HORIZON Instituut voor Jeugdzorg en Onderwijs

HORIZON Instituut voor Jeugdzorg en Onderwijs JAARSTUKKEN 2012

Inhoudsopgave Deel I – JAARVERSLAG Voorwoord

4

1 1.1. 1.2.

Profiel Missie visie en doelstelling Werkgebied

5 5 5

2 2.1. 2.2. 2.3. 2.4.

Inhoudelijke ontwikkelingen en kernprestaties Horizon Jeugdzorg en Onderwijs in 2012 Projecten Aantallen cliënten Capaciteit, productie en omzet

7 7 13 15 20

3 3.1. 3.2. 3.3. 3.4.

Maatschappelijk ondernemen Dialoog met stakeholders Samenwerkingsrelaties Economische meerwaarde Duurzaam ondernemen

21 21 22 23 24

4 4.1. 4.2. 4.3. 4.4.

Toezicht, bestuur en medezeggenschap Governance Verslag van de Raad van Toezicht Raad van Bestuur Medezeggenschap

25 25 26 28 29

5 5.1. 5.1.1. 5.1.2. 5.1.3. 5.1.4. 5.1.5. 5.2. 5.2.1. 5.2.2. 5.2.3. 5.2.4. 5.2.5. 5.2.6. 5.2.7.

Beleid, inspanningen en prestaties Kwaliteit Kwaliteit van zorg en onderwijs Onderzoek Klachten Personeelsbeleid en kwaliteit van werk Deskundigheidsbevordering (Horizon Academie) Financieel Beleid Hoofdlijnen financieel beleid Beschrijving positie op balansdatum Kengetallen Gang van zaken gedurende het verslagjaar Begroting Treasurymanagement Toekomstverwachtingen

33 33 33 35 37 38 40 43 43 45 48 50 55 56 56

6 6.1. 6.2. 6.3. 6.4. 6.5. 6.5.1. 6.5.2. 6.5.3. 6.5.4.

Onderwijs Structuur en beleid Toegankelijkheid en toelatingsbeleid Horizon Onderwijs in 2012 Samenwerking Onderwijsprestaties Leerlingenaantallen In- en uitstroom Doorstroom Schorsing

59 59 60 61 66 67 67 68 69 70

Jaarverslag Horizon 2012

6.5.5. Wachtlijst 6.5.6. Eindresultaten onderwijs

72 73

Bijlagen Bijlage organisatieschema Horizon Jeugdzorg Bijlage organisatieschema Horizon Onderwijs Bijlage personeelsformatie Horizon Jeugdzorg Bijlage personeelsformatie Horizon Onderwijs Bijlage Provincie Zuid-Holland i.v.m. specifieke verantwoordingseisen Bijlage Stadsgewest Haaglanden i.v.m. specifieke verantwoordingseisen Bijlage Stadsregio Rotterdam i.v.m. specifieke verantwoordingseisen Bijlage Ministerie VWS i.v.m. specifieke verantwoordingseisen Bijlage Kerngegevens Accommodaties

75 76 77 78 79 81 85 87 89

Deel II - JAARREKENING

91


HORIZON Instituut voor Jeugdzorg en Onderwijs JAARVERSLAG 2012


3

Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag 2012 van Horizon Instituut voor Jeugdzorg en Onderwijs. Dit is het eerste jaar dat de jeugdzorg zich verantwoordt middels het Jaardocument Zorg. Aangezien Horizon zowel zorg als onderwijs biedt, hebben wij conform de eisen van het Jaardocument dit jaar een gecombineerd jaarverslag, “het maatschappelijk verslag”, en een gecombineerde jaarrekening opgesteld. Onze financiers stellen verschillende eisen aan de jaarverantwoording die niet opgenomen zijn in het Jaardocument. Er is daarom een aantal bijlagen toegevoegd, waarin zoveel mogelijk ingegaan wordt op de specifieke wensen van onze financiers. Het jaar 2012 was een bijzonder jaar voor Horizon. Op 19 september 2012 is een bestuurlijke fusie aangegaan met Avenier. Door deze fusie is een gezamenlijke organisatie ontstaan, die optreedt vanuit een bestuurlijke eenheid. Horizon en Avenier hebben samen een goede voordeur (lokale inbedding, vindplaats voor jongeren), goede zorg en onderwijs in de verschillende scholen en voorzieningen voor jeugdzorg en een goede achterdeur (toeleiding van jongeren uit gesloten vormen van jeugdzorg naar lichtere vormen van jeugdzorg). Het primaire proces van Avenier en Horizon is complementair, het zorgaanbod vult elkaar goed aan. Samen bieden de partners alle vormen van jeugdzorg aan. Vanuit gezamenlijk onderzoek en innovatie kan verder gewerkt worden aan het ontwikkelen van bewezen effectieve arrangementen. Door de fusie is een toekomstbestendige organisatie ontstaan; Horizon en Avenier bieden zowel generieke als specifieke vormen van jeugdzorg en onderwijs. Er kan flexibel worden ingespeeld op toekomstige beleidswijzigingen. De schaalgrootte van de gezamenlijke organisatie maakt een efficiënte bedrijfsvoering mogelijk. Daarbij blijft het mogelijk om een platte organisatie in te richten waarbij betrokkenheid is van alle lagen van de organisatie bij de uitvoering van het primaire proces. Horizon en Avenier zagen zich beide – onafhankelijk van de fusie – geconfronteerd met noodzakelijke significante bezuinigingen. We noemen in dit kader de algemene budgetkorting van 2,65%, de CAO stijgingen die vanaf 2013 niet meer gecompenseerd worden en de kortingen van verschillende financiers van 2 tot 3%. Verder moeten we rekening houden met de aangekondigde landelijke bezuiniging op jeugdzorg met nog eens 10 tot 15% vanaf 2015. Hoewel de invulling hiervan onbekend is en het onzeker is of dit doorgaat, mag verwacht worden dat bij overheveling naar de gemeenten, verdere krimp in het verschiet blijft. Ook de onderwijssectoren van Horizon hebben te maken met krimp. Onderwijs zal per augustus 2014 terug gaan naar de capaciteit van oktober 2011. Op dit moment worden de gevolgen daarvan in kaart gebracht. De nieuwe fusie organisatie voelt zich opgewassen tegen deze uitdagingen en ziet kansen in het herinrichten van het zorgen onderwijsaanbod, dat daarmee nog beter aansluit bij de wensen en behoeften van onze cliënten en de samenleving. In 2012 zijn de voorbereidingen hierop reeds gestart.

J.J. du Prie Bestuurder

Stichting Horizon, Instituut voor Jeugdzorg en Onderwijs Mozartlaan 150, 3055 KM Rotterdam, 010-2854750, [email protected]. www.horizon-jeugdzorg.nl, Kamer van Koophandel: 41169931 (809397298).


4

1

Profiel

Stichting Horizon, Instituut voor Jeugdzorg en Onderwijs, is een dochterstichting van Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs. De Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs is opgericht in het verslagjaar, op 19 september 2012. Andere dochterstichtingen zijn: Stichting Avenier en Stichting Horizon At Work. Onder de verslag leggende rechtspersoon, Stichting Horizon, Instituut voor Jeugdzorg en Onderwijs, hierna te noemen Horizon, vallen geen andere rechtspersonen.

1.1.

Missie, visie en doelstelling Iedereen wil iets bereiken, iedereen wil iets betekenen. Horizon helpt je om weer regisseur te worden van je eigen bestaan.

Missie Horizon begeleidt en ondersteunt kinderen en jongeren bij positieve gedragsverandering. Horizon biedt specialistische zorg en onderwijs en leert hen hoe ze de regie over hun eigen leven (terug) kunnen krijgen. Het doel is dat zij op eigen wijze en met verantwoordelijkheid deel kunnen nemen aan het maatschappelijke leven. Onze visie Horizon ziet in iedere mens een persoonlijkheid met kwaliteiten en de ambitie om te presteren en zich te ontplooien. Door problemen in de leefomgeving, gedragsproblemen of -stoornissen is het voor sommige jongeren moeilijk om zich als zodanig te ontwikkelen. Door een stabiele en veilige omgeving te creëren, waar de jongere de zorg en het onderwijs krijgt die hij/zij nodig heeft, kan hij/zij zichzelf ontwikkelen tot een zelfstandig mens met dromen en mogelijkheden. Doelstelling Horizon biedt geïndiceerde specialistische jeugdzorg aan kinderen en jongeren van 0 tot ca. 18 jaar met zware gedragsproblematiek. Deze specialistische jeugdzorg wordt geboden in de vorm van JeugdzorgPlus, residentiële zorg, pleegzorg, dagbehandeling en specifieke ambulante zorg. Horizon biedt speciaal onderwijs (SO en VSO) aan kinderen en jongeren van 4 tot ca. 18 jaar met een cluster-4 indicatie. Dit zijn zowel kinderen in een normale thuissituatie of een pleeggezin, als kinderen die verblijven op één van de Horizon zorglocaties.

1.2.

Werkgebied

De Horizon zorglocaties en de Horizon scholen bevinden zich alle in de Provincie Zuid-Holland, inclusief Stadsregio Rotterdam en Stadsgewest Haaglanden. Voor alle vestigingen verwijzen wij naar de bijlage Kerngegevens accommodaties.


5


6

2

Inhoudelijke ontwikkelingen en Kernprestaties

2.1.

Horizon Jeugdzorg en Onderwijs in 2012

Het jaar 2012 werd gekenmerkt door de aanhoudende recessie. Vrijwel iedereen, zowel medewerkers als cliënten, hebben te maken gekregen met de gevolgen hiervan, zelf of in naaste familie- of vriendenkring. Vooral in de kwetsbare gezinnen die wij tot onze cliënten rekenen versterken het gebrek aan kansen op de arbeidsmarkt, het ontstaan of oplopen van schulden en een gebrek aan toekomstperspectief vaak de gezagsproblemen tussen ouders en kinderen. We zien in de praktijk dat de onmacht van ouders leidt tot toename van de gedragsproblematiek en dat jongeren steeds vaker aangewezen zijn op zware interventies. Het gedachtegoed van Horizon, dat is uitgewerkt in ons meerjarenbeleidsplan, sluit nog steeds goed aan bij de begeleiding en behandeling van jongeren met ernstige gedragsproblemen. In 2012 zijn we verder gegaan met de uitvoering van ons meerjarenbeleidsplan 2011-2014. Onze hoofdthema’s zijn: Klant centraal – één jeugdige één plan één medewerker. Door het werken met de intercedenten, de zorgen onderwijsprogramma’s en de goede samenwerking met bureau jeugdzorg slagen we er goed in dit uitgangspunt vorm te geven. Ouders verantwoordelijk. Dit is een belangrijk thema waarop we in dit jaarverslag diverse keren terugkomen. Door het trainingsprogramma Persoonlijk Meesterschap stellen we onze medewerkers in staat om met ouders in gesprek te gaan over hun verantwoordelijkheid en ze weer, samen met hun kind, de regie over hun bestaan zelf te laten voeren. Verantwoording naar overheid en samenleving. Niet alleen door de jaarverslaggeving, maar ook door wetenschappelijk onderzoek willen we ons verantwoorden. In zowel onze onderwijs- als zorgsectoren willen we de leerresultaten en leeropbrengsten in SO en VSO in beeld brengen en de effectiviteit van onze behandeling aantonen. Horizon faciliteert hiertoe een bijzondere leerstoel / hoogleraar aan de Universiteit van Leiden. Communicatie. In 2012 heeft Horizon, mede naar aanleiding van de fusie met Avenier, haar marketing- en communicatieafdeling uitgebreid. Cliëntparticipatie. Dit is een belangrijk thema voor Horizon. Hoe we hier vorm en inhoud aan geven, leest u in hoofdstuk 3. Twee landelijke ontwikkelingen, passend onderwijs en de decentralisatie (transitie) van de jeugdzorg naar de gemeenten, zijn van groot belang voor de toekomst van Horizon. Op basis van deze twee ontwikkelingen heeft Horizon een keuze gemaakt voor haar positionering in het veld van de jeugdzorg en het speciaal onderwijs: de positie van specialist op het gebied van de behandeling en begeleiding van kinderen en jongeren met zware gedragsproblematiek. Onze werkwijze is onderscheidend: Horizon spreekt aan, daar waar het gezag in het geding is. Een strategisch juiste keuze maken voor de toekomst en de invulling van ons zorgaanbod is op dit moment heel moeilijk. De nieuwe jeugdwet is een concept en het financiële kader is nog niet helder. Het is nog niet te voorzien of de specialistische jeugdzorg op lokaal, regionaal of bovenregionaal niveau gefinancierd zal worden. Dit in tegenstelling tot Passend Onderwijs, dat het nodige tot gevolg heeft voor de onderwijssectoren voor Horizon, maar dat wel duidelijk is. In 2012 hebben wij ons zoveel mogelijk toch voorbereid op deze ontwikkelingen. De rol van de gemeenten in de jeugdzorg wordt in ieder geval prominent. Aan het einde van het verslagjaar zijn onze lopende subsidierelaties met Provincie en Stadsregio’s al officieel opgezegd per 1.1.2015. We richten ons alvast op de gemeenten en hun specifieke wensen. De gemeenten willen de zorg voor jongeren dicht bij huis en in de wijk organiseren. Er wordt om meer maatwerk per cliënt gevraagd in de vorm van zorgarrangementen. Het belang van ketenvorming met andere zorgaanbieders neemt hierdoor toe. Er zal gekozen worden voor minder of kortere residentiële (dure) opnames en meer voor gezinsgerichte ambulante interventies.


7

De decentralisatie van de jeugdzorg betekent niet alleen een transitie, maar ook een transformatie. Ouders zullen nog meer verantwoordelijk gehouden worden voor de zorg voor hun kinderen en de aanpak van hun problemen. Dit vraagt een andere opstelling van de werkers in de jeugdzorg en het speciaal onderwijs. Zij moeten ervoor zorgen dat ouders erin slagen meer grip te krijgen op hun kinderen en hun eigen leven. Horizon heeft haar medewerkers hiervoor getraind; vrijwel alle medewerkers hebben de training Persoonlijk Meesterschap (gebaseerd op Covey) gevolgd. De komst van de wet Passend Onderwijs vraagt om een andere inrichting, werkwijze en positionering van de Horizon scholen ten opzichte van de nieuwe samenwerkingsverbanden en de reguliere scholen. In dat kader is in 2012 het masterplan passend onderwijs opgesteld. Voor zowel de zorg als het onderwijs geldt dat er marktwerking komt en concurrentie. We zullen onze producten moeten verkopen aan gemeenten, samenwerkingsverbanden en scholen. Dit vraagt een omslag in denken en werken, van een non-profit organisatie naar een organisatie die zich ook in de profit sfeer kan bewegen. Nieuwe activiteiten en ambulant team Horizon heeft een nieuwe sector ingericht t.b.v. het ontwikkelen en uitzetten van nieuwe initiatieven en het moderniseren van bestaande programma’s. Het ambulante team, dat in eind 2011 is gestart, is hier onderdeel van. Deze nieuwe afdeling maakte in 2012 een positieve en snelle ontwikkeling door. Het ambulante team verbindt verschillende ambulante modules en diverse deskundigheden van Horizon Jeugdzorg en Horizon Onderwijs aan elkaar en zorgt dat de hulp- en onderwijsvraag van jeugdigen nog meer centraal komt te staan. De inzet voor ambulante jeugdhulp kon worden geboden door systeemcoaching, intercedenten, outdoor-medewerkers uit het Project Ervarend Leren en de MDFT therapeuten. De roep vanuit de overheid en de gemeentes om korter durende hulp, dicht bij de klant, samen met andere partners, zorgde ervoor dat de ambulantisering in 2012 doorzette. Nieuw is de gezinsinterventie die wij aanbieden in samenwerking met Mereo Mérite. Na aanmelding van één of meerdere kinderen van een gezin, wordt het gehele gezin opgenomen voor een week verblijf in Frankrijk, waar door middel van video interactiebegeleiding ouders inzicht wordt gegeven in de problemen binnen het gezin en de mogelijke oplossingen. Door de nieuwe sector wordt een aantal projecten voorbereid en uitgevoerd, zoals het 14+ project, de onderwijshulpverlening en de proeftuin Kinderopvang voor de Stadsregio Rotterdam. Deze projecten worden in paragraaf 2.2. nader toegelicht. Vanuit de Provincie Zuid-Holland worden middelen voor de uitstroomcoördinatie ter beschikking gesteld. De intercedenten van het ambulante team hebben extra uren gekregen voor het begeleiden en monitoren van de uitstroom uit de residentie. Samen met JSO is een onderzoekje gedaan naar de beleving van jongeren en ouders van de wijze waarop de uitstroom heeft plaatsgevonden. De meeste ouders en jongeren geven aan dat zij tevreden zijn en dat jongeren weer in staat zijn hun plek in de samenleving en/of het onderwijs in te nemen. Aandachtspunten voor ons zijn de afstemming met onderwijs; hier is verbetering te behalen en het feit dat de uitstroombegeleiding niet als zodanig, als apart product herkend is. Dat moeten we beter profileren. Intern is voor het ambulante team gezocht naar een manier van aanpak waarbij er gevarieerd kan worden in de inzet van het aanbod van bovenstaande trajecten. Dat leidde ertoe dat er een poule van medewerkers is ontstaan, die naast hun huidige werk, zo nu en dan een extra klus willen doen. Er is bij de samenstelling van de poule gekeken naar specifieke expertise die iemand te bieden heeft. Langzaamaan ontstond er een roep bij medewerkers om ook iets bij te willen dragen aan het ontwikkelen van nieuwe modules en zij meldden zichzelf dan aan. Eind 2012, na de fusie met Avenier, werd het team ambulante jeugdzorg uitgebreid met intercedenten voor de JeugdzorgPlus en met trajectbegeleiders. De sector bereidt zich goed voor op de transitie van de jeugdzorg. Aan gemeenten bijvoorbeeld kunnen programma’s aangeboden worden voor overlast gevende hangjongeren, voor thuiszitters en jongeren die problemen veroorzaken op school, voor jongeren die dreigen uit huis geplaatst te worden in een gesloten instelling. Ook kunnen we aanbieden om probleemgezinnen even uit een wijk te halen en op te nemen in Harreveld, Alphen aan den Rijn, Oostvoorne of zelfs in Frankrijk. Voor het Stadsgewest Haaglanden zijn wederom extra PEL trajecten uitgevoerd, 23 in totaal.


8

JeugdzorgPlus In het verslagjaar is gewerkt aan de verdere implementatie van het kwaliteitskader gesloten jeugdzorg, zoals dat is vastgesteld door Jeugdzorg Nederland en de Inspectie Jeugdzorg. Er zijn goede afspraken gemaakt met de regionale ketenpartners over de ketensamenwerking en zorgtrajecten. Horizon was de trekker van de werkgroep die het transitieplan voor het zorggebied Zuid-West heeft opgesteld. Dit transitieplan is afgestemd met alle partijen en wordt door alle partijen gedragen. Partijen zijn Horizon, Avenier, JJC, De Hoenderloo Groep, JIB, Rentray en OGH. In het transitieplan zijn afspraken gemaakt over het vormgeven van de eisen die het ‘beleidskader zorggebieden’ stelt aan de JeugdzorgPlus-instellingen in een zorggebied: - De capaciteit is toereikend voor de gesloten fase van een JeugdzorgPlus-traject; - Realisatie van de acceptatieplicht; - Er zijn sluitende afspraken over trajecthulp op regionaal zorgniveau. Binnen het zorggebied Zuid-West hebben de JeugdzorgPlus-instellingen met permanente capaciteit voor het zorggebied afgesproken gezamenlijk de verantwoordelijkheid te dragen voor de realisatie van het beleidskader zorggebieden en de organisatie van passende JeugdzorgPlus-trajecten. In dit ‘transitieplan’ hebben de JeugdzorgPlus-instellingen met permanente capaciteit beschreven hoe zij de eisen uit het beleidskader zorggebieden blijvend willen realiseren. Het transitieplan is in overleg en samenspraak met de instellingen met tijdelijk toegevoegde capaciteit voor het zorggebied, de Bureaus Jeugdzorg Rotterdam, Haaglanden en Zuid Holland, de stadsgewesten Rotterdam en Haaglanden en de provincie Zuid-Holland opgesteld. Hand in Hand Binnen het Hand in Hand zorgprogramma zijn in de afgelopen jaren steeds trajecten gerealiseerd in samenwerking met Avenier, waarbij geschakeld wordt tussen een gesloten en een besloten setting. De besloten module wordt ook ingezet als zelfstandige module. Zij maakt dan onderdeel uit van trajecten in combinatie met Projecten Ervarend Leren en de module systeemcoaching. De samenwerking met andere Jeugdzorgplus partners, zoals JJC en de nieuwe Avenier locatie De Vaart in Sassenheim is inhoudelijk verder ontwikkeld. Ook bij de inzet als zelfstandige module geldt dat enkel jongeren met een gesloten machtiging kunnen instromen. Onderwijs is een belangrijk onderdeel van het dagprogramma. Jongeren worden voorbereid op het behalen van diploma’s, het verwerven van vakkennis en het opdoen van beroepservaringen. Er zijn afspraken met bijvoorbeeld ROC’s over mogelijke vervolgstappen. Het inspectiebezoek door de inspectie jeugdzorg eind 2011 in het kader van het Streefbeeld JeugdzorgPlus was gericht op het pedagogisch/leefklimaat, het onderwijsprogramma en het klimaat op school/in de klas. De rapportage toont een zeer positieve beoordeling.1 Besloten Groep en Besloten Crisisgroep In samenwerking met de afdeling beleid& kwaliteit hebben de besloten groepen geparticipeerd in de opzet van de monitor JeugdzorgPlus, die regelt dat er landelijk zicht is op de in-, door- en uitstroom van jeugdigen binnen de gesloten jeugdzorg. Tevens laat de monitor zien welke behandeling en welk onderzoek heeft plaatsgevonden. Hiermee is de transparantie over en de toeleiding naar de gesloten jeugdzorg centraal en afgestemd georganiseerd. Gedurende het jaar heeft een werkbezoek plaatsgevonden door de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ). De Raad heeft zich gedurende een dag, intensief op de hoogte gesteld van de werkwijze en de behandeling binnen de gesloten groepen van het Bergse Bos. De Raad was zeer te spreken over de aard en de vorm van de behandeling. Zo lieten ook een aantal kinderen aan de Raad weten. In samenwerking met de afdeling beleid & kwaliteit en onder regie van de gedragswetenschappers van het Bergse Bos is de methodiek voor de besloten groepen – na de start 6 jaar terug – volledig aangepast aan de huidige eisen die gesteld worden vanuit o.a. de rijksoverheid en inspecties (VWS, Justitie en Jeugdzorg), naast een aanscherping op grond van huidige behandelinhoudelijke bevindingen. 1

Inspectie Jeugdzorg (2011) “Het leefklimaat van jongeren in Horizon Hand in Hand”


9

Zo is bijvoorbeeld het fasemodel dat in de methodiek gehanteerd wordt verder uitgewerkt, worden er gerichte interventies m.b.t. seksualiteit volgens bewezen methodieken toegepast en is onderzoek gestart naar een nog betere omgang met agressie en agressie gerelateerde problematiek. Opvallend is dat de problematiek van opgenomen kinderen (12 min leeftijd) niet meer uitsluitend ernstige gedragsproblemen als aanmeldingsklacht hebben. Psychiatrische en lichamelijke problematiek behoort meer en meer tot de aanmeldingsklachten, gestapeld op ernstige gedragsproblemen.

Residentiële (open) jeugdzorg en projectgezinnen In 2012 is wederom gewerkt aan de versteviging van de integratie van zorg en onderwijs. Horizon is ervan overtuigd dat onderwijs leidend moet zijn in de behandeling en dat het behalen van een tastbaar onderwijsresultaat essentieel onderdeel is van een effectief behandelprogramma. Rijnhove In Alphen aan den Rijn, waar de oudere jeugd behandeld wordt, wordt gewerkt aan het vormgeven van de levensschool; de optimale integratie van Rijnhove en Park College met een gecombineerd 24uurs programma van zorg en onderwijs. Er is dit jaar op Rijnhove hard gewerkt om ouders een nog centralere rol te geven in de behandeling. Zo zijn er kampen voor ouders en kinderen georganiseerd in het Horizon kamphuis in Oisterwijk en fietstochten vanuit Rijnhove. Ouders worden gestimuleerd om samen activiteiten met hun zoon of dochter te ondernemen. Verder zijn er thema-avonden en lotgenoten avonden georganiseerd. MKT Oostvoorne De inspectie jeugdzorg heeft het MKT in Oostvoorne bezocht en haar bevindingen positief gelabeld. Ondanks complimenten over zorgvuldigheid in de behandeling had de inspecteur kanttekeningen bij het veiligheidsbeleid voor extreem moeilijke kinderen. Hierop is een project gestart met projectsubsidie vanuit het Ministerie van VWS, dat in stappen het veiligheidsbeleid op het MKT in kaart brengt en gerichte actie ter verbetering implementeert. In het MKT Oostvoorne heeft zich dit jaar weer een groot aantal ouders aangesloten bij de verschillende trainingen vanuit het Zoeklicht programma. De modules van het Zoeklicht programma informeren ouders over opvoedingsmogelijkheden en bieden ze een soort ‘gereedschapskoffer’ aan voor de omgang en de opvoeding van hun kind (eren). De locatie Oostvoorne is samen het Bergse Bos gestart met gezinsopnames. Twee gezinnen met ieder zes kinderen zijn onder begeleiding gesteld van Horizon. Moeder, en soms ook vader, wordt tegelijkertijd met de kinderen opgenomen en blijft samen met de behandelaars de verantwoordelijkheid dragen in de verdere ontwikkeling en behandeling van de kinderen. De opname is kort en intensief (3 maanden tot 6 maanden maximaal). Gelijktijdig met de zorg wordt ook het onderwijs opgepakt en gereguleerd en worden andere deelbehandelingen op maat aangeboden. Dit aanbod zet zich door naar 2013. In Maart 2012 is op het MKT een nieuw activiteitencentrum in gebruik genomen. De groepen kunnen gericht van dit centrum gebruik maken voor vrijetijd besteding en doe- activiteiten. Vanuit de medewerker van dit centrum worden initiatieven genomen waardoor in clubverband activiteiten met en voor de kinderen georganiseerd worden. Bergse Bos In 2012 heeft de bedrijfsvoering van de locatie Bergse Bos centraal gestaan en zijn behoorlijk wat activiteiten ondernomen, waarbij de professionele identiteit van deze locatie is versterkt onder kwalitatieve verbeteringen van de inhoud van het werk. Vanuit diverse invalshoeken is invulling gegeven aan een groot aantal veranderingen. De formatie is in lijn gebracht met de begroting, daarbovenop is meteen de slag gemaakt om de additionele taakstellende bezuiniging voor het Bergse Bos en de dagbehandeling voor 2013 mee te nemen. In december 2012 is reeds de beoogde transitie naar budget neutrale en implementatie van de krimp volledig bereikt.


10

In de verbinding tussen onderwijs en zorg is een aantal initiatieven genomen om betere uitvoering te geven aan één kind één plan. Zo is er binnen de overlegstructuur van de zorg expliciet ruimte ingelast om de afstemming tussen zorg (Bergse Bos) en onderwijs (Bergse Veld en Schreuder College)beter te regelen. Ook het plaatsingsoverleg (in- door en uitstroom van kinderen) wordt bijgewoond door een afdelingscoördinator van school om snel te anticiperen op aanvragen voor bijzondere voorzieningen en aanvragen cluster 4. Het pedagogisch klimaat op school wordt mede bewaakt en onderhouden door regelmatige inzet van pedagogisch medewerkers uit de zorg op de school. De kinderen van het Bergse Bos blijven tussen de middag op school over. Dit om de transfermomenten – die vaak veel spanning en onrust veroorzaken, vanwege het doorbreken van de dagstructuur – zo veel mogelijk te beperken. Het overblijven op school wordt door de leerkrachten in samenspel met pedagogisch medewerkers vorm gegeven. Momenteel wordt verder gezocht om de samenwerking te versterken bij behandelbesprekingen, rapportage en directe interventies van gedragswetenschappers. Daarvoor zijn plannen ontwikkeld om in 2013 uit te rollen. In samenwerking met het Educatief Centrum heeft een succesvolle pilot gelopen met twee studenten van het EC, die stage hebben gelopen in de centrale keuken van het Bergse Bos, onder begeleiding van hun eigen docent. Dit zal in 2013 structureel in gevoerd worden. Het EC en het Bergse Bos zijn voornemens om in 2013 een stage te ontwikkelen voor de groenvoorziening van het terrein. Projectgezinnen Met de projectgezinnen en de medewerkers voor de projectgezinnen is een aanvang gemaakt om de methodiek van de projectgezinnen goed te beschrijven en vast te leggen. Voor de projectgezinnen is de formatie beter in kaart gebracht en in lijn met de toegestane formatie. Een verdere stap binnen de projectgezinnen is om de kosten per eenheid terug te brengen naar de toegestane financiële ruimte. Dit staat voor 2013 op de agenda, voorbereidingen daartoe zijn in 2012 opgepakt. Met de projectgezinnen is in verschillende bijeenkomsten besproken op welke wijze de bedrijfsvoering van deze afdeling in lijn met de inkomsten kan worden gebracht. Deze voorbereidingen moeten in 2013 leiden tot een gezonde bedrijfsvoering en een sterke tak van projectgezinnen die aan de gestelde vraag voor deze productsoort kan voldoen. De aansturing van de projectgezinnen is in 2012 nu ondergebracht bij de residentiele sector van het Bergse Bos vanwege verschillende visie argumenten zoals doelgroep, ordening binnen de arrangement gedachte en de functie. Mede door deze stap kon het middenkader krimpen waardoor een aanvang is gemaakt om de kosten in evenwicht te brengen met de opbrengsten. Dagbehandeling Onder het motto één kind, één plan is in de Medisch Kinderdagverblijven eind 2012 gestart met een pilot voor een Beo-groep (Behandeling-Onderwijsgroep). De essentie van het gaan werken met Beogroepen is het in elkaar schuiven van behandeling en onderwijs door een groep kinderen in een vaste samenstelling in dezelfde ruimte door een vast team van medewerkers met een onderwijsbevoegdheid en met een jeugdzorgachtergrond onderwijs en jeugdzorg te laten bieden. Deze optimale integratie van zorg en onderwijs zorgt ervoor dat het aantal wisselmomenten voor kinderen beperkt blijft en dat er minder verschillende medewerkers betrokken zijn bij de groep. Door het aantal uren onderwijs uit te breiden, wordt voldaan aan de eisen van de onderwijsinspectie en verbetert de aansluiting met de vervolg onderwijstrajecten voor de kinderen. Bijzonder is dat we de traditionele 6 weken zomervakantie doorbreken. In 2011 hebben wij ons uitgebreid georiënteerd bij MKD de Kleine Plantage die al een aantal jaren deze methodiek gebruikt en dit ook wetenschappelijk heeft laten volgen. De resultaten van de onderzoeken in de Kleine Plantage zijn positief. In hoeverre de Beo methodiek geheel doorgevoerd kan worden, is afhankelijk van de resultaten van de gestarte pilotgroep. De reacties van de ouders uit de pilotgroep zijn positief. In het MKD zijn twee trajecten gestart waarbij MKD-zorg op één van onze cluster4 scholen wordt verzorgd. Verder neemt MKD Klavertje Vier deel aan de Rotterdamse proeftuin Bijzonder Gewoon, Gewoon Bijzonder, waarbij deeltijdbehandeling op een reguliere kinderopvanglocatie geboden wordt. De Dagbehandeling Rijnhove ontwikkelt een pilot samen met het SCALA college. Het gaat om de IKLAs jongeren, jongeren die een intensieve vorm van hulp nodig hebben om niet al in de brugklas uit te vallen. Jongeren worden vooral in thuissituatie samen met ouders begeleid. We doen dit in nauwe samenwerking met BJZ Alphen.


11

De Dagbehandeling Bergse Bos Rotterdam heeft haar weekstructuur aangepast waardoor - naast dagbehandeling op het terrein van het Bergse Bos - ruimte is vrijgemaakt om op gezette tijden outreachend (via Praktisch Pedagogische Ondersteuning in de thuissituatie) haar capaciteit te kunnen benutten. Daarmee is beter maatwerk mogelijk en wordt de tertiaire uitstroom beter vormgegeven.

Omgangsbegeleiding Het omgangshuis heeft in 2012 deelgenomen aan het landelijke project Ouderschap Blijft. Er zijn twee handleidingen voor omgangsbegeleiding voor zowel geïndiceerde zorg als niet geïndiceerde zorg en een training ontwikkeld.

Pleegzorg De sector Pleegzorg, die zich richt op de Zuid-Hollandse jeugdigen, stond in 2012 in het teken van veranderen. De sector pleegzorg heeft zijn horizon verbreed en heeft de samenwerking met de andere sectoren van Horizon verder verdiept. Door breder te kijken dan alleen naar een pleegzorgplaats, ontstonden er coproducties met zowel het ambulante team zorg en onderwijs als met de residentiële sectoren. Een goede opmaat naar de nieuwe tijd, waarin gemeentes ons uitdagen niet eenzijdig, maar juist breed en in trajecten te denken. Pleegzorg is verder gegaan met digitaliseren. Elke pleegzorgwerker heeft een skype account en is in staat om met een jeugdige, ouder, pleegouder, collega instelling enz. te skypen. Dit is, naast persoonlijk contact en telefoneren, een welkom instrument om de communicatie vorm te geven. Ook de website van Horizon-pleegzorg is vernieuwd en als instrument te gebruiken. Aspirant pleegouders weten ons gemakkelijk te vinden via de pleegzorgsite. Ook voor informatie en financiële zaken verwijzen we hiernaar. Het doel is om een dynamische website te onderhouden die uitnodigt tot lezen en aanzet tot het opvragen van informatie. Maandelijks komt er een nieuwsbrief uit waarin de highlights van pleegzorg staan. In september zijn er bijeenkomsten voor pleegouders georganiseerd in vier regio’s in Zuid Holland. In de contacten met hen zijn de actuele ontwikkelingen doorgenomen. De behoefte aan en het zoeken naar pleegouders is en blijft een speerpunt. Niet zozeer voor crisispleegzorg of voor jonge kinderen, maar vooral voor de kinderen van 10 jaar en ouder wordt het steeds moeilijker om pleeggezinnen te vinden. Niet voor niets sloten we ons in het najaar aan bij de wervingscampagne van Jeugdzorg Nederland, de Rode Loper Actie, om pleeggezinnen te enthousiasmeren voor dit werk. In de aanloop naar 2013 is er een actieve werving gestart op ZuidHollandse reguliere scholen, waar Horizon actief is in het kader van ambulante onderwijsbegeleiding. In 2012 is een dubbel aantal weekendaanvragen gedaan dan van tevoren was voorzien. Ook de vraag naar reguliere pleegzorg groeide. Het aantal aanvragen voor netwerk pleegouders ging gestaag door. Met het oog op de nabije toekomst en het grote beroep dat gedaan zal worden op pleegzorg, is besloten de werkzaamheden, qua intensiteit onder de loep te nemen. Daartoe is een werkgroep bezig om in kaart te brengen wat een plaatsing vraagt in het eerste, tweede en derde jaar na de start van pleegzorg. Tevens doet deze werkgroep een voorstel hoe om te gaan met de weekendpleegzorg, zonder deze begeleidingsvorm tekort te doen, maar wel onder ogen zien dat er beperkt ingezet kan worden in deze specifieke vorm van pleegzorg. Aan het einde van 2012 is er een systematische veiligheidscheck opgesteld voor de pleegzorg. Hierin wordt beschreven hoe voor de verschillende doelgroepen, te weten de ouders, de jeugdigen, de pleegouder en de werkers, een veilige situatie kan worden gerealiseerd in alle opzichten. Er is nauw overleg geweest met Bureau Jeugdzorg Zuid Holland en de afspraak is gemaakt om tot een gezamenlijk document te komen waarin de samenwerking wordt beschreven. Tevens is er met BJZ een thema bespreking geweest rond het onderwerp: ouders in de regie functie, wat betekent dat voor BJZ en de zorgaanbieder.


12

Onderwijs Passend Onderwijs vraagt om een andere inrichting, werkwijze en positionering van de Horizon scholen ten opzichte van de samenwerkingsverbanden en de reguliere scholen. Horizon heeft 26 onderwijslocaties en is actief in 29 samenwerkingsverbanden (SO en VSO). Horizon wil zich binnen de samenwerkingsverbanden goed profileren t.b.v. de scholen en de ambulante onderwijsdienst. De oprichtingen van de diverse samenwerkingsverbanden heeft in 2012 veel bestuurlijke aandacht gevraagd. Dit zal zeker ook in 2013 nog het geval zijn. In hoofdstuk 6 gaan we verder in op de ontwikkelingen binnen Horizon Onderwijs.

2.2.

