportbrochure aangevuld met pictogrammen per sporttak.

o

Eind juni hebben we op vraag van de dienst openbare reinheid een bezoek gebracht aan het containerpark. Hier kan de gemeente verschillende acties ondernemen om de toegankelijkheid te verhogen voor alle inwoners van Dilbeek, zoals: duidelijke informatiefolder maken, werken met afbeeldingen bij de containers, pictogrammen gebruiken bij de weegbrug ,…

o

Na een bezoek aan het containerpark van Dilbeek werden er tips gegeven om de dienstverlening te vergemakkelijken. Ook werden er contacten gelegd met verschillende afvalintercommunales om iets op grotere schaal uit te werken. Er volgt in het voorjaar van 2014 een voorstelling op een overleg met de verschillende afvalintercommunales georganiseerd door de VVSG.

o

Samen met de sportdienst hebben we bekeken hoe we het programmaboekje kunnen verduidelijken.


44 / 65

27.03.2014

1.4 Grimbergen Interne taalcoördinator gemeente: integratieambtenaar (Soetkin Van Causbroeck) Interne taalcoördinator OCMW: coördinator lokaal sociaal beleid (Ingrid Hanssens) 

Sinds november 2012 werken gemeente en OCMW Grimbergen in verschillende kleine werkgroepjes rond de thema’s; onthaalbeleid, vereenvoudigen van documenten en Nederlands in de kijker. Voor de uitwerking van sommige thema’s werken gemeente en OCMW soms samen, soms apart.



Het PRIC heeft begin februari de vorming ‘Interculturele communicatie’ gegeven aan de volledige ambtelijk-politieke werkgroep.

-

Werkgroep ‘externe communicatie’ (gemeente + OCMW): o Nieuwe onthaalmap in duidelijke taal. De werkgroep heeft in eerste instantie een folder gemaakt om alle inwoners van Grimbergen te informeren over het taalbeleid van de gemeente. Vervolgens werd een onthaalmap samengesteld met de belangrijkste informatie over de verschillende diensten en een welkomstkaart. Deze welkomstkaart geeft elke nieuwe inwoner recht op enkele gratis activiteiten in de gemeente. o Flyer en affiche om inwoners te informeren over het taalbeleid in de gemeente. Opstart integratiegesprekken.

-

Werkgroep ‘duidelijke taal voor de gemeentediensten’: o Fiche met 20 tips duidelijk geschreven taal (bijlage 2) o Hoofdstuk ‘duidelijke taal’ in de huisstijlgids o Vormingen ‘duidelijke taal’ voor al het gemeentepersoneel in januari 2014.

-

Werkgroep ‘duidelijke taal in het OCMW’: o De dienst onthaalouders gaat aan de slag met ondersteunend materiaal van VVSG. Ze zullen

pictogrammenstickers

gebruiken

in

de

heen-en-weerschriftjes.

Een

praatpapier met pictogrammen kan een kennismakingsgesprek met de anderstalige ouders vergemakkelijken. o De sociale dienst werkt aan een reeks duidelijke doorverwijsbrieven om cliënten door te verwijzen naar verschillende partners. o Eind mei heeft de sociale dienst de vorming ‘Toegankelijk schrijven’ van Wablieft gevolgd. Nadien was er een werkvergadering onder begeleiding van het Huis van het Nederlands om de belangrijkste brieven te herschrijven.


45 / 65

27.03.2014

o Dienst Thuiszorg gaat aan de slag met tips van het Huis op basis van de eigen documenten. o Dienst onthaalouders gaat aan de slag met materiaal en pictogrammen van de VVSG -

Werkgroep ‘Nederlands positief in de kijker’: o De actie ‘Nederlands geflitst’ werd eind augustus afgerond. De foto met het woord ‘RESPECT’ werd door cursisten NT2 tot winnaar verkozen. (bijlage 3) o De werkgroep plant een nieuwe ludieke taalactie in 2014.

1.5 Vilvoorde 1.5.1 Stadsbestuur Interne taalcoördinator: integratieambtenaar (Lieve O) 

In maart werd er een infomoment georganiseerd voor het nieuwe bestuur. De volledige procesbegeleiding werd voorgesteld.



Het taalactieplan werd voorgelegd worden aan het college. Mits goedkeuring van het college plannen we begin oktober vormingen voor alle medewerkers van de stad Vilvoorde.



Sinds 2012 werkt de stad samen met Vokans om anderstalige werknemers te ondersteunen op het vlak van taal. Zo startte in oktober 2012 Vokans met een begeleiding van een poetshulp in CC het Bolwerk. Ondertussen werd er ook een tweede begeleiding opgestart.



De taalafspraken zoals geformuleerd door de taalwerkgroep werden goedgekeurd door het schepencollege.



In december heeft het Huis vorming gegeven aan 256 personeelsleden van de stad Vilvoorde. Diensten die veel in contact komen met anderstaligen kregen een lange vorming over het taalbeleid van de stad gecombineerd met de vorming ‘duidelijke taal’. De andere diensten kregen een korte vorming om het taalbeleid bekend te maken. De inhoud van deze vorming werd mee bepaald door de taalwerkgroep. De voorbereidingen gebeurden nog in november maar de vormingen zelf werden in december gegeven.



Stad en OCMW hebben samen een flyer ontwikkeld om de inwoners van Vilvoorde te informeren over het taalbeleid. Stadsdiensten en OCMW gebruiken dus dezelfde flyer. Ook aan de loketten en het onthaal van stad en OCMW wordt dezelfde boodschap uitgehangen. (Bijlage 4)

1.5.2 OCMW Interne taalcoördinator: hoofd sociale dienst (Martine De Coster) 

Eind januari werd de taalvisie van OCMW Vilvoorde geschreven.



