N U M M E R 3 // 2 0 1 5 // B O O S T E R O N L I N E . N L
Hét blad over bijblijven en groeien in de mobiliteitsbranche
RENÉ LUST,
BESTE LEERMEESTER 2015
RISCH:
T OVER OP ELEK
‘DIT IS DE TOEKOMST’ TRAILERS: NOOTEBOOM E CRISIS STERKER UIT D
‘Houding en motivatie zijn net zo belangrijk als vakkennis’
V O O R W O O R D VA N D E V O O R Z I T T E R
Welkom in alweer de laatste uitgave
nationaal toonaangevende fabrikant
dat een grote omslag, maar dankzij
van Booster Magazine van dit jaar. In dit
van trailers en diepladers uit Wijchen.
intensieve begeleiding en omscholing is
nummer staan we uitgebreid stil bij een
Bij deze onderneming werken ervaren
hij nu helemaal klaar voor de toekomst.
belangrijke gebeurtenis: de verkiezing
en jonge mensen samen aan innovatieve
Zijn verhaal staat op pagina 20.
van de ‘Beste Leermeester Mobiliteit
producten. Directeur Marinka Noote-
2015’. Vanaf deze plek wil ik winnaar
boom vertelt op pagina 12 waarom ze
Prettig werken draait niet alleen om
René Lust van harte feliciteren met zijn
haar medewerkers als het belangrijkste
vakkennis. Ook veilige werkomstandig-
titel en hem bedanken voor zijn enthou-
kapitaal van het bedrijf beschouwt.
heden spelen een grote rol. Daarom wijs
siasme en inzet bij het opleiden van een nieuwe generatie vakmensen. Met de jaarlijkse leermeesterverkiezing geeft OOMT aandacht en erkenning aan
‘Goede leermeesters zijn onmisbaar voor de ontwikkeling van de branche, en dat mag gezien worden’
iedereen die zich dagelijks inzet voor de begeleiding van nieuwe vakmensen.
2
Goede leermeesters zijn onmisbaar voor
Met de artikelen en interviews in
ik je graag op de nieuwe online Arbo-
de ontwikkeling van de branche. En dat
Booster Magazine willen we je laten zien
catalogus. Hier staan handige tips over
mag gezien worden! René vertelt op
dat het nuttig is om tijdens je loopbaan
veilig en verantwoord werken, maar
pagina 6 hoe hij inhoud geeft aan zijn
continu in jezelf te investeren. Dat
bijvoorbeeld ook over het tegengaan
leermeesterschap. Zijn medekandida-
betekent niet alleen dat je regelmatig
van stress en het opstellen van risico-
ten, Jan van Steenis en Robbert van der
trainingen volgt en je vakkennis goed
inventarisaties. Daarnaast is er een
Meer, delen de tweede plaats. Interviews
bijhoudt. Het betekent ook dat je veran-
uitgebreid overzicht van persoonlijke
met hen lees je op www.boosteronline.nl.
deringen in de branche volgt en op tijd
beschermingsmiddelen die je gemakke-
mee verandert. De Friese ondernemer
lijk kunt vergelijken en bestellen. Je kan
In alle takken van de mobiliteitsbranche
Lútsen Melein gooide radicaal het roer
de nieuwe Arbocatalogus zelf bekijken
wordt hard gewerkt om het beste uit
om en veranderde zijn autobedrijf in
op www.arbomobiel.nl.
jezelf en het bedrijf te halen. Bijvoor-
een centrum voor elektrische mobiliteit.
beeld bij Nooteboom Trailers, de inter-
Voor hemzelf en zijn medewerkers was
Marvin Raaijmakers Voorzitter OOMT
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
INHOUD 15 NUMMER 3 // 20
16
Uitvinders denken al 125 jaar na over nieuwe verbrandingsmotoren. Ligt er een doorbraak op de loer? Een rondgang langs verschillende ideeën.
IN DIT NUMMER Nieuws4 Top 6
5
Nooit uitgepraat
6
Arbo voor jou
10
René Lust van Lust
Gadgets11
Autodemontage is
Reportage12
Beste Leermeester 2015.
Vooruitblik14
“Iedereen is welkom,
Techniek16
ook als je geen vakkennis hebt.”
6
Column Carlo Brantsen
PK’s22 Juichen voor...
is niet meer hoe je nieuwe klanten binnenhaalt. Het gaat erom, bestaande klanten vast te houden.”
Boosteronline.nl
@OOMTnl
23
14 Hans Bresser, de ‘innovatieman’ van BOVAG: “De vraag
19
Tweerichtingsverkeer20
Marinka Nooteboom, directeur van het gelijknamige trailerbedrijf: “De
12
collega’s in de fabriek zijn het kapitaal van ons bedrijf. Ik kan dit niet in mijn eentje.”
Booster magazine OOMT
COLOFON Booster is een periodieke uitgave van OOMT, het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds Motorvoertuigenbedrijf en Tweewielerbedrijf. Hierin werken samen: BOVAG, FNV, CNV Vakmensen en De Unie. Booster wordt kosteloos verstrekt aan alle medewerkers en bedrijven in de mobiliteitsbranche. Redactie Booster Postbus 2360, 3430 DV Nieuwegein // Website: www.oomt.nl // E-mail:
[email protected] // Uitgever: OOMT, Heleen Sauer // Hoofdredactie: Innovam, Petra Verbakel // Redactie: Paul Cnossen, Bas Snijder, Sjoerd van der Linden // Concept, vormgeving en drukwerkbegeleiding: Dinq media, Hilversum // © 2015 // Booster is gedrukt op papier waarvan de grondstof afkomstig is uit verantwoord beheerde bossen. // Aan informatie in deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Auteursrechten voorbehouden.
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
3
NIEUWS JONGEREN BIJ KORTOM HELP HET MAKEN VAN HUN TOEKOMSTKEUZES
Quote van de maand
“Wij schakelen vaker loopbaancoaches in voor onze medewerkers. Dat hoort bij verandering en is voor ons heel normaal. Een OOMT-
Wat wil je worden? Veel jongeren heb-
coach heeft kennis van de branche
ben geen idee en kiezen een vervolg-
en snapt wat er nodig is in een
studie die niet bij hen past. Deze
bepaalde functie. Bovendien
jongeren kunnen wel wat hulp ge
kunnen bedrijven deze coaches
bruiken bij het maken van hun keuze.
nu gratis inzetten. ”
www.oomt.nl/loopbaancoach
Radio TechKnow Hoe speel je als werkgever in op de wensen van jonge technici? De jongeren expert geeft tips op Radio TechKnow: www.radiotechknow.nu
Twaalf gemeenten organiseren het
BRON: VMBO ON STAGE ALMERE
Henri Sprenkels, Rüttchen Automotive B.V.
beroepenfeest ‘On Stage’. Vmboleerlingen maken kennis met mensen die een beroep uitoefenen. Ook kunnen zij op werkbezoek om te ervaren hoe die beroepspraktijk eruitziet. Wij zijn op zoek naar technici die leerlingen graag op weg willen helpen. Meld je aan via de lokale websites van On Stage. Meer
Koningin Maxima opende Almere On Stage
JACK!
informatie: www.onderwijsonstage.nl
vorig jaar.
