HOWARD GUTMAN SLAAT EN ZALFT BELGIË

>

TRENDS NR 29 - 39STE JAARGANG - €5,50 18 JULI 2013

ISSN 0776-3387 - P509560 - www.trends.be

FINANCIEEL-ECONOMISCH WEEKBLAD VAN 18 TOT 31 JULI 2013

www.trends.be

HOWARD GUTMAN SLAAT EN ZALFT BELGIË

PN

Bizz

STARTER: AMIA SYSTEMS

MINDER AFSTAND IN FABRIEK

3100

KILOMETER minder leggen de vliegtuigonderdelen in de fabriek van Sonaca jaarlijks af dankzij de software van Symogga.

Het softwarepakket Symogga van Amia Systems helpt bedrijven hun industriële productieproces te optimaliseren. Het berekent de optimale workflow op basis van het concept businesscellen, zoals beschreven in de doctoraatsthesis van Emmanuelle Vin. Samen met haar man Abdelkrim Boujraf bracht Vin in 2011 haar idee onder in een spin-off van de ULB, Amia Systems. De start-up werkte eerst opdrachten af voor de auto- en luchtvaartindustrie, maar ziet ook mogelijkheden in de farmaceutische sector. Toch ligt de klemtoon op geografische uitbreiding. In juni trok Amia in het spoor van de prinselijke missie naar de Verenigde Staten en had het een stand op de Franse vliegtuigbeurs van Le Bourget. Boujraf vergelijkt de businesscellen met boodschappen in de supermarkt: “Je moet alle rijen aflopen om je lijstje af te vinken. Zo koop je nog wat extra’s die je strikt gezien niet nodig hebt. Maar stel dat alle witte producten gegroepeerd stonden: dan zou wie voor de laagste prijs winkelt enkel langs die afdeling — of businesscel — moeten passeren.” Symogga stelt een gelijkaardige reorganisatie van de indeling van fabrieken voor. Vin illustreert: “Soms wordt een onderdeel eerst geverfd, dan bewerkt en erna opnieuw geverfd. In plaats van het product opnieuw via de verfmachine te laten passeren, kan je op termijn besparen door een nieuwe verfmachine te bouwen. Zo hoef je de productiestroom niet te onderbreken. Ook een verplaatsing van de voorraden kan een oplossing zijn.” z SIMON VAN DORPE WWW.TRENDS.BE | 18 JULI 2013 73

BIZZ STARTERS

N O E N B O U W T A A N E E N T H E E C U LT U U R N A A R A N A L O G I E M E T W I J N

Thee op de kaart In de schaduw van koffie wint thee in ons land langzaam aan populariteit. Consumenten spenderen jaar na jaar meer aan thee en dat opent perspectieven voor jonge ondernemers die kwaliteitsthee willen aanbieden tot in de toprestaurants. WOUTER TEMMERMAN, FOTOGRAFIE IVAN PUT

ndanks de marketinginspanningen van grote theeproducenten als Lipton en Pickwick is België geen land met een echte theecultuur. Recente cijfers over de theeconsumptie per inwoner zijn niet beschikbaar, maar tot 2010 hielden de meest optimistische bronnen het op 300 gram per Belg per jaar. Ter vergelijking, de Britten klokken steevast af in de buurt van 2 kilo. Belgen verkiezen koffie boven thee. Toch zou thee aan een kleine opmars bezig zijn. Uit een huishoudbudgetenquête bij 4000 gezinnen blijkt dat Belgen die thee kopen in de tweede helft van vorig decennium fors meer gingen uitgeven aan thee. Het bedrag dat ze jaarlijks aan thee en kruideninfusies spendeerden, groeide van 2005 tot 2010 met 35 procent, terwijl de prijs voor thee nauwelijks 8 procent steeg. De theeliefhebber koopt met andere woorden meer thee of duurdere thee. De trend bevestigt de cijfers waarmee Lipton in 2000 al zijn marketinginspanningen over groene thee staafde. De Belgische marktleider wees toen al op de stijgende consumptie en maakte in het voorbije decennium werk van een hipper imago. Daarbovenop kreeg thee, en zeker groene thee, een duwtje in de rug van gezondheidsstudies.

O

Ondernemen met thee Onlangs zagen ook startende ondernemers als Noen of Marteane brood in het kwaliteitsaanbod. Het Leuvense 74 18 JULI 2013 | WWW.TRENDS.BE

Noen, dat net als Marteane in januari van start ging met kwaliteitsthee, biedt 22 soorten thee aan, onderverdeeld in vijf groepen: witte thee, groene thee, oolongthee, zwarte thee en kruideninfusies. “Wij focussen op de pure thee, met de oogst van één domein en niet op duizenden-een mengelingen”, zegt zaakvoerder Tine Heylen. “De versheid is belangrijk en we willen met oogstjaren werken. Het

“Als we praten met restaurants die een sommelier hebben dan blijkt die ook vaak geïnteresseerd te zijn in thee” Jeroen Schoevaerts is de bedoeling dat er voldoende rotatie is en dat we kunnen inspelen op die oogsten van kleine producties.” De theevarianten van Noen komen van een Engelse invoerder die rechtstreeks samenwerkt met mensen op het terrein in China, India en Taiwan. Via een Duitse

invoerder belandt ook thee uit Japan in het aanbod. Duurzame productie en kleinschaligheid zijn elementair, maar Noen wil in de eerste plaats zijn doelgroep overtuigen met de smaak van thee. “We mikken zowel op de particuliere als op de professionele markt”, legt Heylen uit. “Voor particulieren organiseren we maandelijks een tasting event. Deze zomer start Noen met een webshop en dit najaar volgt een fysieke winkel. Daarnaast hebben we professionele klanten uit de horeca, maar we werken bijvoorbeeld ook samen met een borstvoedingswinkel die een losse borstvoedingsthee verkoopt. Het gaat om een kruidenmengeling met vier kruiden die de melkproductie stimuleren en positief zijn voor de vertering bij baby’s.”

Culinaire invalshoek Opvallend in de benadering van de horeca is dat Noen kiest voor een strategie waarbij het thee neerzet als een kwaliteitsdrank, naar analogie met wijn. Net als bij wijn is het de bedoeling om de beleving van het theedrinken te veranderen en te verbeteren. De analogie met wijn merk je al op de verpakking, waarop de oogstjaren vermeld staan. Noen accentueert ook de herkomst, het productieproces en het vakmanschap van de theemaker. Daarnaast zet het in op de culinaire mogelijkheden van thee die goed gezet is, bij de aangewezen temperatuur en met de correcte hoeveelheid thee en dito infusietijd. ≤

JEROEN SCHOEVAERTS EN TINE HEYLEN “Thee is een echt terroirproduct.”