Vanuit deze taalvisie en de taalwetgeving werden vervolgens de taalafspraken geschreven.


46 / 65

27.03.2014



De taalwerkgroep heeft de prioritaire taalacties geselecteerd.



Taalvisie, taalafspraken en taalacties werden uitgeschreven in een taalbeleidsplan dat in juni besproken werd op het managementteam.



OCMW Voorzitter wil het taalbeleid verder vorm geven in samenwerking met de stad. Omdat de goedkeuring van de taalafspraken door het schepencollege lang op zich heeft laten wachten, is het proces bij OCMW Vilvoorde even stilgevallen.

1.6 Sint-Pieters-Leeuw Interne taalcoördinator: integratieambtenaar (Isabelle Vanderhaegen) 

De stuurgroep (met medewerkers van gemeente, OCMW en politie) ontwierp in samenspraak met het nieuwe bestuur een folder en affiche om de inwoners van Sint-Pieters-Leeuw te informeren. Ook op de website van de gemeente vind je nu meer informatie over het taalbeleid.



In de wachtruimte van de dienst bevolking en burgerlijke stand werd een infohoekje opgericht waar inwoners informatie kunnen vinden i.v.m. het leren en oefenen van het Nederlands.



Voor de interne bekendmaking van het taalbeleid werden eind februari verschillende vormingen gepland. Personeelsleden die regelmatig in contact komen met anderstaligen werden ingeschreven voor een uitgebreide vorming ‘Taalbeleid en Duidelijke taal’. De rest van de medewerkers werden ingeschreven voor een kort infomoment over het taalbeleid van de gemeente.



Na enkele van deze vormingen bleek het taalbeleid van gemeente, OCMW en politie volgens het nieuwe bestuur niet te passen binnen het nieuwe bestuursakkoord. Daarom hebben de burgemeester en schepen van integratie ervoor gekozen de samenwerking met het Huis van het Nederlands voor de uitwerking van het taalbeleid tijdelijk stop te zetten. Wanneer de afspraken aangepast zijn, nemen ze opnieuw contact op.

1.7 Machelen -

Opstart van taalcoaching vanuit het CBE Halle-Vilvoorde voor intensieve ondersteuning op maat van elke dienst van gemeente en OCMW.

-

Februari 2013: goedkeuring van taalvisie en afspraken door schepencollege en OCMW-raad

-

Maart 2013: interne vormingen personeel gemeente en OCMW ter bekendmaking van de visie en de taalafspraken.

-

April-juni 2013: uitwerking taalacties: bekendmaking van taalbeleid door middel van taalcampagne, herschrijven van onthaalmappen, infobrochures, documenten, …


47 / 65

27.03.2014

-

Oktober 2013: Lancering taalcampagne aan de hand van affiches, grote en kleine staanders. Doel: bekendmaking van taalbeleid onder burgers.

-

Oktober 2013: lancering taalwedstrijd ‘ik hou van Machelen-Diegem, want…’ tot en met januari 2014.

1.8 Asse -

Maart 2013: Het taalbeleidsplan wordt goedgekeurd door de burgemeester en schepenen

-

Ontwikkeling van bladwijzer met taalafspraken voor gemeente- en OCMW-personeel (maartapril 2013)

-

Taalafspraken en taalbeleidsplan worden bekendgemaakt via interne vormingen aan al het gemeentepersoneel van binnen- en buitendiensten in periode mei-juni 2013

-

2 werkgroepen werden in mei 2013 opgestart: een werkgroep ludieke acties en een werkgroep duidelijk geschreven taal:

-

Werkgroep Ludieke acties: zorgen voor uithangbord aan onthaal van gemeente met 4-talige tekst met boodschap dat Asse een Nederlandstalige gemeente is en om een tolk mee te brengen als de communicatie niet lukt. Deze werkgroep zorgt ook voor een taalpaal met richtingaanwijzers die mensen oriënteren naar taalprojecten in de gemeente.

-

Werkgroep Geschreven Taal: start met vorming Duidelijk Geschreven Taal voor sleutelpersonen van gemeentepersoneel die veel brieven en documenten opstellen. (mei 2013).

-

Augustus-september: taalpaal wordt uitgewerkt en documenten worden verzameld.

-

Oktober 2013: persconferentie met bekendmaking van aantal uitgevoerde taalacties en lancering taalwedstrijd: ‘Maak creatieve nieuwjaarswens in NDL’

-

November- december 2013: vereenvoudigen van een aantal documenten

1.9 Zemst -

Eind april 2013: goedkeuring van college van schepenen en burgemeester met opstart taalwerkgroep in Zemst

-

Mei, juni 2013: samenstelling werkgroep taal

-

Juli 2013: omgevingsanalyse bij gemeente- en OCMW diensten

-

Eerste werkgroep is doorgegaan op 2 oktober 2013

-

Vanaf november 2013: uitwerking taalvisie en taalactieplan.


48 / 65

27.03.2014

1.10 Ternat Interne taalcoördinator: integratieambtenaar (Fri De Keyser) Het gemeentebestuur van Ternat wil samen met het OCMW een taalbeleid uitwerken. Na een verkennend gesprek met burgemeester en medewerkers van verschillende diensten werden in november observaties en gesprekken gepland bij de verschillende gemeentediensten. Ondertussen is een taalwerkgroep samengesteld en kan de taalomgevingsanalyse besproken worden.

1.11 Halle Interne taalcoördinator: integratieambtenaar (Sanne Boelens) In december 2013 vond er nog een verkennend gesprek plaats met medewerkers en schepenen van de stad Halle met de bedoeling een procesbegeleiding taalbeleid op te starten vanaf 2014. Het college zal een beslissing nemen eind januari 2014.