Projecten

Ieder Kind Wint Horizon neemt deel aan de expertgroep Ieder Kind Wint (IKW) van de Stadsregio Rotterdam. Deze projectgroep bereidt met de Stadsregio en verschillende instellingen de decentralisatie van de jeugdzorg voor en heeft proeftuinen ingericht voor verschillende projecten. De uitkomsten hiervan hebben onder andere geleid tot de blauwdruk Nieuw Rotterdams Jeugdstelsel, waarin is weergegeven hoe men de komende jaren de jeugdzorg in wil vullen. Zo zal er bijvoorbeeld gewerkt gaan worden met wijkteams. De specialisten vanuit de zorgaanbieders sluiten aan bij de wijkteams. Ook de intercedenten van Horizon zullen deelnemen aan de wijkteams. Horizon vervult het voorzitterschap van de IKW werkgroep Professional aan zet. Deze werkgroep richt zich met name op de transformatie en hoe deze vorm te geven. Horizon heeft aangeboden om vanuit de Horizon Academie medewerkers van de instellingen te trainen vanuit de Rotterdamse opvoedvisie. Kinderopvang Gewoon bijzonder en Bijzonder Gewoon Horizon, Stek, Kinderdam, Centrum voor Jeugd en Gezin, Lucertis, De Piloot, TriviumLindenhof, Van Veldhuizen Stichting, FlexusJeugdplein en Stichting Prinses Amalia hebben in 2012 de handen ineen geslagen om de afstemming tussen kinderopvang en jeugdzorg te versterken. Dit doen de organisaties door: - advies en ondersteuning bij opvoedingsvragen te bieden in de kinderopvanglocaties - vanuit enkele over Rotterdam verspreide kinderopvanglocaties lichte hulp en opvoedingsondersteuning te bieden bij lichte problemen - op drie locaties in de plusopvang specialistische hulp aan te bieden in geval van zwaardere problematiek - signalering, diagnostiek en verwijzing realiseren vanuit locaties van de kinderopvang. Deze manier van werken stroomlijnt vraag en aanbod in de jeugdhulp, zodat deze zo kort mogelijk en zo dicht mogelijk bij huis kan worden aangeboden, er snel opgeschakeld kan worden naar zwaardere hulp en snel terug naar de kinderopvang als dat mogelijk is. De intensiteit van het aanbod geïndiceerde zorg kan waar mogelijk verlaagd worden. Deze manier van werken leidt tot preventieve aandacht voor de hulpbehoefte van kinderen en hun ouders, snellere signalering van problemen, snellere hulp en snellere doorstroming naar zwaardere vormen van hulpverlening als die nodig is. Anderzijds wordt onnodig gebruik van de zwaardere en duurdere hulp juist voorkomen, waardoor (op termijn) duurdere vormen zorg kunnen worden omgebouwd naar goedkopere en dus meer lichtere vormen van zorg en begeleiding. Gezinsbegeleiding op cluster 4 scholen Horizon De onderwijshulpverlening was in 2012 een nieuw product. Horizon biedt korte jeugdzorgtrajecten aan leerlingen die de Horizon cluster 4 scholen bezoeken of middels een rugzak worden begeleid. Uit een in 2011 afgerond onderzoek van Prof. Dr. E.M. Scholte die als hoogleraar is verbonden aan Horizon, blijkt dat bij veel van de jeugdigen die een cluster 4 indicatie hebben thuis problemen zijn. Bij 40% van deze gezinnen blijkt dat vooral de (problematische) ouder-kind communicatie één van de belangrijkste voorspellers is van probleemgedrag. Dit gegeven heeft Horizon gestimuleerd om zich nadrukkelijk te richten op laagdrempelige interventies voor deze specifieke doelgroep.


13

De interventie die gedaan wordt, kan heel divers zijn: de ene keer zal het gaan om de intermediair functie tussen school en thuis, de andere keer zal het specifieke jeugdhulp thuis betreffen of een motivatietraject voor de jeugdige die niet meer naar school wil. Het kan voorkomen dat gezinnen niet meer gemotiveerd zijn om hulp te ontvangen, bijvoorbeeld omdat ze teleurgesteld zijn in de effecten ervan en dat er meer vertrouwen moet worden opgebouwd. Het project kwam moeizaam op gang omdat voor de start van de hulp een indicatie van Bureau Jeugdzorg noodzakelijk is. BJZ vond het onverantwoord om een indicatie af te geven op basis van gesprekken die medewerkers van school voeren met ouders. Voor ouders is echter vaak de drempel naar BJZ te hoog. Voor de medewerkers van de scholen lag hier een extra opdracht om ouders te motiveren en stimuleren om ondersteuning te zoeken. Eind 2012 is dit goed op gang gekomen. Crisisopvang in de zomermaanden De afgelopen zomers zijn we regelmatig benaderd door de Bureaus Jeugdzorg met de vraag of wij wat kunnen betekenen voor de crisissituaties die ontstaan door de lange zomervakanties van de jongeren. In de zomer van 2012 hebben wij in de maanden juli en augustus een groep opengesteld voor jongeren en gezinnen in een crisissituatie. Wij kunnen jongeren opnemen en een speciaal activiteitenprogramma aanbieden, om de gezinnen te ontlasten en de veiligheid te vergroten. Tegelijkertijd kunnen gezinsbegeleiders de gezinnen ondersteunen met de mogelijkheden die Horizon kan bieden. De gezinsbegeleiders die aan de scholen verbonden zijn voor het eerder genoemde project worden in de zomer voor dit experiment ingezet. Het project was bijzonder succesvol; er waren te veel aanvragen en er blijkt dus een grote behoefte aan dit aanbod. Ondanks de afspraak dat het gaat om kortdurende opnames, gericht op terugkeer naar het gezin, zien we dat dit ingewikkeld is en problemen oplevert. Vaak wordt gevraagd om verlenging van de opname van de jongere. 14+ Project Stadsregio Rotterdam Het 14+ project is een initiatief van de Stadsregio Rotterdam, de zorgaanbieders Horizon, Stek, FlexusJeugdplein, TriviumLindenhof en Bureau Jeugdzorg. Afgesproken is dat Horizon optreedt als penvoerder voor het 14+ project. Het project is gestart als pilot in 2012 op zoek naar alternatieven voor jeugdigen van 14 jaar en ouder die aan de vooravond staan om in een JeugdzorgPlus voorziening te worden geplaatst en voor wie de wachttijd problematisch verloopt. Middels intensieve ambulante jeugdhulp is het streven om een dergelijke opname te voorkomen. Naast inzet vanuit verschillende ambulante modules, is kenmerkend dat twee zorgaanbieders samen, Horizon en een partner jeugdzorg zorgaanbieder, de eerste contacten leggen en tot een plan van aanpak komen. Een belangrijke rol in de trajecten wordt gespeeld door de intercedent en trajectbegeleiders. De intercedent (Horizon) probeert aan de voordeur in dialoog met de jongere, ouders, hun netwerk en Bureau Jeugdzorg om tot consensus te komen over wat het probleem is, wat de hulpverleningsdoelen zijn en welke hulp ingezet moet worden om de doelen te realiseren. Zij doen dit in een vroeg stadium (liefst voorafgaand aan het definitief vaststellen van het indicatiebesluit door Bureau Jeugdzorg). Voorts zorgt de intercedent voor een goede aansluiting tussen de verschillende onderdelen van het traject en alle schakelmomenten tussen de verschillende organisaties. Deze taak overlapt deels met de trajectbegeleiders van de andere betrokken jeugdzorginstellingen, een functionaris die waar nodig zelf ambulante interventies pleegt en die de jongere en het gezin van a-z volgt en begeleidt. In deze pilot worden geïntegreerde zorgarrangementen aangeboden, waarbij modules afhankelijk van de vraag parallel of na elkaar aangeboden kunnen worden en waarbij de hulpverlening de (vraag van) jongere en ouders volgt. De trajectbegeleider waarborgt dit proces. In de praktijk bleek de uitvoering behoorlijk ingewikkeld. Uiteindelijk vinden alle betrokkenen bij een jongere toch vaak dat een residentiële opname de enige oplossing is. Horizon is naarstig op zoek naar alternatieven en verschillende zijn aangeboden, ook in arrangementen met collega instellingen, maar uiteindelijk blijkt dat jongeren al veel mislukte interventies hebben gehad en dat residentiële plaatsing toch de enige mogelijkheid is. Inmiddels zijn begin 2013 toch een aantal alternatieve arrangementen met gezinsopnames en PEL trajecten van start gegaan.


14

Zorg- en onderwijsarrangementen JeugdzorgPlus In 2012 is de businesscase / het pilotplan Trajecten JeugdzorgPlus van Horizon en Avenier gepresenteerd aan het Ministerie van VWS. Het pilotplan trajecten JeugdzorgPlus is het resultaat van een intensieve en goede samenwerking tussen Horizon en Avenier en constructief overleg tussen Horizon, Avenier en hun ketenpartners. Gezamenlijk is een doelgroep differentiatie opgesteld om gerichter jeugdigen op te kunnen nemen. Het besluit is genomen om een plaatsingsadviseur namens de instellingen toe te voegen aan het plaatsingsbureau van het ministerie om ervoor te zorgen dat er juiste arrangementen worden vastgesteld en om het aantal overplaatsingen binnen de JeugdzorgPlus te reduceren. Geconstateerd is dat er veel problemen zijn bij de terugkeer van jongeren uit JeugdzorgPlus. Zij kunnen vaak niet meer thuis wonen en er is een groot verschil in aanpak tussen JeugdzorgPlus en de gewone instellingen, waardoor een plaatsing naar een open voorziening niet de voorkeur heeft. Horizon is daarom in 2012 samen met Cardea en de Provincie Zuid-Holland gestart met de ontwikkeling van een KTC Plus, een kamertrainingcentrum speciaal voor jongeren die uit de JeugdzorgPlus stromen, om op deze wijze een overgang te bieden met perspectief op zelfstandigheid. In 2013 wordt dit verder uitgewerkt in opgestart.

2.3.

Aantallen cliënten

Hieronder volgt een overzicht van het aantal cliënten, de instroom en de uitstroom in de verschillende zorgprogramma’s. Ten aanzien van de residentiële zorg kan gemeld worden dat we er goed in slagen om de gemiddelde verblijfsduur te reduceren door de inzet van kortdurende intensieve interventies, gecombineerd met een ambulant aanbod en gezinsbegeleiding. Residentiële zorg Residentieel

Haaglanden Rotterdam Zuid-Holland overig totaal

Totaal Jeugdigen

instroom

per 1-1-2012 36 101 86 3 226

uitstroom 2012 34 126 76 4 240

jeugdigen verblijfsduur verblijfsduur per 31-122012 2012 dagen maanden 36 34 372 12,4 118 109 309 10,3 91 71 221 7,4 2 5 1127 37,6 247 219 292 9,7

Het gemiddelde verblijf is teruggelopen van 13,4 maanden in 2010, naar 10 maanden in 2011 en naar 9,7 maanden in 2012. Residentieel

Zorgprogramma Regulier/specialistisch Jeugdigen instroom uitstroom per 1-1-2012


12 40 27 2 81

2012 7 39 12 3 61

jeugdigen per 31-122012 2012 7 34 7 2 50

12 45 32 3 92

verblijfsduur

verblijfsduur

dagen

maanden 26,1 17,8 14,2 37,6 19,2

782 534 425 1127 577

Het gemiddelde verblijf na een gemiddelde van 17,3 maanden in 2010 gestegen naar 25,1 maanden in 2011 en nu weer gedaald naar 19,2 maanden in 2012.


15

Residentieel

Zorgprogramma Continuïteit in de zorg Jeugdigen instroom uitstroom per 1-1-2012


7 10 12 1 30


2012 6 9 7 1 23

Het gemiddelde verblijf is teruggelopen van 18,8 maanden in 2010 naar 15,1 maanden in 2011 en 13,5 maanden in 2012. Residentieel

Zorgprogramma Vakinternaat Jeugdigen instroom per 1-1-2012


1 17 17 0 35

uitstroom


2012 7 32 23 0 62

Het gemiddelde verblijf is van 6,2 maanden in 2010 teruggelopen naar 4,4 maanden in 2011 en 2012. Residentieel

Zorgprogramma Wal en schip Jeugdigen instroom per 1-1-2012


10 10 9 0 29

uitstroom


2012 6 14 10 0 30

Het gemiddelde verblijf is teruggelopen van 12,7 maanden in 2010 naar 10,5 maanden in 2011 en 8,5 maanden in 2012. Residentieel

Zorgprogramma Zorgarrangement Jeugdigen instroom uitstroom per 1-1-2012


6 24 21 0 51


2012 8 32 24 0 64

Het gemiddelde verblijf is teruggelopen van 10,3 maanden in 2010 naar 7,3 maanden in 2011 en in 2012 licht gestegen naar 8,2 maanden. Projectgezinnen Jeugdigen

instroom

per 1-1-2012 Haaglanden Rotterdam Zuid-Holland overig totaal

2 0 56 1 59

uitstroom 2012 2 11 30 2 45

jeugdigen verblijfsduur verblijfsduur per 31-122012 2012 dagen maanden 0 4 0,0 2 9 47 1,6 33 53 237 7,9 2 1 139 4,6 37 67 221 7,4

Het gemiddelde verblijf is van 10,3 maanden in 2010, na een lichte stijging naar 10,7 maanden in 2011, in 2012 gedaald naar 7,4 maanden.


16

Projectgezin Plus Jeugdigen

instroom


uitstroom 2012 0 0 2 0 2

0 0 4 0 4

jeugdigen per 31-122012 2012 0 0 2 0 2

0 0 4 0 4

verblijfsduur

verblijfsduur

dagen

maanden 0,0 0,0 12,3 0,0 12,3

0 0 368 0 368

De gemiddelde verblijfsduur is gestegen van 10,7 maanden in 2010 naar 12,3 maanden in 2012.

JeugdzorgPlus Gesloten jeugdzorg Jeugdigen

Hand in Hand instroom uitstroom


2012 7 23 11 0 41

7 10 7 0 24


De gemiddelde verblijfsduur is van 12,4 maanden in 2010 gedaald naar 5,5 maanden in 2011 en in 2012 licht gestegen naar 6,4 maanden. Gesloten jeugdzorg Jeugdigen

Besloten groepen instroom uitstroom


4 4 8 13 29

2012 7 9 5 5 26


De gemiddelde verblijfsduur is na 10,2 maanden in 2010 en 10,8 maanden in 2011 gestegen naar 12,5 maanden in 2012.

Pleegzorg en adoptiehulpverlening Pleegzorg Jeugdigen


per 1-1-2012 14 56 680 28 778

instroom

uitstroom 2012 0 10 221 60 291


De gemiddelde verblijfsduur is na 27,3 maanden in 2010 gestegen naar 34,9 maanden in 2011 en in 2010 weer gedaald naar 30,9 maanden.


17

Adoptie

Begeleidingstrajecten Jeugdigen

instroom


0 0 43 0 43

2012 0 0 16 0 16

Trajectduur jeugdigen in verblijfsduur per 31-122012 2012 dagen maanden 0 0 0 0,0 0 0 0 0,0 24 35 652 21,7 0 0 0 0,0 24 35 652 21,7

uitstroom

De gemiddelde verblijfsduur is na een daling van 30,4 maanden in 2010 naar 16,6 maanden in 2011 weer gestegen naar 21,7 maanden in 2012.

Dagbehandeling Dagbehandeling Jeugdigen per 1-1-2012 Haaglanden Rotterdam Zuid-Holland overig totaal

1 53 8 0 62

dagbehandeling jonge kind instroom uitstroom jeugdigen 2012 2012 per 31-12-2012 0 1 66 60 4 9 0 0 70 70

0 59 3 0 62

verblijfsduur verblijfsduur dagen maanden 525 17,5 374 12,5 437 14,6 0 0,0 384 12,8

De gemiddelde verblijfsduur is na een lichte stijging van 13,6 maanden in 2010 naar 14,6 maanden in 2011, gedaald naar 12,8 maanden in 2012. Dagbehandeling Jeugdigen per 1-1-2012 Haaglanden Rotterdam Zuid-Holland overig totaal

0 12 0 0 12

dagbehandeling schoolgaande jeugd instroom uitstroom jeugdigen 2012 2012 per 31-12-2012 0 0 10 12 0 0 0 0 10 12

0 10 0 0 10

Bergse Bos verblijfsduur verblijfsduur dagen maanden 0 0,0 357 11,9 0 0,0 0 0,0 357 11,9

De gemiddelde verblijfsduur is na een daling van 16 maanden in 2010 naar 8,8 maanden in 2011, weer iets opgelopen naar 11,9 maanden in 2012.

Dagbehandeling Jeugdigen per 1-1-2012 Haaglanden Rotterdam Zuid-Holland overig totaal

0 0 18 0 18


0 0 20 1 21

Rijnhove dagbehandeling verblijfsduur verblijfsduur dagen maanden 0 0,0 0 0,0 362 12,1 0 0,0 362 12,1

De gemiddelde verblijfsduur is vrijwel constant: 12 maanden in 2010, 12,4 maanden in 2011 en 12,1 maanden in 2012. Dagbehandeling Jeugdigen per 1-1-2012 Haaglanden Rotterdam Zuid-Holland overig totaal

0 6 2 0 8


0 7 1 0 8

DBU de Duinpan verblijfsduur verblijfsduur dagen maanden 0 0,0 359 12,0 428 14,3 0 0,0 373 12,4

De gemiddelde verblijfsduur is na een daling van 16,5 maanden in 2010 naar 11,7 maanden in 2011, weer iets opgelopen naar 12,4 maanden in 2012.


18

Omgangshulp

op jeugdige niveau

Begeleidingstrajecten

Trajectduur instroom uitstroom jeugdigen in verblijfsduur 2012 2012 per 31-12-2012 dagen maanden 48 83 79 53 240 8,0

Jeugdigen per 1-1-2012 totaal

De gemiddelde duur van het traject is hoger geworden na 6,6 maanden in 2010 en 5,8 maanden in 2011, nu 8 maanden in 2012. PEL-trajecten


instroom

per 1-1-2012 Haaglanden Rotterdam Zuid-Holland overig

1 3 8 0

Trajectduur jeugdigen in verblijfsduur per 31-122012 2012 dagen maanden 19 5 70 2,3 51 17 67 2,2 83 27 83 2,8 3 2 86 2,9

uitstroom

2012 23 65 102 5

De gemiddelde trajectduur is van 4,8 maanden in 2011, teruggebracht naar 2,9 maanden in 2012. Gezinsbehandeling

Begeleidingstrajecten

Jeugdigen

instroom


0 6 58 2 66

Trajectduur jeugdigen in verblijfsduur per 31-122012 2012 dagen maanden 2 0 175 5,8 11 16 138 4,6 86 26 275 9,2 2 1 320 10,7 101 43 259 8,6

uitstroom

2012 2 21 54 1 78

De gemiddelde trajectduur is iets opgelopen van 6,5 maanden in 2011, naar 8,6 maanden in 2012. Home Support Jeugdigen

instroom


0 1 7 0 8

uitstroom 2012 0 0 3 0 3

jeugdigen per 31-122012 2012 0 0 3 0 3

0 1 7 0 8

verblijfsduur

verblijfsduur

dagen

maanden 0,0 7,3 13,0 0,0 13,0

0 219 389 0 389

De verblijfsduur in Home Support is net als in 2011 ongeveer een jaar. Onderwijshulpverlening Jeugdigen

Begeleidingstrajecten instroom uitstroom



0 3 0 4 7

2012 0 13 2 14 29


19

Mereo Merite Jeugdigen

instroom


2.4.

0 0 0 0 0

uitstroom 2012 1 4 4 0 9

jeugdigen per 31-122012 2012 1 4 4 0 9

0 0 0 0 0

verblijfsduur

verblijfsduur

dagen

maanden 0,2 0,2 0,2 0,0 0,2

5 6 6 0 6

Capaciteit, productie en omzet

Voor gegevens inzake capaciteit, productie en omzet verwijzen we naar de P&C formulieren in de bijlagen.


20

3

Maatschappelijk ondernemen

3.1.

Dialoog met stakeholders

Expliciet deelnemen aan maatschappelijke discussie Door meer en herkenbaar deel te nemen aan het maatschappelijk debat over jeugd, opvoeding en gezag maakt Horizon meer verbinding met de buitenwereld. Door positie in te nemen in het debat kan Horizon zich breder profileren. Deelname aan het maatschappelijk debat doen we door te publiceren in vak- en opiniebladen, door lezingen en debatten te organiseren of door ‘de buitenwereld’ uit te nodigen voor werkbezoeken. Een ander instrument om Horizon breder te profileren is het Horizon familiespel “Geen Discussie!?”. Relatie- en klantmanagement Het relatie- en klantmanagement is zowel vanuit het perspectief van de consument, onze cliënten, als vanuit het perspectief van de inkopers, de gemeenten en de samenwerkingsverbanden te bekijken. De jeugdigen en hun ouders zijn de primaire klant van Horizon. Horizon wil de positie van cliëntenraden versterken door deze op onderdelen een prominente rol te geven in de besluitvorming bijvoorbeeld op het gebied van de kwaliteit van de zorgverlening. Na de voorbereiding in 2012 zal in 2013 het cliëntenbeleid van Horizon opnieuw worden vastgesteld. Het uitgangspunt is dat elke locatie een cliëntenraad heeft en dat er één centrale Horizon cliëntenraad is. In het voorjaar 2013 wordt in dat kader een cliëntenplatform opgericht. Met cliënten willen wij in gesprek over opvoeding en gezag en het nemen van verantwoordelijkheid, regie over het eigen bestaan. De decentralisatie jeugdzorg en het passend onderwijs vergen een blijvende investering in de relaties op bestuurlijk en politiek niveau. De keuzes die Horizon gaat maken om toekomst bestendig te zijn, zijn van invloed op het vormgeven van het relatiemanagement. In opdracht van de directieraad wordt een marketing- en communicatieplan uitgewerkt waarin ingegaan wordt op zowel het relatiemanagement als op de (interne) organisatie en aansturing van klantmanagement Allochtone doelgroepen Bij de intake van/kennismaking met cliëntsystemen wordt uitgebreid geïnformeerd naar culturele en religieuze achtergronden. Deze informatie wordt gebruikt om tijdens de behandeling zorg op maat te verlenen aan cliënten met diverse achtergronden. Aansluiting bij Uitvoeringsprogramma’s van Stadsgewest Haaglanden, Provincie Zuid-Holland, Stadsregio Rotterdam en het Rijksbeleid De afgelopen jaren heeft veel nadruk gelegen op het wegwerken van de wachtlijsten. Voor een groot deel zijn we hierin geslaagd en wij zijn verheugd dat ook de financiers de nadruk verleggen naar een effectievere en efficiëntere wijze van hulpverlening. Horizon is met de innovatie van haar programma’s op zoek naar mogelijkheden om meer cliënten te kunnen helpen binnen het bestaande budget en toch met een hogere effectiviteit. De resultaten (o.a. een kortere verblijfsduur) van onze pilots met de zorgen onderwijsarrangementen wijzen erop dat dit voor een deel van onze cliënten mogelijk moet zijn. Er blijven natuurlijk altijd kinderen die langdurig aangewezen zijn op onze zorg. In overleg met Bureau Jeugdzorg zijn we door de inzet van onze intercedenten steeds beter in staat om met cliënten hun perspectief vast te stellen en voor iedere cliënt het juiste zorgen onderwijsarrangement aan te bieden. Binnen onze residentiële en pleegzorgsector zien we een grote behoefte aan plaatsen in de residentiële zorg, gezinshuizen, projectgezinnen en Home Support. Samen met onze financiers bekijken we per kwartaal of vraag en aanbod met elkaar in evenwicht zijn en welke acties nodig zijn, wanneer dat niet het geval is. In 2012 heeft de Provincie Zuid-Holland in het kader van de structurele beheersing van vraag en aanbod middelen ter beschikking gesteld t.b.v. de uitbreiding van pleegzorg met 9 plaatsen en 20 extra residentiële plaatsen.


21

De Stadsregio Rotterdam heeft het 14+ project en de opname van een groot gezin gefaciliteerd. Hiermee kon het aantal wachtenden verder gereduceerd worden. Het Stadsgewest Haaglanden besteedt extra aandacht aan diversiteit (interculturalisatie), de RAAK aanpak kindermishandeling, terugbrengen regeldruk en duurzaamheid. Horizon heeft deze punten op verschillende manieren opgenomen in haar activiteiten in 2012. Met name het aspect veiligheid voor jeugdigen en de invoering van de Meldcode heeft veel aandacht gehad. Ten aanzien van het terugbrengen van de regeldruk kunnen we melden dat wij hierin grote stappen hebben gemaakt voor onze cliënten door middel van het inzetten van intercedenten. De regeldruk richting Horizon als organisatie zien wij helaas nog niet afnemen, zie o.a. de dubbele verantwoording met zowel het reguliere jaarverslag als het jaardocument zorg en de verschillende eisen van de financiers. Het Horizon Educatief Centrum is ketenpartner van het Rotterdams Veiligheidshuis. Het Veiligheidshuis Rotterdam zorgt voor een op maat gesneden aanpak voor veelplegers en overlastgevers binnen de gemeente Rotterdam. Doel van het Veiligheidshuis is om deze groepen in de samenleving te laten participeren op een voor hen zo hoog mogelijk niveau zonder overlast en criminaliteit. Door de gecoördineerde inzet en samenwerking tussen allerlei betrokken instanties wordt deze groep sneller en adequater aangepakt met als resultaat vermindering van de overlast en vergroting van de veiligheid. Aansluitend op het landelijk beleid ten aanzien van buitenlands zorgaanbod heeft Horizon besloten haar Time Out projecten in Frankrijk te beëindigen. Ook het feit dat wij ons aanbod hebben uitgebreid met JeugdzorgPlus en de mogelijkheden van ons ambulant team heeft meegewogen in onze beslissing. We hebben thans voldoende alternatieven voor een bezinningstraject in het buitenland.

3.2.

Samenwerkingsrelaties

Horizon werkt al vele jaren samen met Avenier voor JeugdzorgPlus. Gezamenlijk wordt vorm gegeven aan het behandeltraject Hand in Hand. In 2012 is de samenwerking met Avenier verder geïntensiveerd, resulterend in de bestuurlijke fusie op 19 september 2012. Een belangrijke samenwerkingspartner in het veld van de jeugdzorg is Bureau Jeugdzorg. De samenwerking met deze partner is op veel fronten goed te noemen. Gezamenlijk wordt voortdurend gezocht naar passende vormen om cliënten te motiveren en begeleiden. Met alle Bureaus Jeugdzorg (Rotterdam, Haaglanden, Zuid Holland) werkt Horizon samen om het traject van verwijzing en toewijzing te vereenvoudigen en klantvriendelijker te maken. De intercedenten van Horizon zijn zoveel mogelijk reeds betrokken bij de fase van toegang en probleemformulering. Dit kan – op aangeven van de betrokken medewerker van Bureau Jeugdzorg – gebeuren voor, tijdens of na de indicatiestelling. Samen met het gezin wordt gewerkt aan vraagverheldering en worden concrete modules en termijnen afgesproken. Mede in voorbereiding op de transitie van de jeugdzorg heeft Horizon in verschillende gemeenten inmiddels ook contacten gelegd met de Centra voor Jeugd en Gezin, bijvoorbeeld met het CJG Rijnmond. Ten behoeve van de besloten groepen wordt op landelijk niveau samengewerkt met diverse Bureaus Jeugdzorg en de instroomcoördinator JeugdzorgPlus. Een goede samenwerkingspartner is de kinderen jeugdpsychiatrie. Binnen het behandelteam van de Besloten Groepen is op detacheringsbasis een kinderen jeugdpsychiater werkzaam van de Jutters en/of Yulius. In het expertteam, waarin we zeer complexe aanmeldingen en behandelingen multidisciplinair bespreken, werken we samen met prof. Dr. Verheij van het Erasmus MC Sophia. In 2012 is met De Jutters en met Yulius uitgebreid van gedachten gewisseld over de ketensamenwerking op het gebied van de jeugd GGZ.


22

Met Yulius is Horizon in overleg over samenwerking op het gebied van ondersteuning van de Centra voor Jeugd en Gezin door middel van een helpdesk. Dit als voorbereiding op de aanstaande decentralisatie van de jeugdzorg. Verder heeft Horizon met Yulius Onderwijs afspraken gemaakt over een gezamenlijk auditoren team om audits af te nemen op elkaars onderwijslocaties. Horizon Rijnhove heeft een goede samenwerking met GGZ Rivierduinen. Eenmaal per drie weken is er spreekuur op locatie en kan er medicatiecontrole plaatsvinden, consultatie door een gedragswetenschapper, of een aanvraag tot nader onderzoek. Een eerste evaluatie heeft plaatsgevonden. Met Ipse De Bruggen, een organisatie in de LVG-sector, heeft Horizon een samenwerkingsovereenkomst. Horizon geeft VSO onderwijs aan cliënten van Ipse De Bruggen te Zwammerdam. In 2012 zijn de voorbereidingen getroffen voor de verhuizing van een groep cliënten van Ipse de Bruggen naar de locatie Schakenbosch te Zoetermeer. Deze jeugdzorglocatie voor JeugdzorgPlus aan 98 LVB jeugdigen wordt geëxploiteerd door de combinatie Jeugdformaat Ipse De Bruggen (JIB). Horizon verzorgt sinds januari 2013 op deze locatie het onderwijs met het Schakenbosch College. Jeugdformaat en de Jutters hebben in Den Haag de locatie JJC voor JeugdzorgPlus. Horizon verzorgt voor de 96 leerlingen van JJC het onderwijs met het Midgaard College. Horizon heeft een samenwerkingsovereenkomst met Cardea te Alphen aan den Rijn. Horizon geeft SO onderwijs aan de kinderen van de dagbehandeling van Cardea. Daarrnaast werkt Horizon met Cardea samen bij de begeleiding van de jongeren uit het regulier onderwijs in de Rotonde Alphen. Samen met Stek wordt de Plusschool in Gouda verzorgd. Tevens verzorgt Horizon onderwijs voor de MKD leerlingen van Trivium/Lindenhof. Horizon verzorgde in 2012 voor het laatste jaar het onderwijs voor jeugdigen die gedetineerd zijn in JJI De Hartelborgt te Spijkenisse (Kompas College). Vanaf 2013 neemt de Aloysius Stichting deze onderwijslocatie over en gaat Horizon het onderwijs verzorgen op het Argos College (voormalig Aloysius) binnen JeugdzorgPlus locatie De Vaart van Avenier. Hiermee kunnen Horizon en Avenier de zorgen onderwijsarrangementen voor de jeugdigen van de Vaart goed vorm gaan geven. Sinds medio 2012 werkt Horizon samen met de Stichting Clé de Voûte voor plaatsing van jongeren van 16 tot 18 jaar in gastgezinnen op het Franse platteland. Tevens werkt Horizon samen met de stichting Méreo Merite voor de specialistische behandeling van gezinnen. Horizon Rijnhove heeft een samenwerkingsovereenkomst met ASVZ. De samenwerking wordt jaarlijks geëvalueerd. Een aantal jongeren kon inmiddels via deze overeenkomst instromen bij Horizon. Horizon heeft in de diverse gemeenten waar zij werkzaam is regelmatig overleg met de plaatselijke politie en met de verantwoordelijke wethouder en ambtenaren.

3.3.

Economische meerwaarde

De economische meerwaarde van Horizon ligt met name in de werkgelegenheid die de organisatie biedt aan ca. 1200 medewerkers en meer dan 100 stagiaires in zorg en onderwijs. Verder is het Horizon Onderwijs specifiek gericht op het behalen van diploma’s en certificaten waarmee jongeren zich een positie op de arbeidsmarkt kunnen verwerven. De bestedingen van Horizon die ten goede komen aan de economie zijn terug te vinden in de jaarrekening.


23

3.4.

Duurzaam ondernemen

Het begrip ‘duurzaam ondernemen’ heeft feitelijk een milieu achtergrond en verwijst voornamelijk naar verantwoorde productieprocessen, terwijl maatschappelijk verantwoord ondernemen een sociale achtergrond heeft. De termen worden tegenwoordig door elkaar gebruikt. Ze staan beide voor het zoeken naar evenwicht tussen financieel economische resultaten, sociale belangen en het milieu, oftewel de drie P’s: profit, people en planet. De drie P’s worden geoptimaliseerd, zonder de balans ertussen te verliezen. Profit betekent voor Horizon de maatschappelijke waardering voor onze zorg en de doelmatigheid waarmee wij onze middelen inzetten. Onze zorg voor People, mensen, is zowel intern, op ons eigen personeel, als extern, op de samenleving gericht. Planet betekent voor ons dat de zorg voor de natuurlijke leefomgeving wordt geïntegreerd in de bedrijfsvoering. Verder houdt de inkoopafdeling van Horizon rekening met ‘groene alternatieven’, daar waar de kostenaspecten dit toestaan.

3.4.

Maatschappelijke doelen

De afgelopen drie jaar is Horizon betrokken geweest bij de opzet en coördinatie van een leergang bestuursmanagement ter ontwikkeling van het middenkader in Suriname. Hiervoor heeft het Ministerie van Buitenlandse Zaken met het programma UTSN (Uitvoeringsorganisatie Twinningfaciliteit Suriname Nederland) middelen ter beschikking gesteld. Inmiddels hebben meer dan vijftig deelnemers de opleiding gevolgd en is het gelukt om de leergang bestuursmanagement te integreren in de MER opleiding van de Hogeschool Paramaribo en is hiervoor UNASAT (University of Applied Science and Technology) opgericht. Deze activiteiten hebben geleid tot diverse intensieve collegiale contacten met bestuurders van scholen, ziekenhuis en zorginstellingen. Er zijn ook deelnemers aan de opleiding voor een stage op bezoek gekomen bij Horizon in Nederland. Doel was deskundigheidsbevordering, uitwisseling en kennisoverdracht. Medewerkers van Horizon hebben trainingen verzorgd op het gebied van jeugdzorg en speciaal onderwijs. De mensen uit Suriname hebben de medewerkers van Horizon ondersteund door het delen van hun kennis en visie op het gebied van het uitoefenen van natuurlijk gezag ten opzichte van kinderen. Er zijn goede contacten ontstaan met een school voor speciaal onderwijs, waarvoor een uitgebreid verbeterplan is geschreven. Samen met de directie en leerkrachten wordt gewerkt aan de uitvoering daarvan. De meest recente ontwikkeling is, dat Horizon een overeenkomst heeft met het Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling in Suriname om een bijdrage te leveren aan de kwaliteitsverbetering van het speciaal onderwijs in Suriname. Horizon ondersteunt het Bureau Speciaal Onderwijs (BSO) en het Bureau Curriculum van het Ministerie van Onderwijs bij het ontwikkelen van een deel van het curriculum voor het speciaal onderwijs in Suriname. Tevens participeert Horizon in het opzetten van een pilot t.b.v. arbeidstoeleiding, bijvoorbeeld een brommerwerkplaats, schilder- en timmerbedrijf of een schoonheidssalon/nagelstudio. Horizon ondersteunt bij het beschrijven van de leerlijnen, deskundigheidsbevordering geven aan docenten en expertise leveren op het gebied van didactiek, gedragsproblemen en gedragsstoornissen.


24

4

Toezicht, bestuur en medezeggenschap

4.1.

Governance

Horizon hanteert de principes van de zorgbrede Governance code, zoals deze in januari 2010 is gepubliceerd door de Brancheorganisaties Zorg. De besturing van Horizon Jeugdzorg en Special Onderwijs is ingericht conform het Raad van Toezicht-model en kent dus een Raad van Bestuur en een Raad van Toezicht. Horizon heeft een klachtenprotocol voor medewerkers en een vertrouwenspersoon, die jaarlijks bevindingen rapporteert aan Raad van Bestuur en Raad van Toezicht. Op dit moment wordt een klokkenluidersregeling niet nodig geacht. Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs is de bestuurder van Stichting Horizon Instituut voor Jeugdzorg en Onderwijs, Stichting Avenier en Stichting Horizon At Work. Taken Raad van Bestuur De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor de statutair toegekende bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Daartoe houdt zij zich bezig met het strategisch beleid van Horizon, de realisatie van maatschappelijke doelstellingen waartoe Horizon subsidie ontvangt, het bepalen van kaders waarbinnen de organisatie werkt, de verantwoording conform de afgesproken (wettelijke) kaders, personeelsbeleid, toetsen van de dagelijkse praktijk aan de vooraf afgesproken kaders en de continuïteit van de organisatie. Taken Raad van Toezicht De Raad van Toezicht heeft conform de statuten de verantwoordelijkheid en bevoegdheid om toezicht te houden. Dit bestaat uit het werkgeverschap van de Raad van Bestuur, toezicht houden op de mate waarin Horizon erin slaagt haar doelen te realiseren en het fungeren als klankbord van de Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht ziet erop toe dat volgens vigerende weten regelgeving wordt gehandeld en besluitvorming plaatsvindt, dat er geen onaanvaardbare risico’s worden genomen en dat er voldoende rekening is gehouden met de belangen van alle betrokken partijen. De Raad van Toezicht informeert zich middels de vergaderingen met de Raad van Bestuur, overleg met de diverse (medezeggenschaps)organen van Horizon en werkbezoeken op de locaties van Horizon. Het functioneren van bestuur en toezicht wordt getoetst aan de Zorgbrede Governance code 2010, waarbij transparantie voorop staat. De Raad van Toezicht werkt volgens een structurele jaarplanning en volgens de bepalingen in het reglement voor de Raad van Toezicht. Kwaliteit Raad van Toezicht In de aanloop naar de fusie is een procedure vastgesteld voor de benoeming van de nieuwe RvT. In de benoemingscommissie zat uit beide Raden van Toezicht een lid, waaronder de nieuwe beoogd voorzitter, en een extern adviseur. Oud-leden is gevraagd of zij een lidmaatschap in de nieuwe RvT ambieerden en er zijn met alle geïnteresseerden oriënterende gesprekken gevoerd. De benoemingscommissie heeft een nieuwe RvT met 7 leden geformeerd. Afgesproken is dat steeds in november een zelfevaluatie van de RvT zal plaatsvinden. De eerste zelfevaluatie van de huidige RvT vindt plaats in 2013.


25

4.2.

