Hoofdstuk 17. Kinderopvang

Stadsenquête Leiden 2002

Hoofdstuk 17. Kinderopvang

Samenvatting Van de ouders met kinderen van 0-3 jaar maakt tweederde gebruik van kinderopvang. Ouders die hier geen gebruik van maken noemen hiervoor met name als reden dat ze zelf voor de kinderen zorgen of dat de kinderen nog te jong zijn. Ook geven enkele ouders aan dat de kinderen op de wachtlijst staan. De gebruikers van kinderopvang blijken met name te kiezen voor het kinderdagverblijf of de peuterspeelzaal en bijna altijd via een organisatie in Leiden. Voor acht op de tien is de gekozen organisatie ook de eerste keus. Wachtlijsten lijken de voornaamste reden waarom twee op de tien een alternatief heeft moeten zoeken. Bijna alle ouders zijn over het algemeen tevreden over de opvang door het kinderdagverblijf of de peuterspeelzaal. Wanneer naar afzonderlijke aspecten wordt gevraagd blijken de ouders het minst tevreden over de kosten in verhouding tot de geleverde diensten (te duur), de inschrijvingsprocedure (lange wachtlijsten) en de openingstijden (eerder open, later dicht). Van de ouders met kinderen van 4-12 jaar maakt ruim een kwart gebruik van kinderopvang. Ouders die geen gebruik maken van kinderopvang noemen hiervoor als reden dat ze zelf voor de kinderen zorgen of dat de kinderen al oud genoeg zijn. Ouders die gebruik maken van kinderopvang kiezen met name voor buitenschoolse opvang door een instelling of voor niet betaalde opvang bij familie, buren of kennissen. Ook de ouders van kinderen van 4-12 jaar zijn over het algemeen tevreden over de buitenschoolse opvang en de overblijfmogelijkheden op school. Het minst tevreden zijn de ouders over de inschrijvingsprocedure en de kosten in verhouding tot de geleverde diensten.

Vragenlijst 1.

Heeft u kinderen van 0 t/m 12 jaar?  ja  nee  volgend blok

De volgende vragen gaan over kinderopvang voor kinderen van 0-3 jaar. 2.

Heeft u ook kinderen van 0 tot en met 3 jaar?  ja, hoeveel? ______________  nee  vraag 6

3.

Maakt u voor deze kinderen gebruik van kinderopvang (incl. opvang door familie)?  ja  vraag 4  nee  Waarom niet? (meerdere antwoorden mogelijk)  zorg zelf voor kind(eren)  kinderopvang is minder geschikt voor mijn kind  kinderopvang is te ver weg  kinderopvang is te duur  kinderopvang is op verkeerde tijden  kinderopvang en werk zijn voor mij moeilijk te combineren  kan geen goede opvang vinden  kind(eren) staat op wachtlijst  Waarvoor? ____________________________  anders: __________________________  vraag 6

1

Stadsenquête Leiden 2002

4.

Van welke vorm van kinderopvang maakt u gebruik? (meerdere antw mogelijk)  peuterspeelzaal   kinderdagverblijf  In Leiden of elders?  in Leiden, nl _______________  elders Was deze organisatie uw eerste keus?  ja  nee, waarom niet? ______________________________________ Bent u over het algemeen tevreden over de opvang?  ja  nee , waarom niet? ____________________ Vindt u de volgende aspecten van de kinderopvang voldoende? Inschrijvingsprocedure  ja  nee Kennismaking  ja  nee Contact van de leiders/leidsters met de kinderen  ja  nee Manier hoe ouders bij contact betrokken worden  ja  nee Kosten in verhouding tot geleverde diensten  ja  nee Netheid, hygiëne  ja  nee Bereikbaarheid van het verblijf  ja  nee Openingstijden van verblijf  ja  nee Wilt u een van de punten nog toelichten? ______________________  betaalde opvang bij gastoudergezin via gastouderbureau  betaalde opvang bij gastoudergezin  betaalde opvang bij familie/vrienden/buren/kenissen  niet betaalde opvang bij familie/vrienden/buren/kenissen  anders: ___________________________

5.

Is de manier waarop u de kinderopvang heeft geregeld ook uw eerste keuze (voor wat betreft de vorm)?  ja  nee, Wat zou u liever willen? _______________________________________

6.

Heeft u ook kinderen tussen de 4 en 12 jaar?  ja  Hoeveel? ____ kinderen  nee  M8

7.