BIZZ STARTERS

Marteane zet in op bio Martine Delpierre zei haar carrière in de reclame vaarwel om begin dit jaar in Brussel met Marteane van start te gaan. Via haar website en in enkele specifieke verkooppunten als bakkers verkoopt ze groene thee, zwarte thee, witte thee, rooibos en kruideninfusies, goed voor achttien varianten. De losse thee zit verpakt per 100 gram (50 gram voor de witte thee) onder het merk Marteane. Delpierre accentueert het biologische karakter van haar producten. “Alle aroma’s zijn natuurlijk en de ingrediënten komen van biologische landbouw. Ze bevatten geen pesticiden, geen artificiële aroma’s, geen kleurstoffen en geen bewaarmiddelen.” Om haar thee-

aanbod te positioneren, trekt Marteane uitgesproken de kaart van gezondheid en duurzaamheid. Wie kiest voor biologische thee, steunt ook de kleine boeren en hun biologische manier van werken, luidt de redenering. “De biologische teelt van de ingrediënten respecteert het milieu en de biodiversiteit en dat in tegenstelling tot de industriële monoculturen”, zegt Delpierre die voor haar bioaanbod een Certisys-certificering op zak heeft. “Toen ik zelf overtuigd biologische thee ging drinken, vond ik het aanbod niet altijd lekker genoeg. Daarom wilde ik zelf een kwaliteitsinspanning doen met biothee.” Marteane speelt de bio-

certificering expliciet uit, Noen doet dat niet. “Voor ons is dat een volgende stap”, zegt Tine Heylen. “Wij kopen in bulk aan en herverpakken de thee. Daarom moet je je ook als handelaar laten certificeren. Toch komen veel van onze echte thees van kleine domeinen die niet de middelen hebben om zich EU-conform te laten certificeren. Wie op die markt actief is, kan niet anders dan zeer milieuvriendelijk te werken. De biodiversiteit is belangrijk om de juiste aroma’s te krijgen.” Noen beperkt de impact van het transport door vervoer per boot. Het wil ook werk maken van de erkenning van theemakers en hen een juiste prijs betalen.

THEE ZETTEN Veel arbeidsintensiever dan koffie schenken.

≤

Dat Noen parallellen ziet tussen de culinaire rol van wijn en thee is niet toevallig. Jeroen Schoevaerts, de partner van Heylen, is sommelier en heeft een wijnhandel. “Toen we de jongste jaren almaar meer thee begonnen te drinken, zagen we ook gaandeweg meer parallellen tus76 18 JULI 2013 | WWW.TRENDS.BE

sen wijn en thee”, klinkt het. “Het is een echt terroirproduct, er wordt met oogsten gewerkt en de complexiteit in smaak vind je in andere dranken niet terug. Koffie heeft een sterke smaak, maar die is minder complex dan de delicate smaak van thee.”

De filosofie om thee in de lijn van wijn neer te zetten, vindt vooral ingang bij restaurants in het hogere segment. Voor Luzine, het restaurant van Jeroen Meus, werkt Noen bijvoorbeeld een theekaart uit. Vergeleken met koffie zetten, is het schenken van thee arbeidsintensief. Het water moet meestal gefilterd worden, de temperatuur moet correct zijn, je moet de thee afmeten en de tijd in de gaten houden. Voor brasseries is dat een handicap. “Wijn blijft bovendien meer ingeburgerd”, zegt Schoevaerts. “Mensen hebben er veel meer feeling mee dan met thee, maar als we gaan praten met restaurants die een sommelier hebben dan blijkt die ook vaak geïnteresseerd te zijn in thee en in de filosofie erachter.”

Onbekend is onbemind De achilleshiel van thee in België blijft het gebrek aan een theecultuur en aan kennis van de consumenten. Het is dus niet onlogisch dat de aanbieders van kwaliteitsthee zich naast smaak vooral willen positioneren met informatie over de producten en over de manier waarop je die best schenkt. “We doen dat via onze catalogus, via het directe contact op onze sessies en via onze verpakkingen”, vat Heylen samen. “Op de pakjes thee zijn we heel duidelijk over het type, het land en de streek van herkomst, het oogstjaar, hoe de thee eruitziet en de manier om hem te zetten. Dat is cruciaal. Je kunt een heel kwalitatieve thee hebben, maar als je hem fout zet dan kan hij slecht smaken. Giet je op groene thee bijvoorbeeld kokend water, dan krijg je een bittere smaak.” De ondernemers die zich op thee storten, begrijpen maar al te goed dat een echte theecultuur een langzaam proces zal worden. Een uitbreiding van het aantal speciaalzaken dat kwaliteitsthee aanbiedt, kan de bewustwording versnellen, maar ook de inspanningen van grote thee-aanbieders zijn meer dan welkom. “Dat Nespresso nu uitpakt met een theemachine is interessant”, zegt Schoevaerts. “Het zijn stappen die de interesse in thee alleen maar kunnen aanwakkeren.” z

BIZZ INNOVATIE

LUXECOSMET IC AMERK VOLGT EIGENZINNIGE STR AT EGIE

Drie lessen van Sisley Het Franse familiebedrijf Sisley volgt een eigenzinnige strategie. “Een merk ontwikkel je niet door naar andere merken te kijken”, zegt CEO Philippe d’Ornano. BENNY DEBRUYNE

et Franse Sisley verkoopt cosmetica, parfums en verzorgingsproducten voor het luxesegment. Het merk mag niet worden verward met het gelijknamige modehuis, dat behoort tot de Italiaanse Benetton-groep. Het familiebedrijf doorliep drie grote fases. Het echtpaar Hubert en Isabelle d’Ornano bouwde in de jaren zeventig eerst zijn gamma uit. De onderneming onderscheidde zich van de concurrentie doordat het plantenextracten toevoegde. In de jaren tachtig en negentig opende Sisley filialen in Europa en het verbreedde zijn aanbod door verzorgingsproducten voor mannen en vrouwenparfums te ontwikkelen. Begin deze eeuw ging de derde fase in, waarbij zoon Philippe d’Ornano werkt aan de expansie naar Azië. Sisley is karig met cijfers. “Sisley presteert goed”, zegt Philippe d’Ornano. “De afgelopen vier jaar is de wereldwijde markt met 4,5 procent gedaald, terwijl wij zijn gegroeid met 41 procent.” In België gaat de groep naar eigen zeggen met dubbele cijfers vooruit. Sisley volgt een eigenzinnige strategie. Het is het typevoorbeeld van een onderneming die consequent kiest voor de lange termijn. Drie lessen uit de aanpak van Sisley.

2. Een product heeft geen gamma nodig Sisley brengt premiumproducten voor mannen op de markt, hoewel ze een moeilijke doelgroep zijn voor cosmetica- en verzorgingsproducten. “Uit gesprekken met klanten bleek dat mannen geen tien verschillende producten wilden, maar wel geïnteresseerd waren in een crème van de duurste prijsklasse, als ze die voor alles konden gebruiken.” Marketingexperts vonden de lancering van dat product een risico, omdat mannen daar volgens hen geen behoefte aan hadden. “Als we er toch mee doorgingen, moesten we een gamma van minstens tien producten maken. Dat hebben we niet gedaan. Ondertussen doet het product het goed.”

H

1. Leg onderzoekers geen beperkingen op Sisley kijkt niet naar de concurrentie. “Een merk ontwikkel je niet door naar andere merken te kijken. Onze onderzoekers hoeven zich geen zorgen te maken over de prijs waartegen een nieuw

PHILIPPE D’ORNANO “We zoeken naar een kruisbestuiving tussen e-commerce en de verkoop in de winkels.”

product op de markt komt”, zegt Philippe d’Ornano. De zonnebrandcrème die Sisley begin jaren negentig lanceerde, illustreert die focus op onderzoek. Na vijf jaar research bleek het product vier keer zoveel te kosten als de bestaande zonnecrèmes. “In de marketing speelden we uit dat we de duurste zonnecrème op de markt hadden, en de verkoop liep goed.” Sisley mikt op producten die instant klassiekers worden. De antiverouderingscrème Supremÿa Yeux, die in september wordt gelanceerd en 204 euro kost, moet zo’n nieuwe klassieker worden.