Verslag van de Raad van Toezicht

De Raad van Toezicht is in 2012 zeven keer bijeen geweest en heeft in alle vergaderingen uitgebreid met de Raad van Bestuur van gedachten gewisseld over de ontwikkelingen op het gebied van de jeugdzorg en het speciaal onderwijs en over de uitvoering van het vastgestelde beleid door de Raad van Bestuur. Hiertoe werd de Raad van Toezicht op adequate wijze door de Raad van Bestuur van informatie voorzien. Belangrijke onderwerpen, behoudens de fusie met Avenier, waren de transitie van de jeugdzorg, Passend Onderwijs en de bezuinigingen die dit tot gevolg zou hebben (later in het jaar is een deel van de bezuinigingen herroepen) en het onderzoek en rapport van de Commissie Samson. De Raad van Toezicht heeft de begrotingen van 2012 en 2013, alsmede de jaarrekeningen zorg en onderwijs en de jaarverslagen zorg en onderwijs van 2011 goedgekeurd en vastgesteld. Bij de vaststelling van de jaarrekeningen was de accountant aanwezig in de vergadering van de Raad van Toezicht. Eind 2011 heeft de Raad van Toezicht ingestemd met een verkenning naar de mogelijkheden van een verdieping van de samenwerking met Avenier. Op 10 februari 2012 is door Horizon en Avenier een intentieverklaring getekend en heeft TNO de opdracht gekregen een onderzoek uit te voeren naar de haalbaarheid van een juridische fusie met Stichting Avenier. De Raad van Toezicht heeft uit zijn midden een fusiebegeleidingscommissie ingesteld die in 2012 het onderzoek heeft gevolgd en beoordeeld. De fusiebegeleidingscommissie is vijf keer bijeen gekomen, samen met de commissie vanuit de Raad van Toezicht van Avenier en met de Raden van Bestuur van Horizon en Avenier en heeft in de vergaderingen van de Raad van Toezicht terug gerapporteerd over de bevindingen. In augustus 2012 hebben de Raden van Toezicht van Horizon en Avenier, na een positief advies vanuit de fusiebegeleidingscommissies, besloten een bestuurlijke fusie aan te gaan. De bestuurlijke fusie vond plaats op 19 september 2012. Er is een nieuwe stichting, Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs, opgericht, die de bestuurder is van Horizon, Instituut voor Jeugdzorg en Onderwijs, Avenier en Horizon at Work. De Raad van Toezicht van de nieuwe stichting houdt ook het toezicht op de dochterstichtingen. In de nieuwe Raad van Toezicht hebben vier leden vanuit de Raad van Toezicht van Avenier en drie vanuit de Raad van Toezicht van Horizon zitting. In de eerste vergadering van de nieuwe Raad van Toezicht heeft de RvT uit zijn midden mevrouw Pronk benoemd tot voorzitter en mevrouw Huizer tot vice-voorzitter. Tevens is een remuneratiecommissie en een auditcommissie ingesteld. De Raad van Toezicht bestond tot 19 september 2012 uit: Dhr. G. de Jong, voorzitter Lid College Algemene Rekenkamer Nevenfuncties: - Columnist en lid bestuur vereniging Het Friesch Dagblad, lid raad van commissarissen Friesch Dagblad Holding - Lid bestuur Nederlandse Vereniging van Rekenkamers en Rekenkamercommissies - Voorzitter bestuur Vereniging van Eigenaren bungalowpark Beek en Brink - Lid redactie Christen Democratische Verkenningen - Voorzitter curatorium Zijlstra Center for Public Control and Governance VU - Lid bestuur Gereformeerd Burgerweeshuis Rotterdam - Lid bestuur Steenkampfonds

Dhr. R.K. Jacobson, portefeuille financiële zaken Gepensioneerd Finance manager Unilever N.V. Nevenfuncties: - Commissaris bij VastNed Offices/Industrial N.V. (t/m 8 oktober 2011) - Commissaris Onderlinge Levensverzekering-Maatschappij 's Gravenhage u.a. - Voorzitter Stichting WAVO-Park Wassenaar - Voorzitter Stichting Rust & Vreugd Wassenaar - Lid bestuur Stichting Van Ommeren-de Voogt


26

-

Lid Raad van Advies IBMS Hogeschool Rotterdam Lid bestuur Gereformeerd Burgerweeshuis Rotterdam

Mevr. L.M. Huizer, vice-voorzitter Waarnemend burgemeester Krimpen a/d IJssel Nevenfuncties: - Voorzitter Stichting Floravontuur Promotie Zoetermeer - Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Rondom Mantelzorg

Mevr. S.B.M. Andriessen, lid Hoofd Juridische Zaken Provimi

Mevr. J.C.W. Bogaards, lid Rechter, vreemdelingenrecht, strafrecht, familie- en jeugdrecht

Dhr. J. Kweekel, lid Lid College van Bestuur van de STC-Group Nevenfuncties: - Lid Hoofdbestuur KVLO (Koninklijke Vereniging van Leraren Lichamelijke Opvoeding ) - Voorzitter van de Stichting Dynamisch Delfshaven

Dhr. J.W. Jurg, lid Directeur van Jurg & Wekking, bureau voor training, coaching en advies Nevenfuncties: - Lid Bestuur van GroenLinks Amsterdam Zuid - Lid Centrale Medezeggenschapsraad van de Montessori Scholen Amsterdam

Bezoldiging Deze Raad van Toezicht ontving een onkostenvergoeding voor het bijwonen van de vergaderingen. Deze vergoeding bedraagt € 3.830,-- per jaar voor de voorzitter en de portefeuillehouder financiële zaken en € 2.550,-- per jaar voor de overige leden. De Raad van Toezicht bestond per 31.12.2012 uit mevrouw L.M. Huizer, de heer J.W. Jurg, de heer J. Kweekel en: Mevr. D.M.C. Pronk, voorzitter Directeur Radius Nederland en Radius Opleidingen Nevenfuncties: - Voorzitter Raad van Toezicht Avenier, Harreveld (tot 19 september 2012, vanaf 19 september 2012, voorzitter Raad van Toezicht Horizon, Rotterdam (door fusie Horizon/Avenier) - Voorzitter Raad van Toezicht RIAGG, Amersfoort - Voorzitter Raad van Toezicht RISO, Deventer - Lid Bestuur Stichting VSO SMOK De Sprengen, Wapenveld - Lid Raad van Toezicht Abrona, Huis ter Heide - Lid Bestuur Stichting Zonnegloren (goede doelen stichting Regio Eemland) - Lid bestuur Stichting Steunfonds de Dreef

Mevr. W.M. Kamphorst, lid Hoofd maatschappelijke ontwikkeling, gemeente Lochem Nevenfuncties: Lid Rvt Stichting informatie Landbouw Onderwijs (SiLO) Lid bestuur Stichting Steunfonds de Dreef

Dhr. R.A. Steenbergen, lid Gepensioneerd, oud-bestuurder in de zorg Nevenfuncties: Voorzitter (toezichthoudend) bestuur Sprengen College Lid RvT Isala Klinieken Zwolle


27

-

Lid RvT Philadelphia Zorg Voorzitter RvT Gezondheidshuis Zwolle Lid bestuur Stichting Steunfonds de Dreef

Dhr. V.G. Smink, lid Officier van Justitie, arrondissement Flevoland Nevenfuncties: Lid bestuur Stichting Steunfonds de Dreef

Bezoldiging Raad van Toezicht Conform de NVTZ richtlijnen voor de bezoldiging van toezichthouders ontvangen de leden van de nieuwe Raad van Toezicht vanaf 19.9.2012 een toelage van 8.000 euro bruto en de voorzitter een toelage van 12.000 euro bruto.

4.3.

Raad van Bestuur

De Raad van Bestuur bestond tot 19 september 2012 uit: Dhr. J.J. du Prie, bestuurder Nevenfunctie: - Lid Raad van Advies Fontys Hogeschool te Tilburg

Dhr. C.H.Z. Kuiper, directeur zorg en onderwijs Nevenfunctie: - Lector Participatie Hogeschool Rotterdam

De Raad van Bestuur bestond op 31.12.2012 uit: Dhr. J.J. du Prie, voorzitter Raad van Bestuur Portefeuille: Strategie, beleid en innovatie, HRM, Marketing en communicatie, Medezeggenschap (OR, GMR, POR, Cliëntenraden)

J.W. Bedeaux, lid Raad van Bestuur Portefeuille: Externe vertegenwoordiging, Financiën, ICT, Facilitaire Zaken, Onderzoek en ontwikkeling, Nevenfuncties: - Lid Raad van Commissarissen Waardwonen, woningbouwcorporatie - Lid bestuur SPON, Stichting Postacademisch Onderwijs Oost-Nederland ism RadboudUniversiteit - Lid Maatschappelijke Raad van Advies, Phoolan Devi instituut, interfacultair onderzoeksinstituut VU Amsterdam - Voorzitter Stichting Paulus, dorps/cultuur-huis - Voorzitter stuurgroep Monitor Jeugdzorgplus, JN-Commissie tbv ontwikkeling landelijk ROM-instrument.

De Directieraad bestond op 31.12.2012 uit de Raad van Bestuur en Dhr. C.H.Z. Kuiper, lid directieraad Portefeuille: Onderwijs, Projectgezinnen, Open residentiële zorg, Dagbehandeling, Buitenlandprojecten, Zorgarrangementen (duo-portefeuille), Ambulant Team (duo-portefeuille), Kwaliteitszorg

Mw. K. Schotel, lid directieraad Plus

Portefeuille: Jeugdzorg , Justitiële Jeugdzorg, Pleegzorg, Zorgarrangementen (duo-portefeuille), Ambulant Team (duo-portefeuille), Zorglogistiek Nevenfuncties: - Lid Parlement Forca (Forensisch Consortium Adolescenten) - Lid (toezichthoudend) bestuur Stichting VSO ZMOK de Sprengen - Bestuurslid Nederlandse vereniging voor jeugdforensische gedragsdeskundigen (EFCAP, European Association for Forensic Child & Adolescent Psychiatry, Psychology & Other Involved Professions)


28

Nevenfuncties worden besproken met de Directieraad en getoetst op mogelijke belangenverstrengeling. Indien belangenverstrengeling aan de orde is, wordt de nevenfunctie niet aangegaan of beëindigd. De bezoldiging van de Raad van Bestuur wordt door de remuneratiecommissie van de RvT getoetst aan de code van de Nederlandse Vereniging van Zorg Directeuren (NVZD).

4.4.

Medezeggenschap

Cliëntparticipatie Binnen Horizon worden ouders en jongeren uitdrukkelijk uitgenodigd deel te nemen aan jongerenraden, (pleeg)ouderraden, leerling-raden en medezeggenschapsraden. Er zijn cliënten- en jongerenraden actief op de locaties Rijnhove, Bergse Bos en MKT Oostvoorne (incl. MKD-en). Rijnhove De cliëntenraad van Rijnhove is zeer betrokken en actief en bestaat uit vijf ouders, die in 2012 zeven maal bijeen gekomen zijn. Eén van de ouders is voorzitter en verzorgt de agenda naar de deelnemers. Er is een vaste ondersteuner vanuit Rijnhove aanwezig en de sectormanager sluit regelmatig aan. Belangrijke onderwerpen in 2012 waren het jaarwerkplan, de bezuinigingen en ombuigingen en de oprichting van het cliëntenforum. De ouders ontvangen een vacatievergoeding. De jongerenraad van Rijnhove bestaat uit ongeveer 10 jongeren. Zij solliciteren naar het lidmaatschap van de jongerenraad en krijgen voor hun benoeming een officieel gesprek met de leiding van de jongerenraad. Bij voldoende aanwezigheid bij de bijeenkomsten, een goede voorbereiding en goede deelname krijgen ook zij een vergoeding. De jongerenraad is ongeveer 15 maal bijeengekomen en heeft zich bezig gehouden met algemene en inhoudelijke zaken die zich op het terrein van Rijnhove afspelen. De jongerenraad bereidt de collecte van Kinderhulp voor en doet een voorstel wat zij van de opbrengst, die bestemd is voor Rijnhove zelf, zou willen aanschaffen. Het AKJ heeft een voorlichting verzorgd voor de jongerenraad. Bergse Bos De ouderraad van het Bergse Bos is in 2012 in samenwerking met de gezinsbegeleiding opnieuw geactiveerd. In een wisselende samenstelling van ouders (zeven in totaal) zijn al enkele verkennende bijeenkomsten geweest waarbij de ouderraad om haar mening en advies is gevraagd ten aanzien van de fusie, de bezuinigings- en ombouwplannen en de protocollen veiligheid, waaronder wegloopbeleid. De ouderraad heeft zich uitgesproken voor een bundeling van krachten met de ouderraad van het MKT Oostvoorne omdat die – net als het Bergse Bos - de doelgroep kinderen beneden 12 jaar behartigen. De cliëntenraad van het Bergse Bos en de projectgezinnen wordt vanwege de leeftijd van de doelgroep ‘kinderraad’ genoemd. De kinderen van diverse groepen komen onder leiding van de begeleiders van de activiteitenbegeleiding één keer per maand bij elkaar. Ze bespreken een scala aan onderwerpen, variërend van de behandel – en woonomstandigheden tot veranderingen in de jeugdzorg, vertaald naar hun leef- en belevingswereld. MKT/MKD De ouderraad van MKT/MKD is al langere tijd actief. Naast het advies over de fusie en de ombuigingen is de ouderraad o.a. betrokken bij de beslissing die genomen is inzake het stopzetten van het taxivervoer van en naar de de MKD-en. Horizon heeft langere tijd het taxivervoer voor de kinderen van het MKD verzorgd. De kosten zijn echter dusdanig hoog geworden, dat naar alternatieven gezocht moest worden. Uitgangspunt is dat ouders een eigen verantwoordelijkheid hebben bij het vervoer van hun kinderen naar het MKD.


29

Een groot deel van de ouders geeft ook zelf uitvoering aan deze verantwoordelijkheid. Dit is conform de visie van de cliëntenraad die actief heeft meegedacht in het veranderen van het vervoersbeleid van de MKD-en. Onderwijs Alle schoollocaties hebben een MR (medezeggenschapsraad), waarin ook ouders vertegenwoordigd (kunnen) zijn. Helaas is niet op alle locaties een oudervertegenwoordiging aanwezig. Dit is een belangrijk actiepunt voor 2013. Alle schoollocaties hebben een eigen leerlingenraad. Ze vergaderen in een bepaalde frequentie. (wisselend van 1x per maand, 1x per 6 weken tot 1x per 2 maanden). Het voorzitterschap wordt vervuld door een maatschappelijk werker of de afdelingscoördinator van de locatie. De draagkracht en cirkel van invloed van de cliëntenraden is in het afgelopen jaar verder uitgebreid en verdiept. Adviezen worden gevraagd en ongevraagd gegeven. Daarnaast wordt aan cliënten en hun ouders regelmatig gevraagd hun medewerking te verlenen aan trainingen voor onze medewerkers die worden verzorgd door de Horizon Academie. Er zijn jongeren getraind en opgeleid als ‘ambassadeur’, wat wil zeggen dat zij een speciale status krijgen en bijvoorbeeld uitgenodigd worden om aanwezig te zijn en mee te doen aan het gesprek wanneer hun locatie bezocht wordt door bezoekers van buitenaf of als ergens een presentatie over de hulpverlening gegeven wordt. Ook worden leden van de cliënten(ouder)raad regelmatig uitgenodigd om gezamenlijk met de directie overleg te hebben met onze financiers, ambtenaren en politici. Verder werkt Horizon mee aan een promotieonderzoek naar oudercontact in het voortgezet onderwijs. In 2012 is aan de cliëntenraden advies gevraagd met betrekking tot de fusie met Avenier. In 2012 zijn voorbereidingen getroffen voor het opzetten van cliëntenforum, waarvan de eerste bijeenkomst begin 2013 plaats zal vinden. Cliëntvertrouwenspersoon In de verschillende onderwijs- en zorgsectoren van Horizon zijn al enkele jaren cliëntvertrouwenspersonen actief. Jongeren en ouders kunnen deze vertrouwenspersonen benaderen met informatie- en adviesvragen, met problemen waarover zij willen praten en zij kunnen de vertrouwenspersoon vragen binnen Horizon bij onvrede als klachtondersteuner op te treden bij gesprekken met hulpverleners van Horizon. Cliëntvertrouwenspersonen van het AKJ (Advies en Klachtenbureau Jeugdzorg) zijn wekelijks in de gesloten groepen en tweewekelijks in de open groepen een aantal uur op de locaties aanwezig. Geconstateerd kan worden dat cliënten de vertrouwenspersoon binnen alle voorzieningen goed weten te vinden voor deze vorm van ondersteuning. Pleegouderraad De Pleegouderraad (POR) bestond in 2012 uit zes leden, afgevaardigden uit de verschillende types pleegzorg, en werkt met een klankbordgroep. In 2012 is actie ondernomen om de POR en de klankbordgroep te versterken met nieuwe leden. In 2012 vonden zes vergaderingen plaats met Horizon, waarvan vijf met de sectormanager en één met de bestuurder. Aan de POR is advies gevraagd over de fusie met Avenier. De POR heeft hierop positief geadviseerd. Met de POR is o.a. gesproken over de CCT (cliënt contact tijd) en de hantering hiervan en over de Commissie Samson en de participatie van Horizon aan het onderzoek. Verder is de deelname van Horizon Pleegzorg aan de landelijke Rode Loper Actie aan de orde geweest (deze houdt in dat pleegezinnen hun huis openstellen voor geïnteresseerden met als voornaamste doel de werving van nieuwe pleeggezinnen). Ook zijn er contacten geweest met de financier, de Provincie Zuid-Holland en met de gemeenten. Er is gesproken over de bezuinigingen die binnen Horizon doorgevoerd moeten worden, over de incidentenrapportage, het werken met skype en verdere digitalisering, vernieuwing van de website Pleegzorg, systematische veiligheidscheck in de pleegzorgde HKZ audit en de invulling van de themaavonden voor pleegouders.


30

Sinds 2012 heeft Horizon pleegzorg een jongerenraad. Deze is van start gegaan in het voorjaar. Er is één keer overleg geweest met de sectormanager. Thema’s die aan de orde komen zijn: veiligheid in de pleegzorg, pleegzorg weekends en - kampen, plek op de website. Ondernemingsraad De OR heeft in 2012 positief advies uitgebracht ten aanzien van de fusie met Avenier, maar heeft hier wel een aantal vragen bij gesteld, die door de directieraad beantwoord zijn. Met de OR is verder gesproken over de bezuinigingen en de ombuigingen die daardoor noodzakelijk zijn, de jaarrekening, het jaarverslag, de begroting, de werkkostenregeling, de ICT investeringen, het ARBO beleid, de RIE, het ziekteverzuim en het bezoek van de arbeidsinspectie. Dit bezoek, waar ook de OR bij betrokken was, is positief verlopen. Er zijn voorbereidingen getroffen voor een medewerkertevredenheidonderzoek in 2013 met als onderwerp veiligheid en agressie. De OR heeft, naast het advies over de fusie met Avenier, adviezen uitgebracht ten aanzien van de vergoeding dienstkilometers bij pleegzorg, de implementatie en aanpassing van de roostersystematiek, het medicijn- en dieetprotocol, de kampregeling en de slaapdiensten. De adviezen zijn, na bespreking met de directie en eventuele aanpassing naar aanleiding daarvan, overgenomen. Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad Vanuit de MR-en van de scholen is een GMR samengesteld. De GMR heeft in 2012 positief advies uitgebracht ten aanzien van de fusie met Avenier. Met de GMR is gesproken over Passend Onderwijs; er is een masterplan passend onderwijs opgesteld en een daaruit volgend meerjaren personeelsplan. Er is uitgebreid besproken over de verschillende functies, de afvloeiingsregeling en het sociaal beleid. In de loop van het jaar werd bekend dat Passend Onderwijs is uitgesteld, waarna de normen in het personeelsplan zijn bijgesteld. Verder is gesproken over de bezuinigingen en de ombuigingen die daardoor noodzakelijk zijn, de jaarrekening, het jaarverslag, de begroting, het jaarwerkplan, de ICT investeringen, de samenwerkingsverbanden en de ambulante dienst, de klassennorm, de nieuwe locatie Schakenbosch College in Leidschendam en het bestuursgesprek met de onderwijsinspectie. De GMR heeft, naast het advies over de fusie met Avenier, adviezen uitgebracht ten aanzien het concept schoolplan, de overname van het Kompas College door de Aloysius. Stichting en de overname van het Argos College door Horizon. De adviezen zijn, na bespreking met de directie en eventuele aanpassing naar aanleiding daarvan, overgenomen.


31


32

5

Beleid, inspanningen en prestaties

5.1.

Kwaliteit

5.1.1. Kwaliteit van zorg en onderwijs Kwaliteitskader In 2012 heeft Horizon gewerkt aan het realiseren van een eigen kwaliteitskader, als norm voor de kwaliteit die zij wil bieden. Het kader betreft een set van normen, uitgewerkt in indicatoren waardoor kwaliteit tastbaar wordt voor medewerkers en cliënten. In het kader is een combinatie gemaakt van de normen vanuit HKZ, vanuit de Inspectie jeugdzorg, de Inspectie onderwijs, de internationaal gebruikte Q4C-normen én eigen normen van cliënten en medewerkers Horizon. Cliënten en medewerkers hebben zelf actief mee gedaan aan het samenstellen van het kader, zodat het herkenbaar kan zijn voor allen die ermee te maken hebben. Er zijn verschillende kaders gemaakt voor het onderwijs, voor residentiële zorg/dagbehandeling, voor ambulante zorg en voor pleegzorg. De normen in het kader zijn geoperationaliseerd in drie verschillende soorten indicatoren. Waar merkt de cliënt dat aan? Hoe werkt de medewerker daaraan? Hoe garandeert de organisatie dat? Het kader wordt onder andere gebruikt als referentie bij het uitvoeren van interne audits. Een ander kwaliteitskader dat aandacht gehad heeft in 2012, is het kwaliteitskader JeugdzorgPlus. Dit kader is in 2008 ontwikkeld door de gezamenlijke instellingen voor JeugdzorgPlus en de Inspectie Jeugdzorg. De beide locaties van Horizon die JeugdzorgPlus aanbieden (Hand in Hand in Alphen aan den Rijn en de Besloten Groepen in Rotterdam), zijn nogmaals langs de lat gelegd van dit kader en naar aanleiding daarvan zijn verdere verbeteringen uitgevoerd. Zo is de methodiekbeschrijving verder aangepast, is het format van het behandelplan gewijzigd en zijn specifieke JeugdzorgPlus protocollen verder ontwikkeld. Interne audits Horizon onderwijs is in 2011 uitgebreid bezocht door Inspectie onderwijs (12 officiële inspectiebezoeken). De focus lag dit jaar op de zwakke scholen (locaties in Park College Alphen a/d Rijn, Schreuder College Mozartlaan, Midgaard College en Kompas College). De bezoeken betroffen tussentijdse evaluaties. Voor deze locaties zijn uitgebreide plannen van aanpak geformuleerd om de tekortkomingen zo snel als mogelijk op te heffen. Verwachting is dat alle locaties in 2013 een basisarrangement halen. Als maatregel om zwakke arrangementen in de toekomst te voorkomen, is flink geïnvesteerd in opzet en aanpak van interne audits in het onderwijs. Hierbij is de samenwerking gezocht met Yulius, die dezelfde intentie heeft. Er is een programma gemaakt om gedurende een periode van twee jaar systematisch alle Yulius en Horizon scholen te laten auditten door elkaars medewerkers. Auditoren hebben een stevige training ontvangen, onder andere van een oudinspecteur van onderwijs, waarbij zij geleerd hebben aan de hand van het Inspectiekader naar een school te kijken. De eerste audits van dit programma zijn reeds uitgevoerd. De gekozen opzet en methode blijken zeer succesvol in de zin van het doorgronden van de kwaliteit van een onderwijslocatie. Het Kompas College heeft in december 2012 na het inspectiebezoek het basisarrangement ontvangen. Met de start van het Schakenbosch College in Leidschendam en daarmee verband houdend het opheffen van de locatie Park College Zwammerdam is het zwakke arrangement van Zwammerdam vervallen per 31 december 2012.


33

Op de zorglocaties heeft ook een flink aantal audits in het kader van de HKZ plaatsgevonden, zowel intern als door de externe toetser (Lloyd’s Register). Conform de ontwikkelingen bij de Inspectie en HKZ, zijn ook de interne audits steeds meer risicogericht georiënteerd. Zo is er breed gekeken naar dossiers en met name naar de formulering van het perspectief – dit reeds anticiperend op de trajectgedachte. Een breed en gedragen perspectief moet centraal staan in het gehele traject dat de cliënt doorloopt. Gebleken is dat onder andere verdere verbeterslagen gemaakt kunnen worden in de combinatie van het zorgen onderwijsperspectief. Overigens werden bij de toetsingen door Lloyd’s Register geen tekortkomingen geconstateerd. In 2013 wil Horizon zich voor de tweede maal hercertificeren. De locatie Oostvoorne is in december 2012 bezocht door de Inspectie Jeugdzorg. De aandacht lag op fysiek ingrijpen. De inspectie heeft met het bestuur van gedachten gewisseld over dilemma’s bij het al dan niet ingrijpen bij (dreigende) incidenten. Dit heeft geleid tot een voorgenomen uitbreiding van het aantal plaatsen gesloten jeugdzorg voor jongeren onder de 12 met drie plaatsen en het opzetten van een intervisie c.q. trainingstraject in het MKT Oostvoorne. Systeembeoordeling Wederom heeft in 2012 een directiebeoordeling/systeembeoordeling plaatsgevonden, waarin alle kwaliteitsmetingen die binnen Horizon gedaan worden, geëvalueerd worden op opbrengst en werkwijze. Hier is onder andere besloten om de incidentenrapportage op een andere wijze vorm te gaan geven. De rapportage is gedigitaliseerd om deze laagdrempeliger te maken (meldingsbereidheid vergroten) en om de analysemogelijkheden te vergroten. Gestart is met een database die op grote lijnen door de beleidsafdeling geraadpleegd en geanalyseerd kan worden. Inmiddels wordt er ook gewerkt aan een rapportagetool op sector-/afdelingsniveau, zodat de analyseverantwoordelijkheid lager en directer in de organisatie gelegd wordt. Op deze wijze is bewerkstelligd dat incidenten sneller follow up kunnen krijgen en dat preventieve maatregelen eerder genomen worden. Risicogericht management Met het voltallige managementteam heeft een tweetal bijeenkomsten plaatsgevonden in het kader van risicogericht management. Met elkaar is – onder leiding van het accountantskantoor Deloitte – gekeken welke factoren de grootste risico’s vormen voor Horizon in de komende twee jaar. Op basis van deze uitkomsten zal het risicogericht management in 2013 verder vorm gaan krijgen binnen Horizon. Procedures en protocollen In 2012 zijn de eerste stappen gezet zijn naar harmonisatie van procedures, protocollen en andere documenten van Horizon en fusiepartner Avenier. De fusie was een feit op 19 september 2012, waarna al vlot gestart is met het plannen van de harmonisatie. Zo is er een plan van aanpak harmonisatie kwaliteitsbeleid geformuleerd, waarin stapsgewijs alle onderdelen van het kwaliteitsbeleid onder de loep genomen worden. Als eerste is de auditprocedure en –rapportage herzien. De afdeling Beleid & Kwaliteit heeft samen met de lijn en andere medewerkers binnen het Bergse Bos en de projectgezinnen een veelheid aan activiteiten ondernomen om te komen tot protocollen (bijvoorbeeld veiligheidsbeleid), methodiekbeschrijvingen (besloten groepen), HKZ, m.n. door het houden van controles om de accreditatie te onderhouden danwel te verscherpen, begeleiding en voorbereiding van Inspectiebezoeken, het aanleveren, beoordelen en bespreken ter verbetering van incidentenrapportage. In algemene zin droeg dit bij aan de doelstelling tot versterking van de professionele identiteit van het Bergse Bos en Projectgezinnen.


34

Methodieken Horizon gebruikt al lange tijd het methodiekmodel van Bruininks (gebaseerd op Kok) ten behoeve van de klimaatbeschrijving op de residentiële groepen, dagbehandelingsgroepen en verschillende klassen. Deze worden door gedragswetenschappers van Horizon continu up-to-date gehouden. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van verschillende evidence-based methoden zoals: Equip, EMDR, Leefstijl, MDFT en Rots&Water. Prestatie-indicatoren De prestatie-indicatoren worden verantwoord in DigiMV. Horizon werkt echter niet met de SEJN scores. De gegevens met betrekking tot doelrealisatie en reden beëindiging hulp zijn opgenomen in de bijlagen met verantwoordingseisen per financier. Ten aanzien van de cliënttevredenheid kan het volgende gemeld worden: Cliëntenfeedback Voor het cliënttevredenheidsonderzoek wordt gewerkt met een tweejaarlijkse cyclus en zijn er in 2012 derhalve geen aanvullende cliënttevredenheidsonderzoeken uitgevoerd. Wel is eind 2012 een start gemaakt met het ontwikkelen van een eenduidig en eenvoudig cliënttevredenheidsinstrument voor zowel pleegzorg, zorg als onderwijs. Dit om de vergelijkbaarheid tussen de verschillende zorgen onderwijsvormen te vergroten en het aantal verschillende cliënttevredenheidsinstrumenten te reduceren. Voor het evalueren van de geboden hulp en het verantwoorden op de Prestatie-indicator klanttevredenheid is in 2012 conform afspraak standaard de exit-vragenlijst uitgezet bij ouders en jeugdigen binnen de zorg. Wanneer het gemiddelde rapportcijfer van ouders en jeugd over heel 2012 wordt berekend op basis van de beschikbare vragenlijsten, is een globaal beeld te verkrijgen van de tevredenheid over de geboden zorg. Jeugdigen scoren hierbij gemiddeld een 7.6 (n=52) en ouders/verzorgers een 8.5 (n=58). Specifiek over het resultaat van de hulp scoren ouders/verzorgers gemiddeld een 3.4 (n=58). Jeugdigen scoren wat betreft resultaat van de hulp gemiddeld een 3.16 (n=52). Beiden vallen boven het gemiddelde van 2.75 wat aangeeft dat zowel ouders/verzorgers als jeugdigen in het algemeen tevreden zijn over het resultaat van de hulp.

5.1.2. Onderzoek Horizon zet zowel fundamenteel onderzoek als praktijkonderzoek in om zicht te krijgen op de effectiviteit en kwaliteit van de geboden hulp teneinde de kwaliteit te optimaliseren. Hierbij wordt een drietal gekozen onderzoekslijnen als kader gebruikt. Ten aanzien van de gekozen onderzoekslijnen heeft ten opzichte van 2011 een wijziging plaatsgevonden. De officieel vastgestelde onderzoekslijnen waarop Horizon zich de komende jaren wil gaan richten zijn 1. onderzoeken gericht op effectiviteit van interventies 2. onderzoeken gericht op het leer/leefklimaat 3. onderzoeken gericht op participatie. Bij alle nieuwe onderzoeksaanvragen zal nagegaan worden of deze passen binnen de gestelde onderzoekslijnen en dus passen bij de (onderzoeks)ambities van Horizon. Hieronder volgt een impressie van onderzoeken die in 2012 zijn afgerond. Daarna volgt informatie over nog lopende of nieuw gestarte onderzoeken. Afgerond onderzoek Onderwijs in geslotenheid Doel van dit etnografisch onderzoek is om door middel van interviews, verhalen en observaties het perspectief van docenten en jeugdigen op onderwijs binnen de gesloten jeugdzorg in beeld te krijgen. Het onderzoek is afgerond, er wordt nog gewerkt aan het eindverslag.


35

Doelgroeponderzoek landelijk werkende instellingen (LWI) Doel van dit onderzoek is nagaan in hoeverre de doelgroepbeschrijving van jeugdigen binnen landelijk werkende instellingen (Hoenderloo, Horizon) verschilt met die van jeugdigen binnen niet-landelijke jeugdzorginstellingen. In grote lijnen kan de voorzichtige conclusie worden getrokken dat de problematiek van de doelgroep niet substantieel afwijkt van de doelgroepen in vergelijkbare residentiele instellingen. Wel blijkt de hulpverleningsgeschiedenis van de jeugdigen uit de LWIinstellingen langer en meer wisselend te zijn en zijn er aanwijzingen dat het probleemgedrag van de jeugdigen mogelijk meer verklaard kan worden vanuit biologische factoren dan vanuit gezinsfactoren. Deze hypothese moet echter nog worden getoetst. Sociale veiligheid binnen het VSO Uit een eerder rapport van de onderwijsinspectie bleek dat van enkele locaties onvoldoende zicht is op de veiligheidsbeleving van leerlingen. Op grond daarvan heeft een groep studenten SPH de beleving van de sociale veiligheid onderzocht middels kwalitatief onderzoek. Doel van het onderzoek was het in kaart brengen van de veiligheidsbeleving en van achterliggende factoren die hierop van invloed zijn, ten einde adviezen te geven ter verbetering van de veiligheidsbeleving. Uit het onderzoek komt onder andere naar voren dat het merendeel van de leerlingen zich veilig voelt op school. De percentages op de verschillende locaties variëren van 74%-100%. Op grond van de resultaten zijn meerdere aanbevelingen geformuleerd voor het optimaliseren van de veiligheidsbeleving. Daarnaast is een voorstel uitgewerkt voor een wijze waarop Horizon de veiligheidsbeleving standaard zou kunnen monitoren. Onderzoek vergroten sociaal netwerk Uit de tussenrapportage van Prof. Scholte (bijzondere leerstoel van Horizon aan Universiteit Leiden) bleek dat het vergroten van het sociale netwerk tijdens een residentiële plaatsing geen groot accent krijgt in de behandeling ten opzichte van andere doelen zoals het verminderen van probleemgedrag. Op grond hiervan heeft een student SPH middels kwalitatief onderzoek onderzocht wat de gevolgen zijn van uithuisplaatsing op het sociale netwerk van de cliënt en in hoeverre Horizon dit netwerk kan versterken en/of vergroten. Uit het onderzoek komt onder andere naar voren dat Horizon veel doet om het contact met ouders/familie vast te houden, waar ouders ook tevreden over zijn. Het daadwerkelijk uitbreiden van het sociaal netwerk tijdens plaatsing of het verbreden naar andere personen dan de ouders/familie (vrienden, sportgenoten etc.) blijkt lastiger vorm te geven. Advies is om met name voor oudere jeugd meer ruimte in te plannen in het weekritme voor activiteiten om het sociale netwerk te vergroten. Onderzoek leefklimaat jonge jeugd Eind 2012 is de eerste fase van het onderzoek naar het leefklimaat binnen het Bergse Bos afgerond. Centraal in deze fase stond het aanpassen van de PGCI, een instrument om het leefklimaat te bepalen, zodat deze geschikt is voor jonge jeugd. In de tussenrapportage wordt beschreven hoe dit instrument aangepast en gevalideerd is, resulterend in het Living Group Climate Instrument 8-14 (LGCI 8-14). Doel is de jeugdhulpverlening een nieuw structureel, verdiepend en helpend hulpmiddel te geven ten behoeve van de hulpverlening aan de kwetsbare doelgroep. Naar verwachting zijn in juni 2013 de resultaten en analyses beschikbaar.

Lopend onderzoek Eén van de onderzoeken die beogen de effectiviteit van de residentiële hulpverlening in kaart te brengen, is het follow-up onderzoek naar de doelgroep, werkwijze en het effect van de residentiële hulpverlening binnen Horizon (i.s.m. Hoenderloo Groep). Het betreft een longitudinaal onderzoek met drie achtereenvolgende jaren een meting. Het onderzoek wordt uitgevoerd i.s.m. Universiteit Leiden en wordt geleid door Prof. Scholte vanuit de bijzondere leerstoel. Onlangs is de eindmeting afgerond en volgt naar verwachting op korte termijn het eindverslag waarmee Horizon zicht krijgt op de lange termijn effecten van de behandeling.


36

Daarnaast wordt onderzocht hoe de ontwikkeling van opgenomen jeugdigen zich verhoudt tot jeugdigen die (nog) niet de best passende hulp ontvangen, omdat ze daar nog voor op de wachtlijst staan. Op basis van de onderzoeksgegevens wordt ook in beeld gebracht hoe het de vertrokken jeugdigen vergaat een half jaar na vertrek uit Horizon. Er is ook een aantal nieuwe onderzoeken gestart in 2012. Eén hiervan is een (promotie)onderzoek naar factoren die mogelijke criteria zijn, die voorspellen wat de eerst aangewezen zorgvorm bij uithuisplaatsing is (pleegzorg, gezinshuis, residentie). Andere voorbeelden van gestart onderzoek in 2012 zijn onderzoek naar een methode voor een Individuele Proactieve Agressiehanterings Methode (IPAM) en een onderzoek naar het vervoer van jeugdigen met een machtiging gesloten jeugdzorg.

5.1.3. Klachten Horizon heeft een klachtenregeling voor jeugdzorg en een klachtenregeling voor onderwijs. Cliënten kunnen zich ook wenden tot de Klachtencommissie Zorgaanbieders Zuid-Holland of Onderwijsgeschillen. De klachtencommissie Zorgaanbieders Zuid-Holland bestaat uit 5 leden inclusief de voorzitter. De leden zijn niet werkzaam bij de stichtingen. Drie leden van de commissie waaronder de voorzitter behandelen een klacht. De commissie werkt in wisselende samenstelling. Indien de commissie de klacht ontvankelijk acht, stelt zij de klager en de beklaagde in ieder geval binnen maximaal twee weken in de gelegenheid mondeling en/of schriftelijk een toelichting te geven op de gedraging waarover is geklaagd. De commissie spreekt geen oordeel uit zonder beiden te hebben gehoord, in beginsel in elkaars aanwezigheid. De commissie stelt de klager, de beklaagde en de directie/bestuurder binnen zes weken nadat de klager zich tot de commissie heeft gewend schriftelijk en met redenen omkleed in kennis van haar oordeel over de gegrondheid van de klacht, al dan niet vergezeld van aanbevelingen. Voor Onderwijs werkt Horizon met Onderwijsgeschillen (Landelijke Klachtencommissie Onderwijs). De behandeling van een klacht door de Commissie verloopt via een in de reglementen van de Commissie beschreven procedure: de klager dient de klacht in, het bevoegd gezag wordt van de indiening van de klacht op de hoogte gebracht, de verweerder wordt in kennis gesteld van de klacht en wordt in de gelegenheid gesteld schriftelijk verweer in te dienen. Vervolgens wordt de klacht mondeling behandeld op een besloten zitting van de Commissie waar partijen hun standpunten kunnen toelichten en eventueel getuigen kunnen worden gehoord. Na de sluiting van de zitting beraadslaagt de Commissie over de klacht. Daarna brengt de Commissie binnen vier werkweken schriftelijk advies uit aan het bevoegd gezag. Ook klager en verweerder(s) ontvangen een afschrift van het advies. Jeugdigen en ouders van de JeugdzorgPlus afdelingen van Horizon kunnen zich tevens wenden tot de RSJ (Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming). Deze raad adviseert de Minister en Staatssecretaris van Justitie, gevraagd en ongevraagd, over de uitvoering van beleid en het toepassen van regels (waaronder de vrijheidsbeperkende maatregelen) in gesloten en besloten voorzieningen. Een delegatie van de Raad heeft in juni 2012 een werkbezoek gebracht aan de besloten groep van Horizon in Rotterdam en heeft gesproken met medewerkers, kinderen en een delegatie van de klachtencommissie. De Raad heeft het bezoek als zeer prettig en informatief ervaren. De directie heeft in 2012 vanuit de zorgsectoren 11 klachten ontvangen, waarvan er twee ook zijn behandeld door de Klachtencommissie Zorgaanbieders. Van deze twee is er één gegrond verklaard en één ongegrond. In alle gevallen is in overleg met de klagers een goede oplossing gevonden. De meeste klachten betreffen het niet eens zijn met een genomen besluit ten aanzien van de behandeling en communicatieproblemen. Horizon heeft in 2012 zeven meldingen van incidenten gedaan bij de Inspectie Jeugdzorg, waarvan er vijf te maken hebben met (beschuldiging van) seksueel grensoverschrijdend gedrag (drie van jeugdigen onderling, één door pleegvader en één door medewerker). Vier meldingen zijn afgesloten, drie lopen nog door in 2013.