2. Andere trajecten

2.1 Lerend netwerk taalbeleid Eind mei is het Huis van het Nederlands van start gegaan met een lerend netwerk taalbeleid. Deelnemende OCMW’s zijn Roosdaal, Opwijk, Ternat en Galmaarden. Het lerend netwerk vormt de aanzet om binnen het eigen OCMW een taalbeleid uit te bouwen. Deelnemers richten intern een taalwerkgroep op. We hebben 4 momenten vastgelegd met de volgende thema’s op het programma: -

September: taalwetgeving, vorming niveaus NT2, goede voorbeelden

-

Oktober: taalactieplan, taalafspraken formuleren

-

November: tips duidelijk geschreven taal, documenten hertalen

-

In januari 2014 plannen we nog een laatste bijeenkomst rond tips duidelijk gesproken taal

OCMW Roosdaal heeft beroep gedaan op individuele begeleiding van het Huis bij het formuleren van interne taalafspraken.


49 / 65

27.03.2014

2.2 Taalstimulering in de sportclub 2.2.1 Taalstimulering in KFC Strombeek KFC Strombeek werd in 2012 uit de sportraad gezet en werd financieel niet meer ondersteund door de gemeente omdat ze trainingen in het Frans geven. De club wil werken aan hun Nederlandstalige uitstraling. Ondertussen zijn noden en behoeften in kaart gebracht. Op basis daarvan is beslist om een taalactieplan uit te stippelen: -

In oktober werd een vorming ‘duidelijke taal’ georganiseerd op maat van de voetbalclub voor trainers en bestuursleden.

-

Een educatief medewerker van Basiseducatie zorgt sinds de herfstvakantie voor taalcoaching op het voetbalveld.

-

Er wordt bekeken hoe we de taalsportkoffer van vzw Crosspass kunnen inschakelen tijdens de paasvakantie voor een taalsportkamp.

2.2.2 Sportclubs Vilvoorde De integratiedienst heeft een enquête opgemaakt voor de sportclubs van Vilvoorde met de vraag welke ondersteuning zij wensen wat betreft taalbeleid. Afhankelijk van de antwoorden, wordt het Huis van het Nederlands ingeschakeld.

2.2.3 Sportclubs Ternat De integratieambtenaar heeft een enquête gedaan bij de verschillende sportclubs in het kader van het beleidsplan. Eén voetbalclub liet weten interesse te hebben om aan een taalbeleid te werken (pilootproject). In samenwerking met de sportdienst organiseert het Huis, begin februari 2014, een infoavond voor de sportclubs van Ternat als trigger voor verdere acties en/of begeleidingen.

2.3 Groendienst stad Leuven Op vraag van de jobcoach van de groendienst van Leuven start het Huis van het Nederlands met een procesbegeleiding taalbeleid ter ondersteuning van de grote groep anderstalige arbeiders en hun Nederlandstalige collega’s. In een eerste verkennend gesprek hebben we de initiële vraag, verwachtingen en mogelijkheden vastgelegd. Het Huis start een begeleiding vanaf maart 2014.

2.4 WZC Halle Woonzorgcentrum Sint-Augustinus wil haar anderstalige personeelsleden die moeilijkheden ervaren met het Nederlands de nodige ondersteuning en begeleiding bieden. Voor sommigen is de kennis van het Nederlands te beperkt met als gevolg dat er in bepaalde situaties communicatieproblemen


50 / 65

27.03.2014

ontstaan. Een taalbeleid met gepaste afspraken en acties kan duidelijkheid scheppen naar alle personeelsleden en anderstalige collega’s sterken in het gebruik van het Nederlands. Er werd een adviesnota geschreven (zie bijlage 4) op basis van: -

Een verkennend gesprek met algemeen directeur en hoofdverpleegkundige.

-

Observatie en gesprekken

WZC Halle heeft enkele acties uit de adviesnota geselecteerd als werkpunt voor de toekomst. Een verdere samenwerking met het Huis is er niet.

2.5 Taalpunten Vlaams-Brabant 

In maart heeft het Huis van het Nederlands een rondleiding georganiseerd in de bibliotheek van Vilvoorde. Bibliotheekmedewerkers uit andere gemeenten kregen de kans om eens een kijkje te nemen en ideeën op te doen uit verschillende goede praktijken.



Na deze rondleiding kwam de vraag vanuit verschillende bibliotheken om in Vlaams-Brabant iets gelijkaardigs als de taalpunten in Antwerpen uit te bouwen. In een Taalpunt vinden nieuwkomers, anderstaligen en laaggeletterde volwassenen boeken en dvd’s om hun Nederlands verder te oefenen en te verbeteren. De Taalpunten van de Antwerpse bibliotheken werken nauw samen met NT2-leerkrachten en Atlas.



Het Huis heeft contact opgenomen met Inez Debaus, bibliotheekconsulent van de provincie. In samenwerking met de provincie werden de eerste stappen gezet naar de uitbouw van Taalpunten voor Vlaams-Brabant. In een eerste overleg met enkele geïnteresseerde bibliotheken uit Vlaams-Brabant werd het concept voorgesteld. Tijdens een tweede overleg werden concrete afspraken gemaakt i.v.m. vormingen en promotie.



In het najaar werden er nog twee vormingen van DocAtlas voor de geïnteresseerde bibliotheekmedewerkers georganiseerd.