Maakt u voor deze kinderen gebruik van kinderopvang (incl. opvang door familie en overblijven op school)?  ja  nee  Waarom niet? (meerdere antwoorden mogelijk)  zorg zelf voor kind(eren)  kinderopvang is minder geschikt voor mijn kind  kinderopvang is te ver weg  kinderopvang is te duur  kinderopvang is op verkeerde tijden  kinderopvang en werk zijn voor mij moeilijk te combineren  kan geen goede opvang vinden  kind(eren) staat op wachtlijst  anders: __________________________  volgende blok

2

Stadsenquête Leiden 2002

8.

Van welke vorm van kinderopvang maakt u gebruik? (meerdere antw. mogelijk)  overblijven op school  buitenschoolse opvang door instelling voor buitenschoolse opvang  opvang gedurende schoolvakanties door buitenschoolse opvangvoorziening In Leiden of elders?  in Leiden, nl _______________  elders Was deze organisatie uw eerste keus?  ja  nee  waarom niet? ______________________________________ Bent u over het algemeen tevreden over de opvang?  ja  nee , waarom niet? ____________________ Vindt u de volgende aspecten van de buitenschoolse opvang voldoende? Inschrijvingsprocedure  ja  nee Kennismaking  ja  nee Contact van de leiders/leidsters met de kinderen  ja  nee Manier hoe ouders bij contact betrokken worden  ja  nee Kosten in verhouding tot geleverde diensten  ja  nee Netheid, hygiene  ja  nee Bereikbaarheid van het verblijf  ja  nee Openingstijden van verblijf  ja  nee Aangeboden activiteiten  ja  nee Wilt u een van de punten nog toelichten? ______________________  betaalde opvang bij gastoudergezin via gastouderbureau  betaalde opvang bij gastoudergezin  betaalde opvang bij familie/vrienden/buren/kenissen  niet betaalde opvang bij familie/vrienden/buren/kenissen  anders: __________________________

9.

Is de manier waarop u de kinderopvang heeft geregeld ook uw eerste keuze (voor wat betreft de vorm)?  ja  nee, Wat zou u liever willen? _______________________________________

3

Stadsenquête Leiden 2002

Uitkomsten Kinderopvang is volop in beweging. De afgelopen jaren zijn er door vele partijen veel inspanningen verricht om het aantal plaatsen fors uit te breiden. De resultaten hiervan zijn ook in de komende jaren nog zichtbaar. Om een uitspraak te kunnen doen over de behoefte aan kinderopvang op de langere termijn heeft de gemeente vorig jaar een behoefteraming laten uitvoeren. Daarbij moest voornamelijk gebruik gemaakt worden van statistische gegevens en aannames. Uitkomsten van de stadsenquete zouden hier wat meer kleuring aan kunnen geven. Met name vragen die betrekking hebben op huidige keuzes en tevredenheid kunnen een rol spelen bij verdere prognoses en de vormgeving van een vestigingsbeleid. Ook zullen er antwoorden zijn die niet zozeer voor de gemeente als wel voor de aanbieders van kinderopvang van belang kunnen zijn. Kortom, de uitkomsten kunnen zowel voor de gemeente als voor instellingen input leveren voor verdere beleidskeuzes. Dit hoofdstuk gaat nader in op het huidige gebruik en de beoordeling van de kinderopvang. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen kinderopvang voor 0-3 jarigen en voor kinderen van 4-12.

17.1 Kinderopvang 0-3 jaar Van de ouders met kinderen van 0-3 jaar maakt 67% gebruik van kinderopvang. Ouders die hier geen gebruik van maken noemen hiervoor met name als reden dat ze zelf voor de kinderen zorgen of dat de kinderen nog te jong zijn. Ook geeft een deel van de ouders aan dat de kinderen op de wachtlijst staan. Tabel 17.1a: Redenen geen gebruik kinderopvang (in % geen gebruik van kinderopv.) 1. Zorg zelf voor kinderen/ kinderen nog te jong 80% 2. Kinderen staan op wachtlijst creche 13% 3. Werk en opvang moeilijk te combineren 4% 4. Is minder geschikt voor mijn kind 2% 5. Kan geen goede opvang vinden 2%

Gekozen vorm Ouders die gebruik maken van kinderopvang blijken met name te kiezen voor het kinderdagverblijf of de peuterspeelzaal. Tabel 17.1b: Vormen van kinderopvang (in % gebruik kinderopv.) Kinderdagverblijf 59% Peuterspeelzaal 26% Niet betaalde opvang bij familie/buren/kennissen 13% Betaalde opvang bij familie/buren/kennissen 3% Betaalde opvang bij gastoudergezin via gastouderbureau 3% Betaalde opvang bij gastoudergezin 3%

Voor 87% is de gekozen vorm van kinderopvang de eerste keus. Voor ouders die gebruik maken van een kinderdagverblijf of een peuterspeelzaal is dit vaker de eerste keus dan bij andere vormen van kinderopvang.