37

De directie heeft in 2012 vanuit de onderwijssectoren 19 klachten ontvangen. Er zijn geen klachten voorgelegd aan de Landelijke Klachtencommissie. Er gaan 11 klachten over moeizame communicatie met de school. Uit nadere bestudering blijkt dat zowel vanuit de scholen als vanuit de ouders soms onhandig gecommuniceerd wordt. Op de scholen is in 2012 gestart met de training persoonlijk meesterschap, waarin effectieve communicatie een onderdeel is. Eind 2013 moeten alle teams getraind zijn. Verder zijn er klachten geweest over fysiek ingrijpen, veiligheid, roken op het schoolplein en over de lesinhoud/mogelijkheid bepaalde vakken te volgen. In alle gevallen is er in overleg een goede oplossing gevonden.

5.1.4. Personeelsbeleid en kwaliteit van werk Visie en ontwikkelingen Zoals eerder aangegeven zal Horizon de komende jaren steeds vaker worden gesteld voor nieuwe en veranderende verwachtingen en eisen aan het aanbod van Jeugdzorg. Om daar als organisatie goed op in te spelen kan niet alleen worden vastgehouden aan het handhaven van het bestaande aanbod en het in stand houden en verhogen van de kwaliteit daarvan. Toch is dat een houding die eigen is aan veel jeugdzorgwerkers. Zij zijn zichzelf als de constante factor gaan zien, die steeds weer aan de slag gaat met de vragen en problemen van een nieuwe cliënt. Deze aanbodgerichte werkwijze sluit niet meer aan bij de huidige tijd, waarin we onze cliënten zelf verantwoordelijk maken. Onze aandacht voor het personeel is er dan ook met name op gericht geweest om met elkaar die omslag te maken. Het meest concreet werd dat door alle medewerkers de in-company training “Persoonlijk Meesterschap” aan te bieden. In deze training leren medewerkers onder andere inzien hoe zij zelf keuzes maken in hun leven (dus ook in hun werk) en daar zelf verantwoordelijkheid voor kunnen nemen, dan wel dat toch bij anderen blijven leggen. Een andere ontwikkeling is dat Horizon naar een veelzijdiger aanbod toe gaat. Veel van onze medewerkers zijn vooral ervaren in de residentiële jeugdzorg of in de dagbehandeling, waarbij vaak ook sprake is van een langdurend traject. In de praktijk en uit onderzoek blijkt dat cliënten soms meer baat hebben bij een kort en intensief traject. In 2012 is Horizon verder gegaan met het ontwikkelen van zo’n aanbod, waarbij er ook bewust voor gekozen is om daar intern de medewerkers voor te werven, zodat dit echt bijdraagt aan het interne veranderingsproces. Alle medewerkers zijn uitgebreid meegenomen in de voorgenomen krimp, ombuiging en innovatieplannen - voor 2013 en verder - door het houden van presentaties op alle locaties, in aanwezigheid van een lid van de directieraad en een afvaardiging van de OR. De personele samenstelling en het niveau van sommige medewerkers bleek niet berekend voor de taken die van hun gevraagd mochten worden. Naast directe coaching en supervisie, diverse bijscholingen (zie scholing) was het ook nodig om van sommige medewerkers afscheid te nemen. Dit is – vaak in onderling overleg en overeenkomst – voor een beperkt aantal medewerkers tot stand gebracht. Door herorganisatie en versterking van de personele formatie is een aantal maatregelen genomen dat tot doel heeft de kwaliteit van personeel naar een adequaat professioneel niveau toe te leiden, te onderhouden en verder te ontwikkelen. Zo zijn strengere selectie eisen opgesteld voor aanname van personeel waarbij vooral profieleisen worden toegepast die passen bij de complexiteit van de taken en verschillende functies. In 2012 is een start gemaakt om voor elke medewerker een Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP) op te stellen en worden van daaruit afspraken gemaakt voor ontwikkeling en te boeken resultaten. Thema’s personeelsbeleid In het bestaande beleid zijn er belangrijke thema’s die altijd terugkeren, zoals arbeidsmarktcommunicatie, het bevorderen van de opleiding en ontwikkeling van personeel, communicatie, veiligheid en gezondheid, duurzame inzetbaarheid. In 2012 zijn daar nog geen grote veranderingen in opgetreden.


38

Vanwege de fusie met Avenier, die in 2013 verder zijn beslag zal krijgen, was 2012 toch vooral een jaar waarin we naar elkaar toegroeiden en zal 2013 het jaar zijn waarin ook een aantal vernieuwingen zullen plaatsvinden. Over de bovengenoemde thema’s melden we daarom nu het volgende. Arbeidsmarkt In de arbeidsmarktcommunicatie is de rol van de gedrukte media volledig weggevallen en speelt deze zich nu vrijwel volledig af op het internet. De speciaal ontwikkelde website is daarbij nog steeds een belangrijke succesfactor. We realiseren ons dat naar de toekomst toe ook de rol van sociale media steeds belangrijker wordt en dat we die ook moeten gaan benutten. Screening Bij de indiensttreding van nieuwe medewerkers vindt in de sollicitatieprocedure een zorgvuldige screening plaats op antecedenten. Daarbij hoort als vast onderdeel dat er een Verklaring Omtrent Gedrag (V.O.G.) moet kunnen worden overlegd, die vervolgens deel uitmaakt van het personeelsdossier. In ieder personeelsdossier is een V.O.G. aanwezig. Scholing Horizon vindt het belangrijk dat medewerkers goed gekwalificeerd zijn voor hun functie en zich daarna ook blijven ontwikkelen. Voor alle professionele functies gelden kwalificatie-eisen of worden er goede opleidingsfaciliteiten geboden als iemand daar alsnog aan moet voldoen. Daarnaast is er een ruim intern aanbod van trainingen door de Horizon Academie. Een deel van deze trainingen is verplicht en hoort bij de diverse functies, op andere trainingen kunnen medewerkers zelf intekenen. Op deze manier blijft er een goed evenwicht, want het is belangrijk dat een medewerker ook intrinsiek voor een training is gemotiveerd. In het laatste kwartaal van 2012 is Horizon van start gegaan met het Actieplan Professionalisering Jeugdzorg, dat landelijk is uitgezet. Het is al gebleken dat er onder onze medewerkers veel belangstelling is voor dit traject, waarbij we ze dan ook heel actief hebben betrokken. Veiligheid en gezondheid In oktober 2012 is Horizon bezocht door de Inspectie SZW (voorheen de arbeidsinspectie). Het betrof hier een onderzoek dat was gericht op de sector Jeugdzorg en waarbij meerdere organisaties zijn bezocht. Het onderzoek was met name gericht op de thema’s agressie, veiligheid en werkdruk. De inspecteur heeft gesprekken gevoerd met directie, P&O, OR en medewerkers op de werkvloer en heeft daarnaast het geschreven beleid beoordeeld. De inspecteur was zeer lovend over het door Horizon gevoerde beleid en het trof hem met name dat de geluiden op de werkvloer goed overeenkwamen met wat er in de andere gesprekken was benoemd, en ook met wat er op schrift staat. De inspecteur constateerde dat het beleid op de meeste punten adequaat is en ook goed geïmplementeerd. Wel was hij van mening dat er nog te weinig gedaan wordt aan evaluatie. In het kader daarvan hebben we besloten om een bestaand voornemen – een medewerkersonderzoek rond een aantal thema’s (agressie, veiligheid en communicatie) - in het eerste half jaar van 2013 uit te voeren. Duurzame inzetbaarheid Het thema van de ontgroening en vergrijzing van de arbeidsmarkt is tot nu toe binnen Horizon niet heel actief opgepakt. De gemiddelde leeftijd van jeugdzorgwerkers is relatief jong en de oudere medewerkers bekleden over het algemeen functies waarin de werkbelasting in evenwicht is met de leeftijd. De al sinds jaren aangekondigde effecten van de ontgroening zijn niet ontstaan, als gevolg van de economische crisis. Hetzelfde geldt in feite voor de vergrijzing. De golf van uittredende medewerkers die werd verwacht, is nog niet opgetreden, omdat medewerkers juist langer zijn gaan doorwerken. Binnen een aantal jaar zal het echter nodig zijn hier adequaat beleid op te voeren; we zijn dat nu nog aan het ontwikkelen.


39

Roosters jeugdzorg In breed Horizon verband is in 2012 het roosterhandboek opnieuw beschreven naar de state of the art. Inmiddels heeft de OR ingestemd en wordt invoering per 01-01-2013 ter hand genomen. In de omgang met de roosters en diensten van medewerkers is op een aantal locaties een betere organisatie bereikt door o.a. ‘buddy groepen’ te organiseren waardoor vaste eenheden van medewerkers, en aan elkaar gekoppelde groepen, diensten over konden nemen ten bate van continuïteit in de 24-uurse zorg. Bezetting en inzet werden daardoor doelmatiger. Beheersing van uitkeringen na ontslag Horizon is terughoudend met het verstrekken van ontslagvergoedingen. Er wordt wel gebruik gemaakt van de mogelijkheid om met wederzijds goedvinden te beëindigen, maar in principe gaat dat niet gepaard met een ontslagvergoeding, tenzij daar speciale redenen voor zijn. Wel wordt altijd de fictieve opzegtermijn in acht genomen en worden er vervolgens afspraken gemaakt over het opnemen van verlof en/of het vrijstellen van werkzaamheden. Als het ontslag tot stand komt via een ontbinding door de kantonrechter, hangt het van de omstandigheden af of er een vergoeding is. In 2012 is bij vijf ontslagen sprake geweest van een ontslagvergoeding, vier in Jeugdzorg en een in Onderwijs. In Jeugdzorg ging het daarbij in twee gevallen om oudere werknemers, die waren vastgelopen in hun werkzaamheden en met – zowel binnen als buiten de organisatie – een slecht perspectief op voortzetting van hun loopbaan. Het betrof in beide gevallen een beëindiging met wederzijds goedvinden. Bij de ontslagvergoedingen was sprake van een correctiefactor maximaal 0,5 om ook de verantwoordelijkheid van de werknemer tot uitdrukking te brengen. Een derde ontslag betrof een ontbinding door de kantonrechter, waarbij de werknemer – vanwege de verwijtbaarheid – uiteindelijk instemde met een correctiefactor 0,8. Het vierde ontslag betrof een beëindiging met wederzijds goedvinden, waarbij sprake was van onvoldoende functioneren. De vergoeding was een maandsalaris. Het ontslag in Onderwijs betrof een ontbinding na een ernstig verstoorde samenwerking. De correctiefactor was 1,0. Ziekteverzuim In de jeugdzorgsectoren was in 2012 het ziekteverzuim 5,49%, met een meldingsfrequentie van 1,36. Gemiddelde duur van het ziekteverzuim was 11,44 dagen. De genoemde cijfers zijn exclusief zwangerschap. Op een aantal locaties was het aantal zwangerschappen opvallende groot. Zeer verheugend voor de aanstaande moeders, maar belastend voor de personeelsplanning in het kader van vervanging. In de onderwijssectoren was in 2012 het ziekteverzuim 7,05% met een meldingsfrequentie van 2,15. Gemiddelde duur van het ziekteverzuim was 12,08 dagen (cijfers exclusief zwangerschap). Verloop personeel In jeugdzorg zijn 70 medewerkers in dienst getreden en 68 medewerkers hebben Horizon verlaten. In onderwijs zijn 58 medewerkers in dienst getreden en hebben 61 medewerkers Horizon verlaten. Personeelsformatie en vacatures Op 31.12.2012 waren er geen vacatures, omdat op dat moment een vacaturestop van kracht was. De personeelsformatie is opgenomen in de bijlage op pagina 73 en 74.

5.1.5. Deskundigheidsbevordering (Horizon Academie) Zoals eerder aangegeven wordt van onze organisatie gevraagd dat wij gaan concurreren op de markt en ons duidelijk profileren met meetbare zorg. Hierbij hoort een ondernemende en creatieve instelling van zowel directie als medewerkers, zodat wij ons blijven onderscheiden en weten waar we voor staan. Wij hebben te maken met cliënten die de grip op hun leven grotendeels of gedeeltelijk zijn kwijtgeraakt. Dat zal in de komende jaren nog ingewikkelder worden. Wij willen hen in staat stellen om die grip weer terug te krijgen zodat zij weer regisseur worden van hun eigen leven.


40

Dit vraagt veel van onze medewerkers. Waar we voorheen onze cliënten wilden helpen en zaken van hen overnamen (reddersgeest) wordt nu en in de toekomst een proactieve en directieve houding verwacht, waarin medewerkers weten wat ze willen en cliënten en elkaar aanspreken. Horizon verwacht van haar medewerkers dat zij vanuit hun eigen regie het lef hebben om anderen te regisseren zodat zij in staat gesteld worden een zelfde rol op te pakken. Om medewerkers in staat te stellen zich dit gedachtegoed en deze houding eigen te maken heeft de Horizon Academie een passend aanbod ontwikkeld, dat enerzijds een verplichtend karakter heeft en anderzijds een eigen keuze van de medewerkers inhoudt. Met het eerste willen we medewerkers meenemen in ons gedachtegoed en de houding die wij passend vinden en met het laatste willen we vooral de eigen verantwoordelijkheid van de medewerkers voor de eigen deskundigheidsbevordering stimuleren. Hiermee geven we ook met het aanbod van de Horizon Academie een antwoord op de vraag hoe we omgaan met het spanningsveld tussen sturen en volgen, tussen aanbod- en vraaggericht werken. Doelen 2012 1. Het aanbod is passend bij de missie van regisseurschap. 2. De academie faciliteert middels de trainingen persoonlijk meesterschap en oplossingsgericht werken voor teams de omslag van redder naar regisseur. 3. De academie ontwikkelt in samenwerking met de ambulante dienst drie specifieke Horizon brede modules gericht op onderwijs: a. Het gebruik van het referentiekader en bouw van het curriculum b. Handelingsgericht werken voor Commissies van Begeleiding (onderwijs) c. Perspectiefplan schrijven en professioneel redeneren 4. Het aanbod sluit aan bij de behoeften van de medewerkers 5. Kwaliteit van trainingen borgen en verbeteren 6. Medewerkers maken optimaal gebruik van het aanbod van de academie Voor alle medewerkers geldt een verplicht aanbod: Nieuwe medewerkers workshops (missie/visie, kwaliteitsbeleid en regisseurschap) RADAR met jaarlijkse terugkomdagen Deskundigheidsbevordering gericht op onderwijsaanbod Oplossingsgericht werken voor teams met jaarlijkse terugkomdagen Persoonlijk meesterschap met jaarlijkse terugkomdagen De laatste twee worden teamgericht aangeboden en benut om de cultuuromslag binnen de organisatie te bewerkstelligen. Er is een optioneel aanbod: Gericht op teams Arrangementen (voor teams en afdelingen) Synergie, de kunst van het samenwerken (voor teams en afdelingen) Seksualiteit en intimiteit Gericht op individuele medewerkers Actief, activiteitengerichte behandeling Efficiënte rapportage Gedoe op tafel Gedragsbeïnvloeding voor kinderen en voor adolescenten Gesprekken met ouders Krachtige verbindingen maken Narratieve systeemtherapie Praktisch pedagogische ondersteuning (PPO) Professionele en persoonlijke effectiviteit (PPE) Wie durft? Een aantal gedragswetenschappers volgt de opleiding tot GZ-psycholoog.


41

Gericht op de functiegroep werkbegeleiders Werkbegeleiding 1 en 2 Gericht op medewerkers die trainingen aan jeugdigen gaan geven Blijf cool Jezelf de baas Equip De volgende trainingen zijn gevolgd in 2012: Training Persoonlijk meesterschap Terugkomdag persoonlijk meesterschap Workshop PM Oplossingsgerichte basis Verdieping oplossingsgericht RADAR basis Verdieping radar Nieuwe medewerkers workshops CVB training ahv 3 modules Terugkomdag CVB Train de trainer Rapportage PPO Wb1 Wb2 Krachtige verbindingen maken Narratieve kennismaking Narratieve systeeminterventies Seksualiteit en intimiteit Gedragsbeïnvloeding Gedoe op tafel Actief Motiverende gesprekstechnieken Rots en water Equip Terugkomdag equip Blijf cool Excel en word


Duur Tweedaagse Een dag

Aantal keer gegeven 48 23

Een dag Twee daagse Een dag Twee daagse Een dag Drie dagdelen zes dagdelen 1 dagdeel 5 dagen 1 dag Twee dagen en een dagdeel Een dag en vier dagdelen Een dag en vier dagdelen Drie dagdelen Een dag Drie dagen Een dag Drie dagdelen Drie dagen Twee dagen Twee dagen Een dag 3 dagen 1 dag Twee dagen Een dag

4 6 4 13 17 45 3 1 2 2 2 2 2 1 3 1 8 3 1 1 1 3 3 3 1 1

42

5.2.

Financieel Beleid

5.2.1. Hoofdlijnen financieel beleid Uitgangspunten Het financieel beleid is afgeleid van en faciliterend aan missie, visie, ambities en doelstellingen van Horizon. Een financieel gezonde bedrijfsvoering is een essentiële randvoorwaarde om de ambities en doelstellingen te realiseren. Horizon streeft naar een gezonde financiële bedrijfshuishouding met een jaarlijks sluitende exploitatie voor alle locaties, adequate reserves en een goede liquiditeit. De financiële verantwoording is gebaseerd op de vigerende richtlijn (RJ640) voor de jaarverslaggeving en subsidiebepalingen van subsidiegevers. De administratieve organisatie en interne controle is op orde en is onderdeel van de (interim) controle van de accountant. Ontwikkelingen Het financieel beleid zal zich in het kader van de verwachte externe ontwikkelingen (marktwerking in de jeugdzorg) op de onderstaande punten verder ontwikkelen. Egalisatie reserves De ontwikkelingen binnen de jeugdzorg en het onderwijs brengen grotere ondernemingsrisico’s met zich mee. Eén van de risico’s in de jeugdzorg is de toepassing van de onderbezettingskorting: subsidiëring op basis van gerealiseerde bezetting in plaats van op de beschikbare capaciteit. De organisatie richt zich op het creëren van reserves die passen bij de financiële risico’s, met speciale aandacht voor de huisvestingscomponent. De financiële reserves dienen een dusdanige omvang te hebben dat de continuïteit van de organisatie niet in gevaar kan komen. Het College Sanering Zorginstellingen voert in opdracht van het ministerie van VWS een onderzoek uit naar hetgeen nodig is om hybride instellingen als Horizon en Avenier een zelfstandige rol op de kapitaalmarkt te laten vervullen. Verwacht wordt dat de beoogde omvang van het weerstandsvermogen (eigen vermogen en egalisatie reserves) minimaal 20% moet zijn. De huidige subsidieregelingen staan op dit moment een maximale egalisatiereserve van 10% van het subsidiebedrag toe. Inzicht in kostprijzen Toepassing van het P(rijs)*Q(uantiteit)-principe vereist inzicht in de kostprijzen van de producten die worden geleverd, zodanig dat een zinvolle discussie met de opdrachtgever over de prijs kan worden gevoerd. Een belangrijke ontwikkeling in dit verband is de mededeling vanuit het ministerie van VWS dat in de toekomst de financiering zal plaatsvinden op basis van het aantal (unieke) trajecten. Ook in dit kader is inzicht in kostprijzen en inzicht in prijzen van trajecten van groot belang. Vastgoedbeleid Terreinen en gebouwen vormen een belangrijk deel van de activa van Horizon. In 2012 heeft in het kader van de fusie met Avenier een externe due diligence op het vastgoed van Horizon plaatsgevonden. De uitkomsten van dit onderzoek worden verwerkt in MJOP’s voor alle locaties. Beheer van het vastgoed en de daarmee gepaard gaande investeringen worden centraal gecoördineerd en maken een integraal onderdeel uit van het begrotingsproces. Inkoop In 2012 is een analyse gemaakt van het inkoop proces bij Horizon. In 2013 zal gestart worden met een verdere centralisatie van de inkoop en een reductie van het aantal leveranciers, waarmee de efficiëntie van inkoop verhoogd en de kosten verlaagd zullen worden.


43

Begrotingsproces In 2012 heeft een wijziging in het begrotingsproces plaatsgevonden, waarbij de begroting bottom-up is opgebouwd. D.w.z. dat direct verantwoordelijken in de lijn, binnen de kaders gegeven door de directie en in samenwerking met de directeur bedrijfsvoering, een begroting hebben vastgesteld. Begroting en realisatie worden in 2013 maandelijks met de budget verantwoordelijken besproken zodat tijdige aansturing plaats kan vinden. Hierbij is tevens overgegaan naar een systematiek waarbij ernaar gestreefd wordt dat alle processen en producten van de organisatie kostendekkend geëxploiteerd worden. Een tijdige signalering van onvoorziene ontwikkelingen wordt hiermee mogelijk gemaakt. Control In 2013 wordt met de aanpassingen van de IT systemen tevens overgegaan tot een integraal tekeningsbevoegdheid systeem. Doelstelling is om hiermee een verbeterd inzicht te krijgen in de verplichtingen van de organisatie en de administratie daarvan. Financieel beheer De uitvoering van het financieel beleid en de statutaire plicht tot het voeren van een adequate boekhouding wordt zodanig vormgegeven dat invulling wordt gegeven aan de gedefinieerde budgetverantwoordelijkheden op alle niveaus in de organisatie. In september 2012 is naar aanleiding van de fusie met Avenier gestart met een reorganisatie van alle ICT voorzieningen. Alle relevante IT-applicaties worden herijkt en zodanig georganiseerd en aangepast dat aan een adequate facilitering van het primaire proces wordt voldaan en een adequaat management informatie systeem vorm wordt gegeven zodat inzicht in resultaten van het primaire proces aansluiten bij de financiële bedrijfsvoering en kwaliteitseisen. Door de toegenomen dynamiek binnen de jeugdzorg en het onderwijs en geïnitieerd door de fusie met Avenier is eind 2012 begonnen met het toekomstbestendig maken van de financiële kolom. Naast het ontwikkelen van adequate instrumenten en processen om de betrouwbaarheid en de tijdigheid van besturing te vergroten, wordt de control functie separaat opgezet met een onafhankelijke rapportage aan de directeur bedrijfsvoering.


44

5.2.2. Beschrijving positie op balansdatum Balans per 31-12-2012 31-12-2012

ACTIVA Bedrijfsgebouwen en terreinen Machines en installaties Andere bedrijfsmiddelen Materiële vaste activa in uitvoering

15.752.548

31-12-2012

PASSIVA Kapitaal Algemene reserve Bestemmingsreserve Bestemmingsfonds

201.154 1.309.397

835.665 5.068.171 3.426.840 2.614.732

Eigen vermogen

5.634.733

463.149

Materiële vaste activa

17.726.248

Totaal vaste activa

Personeelsvoorzieningen Overige voorzieningen

17.726.248

603.117 2.901.117

Voorzieningen Langlopende schulden

8.543.528

Langlopende schulden Vorderingen op debiteuren Overige vorderingen Vooruitbetaalde bedragen Overige overlopende activa Vorderingen uit hoofde van subsidies

Vorderingen

611.001 320.091 199.531 158.715

Schulden uit hoofde van subsidies Schulden aan kredietinstelling Crediteuren Aflossingsverplichtingen langlopende schulden Belastingen en sociale premies Schulden terzake pensioen Nog te betalen salarissen Vakantiegeld Vakantiedagen Overige schulden Nog te betalen kosten Overige passiva

2.002.649

3.291.987

Liquide middelen

19.210.573

3.504.234

8.543.528

7.035.516 19.631 1.098.225 179.191 2.755.821 669.445 65.617 1.939.173 721.790 1.060.969 233.511 456.749

Totaal vlottende activa

22.502.560

Kortlopende schulden 16.235.638

TOTAAL ACTIVA

40.228.808

TOTAAL PASSIVA 40.228.808

Toelichting: Vaste activa Materiële vaste activa Materiële vaste activa in uitvoering betreft het ICT project en de nieuwe locatie Schakenbosch (€ 463.149). Het ICT project bestaat uit integratie van de diverse softwaresystemen van Stichting Horizon met Stichting Avenier alsmede een aanpak ter verbetering van de informatievoorziening van beide stichtingen. Voor de nieuwe locatie Schakenbosch betreft dit vooral de aanschaf van nieuw inventaris. Voor de scholen betreffen de investeringen nieuw inventaris (Midgaard College), nieuwe leermiddelen (Park College en Midgaard College) en functioneel onderhoud (Instituut Mr. Schats).


45

Vlottende activa Vorderingen Debiteuren zijn ten opzichte van 2011 toegenomen. De grootste debiteuren zijn Stichting Avenier (€ 195.953; gezamenlijke projecten waarvan de facturering via Stichting Horizon verloopt), gemeente Rotterdam (€ 100.000; voorbereidingskrediet verbouwing Slinge) en Stichting GBW (€ 180.000; projectsubsidie 2012). De overige vorderingen betreffen nog te ontvangen vergoedingen over 2012 inzake te verrekenen BTW, ambulante begeleiding voor derden, terug te ontvangen salarissen, premie VGZ en rente. De overlopende activa bestaat voornamelijk uit een projectsubsidie, waarvan de afrekening pas in 2012 zal worden ontvangen. Het gaat om subsidie voor het project Op de Rails. Vorderingen uit hoofde van subsidies Op het Ministerie van OCW heeft Horizon een vordering inzake de lumpsum (€ 1.649.545). Voor de provincie Zuid-Holland gaat het om de afrekening van een meerjarige projectsubsidie (€ 107.000) en bij de Stadsregio Rotterdam over extra geleverde productie (€ 180.573). Liquide middelen De liquiditeitspositie van Horizon Onderwijs is ten opzichte van 2011 toegenomen met ongeveer € 5.264.000. De liquide middelen zijn grotendeels weggezet in een deposito / spaarrekening waarmee Horizon voldoet aan de regeling van het ministerie van OCW. De toename is onder meer toe te schrijven aan vooruit ontvangen subsidies voor de rugzakleerlingen in het MBO. Daarnaast is er teveel subsidie ontvangen voor rugzakleerlingen die niet worden begeleid of in het verleden zijn begeleid door Horizon. Tevens zijn er nog te besteden / bestede subsidies in jeugdzorg waarvoor de voorschotbetaling reeds heeft plaatsgevonden of waarvan de afrekening nog moet plaatsvinden. Eigen vermogen Algemene reserve – Bestemmingsreserves - Bestemmingsfondsen Het eigen vermogen is in 2012 met € 2.571.382 toegenomen. Het resultaat is vooral toe te schrijven aan meevallers bij de incidentele subsidies zoals Herstart, Op de Rails en ESF alsmede incidentele meevallers zoals vrijval premie vrijwillig verzekerden vervangingsfonds / meer UWV uitkeringen inzake zwangerschappen en rente. Bovendien is in onderwijs een deel van de verschuldigde LGF middelen vrijgevallen ten gunste van 2012. Verder zijn de personele kosten lager uitgevallen dan waar in eerdere prognoses rekening mee is gehouden. In het licht van de aankomende bezuinigingen is het noodzakelijk om het vermogen van Horizon te versterken en de organisatie voor te bereiden op 2014 en verder. In 2013 zal al het nodige moeten gebeuren om in 2014 en 2015 de bezuinigingen van de overheid op te vangen en de organisatie in te laten spelen op de veranderende vraag en behoefte van de stakeholders. Voorzieningen De voorzieningen zijn ten opzichte van 2011 toegenomen (€ 292.688) door mutaties in de voorziening jubileumuitkeringen (€ 37.138), spaarverlof (€ 254) en groot onderhoud (€ 255.296). Voor de voorziening groot onderhoud heeft Horizon een meerjarenonderhoudsysteem (MOS). Voor de Rotterdamse onderwijslocaties heeft de gemeente, na instemming, het groot onderhoud doorgezet naar de schoolbesturen. Hiermee zijn de schoolbesturen zelf verantwoordelijk voor het onderhoud van de scholen. Deze stap wordt momenteel door meerdere gemeenten ingezet met het oog op de decentralisatie van het onderhoud van onderwijsgebouwen. Voor de fusie heeft een extern adviesbureau onderzoek gedaan naar het onderhoud en de conclusies van dit rapport zijn meegenomen in de voorziening.


46

Langlopende schulden Dit betreft leningen en waarborghypotheken vanuit jeugdzorg. Er zijn geen nieuwe leningen aangetrokken. De eerstvolgende rentewijzigingsdatum is 2014. Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van subsidies Op de vergoedingsoverzichten van het ministerie van OCW staan naast begeleide rugzakleerlingen ook leerlingen die niet door de Horizon Ambulante Dienst worden begeleid of die door de Horizon Ambulante Dienst in het verleden zijn begeleid. Voor deze groep niet begeleide rugzakleerlingen is een schatting gemaakt van de terug te betalen subsidiegelden aan het ministerie van OCW (€ 2.929.207). De subsidie Gesloten Jeugd Instelling (GJI) is in 2010 voor het eerst ontvangen. Door een latere administratieve verwerking bij het ministerie van OCW is het subsidiebedrag te hoog vastgesteld. De teveel ontvangen subsidie GJI dient te worden terugbetaald. In 2011 heeft het ministerie van OCW bij de verwerking van de subsidie Gesloten Jeugd Instelling (GJI) de toegestane capaciteit hoger aangegeven dan door het ministerie van VWS in de jeugdzorg is toegekend. Bovendien heeft het ministerie van OCW bij de telling 1 oktober 2010 de leerlingen voor de subsidie Justitiële Jeugd Instelling (JJI) op nihil staan. Er zijn tevens bijzondere groeimiddelen voor het schooljaar 2011 – 2012 toegekend waarvan onduidelijk is waarom deze middelen zijn toegekend. Op het betreffende administratieve brinnummer is voor die specifieke datum geen bijzondere toename van leerlingen geteld. Deze bovenstaande zaken (GJI, JJI en bijzondere groeimiddelen) resulteren in een terug te betalen subsidiebedrag (€ 2.230.808). Daarnaast is voor de groep begeleide MBO rugzakleerlingen de subsidie volledig vooruit ontvangen voor het schooljaar 2011 – 2012. Voor de provincie Zuid Holland gaat het om nog te besteden / af te rekenen projectsubsidies (€ 638.611) en bij de Stadsregio Rotterdam om nog niet ingezette productie (€ 169.136). Bij het ministerie van VWS betreft het onderproductie op het programma Hand in Hand. Crediteuren Het saldo is opzichte van 2011 afgenomen. Het gemiddeld bedrag dat per crediteur uitstaat, is wel gestegen. Belastingen en sociale premies De totale formatie is ten opzichte van 2011 niet significant toegenomen. De stijging is dan ook grotendeels toe te schrijven aan gewijzigde (sociale) premies. Schulden terzake pensioen Voor de medewerkers van de organisatie is een pensioenregeling getroffen die kwalificeert als een toegezegde pensioenregeling. Deze pensioenregeling is ondergebracht bij een bedrijfstakpensioenfonds (ABP voor onderwijs / PFZW voor jeugdzorg) en wordt – overeenkomstig de in de RJ aangereikte vereenvoudiging – in de jaarrekening verwerkt als toegezegde bijdrageregeling. Dit betekent dat de over het boekjaar verschuldigde premies als kosten worden verantwoord. Vakantiedagen In 2012 is strak gestuurd op het verlofstuwmeer van de stichting. Dit heeft geleid tot een afname in de openstaande verlofuren. Daarnaast heeft de nieuwe wetgeving (opname binnen 18 maanden in plaats van 5 jaar) de opnames in 2012 gestimuleerd.


47

Overige kortlopende schulden Met het afsluiten van een verzekering voor de WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten) is Horizon met ingang van 1 juli 2010 eigen risicodrager. Deze premie zat voorheen in de sociale lasten (UWV). Betreft voornamelijk de nog te betalen exploitatiekosten van de gemeentelijke gebouwen. Niet alle schoolgebouwen zijn in juridisch eigendom bij Horizon Onderwijs en voor het gebruik dient een vergoeding aan de betreffende gemeente worden betaald. Deze rekening komt altijd achteraf. De post overige kortlopende schulden is door deze late afrekening per saldo met € 201.307 afgenomen ten opzichte van 2011. De overige posten betreffen nog af te rekenen subsidies (Educatief Centrum), nog te besteden middelen ten behoeve van voorbereiding nieuwbouw Parkschool Dordrecht en reeds vooruit gefactureerde diensten en goederen voor 2013. Nog te betalen kosten De toename is ontstaan door het ontbreken van gasrekeningen voor een locatie (87.600 euro) en een rekening voor de leerstoel (51.765 euro). Bovendien zijn er voor 2012 voor het gebruik van de kopieermachines meerkosten in rekening gebracht (35.558 euro). Overige passiva De stijging ten opzichte van 2011 is te wijten aan nog niet bestede projectbijdragen (+€ 88.644). De overige posten zijn afgenomen (-/- € 26.905).

5.2.3. Kengetallen Kengetallen financiële positie Solvabiliteit 1 Solvabiliteit 2 Liquiditeit Rentabiliteit (excl. reserves) Weerstandsvermogen

2012 0,30 0,38 1,39 3,43% -7,81%

2011 0,27 0,36 1,23 1,55% -12,49%

Solvabiliteit 1 (0,30) Dit kengetal is ten opzichte van 2011 gestegen vanwege een lagere toename van de voorzieningen en schulden met € 2.304.947. Het eigen vermogen is met € 2.571.382 toegenomen ten opzichte van 2011. Definitie: Eigen vermogen / Totaal vermogen De solvabiliteit geeft aan op welke wijze de bezittingen, die op de actiefzijde van de balans staan, zijn gefinancierd, namelijk met eigen vermogen en/of vreemd vermogen. Solvabiliteit 2 (0,38) In dit kengetal zijn de voorzieningen meegenomen als deel van het eigen vermogen. Doordat de kortlopende schulden in 2011 minder gestegen zijn dan het eigen vermogen en de voorzieningen stijgt dit kengetal ten opzichte van 2011. Definitie: (Eigen vermogen + Voorzieningen) / Totaal vermogen Dit kengetal wordt berekend, omdat voorzieningen doorgaans zijn gevormd uit eigen middelen. De voorzieningen zijn ter dekking van verplichtingen en / of risico’s. Zij hebben hun oorsprong voor de balansdatum.


48

Liquiditeit / Current ratio (1,39) De current ratio is ten opzichte van 2011 gestegen. De stijging wordt veroorzaakt door een grotere toename van de liquide middelen dan de groei van de kortlopende schulden. Definitie: Vlottende activa / Kortlopende schulden. De liquiditeitsratio geeft aan in welke mate de instelling aan haar verplichtingen op korte termijn kan voldoen. Een liquiditeit groter dan 1 wordt doorgaans als voldoende gekwalificeerd, omdat tegenover de binnenkort vervallende schulden van de instelling ten minste evenveel vlottende activa staan. Rentabiliteit (3.43%) De rentabiliteit is in 2012 positief. De rentabiliteit is gestegen door een hoger resultaat in 2012 dan in 2011. Definitie: (Resultaat gewone bedrijfsvoering / Totale baten uit gewone bedrijfsvoering) * 100% Het resultaat uit gewone bedrijfsvoering is inclusief het saldo financiële baten en lasten. Weerstandsvermogen (-/-7,81%) Het weerstandsvermogen is ten opzichte van 2011 gestegen. Dit komt door de toename van het eigen vermogen met € 2.571.382 en afname van de waarde van materiële vaste activa. Definitie: ([Eigen vermogen -/- materiële vaste activa] / Subsidies) * 100% Het weerstandsvermogen geeft aan hoe de beschikbare reserves zich verhouden tot de exploitatie.


49

5.2.4. Gang van zaken gedurende het verslagjaar Exploitatierekening 2012 Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Automatiseringskosten Apparaatskosten Verzorgingskosten

2011

-55.989.113 -1.380.535 -4.059.722 -383.688 -4.100.262 -6.863.308 Lasten

Subsidies - Rijksbijdragen Overige bedrijfsopbrengsten

-54.234.934 -1.390.859 -3.715.337 -369.225 -4.042.385 -6.449.331 -72.776.628

74.062.295 976.446 Baten

Saldo financiële lasten en baten Exploitatieresultaat Resultaatsbestemmingen Saldo

-70.202.071 69.992.242 1.098.677

75.038.741

71.090.919

309.269

210.110

2.571.382

1.098.958

-2.571.382

-1.098.958

0

0

Toelichting: Het resultaat 2012 is, naast de reguliere exploitatie, beïnvloed door een aantal incidentele posten. De belangrijkste hiervan zijn kosten verbonden aan het fusieproces met Avenier (€ 190 K), kosten interim management (€ 180 K) en de vrijval na 5 jaar van een deel van de voorziening "Onverschuldigde LGF middelen" (€ 390 K) en een dotatie aan de post voorzieningen groot onderhoud naar aanleiding van het due diligence rapport van KVMC ad € 160 K. Per saldo een negatieve bijdrage van ca. € 140 K. Het genormaliseerde resultaat van Horizon Zorg en Horizon Onderwijs is exclusief deze incidentele posten respectievelijk € 1,1 mln en € 1,2 mln (ten opzichte van realisatie van respectievelijk € 0,8 mln en € 1,4 mln). Het verschil met de resultaat prognose van najaar 2012 (€ 0,3 mln) en de realisatie (€ 2,2 mln) wordt verder verklaard door in de prognose niet meegenomen baten van ca. € 560 K aan projectsubsidies voor Horizon Zorg, € 620 K projectsubsidies en verrekeningen OCW ad € 620 K, renteopbrengsten ad € 190 K, lager dan geprognotiseerde personeelskosten zorg ad € 300 K en hoger dan geprognotiseerde kosten onderwijs ad € 200 K (met name inhuur extern personeel laatste kwartaal 2012), lager dan begrote taxikosten en verzorgingskosten zorg ad € 210 K , toevoeging aan LGF voorziening ad € 610 K en positieve verrekening ZW ad € 240 K.