3. Extra opdrachten

3.1 Taalstimulering in de vrije tijd (Kruispunt Migratie-Integratie) Er worden overal initiatieven opgericht om de Nederlandse taalontwikkeling van kinderen en jongeren te stimuleren in de vrije tijd. Heel wat van deze initiatieven worden genomen door lokale besturen. Veel initiatiefnemers blijken onvoldoende kennis te hebben over processen van taalverwerving. Op vraag van het PRIC en het Huis van het Nederlands wil het Kruispunt in VlaamsBrabant via een leertraject op maat een antwoord bieden op de vraag : “Wanneer we initiatieven ontwikkelen rond taalstimulering in de vrije tijd, welke zijn dan de basisprincipes waar we rekening mee houden?”


51 / 65

27.03.2014

Dit leertraject bestond uit één dag vorming en een tweede dag waarop men op specifieke vragen van de deelnemers inging.

3.2 Zap met je klas “Kijk tv in het Nederlands” is een heel goede tip om Nederlands te leren, maar soms niet echt gemakkelijk. Niet iedereen kan al genoeg Nederlands om meteen te begrijpen wat er gezegd wordt in televisieprogramma’s. En niet iedereen die op tv komt, spreekt even duidelijk Nederlands. Net om deze drempels naar de Nederlandstalige tv te verlagen, heeft het Huis het “Zap met je klaspakket” ontwikkeld. Dit pakket bestaat uit een boekje, dvd en webstek. In het boekje staat een lijst van 50 reportages die terug te vinden zijn op de dvd. Deze reportages zijn nieuwsfragmenten van ROB-tv en Ring-tv en zijn opgedeeld per thema. Op www.huisvlaamsbrabant.be staan dezelfde 50 reportages met meer informatie over hoe ze kunnen gebruikt worden in de lessen Nederlands.


52 / 65

27.03.2014

Deel 3: Taalbeleid in onderwijs: EIF: Geïntegreerde taaltrajecten in beroepsopleidingen Het project geïntegreerde taaltrajecten in beroepsopleidingen draagt bij tot het vergroten van de integratie van anderstaligen in de Vlaamse samenleving. Het project wil opleidingen talig toegankelijker maken zodat ook anderstaligen kansen krijgen om met een opleiding te starten en deze met succes kunnen afwerken. Het EIF-project oproep 237 liep van 01/07/2012 tot 30/06/2013. Het vervolg, verlenging oproep 237 liep van 01/07/2013 tot 31/01/2014. Dit project stelde een 0.8 VTE medewerker tewerk maar werd afgebouwd vanaf 1 oktober 2013 naar een 0.2 VTE medewerker omwille van personeelswissel. Voor oproep 237 baseren ons voor de ondersteuning op de populariteit van bepaalde opleidingen bij anderstaligen (derdelanders). We verkregen deze informatie bij onze partners Consortium L4 en Consortium In.

1. Begeleidingen periode januari – juni 2013 Tijdens de periode januari – juni 2013 heeft het project zich in hoofdzaak gericht op het hoger beroepsonderwijs en het secundair volwassenenonderwijs. Meer specifiek gaat het om het SintFranciscusinstituut voor Verpleegkunde te Leuven (hoger beroepsonderwijs), CVO Leuven – Landen, CVO Hageland, CVO Meise-Jette, CVO Strombeek, CVO Merchtem – Ternat, CVO Vilvoorde en CBE Halle – Vilvoorde (secundair volwassenenonderwijs). We selecteerden deze opleidingsverstrekkers op basis van een hulpvraag tijdens de vorige looptijd van het project (waar we op dat moment niet konden op ingaan wegens tijdsgebrek). We selecteerden ook op basis van de populariteit van bepaalde opleidingen bij derdelanders. We verkregen deze informatie bij onze partners Consortium L4 en Consortium In. We begeleidden niet al deze opleidingsverstrekkers even intensief.

1.1 Sint-Franciscusinstituut voor Verpleegkunde De opleiding verpleegkunde aan het Sint-Franciscusinstituut situeert zich in het hoger beroepsonderwijs, kwalificatieniveau 5 (HBO5). De opleiding leidt tot het diploma gegradueerde in de verpleegkunde. Het gaat om een driejarige opleiding in vijf modules (module 1, 2, 3 en 4 lopen elk over één semester; module 5 loopt over één schooljaar). Elke module start zowel in september als in februari. Procesbegeleiding Na een uitgebreide taalomgevingsanalyse en de voorstelling hiervan aan het hele team startte de opleiding een werkgroep taalbeleid op. Naast een aantal vrijwillige vakdocenten nemen zowel de opleidingscoördinator en de stagecoördinator van de opleiding als de adviseur taalbeleid van het Huis van het Nederlands deel aan deze werkgroep. Op basis van de taalomgevingsanalyse stelde de adviseur taalbeleid een adviesnota op. Hiermee is door de werkgroep taalbeleid een concreet actieplan opgesteld met acties op meerdere niveaus van de opleiding. Coördinatieniveau: intakeprocedure analyseren en aanpassen met oog voor de instroom van laagtaalvaardige kandidaten, een instapniveau bepalen. Coördinatieniveau: sensibiliseren van de stageplaatsen naar het bieden van taalleerkansen en het wegwerken van taaldrempels. Docentenniveau: deskundigheidsbevordering van docenten inzake taalgericht vakonderwijs. (zie vraag 5)