JACK neemt veel werk uit handen. Je hoeft niet meer op zoek naar een goede uitleg aan leerlingen: de stap-voor-stap instructievideo’s doen het werk. De leermeester
HOSPITALITYCHECK TEST KLANTVRIENDELIJKHEID
kan ze opgeven als huiswerk. JACK is uitgebreid: je kunt er nu vacatures voor
Uit onderzoek van CRM blijkt dat 68% van de klanten niet terugkomt vanwege
stages plaatsen. Probeer JACK 1 maand
een onverschillige houding bij de aanbieder. Hoe zit dit bij jouw bedrijf ? Doe de
gratis.
www.innovam.nl/jack
HospitalityCheck en ontdek hoe de klantvriendelijkheid er bij jouw bedrijf voor staat. www.b-myguest.nl
Kengetallen onderzoek OOMT De arbeidsmarkt in cijfers
4
73.600
10.230
7,2
37,9 jaar
mobiliteitsbranche tegen
tegen 10.150 in 2005
werkers per bedrijf in de
branche tegen 41,9 jaar in
mobiliteitsbranche tegen
de Nederlandse beroeps-
8,2 in 2005
bevolking
Medewerkers werken in de 82.800 in 2005
Bedrijven met personeel
Gemiddeld aantal mede-
Gemiddelde leeftijd in de
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
DE TOp6
Nissan Gripz
Voor automerken is een beurs als de Internationale Automobil Ausstellung dé plek om wereldwijde aandacht op je merk te vestigen. Moet je natuurlijk wel iets spannends neerzetten. Hier onze favoriete conceptauto’s van de beurs.
DE TOFSTE CONCEPTCARS VAN DE IAA 2015
mercedesclk350: Vind hem wel tof, de
1. Citroën Cactus M
claims waarmaakt: een 125 kWh accu
Cactus groeit een beetje tegen mij aan denk
Als het frivole Citroën probeert af te
met 650 km range?
ik, begin hem steeds mooier te vinden (komt
wijken van de status quo, dan leidt dat
ook na een proefrit, rijdt als een trein).
zonder uitzondering tot bijzondere
4. Nissan Gripz
auto’s. Zoals de C4 Cactus M met
Ook een manier om dit lijstje te halen:
lijstje! Leuk om te zien:p
springkussens aan de zijkant. Nu nog
iemand op de redactie raakte niet
dutchdriftking: Wat is die Porsche
even in productie nemen.
uitgepraat over de dame in lederen
Mission E toch een geniale wagen! De specs
bekleding en op dodelijke hakken.
moeten we nog maar even geloven, maar
2. Mercedes IAA Concept Doet bij 80 km/u een prolapse waarbij
5. Bugatti Vision Gran Turismo
staartsectie 390 mm uitschuift. Tege-
De zoveelste verzinauto voor GT6. Denk
lijkertijd slaan de flappen in de voor-
het heftige spoilerwerk weg en zie iets
bumper en louvres dicht, waardoor de
dat op de Veyron-opvolger lijkt.
Cw-waarde op 0,19 uitkomt. En ja, dat is laag. TEKST: AUTOBLOG.NL
REACTIES
3. THUNDER POWER!!1
de looks zijn top. Alleen andere wielen graag. Deel je mening op Autoblog.nl!
6. Porsche Mission E De Mission E beconcurreert het elektroveld (Tesla), maar met allerlei
Haters gaan haten, maar wie zijn bedrijf
tech-snufjes ook de nerds uit Silicon
Thunder Power noemt verdient lof. Nu
Valley (Google, Apple) die in auto’s
nog zien of het Taiwanese bedrijf zijn
gaan.
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
autokieker: Toch wel veel full electrics in het
Plaatjes kijken: bit.ly/iaaconcepts
5
N O O I T U I TG E P R A AT
René Lust is directeur/eigenaar van Lust Autodemontage in Purmerend. Vanuit zijn passie voor autotechniek en onderdelenrecycling besloot hij vijftien jaar geleden leermeester te worden. “Er is niets leuker dan iemand het monteursvak bijbrengen.” In november werd Lust verkozen tot Beste Leermeester van het Jaar. TEKST: BAS SNIJDER // FOTO’S: DIRK JANSEN
6
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
RENÉ LUST VAN LUST AUTODEMONTAGE:
‘Houding en motivatie zijn net zo belangrijk als vakkennis’ BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
7
“Mensen met de juiste houding zijn welkom, ook zonder de nodige vakkennis.”
L
dan iemand de basisbeginselen van het monteursvak bijbrengen.”
Lust Autodemontage begon als metaalhandel. De vader van René Lust breidde
Zelfvertrouwen en respect
dat later uit met autodemontage en een
Wat René Lust aanspreekt aan het
werkplaats. Toen René de onderneming
leermeesterschap is de combinatie van
overnam, koos hij voor specialisatie en
mens en techniek. “Omdat we verschil-
groei. “Op school wilde ik eerst archeo-
lende leerlingen met verschillende
loog worden, maar uiteindelijk heb ik
achtergronden begeleiden, is het erg
toch voor autodemontage en reparatie
belangrijk om het leerdoel voor ogen
gekozen. Archeologie is nu mijn hobby.”
te houden. Ik moet er rekening mee
Ondanks de verschillen tussen de vak
houden dat sommige stagiairs niets van
gebieden ziet Lust duidelijke overeen-
techniek weten als ze hier beginnen.
komsten. “Net als in de archeologie moet
Dat doet een groot beroep op mijn flexi-
je in een werkplaats onderzoekend zijn
biliteit en creativiteit als leraar. Ik vind
en antwoorden zoeken op de dingen die
het een uitdaging om iemand die niets
je niet begrijpt. Ik houd het meest van
met autotechniek heeft toch iets bij te
TIPS
technische problemen waar ik mijn tan-
brengen.” Hij onderhoudt goede banden
• Iedere leerling is anders.
den in moet zetten.” Om diezelfde reden
met het lokale en regionale scholenveld
Met een aangepaste leerstijl
is hij vijftien jaar geleden leermeester
en zit in de Bedrijfsadviescommissie
bereik je de beste resultaten.
geworden. “Sinds dat moment hebben
(BAC) van het ROC. “Juist omdat we zo’n
“Hier draagt iedereen dezelfde overall. Dat maakt iedereen gelijk.”