50

Lasten Personele lasten De personele kosten zijn in 2012 voornamelijk overschreden door de inzet van flexibel personeel. Door het tijdig bijsturen is de overschrijding beperkt gebleven. Doordat het passend onderwijs, en de daarmee gepaarde bezuinigingen, per 1 augustus 2013 zou starten, is er tot die periode voor gekozen om vacatures met tijdelijk (extern) personeel in te vullen. Aangezien die duidelijkheid nog steeds ontbreekt zal de post inhuur derden in de komende 3 jaar niet teruglopen. De (sociale) premielasten zijn in 2012 hoger uitgevallen dan begroot en als gevolg van hogere premies en de toename van het personeelsbestand. In 2012 is gebruik gemaakt van een extern bureau ter ondersteuning van projecten voor Horizon en Avenier waaronder het opzetten van trajecten in JeugdzorgPlus. Deze waren niet in de begroting meegenomen. Afschrijvingen De afschrijvingen in 2012 zijn iets afgenomen ten opzichte van 2011. Huisvestingslasten De stijging is voor een deel het gevolg van het huren van een nieuwe locatie, Midgaard College, voor heel 2012. Deze huur krijgt Horizon vergoed van de gemeente. Daarnaast zijn voor een twee locaties hogere afrekeningen voor een eerder jaar ontvangen. Voor deze locaties worden de huurkosten voor 2013 derhalve hoger geraamd. Voor het fusieproces is gekeken naar de onderhoudsstaat van de gebouwen en installaties. Uit het rapport is gebleken dat er op een aantal locaties achterstallig onderhoud aanwezig is. In 2012 heeft dat geleid tot een extra dotatie aan de voorziening groot onderhoud. Voor één locatie is in 2012 een hogere afrekening ontvangen voor energieverbruik en daarmee zijn eveneens de maandelijkse lasten voor deze locatie gestegen. Ook is voor de nieuwe locatie, Midgaard College, voor het eerst voor een heel jaar energie betaald. De rest is toe te schrijven aan de verhoging van de energielasten en niet zo zeer het verbruik. De schoonmaakkosten zijn toegenomen door een prijsstijging, uitbreiding van de schoonmaakwerkzaamheden en ingebruikname van een nieuwe locatie. Automatiseringskosten In 2013 zal het in 2012 gestarte ICT project worden afgerond en hiermee zullen de bestaande licenties en onderhoudskosten stijgen omdat er meer functionaliteit ten behoeve van een betere en snellere informatievoorziening wordt afgenomen. Apparaatskosten Voor enkele bestaande en voor nieuwe schoollocaties zijn in 2012 extra leermiddelen (boeken en ander lesmateriaal) aangeschaft. Voor de bestaande locaties betreft het voornamelijk het vervangen van verouderd lesmateriaal alsmede het ontwikkelen van betere lesmethoden voor de leerlingen. Horizon heeft zich voor de personele gevolgen door invoering van het passend onderwijs laten begeleiden door een extern adviesbureau. Bovendien is voor een specifieke locatie tijdelijk externe advisering ingehuurd. Het effectiviteitsonderzoek Horizon - Hoenderloo veroorzaakt hogere kosten bij de advieskosten, maar deze worden gedekt door een toegekende subsidie. Daarnaast heeft zich in 2012 een fusie voltrokken


51

tussen Horizon en Avenier. Voor het zorgvuldig doen verlopen van dit proces zijn er meerdere adviezen ingewonnen en dit heeft ten opzichte van de begroting voor een overschrijding gezorgd. Verzorgingskosten Horizon heeft ingezet op een aanpassing van de constructie van de inzet van vervoer van cliënten. Dit heeft geresulteerd in een daling van de lasten. Er blijft nagedacht worden over andere constructies. Door een toename van het aantal pleegkinderen, alsmede de aanpassing in de vergoedingen aan de pleeggezinnen zijn de werkelijke kosten hoger dan begroot.

Baten Subsidies - Rijksbijdragen De rijksbijdragen zijn ten opzichte van 2011 door de gerealiseerde groei van het aantal cluster 4 (op bestaande en nieuwe locaties) leerlingen en rugzakleerlingen alsmede tariefsbijstellingen toegenomen (€ 3 miljoen). De jeugdzorgsubsidies zijn in 2012 toegenomen door de toegekende OVA middelen (2,95%; € 0,94 miljoen). Daarnaast heeft Horizon additionele subsidie toegekend gekregen voor extra geleverde diensten / productie. In 2012 zijn tevens meer subsidies ontvangen voor onder meer Herstart, Op de Rails en ESF. Overige bedrijfsopbrengsten Deze opbrengsten zijn ten opzichte van 2011 afgenomen. De posten zijn divers en incidenteel van aard. Kasstroomoverzicht 2012 Exploitatiesaldo 2.262.113 Afschrijvingen 1.315.737 Vorderingen -277.279 Vorderingen / schulden uit hoofde van subsidies 2.776.209 Kortlopende schulden -164.355 Voorzieningen 292.688 Ontvangen interest 319.294 Betaalde interest -10.025 Operationele activiteiten Materiële vaste activa

Aflossing langlopende schulden

2011 888.848 1.358.145 -543.314 705.236 -352.962 110.231 221.130 -11.020

6.205.113

2.166.184

-927.676 Investeringsactiviteiten

-927.676

-972.691

-226.066 Financieringsactiviteiten

-226.066

-226.066

Mutatie liquide middelen

5.360.640

1.177.537

-972.691

-226.066

Toelichting:


52

Operationele activiteiten Exploitatiesaldo Het saldo voor bestemming is in 2012 positief (€ 2.262.113). Afschrijvingen Het aandeel van de afschrijvingen bestaat uit: Afschrijving afkoop erfpacht Afschrijving tuinaanleg en bestrating Afschrijving gebouwen Afschrijving verbouwingen/renovaties Afschrijving installaties Afschrijving inventaris Afschrijving automatisering Afschrijving vervoermiddelen Afschrijving leermiddelen Totaal

24.344 143.389 330.766 308.038 69.695 308.243 60.787 51.478 83.795

1,8% 10,4% 24,0% 22,3% 5,0% 22,3% 4,4% 3,7% 6,1%

1.380.535

100,0%

Vorderingen De vorderingen zijn ten opzichte van 2011 gestegen met € 277.279 vanwege in 2012 nog te ontvangen projectgelden Op de Rails. De debiteuren zijn ten opzichte van 2011 toegenomen.De grootste debiteuren zijn Stichting Avenier (€ 195.953; gezamenlijke projecten waarvan de facturering via Stichting Horizon verloopt), gemeente Rotterdam (€ 100.000; voorbereidingskrediet verbouwing Slinge) en Stichting GBW (€ 180.000; projectsubsidie 2012). Vorderingen / schulden uit hoofde van subsidies Op de vergoedingsoverzichten van het ministerie van OCW staan naast begeleide rugzakleerlingen ook leerlingen die niet door de Horizon Ambulante Dienst worden begeleid of die door de Horizon Ambulante Dienst in het verleden zijn begeleid. Voor deze groep niet begeleide rugzakleerlingen is een schatting gemaakt van de terug te betalen subsidiegelden aan het ministerie van OCW (€ 2.929.207). De subsidie Gesloten Jeugd Instelling (GJI) is in 2010 voor het eerst ontvangen. Door een latere administratieve verwerking bij het ministerie van OCW is het subsidiebedrag te hoog vastgesteld. De teveel ontvangen subsidie GJI dient te worden terugbetaald. In 2011 heeft het ministerie van OCW bij de verwerking van de subsidie Gesloten Jeugd Instelling (GJI) de toegestane capaciteit hoger aangegeven dan door het ministerie van VWS in de jeugdzorg is toegekend. Bovendien heeft het ministerie van OCW bij de telling 1 oktober 2010 de leerlingen voor de subsidie Justitiële Jeugd Instelling (JJI) op nihil staan. Er zijn tevens bijzondere groeimiddelen voor het schooljaar 2011 – 2012 toegekend waarvan onduidelijk is waarom deze middelen zijn toegekend. Op het betreffende administratieve brinnummer is voor die specifieke datum geen bijzondere toename van leerlingen geteld. Deze bovenstaande zaken (GJI, JJI en bijzondere groeimiddelen) resulteren in een terug te betalen subsidiebedrag (€ 2.230.808). Daarnaast is voor de groep begeleide MBO rugzakleerlingen de subsidie volledig vooruit ontvangen voor het schooljaar 2011 – 2012. Voor de provincie Zuid Holland gaat het om nog te besteden / af te rekenen projectsubsidies (€ 638.611) en bij de Stadsregio Rotterdam over nog niet ingezette productie (€ 169.136). Bij het ministerie van VWS betreft het onderproductie op het programma Hand in Hand.


53

Kortlopende schulden Deze post is ten opzichte van 2011 afgenomen. De voornaamste mutaties zijn bij de crediteuren, de afgenomen vakantiedagen (minder verlofstuwmeer) en de afgerekende exploitatiekosten met gemeenten alsmede gemeentelijke subsidieafrekeningen uit eerdere jaren. Voorzieningen De voorzieningen zijn ten opzichte van 2011 toegenomen (€ 292.688) door mutaties in de voorziening jubileumuitkeringen (€ 37.138), spaarverlof (€ 254) en groot onderhoud (€ 255.296). Voor de voorziening groot onderhoud heeft Horizon een meerjarenonderhoudsysteem (MOS). Voor de Rotterdamse onderwijslocaties heeft de gemeente, na instemming, het groot onderhoud doorgezet naar de schoolbesturen. Hiermee zijn de schoolbesturen zelf verantwoordelijk voor het onderhoud van de scholen. Deze stap wordt momenteel door meerdere gemeenten ingezet met het oog op de decentralisatie van het onderhoud van onderwijsgebouwen. Voor de fusie heeft een extern adviesbureau onderzoek gedaan naar het onderhoud en de conclusies van dit rapport zijn meegenomen in de voorziening.

Investeringsactiviteiten Materiële vaste activa Materiële vaste activa in uitvoering betreft het ICT project en de nieuwe locatie Schakenbosch (€ 463.149). Het ICT project bestaat uit integratie van de diverse softwaresystemen van Stichting Horizon met Stichting Avenier alsmede een aanpak ter verbetering van de informatievoorziening van beide stichtingen. Voor de nieuwe locatie Schakenbosch betreft dit vooral de aanschaf van nieuw inventaris. Voor de scholen betreffen de investeringen nieuw inventaris (Midgaard College), nieuwe leermiddelen (Park College en Midgaard College) en functioneel onderhoud (Instituut Mr. Schats).

Financieringsactiviteiten Aflossing langlopende schulden Dit betreft leningen en waarborghypotheken vanuit jeugdzorg. Er zijn geen nieuwe leningen aangetrokken. De eerstvolgende rentewijzigingsdatum is 2014. Het kasstroomoverzicht geeft in hoofdlijnen zicht op de totstandkoming van de mutatie in de liquide middelen. De toename in de liquiditeit van 2012 is vooral toe te schrijven aan een toename van het operationele deel en voor het grootste deel aan de mutaties van de kortlopende schulden / vorderingen subsidies (te veel ontvangen subsidie voor leerlinggebonden financiering, gesloten jeugdinstelling en justitiële jeugdinstelling) en meer ontvangen incidentele subsidies vanuit Herstart, Op de Rails en ESF.


54

5.2.5. Begroting 2013 Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Automatiseringskosten Apparaatskosten Verzorgingskosten

2012

-58.035.458 -1.250.295 -4.007.403 -438.660 -3.868.020 -8.074.166 Lasten

Subsidies - Rijksbijdragen Overige bedrijfsopbrengsten

-54.568.242 -1.517.022 -3.374.091 -377.420 -3.185.327 -6.788.081 -75.674.002

72.539.232 138.143 Baten

Saldo financiële lasten en baten Exploitatieresultaat Resultaatsbestemmingen Saldo

-69.810.183 68.893.977 984.691

72.677.375

69.878.668

125.000

124.310

-2.871.627

192.795

2.871.627

-192.795

0

0

2013 is het jaar voor de integratie en samenvoeging met Stichting Avenier. Hiervoor lopen enige (investerings)projecten, waaronder ICT en samenvoeging van de ondersteunende diensten. Voor 2014 en verder zal de organisatie voorbereid moeten zijn op de decentralisatie van de jeugdzorg en op passend onderwijs. De begroting is inclusief de “projectbegrotingen”, maar exclusief de voorgenomen maatregelen uit de begroting 2013 om naar het genormaliseerde resultaat te komen.


55

5.2.6. Treasurymanagement Horizon voert een voorzichtig beleid voor het beheer van haar liquide middelen. Liquide middelen worden uitsluitend op deposito en spaarrekeningen beheerd en niet in effecten belegd. Horizon voldoet daarmee aan de regeling “Beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek 2010” van het ministerie van OCW. Conform deze regeling heeft Horizon zijn treasurystatuut gewijzigd. In dit statuut wordt het treasurybeleid uiteengezet en een beschrijving gegeven van de bevoegdheden en verantwoordelijkheden in het kader van de treasuryfunctie. In 2012 werd “belegd” door middel van het wegzetten van overtollige gelden op spaarrekeningen. De totale rente-inkomsten in het kalenderjaar 2012 zijn € 312.294,84. Bedrag

Periode

Rente%

Rente-opbrengst €

Resultaat rekening - courantrekening 699.263.654 699.450.837 Bankrekeningen groepen / scholen

2012 2012 2012

1.469,79 876,69 24,90

Resultaat diverse spaarrekeningen (rente wordt 1x per jaar uitbetaald) 201.67.95.662

€ 2.012,58

201.67.95.646 1096.107.724

€ 3.870.913,29 € 13.664.619,84

2011 2012 2012 2012

Van 1,00% tot 2,15% Van 1,00% tot 2,15% Van 1,10% tot 1,40%

Ontvangen rente over te veel betaalde OZB

73.750,75 2.012,58 70.913,29 170.244,84 2,00

Totaal renteresultaat

312.294,84

5.2.7. Toekomstverwachtingen Horizon krijgt in 2013 en de volgende jaren te maken met serieuze krimp in de gevraagde capaciteit en met bezuinigingen van landelijke en lokale overheden, zoals budgetkortingen van tenminste 15% en het niet compenseren van CAO stijging van de lonen. Dit leidt onvermijdelijk tot besparingen en ombuigingen. In 2015 worden de budgets voor jeugdzorg overgeheveld naar de gemeenten en voor het schooljaar 2014-2015 treedt een plafond voor uitgaven voor speciaal onderwijs in werking op basis van de telling van leerlingen in oktober 2011. Voor Horizon verandert derhalve de markt en dit dwingt de organisatie om anders na te denken over de producten en diensten die geleverd worden. In 2013 leiden deze tot ombuigingen (bezuinigingen en aanpassing van de productmix en reserveringen voor investeringen in ICT en productontwikkeling) van ca. € 10 mln. In de komende jaren zal dit proces zich voort zetten met te verwachten jaarlijkse bezuinigingen voor de komende 3 jaar van tenminste 5%.


56

Om te anticiperen op deze ontwikkelingen heeft Horizon een aantal activiteiten in gang gezet : - In 2013 zal gestart worden met het afstoten van structureel verlieslatende activiteiten. - De vaste kosten structuur binnen het onderwijs (met name personeel) wordt ingericht op het plafond van 2014-2015. Dit proces is eind 2012 gestart. - Een intensieve dialoog is gestart met gemeenten en samenwerkingsverbanden in de regio om inzicht te krijgen in de toekomstige vraag naar jeugdzorg en speciaal onderwijs zodat de portefeuille hier op aangepast kan worden. - Als onderdeel van het begrotingsproces is voor 2013 gestart met het structureel inbouwen van een flexibele schil van personeel teneinde krimp en ombuigingen in de productmix adequaat op te kunnen vangen. - Waar mogelijk, is/wordt het vastgoed aangepast teneinde de efficiency van de operationele exploitatie te vergroten. - Een structurele verbetering van de soft- en hardware van ICT en de bijbehorende ondersteuning om aansturing van en inzicht in processen en producten te verbeteren. - Een herinrichting van het HRM proces zodat deze bijdraagt aan de flexibilisering en toekomstgerichtheid van de organisatie. - Daarnaast worden in 2013 serieuze stappen gezet in het inzichtelijk maken van de effectiviteit van onze behandeling, niet alleen op casusniveau, maar ook op hogere niveaus. Dit onder meer door het aanleveren van gegevens aan de gegevensmonitor JeugdzorgPlus, en het samen met onderwijs/onderzoeksinstellingen verrichten van wetenschappelijk onderzoek. - Eind 2012 is gestart met het opzetten van een afdeling MARCOM (marketing en communicatie) met als doel het zichtbaar maken in de huidige en toekomstige markt van klanten en subsidiegevers van Horizon als aanbieder van gespecialiseerde jeugdzorg en onderwijs. De eerste effecten van deze maatregelen vertalen zich voor 2013 in een toename van de omzet, waarmee kortingen op tarieven ruimschoots gecompenseerd zijn. De aankomende veranderingen vragen om een flexibele organisatie die vraaggericht een leidende rol in haar markt zet. Het beleid en genoemde maatregelen zijn hier op afgestemd.


57


58

6

Onderwijs

6.1.

Structuur en beleid

Het onderwijs van Horizon kenmerkt zich door: Betekenisvol onderwijs in een veilige en stabiele omgeving waar de jeugdige eigen regie en verantwoordelijkheid kan nemen en zo de kans en mogelijkheden krijgt te presteren en zich te ontplooien en toe te groeien naar zelfstandige deelname aan de maatschappij. Horizon Onderwijs is onderdeel van Horizon, Instituut van Jeugdzorg en Onderwijs (dochterstichting van de Stichting Horizon Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs) en kent de volgende onderwijssectoren:  Sector Alphen Gouda (Park College Alphen aan den Rijn, Cardea Campus, Gouda en Zwammerdam)  Sector SO Rotterdam en Dordrecht (Bergse Veld, Instituut Mr. Schats; locatie noord en zuid en Park College Dordrecht)  Sector VSO Rotterdam (Schreuder College locaties Slinge, Villeneuvestraat, Taborstraat, Mozartlaan en Kastanjedaal)  Sector Zuid Hollandse eilanden (Gelinckschool locaties Oostvoorne, Spijkenisse en Schiedam en de MKD-en)  Sector onderwijs in beslotenheid (Educatief Centrum/Kompas College/Midgaard College. Vanaf 1.1.2013 vervalt het Kompas College en wordt gestart met Argos College en Schakenbosch College). Deze sectoren worden aangestuurd door een sectormanager. Het echelon onder de sectormanager bestaat uit afdelingscoördinatoren, die direct leiding geven aan leerkrachten en klassenassistenten. Overige onderwijsondersteunende diensten ressorteren rechtstreeks onder de sectormanager. Een overzicht van alle onderwijslocaties is opgenomen in het organisatieschema op bladzijde 72 en in de bijlage Kerngegevens Accommodaties. Horizon ziet de organisatie ontwikkeling als een dynamisch proces waarbij drie elementen bepalend zijn: structuur, cultuur en gevolgde strategie. Daarbij worden de volgende uitgangspunten geformuleerd. Horizon zorgt voor:  het opzetten en onderhouden van een goed werkend extern netwerk met andere centra voor zorg en onderwijs, regulier onderwijs en samenwerkingsverbanden  een goede balans tussen aandacht voor interne en externe ontwikkelingen  plaatsing van verantwoordelijkheden laag in de organisatie  integraal management op alle niveaus  parallelle cultuur – visie op hulpverlening  een uitdagend en boeiend werkklimaat voor medewerkers Op organisatieniveau betekenen bovenstaande uitgangspunten eenheid van beleid (één bestuur) en eenheid van leiding op alle niveaus en locaties (directieraad, sectormanagement, afdelingscoördinatie). Het managementteam wordt gevormd door directie en sectormanagement. Horizon biedt cluster 4 onderwijs (SO, VSO en MBO) aan leerlingen van 4 tot ca. 18 jaar. We onderscheiden hierbij 5 vormen: 1. Onderwijs aan leerlingen met een cluster 4 indicatie 2. Onderwijs aan leerlingen die geplaatst zijn in een residentiële instelling (MKT Oostvoorne, Rijnhove, Het Bergse Bos, Cardea, Ipse De Bruggen) 3. Onderwijs aan leerlingen die geplaatst zijn in een Jeugdzorgplus of JJI locatie (Besloten Groep te Rotterdam, Hand in Hand in Alphen aan den Rijn, Hartelborgt te Spijkenisse, JJC te Den Haag en met ingang van 1.1.2013 de Vaart te Sassenheim en Schakenbosch te Leidschendam).


59

Daarnaast is er een ambulant aanbod gericht op onderwijs. 4. Ambulante onderwijsondersteuning binnen het regulier onderwijs 5. Ambulante jeugdzorg voor `onze` jeugdigen met een cluster 4 indicatie.

6.2.

Toegankelijkheid en toelatingsbeleid

Horizon onderscheidt verschillende doelgroepen binnen het onderwijs:  open (externe en ambulante leerlingen)  residentieel (interne leerlingen)  besloten (JeugdzorgPlus, Justitiële Jeugdinrichting) De wijze van in- en uitstromen verschilt per doelgroep en dit vraagt om doelgroepspecifieke plaatsingsprotocollen. Jeugdigen kunnen worden aangemeld en geplaatst/geïndiceerd door één van de Bureaus Jeugdzorg (interne leerlingen). Voor externe leerlingen loopt een aanmelding en indicatie via de Commissie van Indicatiestelling van het Expertise Centrum Speciaal Onderwijs (ECSO). Jeugdigen die verblijven in de behandelafdelingen van Horizon komen automatisch in aanmerking voor plaatsing op een cluster 4- school zonder toetsing vooraf door de Commissie van Indicatiestelling. Deze toetsing gebeurt vaak wel achteraf in verband met beëindiging van de behandeling, maar voortzetting van het onderwijs op de cluster-4 school. De jeugdigen die behandeling van Horizon ontvangen en onderwijs op één van de Horizonscholen volgen, worden ‘interne leerlingen’ genoemd of leerlingen op plaatsbekostiging. Leerlingen met een zorg-onderwijs arrangement vallen ook onder de interne leerlingen. Een zorgen onderwijsarrangement is een met de (pleeg)ouders en jeugdige overeengekomen plan van aanpak voor zorg én onderwijs, waarbij afspraken zijn gemaakt over de wederzijdse verwachtingen en verantwoordelijkheden. Binnen het arrangement is afgesproken hoe zorg en onderwijs samen worden vormgegeven ten einde de doelen van de cliënt te behalen. Horizon kent ook gesloten plaatsing van jongeren. Voor leerlingen in de gesloten Jeugdzorg geldt dat een indicatie voor geslotenheid en een rechterlijke machtiging nodig is. Voor leerlingen in detentie is het bureau Plaatsing van het Ministerie van Justitie de plaatsende instantie, ook hier is een rechterlijke uitspraak nodig. Naast interne leerlingen kent Horizon externe leerlingen. Deze leerlingen volgen onderwijs op een Horizonschool maar krijgen geen behandeling bij Horizon . Deze leerlingen hebben een indicatie voor speciaal onderwijs van de Commissie van Indicatiestelling nodig2. Externe leerlingen met een beschikking voor cluster 4 onderwijs kunnen er echter ook voorkiezen om op hun eigen reguliere school te blijven en daarbij begeleiding vanuit Horizon te krijgen. Deze leerlingen worden ambulante leerlingen genoemd. Om een zorgvuldig, eenduidig en samenhangend plaatsingsbeleid te kunnen voeren, heeft Horizon voor plaatsing van externe leerlingen en ambulante leerlingen binnen het onderwijs het bureau instroom ingericht. Voor de plaatsing van de interne jeugdigen en jeugdigen met een zorgonderwijsarrangement is een instroomteam actief en vindt een gezamenlijke intake voor zorg en onderwijs plaats. De Commissie van Begeleiding van de school stelt het ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) op en zorgt voor plaatsing in de juiste groep.

2

Voor de externe en de ambulante leerlingen geldt dat op termijn (schooljaar 2014/2015) een ander instroomproces zal gaan gelden doordat met de wet op passend onderwijs de indicatiestelling vervalt en de verwijzing van leerlingen naar het speciaal onderwijs via de samenwerkingsverbanden gaat verlopen.


60

Externe leerlingen worden door ouders, veelal in samenspraak met of op advies van de school van herkomst, aangemeld bij de Commissie van Indicatiestelling. Zij kunnen hierbij ondersteuning krijgen van Horizon of eventueel de school van herkomst. De CvI geeft een advies voor een schoolsoort binnen cluster-4. Wanneer de ouders besluiten hun kind aan te melden op één van de Horizonscholen wordt door bureau instroom gekeken welke onderwijslocatie voor de leerling het meest geschikt is. Na een plaatsingsoverleg met de afdelingscoördinatoren van de verschillende Horizonscholen worden ouders en de jeugdige uitgenodigd voor een intake/kennismakingsgesprek. Voor iedere leerling wordt een ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) opgesteld. De procedure voor de instroom van ambulante leerlingen volgt voor een groot deel de procedure voor de externe leerlingen. Als de indicatie voor Cluster 4 onderwijs is afgegeven geeft Bureau instroom het dossier door aan de ambulante dienst. De ambulant begeleider van Horizon maakt een afspraak met ouders, jeugdige en de school van de leerling. In gezamenlijkheid wordt een handelingsplan/ontwikkelingsperspectiefplan opgesteld. Tevens wordt een begeleidingsplan getekend waarin de samenwerking van de ambulante dienst en de school van de leerling is vastgelegd.

6.3.

Horizon Onderwijs in 2012

Ambulante onderwijsdienst In 2012 was met name voor de Ambulante onderwijsdienst Passend Onderwijs het onderwerp van gesprek. Naarmate de tijd vordert wordt het meer en meer duidelijk dat de rugzakken (leerling gebonden financiering LGF) in de huidige hoedanigheid komen te vervallen en dat in de toekomst op een andere manier vorm wordt gegeven aan de ondersteuningsbehoefte van leerlingen. In de eerste maanden van het jaar liet het zich aanzien dat al in 2013 de gelden voor ambulante ondersteuning zouden worden overgedragen aan de samenwerkingsverbanden. Dat werd echter in het tweede kwartaal van 2012 uitgesteld met een jaar. Omdat het speciaal onderwijs in de toekomst in elk samenwerkingsverband bestuurlijk vertegenwoordigd zal zijn, is er in 2012 veel geïnvesteerd in de contacten met de samenwerkingsverbanden en in de gezamenlijke bouw van een vernieuwde organisatie. Intern leidde een en ander ertoe dat enerzijds het aantal te begeleiden rugzak leerlingen groeide tot een ongekende hoogte van 1100 begeleidingen. Anderzijds waren de medewerkers bezig met hun eigen toekomst en kozen sommigen ervoor om uit dienst te gaan. In bedrijfsmatig opzicht is steeds afgewogen hoe de personele inzet aan te pakken op de open gevallen plekken. In het schooljaar 2012-2013 is er opnieuw ingezet op het koppelen van ambulante begeleiders aan de reguliere scholen. In samenspraak tussen de school, de ouders en de leerling is steeds bekeken welke inzet nuttig is. De verschuiving van inzet van individueel naar schoolniveau zette zich door. SO-Rotterdam Het SO Rotterdam bestaat uit drie locaties: Bergse Veld School, Instituut Mr. Schats locatie Noord en Instituut Mr. Schats locatie Zuid. Alle drie de locaties zijn dit jaar gestart met een intensief scholingstraject Handelings Gericht Werken (HGW) onder leiding van NTO-Effect. Het is een 2-jarig scholingstraject waarbij zowel de Commissies van Begeleiding als de teams worden getraind. Bergse Veld Na het schooljaar 2011-2012, waarin er op velerlei wijzen is gezocht naar en geëxperimenteerd met allerlei zaken om een omslag te forceren in het pedagogisch klimaat, kunnen we stellen dat de omslag is gemaakt. Na een periode van grote onrust, die verandering nu eenmaal met zich meebrengt, is het team erin geslaagd om een gemoedelijker klimaat neer te zetten. Hierin is duidelijkheid en voorspelbaarheid heel belangrijk, maar vooral ook de warmte voor de leerlingen. Leerkrachten zijn er voor de kinderen, zijn betrokken. Het team durft weer grenzen te stellen en kan duidelijk aangeven wat wel kan/mag en niet. Deze duidelijkheid is belangrijk voor de kinderen en de veiligheid en het klimaat in de klas en op school. Jaarverslag Horizon 2012

61

Schats Noord Deze locatie heeft een heel stabiel team, waardoor het klimaat op school er stevig staat. Het team doet regelmatig bijzondere activiteiten met leerlingen, die zij zelf als ‘normaal’ ervaren (o.a. fancy fair, vieringen en een musical). Door het prettige pedagogische klimaat komen kinderen goed tot leren. Er worden goede onderwijsresultaten gehaald en de lat ligt er hoog voor leerlingen. Schats Zuid Op deze locatie is een jong en enthousiast team bezig om het juiste klimaat neer te zetten. Dit is soms een zoektocht, waarbij het team zo af en toe de moed dreigt te verliezen. Door steeds hierover in gesprek te gaan, zaken te bespreken en aan te kaarten, gaat deze locatie ook de goede kant op. Zij zitten nu, in mindere mate, in een vergelijkbaar proces als het Bergse Veld in het voorgaande jaar. Het is een grote uitdaging om steeds weer te ontdekken hoe de zeer complexe doelgroep van Schats Zuid (intensieve zorg) het beste tot leren komt. Aandachtspunt hierbij is ook dat er opvallend veel, steeds meer, leerlingen van een laag niveau binnen komen. Het gebouw van deze locatie is niet echt uitnodigend voor onze leerlingen. Het is oud en in minder goede staat van onderhoud. Er is wat betreft verbetering in zicht, aangezien op termijn een verhuizing naar locatie Kastanjedaal gepland is. Dit zal naar verwachting mede een enorme boost geven aan het pedagogisch klimaat. Park College en Parkschool Het Park College en de Parkschool kennen SO locaties in Alphen en Gouda en VSO locaties in Alphen, Gouda en Dordrecht. De locaties in Alphen en Gouda vallen onder één sectormanager. De zittende sector manager heeft in juli 2012 afscheid genomen. Na een interim-periode waarin de sectormanagers van het Schreuder College en het SO Rotterdam leiding gaven aan het Park College is in oktober een nieuwe sectormanager aangesteld. Het jaar 2012 stond voor de vier Alphense locaties en Zwammerdam met name in het teken van het behalen van een basisarrangement. De locatie Dordrecht (met reeds een basisarrangement) valt onder de sectormanager van het SO Rotterdam. Parkcollege Alphen aan de Rijn (VSO) Na het inspectiebezoek van 2011 heeft deze locatie de uitvoering van het verbeterplan stevig ter hand genomen. Zowel het management als de commissie van begeleiding (CVB) zijn ingrijpend veranderd, aanvankelijk door interim-oplossingen. Met het aanstellen van Louis Altelaar per 1 oktober 2012 is de vernieuwing van het management definitief voltooid. In het voorjaar van 2012 heeft een uitgebreide verhuizing plaatsgevonden, waardoor de scholen georganiseerd zijn conform het uitstroom perspectief. De centrale locatie bevat de uitstroom richtingen praktijkonderwijs en vmbo basis beroeps en kader; in het noordgebouw bevinden zich vmbo-tl en HAVO. De CVB is twee maal uitgebreid getraind als voorbereiding op het nieuwe kwaliteitskader VSO; er is gestart met het werken conform het onderwijsperspectiefplan. Er is een instroom coördinator aangesteld om te toeleiding van nieuwe leerlingen soepel en op niveau te laten plaatsvinden. Parkschool Alphen aan de Rijn (SO) Deze school kende in 2012 aanvankelijk een erg turbulente periode. Er was sprake van veel incidenten, waarop in overleg met SBO Op Maat tijdelijk een mediator is aangesteld. Personeelwisselingen, een nieuwe CVB, ziekte en de verhuizing van de vmbo-klassen en inhuizing van de Rotonde vroegen veel aandacht. Na de zomer is de stabiliteit teruggekeerd. De medewerkers hebben zich systematisch gericht op verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs en leerklimaat. De voorbereiding om te verhuizen naar SBO Op Maat zijn gestart. Hiermee wordt een voorschot genomen op de invoer van het Passend Onderwijs. Binnen het SO samenwerkingsverband wordt de verantwoordelijkheid opgepakt dat jongeren uit de regio thuisnabij onderwijs kunnen krijgen. Dat vraagt een intensievere samenwerking tussen SO, SBO en de Cardea Campus. De verbeterplannen voor de kwaliteit van het onderwijs zijn volledig uitgevoerd.


62

Parkschool Zwammerdam (VSO) In 2012 zijn de voorbereidingen getroffen voor de verhuizing van een groep cliënten/leerlingen van Ipse de Bruggen naar de locatie Schakenbosch te Zoetermeer. De voorbereidingen waren tweeledig. Enerzijds het voorbereiden van de huidige leerlingen op de verhuizing en de gesprekken met de personeelsleden over hun (toekomstige) aanstelling; anderzijds het ontwikkelen van het schoolgebouw, de inrichting en het nieuwe curriculum voor Schakenbosch: “een verbouwing terwijl, de winkel open blijft”. Campus Cardea De belangrijkste vernieuwing voor Campus Cardea was het werken met een Commissie van Begeleiding (CVB). Daarnaast is ook hier gestart met het werken met onderwijsperspectiefplannen. Met de op handen zijn verhuizing van het SO naar het SBO in het pand naast Campus Cardea worden de zorg en het onderwijs voor jonge kinderen uit het samenwerkingsverband geconcentreerd. Een gezamenlijke CVB en een gezamenlijk management zijn belangrijke voorwaarden daartoe. Parkcollege Dordrecht Deze relatief kleine locatie heeft een zeer ingewikkelde doelgroep en is druk bezig om tot de juiste teamsamenstelling te komen. De Commissie van Begeleiding functioneert al een flink aantal jaren in dezelfde samenstelling en heeft een goed niveau. Zij moeten er met de leerkrachten voor gaan zorgen dat er stabiliteit komt in het team, waarbij de leerkrachtvaardigheden verhoogd worden. Hierdoor gaan leerkrachten zich zekerder voelen en zal er rust en stabiliteit komen. Leerkrachten zullen dan meer geneigd zijn om een langere tijd op de locatie blijven werken, waardoor ze zich als team verder kunnen ontwikkelen, hetgeen weer ten goede zal komen aan de leerlingen. Bijzondere prestatie is dat, ondanks de wisselingen in het team, de resultaten van de leerlingen positief zijn. Parkschool Gouda (SO en VSO) Het onderwijs in de Parkschool Gouda is te kenmerken als stabiel van kwaliteit. In 2012 was de intentie om leerlingen beter voor te bereiden op het reguliere onderwijs. Voor het SO geldt dat de leerlingen van de eindgroepen worden voorbereid door, meer dan voorheen, aan te sluiten bij het lesprogramma van het reguliere basisonderwijs. Zo beschrijft het groepsplan de didactische eisen en einddoelen voor alle leerlingen en wordt dit groepsplan regelmatig geëvalueerd met de groepsleerkrachten. De docenten geven les volgens het model van Directe Instructie en hanteren het GIP-model. Dit laatste traint de leerlingen hoe om te gaan met uitgestelde aandacht. Hoewel het SO tracht leerlingen voor te bereiden op regulier onderwijs hebben ouders/verzorgers de wens hun kinderen binnen het cluster-4 te laten blijven. Deze wens komt veelal voort uit de gedachte dat een kleinschalige, veilige en gestructureerde leeromgeving beter passend zou zijn bij deze doelgroep. Zowel binnen het SO als VSO is in 2012 gewerkt met het in de klas en thuis toepassen van de RADAR-methodiek. Leerlingen werken met stoplichtkaartjes waarmee deze in staat worden gesteld om hun gedrag te reguleren, zowel thuis als in de klas. De medewerkers zijn voor dit initiatief genomineerd voor de Horizon-prijs. Plusschool Alphen en Gouda De Plusscholen in Gouda en Alphen (Rotonde) verzorgen de trajecten Herstart, Rebound en Op de Rails en hebben zich aanvankelijk sterk gericht op de positionering. Met de invoer van het passend onderwijs wordt de bestaanszekerheid van deze afdelingen erg klein. De reguliere bekostiging komt te vervallen. De afdelingen hebben hun werkwijze aangescherpt en hebben hun bestaansrecht aangetoond. Het VSO-samenwerkingsveband ziet de meerwaarde van deze voorzieningen. Vooralsnog heeft het samenwerkingverband besloten de contractafspraken te verlengen.