53 / 65

27.03.2014

1.2 CVO Leuven – informaticaopleidingen Procesbegeleiding Na een uitgebreide taalomgevingsanalyse en de voorstelling hiervan aan het hele team startte de opleiding een werkgroep taalbeleid op. Deze werkgroep bestaat uit de opleidingscoördinator informatica, de opleidingscoördinator NT2, de adviseur taalbeleid van het Huis en enkele vrijwillige vakdocenten uit zowel de informatica- als de NT2-opleidingen. Op basis van de taalomgevingsanalyse stelde de adviseur taalbeleid een adviesnota op. Hiermee is door de werkgroep taalbeleid een concreet actieplan opgesteld met acties op meerdere niveaus van de opleiding. Coördinatieniveau: toeleiding kandidaat-cursisten vanuit de NT2-cursussen: voorstelling van de informatica-opleidingen in de NT2-cursussen. De mogelijkheid voor NT2cursisten om een demoles informatica te volgen bij aanvang van het schooljaar. Docentenniveau: deskundigheidsbevordering van docenten inzake taalgericht vakonderwijs. 1.3 CVO Hageland – opleidingen ‘farmaceutisch technisch assistent’ en ‘medisch administratief bediende Na een verkennend gesprek konden we besluiten dat het hier op dit moment om een vraag naar sensibilisering ging. Een algemene vorming rond ‘taalgericht vakonderwijs’ werd uitgewerkt en gegeven door de adviseur taalbeleid op 21 mei 2013. Zeven docenten namen deel. De mogelijkheden naar een uitgebreidere procesbegeleiding worden bekeken in het kader van de verlenging van het project.

1.4 CBE Halle -Vilvoorde Vanuit dit centrum kwam de vraag naar een sensibiliserende vorming ‘taalgericht vakonderwijs’ om in te plannen op een algemene vormingsdag. Een algemene vorming rond ‘taalgericht vakonderwijs’ werd uitgewerkt en gegeven door de adviseur taalbeleid op 13 mei 2013. Elf docenten namen deel. 1.5 CVO Meise – Jette Vanuit de opleidingen ‘informatica’ binnen dit centrum kwam de vraag naar een vorming op maat. Deze vorming ging door op 31 mei 2013 met als inhoud algemeen taalgericht vakonderwijs. Acht docenten namen deel.

2. Begeleidingen periode juli – december 2013 Tijdens de periode juli 2013 – december 2013 heeft het project zich in hoofdzaak gericht op ondersteuning van het voorbereidingsjaar hoger onderwijs voor anderstaligen. L4 Volwassenenonderwijs heeft dit voorbereidingsjaar opgezet en daarbij aan het Huis van het Nederlands hulp en ondersteuning m.b.t. taaltoegankelijk vakonderwijs gevraagd. Daarnaast werden nog enkele andere centra kort begeleid. 2.1 Voorbereidingsjaar hoger onderwijs voor anderstaligen Tijdens het voorbereidingsjaar georganiseerd door het Consortium Volwassenenonderwijs L4 volgen de cursisten intensief Nederlands. Op één jaar tijd gaan ze van niveau A2+ naar niveau B2. Op het einde van het traject leggen ze de Interuniversitaire Taaltest Nederlands voor Anderstaligen af en kunnen ze het certificaat B2 behalen. De cursisten worden ook voorbereid op het hoger onderwijs en specifiek op een opleiding boekhouden of informatica. Gezien de groepssamenstelling uitsluitend uit anderstalige cursisten bestaat die bovendien starten met een taalniveau 2.2., heeft L4 Volwassenenonderwijs het Huis van het Nederlands ingeschakeld om de vakdocenten in het eerste semester te ondersteunen in taaltoegankelijk lesgeven.


54 / 65

27.03.2014

In het kader van het voorbereidingsjaar hoger onderwijs van L4 Volwassenenonderwijs ondersteunden we zowel de vakdocenten als de studiecoach van de cursisten. Tijdens het kick-offmoment van het voorbereidingsjaar kregen de vakdocenten al een sensibiliserende vorming rond taalgericht vakonderwijs. Tevens werd samen met hen de praktische invulling van de taalondersteuning concreet besproken. Dit richtte zich op twee pijlers: enerzijds observaties en anderzijds intervisiemomenten. Tussen september en oktober observeerden we verschillende lessen van vakdocenten. Na elke observatie volgde een feedbackgesprek met de docent. In een uitgebreid observatieverslag, gestaafd met voorbeelden uit de les, gaven we concrete feedback en tips om de lessen taaltoegankelijker te maken. Tussen november en december bereidde de adviseur twee intervisies over taalgericht vakonderwijs voor. De onderwerpen werden gekozen in functie van de observaties (actuele noden) en gesprekken met de studiecoach. De eerste intervisie spitste zich toe op vaktaalwoordenschat, de tweede op het taaltoegankelijk maken van cursussen, toetsen en examens. De intervisies waren ook een uitgelezen moment om aan ervaringsuitwisseling te doen. Naast de ondersteuning van de vakdocenten hadden we regelmatig overleg met de coördinator en studiecoach van L4 om de stand van zaken in het voorbereidingsjaar (op vlak van taalvorderingen en ondersteuning) te bespreken. De studiecoach van L4 nam ook telkens deel aan de intervisies rond taalgericht vakonderwijs. Zo konden we de continuïteit tussen begeleiding van cursisten en ondersteuning van vakdocenten garanderen.