3. Koppel e-commerce aan fysieke winkels Sisley heeft lang geweigerd zijn producten via e-commerce te verkopen. Philippe d’Ornano hield de boot af omdat hij vreesde dat de onlineverkoop de verkoop in de fysieke winkels zou kannibaliseren. “In China, Frankrijk, Engeland en de Verenigde Staten — landen met een grote internetverkoop — verkopen we nu toch via e-commerce. Onze producten moet je kunnen aanraken en je moet eraan kunnen ruiken, maar tegelijk merken we dat nieuwe klanten accessoires steeds meer online kopen. Onze producten kosten op het internet evenveel als in de winkels, en we zoeken naar een kruisbestuiving tussen beide verkoopkanalen, bijvoorbeeld door adviseurs in te schakelen bij de onlineverkoop.” z WWW.TRENDS.BE | 18 JULI 2013 77

BIZZ RETAIL

POPUPSTORES ZIJN EEN HEFBOOM VOOR PERMANENTE SHOPS

Paddenstoelwinkels Met een pop-upstore of tijdelijke winkel kunnen starters de risico’s verkleinen. Bekende merken lokken er nieuwe klanten mee. Webwinkels verhogen hun zichtbaarheid. IRIS DE FEIJTER

78 18 JULI 2013 | WWW.TRENDS.BE

ie zijn vakantie aan zee doorbrengt, kan niet naast de vele pop-upwinkels kijken. De retailhype van het moment voelt zich vooral in de zomer opperbest thuis aan de kust, met Knokke op kop. “Antwerpenaars, Gentenaars, Brusselaars, Nederlanders, Duitsers, je vindt ze allemaal in Knokke”, weten Delphine Bekaert en Jan Hoet jr. Het koppel organiseert al sinds 2004

W

pop-ups in de badstad, aanvankelijk als spin-off van hun Hoet Bekaert Gallery, later in samenwerking met andere creatievelingen zoals modeontwerpers en designers. “In de zomer kwam er geen enkele verzamelaar naar onze galerie. Dus besloten we onze galerie maar naar de verzamelaars te brengen. Omdat de meesten hun vakantie doorbrengen in Knokke, huurden we daar een pand. Die zomergalerie was een groot succes. Niet zozeer in verkoop, wel voor de contacten. Dank-

zij de informele vakantiesfeer leerden we onze klanten veel beter kennen. Op de lange termijn wierp dat zijn vruchten af”, zegt Bekaert. “Elk jaar keerden we terug, maar telkens met een nieuw concept. Een pop-up mag zichzelf zeker niet herhalen. Intussen zijn we gestopt met de galerie, maar de pop-up doen we nog altijd. Deze zomer pakken we uit met een nieuw concept: shoppen, kunst kijken en aperitieven van 17 tot 23 uur. We noemen het een nightshop, bewust geen pop-up. Op die naam is met de jaren wel wat sleet gekomen.”

“In de zomer kwam er geen enkele verzamelaar naar onze galerie. Dus besloten we onze galerie maar naar de verzamelaars te brengen” Delphine Bekaert

NAAIATELIER VAN IKEA IN BRUSSEL “De pop-up moest mensen inspireren en hen doen kennismaken met de uitgebreide textielcollectie van Ikea.”

Succes door de crisis Het concept gaat al bijna vijftien jaar mee. Pop-upwinkels ontstonden in Los Angeles als verkooppunt voor limitededitionspullen die binnen enkele uren waren uitverkocht. Het concept werd vooral een succes door de crisis. Eigenaars kunnen zo hun leegstaande winkelpanden tijdelijk te gelde maken. En ondernemers drukken de kosten door de korte huurtermijn. Door het tijdelijke karakter lokken pop-upinitiatieven bovendien meer bezoekers dan permanente winkels. In de slipstream van de pop-upwinkels zijn ook guerrillabars, -hotels, -restaurants en zelfs -winkelcentra ontstaan, zoals Boxpark in Amsterdam. Ook het winkelaanbod zelf vergroot. Waagden aanvankelijk vooral onafhankelijke creatievelingen als designers en kunstenaars zich aan pop-up, dan is het concept nu doorgesijpeld naar grote merken en meer conservatieve branches. Denk ≤ WWW.TRENDS.BE | 18 JULI 2013 79

BIZZ RETAIL ≤ aan Ikea, Lays of ING. Al gebruiken deze ketens de pop-ups anders dan creatieve starters. Een halfjaar geleden had Ikea een textielatelier op de Brusselse Waterloolaan. Tien dagen kon je naaiworkshops volgen en advies vragen aan interieurexperts, maar er was niets te koop. Wel kregen bezoekers een gratis tasje met een Ikea-bon van 15 euro. “De pop-up moest in de eerste plaats mensen inspireren en hen doen kennismaken met de uitgebreide textielcollectie van Ikea”, zegt woordvoerder Annelies Nauwelaers. “In de pop-up toonden we dat Ikea dé bestemming is als je op zoek bent naar gemakkelijke, creatieve, betaalbare en mooie manieren om je interieur nieuw leven in te blazen. Bezoekers konden zelf achter de naaimachine ontdekken hoe eenvoudig je een kussen of een placemat maakt. Om hen ertoe te stimuleren thuis aan de slag te gaan, deelden we catalogi en kortingbonnen uit. Dankzij de centrumlocatie bereikten we nieuwe klanten die anders niet naar onze winkels buiten de stad komen.” Hoe haal je return on investment uit een winkel waar niks te koop is? “Hoewel de pop-up geen geld genereerde, was het een groot succes. In tien dagen kregen we 3500 bezoekers. Het directe effect op de omzet is moeilijk te meten, omdat er ook advertentiecampagnes waren voor textiel. De verkoop van Ikea-naaimachines steeg wel opvallend.”

Antimonocultuur Ook webshops profiteren van het popupconcept om hun zichtbaarheid te vergroten. Maar meestal is zo’n fysieke winkel vooral een boost voor hun verkoop. Veel kopers vinden het een meerwaarde de spullen eens echt te zien. Dat weet ook Veva van Sloun. Zij startte in 2010 haar webwinkel I/Object Store. Sindsdien had ze enkele pop-upstores in Antwerpen en Gent. “Met een pop-up in december haal ik vier keer zoveel omzet als met een maand onlineverkoop. Toen ik er vorig jaar in maart eentje opende, viel de opbrengst tegen. De periode is voor mij dus cruciaal, vooral omdat ik veel geschenkartikelen verkoop. Voor een pop-up is het zaak de kosten te drukken. Voor mijn laatste editie in Gent gebruikte ik als display meu80 18 JULI 2013 | WWW.TRENDS.BE

PIET MOODSHOP “Met een pop-up trek je meer media-aandacht en meer bezoekers. Erg welkom voor een starter.”