63

Schreuder College Het Schreuder College heeft vijf VSO locaties in Rotterdam: De Villeneuvestraat, de Slinge, de Taborstraat, de Kastanjedaal en Mozartlaan. De locatie Mozartlaan heeft alleen het eerste leerjaar en valt onder de sectormanager van het SO Rotterdam. Schreuder Villeneuvestraat, Slinge, Taborstraat, Kastanjedaal Bijzonder voor het Schreuder College is dat op alle locaties een leerlingenraad actief is. In 2012 is gestart met het opstellen van een leerlingenstatuut en het werken hiermee. In maart 2012 is er op de locatie Kastanjedaal een debat gehouden met betrekking tot de bezuinigingen op passend onderwijs. Dit debat is gevoerd met leerlingen, ouders, personeel, bestuur en diverse externe partners, waaronder de wethouder onderwijs van Rotterdam Hugo de Jonge. In 2012 is vanuit de diverse Veilig op School (VOS) overleggen gestart met het schoolveiligheidsplan, met het uiteindelijk streven een certificering in 2013. In het kader van het schoolveiligheidsplan is het protocol gescheiden ouders vastgesteld, is de werkwijze van het Team Opvang en Nazorg (TON) vastgesteld en zijn de pestprotocollen herzien. Met Youz (voorheen Bouman GGZ) is een samenwerking met betrekking tot preventie en aanpak van alcohol, drugs en game-verslaving. Binnen het coördinatieoverleg van het Schreuder College is de overgangsnormering VMBO en Havo vastgesteld. In 2012 zijn we tevens gestart met het opstellen van de ontwikkelingsperspectieven onderwijs en arbeid. Schreuder Mozartlaan Op deze locatie heeft 2012 in het teken gestaan van het in gang gezette verbetertraject naar aanleiding van de zwakke beoordeling van de inspectie. Hierdoor is het team meer naar elkaar toegegroeid en functioneert de CVB nu op een goed niveau, waarbij het voor iedereen ook duidelijk is welke rol hij/zij heeft. Op deze zeer kleine locatie (5 klassen) is de teamformatie kwetsbaar. Bovendien kende het afgelopen jaar een flink aantal ingewikkelde leerlingen. Dit zorgde nu en dan voor overvraging van het team. Positief hierbij is te noemen dat de samenwerking met de zorglocatie, het Bergse Bos, nu echt van de grond komt. Door de ingewikkeldheid van leerlingen moet er veel overlegd en afgestemd worden met de begeleiders vanuit het Bergse Bos. Uiteindelijk leidt dit veel meer tot een geïntegreerde aanpak in zowel zorg als onderwijs. In maart 2013 komt de inspectie weer op bezoek en we hopen dan een basisarrangement te gaan behalen. Gelinckschool De Gelinckschool heeft locaties in Oostvoorne, Schiedam en Spijkenisse en verzorgt het onderwijs in de MKD-en in Hoogvliet, Hellevoetsluis en Vlaardingen. In 2012 is gestart met het integreren van het aanbod zorg en onderwijs op de locatie in Vlaardingen. De partner in dit traject, Trivium Lindenhof, was helaas niet in de gelegenheid om dit traject mede op te starten en dit heeft ons doen besluiten een nieuwe partner te vinden. Dit is het samenwerkingsverband Nieuwe Waterweg Noord geworden en de verkennende gesprekken worden nu gevoerd. De positieve verandering in het aanbod heeft ons doen besluiten dit ook toe te gaan passen in de klassen van de Medisch Kinderdagverblijven in Hellevoetsluis en Hoogvliet. In 2012 is een pilot voorbereid die gestart wordt in 2013 in Hoogvliet. In de betreffende groep, BeO (behandel en onderwijs), wordt een groep van 12 kinderen begeleid door pedagogisch medewerkers en leerkrachten, zodat zorg en onderwijs niet meer strikt gescheiden is. De voorbereiding van de pilot was een uitermate prettig proces dat vooral wederzijds begrip en inzicht heeft opgeleverd. In Hellevoetsluis is een klas met schoolverlaters geplaatst in een gebouw waarin ook Speciaal Basisonderwijs gevestigd is. De bedoeling is om elkaars expertise te verkennen en om mogelijkheden tot samenwerking te onderzoeken. In 2012 is gestart met het werken met het dyslexie-protocol Horizon. Er was al een protocol voor de Gelinckschool, maar dit is nu verder uitgebreid en heeft ervoor gezorgd dat er ook compenserende middelen in de klas gebruikt worden. Het protocol wordt momenteel geëvalueerd. Het ontwikkelen van een dyscalculie-protocol zal de volgende stap zijn.


64

De Gelinckschool en haar medewerkers participeren in ieder geval in drie samenwerkingsverbanden PO en zorgen voor een vertegenwoordiging in drie samenwerkingsverbanden VO. Als cluster-4 school is er een prominente rol in de verschillende overleggen over inhoudelijke zaken. De verwachting is dat deze in 2013 verder uitgebreid gaan worden. Het heeft in ieder geval opgeleverd dat de naam van Horizon meer bekendheid heeft gekregen en dat er steeds meer gebruik gemaakt wordt van de expertise. Onderwijs in beslotenheid Horizon heeft een stevige positie in de regio Zuid-West en verzorgt al het onderwijs in geslotenheid (JeugdzorgPlus) in Zuid-Holland. Er zijn veel overplaatsingen tussen de betrokken instellingen, maar nu Horizon overal het onderwijs verzorgt, streven we ernaar dat doorlopende leerlijnen aangeboden worden, zodat jongeren hun opleiding af kunnen maken. Hiervoor worden met de verschillende instellingen de curricula afgestemd (Vaart/Argos College, Rijnhove/Park College, JJC/Midgaard College en Schakenbosch/ Schakenbosch College). Vanuit één kind, één plan werken zorg en onderwijs per kind aan dezelfde doelen. Behandelaar en docent spreken het kind met dezelfde taal aan. Midgaard College Eind 2011 heeft Horizon het onderwijs in JeugdzorgPlus instelling JJC overgenomen van de J.C. Pleysierschool. De school heeft nu de naam Midgaard College. De school had bij de overname een zeer zwak arrangement vanuit de inspectie onderwijs en Horizon is dan ook onmiddellijk gestart met een verbeterplan. Hiervoor wordt nauw samengewerkt met de zorg vanuit JJC, maar de afstemming tussen zorg en onderwijs behoeft nog verdere verbetering. In juni 2012 heeft de inspectie gekeken naar de voortgang van het verbetertraject en geconstateerd dat Horizon gewerkt heeft aan de versterking van de professionaliteit van de onderwijsmedewerkers en de CvB. Met ingang van het school 2012/2013 wordt voor alle nieuwe leerlingen een ontwikkelingsperspectiefplan opgesteld en zal gewerkt worden met een groepsplan. Met de onderwijsinspectie is afgesproken dat de onderwijskwaliteit in oktober 2013 weer van voldoende niveau zal zijn. Daarna zal de inspectie onderzoek doen naar de kwaliteitsverbetering om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeven. Kompas College Het jaar 2012 was het laatste jaar dat Horizon het bevoegd gezag was van het Kompas College, de school in JJI de Hartelborgt. Vanaf 1.1.2013 zal de Aloysius Stichting het onderwijs in de Hartelborgt gaan verzorgen. Het Kompas College is het jaar 2012 gestart met een ‘zwak’ arrangement vanuit de Inspectie Onderwijs. Er is samen met de Hartelborgt hard gewerkt aan de opzet en uitvoering van een verbetertraject, dat bij de herbeoordeling van de inspectie op 12 december 2012 heeft geleid tot toekenning van een basisarrangement. De inspectie heeft geconstateerd dat de school een positieve ontwikkeling heeft doorgemaakt, waarin met name is ingezet op de verbetering van het onderwijsleerproces en daarbinnen het didactische handelen van de leraren. De onderwijstijd blijft een aandachtspunt. Sterk aspect is de wijze waarop zowel de instroom als de uitstroom van leerlingen is geregeld. Bij de uitstroom is het Educatief Centrum nauw betrokken. Educatief Centrum Het EC verzorgt trajecten voor leerlingen in het kader van de projecten Herstart en Op de Rails en maakt hiermee deel uit van de opvangvoorzieningen van Rotterdam. Hierdoor zijn er nauwe banden met het samenwerkingsverband Koers VO. Verder wordt goed samengewerkt met de ROC’s, zodat jongeren kunnen worden geplaatst met een portfolio dat voldoet aan de eisen van toelating van de ROC’s. Het afsluiten van een samenwerkingsovereenkomst heeft de overgang eenvoudiger gemaakt. Niet alle jongeren zijn dagelijks aanwezig in het EC. Rond de 25 jongen zitten in trajecten met arbeidstoeleiding en stages. Verder heeft het EC jaarlijks 25 jongeren uit detentie die dagbesteding in de vorm van een leerwerktraject krijgen. Door via de ambulante dienst in het trajectberaad deel te nemen, heeft het EC nauw contact met tbr’s en jeugdreclassering.


65

6.4. Samenwerking Horizon Onderwijs heeft veel aandacht voor samenwerking. Ouders van jeugdigen zijn welkom op de Horizonscholen en als partner medeverantwoordelijk voor het leerproces van de jeugdigen. Samenwerking met diverse (onderwijs)partners is noodzakelijk, onder andere in het kader van passend onderwijs. Door bijvoorbeeld het plaatsnemen in de Zorg Advies Teams (ZAT) van de samenwerkingsverbanden kan Horizon bijdragen aan een betere en vroegtijdige zorg aan jeugdigen binnen het regulier onderwijs. Ook het samenwerken met de zorgafdelingen van Horizon is van belang. Door het bundelen van krachten en het werken met geïntegreerde onderwijs/zorgarrangementen, in samenspraak met alle partijen, kan een passend en vraaggericht aanbod voor jeugdige en gezin worden neergezet. Horizon werkt op verschillende manieren samen met gemeenten, samenwerkingsverbanden, collegainstellingen en scholen. Door de verspreiding van de Horizon scholen over een groot deel van Zuid-Holland, hebben we leerlingen in meerdere samenwerkingsverbanden: 15 in het primair onderwijs en 14 in het voortgezet onderwijs. Aangezien de samenwerkingsverbanden op termijn gaan bepalen hoeveel leerlingen van onze scholen en begeleiding gebruik mogen maken, is het van groot belang dat onze contacten met de samenwerkingsverbanden goed zijn. Op landelijk niveau is Horizon onderwijs aangesloten bij de Landelijke Vereniging Cluster 4 (LVC4). Vanuit dit lidmaatschap neemt Horizon deel aan overleg met collega onderwijsinstellingen met als doel tot een krachtig en helder toekomstgericht en innovatief beleid te komen ten behoeve van cluster4 leerlingen. Horizon werkt met de gemeenten o.a. samen op het gebied van cultuureducatie. Dit wordt door de diverse gemeenten op verschillende wijzen ingevuld. Veelal worden theatervoorstellingen en bezoeken aan musea e.d. door de gemeenten aangeboden aan de scholen. Met een aantal onderwijsinstellingen heeft Horizon samenwerking opgezet door middel van het aanbieden van stageplaatsen, zowel op MBO- als HBO niveau. In dit verband is er een nauwe samenwerking met de Hogeschool InHolland en de Hogeschool Rotterdam, die ook een bijdrage leveren aan de deskundigheidsbevordering. Vanuit de Universiteit Leiden, de Universiteit Nijmegen en de Universiteit Utrecht krijgen gedragswetenschappers in opleiding de gelegenheid binnen Horizon stage te lopen. Daarbij bestaat er ook een nauwe samenwerking op het gebied van onderzoek dat deze studenten in het kader van hun afstuderen binnen Horizon kunnen doen. Horizon heeft zo de mogelijkheid actuele vraagstellingen uit de onderwijspraktijk te laten onderzoeken en met de daaruit voortvloeiende informatie het onderwijsaanbod verder te ontwikkelen. Tenslotte vindt vanuit de Bijzondere Leerstoel die Horizon in samenwerking met de Universiteit van Leiden heeft gerealiseerd, onderzoek plaats gericht op het gebied van speciaal onderwijs en jeugdzorg. Daarmee draagt Horizon bij aan het ontwikkelen van kennis van de doelgroep waarvoor zij werkt. Vanuit die kennis kan Horizon vervolgens haar onderwijsprogramma’s evalueren en bijstellen, aansluitend op (tendensen in) leer- en hulpvragen en behoeften van groepen leerlingen en hun ouders, nu en in de toekomst.


66

6.5.

Onderwijsprestaties

Hieronder volgt een overzicht van de onderwijsprestaties in 2012.

6.5.1. Leerlingenaantallen

1 oktober '10 1 oktober '11 1 oktober '12

Park College/Parkschool Gelinckschool Schreuder (VSO/SO) (SO) College Inst. Mr.(VSO) Schats Bergse (SO) Veld Kompas (SO) College Educatief (VSO) Centrum Midgaard(VSO) College Ambulante (VSO) Dienst 357 441 428 160 121 77 90 0 929 339 459 528 163 128 56 93 47 852 343 467 491 181 127 75 108 46 1118

Figuur 1 Overzicht leerlingenaantal 2010-2012

Toelichting Een aantal onderwijssectoren heeft meerdere locaties. Een overzicht van alle locaties is opgenomen in het organogram op bladzijde 72. De cijfers omtrent de bezetting van de scholen geven aan dat, met uitzondering van het Schreuder College in het algemeen sprake is van een lichte groei binnen de onderwijssectoren van Horizon. De cijfers betreffen de gegevens op de teldatum 1 oktober 2012. Het Kompas College neemt een aparte positie in. Op het moment van telling waren 75 leerlingen ingeschreven. De capaciteit van het Kompas College ligt echter veel hoger. Het Kompas College verzorgt het onderwijs in Justitiële Jeugdinrichting de Hartelborgt en is qua instroom afhankelijk van het aantal jongeren dat in detentie in de Hartelborgt verblijft. Sommige jongeren zijn er slechts enkele weken, anderen een veel langere tijd. In de ambulante onderwijsdienst is voor 2012 een opvallend fenomeen dat de aanvragen voor een cluster 4 indicatie voor rugzakken/LGF blijft groeien. Een en ander is niet goed te verklaren, de criteria om in aanmerking te komen voor Leerling Gebonden Financiering zijn ongewijzigd gebleven. De toename zou enkel verklaard kunnen worden uit het feit dat er in 2012 actief is ingezet op de begeleiding vanuit de Horizon cluster 4 scholen naar het regulier onderwijs. Met deze inhoudelijke interventie streven we ernaar dat de overgang van speciaal naar regulier onderwijs soepel verloopt en dat de leerling alles kansen heeft om goed te starten op zijn nieuwe reguliere school.


67

6.5.2 In- en uitstroom

Park College/ Gelinckschool Parkschool Schreuder College Inst. Mr. Schats Bergse Veld K ompas College Educatief Centrum Midgaard College Ambulante Onderwijsdienst instroom

266

182

uitstroom

244

185

instroom uitstroom

250

67

70

201

71

76

417

266

61

71

194

73

79

366

Park Schre Inst. Colleg Ber Gelincks uder Mr. e/ gse chool Colleg Sch Parksc Veld e ats hool 266 182 250 67 70 244

185

266

61

71

Kom pas Colle ge

Educ atief Centr um

Midga ard Colle ge

Ambulant e Onderwijs dienst

201

71

76

417

194

73

79

366

Figuur 2 In- en uitstroomgegevens over 2012

6.5.3. Doorstroom


68

Figuur 3 Doorstroomcijfers 2012


69

Park College/ Gelinckschool Parkschool Schreuder College Inst. Mr. Schats Bergse Veld Kompas College Educatief Centrum Midgaard College Cluster 4 SO/VSO

125

125

Regulier onderw ijs

41

ROC/MBO/HBO

49

Anders/w erk Totale doorstroom

175

41

44

53

20

54

58

11

19

23

15

1

3

0

54

0

0

59

27

14

29

2

26

1

4

67

25

8

244

185

266

61

71

194

73

79

Park College/ Parksch ool

Gelincksch ool

Inst. Schreud Mr. er Scha College ts

Berg se Veld

Komp as Colleg e

Educati ef Centru m

Midgaa rd Colleg e

Cluster 4 SO/VSO

125

125

175

41

44

53

20

54

Regulier onderwijs

41

58

11

19

23

15

1

3

ROC/MBO/HBO

49

0

54

0

0

59

27

14

Anders/werk

29

2

26

1

4

67

25

8

244

185

266

61

71

194

73

79

Totale doorstroom

Toelichting Uit de cijfers blijkt dat veel kinderen aangewezen blijven op speciaal onderwijs en ook in die richting uitstromen. Wel slagen we er steeds meer in om leerlingen naar het regulier onderwijs terug te verwijzen en op deze plaats te ondersteunen vanuit de Ambulante Onderwijs Dienst.

6.5.4. Schorsing Onder schorsing wordt verstaan een tijdelijke pedagogische maatregel waarin de leerling tot bezinning kan komen. Deze maatregel wordt alleen toegepast als uiterste middel.

Figuur 4 Aantal schorsingen 2012

2011 2012

ParkschoolGelinckschool Schreuder College Inst. Mr. Schats Bergse Veld K ompas College Educatief Centrum Midgaard College 4 2 14 2 1 0 1 0 18 2 4 0 1 0 0 0

Toelichting


70

In een aantal gevallen is het noodzakelijk om het middel schorsing in te zetten. Horizon tracht zich te allen tijde in te spannen om leerlingen weer begeleidbaar te maken in plaats van hen uit te sluiten van het onderwijsproces. Het aantal schorsingen op het Schreuder College is flink gedaald. De training persoonlijk meesterschap en de Radar training aan de teams heeft duidelijk vruchten afgeworpen. Het Park College in Alphen heeft het afgelopen jaar een moeilijk periode doorgemaakt en te kampen gehad met personele en organisatorische problemen. Na de zomervakantie is een nieuwe sectormanager gestart. De problemen zijn terug te zien in het relatieve hoge aantal schorsingen als gevolg van handelingsverlegenheid van de leerkrachten. Het Educatief Centrum werkt met een zeer zware doelgroep, maar door het specifieke onderwijsconcept en door gebruik te maken van alternatieve trajecten wordt het middel schorsing niet vaak ingezet.


71

In 2012 zijn 52 leerlingen naar huis gestuurd in afwachting van groot overleg. Dit betekent dat alle betrokken om de tafel komen en er met de leerling een nieuw contract wordt afgesloten. Van deze 52 zijn 17 meerdere keren opgeroepen voor groot overleg, waarvan twee uiteindelijk het traject binnen het EC beëindigd hebben. Er wordt zeer nauw contact onderhouden met leerplicht Rotterdam en de ouders. In het kader van de veiligheid is bovendien samenwerking met de politie, zodat navraag gedaan kan worden over daders, mededaders en slachtoffers voordat overgegaan wordt tot plaatsing. Naast schorsing is er ook uitval geweest door dispensatie van de onderwijstijd (Gelinckschool, twee leerlingen).

6.5.5. Wachtlijst Het onderstaande schema geeft een overzicht per school van het aantal leerlingen dat eind 2011 en 2012 op de wachtlijst stond voor een leerlingplaats binnen Horizon. Onderwijsvoorzieningen Park College/Parkschool SO VSO Gelinckschool (SO) Schreuder College (VSO) Bergse Veld (SO) Instituut Mr. Schats(SO) Kompascollege (VSO) Educatief Centrum Midgaard College Ambulante Onderwijsdienst

2011

2012

7 8 19 9 1 5 plaatsing via Hartelborgt 4 n.v.t. 30

0 4 0 19 1 7 plaatsing via Hartelborgt 0 plaatsing via JJC 24

Toelichting Hoewel ook dit verslagjaar geprobeerd is om zoveel mogelijk geïndiceerde leerlingen op korte termijn op een Horizonschool te plaatsen, is het niet gelukt om zonder wachtlijst te werken. De vraag naar speciaal onderwijs is groot; we zijn er wel in geslaagd om de wachtlijst in het voortgezet speciaal onderwijs te verminderen ten opzichte van 2011. De vraag om begeleiding vanuit de Ambulante Onderwijs Dienst blijft groot.


72

6.5.6. Eindresultaten onderwijs Figuur 5 geeft aan hoeveel CITO en/of Drempeltoetsen zijn afgenomen bij leerlingen in het SO die in het jaar 2012 de desbetreffende school van Horizon hebben verlaten.

Figuur 5 Afgenomen CITO en/of Drempelonderzoeken in 2012 van de schoolverlaters per locatie in het SO

Toelichting: De resultaten van de toetsen zijn als volgt.  Op de Parkschool (SO) zijn 20 drempel/Cito onderzoeken uitgevoerd: 5 Praktijkonderwijs advies 12 VMBO kbl/bbl advies 3 VMBO gtl advies 1 HAVO advies  Op de Gelinckschool zijn 86 drempelonderzoeken uitgevoerd: 20 Praktijkonderwijs advies 42 VMBO kbl/bbl advies 17 VMBO gtl advies 6 HAVO advies 1 VWO advies  Bij Instituut Mr. Schats hebben 42 leerlingen een eindtoets gemaakt: 3 Praktijkonderwijs advies 34 VMBO kbl/bbl advies 4 VMBO gtl advies 1 HAVO advies  Op het Bergse Veld hebben naar aanleiding van de afgenomen toetsen 35 leerlingen het volgende advies gekregen: 5 Praktijkonderwijs advies 29 VMBO advies 1 HAVO advies In oktober 2012 is op de Gelinckschool het drempelonderzoek afgenomen, zodat deze vergeleken kan worden met de uitkomsten van de Cito-toets in februari 2013. De gemiddelde score van de leerlingen is omgerekend naar de Cito normen een gemiddelde standaard score van 523.2 in Oostvoorne, 524.5 in Schiedam en 527.2 in Spijkenisse.


73

De uitkomsten van het drempelonderzoek laten zien dat de resultaten nu stabiliseren. Deze zijn de afgelopen jaren sterk gestegen na o.a. de aanschaf van methodes, de aanstelling van intern begeleiders en het opzetten van een beter leerlingvolgsysteem. De stabilisatie geeft aan dat de middelen die kunnen leiden tot een verbetering van de kwaliteit van het onderwijs nu volledig ingezet zijn. Uiteraard moet de analyse weer gaan leiden tot een significante verbetering. Figuur 6 geeft weer hoeveel certificaten en/of diploma’s zijn behaald door VSO leerlingen in 2012.

Figuur 6 Behaald aantal diploma’s per VSO locatie in 2012

Toelichting: Voor de leerlingen van het Schreuder College was 2012 een succesvol jaar. Er zijn 8 leerlingen geslaagd voor het VMBO BB/KB niveau Sport Dienstverlening en Veiligheid (SDV). Hiervoor is samengewerkt met het Noordrand College in Rotterdam. Er zijn 8 leerlingen geslaagd voor het SVH examen examens “anders dan niveau 1" en 5 leerlingen hebben het diploma behaald voor het staatsexamen VMBO TL. Er zijn 315 IVIO diploma’s behaald voor de vakken Nederlands, Rekenen en Wiskunde, Engels, Economie, Biologie, Geschiedenis en Maatschappijleer. Het percentage geslaagden is gestegen. Bij het Educatief Centrum zijn 63 leerlingen voor de diverse IVIO (Instituut voor Individueel Onderwijs) examens geslaagd, 4 leerlingen hebben MAG lassen niveau 1 behaald en 4 leerlingen BHV (Bedrijfshulpverlening). Op het Midgaard College zijn 22 IVIO diploma’s behaald voor de vakken Engels, Nederlands en Rekenen & Wiskunde. Van het Kompas College deden 13 jongeren voorbereiding voor het staatsexamen. Er zijn 3 volledige VMBO TL diploma’s behaald, 1 VWO diploma, 1 diploma Sociale Hygiëne en 3 jongeren zijn geslaagd voor Mig-mag lassen niveau 1. Van de 7 jongeren die meededen met het VCA examen zijn er 2 geslaagd. Verder zijn er 84 IVIO certificaten behaald in de vakken Rekenen & Wiskunde, Nederlands en Engels. Bij het Park College Alphen zijn 4 leerlingen geslaagd voor het VMBO TL examen en er zijn 92 IVIO diploma’s behaald. Op de Parkschool Dordrecht zijn 68 IVIO diploma’s behaald en bij de Parkschool Gouda 35 IVIO diploma’s.


74

Bijlage organisatieschema Horizon Jeugdzorg

Directieraad HORIZON IJO Mozartlaan 150 Rotterdam

BERGSE BOS Mozartlaan 150 Rotterdam 6 gr. residentieel (School: Bergse Veld)

RIJNHOVE Raadhuisstraat 22 Alphen a/d Rijn 12 gr. residentieel (School: Park College)

PLEEGZORG Raadhuisstraat 22 Alphen a/d Rijn

MKT OOSTVOORNE Noordweg 16 Oostvoorne 7 gr. residentieel (School: Gelinckschool)

JZ+ BESLOTEN GROEP Mozartlaan 150 R’dam 2 gr. High Care 1 gr. Medium Care 1 Crisisgroep

JZ+ HAND IN HAND Raadhuisstraat 22, Alphen a/d Rijn 3 gr.

PLEEGZORG Papeterspad 7 Dordrecht

DBU Dagbehandeling Noordweg 16 Oostvoorne 1 groep

DAGBEHANDELING Mozartlaan 150 R’dam 1 groep

DAGBEHANDELING Conradstraat 67 Alphen a/d Rijn 2 groepen

ADOPTIE Raadhuisstraat 22 Alphen a/d Rijn

MKD De Schelp Vliet 1, Hellevoetsluis 3 groepen Spetters, Long Stay

PROJECTGEZINNEN PROJECTGEZINNEN Mozartlaan 15022 Raadhuisstraat Rotterdam Alphen a/d Rijn

AMBULANT TEAM Systeemcoaching MDFT/PEL e.a.

MKD Klavertje Vier Klencke 603, Hoogvliet 5 groepen

OMGANGSHUIS Klencke 603, Hoogvliet


75

Bestuur 62077 HORIZON Rotterdam Directieraad

Bijlage organisatieschema Horizon Onderwijs

Arend Veldkamp Sectormanager

Willeke Lageweg Sectormanager

Peter de Vaal Sectormanager

Louis Altelaar Sectormanager

Ambulant Team

Ambulant Team

Ambulant Team Ambulant Team

Jacqueline Roelse Sectormanager

Ambulant Team

Schreuder College Slinge 156 Rotterdam VSO

SCHREUDER COLLEGE 01 BS 00 De Villeneuvestraat Rotterdam VSO

GELINCKSCHOO L 01AI 00 Noordweg 14 Oostvoorne SO

Gelinckschool Brasem 34 Hellevoetsluis SO

BERGSE VELD SCHOOL 00 AW 00 Mozartlaan 150 Rotterdam SO

INST. MR. SCHATS 04 AD 00 Van Enckevoirtlaan 129 Rotterdam SO

Parkschool Raadhuisstraat 22 Alphen a/d Rijn SO

PARK COLLEGE 05YX 00 Ds. Meijerlaan 14 Alphen a/d Rijn VSO

Educatief Centrum 01 BS 04 Schiemond 8 Rotterdam VSO

Schreuder College Taborstraat 44 Rotterdam VSO

Schreuder College Kastanjedaal 1 Rotterdam VSO

Gelinckschool MKD Klavertje Vier Klencke 603 Hoogvliet SO

Gelinckschool 01 AI 01 Gouwestraat 13 Spijkenisse SO

Bergse Veld School 00 AW 02 Mozartlaan 150 Rotterdam gesloten jz - SO

Inst. Mr. Schats Hollands Tuin 77 Rotterdam SO

Parkschool Rotonde Verlengde Marnixstraat 8a Alphen a/d Rijn VSO

Park College 05YX-10 Ds. Meijerlaan 14 Alphen a/d Rijn Gesloten jz. VSO

Midgaard College 01 BS 05 Monsterseweg 216 Den Haaag VSO

Gelinckschool 01 AI 02 Vliet 1 Hellevoetsluis MKD Schelp SO

Gelinckschool 01 AI 03 Kamerlingh Onnesstr. 100 Vlaardingen MKD Vld. – SO

Parkschool 05 YX 03 SM Hugo v.Gijnweg Dordrecht VSO

Schreuder College Mozartlaan 150 Rotterdam VSO

Parkschool 05 YX 02 Nansenstraat 40 Gouda SO en VSO

Parkschool Campus Cardea Henry Dunantweg 5-7 Alphen a/d Rijn MKD SO

Schakenbosch College 05YX 12/13 Bouwlustweg Leidschendam VSO Per 1.1.2013


Gelinckschool 01 AI 04 Pr. Beatrixlaan 21 Schiedam SO

Plusschool Gouda J. van Lennepkade Gouda VSO

Argos College Poelruiterpad 9 Sassenheim Gesloten jz - VSO Per 1.1.2013 76

Bijlage Personeelsformatie Aantal fte Jeugdzorg inclusief Centraal Bureau Centraal Bureau Directie

Rijnhove

MKT/MKD

Pleegzorg + Amb.

Eindtotaal 2,00

2,00

Sectormanager Afdelingscoördinator

Bergse Bos + Proj. gezinnen 1,11

1,06

1,11

1,00

4,28

3,94

4,61

5,06

2,61

19,98

Pedagogisch Medew.

78,59

101,03

75,50

1,00

256,12

Projectouders

19,86

3,76

Maatschappelijk werker Gedragswetenschapper

7,81 0,54

19,86 7,32

7,64

45,00

67,76

6,33

22,14

4,86

4,72

5,68

Intercedenten

0,78

2,50

0,78

4,06

Vak HBO

0,78

1,97

2,75

Kinderarts 14,72

Administratief

16,47

14,72 0,89

2,22

ICT

3,00

Secretarieel

2,00

4,06

3,71

3,70

Technisch/huishoudelijk

2,66

13,49

17,96

12,09

45,15

135,28

143,80

116,81

Eindtotaal


1,06

1,06

Beleidsmedewerker

19,58 3,00 4,61

18,08 46,21

60,55

501,60

77

Aantal fte Onderwijs Onderwijs Ambulante Dienst Sectormanager

SO + Dordrecht

Gelinckschool

Schreuder

Parkschool

ECK

Eindtotaal

1,09

1,09

1,09

1,00

1,09

5,34

2,00

4,72

5,00

6,10

5,85

2,00

25,67

37,86

44,27

40,91

73,71

53,68

22,19

272,61

7,00

7,00

16,77

24,88

13,28

8,48

4,40

67,81

4,71

5,98

6,07

6,33

2,50

27,47

Maatschappelijk werkers

2,18

1,87

3,80

0,97

0,80

9,62

VAK - HBO

0,34

1,35

3,07

Afdelingscoördinator Lesgevenden Bedrijfsleider (Technisch) Onderwijsassistenten Gedragswetenschapper

1,87

Secretarieel

0,63

Adminstratief medewerkers

1,01

Concierge/onderhoud

0,65

4,76 0,85

0,89

2,76

3,00

4,76

1,58

1,88

14,98

3,89

4,10

3,41

2,46

2,56

16,41

Beleidsmedewerker

0,00

ICT Eindtotaal


3,02

0,00 43,36

80,73

88,17

115,94

81,20

45,30

454,69

78

Bijlage Provincie Zuid-Holland i.v.m. specifieke verantwoordingseisen 1. Aantallen ingestroomde nieuwe cliënten Zuid-Holland per zorgprogramma en verblijfsduur is terug te vinden in de tabellen in paragraaf 2.3. Unieke cliënten/gestarte en beëindigde trajecten Bestuursregio Zuid-Holland

begin 992

in 349

uit 316

eind 1027

2. Aantal beëindigde cliënttrajecten Jeugdigen stromen vaak door van de ene naar de andere zorgvorm. Dit kan om allerlei redenen zijn: - in kader van verloop van de behandeling - de ingezette zorg heeft niet het beoogde effect Zuid-Holland 2012 Totale uitstroom / doorstroom hiervan definitief uitgestroomd met een gem. behandelduur totale traject met een gem behandelduur van totale traject

523 316 764 dagen 25 maanden

Reden terugtrekking / afwijzing Onbekend

33

Cliënt elders geplaatst

4

Cliënt elders geplaatst wegens kortere wachtlijst

4

Cliënt is verhuisd buiten de regio/provincie

1

Cliënt is/wordt in JJI/Jeugdvoorziening geplaatst

2

Cliënt is/wordt in LVG sector geplaatst

1

Cliënt passief op de wachtlijst

5

Geen draagvlak voor behandeling

1

Hulp niet meer nodig

11

Indicatie verlopen/vervallen

2

Indicatiestelling, aanbod niet te matchen

1

Indicatiewijziging, lichtere hulp noodzakelijk

9

Indicatiewijziging, oplossing in het netwerk

8

Indicatiewijziging, zwaardere hulp noodzakelijk

17

Ouder(s) stemmen niet in met (aard) toegew. zorg

3

Vraag/aanbod niet te matchen

8

Zuid-Holland

110

3. Gemiddelde behandelduur De gemiddelde behandelduur (is niet de verblijfsduur) in uren voor het totaal aan jeugdigen in 2012, dus niet alleen de vertrokken jeugdigen: Aantal jeugdigen 1341

Gem. behandelduur in uren 21,8

4. Wachtlijst Wachtlijst cliënten Zuid-Holland per 1-1-2013 >9weken

38

5. Doelrealisatie Cliënten Provincie Zuid-Holland score Behaald Deels behaald Niet behaald- gelijk gebleven Niet behaald- ongunstiger Gewijzigd/vervallen Gestelde doelen

aantal

%

2 1 0 -1 3

310 277 124 16 3 730

42,47% 37,95% 16,99% 2,19% 0,41% 100,00%

Betekenis GAS-scores: -1: doel niet gehaald, toestand ongunstiger; 0: doel niet gehaald, toestand gelijk gebleven; 1: doel deels gehaald; 2: doel gehaald; 3: doel gewijzigd/vervallen 6. Reden beëindiging Reden beëindiging cliënten Zuid-Holland Eenzijdig door client Eenzijdig door ZA/BJZ Externe omstandigheden Onbekend Overeenstemming client/ZA/BJZ Totaal


9 18 28 1 260 316

80

Bijlage Stadsgewest Haaglanden i.v.m. specifieke verantwoordingseisen 1. Aantal unieke cliënten onderverdeeld naar leeftijd/sekse/etniciteit en woonplaats Opgenomen jeugdigen OVER ALLE ZORGVORMEN, start van de eerste hulp Verdeling naar geslacht bij opname man vrouw Totaal

28 12 40

Leeftijd op opnamedatum, leeftijd

aantal

6 jaar 7 jaar 8 jaar 9 jaar 10 jaar 11 jaar

2 3 1 1 1 3

12 jaar 13 jaar 14 jaar 15 jaar 16 jaar 17 jaar Totaal

3 2 2 13 6 3 40

Etniciteit opgenomen jeugdigen Algerijnse/Nederlandse Colombiaanse Kenyaans/Nederlands Marokkaanse Nederlands/Mexicaans Nederlandse Nederlandse Antillen/Nederlands onbekend Portugese/Nederlandse Surinaamse Turkse Surinaams/Nederlands Totaal

1 1 1 1 1 24 2 2 1 4 1 1 40

Woonplaats bij opname Delft Den Haag Leidschendam Maasdijk Pijnacker 's-Gravenzande Voorburg Zoetermeer Honselersdijk Rijswijk onbekend Eindtotaal

5 16 1 2 1 1 2 9 1 1 1 40


81

2. Aantallen ingestroomde nieuwe cliënten Haaglanden per zorgprogramma en verblijfsduur In 2012 zijn vanuit het Stadsgewest Haaglanden 81 cliënten aangemeld, waarvan 24 zijn teruggetrokken en 57 opgenomen. Er was geen buitenregionale instroom.

Zorgprogramma

Jeugdigen

instroom

per 1-1-2012 Regulier/spec.

uitstroom

jeugdigen per 31-122012 2012

2012 12

7

7

verblijfsduur verblijfsduur dagen 12

maanden 782

26,1

Continuïteit in de zorg

7

6

6

7

366

12,2

Vakinternaat

1

7

5

3

161

5,4

Wal en Schip

10

6

8

8

359

12,0

Zorgarrangement

6

8

10

4

204

6,8

PEL-trajecten

1

23

19

5

70

2,3

37

57

55

39

268

8,9

Totaal

Reden terugtrekking / afwijzing Onbekend Client blijft in het netwerk Client is/wordt in LVG sector geplaatst Client passief op de wachtlijst Cognitieve niveau te laag Hulp niet meer nodig Indicatiestelling niet correct (te licht/te zwaar) Indicatiewijziging, lichtere hulp noodzakelijk Indicatiewijziging, oplossing in het netwerk Indicatiewijziging, zwaardere hulp noodzakelijk Ouder(s) stemmen niet in met (aard) toegew. zorg Vraag/aanbod niet te matchen

2 1 2 3 1 1 3 4 1 2 1 3

Totaal

24

3.Aantal afgeronde PEL Trajecten Haaglanden PEL-trajecten


instroom

per 1-1-2012

2012

uitstroom

jeugdigen

2012 per 31-12-2012

Trajectduur in

verblijfsduur

dagen

maanden

Haaglanden

1

23

19

5

70

2,3

totaal

1

23

19

5

70

2,3

4. Wachttijd start zorg Wachttijd start zorg cliënten Haaglanden Voor 40 jeugdigen is de eerste zorg gestart in 2012; de gemiddelde wachttijd was

42 dagen

de interne wachttijd bedroeg in 2012

68 dagen


82

5. Doelrealisatie Cliënten Stadsgewest Haaglanden score Behaald Deels behaald Niet behaald- gelijk gebleven Niet behaald- ongunstiger Gewijzigd/vervallen Gestelde doelen

aantal

%

2 1 0 -1 3

31 52 17 8 0 108

28,70% 48,15% 15,74% 7,41% 0,00% 100,00%

Betekenis GAS-scores: -1: doel niet gehaald, toestand ongunstiger; 0: doel niet gehaald, toestand gelijk gebleven; 1: doel deels gehaald; 2: doel gehaald; 3: doel gewijzigd/vervallen

6. Reden beëindiging Reden beëindiging cliënten Stadsgewest Haaglanden Eenzijdig door client Eenzijdig door ZA/BJZ Overeenstemming client/ZA/BJZ


2 1 28 31

83


84

Bijlage Stadsregio Rotterdam i.v.m. specifieke verantwoordingseisen 1. Aantallen ingestroomde nieuwe cliënten Rotterdam per zorgprogramma en verblijfsduur is terug te vinden in de tabellen in paragraaf 2.3. Er waren in 2012 421 aanmeldingen van Rotterdamse cliënten. Er was geen buitenregionale instroom.