• Zorg voor uitdagend en
8
we doorlopend stagiairs in de werk-
diverse groep leerlingen begeleiden, zijn
afwisselend werk. Dat
plaats. We hebben gekozen voor laag-
goede contacten met school van groot
vergroot de motivatie.
drempelige aanpak. Iedereen is welkom,
belang.” Het valt hem op dat leerlingen
• Net als techniek staat het
van leerlingen die een snuffelstage doen
zich in een schoolsituatie meestal
onderwijs niet stil. Een
tot autotechnici die een BOL-opleiding
anders gedragen dan tijdens hun stage.
opfriscursus voor leermeesters
volgen. Mensen met de juiste houding
“Hier draagt iedereen dezelfde overall.
kan nuttige nieuwe inzichten
zijn welkom, ook als de benodigde
Dat maakt iedereen gelijk. Leerlingen
opleveren.
vakkennis ontbreekt. Er is niets leuker
die elkaar in de klas niet verdragen, BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
S OM IJGEN DE KAN R K N E G IN L R E ‘LE WEN EN OP TE BOU W U O R T R E V F L ZE E VERDIENEN’ EN RESPECT T kunnen hier wel met elkaar overweg. Ze
veel kennis en ervaring. Het is zonde
hoeven zich hier niet tegenover elkaar te
als dat allemaal verloren gaat omdat
bewijzen of groot te houden. Ze worden
iemand met pensioen is. Daarom nodig
in hun waarde gelaten en krijgen de
ik ze regelmatig uit om over een bepaald
kans om zelfvertrouwen op te bouwen
onderwerp te komen vertellen. We
en respect te verdienen.”
recyclen niet alleen auto’s, we recyclen ook vakkennis.” In de werkplaats lopen
Kennisrecycling
meerdere stagiairs rond. Als een klant
De afgelopen vijftien jaar heeft Lust
langskomt met een technisch probleem
alle denkbare soorten leerlingen meege-
wordt dat klassikaal besproken. “Het is
maakt. “Houding en motivatie zijn net zo
leuk om te zien hoe iedereen mogelijke
belangrijk als vakkennis”, vindt hij. “Die
oplossingen aandraagt. Ook leerlingen
twee factoren bepalen in grote mate het
die geen technische achtergrond hebben.
PERSONAL FACTS
succes van de stage en uiteindelijk ook
Ik vergelijk het graag met een boeren-
Leeftijd: : 51
het succes van de opleiding.” Leerlingen
gezin: de groten helpen de kleintjes.
Opleiding: Patroonsdiploma,
begeleiden en opleiden doet hij niet
Iemand die leert voor autotechnicus legt
autovak-diploma
alleen. Vanuit zijn netwerk nodigt hij
het uit aan iemand die een snuffelstage
Privé: vriendin, woont in Purmerend
regelmatig mensen uit om gastlessen te
doet. Als je leerlingen het aan elkaar uit
Social media: geen
geven. “Een gepensioneerde automon-
laat leggen, zie je ze groeien.”
Favoriete auto: Elke auto die goed
teur of chef werkplaats heeft ontzettend BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
rijdt en niet stuk gaat
9
ARBO voor jou
EENVOUDIG VEILIG MET DE NIEUWE ARBOCATALOGUS Wie gezond wil blijven moet veilig werken. Maar hoe doe je dat? De nieuwe Arbocatalogus op www.arbomobiel.nl maakt veilig werken een stuk eenvoudiger.
TIPS OVER OMGAAN MET AGRESSIE EN WERKDRUK VERMINDEREN Als je werkt in een autoverhuurbedrijf of een tweewielerbedrijf kun je ermee te maken krijgen: fraude, diefstal of agressie van klanten. In de nieuwe Arbocata-
‘HANDIGE ARBOTIPS, GEWOON OP MIJN MOBIEL’ De nieuwe Arbocatalogus is nu
logus vind je praktische adviezen om met agressie van klanten om te gaan. Of om je te helpen bij het
TOP-3 VRAGEN OVER ARBOZAKEN
verminderen van werkdruk. Zo sta je sterker in je schoenen
1. Hoe verminder ik stress?
op je werk.
De meeste collega’s
ook via je mobiel of tablet te
vinden plezier in het werk het
raadplegen. Dat is handig als je
belangrijkste. Hoe bereik je dat?
aan het werk bent en meteen iets
Bekijk het thema ‘werkdruk’ in
op wilt zoeken. Chef werkplaats
de Arbocatalogus.
(en preventiemedewerker) Jaap
2. Wanneer is geluid schadelijk?
Zijlstra: “Ik was op zoek naar
Bij 80 decibel is het al aan te ra-
goede oorbeschermers. Je ziet
den om gehoorbescherming te
meteen wanneer geluid schadelijk
dragen, bij 85 decibel is dat ver-
is, wat je eraan kunt doen en wat
plicht. Zelf meten? Download de
je nodig hebt. Er staan ook
FNV Decibelmeter, een gratis app.
leveranciers bij genoemd. Daar-
3. Hoe voorkom ik lichamelijke
door kun je prijzen vergelijken en
klachten? Doe een training-on-
de spullen snel bestellen.”
the-job of gebruik een tilhulp.
De nieuwe arbocatalogus is
Meer daarover is te lezen in de
bereikbaar via www.arbomobiel.nl
Arbocatalogus onder het thema ‘fysieke belasting’.
10
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
GADGETS 2 1
3
5 4
1. Techniek ten top
2. Blijf!
3. Zoek!
5. Waterkoker met wifi
Sleutels kwijt? Hopen maar
4. Fiets op zonne energie
Als er een prijs zou zijn
Spullen in je kofferbak?
voor snufjes op een fiets,
Reken er maar op dat die
dat er een Tile aan zit.
De ELF (Electric, Light, Fun)
ochtends geen tijd verliest.
ging die naar de UVHOC ONE. Zenuwcentrum is
gaan schuiven. Of niet?
De tweede generatie van
is een fiets met hulpmotor,
Via internet houdt de wa-
Met de Stayhold blijven ze
deze traceer-dongle is nu
die rijdt als een auto.
terkoker het verkeer naar
de iPhone die je aan het
waar ze zijn. De strips met
verkrijgbaar. Door middel
Zonnepanelen laden de
je werk in de gaten. Als er
stuur klemt. Op het scherm
klittenband hechten aan
van een app activeer je de
accu’s tijdens het fietsen
files zijn, kookt hij eerder.
kun je achteruit kijken
de kofferbakmat, zodat de
pieper in de dongle. Die
op. De ELF heeft een kleine
Een alarm op je telefoon
via de camera die aan de
lading geen kant op kan.
begint geluid te maken als
elektromotor, maar kan ook
maakt je wakker als je
achterkant bevestigd is. De
Je kunt kiezen uit oranje en
je in de buurt bent. Heb je
aangedreven worden met
bakkie klaar staat. Hij kan
accu in de fiets voorziet alle
grijs en twee verschillende
wel je sleutels, maar is je
een trapper. Reed de ELF
ook gaan koken wanneer
onderdelen van stroom,
formaten.
telefoon kwijt? Het werkt
op benzine, dan bedroeg
je thuiskomt of wanneer je
ook andersom.
het energieverbruik 1 liter
je wekker uitzet. Kosten:
verlichting en het remlicht
op 766 km, aldus de fabri-
136 euro.