Do’s en don’ts Wees origineel. Herhaal nooit een vorig concept, ook al was het succesvol. Beperk de looptijd. Stop voordat mensen de winkel beu zijn. Werk samen met anderen en profiteer van elkaars netwerk. Wees wel selectief. Kies liever voor een partner die past in het concept, dan voor iemand met een grote zak geld. Investeer zo weinig mogelijk. Er is weinig tijd om het terug te verdienen. Beperk de renovatiekosten en gebruik Facebook in plaats van een eigen website. Medewerkers spelen een sleutelrol. Kies ze dus met zorg. Zij zijn de ambassadeurs van de pop-up. Zoek naar een zichtbare locatie, maar probeer de huurprijs te beperken. Bijvoorbeeld door een plek te gebruiken – een koffiebar of een bed and breakfast – die kan meeprofiteren van de pop-up.

bels die ik verkocht. Voor de locatie sloot ik een deal met Shelter7: een design-b&b in hartje Gent. Mijn pop-up was ook publiciteit voor hen.” “Als beginner is een pop-up waarschijnlijk minder lucratief. Ik heb intussen veel ervaring en een groot adressenbestand van trouwe klanten die ik kan aanschrijven. Dat helpt. Dit najaar open ik bij mijn koffiehuis een winkel annex showroom. De ervaring van de pop-ups komt daarbij goed van pas. Omdat mijn zaak net buiten het Gentse stadscentrum ligt, open

ik in de kerstperiode zeker nog een pop-up op een centrumlocatie. Misschien zelfs in een paar Belgische steden tegelijk.” Ook Atelier Solarshop uit Antwerpen moet creatief zijn om rendabel te blijven. “Dat pand vlak bij Antwerpen Centraal is veel goedkoper dan eentje in het stadcentrum. We zitten hier sinds 2008. Aanvankelijk was het alleen een atelier, maar zo nu en dan openden we als pop-up onze deuren voor een evenement, expo of een vintageverkoop van mode en design. Zo konden we zonder grote risico’s uittesten wat werkte en wat niet”, vertelt Piëtro Celestina die samen met modeontwerper Jan-Jan Van Essche Solarshop runt. Sinds september is hun winkel permanent open. Ze verkopen een eigenzinnige selectie van jonge ontwerpers en vintage trouvailles, altijd met een ambachtelijk aspect. Kwaliteit en originaliteit zijn fundamenteel, maar daar hangt wel een prijskaartje aan. “Onze winkel is rendabel dankzij onze webshop. We hebben vooral internationale klanten. Op een commerciëlere locatie zouden we misschien beter verkopen. Wij willen met Atelier Solarshop juist een alternatief bieden voor de monocultuur van de highstreet.” Atelier Solarshop is niet de enige popup die kiest voor een definitief bestaan. Christophe Verbeke van Piet Moodshop in Gent wist al bij de opening in december dat hij permanent zou blijven. Toch noemde hij zijn interieurwinkel een popup, om later aan te kondigen dat hij zou blijven. Een marketingstunt. “Met een pop-up trek je meer mediaaandacht en meer bezoekers. Erg welkom voor een starter”, zegt Verbeke. “Helemaal gelogen was die pop-up ook niet. Ik werkte samen met een bloemist en een vriendin die mannenkleren verkocht. Zij stopten wel na drie maanden. Samen starten was ideaal, omdat we van elkaars klanten profiteerden en de kosten deelden. Intussen sta ik sterk genoeg om het alleen te doen. De cijfers zijn elke maand beter. Dankzij het pop-uplabel kreeg ik een vliegende start. Er zit zeker nog geen sleet op dat concept. De term pop-up zal misschien verdwijnen, maar het concept niet. Tijdelijke initiatieven zullen altijd een aantrekkingskracht hebben op mensen.” z

Een andere kijk op de wereld en wereldsteden in 224 pagina’s Deze maand: San Francisco 06

BUSINESS

|

CULTUUR

|

ARCHITECTUUR

|

MODE

|

REIZEN

|

LIFESTYLE

|

NR. 6 MEI/JUNI 2013

Het eerste hybride magazine: news & lifestyle

|

€ 5

NIEUW

HET MAGAZINE WAAR IEDEREEN OVER SPREEKT 222 PAGINA’S MET EEN BLIK VAN 360° OM ALLES TE WETEN OVER WAT ER OVERAL IN DE WERELD GEBEURT

Good architecture.

DE FABRIEK ALS MODERN PALEIS.

€5

Good brains.

11 BRILJANTE GEESTEN. Good paper.

THE ECONOMIST. Good trips.

HOOGCONJUNCTUUR. IN SAN FRANCISCO.

Good toys.

FISKER KARMA,. ASTON MARTIN DB9,. 911 CARRERA 1972. Good vibrations.

KUNST MET LICHT. Good pictures.

DE DATABASES. VAN GOOGLE. IN BEELD.

OB56090

Met uw iPad kan u via deze QR-code de applicatie gratis downloaden in de App Store.

NU TE KOOP

✂

Werkt verslavend

06

BUSINESS

|

CULTUUR

|

ARCHITECTUUR

|

MODE

|

REIZEN

|

LIFESTYLE

Het eerste hybride magazine: news & lifestyle

|

NR. 6 MEI/JUNI 2013

|

€ 5

NIEUW

HET MAGAZINE WAAR IEDEREEN OVER SPREEKT 222 PAGINA’S MET EEN BLIK VAN 360° OM ALLES TE WETEN OVER WAT ER OVERAL IN DE WERELD GEBEURT

- €1

Good architecture.

DE FABRIEK ALS MODERN PALEIS.

€5

Good brains.

11 BRILJANTE GEESTEN. Good paper.

THE ECONOMIST. Good trips.

HOOGCONJUNCTUUR. IN SAN FRANCISCO.

(slechts € 4 i.p.v. € 5)

Good toys.

FISKER KARMA,. ASTON MARTIN DB9,. 911 CARRERA 1972. Good vibrations.

KUNST MET LICHT. Good pictures.

DE DATABASES. VAN GOOGLE. IN BEELD.

Werkt verslavend

KORTINGSBON Actie geldig van 29 mei 2013 tot en met 31 augustus 2013, zolang de voorraad strekt. Niet cumuleerbaar met andere kortingen en/of promotionele aanbiedingen. BERICHT AAN ALLE PERSVERKOPERS: Er mag slechts 1 bon per aankoop van 1 exemplaar van The Good Life ingewisseld worden. De tegenwaarde van deze waardebon zal u door AMP of uw regionale verdeler worden terugbetaald indien aan de voorwaarden van dit aanbod wordt voldaan. De bonnen zullen worden opgevraagd via een retourborderel en kunnen tot 1 maand na afsluiting van de actie fysiek onder omslag ‘couponing Roularta ’ worden teruggestuurd. Enkel van de effectief teruggestuurde waardebonnen krijgt u de waarde van € 1 terugbetaald via de factuur van uw verdeler.

>

BIZZ ZOOM

Het groene festival “Misschien hoor je hier wel de vuilste muziek, maar we hebben wel het schoonste plein”, zegt Jeroen Vereecke, de organisator van Boomtown. Het vijfdaagse muziekfestival op de Gentse Feesten kiest resoluut voor een duurzame aanpak. IRIS DE FEIJTER

Alternatief muziekfestival op Gentse Feesten Boomtown, dat dinsdag voor de twaalfde keer van start gaat, is een alternatief muziekfestival dat plaatsvindt tijdens de Gentse Feesten. Het begon in 2002 op de Oude Beestenmarkt, maar sinds vijf jaar huist het op de Kouter. Dit jaar staan vijftig bands uit binnen- en buitenland op de affiche, zowel bekende namen als jong talent. Het gros van de concerten is gratis, alleen de indooroptredens in de Handelsbeurs — ook aan de Kouter— kosten 5 of 8 euro.