Reden terugtrekking / afwijzing Onbekend Client blijft in het netwerk Client elders geplaatst Client is verhuisd buiten de regio/provincie Client is/wordt in JJI/Jeugdvoorziening geplaatst Client is/wordt in LVG sector geplaatst Client passief op de wachtlijst Cliënt woont buiten de regio/provincie Cognitieve niveau te laag Er is sprake van contra-indicatie: zwakbegaafdheid Geen draagvlak voor behandeling Indicatie verlopen/vervallen Indicatiestelling niet correct (te licht/te zwaar) Indicatiestelling, aanbod niet te matchen Indicatiewijziging, lichtere hulp noodzakelijk Indicatiewijziging, oplossing in het netwerk Indicatiewijziging, zwaardere hulp noodzakelijk Machtiging uithuisplaatsing ontbreekt Ouder(s) stemmen niet in met (aard) toegew. zorg Vraag/aanbod niet te matchen Rotterdam

8 4 2 3 4 2 10 1 1 1 1 2 2 1 6 1 13 1 1 5 69

2. Wachtlijst cliënten Rotterdam Wachtlijst volgens landelijke definities (wachtend >9weken) per 31-12-2012 Wachtlijst >9weken bruto af: cliënten die geïndiceerde jeugdhulp ontvangen netto af: cliënten die niet-geïndiceerde jeugdhulp ontvangen Netto wachtlijst

38 7 31 7 23

3. Productie Bekostigingseenheden Rotterdam Gesloten jeugdzorg R’dam Besloten groepen 12-

Hand in Hand

JH2-A

66,60

JH2-B

149,96

504,9

JH2-C

127,60

144,03

JH2-D JH3-B JH3-C

11,77 66,57 20,73

289,7 177,56 55,4


137,36

85

Totaal aantal zorgeenheden en cliënten R’dam zorgeenheden JH2-A JH2-B JH2-C JH2-D JH3-B JH3C

aantal cliënten 364 705 107 185 483 127

aantal zorgeenheden 3534,87 8524,93 4522,73 4452,33 2778,00 105,40

4. Doelrealisatie Cliënten Stadsregio Rotterdam score Behaald Deels behaald Niet behaald- gelijk gebleven Niet behaald- ongunstiger Gewijzigd/vervallen Gestelde doelen

aantal

%

2 1 0 -1 3

328 304 132 33 3 800

41,00% 38,00% 16,50% 4,13% 0,38% 100,00%

Betekenis GAS-scores: -1: doel niet gehaald, toestand ongunstiger; 0: doel niet gehaald, toestand gelijk gebleven; 1: doel deels gehaald; 2: doel gehaald; 3: doel gewijzigd/vervallen

5. Reden beëindiging Reden beëindiging cliënten Stadsregio Rotterdam Eenzijdig door cliënt Eenzijdig door ZA/BJZ Externe omstandigheden Onbekend Overeenstemming cliënt/ZA/BJZ Totaal


8 2 12 5 243 270

86

Bijlage Ministerie VWS i.v.m. specifieke verantwoordingseisen

Uitstroom naar andere jeugdzorg, thuis of andere instellingen 12Aantal jeugdigen Gemiddelde verblijfsduur in dagen

29 368

Uitstroom totaal Jeugdzorg LVB instelling

22 1

Thuissituatie

6

Eindtotaal

29

Uitstroom naar andere jeugdzorg, thuis of andere instellingen (excl. JeugdzorgPlus) Hand in hand Aantal jeugdigen Gemiddelde verblijfsduur in dagen

25 216

Uitstroom totaal Jeugdzorg JeugdzorgPlus

9 16

Thuissituatie

13

JJI

2

anders

1

Eindtotaal


41

87


88

BIJLAGE Kerngegevens Accommodaties Alle panden van Horizon beschikken over de noodzakelijke gebruiksvergunningen en goedkeurende verklaringen van de brandweer m.b.t. brandmeld-installaties, het uitvoeren van brandoefeningen etc., zoals vastgelegd in de van toepassing zijnde weten regelgeving waaronder de Wabo, de Woningwet, het Bouwbesluit, de gemeentelijke verordening, het gebruikersbesluit, de Arbowetgeving en aan de eisen van het College bouw zorginstellingen. De panden die bestemd zijn voor gesloten jeugdzorg hebben de mogelijkheid voor het toepassen van beperkende maatregelen, binnen de hiervoor van overheidswege opgestelde kaders. Adres Medisch Kinderhuis Oostvoorne Noordweg 16 3233 AV Oostvoorne Medisch Kinderdagverblijf De Schelp Vliet 1 3224 HE Hellevoetsluis Medisch Kinderdagverblijf Klavertje Vier Klencke 603 3191 VZ Hoogvliet Langverblijfgroep De Spetters Zicht 23-25 3224 BA Hellevoetsluis Omgangsbegeleiding Klencke 603 3191 VZ Hoogvliet DBU De Duinpan Noordweg 16 3233 AV Oostvoorne Het Bergse Bos (incl. Besloten Behandeling) Mozartlaan 150 3055 KM Rotterdam

Variant capaciteit instroom Variant: residentieel specialistisch

Bergse Bos Dagbehandeling Mozartlaan 150 3055 KM Rotterdam Rijnhove Raadhuisstraat 22 2406 AG Alphen aan den Rijn

Variant: dagbehandeling basisvariant

Rijnhove Dagbehandeling Conradstraat 67 2405 BB Alphen aan den Rijn Pleegzorg Alphen aan den Rijn Raadhuisstraat 22 2406 AG Alphen aan den Rijn Pleegzorg Dordrecht Papeterspad 7 3311 WT Dordrecht Park College Dominee Meijerlaan 14 2406 JD Alphen aan den Rijn


Variant: dagbehandeling intensief I Variant: dagbehandeling intensief I Variant: residentieel specialistisch Variant: ambulant

Variant: dagbehandeling variant I Variant: res. specialistisch Variant: jeugdzorgplus Variant: projectgezinnen Variant: projectgezin plus

Variant: res. specialistisch/ specialistisch plus Variant: jeugdzorgplus Variant: home support Variant: ambulant Variant: dagbehandeling basisvariant Variant: pleegzorg Variant: adoptiehulpverlening

Functie: school voor cluster-4 onderwijs (SO + VSO)

89

Park college: Cardea: Henri Dunantweg 5-7, Alphen a/d Rijn Ipse de Bruggen: Spoorlaan 19, Zwammerdam Parkschool S.M. Hugo van Gijnweg 10 3317 JM Dordrecht Parkschool Nansenstraat 40 2806 HM Gouda Plusschool: Jacob van Lennepkade 6, Gouda Kompas College Borgtweg 1 3202 LJ Spijkenisse Educatief Centrum Schiemond 8 3029 NP Rotterdam Bergse Veld / Schreuder College Mozartlaan 150 3055 KM Rotterdam Inst. Mr. Schats Locatie Noord Van Enckevoirtlaan 129 3052 KR Rotterdam Inst. Mr. Schats Locatie Zuid Hollands Tuin 77 3078 EE Rotterdam Schreuder College Locatie Noord De Villeneuvestraat 129 3053 ZV Rotterdam Schreuder College Locatie Zuid Slinge 156 Kastanjedaal 1 3085 EW Rotterdam Schreuder College Locatie West Taborstraat 44 3061 EW Rotterdam Midgaard College Monsterseweg 216 2553 RM Den Haag Gelinckschool Locatie Oostvoorne/Hoogvliet Noordweg 14 3233 AV Oostvoorne Klencke 603, Hoogvliet Gelinckschool Locatie Spijkenisse Goudenregenplein 11a 3203 BN Spijkenisse Gelinckschool Locatie Schiedam Pr. Beatrixlaan 20 3121 JN Schiedam Gelinckschool Locatie Vlaardingen Kamerlingh Onnesstraat 100 Vlaardingen Gelinckschool Locatie Hellevoetsluis Vliet 1 3224 HE Hellevoetsluis Brasem 32, Hellevoetsluis Ambulante Onderwijsdienst Piersonstraat 31 3119 RG Schiedam


Functie: school voor cluster-4 onderwijs (VSO) Functie: school voor cluster- 4 onderwijs (VSO)

Functie: school voor cluster-4 onderwijs (VSO) Functie: school voor cluster-4 onderwijs (VSO) 38 ambulante trajecten Functie: school voor cluster-4 onderwijs (SO) Functie: school voor cluster-4 onderwijs (SO) Functie: school voor cluster-4 onderwijs (SO) Functie: school voor cluster-4 onderwijs (VSO) Functie: school voor cluster-4 onderwijs (VSO)

Functie: school voor cluster-4 onderwijs (VSO) Functie: school voor cluster 4 onderwijs (VSO) Functie: school voor cluster-4 onderwijs (SO)

Functie: school voor cluster-4 onderwijs (SO) Functie: school voor cluster-4 onderwijs (SO) Functie: school voor cluster 4 onderwijs (SO) Functie: school voor cluster 4 onderwijs (SO)

Functie: ambulante onderwijsfunctie voor PO VO en MBO

90

HORIZON Instituut voor jeugdzorg en onderwijs JAARREKENING 2012


91


92


94

Stichting Horizon, Instituut voor jeugdzorg en onderwijs

INHOUDSOPGAVE

Pagina

7.1 7.1.1 7.1.2 7.1.3 7.1.4 7.1.5 7.1.6 7.1.7

Jaarrekening 2012 Balans per 31 december 2012 Resultatenrekening over 2012 Kasstroomoverzicht over 2012 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Toelichting op de balans per 31 december 2012 Overzicht langlopende schulden ultimo 2012 Toelichting op de resultatenrekening over 2012

97 98 99 100 105 114 115

7.2 7.2.1 7.2.2 7.2.3 7.2.4 7.2.5

Overige gegevens Vaststelling en goedkeuring jaarrekening Statutaire regeling resultaatbestemming Resultaatbestemming Gebeurtenissen na balansdatum Controleverklaring

132 132 132 132 132

Jaarrekening 2012 Horizon, instituut voor jeugdzorg en onderwijs


7.1 JAARREKENING


96


7.1 JAARREKENING 7.1.1 BALANS PER 31 DECEMBER 2012 (na resultaatbestemming) Ref.

31-dec-12 €

31-dec-11 €

2

17.726.248 17.726.248

18.114.309 18.114.309

6 7 9

1.289.338 2.002.649 19.210.573 22.502.560

1.012.058 2.376.179 13.849.933 17.238.170

40.228.808

35.352.479

31-dec-12 €

31-dec-11 €

835.665 5.068.171 3.426.840 2.614.732 11.945.408

835.665 3.310.555 2.844.556 2.383.250 9.374.026

ACTIVA

Vaste activa Materiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Vorderingen en overlopende activa Vorderingen uit hoofde van subsidies Liquide middelen Totaal vlottende activa

Totaal activa

Ref. PASSIVA

Eigen vermogen Kapitaal Algemene reserve Bestemmingsreserves Bestemmingsfondsen Totaal eigen vermogen

10

Voorzieningen

12

3.504.234

3.211.546

Langlopende schulden

13

8.543.528

8.769.593

Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van subsidies Kortlopende schulden en overlopende passiva

14 15

7.035.516 9.200.122

4.632.837 9.364.477

40.228.808

35.352.479

Totaal passiva


97


7.1.2 Resultatenrekening over 2012

Ref.

Begroting 2012 €

Realisatie 2012 €

Realisatie 2011 €

16

68.893.977

74.062.295

69.992.242

18

984.691

976.446

1.098.677

69.878.668

75.038.741

71.090.919

OPBRENGSTEN:

Subsidies jeugdzorg

Rijksbijdragen OCW

Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten

LASTEN: Personeelskosten

19

54.568.242

55.989.113

54.234.934

Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa

20

1.517.022

1.380.535

1.390.859

Overige bedrijfskosten

22

13.724.919

15.406.980

14.576.278

Som der bedrijfslasten

69.810.183

72.776.628

70.202.071

BEDRIJFSRESULTAAT

68.485

2.262.113

888.848

124.310

309.269

210.110

192.795

2.571.382

1.098.958

0

0

0

192.795

2.571.382

1.098.958

2012 €

2011 €

0 1.757.616 582.284 231.482

0 886.935 270.802 -58.779

2.571.382

1.098.958

Financiële baten en lasten

23

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING Buitengewone baten en lasten RESULTAAT BOEKJAAR

24

RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld:

Kapitaal Algemene reserve Bestemmingsreserves Bestemmingsfondsen


98


7.1.3 KASSTROOMOVERZICHT Ref. €

2012 €

2011 €

€

Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: - afschrijvingen - mutaties voorzieningen

2.262.113

1.380.535 292.688

888.848

1.358.145 110.231 1.673.223

Veranderingen in vlottende middelen: - vorderingen - vorderingen/schulden uit hoofde van subsidies - kortlopende schulden (excl. schulden aan kredietinstellingen)

-277.279 2.776.209

Ontvangen interest Betaalde interest

-543.314 705.236

-164.355

Kasstroom uit bedrijfsoperaties

-352.962 2.334.575

-191.040

6.269.911

2.166.184

319.294 -10.025

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten

1.468.376

221.130 -11.020 309.269

210.110

6.579.180

2.376.294

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa

-1.014.072 21.598

-1.025.740 53.049 -992.474

Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten

-972.691

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Aflossing langlopende schulden Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie geldmiddelen

-226.066

-226.066 -226.066

-226.066

5.360.640

1.177.537

Er is gebruik gemaakt van de indirecte methode.


99


7.1.4 ALGEMENE TOELICHTING & GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING 7.1.4.1 ALGEMEEN Gegevens rechtspersoon Stichting Horizon is statutair gevestigd te Rotterdam en heeft haar feitelijke (hoofd)vestiging op Mozartlaan 150 te Rotterdam. Activiteiten Stichting Horizon houdt zich bezig met het aanbieden van jeugdzorg (plus) en het verzorgen van speciaal onderwijs Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving, in het bijzonder Richtlijn voor de Jaarverslaggeving Hoofdstuk 640, Organisatie-zonder-winststreven (aangepast 2010). Hierbij is tevens rekening gehouden met subsidiebepalingen zoals opgenomen in de subsdieverordening en de weten regelgeving van de provincie Zuid Holland, Stadsregio Rotterdam, Stadsgewest Haaglanden, Ministerie van OCW en Ministerie van VWS. Continuïteit Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling. Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. Er hebben zich gedurende het verslagjaar geen schattingswijzigingen voorgedaan. Vergelijking met de begroting De in de jaarrekening opgenomen begrotingscijfers zijn gebaseerd op de op 16 januari 2012 door de Raad van Bestuur vastgestelde en op 30 januari 2012 door de Raad van Toezicht goedgekeurde begroting 2012. Verbonden rechtspersonen Als verbonden partij worden aangemerkt: • alle rechtspersonen waarover de Stichting overheersende zeggenschap, gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis kan uitoefenen; • alle rechtspersonen die overwegende zeggenschap in de Stichting kunnen uitoefenen; • alle statutaire directieleden en andere sleutelfunctionarissen in het management van de Stichting of de moedermaatschappij van de Stichting en hun nauwe verwanten. Een overzicht van de verbonden partijen is opgenomen onder Model E van de jaarrekening. 7.1.4.2 Grondslagen van waardering van activa en passiva Activa en passiva Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Toelichtingen op posten in de balans, resultatenrekening en kasstroomoverzicht zijn in de jaarrekening genummerd.

Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met een eventuele restwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikname. De aangewende investeringssubsidies worden in mindering gebracht op de boekwaarde van de materiële vaste activa. Voor de kosten van periodiek groot onderhoud wordt een voorziening gevormd. Deze voorziening is opgenomen onder de voorzieningen aan de passiefzijde van de balans. Jaarrekening 2012 Horizon, instituut voor jeugdzorg en onderwijs

100


7.1.4 ALGEMENE TOELICHTING & GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING De volgende afschrijvingspercentages (in procenten van de aanschafwaarde minus eventuele restwaarde) worden hierbij gehanteerd: • Bedrijfsgebouwen : Nieuwbouw Renovatie Verbouwing • Machines en installaties : • Andere vaste bedrijfsmiddelen : Inventaris Leermiddelen Automatisering: Vervoermiddelen

2,50% 20,00% 20,00% 20,00%

Servers Computers

20,00% 11,11% 11,11% 20,00% 33,33% 20,00%

10,00% 10,00% 10,00%

5,00% 5,00%

10,00%

Voor zover subsidies of daaraan gelijk te stellen vergoedingen zijn ontvangen als eenmalige bijdrage in de afschrijvingskosten, worden deze in mindering gebracht op de investeringen of indien de bijdrage de reeds gedane investeringen overtreft worden deze als vooruitontvangen bedrag onder de overlopende passiva opgenomen. Financiële instrumenten Financiële instrumenten omvatten handels- en overige vorderingen, geldmiddelen, leningen en overige financieringsverplichtingen, handelsschulden en overige te betalen posten. De stichting handelt niet in financiële derivaten. De stichting hanteert de Regeling Beleggen en Belenen van het ministerie van OCW. Renterisico Het renterisico is beperkt door een vaste rente voor een deel van de periode van de opgenomen leningen. Bij deze leningen is sprake van een vast rentepercentage voor een gedeelte van de looptijd. Bij de rentevervaldatum wordt de rente opnieuw vastgesteld tegen de dan geldende marktrente voor een vaste periode.

Vorderingen en overlopende activa De vorderingen en overlopende activa worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid worden in mindering gebracht. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen. Liquide middelen De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Liquide middelen die niet ter directe beschikking staan worden verwerkt onder de vorderingen. Liquide middelen die gedurende langer dan 12 maanden niet ter directe beschikking staan van de stichting/bestuurscommissie worden verwerkt onder de financiële vaste activa. Eigen vermogen Binnen het eigen vermogen wordt onderscheid gemaakt tussen Kapitaal, Algemene reserve, Bestemmingsreserves en Bestemmingsfondsen. Kapitaal Onder kapitaal is opgenomen het bij oprichting van de Stichting ingebracht kapitaal. Algemene reserve Onder Algemene reserve is opgenomen dat deel van het eigen vermogen, waarover de bevoegde organen (Raad van Bestuur / Raad van Toezicht) binnen de statutaire doelstellingen van de Stichting vrij kunnen beschikken. Bestemmingsreserves Bestemmingsreserves zijn reserves waaraan door de bevoegde organen van de Stichting (Raad van Bestuur / Raad van Toezicht) een beperktere bestedingsmogelijkheid is aangebracht dan op grond van de statuten zou bestaan. Jaarrekening 2012 Horizon, instituut voor jeugdzorg en onderwijs

101


7.1.4 ALGEMENE TOELICHTING & GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Bestemmingsfondsen Bestemmingsfondsen zijn reserves waaraan door derden een beperktere bestedingsmogelijkheid is aangebracht dan op grond van de statuten zou bestaan.

Aanwending van bestemmingsreserves Uitgaven die worden gedekt uit bestemmingsreserves worden in de resultatenrekening verantwoord, en via de resultaatbestemming ten laste van de betreffende reserve gebracht. Wijzigingen in de beperking van de bestemming van reserves welke door de daartoe bevoegde organen of instanties worden aangebracht, worden als overige mutatie binnen het eigen vermogen verwerkt.

Voorzieningen Algemeen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten.De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen, tenzij het effect van de tijdswaarde van te verwaarlozen betekenins is. Als disconteringsvoet voor de contantmaking is de marktrente van hoogwaardige ondernemingsobligaties gehanteerd. Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting. Voorziening pensioenverplichtingen Voor een toelichting op de voorziening pensioenverplichtingen wordt verwezen naar de toelichting inzake Pensioenen onder paragraaf 7.1.4.3. Voorziening groot onderhoud De voorziening ter gelijkmatige verdeling van lasten voor groot onderhoud van gebouwen wordt bepaald op basis van de te verwachten kosten over een reeks jaren. De voorziening betreft de contante waarde van de in de toekomst uit te voeren groot onderhoud. Het uitgevoerde onderhoud wordt ten laste van deze voorziening gebracht. Voorziening jubileumverplichtingen De jubileumvoorziening betreft een voorziening voor toekomstige jubileumuitkeringen. De voorziening betreft de contante waarde van de in de toekomst uit te keren jubileumuitkeringen. De berekening is gebaseerd op gedane toezeggingen, blijfkans en leeftijd. Voorziening spaarverlof De voorziening Spaarverlof welke is gevormd in het kader van de regeling Spaarverlof primair onderwijs. Deze regeling houdt in dat een medewerker zijn adv-uren die niet zijn opgenomen kan opsparen. Vanaf 1 augustus 2006 is de regeling bevroren, dat wil zeggen dat alleen de medewerkers die voor 1 augustus 2006 aan deze regeling deelnamen, hun opbouw (minimaal 5 jaar en maximaal 12 jaar) kunnen voortzetten. Schulden Langlopende schulden Schulden met een resterende looptijd van meer dan één jaar worden aangeduid als langlopend. De langlopende schulden worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde van de schuld. Kortlopende schulden Dit betreffen schulden met een op balansdatum resterende looptijd van ten hoogste één jaar. Kortlopende schulden worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde van de schuld. Jaarrekening 2012 Horizon, instituut voor jeugdzorg en onderwijs

102


7.1.4 ALGEMENE TOELICHTING & GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING

Overlopende passiva De overlopende passiva betreffen vooruit ontvangen bedragen die aan opvolgende perioden worden toegerekend en nog te betalen bedragen, voor zover ze niet onder de andere kortlopende schulden zijn te plaatsen.

7.1.4.3 Grondslagen van resultaatbepaling Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn.

Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend. Overige exploitatiesubsidies (anders dan als vergoeding voor zorgverlening) Exploitatiesubsidies worden als bate verantwoord in de winst-en-verliesrekening in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt of opbrengsten zijn gederfd, of wanneer een gesubsidieerd exploitatietekort zich heeft voorgedaan. De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen. Subsidies met betrekking tot investeringen in materiële vaste activa worden in mindering gebracht op het desbetreffende actief en als onderdeel van de afschrijvingen verwerkt in de winst-en-verliesrekening. Rijksbijdragen OCW De ontvangen (normatieve) rijksbijdrage en de niet-geoormerkte OCW-subsidies (vrij besteedbare doelsubsidies zonder verrekeningsclausule) worden in het jaar waarop de toekenningen betrekking hebben volledig verwerkt als bate in de resultatenrekening. Geoormerkte OCW-subsidies met een vrij besteedbaar overschot (doelsubsidies waarbij het overschot geen verrekeningsclausule heeft) worden ten gunste van de resultatenrekening verantwoord naar rato van de voortgang van de gesubsidieerde activiteiten. Het deel van de subsidies waar nog geen activiteiten voor zijn verricht per balansdatum worden verantwoord onder de overlopende passiva. Geoormerkte OCW-subsidies (doelsubsidies met verrekeningsclausule) worden ten gunste van de resultatenrekening verantwoord in het jaar ten laste waarvan de gesubsidieerde lasten komen. Niet bestede middelen worden verantwoord onder de overlopende passiva zolang de bestedingstermijn nog niet is verlopen. Niet bestede middelen worden verantwoord onder de kortlopende schulden zodra de bestedingstermijn is verlopen op balansdatum. Subsidies jeugdzorg Onder subsidies jeugdzorg worden de baten verantwoord uit hoofde van geleverde prestaties op het gebied van verleende jeugdzorg. Als realisatiemoment geldt het moment waarop de betreffende prestaties op grond van de geldende voorschriften of richtlijnen gedeclareerd kunnen worden bij de subsidiegever. Pensioenen Stichting Horizon heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen dat is gebaseerd op het gemiddeld verdiende loon berekend over de jaren dat de werknemer pensioen heeft opgebouwd bij stichting Horizon. De verplichtingen, welke voortvloeien uit deze rechten van haar personeel, zijn ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds ABP en PFZW. Stichting Horizon betaalt hiervoor premies waarvan de helft door de werkgever wordt betaald en de helft door de werknemer. De pensioenrechten worden jaarlijks geïndexeerd, indien en voor zover de dekkingsgraad van het pensioenfonds (het vermogen van het pensioenfonds gedeeld door haar financiële verplichtingen) dit toelaat.


103


7.1.4 ALGEMENE TOELICHTING & GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING

Naar de stand van ultimo december 2012 is de dekkingsgraad van het pensioenfonds ABP 96% en pensioenfonds PFZW 101%. In 2014 dient het pensioenfonds een dekkingsgraad van ten minste 105% te hebben. Het pensioenfonds verwacht hieraan te kunnen voldoen en voorziet geen noodzaak voor de aangesloten onderwijsinstellingen om extra stortingen te verrichten of om bijzondere premieverhogingen door te voeren. Stichting Horizon heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij het pensioenfonds, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. Stichting Horizon heeft daarom alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.

Personeelskosten Periodiek betaalbare beloningen Lonen en salarissen en andere personeelslasten worden verantwoord in de periode waarin personeel op grond van de arbeidsvoorwaarden het recht op beloning verkrijgt. Sociale lasten worden toegerekend aan dezelfde periode als de lonen en salarissen waaraan deze sociale lasten direct kunnen worden toegerekend.

Buitengewone baten en lasten Onder buitengewone baten en lasten worden verstaan baten en lasten die voortvloeien uit gebeurtenissen of transacties die duidelijk te onderscheiden zijn van de activiteiten in het kader van de gewone bedrijfsuitoefening en derhalve naar verwachting zelden zullen voorkomen. 7.1.4.4 Grondslagen van segmentering In de jaarrekening wordt overeenkomstig RJ 640 en de voor de Stichting van toepassing zijnde subsidievoorwaarden een segmentatie van de balans en resultatenrekening gemaakt in de volgende segmenten: SEGMENT 1 - Ministerie van VWS / Provincies SEGMENT 2 - Ministerie van OCW 7.1.4.5 Toelichting op het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Transacties waarbij geen instroom of uitstroom van kasmiddelen plaatsvindt zijn niet in het kasstroomoverzicht opgenomen.


104


7.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS ACTIVA 2. Materiële vaste activa De specificatie is als volgt:

31-dec-12 €

31-dec-11 €

Bedrijfsgebouwen en terreinen Machines en installaties Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa

15.752.548 201.154 1.309.397 463.149

16.424.851 227.564 1.461.894 0

Totaal materiële vaste activa

17.726.248

18.114.309

Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven:

Bedrijfsgebouwen en terreinen

Machines en installaties

Andere vaste bedrijfs-middelen, technische en administratie-ve uitrusting

Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruit-betalingen op MVA

Niet aan het bedrijfsproces dienstbare materiële activa

Totaal

€

€

€

€

€

€

Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Af: afschrijvingen Af: desinvesteringen

16.424.851 134.231 806.534

227.564 43.284 69.694

1.461.894 373.408 504.307 21.598

0 463.149

0

18.114.309 1.014.072 1.380.535 21.598

Boekwaarde per 31 december

15.752.548

201.154

1.309.397

463.149

0

17.726.248

Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen

24.252.658 8.500.110 15.752.548

1.386.096 1.184.942 201.154

4.724.930 3.415.533 1.309.397

463.149 0

30.826.833 13.100.585 17.726.248

463.149

Toelichting: De volgende afschrijvingspercentages (in procenten van de aanschafwaarde minus eventuele restwaarde) worden hierbij gehanteerd: • Bedrijfsgebouwen : Nieuwbouw 2,50% Renovatie 20,00% 10,00% Verbouwing 20,00% 10,00% • Machines en installaties : 20,00% 10,00% • Andere vaste bedrijfsmiddelen : Inventaris 20,00% Leermiddelen 11,11% Automatisering: Servers 11,11% Computers 20,00% Vervoermiddelen 33,33% 20,00%

5,00% 5,00%

Materiële vaste activa in uitvoering betreft het ICT project en de nieuwe locatie Schakenbosch. Het ICT project bestaat uit integratie van de diverse softwaresystemen van Stichting Horizon met Stichting Avenier alsmede een aanpak ter verbetering van de informatievoorziening van beide stichtingen. Voor de nieuwe locatie Schakenbosch betreft dit vooral de aanschaf van nieuw inventaris. Voor de scholen betreffen de investeringen nieuw inventaris (Midgaardcollege), nieuwe leermiddelen (Parkcollege en Midgaardcollege) en functioneel onderhoud (Instituut Mr Schats).


105


7.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS 6. Vorderingen en overlopende activa De specificatie is als volgt:

31-dec-12 €

31-dec-11 €

Vorderingen op debiteuren

611.001

97.991

Overige vorderingen: Stichting GBW Overig

5.556 314.535

131.631 151.246

Vooruitbetaalde bedragen: Nog te ontvangen bedragen: Overige overlopende activa:

199.531 0 158.715

266.535 74.855 289.800

1.289.338

1.012.058

31-dec-12 € 100.000 24.365 195.953 180.000 16.560 17.670 14.058 14.790

31-dec-11 €

Totaal vorderingen en overlopende activa Toelichting: De voorziening die in aftrek op de vorderingen is gebracht, bedraagt € 0,-. De reële waarde van de vordering wijkt niet significant af van de boekwaarde. Vorderingen op debiteuren De grootste debiteuren zijn: Gemeente Rotterdam SSC Zuidwest (Hartelborgt) Stichting Avenier Stichting GBW Spirit BJZ Utrecht Juzt GS van Overijssel De Hoenderloo Groep Stichting JJC BJZ Haaglanden Stichting Lindenhof Van Burik Gemeente Vlaardingen Gemeente Alphen Scoor Overige debiteuren

291

47.605

14.790 14.643 11.627 5.665 6.788 5.177 6.608 1.097 2.481 28.824

611.001

97.991

Vooruitbetaalde kosten Deze post betreft diverse facturen (contributie, onderhouds- en servicecontracten e.d.) voor het jaar 2013. Overige overlopende activa Betreft onder andere nog te ontvangen subsidie voor Op de Rails en een betaalde bankgarantie.


106


7.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS 7. Vorderingen uit hoofde van subsidies 31-dec-12 €

31-dec-11 €

Ministerie van OCW Provincies

1.649.545 353.104

1.500.088 876.091

Totaal te verrekenen subsidies

2.002.649

2.376.179

1.649.545 1.649.545

1.500.088 1.500.088

107.000 185.850 60.254 353.104

517.750 296.875 61.466 876.091

Toelichting: Subsidiejaar

Stadium van vaststelling

Ministerie van OCW Betaalritme lumpsum periode augustus - december

Provincies Provincie Zuid-Holland Stadsregio Rotterdam Stadsgewest Haaglanden

Provincie Zuid-Holland OVA (Tegemoetkoming arbeidsvoorwaarden) Flexgelden 2011 Extra 9 plaatsen pleegzorg (Structurele beheersing vraag en aanbod) 2011 - 2012 Werkwijze effecten residentiële zorg Hoenderloo en Horizon

403.129 51.761

15.900 107.000 107.000

Stadsregio Rotterdam OVA (Tegemoetkoming arbeidsvoorwaarden) Prijscompensatie pleegzorg 2012 Extra productie pleegzorg en gezin

46.961 517.750

296.874

2012

5.277

2012

180.573 185.850

296.874

60.254 60.254

61.466 61.466

31-dec-12 €

31-dec-11 €

Bankrekeningen Kassen

19.185.612 24.961

13.828.430 21.503

Totaal liquide middelen

19.210.573

13.849.933

Stadsgewest Haaglanden OVA (Tegemoetkoming arbeidsvoorwaarden)

9. Liquide middelen De specificatie is als volgt:

Toelichting: De deposito's voor onderwijs zijn bij een bank ondergebracht die de volgende ratings heeft:

Rating agency Moody's Standard & Poor's Fitch DBRS

Long Term Rating Aa2 AAAA AAA

Outlook stable stable stable stable

Short Term Rating P-1 A-1+ F1+ R-1 (high)

Het ministerie van OCW hanteert strikte regels (Beleggen en Belenen) voor het uitzetten van lange en korte overtollige middelen. Sinds de herziening (2011) is deze richtlijn aangescherpt, maar door de financiële crisis zijn alle banken door de rating bureau's opnieuw bekeken aan de hand van herziene richtlijnen van de rating bureau's. Dat betekent veelal een neerwaartse bijstelling van de ratings. Horizon zet haar overtollige middelen uitsluitend op deposito's of op spaarrekeningen en bij Nederlandse banken. Door de strikte regelgeving en bijgestelde ratings is het wegzetten van overtollige middelen bij meerdere banken (spreiding) drastisch beperkt en beïnvloedt hiermee direct de geldstroom bij de banken. Jaarrekening 2012 Horizon, instituut voor jeugdzorg en onderwijs

107


7.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS 9. Liquide middelen (vervolg) Toelichting: De deposito's voor jeugdzorg zijn bij een bank ondergebracht die de volgende ratings heeft:

Standard & Poor's Fitch

Lange termijn creditrating BBB+ A-

Outlook lange termijn creditrating Negative outlook Negative outlook

Korte termijn creditrating A-2 F2

Meest recente rating report 11-1-2013 14-11-2012

Moody's volgt niet alle banken en heeft derhalve geen rating voor deze bank. Dit geldt ook voor DBRS. De liquide middelen zijn vrij opneembaar.


108


7.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS PASSIVA 10. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten:

31-dec-12 €

31-dec-11 €


835.665 5.068.171 3.426.840 2.614.732

835.665 3.310.555 2.844.556 2.383.250

Totaal eigen vermogen

11.945.408

9.374.026

Saldo per 1-jan-2012 €

Resultaatbestemming €

Overige mutaties €

Saldo per 31-dec-2012 €

835.665 3.310.555 2.844.556 2.383.250

0 1.757.616 582.284 231.482

0 0 0

835.665 5.068.171 3.426.840 2.614.732

9.374.026

2.571.382

0

11.945.408

Saldo per 1-jan-2012 €




Onderwijsleerpakket Automatisering Bapo Passend Onderwijs

819.720 44.914 1.229.922 750.000

131.168 26.714 221.698 202.704

Totaal bestemmingsreserves

2.844.556

582.284

Het verloop is als volgt weer te geven:


Bestemmingsreserves De specificatie en het verloop zijn als volgt weer te geven:

950.888 71.628 1.451.620 952.704 0

3.426.840

Toelichting: De bestemmingsreserve Onderwijsleerpakket dient ter egalisatie van de kosten voor aanschaf leermiddelen (€ 950.888). De bestemmingsreserve Automatisering is gereserveerd voor het upgraden van de hard- en software omgeving van de scholen (€ 71.628). De bestemmingsreserve Bapo is gecreëerd voor het opvangen van de opname van Bapo-verlof door het personeel (€ 1.451.620). De bestemmingsreserve Passend Onderwijs is gevormd om de organisatorische en personele gevolgen van de invoering van het passend onderwijs op te vangen (€ 952.704).

Bestemmingsfondsen Saldo per 1-jan-2012 €


Egalisatiereserves: Ministerie van VWS Provincie Zuid Holland Stadsregio Rotterdam Stadsgewest Haaglanden

224.459 1.021.541 937.180 200.070

155.692 165.271 -68.330 -21.151

Totaal bestemmingsfondsen

2.383.250

231.482

De specificatie en het verloop zijn als volgt weer te geven:



380.151 1.186.812 868.850 178.919 0

2.614.732

Toelichting: De egalisatiereserve wordt opgebouwd uit de gecumuleerde exploitatieresultaten over het huidige en voorgaande verslagjaren. De regelgeving stelt dat jaarlijks tot 10 procent van de subsidie over dat jaar aan de egalisatiereserve mag worden gedoteerd.


109


7.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS 12. Voorzieningen Saldo per 1-jan-2012 €

Dotatie

Onttrekking

Vrijval

€

€

€


Voorziening voor: - groot onderhoud - spaarverlof - jubileumverplichtingen

2.645.821 29.623 536.102

434.123 254 95.896

178.827 0 58.758

0 0 0

2.901.117 29.877 573.240

Totaal voorzieningen

3.211.546

530.273

237.585

0

3.504.234


Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moeten worden beschouwd: 31-dec-2012 Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.) Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.) Hiervan langlopend (> 5 jaar)

1.065.320 2.438.914 1.030.514

Toelichting per categorie voorziening: De gehanteerde rentevoet bedraagt 2% voor de berekening van de contante waarde.

13. Langlopende schulden De specificatie is als volgt:

31-dec-12 €

31-dec-11 €

Schulden aan kredietinstellingen Overige langlopende schulden

6.674.406 1.869.122

6.900.471 1.869.122

Totaal langlopende schulden

8.543.528

8.769.593

2012 €

2011 €

Stand per 1 januari Bij: nieuwe leningen Af: aflossingen

8.995.659 0 226.066

9.221.725 0 226.066

Stand per 31 december

8.769.593

8.995.659

226.065

226.066

8.543.528

8.769.593

Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moeten worden beschouwd: Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen 226.065 Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost) 8.543.528 Hiervan langlopend (> 5 jaar) 5.770.143

226.066 8.769.593 5.996.209


Af: aflossingsverplichting komend boekjaar Stand langlopende schulden per 31 december

De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden. Voor een gedetailleerd schema van de langlopende schulden: zie paragraaf 5.1.6. Toelichting: De reële waarde van de langlopende schulden wijkt niet significant af van de boekwaarde.