2.2 Sint-Franciscusinstituut voor Verpleegkunde Het Sint-Franciscusinstituut wou vooral inzetten op intakeprocedure. Tijdens de vorige looptijd van het project hadden we al een aanzet gegeven voor deze actie. We organiseerden bij aanvang van het schooljaar een overkoepelend overleg tussen verschillende Vlaamse HBO5 verpleegkundeopleidingen (Sint-Norbertus Antwerpen, Sint-Norbertus Duffel, Sint-Elisabeth Turnhout, Sint-Jan SintJozef Brugge, Sint-Augustinus Aalst en Sint-Franciscus Leuven). Doel van dit overleg was uitwisseling van informatie over intakeprocedures en testen en brainstormen over knelpunten en opportuniteiten van een mogelijke overkoepelende taaltoets. Ook Huis van het Nederlands Antwerpen nam deel aan dit overleg. Zij stelden er een taaltoets voor die zij samen met de HBO5 verpleegkundeopleiding SITO 7 opstelden. Gezien de prille fase waarin vele opleidingen zich bevonden wat betreft intakeprocedure en het nog zoekend zijnde was er niet onmiddellijk nood aan de ontwikkeling van een overkoepelende taaltoets. Uit dit overleg ontstond een resonantiegroep die twee maal per jaar zal samenkomen om uit te wisselen over de stand van zaken omtrent intakeprocedure, ondersteuning van laagtaalvaardige studenten en het Zorgportaal. Sint-Franciscus nam de verworven informatie mee in het aanpassen van zijn huidige intakeprocedure. 2.3 CVO Leuven – informaticaopleidingen Oorspronkelijk zouden we tijdens deze verlenging ook de informaticaopleiding van CVO Leuven uit de vorige looptijd van het project verder ondersteunen. Deze opleiding is echter na een jaar intensieve procesbegeleiding door het Huis in staat hun taalbeleidsproces zelfstandig verder te zetten. Hiervoor kan de informaticaopleiding sterk beroep doen op zijn NT2-afdeling.

2.4 CVO Hageland In CVO Hageland werd tijdens vorige projectperiode een eerste sensibiliserende vorming gegeven rond taalgericht vakonderwijs. Ook hier wil men na deze eerste aanzet zelf verder inzetten op het werken rond taalgericht vakonderwijs. De opleidingscoördinator die tevens een achtergrond NT2


55 / 65

27.03.2014

heeft, zal in de toekomst de coaching van de vakdocenten rond taalgericht vakonderwijs op zich nemen.

2.5 Voortraject TKO Consortium In De geplande ondersteuning aan twee nog op te starten trajecten door Consortium In (voortraject TKO en geïntegreerd traject zorg) gaat niet door. Het voortraject TKO is er uiteindelijk niet gekomen, men heeft vanuit het Consortium beslist om ten volle in te zetten op het geïntegreerd traject zorg omwille van het knelpuntaspect. CVO Meise-Jette die dit traject aanbiedt, heeft reeds een volledig taalbeleidsproces bij het Huis doorlopen en kan dus zelfstandig verder werken, zij het dat zij nog steeds met hun vragen terecht kunnen bij het Huis.

2.6 CVO VTI Voor CVO VTI Leuven werkten we een éénmalige intervisie rond taaltoegankelijkheid uit op basis van insteken van de vakdocenten uit de opleiding Jeugd- en gehandicaptenzorg en Zorgkundige. Veel van deze docenten hadden in 2011 de taalvormingen van de toenmalige adviseur van het Huis gevolgd. Voor de vorming in december boden we remediëring aan en een reflectie m.b.t. taaltoegankelijke acties in de twee opleidingen (verleden - heden - toekomst).


56 / 65

27.03.2014

DEEL 4: Project taalpromotie: Bijt in je vrije tijd Elk jaar volgen duizenden anderstaligen cursussen Nederlands in Vlaams-Brabant. Maar waar ze dat Nederlands kunnen oefenen, is vaak helemaal niet duidelijk. Nochtans leer je een taal pas echt, door ze te spreken en dus te oefenen. Bijt in je vrije tijd helpt cursisten om ook in de vrije tijd deel te nemen aan activiteiten in het Nederlands. Met het project ‘Bijt in je vrije tijd’ wil het Huis van het Nederlands cursisten dus stimuleren om het ruime aanbod vrijetijdsactiviteiten in de provincie VlaamsBrabant te leren kennen. Daarnaast motiveert Bijt in je vrije tijd ook vrijetijdsorganisaties om een meer toegankelijke taal te gebruiken in de communicatie met anderstaligen. Ook in dit project is er voor de Vlaamse Rand een zeer nauwe samenwerking met vzw ‘de Rand’.

1. De Rand A. Derde editie schooljaar 2012-2013 en vierde editie schooljaar 2013-2014 In de Vlaamse rand liep het eerste pilootproject in de periode januari-juni 2011 in de regio AsseMeise-Wemmel. Eind 2011 (schooljaar 2011-2012) kwamen er een aantal nieuwe gemeenten bij, namelijk Hoeilaart, Kraainem, Overijse, Tervuren en Wezembeek-Oppem. De tweede editie omvatte 24 verenigingen met 25 verschillende activiteiten. De derde editie liep tijdens het schooljaar 2012-2013 en omvatte 44 verenigingen met 63 verschillende activiteiten. De regio's van de eerste twee edities deden terug mee, samen met nieuwe gemeenten Dilbeek, Grimbergen, Machelen en Sint-Genesius-Rode. Voor de vierde editie voor het schooljaar 2013-2014 nemen er opnieuw drie nieuwe gemeenten deel: namelijk Vilvoorde, Drogenbos en Sint-Pieters-Leeuw. Deze editie omvat 52 verenigingen en 102 verschillende activiteiten. In de gemeenten waar een integratieambtenaar werd aangesteld, werken wij met hen samen. Deze samenwerking verloopt goed en doordat de integratieambtenaren de juiste weg kennen om de verenigingen binnen hun gemeente te contacteren, hebben wij de mogelijkheid om meer gemeenten bij het project te betrekken, omdat we taken kunnen delegeren en niet meer zelf actief op zoek moeten naar verenigingen. Doordat het project nu al voor de vierde keer loopt, zijn er ook een aantal verenigingen die elk jaar opnieuw willen deelnemen. In de periode mei-juni werd een nieuw programmaboekje opgesteld, aan de hand van vereenvoudigde tekstjes en beeldmateriaal van de verenigingen. In augustus-september startte ook opnieuw de promotieronde. Het project werd voorgesteld aan de leerkrachten van cvo en cbe en de gemeentelijke taallessen. De verenigingen kregen ter voorbereiding opnieuw of voor de eerste keer een vorming duidelijk gesproken taal. Wanneer er niemand kon aanwezig zijn, werden de tips en belangrijkste aandachtspunten telefonisch besproken en per post opgestuurd. Over het algemeen waren de verenigingen positief over de inhoud van de vorming. Dit werd als nuttig gezien voordat hun activiteit plaatsvond. Op hun beurt motiveerden de leerkrachten de cursisten om mee te doen. Zij konden hierbij opnieuw gebruik maken van de lestips die het Huis van het Nederlands voor hen had gemaakt. De leerkrachten vonden de meeste activiteiten leuk als oefenkans voor hun cursisten. Zij maakten ook voor deze editie volop reclame in hun NT2 klassen. Het blijft een arbeidsintensief project, dat niet altijd in cijfers te evalueren valt. We blijven proberen om activiteiten zo veel mogelijk op de doelgroep en taalniveaus af te stemmen en blijven op zoek naar manieren om meer cursisten aan te trekken.