Groen op alle niveaus De bezoekers van Boomtown die een drankje bestellen, drinken uit herbruikbare bekers. “Door die handmatig af te wassen, besparen we 75 procent energie tegenover een vaatwasmachine”, zegt Jeroen Vereecke, de organisator van Boomtown. “Een CO2-neutrale pelletkachel verwarmt het afwaswater. Waar dat mogelijk is, kiezen we voor groene stroom. We gebruiken zo veel mogelijk ledverlichting, energiezuinige versterkers en lokale producten, en we bieden biocatering aan, ecokatoenen T-shirts en milieuvriendelijk drukwerk op gerecycleerd papier. We sporen onze bezoekers aan met het openbaar vervoer of de fiets te komen.

In vijf jaar duurzaam

Verplicht gratis Een derde van zijn budget haalt Boomtown uit sponsoring. Subsidies zijn goed voor 70.000 à 80.000 euro. “De rest verdienen we met drankverkoop, commissie op eetkraampjes en tickets”, zegt Vereecke. “Alles samen is dat net genoeg om break-even te draaien. In vijf dagen krijgen we 40.000 bezoekers. Als ze allemaal 2 euro betaalden, zouden we het financieel gemakkelijker hebben. Maar de stad Gent verplicht ons gratis te blijven. In ruil mogen we het plein gebruiken en krijgen we een mooie subsidie. Daarnaast krijgen we geld van de provincie Oost-Vlaanderen en de Vlaamse overheid.”

Pionier in duurzaamheid “Een welkom extraatje was de 10.000 euro van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (Ovam). Dat bedrag hebben we gekregen omdat Boomtown werd geselecteerd als voorbeeldevenement inzake duurzaamheid”, vertelt Vereecke. “Ik geloof echt dat wij pionieren. Ik hoop dat de hele Gentse Feesten over een paar jaar ons voorbeeld volgen.” GF

Om technische, praktische en vooral financiële redenen is het onmogelijk in één jaar een festival te realiseren dat 100 procent duurzaam

is. “We hebben daarvoor een vijfjarenplan opgesteld”, zegt Vereecke. “Door de jongste investering steeg ons budget van 300.000 euro met 10 procent. Dat is niet mis. Daarom hebben we partners gezocht, zoals een ledfabrikant en Bio Planet. Coca-Cola houdt voorlopig nog vast aan petflesjes. Dat is jammer, maar omdat ze een belangrijke sponsor zijn, geven we ze nog wat tijd. Tegen 2015 willen we een oplossing.”

82 18 JULI 2013 | WWW.TRENDS.BE

160

MENSEN werken op Boomtown. Dat zijn grotendeels vrijwilligers.

456.369 TON afval haalde Ivago, de huisvuilophaaldienst van de stad Gent, vorig jaar op tijdens de Gentse Feesten.

40.000

BEZOEKERS krijgt Boomtown in vijf dagen. De Gentse Feesten heeft 1,2 miljoen bezoekers in tien dagen.

WWW.TRENDS.BE | 18 JULI 2013 83

BIZZ PERSONEELSBELEID

ZELF AAN TAL VRIJE DAGEN KIEZEN W ERKT

Het zijn zotten De Amerikaanse start-up Lot18 laat zijn werknemers zelf kiezen hoeveel vakantie ze nemen. Omdat sommige werknemers zowaar te weinig dagen wegbleven, wordt het systeem aangepast.

“

et zijn zotten die werken”, zong Juul Kabas. De medewerkers van Lot18, een in 2010 in New York opgericht bedrijf dat de wijnhandel wil vernieuwen, denken daar anders over. Ze mogen zo veel vakantie nemen als ze willen, maar nu blijkt dat sommigen te weinig dagen opnemen. “Het originele vakantiebeleid werd destijds als een belangrijk rekruterings- en retentie-

H

GOELE GEERAERT

VAKANTIE De gewoonte kan ontstaan om zo weinig mogelijk vakantie te nemen. 84 18 JULI 2013 | WWW.TRENDS.BE

instrument beschouwd”, zegt personeelsmanager Andrew Lowitz. Het werkte bij grotere en gelijkgezinde bedrijven zoals de Amerikaanse filmstreamingdienst Netflix, dus voerde Lot18 het ook in. He bedrijf haalde na de opstart snel 45 miljoen dollar op en groeide in geen tijd naar meer dan 100 werknemers, maar ging daarna door woelig water. Het bedrijf moest herstructureren en concentreert zich nu alleen nog op de wijnhandel. De e-commercesite van Lot18 is een onlinemarkt waar wijnboeren, retailers en andere leveranciers hun wijnen kunnen aanbieden aan de klanten. De site helpt die klanten hun weg te vinden in het gigantische wijnaanbod. Het vakantiebeleid van Lot18 past in een trend waarbij bedrijven mensen niet meer beoordelen op het aantal uren dat ze op kantoor vertoeven, maar op hun resultaten. Zulke bedrijven geven hun werknemers vertrouwen en autonomie. “We komen van een omgekeerde beweging, met leiderschap dat uitgaat van command & control en het achterliggende idee dat het altijd nog harder, better, faster kon”, zegt Frederik Anseel, professor industriële en organisatiepsychologie. “Almaar meer bedrijfsleiders merken dat die politiek haar limieten bereikt. Er waren de vele fraudegevallen, bijvoorbeeld in de bankensector. Tegelijk vallen steeds meer mensen uit met burn-outs, stressproblemen enzovoort. Bedrijven denken na over een betere balans tussen werk en privé, die de medewerker meer vrijheid, autonomie en vertrouwen geeft. Onderzoek toont dat meer vrijheid in het plannen van je werk een positief effect heeft op jobtevredenheid, stresservaring en productiviteit.”

N I E T A LT I J D

die vakantie nemen Verantwoordelijkheid Ook bij Lot18 was de eigen verantwoordelijkheid voor de werk-privébalans de belangrijkste reden voor een vrije vakantiekeuze, stelt Andrew Lowitz. “Medewerkers kunnen vrij nemen, zelfs voor een korte tijd, op het moment dat ze dat nodig vinden. Een ander voordeel is dat iedereen zich gelijk voelt voor de wet. Een beginnende medewerker kan evenveel vakantie nemen als een ervaren rot. Er moeten ook geen vrije dagen worden opgeofferd om familiale, religieuze of culturele redenen.” Frederik Anseel knikt: “In een land met een scheiding tussen kerk en staat en met een steeds diverser werknemersbestand, kun je mensen niet blijven verplichten op katholieke vakantiedagen vrij te nemen, terwijl ze op hun eigen religieuze feestdagen misschien wel moeten werken.” De professor ziet ook een economisch argument voor vrij te bepalen vakantiedagen. “Veel bedrijven hebben het moeilijk om in vakantieperiodes te blijven draaien. In ziekenhuizen bijvoorbeeld, die een minimum aan dienstverlening moeten blijven leveren, is het altijd puzzelen en zoeken naar de beste regeling. Ook ondernemingen waar machines soms enkel dag en nacht kunnen draaien, bijvoorbeeld in de chemie, kunnen uit een natuurlijke spreiding van vakantiedagen hun voordeel halen.” Open communicatie De medewerkers van Lot18 vinden de vrije keuze nu een vanzelfsprekendheid en Lowitz noemt het een succes. Voor de werknemer heeft het systeem uiteraard voordelen, maar ook de hr-afdeling van Lot18 is er zeer over te spreken. “Dit bespaart ons enorm veel tijd en energie. We moeten ons niet bezighouden met een berekening van vakantiedagen. Daardoor kunnen we ons op andere belang-

FREDERIK ANSEEL “Veel bedrijven hebben het moeilijk om in vakantieperiodes te blijven draaien. Een vrijere keuze kan dat oplossen.”