110


7.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS 14. Schulden uit hoofde van subsidies

Ministerie van OCW Ministerie van VWS Provincie Zuid Holland Stadsregio Rotterdam Stadsgewest Haaglanden Totaal te verrekenen subsidies

31-dec-12 €

31-dec-11 €

5.986.258 212.107 638.611 169.136 29.404 7.035.516

4.583.372 17.592 0 0 31.873 4.632.837

833.647 2.910.669 2.230.808

632.169 2.349.951 1.548.359 5.945 21.474 25.474 4.583.372

Toelichting: Subsidiejaar

Stadium van vaststelling

Ministerie van OCW Vooruit ontvangen LGF subsidie MBO 2012-2013 Teveel ontvangen LGF subsidie rugzakleerlingen Teveel ontvangen subsidie Gesloten Jeugd Instelling , Justitiële instelling, lumpsum Nog in te houden ZW uitkering 2011 Verlofsubsidie Terug te betalen subsidie Cultuureducatie / Bestuur en Management

Ministerie van VWS Onderbezetting Dubbele bezetting

Provincie Zuid-Holland Structurele vraag en aanbod Extra productie 20 plaatsen

Stadsregio Rotterdam Project 14+

Stadsgewest Haaglanden Buitenregionale plaatsingen Onderproductie PxQ

2011 - 2012 2011 - 2012

2011 - 2012 2012

2012

2012 - 2013 2011

11.134 5.986.258

150.107 62.000 212.107

17.592 17.592

142.059 496.552 638.611

0

169.136 169.136

0

29.404 29.404

31.873 31.873

De specificatie is als volgt:

31-dec-12 €

31-dec-11 €

Schulden aan kredietinstellingen Crediteuren Aflossingsverplichtingen langlopende leningen Belastingen en sociale premies Schulden terzake pensioenen Nog te betalen salarissen Vakantiegeld Vakantiedagen Overige schulden: Nog te betalen kosten: Overige passiva:

19.631 1.098.225 179.191 2.755.821 669.445 65.617 1.939.173 721.790 1.060.969 233.511 456.749

20.963 1.217.882 179.191 2.495.722 648.582 135.126 1.922.159 930.570 1.262.276 156.996 395.010

Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva

9.200.122

9.364.477

15. Kortlopende schulden en overlopende passiva


111


7.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS Toelichting: Alle kortlopende schulden hebben een verwachte resterende looptijd van minder dan een jaar. Voor schulden aan kredietinstellingen zijn de volgende zekerheden verstrekt: Op een van in totaal 2 leningen is een garantstelling van toepassing. Jaarlijks beoordeelt het Waarborgfonds voor de Zorg de zekerheden en risico's met betrekking tot de verstrekte garantstelling op deze lening. Het zijn lineaire leningen. De reële waarde van de kortlopende schulden wijkt niet significant af van de boekwaarde. Crediteuren: t.o.v. vorig jaar zorgen een aantal crediteuren voor een lager saldo. De voornaamste crediteuren zijn: Onderwijspost 74.374 R.I. de Hartelborgt 61.400 Schoonderbeek installatietechniek 40.597 Central Point 31.049 Identity Games 28.719 CSU Cleaning Services BV 27.611 Noordhoff Uitgevers bv 24.838 Raet E&C Services B.V. 22.344 CVO 21.532 Nuon 16.351 Scala College 11.856 Diabolo ICT bv 105.288 Central Point 91.766 Niemantsverdriet bv 36.284 Nuon Customer Care Center 31.732 ICRON Technologies Europe bv 29.750 Boer & Croon Management bv 29.040 Artihove Regina bv 25.049 St.Yulius 21.327 UPC Nederland Business 16.208 KPN Mobiel (29225) 15.701 Arbo Unie 13.245 Overige crediteuren 322.164 1.098.225 Gemiddeld per crediteur Aantal crediteuren

3.601 305

Belastingen en sociale premies De totale formatie is ten opzichte van 2011 niet significant toegenomen en is de stijging grotendeels toe te schrijven aan gewijzigde (sociale) premies. Vakantiedagen In 2012 is strak gestuurd op het verlofstuwmeer van de stichting. Dit heeft geleid tot een afname in de openstaande verlofuren. Daarnaast heeft de nieuwe wetgeving (opname binnen 18 maanden in plaats van 5 jaar) de opnames in 2012 gestimuleerd. Overige schulden Nog te betalen exploitatiekosten van gemeentelijke gebouwen Vooruitontvangen subsidie herinrichting schoolplein en binnenmilieu Vooruitontvangen subsidie verbouwing Parkschool Dordrecht Nog te betalen WGA premie Terug te betalen subsidie Tekort Educatief Centrum Nog te betalen UWV gelden aan het ministerie van OCenW Gefactureerd in 2012 Vooruitontvangen subsidie verbouwing SchreuderCollege Slinge Teveel terugontvangen OZB Overige posten

331.633 45.194 111.536 47.436 337.718 2.185 113.145 36.716

474.834 164.115 118.837 11.472 264.775 43.173 96.455

35.406

34.420 54.195

1.060.969

1.262.276

Nog te betalen kosten De toename is ontstaan door het ontbreken van gasrekeningen voor een locatie (87.600 euro) en een rekening voor de leerstoel (51.765 euro). Bovendien is er voor 2012 voor het gebruik van de kopieermachines meerkosten in rekening gebracht (35.558 euro). Overige passiva De stijging ten opzichte van 2011 is te wijten aan nog niet bestede projectbijdragen (+€ 88.644). De overige posten zijn afgenomen (/- € 26.905).


112


7.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS 16. Financiële instrumenten en risicobeheersing Financiële instrumenten omvatten handels- en overige vorderingen, geldmiddelen, leningen en overige financieringsverplichtingen, handelsschulden en overige te betalen posten. De stichting handelt niet in financiële derivaten. De stichting hanteert de Regeling Beleggen en Belenen van het ministerie van OCW. Renterisico Het renterisico is beperkt door een vaste rente voor een deel van de periode van de opgenomen leningen. Bij deze leningen is sprake van een vast rentepercentage voor een gedeelte van de looptijd. Bij de rentevervaldatum wordt de rente opnieuw vastgesteld tegen de dan geldende marktrente voor een vaste periode.

17. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen

De Stichting heeft de volgende meerjarige verplichtingen uit hoofde van lopende contracten en overeenkomsten.

Huur Schoonmaak Kopieermachines Totaal te verrekenen subsidies

betaalbaar binnen 1 jaar €

betaalbaar 1-5 jaar €

366.028 440.662 340.157

1.320.000

1.146.847

1.320.000

betaalbaar na 5 jaar €

Totaal 31-dec-12 € 366.028 1.760.662 340.157

0

2.466.847

Toelichting: De huurverplichtingen betreffen het leerwerkbedrijf van de Parkschool, de locatie Den Haag (Monsterseweg) van het Schreudercollege, het kantoor van de Ambulante Dienst en het pand Papeterspad (Habel, aflopend 1-4-2013). De overige verplichtingen betreffen het schoonmaakcontract (CSU, aflopend 31-12-2012; GOM, aflopend 31-12-2015) en het kopieermachinecontract (Canon, aflopend 1-10-2013). Het kopieercontract is voor Canon in 2011 gestart. Tot het invoeren van het passend onderwijs en de decentralisatie jeugdzorg zullen de huren worden verlengd. Daarna is onzeker of de locaties in stand blijven.


113


7.1.6 Overzicht langlopende schulden ultimo 2012

Leninggever

Datum

Hoofdsom

Totale looptijd

Soort lening

€ Schulden aan kredietinstellingen Van Lanschot Bankiers BNG PF ING Subtotaal Overige langlopende schulden Gemeente Rotterdam Provincie Zuid-Holland Stadsregio Rotterdam Subtotaal Totaal


1 augustus 2004 2 juni 1998 1 mei 1985

7.500.000 1.029.412 122.748

1.502.013 242.319 124.790

Restschuld Werke31 december lijke-rente 2011 %

40 jaar lineaire hypotheek 29 jaar lineaire hypotheek 40 jaar lineaire hypotheek

waarborghypotheek waarborghypotheek waarborghypotheek

4,70% 5,60% 7,75%

€ 6.515.625 567.951 42.961 7.126.537

Nieuwe leningen in 2012

Aflossing in 2012

€

0

€

Restschuld 31 december 2012 €

Restschuld over 5 jaar €

Rest looptijd in jaren eind 2012

Aflossingswijze

Aflossing 2013

Gestelde zekerheden €

187.500 35.497 3.069 226.066

6.328.125 532.454 39.892 6.900.471

5.390.625 354.969 24.549 5.770.143

0

0

5.770.143

226.066

1.502.013 242.319 124.790 1.869.121

0

0

1.502.013 242.319 124.790 1.869.121

8.995.659

0

226.066

8.769.593

31

187.500 nieuwbouwpanden Bergse Bos 35.497 3.069 226.066

114


7.1.7 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2012 7.1.7.1 GESEGMENTEERDE RESULTATENREKENING OVER 2012 SEGMENT 1 - Ministerie van VWS / Provincies

Realisatie 2012 €

Realisatie 2011 €

40.484.361

39.603.713

418.970

683.412

40.903.331

40.287.125

28.571.178

28.456.152

985.876

1.007.927

Overige bedrijfskosten

11.182.495

10.993.717


40.739.549

40.457.796

BEDRIJFSRESULTAAT

163.782

-170.671

67.700

111.891

231.482

-58.780

0

0

231.482

-58.780

2012 €

2011 €

231.482

-58.780

231.482

-58.780

OPBRENGSTEN: Subsidies jeugdzorg Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten

LASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa

Financiële baten en lasten RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING Buitengewone baten en lasten


Bestemmingsfondsen


115


7.1.7 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2012 7.1.7.1 GESEGMENTEERDE RESULTATENREKENING OVER 2012 Nadere toelichting op SEGMENT 1 - Ministerie van VWS / Provincies

Beschrijving van de belangrijkste subsidievoorwaarden Gesloten jeugdzorg Voor dit onderdeel geldt een minimale bezetting van 90% van een gesloten plaats op jaarbasis. De egalisatiereserve mag niet meer dan 10% van de jaarsubsidie bedragen. Open jeugdzorg De egalisatiereserve mag niet meer dan 10% van de jaarsubsidie bedragen. De registratie en verantwoording van open jeugdzorg gebeurt in bekostigingseenheden. Onder- en overbesteding kunnen binnen de totale productie-afspraken worden verdisconteerd. Voor de antwoording van gesloten en open jeugdzorg dient de enkelvoudige balans- en resultatenrekening te worden gebruikt. In de samengestelde balans- en resultatenrekening zijn de doorberekende kosten geëlimineerd.

Beschrijving van de wijze van kostentoerekening Doorberekende kosten De kosten zijn doorberekend aan de werkeenheden op basis van de geproduceerde / geprognosticeerde bekostigingseenheden. De verdeelsleutel luidt: Begroting Realisatie Realisatie 2012 2012 2011 Sector Oostvoorne 20,33% 20,91% 21,94% Sector Rotterdam 19,05% 19,04% 20,02% Sector Alphen a/d Rijn 28,58% 26,58% 28,00% Sector Pleegzorg 31,22% 31,68% 30,04% Sector Ambulant Team 0,81% 1,79% 100,00%

100,00%

100,00%

Voor de verdeling van de kosten van het Centraal Bureau over de voorzieningen is een verdeelsleutel ontworpen op basis van de componenten: - bekostigingseenheden - kostprijs per bekostigingseenheid Deze componenten zijn onderling in verhouding gebracht waardoor een gewogen rekeneenheid ontstaat voor een evenwichtige toerekening van de Centraal Bureau kosten. De afgeronde toerekeningsgewichten per sector zijn: Begroting Realisatie Realisatie 2012 2012 2011 Sector Oostvoorne 27.917 30.554 32.453 Sector Rotterdam 26.967 28.938 29.613 Sector Alphen a/d Rijn 41.396 40.390 41.410 Sector Pleegzorg 43.580 48.135 44.438 Sector Ambulant Team 2.024 3.943 141.884


151.960

147.914

116


7.1.7 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2012 Beschrijving van de wijze van kostentoerekening (vervolg) Het beleid is gericht op het op termijn voor alle onderdelen van Horizon een gezonde exploitatie en reservepositie tot stand te brengen en te houden. Begroting Realisatie Realisatie De doorberekening luidt: 2012 2012 2011 Sector Oostvoorne 517.733 607.827 583.072 Sector Rotterdam 500.119 575.683 532.042 Sector Alphen a/d Rijn 767.700 803.494 744.000 Sector Pleegzorg 819.740 957.571 798.393 Sector Ambulant Team 37.532 78.442 2.642.824

3.023.017

2.657.507

Voor de verwerking van deze doorberekeningssystematiek in het onderdeel jeugdzorg van stichting Horizon dient de enkelvoudige balans- en resultatenrekening te worden gebruikt. In de samengestelde balans- en resultatenrekening zijn de doorberekende posten geëlimineerd.


117


7.1.7 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2012 7.1.7.1 GESEGMENTEERDE RESULTATENREKENING OVER 2012 SEGMENT 2 - Ministerie van OCW

Realisatie 2012 €

Realisatie 2011 €

31.802.180

28.776.598

2.333.230

2.027.196

34.135.410

30.803.794

27.417.935

25.778.782

394.659

382.932

4.224.485

3.582.561


32.037.079

29.744.275

BEDRIJFSRESULTAAT

2.098.331

1.059.519

241.569

98.219

2.339.900

1.157.738

0

0

2.339.900

1.157.738

2012 €

2011 €

1.757.616 582.284

886.936 270.802

2.339.900

1.157.738

OPBRENGSTEN: Rijskbijdragen OCW Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten

LASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Overige bedrijfskosten

Financiële baten en lasten RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING Buitengewone baten en lasten


Algemene reserve Bestemmingsreserves


118


7.1.7 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2012 7.1.7.1 GESEGMENTEERDE RESULTATENREKENING OVER 2012 Nadere toelichting op SEGMENT 2 - Ministerie van OCW

Beschrijving van de wijze van kostentoerekening De verdeling van de kosten van het Centraal Bureau aan de schoollocatie gebeurd op basis van het aantal getelde leerlingen op 1-10-t-1 en 1-10-t. Voor de verwerking van deze doorberekeningssystematiek in het onderdeel onderwijs van stichting Horizon dient de enkelvoudige balans- en resultatenrekening te worden gebruikt. In de samengestelde balans- en resultatenrekening zijn de doorberekende posten geëlimineerd.


119


7.1.7 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2012 7.1.7.2 AANSLUITING TOTAAL RESULTAAT MET RESULTAAT SEGMENTEN Realisatie 2012 €

Realisatie 2011 €

231.482 2.339.900

-58.780 1.157.738

2.571.382

1.098.958

2.571.382

1.098.958

Resultaat volgens gesegmenteerde resultatenrekeningen: SEGMENT 1 - Ministerie van VWS / Provincies SEGMENT 2 - Ministerie van OCW

Resultaat volgens resultatenrekening


120


7.1.7 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2012 BATEN 16. Subsidies jeugdzorg - Rijksbijdragen OCW De specificatie is als volgt:

Begroting 2012 €

Realisatie 2012 €

Realisatie 2011 €

Rijkssubsidies OCW - VWS Provinciale subsidies Gemeentelijke subsidies Overige subsidies

35.494.524 18.391.681 14.907.647 100.125

37.818.285 18.886.373 15.444.325 1.913.312

35.032.091 18.389.938 14.855.211 1.715.002

Totaal

68.893.977

74.062.295

69.992.242

Toelichting op de afwijking: Bij de begroting is geen rekening gehouden met toekenning van OVA-middelen. Rijkssubsidies vanwege het ministerie van VWS Provincie Zuid-Holland Stadsregio Rotterdam Stadsgewest Haaglanden

143.191 440.180 292.012 60.254

2012 2012 2012 2012

935.637

In 2012 zijn additionele subsidies aangevraagd en toegekend en projectsubsidies uitgevoerd die niet zijn begroot. Het betreft extra pleegzorgplaatsen, onderzoek en een extra gezin. Provincie Zuid-Holland Stadsregio Rotterdam

60.039 180.573

In 2012 is onderproductie geleverd die niet in de begroting is meegenomen. Bovendien is tussen Horizon en Avenier dubbele registratie gecorrigeerd. Rijkssubsidies vanwege het ministerie van VWS

194.515-

De rijkssubsidies OCW bestaan onder meer uit de volgende bijdragen:

Lumpsum Gesloten Jeugd Instelling Justitiële Jeugd Instelling LGF LGF MBO Materiële instandhouding Personeel- en arbeidsmarktbeleid Cultuureducatie Verlofsubsidie Prestatiebox Binnenmilieu


Realisatie 2012 22.843.141 227.213 789.336 3.067.418 698.737 2.313.521 1.648.368 15.046 41.115 156.785 1.500

Realisatie 2011 20.853.317 208.689 552.150 2.898.651 645.464 2.068.729 1.532.275

31.802.180

28.776.598

17.324

121


7.1.7 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2012 BATEN

Nadere specificatie 16. Subsidies jeugdzorg - Rijksbijdragen OCW

Rijkssubsidies OCW - VWS Ministerie van OCW Ministerie van VWS

Provinciale subsidies Provincie Zuid Holland

Gemeentelijke subsidies Stadsregio Rotterdam Stadsgewest Haaglanden

Overige subsidies Overige overheidsbijdragen en subsidies

De post overige overheidsbijdragen en subsidies bestaat onder meer uit: Vergoeding gebruik gymzalen Vergoeding gehuurde schoollocaties Subsidie tekort Educatief Centrum Vergoeding eerste inrichting Brede school Subsidie binnenmilieu Ambulante begeleiding detentieleerlingen FOBA middelen Herstart Op de Rails Rebound ESF ECSO kwaliteitsimpuls Stagefonds Flexmiddelen Buitenregionale plaatsingen Overige posten

Realisatie

Realisatie

2012 €

2011 €

31.802.180 6.016.105 37.818.285

28.776.598 6.255.493 35.032.091

18.886.373 18.886.373

18.389.938 18.389.938

12.825.353 2.618.972 15.444.325

12.355.107 2.500.104 14.855.211

1.913.312 1.913.312

1.715.002 1.715.002

131.087 128.216 29.593 95.246 23.040

122.554 40.665 19.273 11.816

144.444 226.500 619.577 281.457 67.000 12.160 85.943 51.615 17.434 1.913.312


105.583 31.650 154.068 191.000 503.145 310.300 110.561 51.310 51.761 11.316 1.715.002

122


7.1.7 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2012 BATEN

18. Overige bedrijfsopbrengsten Begroting 2012 €

Realisatie 2012 €

Realisatie 2011 €

Baten werk in opdracht derden

110.000

53.616

55.956

Overige opbrengsten

874.691

922.830

1.042.721

Totaal

984.691

976.446

1.098.677

De specificatie is als volgt:

Toelichting op de afwijking: Baten werk in opdracht derden betreft de baten van de leerwerkbedrijven bij het Educatief Centrum. Overige opbrengsten Deze post omvat onder meer: Schoolfonds Lunchbijdrage Begeleiding rugzakleerlingen bij derden BOS traject Subsidie Onderwijs-zorgprofiel Te verrekenen BTW ZW-WAZO vrijwillige verzekerde werknemers / UWV Vrijval reservering premie WGA ER Ondersteuning autismesteunpunt Inzet voor Horizon Academie Inzet voor ECSO Stichting Halt Correctie eindheffing eindejaarsgeschenk Bijdrage GBW Detacheringen Mee- en tegenvallers 2012 ID banen Ontvangen huren Ontvangen energiekosten Heffingen belastingdienst 2008 - 2010 Verrekening Bruggemans Inruilen bedrijfswagen Overige posten


17.750 26.191 91.310 7.500 -3.309 9.946 243.418 67.697 42.167 31.146 15.000

22.628 26.888 99.610 22.500 15.809 6.741 134.055 113.341

1.650

6.353 19.369 130.000 38.813 33.109 24.512 52.046 41.608 55.000 24.934 20.600 154.805

922.830

1.042.721

124.000 88.654 47.702 19.746 42.477 49.785

123


7.1.7 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2012 19. Personeelskosten De specificatie is als volgt:

Begroting 2012 €

Realisatie 2012 €

Realisatie 2011 €

Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Andere personeelskosten: Subtotaal Personeel niet in loondienst

41.754.288 6.743.824 4.483.580 1.490.150 54.471.842 96.400

42.086.346 7.001.060 4.683.129 1.083.348 54.853.883 1.135.230

41.369.838 6.519.831 4.375.921 1.136.893 53.402.483 832.451

Totaal personeelskosten

54.568.242

55.989.113

54.234.934

Specificatie gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's) per segment: Jeugdzorg Onderwijs

533 434

539 456

538 458

Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van FTE's

967

995

996

Toelichting op de afwijking: De personele kosten zijn in 2012 voornamelijk overschreden door de inzet van flexibel personeel. Door het tijdig bijsturen is de overschrijding beperkt gebleven. In 2012 zijn er meer zwangerschappen geweest dan waarmee in de begroting rekening is gehouden. Doordat het passend onderwijs per 1 augustus 2013 zou starten en de daarmee gepaarde bezuinigingen is er tot die periode ervoor gekozen om vacatures met tijdelijk (extern) personeel in te vullen. Aangezien die duidelijkheid nog steeds ontbreekt zal de post inhuur derden in de komende 3 jaar niet teruglopen. De (sociale) premielasten zijn in 2012 hoger uitgevallen dan begroot en dat komt, naast meer personeel, door hogere premies. In 2012 is gebruik gemaakt van een extern bureau ter ondersteuning van projecten voor Horizon en Avenier waaronder het opzetten van trajecten in jeugdzorg plus. Deze waren niet in de begroting meegenomen.

Accountantshonoraria (niet controlediensten)


Realisatie 2012 20.944

Realisatie 2011 34.674

124


7.1.7 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2012 LASTEN 20. Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa De specificatie is als volgt:

Begroting 2012 €

Realisatie 2012 €

Realisatie 2011 €

- materiële vaste activa

1.517.022

1.380.535

1.390.859

Totaal afschrijvingen

1.517.022

1.380.535

1.390.859

Toelichting op de afwijking: In eind 2012 is gestart met een ict project voor o.a. het versterken van de informatievoorziening. Dit project zal ultimo 2013 afgerond zijn. Realisatie Realisatie 2012 2011 € € Afschrijving afkoop erfpacht 24.344 24.344 Afschrijving tuinaanleg en bestrating 143.389 124.907 Afschrijving gebouwen 330.766 308.604 Afschrijving verbouwingen/renovaties 308.038 330.930 Afschrijving installaties 69.695 65.960 Afschrijving inventaris 308.243 333.387 Afschrijving automatisering 60.787 68.269 Afschrijving vervoermiddelen 51.478 64.154 Afschrijving leermiddelen 83.795 70.304 1.380.535

1.390.859

22. Overige bedrijfskosten De specificatie is als volgt:

Begroting 2012 €

Realisatie 2012 €

Realisatie 2011 €

Apparaatkosten Automatiseringskosten Huisvestingskosten Verzorgingskosten

3.185.327 377.420 3.374.091 6.788.081

4.100.261 383.688 4.059.722 6.863.309

4.042.385 369.225 3.715.337 6.449.331

13.724.919

15.406.980

14.576.278

Realisatie 2012 € 334.529 786.333 774.439 434.123 148.326 827.407 599.777 154.788

Realisatie 2011 € 345.567 621.683 838.928 347.669 136.157 773.540 517.795 133.998

4.059.722

3.715.337

Totaal overige bedrijfskosten Toelichting op de afwijking:

Huisvestingskosten - Rente - Huur - Onderhoudskosten - Dotatie / vrijval onderhoudsvoorziening - Belastingen en verzekeringen - Energiekosten - Schoonmaakkosten - Overige huisvestingskosten


125


7.1.7 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2012 Toelichting op de afwijking: (vervolg) Apparaatskosten - Kantoormiddelen - Drukwerk - Kantoorkosten - Kosten vervoermiddelen / dienstreizen - Advieskosten - Voorlichting pleegouders - Leermiddelen - Overige apparaatskosten

Verzorgingskosten - Voeding - Zak- en kleedgeld - Groepsgeld - Reis-, verblijf- en activiteitskosten - Vervoerkosten - Medische kosten, therapie - Verzorgingskosten Pleegzorg - Overige verzorgingskosten

95.670 150.152 1.055.358 567.773 398.966 3.654 987.914 840.774

97.165 156.161 1.066.713 622.316 192.977 7.784 825.912 1.073.357

4.100.261

4.042.385

672.674 188.383 96.929 274.210 289.835 7.783 4.581.808 751.687

662.524 184.407 89.751 290.762 377.325 5.652 4.257.613 581.297

6.863.309

6.449.331

Huisvestingskosten In de begroting was rekening gehouden met het aantrekken van een interne lening voor het Centraal Bureau. Deze interne lening is niet opgenomen in 2012.

De stijging komt door het huren van een nieuwe locatie, Midgaardcollege, voor heel 2012. Deze huur krijgt Horizon vergoed van de gemeente. Daarnaast zijn voor een tweetal locaties hogere afrekeningen voor een eerder jaar ontvangen. Voor deze locaties worden de huurkosten voor 2012 derhalve hoger geraamd. De onderhoudskosten zijn over de hele linie niet gedaald en houden gelijke tred met 2011. De overschrijdingen zijn heel divers en bestaan uit vele kleinere nota's. Voor het fusieproces is gekeken naar de onderhoudsstaat van de gebouwen en installaties. Uit het rapport is gebleken dat er achterstallig onderhoud aanwezig is. In 2012 heeft dat geleid tot een extra dotatie aan de voorziening groot onderhoud. Deze opname was niet begroot. Voor een locatie is in 2012 een hogere afrekening ontvangen voor energieverbruik en daarmee zijn de maandelijkse lasten eveneens voor die locaties gestegen. Ook is voor de nieuwe locatie, Midgaardcollege, voor het eerst voor een heel jaar energie betaald. De rest is toe te schrijven aan de verhoging van de energie lasten en niet zo zeer het verbruik. Met een nieuwe locatie en een overname van de schoonmaak op een bestaande locatie alsmede een prijsstijging zijn deze kosten ten opzichte van 2012 gestegen. Door meer alarmopvolgingen alsmede onderhoud aan de alarmsystemen zijn de lasten voor 2012 hoger uitgevallen. Daarnaast is voor 2 locaties de vuilophaalservice duurder geworden.


126


7.1.7 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2012 Toelichting op de afwijking: (vervolg) Apparaatskosten De kantoorkosten zijn hoger uitgevallen door enerzijds het niet volledig begroten van de telefoniekosten en het anderzijds het hogere gebruik van mobiel internet. De kosten zijn ten opzichte van 2011 gestegen doordat het leerlingenpakket van care4 in licentie is genomen. De kosten vervoermiddelen / dienstreizen zijn door het inzetten van nieuwe technieken (zoals mobiel internet) en het strakker sturen op de declaraties gedaald ten opzichte van de begroting.

Horizon heeft zich voor de personele gevolgen door invoering van het passend onderwijs laten begeleiden door een extern adviesbureau. Bovendien is voor een specifieke locatie tijdelijk externe advisering ingehuurd. Het effectiviteitsonderzoek Horizon - Hoenderloo veroorzaakt hogere kosten bij de advieskosten, maar deze worden gedekt door een toegekende subsidie. Daarnaast heeft zich in 2012 een fusie voltrokken tussen Horizon en Avenier. Voor het zorgvuldig doen verlopen van dit proces zijn er meerdere adviezen ingewonnen en heeft ten opzichte van de begroting voor een overschrijding gezorgd. Enige (nieuwe) schoollocaties hebben in 2012 (extra) geïnvesteerd in het vervangen van lesmateriaal (werken leerboeken). Onder de overige apparaatskosten is ten opzichte van de begroting geen rekening gehouden met hogere lasten voor de accountant alsmede een aangepaste vergoeding aan de leden van de Raad van Toezicht. Bij de vergoeding wordt de regeling van de NVTZ gevolgd.

*Accountantshonoraria (onderzoek jaarrekening en andere controleopdrachten)

Realisatie 2012 €

Realisatie 2011 €

136.239

111.684

Automatiseringskosten Deze post is hoger uitgevallen door een extra investering (niet begroot) in een nieuwe website voor pleegouders.

Verzorgingskosten De voedingskosten zijn ten opzichte van de begroting hoger uitgevallen. Dit komt voornamelijk door het voortzetten van het wijzigen van het voedingspatroon (gezonder, meer groente en fruit) voor de jeudigden. Horizon heeft ingezet op een aanpassing van de constructie van de inzet van vervoer van cliënten. Dit heeft geresulteerd in een daling van de lasten. Er blijft nagedacht worden op andere constructies. Door een toename in het aantal pleegkinderen alsmede de aanpassing in de vergoedingen aan de pleeggezinnen zijn werkelijke kosten hoger dan begroot.


127


7.1.7 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2012 23. Financiële baten en lasten De specificatie is als volgt:

Begroting 2012 €

Realisatie 2012 €

Realisatie 2011 €

Rentebaten Subtotaal financiële baten

135.000 135.000

319.294 319.294

221.130 221.130

Rentelasten Subtotaal financiële lasten

-10.690 -10.690

-10.025 -10.025

-11.020 -11.020

Totaal financiële baten en lasten

124.310

309.269

210.110

Toelichting op de afwijking tussen realisatie en begroting: De rentebaten zijn hoger uitgevallen dan geraamd door een hoger spaarsaldo. De rente is gedaald.

Door de overheveling van de middelen naar een andere bank met een juiste rating volgens de regeling Beleggen en belenen ontvangt Horizon een lagere rente voor haar overtollige middelen. De middelen blijven op hetzelfde spaarmiddel (deposito of spaarrekening) staan als voorheen en bovendien zijn de overtollige middelen ten opzichte van 2011 toegenomen. Horizon volgt een behoedzaam beleid inzake overtollige middelen.


128


7.1.7 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2012 25. Bezoldiging bestuurders en toezichthouders

Welk bestuursmodel is van toepassing op uw organisatie? Wat is de samenstelling van het bestuur of de directie?

Eindverantwoordelijke Raad van Bestuur met Raad van Toezicht Eenhoofdig

De bezoldiging van de bestuurders en gewezen bestuurders van de zorginstelling over het jaar 2012 is als volgt: J.J. du Prie

Naam 1 Vanaf welke datum is de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? 2 Maakt de persoon op dit moment nog steeds deel uit van het bestuur? 3 Tot welke datum was de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? 4 Is de persoon in het verslagjaar voorzitter van het bestuur geweest? 5 Zo ja: hoeveel maanden is de persoon voorzitter geweest in het verslagjaar? 6 Wat is de aard van de (arbeids)overeenkomst? 7 Welke salarisregeling is toegepast? 8 Wat is de deeltijdfactor? (percentage) 9 Bruto-inkomen, incl. vakantiegeld, eindejaarsuitkering, salaris en andere vaste toelagen

1-1-1997 ja

ja 12 onbepaalde tijd NVZD 100%

151.630

10 11 12 13 14 15 16 17

a. Waarvan: verkoop verlofuren b. Waarvan: nabetalingen voorgaande jaren Bruto-onkostenvergoeding Werkgeversbijdrage sociale lasten ** Werkgeversbijdrage pensioen, VUT, FPU Ontslagvergoeding Bonussen Totaal inkomen (9 t/m 14, excl. 9a en b) Cataloguswaarde auto van de zaak Eigen bijdrage auto van de zaak ** waarvan eenmalige crisisheffing

-117 10.347 16.408

178.268 47.348

261

Toelichting:

De bedrijfsauto wordt conform de fiscale regels bij het inkomen (belastbaar loon) van de bestuurder meegenomen.

De bezoldiging van de leden van de raad van toezicht van de zorginstelling over het jaar 2012 is als volgt: Naam

Functie

Tot 19-9-2012 De heer G. de Jong De heer R. Jacobson Mevr. S.B.M. Andriessen Mevr. L.M. Huizer De heer J.W. Jurg Mevr. J.C.W. Bogaards De heer J. Kweekel

Voorzitter Portefeuillehouder financiën Lid Lid Lid Lid Lid

2.873 2.873 1.913 1.913 1.913 1.913 1.913

Vanaf 19-9-2012 (inclusief Avenier) Mevr. D.M.C. Pronk Mevr. W.M. Kamphorst Dhr. R.A. Steenbergen Dhr. V.G. Smink Mevr. L.M. Huizer De heer J.W. Jurg De heer J. Kweekel

Voorzitter Lid Lid Lid Lid Lid Lid

2.800 1.953 2.817 2.739 2.454 2.454 2.454


Bezoldiging €

129


7.2 OVERIGE GEGEVENS


131


7.2 OVERIGE GEGEVENS 7.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening De raad van bestuur van Stichting Horizon heeft de jaarrekening 2012 vastgesteld in de vergadering van 27 maart 2013. De raad van toezicht van de Stichting Horizon heeft de jaarrekening 2012 goedgekeurd in de vergadering van 10 april 2013. 7.2.2 Statutaire regeling resultaatbestemming Er zijn geen statutaire reserves. 7.2.3 Resultaatbestemming Het resultaat wordt verdeeld volgens de resultaatverdeling in paragraaf 7.1.2. 7.2.4 Gebeurtenissen na balansdatum

Er zijn geen specifieke gebeurtenissen na balansdatum bekend die vermeld moeten worden. 7.2.5 Controleverklaring De controleverklaring is opgenomen op de volgende pagina.


132

D e I 0 i tte.

Deloitte Accountants B.V. Wilhelminakade I 3072 AP Rotterdam Postbus 2031 3000 CA Rotterdam Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9830 www.deloitte.nl

Controleverkiaring van de onafhankelijke accountant Aan de Raad van Toezicht

van de Stichting Horizon, Instituut voor Jeugdzorg en Onderwijs Postbus 37056 3005 LB ROTTERDAM Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2012 van Stichting Horizon, Instituut voor jeugdzorg en Onderwijs te Rotterdam gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2012 en de resultatenrekening over 2012 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondsiagen voor financiële versiaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur De Raad van Bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor bet opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, aismede voor het opstellen van het j aarverslag, beide in overeenstemming met Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 640 “Organisaties zonder winststreven”. De Raad van Bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevoig van fraude of fouten. De Raad van Bestuur is tevens verantwoordelijk voor de financiële rechtmatigheid van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties voor de door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap gefinancierde onderdelen. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming dienen te zijn met de in de relevante weten regelgeving opgenomen bepalingen. De Raad van Bestuur is voorts verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van die relevante weten regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevoig van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, onder andere als bedoeld in artikel 171, lid 4 van de Wet op het primair onderwijs respectievelijk artikel 157, lid 4 van de Wet op de expertisecentra. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en het onderwijscontroleprotocol OCW/EZ 2012. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijking van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van bet inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevoig van fraude of fouten. Op ate opdrachten verricht door Deloitte zijn de ‘Algemene Voorwaarden Dienstverlening Deloitte Nederland, november 2010’ gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel onder nummer 24362837 van toepassing. Deloitte Accountants B.V. is ingeschreven in het handeisregister van de Kamer van Koophandel te Rotterdan, onder nummer 24362853.

Member of Deloitte Touche Tohmatsu Limited

Deloitte. 2 2 april 2013 1303951ta15501 Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot dod een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondsiagen voor financiële versiaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, aismede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft dejaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Stichting Horizon, Jnstituut voorjeugdzorg en Onderwijs per 31 december 2012 en van het resultaat over 2012 in overeenstemming met Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 640 “Organisaties zonder winststreven”. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties over 2012 voor de door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap gefinancierde onderdelen in alle van materieel belang zijnde aspecten voldoen aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat de bedragen in overeenstemming zijn met de in de relevante weten regelgeving opgenomen bepalingen, zoals vermeld in paragraaf 2.3.1. Referentiekader van het onderwij scontroleprotocol OCW/EZ 2012. Verkiaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393, lid 5 onder e en f van het BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 van het BW is opgesteld, en of de in artikel 2:3 92, lid 1 onder b tot en met h van het BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het j aarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:39 1, lid 4 van het BW. Tenslotte vermelden wij dat het jaarverslag voldoet aan de in de relevante weten regelgeving opgenomen bepalingen, zoals vermeld in paragraaf 2.2.4 Jaarverslag van het onderwijscontroleprotocol OCW/EZ 2012. Rotterdam, 2 april 2013 Deloitte Accountants B.V. was getekend: drs. J.A. Waihout RA


135


Model E. VERBONDEN PARTIJEN Naam Juridische vorm 2012

Eigen Statutaire zetel vermogen 31-12-2012 EUR

1 2 3 4

Stichting Horizon, Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs Stichting Horizon at Work Stichting Gereformeerd Burgerweeshuis Stichting Avenier

Stichting Stichting Stichting Stichting

Resultaat jaar 2012

Art 2:403 BW

Deelname

Consolidatie

EUR

Rotterdam Rotterdam Rotterdam Harreveld

Nee Ja Nee Nee

100% 0% 0%

Nee Ja Nee Nee

Stichting Horizon, Instituut voor Jeugdzorg en onderwijs, heeft in 2012 de volgende zaken inzake verbonden partijen verwerkt: 1 Voor Stichting Horizon, Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs, de moederstichting zijn de kosten van een van de bestuurders aan de stichting Horizon, Instituut voor Jeugdzorg en Onderwijs, doorberekend. De kosten van deze bestuurder zijn in deze jaarrekening meegenomen. 2 Stichting Horizon at Work zijn volledig geïntegreerd in de jaarrekening van stichting Horizon, Instituut voor Jeugdzorg en Onderwijs. De intercompanie leveringen zijn geëlimineerd, de overige lasten en baten alsmede de activa en passiva zijn volledig geconsolideerd. 3 De stichting Gereformeerd Burgerweeshuis te Rotterdam maakt geen deel uit van de moederstichting Horizon, Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs. Zij zijn een vriendenstichting van stichting Horizon, Instituut voor jeugdzorg en onderwijs en hebben een rekeningcourant bij de stichting lopen. Deze is in de jaarrekening als zodanig opgenomen. Daarnaast worden jaarlijks projectbijdragen aangevraagd bij deze stichting. Alle openstaande toegekende, maar nog niet betaalde verzoeken staan onder de debiteuren vermeld. 4 Stichting Avenier maakt deel uit van de moederstichting Horizon, Jeugdzorg en Speciaal Onderwijs. In de jaarrekening van Horizon, Instituut voor jeugdzorg en onderwijs is deze stichting terug te vinden onder de vorderingen (debiteur) en kortlopende schulden (crediteuren).


136


Model G. GEOORMERKTE DOELSUBSIDIES OCW Toewijzing

Omschrijving Kenmerk

Bedrag van de Ontvangen t/m verslagjaar toewijzing

datum

EUR

EUR

totale kosten

te verrekenen ultimo verslagjaar

EUR

EUR

G2. Verantwoording van subsidies met verrekeningsclausule G2.A. Aflopend per ultimo verslagjaar Cultuureducatie Parkschool Cultuureducatie Gelinkschool

2008/2/48189 2008/2/48189

18-12-2008 18-12-2008

4.425 4.218 8.643

4.425 4.218 8.643

1.726 4.218 5.944

2.699 2.699

20-11-2009 20-11-2009 20-11-2009 20-11-2009 20-11-2009

4.338 4.229 1.439 4.207 1.646 15.860

4.338 4.229 1.439 4.207 1.646 15.860

1.169 4.229 1.439 4.207 1.646 12.690

3.169 3.169

20-5-2011 22-11-2010 22-11-2010 22-11-2010 22-11-2010

4.720 4.393 1.308 4.851 1.646 16.917

4.720 4.393 1.308 4.851 1.646 16.917

1.924 4.393 1.308 3.033 1.646 12.303

2.796 1.818 4.614

2010

61.064 61.064

61.064 61.064

60.392 60.392

672 672

Geoormerkt en doorlopend tot 31-12-2011 Cultuureducatie Parkschool Cultuureducatie Gelinkschool Cultuureducatie Bergse Veld Cultuureducatie Scheuder College Cultuureducatie Mr. Schats

2009/2/80422 2009/2/80422 2009/2/80422 2009/2/80422 2009/2/80422

Geoormerkt en doorlopend tot 31-12-2011 Cultuureducatie Parkschool Cultuureducatie Gelinkschool Cultuureducatie Bergse Veld Cultuureducatie Scheuder College Cultuureducatie Mr. Schats

2011/2/201193 2010/2/155149 2010/2/155149 2010/2/155149 2010/2/155149

Niet-geoormerkt Regeling facilitering versterking bestuur en management in het primair onderwijs 2009-2010


137

HORIZON Instituut voor Jeugdzorg en Onderwijs

Recommend Documents