(!). Crowdfunding loopt.
kant. Kosten: 4000 dollar.
inclusief de iPhone, de
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
De iKettle 2.0 zorgt dat je ’s
11
MARINKA NOOTEBOOM, ALGEMEEN DIRECTEUR KONINKLIJKE NOOTEBOOM GROEP
Sterker door betrokkenheid Een groot deel van de Nederlandse trailerfabrikanten heeft de afgelopen magere jaren niet of ternauwernood overleefd. Dankzij een betrokken werksfeer en innovatiedrang wist Nooteboom Trailers het afgaand tij te keren. TEKST: PAUL CNOSSEN // FOTO’S: DIRK JANSEN
D De geschiedenis van Nooteboom Trailers begint in 1881. Willem Noote-
IN HET KORT
boom begon toen een smederij in Kethel (bij Schiedam). Inmiddels is het bedrijf
Nooteboom Trailers
een wereldwijde leverancier van trailers
werd keihard geraakt
en semidiepladers voor (middel-) zwaar
door de crisis, maar
transport. Marinka Nooteboom, vijfde
leerde daardoor wel te
generatie, is sinds 2012 algemeen
focussen op de juiste
directeur. Zij vertelt: “Voor ons is een
strategie: mensen en
brede spreiding van de afzet belangrijk.
innovatie. Marinka
We hebben liever meerdere kleine
Nooteboom, vijfde
klanten over de hele wereld, dan één
generatie, loodst het
grote in Nederland waarvan we geheel
familiebedrijf nu
afhankelijk zijn.” Een goede insteek:
richting de toekomst.
ondanks economische tegenslagen bestaat het bedrijf nog steeds.
12
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
Nooteboom trailers focust op mensen en innovatie.
Een medewerker van Nooteboom maakt in zijn vrije tijd schaalmodellen van trailers.
Ook Nooteboom Trailers heeft span-
en een speciale trailer met zwenkbare
nende tijden achter de rug. De crisis
achterwielen. Bouwmaterieel laden en
raakte de trailerbouwer keihard. Een
lossen kon opeens bliksemsnel, en dat
reorganisatie met banenverlies bleek
was handig. Ook tegenwoordig voelt
noodzakelijk. Dit gaf onrust in het
Nooteboom de tijdgeest aan. Marinka:
bedrijf. Marinka: “Zeker in de begin
“In 2003 hebben we de Mega Windmill
periode ben ik veel op de werkvloer
Transporter op de markt gebracht. Met
geweest. Ik sprak met een ploeg mensen
die trailer kun je relatief eenvoudig
en vroeg hun naar verbeterpunten.
en snel rotorbladen van windmolens
Van ons uit gaven we zoveel mogelijk
vervoeren. Vorige maand hebben we
openheid van zaken. Daar hebben ze
tijdens de BedrijfsautoRAI de Manoovr
recht op, want de collega’s in de fabriek
gelanceerd. Daarmee zetten we de con-
zijn het kapitaal van ons bedrijf. Ik kan
currentie opnieuw op achterstand.”
‘DE COLLEGA’S N E FABRIEK ZIJ
IN D
L: IK KAN ONS KAPITAA EENTJE’ IT NIET IN MIJN
D
dit niet in mijn eentje.” De opzet slaagde. “Het saamhorigheidsgevoel dat bij een
Balans
familiebedrijf hoort, kwam terug. Ik zie
“Het is wel zo dat innoveren om specia-
trotse, betrokken mensen. Sommigen
listische kennis vraagt. Daarom hebben
melden op Facebook wat voor moois
we een interne opleiding opgezet. Ook
TIP VAN MARINKA
ze die dag hebben gemaakt, anderen
werken we samen met onder meer de
• Stap niet vanzelfsprekend in het
maken in hun vrije tijd schaalmodellen
Hogeschool Arnhem Nijmegen en het
familiebedrijf. Kennis opdoen bij
van onze trailers.”
ROC in Nijmegen. Het verloop in het
een ander bedrijf, of in een
bedrijf is erg laag. Daardoor houden we
andere branche, kan een frisse
Tijdgeest
een goede balans tussen de ervaring van
kijk op de zaak geven.
Naast focus op markt en mensen is er
oudere werknemers en de frisse kennis
nog iets dat Nooteboom Trailers sterk
van nieuwkomers. Ik denk dat we door
TIP
maakt: innovatie. Na de oorlog, tijdens
een scherpe focus op mensen en inno-
• Kijk op boosteronline.nl voor
de wederopbouw kwam Nooteboom
vatieve producten sterker uit de crisis
beeldmateriaal van de Manoovr.
met de eerste hydraulische kiepwagen
gekomen zijn.”
Winnaar SV InnovatieAward
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
13
VOORUITBLIK
HANS BRESSER BOVAG BRENGT RAPPORT UIT
‘Mondigheid leidt tot verrassende ideeën’ daar toelaat en voor jou kiest bij een
gebied wil Bresser best een paar wenken
volgende aankoop. De fiscale sturing in
delen. “Het is zonde dat er weinig tot
Wat brengen de komende jaren voor
de autoverkoop wordt een stuk minder.
geen contact is tussen de technici en de
autodealers? BOVAG onderzocht het
Daardoor komt er bij de keuze van een
klant. Láát de monteur maar vertellen
en bracht een kloek rapport uit. In
auto meer ruimte voor emotie. Het
hoe hij zijn vakmanschap inzet om een
‘Automotive retail in 2020: van dis-
onderscheidende karakter van de dealer
auto tot tevredenheid te repareren en te
tributiekanaal naar retailbeleving‘
is dus belangrijker dan ooit.”
onderhouden. Het maakt service tast-
worden de lijntjes tot 2020 geschetst.
baar, méér dan hulp bij aanschaf van
Hans Bresser is de ‘innovatieman’
Ruimte voor innovatie
van BOVAG. Hij werpt een Vooruit-
Hoe het bedrijf daarmee omgaat, kan
blik op wat er van medewerkers en
BOVAG volgens Bresser niet voorzeggen.