57 / 65

27.03.2014

B. Opstart vijfde editie Voor de vijfde editie (schooljaar 2014-2015) doen de regio's van de eerste vier edities terug mee, samen met de nieuwe gemeentes Beersel, Zaventem, Linkebeek en Merchtem.

2. Bijt-dag in Tienen In Tienen is de tweede editie van Bijt in je Vrije Tijd doorgegaan op 28/03/2013. In plaats van over een heel schooljaar, werd deze keer gekozen voor een grote ‘Bijt-dag’ waarop de leerkrachten van CVO en CBE zowel overdag als ’s avonds workshops volgden in en rond het centrum van Tienen. Deze editie had meer succes omdat alle leerkrachte van CBE en CVO in Tienen er met hun klassen naartoe zijn gekomen. De stuurgroep die in 2011 werd opgericht, bestaande uit schepenen van de stad Tienen, de preventieambtenaar, NT2-coördinatoren van de twee scholen, de voorzitter van cultuurraad, het Pric, enz. kwam samen om de vorige editie te evalueren en voorbereidingen voor de volgende editie te treffen.

3. Bijt in je vrije tijd te Diest Van midden september 2013 tot midden december 2013 vond de tweede editie van ‘Bijt in je vrije tijd’ in Diest plaats. Het project werd voorbereid in de periode februari-juni 2013 met Huis van het Nederlands, de dienst diversiteit van de stad Diest, CVO De Oranjerie en CBE Diest. In totaal vonden er 10 organisaties en 22 activiteiten plaats in een periode van 9/09/2013 tem half december 2013. De periode was langer dan in 2012 (6 wekenwaar er 11 activiteiten gerograniseerd werden. Deze tweede editie was niet zo’n groot succes. De deelname aan de activiteiten was laag. Voor de derde editie wensen we Bijt nog meer te promoten via de leerkrachten om in hun lessen aan te brengen. We willen klassikale deelname ook meer promoten. De volgend editie zal later starten op vraag van de centra van 1/10/2014 tem 19/12/2014. De maand september is te vroeg om te starten.

4. Bijt in je vrije tijd te Leuven Ook in Leuven is er voor het schooljaar 2013-2014 een tweede editie van het project. Hiervoor werden enkele vergadermomenten gepland met de stuurgroep, die bestond uit de CVO’s van Leuven, het ILT, CBE, Huis van het Nederlands en de integratiedienst van de stad Leuven. De eerste editie van het project werd op 1 dag georganiseerd. Deze keer kozen we ervoor om cursisten aan bestaande activiteiten van de verenigingen te laten deelnemen, gedurende 2 maanden van 14 oktober tot 30 november 2013. 28 Leuvense organisaties en verenigingen boden 40 activiteiten aan. De totale inschrijvingen voor alle activiteiten samen bedroeg 442. De derde editie zal waarschijnlijk pas in 2015 plaatsvinden. De Stad Leuven will er een tweejaarlijkse gebeurtenis van maken.


58 / 65

27.03.2014

DEEL 5: Vormingen Duidelijke Taal of ook communiceren met anderstaligen 1. Vormingen duidelijke taal Heel wat bedrijven en organisaties stellen zich vragen over hoe ze het best kunnen communiceren met anderstaligen die het Nederlands nog niet heel goed machtig zijn. Vragen zoals:  Hoelang duurt het vooraleer iemand een basiskennis Nederlands verwerft?  Hoe kunnen we anderstaligen ondersteunen in hun taalverwerving? Hoe kunnen we hen meer kansen geven om hun Nederlands te oefenen?  Hoe kunnen we op een positieve manier in de kijker brengen dat kennis van het Nederlands een troef is?  Hoe kunnen we onze communicatie met anderstaligen die weinig Nederlands spreken zo eenvoudig mogelijk houden?  Hoe weet u zeker dat een anderstalige uw uitleg begrepen heeft? Zijn er manieren om dit indirect na te gaan?  Hoe kunnen we op een positieve manier communiceren naar de buitenwereld dat we een Nederlandstalige organisatie, dienst of bedrijf zijn?  Zijn de schriftelijke documenten die wij gebruiken, toegankelijk voor anderstaligen?  Hoe kunnen we zorgen dat we in onze organisatie of bedrijf eenzelfde gedragen taalvisie hebben? Het Huis van het Nederlands geeft daarom vormingen op maat, waarin het handvaten aanreikt om te communiceren met anderstaligen en waarin deelnemers een zicht krijgen op het taalverwervingsproces van anderstaligen. Het Huis gaf verschillende vormingen in 2013 en de aanvragen blijven binnenlopen (zie tabel verderop).

