Hoogachtend, WonenPlus Noord-Holland

WONENPLUS WonenPlus levert alle praktische diensten en persoonlijke ondersteuning die nodig zijn om zelfstandig te kunnen blijven wonen. Onder de naam WonenPlus worden in 44 gemeenten in NoordHolland door vrijwilligers en WonenPlus consulenten een uitgebreid dienstenpakket geleverd aan ouderen, gehandicapten en chronisch zieken. PLUS Mantel- en vrijwilligerszorg in het regeerakkoord In het regeerakkoord staat als een van de beleidsvoornemens dat ‘vrijwilligerswerk en mantelzorg ruimer financieel zullen worden gestimuleerd’. Het kabinet wil samen met de sociale partners een sociaal akkoord opstellen over de verbreding en verdieping van arbeidsparticipatie en maatschappelijke participatie.

Financiële regeling voor mantelzorgers Mantelzorgers kunnen dit jaar maximaal € 250,- ontvangen. Doel van de regeling is om financiële waardering uit te spreken voor het werk van de mantelzorger. Het is de bedoeling dat het bedrag op de Dag van de Mantelzorg (10 november) uitgekeerd wordt.

Geachte lezer Als de WMO iets stimuleert, is het samenwerking. En dan met name om zorg en ondersteuning op lokaal niveau op een hoger niveau te brengen. Als WonenPlus maken we ons daar al vanaf het begin hard voor. En ook in deze nieuwsbrief leest u hoe we relaties leggen met GGZ-instellingen, onderwijsorganisaties en gemeentes. Zodat mensen kunnen terugvallen op een betrouwbaar netwerk. Dat is de kern van de WMO. Althans, dat hoort het te zijn. Aan ons zal het niet liggen! Hoogachtend, WonenPlus Noord-Holland

Een opstap naar integratie Patiënten met een psychische beperking profiteren op twee manieren van WonenPlus, als abonnee en als vrijwilliger. Zowel het een als het ander draagt bij aan ‘vermaatschappelijking’. En daar draait het tegenwoordig om in de GGZ. Lees verder... Ouderen willen mobiel zijn In vier lessen leerde student Johan Biere abonnees van WonenPlus de mobiele telefoon te bedienen. Hij kreeg zijn studiepunten, ouderen waren geholpen. Een vrijwilligersproject met alleen maar winnaars. “En het was nog leuk ook.’’ Lees verder... De rimpelingen van de WMO Zorginstellingen gaan de concurrentie aan in de welzijnssector, woningcorporaties storten zich op de leefbare wijk en WonenPlus maakt zich sterk voor dorpsservicepunten. De WMO heeft verstrekkende gevolgen. Een overzicht. Lees verder... Meldpunt WonenPlus in... Bergen

Minder administratie voor PGB Mensen die hun zorg zelf inkopen met een persoonsgebonden budget (PGB), zijn voortaan niet meer verplicht over de eerste € 2.500,verantwoording af te leggen. Een jaarbudget tot € 5.000,- ? Dan hoef je nog slechts één keer per jaar aan te geven hoe het budget is besteed! Voor ieder ander geldt dat zij dat nog maar twee in plaats van vier keer per jaar hoeven te doen.

Ouderenadviseurs met een extra taak WonenPlus maakt integraal onderdeel uit van de Stichting Welzijn Bergen. Dat creëert een breder draagvlak voor allerlei diensten. Deze keer meldpunt WonenPlus in… Gemeente Bergen. Lees verder... OPMERKELIJK Ondertussen op onze website www.wonenplusnoordholland.nl:

• • • •

Hoe succesvol is WonenPlus geweest in 2006? Een overzicht van de resultaten van alle WonenPlusorganisaties. De dorpsservicepunten in Sint Maarten en Berkhout krijgen steeds meer gestalte. De groei houdt aan! Nieuwe WonenPlus-initiatieven in Wormerland, Diemen, Zaanstad en Purmerend. Nieuwe modellen voor zorg en welzijn op lokaal niveau. In Duitsland geeft men een eigen invulling aan de vermaatschappelijking van zorg en welzijn.