Zoover voor dealers
ondernemers in de toekomst ver-
“Ik hoorde ooit een directeur tegen zijn
We begonnen met te zeggen dat het
wacht wordt.
mensen zeggen: “Kom allemaal met een
vasthouden van de klant een belangrijk
idee om per persoon per dag een euro
doel is. Klanttevredenheid is daarbij
“De laatste jaren hebben we vooral
meer te verdienen. Dan hoeven we het
essentieel. Is een onafhankelijk platform
geprobeerd om klanten binnen te halen,”
bedrijf niet te reorganiseren.” Er moet
à la Zoover, waarop bedrijven de maat
zegt Bresser. “Maar het is nu zaak om
binnen een bedrijf ruimte zijn om ideeën
wordt genomen, een idee? Bresser:
klanten vast te houden. Voor onderhoud
te ontplooien, vanuit elke laag in de
“Klanten laten zich leiden door reviews
kiest de klant niet meer vanzelfsprekend
organisatie. Eigenlijk begint dat al in het
en ervaringen van anderen, terwijl
voor de dealer waar hij de auto gekocht
onderwijs. Jonge mensen zijn mondig,
dealers slechts worden afgerekend op
heeft. Daardoor heeft een dealer minder
dat kan verrassende ideeën opleveren.”
hun tevredenheidsresultaten die de
tot geen contactmomenten met de klant
een auto.”
importeur meet. Zo’n niet-gekleurd
in de periode dat hij in de auto rijdt.
Trots op vakmanschap
beoordelingsmedium kan een bijdrage
Bedenk je eens dat zeventig procent
Dé manier om de klant na de aankoop
leveren aan de ontwikkeling van de
van de klanten aangeeft na aankoop
van een auto vast te houden is het
branche.”
nooit meer door de dealer te zijn
bieden van goede aftersales. Juist op dat
benaderd. Daar ligt een kans. Directe benadering werkt het best, bijvoorbeeld door de klant thuis te bellen. Zo kom je in de ‘intieme zone’. Zorg dat hij je
14
‘Laat de monteur een klant maar vertellen hoe hij zijn vakmanschap inzet’ BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
TEKST: PAUL CNOSSEN // FOTO: BOVAG
W
PERSONAL FACTS
1) Hans Bresser (5 monteur to au Eerste baan: Manager Huidige baan: tegie BOVAG Innovatie&Stra t rapport Missie: Vanuit he n tail in 2020: va ‘Automotive re ving’ l naar retailbele distributiekanaa eft en.bovag.nl) ge (te lezen op led tten voor een BOVAG handva che. rendabele bran er: Actief op twitt er ss re @hans_b
en -coach kan help Tip: Een OOMT je en in je werk of bij verandering n. tte is in te ze bedrijf en is grat es oopbaancoach www.oomt.nl/l
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
15
IS DE AUTOMOTOR VAN MORGEN TOCH NIET ELEKTRISCH?
Kan de verbrandingsmotor ook anders? De menselijke vindingrijkheid opent altijd weer nieuwe mogelijkheden om problemen op te lossen. Dat doe je tenslotte als autotechnicus dagelijks. Sommigen verzinnen wel heel radicale oplossingen, als het gaat om verbetering van de automotor. Is het na 125 jaar tijd voor iets heel anders? We spoorden een aantal hoogst ongewone ideeën op. DOOR REDACTIE AMT / FOTO’S FABRIKANTEN
H Het lijkt nauwelijks meer zinvol om een nieuw soort verbrandingsmotor te ontwikkelen. Alles moet toch elektrisch worden? Maar voorlopig blijven benzine en diesel de overheersende energiedragers. Zelfs optimisten verwachten niet eerder dan over een jaar of tien een
IN HET KORT
16
Een wasmachinetrommel? Nee, een twaalfcilinder
serieuze rol voor auto’s die stroom uit
benzinemotor volgens Doyle, bijna geheel eigen-
brandstofcellen halen. En nog nergens
handig gefabriceerd op een CNC-draaibank uit vol
zien we die grote doorbraak opkomen
(aluminium) materiaal.
waarmee batterijen veel kleiner worden, veel sterker en veel sneller oplaadbaar,
Uitvinders zijn nog altijd gefasci-
totdat we op brandstofcelstroom
neerd door de verbrandingsmotor.
kunnen rijden.
Paut tweetaktdubbelzuigermotor
Ze zoeken naar nieuwe manieren
Misschien gaan uitvinders zich nu
Het idee blijft trekken om de tweetakt-
om van verbranding tot aandrijving
daarop werpen, met dezelfde vast
motor nieuw leven in te blazen, met bij
te komen. AMT bekijkt de Paut
houdendheid waarmee ze jaar na jaar
elke krukasomwenteling een werkslag.
tweetakt-zuigermotor en de Doyle
ploeteren op iets beters dan de zuiger-
Het lijkt of uitvinder Drazen Paut uit
rotary engine.
motor. Zie hier enkele voorbeelden. Zit
Kroatië de oplossing vond. Het begon
daar soms een doorbraak in?
volgens een patent uit 1995 met een
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
rechtlijnige drijfstangbeweging in een
Dit motorblok van
dubbelzuigermotor. Zowel voor het
de Doyle Rotary Engine
twee- als viertaktproces te gebruiken.
draait rond. Je ziet de
Daarna werkte Paut verder aan de twee-
twee rijen cilinders, met
takt, die hem het mooist leek.
op de bodem van de
Hierbij werkt in het dubbelzuigeront-
bovenste cilinderrij de
werp de ene cilinder als luchtpomp, die
spleten voor in- en uit-
de andere cilinder voedt bij een twee-
laten. De cilinderinhoud
taktproces. Meer mensen hebben zich
is 2,3 liter.
het hoofd gebroken over dubbelzuigerontwerpen, zoals de aanhouder Scuderi, die nog steeds geen voet aan de grond heeft gekregen. Of de vijftaktmotor die bij motorbouwer Ilmor Engineering staat. Al zijn dat dan weer viertaktmotoren. Het idee is, dat je met een zuigercompressor en een werkzuiger de enorme spoelverliezen van de tweetakt
Van Pauts prototype 1 noch 2 is bekend of en hoe dat draait
kunt voorkomen. Ook gaat de luchtaan-
duwd. Helemaal onderin de werkcilinder zit een uitlaatpoort, met een wals om het uitlaatkanaal naar behoefte af te sluiten voor betere cilinderspoeling. Op (viertakt!) motorfietsen zien we zulke
zuiging niet meer via het carter, zodat
regelbare uitlaatkanalen ook wel.
er voor de krukas geen mengsmering
Nog niet tevreden ging Paut verder aan
De acht cilinders van prototype 2
of olie-injectie nodig is (die langs geen
een tweetaktprototype 2, met de cilin-
hebben samen liefst zeven liter inhoud,
enkele Euro-uitlaatgasnorm komt).
derparen 90° tegenover elkaar gedraaid.
meer dan de helft daarvan in de pomp-
Zo lopen de luchtpompcilinders voor op
cilinders. Die zijn groter dan de werk-
Dubbele kruk
de werkcilinders, met een halve com-
cilinders, om met hun luchtoverschot
Hoe dacht Paut iets beters te maken?
pressieslag als de werkcilinders in BDP
voor goede spoeling te zorgen. Voor het
Grondidee was dat hij graag twee kanten
komen. Dus is er spoelluchtdruk als de
motorrendement is dat toch iets minder.
van de zuiger nuttig wilde maken.
werkcilinder aan zijn verbrandingsslag
De luchtpompen gebruiken dan immers
Door een dubbel krukmechanisme,
begint. In prototype 2 voegde Paut feite-
ook meer energie.
waarmee twee tegenover elkaar lig-
lijk twee sets van twee (pomp)cilinders
gende zuigers op één krukpen werken,
toe aan de twee sets werkcilinders van
Klein probleempje
zonder drijfstangen. De met bouten
prototype 1.