ANDREW LOWITZ “De vrije vakantiekeuze bespaart enorm veel werk en tijd.”

“Het is niet omdat je je medewerkers vrij laat, dat ze ook effectief volledig vrij kiezen” rijke zaken concentreren, zoals rekrutering. Vakantie vormt ook geen onderhandelingspunt bij de aanwerving.” En toch wil Lot18 eind dit jaar zijn beleid aanpassen. Het bedrijf overweegt de bankvakanties over te nemen, omdat veel personeelsleden dan toch vrij nemen.

De reden is dat het geenvakantiebeleid niet voor iedereen blijkt te werken omdat sommige werknemers zowaar te weinig vakantie nemen. “Je mag het effect van cultuur en normen op de gewoontes van mensen niet onderschatten”, zegt professor Anseel. “Het is niet omdat een werkgever zijn medewerkers vrij laat, dat die ook effectief volledig vrij kiezen. Ten eerste heb je de invloed van de maatschappij, waar alles op de schoolvakanties afgestemd blijft. Daarnaast heb je de menselijke gewoontes. Bepaalde gedragspatronen leer je niet snel af. Bij glijdende werktijden of thuiswerken zie je bijvoorbeeld dat medewerkers toch nog rond bepaalde uren — van 9 tot 5 — komen werken, al hoeft dat in principe helemaal niet meer. Ten slotte heersen er soms ongeschreven normen die de formele regels kunnen ondermijnen. Misschien wordt vakantie op wenkbrauwgefrons onthaald, of neemt een aantal leidende figuren zelf weinig vrij. Zo kan een impliciete druk en gewoonte ontstaan om zo weinig mogelijk met vakantie te gaan.” Andrew Lowitz van Lot18 beaamt dat: “Het grootste risico van no vacation is inderdaad dat bepaalde medewerkers onvoldoende vrij nemen.” Volgens Frederik Anseel moet een werkgever zijn medewerkers tegen zichzelf beschermen: “Het klinkt erg paternalistisch, maar soms moet je toch wat rekening houden met de menselijke natuur en psychologie. Die maken dat een volledig vrije keuze van vakantie niet altijd de gewenste effecten heeft. Misschien is het beter te opteren voor een tussenweg: je biedt een ruime mogelijkheid aan om vakantie te nemen, maar je last ook een aantal kalme periodes in, waarin mensen vakantie kunnen nemen om impliciete druk en verwachtingen te vermijden.” z WWW.TRENDS.BE | 18 JULI 2013 85

BIZZ EXPAT BENNY DEBRUYNE

Tom in Paramaribo

Fa waka?*

PROFIEL Naam? Tom Helderweirt (44), ongehuwd. Plaats? Paramaribo, de hoofdstad van Suriname. Functie? Managing partner bij Helderweirt Consulting, gespecialiseerd in businessplannen, personeels- en projectmanagement en productief werken. “Momenteel werk ik als voltijds projectmanagementconsultant voor Staatsolie aan de bouw van een nieuwe olieraffinaderij.” Loopbaan? Behaalde een bachelor in business administration, general management aan de Assumption University van Bangkok (1994) en werkte in het buitenland als junior consultant bij consultants Ernst & Young en PwC. Was nooit aan de slag in België. In het buitenland sinds? 1985. Ging op 1994 met vakantie naar Suriname, waar zijn ouders weer waren gaan wonen, en is er sindsdien gebleven. “Goeiedag. Hoe maakt u het?” in het Surinaams Nederlands. 86 18 JULI 2013 | WWW.TRENDS.BE

Vroeg naar de raffinaderij “Ik sta om vijf uur op en vertrek om kwart over zes naar het werk. Om zeven uur ben ik op de raffinaderij. Mijn werkdag is gevuld tot vijf of zes uur ‘s avonds. Ik ga dan joggen, naar een Lions Club-bijeenkomst, uit eten of doe huishoudelijk werk. Om tien uur ga ik slapen.”

Mensgerichte bedrijfscultuur  GF

“Belgen zijn resultaatgerichter, gedisciplineerder maar soms ook te zakelijk, op momenten dat het werk belangrijker is dan de persoonlijke gevolgen ervan. Surinamers zijn gezellig en de mening van de groep is vaak belangijker dan die van het individu. Mijn Surinaamse collega’s zijn gevoelig, plezant, opbouwend en staan open voor nieuwkomers. Voor vergaderingen komen mensen gelukkig wel meestal op tijd, maar in Suriname is dat niet de norm. In de privésfeer is enkele uren te laat komen normaal.

Geen confrontatie

GF

“Het is geen goed idee zeer direct te zijn bij onderhandelingen. Je mag je zeker niet confronterend opstellen en kom niet onderhandelen met de gedachte dat jij de enige bent die iets te bieden heeft en het beter weet. Het is beter vanuit een ondersteunende positie te onderhandelen en het gemeenschappelijke belang te benadrukken. In zaken mag je nooit op de man spelen en moet je het dus tactisch goed aanpakken. Zakendoen loopt hier dan ook traag. Je moet veel geduld oefenen, liefst met een koude Djogo — Surinaams bier — erbij.”

Veel variatie “De levenskwaliteit is goed, omdat je je redelijk snel van punt A naar punt B kunt verplaatsen, wat het gemakkelijk maakt om bij mensen binnen te springen of zaken te doen. In Paramaribo kun je op zondagochtend in twintig minuten van het noorden naar het zuiden van de stad rijden. De Surinaamse natuur is heerlijk. Tijdens het weekend kun je naar het tropisch regenwoud. Ik ga soms zwemmen in warme kreken. De lokale keuken is gevarieerd en lekker, als je niet te vettig en te zoet kookt. We hebben Javaans, Indisch, Creools, Europees, Joods en Chinees eten. Iedereen eet ook gevarieerd.”

GF

Vooruitgang “Op dit moment heerst in Suriname een sfeer van bedrijvigheid: er worden plannen gemaakt en uitgevoerd, mensen worden opgeleid en de jarenlange achterstand van slecht onderhoud of het uitblijven van investeringen wordt ingehaald. Mensen bouwen, kopen of verfraaien huizen, ze schaffen zich een auto aan en gaan vaker met vakantie. Het land gaat vooruit. Wel is het belangrijk dat de economie wordt gediversifieerd, aangezien het land nog zwaar leunt op zijn inkomsten uit de mijnbouw. Er is ook minder bauxiet dan vroeger, maar wel meer olie en goud.” WWW.TRENDS.BE | 18 JULI 2013 87

BIZZ ZZAP

S T EV E N VA N BELLEGHEM, DE CONVER SAT ION MANAGER

Vlaanderen in zes seconden

Een van de populairste nieuwe sociaalnetwerksites is Vine. Daarop laden mensen filmpjes van zes seconden op, die in een loop worden afgespeeld. Na een paar maanden gebruikten al 13 miljoen mensen de app, en de populariteit blijft stijgen. Een video hoeft dus geen minuten te duren. Toerisme Vlaanderen is een van de eerste Belgische bedrijven die met de nieuwe tool aan de slag zijn gegaan. Op de nieuwe website www.flandersin6.be kan iedereen Vine-video’s opladen.