REACTIES Interessant Kent u iemand voor wie deze e-mail nieuwsbrief interessant is, dan kunt u hem via deze link doorsturen. Stuur door Download een printbare versie van deze nieuwsbrief > afmelden

Meer weten? Vragen en/of opmerkingen? Neem dan contact op met WonenPlus Noord-Holland, tel. (072) 512 69 11 of email: [email protected]. > [email protected]

WONENPLUS WonenPlus levert alle praktische diensten en persoonlijke ondersteuning die nodig zijn om zelfstandig te kunnen blijven wonen. Onder de naam WonenPlus worden in 44 gemeenten in NoordHolland door vrijwilligers en WonenPlus consulenten een uitgebreid dienstenpakket geleverd aan ouderen, gehandicapten en chronisch zieken.

‘Loslaten moet je leren’ De visie op zorg is binnen de geestelijke gezondheidszorg de laatste jaren radicaal veranderd. In plaats van cliënten isoleren van de samenleving moet je ze er juist bij betrekken. WonenPlus kan als smeermiddel dienen. In meerdere opzichten.

Opgenomen in De Dijk Binnen de GGZ Noord-Kennemerland wordt hulp bij alle vormen van psychiatrische stoornissen geboden. Blijken hun problemen langdurig van aard te zijn, dan komen mensen terecht bij De Dijk. In vijf - regionaal georiënteerde - wijkteams wordt de nodige zorg georganiseerd. Is het beter als een cliënt begeleid zelfstandig of zelfs beschermd gaat wonen? Of kan hij in zijn eigen huis blijven? “WonenPlus bewijst vooral in dat laatste geval goede diensten”, aldus Henk Hut, manager bij De Dijk en projectmedewerker WMO. Niet bijzonder maken In april 2006 is een convenant afgesloten, waarin WonenPlus en GGZ Noord-Kennemerland verklaarden nauwer met elkaar te gaan samenwerken. Henk Hut: “Dat ligt in het verlengde van onze huidige ideeën over hoe je moet werken aan het herstel van cliënten: door ze het contact met de maatschappij te laten behouden. Door iets niet bijzonder te maken, als het niet bijzonder is. Als ‘gewone mensen’ zich ontfermen over bepaalde klusjes voor jou als abonnee, draag je bij aan die doelstelling.” Allemaal zelf regelen Dat wil niet zeggen dat WonenPlus haar plaats in het GGZlandschap direct heeft veroverd. Voor iedereen is het wennen, niet in de laatste plaats voor de hulpverlener. “Die heeft heel erg de neiging om het allemaal zelf te regelen”, zegt sociaal psychiatrisch verpleegkundige Henk-Willem Klaassen van wijkteam Noord-Alkmaar. “Loslaten moet je leren.” En de vrijwilliger moet ook een stap maken. “Tact, geduld, lange adem, dat wordt van je gevraagd. Je krijgt te maken met mensen die stemmen horen en achtervolgingswanen hebben. We sturen vrijwilligers nooit onvoorbereid naar cliënten. We organiseren cursussen voor hen en blijven als hulpverlener nauw bij het geheel betrokken.”