Paut zag nog een probleempje. Als
aan elkaar bevestigde zuigers moeten
een zuigerpaar halverwege zijn slag
gezien worden als één geheel, dat van
Zeven liter inhoud!
is, staan de krukas en de excenterpen
twee kanten door een verbranding
De overgang naar tweetakt zou een hoog
haaks op de hartlijn van de cilinders.
aangedreven kan worden. Het dubbele
rendement brengen en versimpelde
Wil je nu starten, dan drukt de zuiger
krukmechaniek zorgt voor een krukpen
bouw zonder nokkenassen. Kleppen
waar ontsteking is midden op de hartlijn
die rechtlijnig onder het hart van de
zijn er wel. Directe brandstofinjectie is
van de uitgaande as. Hij probeert die as
cilinders heen en weer beweegt.
nodig, zodat de luchtpompcilinders geen
door te buigen, er gaat niks draaien. Dat
Paut koos een simpele benadering. De
brandstof bevatten die spontaan zou
loste Paut op door een tandje te maken
kruk waarop de zuigers zitten is excen-
kunnen ontsteken. Een pompcilinder
aan een krukwang. Dit tandje valt bij de
trisch bevestigd in een uitgaande as.
heeft bovenop twee membraanklep-
beschreven stand van het draaiend deel
De slag van de kruk is gelijk aan de ex-
pen, die vanzelf openen bij aanzuigen
in een uitsparing van het motorblok.
centriciteit. Op deze basis ontstond het
en wegpersen. Met de opgebouwde
Nu is er een tweede steunpunt, de
viertaktprototype 1, met twee dubbele
compressiedruk wordt een veerbelaste
startverbranding drukt de krukas
zuigers en 1,8 liter cilinderinhoud.
inlaatklep in de werkcilinder openge-
weg over het tandje, en de zaak gaat
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
17
ders, waarvan de helft aanzuigt en comprimeert, tegelijk zorgt de andere helft voor arbeid en uitlaten. Aanzuiging, verbrandingsruimte en uitlaat zitten in
Doyle kan toe met minder onderdelen en gewicht
de centrale as. Aan de inlaatkant heeft die as één bougie en een injectieventiel. trilling. Verbranding in een constant
Uiterst fantasierijk
volume, theoretisch beter dan boven een
De centrale as is getrapt, in de verte lijkt
wegzakkende zuiger. De tegenwerpin-
het een krukas. Op de uiteinden draait
gen liggen voor de hand. Afdichtingen
een rond huis waar aan de binnenkant
aan weerszijden van alle spleten nodig,
drijfstangen met zuigers zijn bevestigd.
en afdichtringen tussen as en draaiend
Het midden van de as heeft een verscho-
cilinderblok. Blijft dat heel? En die as,
excentrische krukasbevestiging komt aan recht-
ven middelpunt, hierop draait het cilin-
met middenin een hete verbrandingska-
lijnige beweging van een dubbele zuiger zonder
derblok. Dat blok draait excentrisch ten
mer, een koel uiteinde bij de aanzuiging,
drijfstangen.
opzichte van het buitenste huis, daar-
een warm uiteinde bij de uitlaat? Gaat
door gaan de zuigers op en neer in de
dat niet akelig kromtrekken, of vastlo-
Boven zie je het principe hoe Drazen Paut met
cilinders. Zet op het buitenste huis een
pen door uitzetting?
draaien. Alleen komt de krukas met zijn
tandkrans, en je kunt iets aandrijven.
Er zijn geen testresultaten, Doyle heeft
tandje dan bij elke draai de uitsparing
De cilinders hebben spleten parallel aan
geen financiers en maakt alles zelf.
in het motorblok tegen. Het lijkt ons
de (stilstaande!) as, als in- en uitlaat.
De inspuiting en ontstekingsregeling
sterk dat dit lang goed kan gaan. In het
Poorten in de centrale as waar deze
moeten nog gerealiseerd worden.
decembernummer van AMT werd de
spleten langs draaien sturen dat in- en
Namikoshi-motor beschreven, ook
uitlaten. De eerste ring van zuigers
dubbelzuiger en dubbel krukmechaniek.
trekt door de spleten lucht binnen en
Heeft die hetzelfde probleem? Nee, hier
comprimeert die in de centrale as. In die
draait de centrale krukas langs een com-
as wordt brandstof gespoten, de bougie
plete stationaire tandkrans (in plaats
vonkt en in de as verbrandt het mengsel.
van één tand). Misschien moeten Paut
Via een andere poort in de as stroomt
en Namikoshi eens overleggen?
het verbrandingsgas door de spleten
Lees verder over deze en andere ideeën in de rest van het artikel op www.amt.nl/booster
van de tweede cilinderrij. Die zuigers
Doyle draait de motor binnenstebuiten
worden aangedreven, het cilinderblok
Je kunt zeggen dat Lonny Doyle een
ontmoeten weer een poort in de centrale
doorgeslagen hobbyist
is, die eerst
as waarop de uitlaat zit.
draait door, de spleten in de cilinders
dingen ging maken en daarna gaande-
18
weg leerde over computerprogramma’s
Wat zijn de voordelen?
om te construeren en simuleren. Wat
Geef toe, een hoog gehalte van ‘waarom
uiteindelijk leidde tot de Doyle Rotary
makkelijk, als het ook moeilijk kan’.
Engine. Roterende motor, dat mag je
Hoewel... geen kleppen en klepbedie-
letterlijk nemen. Een centrale as staat
ning, maar één verbrandingsruimte
stil, motorblok en zuigers draaien daar
met bougie en directe injectie. Dus veel
omheen. De werking lijkt nog het meest
minder motoronderdelen en gewicht.
op een tweetakt, er is per omwenteling
Het cirkel-symmetrische cilinderblok
grote luchtgekoelde pompcilinders en staand twee
een arbeidsproces. Er zijn geen kleppen.
en buitenhuis draaien rond en kennen
watergekoelde werkcilinders. Onder nummer 14 de
Het huidige prototype telt twaalf cilin-
in principe geen onbalans, dus geen
kleppen om de uitlaatpoort te regelen.