2. Productontwikkeling 

Bureaukalender en verjaardagskalender

Voor het derde jaar op rij heeft het team taalbeleid van het Huis van het Nederlands in samenwerking met de Provincie Vlaams Brabant en vzw ‘ de Rand’ een ludieke bureaukalender ontwikkeld met tips over duidelijk gesproken en geschreven taal. Deze kalender delen we uit na de vormingen 'Duidelijke taal’ of in organisaties die we begeleiden bij het uitwerken van een taalbeleid. Naast de bureaukalender voor 2014 is er ook een verjaardagskalender die we het hele jaar door kunnen verspreiden.



Taaliconenwijzer

Op vraag van culturele centra en andere vrijetijdsverenigingen heeft Huis van het Nederlands Brussel een taaliconenwijzer ontwikkeld die in de verschillende provincies en steden kan gebruikt worden. De taaliconenwijzer is een instrument waar je met taaliconen het aanbod aan activiteiten promoot bij anderstaligen die hu Nederlands willen oefenen. In Vlaams-Brabant hebben we samen met vzw ‚de Rand‘ de taaliconenwijzer met informatie relevant voor Vlaams-Brabant aangepast. De vomringen voor het gebruik van de taaliconenwijzer zullen pas in 2014 georganiseerd worden.


59 / 65

27.03.2014

Acties taalbeleid en taalpromotie 2013 in cijfers

Screenings: Aantal screenings Totaal aantal gescreende personen

3 70

Taalscans 3

Aantal scans Vormingen:

52

Sessies

819

Deelnemers Totaal aantal begeleidingen Zorgsector

4

Sociale economie

2

Openbare besturen Opleidingsverstrekkers

7

Verenigingen

3

Totaal


19

35

60 / 65

27.03.2014

BIJLAGEN Bijlage 1: Rondvraag taalondersteuning gemeente Dilbeek

Heeft uw dienst nood aan taalondersteuning?

Nu de taalafspraken gekend zijn, heeft uw dienst misschien nood aan ondersteuning in de communicatie met anderstaligen. Om een duidelijk beeld te krijgen van de noden van de verschillende diensten, willen we u vragen onderstaande lijst te overlopen en aan te kruisen wat past. Helemaal onderaan kan u eventueel zelf een suggestie doen. Vergeet zeker niet de naam van uw dienst te vermelden, zodat we weten waar de vraag vandaan komt. Ontvangen we niets van uw dienst, dan besluiten we dat hier geen extra ondersteuning nodig is.

Dienst: ……………………………………………………………..

We geven vaak dezelfde uitleg of instructies aan mensen. Bij anderstaligen die nog niet veel Nederlands kennen, ondersteunen we onze uitleg met gebaren of door iets aan te wijzen of te tekenen.  We willen graag materiaal uitwerken om onze uitleg gemakkelijker te visualiseren.

We merken dat de inwoners onze brieven, folders of brochures niet helemaal begrijpen. Mensen vragen vaak extra uitleg bij de tekst.


61 / 65

27.03.2014

 We willen werken aan de vereenvoudiging van onze schriftelijke communicatie. We willen de anderstalige inwoners van Dilbeek graag doorverwijzen naar de lessen Nederlands en naar andere initiatieven waar ze hun Nederlands kunnen oefenen. We weten echter niet goed hoe we dit moeten aanpakken en we zijn niet goed op de hoogte van wat er allemaal bestaat in de gemeente.  We willen mee nadenken over hoe we kunnen werken aan de toeleiding van anderstaligen naar deze initiatieven.

Er werden concrete taalafspraken geformuleerd voor de gemeente Dilbeek. We werden hiervan op de hoogte gebracht d.m.v. een vorming. Toch heeft elke dienst zijn eigen knelpunten en specifieke moeilijkheden.  We willen de taalafspraken graag nog eens bespreken binnen onze dienst, zodat we goed weten hoe te reageren op bepaalde situaties waarmee we regelmatig geconfronteerd worden.

Omdat we vaak in contact komen met anderstaligen die nog niet veel Nederlands kennen, hebben we nood aan tips en tricks over hoe we ons taalgebruik het best aanpassen.  We willen graag deelnemen aan een vorming ‘Duidelijke taal’ van het Huis van het Nederlands.

We verwijzen de mensen vaak door naar andere diensten of organisaties. Als ze niet goed weten waar ze naartoe moeten, schrijven we de belangrijkste informatie op een briefje en geven we dit mee.  We willen voor de meest relevante diensten of organisaties duidelijke doorverwijsbrieven maken, zodat we deze altijd bij de hand hebben.

Nieuwe inwoners zijn vaak niet op de hoogte van de taalwetgeving waar wij ons als gemeentedienst aan moeten houden. Na lang aanschuiven kan dit voor de nodige frustraties zorgen.  We willen een folder en/of affiche ontwerpen om de inwoners van Dilbeek goed te informeren over het taalbeleid van de gemeente.

 We hebben nood aan ….


62 / 65

27.03.2014

Bijlage 2: ‘Nederlands geflitst’ in Grimbergen


63 / 65

27.03.2014

Bijlage 3: Tips duidelijke taal gemeente Grimbergen


64 / 65

27.03.2014

Bijlage 4: Flyer Vilvoorde


65 / 65

27.03.2014

Huis van het Nederlands Vlaams-Brabant Jaarverslag 2013

Recommend Documents