En de grootste behoefte is… Langzaam maar zeker neemt het aantal aanmeldingen voor WonenPlus toe, variërend van een verzoek voor vervoer naar het ziekenhuis tot hulp bij de computer. Maar jammer genoeg volgens Henk-Willem voorziet het nog niet structureel in de grootste behoefte van cliënten, dat van sociaal contact met anderen. Niet dat deze mensen allemaal eenzaam zijn, maar ze hebben vaak wel een kleiner sociaal netwerk. “Landelijk zie je overal dat soort buddy- of vriendendiensten ontstaan, maar in deze regio lopen we op dat punt achter.” Aanvulling op de bestaande dagbesteding Maar niet alleen als abonnee van WonenPlus kunnen cliënten midden in de samenleving blijven staan, ook als vrijwilliger. Wat dat betreft is het een mooie aanvulling op het eigen aanbod van dagbesteding. Henk-Willem: “Het aantal WonenPlus-vrijwilligers met een psychische beperking is groeiende.’’ Hang naar betaald werk In het wijkteam van Henk-Willem staan momenteel twintig cliënten ingeschreven bij WonenPlus, als abonnee en vrijwilliger. Zij nemen diensten af en bieden die ook aan, van voorlezen tot huisbezoeken en boodschappenservice. “Maar je moet wel rekening houden met het feit dat cliënten hun zinnen hebben gezet op betaald werk. Dat is toch weer een stap dichterbij een succesvolle integratie. Maar dat is niet voor iedereen meteen haalbaar. Dan kan WonenPlus als opstap fungeren. Als je van nul komt en twee keer per week twee uur iets doet binnen WonenPlus, is dat een gigantische prestatie.’’ ‘Ik heb er een hard hoofd in’ Ruim een jaar terug hadden weinigen bij GGZ NoordKennemerland gehoord van WonenPlus, dat is nu wel anders. “Maar het onderlinge contact moet wel continu warm worden gehouden, anders verdwijnt WonenPlus als vangnet weer uit beeld. En dat zou zonde zijn”, aldus Henk Hut. Henk-Willem Klaassen gaat standaard een keer in de twee maanden ‘buurten’ bij Inge Zoet van WonenPlus. Henk Hut: “Je doet het allemaal voor het welzijn van de cliënt. Je mag hopen dat binnen de WMO dit soort activiteiten die te maken hebben met relatiebeheer, preventie en ‘kwartier maken’ en zijn overgeheveld uit de AWBZ, mogelijk blijven. Ik heb er eerlijk gezegd een hard hoofd in. Financieel gaan we erop achteruit. Ik vraag mij serieus af of dit niet de eerste knip in de zorg is.” Meer weten? Vragen en/of opmerkingen? Neem dan contact op met WonenPlus Noord-Holland, tel. (072) 512 69 11 of email: [email protected]. > [email protected]

WONENPLUS WonenPlus levert alle praktische diensten en persoonlijke ondersteuning die nodig zijn om zelfstandig te kunnen blijven wonen. Onder de naam WonenPlus worden in 44 gemeenten in NoordHolland door vrijwilligers en WonenPlus consulenten een uitgebreid dienstenpakket geleverd aan ouderen, gehandicapten en chronisch zieken.

Ooit een sms’je van een 91-jarige gekregen? Het verkrijgen van studiepunten was de eerste prioriteit. Maar dat Johan Biere (21 jaar), leerling Informatica aan het NOVA College in Haarlem, met dit project ouderen kon helpen om te gaan met wat bijna een onmisbaar stukje technologie is geworden, maakte het extra interessant. Met medeleerlingen ontwikkelde hij een cursus mobiele technologie voor abonnees van WonenPlus in Zandvoort.

Mogelijk gevaarlijk “Ik kon kiezen uit diverse projecten, maar dit sprong er wel uit. Hoeveel ouderen hebben niet een mobieltje in hun nachtkastje liggen, zonder te weten hoe ze het apparaat moeten bedienen. Doodzonde. En mogelijk gevaarlijk. Want als er iets gebeurt, dan wil je snel contact met iemand kunnen maken.” Een polsbandje met papier “Met z’n drieën hebben we een basisinstructie gemaakt in PowerPoint. Veel plaatjes, weinig woorden. Ook hebben we een lesboek ontwikkeld. De cursus is in vier lessen opgedeeld. Eerst de basis, dan het telefoonboek en de ICE (In Case of Emergency)-nummers, voicemail en sms’en. Die ICE-nummers zijn iets van de laatste tijd. Daarmee benoem je mensen, die via jouw mobieltje door hulpverleners gebeld kunnen worden bij ongevallen. Vroeger had je nog zo’n polsbandje met die informatie op papier, weet je wel.” Het was zwaar “Er is een advertentie in een lokaal nieuwsblad geplaatst en we rekenden hooguit op twintig aanmeldingen. Maar dat werden er zeventig! We hebben een wachtlijst moeten aanleggen. Want we hadden op dat moment slechts capaciteit voor twee cursussen van maximaal vijftien personen. En achteraf ben ik blij dat we het hier ook echt bij gehouden hebben. Want het was erg leuk om te doen, maar ook zwaar.” 91 jaar en Sms’en “Je moest die oudjes soms echt bij de hand nemen. Een aantal van hen had veel persoonlijke begeleiding nodig, maar die kon je niet altijd geven omwille van de tijd. Dat was wel een goede les: geduld hebben en je aandacht proberen zo goed mogelijk te verdelen. Maar ja, dan help je een vrouw van 91 jaar met Sms’en. Dat vind ik dan ook