De bedoeling is dat Toerisme Vlaanderen niet zelf beschrijft hoe mooi onze Vlaamse steden zijn, dat laat het over aan het publiek (usergenerated content). Zowel inwoners als toeristen kunnen video’s opladen. Op die manier krijgt de gebruiker een divers en origineel beeld van die steden. Omdat de informatie door de inwoners of de toeristen is gemaakt, komt ze heel authentiek over. Mensen die filmpjes op de website zetten, zullen die wellicht delen via hun eigen sociale netwerken, zodat ze een eigen leven gaan leiden.

Steven Van Belleghem is expert in conversatiemanagement en bedrijfsleider van het adviesbureau B-Conversational.

De tool met gevoel Het IT-marketingbedrijf Synqera in SintPetersburg heeft een tool ontwikkeld waarmee supermarkten op basis van gezichtsherkenningssoftware kunnen peilen naar hoe klanten zich voelen als ze aan de kassa hun inkopen afrekenen. Tablets met de software herkennen de consument en registeren zijn aankopen en zijn voorkeuren. Ziet de tool dat de klant er wat pips uitziet, dan biedt de winkel hem een korting of een cadeau dat op zijn individuele profiel is afgestemd. Zo kan een merk zijn klanten aan zich binden. De tool wordt nog getest in een Russische cosmeticaketen, maar de Russen zijn al bezig de Amerikaanse markt warm te maken voor hun product, schrijft Springwise.com.

Niet voor pottenkijkers Door de Amerikaanse klokkenluider Edward Snowden raakte bekend dat de Amerikaanse overheid via haar elektronische bewakingsprogramma Prism informatie opslaat uit e-mails, sociale netwerken of chatsessies. Grote bedrijven als Google en Microsoft werkten daaraan mee. Peter Sunde — de medeoprichter van

88 18 JULI 2013 | WWW.TRENDS.BE

de website The Pirate Bay, waarmee gebruikers gratis muziek kunnen delen — zag in die heisa een buitenkans. Hij lanceerde begin deze maand heml.is — ‘hemlis’ is Zweeds voor ‘geheim’. Het is een onlinedienst om berichten, foto’s en video’s uit te wisselen, maar de inhoud is versleuteld, zodat enkel de zender en de ontvanger

die kunnen lezen of bekijken. De internetextensie .is verwijst naar IJsland, dat een goede reputatie heeft in gegevensbeveiliging. Dat er behoefte is aan dit product, bleek al meteen toen de starter geld ophaalde. In 36 uur haalde Hemlis het gevraagde bedrag op. Het heeft al 117.000 dollar.

JURIDISCH

Frank Ruelens, partner BDO Juridische Adviseurs CVBA

PA RTNER S

Fietsleasing zoekt fietsenretailers

Ziek tijdens de vakantie Vlak nadat mijn vakantie begon, werd ik ziek. Ik moest al mijn vakantieplannen annuleren. Kan ik mijn vakantie dan alsnog naar later opschuiven? gens vakantie. De werknemer moet dan ook het recht hebben de vakantiedagen later op te nemen, en desnoods na de normale referentieperiode voor het opnemen van vakantie — dat wil zeggen: voor het einde van het vakantiejaar. Dat betekent dat de werkgever het gewaarborgd loon voor die ziektedagen moet betalen,

De eerste schorsingsoorzaak van een arbeidscontract krijgt voorrang.

hoewel de ziekteperiode is begonnen tijdens een geplande periode van vakantie. Op verzoek van minister van Werk Monica De Coninck (sp.a) hebben de sociale partners in de Nationale Arbeidsraad van 28 mei 2013 over die zaak gedebatteerd en beloofd op korte termijn een voorstel uit te werken. Daarbij zal vooral aandacht gaan naar de bewijslast van de arbeidsongeschiktheid door de werknemer, het controlerecht door de werkgever en de praktische en juridische problemen — onder meer inzake privacy en het medische beroepsgeheim — die zich voordoen bij het nemen van vakantie in het buitenland.

Hebt u een juridische vraag voor onze experts? Stuur een e-mail naar [email protected].

TS

De Belgische vakantiereglementering voor werknemers in de privésector schrijft voor dat de arbeidsongeschiktheid tijdens een vooraf afgesproken periode van wettelijke vakantie niet als ziektedagen worden gekwalificeerd. Het blijven vakantiedagen en de vakantie loopt gewoon door. De werknemer kan die dagen niet later opnemen en in de praktijk komt de werkgever zelfs vaak niet te weten dat zijn werknemer ziek was. De werkgever moet wel nog het saldo van het gewaarborgde loon betalen als de werknemer ook na zijn vakantie nog ziek is. Om dat te kennen, wordt gerekend vanaf de eerste ziektedag, ook als die tijdens de vakantie valt. Is de werknemer arbeidsongeschikt voordat de vakantie begint, dan is hij zijn vakantiedagen niet kwijt, maar kan hij ze later opnemen. De eerste schorsingsoorzaak krijgt voorrang. Er wordt een gewaarborgd loon betaald door de werkgever en geen vakantiegeld. Een Europese arbeidstijdenrichtlijn van 2003 stelt dat iedere werknemer recht heeft op minimaal vier weken betaalde vakantie per jaar. Dat recht kan niet worden vervangen door een financiële vergoeding, behalve als het dienstverband wordt beëindigd. Het Europees Hof van Justitie heeft al gesteld dat ziektedagen niet hetzelfde zijn als het nemen van rust en ontspanning we-

Met B2Bike wil Johan De Mulder ondernemingen helpen bij het inzetten van bedrijfsfietsen. “Een fietsvloot vinden veel bedrijven te ingewikkeld en te arbeidsintensief”, zegt hij. “Wij helpen hen bij het kiezen van fietsen, de administratie, het vlootbeheer en met tips rond fiscale voordelen of sociale regelgeving.” Het fietsleasingconcept B2Bike is een spin-off van de Antwerpse fietsenwinkels iBike en Ecomobielshop. Momenteel is het vooral verankerd rond Antwerpen, maar het bedrijf krijgt ook vragen van buiten die regio. “Werk maken van een Vlaamse dekking is een volgende uitdaging”, zegt De Mulder. “Daarvoor zijn we op zoek naar fietsenretailers die mee willen investeren in dat project, maar ook naar autoleasingbedrijven die ons product willen meenemen in hun aanbod.”

[email protected]

WWW.TRENDS.BE | 18 JULI 2013 89

‘Harde’ Monica De Coninck Blijkbaar is werk het ergste wat je iemand kunt bieden.

Maggie De Block

Voilà. Ik stopte met ddiëten. iëten. Ik ben wie ik ben.