De complete Paut-motor, met liggend twee
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
COLUMN Carlo Brantsen (1959) is hoofdredacteur van de glossy autotijdschriften CARROS Magazine en ‘de Auto’ van de KNAC. Daarnaast werkt hij met grote regelmaat mee aan radio- en tvprogramma’s.
A
Als het om garagebedrijven gaat heb ik eigenlijk alleen ervaring met oudere auto’s. Niet omdat ik arm ben – hoewel het altijd beter kan natuurlijk – maar omdat ik youngtimers leuk vind, tussen al die moderne bolides die we voor CARROS rijden. Ik heb er drie: uit 1986, 1992 en uit 1998. Voor de reguliere onderhoudsbeurten breng ik ze naar de officiële merkdealer, omdat ik het idee heb dat ik m’n auto’s daarmee extra verwen. Ik wéét het: er zijn fantastische universele bedrijven, maar ik ben nou eenmaal dol op dealerstempels in ‘het boekje’. Bovendien: in een oude Volvo met 354.000 kilometer achter z’n kiezen hoort in mijn optiek een Volvo accu, en in een Jaguar van 23 jaar oud hoort een Jaguar oliefilter. Onzin? Dat zal best, al mijn vrienden zijn het met u eens. Maar zo voel ik het nou eenmaal. Het wordt nog erger. Want wat zo’n merkdealer niét moet doen, is me matsen omdat ik toevallig een oudere auto rijd. Onlangs werd bijvoorbeeld een stekkertje van een (naar ik dacht) kapot stadslicht niet vernieuwd, maar schoongespoten. ‘Hij doet het nu weer’, meldde de monteur me blij, want zo had hij me behoed voor de aanschaf van een compleet nieuwe unit. Heel aardig van ‘m, maar ik wil geen schoon oud stekkertje, maar een schoon niéuw stekkertje. En ook meteen nieuwe lampjes, liefst aan beide kanten. Kom maar op met die nota (met daarop natuurlijk ook de exacte kilometerstand), want die gaat keurig bij de andere rekeningen in de map. Onlangs kwam ik bij mijn dealer omdat ik linksachter een schurend geluid dacht te horen. De werkplaatschef reed mee om het te kunnen horen en zei
“Youngtimerrijders houden méér van hun auto dan al die klanten die hun leasebak komen brengen” BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
onderweg: “Tja, ik ken maar weinig auto’s van dit type waar niet iéts aan mankeert”. Kijk, dat wil ik dus niet horen. Want ik wil mijn auto in ‘mint’ conditie. Laten we het dus zó afspreken: reken mij als merkdealer wat meer, maar geef me dan ook het idee dat ik mijn auto in de watten leg. Vind mij niet te kritisch, ik kan het ook niet helpen dat ik tien keer méér van mijn auto hou dan al die klanten die om de paar jaar een nieuwe leasewagen komen ophalen. En vertel me als ik ‘m kom ophalen dat je het een knappe kar vindt. Dan blijven we vrienden. En blijf ik komen. Beloofd. Carlo Brantsen Hoofdredacteur CARROS en De Auto (KNAC)
19
TWEERICHTINGSVERKEER
Nieuwe energie met e-mobility Lútsen Melein vormde zijn autoshowroom om tot een ‘e-mobility store’. Hij is nu een totaalleverancier van voertuigen met elektrische aandrijving. Een paar maanden geleden prijkten er in de showroom in het Friese Grou nog occasions. TEKST: PAUL CNOSSEN // FOTO’S: DIRK JANSEN
W We vragen directeur Lútsen Melein en zijn salesmanager Jan Tobias Leeuw hoe zij dit veranderingsproces aanpakten. Binnen een minuut is het duidelijk dat beide Friese neuzen dezelfde kant op staan. Ze moesten ook wel, verklaart Melein: “De autoverkoop liep hier dood. Toch hebben we een flinke stap naar voren gedaan, in plaats van terug. Want dít is de toekomst. Nu lopen we nog voor de troepen uit, maar over een paar jaar
Het e-mobility
volgt iedereen ons voorbeeld. Het is niet
store-concept
lastig om mee te gaan met deze veran-
is voor iedereen
dering. Als je niet mee gaat, dán krijg je
nieuw.
het lastig.”
Oplossingen
IN HET KORT
Maar ja, hoe krijg je je mensen zover om in plaats van blitse coupés ineens
Een Fries autobedrijf deed de auto’s de deur uit en richtte
functioneel gestylede scootmobiels en
zich op elektrisch aangedreven voertuigen. Dat vroeg om
zonnepanelen te verkopen? Melein: “Je
een andere instelling van iedereen. In plaats van denken in
kunt een verandering als dit alleen door-
producten draaide het om oplossingen. De vernieuwing
voeren met mensen die er geschikt en
zorgde voor enthousiasme bij medewerkers.
ontvankelijk voor zijn. We hebben van sommige medewerkers afscheid moeten
20
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
Melein: “Ik weet zeker dat onze monteur net zo enthousiast wordt over elektrische voertuigen als wij.”
Lútsen Melein (r.) en Jan Tobias Leeuw De drempel naar de showroom is weggeslagen.
nemen.” Beide mannen kregen intensieve training en begeleiding vanuit Mango, de franchiseorganisatie waarbij zij zich aansloten. Leeuw: “We leerden niet in producten te denken, maar in oplossingen. Wat is bijvoorbeeld een goede oplossing voor een MS-patiënt, rekening houdend met zijn ziekteverloop? Uiteindelijk verkopen we geen scootmobiel,
N GEEN ‘WE VERKOPE , MAAR EEN SCOOTMOBIEL FSTANDIG MIDDAGJE ZEL WINKELEN’
maar een middagje zelfstandig winke-
zodat onze nieuwe klanten fysiek mak-
len. Je maakt mensen weer mobiel, en
kelijker in de showroom kunnen komen.
daarmee gelukkig.”
Hoe symbolisch wil je het hebben?”
Drempel weg
Meedenken
Ook Jan Tobias Leeuw kreeg veel ruimte
De switch naar ‘elektrisch’ zit vooral aan
voor ideeën en inbreng. “Je bent steeds
de sales-kant. De werkplaats blijft open
bezig oplossingen en kansen te beden-
voor ‘gewone’ auto’s. Melein: “Onze
ken, ook voor heel praktische zaken. Dat
monteur heeft nog zo zijn bedenkingen
geeft veel energie. Bij een verandering
bij elektrische voertuigen. Dat helpt
als dit zet je samen de schouders
Jan Tobias en mij te relativeren en geen
eronder.”
overhaaste beslissingen te nemen. Toch
TIPS
Het e-mobility store-concept is ook voor
merk ik aan hem dat hij meer en meer
• Enthousiasme werkt aanstekelijk,
nieuwe én bestaande klanten een totaal
meegaat met het veranderproces. Hij
andere wereld. Melein en Leeuw namen
komt uit zichzelf met ideeën om de
de laatste barricade letterlijk en figuur-
verkoop te stimuleren. Ik weet zeker dat
• Durf anders te denken.
lijk weg. “Bij de entree zat een enorme
hij net zo enthousiast wordt over deze
• Zoek uitdagingen in je dagelijks
drempel. Die hebben we weggeslagen,
voertuigen als wij.”