weer fantastisch.” 90 procent een diploma “Uiteindelijk kon 90 procent met de mobiele telefoon overweg zoals we ze dat geleerd hadden. Zij kregen een diploma, die we ook zelf gemaakt hadden. Ik heb alle lessen gedraaid in de twee groepen. Ik kon de studiepunten goed gebruiken. Het was het laatste dat ik nog moest doen, en dat heb ik met goed gevolg afgerond. Inmiddels ben ik begonnen met de opleiding Bedrijfsinformatica aan de Hogeschool van Amsterdam. Hopelijk krijg je dit soort projecten daar ook.” Slim vrijwilligheid organiseren Op de Beursvloer “Het idee ontstond, toen ik de Beursvloer in Haarlem bezocht. Daar bieden bedrijven en maatschappelijke organisaties allerlei vormen van vrijwilligershulp aan. De ICT-afdeling van het NOVA College was daar ook vertegenwoordigd met haar internetcafés voor verzorgingshuizen. Ik kende abonnees die moeite hadden met hun mobiele telefoon en dacht: ‘Is de kennis van deze school daar ook niet voor in te zetten?’ Men reageerde enthousiast.” In het aanbod opnemen Aan het woord is WonenPlus-consulent in Zandvoort, Mariska Huissteden. Dat haar initiatief in een behoefte zou voorzien, wist zij wel. Maar dat het zoveel respons zou opleveren, heeft ook haar verrast. “Door de goede ervaringen hebben we besloten de cursus in het reguliere aanbod op te nemen. Kunnen we in ieder geval de wachtlijst wegwerken. De studenten van het NOVA College blijven in ruil voor studiepunten de instructie op zich nemen. Voor hen is het ook een goede training in sociale vaardigheden en kennisoverdracht.” Gevorderde bellers De inzet van Mariska is nog wel dat het aantal ‘docenten’ wordt uitgebreid tot minstens vijf. “Dan kun je iedereen tenminste de nodige aandacht geven.” Daarnaast is zij al aan het nadenken over een vervolgcursus voor ‘gevorderde bellers’. “Er zit namelijk veel meer in zo’n mobieltje dan je denkt.” Meer weten? Vragen en/of opmerkingen? Neem dan contact op met WonenPlus Noord-Holland, tel. (072) 512 69 11 of email: [email protected]. > [email protected]

WONENPLUS WonenPlus levert alle praktische diensten en persoonlijke ondersteuning die nodig zijn om zelfstandig te kunnen blijven wonen. Onder de naam WonenPlus wordt in 44 gemeenten in NoordHolland door vrijwilligers en WonenPlus-consulenten een uitgebreid dienstenpakket geleverd aan ouderen, gehandicapten en chronisch zieken.