G R A T IS ROMAN van

SK EN S

DUBBELDIK ZOMERNUMMER

HET LAND VAN

PHILIPPE I

DOORGELICHT Is de Belg slim, gelukkig, rijk, veilig, gezond?

HOORT BIJ HET WEEKBLAD KNACK NR. 28/29 VAN 10 TOT 23 JULI 2013- KNACK WEEKEND, ELKE WEEK SAMEN MET KNACK EN KNACK FOCUS ISSN.0772294X

M AR K EY

ZOMER IN

WAALS

BRABANT DE MIDDELEEUWSE ROUTE VANUIT

VILLERS-LA-VILLE

ACTRICE ISABELLE DE HERTOGH

over haar favoriete adresjes

Brieven aan de toekomstige koning

De favoriete plekjes van Isabelle De Hertogh

Valkuilen voor de nieuwe vorst

Legendarisch Argenteuil

Gratis roman Mark Eyskens: ‘Zwarte melk in de politiek’

Mode: de man van 2014

F I L M ★ M U Z I E K ★ T E L E V I S I E ★ G A M E S ★ S T R I P S ★ E X P O ★ T H E AT E R ★ L I T E R AT U U R

Word deze week

Helemaal Knack.

www.knackfocus.be

LEESLIJST ITALIË ZOMERFILMS KAPRINGEN DE MOORDZOMER SARAH DENOO ZOMERFESTIVALS GHOSTPOET SET BEZOCHT DAUGHTERS OF DARKNESS

HOORT BIJ HET WEEKBLAD KNACK NR.28-29 VAN 10 TOT 23 JULI 2013 - KNACK FOCUS, ELKE WEEK SAMEN MET KNACK EN KNACK WEEKEND - ISSN.2031-664X

OB56472

TV NOSTALGIE MARRIED... WITH CHILDREN

G E N E R AT I E N U

HOF Van eEde T H E AT E R M A K E R S

Van de muffe zetels in het parlement tot de inspirerende creaties op een hippe designbeurs. Van de klassieke diepgang van literatuur tot de vergankelijke lichtheid van televisie. Van sport tot kunst, van opinie tot lifestyle. Met aandacht voor zowel nieuws en duiding, als lifestyle, cultuur en entertainment, zorgt Knack met zijn 3 magazines voor een volledig overzicht. Wat jou helemaal mens maakt, maakt Knack helemaal Knack.

De Moordzomer: Sarah Denoo Leestips voor favoriete vakantiebestemmingen: Italië In het atelier van Kati Heck

Abonneer je op Knack via www.abonnementen.be

Mark Eyskens

ZWARTE MELK IN DE POLITIEK Het leven zoals het zou kunnen zijn: de Wetstraat

Mark Eyskens: ‘Zwarte melk in de politiek’

Gratis bij Knack

Word deze week

Helemaal Mark Eyskens.

Een éminence grise van de Wetstraat schrijft een vrolijke en vlijmscherpe persiflage op de Belgische politieke wereld. Het is crisis in de Wetstraat. Om de aandacht af te leiden van de echte problemen – de vergrijzing, de sociale zekerheid, de begroting – laat de premier een groot melkfraudeschandaal lekken naar de pers. De oppositie is in alle staten. Er komt een bijzondere uitspittingscommissie die alles ‘tot op het bot’ zal onderzoeken. Maandenlang worden getuigen met autobussen aangevoerd. Wanneer de aandacht van pers en publiek verslapt, spreekt de premier de natie toe. De regering zal een ministerie van Waarheid oprichten, dat zal waken over de federale waarheid en de Vlaamse, Waalse en Brusselse waarheden zal behartigen. Maar bij de daaropvolgende verkiezingen beleeft de premier zijn politieke Waterloo: “Het parlement zal van mij een bronzen borstbeeld laten maken. Mijn vurige wens is dat het kunstwerk in chocolade zou worden uitgevoerd.”

‘Harde’ Monica De Coninck Blijkbaar is werk het ergste wat je iemand kunt bieden.

Maggie De Block

Voilà. Ik stopte met diëten. diëten. Ik ben wie ik ben.

F I L M ★ M U Z I E K ★ T E L E V I S I E ★ G A M E S ★ S T R I P S ★ E X P O ★ T H E AT E R ★ L I T E R AT U U R

GRA TIS ROM AN van

MARK EYSKEN

S

HET LAND VAN

PHILIPPE I

DOORGELICHT Is de Belg slim, gelukkig, rijk, veilig, gezond?

LEESLIJST ITALIË ZOMERFILMS KAPRINGEN DE MOORDZOMER SARAH DENOO ZOMERFESTIVALS GHOSTPOET

WAALS

BRABANT DE MIDDELEEUWSE ROUTE VANUIT

VILLERS-LA-VILLE

OB56487

SET BEZOCHT DAUGHTERS OF DARKNESS

ZOMER IN

ACTRICE ISABELLE DE HERTOGH

over haar favoriete adresjes

TV NOSTALGIE MARRIED... WITH CHILDREN

HOORT BIJ HET WEEKBLAD KNACK NR.28-29 VAN10 TOT 23 JULI 2013- KNACK FOCUS, ELKE WEEK SAMEN MET KNACK EN KNACK WEEKEND - ISSN.2031-664X

ZOMERNUMMER

HOORT BIJ HET WEEKBLAD KNACK NR. 28/29 VAN 10 TOT 23 JULI 2013- KNACK WEEKEND, ELKE WEEK SAMEN MET KNACK EN KNACK FOCUS ISSN.0772294X

www.knackfocus.be

DUBBELDIK

G E N E R AT I E N U

HOF Van eEde T H E AT E R M A K E R S

Helemaal Knack.

Nu twee weken lang, gratis bij het Knack-pakket in uw krantenwinkel.

BMW 5 Reeks

www.bmw.be

Echt rijplezier

DE NIEUWE BMW 5 REEKS. ELEGANTER, INNOVATIEVER EN POLYVALENTER. Talrijke innovaties op het vlak van design en motorisaties verhogen de aantrekkingskracht van de nieuwe BMW 5 Reeks Berline, Touring en Gran Turismo. De BMW 5 Reeks Gran Turismo straalt hierdoor nog meer kracht uit en oogt langer en eleganter dankzij de volledig hertekende achterzijde. Bovendien wint hij door deze aanpassing nog aan kofferruimte. Daarnaast zorgen de nieuwste BMW ConnectedDrive Services, Apps en Rijassistentiesystemen ervoor dat u onderweg geen seconde verliest. Een buitengewoon restaurant zoeken, een parking dichtbij vinden en alle files op de weg erheen omzeilen … en dat terwijl u geniet van een veilige en comfortabele rit. Ontdek nu de aantrekkelijke voorwaarden om uw nieuwe BMW 5 Reeks te upgraden op www.bmw.be/nieuwe5

BMW ConnectedDrive Altijd verbonden. Altijd vrij.

BMW Financial Services biedt u innovatieve financiële formules aan. Met BMW Serenity, onze voordelige onderhoudscontracten, blijft uw BMW in topvorm. Uw BMW geniet gedurende 5 jaar van de BMW Mobile Care mobiliteitsservice.

Milieu-informatie (KB 19/03/04): www.bmw.be

4,5-9,6 L/100 KM • 119-224 G/KM CO2