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
ga veranderingen positief tegemoet.
werk, dat voorkomt sleur.
21
‘Met emotie kun je geld verdienen’ 1
TEKST: PAUL CNOSSEN
PK’s
5 VRAGEN AAN... ONEL (43) COUREUR: TIM COR
“Met de snelste coureur van Nederland”. Zo neemt Tim Coronel zijn mobiel op. Wat volgt is een gesprek vol humor. Hij heeft een verrassende kijk op de racerij als leerschool en als onderneming. Waar begin je mee als een coureur onder je hoede komt? “De racerij is een
statussymbool meer. Wordt racen
mannenwereld. Door een nieuwkomer
minder sexy? “In zekere zin wel. We zijn
daarin goed wegwijs te maken, maak
de laatste jaren vooral op techniek gaan
je van jochies mannen. Het gaat niet
focussen. Er mag best wat meer emotie
alleen om snelle rondes, presentatie is
bij. Tegelijkertijd is technologie onmis-
minstens zo belangrijk. Het totaalplaatje
baar om je te presenteren. Social media
moet kloppen.”
zijn belangrijk, omdat iedereen graag
2
Alleen door te winnen kom je op het podium, toch? “Winnen is niet alles.
iets te melden heeft. Je website is tegenwoordig de voorzijde van je winkel.”
Naam: Tim Alfa Coronel
procent van de tijd is voor je sport, de
Geboortedatum: 5 april 1972
5
rest is persoonlijke marketing. Neem
plaatje klopt, kun je met emotie geld
Sport: autoracen
nou Max Verstappen. Hij heeft nog niet
verdienen. Jong en oud kunnen daarbij
Team: Maxxis Dakar Team
gewonnen, maar zijn verhaal klopt. Dan
van elkaar leren. Een ervaren rot kan
Mooiste overwinningen volgens Tim:
willen mensen zich aan je binden.”
vertellen hoe je emotie in het werk legt.
PERSONAL FACTS
Alfa Romeo 147 Eurocup: kampioen Benelux en Europa Dakar 2010: Eerste man ter wereld die solo finisht
22
4
Voor veel jongeren is een auto geen
Een coureur is ook ondernemer. Twintig
3
Is er in de huidige autobranche nog ruimte voor emotie? “Als het totaal-
De jonge garde is meer thuis in de head
Je bereidt je voor op Dakar 2016. Hoe
down-samenleving, waarin iedereen
belangrijk is je team daarin? “In de
de hele dag over een beeldscherm buigt.
racerij is je houding in het team alles. Je
Het is de uitdaging om daar een mooie
Bijzonder: Tim reed acht keer Le Dakar,
kunt niet vlak voor de start pas aan-
balans in te vinden.”
waarvan zes keer solo in een buggy.
komen met je helm en handschoenen.
Naast coureur is Tim ondernemer,
Respect moet je als coureur verdienen
spreker en instructeur.
door mee te werken en te denken.” BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
. . . r o o v n e h Juic Jimme Bes Jimme Bes (20) was ‘onze’ afvaardiging op het onderdeel autotechniek tijdens de WorldSkills afge lopen augustus in het Braziliaanse Sao Paulo. Hij nam het op tegen concurrenten uit de hele wereld. De WorldSkills worden ook wel gezien als de Olympische Spelen van de beroepswedstrijden: meedoen is belangrijker dan winnen. “Voor de nationale titel haalde ik een bijna perfecte score,” zegt Jimme Bes, “maar het was toch even spannend of ik voldoende punten had gehaald om door te gaan naar Brazilië. Dát ik er naartoe mocht was een feest. Ik was nog nooit buiten Europa geweest. Bovendien is het natuurlijk geweldig om tussen 1.200 leerlingen uit vijftig landen te staan.” Jimme, die een opleiding volgt voor Technisch Specialist niveau 4, trainde zich een jaar lang een slag in de rondte. Regelmatig was hij van ’s morgens negen tot ’s avonds tien in de lokalen van het Zwolse Deltion College te vinden. “Het niveau van de WorldSkills ligt enorm hoog. Alleen zo kunnen ze de echte uitblinkers eruit halen. We kregen pittige opdrachten voor onze kiezen, met reparaties en storingen aan motor, onderstel en elektronica. Zo moesten we zelfs een complete motor in elkaar zetten.” Jimme is zelf niet bijster enthousiast over zijn uiteindelijke positie: 34 van de 43 deelnemers. Maar de concurrentie was moordend: “Beide winnaars hebben extreem veel geoefend. De ene is een Koreaan die vijf jaar lang veertig uur in de week oefende, de ander komt uit Brazilië en die trainde drie jaar lang zestig uur per week. Tja, dan ben ik met een voorbereiding van een jaar natuurlijk nog maar een broekie. Maar qua praktijkkennis heb ik nu wel een flinke voorsprong op mijn studiegenoten”, lacht hij. “Zonder gekheid: ik heb er veel aan gehad. Er gaat een wereld voor je open bij zo’n kampioenschap.” Zijn doorzettingsvermogen in aanloop naar de WorldSkills zal Jimme nog hard nodig hebben bij de verwezenlijking van zijn droom. “Mijn hobby is het onderhouden en tunen van Japanse sportauto’s. Ik wil een eigen bedrijf starten om van mijn hobby mijn werk te maken.”
BOOSTER MAGAZINE 3 // 2015
23
Raymond (32) Raymond is diagnosetechnicus. Hij werkt in een garage met 7 collega’s. Hij vraagt zich af of hij nog kan doorgroeien. In zijn bedrijf zit hij aan de top. Wat is verstandig? Solliciteren of zekerheid? Raymond heeft een dochtertje van 2 jaar. als hij wacht met solliciteren, is hij straks dan te oud?
Raymond belt een loopbaancoacH
Verandering op je werk Je werkt in de mobiliteitsbranche. In de techniek, sales of aftersales. Zelfs als je baan bevalt, is er vaak wel iets wat je wilt veranderen. Iets wat je graag zou willen doen. Vaak is veranderen ook gewoon nodig. Om mee te gaan met de tijd. Of om nog eens in een ander bedrijf te kunnen werken.
In samenwerking met:
Wat doe jij ermee? OOMT biedt momenteel gratis advies van een loopbaancoach. Neem dus net als Raymond snel contact op met een coach die jou, of je bedrijf, verder op weg helpt! (030) 608 77 55
[email protected] www.oomt.nl/loopbaancoaches