Ontwikkelingen & trends na de WMO Als een steen die in een vijver is gegooid, heeft de WMO veel rimpelingen teweeggebracht in het veld van wonen, welzijn en zorg. Een rondje langs de velden. Over meer aandacht voor de bewoner in zijn buurt enerzijds en schaalvergroting anderzijds. Gemeentes: u vraagt, wij draaien Tot nu toe beperkt de gemeentelijke aandacht zich tot de financieel-organisatorische aspecten binnen de WMO. Aan de andere kant zie je dat veel gemeenten warm beginnen te lopen voor het vierjaren beleidsplan. Belangrijkste onderwerpen: vrijwilligheid, cliëntenparticipatie, informele zorg en voorliggende voorzieningen. Veel aandacht voor de vraagzijde derhalve, maar de ‘u vraagt en wij draaien-tijd’ ligt achter ons. De vraag is nu: hoe kunnen bewoners, klanten en cliënten ook de rol van (co-)producent op zich nemen? De gemeente die goed gebruikmaakt van de hulpbronnen in de samenleving, zal financieel en inhoudelijk het hoogste maatschappelijke rendement behalen. Woningcorporaties: de buurt in Woningcorporaties hebben meer en meer oog voor leefbaarheid, welzijn en zorg. Zeker op wijk- en buurtniveau ontstaan nieuwe initiatieven. De oproep van Pieter Winsemius, kortstondig minister van VROM, om kwetsbare wijken te steunen is snel opgepakt. De bedragen die corporaties willen investeren in wijken - en niet alleen in stenen - zijn gigantisch. Bewoners en de leefbaarheid in hun buurt komen centraal te staan. Ook binnen de WMO willen de corporaties een sleutelrol spelen. Zo hebben ze al menige bewonersondersteuner, schuldhulpverlener, wijkmeester en buurtconciërge aangesteld. Zorginstellingen: tekorten goedmaken in de AWBZ De WMO leidt tot meer marktwerking, sterkere concurrentie en het bemoeilijkt de samenwerking. De fusiegolf is pas net op gang gekomen. Samengaan is voor veel zorginstellingen noodzakelijk om de financiële basis te verbreden en de financiële problemen in met name de huishoudelijke zorg te kunnen beheersen. Voorspeld wordt dat de zorg gaat proberen de tekorten op de WMO-huishoudelijke zorg goed te maken in de AWBZ. De WMO zal op dat moment niet bijdragen aan kostenbeheersing in de AWBZ. Een van de opties van het Rijk om de AWBZ-kosten te beheersen, zal dan zijn om alle niet-medische zorg over te dragen aan de gemeente. Dat heeft ook gevolgen voor de Activiteitenbegeleiding (AB) en Ondersteunende begeleiding

(OB). Welzijnsinstellingen: concurrentie van de zorg Ook in welzijnsland worden veel fusies voorbereid. Nu nog met andere welzijnsinstellingen, maar combinaties met zorginstellingen - en misschien woningcorporaties - zullen beslist volgen. Naar verwachting gaan zorginstellingen de concurrentie binnen de welzijnssector aan en mengen zij zich in de aanbestedingen die ook in die sector plaats gaan vinden. WonenPlus: een wereld te winnen Transparant, resultaatgericht en ondernemend zijn volgens ons sleutelwoorden. De WMO biedt grote kansen aan lokale organisaties die draagvlak hebben in de lokale samenleving. WonenPlus is al sterk aanwezig in gemeenten, maar we willen nog zichtbaarder worden. We streven ernaar de HBO-functies (Halen, Brengen en Ontmoeten) bij elkaar te brengen op de schaal van dorpen, wijken en buurten. In dat kader werken we samen met tal van partijen, bijvoorbeeld bij de dorpsservicepunten. Er is nog een wereld te winnen. Hou ons in de gaten! Meer weten? Vragen en/of opmerkingen? Neem dan contact op met WonenPlus Noord-Holland, tel. (072) 512 69 11 of email: [email protected]. > [email protected]

Meldpunt WonenPlus WONENPLUS WonenPlus levert alle praktische diensten en persoonlijke ondersteuning die nodig zijn om zelfstandig te kunnen blijven wonen. Onder de naam WonenPlus worden in 44 gemeenten in NoordHolland door vrijwilligers en WonenPlus consulenten een uitgebreid dienstenpakket geleverd aan ouderen, gehandicapten en chronisch zieken.