4

Stadsenquête Leiden 2002

Kinderdagverblijf en peuterspeelzaal Circa negen op de tien ouders die gebruik maken van een kinderdagverblijf of peuterspeelzaal heeft gekozen voor een organisatie in Leiden. Voor acht op de tien is de gekozen organisatie ook de eerste keus. Wachtlijsten lijken de voornaamste reden waarom twee op de tien een alternatief heeft moeten zoeken. Van de ouders is bijna iedereen (97%) over het algemeen tevreden over de opvang door het kinderdagverblijf of de peuterspeelzaal. Wanneer naar afzonderlijke aspecten wordt gevraagd blijken de ouders het minst tevreden over de kosten in verhouding tot de geleverde diensten (te duur), de inschrijvingsprocedure (lange wachtlijsten) en de openingstijden (eerder open, later dicht). Grafiek 17.1c: Beoordeling aspecten kinderdagverblijf of peuterspeelzaal Contact leiders met ki d Kennismakin

98%

2%

97%

3%

Netheid/hygien

96%

4%

95%

5%

Wijze betrekken van ouders bij t t Bereikbaarheid blijf Openingstijde

7%

93%

15%

85%

Inschrijvingsprocedur

19%

81%

Kosten in verh. tot geleverde di t

34%

66% 0%

25%

50%

voldoende

75%

100%

onvoldoende

17.2 Kinderopvang 4-12 jaar Van de ouders met kinderen van 4-12 jaar maakt 27% gebruik van kinderopvang. Dit geldt relatief vaker voor ouders die beide een betaalde baan hebben. Ouders die geen gebruik maken van kinderopvang noemen hiervoor met name als reden dat ze zelf voor de kinderen zorgen of dat de kinderen al oud genoeg zijn. Tabel 17.2a: Redenen geen gebruik kinderopvang (in % geen gebruik van kinderopv.) Zorg zelf voor kinderen/ kinderen oud genoeg om op zichzelf te passen 92% Kinderen staan op de wachtlijst 3% Te duur 3% Te ver weg 1% Werk en opvang moeilijk te combineren 1% Kan geen goede opvang vinden 1%

Ouders die gebruik maken van kinderopvang kiezen met name voor buitenschoolse opvang door een instelling of voor niet betaalde opvang bij familie, buren of kennissen. Voor ruim acht op de tien (86%) is de gekozen vorm van kinderopvang ook de eerste keus.

5

Stadsenquête Leiden 2002 Tabel 17.2b: Vormen van kinderopvang (in % gebruik kinderopv.)* Buitenschoolse opvang door instelling 36% Niet betaalde opvang bij familie/buren/kennissen 32% Overblijven op school 18% Betaalde opvang bij familie/buren/kennissen 17% Betaalde opvang bij gastoudergezin 3% Betaalde opvang bij gastoudergezin via gastouderbureau 1% Gedurende schoolvak. door buitenschoolse opvangvoorz. 1% *

spontaan genoemd, kan daarom onderschatting zijn van werkelijk gebruik. Dit geldt met name voor overblijven op school omdat niet iedereen hier bij kinderopvang direct aan denkt

Buitenschoolse opvang en overblijven op school Van de ouders die gebruik maken van buitenschoolse opvang of het overblijven op school heeft acht op de tien gekozen voor een organisatie of school in Leiden. Voor ruim acht op de tien (85%) is de gekozen organisatie ook de eerste keus. Ouders die een alternatief hebben moeten zoeken, geven aan dat dit met name komt door de wachtlijsten van hun eerste keus. Van de ouders is bijna iedereen (96%) in het algemeen tevreden over de buitenschoolse opvang en de overblijfmogelijkheden op school. Het minst tevreden zijn de ouders over de inschrijvingsprocedure en de kosten in verhouding tot de geleverde diensten. Grafiek 17.2c: Beoordeling aspecten buitenschoolse opv. en overblijfmogelijkh. (% onvoldoende beoordeling)

Inschrijvingsprocedure

35%

Kosten in verh. tot geleverde diensten

23%

Openingstijden

12%

Kennismaking

12%

Bereikbaarheid verblijf

4%

Wijze betrekken van ouders bij contact

4%

0% Aangeboden activiteiten 0% Contact leiders met kinderen

6