De hokjesgeest verdrijven Ouderenadviseurs die ook WMO-aanvragen in behandeling nemen. Gemeente Bergen (Bergen/Schoorl/ Egmond) schuwt de vernieuwing niet op het gebied van wonen, welzijn en zorg. Het wil zoveel mogelijk af van de hokjesgeest. Weg met de aparte deurtjes Iedereen die via Stichting Welzijn Bergen op zoek is naar praktische ondersteuning, komt automatisch bij WonenPlus uit. “Geen gescheiden loketten, geen aparte deurtjes, maar een verregaande integratie. Dat maakt het heel overzichtelijk”, aldus Jeanette Hendriks, verantwoordelijk voor ouderenwerk en WonenPlus binnen Stichting Welzijn Bergen. Professionele dienstverlening Het verschaft ook de schaalgrootte, waarmee WonenPlus haar dienstverlening zelfs een professioneel tintje kan geven. Het heeft een eigen tuinman annex klusjesman in dienst die voor € 18,- (plus voorrijkosten) in te huren is. “Tuinonderhoud wordt veelgevraagd. Mensen hebben in deze regio grote tuinen, maar naarmate ze ouder worden, kunnen ze het niet meer bedruipen.” Computerworkshops Voor de rest, bezweert Jeanette die kantoor houdt in het wijksteunpunt Sanderij in Schoorl, wordt alles verzorgd door vrijwilligers, tot aan de inkoop en bediening in het restaurant/grand café aan toe. De docenten voor de computerworkshops: idem dito. “We hebben circa 500 abonnees en 250 vrijwilligers binnen de stichting. Vooral hier in Schoorl profiteren we van de sterke gemeenschapszin en het sociale netwerk.” Nieuwe aanknopingspunten De WMO is ook in deze gemeente ‘geland’. En Bergen heeft er meteen haar eigen draai aan gegeven. Dat wil zeggen: zoeken naar combinaties, bestaande structuren gebruiken in plaats van nieuwe in het leven roepen. “Daarbij zagen we aanknopingspunten bij de wijksteunpunten van Stichting Welzijn Bergen”, aldus Ineke Hoek, beleidsmedewerker WMO en ZorgPlus-loket bij de gemeente. Het zwaartepunt verschuift De raad besliste dat de uitvoering van de WMO zo

decentraal mogelijk moet plaatsvinden. Vooralsnog wordt alles geregeld vanuit het ZorgPlus-loket in het gemeentehuis, maar het is de bedoeling dat inwoners van de gemeente binnenkort ook op de drie wijksteunpunten in Bergen, Egmond en Schoorl terecht kunnen. Ineke Hoek: “De ouderenadviseurs ter plekke krijgen er een taak bij. Zij hebben al een WMO-training gevolgd. Eerst zullen zij alleen aanvragen aannemen en doorspelen, maar op termijn gaan zij ze ook afwikkelen.” Nog maar één contactpersoon Dat verklaart waarom Ineke en Jeanette de laatste tijd regelmatig contact hebben met elkaar. Ze zijn uitgesproken positief over de nieuwe opzet. Jeanette Hendriks: “Klanten hebben voortaan één contactpersoon, waar ze een breed scala aan vragen kunnen neerleggen. Dat maakt de drempel voor hen nog lager om zich te verzekeren van de nodige voorzieningen.” Meer Bijzondere Bijstand en WonenPlus Daarbij is het volgens Ineke Hoek wel zaak om de kwaliteit van de steunpunten verder te verbeteren. Tot op heden zijn ze weekdagen geopend van 09.00 uur tot 12.00 uur. De vraag is of dat zo kan blijven, als je dit type dienstverlening aan het aanbod toevoegt. Daarnaast vindt zij het belangrijk dat professionals in de wijk nog beter het nut van WonenPlus tussen de oren krijgen. “Dat is des te belangrijker met het oog op de vergrijzing. Ik verwacht dat met name het aantal aanvragen voor Bijzondere Bijstand en WonenPlus zal toenemen.” De wens: een gezelschapsdienst Zodra het draagvlak voor WonenPlus groter wordt, komt er ook ruimte voor andere initiatieven. Jeanette Hendriks heeft voldoende plannen. Zoals een gezelschapsdienst voor mensen die door een psychische of lichamelijke beperking niet alleen gelaten kunnen worden. “Dan kan de partner ook eens weg.” Of je kunt activiteiten bij mensen thuis organiseren. “Natuurlijk gaan we dan weer op zoek naar samenwerking en partners. Zo doen we dat in Bergen.” Meer weten? Vragen en/of opmerkingen? Neem dan contact op met WonenPlus Noord-Holland, tel. (072) 512 69 11 of email: [email protected]. > [email protected]